Prof. Dr. Diether Spork Yalnız aşı korur! Wissenschaftliche Akademie für Vorsorgemedizin

Transkript

1 Prof. Dr. Diether Spork Yalnız aşı korur!

2 İÇINDEKILER Aşı organizmada neler yapar? 6 Çocuğunuza aşı yaptırdığınızda, ona neler olabilir? 6 Aşısız çocuğunuz bulaşıcı bir hastalığa yakalanırsa ne olur? 6 Çocuğunuzun hastalığını kendiliğinden geçirmesi doğru mudur? 7 Aşıların hiç etkisi var mı? 7 Çocuğunuza ne zaman aşı yaptırmalısınız? 7 Bebeklere aşı yaptırmak zararlı mıdır? 8 Çocuğunuzu emzirmenize rağmen yine de aşı yaptırmalı mısınız? 8 Altı aşı bir arada çocuğa ağır gelmez mi? 8 Aşılarda hala ağır metaller kullanılıyor mu? 8 Hastalık bizde görülmediğ halde neden, hala çocuk felci aşısı yapılıyor? 9 FSME ne demektir? 9 Çocuğuma ne zaman Kene Aşısı yaptırmalıyım? 9 Çocukların 2,5 yaşlarına kadar FSME virüsüne karşı doğal bir korumaya sahip oldukları doğru mudur? 10 Virüslerin bilimsel olarak tam anlamıyla ispatlanamadıkları doğru mu? 10 Aşıların aslında etkisiz oldukları doğru mu? 10 Tetanoz artık yok edilmiş. Bu doğru mu? 11 Aşıların ne kadar tehlikeli olduğu çiçek aşısı olanlardan öğrenilmedi mi? 12 Aşılar sadece formaldehit ve alüminyumhidroksit gibi tehlikeli maddeler içerirlerse mi etkilerini gösterirler? 12 Aşılamalarda doktorların para hırsı dışında başka şeyler de rol oynuyor mu? 13 Ağır aşılama komplikasyonlarının söz konusu olduğu vakaların saklı tutulduğu doğru mu? 13 Kene ısırığının mercimek büyüklüğüne kadarki ebadında bir tehlike oluşturmadığı doğru mu? 14 Kene aşısını bulan kişiye ilaç şirketi kâr hissesi vermiş. Bu konu hakkında ne dersiniz? 14 Üç yaş altı çocukları için aşı yaptırmak tehlikeli midir? 15 Boğmaca aşısının koruma gücü gerçekten de kısa bir zaman mı sürüyor? 15 Künye: 8 Baskı, Haziran 2011, güncelleme: Aralık 2011, Radetzkystraße 9/I, A-8010 Graz, Tel 0316 / , Faks 0316 / , E-postal vorsorgemedizin@scheckheft-gesundheit.at www. gesunde-kinder.at Metin & İçerik: Prof. Dr. Diether Spork, Redaksiyon: Dr. Jasmin Novak; Haziran 2011 Tasarım: CONCLUSIO PR Beratung, Min Li, Schmiedgasse 38, A-8010 Graz, www. conclusio.at Fotoğraflar: Comstock, Schiffer, Conclusio Baskı: Medienfabrik Graz, Baskı masrafları Steiermark Eyaleti tarafından karşılanmıştır 2 3 Dünya Sağlık Örgütü nün (WHO) aşıların etkisiz olduğunu sözde gizlediği doğru mu? 16 Ani bebek ölüm vakalarının dörtte üçünün boğmaca aşısı olduktan kısa bir süre sonra olduğu doğru mu? 16 Amerikan doktorları neden aşı mecburiyetinin kaldırılmasını öneriyor? 17 Kızamık hastalığının başlangıcı son 10 yıldır hemen hemen istisnasız aşı yaptırmış kişilerde görülmüş olduğu doğru mu? 17 Aşılarla bebeklerde bir immunolojik şok yaratılmak istendiği doğru mu? 18 Vücudun bağışıklık sistemini aksatan hastalıkların sayısının artan aşılarla yükseldiği doğru mu? 18 Aşılar gen-teknolojili aşı maddeleriyle yapılıyor. Bu vücudumuza zararlı bir tesir yapar mı? 19 Vücudun aşıya gösterdiği reaksiyon aşının içindeki zehirli maddelere verdiği bir reaksiyon mu? 19 Pnömokok enfeksiyonlarının birkaç saat içinde ölüme neden olabildiği doğru mu? 19 Önemli çocuk aşıları 1. Ücretsiz aşılar 6 lı aşı 20 Kızamık, Kabakulak, Kızamıkçık (KKK) 21 Rota virüs 21 Pnömokoklar Tavsiye edilen diğer aşılar Meningokoklar 22 Varisella (su çiçeği) 23 Influensa (grip) 23 Hepatit A ve Hepatit A+B 23 Erken Yaz Menenjiti (FMSE) 24 İnsan Papilloma Virüsu (HPV) 24

3 Sevgili anneler, sevgili babalar! Yaşadığım bu uzun hayatın çok büyük bir kısmını, çocuk doktoru olarak geçirme şansına sahiptim. Çocukları büyürlerken tıbbi açıdan izleyebilmek, anne-babaları yavruları için duydukları endişelerde rahatlatabilmek gibi görevleri hala yerine getirebilmem ve geçmişte de getirmiş olmam beni son derece mutlu etmiştir. 60 lı yıllardaydı, çok iyi hatırlıyorum. Ağır bulaşıcı hastalıklara yakalanan çocukları hastanelerin izole odaları diye adlandırılan bölümlerine yatırıyorduk. 200 yataklı başlı başına bir bölüm ve izolasyon üniteleri olarak binanın güvenlik kanatları vardı. Her çocuk için elimizden geleni yaptık, ancak bazılarını maalesef kurtaramadık. Bu sebepten dolayı bulaşıcı çocuk hastalıklarını kendime hayat gayesi edindim ve özellikle de aşı konusuyla ilgilendim. Bir çok anne baba doğal olarak kendi kendilerine çocuklarını aşılatıp aşılatmamalarını soruyor, zira bu tür soruları bana da yöneltmişlerdir. Her çocuk için verilecek kararın da bilinçli ve bilgilendirilmiş olarak verilmesi kanısını doğru bulmaktayım. Anne babalara korku yaratıcı ve güven sarsan aşının olumsuz etkileri olduğu gibi bir çok tüyler ürpertici hikayeler anlatılıyor. Yaşamım boyunca bu tür temel ve özel sorulara cevaplar verdim ve ebeveynlere bu konu hakkında verecekleri kararlar için bilimsel bir temel vermeye çalıştım. Ne de olsa alınacak karar terazide tartılarak verilmeli: Aşılanma sonrası en kötü ne olabilir veya bulaşıcı bir hastalık sonu ne gibi bir netice çıkabilir? Genelde en sık sorulan soruları ve cevapları bu broşürde bulabilirsiniz. Elimden geldiğince doktor dili kullanmadan sizlere hitap etmeye gayret gösterdim. Bazı konular yeterince açık gelmezse ya da anlaşılmaz bir şekilde açıklamışsam; sorularınızı aşağıda belirtilen adres aracıyla bana iletebilirsiniz. Saygılarımla, Prof. Dr. Diether Spork E-posta: Radetzkystraße 9/I, 8010 Graz 4 5 Sevgili anneler ve babalar! Çocuğunuzu aşılatma ya da aşılatmama kararını biz doktorlar sizin yerinize veremeyiz ve böyle bir amacımız da yoktur. Size yapabileceğimiz tek yardım, sizleri bu konu hakkında tarafsız ve geniş kapsamlı bilgilendirmek ve böylece de kararınızı sağlam ve vicdanen iyi bir temel üzerinde verebilmenizi sağlamaktır. Bu broşür, bu konuda size yardımcı olma amacıyla hazırlanmış bir hizmettir. Aşı demek hayat kalitesini korumak demektir. Bundan dolayı Ücretsiz Çocuk Aşılama Programı, Steiermark Eyaleti ve böylelikle de her vergi veren vatandaş için her sene harcanan paralara değer. Bu hizmeti konfederasyonla birlikte ve severek finanse ediyoruz çünkü bizce bu hizmet gelecekte çocuklara finanse edilmiş son derece önemli bir tedbirdir. Özellikle, bizim kuşaktaki insanların çocuğunun geçirmiş olduğu kızamık hastalığını örnek alırsak, aşı tedbirinin ne derece önemli olduğu daha da açık bir şekilde görülmektedir: Steiermark daki en son kızamık salgını 1995 te, yani bundan 14 yıl önceydi. O yıl 115 çocuk hastaneye kaldırılmış, toplam kişi hastalanmıştı. Aşı yaptırmış olanların oranı yüzde 70 di. Bilirkişiler, aşılanma yüzdesi bu derece düşük kaldığı taktirde, bir sonraki kızamık salgının yedi veya sekiz yıl sonra geleceğini söylüyordu yılında ilk defa, 15 yıllık bir aradan sonra yine birkaç kızamık vakası görüldü: Steiermark da onaylanmış olan 33 vaka söz konusuydu yılı başından bu yana Batı Avrupa da meydana gelen kızamık salgını Steiermark da yaşayan bizler için de, küçük yaştaki çocukların aşılanma oranını en az aynı seviyede tutmak ve özellikle 15 yaşına kadar genç yetişkinlerde ve 40 yaşına kadar olan yetişkinlerin aşılanma oranını daha da artırmak ve böylece salgının Steiermark a da sıçramasını önlemek için aşı konusunda bilgilendirme faaliyetlerinde bulunmaya daha fazla çaba göstermemiz gerektiği anlamına gelmektedir. Çünkü her bir kızamık hastalığı, bir hastalık fazladır. Aşılama oranının ne kadar önemli olduğunu bize 2008 Ekim ile 2009 Haziran ayları arasında Steiermark ve Burgenland da görülen kızamık hastalığı dalgası da gösterdi: Toplam 335 hasta kaydedildi. Hastaların yaşlara dağılımı çocuklardaki aşı kampanyasının başarısını açıkça gösterdi: Hastalanan 335 kişinin %97 si 15 yaşın üzerinde, %44,4 ü 15 ile 19 arasında, %32,4 ü 20 ile 24 yaş arasındaydı. 15 yaş üzerindekilerin hepsi çocuklarında aşı kampanyalarına katılma şansına sahip değillerdi ve şimdi genç veya ileri yaştaki yetişkin olarak daha fazla sayıda hastalanmaktadırlar. Yani aşı ile birçok çocuk gereksiz hastalıklardan kurtulabilmiştir ister ağır bir hastalık geçirmek zaten başlı başına yeteri kadar sancılı oluğu için, ister birçok bulaşıcı çocuk hastalıklarının ağır komplikasyonlarla ve kalıcı özürlerle birlikte görülebildiği için olsun. Amacımız bu riski olabildiğince azaltmak. Bu amaca da en etkili bir biçimde sadece aşıyla ulaşabiliriz. Bu broşürün hazırlanmasında birçok kişi yardımda bulundu. Hepinize son derece teşekkür borçluyum! Ama özellikle meslek hayatı boyunca toplamış olduğu bilgileri bizimle paylaşan değerli Prof. Dr. Spork un çok büyük bir yardımı dokunmuştur bu aile broşürüne. Saygılarımla, Hofrat Dr. Odo Feenstra Eyalet Sağlık Müdürü

4 Aşı organizmada neler yapar? İnsan organizması bir virüsle temasta bulunursa; organizma virüse karşı direnir. Antikorlar üretir ve aşı bu doğal mekanizmaya dayanır. Aşılama işlemi için doğal virüs organizmanın düşman olarak göreceği aşı maddesine dönüşür. Organizma karşı koymaya başlar ve virüse göre özel antikorlar oluşturur. Bu sürece bağışıklık immünite denir. Organizma böylece o virüse karşı korunmuştur. Aynı virüsle kurulan yeni bir temasta organizma virüsü tanır, ona karşı aktif ve çabuk savaşır. Aşı yaptırmak ile hastalığı kendiliğinden geçirme arasındaki fark, aşının içinde organizmayı hastalandıracak hemen hemen hiç bir özelliğe sahip olmamasıdır. Yani organizma hastalığın herhangi bir yükünü çekmeksizin antikorlarını üretir. Çocuğunuza aşı yaptırdığınızda, ona neler olabilir? Avusturya da izin verilen ve aşı planında da önerilen aşılardan dolayı komplikasyonların çıkması son derece seyrektir. Ancak her biyolojik seyirde olduğu gibi beklenmeyen reaksiyonlar da çıkabilir; mesela 100 çocuktan yaklaşık 2 sinde aşılanmadan sekiz saat sonra ateşlenme görülebilir. Bilinen ateş düşürücü ilaçlarla tedavi edilebilir ve en fazla iki ila üç gün sürebilir. Aşı yerinde oluşan kızarıklık ve şişlikte zararsız olup; genelde kısa zamanda yok olur. Aşısız çocuğunuz bulaşıcı bir hastalığa yakalanırsa ne olur? Tabii ki bu, çocuğunuzun hangi bulaşıcı hastalığa yakalandığına bağlıdır. Bebekler için kısaca HIB diye bilinen bakteryel menenjit mikrobuyla temas, son derece tehlikelidir. Beyin zarlarının iltihabı ve bakteryel boğazyolu iltihabı bu virüsle ortaya çıkan bulaşıcı hastalığın sonucudur. Her iki hastalık da kalıcı zararlara hatta çocuğun ölümüne sebep olabilir. Bebekler ve küçük çocuklarda görünen menenjit vakalarının üçte biri HIB aşısı diye bilinen ve menenjite karşı kullanılan aşı yapılmadan önce olmuştur. Aşının genel yayınlanmasından iki yıl sonra bu hastalık ortadan yok oldu. Bu tehlikeli mikroba karşı aşılama devam ettiği sürece hastalık ta kendini bir daha göstermez! 6 7 Çocuğunuzun hastalığını kendiliğinden geçirmesi doğru mudur? Hayır doğru değildir. Vücut, aşı sayesinde hastalığı kendiliğinden geçirirken oluşturduğu antikorların Vücut hastalığın zorluklarına maruz kalmadan da antikorlar üretir. aynısını üretir. Hastalık her zaman acı ve sızı verdiği için aşılanmış çocuğunuz bu acı ve sızıları çekmek zorunda kalmaz. Çocuğunuzu aşı yaptırmanızın ne derece önemli olduğunu gösteren tek ispat bu değildir. Bir çok bulaşıcı çocuk hastalığına karşı ne tıbbi ilaçlarda ne de alternatif tıpta kesin etki gösteren bir çare bulabilirsiniz. Hastalığa yakalanıldığında ya da hastalıktan dolayı ortaya çıkan bir komplikasyonda hastalığın vermiş olduğu rahatsızlığın belirtileri hafifletilebilir ancak hastalığın kendisine bir çare bulunamaz. Noksan iyileşme dediğimiz yani felc, sağırlık, nöbetli hastalıklar, gelişmede gecikmeler vb. arazlar bırakabilir, bu da zamanında yapılan bir aşı ile önlenebilir! Aşıların hiç etkisi var mı? Aşılar antikor oluşmasını sağlar. Yeterince antikor oluşmuşsa hastalık baş gösteremez, organizma bu hastalığa karşı bağışık olmuştur. Aşılar zamanında yapıldığı takdirde etkili sayılır. Ancak tamamı bir koruma söz konusu olamaz. Bundan dolayı bazı aşılar tekrarlanmalıdır. Avusturya daki aşı planı; aşı zamanları ihmal edilmeden yapıldığı takdirde en yüksek seviyedeki korumayı sunar. Bağışıklık sistemi her hangi bir hastalıktan dolayı zayıf olan kişilerde yapılan aşı, beklenen etkiyi vermeyebilir. Bu kişilere Non-Responder yani karşılık vermeyenler denir. Bu kişilerde bağışıklık sistemi zayıf, bundan dolayı da antikor üretimi ya yok ya da yetersizdir. Çocuğunuza ne zaman aşı yaptırmalısınız? Doktorunuz sizi istediğiniz zaman tavsiye edilen aşı zamanları hakkında memnuniyetlikle bilgilendirecektir. Bu zamanları Scheckheft Gesundheit für Eltern und Kind adlı aşı karnesinde ve çeşitli web sitelerinde de (örn. www. gesunde-kinder.at). Ne zaman Kene aşısı yaptırmanız gerektiği mesela yaşadığınız yere bağlıdır: Yüksek riskli bölgelerde, yani aslında Steiermark ın her yerinde, enfekte kene sayısı daha az olan bölgelerden daha erken aşılama yapılmalıdır.

5 Bebeklere aşı yaptırmak zararlı mıdır? Hayır, aşı yaptırmak bebeğinizin bünyesine hiç bir zarar vermez. Bebekler tam teşekküllü gelişmiş bir bağışıklık sistemiyle dünyaya gelir. Dünyada bulunduğu temaslar da bunu daha çok stimüle eder. Bebeğinizin organizması virüsleri tanır ve ona göre antikor üretmeye başlayarak reaksiyon gösterir. Bebeğinize aşı yaptırmanız ona zarar vermemekle birlikte, bünyesinin karşı koyma direncin de böylece alıştırma yapmış olur. Bebeğinize yaptırdığınız aşı bağışıklık sisteminin tam anlamıyla gelişmiş ve çalışıyor olmasından dolayı ona hiç bir rahatsızlık vermez. Çocuğunuzu emzirmenize rağmen yine de aşı yaptırmalı mısınız? Çocuğunuzu emzirmeniz son de - rece yararlıdır. Emzirmek, bağırsak enfeksiyonlarını azaltır ama çocuğunuzu tehlikeli bulaşıcı hastalıklardan korumaz. Çocuk enfeksiyonlarına karşı güvenilir tek koruma yolu vücutta yeterince antikorun mevcut olmasıdır. Antikorlarda ya aşı yapılmasıyla ya da hastalık seyrinde üretilir. Yani emzirmek aşının yerini tutamaz. Altı aşı bir arada çocuğa ağır gelmez mi? Hayır kesinlikle tam tersi. Üstelik aşı iğnesini bir kez vurmak, altı defadan daha iyi değil mi? Bu altı çeşit karma aşıyla çocuğunuz, boğmacaya, çocuk felcine, difteriye, tetanosa, hepatit-b ye ve Haemophilus influenzae B yani menenjite karşı aşılanmış olur. Çocuğunuzu tek tek altı kez aşılamak bağışıklık sistemine oldukça ağır gelir. Bu vücuda uygun birleşimin ardından suni enfeksiyon gelmediği için virüsler çoğalamaz; bundan dolayı da aşı ilerde tekrarlanmalıdır. Aşılarda hala ağır metaller kullanılıyor mu? Hayır. Thiomersal adlı cıva içeren ağır metal eskiden aşılarda koruma maddesi olarak kullanılıyordu yılından beri aşılarda bu madde kullanılmıyor ve ücretsiz aşı aksiyonlarında kullanılan aşılarda da bu madde yoktur, endişe verici bir durum söz konusu değildir. Bu arada, cıvadan kaçınıyorsanız diş dolgusu yaptırırken amalgam içeren dolgulardan da kaçının. Amalgan cıva içerir. 8 9 Hastalık bizde görülmediği halde neden, hala çocuk felci aşısı yapılıyor? Çocuk felcine sebep olan Polio virüsü insan bünyesinde yaşar ve çoğalır. Dünya kapsamında herkes aşı yaptırmış olsa bu virüs yaşayacak yer bulamaz ve kökü tamamen kururdu. Aşı yaptırmaya da ancak o zaman gerek kalmazdı. Hastalık Avusturya da görülmese de hastalığa bir başka ülkede yakalanılabilir ve buraya getirebilirsiniz. Asya ve Afrika Kıtalarının bazı ülkelerinde çocuk felcine hala rastlanılıyor. Bundan dolayı aşı yaptırmak son derece önemli. Trenler, uçaklar dünyanın bin bir yerine gidip geliyor, bizim yaşadığımız yere de geliyorlar. Çocuk felcine şans tanımamak için aşı yaptırmak gerek. FSME ne demektir? Almanca sı Yazbaşı Menin goenzephalitisi dir. Bu virüslerin sebep olduğu bir hastalık olup; beyin, beyin zarı ve omurilik iltihabına yol açar. Bu hastalıklara yakalanmış keneler, ısırıklarıyla bu hastalıkları insanlara bulaştırır. Steiermark ın tamamı bir endemi bölgesidir, yani özellikle çok sayıda FSME hastası kenenin pusuya yattığı bir bölgedir. Bu yüzden kendinize ve çocuğunuza mümkün olduğu kadar erken kene aşısı yaptırmalısınız. Sadece bir kene Avusturya daki aşı planı; aşıların zamanında uygulanması şartı ile hastalıklardan en iyi şekilde korunmayı sağlar. aşısı sizi ve çocuğunuzu FSME ye karşı korur! Çocuğuma ne zaman Kene Aşısı yaptırmalıyım? Steiermark ın aslında ta mamı FSME taşıyan kenelerin endemi bölgesi olduğundan, kene aşısı çok önemlidir. Çocuğunuza hangi yaşta FSME virüsüne karşı kene aşısı yaptrırmanız yaşam tarzınıza da bağlıdır.

6 Örneğin doğada dolaşmayı seviyor ve çocuğunuzla sık sık doğada bulunuyorsanız, ne kadar erken kene aşısı yaptırırsanız o kadar iyidir. Avusturya daki FMSE kene aşısı çocuklarda rahatsızlık vermediği için bebeğinize 7. ayından itibaren FMSE virüsüne karşı aşı uygulayabilirsiniz. Doğada bulunmak son derece sağlıklıdır ama doğada korumalı ve korkmadan bulunabilmek daha iyidir. Çocukların 2,5 yaşlarına kadar FSME virüsüne karşı doğal bir korumaya sahip oldukları doğru mudur? Hayır, bu doğru değildir. FSME küçük çocuklarda büyüklere oranla daha hafif geçer. Yine de sadece FMSE aşısı hastalığa karşı korur. Çocuğunuzla rahatça doğanın tadını çıkartmak istiyorsanız, çocuğunuza kene aşısı yaptırmanız son derece önemlidir. Bu arada FMSE hastalığına yakalanan en küçük hasta 3 haftalık bir bebekti! Virüslerin bilimsel olarak tam anlamıyla ispatlanamadıkları doğru mu? Virüsler son derece küçük canlılardır, kendi metabolizmaları yoktur, laboratuarlarda üretilebilirler, kültive edilip ve elektron mikroskoplarında da izlenebilirler. Farklı hücre kültürlerinde tekrar tekrar üreyebilirler ve böylelikle de bilimsel olarak ispatlanabilirler. Havada bulunan bazı virüslerin özellikle sonbaharda nezle zamanında çoğu insana bulaşıcı hastalık geçirdiği gözlenebilir. Aşıların aslında etkisiz oldukları doğru mu? Tabii ki aşıların etkili olduğu koruma oranı diye adlandırılır ve yapılan her aşı için tespitte bulunulur. Örneğin yapılan bir toplu kızamık aşısında % 95 ve FMSE aşısında ise; yapılan tavsiyelere uyulup aşı yaptırıldığı takdirde % 98 dir Ama yine de az da olsa istisnalar olabilir yılında Avusturya da yapılan istatistiğe göre 54 kişinin ağır FMSE ye yakalanıp; hastanede tedavi edildiği ispat edilmiştir. Hastalar arasında sadece 69 yaşındaki bir beyin tavsiyelere uygun bir biçimde kene aşısı olduğu ispat edilmiştir. Üç hastanın geçmişte aşı yaptırdığı ancak aşılarının gerekli tazelemesini yaptırmadıkları ortaya çıkmıştır. Diğer 50 FMSE hastası aşı yaptırmamıştı! Çocuk felci (polyo) her an ülkemize yeniden getirilebilir ve tekrar ortaya çıkabilir. Tetanos artık yok edilmiş. Bu doğru mu? Yapılan aşılamaların sayesinde tetanos vakaları indirgenmiştir. Tetanos virüsleri yine de kalıcı bir şekilde bakteri sporları olarak toprakta mevcuttur. Kolayca kirli yaralara girip yaranın kabuk tutmasıyla havasız kalıp aktif olur ve öldürücü bir zehir akıtır. Bu zehir, tetanos aşısı yapılmış bir vücutta,

7 merkez sinir sistemine doğru ilerlerken antikorlar tarafından durdurulur ve böylece de sinir hücrelerini yok eden etkisini gösteremez. Ayrıca tetanos virüsü daimi bakteri sporları ısıya ve dezenfeksiyon maddelerine karşı duyarlıdır. Aylarca dokuda, yıllarca da toprakta ışık görmeme şartıyla yaşayabilirler. Aşıların ne kadar tehlikeli olduğu çiçek aşısı olanlardan öğrenilmedi mi? Dünya çapında başarılı ve tutarlı bir biçimde yapılan çiçek aşısıyla, insan tarihinde ilk kez böyle tehlikeli bir bulaşıcı hastalığın kökünün tamamıyla kurutulması başarıldı. Çiçek hastalığı son derece zor geçirilen bir hastalık olmakla birlikte, hastalığa yakalananların %10 ila 30 u çiçek hastalığından ölmüştür. İyi bir aşı bulunmadığı için, eldeki rahatsızlık veren aşıyı uygulamak zorunda kalınmıştır. Hastalığın kökünün tamamen kurutulması başarıldığı için 1981 yılından beri bu hastalığa karşı yaptırmaya gerek kalmamıştır. O zamanın çiçek aşısı ciddi problemlere yol açtı diye bugünkü güncel aşıların onunla karşılaştırılmaması gerekir. Aşılar sadece formaldehit ve alüminyum hidroksit gibi tehlikeli maddeler içerirlerse mi etkilerini gösterirler? Hayır. Örneğin kızamık aşısı son derece etkilidir ve her iki maddeyi de içermez. Formaldehit modern aşı üretiminden büyük ölçüde çıkartılmıştır ve sadece çok küçük izleri bulunur. Kullanıldığı zamanlarda da zaten etki güçlendirici olarak değil; virüslerin etkisiz hale getirilmesi (öldürülmesi) amacıyla kullanılmış ve organizmadaki sonraki temizlik basamaklarında da yok edilmişti. Ayrıca insan organizmasında küçük çapta da olsa formaldehit özümlemede ara basamak olarak ortaya çıkar, yani organizma bu maddeyi tanır Aşılarda az miktarda kullanılan ölmüş virüslerin bağışıklık sisteminde bulaşıcı bir hastalık sırasında ortaya çıkan ve üreyebilen virüsler kadar etkisi tabii ki güçlü değildir. Yani güvencemiz açısından içinde ölmüş virüsler ya da bu virüslerin bir kısmının bulunduğu aşıları yaptırıyorsak, Virüsler laboratuarlarda üretilip kultive edilebildikleri gibi elektron miskroskopu aracılığı ile takip edilebilirler. Alüminyumhidroksit hala içinde çoğalamayan virüsler bulunan aşılarda, aşının etkisini kuvvetlendirmek amacıyla kullanılmaktadır. Kuvvetlendirici olarak temel immünite denilen aşılarda; yani kene aşısı gibi sürekli olunan aşıların ilk üç aşılarının vermiş olduğu immünite senelerce (örneğin FMSE ye karşı) hatta onyıllarca (hepatit-a ya karşı) süren korumayı sağlar. İyi bir aşı korunması sağlarken yapılması gereken tek aşı miktarının olabildiğince aza indirilmesine gayret gösterilir. bu aşıların tekrarlanması gerekir. Böylelikle organizma tekrarlanan aşılarla karşı koyma direncine kavuşur. Alüminyumhidroksit de, bu güce ulaşmak için gerekli olan tek aşıların sayısını azaltmak amacıyla kullanılır. Aşılamalarda doktorların para hırsı dışında başka şeyler de rol oynuyor mu? Doktorlar için sırf hastanın değil çevresinin de hastanın verdiği rahatsızlıkları önleyebilmek ön planda gelir. Hastalanmış bir çocuğun çektiği ıstırap gözle görünmez ama senelerce hastanelerin yoğun bakım servisinde geçen zamanın ücreti görülür. Bir örnek: Daha önce son derece sağlıklı olup; FSME ye yakalanan ve 15 sene süren yoğun bakım sonu 2001 yılında ölen bir kişiye harcanan parayla Avusturya daki herkes FSME ye karşı aşılanabilirdi. Birçok aşı için gider-gelir hesapları vardır. Bundan dolayı bir çok aşı bazı eyaletlerin sağlık mercileri tarafından ücretsiz sunulur. FSME ye yakalanıp ağır bir biçimde özürlü kalmış bir çocuk için harcanan miktarla bir yıl boyunca Avusturya daki her çocuğa aşı yapılabilir. Ağır aşılama komplikasyonlarının söz konusu olduğu vakaların saklı tutulduğu doğru mu? Hayır. Avusturya da kullanılan aşılar piyasaya çıkmadan önce vücutta etkisi ve vücudun aşıya tahammülü açısından da sıkı denetime tabi tutulur. Bunun dışında Avrupa çapında da bir ek kontrol ağı bulunmaktadır. Aşının vermiş olduğu herhangi bir komplikasyon şüphesi, yapılan aşıyla ortaya çıkan hastalık belirtileri arsında bir bağlantı olup olmadığı incelenir. Bu sıkı gözlem çerçevesinde de bugüne dek herhangi bir çocuk aşısından kaynaklanan ciddi bir komplikasyon görülmemiştir.

8 Kene ısırığının mercimek büyüklüğüne kadarki ebadında bir tehlike oluşturmadığı doğru mu? Hayır, bu doğru değildir. Kene ısırığının büyüklüğüyle kenenin ısırığıyla (daha doğrusu sokmasıyla) akıtmış olduğu virüs miktarı ölçülemez. Kene insan ya da sıcakkanlı bir hayvanı soktuğunda tükürüğüyle birlikte acı dindirici madde akıtır, böylelikle sokuk hissedilmez. Aynı zamanda her emişiyle birlikte kanın pıhtılaşmasını engelleyen bir madde akıtır ve böylelikle de emebilme süresini uzatır. Bu her iki madde ve de virüs kenenin her emişinde yeniden iletilir. FSME virüsleri genelde sanıldığı gibi bağırsak duvarının içinde değildir. Böylelikle de virüs ilk emme esnasında sokma kanalı vasıtasıyla kana iletilir. Kene sokması sonucu ortaya çıkan lekenin kenenin verdiği virüs miktarıyla hiç bir ilgisi yoktur. Ama kene ne kadar büyümüşse o kadar çok emmiş ve emerken de o kadar çok tükürük ve virüs (eğer kendisi bulaşıcı bir hastalığa yakalanmışsa) vermiş demektir. Bulaşıcı hastalığın virüsünü kapan bir kenenin bu virüsü ömrü boyunca üzerinde taşıdığı ve hatta bir sonraki kuşaklarının da bunları taşıdıkları ispatlanmıştır. İlk basamak diye sayılan kurtçuklar, ikinci basamak diye sayılan nemfler de FSME lidir ve diğerlerinden farksız olarak bulaşıcıdırlar. Sokmaları fark edilmez, fazla emmezler de ama hastalıklı kurtçuklar ve nemflerin birçok sokmasıyla büyük bir kenenin sokması Hastalanmış bir çocuğun çektiği ızdırap gözle görünmez. kadar kuvvetli hastalık derecesine ulaşılır. Kene aşısını bulan kişiye ilaç şirketi kâr hissesi vermiş ve kendi enstitüsünde aşının yan etkilerini kontrol ediyormuş. Bu konu hakkında ne dersiniz? Böyle yararlı bir ilacı bulan Prof. Kunz gibi bir bilim adamı hakkında aşı üzerinden insanları korkutarak para kazanıyor gibi sözlerin söylenmesi beni üzüyor. Kendi bulduğu ilacın en yakın takipçisi olan Prof. Kunz, aşının göstermiş olduğu her yan etki şüphesini inceliyor. Bunu kendi tecrübemden söyleyebilirim, nede olsa bu konu hakkında kendisiyle sık sık temasa giriyorum. Aşı üzerinden para kazanma konusuna gelince, benim fikrimi sorarsanız, size şunu söyleyebilirim: Eğer bir şirket ya da kişi mesela FSME gibi bir hastalığa veya böyle bir hastalığın sonucu ortaya çıkan zararları ortadan kaldırabilecek bir aşı icat edebilirse, bu aşı üzerinden ne kadar para kazanırsa kazansın. Üç yaş altı çocukları için aşı yaptırmak tehlikeli midir? Tam tersi, üç yaş altı çocuklarda aşıya ara vermek onların aşıya ihtiyaç duyduğu bir yaşta büyük bir tehlikeye itmek demektir. Çünkü özellikle bu yaşlarda bulaşıcı çocuk hastalıkları (boğmaca, hemofilus-b ve de FSME hastalıkları gibi) vücudu çok yorar ve ağır geçer. Bu tip bulaşıcı hastalıklara karşı yeterince korunma, mutlaka hastalıkla karşılaşmadan önce yapılmalıdır. Bugün bu tip hastalıkların kökü, başarıyla düzenlediğimiz bebeklere aşı yapma programıyla neredeyse tamamen kurutulmuştur. Fakat 1999 yılında çok erken boğmacaya karşı aşılanmış bir bebek organizması aşıya karşı koruma oluşturamadığı için ölmüştür. Ayrıca, Avusturya da 1955 yılında hala kişi çocuk felcine yakalanıp sakat kalmış ve bunlardan 102 si ölmüştür. Bu hastalık yapılan tutarlı ve başarılı aşılama programları sayesinde artık yok edilmiştir. Boğmaca aşısının koruma gücü gerçekten de kısa bir zaman mı sürüyor? Evet, boğmaca aşısı yapı ldıktan kısa bir süre sonra organizmadaki antikor düzeyi zamanla düşer. Bu da eksik bir koruma söz konusu demektir. Boğmaca halen mevcut olan (2010 yılında

9 hastalık vakalarında belirgin bir artış kaydedilmiştir) bir hastalık olduğu için hastalığa yakalanır, karakteristik olmayan seyri sizi daha uzun bir süre ve daha şiddetli hasta edebilir. Organizmada hala mevcut olan karşı koyma maddeleri gerçi hastalığa karşı koyabilmeye çalışsa da hastalığı yenmeye yetmez. Bundan dolayı da hayat boyu her 10 senede bir boğmaca aşısı yaptırmak şarttır! Özellikle çocuğu olacak aile fertlerinin ve yakınlarının aşıları mutlaka yenilenmelidir. Aksi durumda bebek 3 cü ayında aşısı yapılmadan hastalığı kapmasına sebebiyet verilmiş olacaktır. Dünya Sağlık Örgütü nün (WHO) dev deneylerden sonra anlaşılan aşıların etkisiz olduğunu sözde gizlediği doğru mu? Tam tersi, WHO yani Dünya Sağlık Organizasyonu aşıların ne kadar etkili olduğundan emindir. Dünya çapında pahalı ve çok teşkilatlı aşı kampanyalarını önerir, yardımcı olur, destekler. Bu organizasyon sayesinde yapılan aşılama programıyla 1980 yılında dünya çapında çiçek hastalığının kökü kurutulmuştur. Organizasyonun bir sonraki hedefi, dünya çapında çocuk felcini yok edebilmek. Her ne kadar 2002 yılı hedef alınmışsa da, bu hastalığın yok edilmesine gecikmeli de olsa çok yaklaşılmıştır. WHO nun önerilerde bulunduğu birçok ülkede kızamık hastalığının yok edilmesinde büyük ilerleme gösteriyor. Böylece tutarlı kızamığa karşı yapılan aşılar Amerika Birleşik Devletlerinde bundan 40 sene önce 4000 ölü sayısını bir sene içinde 100 hasta sayısına indirgedi. Ani bebek ölüm vakalarının dörtte üçünün boğmaca aşısı olduktan birkaç gün ile 7 hafta arasında olduğu doğru? Hayır. Steiermark eyaletinde ani bebek ölümü vakaları boğmaca aşılarının artma oranıyla büyük bir ölçüde azaldı: ila 1988 yılları arasında ortalama 22 ani bebek ölümü vakası gözlenmişti ila 1994 yılları arasında bu sayı yıllık olarak 15 civarındaydı. Sonraki yıllarda bu rakam belirgin bir şekilde geriledi yılından bu yana hiç bir yılda iki ani bebek ölümü vakasından daha fazlası görülmemiştir, 2005 yılı hariç (4 vaka) yılında hiçbir ani bebek ölümü vakası görülmedi yılına kadar boğmacaya karşı aşılanan Bulaşıcı hastalığın virüsünü kapan bir kenenin bu virüsü ömrü boyunca üzerinde taşıdığı ve hatta bir sonraki kuşakların da bunları taşıdıkları ispatlanmıştır. bebeklerin oranı, o zamana ait tam veriler olmadığından en fazla % 60 kadar olduğu tahmin edilmektedir. Avusturya da ücretsiz çocuk aşılama programı başlatıldığından beri bebeklerin aşılanma oranı da birden artmıştır. Bu artmanın varlığı Impfscheckheft denilen aşı karnesinin sayesinde tespit edilmiştir. Şu an Steiermarklı bebeklerin ve küçük çocukların %90 ından fazlasına boğmaca aşısı yaptırılmıştır. Ani bebek ölümü oranıysa sabit olarak düşük kalmaya devam etmiştir. Bu da, boğmaca aşısıyla ani bebek ölümü vakaları arasında bir bağlantı olmadığını göstermektedir. Amerikan doktorları neden aşı mecburiyetinin kaldırılmasını öneriyor? Avusturya da aşı mecburiyeti yoktur. Bildiğim kadarıyla Amerika da da aşı yaptırmak zorunlu değildir. Fakat kreş gibi okul ya da üniversite gibi kamu yerlerine alınabilmek için bazı bulaşıcı hastalıklara karşı immünite sahibi olunduğuna dair kanıt gerekmektedir Amerika da. Ya aşı karnesi yada koruyucu antikorların organizmada bulunduğuna dair kanıt istenmektedir. Avusturya da ise zorunlu tedbirler yerine aşının ne derece önemli olduğunu kanıtlayarak insanlar ikna edilirler. Kızamık hastalığının başlangıcı son 10 yıldır hemen hemen istisnasız aşı yaptırmış kişilerde görülmüş olduğu doğru mu? Bu tamamıyla ve kesinlikle yanlıştır. Avrupa da

10 her kızamık başlangıcı sağlık mercileri tarafından iyice incelenmiş ve belgelerle ispat edilmiştir (bu Amerika da yüksek aşı yaptırma oranından dolayı görülmemektedir). Bu hastalık başlangıcı farklı sebeplerden dolayı yetersiz aşı yaptıran veya hiç aşı yaptırmayan kişilerde görülmüştür. Kızamık virüsü bu kişilerde koruma olmadığı için engellenmeden üreyebilmiştir. Her kızamık başlangıcı vakası sadece aşı yaptırmamış kişilerde görülmüştür. Birkaç istisna dışında, bu hastalığa yakalanan kişilerin çevresindekiler hastalığa yakalanmamıştır. Bu istisnalar içinde diyebilirim ki; bir tek yapılmış kızamık aşısı sadece % 95 oranında korur, % 100 değil. Erken olsa da oldukça sevindirici bir olay da: 2008 yılında Avusturya da görülen en son büyük kızamık salgınında 440 onaylanmış vaka kaydedilmiştir ve aşısı olmayan çocuklar tarafından Salzburg daki bir okula getirilerek neden olunmuştur. Aşısız kişilere bulaşmakla kaldı ve Steiermark da sadece dört gence veya aşısı olmayan genç yetişkine bulaşmıştır - belki de onların çocukluklarında ücretsiz aşılar olmadığı için. Aşılarla bebeklerde, kolay enfeksiyon kapma, otizm, alerjiler vs. gibilere neden olabilen bir immunolojik şok yaratılmak istendiği doğru mu? Hayır, bebeklerin yapılan aşıdan dolayı bağışıklık şoku geçirdiği tamamıyla yanlış olup; hiç bir bilimsel araştırmada da ispatlanmamıştır. Bu söz konusu zararların hiç biri bebek yaşlarında gözlenmemiştir. Şayet bu doğru olsaydı, hiçbir doktor bebeklere aşı yapmazdı. Vücudun bağışıklık sistemini aksatan hastalıkların sayısının artan aşılarla yükseldiği doğru mu? Hayır, bu hastalıkla kesinlikle artmazlar. Sadece eskiye oranla bugün daha iyi yapılan diyagnoz metotlarıyla ispat edilir. Bağışıklık sistemi kötü huylu hastalıkların gerekli tedavisinde zedelenebilir. Ama bunun aşıyla hiç bir alakası yoktur. Aşılar gen-teknolojili aşı maddeleriyle yapılıyor. Bu vücudumuza zararlı bir tesir yapar mı? Gen-teknolojisi bir tek hepatit-b aşısının toplam üretiminde kul lanılmıştır. Gen-teknolojisi ayrıca da vücuda zararlı bir tesir yapmaz. Sonuç vücutta karşı koyma maddelerini uyaran üreyebilen maddeler değildir. Yeni boğmaca aşısı her yaşta insana uygulanabilir ve her hangi bir yan etki göstermez. Vücudun aşıya gösterdiği reaksiyon aşının içindeki zehirli maddelere verdiği bir reaksiyon mu? Hayır. Bugüne dek kullanılan hiç bir aşı maddesi ne zehirli aşı maddeleri, ne de çok zehirli maddeleri içerir. Vücudun aşıya gösterdiği reaksiyonlar, aşı yoluyla organizmaya verilen antijenin bağışıklık sistemiyle çatışması sonucu ortaya çıkan reaksiyonlardır. Bu reaksiyonlar zararsız olup; hiç bir tedaviye gerek duyulmaz ve kalıcı bir araz bırakmazlar. Ayrıca vücudun aşıya gösterdiği reaksiyon, aşı olmadan geçirilen bir hastalıkta çekilen acıdan çok daha az acı verir. Hastalıkta çekilen acı, aşıyla azaltılır. Pnömokok enfeksiyonlarının birkaç saat içinde ölüme neden olabildiği doğru mu? Maalesef evet. Bu bakteriler bir çeşit gizlenme kapağıyla organizmanın karşı koyma sisteminin onların virüs olduğunu farketmesini önler. Bundan dolayı organizmada tanınmadan ürerler. Ortakulak, akciğer veya beyne ulaştıklarındaysa çok büyük tehlike oluştururlar. Maalesef bir çok pnömokok bakterisi antibiyotiğe karşı dayanıklıdır. Yeni çıkan, çocuklara zarar vermeden organizmalarını pnömokok bakterisine karşı % 85 koruyabilen bir aşı maddesi var. Aşıya harcanan paraya değer ve 2012 yılından itibaren ücretsiz aşı programına dahil olan bütün çocuklar için ücretsizdir.

11 ÖNEMLI ÇOCUK AŞILARI 1. ÜCRETSİZ AŞILAR 6 lı aşı Bu 6 lı aşı, ücretsiz Gesundheit für Eltern und Kind (Ebeveyn ve Çocuk İçin Sağlık) çek defteriyle yararlanılabilen ücretsiz çocuk aşısı kampanyasının bir parçasıdır. Çocuğunuzu aynı anda altı tehlikeli hastalıktan korur: difteri, tetanos, boğmaca (pertussis), polyo (çocuk felci), hepatit B, hemofilus influenza B. Etkili bir koruma sağla yabilmesi için bu aşı üç dozdan oluşur. 6 lı aşı, çocuğunuzun vücuduna zarar vermediği gibi, bir kaç kere iğne yememesini de sağlar. Çocuğunuz böylelikle 7 yaşına dek korunur. Okula başlamasıyla birlikte bu kombine aşının bazı kısımlarının tazelenmesi gerekir ve bunlar ücretsiz olarak okul aşısı kampanyaları çerçevesinde veya kaymakamlıkların sağlık daireleri ve Graz Belediye Meclisi ve de muayenehanesi olan Genel Tıp ve Çocuk Doktorlarından temin edilebilir Kızamık, Kabauklak, Kızamıkçık (KKK) Bu aşı da ücretsiz çocuk aşı programına dahildir ve Ebeveyn ve Çocuk İçin Sağlık çek defterinde bulunmaktadır. 2. yaşın başlamasıyla birlikte yapılan ilk aşı ve en az 4 haftalık aralıkla, ancak ikinci yaşın sonuna kadar yapılan ikinci bir aşıyla çocuğunuz bu üç bulaşıcı hastalığa karşı korunmuş olur. Bu arada ek bilgi olarak: eğer yeterince çocuk kızamık aşısı yaptırmazsa, yani halk arasında az miktarda aşılı kişi varsa, her 5 ila 7 sene içinde kızamık epidemisi çıkabilir (hastalık vakalarının mahalli olarak daha sık görülmesi). KKK aşısıyla hem kendi çocuğunuzu hem de çevrenizde hastalığı bulaştırabilecek tüm halkı korumuş olursunuz: Örneğin kabakulak, oğlan çocukları ve erkekler için çok tehlikeli bir hastalıktır. Bazı erkek hastaların testislerinde iltihap yapar, bu da hastanın kısır olmasına yol açabilir. Çocuğunuz hamile bir kadına kızamıkçık geçirirse, doğacak bebekte ağır sakatlıklar oluşabilir. Bundan dolayı aşı yaptırma oranının mümkün olduğunca yüksek tutulması gerekir. Rota virüsü- kusmalı ishal 2007 yılından itibaren rota virüslerin sebep olduğu ağır hastalıklara karşı oldukça etkili ve yan etkisi olmayan ağız yoluyla aşı ücretsiz olarak uygulanmaktadır. Çocuk kliniğinde aktif olarak çalıştığım zamanlardan özellikle kış aylarında rota virüs sebebiyle 300 ila 500 arası ishal olan bebeği ve küçük çocuğu kliniğimizde tedavi etmek zorunda olduğumuzu hatırlıyorum. Söz konusu hastaları tedaviye almamızın yegane sebebi durmadan kusmaları ve yüksek derecede ishal olmalarıydı. Bu şekilde oluşan hayati tehlikesi olan sıvı kaybı çoğunlukla iğne ile damardan verilen sıvılar yoluyla giderilebilir. Günümüzde anneler de mevcut olan tedbirler vasıtasıyla refakatçi olarak bebeklerin ve küçük çocukların yanında olmalarına rağmen yine de bu çocuklar yabancı bir ortamda bulunmalarını yadırgıyor ve tıbbi müdahaleleri kaldıramıyorlar. Şu anda yaygın olarak kullanıldığında hastalanma riskini oldukça azaltan, ağız yoluyla alınabilen ve yan etkisi olmayan, etkili iki farklı aşı uygulanmaktadır. Söz konusu aşı (aşı maddesine göre) üç ya da dört hafta aralıklarla iki ya da üç kez ağız yoluyla uygulanmak suretiyle yapılır. Aşı 7. haftadan itibaren önerilen aşı şemasına uygun olarak uygulanabilir. Ancak söz konusu aşı her halükarda 24. veya 26. (aşı maddesine göre) haftaya kadar tamamlanmalıdır Temmuz ayından itibaren rota virüs aşısı ücretsiz aşı programında yer almaktadır. Böylece hastalanma sıkılığı geniş ölçüde uygulandığı henüz birinci yıl önemli ölçüde azaltılabilir Graz Çocuk Hastanesi nde rota virüs enfeksiyonlarından dolayı yataklı hasta sayısında %90 oranında bir gerileme kaydedildi!

12 Pnömokoklar Pnömokoklar bebeklerde ve küçük çocuklarda beyin zarı iltihabı, zatüre (pnömoni) ve sık rastlanan orta-kulakiltihabı gibi ağır hastalıklara yol açar. Toplam dört parça aşı çocuğunuzun korunmasını sağlar yılından itibaren aşı Gesundheit für Eltern und Kind (Ebeveyn ve Çocuk İçin Sağlık) çek defteri kapsamında olup ücretsizdir. 2.TAVSİYE EDİLEN DİĞER AŞILAR Meningokoklar Meningokok hastalıkları ağır geçmekle kalmayıp hastayı öldürebilir. Hastalık genelde dramatik bir seyir sergilemekte (ayrıca pnömokoklar kısmına bakınız) ve sadece birkaç saat içinde hayati tehlike arz eden bir duruma neden olur ve hatta bazen maalesef ölümle bile sonuçlanabilir. Bu yüzden konjüge meningokok C aşısı 2010 yılından bu yana genel olarak tavsiye edilmektedir. Bu aşı 3. aydan itibaren yapılabilir, ancak sadece bizde görülen hastalık vakaların %20-30 una neden olan C grubu meningokoklara karşı korur. İngiltere, İspanya, Yunanistan, Portekiz ve Fransa nın belli kısımlarında hastalığa neden olan bu virüsler oldukça sık görülmektedir. Bu yüzden okullar arası öğrenci değişimi esnasında önleyici aşı programları çok büyük önem arz etmektedir. Yakl yaşından büyük gençler için koruyucu meningokok aşısı bir doz olarak gereklidir, çünkü bu yaşlarda da hastalık sık olarak görülmektedir. Bu aşı en azından genç, bebek yaşta bir meningokok aşısı olduysa da mantıklıdır. Bunun için kısa bir süredir sadece C grubuna karşı önemli bir korumaya sahip olmakla kalmayıp, aynı zamanda A, Y ve W 135 gruplarına karşı koruyan yeni bir kombine aşı mevcut. Y grubunun neden olduğu enfeksiyonlar sadece ABD de giderek daha sık olarak kaydedilmekle kalınmıyor, Avrupa da da, özellikle de İsveç te kaydedilmektedir. W 135 grubunun neden olduğu enfeksiyonlar Türkiye de sık görülmektedir. A grubu sadece Afrika da, özellikle de Arap Yarımadasında değil, Rusya da da çok önemlidir. Bu aşı maddesi bu yüzden tercihen gençlerde kullanılmalıdır. Bizde en sık görülen B grubu meningokoklara karşı henüz etkili bir aşı yok. 12 yaşındaki gençlerin aşısı 2012 yılından itibaren ücretsizdir. Varisella (Su çiçeği) Suçiçeği enfeksiyonunda özellikle gençler ve yetişkinler ağır komplikasyonlarla karşılaşabilirler. Bu aşı da Avusturya aşı planında 2010 yılından itibaren genel olarak tavsiye edilen aşılar arasında yer almaktadır. Hastalık gençlerde ve yetişkinlerde çocuklara nazaran daha ağır seyretmektedir. Hamilelerde (özellikle hamileliğin başında) bir enfeksiyon ana rahmindeki çocukta kalıcı zararlara veya ölümüne neden olabilir. Çocuklar dokuzuncu aydan itibaren su çiçeğine karşı aşı olabilirler. 9 yaşına giren ve aşılanmamış veya bu hastalığa henüz yakalanmamış veya düşük bir anikor seviyesi olan çocuklar aşı olmalıdır. Aşı en az 6 hafta aralıklarla yapılması gereken 2 doz aşıdan oluşmaktadır. İnfluensa (grip) Bebeklerde grip, son derece ağır geçtiği için, 7. aydan itibaren aşı yaptırılması önerilir. Avusturya da gribe karşı aşı yaptırma oranı her 2 ila 3 yılda bir epidemi çıkmasına rağmen henüz yüksek değil. Aşının her sene tekrarlanması gerek, çünkü grip virüsü kendini değiştirmektedir. Özellikle yaşlıların gribe karşı korunması amacıyla şimdiye kadar uygulanan strateji bir çok yaşlının hayatını kurtarmakla beraber halk arasında hastalık virüsünün yayılmasına pek fazla engel olunamadı. Bilhassa çalışma hayatında olan gençler ile kreş ve okul çocuklarının başka insanlarla çok yoğun temasta olması, gribin halk arasında yayılmasında etkin bir rol oynamaktadır. Bundan dolayı öncelikle bu gruptaki kişilerin büyük oranda aşı yaptırması, influensa salgınının durdurulmasına katkısı olabilir. Hepatit A ve Hepatit A+B Avusturya daki hijyen kurallarının iyi uygulanması sayesinde hepatit-a ya pek fazla rastlanmaz. Fakat hastalık gidilen güneydeki tatil ülkelerinden birlikte getirilir. Çocuğunuzla güneyde bir ülkede rahatca ve korkusuz bir tatil geçirmek istiyorsanız ailecek aşı yaptırmanız önerilir. Küçük çocuklarda her ne kadar

13 hastalığın seyri hafif geçse de size ve aile bireylerine de bulaştırabilirler. Hepatit A ya karşı, Hepatit B yi tamamlayıcı olarak (örn. temel bağışıklık 6 lı aşıyla yapılmış bulunuyorsa) kullanılabilen ayrı aşı maddeleri bulunduğu gibi, Hepatit A+B şeklinde, herhangi bir hepatit koruması olmayan kişiler için kombine aşı maddeleri de bulunmaktadır. FSME Bebekler için de kene aşısı son derece önemlidir. Steiermark ın büyük bir kesimi hastalıklı kenelerle dolu olduğu için yetişkinlerin de bu aşıyı ciddiye alması gerekir. FSME den kaynaklanan gerek ölüm vakaları ve gerekse kalıcı arazlar yaptırılacak bir aşıyla önlenebilir. Aşı üç parça aşıdan oluşur, daha sonra her 3 ila 5 senede bir tazelenmelidir. Aşı vücuda rahatsızlık vermez ve bebeklerde 7. aydan itibaren aşı uygulanabilir. Doktorunuza çocuğunuzu 7. ayında mı yoksa 12. ayında mı aşının ilk bölümünü yaptırmanız gerektiğini sorunuz. İnsan Papilloma Virüsü (HPV) Rahim ağzı kanseri Avrupa da genç kadınlarda meme kanserinden sonra en sık görülen kanser türüdür. Rahim ağzı kanserinin (serviks karsinom) oluşmasının başlıca nedeni genital mukozayı enfekte eden insan papilloma virüsüyle (HPV) kronik enfeksiyondur. Cinsel ilişki sısrasında doğrudan cilt kontağı üzerinden bulaşır (vücut sıvıları üzerinden değil). Cinsel aktif olan kadınlar ve erkeklerin % 70 i hayatları boyunca en az bir defa HPV ye yakalanırlar. Şimdiye kadar HP virüsleriyle mücadele etmek için herhangi bir ilaç bulunmamaktadır. Sadece onkojen HP virüsleriyle kronik bir enfeksiyonun önlenmesi rahim ağzı kanserine karşı korumaktadır. Tedavisi mümkün olan erken dönem ve kanser öncesi durum aşamaları sadece sürüntü kanser materyali alınarak yapılan düzenli tedbir muayeneleriyle zamanında tanınabilir ve ameliyatla tedavi edilebilir. En sık olarak kansere neden olan ve vakaların % 70 in üzerinde serviks karsinomdan sorumlu olan HP virüslerine karşı (tip 16 ve tip 18) iki yeni aşı maddesi, bu virüslerin kronik olarak bulaşmasını ve böylece hastalığa neden olmasını önlemektedir. Bulaşma yolu başlıca olarak cinsel ilişki ile olduğu ve aşı, virüsün bulaşmasından önce yapılması gerektiği için, çocuklar ve gençler cinsel hayata başlamadan önce aşı olmalıdırlar.

14 Aşılar, aşı maddeleri ve olası riskler ve yan etkilerle ilgili özel sorularınızı doktorunuz memnuniyetlikle cevaplandıracaktır. Bu broşürün yazarı Prof. Dr. Diether Spork a e-posta ile sorular sormak istiyorsanız: E-posta: hausarzt@gesunde-kinder.at. 26

15 Bir çok anne baba doğal olarak çocuklarını aşılatıp aşılatmamalarını kendi kendilerine soruyor, zira bu tür soruları bana da yöneltmişlerdir. Her çocuk için verilecek kararın da bilinçli ve bilgilendirilmiş bir şekilde verilmesi kanısını doğru bulmaktayım. Prof. Dr. Diether Spork