OBEZİTENİN NEDENİ GELİŞİMİ VE ENERJİ DENGESİ

Transkript

1 OBEZİTENİN NEDENİ GELİŞİMİ VE ENERJİ DENGESİ Basit olarak tanımlamak istenirse, obezite, enerji dengesinin bozulması sonucunda oluşmaktadır. Diyet, egzersiz ve genler enerji dengesini oluştururlar. Enerji alımının, tüketiminden fazla olduğu koşullarda enerji dengesi bozulmaktadır. Enerji Alımı; iştahı ve doymayı düzenleyen hipotalamik merkezler ile kontrol edilmektedir. Bu merkezler, çeşitli hormon, faktör, madde ve nörotransmittler ile etkilenmekte ve gıda alımı ya stimule olmakta ya da inhibe edilmektedir. Gıda alımını artıran peptitlerin bazıları, beta endorfin, galanin, somatostatin ve nöropeptidin hipotalamik NP-Y aracılığı ile gıda alımını etkilediği iddia edilmektedir. NP-Y iştahı arttırıp esmer yağ hücrelerinde termojenezi azaltmaktadır. Leptin, NP-Y sekresyonunu azaltarak iştahın azalmasına ve gıda alımının yani enerji alımının azalmasına yol açmaktadır. Leptin, beyaz adipoz hücrelerde sentezlenmekte, plazmada proteine bağlı olarak bulunmaktadır. Leptinin serum düzeyinin vücut kitle indeksi ile sıkı bir korelasyon gösterdiği belirlenmiştir. Hipotalamik merkezlerin, tümör, travma ve inflamatuvar lezyonlar ile etkilenmesi de hiperfaji ile enerji alınımının artmasına yol açmaktadır. Çeşitli fizyolojik uyaranlar da hiperfaji ile enerji dengesinin bozulmasına neden olmaktadır. Gıda ve içecekler ile alınan enerji kaynaklarından en fazla enerji veren yağlardır. Yağların enerjisi 9 kcal/g dır. Vücut ağırlığının her 10 kg fazlalığında kcal fazla kalori depolanmaktadır. Eğer birey, günlük kalori alımını sürekli olarak kcal artırırsa, 4-10 yıllık sürede 2-20 kg alabilmektedir. Hiperfaji ve özellikle yüksek yağ içerikli gıda alımı ile

2 obezitenin oluşması kaçınılmazdır. Aşırı yağlı gıdalarla beslenenler tokluk hissine kavuşmadan sürekli yeme arzusu içinde olmakta ve gereğinde fazla enerji almakta ve depolanmaktadır. Enerji Tüketimi; Enerji dengesinin ikinci kompanenti olan total tüketim 3 şekilde olmaktadır. Bazal metabolik hız Diyetle olan termojenez Fiziksel aktivite Sedanter erişkinlerde total enerji tüketiminin yakalaşık %60 ı bazal metabolik hız ile olmaktadır. Tüketimin %10 u termojenez ile %30 u ise fiziksel aktivite ile sağlanmaktadır. Bazal metabolik hız yağsız vücut kitlesi ile ilgilidir. Obezlerin hem yağ dokuları, hem de yağsız kitleleri artmıştır ve bu nedenle hemen daima bazal metabolik hızları yüksektir. Ağır bedensel aktivitesi olanlarda, total enerji tüketimi artmaktadır. Bu tüketimin %50 lik oranı egzersiz, fiziksel aktivite tüketimi şeklinde olmakta, diyet termojenezi %10 larda kalmakta bazal metabolik hız ise %40 larda olmaktadır. Çeşitli davranış değişiklikleri, fizyolojik, psikolojik, genetik, medikal, endokrin ve terapötik nedenler obezitenin oluşumunda etkili olmaktadırlar. Davranış Değişiklikleri; Yaşla beraber fizik aktivitenin azalması ve sedanter yaşam veya spor yapanların iş değişikliği, sosyal etkiler ile bu alışkanlıklarını bırakmaları, sürekli evde oturma ve televizyon seyretme eğilimleri yanında düzensiz gıda alınması, öğün aralarında atıştırmalar, sık sık enerjiden zengin gıda ve içeceklerin tüketilmesi özellikle yağ içeriği zengin gıdalar ve alkol alınması gibi değişiklikleri, sonunda obeziteye neden olmaktadır.

3 Fizyolojik; olarak gebelikte prenatal dönemde, 5-7 yaşları ile adolesan döneminde, erken erişkinlikte ve menopozda kilo alma eğilimi olmaktadır. Psikolojik Faktörler; de obezitenin nedenlerindendir. Özellikle batı toplumlarında çok görülmektedir. Emosyonel stres, depresyon ve mantal hastalıklar ile obezitenin ilişkisi bilinmektedir. Çünkü bu hallerde davranış bozuklukları yeme alışkanlığını olumsuz yönde etkilemektedir. Endokrin Hastalıklardan; Hipotiroidizm, Cushing Sendromu, Tip 2 Diabet, Hipotalamik Tümörler ve bazı ender genetik sendromlar da obezite nedenlerindendir. Terapötik; olarak kullanılan bazı ilaçlar da obeziteye neden olabilmektedir. Bunlar, trisiklik antidepresanlar, sulfonilüreler, steroid kontraseptifler, kortikosteroidler ve epilepside kullanılan valproatdır. Sigaranın; bırakılması da gerek metabolik hızın azalması, gerekse fazla gıda alma eğilimi ile obeziteye neden olabilmektedir. Bütün belirtilerin dışında şüphesiz obezitenin önemli bir nedeni de ailevi yatkınlık dır. Obezitenin oluşumunda genetik yatkınlığın %25-70 dolayında olduğu tahmin edilmektedir. KAYNAK: Ulusal Obezite Rehberi BARİATRİKLAB SHOP ONLİNE BESLENME DESTEĞİ Bulunduğunuz ülke/şehirde bariatrik diyetisyen mi yok?

4 Bulunduğunuz hekim/ekipteki diyet desteğinden emin değil misiniz? Bariatrik Diyetisyene gidecek vaktiniz mi yok? Türkiye nin ilk ve TEK [çift yurtdışı onay ve sertifikalı ] bariatrik diyetisyen ekibinden oluşan # bariatriklab artık ONLİNE olarak TEK TIKLA hizmetinizde. Online hizmetimiz iki kısımdan oluşuyor. 1- Bariatrikshop mağazamızdan ameliyatınıza göre olan diyeti seçip satın almak. Geniş seçeneklerimiz arasında ameliyat öncesi sıvı diyeti, ameliyat sonrası sıvı ve püre diyeti, ileri dönem diyetleri de mevcuttur. (Örneğin 3.ayınıza gireceksiniz. Mağazamızdan 3-6.ay diyetini satın almanız önerilir.) 2- Online Bariatrik Beslenme Paketleri Bu paketlerimizde hem online yüzyüze destek (skype aracılığıyla) hem de mail desteği alabileceksiniz. (Örneğin Online Beslenme Programı / Standart Paketi seçip satın aldığınızda: Bariatrik Diyetisyenimizle 1 adet 30 dk. lık (ilk görüşme) + 2 adet 20 dk.lık Skype üzerinden görüşme + 3 ay boyunca mail desteği alabileceksiniz. Online ürünlerimize mağazamız BariatrikLAB SHOP tan ulaşabilirsiniz: Sorularınız, önerileriniz olursa bizlere bariatriklab@gmail.com dan ulaşabilirsiniz.

5 DOÇ. DR. HALİL COŞKUN WEB UYGULAMASI ANDROİD VE İOS Gelişen teknolojiyi sadece ameliyatlarımızda kullanarak değil, aynı zamanda hastalarımızın yararına kullanmak için Doç. Dr. Halil Coşkun (HC) Web Uygulaması nı hayata geçirdik! Sadece aklınızdaki sorulara yanıt almak için değil, eski hastalarımızı görmek, ilham almak, videolarımıza ulaşmak, eşliğinde spor yapmak ve kilomuzu takip etmek ve gerektiğinde hastalarımızın bizimle iletişim kurması için uygulamamız artık cebinizde. Uygulamamızı android cihazlarınız için play store, ios cihazlarınız için apple store dan indirebilirsiniz. Uygulamamız cihazınıza indiğinde açılış sayfasıyla beraber solda yararlanabileceğiniz konuların menüsünü göreceksiniz. Sırasıyla; ANASAYFA sekmesinden Doç. Dr. Halil Coşkun hakkında bilgiler ve kısa biyografisine,

6 TEDAVİLER sekmesinden Doç. Dr. Halil Coşkun un uyguladığı Obezite ve Metabolik Cerrahi (Tüp Mide, Gastrik Bypass, Tip2 Diyabet Cerrahisi) ve Intragastrik (Mide) Balon uygulaması bilgilerine, GALERİ sekmesinden hastalarımızın öncesi-sonrası fotoğraflarına,

7 VİDEOLAR sekmesinden Doç. Dr. Halil Coşkun un ameliyatları ve/veya hastalarının hikayeleri ile basında yer alan videolara, VKİ HESAPLAMA sekmesinden bilgilerinizi girerek vücut kitle indeksinizin hesaplanmasına,

8 KİLO GRAFİK sekmesinden kilo takip ve bilgi ve kilo değişimlerinizin kontrolünü yapabileceğiniz kilo panelimize, ADIM SAYAR linkinden günlük ya da yürüyüş esnasınızdaki performansınızı değerlendirip kaydedebileceğiniz, aynı zamanda kaç adımla kaç kalori yaktığınızı gösteren panelimize,

9 AMELİYAT SONRASI BESLENME sekmesinden ameliyatınız sonrasında ve/veya öncesinde size yardımcı olabilecek beslenme dökümanlarına, İLETİŞİM sekmesinden de Doç. Dr. Halil Coşkun un ofis ve iletişim bilgilerine erişebilirsiniz.

10 Doç. Dr. Halil Coşkun web uygulaması yeniliklerimiz, fikir ve önerileriniz ve elbette teknolojinin bize sunduğu gelişimler doğrultusunda sürekli güncellenmekte, sizlere daha yararlı olma yolundaki çalışmalarımız da sürekli devam etmektedir. Uygulamamız hakkında fikir ve önerileriniz için dan bizimle iletişime geçebilirsiniz. GECE YEMEK YEMEĞİ ENGELLEMEK

11 İÇİN BESLENME ÖNERİLERİ VE TEDBİRLER Uyanık kalmak için yemek yiyebilirsiniz fakat belli zamanlarda bu durumu kontrol edebilmeliyiz! Bu Konuda Ne Yapabiliriz? Stres ve uykusuzluk büyük ölçüde besin tüketimi isteğini artırabilir. Bu makalede gece yemek yemeyi en aza indiren, sizi rahatlatacak ve istek çatışmalarınıza yardımcı olacak örnekler bulunmaktadır; Gün boyunca aydınlık ışık altında çalışabilirsiniz. Gün sonuna doğru ışıkları kapatın veya odayı loş bir hale getirin Evde olduğunuzda kendinizi sakinleştirmeye çalışın Yatmadan önce kendinizi sakinleştirmek de rahatlamada faydalıdır Yeme isteğiyle mücadele etmek için günde 10 dakika kadar egzersiz ekleyebilirsiniz Bu İsteklere Sahip Olmanıza Başka Ne Neden Olabilir? Gece yarısı yemek yeme isteğinizi artıran diğer bazı nedenlere bir göz atalım; 1-Besin İlaç Etkileşimi Ruh sağlığı için kullanılan birçok ilaç (antidepresan vd) bu duruma neden olabilir, ilaç dozajına dikkat edilmelidir. 2-Uyku Kaliteli uykunun yetersizliği besin isteğinin artırılmasına neden olan hormonların düzeylerini değiştirir. Isıtılmış süt, hem erkeklerde hem de kadınlarda sakinlik hissi veren hormon

12 üretimi sayesinde uyumayı kolaylaştırır. Genellikle her sıcak sıvı bunu yapabilir. Uyku getiren gevşeme teknikleri faydalı olabilir, örnek olarak; yoga, esneme, masaj, müzik dinlemek, verilebilir. Bunlar yatmadan önce dakikalık sürede zihne sakinlik vermenin basit yollarıdır. 3-Enerji İhtiyaçları Negatif düşüncelerimizin çoğu şiddetli bir açlığa neden olabilir ve yatmadan önce kendinizi aç hissedebilirsiniz. Beslenme uzmanınız ile beslenme programınızda minik bir değişiklik yaparak gece ara öğünü ekleyerek bu isteğinizi azaltabilirsiniz. 4-Sigara, Kafein ve Alkol Kullanımı ABD Hastalık Merkezleri kontrol verilerine göre yetişkinlerin yüzde 21.3 ü sigara kullanıyor, yapılan bir araştırmada yatmadan hemen önce nikotin ve kafein kullanımı kişinin uykusunu etkileyebilir. Alkol uyumaya yardımcı olabilir, fakat birkaç saat sonra sizi uykunuzdan uyandırır ve gecenin bir yarısı uyanık kalmanıza neden olarak gece atıştırmalarına neden olabilir. 5-Hastalık ve Duygu Genelleşmiş anksiyete uykuyu değiştirebilir ve muhtemelen gündüz ruh hali değişimleri aşırı yorgunluğa neden olabilir. Akıl/ruh sağlığını değiştiren maddelerin kullanımı, belli ilaçların yan etkileri ve mevsimsel değişiklikler depresif semptomları geliştirebilir. Gece yarısı yemek yemek ve bu davranışından habersiz olmak Gece Aşırı Yeme Bozukluğu veya Gece Yeme Sendromu gelişimine neden olabilir. Mutlaka bu işin uzmanları ile iletişime geçmelisiniz. Aşağıda Uyku Zorluklarınızı Göz Önüne Alarak Kendinize Sorabileceğiniz Bazı Sorular ile Kendinizi Değerlendirin; * Kaç saat gerçekten uyuduğunuzu hiç kaydettiniz mi? Sonra bu

13 kaydı gözden geçirin ve kendinize akşamların neden kısa veya uzun olduğunu sorun. * Gece geç aşırı yediğinizi, şarap, bira, sigara içtiğinizi ya da kafeinli içecekler tükettiğinizin farkına varabiliyor musunuz? * Duygularınız tarafından uyarılıyor musunuz? * Uykusuzluğunuz (uyumada zorlanma) var mı? Bu sorularınızla kendi durumunuzu fark ettiğiniz ve bir anormallik olduğunu hissediyorsanız bir uzmana başvurma vaktiniz gelmiştir. Sonuç olarak; çevrenize göre anormal gelen bir durumunuz varsa önce kendinizi değerlendirin ve gerekli olduğunu düşünüyorsanız mutlaka bir uzmandan yardım alın. Unutmayın ki, ruh ve beden sağlığınız son derece önemlidir. Aşırı alkol almak, sigara kullanmak, çok kalorili olan fast food yiyeceklerle beslenmek, kalorisi yüksek olan içecekler tüketmek, aşırı tatlıya olan eğilim sizlere kilo aldırabileceği gibi uyku düzensizliğine de neden olup Gece Yeme Sendromun oluşumuna sebebiyet verebilir. Hem mental hem de psikolojik sağlığınız için sağlıklı beslenmeli, hayatımız boyunca aktif kalmalı ve gerektiği kadar su içmelisiniz. *Bu makale obesityaction.org dan Kate Rivard,RDN, yazısı kaynak alınarak hazırlanmıştır. Uzm. Bariatrik Diyetisyen Nazlı ACAR

14 BARİATRİKLAB MOBİL UYGULAMAMIZ YAYINDA! Yine bir ilk, yine biz. Hepimizce malum obezite cerrahisi sihirli değnek değil. Ameliyatımızın başarılı geçmesi bu işin önemli bir kısmı. Ancak bir o kadar önemlisi de kilo verimimizin -sağlıklı ve kalıcı- olması. Bunu da ancak sağlıklı beslenme sistemini oturtarak sağlayabiliriz. Öncelikle; sağlıklı beslenmeyi hayatımıza adapte etmek tatsız tuzsuz şeylerle yıllar geçireceğiz demek değil! Mahrumiyet içinde sürekli tetikte olmak ve kötü bir süreç geçirmek de değil. Ancak şu kesin, obezite cerrahisinden sonra doğru beslenmeyi öğrenmek zorundayız. Bir sürü alışkanlığımızı değiştirmek zorundayız. Dolayısıyla cerrahımızın 1 işi varsa bizim kendimize düşen 2 işimiz var. Obezite cerrahisi sonrası BariatrikLAB olarak tüm ekibimiz bilgisi, eğitimi ve donanımıyla artık cep telefonlarınız ya da mobil cihazlarınız kadar yakınınızda! Düşündük, taşındık. Amacımız malum. Sadece bizde ameliyat olan canlar değil, herkese hitap edebilmek hep hedefimiz. Biz de online hizmetimizi bir tık daha ileri taşımaya karar verdik. BariatrikLAB web sitemiz ve online diyetlerimiz/alışverişleriniz için tasarladığımız artık bariatriklab uygulaması olarak akıllı telefonlarınızda! Android kullanıcıları şuradan: yangoz.com.bariatriklab ios kullanıcıları şuradan:

15 uygulamamıza ulaşabilir. Tüm makale, video, tarif ve bilgilerimize artık telefonlarınızla bir tıkla ulaşabilirsiniz. Birlikte hep daha ileriye # hcteam # bariatriklab # bariatriklabonline YILDA YARIM MİLYON KANSER VAKASININ SEBEBİ ŞİŞMANLIK! AKŞAM GAZETESİ Dünya Sağlık Örgütü nün (WHO) kanser araştırma kuruluşu dünyada yılda en az yarım milyon kanser vakasına obezitenin sebep olduğunu ifade etti. Artmış Vücut Kitle İndeksi (VKİ) 2012 yılında %3.6 ile yeni kanser vakasıyla önemli bir risk faktörü haline geldi. Özellikle kadınların daha fazla risk altında olduğunu belirtilen araştırma, WHO Uluslararası Kanser Araştırma Kuruluşunun (IARC) çalışmasını Lancet Onkoloji günlüğünde yayınladı. Araştırmacılar, ölçüt olarak VKİ yı aldılar. VKİ kişinin kilo değerinin (kg), boy uzunluğunun (metre) karesine bölünerek elde edilmektedir. VKİ kg/m2 normal değer olarak kabul edilirken, kg/m2 fazla kilolu, 30 kg/m2 nin üzeri ise obez olarak kabul edilmektedir. Çalışmaya göre, kişinin gelişebilecek kanser türlerinden

16 korunmak için formda olması ve sağlıklı bir kiloyu sürdürmesi hayati önem taşıyor. IARC nin araştırma sonucuna göre Obezite ve aşırı kilo ile bağlantılı olan kanser vakalarında, bütün dünyada ekonomide gelişme ile birlikte artış beklenmektedir. Günümüzde görülen nüfusun kilo alma eğiliminin sürmesi gelecekte kanser yükünün de giderek artacağı anlamına gelmektedir dolayısıyla tüm dünyada mutlaka obezite tedavisine yönelik çalışmalar yapılmalıdır. Çalışma kanser ile şişmanlık arkasındaki ilginç bir coğrafyayı da ortaya koydu. Bu durum sadece ekonomiye bağlı olmakla kalmıyordu, aynı zamanda insanın gelişme endeksine de karşılık geliyordu. Günümüzde kilo ile ilgili kanser sorununda Kuzey Amerika en üst sırada, başka bir deyişle, 2012 yılında kanser vakalarının dörtte biri obezite ile ilişkilendirildi ve obezite ile ilgili kanser teşhis edildi. Bu kanser türleri arasında yemek borusu (özefagus), kolon, rektum, böbrek, pankreas, safra kesesi, meme, yumurtalık ve rahim (endometrium) kanserleri de var. Avrupa da her yıl yeni kanserlerin oranı %6.5 i ile vakaya ulaşmış bulunuyor. Çoğu Asya ülkesinde kilo ile ilgili kanserler çok daha düşük oranlarda görülüyor. Bununla birlikte, kalabalık nüfuslarda çok küçük bir oran bile binlerce vaka anlamına geliyor. Erkeklerde aşırı kilo yeni kanserden %1.9 una sebep olurken kadınlarda yeni görülen vakadan %5.4 ünün sebebi aşırı kiloydu. Sonuç olarak çalışmayı yöneten araştırmacılar Yetişkinlerde obezite 1980 yılına kıyasla küresel olarak iki misline çıkmış bulunduğunu ve devam edecek olursa, kanser yükünün hiç kuşkusuz özellikle son 30 yılda en fazla obezite oranlarının görüldüğü bölgelerde artacağını vurguladı. Doç. Dr. Halil Coşkun info@halilcoskun.com

17 18/12/2014 Akşam Gazetesi makalesinden alıntıdır. -vakasinin-sebebi-sismanlik-c2/haber