ÖTEKİ SİYASET. Yusuf GÖKDOĞAN Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Uzmanı. Mustafa KALABALIK Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Uzmanı

Transkript

1 ÖTEKİ SİYASET

2

3 Öteki Siyaset ÖTEKİ SİYASET Yusuf GÖKDOĞAN Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Uzmanı Mustafa KALABALIK Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Uzmanı VADİ YAYINLARI ANKARA HAZİRAN 2010 Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK

4 ÖTEKİ SİYASET Vadi Yayınları, Haziran 2010 Tüm Hakları Saklıdır ISBN : Kapak Tasarım Hypnose Görsel İletişim Baskı CEMAK Matbaacılık Tanıtım Tasarım Esat Caddesi 85/23 Küçükesat /ANKARA Tel: (312) Faks: (312) Web: cemakmatbaa@gmailcom.tr VADİ YAYINLARI KİTAP BASIM DAĞITIM A.Ş. Bayındır Sk. 36/B Kızılay - ANKARA Tel:(0312) Fax:(0312) e-bilgi@vadiyayinlari.com Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

5 Öteki Siyaset YAZARLARIMIZ Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK V

6 VI Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

7 Öteki Siyaset Yusuf GÖKDOĞAN Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Uzmanı Kahramanmaraş ımızın, Madalyalı Şehrimiz in, Sütçü İmam Diyarı mızın, Afşin, Andırın, Çağlayancerit, Ekinözü, Elbistan, Göksun, Nurhak, Türkoğlu ve Pazarcık ilçeleri ile çevrili, şairimizin Maraş Maraş can Maraş, canlara canan Maraş, suları kevser olmuş, toprağı mercan Maraş dediği bir şehrin evladıyız. Ozanımızın, bizim elin yiğitleri bol olur, çalar davulları dizgin dol olur, ölüm bizim için tozlu yol olur, dumanlı dumanlı oy bizim eller dediği, ESHAB-I KEHF diyarı Afşin imizin çocuğuyuz. Bizler: Kim var? Diye seslenilince, sağına ve soluna bakmadan fert fert ben varım, cevabını verici, her ferdi benim olmadığım yerde kimse yoktur fikrini besleyici, bir dava ahlakına kaynak bir gençlik bilincindeyiz. Zulmü alkışlamadık, zalimi asla sevmedik, gelenin keyfi için geçmişine kalkıp sövmedik. Kötülükleri unuttuk ama iyilikleri hiç unutmadık. Vefayı da İstanbul Bozacısı olarak asla görmedik. Bu manada hesaba çekilmeden, kendini hesaba çekenler deniz. Olukların çift aktığı, birinde kir diğerinde ise nur aktığı bir dönemde, nur safında yerini alanlardanız. Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK VII

8 Yumuşak başlı olduk ama hiçbir zaman uysal koyun olmadık. Dik duran ama diklenmeyenlerdeniz. Bulunca ikram ettik, bulmayınca şükredenlerden olduk. İnsanı yaşat ki devlet yaşasın felsefesine inandık ve Yaradılan ı hep Yaradan dan ötürü sevdik MEVLANA nın; Cömertlik ve yardım etmede akarsu gibi, Şevkat ve merhamette güneş gibi, Başkalarının kusurunu örtmede gece gibi, Hiddet ve asabiyette ölü gibi, Tevazu ve alçak gönüllülükte toprak gibi, Hoşgörürlükte deniz gibi, Ya olduğun gibi görün, ya göründüğün gibi ol. Nasihatına ise layık olmayı ve bağlı kalmayı baş tacı edenlerdeniz Kendimi böylece takdim ederim VIII Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

9 Öteki Siyaset Mustafa KALABALIK Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Uzmanı Tüm geçmişimi yeniden gözden geçirmek istediğimde İlk, Orta ve Lise öğrenimim boyunca çevremdeki arkadaşlarımın; elindekilerle yetinmez, verilenler karşısında bu kadar mı? diyen, kendimce doğru olanlar için bazen kırıcı, haddimi aşıcı sorular ve sorgulamalarım için beklentilerimi dile getirmek, imkanlarım ölçüsünde haykırmak, belki de kendimi haklı kılmak çabaları ile, farklı düşüncelerle sarılmış yüreğimdeki o sıkıntıları, haksızlıkları, hukuksuzlukları, farklılıkları, benliğimi meşgul eden neden? lerimi, başkaları ile paylaşabilmeyi isteyen biriyim. Öncelikle kendime; aile, iş ve sosyal çevremde tanınan, dinamik, etkin, güvenilir, yaratıcı, tercih edilen, kişisel gelişim ve değişimi yaşam boyunca sürdürebilmenin gerekliliğine inanan ve amaç ortaklarıyla birlikte büyüyen, bilinçli, çevresine ümit ve cesaret verebilen vatandaş olmak gibi bir vizyon... Yaşadığım süre içerisinde; verimli, kazançlı, uygulanabilir projelerle, kişisel, toplumsal, çevresel ve etik sorumluluklardan taviz vermeyen, sahip olduğum becerilerim ile mücadele fırsatları yaratarak ailem, çevrem, ülkem ve kendim için daha da etkili bir yaşam sürmek gibi bir misyon belirledim... Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK IX

10 X Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

11 Öteki Siyaset İÇİNDEKİLER YAZARLARIMIZ YÖNETİCİLERE VE SİYASETÇİLERE NASİHAT ÖNSÖZ GİRİŞ...13 BİRİNCİ BÖLÜM TÜRKİYE DEMOKRASİNİN NERESİNDEDİR Türkiye Demokrasinin Neresindedir...21 İKİNCİ BÖLÜM SEÇMEN TERCİHLERİNİN YÖNÜ SEÇMEN HANGİ KRİTERLERE GÖRE OY VERİYOR Seçmen Tercihlerinin Yönü Seçmen Hangi Kriterlere Göre Oy Veriyor...31 İdeolojik Yaklaşımlar...37 Etnik Kimlikler...38 Çıkar İlişkileri...41 Medya Etkisi...47 Ekonomik Faktörler...49 Lider Etkisi...53 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SİYASETE YÖN VEREN AKTÖRLER Siyasete Yön Veren Aktörler...57 Uluslararası Politikalar...59 Kamu Bürokrasisi...65 Askeri Bürokrasi...69 Yargı Bürokrasisi...72 Akademik Çevreler...81 Sivil Toplum Kuruluşları ve Dini Cemaatler...82 Halk...88 Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK XI

12 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 29 MART 2009 YEREL SEÇİM SONUÇLARI NIN DEĞERLENDİRİLMESİ 29 Mart 2009 Yerel Seçim Sonuçları nın Değerlendirilmesi...93 AK PARTİ Açısından CHP Açısından MHP Açısından DTP Açısından DSP Açısından Meclis Dışında Bulunan Siyasi Partiler Açısından BEŞİNCİ BÖLÜM 2011 E DOĞRU SİYASETİN ÖTEKİ YÜZÜ 2011 e Doğru Siyasetin Öteki Yüzü Siyasette Etik ve İnsanın Nefs Muhasebesi Değerlendirebilme ve Siyasi Körlük Siyasetin Realitesi ve Alternatif Sağ Yaklaşımlar İktidar Karşıtlarının Mutabakatı ve Yanıltma, Yönlendirme Nasıl Bir Strateji Demokrasimizin Meşruiyeti Daha Fazla Demokrasi İçin Eylem Planı Siyasetin Gerçeği ve Siyasal Hizmet Bilançosu İktidar Partisi Neden Başarılı Olmak Zorundadır Anayasa Değişikliği Zorunluluktur ve Gerekliliktir Başkanlık Sistemi Türkiye Gündeminde Nasıl Bir Ülke İstiyoruz Daha Güçlü Türkiye SONUÇ VE ÖNERİLER XII Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

13 Öteki Siyaset ALTINCI BÖLÜM İLLERE GÖRE YEREL VE GENEL SEÇİM SONUÇLARI VE İSTATİSTİKSEL TABLOLAR İllere Göre Yerel Ve Genel Seçim Sonuçları Ve İstatistiksel Tablolar Tablo 1(a): 2011 Genel Seçimleri'nde Uygulanacak Milletvekili Sayıları (Eski ve Yeni Hali Karşılaştırması) Tablo 1(b): 2011 Genel Seçimleri'nde Uygulanacak Milletvekili Sayıları (Eski ve Yeni Hali Karşılaştırması) Tablo 2(a): AK PARTİ nin Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması Tablo 2(b): AK PARTİ nin Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması Tablo 2(c): AK PARTİ nin Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması Tablo 2(d): AK PARTİ nin Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması Tablo 3(a): CHP nin Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK XIII

14 Tablo 3(b): CHP nin Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması Tablo 3(c): CHP nin Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması Tablo 3(d): CHP nin Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması Tablo 4(a): MHP nin Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı nda aldığı Oy Sayıları ve OyOranlarının İller Bazında Sınıflandırılması Tablo 4(b): MHP nin Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması Tablo 4(c): MHP nin Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması Tablo 4(d): MHP nin Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması XIV Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

15 Öteki Siyaset Tablo 5: Siyasi Partilerin Genel Seçimleri'nde Seçmen Katılım Oranı ile birlikte, aldığı Oy Sayıları, Oy Oranları ve Çıkardığı Milletvekili Sayılarının Sınıflandırılması Tablo 6: Siyasi Partilerin 2004 Yerel Seçimleri'nde Seçmen Katılım Oranı ile birlikte, İl Genel Meclisi Oy Sayıları, Oy Oranları ve İl Genel Meclisi Üye Sayıları ile Belediye Başkanlığında Aldığı Oy Sayıları, Oy Oranları ve Çıkardığı Belediye Başkanı Sayılarının Türkiye Genelinde Sınıflandırılması Tablo 7: Siyasi Partilerin 2009 Yerel Seçimleri'nde Seçmen Katılım Oranı ile birlikte, İl Genel Meclisi Oy Sayıları, Oy Oranları ve İl Genel Meclisi Üye Sayıları ile Belediye Başkanlığında Aldığı Oy Sayıları, Oy Oranları ve Çıkardığı Belediye Başkanı Sayılarının Türkiye Genelinde Sınıflandırılması Tablo 8: Siyasi Partilerin Yerel Seçimleri'nde Seçmen Katılım Oranı ile birlikte, Büyükşehir Belediye Başkanlığı Bazında Aldığı Oy Sayıları, Oy Oranları ve Çıkardığı Büyükşehir Belediye Başkanlığı Sayılarının Türkiye Genelinde Sınıflandırılması Tablo 9: Siyasi Partilerin 2004 Yerel Seçimleri'nde Aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının Büyükşehir Belediye Başkanlığı Bazında Sınıflandırılması Tablo 10: Siyasi Partilerin 2009 Yerel Seçimleri'nde Aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının Büyükşehir Belediye Başkanlığı Bazında Sınıflandırılması YAZARLARIMIZIN ÖZGEÇMİŞİ KAYNAKÇA Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK XV

16 XVI Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

17 Öteki Siyaset YÖNETİCİLERE VE SİYASETÇİLERE NASİHAT Yusuf Has HACİB Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 1

18 2 Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

19 Öteki Siyaset YÖNETİCİLERE VE SİYASETÇİLERE NASİHAT Ey hükümdar, bu dünya bir tarladır. Ne ekersen, öbür dünyada onu biçersin. Bu dünyada kendini ateşe atma. Bu dünya ve devlet seni aldatmasın. Nefsine hakim ol. Heves ve arzuların için ömrünü harcayan kişi ömrünün sonunda pişmanlıktan başka bir şey elde edemez. Bedeninin şehvani isteklerine tabi olan kişi, nefsinin esiridir. Dünya malı acı su gibidir. İnsan bir türlü kanamaz, içtikçe içesi gelir. Dünya bir seraptır, elini uzatırsan kaçar. Bütün işlerinde doğruluk göster. Halka kanunu doğru ve dürüst uygulamalısın ki, kıyamet günü sevinenlerden olasın. Sen halkını kötülüklerden, beladan, zulümden koru. İyilik yap, elinle, dilinle onları sevindir. Sağlığında iyi ol, kendine iyi dedir. Yöneticisi iyi olan ülkenin halkı da iyi olur. Malınla ve paranla hayır yap. Yedir, içir, giydir. Cömert ol. Cömerdin adı ebedi kalıcılardandır. Göç yükünü önceden gönder. Ey Han; kibirlenme fazla gurur ve kibire kapılma. İyileri kendine yakın tut, kötülerden uzak dur. Hırslı kişilere dikkat et! Başkasının malını gasp etme, yok yere kan dökme. Ölüm döşeğinde insan bu iki günah yüzünden perişan olur. İşinde öfkeli olma, öfkeli beylerin ülkesi de saltanatı da zarar görür. İnsanlara kaba söz söyleme, kaba söz yakıcı bir alevdir. Dünya malına ve mülküne fazla güvenme. Dünyalık Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 3

20 toplamak için fazla gayret gösterme. Seni nefsani zevklerinle avutan bedenin sonunda kara toprağa girecektir. Her işinde Allah tan yardım dile. Bil ki; sana ancak Allah tan yardım gelebilir. İyi ve kötü ne gelirse Allah tandır. Kazaya boyun eğ. Kadere razı ol. Sakın kötü söyleme. Eğer iki dünyada da mutluluk ve kurtuluş dilersen harama karışma, zulüm etme, kan dökme, düşmanlık besleme, kin gütme, şarap içme, bozgunculuk yapma. Bunlar insana ve devlete, millete ve saltanata mutlaka zarar verir. Adaletten ayrılma. Halkını gözetmekte ihmal gösterme, tedbirli ol. Saltanatının sürekli olmasını istiyorsan birkaç şeyi yerine getir: Adaletle iş gör, zulüm etme, yalnız Allah a kul ol, ibadet et. Gaflet içinde bulunma, sürekli dikkat kesil, uyanık ol. Başkalarının iftirasına uğramamaya bak. Çok hevesli ve çok öfkeli olduğun zaman iş yapma, her iki halde de sabretmesini bil, dişini sık. Bütün iyilere saygılı ol, onlara yer ve makam ver. Kötülere yüz verme, kapına dahi yaklaştırma. Kötü hareketleri benimseme. İyi yasalar düzenle, iyi yasalar düzenleyen yönetici kendi adını ve devletini kökleştirmiş sayılır. Kötü yasa koyan yönetici daha hayatta iken ölmüş demektir. Kötü kanunlarla devlet yönetilmez. Kötü teamül yerleştirme. Kim yönetimdeyken kötü teamül koyarsa kendisinden sonrakilere kötü bir ad bırakmış olur. Dikkat et, kendini şaşırma, aslını unutma... 4 Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

21 Öteki Siyaset ÖNSÖZ Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 5

23 Öteki Siyaset ÖNSÖZ Siyaset; bir güç ve iktidar kullanımıyla ilgili olduğundan, yönetenlerin neden yönetme hakkına sahip oldukları, yönetilenlerin de neden itaat etmeleri gerektiği gerçeği ile birlikte, toplumdaki oluşum ve bölüşüm dinamiklerinin de belirlenmesinde önemli bir role sahiptir. Toplumsal sorunların çözümü noktasında, geliştirilen farklı önlemlerden birinin uygulanabilirliği, siyasi iktidar kullanımını ve egemen konumda bulunmayı gerektirmektedir. Hem farklı önerilerin uygulanabilir hale gelmesi hususundaki yarış, hem de iktidarın elde edilmesi ve tasarruf edilmesi alanındaki, rekabete yönelik eylemler, siyasetin evreninde yer almaktadır. ÖTEKİ SİYASET ile Türkiye demokrasinin neresindedir! diye sorgularken, demokrasiyi halkın yönetimi, egemenliği de kayıtsız şartsız milletin bilen bir toplumda acaba yöneticiler ve siyasetçiler halka yakınlık ve uzaklık noktasında nerede durmaktadırlar! Seçmenlerimiz hangi kriterlere göre oyunu vermekte ve nelerden etkilenmektedir? farkını da çözümlemeye çalıştık. Türkiye seçmeninin oy kullanma ve oy verme tercihlerini; ideolojik yaklaşımların, etnik kimliklerin, çıkar İlişkilerinin, ekonomik faktörlerin, medya etki ve etkileşiminin, siyaset önderlerinin ve liderlerinin halkı ne kadar etkilediğini, lider için oy verenlerin, lidere rağmen oy verenlerin, hatta lider Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 7

24 olduğu için oy vermeyenlerle birlikte acaba siyasette vefa varmı dır? diye sorarak ta ciddi bir duruş sergiledik. Siyasetin akışını, zaman zaman bürokrasi ve bürokratik tutum ve davranışların ne kadar etkilediğini ve siyasete yön veren aktörlerin siyasetin yönünü ne kadar değiştirdiğini açık ve şeffaf bir şekilde vurguladık. Uluslararası Politikalar, Kamu Bürokrasisi, Askeri Bürokrasi, Yargı Bürokrasisi, Akademik Çevreler, Sivil Toplum Kuruluşları ve Dini Cemaatlerin siyasi dalgalanmaları ne derecede etkilediğini ve etkilendiğini, objektif ve samimi bir şekilde dile getirdik. Türkiye de 2002 Genel Seçimleri ile birlikte, 2004 Yerel Seçim Sonuçları, 2007 Genel Seçim Sonuçları ve 2009 Yerel Seçim Sonuçları nın verdiği mesajlara dikkat çektik. 29 Mart 2009 Yerel Seçim Sonuçları ndan çıkan mesajları hem iktidar partisi, hem muhalefet, hemde diğer siyasi partiler açısından ülkemiz, milletimiz, uluslararası bağlantılarıda gözönüne alarak kapsamlı bir şekilde değerlendirdik. Muhtemel 2011 yılında yapılacak olan Genel Seçimler e doğru siyaset sahnesinde nasıl bir hava esecek, seçim sonuçlarına göre nasıl bir iktidar ile karşı karşıya kalınacak, bu seçimlerde oluşacak muhtemel sıkıntı ve zorlukların yanında ciddi bir rekabet ve kamplaşma senaryolarının da yaşanacağı bir seçim olacağını, empatik iletişimi de gözardı etmeyerek, şimdiden öngördüğümüzü açıkça paylaştık. 8 Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

25 Öteki Siyaset Bu hassasiyet ve bağlantılar ışığında; Siyasetin Etiği ve İnsanın Manevi Boyutu ile birlikte, Siyasetteki Değerlendirebilme ve Siyasi Körlük ten tutun, Şimdiki Zaman ın neler getireceğinden, İktidar Karşıtlarının Mutabakatı ndan, Yanıltma, Yönlendirme ve Siyasetin Realitesi ve Alternatif Sağ Yaklaşımların varlığı ile Nasıl Bir Strateji İzlenmesi gerektiğini vurguladık. Demokrasimizin Meşruiyeti nin Sağlanması, Daha Fazla Demokrasi İçin Eylem Planı nın yapılması, Demokratik Yaşam Standardının İyileştirilmesi ve Güçlenmesi adına; Anayasa değişikliği neden zorunluluktur ve neden gerekliliktir? Gerçek ve Sivil Siyasetin Daha İyi İfade Edilmesi ve Siyasal Hizmet Bilançosu nun çıkarılması noktasında acaba İktidar Partisi Neden Başarılı Olmak Zorundadır? sorularına cevaplar aradık Yerel ve Genel Seçim Sonuçları nı iller ve Türkiye geneli bazında bir arada karşılaştırmalı olarak siyasetçiye yol haritası olabilecek istatistiki tabloları en ince ayrıntılarıyla belgeledik. DAHA GÜÇLÜ BİR TÜRKİYE İÇİN, siyasete yön veren ve siyasetin yönünü değiştiren aktörlere ya bir yol bulun, yada bir yol açın, yada yoldan çekilin... İnsanın işinin hizmet, gücünün ise millet olduğunu hatırlatarak, içimizdeki sorumluluk bilinci ışığında; ÖTEKİ SİYASET adlı kitabımızı yazmayı bir vazife olarak gördük Yusuf GÖKDOĞAN Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Uzmanı Mustafa KALABALIK Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Uzmanı Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 9

27 Öteki Siyaset UTANSIN Tohum saç, bitmezse toprak utansın! Hedefe varmayan mızrak utansın! Hey gidi küheylan, koşmana bak sen! Çatlarsan, doğuran kısrak utansın! Eski çınar şimdi noel ağacı; Dallarda iğreti yaprak utansın! Ustada kalırsa bu öksüz yapı, Onu sürdürmeyen çırak utansın! Ölümden ilerde varış dediğin, Geride ne varsa bırak utansın! Ey binbir tanede solmayan tek renk; Bayraklaşamıyorsan bayrak utansın! Necip Fazıl KISAKÜREK Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 11

29 Öteki Siyaset GİRİŞ Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 13

31 Öteki Siyaset GİRİŞ Siyaset; bir arada yaşayabilmemiz için ileri sürülen fikirlerin girişilen eylemlerin ve kuralların toplamıdır. Siyaset; bizce herkes için bir zorunluluktur. Kendiniz için, eşiniz, çocuklarınız, aileniz, komşularınız, hemşehrileriniz, vatandaşlarınız ve ülkeniz hatta dünya insanlığı için de birşeyler yapabilme fırsatıdır. Siyasetin konusu ve referans kaynağı her zaman insan olmalıdır. Siyasal rejim öyle bir yapıda olmalıdır ki; insanlar veya partiler proje ve önerilerini halka sunabilsinler, iktidara gelebilsinler ama hata yaparlarsa bütün sistemi geri götürmeyip, varolan yapıyıda her zaman yeniden deneme şansları olabilsin. Bu yüzden de demokratik aktörlerin öncelikle yanılabilirlik düşüncesine sahip olmaları gerekir. Nizamülmülk ün Siyasetname adlı eserinde, siyaset erkini kullanan kişilere devamlı ahlak ve erdem ilkelerinden ayrılmamaları gerektiği, hatırlatılmaya çalışılmış ve toplumu bu ilkelere göre yönetmeleri, nasihatında bulunulmuştur. Farabi ye göre; ahlaken iyi ve güzel davranışta bulunan, yani kendisinden bekleneni yapan kişi siyasette başarılı olan kişi midir! Daha doğrusu siyasette başarı ahlaken iyi ve güzel eylemlerde bulunmaktan mı geçmektedir? İşte bu temel soru, iktidara ilişkin bir eylem ve davranış alanı olan Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 15

32 siyasetle ahlak arasındaki ilişkilerinde sorunsallaşmakta olduğunu göstermektedir. Çoğulculuğun temeli kendisinde hata, karşısındakinde ise doğruluk olabileceğini düşünebilmekte yatmaktadır. Siyasi bürokrasinin, ülke idaresinin gerçek sahiplerinin kimler olması gerektiğini sorgulamanın zamanı çoktan gelmiştir... Yaşanan bu mücadele halka rağmen halk adına yapılmaya devam ettirilmeye çalışılmaktadır. Siyaset; İdeoloji için değil, insan hayatının daha kaliteli hale gelmesi, halkın mutluluğu, zenginliği, huzuru ve gelişmişliği için yapılmalıdır. Devletin, kurumsal yapının, kanun ve kuralların demokratikleşmesi ve herşeyden önemlisi toplumsal kesimlerin demokratik bir kültürü özümseyebilmesi gerekmektedir. Max WEBER; tarihte devletin insanın insana egemenliği ilişkisi ve meşru şiddet araçlarıyla desteklenen bir ilişkiden ibaret olduğunu İlke olarak, egemenliğin üç içsel gerekçesi ve dolayısıyla temel meşrulaştırmasının varlığından bahseder: Birincisi, ezeli geçmişin otoritesi, yani hatırlanmayacak kadar eski uyma ve kabul etme alışkanlıklarının kutsallaştırdığı göreneklerdir. Bu, patriyarkın ve patrimanyal prensin sahip olduğu geleneksel otoritedir. 16 Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

33 Öteki Siyaset İkincisi, olağanüstü ve Tanrı vergisi kişiliğin (karizma) otoritesi peygamberlerin otoritesi, siyasi parti liderlerinin otoritesi bu şekildedir. Üçüncüsü, yasalara dayanan egemenliktir. Yasalarca konulmuş ödevlerin yerine getirilmesinde itaat esastır. Siyaset mesleği insana bir kudret duygusu verir. İnsanları etkilediğini bilmek, onlar üstünde egemenlik kurmak, hepsinden önemlisi tarihsel olayların bir sinir lifini elinde tuttuğunu duymak, profesyonel politikacıyı günlük yaşamın üstüne yükseltir. Max WEBER e göre; İnsanın politikayı meslek edinmesinin iki yolu vardır. İnsan ya politika için yaşar ya da politika sayesinde yaşar. Politika için yaşayan kişi, içsel olarak, politikayı yaşam biçimi haline getirir. Politikayı kendine sürekli bir geçim kaynağı yapmaya çalışan kişi meslek olarak siyaset sayesinde yaşar. Bunu yapmayan siyaset için yaşar. Profesyonel politikacının ekonomik yönden vazgeçilebilir olması gerekir. Gelirini, yeteneklerini ve düşüncelerini sürekli olarak tümüyle ya da hiç değilse büyük ölçüde ekonomik kazanç çabasının emrine vermiş olması olgusuna bağlı bulunmaması gerekir... Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 17

34 Muhtemel 2011 Genel Seçimleri ne doğru, şimdiye kadar görülmemiş ideoloji kirliliği yaşanacağını söylemek mümkündür. Bu ideoloji kirliliği, kimin ne için mücadele ettiğinin birbirine karıştığı, doğru bilinenin yanlış, yanlış bilinenin doğru gibi gösterilmeye çalışılacağı bir seçim rekabetinin yaşanacağını şimdiden öngörüyoruz. Halkımızın günlük hayatında sıklıkla kullandığı yok artık denilen cinsten hayret verici olayların cereyan edebileceği, imkansız görülen birlikteliklerin bile yaşanabileceği kanaatini taşıyoruz. Tüm inandıklarımızı reddedecek, güvendiklerimizin tümden güvenini sarsacak olayların bile senaryolarının hazırlandığı, uygulaması için sırasının bekletildiği bir seçim süreci olabileceğini hatırlatmak isteriz... Bu tespit ve değerlendirmelerimizin siyasi tarihimize bir not olarak kaydedilmesini umut ediyoruz 18 Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

35 Öteki Siyaset Yöneticiler, iktidara saltanat sürmek için değil, millete hizmet için getirilmişlerdir. Ulusa karşı olan görevlerini kötüye kullandıkları takdirde, şu ya da bu biçimde ulusal iradenin kendi haklarında vereceği kararla karşılaşırlar. Ulus tarafından, ulus adına devleti yönetmeye yetkili kılınanlar, gerektiğinde ulusa hesap vermek zorunda olduklarını bilmelidirler. ATATÜRK Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 19

37 Öteki Siyaset BİRİNCİ BÖLÜM TÜRKİYE DEMOKRASİNİN NERESİNDEDİR? Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 21

39 Öteki Siyaset TÜRKİYE DEMOKRASİNİN NERESİNDEDİR? Dünyada her toplumda olduğu gibi aslında bizim toplumumuzda da insanların en çok konuştuğu, sohbet konusu yaptığı siyasettir. Siyasetin yozlaştığı, toplumun kirlendiği iddiaları ortaya atılırken, temiz toplum, temiz devlet istekleri yaygın bir şekilde dile getirilirken, bizim toplum zaten temiz, temiz olmayan yöneticiler yada siyasetçiler denilmektedir. temiz toplum arayışında öncelik siyasi ahlak talebindedir... Kuşkusuz temiz toplum arayışında öncelik siyasi ahlak talebindedir. Kirli olan, gün geçtikçe kirlenen siyasetçilerde elbetteki gökten zenbille indirilmiş değildir. Bu kirlilik; toplumdaki çürümenin, toplumdaki ahlak çözülmesinin bir sonucudur ki, buda toplumdaki utanma duygusunu önemli ölçüde zedelemiştir. Deyim yerindeyse paradan başka değer tanımayan, en geçerli yaşam felsefesi gemisini kurtaran kaptan olan bir kuşak yetişmektedir. Tüm bunlar demokratik rejime olan güveni sarsmakta ve vatandaş devlet ilişkisini zedeleyerek bununla birlikte siyasi etik sorununu da gündeme getirmektedir. Ülkemizde, özellikle son birkaç yıldır, demokrasi taraftarları ile her ne kadar açıkça deklare edilmese de demokrasi Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 23

40 Türkiye Demokrasinin Neresindedir karşıtları arasında yaşanmakta olan tüm olayları bu açıklamalar ile değerlendirdiğimizde, siyasi sistemimizin ve doğal sonucu olarak demokratik hayatımızın çökertilmesine yönelik acaba istikrarsızlaştırma hareketleri mi? sorusunu sormamak elde değil... Türkiye de birçok sorunun temelinde demokrasi eksikliği yatmakla birlikte, birçok sorunun çözülebilmesi de sağlıklı bir demokrasinin yerleşmesine bağlıdır. Halkın demokrasilerde siyasete katıldığı, demokrasi dışındaki rejimlerde ise bireysel iradelerin ülkeyi yönettiği kaçınılmazdır. Toplumsal farklılıkların bir arada huzur içinde yaşatılabilmesinin, devlet ve millet kaynaşmasının gerçekleşebilmesinin, yıpranan sistemin düzeltilmesinin temel şartı, demokratik rejimin güçlendirilmesidir. Yaşanılan kutuplaşmaların, siyasi gerginliklerin, toplumsal huzursuzlukların aşılabilmesinin yegane şartı da yine demokratik bir modelin tüm kurum ve kurallara uygulanabilmesinden geçmektedir. Türkiye demokrasiyi özümseyerek, benimsediği ve hayatın tüm alanlarına uyarladığı zaman bugün yaşadığımız birçok sorun gündemden çıkacaktır. Bu yüzden Türkiye de öncelikle demokrasi kavramının içinin doldurulması, üzerinde ittifak edilen bir yapıya oturtulması ve demokrasinin tüm katmanlarda yaygınlaştırılması gerekmektedir. 24 Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

41 Öteki Siyaset GİDDENS e göre; demokrasi bir yandan çıkarların temsili için bir araçtır, diğer yandan tartışmalı konuların yerleşik iktidar biçimlerinden çok diyalog aracılığıyla çözülebildiği ya da en azından ele alınabildiği kamusal bir alan ortaya koymanın yoludur. Demokrasiyi sadece kuru bir mekanizma olarak görmek de yanlış olacaktır. Demokrasi aynı zamanda bir kültürdür. Hayatın farklı alanlarında demokratik kültürün etkisini görmek mümkündür. İdeal bir demokratik yönetim için bu kültürün toplumsal tabana yayılması ve alışkanlık haline gelmesi gerekir. Diyalog ve katılım demokrasinin olmazsa olmaz unsurlarındandır. Demokrasi bir tahammül rejimidir, sınırlı bir iktidar, adil ve dürüst seçimler, hukuk devleti, temel insan hak ve özgürlüklerinin garantiye alınması mücadelesi olarak doğmuş ve gelişmiştir. Diyalog ve katılım demokrasinin olmazsa olmaz unsurlarındandır. Demokrasi bir tahammül rejimidir Demokratik bir ortamda hiç kimse egemenliğin halka devredilerek iktidarın sınırlandırılmasına kaygıyla bakma lüksüne sahip değildir. Halka rağmen ve halkın hakları kısıtlanarak demokratik bir düzenin tesis edilemeyeceği de açıktır. Öncelikle bu temel tercihlerin demokrasiden yana yapılması bu iradenin oluşması gereklidir. Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 25

42 Türkiye Demokrasinin Neresindedir Yaşatılmaya çalışılan kargaşa ortamındaki 29 Mart 2009 Yerel Seçimlerinin Sonuçları, parti yönetimlerinin seçim sonuçları hakkındaki görüşleri, değişik görüşlere sahip siyasetçi ve bilim adamlarının fikirleri, farklı medya gruplarının görüşleri ve makaleleri incelendiğinde hem kazanan hem de kaybeden partilerin, kendi yorumlarına ve ideolojilerine göre değişebildiğini görebilmek mümkün olmaktadır. 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri sonrasında AK PARTİ nin diğer partilerden farklı olarak ülkemizin bütün coğrafi bölgesinde inanç, kültür, kimlik bakımından her kesiminden oy aldığı ve temsil noktasında gücünü hissettirdiğini görebilmekteyiz. Genel olarak seçim sonuçlarına bakıldığında, en kazançlı çıkanın ülkemiz demokrasisi olduğunu tekrar tekrar ifade edebiliriz. Seçmen katılımının fazla olması, birkaç örnek dışında sorunsuz ve barışcıl bir şekilde neticelenmesi ile kazananın öncelikle demokrasimiz olduğu aşikardır. Seçim sonuçları için yapılan münferit itirazlar ve olaylar dışında, olumsuz, demokrasi dışı eylem ve davranışlara rastlanılmaması, ülkemizin demokratikleşme ve demokrasiye katkıda bulunma noktasında çok mesafe aldığını söyleyebiliriz. Siyasi İktisatçı William Graham SUMMER, yaşama mücadelesinde, gayretli ve becerikli olanların lehine sonuçlar olduğu, tembel ve müsrif olanların, hayatın 26 Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

43 Öteki Siyaset gerçeklerine ayak uydurmadıkları için bu mücadeleden kayıpla çıkacakları tezini savunurdu... SUMMER, topluma iki alternatif sunuyordu; ya hürriyet, eşitsizlik ve güçlünün kazanması ya da hürriyetsizlik, eşitlik ve güçsüzün de kurtulması. ya hürriyet, eşitsizlik ve güçlünün kazanması ya da hürriyetsizlik, eşitlik ve güçsüzün de kurtulması Bazı emekli yargı mensuplarının son zamanlarda sıkça dile getirdikleri demokrasi sadece oy vermek, seçim sonuçlarına göre çoğunluğu elde etmek değildir! sözü halkın beyinlerine kazıma girişimi her ne kadar hızında düşüş yaşansa da, halen aynı fikirlerin varlığını görebilmekteyiz. Sadece bu ifadede bile, demokrasimizin halen eksikliklerinin olduğunu, hukukçu kimliği ile varlığını sürdürenlerin dahi meslek yaşantıları süresince demokrasimizin gelişmesi için ne yaptıkları, ne gibi çalışmalarda bulundukları gibi soruları sormamızın zorunluluk haline geldiğini daha iyi kavramalıyız. Demokrasinin kötülüklerinden birisi de sevsen de sevmesen de seçtiğin insana katlanmak zorunda olmaktır... Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 27

45 Öteki Siyaset Sormaz ki Bilsin! Bilmez ki Sorsun! Sorsa Bilirdi Bilse Sorardı Şirazlı SADİ Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 29

47 Öteki Siyaset İKİNCİ BÖLÜM SEÇMEN TERCİHLERİNİN YÖNÜ SEÇMEN HANGİ KRİTERLERE GÖRE OY VERİYOR? Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 31

49 Öteki Siyaset SEÇMEN TERCİHLERİNİN YÖNÜ SEÇMEN HANGİ KRİTERLERE GÖRE OY VERİYOR? Genel halk kitlesi oy verirken cari açık yükselmiş mi? Borsa tavan yapmış mı? Eğitim sistemi düzelmiş mi? diye bakmaz. Vatandaşın oy verme süreci; karşısındaki siyasetçi ile kurduğu diyalog ile başlar. Siyasetçiye sıcaklık duyan kişinin oy tercihi kolay değişmez. Bugün kimi zaman zayıflayan, kimi zaman sağlamlaşan bu bağ hiçbir zaman kopmamıştır. Kişi ait olduğu kitlenin özelliklerini yansıtan kişinin yaptığı her davranışı, doğru algılayabilir ve kişinin yetiştiği aile ortamı, bulunduğu çevre onun oyunun rengini belirlemekte etkendir. Her ne kadar gençlerimiz marjinalleşmek uğruna farklı tercihlerde bulunsalar da genel kitlenin tutumunda pek değişiklik olmaz. Kişi kolay kolay bunun dışına çıkamaz ve bu da aitlik duygusunun neticesidir. Ben sorumlu bir insanım diyen kişi, başka insanları kendi yaşamında gereksiz süs olarak görüyor ise onun yaşamın gerçeğini algılayışında önemli bir boşluk var demektir. Ben sorumlu bir insanım diyen kişi, önce içinde yaşadığı gerçekleri algılamaktan sorumlu olduğunu bilir. Ait olmanın ve birey olmanın dengesini kendi yaşamında gerçekleştirmenin bilincine ulaşmış biridir. Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 33

50 Seçmen Tercihlerinin Yönü Seçmen Hangi Kriterlere Göre Oy Veriyor Ben sorumlu bir insanım diyen kişi, başka insanları kendi yaşamında gereksiz süs olarak görüyor ise onun yaşamın gerçeğini algılayışında önemli bir boşluk var demektir. 29 Mart 2009 Yerel Seçim Sonuçları nın incelenmesi sonucunda, seçmen tercihlerinin seçeneklerinin birden fazla olduğunu söyleyebilmek mümkün görünüyor. AK PARTİ Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip ERDOĞAN, seçim sonuçlarını değerlendirirken bazı seçim bölgelerinde, özellikle de Antalya da ulaşılan sonucun, hem şaşırtıcı hem de üzüntü verici olduğunu belirtmişlerdir. İktidarları döneminde, Başbakan düzeyinde Antalya yı 28 kere ziyaret ettiklerini, tüm imkanların bu bölge için seferber edildiğini, köklü birçok değişikliklerin yapıldığını, yerel seçimlerde etkili olması gereken en önemli etkenin, halk için gerekli hizmetler olması gerekirken, bunca hizmete rağmen bölge halkının tüm hizmetleri elinin tersi ile ittiği ve iktidar partisinin adayı olan ve son beş yıldır yapılan tüm hizmetlerin sahibi konumundaki kişiyi seçmeyerek, bir nevi başarıyı cezalandırdıkları görülmüştür. Bu kamplaş(tır)ma çabalarının; siyasiler veya bürokrasi tarafından farkına varılmadan yapılmasının imkan dahilinde olduğunu pek görmüyor, belirlenen bir siyasi düşünce üzerinde çalışmalar yürütülmekte olduğunu düşünüyoruz. 34 Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

51 Öteki Siyaset 2011 Genel Seçimleri ne doğru bu çalışmaların daha sert bir üslupla, daha yoğun bir şekilde yürütüleceğini, dolayısı ile de önümüzdeki süreçte çok daha radikal söylemler ve olaylar yaşanması muhtemeldir. Seçmenlerin oy tercihlerinin mümkün olduğunca bölünmesi ve tek başına bir iktidarın bir kez daha gelmemesi üzerine kurulu stratejik oyunların yaşanacağını, bu oyunlar için hiçbir gücün, edebin, imkanın engel olarak görülmeden tüm güçlerin birleşerek, olmaz denilen ittifakların bile olacağını, bunu da yapamazlar denilen olayların bile yapılacağını ön görüyoruz. Az anlamak ters anlamaktan iyidir. Stefan ZWEIG Yerel seçimlerde genel olarak seçmenler adaylara oy vermeyi yeğlerken, çoğunlukla lidere, etnik yapıya, ideolojik yaklaşıma ve diğer farklı birtakım stratejik ve lokal sebeplere de oy verdikleri görülmektedir. Adana da, Eskişehir de, Şanlıurfa da da, adaylar ön plana çıkmıştır. Sivas ta ise dava adamı olan bir Genel Başkana ölümünün ardından adeta bir vefa örneği sergilenmiştir. Diyarbakır, Batman, Hakkari, Iğdır, Siirt, Şırnak, Tunceli ve Van gibi illerde ideolojik yapı ve etnik kimlik etkili olmuştur. Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 35

52 Seçmen Tercihlerinin Yönü Seçmen Hangi Kriterlere Göre Oy Veriyor Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bartın, Çanakkale, Edirne, Giresun, Gümüşhane, Isparta, İzmir, Karabük, Kastamonu, Kırklareli, Manisa, Muğla, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tekirdağ, Uşak, Yalova ve Zonguldak ta ise; laiklik ve ideoloji söylemleri etkili olmuş, CHP, MHP, SP, DP, DSP ve diğer partiler kısmende olsa ittifak halinde hareket etmişlerdir... Seçmen tercihlerinde bir kamplaşma yaratılmaya çalışıldığını ve bunda bir nebzede olsa başarılı olunduğunu söyleyebiliriz. Bu kamplaşma yaratma çabaları sadece etnik kamplaşmadan ibaret değil, zengin fakir, alevi sunni, laik antilaik, Türk Kürt, sağ-sol gibi değişik ayrımcılıklarla da giderek büyütülmeye çalışılmıştır... Akıllı insan düşündüğü her şeyi söylemez, ama her söylediğini düşünür. ARİSTOTELES Eğer bir çocuk kavga ve gürültü içinde yaşarsa, kavgacılılık öğrenir. Korku içinde yaşarsa, korkmayı öğrenir. Daima ona acıyan insanlarla beraber yaşarsa, kendini zavallı hissetmeyi öğrenir. Övmeyi bilen insanlarla beraber yaşarsa, başkalarını da takdir etmeyi öğrenir. Kendisini adam yerine koyan bir çevrede yaşarsa, hayatta erişmek için çalışmaya değer bir amacı olmasını öğrenir. Dürüst hareket eden insanlar içinde yaşarsa, adaletin ne olduğunu öğrenir. Açık kalpli, güler yüzlü ve anlayışlı insanların arasında yaşarsa, dünyanın gerçekten yaşamaya değer olduğunu öğrenir 36 Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

53 Öteki Siyaset İdeolojik Yaklaşımlar Mevlana; aynı dili konuşanlar değil, ancak aynı duyguları paylaşanlar anlaşabilirler diyor. 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri nde görüldüğü üzere; aslında, başarının cezalandırıldığı veya başarısızlığın mükafatlandırıldığı birçok seçim bölgesinin bulunduğunu, bazı belediyelerde halkımıza sunulan hizmetlerin, diğer belediye hizmetleri ile karşılaştırıldığında geri kalmışlığı, halen hizmet vermekte gönülsüz olduğu, değişik çıkar çatışmalarının ulusal basına da yansıdığı gözönüne alınacak olursa, kişilere ve hizmete değil, oldukça keskin bir ısrarla ideolojilere oy verildiği de gözlerden kaçmamıştır. Bu bölgelerdeki tercihlerde, iş ve hizmet üretmek, parti veya kişi değil, ideolojik tercihlerin hakim olduğu, kim aday olursa olsun farketmeksizin, her seçim döneminde aynı partinin farklı belediye başkan adayları ile seçime girmiş olmalarına rağmen daima kazanmakta olduğu görülmektedir....bir tutam ot kümesini, avuçladı ve çekti kopardı.. Oğlum bak, bu ayrık otudur. Bak kökünü çıkaramadım. Bununla ben uğraşırım, kazma uğraşır, yine de yaşar bu. İşte ayrık otu gibi olacaksın. Elbette seni koparmak isteyecekler, sökmek isteyecekler. Sen ayrık otu gibi yaşayacaksın, ama zararlı tarafına benzeme... Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 37

54 Seçmen Tercihlerinin Yönü Seçmen Hangi Kriterlere Göre Oy Veriyor Etnik Kimlikler Türkiye yi içerden ve dışardan bölmek ve kargaşa çıkarmak isteyen birtakım odaklar, etnik kamplaşmayı önceden beri körüklemektedir. Buna bazı partilerinde alet olmasıyla birlikte böyle bir tablo ile karşı karşıya kalınmaktadır. Bu senaryonun baş aktörlerinden biri de elbetteki DTP dir. Doğu illerimizden Van Belediyesi nin, AK PARTİ den DTP ye geçmesi, Van ilimiz hükümette bakanlık düzeyinde temsil edilmesine rağmen, halkın tercihlerinin değişmesi, parti veya kişi için verilmiş oylardan değil, tamamen etnik kimlik siyasetinden dolayı olduğu anlaşılmalıdır. Prof Dr. Levent KÖKER, 09 Nisan 2009 Zaman Gazetesi nde kaleme aldığı bir makalesinde; 29 Mart 2009 Seçimleri nin ortaya koyduğu sonuçlardan birinin, AK PARTİ nin seçim kampanyası sürecinde dile getirdiği hizmet siyaseti ve kimlik siyaseti ayrımının seçmen nazarında kabûl görmediğidir. Seçimlerden sonra ortaya çıkan siyasi temsil haritası Bejan MATUR un değerlendirmesinde işaret ettiği gibi aslında Türkiye siyasetinde kimliklerin önemli ve çoğu kez belirleyici bir rol oynadığını açıkça göstermektedir. Kültürel kimlikler ve bu kimlikleri dinamik bir biçimde oluşturan, değiştiren etkileşimler, tümünü anlatmak üzere kullanabileceğimiz bir terim olarak hayat tarzları arasındaki farklar, Türkiye toplumunun bir gerçeğidir. 38 Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

55 Öteki Siyaset Bütün çağdaş toplumlar için geçerli olduğunu söyleyebileceğimiz bu gerçek, kültürel kimliklerin kamusal ve siyasi alanda ifade edildiklerini, bunun çağdaş demokrasinin bir gereği olduğunu görmemize de imkan sağlamalıdır. Bu gerçek, kültürel kimliklerin kamusal ve siyasi alanda ifade edildiklerini, bunun çağdaş demokrasinin bir gereği olduğunu görmemize de imkan sağlamalıdır. Türkiye demokrasisini arızalı kılan yoksunluk, kültürel kimlik farklılıklarını özel alan a, gelenekselliğe hapsetmeye ve bu farklılıkların kamusal siyasi alanda ifade imkanlarının önüne geçmeye çalışarak aşılamaz. Genişlemenin gerçekleştirilmesi ise, Türkiye de siyasi ve idari teşkilatlanmanın yeniden, çok kültürlülüğün gereklerine uygun bir biçimde, kültürel kimlik farklılıklarına saygının belirginleştiği bir hukuki yapıya kavuşturulmasıyla mümkündür. Daha kapsamlı ve daha derinlikli bir demokratikleşme süreci yaşanmadığı takdirde, Türkiye nin daha içe dönük, daha kapanmacı ve böylece daha dar ufukları olan bir devlet haline gelme ihtimali de kaçınılmazdır. Ümit edelim ki, Türkiye siyaseti, bir bütün olarak bu demokratikleşme ihtiyacını görüp gereğini yapmaya bir an önce yönelebilsin... Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 39

56 Seçmen Tercihlerinin Yönü Seçmen Hangi Kriterlere Göre Oy Veriyor Politika Dergisi nin 15 Nisan 2009 tarihli yayımladığı Erdinç AYDIN ın kaleme aldığı aşiretlerin devlete mesajı başlıklı yazıda; ortaya çıkan tablonun ekonomik kriz ile bir ilgisinin olmadığı gerçeği ile birlikte, bugün itibariyle iktidar partisinin alternatifinin olmamasına rağmen, halk alternatifini kendisi yaratmaya çalışarak hem iktidar partisine hem de muhalefete ciddi mesajlar verilmiştir. 29 Mart 2009 Yerel seçimleri nin kendine özgü değerlendirilmesi gerekliliği yadsınamaz. Özellikle bu seçimler kimlik siyaseti üzerinde derin yansımalar ortaya koymuştur. Temel sorunun vatandaşlık kimliğinin oluşup oluşmaması noktasına gelişi; devletin vatandaşa karşı sorumluluklarını tekrar gözden geçirmesi, sosyal devlet, üretim ve bölüşüm eksenli bir ekonomik modelin sorgulanması gereği kaçınılmazdır. 40 Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

57 Öteki Siyaset Çıkar İlişkileri İnsanın kazandığı paradan değil, paranın kazandığı insandan korkulur. Her dönemde yaşanmış olan çıkar ilişkilerine göre seçmen tercihleri, makro düzeyde olmasa bile, seçmenlerin yönlendirilmesi sürecinde kendini göstermiştir. Toplumun bazı kesimleri ve Sivil Toplum Kuruluşları da, kendilerine yakın gördüğü ve kendi istek ve arzularına göre kararlar alabilen, mevcut imkanlarının korunmasında etkili olabilecek, siyasi düşünceleri ne olursa olsun, kendi menfaatlerine uygun hareket eden safta yer almakta, üyelerinin yakınlarının gerçek ihtiyaçları, refahı, zenginliği, mutluluğu için değil, çıkar ilişkilerine dayalı olarak oy verme tercihlerini şekillendirmektedirler. Yaşadığımız toplum, içinde bulunduğumuz çağa ayak uydurma ve yaşama zorunluluğumuzun farkındayız.kendi çıkarlarımız doğrultusunda bir başka hürriyet i kısıtlamaktan çekinmeyen insanların da içinde yaşadığı bir toplumun bireyleriyiz. Fikri kendisinden farklı olanlara tahammülsüzlüğümüzün sebeplerinden biri; sürdüğümüz güncel hayatın hayat şartlarımıza faydasızlığı ve bu faydasızlıktan bir fayda üretme zorunluluğumuzdan mıdır bilinmez? Felsefede Faydacılık ya da Pragmatizm hem iyinin teorisi hem de doğrunun teorisidir. İyinin teorisi olarak faydacılık refahçıdır. Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 41

58 Seçmen Tercihlerinin Yönü Seçmen Hangi Kriterlere Göre Oy Veriyor İnsanlığın temel sorunu olan çıkar İlişkileri; sınıfsal çıkarlar, ulusal çıkarlar, kişisel çıkarlar, devletsel çıkarlar, toplumsal çıkarlar ve evrensel çıkarlardır. Kısacası çıkarlar, çıkarlar, çıkarlar! İnsanlık esas olarak her dönem çıkarcılığı mahkûm etmeye çalışmıştır, ancak çıkarcılığa karşı mücadelesi kendi çıkarlarını koruma ve geliştirme temelinde yükselmiştir. Çıkarın var olabilmesi için iki temel koşulun zorunluluğu açıktır. Bunlardan birincisi birikmiş değerlerlerin olması, ikincisi paylaşım gerekliliği. Güç, hem hakların korunmasında hem de hakların gasp edilmesin de temel objedir. Bir yerde paylaşım varsa orada güç arayışı başlar güçlü olan paylaşımda kendi çıkarlarını tesis eder. İşte çıkar dediğimiz şey tamda gücün kendini konumlandırışıdır. Paylaşma güç ve rekabeti zorunlu olarak üretir. Paylaşmanın olduğu yerde çıkar ve güç ilişkisi esastır. Gücün olduğu yerde çıkar, çıkarın olduğu yerde de adalet ortadan kalkar. O halde paylaşma çıkar sorununun kaynağıdır. İçinde bulunduğumuz dünya paylaşım, çıkarlar ve çıkarcılar dünyasıdır. İnsanlığın ortak malı dünya parsel parsel bölünmüş ve güç esasına göre paylaşılmıştır. 42 Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

59 Öteki Siyaset Bu gün attığımız her adım konuştuğumuz her söz çıkarlar üzerinden yaşanmaktadır. İnsanlığı bir birine düşüren çıkar ilişkileri bu günün insanlığının en temel sorunudur. Konumlanışımız, duruşumuz, mücadelemiz çıkar toplumu esasına göre şekillenmiştir. İşte yaşanan bütün sorunların kaynağı da burada yatmaktadır. Önceleri bireysel farklılıklar üzerinden gelişen çıkarlar giderek gurupsal çıkarlara ve oradan da devletsel ve toplumsal çıkarlara dönüşmüş, bununla da kalmamış evrensel çıkarlar üzerinden şekillendirilmeye başlamıştır. İnsanların kendi bireysel çıkarları uğruna her türlü hile, av, yalan, dolan, üç kâğıt, kandırma, şantaj vb. baş vurduklarını bilmeyen yoktur. İnsanoğlu kişisel çıkarları uğruna neden bu kadar küçülmüş, neden bu kadar kirlenip değişmiş tabi bu başlı başına ele alınacak sosyolojik bir vakadır... Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 43

61 Öteki Siyaset İnsanlık için en güç olan şey gerçeği yakalamaktır. Dünya hayatına ayak uydurmamız için gerçeği bulmak zorundayız. Gerçek, gözlem ve tecrübelerle bulunabilir... Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 45

63 Öteki Siyaset Medya Etkisi Siyaseti ve seçmeni yönlendiren büyük gruplardan birisi de medya gücüdür. Bazı medya grupları; kendilerine yakın gördüğü ve kendi istek ve arzularına göre kararlar alabilen, alışagelmiş güç birliklerini, imkan paylaşımlarını devam ettirebilmek için siyasi düşünceleri ne olursa olsun, kendi menfaatlerine uygun hareket eden tarafta yer almakta, o siyasi grubun başarıları için hem maddi, hemde manevi desteklerini esirgememekle birlikte yumuşak güç uygulamak suretiyle seçmenlerin oy tercihlerinde etkili olabilmek için mücadele vermektedirler. Medya, sürekli siyasetçi ile ilişki içerisinde ve birtakım çıkar gruplarıyla da omuz omuza beraber hareket etmiştir. Dolayısı ile medya taraf olduğundan seçmeni etkileyerek oy tercihlerinin de gidişatını yönlendirmede başarılı olmuştur. Medya ile iş dünyası arasında, uluslararası bağlantıları da göz önünde bulundurarak taraflı birliktelikler kurulmuş, buna paralel olarak ta siyaseti ve siyasetçiyi etkileme ve oy tercihlerinde de tesir etme noktasında başarı göstermişlerdir. Siyasetin basından doğru bir şekilde istifade edebilmesi için medyanın kendine çeki düzen vermesi gerekiyor. Siyasetle kirli ilişkiye girdiğine dair küçük bir şüphe bile güvenilirliğine gölge düşürecektir. Kuşkusuz medya siyasetin emrine girsin denilmiyor. Tam aksine, medya gücünü kendi bağımsızlığından alsın, siyasetten beklentisi olmasın dolayısıyla kendi işini Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 47

64 Seçmen Tercihlerinin Yönü Seçmen Hangi Kriterlere Göre Oy Veriyor gürül gürül yapsın. Kendi işini yaparken ortaya koyduğu dürüstlük, siyasetçinin gazetede yer alan haber ve analizlerden yararlanmasına sebep olacaktır. Yalandan, iftiradan, haksızlıktan arınmış basının ülke gerçeğini resmetmesi ve çıkış yolları önermesi hiç kimseyi rahatsız etmez, etmemeli de... Bu ülkede çıtanın yükseltilmesi gerekiyor, tabii ki bu işe öncülük edenler arasında medyanın kendine önemli bir yer bulması da. Seviye yükselince geriye siyasetçinin zihni değişimi kalır ki rüştünü her gün ispat eden medyanın ağırlığı siyasetçiyi de bu köklü değişime zorlar. Rahatlıkla iddia edilebilir ki, siyaset-medya ilişkisi ne kadar sağlıklı bir zemine çekilirse, bu ülke o kadar büyük mesafe alır... Siyasetçinin okuduklarından istifade etmek istemesi için basının da doğru bir yerde, doğru bir kimlikle görevini yapması gerekiyor. Medyanın kötü niyetli olduğu ya da menfaat gözettiğine dair bir kuşku söz konusu olursa, hem medya asli görevini ifa edemez, hemde siyaset. Siyaset, eleştirilerden ders çıkarma sanatıdır. İyi bir politikacı (iyi bir parti) dinlemeyi, konuşmaya tercih eder. Başka bir deyişle, konuştuğunun iki mislini dinler siyasetçi. Böylece hem nabız tutar, hem değişik düşüncelerden kendine uygun sentezler çıkarır. 48 Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

65 Öteki Siyaset Ekonomik Faktörler Siyaset herşeyden önce ekonominin bir sonucudur. Seçmen siyasi tercihini kullanırken ekonomik kriterlere son derece önem vermektedir. İktisatın tanımından da anlaşılacağı gibi insanoğlu sınırsız ihtiyaçlar karşısında kıt kaynaklarla her zaman bir hayat mücadelesi vermektedir. Bu da, düşünceyi eyleme dönüştürme ve tercihini kullanma noktasında etkili olmaktadır. Küreselleşen dünyada var olabilmenin gayelerinden biride, güçlü bir ekonomik altyapıya sahip olmak ve ekonomik olarak üstünlük sağlamaktır. Karl MARX'ın ve Kapitalizmin doğası gereği altını koyan parayı alır, parayı alan kuralı koyar mantığından hareketle, dünyada var olmanın ve güçlü olmanın, hükmetmenin kısacası yönetmenin en büyük ve önemli şartlarından birisi de ekonomik olarak gücü elinde bulundurabilmektir. AK PARTİ İktidarı ile Türkiye ekonomisi dünya ekonomileri arasında 16. sıraya yükselirken yılından itibaren, AK PARTİ iktidarıyla Türkiye ekonomisi dünya ekonomileri arasında 16. sıraya yükselmiştir. Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 49

66 Seçmen Tercihlerinin Yönü Seçmen Hangi Kriterlere Göre Oy Veriyor Türkiye şimdi dünyada, politikaları yönlendirilen ve belirlenen bir ülke değil, tam tersine dünyada gündem belirleyen ve politikalara katkı sağlayan bir ülke konumundadır. Bu gelişmeler halkın siyasi tercihlerini de ciddi manada etkilemiştir. Tarımda, hayvancılıkta, sanayide ve kısacası ticari anlamda kendini gösterirken seçmenin oy tercihinde ve tercih yönünün şekillenmesinde de son derece etkili olmuştur. Buna paralel olarak aynı zamanda gelecekte daha güçlü ekonomilere sahip olma düşüncesini de pekiştirmiştir. Gelecek nesillerin refah düzeyinin daha yüksek olacağı bir ülke beklentisi güçlenerek artmış, dolayısı ile seçmen davranışlarının da oy tercihlerinin şekillenmesinde etkili olmuştur. Dünyada çok büyük krizlerin yaşanmasına rağmen Türkiye'nin de bu krizlerden fazla etkilenmemesi de önemli bir gelişmedir. Ekonomideki istikrar politikaları ve bağımsız bir ekonominin varlığı elbetteki toplumumuzun beklentileridir. Genel olarak bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de ekonomik sıkıntılar yaşanmasına rağmen, Türkiye ekonomide kabuğunu kırmış yaşam standartlarını yükseltmiş bir ülke konumuna gelmiştir. Bu gelişmeler seçmen tercihlerinin yönünün ve halkın siyasi tercihlerinin şekillenmesinde önemli bir yere sahiptir 50 Mustafa KALABALIK Yusuf GÖKDOĞAN

67 Öteki Siyaset İnsanın en büyüğü, en yüksek mevkide iken tevazu gösteren, kudret sahibi iken affeden, kuvvetli olduğu zamanda, adaletle hükmedendir. Abdülmelik B. MERVAN Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 51

69 Öteki Siyaset Lider Etkisi Siyasi tercihlerin gerçek yönlerinin tespit edilebilmesi için samimi bir araştırma yapma, inceleme, analiz çalışması gibi tespitlerin yapılabilmesi gerekir. Maalesef profesyonel araştırma şirketlerinin hemen hemen hepsinde bir yönlenme ve yönlendirme görülmektedir. Ülkemiz siyasetindeki seçmen tercihlerine yön veren etkiler içerisinde, en önemli ve etkili olanı Lider Etkisidir. Lider Etkisinin Lider için oy verenler Lider olduğu için oy vermeyenler ve Lidere rağmen oy verenler, olarak üç gruba ayrılabileceğini öngörmekteyiz. Lider için oy verenler; her zaman liderin karizmasına, hitabet gücüne, dik duruşuna, sorunlara çözüm bulma ve üzerine gitme hassasiyetine, vefasına, Oku, düşün, uygula ve neticelendir felsefesine göre hareket etmesine, ekip ve grup çalışmasına olan inancına, mazeret üretmeden sonuç almanın gerekliliğine inanmışlığına bağlı olarak halkımızın siyasi eğiliminde ve oy verme tercihlerinde Lider Etkisi nin son derece önemli bir yerinin olduğu kaçınılmazdır. Seçmenlerimizin liderlerini önder olarak görmeleri sebebiyle hatta kendisiyle özdeşleştirerek, Belediye Başkanı seçerken bile Belediye Başkanının adını söylemek yerine, daha da ötesi partinin adını söylemek yerine, ben oyumu TÜRKEŞ e, ECEVİT e, ERBAKAN a, DEMİREL e, MENDERES e, ÖZAL a, Tayyip ERDOĞAN a vereceğim demiştir. Yusuf GÖKDOĞAN Mustafa KALABALIK 53

Daha göster