SOMNOGRAFİDE SOLUNUM KAYITLARI TEMEL BİLGB

Transkript

1 POLİSOMNOGRAF SOMNOGRAFİDE SOLUNUM KAYITLARI TEMEL BİLGB LGİLERLER Prof. Dr. Mehmet KARADAĞ UÜTF Göğüs G s Hastalıklar kları AD BURSA

2 POLİSOMNOGRAF SOMNOGRAFİDE SOLUNUM KAYITLARI Polisomnografide solunum kayıtlar tları yapılırken, spontan solunum hareketlerinin kaydı sırasında uykuda oluşabilecek abilecek solunum bozukluklarının n tespit edilmesi amaçlan lanır.

3 SOLUNUM BOZUKLUKLARI Solunum frekansında nda ve ritminde meydana gelecek değişiklikler; iklikler; Basit horlama, Üst solunum yollarında rezistans artımı, Hipopne ve apneler, Solunum çabası ile ilişkili arousal (RERA) Chayne stokes solunumu gibi periodik solunum bozuklukları

4 MONİTOR TORİZASYON

5 ORONAZAL HAVA AKIMININ ÖLÇÜMÜ 1)- Pnömotakometre 2)- Nazal kanülle basınç ölçümü 3)- Thermistor veya Thermocouple

6 Pnömotakometre American Academy of Sleep Medicine (AASM) kriterlerine göre g referans ölçüm m yöntemi y Pnömotakometredir motakometredir. Yüz z maskesine yerleştirilmi tirilmiş pnömotakometre ile oronazal hava akımının sürekli monitorizasyonu sağlanarak tidal volüm ölçümü yapılır,

7 NAZAL KANÜL Nazal basınç ölçümünde, burun deliklerine yerleştirilen ucunda basınç ölçer bulunan kanül kullanılır. Nazal basınç, inspirasyonda azalıp ekspirasyonda artmaktadır. r.

8 Thermistor veya Thermocouple Oro-nazal solunum havasındaki ısı değişimine imine duyarlı elektrodlarla hava akımının ölçüm yöntemidir. Thermistor oda ısısından etkilendiği i için i in artık k tercih edilmemektedir. Bu yöntemlerle y inspirasyon ve ekspirasyon sırasındaki hava akımı kayıt edilmektedir.

9 EKSPİRE EDİLEN CO2 Ağız z ve burun önüne ne yerleştirilen tirilen infrared analizatörle ekspire edilen havadaki CO2 saptanarak hava akımının n kalitatif ölçümü yapılabilir. Ölçüm m sırass rasında elde edilen değerlerle erlerle CO2 oranındaki ndaki değişimler imler hipopnenin saptanmasında nda yetersiz kalabilir ancak hipoventilasyonu saptamada yardımc mcıdır

10 OKSİJEN SATURASYON ÖLÇÜMÜ Kandaki oksijenin hemoglobine bağlı olarak taşı şınan miktarına oksijen satürasyonu denir. Hemoglobinin oksijen saturasyonunu kaydetmek için i in oksihemoglobinin renk spektrumundaki değişiklikleri iklikleri fotoelektrik yöntemiyle kaydeden oksimetre cihazı kullanılır.

11 PULSE OKSİMETER

12 SOLUNUM ÇABASI KAYDI 1) Respiratuar indüktans pletismografi (RİP), göğüs g s ve karın n hareketlerinden doğan sinyallerin toplamı 2) Piezo sensör,, gerginlik ölçer ve torasik impedans

13 Respiratuar İndüktans Pletismografi Solunum boyunca toraks ve abdomen volümü değişikliklerini ikliklerini semikantitatif olarak ölçmede kullanılır. Göğüs s ve karından gelen sinyallerin toplamı hava akımı hakkında olmasa da tidal volüm m ve solunum patterni hakkında bilgi verir RİP P tek kanallı yada iki kanallı olabilir. (RİP)

14 PİEZO SENSÖR, GERGİNL NLİK ÖLÇER VE TORASİK İMPEDANS Solunum eforu sırass rasında göğüs s ve karında yaşanan anan genişleme ve daralma hareketleri sırass rasında oluşan gerginliği kaydeder. Bu üçü hipopne tespitinde sadece ventilasyondaki veya hava akımındaki değişiklikleri iklikleri kalitatif olarak saptar.

15 ÖZEFAGUS BASINCI (PES) ÖLÇÜMÜ Özefagus basınc ncı, özefagial balon ya da daha yeni transduser kataterlerle saptanmaktadır. Solunum çabasında artış ışla birlikte, özefagial basınçta, progressif olarak giderek negatifleşen en bir dalgalanma gözlenir g

16 PULSE TRANSİT T TİME T (PTT) PTT, aortik kapaktan çıkan nabız z basınc ncı dalgasının, n, perifere iletilmesine kadar geçen en süreyi s göstermektedir. Bu süre s için i in başlang langıç noktası genellikle EKG'deki R dalgası olarak kabul edilmekte ve bitiş noktasıda da,, parmak fotopletismografisi ile saptanan nabız z dalgasının perifere ulaştığı an olarak kabul edilmektedir. TAKİBİ

17 VÜCUT POZİSYON KAYDI Kayıt t sırass rasında vücudun yatış pozisyonunu takip eden sensörlerdir rlerdir. Sırtüstü,, sağ yada sol yan, yüzüsty stü pozisyon gibi durum değerlendirmesi erlendirmesi yapar

18 HORLAMA KAYDI Horlama ve solunum seslerini kaydeden mikrofon hastanın boyun bölgesine b yerleştirilir. Apnelerin olduğu anlarda horlamanın kesilmesi apne tanısına na yardımc mcı diğer bir parametredir.

19 BASİT T HORLAMA Daralan hava yolundan nefes almak için i in organizma aşıa şırı bir güç harcamakta ve dar bir pasajdan geçen en hava horlama sesine neden olmaktadır.

20 HORLAMA

21 AROUSAL Uyku sırass rasında daha hafif uyku evresine veya uyanıkl klık k durumuna ani geçişler oluşmas masıdır. EEG'de 3 sn.den fazla süren s alfa veya teta aktivitesine geçişler mevcuttur. Bu sürenin s renin 0,5-3sn. olması mikroarousal olarak tanımlan mlanır.

22 AROUSAL

23 AROUSAL

24 AROUSAL

25 RERA (Respiratory Effort Related Arousal) Apne ya da hipopne tanımına na uymayan, solunumsal çabada artış ışla karakterize arousalla sonlanan bir durumdur.

26 RERA

27 RERA

28 UARS: Üst solunum yolu rezistansı sendromu Apne ve/ veya hipopneye yol açmadan, a madan, üst solunum yolunda rezistans artışı sonucu, toraks içi i basınçta belirgin artış ışa yol açana an ve sonunda kısa k süreli, s sık s tekrarlayan arousallarla sonuçlanan, gündüz z aşıa şırı uyku hali (GAUH) ile karakterize olan ancak horlaması belirgin olmayan, periyodik bacak hareketi, insomnia..olmayan olgular.

29 UARS: Üst solunum yolu rezistansı sendromu

30 HİPOPNEPOPNE Hipopne: Tanımlamada mlamada bazı tartış ışmalar vardır r ancak 10 saniye süreyles Uyku sırass rasında solunum amplitüdünün bazal seviyeye göre g net bir şekilde, en az %50 oranında nda azalması Solunum amplitüdünde belirgin düşmeyle d beraber oksijen satürasyonunda en az %3'lük k azalma veya arousal olması ile karakterizedir.

31 Obstrüktif hipopne

32 APNE Apne: Solunum sisteminde hava akımının n en az 10 saniye süre s kesilmesi ile karakterize bir durumdur. Obstrüktif Apne ve Hipopneler: Solunum çabasının n sürmesine s rağmen men hava akımında bozukluk olması, apne yada hipopne gelişmesi. Santral Apne ve Hipopneler: Apne yada hipopneler sırasında solunum çabasının olmaması.

33 Obstrüktif apne

34 Santral Apne

35 Mikst Apne

36 OSAS

37

38 POZİSYONEL APNE

39 İNDEKSLER Apne İndeksi (AI):Uyku süresince s görülen g apnelerin her saat başı şına düşen d sayısı Apne- Hipopne İndeksi (AHI): Uyku süresince görülen g apne ve hipopnelerin her saat başı şına düşen d sayısı Oksijen Desaturasyon İndeksi (ODI): Uyku süresince resince görülen g oksijen desatürasyonlar rasyonlarının her saat başı şına düşen d sayısı Solunum Bozuklukları İndeksi ndeksi (RDI): Uyku süresince görülen g apne, hipopne ve RERA lar ların her saat başı şına düşen d sayısı

40 İLGİNİZ Z VE DİKKATİNİZ İÇİN TEŞEKK EKKÜRLER