1- DRAFT SÖRVEY NEDİR?
|
|
- Gülistan Altun
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 DRAFT SÖRVEY
2 1- DRAFT SÖRVEY NEDİR? Draft sörvey dökme yüklerin taşınmasında kullanılan, gemi draftının tesbitine dayalı bir kargo hesaplama yöntemidir. Aynı zamanda konteyner gibi ağırlığı bilinen yüklerin taşınmasında da, tartı işlemlerini denetleme amacıyla draft sörvey işlemine baş vurulabilir. Draft sörveyinde, eğer gemilerde gerekli evraklar, kitapçıklar ve tablolar varsa, bütün ölçme işlemleri doğru ve eksiksiz yapılmışsa, işlemler tecrübeli sörveyörler tarafından yönlendirilmişse ve meteorolojik şartlar uygunsa, kargonun hesaplanması %0.5 lik bir hata ile sonuçlandırılabilir.
3 2- DRAFT SÖRVEYDE YAPILACAK İŞLEMLER Kana rakamları yardımıyla draftların tesbiti Deniz suyu yoğunluğunun ölçülmesi Gemideki sıvıların ölçülmesi Draftların dikmelere göre düzeltilmesi Ortalama draftların hesaplanması Deplasmanın belirlenmesi Yoğunluk ve trim düzeltmelerinin yapılması Net deplasmanın hesaplanması Sabit ağırlıkların hesaplanması Kargonun hesaplanması
4 3. DRAFT SÖRVEY İÇİN ÖN BİLGİLER Gemi evrakları Trim ve Stabilite kitabı Kapasite planı ve DWT-Deplasman skalası Hidrostatik tablolar yada eğriler Tank kalibrasyon cetvelleri Gemi planları
5 Draft sörvey sırasında karşılaşılacak olan sorunlar Yanlış evrak bilgileri Hatalı işaretlenmiş kana rakamları Yanlış tank kalibrasyon cetvelleri Balast tanklarındaki çamur ve diğer birikintiler Dip kabuk büyümesi Kana rakamlarının okunmasında sörveyörü etkileyen hava şartları Su yoğunluğundaki değişmeler Geminin çökmesi Solar eğilmeler Kargo nem kaybı
6 4. STANDART DRAFT SÖRVEY İŞLEMLERİ A-) KANA RAKAMLARININ OKUNMASI-DRAFTLARIN BELİRLENMESİ Draftların belirlenmesi işlemi kana rakamlarının okunması ile başlar. Kana rakamları belirlenen noktalarda geminin ne kadar su çektiğini belirtmek amacıyla kaplama saçı üzerinde kaynakla belirtilmiş rakamlardır. İskele ve sancak olmak üzere baş, kıç ve gemi ortasında bulunurlar. Draft sörveyinde, maksimum draft dikkate alınır. Metrik sistemde rakamlar arasındaki uzaklık düşeyde 10 cm, imperial sistemde ise 6 pustur. Draftlar yükleme-boşaltma işlemlerinin başlamasından hemen önce ve işlemlerin tamanlanmasından hemen sonra okunmalıdır. Kana rakamlarının okuması sırasında, karşılaşılacak olan zorluklarda yapılan küçük okuma hataları, hesaplar sonunda büyük tonaj hatalarına dönüşecektir.
7 Draftlar olabildiğince su hattına yakın yerlerden okunmalıdır. Denizin dalgalı olması okuma işlemlerini yapan yetkiliye zor anlar yaşatabileceği gibi tesbit edilen değerlerde de oynamalara neden olabilir. Bu tür durumlarda draft okuma tüpü kullanılmalıdır.. Akıntının bulunduğu durumlarda eğer sular kana rakamlarının önünde yükselmelere neden oluyorsa, akıntıya ters yönde birkaç metre ileride bir sandal yada başka bir geniş cisim konumlandırılarak su durgunlaştırılabilir. Bunların yanında geminin kruzlu yerlerinde de okuma güçlükleri ile karşılaşmak olasıdır. Böyle durumlarda şerit metrelerin bulundurulması faydalı olacaktır. Ölçüm sırasında şerit metre kana rakamının hizasından suya sarkıtılmalı ve okuma yapılmalıdır. Okumalar sırasında karşılaşılan zorluklar rapora not olarak düşülmelidir.
8 B-) OKUNAN DRAFTLARIN DÜZELTİLMESİ LPP L T draft WL T kana AP O kana kana kana FP
9 T x : düzeltme değeri x : kana rakamlarının dikmelere yada gemi ortasına olan uzaklıkları L : Baş-Kıç Kana rakamları arası mesafe t g : Kana rakamlarından ölçülen görünen trim T x x tg L AP WL Kana T x x
10 T A = T AK ± T xa T F = T FK ± T xf T M = T MK ± T xm Düzeltilmiş Draftlar T AK : Kıç kana draftı T FK : Baş kana draftı T AK : Vasat kana draftı T xa : Kıç draft düzeltme miktarı T xf : Baş draft düzeltme miktarı T xm : Vasat draft düzeltme miktarı
11 C-) DEFORMASYON DÜZELTMESİ Draftı belirli olan bir gemi için o drafta karşılık gelen deplasman ile gemi ağırlığı bulunabilir ve kargo dışındaki bütün ağırlıkların çıkartılması ile yük tesbit edilebilir. Kana rakamlarının okunması ile elde edilen 6 draft değeri yardımı ile gemi için gerçek bir draft değeri hesaplanır. İlk aşamada elde bulunan baş, gemi ortası ve kıç draftlarının sancak ve iskele ortalamaları alınır. Baş ortalama draft Gemi ortası ortalama draft Baş iskele draft Gemi ortası iskele draft Baş sancak draft 2 Gemi ortası sancak draft 2 Kıç ortalama draft Kıç iskele draft Kıç sancak draft 2 Daha sonraki aşamada baş ve kıç ortalama draftlarının ortalaması alınarak, gemi ortasını verecek, ortalamalara dayalı bir draft bulunur. Bu değere baş-kıç ortalama draft denir. Baş ve Kıç ortalama draft Baş ortalama draft 2 Kıç ortalama draft
12 Ancak bulunan bu gemi ortası baş-kıç ortalama draftı, kana rakamlarının okunması yoluyla elde edilen gemi ortası ortalama draft ile uyuşmayabilir. Böyle bir durum varsa, gemide boyuna bir deformasyon olabilir yada gemi trimli haldedir ve yüzme mezkezi gemi ortasında değildir. Bu durumda gerçek bir draft değeri belirlemek için ard arda ortalamaların ortalaması alınır. Ortalamalar ortası draft Baş ve Kıç ortalama draft Gemi 2 ortası ortalama draft O.O.O.(gerçek draft) Ortalamalar ortası draft Gemi ortası ortalama 2 draft
13 D-) GEMİ BOYUNCA HOG VE SAG DURUMLARI Gemide yükleme durumu ve suyun kaldırma kuvveti arasındaki ilişkiye bağlı olarak, gemi boyunca görülebilecek sarkma ve çökmelerdir. Eğer yükleme baş ve kıçta yoğunlaşmışsa, suyun kaldırma kuvveti gemi otasında bir mesnet görevi görecek ve baş kıç sarkacaktır. Bu hog olarak adlandırılır. Tam tersi durumda ise baş ve kıç mesnet görevi yapacak ve gemi ortası suya daha fazla gömülecek yani çökme gösterecektir. Bu durum da sag olarak adlandırılır. Çökme yada sarkma durumunda, O.O.O. Gemi Ortasında ortalama Draft, kadar sapma görülür. Draft sörvey raporunda Sag ve Hog durumları, Gemi ortasında Ortalama Draft - Baş Kıç ortalama draft ve O.O.O. değeri bulunduktan sonra yükleme öncesi ve sonrası halleri için belirtilir.
14 E-) GERÇEK TRİM Kana rakamlarının yanlış pozisyonundan dolayı okunan draftlara bir düzeltme uygulanmıştı. Bu düzeltmelerden sonra baş ve kıç ortalamalarının arasındaki fark alınırsa ilerideki deplasman için trim düzeltmelerinde kullanılmak üzere daha doğru bir trim değeri elde edilebilir. Gerçek Trim Düzeltilmiş kıç draft Düzeltilmiş baş draft Gerçek Trim T A = T kıç T F = T baş Tbaş - T kıç
15 F-) DEPLASMAN En kısa açıklamasıyla deplasman gemi ve gemideki bütün ağırlıkların toplamıdır. Kelime anlamıyla ise suyun yer değiştirmesidir. Draft sörvey işlemleri ilk ve son ağırlıkların arasındaki farka dayanır. Bu işlemler sırasında baş vurulacak olan ağırlık ta deplasmandır. Yukarıda açıklanan işlemler vasıtası ile draft sörveyi yapılan gemi için gerçek draft (O.O.O.) değeri bulunmuş olur. Bu gerçek draft değeri ile gemi için hazırlanmış olan hidrostatik eğriler grafiğine başvurulur. Deplasman ağırlığı-draft eğrisinden, geminin O.O.O. draftı için deplasmanı okunur. Bulunan bu değer standart deniz suyu yoğunluğu (1.025 ton/m 3 ) için hesaplanmış olan deplasmandır. Daha sonraki adımlarda bu değer üzerinde, geminin yüzdüğü şartlardaki su yoğunluğuna ve trime bağlı olaraktan bir düzeltme uygulanacaktır.
16 G-) TRİM DÜZELTMESİ Deplasmanın tesbiti bulunan O.O.O. draftının (gerçek su çekimi) hidrostatatik eğrilerdeki karşılığının okunması ile yapılmıştı. Uygulanan bu yöntemin doğru sonuç vermesi için geminin trimsiz durumda olması gerekir çünkü kullanılan hidrostatik eğriler geminin trimsiz durumuna yani gemi omurgasının su hattına paralel (Even keel) olduğu duruma göre yapılmıştır. Bu koşullar altında geminin yüzme merkezi mastoriye denk düşmez. Bu hatayı düzeltmek için deplasman üzerinde trim düzeltmesi yapılır.
17 Deplasmanın düzeltilmesi için uygulanacak olan işlemler; 1. Düzeltme(ton) 100 TPC LCF(m) LPP(m) trim(m) LCF ile trim vasata göre aynı tarafta ise işaret (+), farklı tarafta ise işaret (-) alınır. 2. düzeltme her zaman pozitif (+) uygulanır d (MTC) : 1 metre draft için 1 cm. trim momenti değişimi dz TPC LCF 2. Düzeltme(ton) 2 50 trim (m) LPP(m) : O.O.O. 1 cm batma tonajı : Mastoriye göre yüzme merkezi d(mtc) dz
18 d(mtc)/dz değerinin bulunması: 1metre draft için 1cm trim momenti değişimi değerinin bulunması için geminin O.O.O. draft değerine +50 cm fark uygulanır. Bulunan bu iki değer için hidrostatik eğrilerden MTC(1cm trim momenti) karşılıkları okunur. Elde edilen iki MTC karşılıkları birbirinden çıkartılır ve 1metre draft için 1cm trim momenti değişimi bulunur. O.O.O draft +50cm. -50 cm. d(mtc)/dz MTC Tablo 2. 1 metre draft değişimi için trim momenti Yukarıdaki basamaklarda elde edilen değerler O.O.O. draftına karşılık gelen deplasmana eklenir. Bu işlemlerin yanında gemilerde trim düzeltmeleri için hazırlanmış olan çizelgelerde bulunabilir.
19 H-) MEYİL DÜZELTMESİ Belirli bir su hattında yüzen bir gemide eğer meyilli bir durum varsa, meyilin olduğu taraf suya girer ve karşı yön ise sudan çıkar. Gemi ortasındaki forma bağlı olarak bu kesitlerde batıp çıkan hacimler simetriktir. Dolayısıyla hacimlerde eşittir. Fakat baş ve kıç gibi karmaşık geometrili formlarda batıp çıkan siğiller küçük açılarda bile simetrik değillerdir. Buna bağlı olarak da batıp çıkan hacimler birbirinden farklıdır. Suya batan tarafta hacim artarken su dışına çıkan tarafta ise hacim azalır. Bu koşular altındaki bir gemi için meyil düzeltmesi uygulanması gerekir. Meyilli bir gemide bu durum için hazırlanmış olan düzeltme çizelgelerine baş vurmak gerekir fakat büyük ihtimalle pratikte böyle bir çizelge eksik olacağı için sörvey işlemlerini uzatmamak amacıyla aşağıdaki formül kullanılabilir. Meyil düzeltmesi = 6 x (T batan -T çıkan ) x (TPC batan -TPC çıkan )
20 Meyil yapan bir gemide oluşan su hattı alanı ve su altı hacmi geminin dik durumundaki değerlerden daha fazladır. Meyilli ve meyilsiz durumda gemi ve yükte bir değişim olmadığına göre bu koşullarda gemi bir miktar su üstüne çıkacaktır. Bu durumda okunan draft değeri meyilsiz durumdaki draft değerinden daha düşük olacaktır. Hidrostatik eğriler geminin trimsiz durumuna göre hazırlanmıştır. Eğer meyilli durumdaki draft değerine karşılık gelen deplasman değerini meyilsiz durum için hazırlanmış hidrostatik eğrilerden okursak deplasman bir miktar düşük çıkacaktır. Bu eksikliği tamamlamak için de yukarıdaki formülden elde edilen sonucun hidrostatik eğrilerden okunan deplasman değerine eklenmesi gerekir.
21 L 1 W L T b W 1 T ç
22 I-) RIHTIMDAKİ SUYUN YOĞUNLUĞU Rıhtımdan su örneğinin, gemi draftının okunması işleminin ardından alınması gerekir. Bunun için salinometre kullanılır. Su örneği bir kaç noktadan alınır. Limandaki su farklı yoğunluklardaki su tabakalarından oluşur. Durgun halde en yoğun su en altta olacaktır fakat akıntılardan dolayı bu tabakalar beklenenden farklı seviyelerde olabilir. Su örnekleri gemi ortasından gemi uzunluğunun %25 kadar öne ve arkaya olmak üzere, gemi draftının %15, %50 ve %85 draftları için alınır. Tüm sonuçların ortalamaları alınır. Akıntılardan dolayı su tabakaları biribirinden çok farklı değerlerde yoğunluk gösteriyorlarsa, aradaki fark kabul edilebilir bir değere ulaşana kadar örnek alınmaya devam edilir. Özellikle liman içerilerinde yüzeye yakın yerlerde dibe göre durgunluk gözlenecektir, bu noktalarda yağ benzeri atıklar birikmiş olabileceği için yoğunluk beklenenin çok üzerinde olabilir. Sığ limanlarda alınan dip örneklerinde tabandaki bitkilerden kaynaklanan artıklar ve biriken çamurdan dolayı yüksek yoğunluklarla karşılaşılabilir.
23 Numune Kapları Örnek suların alınması için uygun bir numune kabı kullanılmalıdır. İstenilen derinlikten numune alabilmek için gerekli derinliğe inebilecek kabiliyette bir numune kabı kullanmak gerekir. Mümkünse kabın dibinde batışta açık kalacak, kabın geri çekilişi sırasında da kapanacak bir kapak olmalıdır. Yoğunluk sıcaklıkla değişeceği için numune kabı bir süre denizde bekletilmeli ve sıcaklık farkı giderilmelidir. Alınan numune bir an önce değerlendirilmelidir yoksa sıvının sıcaklığı değişebilir ve bu da yoğunluğa dolayısıyla deplasmana yansıyacaktır. Basit gibi görünen bu işlemlerde oluşabilecek hatalar işin deplasman ve yoğunluk düzeltmelerinin hesap kısmında daha büyük hatalara dönüşür. Eğer mümkünse numune kabı yoğunluk okumaya uygun olmalıdır aksi bir durumda şeffaf bir test kabı kullanılmalıdır. Aynı zamanda bu kabında sıcaklığı deniz suyuna eşitlenmelidir. Bütün bu işlemlerde kullanılan kaplar kesinlikle temiz olmalıdır ve temiz olup olmadıklarıda kontrol edilmelidir.
24 Hidrometreler Kullanılacak olan hidrometreler metal yada cam olacaktır. Tercihin cam bir hidrometreden yana kullanılması daha uyugundur. Metal hidrometreler paslanmaya ve ezilmeye uygundurlar, eğer böyle bir durum varsa sonuçlarda hatalar oluşabilir. 1. d 15 o /4 C 15 o C deniz suyu sıcaklığına ayarlanmış ve 4 o C sıcaklıktaki 1 metreküp damıtık su ağırlığının 1 metrik ton olduğu esasına göre düzenlenmiş hidrometreler. 2. G 15 o /15 C 15 o C deniz suyu sıcaklığına ayarlanmış ve 15 o C sıcaklıktaki 1 metreküp damıtık su ağırlığının 1 metrik ton olduğu esasına göre düzenlenmiş hidrometreler. 3. G 60 o /60 F 60 o F deniz suyu sıcaklığına ayarlanmış ve 60 o F sıcaklıktaki 1 metreküp damıtık su ağırlığının 1 metrik ton olduğu esasına göre düzenlenmiş hidrometreler.
25 J-) YOĞUNLUK DÜZELTMESİ Yaptığımız hesaplarda deplasmanı bulmak için ölçmüş olduğumuz drafta karşılık gelen değeri hidrostatik eğrilerden okuyoruz. Kullanılan hidrostatik eğriler deniz suyu yoğunluğunu 1,025 ton/m 3 olarak kabul eder. Bu durumda bulduğumuz deplasman değeri yanlış oluyor, çünkü draftın ölçüldüğü koşullardaki deniz suyu yoğunluğu 1,025 ton/m 3 den farklı bir yoğunluktadır. Açıklanan bu nedenden dolayı hidrostatik eğrilerden elde edilen deplasman değerine düzeltme uygulanması gerekir.
26 Düşük yoğunluktan yüksek yoğunluğa geçiş W L T W 1 ρ V L 1 T 1 ρ 1 V 1 WL =başlangıç su hattı W 1 L 1 =sonraki su hattı T =başlangıç draftı T 1 =sonraki draft ρ =başlangıç su yoğunluğu ρ 1 =sonraki su yoğunluğu V =başlangıç su altı hacmi =sonraki su altı hacmi V 1
27 Yüksek yoğunluktan düşük yoğunluğa geçiş W 1 L 1 T 1 W ρ 1 V 1 L T ρ V WL =başlangıç su hattı W 1 L 1 =sonraki su hattı T =başlangıç draftı T 1 =sonraki draft ρ =başlangıç su yoğunluğu ρ 1 =sonraki su yoğunluğu V =başlangıç su altı hacmi =sonraki su altı hacmi V 1
28 K-) DÜZELTİLMİŞ DEPLASMANIN BULUNMASI Hidrostatik eğrilerden yada skalalardan elde edilen deplasman değeri 1,025 ton/m 3 su yoğunluğu, eğimsiz ve trimsiz durum için düzenlenmiştir. Önceki bölümlerde bu koşullar için uygulanan yoğunluk ve trim düzeltmeleri açıklandı. Bu düzeltmelerden elde edilen değerler O.O.O. draftı için elde edilen deplasmana eklenir. Düzeltilmiş Deplasman Hesapları Deplasman (O.O.O) A 1. Trim düzeltmesi B 2. Trim düzeltmesi C Meyil düzeltmesi Yoğunluk düzeltmesi Düzeltilmiş deplasman D E A+B+C+D+E
29 L-) NET DEPLASMAN Net deplasmanın bulunması için düzeltilmiş deplasmandan gemideki sıvı ağırlıkları çıkartılır. Net Deplasman Düzeltilmiş Deplasman Gemideki Sıvılar Net Deplasman a b a-b
30 M-) KONSTANT Draft sörveyde yapılan işlemlerin sonunda boş gemi ağırlığı, boş net deplasman dan çıkartılır. Genelde bu ikisi arasında bir fark olduğu gözlenir. Bu farka, konstant, stor yada bilinmiyen ağırlıklar denir. Bu ağırlık doğal olarak istenmiyen bir ağırlıktır. Konstantı oluşturan nedenler genel olarak kullanım sırasında oluşan birikintiler, yapım hataları yada draft sörveyinde yapılan hatalardır. Daha detaylı olarak incelenecek olursa, konstant oluşumundaki nedenler;
31 Draft sörvey işlemleri sırasında oluşabilecek yanlışlıklar; Su çekimlerinin okunmasındaki hatalar yada hava şartlarının yarattığı okuma zorlukları. Hatalı yoğunluk ölçümleri. Bilinen ağırlıkların yanlış ölçülmesi. Çizelge ve tabloların yanlış kullanımı. Sörvey sonu hesap hataları. Yapılan draft sörvey işleminin standart sorunları.
32 Tersane kaynaklı hatalar; - Gemi ağırlığının yanlış hesaplanması veya yanlış bildirilmesi. - Kana rakamları ve diğer cetvellerin yanlış işaretlenmesi. Kullanıma bağlı sorunlar; - Geminin zaman içinde paslanması ve kaplama saçlarının incelmesi. - Gemide yapılan onarımlardan kaynaklanan ağırlık değişimleri. - Kullanım aşamasında yapılan ekler. Hesaba katılamayan ağırlıklar; - Gemi personeli ve eşyaları. - Kullanımdaki gemi sıvıları(su,yağ,yakıt). - Hesaplanması mümkün olmayan bölmelerdeki sıvılar. - Zaman içinde tanklarda biriken çamur ve benzeri kalıntılar. - Kumanya.
33 Gemideki konstantın belirlenmesi boş sörvey sırasında yapılır. Hesaplanan konstant değeri ton çerçevesindeyse kabul edilebilir. Aksi bir durumda hesapların gözden geçirilmesi gerekir. Eğer sonuç yine aynı çıkıyorsa kabul edilir. Konstant konusunda yapılabileceklerden biriside eski draft sörvey raporlarını kontrol edip, geminin konstant miktarı konusunda bir fikir sahibi olmaktır. Bilinmeyen ağırlıkların büyük bir kısmını tanklarda biriken çamur ve diğer artıklar oluşturur. Eğer düzenli olarak çamur çözücüler kullanılırsa bu sorun büyük oranda halledilebilir.
34 Azda olsa rastlanabiliecek bir durumda konstant değerinin (-) çıkmasıdır. Boş net deplasmanın, boş gemi ağırlığından az çıkması mümkün gözükmeyebilir ama yapılan hatalar veya geminin aşırı derece yaşlı olması yada bakımsızlığı buna neden olabilir.böyle bir durumun oluşmasındaki nedenlerden en muhtemel olanı hesap hatalarıdır. Eğer hata son hesaplardan kaynaklanıyorsa durumun düzeltilmesi fazla vakit almaz. Karşılaşılabilecek en büyük sorun bilinen sıvı ağırlıklarının olduğundan fazla öçülmesi yada hatalı draft okunmasıdır. Bu hatalar önemli ölçüde zaman kaybına neden olur, çünkü bütün bu işlemlerin tekrarlanması gerekir ve bilindiği gibi bu basamaklar en uzun sürenleridir.
35 Paslanmadan kaynaklanan sorunlar ise yaşlı gemilerde ortaya çıkabilecek bir sorundur. Bilinen gerçek şudur ki tuzlu suyun gemi yapısında yarattığı incelmelerle baş etmesi zordur ve düzenli bakım gerektirir. Açıkça görülmektedir ki, yapılan bütün sörvey işlemlerinde dikkatli olunmalıdır. Yapılan küçük hatalar draft sörveyinin ileri aşamalarında daha büyük bir sorun olarak sörveyörün karşısına çıkmaktadır.
36 Konstant Konstant Yükleme öncesi Net Deplasman Boş Gemi Ağırlığı Boş Sörvey N. Dep Boş Gemi Ağırlığı (Δ net ) önce Δ boş Konstant (Δ net ) önce - Δ boş
37 N-) KARGONUN BELİRLENMESİ Hesaplar sonunda yapılacak en son işlem gemideki kargonun belirlenmesidir. Bunun için yükleme sonrası bulunan net deplasman değerinden, yükleme öncesi bulunan net deplasman değeri çıkartılır. Yüklenen Kargo Kargo Net Deplasman 2 Net Deplasman 1
38 7. SONUÇ Konu içerisinde bahsedilen işlemler uygulanmakta olan yada daha sağlıklı bir draft sörvey için uygulatılmaya çalışılan standart basamaklardır. Dünyadaki limanlarda yapılan draft sörvey uygulamalarında genel olarak bir standart sağlanmaya başlamıştır. Unutulmaması gereken draft sörveyin güveninirliğinin bir bölümünün sörveyörler tarafından sağlanacak olmasıdır. Bir başka değişle doğru sonuç sörveyörün deneyimine, zorluklarla baş edebilme kabiliyetine ve işinin gerektirdiği etik kurallarına uyup uymamasına bağlıdır. Karşılıklı taraflar arasındaki güvenin artması ve bunun beraberinde, alan ve satan arasındaki ticaretin gelişmesi bu noktada sörveyörede sorumluluk yüklemektedir. Başarılı bir draft sörveyin temelini elde bulunan evraklar ve geminin bu evraklarla olan tutarlığı oluşturmaktadır. Bu noktada tersane, gemi sahibi, gemi görevlileri ve sörveyörler üstlerine düşen görevleri yerine getirmeli ve gemi üzerindeki sorumluluklarını unutmamalıdırlar.
İ.T.Ü. GEMİ İNŞAATI VE DENİZ BİLİMLERİ FAKÜLTESİ GEMİ VE DENİZ TEKNOLOJİSİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GEMİ VE DENİZ YAPILARI PROJE I
GEMİ İNŞAATI VE DENİZ BİLİMLERİ FAKÜLTESİ Proje Yöneticisi Öğretim Üyesi : Öğrencinin Adı Soyadı ve No : Gemi Tipi : Taşınacak yük tipi ve miktarı : Servis Hızı : Çalışma rotası ve kısıtlamalar : Klas
DetaylıGEMİ VE AÇIKDENİZ YAPILARI ELEMANLARI Hafta 2
GEMİ VE AÇIKDENİZ YAPILARI ELEMANLARI Hafta 2 Doç. Dr. Barbaros Okan Yükleme Koşulları Denize indirme sırasında geminin boyuna mukavemeti Boş geminin boyuna mukavemeti Ballastlı geminin boyuna mukavemeti
DetaylıMEVCUT BİR TEKNENİN STABİLİTE PROBLEMLERİNİN ANALİZİ VE UYGUN ÇÖZÜM YÖNTEMLERİNİN BELİRLENMESİ
GEMİ İNŞAATI VE DENİZ TEKNOLOJİSİ TEKNİK KONGRESİ 08 BİLDİRİLER KİTABI MEVCUT BİR TEKNENİN STABİLİTE PROBLEMLERİNİN ANALİZİ VE UYGUN ÇÖZÜM YÖNTEMLERİNİN BELİRLENMESİ Sadık ÖZÜM 1, Bekir ŞENER 2, Hüseyin
Detaylı6. GEMİ GEOMETRİSİNE İLİŞKİN TANIMLAR
6. GEMİ GEOMETRİSİNE İLİŞKİN TANIMLAR Gemilere ilişkin birtakım önemli tanımlar, aşağıda gruplar şeklinde ve belli bir formata göre verilmektedir: Boy, Genişlik, Su Çekimi (Draft), Derinlik ve Fribort
DetaylıGEMİ KURTARMADA BOYUNA MUKAVEMET HESABININ ÖNEMİ ve MODELLEMEDE KARŞILAŞILAN ZORLUKLAR
Yapım Matbaacılık Ltd., İstanbul, 1999 Editörler :A. İ. ALDOĞAN Y. ÜNSAN E BAYRAKTARKATAL GEMİ İNŞAATI VE DENİZ TEKNOLOJİSİ TEKNİK KONGRESİ 99 BİLDİRİ KİTABI GEMİ KURTARMADA BOYUNA MUKAVEMET HESABININ
Detaylı2 Hata Hesabı. Hata Nedir? Mutlak Hata. Bağıl Hata
Hata Hesabı Hata Nedir? Herhangi bir fiziksel büyüklüğün ölçülen değeri ile gerçek değeri arasındaki farka hata denir. Ölçülen bir fiziksel büyüklüğün sayısal değeri, yapılan deneysel hatalardan dolayı
Detaylı7. Tonaj, Fribord ve Görünür işaretler
7. Tonaj, Fribord ve Görünür işaretler 7.1 GROS VE NET TONAJ Dünyada ilk tonaj tanımı 1423 yılında Britanya hükümetinin ticaret gemilerinin taşıdıkları yükten vergi almak için çıkardığı yasa ile gündeme
DetaylıKaldırma kuvveti F k ile gösterilir birimi Newton dur.
Cisimlere içerisinde bulundukları sıvı ya da gaz gibi akışkan maddeler tarafından uygulanan,ağırlığın tersi yöndeki etkiye kaldırma kuvveti denir. Kaldırma kuvveti F k ile gösterilir birimi Newton dur.
DetaylıMALZEME ANA BİLİM DALI Malzeme Laboratuvarı Deney Föyü. Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi. Deneyin Tarihi:
Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi Deneyin Tarihi:13.03.2014 Deneyin Amacı: Malzemelerin sertliğinin ölçülmesi ve mukavemetleri hakkında bilgi edinilmesi. Teorik Bilgi Sertlik, malzemelerin plastik
DetaylıGemi Geometrisi. Prof. Dr. Tamer YILMAZ. GEMİ MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ 2009, Tamer Yılmaz
Gemi Geometrisi Prof. Dr. Tamer YILMAZ GEMİ GEOMETRİSİ Bir geminin yüzebilmesi, seyredebilmesi ve dengesi büyük ölçüde geminin su altında kalan kısmının şekli (geometrisi) ile ilgilidir. Su altı formunun
DetaylıF KALDIRMA KUVVETİ (ARCHİMEDES PRENSİBİ) (3 SAAT) 1 Sıvıların Kaldırma Kuvveti 2 Gazların Kaldır ma Kuvveti
ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUET E HAREKET F KALDIRMA KUETİ (ARCHİMEDES PRENSİBİ) (3 SAAT) 1 Sıvıların Kaldırma Kuvveti 2 Gazların Kaldır ma Kuvveti 1 F KALDIRMA KUETİ (ARCHİMEDES PRENSİBİ)
DetaylıT.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI DENİZCİLİK DRAFT SÖRVEY HESABI 840UH0084
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI DENİZCİLİK DRAFT SÖRVEY HESABI 840UH0084 Ankara, 2012 1 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri kazandırmaya
DetaylıYÜZEN CİSİMLERİN DENGESİ VE BAŞLANGIÇ STABİLİTESİ
YÜZEN CİSİMLERİN ENGESİ VE AŞLANGIÇ STAİLİTESİ 5. GEMİYE ETKİYEN STATİK KUVVETLER ir deniz aracının dizaynında en temel gereklerden biri o deniz aracının görevi gereği taşıması gereken yük veya yolcu ile
Detaylı7. Tonaj, Fribord ve Görünür işaretler
7. Tonaj, Fribord ve Görünür işaretler 7.1 GROS VE NET TONAJ Dünyada ilk tonaj tanımı 1423 yılında Britanya hükümetinin ticaret gemilerinin taşıdıkları yükten vergi almak için çıkardığı yasa ile gündeme
DetaylıŞekil 5.1. Deplasman tipi bir tekneye etkiyen kuvvetler
ÖLÜM 5. YÜZEN CİSİMLERİN ENGESİ VE AŞLANGIÇ SAİLİESİ 5. GEMİYE EKİYEN SAİK KUVVELER ir deniz aracının dizaynında en temel gereklerden biri o deniz aracının görevi gereği taşıması gereken yük veya yolcu
Detaylı5. BORU HATLARI VE BORU BOYUTLARI
h 1 h f h 2 1 5. BORU HATLARI VE BORU BOYUTLARI (Ref. e_makaleleri) Sıvılar Bernoulli teoremine göre, bir akışkanın bir borudan akabilmesi için, aşağıdaki şekilde şematik olarak gösterildiği gibi, 1 noktasındaki
DetaylıAKIŞKAN STATİĞİNİN TEMEL PRENSİPLERİ
8 AKIŞKAN STATİĞİNİN TEMEL PRENSİPLERİ 2 2.1 BİR NOKTADAKİ BASINÇ Sıvı içindeki bir noktaya bütün yönlerden benzer basınç uygulanır. Şekil 2.1 deki gibi bir sıvı parçacığını göz önüne alın. Anlaşıldığı
DetaylıIMO STABİLİTE KURALLARI STABİLİTE BUKLETİ VE IMO KURALLARI IMO STABİLİTE KURALLARI STABİLİTE KİTAPÇIĞI 11/14/2012
IMO STABİLİTE KURALLARI STABİLİTE BUKLETİ VE IMO KURALLARI IMO nun Uluslararası geçerliliği olan hasarsız ve yaralı stabilite kuralları mevcuttur. Bu kurallar uluslararsı sefer yapan tüm gemilerin uyması
DetaylıBÖLÜM 4. GEMİ GEOMETRİSİ
4.1. Genel Geometrik Tanımlar ÖÜ 4. GEİ GEOETRİSİ Gemi geometrisini tanımlamada kullanılan genel tanımlar aşağıdaki şekilde görülmektedir. O P f T D P FP f T D Güverte Güverte Yüklü su hattı / Yüklü su
DetaylıKALINLIK VE DERİNLİK HESAPLAMALARI
KALINLIK VE DERİNLİK HESAPLAMALARI Herhangi bir düzlem üzerinde doğrultuya dik olmayan düşey bir düzlem üzerinde ölçülen açıdır Görünür eğim açısı her zaman gerçek eğim açısından küçüktür Görünür eğim
DetaylıGEMİ MÜHENDİSLİĞİ HİZMETLERİ ASGARİ ÜCRET TARİFESİ MADDE- 1
TÜRK MÜHENDİS VE MİMAR ODALARI BİRLİĞİ GEMİ MÜHENDİSLERİ ODASI GEMİ MÜHENDİSLİĞİ HİZMETLERİ ASGARİ ÜCRET TARİFESİ MADDE- 1 TMMOB Gemi Mühendisleri Odası Mesleki Uygulama Esasları Yönetmeliği nde belirtilen,
Detaylı2. TEKNE FORM PARAMETRELERİ
2. EKNE FOR PARAEREERİ 2.1. Genel Geometrik anımlar ekne geometrisini tanımlamada kullanılan genel tanımlar aşağıdaki şekilde görülmektedir. OA P f D AP FP f D Güverte /2 Güverte Şekil 1. Genel geometrik
DetaylıTOPRAK SUYU. Toprak Bilgisi Dersi. Prof. Dr. Günay Erpul
TOPRAK SUYU Toprak Bilgisi Dersi Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Toprak Suyu Su molekülünün yapısı Toprak Suyu Su molekülünün yapısı Polarite (kutupsallık) ve Hidrojen bağı Polarite (kutupsallık)
DetaylıGörev çubuğu. Ana ölçek. Şekil 1.1: Verniyeli kumpas
Deney No : M0 Deney Adı : ÖLÇME VE HATA HESABI Deneyin Amacı : Bazı uzunluk ölçü aletlerini tanımak ve ölçme hataları hakkında ön bilgiler elde etmektir. Teorik Bilgi : VERNİYELİ KUMPAS Uzunluk ölçümü
DetaylıMeteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma
Meteoroloji IX. Hafta: Buharlaşma Hidrolojik döngünün önemli bir unsurunu oluşturan buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde farklı şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik faktörlerin etkisiyle
DetaylıULUSLARARASI YÜKLEME SINIRI SÖZLEŞMESİ (INTERNATIONAL CONFERENCE ON LOAD LINES, 1966)
ULUSLARARASI YÜKLEME SINIRI SÖZLEŞMESİ (INTERNATIONAL CONFERENCE ON LOAD LINES, 1966) Uluslar arası yükleme sınırı sözleşmesi gemilerin denizde can ve mal emniyetini korumak, yükleme sınırlarını tespit
DetaylıGeometrik nivelmanda önemli hata kaynakları Nivelmanda oluşabilecek model hataları iki bölümde incelenebilir. Bunlar: Aletsel (Nivo ve Mira) Hatalar Çevresel Koşullardan Kaynaklanan Hatalar 1. Aletsel
DetaylıGEMİ ÇELİK TEKNE AĞIRLIK DAĞILIMININ MODELLENMESİNDE BİR YAKLAŞIM: HACİMSEL ORANLAR YAKLAŞIMI
GEMİ İNŞAATI VE DENİZ TEKNOLOJİSİ TEKNİK KONGRESİ 08 BİLDİRİLER KİTABI GEMİ ÇELİK TEKNE AĞIRLIK DAĞILIMININ MODELLENMESİNDE BİR YAKLAŞIM: HACİMSEL ORANLAR YAKLAŞIMI Ertekin BAYRAKTARKATAL 1, Alican KILINÇ
DetaylıVE BAŞLANGIÇ STABİLİTESİ
YÜZEN CİSİMLERİN ENGESİ VE AŞLANGIÇ STAİLİTESİ Gemi izaynının En Temel Gerekleri. Yüzme koşulu sağlanmalı: toplam ağırlıklar, sephiye kuvvetine eşit olmalıdır: W. eğişik yükleme durumlarında deniz aracı
DetaylıDENEY 0. Bölüm 1 - Ölçme ve Hata Hesabı
DENEY 0 Bölüm 1 - Ölçme ve Hata Hesabı Amaç: Ölçüm metodu ve cihazına bağlı hata ve belirsizlikleri anlamak, fiziksel bir niceliği ölçüp hata ve belirsizlikleri tespit etmek, nedenlerini açıklamak. Genel
DetaylıAKIŞ ÖLÇÜMLERİ. Harran Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü. Dr.M.Azmi AKTACİR-2010-ŞANLIURFA 1
AKIŞ ÖLÇÜMLERİ Dr.M.Azmi AKTACİR-2010-ŞANLIURFA 1 Akış ölçümleri neden gereklidir? Akış hız ve debisinin ölçülmesi bir çok biyolojik, meteorolojik olayların incelenmesi, endüstrinin çeşitli işlemlerinde
DetaylıBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETI. Sıvıların Kaldırma Kuvveti
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETI Sıvıların Kaldırma Kuvveti SIVILARIN KALDIRMA KUVVETİ (ARŞİMET PRENSİBİ) F K Sıvı içerisine batırılan bir cisim sıvı tarafından yukarı doğru itilir. Bu itme kuvvetine sıvıların
DetaylıGEMİLERİN MUKAVEMETİ. Dersi veren: Mustafa İNSEL Şebnem HELVACIOĞLU. Ekim 2010
GEMİLERİN MUKAVEMETİ VE YAPISAL BÜTÜNLÜĞÜ Hazırlayan: Yücel ODABAŞI Dersi veren: Mustafa İNSEL Şebnem HELVACIOĞLU Ekim 2010 8.1 GENEL MUKAVEMET KAVRAMI İç ve dış yükler altındaki bir yapının yapısal bütünlüğüne
DetaylıMühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş
Mühendislik Mekaniği Statik Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 7 İç Kuvvetler Kaynak: Mühendislik Mekaniği: Statik, R. C. Hibbeler, S. C. Fan, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö. Soyuçok. 7. İç Kuvvetler Bu bölümde, bir
DetaylıSakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü. İmalat Müh. Deneysel Metotlar Dersi MAK 320. Çalışma 3: SERTLİK ÖLÇÜMÜ
Sakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü İmalat Müh. Deneysel Metotlar Dersi MAK 320 Çalışma 3: SERTLİK ÖLÇÜMÜ Konuyla ilgili aşağıdaki soruları cevaplandırarak rapor halinde
DetaylıYTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Mekanik Anabilim Dalı Genel Laboratuvar Dersi Eğilme Deneyi Çalışma Notu
YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Mekanik Anabilim Dalı Genel Laboratuvar Dersi Eğilme Deneyi Çalışma Notu Laboratuar Yeri: B Blok en alt kat Mekanik Laboratuarı Laboratuar Adı: Eğilme Deneyi Konu: Elastik
Detaylı1. Aşağıdaki grafiklerde A,B,C sıvılarının ve X,Y,Z,T,Q cisimlerinin yoğunlukları verilmiştir.
1. Aşağıdaki grafiklerde A,B,C sıvılarının ve X,Y,Z,T,Q cisimlerinin yoğunlukları verilmiştir. 2.Aşağıdaki şekilleri oluşturan küplerin hacimleri eşittir. A-Yukarıdaki cisimlerden hangilerinin yoğunlukları
DetaylıHAZIRLAYAN: HAMDİ GÖKSU
1. Aşağıdaki grafiklerde A,B,C sıvılarının ve X,Y,Z,T,Q cisimlerinin yoğunlukları verilmiştir. 2.Aşağıdaki şekilleri oluşturan küplerin hacimleri eşittir. A-Yukarıdaki cisimlerden hangilerinin yoğunlukları
DetaylıTOPOĞRAFYA Kesitlerin Çıkarılması, Alan Hesapları, Hacim Hesapları
TOPOĞRAFYA Kesitlerin Çıkarılması, Alan Hesapları, Hacim Hesapları Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF 264/270 TOPOĞRAFYA DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz/marangoz.htm
DetaylıSTATİK. Ders_9. Doç.Dr. İbrahim Serkan MISIR DEÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü. Ders notları için: GÜZ
STATİK Ders_9 Doç.Dr. İbrahim Serkan MISIR DEÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Ders notları için: http://kisi.deu.edu.tr/serkan.misir/ 2017-2018 GÜZ ALANLAR İÇİN ATALET MOMENTİNİN TANIMI, ALAN ATALET YARIÇAPI
Detaylı2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi
2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi GİRİŞ Tabiatta suyun hidrolojik çevriminin önemli bir unsurunu teşkil eden buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde değişik şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik
Detaylı11.1 11.2. Tanım Akışkanların Statiği (Hidrostatik) Örnekler Kaldırma Kuvveti. 11.3 Örnek Eylemsizlik Momenti. 11.4 Eylemsizlik Yarıçapı
11.1 11. Tanım Akışkanların Statiği (Hidrostatik) Örnekler Kaldırma Kuvveti 11.3 Örnek Eylemsizlik Momenti 11.4 Eylemsizlik Yarıçapı 11.5 Eksen Takımının Değiştirilmesi 11.6 Asal Eylemsizlik Momentleri
DetaylıMETEOROLOJİ. IV. HAFTA: Hava basıncı
METEOROLOJİ IV. HAFTA: Hava basıncı HAVA BASINCI Tüm cisimlerin olduğu gibi havanın da bir ağırlığı vardır. Bunu ilk ortaya atan Aristo, deneyleriyle ilk ispatlayan Galileo olmuştur. Havanın sahip olduğu
Detaylı3. ÜNİTE BASINÇ ÇIKMIŞ SORULAR
3. ÜNİTE BASINÇ ÇIKMIŞ SORULAR 1-) 2002 OKS 3-) 4-) 2004 OKS 2-) 2003 OKS 5-) 2005 OKS 6-) 2006 OKS 10-) 2010 SBS 7-) 2008 OKS 11-) 2011 SBS 8-) 2009 SBS 2012 SBS 14-) 12-) 15-) 2015 TEOG 2014 TEOG 13-)
DetaylıÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET
ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET A BASINÇ VE BASINÇ BİRİMLERİ (5 SAAT) Madde ve Özellikleri 2 Kütle 3 Eylemsizlik 4 Tanecikli Yapı 5 Hacim 6 Öz Kütle (Yoğunluk) 7 Ağırlık 8
DetaylıHİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü
HİDROLOJİ Buharlaşma Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü BUHARLAŞMA Suyun sıvı halden gaz haline (su buharı) geçmesine buharlaşma (evaporasyon) denilmektedir. Atmosferden
DetaylıKİMYASAL ANALİZ KALİTATİF ANALİZ (NİTEL) (NİCEL) KANTİTATİF ANALİZ
KİMYASAL ANALİZ KALİTATİF ANALİZ (NİTEL) KANTİTATİF ANALİZ (NİCEL) KANTİTATİF ANALİZ Bir numunedeki element veya bileşiğin bağıl miktarını belirlemek için yapılan analizlere denir. 1 ANALİTİK ANALİTİK
DetaylıMetallsuchgerät WMV Plus_ BA_Multifunktions-Detector WMV Plus :59 Se. Kullanım kılavuzu
Numaralı gösterge Zayıf pil göstergesi Ahşap Dalgalı elektrik akımı Metal Sensör alanı metal Metal obje Sensör alanı dalgalı elektrik akımı Pil kutusu Sütun grafik-göstergesi İşaretleme noktası ahşap İşaretleme
Detaylı4.1 GENEL GEOMETRİK TANIMLAR
GEİ GEOERİSİ 4.1 GENE GEOERİK NIR Gemi geometrisini tanımlamada kullanılan genel tanımlar aşağıdaki şekilde görülmektedir. O P f D P FP f D Güverte Güverte Yüklü su hattı / Yüklü su hattı Şekil 4.1. Genel
DetaylıTÜRK MÜHENDİS VE MİMAR ODALARI BİRLİĞİ GEMİ MÜHENDİSLERİ ODASI GEMİ MÜHENDİSLİĞİ HİZMETLERİ ASGARİ ÜCRET TARİFESİ
TÜRK MÜHENDİS VE MİMAR ODALARI BİRLİĞİ GEMİ MÜHENDİSLERİ ODASI GEMİ MÜHENDİSLİĞİ HİZMETLERİ ASGARİ ÜCRET TARİFESİ Murat ERZAİM Yönetim Temsilcisi İmza Sinem DEDETAŞ Yönetim Kurulu Başkanı İmza Y12-01 Sayfa
DetaylıMESLEKİ UYGULAMA ESASLARI YÖNETMELİĞİ DEĞİŞİKLİK KARŞILAŞTIRMA ÇİZELGESİ. Geçerli yönetmelik tarihi : 11.03.2006 MEVCUT MADDE ÖNERİLEN GEREKÇE
MEVCUT MADDE ÖNERİLEN GEREKÇE GENEL GENEL 17.02.2006 Tarih ve 26083 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan Mevzuat Hazırlama Usül ve Esasları Hakkında Yönetmelik gereği yapılan düzenlemelerle, format, başlıklar
DetaylıHidroloji Uygulaması-7
Hidroloji Uygulaması-7 1-) Bir akım gözlem istasyonunda anahtar eğrisinin bulunması için aşağıda verilmiş olan ölçümler yapılmıştır: Anahtar eğrisini çiziniz Su seviyesi (cm) 3 4 5 6 8 1 15 5 Debi (m 3
DetaylıİTİCİLER, İTİCİ/DUBA ÜNİTELERİ PUSHER, PUSHER/BARGE UNITS
İTİCİLER, İTİCİ/DUBA ÜNİTELERİ PUSHER, PUSHER/BARGE UNITS Cilt C Part C Kısım 17 - İticiler, İtici/Duba Üniteleri Chapter 17 - Pusher, Pusher/Barge Units EKİM 2001 November 2001 İTİCİLER, İTİCİ/DUBA ÜNİTELERİ
DetaylıORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Şükran DENİZ Uzman Kasım 2015 1 SUNUM İÇERİĞİ AMAÇ NUMUNE KABI NUMUNE ALMA CİHAZ TİPLERİ NUMUNE ALMA YERİ NUMUNELERİN KORUNMASI
DetaylıAKIŞ ÖLÇÜMLERİ. Harran Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü. Dr.M.Azmi AKTACİR-2010-ŞANLIURFA 1
AKIŞ ÖLÇÜMLERİ Dr.M.Azmi AKTACİR-2010-ŞANLIURFA 1 Akış ölçümleri neden gereklidir? Akış hız ve debisinin ölçülmesi bir çok biyolojik, meteorolojik olayların incelenmesi, endüstrinin çeşitli işlemlerinde
DetaylıT.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI DENİZCİLİK GEMİ DENGE HESAPLARI 840UH0085
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI DENİZCİLİK GEMİ DENGE HESAPLARI 840UH0085 Ankara, 2012 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri kazandırmaya
DetaylıMETRAJ TANIMI ve ÖZELLİKLERİ
METRAJ TANIMI ve ÖZELLİKLERİ Bir yapıyı meydana getiren bütün bölümlerin ve elemanların ölçülerek birim miktarının bulunmasına metraj denir. Metraj, genel anlamda ölçerek malzeme miktarını belirlemek anlamına
DetaylıYrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü
Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü 1 kışkan Statiğine Giriş kışkan statiği (hidrostatik, aerostatik), durgun haldeki akışkanlarla
Detaylı1. DENEY: ÖLÇME. Ölçülecek cisimler, Cetvel, Verniyeli kompas, Mikrometre, 100 ml'lik ölçekli kap(mezür), Terazi (mg duyarlı),
1. DENEY: ÖLÇME AMAÇ 1. Uzunluk, kütle ve hacim metrik birimlerini öğrenmek,. Cetvel verniyeli kompas, mikrometre ve terazi mezür kullanarak uzunluk ve kütle ve hacim ölçmeyi öğrenmek, NOT: Deneye gelmeden
DetaylıBorularda Akış. Hesaplamalarda ortalama hız kullanılır.
En yaygın karşılaşılan akış sistemi Su, petrol, doğal gaz, yağ, kan. Boru akışkan ile tam dolu (iç akış) Dairesel boru ve dikdörtgen kanallar Borularda Akış Dairesel borular içerisi ve dışarısı arasındaki
DetaylıBİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METOTLAR-II BORU ve DİRSEKLERDE ENERJİ KAYBI DENEYİ 1.Deneyin Adı: Boru ve dirseklerde
DetaylıZEMİN MEKANİĞİ DENEYLERİ
ZEMİN MEKANİĞİ DENEYLERİ Konsolidasyon Su muhtevası Dane dağılımı Üç eksenli kesme Deneyler Özgül ağırlık Serbest basınç Kıvam limitleri (likit limit) Geçirgenlik Proktor ZEMİN SU MUHTEVASI DENEYİ Birim
DetaylıKALDIRMA KUVVETİ. A) Sıvıların kaldırma kuvveti. B) Gazların kaldırma kuvveti
KALDIRMA KUVVETİ Her cisim, dünyanın merkezine doğru bir çekim kuvvetinin etkisindedir. Buna rağmen su yüzeyine bırakılan, tahta takozun ve gemilerin batmadığını, bazı balonların da havada, yukarı doğru
DetaylıKarabük Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi...www.IbrahimCayiroglu.com. STATİK (2. Hafta)
AĞIRLIK MERKEZİ STATİK (2. Hafta) Ağırlık merkezi: Bir cismi oluşturan herbir parçaya etki eden yerçeki kuvvetlerinin bileşkesinin cismin üzerinden geçtiği noktaya Ağırlık Merkezi denir. Şekil. Ağırlık
DetaylıSÜREKLĠ OLASILIK DAĞILIMLARI
SÜREKLĠ OLASILIK DAĞILIMLARI Sayı ekseni üzerindeki tüm noktalarda değer alabilen değişkenler, sürekli değişkenler olarak tanımlanmaktadır. Bu bölümde, sürekli değişkenlere uygun olasılık dağılımları üzerinde
DetaylıBATMIŞ YÜZEYLERE GELEN HİDROSTATİK KUVVETLER
BATMIŞ YÜZEYLERE GELEN HİDROSTATİK KUVVETLER Yrd. Doç. Dr. Beytullah EREN Çevre Mühendisliği Bölümü BATMIŞ YÜZEYLERE GELEN HİDROSTATİK KUVVETLER Atatürk Barajı (Şanlıurfa) BATMIŞ YÜZEYLERE ETKİYEN KUVVETLER
DetaylıFİZ209A OPTİK LABORATUVARI DENEY KILAVUZU
T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ GAZİ EĞİTİM FAKÜLTESİ ORTAÖĞRETİM FEN VE MATEMATİK ALANLARI EĞİTİMİ BÖLÜMÜ FİZİK EĞİTİMİ ANABİLİM DALI FİZ209A OPTİK LABORATUVARI DENEY KILAVUZU TÇ 2007 & ҰǓ 2012 Öğrencinin Adı
DetaylıTEMEL TANIMLAR. Bir gemiyi tanımlamak için aşağıdaki bilgiler gereklidir: a) Geminin büyüklüğü b) Ana boyutlar c) Tekne form katsayıları
EME ANIMAR ir gemiyi tanımlamak için aşağıdaki bilgiler gereklidir: a) Geminin büyüklüğü b) Ana byutlar c) ekne frm katsayıları Geminin üyüklüğü: Geminin ağırlığı (Deplasman,Dead Weight naj) Geminin hacimsel
DetaylıFRANCİS TÜRBİNİ DENEY SİMÜLASYONU
1 COK-0430T 2 COK-0430T FRANCİS TÜRBİN DENEYİ DENEYİN AMACI: Francis türbinin çalışma prensibini uygulamalı olarak öğrenmek ve performans karakteristiklerinin deneysel olarak ölçülmesi ile performans karakteristik
Detaylıİletkenlik, maddenin elektrik akımını iletebilmesinin ölçüsüdür.
İletkenlik, maddenin elektrik akımını iletebilmesinin ölçüsüdür. C= 1/R dir. Yani direncin tersidir. Birimi S.m -1 dir. (Siemens birimi Alman bilim insanı ve mucit Werner von Siemens e ithafen verilmiştir)
Detaylı1. Projeden, malzemeden gerekli veriler alınır
1. Projeden, malzemeden gerekli veriler alınır Beton karışım hesabı yapılırken; Betonun döküleceği elemanın boyutları Elemanın maruz kalacağı çevresel etkiler (sülfat ve klorür gibi zararlı kimyasal etkiler,
DetaylıBASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı
1. Basma Deneyinin Amacı Mühendislik malzemelerinin çoğu, uygulanan gerilmeler altında biçimlerini kalıcı olarak değiştirirler, yani plastik şekil değişimine uğrarlar. Bu malzemelerin hangi koşullar altında
DetaylıTOPOĞRAFYA Takeometri
TOPOĞRAFYA Takeometri Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF 264/270 TOPOĞRAFYA DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz/marangoz.htm
DetaylıAKIŞKANLAR MEKANİĞİ. Doç. Dr. Tahsin Engin. Sakarya Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü
AKIŞKANLAR MEKANİĞİ Doç. Dr. Tahsin Engin Sakarya Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü İLETİŞİM BİLGİLERİ: Ş Ofis: Mühendislik Fakültesi Dekanlık Binası 4. Kat, 413 Nolu oda Telefon: 0264 295 5859 (kırmızı
DetaylıİÇİNDEKİLER. Çizelgelerin ele alınışı. Uygulamalı Örnekler. Birim metre dikiş başına standart-elektrod miktarının hesabı için çizelgeler
ELEKTROD SARFİYAT ÇİZELGELERİ İÇİNDEKİLER Kısım A Genel bilgiler Kısım B Çizelgelerin ele alınışı Kısım C Uygulamalı Örnekler Kısım D Birim metre dikiş başına standart-elektrod miktarının hesabı için çizelgeler
Detaylı2. Basınç ve Akışkanların Statiği
2. Basınç ve Akışkanların Statiği 1 Basınç, bir akışkan tarafından birim alana uygulanan normal kuvvet olarak tanımlanır. Basıncın birimi pascal (Pa) adı verilen metrekare başına newton (N/m 2 ) birimine
DetaylıÖĞRENME ALANI: Kuvvet ve Hareket 2.ÜNİTE: Kaldırma Kuvveti ve Basınç. Kaldırma Kuvveti
ÖĞRENME ALANI: Kuvvet ve Hareket 2.ÜNİTE: Kaldırma Kuvveti ve Basınç Kaldırma Kuvveti - Dünya, üzerinde bulunan bütün cisimlere kendi merkezine doğru çekim kuvveti uygular. Bu kuvvete yer çekimi kuvveti
DetaylıSayı sistemleri-hesaplamalar. Sakarya Üniversitesi
Sayı sistemleri-hesaplamalar Sakarya Üniversitesi Sayı Sistemleri - Hesaplamalar Tüm sayı sistemlerinde sayılarda işaret kullanılabilir. Yani pozitif ve negatif sayılarla hesaplama yapılabilir. Bu gerçek
DetaylıSU MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ YRD. DOÇ. DR. FATİH TOSUNOĞLU
SU MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ YRD. DOÇ. DR. FATİH TOSUNOĞLU DERS HAKKINDA GENEL BİLGİLER Görüşme Saatleri:---------- Tavsiye edilen kitaplar: 1-Kavramsal su mühendisliği, Prof.Dr. A.Melih Yanmaz, Prof. Dr. Nurunnisa
DetaylıDERS 3 ÖLÇÜ HATALARI Kaynak: İ.ASRİ
Ölçme Bilgisi DERS 3 ÖLÇÜ HATALARI Kaynak: İ.ASRİ Çizim Hassasiyeti Haritaların çiziminde veya haritadan bilgi almada ne kadar itina gösterilirse gösterilsin kaçınılmayacak bir hata vardır. Buna çizim
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI
MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI AKSLAR VE MİLLER P r o f. D r. İ r f a n K A Y M A Z P r o f. D r. A k g ü n A L S A R A N A r ş. G ör. İ l y a s H A C I S A L İ HOĞ LU Dönen parça veya elemanlar taşıyan
Detaylı3.1. Basınç 3. BASINÇ VE AKIŞKAN STATİĞİ
3. BASINÇ VE AKIŞKAN STATİĞİ Doç.Dr. Serdar GÖNCÜ (Ağustos 2011) 3.1. Basınç Bir akışkan tarafından birim alana uygulanan normal kuvvete basınç denir Basınç birimi N/m 2 olup buna pascal (Pa) denir. 1
DetaylıFiz 1011 Ders 1. Fizik ve Ölçme. Ölçme Temel Kavramlar. Uzunluk Kütle Zaman. Birim Sistemleri. Boyut Analizi.
Fiz 1011 Ders 1 Fizik ve Ölçme Ölçme Temel Kavramlar Uzunluk Kütle Zaman Birim Sistemleri Boyut Analizi http://kisi.deu.edu.tr/mehmet.tarakci/ Ölçme Nedir? Fiziksel bir büyüklüğü ölçmek, birim olarak seçilen
DetaylıKütlesel kuvvetlerin sadece g den kaynaklanması hali;
KDN03-1 AKIŞKANLARIN STATİĞİ: HİDROSTATİK Basınç kavramı z σ a dz ds σx α x dx y σz Hidrostatikte ise olduğundan i = 0; Hidrostatik problemlerde sadece 1, 2, 3 olabilir. İnceleme kolaylığı için 2-boyutlu
DetaylıMalzemelerinMekanik Özellikleri II
MalzemelerinMekanik Özellikleri II Doç.Dr. Derya Dışpınar deryad@istanbul.edu.tr 2014 Sünek davranış Griffith, camlarileyaptığıbuçalışmada, tamamengevrekmalzemelerielealmıştır Sünekdavranışgösterenmalzemelerde,
DetaylıTOPOĞRAFYA Yüksekliklerin Ölçülmesi Nivelman Yöntemleri
TOPOĞRAFYA Yüksekliklerin Ölçülmesi Nivelman Yöntemleri Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF 264/270 TOPOĞRAFYA DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz/marangoz.htm
DetaylıYARALANMA. Gemiler pek çok nedenle kaybedilebilir. Bunlar arasında en önemlileri şunlardır:
YARAANMA Gemiler pek çok nedenle kaybedilebilir. Bunlar arasında en önemlileri şunlardır: Yapısal problemler nedeni ile geminin kırılması veya parçalanması Aşırı dalgalı denizlerde alabora Çatışma veya
DetaylıBir bütünün eş parçalarının bütüne olan oranı kesir olarak adlandırılır. b Payda
Matematik6 Bir Bakışta Matematik Kazanım Defteri Özet bilgi alanları... Kesirlerle İşlemler KESİR ve KESİRLERDE SIRALAMA Bir bütünün eş parçalarının bütüne olan oranı kesir olarak adlandırılır. Bir kesirde
DetaylıTEKNE FORMUNUN BELİRLENMESİ
TEKNE FORMUNUN ELİRLENMESİ Ön dizaynda gemi büyüklüğünün ve ana boyutların belirlenmesinden sonraki aşamada tekne formunun belirlenmesi gelir. Tekne formu geminin, deplasmanını, kapasitesini, trimini,
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net
MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net BÖLÜM IV METALLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ GERİLME VE BİRİM ŞEKİL DEĞİŞİMİ ANELASTİKLİK MALZEMELERİN ELASTİK ÖZELLİKLERİ ÇEKME ÖZELLİKLERİ
DetaylıKAYNAMALI ISI TRANSFERİ DENEYİ. Arş. Gör. Emre MANDEV
KAYNAMALI ISI TRANSFERİ DENEYİ Arş. Gör. Emre MANDEV 1. Giriş Pek çok uygulama alanında sıcak bir ortamdan soğuk bir ortama ısı transferi gerçekleştiğinde kaynama ve yoğuşma olayları gözlemlenir. Örneğin,
DetaylıYerinde Dökme Dengeli Konsol Köprülerin Döküm Eğrisi Takibi. Özgür Özkul, Erdem Erdoğan, C.Noyan Özel
Yerinde Dökme Dengeli Konsol Köprülerin Döküm Eğrisi Takibi Özgür Özkul, Erdem Erdoğan, C.Noyan Özel 9.Mayıs.2015 Dilimsel Dengeli Konsol Metodu Dünya genelinde oldukça yaygın 1960 lardan itibaren özellikle
DetaylıBilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından;
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından; NOMİNAL DOLUM MİKTARI 10 KG/L İLE 50KG/L ARASINDA OLAN HAZIR AMBALAJLI MAMULLERİN AĞIRLIK VE HACİM ESASINA GÖRE NET MİKTAR TESPİTİNE DAİR YÖNETMELİK TASLAĞI BİRİNCİ
DetaylıCĠSMĠN Hacmi = Sıvının SON Hacmi - Sıvının ĠLK Hacmi. Sıvıların Kaldırma Kuvveti Nelere Bağlıdır? d = V
8.SINIF KUVVET VE HAREKET ÜNİTE ÇALIŞMA YAPRAĞI /11/2013 KALDIRMA KUVVETİ Sıvıların cisimlere uyguladığı kaldırma kuvvetini bulmak için,n nı önce havada,sonra aynı n nı düzeneği bozmadan suda ölçeriz.daha
DetaylıYAVAŞ DEĞİŞEN ÜNİFORM OLMAYAN AKIM
YAVAŞ DEĞİŞEN ÜNİFORM OLMAYAN AKIM Yavaş değişen akımların analizinde kullanılacak genel denklem bir kanal kesitindeki toplam enerji yüksekliği: H = V g + h + z x e göre türevi alınırsa: dh d V = dx dx
DetaylıBAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON
BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 1 BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 2 BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 6 3 TRİGONOMETRİK NİVELMAN 7 H B - H A = Δh AB = S AB * cotz AB + a t H B = H A + S AB * cotz AB + a - t TRİGONOMETRİK
DetaylıC = F-32 = K-273 = X-A 100 180 100 B-A. ( Cx1,8)+32= F
ISI VE SICAKLIK Isı;Tüm maddeler atom ya da molekül dediğimiz taneciklerden oluşmuştur. Bu taneciklerin bazı hareketleri vardır. En katı, en sert maddelerin bile tanecikleri hareketlidir. Bu hareketi katı
DetaylıKompozit Malzemeler ve Mekaniği. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş
Kompozit Malzemeler ve Mekaniği Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 4 Laminatların Makromekanik Analizi Kaynak: Kompozit Malzeme Mekaniği, Autar K. Kaw, Çevirenler: B. Okutan Baba, R. Karakuzu. 4 Laminatların
DetaylıToprakta Kireç Tayini
Toprakta Kireç Tayini Toprakta kireç tayininde genellikle kalsimetre düzeneği kullanılır ve % kireç miktarı CaCO 3 cinsinden ifade edilir. Elde edilen veriler doğrultusunda toprakların kireç içeriğine
DetaylıDENEY-4 WHEATSTONE KÖPRÜSÜ VE DÜĞÜM GERİLİMLERİ YÖNTEMİ
DENEY- WHEATSTONE KÖPÜSÜ VE DÜĞÜM GEİLİMLEİ YÖNTEMİ Deneyin Amacı: Wheatson köprüsünün anlaşılması, düğüm gerilimi ile dal gerilimi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kullanılan Alet-Malzemeler: a) DC güç
Detaylı