Sofalıca bölgesi (Gaziantep) krom madeni üzerinde mikrogravite anomalilerinin normalize tam gradyent ve doğrusal olmayan ters çözümle modellenmesi
|
|
- Ilhami Demirören
- 2 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 SAÜ. Fen Bil. Der. 17. Cilt, 2. Sayı, s , 2013 SAU J. Sci. Vol 17, No 2, p , 2013 Sofalıca bölgesi (Gaziantep) krom madeni üzerinde mikrogravite anomalilerinin normalize tam gradyent ve doğrusal olmayan ters çözümle modellenmesi Birgül Kınalıbalaban 1*, Günay Beyhan 2, Can Karavul 2 1 Adapazarı Belediyesi, Sakarya 2 Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeofizik Mühendisliği, Sakarya Geliş/Received, Kabul/Accepted ÖZET Bu çalışma, Gaziantep ili, Şehitkamil ilçesi, Sofalıca Köyü nde var olduğu düşünülen krom metalik madeninin gravite yöntemiyle yerinin tespiti ve ekonomik bir rezerve sahip olup olmadığını araştırmak amacıyla yapılmıştır. Yaklaşık 189 hektarlık çalışma alanında 220 ölçüm noktası üzerinde gravite ölçüleri alınmıştır. Oluşturulan bouguer gravite haritasından rejyonal ve rezidüel ayrımı yapılarak rezidüel harita üzerinde kaynak oluşturulabilecek muhtemel bölgelerden kesitler alınmıştır. Ters çözüm öncesi uygun başlangıç modelinin seçilebilmesi amacıyla NTG yöntemi yapılmıştır. Alınan kesitler üzerinde yapılan ters çözüm uygulaması sonucu poligon yapısı şeklinde 125 metre ile 450 metre aralığında uzunlukta, 25 metre ile 70 metre aralığında kalınlığında geometrik yapıların varolduğu tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Krom, Mikrogravite, Ters Çözüm, NTG Sofalica region (Gaziantep) chromium on microgravity anomalies modelling of normalized full gradient and nonlinear inversion ABSTRACT In this study, the province of Gaziantep, Şehitkamil district, there are thought to be chrome-metallic mine in the village of Sofalıca the localization of gravity and economical method was to investigate whether it has a reserve. Approximately 189 hectares of land gravity measurements over the measurement point in the study area was 220. By differentiating regional and residual Bouguer gravity map of the generated residual maps were obtained on areas likely to be created on the source. The inversion method of pre-ntg was required for the selection model is the appropriate start. On the structure of polygon slices as a result of application received in the form of the inversion in the range of 125 meters and 450 meters long, 25 meters to 70 meters in thickness in the range of existence of geometric structures have been identified. Keywords: Chromium, Microgravity, Inversion, NTG * Sorumlu Yazar / Corresponding Author
2 B. Kınalıbalaban, G. Beyhan, C. Karavul 1. GİRİŞ (INTRODUCTION) Bu çalışma, Gazinatep ili, Şehitkamil ilçesi, Sofalıca köyü bölgesinde çeşitli arazi gözlemleriyle var olduğu muhtemel krom madeninin yerinin tespiti ve cevherin ekonomik bir rezerve sahip olup olmadığını araştırmak amacıyla yapılmıştır. Jeofizik biliminin madenlerin aranmasında kullanılması 1640 yılına kadar uzanır. Bu tarihte İsveç te demir madeni aramalarında pusula kullanıldığına ilişkin kayıtlar mevcuttur. Demir madeni aramaya yönelik özel mıknatıs iğnelerin kullanım tarihi ise 1860 yılına kadar inmektedir. Maden aramalarında en çok kullanılan yöntemler önem ve kullanım yoğunluğu bakımından sırasıyla; elektrik-elektromanyetik yöntemler, manyetik yöntem, gravite yöntemi, radyometrik yöntem ve kuyu ölçmeleridir. Gravite yöntemi jeofizik yöntemlerin başında gelmekle beraber, çok fazla kullanım alanı olan bir yöntemdir. Derin yapıların araştırılmasında da gravite yöntemi yaygın olarak uygulanır [1]. Yöntem ilk olarak yerin ortalama yoğunluğu ve kütlesi için hesaplamalar yapılarak ortaya çıkmıştır [2]. Sofalıca bölgesi (gaziantep) krom madeni üzerinde hassas ölçü alması ve yüksek çözünürlük sunması nedeni ile kullanım yerleri açısından daha geniş bir yelpazeye sahiptir. Gravite ölçülerinden elde edilen gravite değerlerinin jeolojik yorumunun yapılabilmesi için gravite anomalilerinin ayrılması ve gravite alanı dönüşümleri sıkça bir şekilde kullanılmaktadır. Bu konu üzerine yapılmış pek çok çalışma vardır [3-12]. Normalize Tam Gradyent yöntemi yorumlamada, gözlenen anomalilerin kaynak derinliklerinin bulundukları seviyelere uzanımlarının yapılması ve böylece kaynak etkilerinin yükseltilerek ilgili derinliklerde ayrıntılı görüntülerin elde edilmesi sıkça uygulanan bir işlemdir. Bu işlem aşağı analitik uzanım olarak bilinir ve uzun yıllar boyunca yaygın bir şekilde kullanılan yorumlama tekniğidir. Bir ölçüm düzleminden itibaren potansiyel alan verilerinin aşağı uzanımıyla, ölçülen veriler içindeki belli dalga uzunluklarına sahip genliklerin etkilerinin yükseltilmesi amaçlanır. Yöntemin en önemli güçlüğü bu noktada başlar. Çünkü uzanım işlemi sırasında kaynak derinliklerine yaklaştıkça ve kaynak derinliği geçildikçe singülaritelerin ortaya çıkmasıdır [13]. Son yıllarda aşağı uzanımın hesaplamalarında hızlı ve etkili algoritmalar geliştirilmiştir [14 16]. NTG yöntemi 1960 lı yılların ortalarından itibaren, özellikle gravite verilerinden petrol rezervuarlarının saptanmasında etkili bir şekilde kullanılmıştır [17 28]. Jeofizik modellemede ters çözüm yöntemine ait temel ilkeler [29, 30] tarafından ayrıntılı olarak verilmiştir. Jeofizikte gravite ve manyetik verilerin ters çözümü pek çok araştırmacı tarafından başarı ile uygulanmıştır [31, 32]. Şekil 1. Yer bulduru haritası ve çalışma alanı(location map and study area) Gravite yönteminin düşük olan çözünürlüğü ölçüm alımı sırasında veri hassasiyetinin gereğinden daha düşük olmasıdır. Bu nedenle miligal seviyesinde ölçüm yapılan gravite yönteminden, mikrogal seviyesinde ölçüm yapabilen Mikrogravite yöntemi türemiştir. Mikrogravite yöntemi kuramsal olarak gravite yönteminden çok fazla ayrılmazken, uygulamada ve değerlendirmede çok daha yılında, Küba Adası ndaki Camaguey krom sahasından daha fazla kromit elde etmek amacıyla bu sahada gravimetrik ve manyetik yöntemlerle araştırmalar yapılmıştır [33-35]. Arizona, Bisse de 1948 yılında Frost gravimetresi kullanılarak bu alanda ilk kez gravite çalışması yapılmıştır. Bu metodu seçmedeki amaç; bu bölgedeki kayaçların fiziksel özellikleri incelendiğinde yoğunluğu yüksek sülfit kütlelerinin bulunmasıydı. Bu çalışmada daha sonra da daha portatif olduğu için Worden gravimetresi kullanılarak tekrar edilmiştir. Cevherin sınırlarını belirlemek amaçlı gravite metodu uygulanmıştır [36-39]. SAU J. Sci. Vol 17, No 2, p , 2013
3 Sofalıca bölgesi (gaziantep) krom madeni üzerinde 2. BÖLGENİN JEOLOJİSİ VE KROM CEVHERİ (REGIONAL GEOLOGY AND CHROME ORE) Gaziantep Bölgesinde, en altta allokton konumlu, Karadut Karmaşığı, Koçali karmaşığı ve ofiyolitnapı; bunların üzerinde de otokton konumlu Kretase yaşlı Besni ve Germav Formasyonları, Tersiyer yaşlı Belveren, Beşenli, Aslansuyu ve Ardıçlıtepeformasyonları, Midyat grubu (Gercüş, Hoya, Gaziantep ve Fırat formasyonları), Şelmo Formasyonu, Yavuzeli Bazaltı ve Harabe formasyonu yüzeylenir. Çalışma alanı Koçali Karmaşığı içinde yer almaktadır. Koçali Karmaşığı ise ultrabazik kayalar, volkanitler, serpantinit, radyolarit, çörtlü kireçtaşı ve farklı yaşlarda kireçtaşı bloklarından oluşan bir birim olup, düzensiz bir iç yapı gösterir. Egemen kaya türü ultrabazikler ve serpantinitlerdir. Bunlar, koyu kahve-koyu yeşil renkli, oldukca parçalanmış, parlak yüzeyli, genellikle serpantinleşmişlerdir. 1/ Şekil 2. Çalışma alanı ve çevresinin jeoloji haritası (Study area and geological map of its surroundings) Koçali Karmaşığı, inceleme alanında Karadut Karmaşığı üzerinde yer almaktadır. Üzerinde ise Üst Maastrihtiyen -Alt Paleosen yaştaki Germav Formasyonu uyumsuz olarak gelmektedir. Karmaşığın oluşum yaşını belirleyecek veriler harita alanında elde edilememiştir. Ancak Tuna (1973) e göre Karmaşığın içindeki radyolaritli seviyelerle birlikte bulunan kireçtaşlarından elde edilen fosillere göre birimin yaşı, Üst Jura-Alt Kretase dir [40]. Yer kabuğunun doğal bileşenlerinden biri olan krom; metalürji, kimya ve refrakter sanayinin temel elementlerinden biridir. Krom periyodik cetvelde IV A grubunda yer alır ve atom numarası 24 tür. Ekonomik olarak işletilen tek krom minerali kromittir. Kromit, bileşiminde krom ile demir bulunan koyu gri bir madendir. Kromun tüm bileşikleri renklidir ve bazıları renk maddesi olarak kullanılır. Kromun asgari ve azami yoğunluğu; gr/cm3, ortalama yoğunluğu ise 4.0 gr/cm3 olarak verilmiştir. Kromun yan kayacı olan B. Kınalıbalaban, G. Beyhan, C. Karavul serpantinin asgari ve azami yoğunluğu; gr/cm3, ortalama yoğunluğu ise 2.50 gr/cm3 olarak delirtilmiştir [41]. Kromit minerali ve krom yatakları kökensel olarak ilişkili oldukları ultrabazik kayaçlar içinde bulunurlar. Ultrabazik kayacın (dunit, serpantinit) oluşturduğu hamura (gang) gömülü kromit kristalleri krom cevherini oluşturmaktadır. Ultrabazik hamur malzemesi içinde kromit kristallerinin ve/veya tanelerinin bulunuş yoğunluğu, sergiledikleri doku ve yapı özellikleri krom cevherinin masif, saçılmış (dissemine), nodüllü, orbiküler, bantlı, masif bantlı ve dissemine bantlı gibi nitelendirilmelerini sağlar. 3. KULLANILAN TERS ÇÖZÜM MODELLEME TEKNİKLERİ (USED REVERSE MODELING TECHNIQUES SOLUTION) Genel anlamda ters çözüm, yanıtı bilinen bir problemi tanımlamaktır. Temel ve mühendislik bilimlerde bir fiziksel sistem içerisinde belirli uzaklık veya zaman aralıklarında yapılan çeşitli ölçümlerden bir dizi sayısal veri elde edilmektedir. Bu verilerin kaynağına inilerek, verilere neden olan değişkenlerin bulunması işlemi temelde bir ters problem çözümüdür [42]. Ters çözüm modelleme işleminde, yanıta neden olan kaynak modellenmektedir. Sonuç olarak ters çözüm, veri ortamından bilinmeyen model ortamına bir geçiş işlemidir. Jeofizikte ters çözüm, doğrusal ve doğrusal olmayan ters çözüm olarak iki kısımda incelenir. doğrusal ve doğrusal olmama kavramları, model parametreleri ile gözlem verileri arasında ilişkiye bağlı olarak tanımlanan kavramlardır. Gözlem verileri ile model parametreleri arasında doğrusal ilişki bulunmadığında, problem doğrusal olmayan bir özellik kazanmaktadır. Doğrusal olmayan sistemlerin çözümünde sayısal analiz yöntemleri içerisinde tek ve belirli bir algoritma yoktur. Bu nedenle en ideal yaklaşım, problemin doğrusallaştırılarak çözülmesidir. Bu işlem bir başlangıç parametresi civarında Taylor serisine açılarak yapılmakta ve aranan parametreler yinelemeli olarak geliştirilmektedir [42]. Yinelemeli ters çözüm işleminde, yinelemeye başlayabilmek için bir başlangıç modeline ihtiyaç vardır. Başlangıç parametre değerlerinin seçimi ters çözümde istenen yakınsamanın sağlanması açısından önemli faktörlerden birisidir. Bu konuda yapılacak kötü bir seçim, parametre kestirim işleminde her bir yineleme adımında gittikçe artan bir ıraksamaya neden olabilir. Problemin en zor yanı böyle bir modelin seçimidir. Bu SAU J. Sci. Vol 17, No 2, p ,
4 B. Kınalıbalaban, G. Beyhan, C. Karavul Sofalıca bölgesi (gaziantep) krom madeni üzerinde seçim genellikle gözlem verilerinin karakteristik değişiminden, sondaj ve jeolojik bilgilerden ve diğer jeofizik verilerin yardımıyla yapılabilir. Ayrıca probleme özgü bazı özel yöntemler veya bazı özel kabullerle de böyle bir seçim yapılabilmektedir. p Kötü koşullu sistemlerle ters çözüm işleminde parametre düzeltme vektöründe sınırsızca ve duraysız değişimler gözlenmektdir. Bu nedenle parametre 2 düzeltme vektörünün elemanlarının enerjisini 0 gibi sonlu bir nicelik ile sınırlamak amacıyla bir kısıtlama koşulu konulabilir. Bu yaklaşım önce Levenberg (1944) tarafından ortaya atılmış ve daha sonra Marquardt (1963 tarafından ayrıntılı bir şekilde tartışılmıştır. Yöntemin 2 temeli, 0 kısıtının etkisi ile çözüm içindeki sınırsız titreşimleri söndürmeye dayandığından, Sönümlü Enküçük Kareler yöntemi olarak adlandırılır. İki boyutlu rastgele şekilli yapıların gravite anomalilerinin hesaplanmasına yönelik çözüm algoritması ilk kez Talwani ve diğ. (1959) tarafından geliştirilmiştir. Bu algoritmaya göre rastgele şekilli bir yapı silindirik bir poligonla temsil edilmektedir. Burada her bir poligon kenarı bir çizgisel elemanı temsil etmekte ve tüm poligonun bir gözlem noktasındaki gravite değeri, her bir poligon kenarının etkilerinin toplamlarından bulunmaktadır. Bu işlem tüm gözlem noktalarında yürütüldüğünde poligonun profil boyunca gravite anomalisi hesaplanmaktadır. Algoritmanın temeli, kütle yüzeyi üzerinde bir integrasyon işlemini gerektirmektedir. NTG yöntemi, gravite verilerinin normalize edilmiş tam gradyan değerlerinin aşağı doğru analitik uzanımına dayanmaktadır. Analitik uzanım, ölçülen gravite alanında birbirinden ayırt edilemeyen yapıların anomalilerini ayırt etmektedir. Gravite potansiyeli ve türevleri ise anomaliye neden olan kütle yakınındaki tekil (±) noktalarda analitiklik özelliklerini kayıp etmektedirler. Kütlenin içerisine veya kenarlarına düşen tekil noktaların bilinmesi, anomaliye neden olan kütlenin geometrisini ve konumunu belirlemeye yarar. Gözlenen gravite verilerinin aşağı doğru analitik uzanım değerlerinde anomaliye neden olan kütle geçilirken düzensiz değişimler gösterir. Bu düzensiz değişimlerin başlangıç değeri, anomaliye neden olan kütlenin üst yüzeyine olan derinliği belirtmektedir. Gravite değerlerindeki hataların aşağı doğru analitik uzanım değerlerinde derinlik arttıkça daha etkili olması ise bu yöntemin kullanımını sınırlar [13]. Potansiyel alan verilerinde küçük frekanslı bileşenleri korumak için alt harmonik çoğunlukla 1 alınır. Üst harmonik sınır değeri ise genellikle deneme-yanılma ile bulunur [13]. Yuvarlatma terimi de NTG yöntemi için önemli bir parametredir. Bununla beraber yuvarlatma terimi büyüdükçe NTG kesitlerinde maksimum ve minimum kontur kapanımları da derinleşmektedir. Buna göre yuvarlatma teriminin seçiminin, üst harmonikle birlikte değerlendirilmesi daha yararlı olacaktır [13]. NTG kesitlerinde optimum yuvarlatma terimi ve üst harmoniğin seçilmesi durumunda elde edilecek olan maksimum NTG zonlarından, iki boyutlu poligonal ters çözüm için iyi bir başlangıç modeli seçilebilir. Doğrusal olmayan ters çözümle ilgili olarak duyarlılık matrisinin modelleme işlemi içerisinde oldukça önemli bir matris olduğu anlaşılmaktadır. Bu matris, bir model tasarımına bağlı olarak modele ait fonksiyonun modelin bilinmeyenlerine göre birinci dereceden kısmi türevlerinden oluşmaktadır. Matrisin elemanları, bilinen model fonksiyonun analitik yolla türev bağıntılarının çıkarılmasıyla hesaplanmıştır. Ancak jeofiziğin bazı alanlarında model fonksiyonlardan türevleri analitik olarak hesaplamak oldukça zor ve hata yapma olasılığı yüksek olabilir. Bu nedenle analitik türev yerine, daha kolay bir şekilde hesaplanabilen sayısal türevler kullanılabilmektedir. İleri ve geri farklarla elde edilen türev bağıntılarının hata terimlerine dikkat edildiğinde hataların merkezi farkla elde edilen türevlere göre daha büyük olduğu açıkça görülmektedir. Bu durumda sayısal türev için merkezi farklar yöntemi diğerlerine göre daha iyi bir yaklaşımla çözüm sunmaktadır [42]. Gravite anomalilerinin hesaplanması için kullanılan basit geometrik şekilli modeller (küre, silindir, v.b.), gerçek anomali kaynaklarının kabaca temsil edildiği modellerdir. Gelişen bilgisayarlar ve algoritmalarla beraber, karmaşık şekilli jeolojik yapıları olabildiğince en iyi yansıtan modellerin anomalileri hesaplanabilmektedir. 4. GRAVİTE ÇALIŞMASI, VERİLERİN YORUMU VE MODELLENMESİ (GRAVITY WORK, DATA INTERPRETATION AND MODELLING) Bu çalışmada metalik maden araştırma amacıyla jeofizik yöntemlerden gravite kullanılmıştır. Gravite ölçümleri CG 5 SCINTREX Autograv sistemiyle yapılmıştır. Profil aralıkları ve ölçüm noktaları arasındaki uzaklıklar 100 er metre alınmış ve toplam 220 ölçü noktası oluşturulmuştur (Şekil 3). Oluşturulan bu ölçü alanı toplam 189 hektardır. 250 SAU J. Sci. Vol 17, No 2, p , 2013
5 Sofalıca bölgesi (gaziantep) krom madeni üzerinde B. Kınalıbalaban, G. Beyhan, C. Karavul Şekil 3. Çalışma alanında alınan mikrogravite ölçüm noktalarının krokisi (Micro-gravity measurement point got from study area) trend haritasının çıkarılmasıyla elde edilen rezidüel anomali haritası çizilmiştir. Şekil 5. Rejyonal gravite haritası (Regional gravity map) Şekil 4. Bouguer gravite haritası (Bouguer gravity map) Çalışma alanından alınan gravite ölçü değerlerine enlem, yükseklik ve topoğrafya düzeltmeleri uygulanmıştır. Bu düzeltmelerden yükseklik ve topoğrafya düzeltmelerinin yapılabilmesi için sahanın ortalama yoğunluğunun bilinmesi gerekir. Saha yoğunluğu 3 gr/cm 3 olarak saptanmıştır. Söz konusu düzeltmelerden sonra her bir ölçü noktasının Bouguer anomali değerleri hesaplanmıştır. Bouguer değerleri 0.02 km grid aralıklarında hesaplanarak Surfer yazılımı kullanılarak haritalanmıştır (Şekil.4). Gravite anomali haritasında yüksek genlikli gravite değerleri çalışma alanınn daha çok GGD kesiminde toplanmaktadır. Batıya doğru yerel genlik yükselimleri gözlense de söz konusu kesimdeki kadar şiddetli kapanımlar oluşmamıştır. Yüksek genlikli anomalilerin kromit cevherinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bouguer anomalileri rejyonal (trend) ve rezidüel etkilerin birleşkesidir. Rejyonal ve rezidüel anomaliler ise yeraltındaki farklı derinliklerde yer alan farklı yoğunluklu cisimlerin etkileridir. Rejyonal bileşen alçak frekanslı derin kütlelerin, rezidüel bileşen ise yüksek frekanslı sığ kütlelerin etkisinden kaynaklanmaktadır. Rejyonal anomaliler Bouguer anomali haritasında yavaş bir değişim, rezidüel anomaliler ise daha hızlı bir değişim gösterir. Araziden elde edilen Bouguer anomali haritasını daha iyi yorumlayabilmek için rejyonal ve rezidüel etkiyi birbirinden ayrılmalıdır. Bu ayırma işlemi için en küçük kareler yöntemi kullanılmıştır. Diğer bir deyişle Bouguer anomali haritasına 4. derece trend çakıştırma işlemi yapılmıştır. Bu işlem aynı zamanda rejyonal veriyi temsil eder (Şekil 5). Şekil 6 ise Bouguer anomali haritasından Şekil 6. Rezidüel gravite haritası (Residual gravity map) Rezidüel haritaya bakıldığında gravite değerlerinin -4 mgal ile 4 mgal arasında değiştiği görülmektedir. Rezidüel haritada kırmızı renkli alanlarda krom cevherinin yoğun olduğu düşünülmektedir. Bouguer haritasında olduğu gibi rezidüel haritada da gravite değerinin arttığı alan Sofalıca Köyü ne doğrudur. Rejyonal haritaya bakıldığında gravite değerlerinin 3228 mgal ile 3233 mgal arasında değiştiği görülmektedir. Ölçü alanının küçük olmasına rağmen rejyonal haritada da cevherleşmenin olabileceği düşünülmektedir. Rejyonal haritada da cevherin yoğunlaştığı alanın Bouguer ve rezidüel haritada olduğu gibi Sofalıca Köyü ne doğru olduğu görülmüştür. Normalize Tam Gradyent yönteminin kaynak derinliği ve modeli ile ilgili bilgi verdiği görüldü. Bu çalışmada da ters çözüm yönteminde başlangıç modelini ve modelin derinlik bilgilerini bulmak için bu yöntem arazi uygulamalarında kullanıldı. Şekil 7. Rezidüel harita üzerindeki P1- P2 profilleri ve ocak ağızları(p1-p2 profiles on residual map and stove outlets) SAU J. Sci. Vol 17, No 2, p ,
6 B. Kınalıbalaban, G. Beyhan, C. Karavul Sofalıca bölgesi (gaziantep) krom madeni üzerinde Rezidüel harita üzerinden P1 ve P2 olmak üzerek 2 kesit alındı (Şekil 7). Alınan kesitler Grapher programı kullanılarak çizdirildi ve gravite anomalileri elde edildi (Şekil 8- Şekil 9). P1 kesitinin NTG yönteminde m:1, n:20 olarak alındı ve Şekil 8 elde edildi. P1 kesitinin ters çözüm başlangıç modeli için metre arasında, 0-50 metre derinlikte 4 köşeli bir poligon ile metre arasında, metre derinlikte 4 köşeli poligon tasarlanmaya karar verildi. P2 kesitinin NTG yönteminde m:1, n:18 olarak alındı ve Şekil 9 elde edildi. P2 kesitinin ters çözüm başlangıç modeli için metre arasında, metre derinlikte 3 köşeli bir poligon ile metre arasında, metre derinlikte 5 köşeli poligon tasarlanmaya karar verildi. Şekil 10. P1 ve P2 profillerinin kuzey-güney yönlü görüntüsü (North and south view of P1 and P2 profiles) Çalışma alanında alınan gravite değerlerinden elde edilen Bouguer gravite haritasından oluşturulan rezidüel harita üzerinde anomalinin belirginleştiği yerden kesitler alınmıştır. Bu kesitler üzerinde Matlab programı yardımıyla başlangıç modelleri üretilerek yeraltındaki yapıya en uygun yapı bulmaya çalışıldı. Model üretirken birden fazla kaynak ve kapanım gözlendiği için P1 ve P2 profili iki kısımda incelenmeye karar verildi ve P1 kesiti; P1-1 ve P1-2, p2 kesiti; P2-1 ve P2-2 olarak ayrıldı. Şekil 8. P1 profilinin NTG görüntüsü (m:1, n:20) (The NTG view of P1 profile) Şekil 11. P1-1 Kesitinin ters çözüm görüntüsü (Reverse solve view of P1-1 section) Şekil 9. P2 profilinin NTG görüntüsü (m:1, n: 18) (The NTG view of P2 profile) NTG kesitine göre P1-1 kesintinin ters çözümünde 4 köşeli bir poligon modeli tasarlanmaya karar verildi. P1-1 kesitinin model kestirimi için maksimum yineleme sayısı; 10, toplam karesel hata; 0.042, ; 10 kullanılmıştır. Şekil 11 de gözlenen anomaliyle, kestirilen modelden hesaplanan anomalinin uyumlu olduğu görülmüştür. 252 SAU J. Sci. Vol 17, No 2, p , 2013
7 Sofalıca bölgesi (gaziantep) krom madeni üzerinde B. Kınalıbalaban, G. Beyhan, C. Karavul Şekil 12. P1-2 kesitinin ters çözüm görüntüsü (Reverse solve view of P1-2 section) NTG kesitine göre P1-2 kesitinin ters çözümünde 4 köşeli (paralel kenar) poligon modeli tasarlanmaya karar verildi. P1-2 kesitinin model kestirimi için maksimum yineleme sayısı; 15, toplam karesel hata; 0.272, ; 100 kullanılmıştır. Şekil 12 de gözlenen anomaliyle, kestirilen modelden hesaplanan anomalinin uyumlu olduğu görülmüştür. Şekil 14. P2-2 kesitinin ters çözüm görüntüsü (Reverse solve view of P2-2 section) NTG kesitine göre P2-2 kestinin ters çözümünde beş kenarlı bir poligon modeli tasarlanmıştır. P2 2 kesitinin model kestiriminde maksimum yineleme sayısı; 15, toplam karesel hata; 0.232, ; 100 kullanılmıştır. Şekil 14 de gözlenen anomaliyle, kestirilen modelden hesaplanan anomalinin uyumlu olduğu görülmüştür. 5. SONUÇLAR (CONCLUSIONS) Bu çalışmada, Gaziantep ili, Şehitkamil ilçesi, Sofalıca köyü civarında olup Koçali Karmaşığı içinde yer alan krom madeni araştırılması yapmak için gravite yöntemi kullanılmıştır. Bouguer haritasına ait gravite değerlerinin 3226 mgal ile mgal arasında, rezidüel haritaya ait gravite değerlerinin -4 mgal ile 4 mgal arasında değiştiği görülmektedir. Rejyonal haritada ise gravite değerlerinin 3228 mgal ile 3233 mgal arasında değişmektedir. Şekil 13. P2-1 kesitinin ters çözüm görüntüsü (Reverse solve view of P2-1 section) NTG kesitine göre P2-1 kesitinin ters çözümünde üç kenarlı bir poligon modeli tasarlanmıştır. P2-1 kesitinin model kestiriminde maksimum yineleme sayısı; 15, toplam karesel hata; 0.10, ; 100 kullanılmıştır. Şekil 13 de gözlenen anomaliyle, kestirilen modelden hesaplanan anomalinin uyumlu olduğu görülmüştür. Rezidüel haritada izlenen kapanımlar ve uzanımların muhtemel bir fay etkisinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu haritada kırmızı renkli olan alanlarda krom cevherinin yoğun olduğu düşünülmektedir. Bouguer haritasında olduğu gibi rezidüel haritada da gravite değerinin arttığı alan Sofalıca Köyü ne doğru uzanım sergilemektedir. Ölçü alanının küçük olmasına rağmen rejyonal haritada da cevherleşmenin olabileceği düşünülmektedir. Burada da cevherin yoğunlaştığı alanın Bouguer ve rezidüel haritada olduğu gibi Sofalıca Köyü ne doğru olduğu izlenmektedir. Ters çözümde uygulanacak model yapısının belirlenebilmesi amacıyla NTG yöntemiyle bölgedeki cevherleşmenin kaynak derinliği ve yapısı hakkında bir ön fikir elde edilmeye çalışılmıştır. SAU J. Sci. Vol 17, No 2, p ,
8 B. Kınalıbalaban, G. Beyhan, C. Karavul Sofalıca bölgesi (gaziantep) krom madeni üzerinde Rezidüel harita üzerinde kapanımların belirginleştiği alanlardan seçilen P1 ve P2 profilleri ile kesitler alınmıştır. P1 ve P2 kesitlerinin NTG görüntülerinde 2 ayrı kaynak yapısı göze çarpmaktadır. P1 1 kesiti üzerinde yapılan ters çözüm uygulamasında 10 iterasyon sonucu; 0,042 karesel hata, P1 2 kesitinde ise 15 iterasyon sonucu; karesel hata elde edilmiştir. Burada P1 1 için oluşturulan 4 köşeli poligon yapısının 300 m uzunluğunda 50 m genişliğinde, P1 2 için oluşturulan 4 köşeli modelin ise paralelkenar biçiminde ortalama 450 m uzunluğunda ve 70 m genişliğinde bir yapı sergilediği görülmektedir. P2 1 kesiti üzerinde yapılan ters çözüm uygulamasında 15 iterasyon sonucu; 0,1 karesel hata, P2 2 kesitinde ise 15 iterasyon sonucu; karesel hata elde edilmiştir. P2 1 kesitinin genişliği 150 metreden kamalanma şeklinde ortalama uzunluğu 125 m olan üçgen bir yapı sergilediği, P2-2 kesitinde ise iki farklı kaynak görüntüsü varlığı izlenmektedir. Burada da ortalama 25 m ile 100 m aralığında genişliğe, 450 m uzunluğa sahip beşgen bir yapı olduğu görülmektedir. KAYNAKLAR (REFERENCES) [1] Chouteau, M., Geophysique Appliquee I ;7. 440: Grauimetrrie, Icolepolytechnique Montreal, 1999 [2] Clairault, A.C., The orie De La Figure De Laterre,Tire e Dei hydrostalligue, [3] Andreev, B.D., The Interpretation Of Gravity Data, Snigri Geofizika, 5, 12-20, [4] Blakely, R.J., Potential Theory in Gravity And Magnetic Applications, Cambridge Univ. Press, [5] Hughes, D.S., The Analitic Basis Of Gravity İnterpretation, Geophysics 7, 169, [6] Skeels, D.C., The Value Of Quantitative İnterpretation Of Gravity Data,Geophysics 7,345, [7] Kogbetliantz, E.G., Quantitative Interpretation Of Magnetic And Gravitational Anomalies. Geophysics 9, , [8] Griffin, W.R., Residual Gravity in Theory And Practice, Geophysics, 14: 39-50, [9] Peters, L.J., The Direct Approach To Magnetic Interpretation And Its Practical Application. Geophysics 14, , [10] Oldham, C.H.G. And Sutherland, D.B., Orthogonal Data. Geophysics 20 2,Pp , [11] Grant, F., A Problem in The Analysis Of Geophysical Data. Geophysics 22 2, Pp , [12] Pick, M., Picha, J. And Vyskoci, V., Theory Of The Earth s Gravity Fields, Elseiver Scientific Pub Co, [13] Oruç, B., Keskinsezer, A., Normalize Tam Gradyent Yöntemi İle Petrol Sahalarindaki Manyetik Temel Kaya Ondülasyonunun Modellenmesi İpetgas [14] Pawlowski, R.S., Preferential Continuation For Potential-Field Anomaly Enhancement, Geophysics 60, , [15] Debeglia, N. And Corpel, J., Automatic 3-D Interpretation Of Potential Field Data Using Analytic Signal Derivatives: Geophysics 62, 87 96, [16] Xu, S., Yang, C., Dai, S. And Zhang, D., A New Method For Continuation Of 3d Potential Fields To A Horizontal Plane. Geophysics 68, , [17] Berezkin, V.M., Buketov, A.P., Application Of The Harmonical Analysis For The Interpretation Of Gravity Data. Applied Geophys. 46, , [18] Berezkin, V.M., Application Of The Full Vertical Gravity Gradient To Determination To Sources Causing Gravity Anomalies (in Russian). Expl. Geopys., 18, 69-76, [19] Lindner, H., Scheibe, R., Interpretationstechnik Für Gravimetrische Und Magnetische Felder. Freiberger Forschungshefte, Dv Für Grundstoffindustrie, Leipzig [20] Strakhov, V.N., Grigoryeva, O.M., And Lapina, M.I., The Determination Of The Singular Points Of 2d Potential Fields, Prikladnaya Geofizika 85, , [21] Mudretsova, E.A., Varlamov, A.S., Filatov, V.G. And Komarova, G.M., The Interpretation Of Detailed Gravity Data Over The Nonstructural Oil And Gas Reservoirs, [22] Ciancara, B., Marcak, H., Geophysical Anomaly Interpretation Of Potential Fields By Means Of Singular Points Method And Filtering. Geophysical Prospecting 27, , [23] Eliseeva, I.S., Methodical Recommendations For The Study Of Density İnhomogenities Of Cross Sections Based On Gravimetrical Research Data. İnstitute For Oil And Gas Exploration, Vinii Geofizica, Moscow, [24] Berezkin, V.M. And Skotarenko, S.S., Application For Research Anticline And Nonanticline Oil-Gas Structures Using The Gravity Prospecting Neftegeofizica, , [25] Eliseeva, I.S., Methodical Recommendations For The İnterpretation Of Gravity And Magnetic Data By Means Of The Quasi-Singular Points Method. 254 SAU J. Sci. Vol 17, No 2, p , 2013
9 Sofalıca bölgesi (gaziantep) krom madeni üzerinde Institute For Oil And Gas Exploration, Moscow, (İn Russian), [26] Xiao, Y., Normalized Full Gradient Method Of Gravity Anomalies (İn Chinese). Oil Geophys. Prosp. 16, 3, 47 57, [27] Xiao, Y. And Zhang, L., Application Of Normalized Full Gradient Method Of Gravity Anomalies To Oil And Gas Exploration (İn Chinese). Oil Geophy. Prosp. 19, 3, , [28] Zeng, H., Meng, X., Yao, C.H., Li, X., Lou, H., Guang, Z. And Li, Z., Detection Of Reservoirs From Normalized Full Gradient Of Gravity Anomalies And İts Application To Shengli Oil Field East China. Geophysics 67, 4, , [29] Jackson, D.D., Interpretation Of İnaccurate, İnsufficient And İnconsistent Data, Geophysical Journal Of The Royal Astronomical Society, 28, Pp: , [30] Wiggins, R.A., The General Linear İnverse Problem: Implication Of Surface Waves And Free Oscillations For Earth Structure, Rev. Geophys. Space Phys., 10, Pp: , [31] Lee, T.C. And Biehler, S., Inversion Modeling Of Gravity With Prismatic Mass Bodies, Geophysics, Vol: 56, No: 9, Pp: , [32] Buckhard, N. And Jackson, D.D., Application Of Stabilized Linear Inverse Theory To Gravity Data, Journal Of Geophysical Research, Vol: 81, No: 8, Pp: , [33] Colley, G.C., The Detection Of Caves By Gravity Measurements. Geophysical Prospecting 11, 1 9, [34] Neumann, R., La Gravimetrie De Hautepre Cision. Application Auxrecherches De Cavite S. Geophysical Prospecting 15, , [34] Butler, D.K., Microgravimetri Can Gravity Gradient Techniques For Detection Of Subsurface Cavities. Geophysics 49, , [35] Hinze, W.J., The Role Of Gravityandmagneticmethods in Engineering And Environmental Studies. İn: Ward, S.H. (Ed.), Geotechnical And Environmental Geophysics, Vol. 1. Society Of Exploration Geophysicists,Tulsa, Oklahoma, Pp , [36] Wenjin, L., Jiajian, X., Effectiveness Of The High-Precision Gravity Method İn Detecting Sinkholes in Taianrailway Station Of Shangdong Province. in: Ward, S.H. (Ed.), Geotechnicaland Environmental Geophysics, Vol. 3. Society Of Exploration Geophysicists, Tulsa,Oklahoma, Pp , B. Kınalıbalaban, G. Beyhan, C. Karavul [37] Camacho, A.G., Vieria, R., Montesonos, F.G. And Cuellar,V., A Gravimetric 3d Global Inversion For Cavity Detection. Geophysical Prospecting 42, , [38] Yule, D.E., Sharp, M.K., And Butler, D.K., Microgravity İnvestigations Of Foundation Conditions. Geophysics 63, , [39] Beres, M., Luetscher, M., Olivier, R., Integration Of Ground Penetrating Radar And Microgravimetric Methods To Mapshallow Caves. Journal Of Applied Geophysics 46, , [40] Crenn, Y. And Metzger, J., Prospecttion De Chromite À L'aide De Lagravimétrie, Annales De Géophysique, 8, , Sept [41] Oruç,B., Teori Ve Örneklerle Jeofizikte Modelleme Umuttepe Yayinlari 2012 SAU J. Sci. Vol 17, No 2, p ,
10
Anahtar Kelimeler: Manyetik anomaliler, normalize tam gradyent, yapısal süreksizlikler, görüntüleme
MAYETİK AOMALİLERİ ORMALİZE TAM GRADYETİ İLE YAPISAL SÜREKSİZLİKLERİ GÖRÜTÜLEMESİ IMAGIG OF STRUCTURAL DISCOTIUES USIG ORMALIZED FULL GRADIET OF MAGETIC AOMALIES Oruç B. -, Keskinsezer A. - Posta Adresi:
SIĞ KROM YATAKLARINDA MİKROGRAVİTE YAKLAŞIMI
SIĞ KROM YATAKLARINDA MİKROGRAVİTE YAKLAŞIMI Can BAYAT 1, Metin AŞÇI 2 1 Jeofizik Müh. Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, SAKARYA-TÜRKİYE 2 Yrd. Doç. Dr. Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik,
Jeofizik Mühendisliği Eğitimi Sertifika Programı
Jeofizik Mühendisliği Eğitimi Sertifika Programı Giriş: Gravite Yöntemi Gravite, en basit anlamda kütleleler arasındaki çekim kuvvetidir. Yerküre, bu kütlelerden birini oluşturmaktadır. Yerin çekimi ivmesindeki
Potansiyel. Alan Verileri İle. Hammadde Arama. Endüstriyel. Makale www.madencilik-turkiye.com
Makale www.madencilik-turkiye.com Seyfullah Tufan Jeofizik Yüksek Mühendisi Maden Etüt ve Arama AŞ seyfullah@madenarama.com.tr Adil Özdemir Jeoloji Yüksek Mühendisi Maden Etüt ve Arama AŞ adil@madenarama.com.tr
Potansiyel. Alan Verileri ile. Maden aramacılığı; bölgesel ön arama ile başlayan, Metalik Maden Arama. Makale www.madencilik-turkiye.
Makale www.madencilik-turkiye.com Seyfullah Tufan Adil Özdemir Mühendislik ve Sondaj Jeofizik Yüksek Mühendisi seyfullah@adilozdemir.com Adil Özdemir Adil Özdemir Mühendislik ve Sondaj Jeoloji Yüksek Mühendisi
KAMP STAJI HAZIRLIK NOTU (SP)
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ JEOFİZİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAMP STAJI HAZIRLIK NOTU (SP) Araş. Gör. Gülten AKTAŞ İstanbul, Ağustos, 2014 İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ... 3 2. Doğal Gerilim Yöntemi
GRAVİTE ANOMALİLERİNİN ÜÇ BOYUTLU (3-B) MODELLENMESİNE DAYANILARAK YAPI DERİNLİĞİNİN BELİRLENMESİNE BİR YAKLAŞIM
İstanbul Üniv. Müh. Fak. Yerbilimleri Dergisi, C. 8, S., SS. 9-7, Y. 5 9 GRAVİTE ANOMALİLERİNİN ÜÇ BOYUTLU (3-B) MODELLENMESİNE DAYANILARAK YAPI DERİNLİĞİNİN BELİRLENMESİNE BİR YAKLAŞIM AN ATTEMPT TO DEFINE
Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş
Mühendislik Mekaniği Statik Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 10 Eylemsizlik Momentleri Kaynak: Mühendislik Mekaniği: Statik, R. C.Hibbeler, S. C. Fan, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö. Soyuçok. 10. Eylemsizlik Momentleri
Fielding ve diğ. 1994, Geology
Yükseklik (Km) Yıllık Yağış (m) Güney Fielding ve diğ. 1994, Geology Kuzey Maksimum Yağış Yakın Minimum Rölyef Uzaklık (Km) Amerikan Jeoloji Kurumunun izniyle kullanılmıştır Hızlı Akış Kalınlaşmaya bağlı
İletken Düzlemler Üstüne Yerleştirilmiş Antenler
İletken Düzlemler Üstüne Yerleştirilmiş Antenler Buraya dek sınırsız ortamlarda tek başına bulunan antenlerin ışıma alanları incelendi. Anten yakınında bulunan başka bir ışınlayıcı ya da bir yansıtıcı,
AKTİF KAYNAKLI YÜZEY DALGASI (MASW) YÖNTEMINDE FARKLI DOĞRUSAL DIZILIMLERIN SPEKTRAL ÇÖZÜNÜRLÜLÜĞÜ
AKTİF KAYNAKLI YÜZEY DALGASI (MASW) YÖNTEMINDE FARKLI DOĞRUSAL DIZILIMLERIN SPEKTRAL ÇÖZÜNÜRLÜLÜĞÜ M.Ö.Arısoy, İ.Akkaya ve Ü. Dikmen Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü,
İZMİR VE ÇEVRESİNİN ÜST-KABUK HIZ YAPISININ BELİRLENMESİ. Araştırma Görevlisi, Jeofizik Müh. Bölümü, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir 2
İZMİR VE ÇEVRESİNİN ÜST-KABUK HIZ YAPISININ BELİRLENMESİ Ç. Özer 1, B. Kaypak 2, E. Gök 3, U. Çeken 4, O. Polat 5 1 Araştırma Görevlisi, Jeofizik Müh. Bölümü, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir 2 Doçent Doktor,
KADASTRO HARİTALARININ SAYISALLAŞTIRILMASINDA KALİTE KONTROL ANALİZİ
KADASTRO HARİTALARININ SAYISALLAŞTIRILMASINDA KALİTE KONTROL ANALİZİ Yasemin ŞİŞMAN, Ülkü KIRICI Sunum Akış Şeması 1. GİRİŞ 2. MATERYAL VE METHOD 3. AFİN KOORDİNAT DÖNÜŞÜMÜ 4. KALİTE KONTROL 5. İRDELEME
19 Mayıs 2011 M w 6.0 Simav-Kütahya Depreminin Kaynak Parametreleri ve Coulomb Gerilim Değişimleri
19 Mayıs 2011 M w 6.0 Simav-Kütahya Depreminin Kaynak Parametreleri ve Coulomb Gerilim Değişimleri E. Görgün 1 1 Doçent, Jeofizik Müh. Bölümü, Sismoloji Anabilim Dalı, İstanbul Üniversitesi, Avcılar ÖZET:
SAYISAL KARARLILIK. Zaman Uzayı Sonlu Farklar Yöntemi
Dr. Serkan Aksoy SAYISAL KARARLILIK Sayısal çözümlerin kararlı olması zorunludur. Buna göre ZUSF çözümleri de uzay ve zamanda ayrıklaştırma kapsamında kararlı olması için kararlılık koşullarını sağlaması
TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİNİN temellerinin atıldığı Çanakkale zaferinin 100. yılı kutlu olsun.
Doç.Dr.Mehmet MISIR-2013 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİNİN temellerinin atıldığı Çanakkale zaferinin 100. yılı kutlu olsun. Son yıllarda teknolojinin gelişmesi ile birlikte; geniş alanlarda, kısa zaman aralıklarında
SAYISAL ÇÖZÜMLEME. Yrd.Doç.Dr.Esra Tunç Görmüş. 1.Hafta
SAYISAL ÇÖZÜMLEME Yrd.Doç.Dr.Esra Tunç Görmüş 1.Hafta Sayısal çözümleme nümerik analiz nümerik çözümleme, approximate computation mühendislikte sayısal yöntemler Computational mathematics Numerical analysis
MAK 210 SAYISAL ANALİZ
MAK 210 SAYISAL ANALİZ BÖLÜM 1- GİRİŞ Doç. Dr. Ali Rıza YILDIZ 1 Mühendislikte, herhangi bir fiziksel sistemin matematiksel modellenmesi sonucu elde edilen karmaşık veya analitik çözülemeyen denklemlerin
Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Jeofizik Etütleri Dairesi Başkanlığı, Çankaya, ANKARA
Yerbilimleri, 35 (2), 151-162 Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Bülteni Bulletin of the Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University Manyetik Düşey
İNM Ders 2.2 YER HAREKETİ PARAMETRELERİNİN HESAPLANMASI. Yrd. Doç. Dr. Pelin ÖZENER İnşaat Mühendisliği Bölümü Geoteknik Anabilim Dalı
İNM 424112 Ders 2.2 YER HAREKETİ PARAMETRELERİNİN HESAPLANMASI Yrd. Doç. Dr. Pelin ÖZENER İnşaat Mühendisliği Bölümü Geoteknik Anabilim Dalı YER HAREKETİ PARAMETRELERİNİN HESAPLANMASI Yapıların Depreme
MADEN TETKİK VE ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DOĞU AKDENİZ BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ GAZİANTEP İLİ JEOLOJİK ÖZELLİKLERİ
MADEN TETKİK VE ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DOĞU AKDENİZ BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ GAZİANTEP İLİ JEOLOJİK ÖZELLİKLERİ 1 öz Bölgede yüzeylenen allokton kaya birimleri, bölgeye Maastrihtiyen de yerleşmiş olan ve karmaşık
Jeotermal Aramalarda Manyetotellürik Yöntem
Jeotermal Aramalarda Manyetotellürik Yöntem Ahmet Tuğrul BAŞOKUR LEMNİS Yerbilimleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti., Ankara Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi, B-Blok No: 11/B, Gölbaşı ANKARA ve Ankara
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAYA MEKANİĞİ DERSİ LABORATUVARI. (2014-2015 Güz Dönemi) NOKTA YÜK DAYANIMI DENEYİ
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAYA MEKANİĞİ DERSİ LABORATUVARI (2014-2015 Güz Dönemi) NOKTA YÜK DAYANIMI DENEYİ THE POINT LOAD TEST DENEY:4 Amaç ve Genel Bilgiler: Bu deney, kayaçların
Kaynak Yeri Tespiti ve İyileştirme Çalışmaları. Örnek Proje: Yeraltı Suyunda Kaynak Tespiti ve İyileştirme Çalışmaları
Kaynak Yeri Tespiti ve İyileştirme Çalışmaları Örnek Proje: Yeraltı Suyunda Kaynak Tespiti ve İyileştirme Çalışmaları Hazırlayan: Ozan Atak (Jeoloji Yüksek Mühendisi) Bilge Karakaş (Çevre Yüksek Mühendisi)
MOCKUS HİDROGRAFI İLE HAVZA & TAŞKIN MODELLENMESİNE BİR ÖRNEK: KIZILCAHAMAM(ANKARA)
MOCKUS HİDROGRAFI İLE HAVZA & TAŞKIN MODELLENMESİNE BİR ÖRNEK: KIZILCAHAMAM(ANKARA) Tunç Emre TOPTAŞ Teknik Hizmetler ve Eğitim Müdürü, Netcad Yazılım A.Ş. Bilkent, Ankara, Öğretim Görevlisi, Gazi Üniversitesi,
BİLGİ DAĞARCIĞI 15 JEOTERMAL ÇALIŞMALARDA UYGU- LANAN DOĞRU AKIM YÖNTEMLERİ
BİLGİ DAĞARCIĞI JEOTERMAL ÇALIŞMALARDA UYGU- LANAN DOĞRU AKIM YÖNTEMLERİ Hayrettin KARZAOĞLU* Jeotermal kaynakların ülke ekonomisine kazandırılmasında jeolojik ve jeofizik verilerin birlikte değerlendirilmesinin
TRAKYA ( ERGENE ) BASENİ HİSARLIDAĞ RESURGENT KALDERASININ GRAVİMETRİK İNCELEMESİ VE JEOTERMAL POTANSİYELİ
TRAKYA ( ERGENE ) BASENİ HİSARLIDAĞ RESURGENT KALDERASININ GRAVİMETRİK İNCELEMESİ VE JEOTERMAL POTANSİYELİ Hakkı ŞENEL 1 shakki@mta.gov.tr shakki1956@yahoo.com Öz: Ganos yükselimi ile Istranca masifi arasında
I. Projenin Türkçe ve İngilizce Adı ve Özetleri İç-Anadolu Bölgesinin Jeolojisinin Jeolojik ve Jeofizik Yöntemlerle İncelenmesi (Investigation of Cent
T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJESİ KESİN RAPORU İÇ ANADOLU NUN JEOLOJİSİNİN, JEOLOJİK VE JEOFİZİK YÖNTEMLERLE ARAŞTIRILMASI Prof. Dr. Abdullah Ateş 20010705050 Başlama Tarihi: 30/04/2001
İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU
AR TARIM SÜT ÜRÜNLERİ İNŞAAT TURİZM ENERJİ SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU ÇANAKKALE İLİ GELİBOLU İLÇESİ SÜLEYMANİYE KÖYÜ TEPELER MEVKİİ Pafta No : ÇANAKKALE
Giriş. Radyoaktivite bir atomun, ve ışınları yayarak başka bir elementin atomuna dönüşmesi olayıdır.
Giriş Radyoaktivite bir atomun, ve ışınları yayarak başka bir elementin atomuna dönüşmesi olayıdır. Bu özellikteki elementlere radyoaktif element denir. Doğada bulunan kayaçlar farklı oranlarda radyoaktif
Elazığ ve Çevresindeki Sismik Aktivitelerin Deprem Parametreleri İlişkisinin İncelenmesi
Fırat Üniv. Fen Bilimleri Dergisi Firat Unv. Journal of Science 6(), 7-77, 0 6(), 7-77, 0 Elazığ ve Çevresindeki Sismik Aktivitelerin Deprem Parametreleri İlişkisinin İncelenmesi Adem DOĞANER, Sinan ÇALIK
Mühendislikte Sayısal Çözüm Yöntemleri NÜMERİK ANALİZ. Prof. Dr. İbrahim UZUN
Mühendislikte Sayısal Çözüm Yöntemleri NÜMERİK ANALİZ Prof. Dr. İbrahim UZUN Yayın No : 2415 İşletme-Ekonomi Dizisi : 147 5. Baskı Eylül 2012 - İSTANBUL ISBN 978-605 - 377-438 - 9 Copyright Bu kitabın
ĠSTANBUL TEKNĠK ÜNĠVERĠSTESĠ MADEN FAKÜLTESĠ MADEN MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ
ĠSTANBUL TEKNĠK ÜNĠVERĠSTESĠ MADEN FAKÜLTESĠ MADEN MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ MADENCĠLĠKTE ÖZEL KONULAR II DERS PROJESĠ MICROMINE PAKET PROGRAMI ĠLE ÜÇ BOYUTLU MADEN PLANLAMASI 505121007 HAKAN ALTIPARMAK Proje
KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1177 KAHRAMANMARAŞ DOLAYINDAKİ OFİYOLİTİK KAYAÇLARIN JEOLOJİK AÇIDAN ÖNEMİ VE KROM İÇERİKLERİ
KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1177 KAHRAMANMARAŞ DOLAYINDAKİ OFİYOLİTİK KAYAÇLARIN JEOLOJİK AÇIDAN ÖNEMİ VE KROM İÇERİKLERİ Ender Sarrfakıoğlu* Özet Kahramanmaraş'ın kuzeybatısındaki Göksun ve güneyindeki Ferhuş-Şerefoğlu
Potansiyel Alanların Dönüşümleri ve Genel Yüzeylerde Uzanım İşlemleri The Transformation and Continuation of Potential Holds In Non-planar Surfaces
MADENCİLİK Eyïûl September 1983 Cilt Volume XXII Sayı No 3 Potansiyel Alanların Dönüşümleri ve Genel Yüzeylerde Uzanım İşlemleri The Transformation and Continuation of Potential Holds In Non-planar Surfaces
BİR OFİS İÇİN TERMAL KONFOR ANALİZİNİN HESAPLAMALI AKIŞKANLAR DİNAMİĞİ YÖNTEMİ İLE MODELLENMESİ VE SAYISAL ÇÖZÜMÜ
BİR OFİS İÇİN TERMAL KONFOR ANALİZİNİN HESAPLAMALI AKIŞKANLAR DİNAMİĞİ YÖNTEMİ İLE MODELLENMESİ VE SAYISAL ÇÖZÜMÜ Hazırlayan : Kadir ÖZDEMİR No : 4510910013 Tarih : 25.11.2014 KONULAR 1. ÖZET...2 2. GİRİŞ.........3
FEN FAKÜLTESİ MATEMATİK BÖLÜMÜ YAZ OKULU DERS İÇERİGİ. Bölümü Dersin Kodu ve Adı T P K AKTS
Bir Dönemde Okutulan Ders Saati MAT101 Genel I (Mühendislik Fakültesi Bütün Bölümler, Fen Fakültesi Kimya ve Astronomi Bölümleri) 1 Kümeler, reel sayılar, bir denklem veya eşitsizliğin grafiği 2 Fonksiyonlar,
KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ BESYO YERLEŞKESİNDE YAPILAN ÖZDİRENÇ YÖNTEMİYLE KİRLİLİK ARAŞTIRMASI
Uygulamalı Yer Bilimleri Sayı:1 (Ocak-Şubat 2013) 44-50 KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ BESYO YERLEŞKESİNDE YAPILAN ÖZDİRENÇ YÖNTEMİYLE KİRLİLİK ARAŞTIRMASI Pollution Investigation and Using Multi-electrod Resistivity
Bursa İl Sınırları İçerisinde Kalan Alanların Zemin Sınıflaması ve Sismik Değerlendirme Projesi
Bursa İl Sınırları İçerisinde Kalan Alanların Zemin Sınıflaması ve Sismik Değerlendirme Projesi 17 Ağustos 1999, Mw=7.4 büyüklüğündeki Kocaeli depremi, Marmara Denizi içine uzanan Kuzey Anadolu Fayı nın
Tarih Öncesi Yerleşim Bathonea da Uygulanan Jeofizik Çalışmalar. Geophysical Application of a Prehistoric Settlement at Bathonea
Tarih Öncesi Yerleşim Bathonea da Uygulanan Jeofizik Çalışmalar Geophysical Application of a Prehistoric Settlement at Bathonea Ertan Pekşen 1, Türker Yas 2, İsmail Kaplanvural 3, Hamdullah Livaoğlu 4,
Araziye Çıkmadan Önce Mutlaka Bizi Arayınız!
Monthly Magnetic Bulletin March 2014 z BOĞAZİÇİ UNIVERSITY KANDİLLİ OBSERVATORY and EARTHQUAKE RESEARCH INSTITUTE GEOMAGNETISM LABORATORY http://www.koeri.boun.edu.tr/jeofizik/default.htm Magnetic Results
JEODEZİK AĞLARIN OPTİMİZASYONU
JEODEZİK AĞLARIN OPTİMİZASYONU Jeodezik Ağların Tasarımı 10.HAFTA Dr.Emine Tanır Kayıkçı,2017 OPTİMİZASYON Herhangi bir yatırımın gerçekleştirilmesi sırasında elde bulunan, araç, hammadde, para, işgücü
REZERVUAR SICAKLIKLARINI HESAPLAMA AMACIYLA KULLANILAN SİLİS JEOTERMOMETRESİ
REZERVUAR SICAKLIKLARINI HESAPLAMA AMACIYLA KULLANILAN SİLİS JEOTERMOMETRESİ (Fournier (1977) ile Truesdell ve Fournier (1977) den kısmen tercüme edilmiştir) Mert ARSLAN* GİRİŞ Sıcak sular yeryüzüne doğru
MTA Genel Müdürlüğü nün Ortaya Çıkardığı Yeni Bir Kara Elmas Yöresi KONYA KARAPINAR Kömür Sahası
MTA Genel Müdürlüğü nün Ortaya Çıkardığı Yeni Bir Kara Elmas Yöresi KONYA KARAPINAR Kömür Sahası Şekil 1. Konya Karapınar Kömür Sahası nın coğrafik ve yer bulduru haritası. KONYA KARAPINAR Lokasyon: İç
Sevim Yasemin ÇİÇEKLİ 1, Coşkun ÖZKAN 2
1078 [1025] LANDSAT 8'İN ADANA SEYHAN BARAJ GÖLÜ KIYI ÇİZGİSİNİN AYLIK DEĞİŞİMİNİN BELİRLENMESİNDE KULLANILMASI Sevim Yasemin ÇİÇEKLİ 1, Coşkun ÖZKAN 2 1 Arş. Gör., Erciyes Üniversitesi, Harita Mühendisliği
MADEN ARAMALARINDA DES VE IP YÖNTEMLERİ TANITIM DES UYGULAMA EĞİTİM VERİ İŞLEM VE SERTİFİKA PROGRAMI
MADEN ARAMALARINDA DES VE IP YÖNTEMLERİ TANITIM DES UYGULAMA EĞİTİM VERİ İŞLEM VE SERTİFİKA PROGRAMI a) Zaman b) V P c) V P V P V(t 1 ) V M S V(t 1 ) V(t 2 ) V(t 3 ) V(t 4 ) Zaman t 1 t 2 V(t ) 4 Zaman
TOPOĞRAFYA Temel Ödevler / Poligonasyon
TOPOĞRAFYA Temel Ödevler / Poligonasyon Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF 264/270 TOPOĞRAFYA DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz/marangoz.htm
EN BÜYÜK OLASILIK YÖNTEMİ KULLANILARAK BATI ANADOLU NUN FARKLI BÖLGELERİNDE ALETSEL DÖNEM İÇİN DEPREM TEHLİKE ANALİZİ
EN BÜYÜK OLASILIK YÖNTEMİ KULLANILARAK BATI ANADOLU NUN FARKLI BÖLGELERİNDE ALETSEL DÖNEM İÇİN DEPREM TEHLİKE ANALİZİ ÖZET: Y. Bayrak 1, E. Bayrak 2, Ş. Yılmaz 2, T. Türker 2 ve M. Softa 3 1 Doçent Doktor,
BURSA ĠLĠ ĠÇĠN ZEMĠN SINIFLAMASI VE SĠSMĠK TEHLĠKE DEĞERLENDĠRMESĠ PROJESĠ
BURSA ĠLĠ ĠÇĠN ZEMĠN SINIFLAMASI VE SĠSMĠK TEHLĠKE DEĞERLENDĠRMESĠ PROJESĠ AMAÇ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ ile TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (TÜBİTAK-MAM) arasında protokol imzalanmıştır. Projede, Bursa
HARİTA, TOPOGRAFİK HARİTA, JEOLOJİK HARİTA. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü
HARİTA, TOPOGRAFİK HARİTA, JEOLOJİK HARİTA Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü HARİTA NEDİR? Harita; yer yüzeyinin bir düzlem üzerine belirli bir oranda küçültülerek bir takım çizgi ve
İstanbul Küçükçekmece Göl Havzası Antik Bathonea Kenti Arkeojeofizik Çalışmalarından İlk Sonuçlar
İstanbul Küçükçekmece Göl Havzası Antik Bathonea Kenti Arkeojeofizik Çalışmalarından İlk Sonuçlar Preliminary Results of Geophysical Application of an Ancient Settlement at Bathoneain Küçükçekmece Lake
Ek Form 9 DETAY ARAMA FAALİYET RAPORU. RAPORUN BAŞLIĞI: Başlık raporun konusunu ve içeriğini kısaca, açık ve yeterli bir biçimde ifade edecektir.
Ek Form 9 DETAY ARAMA FAALİYET RAPORU RAPORUN BAŞLIĞI: Başlık raporun konusunu ve içeriğini kısaca, açık ve yeterli bir biçimde ifade edecektir. HAZIRLAYAN MÜHENDİS/MÜHENDİSLERİN: Adı ve Soyadı : Unvanı
BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METOTLAR II DOĞRUSAL ISI İLETİMİ DENEYİ 1.Deneyin Adı: Doğrusal ısı iletimi deneyi..
İSTANBUL BOĞAZI SU SEVİYESİ DEĞİŞİMLERİNİN MODELLENMESİ. Berna AYAT. İstanbul, Türkiye
6. Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu 271 İSTANBUL BOĞAZI SU SEVİYESİ DEĞİŞİMLERİNİN MODELLENMESİ Burak AYDOĞAN baydogan@yildiz.edu.tr Berna AYAT bayat@yildiz.edu.tr M. Nuri ÖZTÜRK meozturk@yildiz.edu.tr
Sayısal Yöntemler (COMPE 350) Ders Detayları
Sayısal Yöntemler (COMPE 350) Ders Detayları Ders Adı Sayısal Yöntemler Ders Kodu COMPE 350 Dönemi Ders Uygulama Saati Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Bahar 2 2 0 3 5.5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili
ÖLÇME BİLGİSİ. PDF created with FinePrint pdffactory trial version http://www.fineprint.com. Tanım
ÖLÇME BİLGİSİ Dersin Amacı Öğretim Üyeleri Ders Programı Sınav Sistemi Ders Devam YRD. DOÇ. DR. HAKAN BÜYÜKCANGAZ ÖĞR.GÖR.DR. ERKAN YASLIOĞLU Ders Programı 1. Ölçme Bilgisi tanım, kapsamı, tarihçesi. 2.
MENDERES GRABENİNDE JEOFİZİK REZİSTİVİTE YÖNTEMİYLE JEOTERMAL ENERJİ ARAMALARI
MENDERES GRABENİNDE JEOFİZİK REZİSTİVİTE YÖNTEMİYLE JEOTERMAL ENERJİ ARAMALARI Altan İÇERLER 1, Remzi BİLGİN 1, Belgin ÇİRKİN 1, Hamza KARAMAN 1, Alper KIYAK 1, Çetin KARAHAN 2 1 MTA Genel Müdürlüğü Jeofizik
2) Lineer olmayan denklem çözümlerini bilir 1,2,4 1
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS Numerik Analiz BIL222 4 3+0 3 5 Ön Koşul Dersleri Yok Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Zorunlu / Yüz Yüze Dersin
Zeki Optimizasyon Teknikleri
Zeki Optimizasyon Teknikleri Ara sınav - 25% Ödev (Haftalık) - 10% Ödev Sunumu (Haftalık) - 5% Final (Proje Sunumu) - 60% - Dönem sonuna kadar bir optimizasyon tekniğiyle uygulama geliştirilecek (Örn:
BAÜ Müh-Mim Fak. Geoteknik Deprem Mühendisliği Dersi, B. Yağcı Bölüm-5
ZEMİN DAVRANIŞ ANALİZLERİ Geoteknik deprem mühendisliğindeki en önemli problemlerden biri, zemin davranışının değerlendirilmesidir. Zemin davranış analizleri; -Tasarım davranış spektrumlarının geliştirilmesi,
İki Boyutlu Gabor Filtresi Kullanılarak Marmara Denizi Manyetik Verilerinin Yorumlanması
İki Boyutlu Gabor Filtresi Kullanılarak Marmara Denizi Manyetik Verilerinin Yorumlanması Interpretation of Magnetic Data of Marmara Sea using Two Dimensional Gabor Filter Özkan Kafadar 1, İbrahim Sertçelik
Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar Mühendisliği Bölümü. Bilgisayarla Görme. Final
Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bilgisayarla Görme Final Harris ve Moravec Köşe Belirleme Metotları Selçuk BAŞAK 08501008 Not: Ödevi hazırlamak için geliştirdiğim
İçindekiler Jeofizikte Modellemenin Amaç ve Kapsamı Geneleştirilmiş Ters Kuram ve Jeofizikte Ters Problem Çözümleri
İçindekiler Jeofizikte Modellemenin Amaç ve Kapsamı 1 Giriş 1 Tanımsal ve Stokastik Taklaşımlarla Problem Çözümlerinin Temel İlkeleri 2 Tanımsal Yaklaşımda Düz Problem Çözümlerinde Modelleme ilkeleri 4
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ SİVİL HAVACILIK ANABİLİM DALI YENİ DERS ÖNERİSİ/ DERS GÜNCELLEME
/ DERS GÜNCELLEME Dersin Kodu SHA 615 Dersin Adı İSTATİSTİKSEL SİNYAL İŞLEME Yarıyılı GÜZ Dersin İçeriği: Olasılık ve olasılıksal süreçlerin gözden geçirilmesi. Bayes kestirim kuramı. Büyük olabilirlik
YENİLME KRİTERİ TEORİK GÖRGÜL (AMPİRİK)
YENİLME KRİTERİ Yenilmenin olabilmesi için kayanın etkisinde kaldığı gerilmenin kayanın dayanımını aşması gerekir. Yenilmede en önemli iki parametre gerilme ve deformasyondur. Tasarım aşamasında bunlarda
DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Kodu: JEO 4169
Dersi Veren Birim: Jeoloji Mühendisliği Dersin Türkçe Adı: SIVI KAPANIM UYGULAMALARI Dersin Orjinal Adı: SIVI KAPANIM UYGULAMALARI Dersin Düzeyi:(Ön lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Lisans Dersin
BOĞAZİÇİ UNIVERSITY KANDİLLİ OBSERVATORY and EARTHQUAKE RESEARCH INSTITUTE GEOMAGNETISM LABORATORY
Monthly Magnetic Bulletin May 2015 BOĞAZİÇİ UNIVERSITY KANDİLLİ OBSERVATORY and EARTHQUAKE RESEARCH INSTITUTE GEOMAGNETISM LABORATORY http://www.koeri.boun.edu.tr/jeomanyetizma/ Magnetic Results from İznik
YOL PROJELERİNDE YATAY KURPTA YAPILACAK KÜBAJ HESABININ YENİDEN DÜZENLENMESİ
YOL PROJELERİNDE YATAY KURPTA YAPILACAK KÜBAJ HESABININ YENİDEN DÜZENLENMESİ Yrd.Doc.Dr. Hüseyin İNCE ÖZET Yol projelerinde yatay kurpta enkesitler arasında yapılacak kübaj hesabında, kurbun eğrilik durumu
T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ JEOFİZİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİTİRME ÖDEVİ II ELEKTRİK SONDAJI VERİLERİNİN BİR BOYUTLU TERS ÇÖZÜMÜ
T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ JEOFİZİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİTİRME ÖDEVİ II ELEKTRİK SONDAJI VERİLERİNİN BİR BOYUTLU TERS ÇÖZÜMÜ HAZIRLAYAN : FATİH YAKUT Fakülte No : 02291522 ANKARA 2006
VERİ MADENCİLİĞİ (Karar Ağaçları ile Sınıflandırma) Yrd.Doç.Dr. Kadriye ERGÜN
VERİ MADENCİLİĞİ (Karar Ağaçları ile Sınıflandırma) Yrd.Doç.Dr. Kadriye ERGÜN kergun@balikesir.edu.tr İçerik Sınıflandırma yöntemleri Karar ağaçları ile sınıflandırma Entropi Kavramı ID3 Algoritması C4.5
İÇ EĞE TEKTONİĞİNİN MEVCUT VERİ VE ÇALIŞMALARLA İRDELENMESİ
İÇ EĞE TEKTONİĞİNİN MEVCUT VERİ VE ÇALIŞMALARLA İRDELENMESİ Ali AYDIN 1, Hulusi KARGI, Figen ALTINOĞLU, Nilüfer SARI aaydin@pamukkale.edu.tr, hkargi@pamukkale.edu.tr, faltinoglu@pamukkale.edu.tr, nsari@pamukkale.edu.tr
İZMİR İÇ KÖRFEZİ DOĞUSUNDA SİSMİK-MÜHENDİSLİK ANAKAYASI VE ZEMİN MODELLERİNİN OLUŞTURULMASINA YÖNELİK YAPILAN ÇALIŞMALAR
İZMİR İÇ KÖRFEZİ DOĞUSUNDA SİSMİK-MÜHENDİSLİK ANAKAYASI VE ZEMİN MODELLERİNİN OLUŞTURULMASINA YÖNELİK YAPILAN ÇALIŞMALAR Mustafa Akgün 1, Özkan Cevdet Özdağ 3, Oya Pamukcu 1, Şenol Özyalın 1, Tolga Gönenç
SÜRMENE-KUTLULAR (Trabzon) BAKIR YATAĞININ MODELLENMESİ. Modelling of copper deposit of Sürmene-Kutlular (Trabzon)
Uygulamalı Yer Bilimleri Sayı:1 (Ocak-Şubat 2013) 39- SÜRMENE-KUTLULAR (Trabzon) BAKIR YATAĞININ MODELLENMESİ Modelling of copper deposit of Sürmene-Kutlular (Trabzon) Metin AŞCI 1, Selin YAVUZYILMAZ 2
7. BÖLÜM İÇ ÇARPIM UZAYLARI İÇ ÇARPIM UZAYLARI İÇ ÇARPIM UZAYLARI İÇ ÇARPIM UZAYLARI .= 1 1 + + Genel: Vektörler bölümünde vektörel iç çarpım;
İÇ ÇARPIM UZAYLARI 7. BÖLÜM İÇ ÇARPIM UZAYLARI Genel: Vektörler bölümünde vektörel iç çarpım;.= 1 1 + + Açıklanmış ve bu konu uzunluk ve uzaklık kavramlarını açıklamak için kullanılmıştır. Bu bölümde öklit
TOPOĞRAFİK HARİTALAR VE KESİTLER
TOPOĞRAFİK HARİTALAR VE KESİTLER Prof.Dr. Murat UTKUCU Yrd.Doç.Dr. ŞefikRAMAZANOĞLU TOPOĞRAFİK HARİTALAR VE Haritalar KESİTLER Yeryüzü şekillerini belirli bir yöntem ve ölçek dahilinde plan konumunda gösteren
SEISMIC ACQUISITION PROPOSAL AND DESIGN PARAMETERS ESTIMATION
TPJD Bülteni, Cilt 18, Sayı 1, Sayfa 39-58 2006 TAPG Bulletin, Volume 18, No 1, Page 39-58 2006 SİSMİK PROGRAMLARIN ÖNERİLMESİ VE PARAMETRE TAHMİNİ SEISMIC ACQUISITION PROPOSAL AND DESIGN PARAMETERS ESTIMATION
Yeraltısuları. nedenleri ile tercih edilmektedir.
DERS 2 Yeraltısuları Türkiye'de yeraltısularından yararlanma 1950den sonra hızla artmış, geniş ovaların sulanmasında, yerleşim merkezlerinin su gereksinimlerinin karşılanmasında kullanılmıştır. Yeraltısuları,
TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR
www.teknolojikarastirmalar.com ISSN:1304-4141 Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi 2005 (1) 49-54 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Teknik Not Akışkanlar Mekaniği Ve İklimlendirme Sistemlerinde Sonlu Elemanlar
MADEN ARAMALARINDA GRAVİTE VE MANYETİK ÇÖZÜMLERİN İNCELENMESİ
Uygulamalı Yerbilimleri Sayı: (ayıs-haziran 008) 46-59 DEN RLRIND GRVİTE VE NYETİ ÇÖZÜLERİN İNCELENESİ Investigation of Gravity and agnetic Solutions in Ore Exloration ehmet Onur TRCIOĞLU ve etin ŞÇI ÖZET
KİNETİK MODEL PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİNDE KULLANILAN OPTİMİZASYON TEKNİKLERİNİN KIYASLANMASI
KİNETİK MODEL PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİNDE KULLANILAN OPTİMİZASYON TEKNİKLERİNİN KIYASLANMASI Hatice YANIKOĞLU a, Ezgi ÖZKARA a, Mehmet YÜCEER a* İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği
JEO156 JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ
JEO156 JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Genel Jeoloji Prof. Dr. Kadir DİRİK Hacettepe Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü 2015 JEOLOJİ (Yunanca Yerbilimi ) Yerküreyi inceleyen bir bilim dalı olup başlıca;
Okut. Yüksel YURTAY. İletişim : (264) Sayısal Analiz. Giriş.
Okut. Yüksel YURTAY İletişim : Sayısal Analiz yyurtay@sakarya.edu.tr www.cs.sakarya.edu.tr/yyurtay (264) 295 58 99 Giriş 1 Amaç : Mühendislik problemlerinin bilgisayar ortamında çözümünü mümkün kılacak
YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI - III
YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI - III Prof. Dr. Cemalettin KUBAT Yrd. Doç. Dr. Özer UYGUN İçerik Hessien Matris-Quadratik Form Mutlak ve Bölgesel Maksimum-Minimum Noktalar Giriş Kısıtlı ve kısıtsız fonksiyonlar için
MAK 210 SAYISAL ANALİZ
MAK 210 SAYISAL ANALİZ BÖLÜM 5- SONLU FARKLAR VE İNTERPOLASYON TEKNİKLERİ Doç. Dr. Ali Rıza YILDIZ MAK 210 - Sayısal Analiz 1 İNTERPOLASYON Tablo halinde verilen hassas sayısal değerler veya ayrık noktalardan
Yrd. Doç. Dr. Volkan YILDIRIM yvolkan@ktu.edu.tr
Madencilik Ölçmeleri (MDM238) Maden Müh. Böl. Yrd. Doç. Dr. Volkan YILDIRIM yvolkan@ktu.edu.tr Karadeniz Teknik Üniversitesi, GISLab Trabzon www.gislab.ktu.edu.tr DERSİN AMACI Öğrencilere jeodezikölçme
AKARSULARDA KİRLENME KONTROLÜ İÇİN BİR DİNAMİK BENZETİM YAZILIMI
AKARSULARDA KİRLENME KONTROLÜ İÇİN BİR DİNAMİK BENZETİM YAZILIMI *Mehmet YÜCEER, **Erdal KARADURMUŞ, *Rıdvan BERBER *Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü Tandoğan - 06100
Kapaklıkuyu, Zopzop ve Sarıçiçek Yaylası Özdirenç-Yapay Uçlaşma Etüdü Raporu
Çifteharman, Karakuyu, h. Kapaklıkuyu, Zopzop ve Sarıçiçek Yaylası Özdirenç-Yapay Uçlaşma Etüdü Raporu Bu raporda Nevma Madencilik San. Tic. Ltd. Şti. ye ait Kömür Sahalarında, Haziran Ağustos 2011 tarihlerinde
Sıvı Depolarının Statik ve Dinamik Hesapları
Sıvı Depolarının Statik ve Dinamik Hesapları Bu konuda yapmış olduğumuz yayınlardan derlenen ön bilgiler ve bunların listesi aşağıda sunulmaktadır. Bu başlık altında depoların pratik hesaplarına ilişkin
İZMİR METROPOL ALANINDA MÜHENDİSLİK ANA KAYASININ JEOFİZİK ÇALIŞMALARLA ARAŞTIRILMASI
ÖZET: İZMİR METROPOL ALANINDA MÜHENDİSLİK ANA KAYASININ JEOFİZİK ÇALIŞMALARLA ARAŞTIRILMASI Mesut Gürler 1, Mustafa Akgün 2, Özkan Cevdet Özdağ 3 1 Yük.Lis.Öğr, Fen Bilimleri Enstitüsü, Dokuz Eylül Üniversitesi,
GENİŞ BANT İKİ HALKA ELEKTROMANYETİK YÖNTEM
GENİŞ BANT İKİ HALKA ELEKTROMANYETİK YÖNTEM Ahmet Tolga TOKSOY* Çift yatay halka elektromanyetik (EM) yöntem, iki adet yatay halka (loop) ya da bobin kullanılarak uygulanan frekans ortamı EM bir yöntemdir.
YELİ EMO SAMSUN ŞUBESİ-04-05 EYLÜL 2007. MUSTAFA ÇALIŞKAN Makine Yüksek Mühendisi EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şube Müdür V.
ORTA KARADENİZ Z BÖLGESB LGESİ RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYEL YELİ EMO SAMSUN ŞUBESİ-04-05 EYLÜL 2007 MUSTAFA ÇALIŞKAN Makine Yüksek Mühendisi EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şube Müdür V. TÜRKİYE RÜZGAR
TİTREŞİM VE DALGALAR BÖLÜM PERİYODİK HAREKET
TİTREŞİM VE DALGALAR Periyodik Hareketler: Belirli aralıklarla tekrarlanan harekete periyodik hareket denir. Sabit bir nokta etrafında periyodik hareket yapan cismin hareketine titreşim hareketi denir.
TUĞLA VE KİREMİT FABRİKALARININ HAVA KİRLİLİĞİNE KATKILARININ YAPAY SİNİR AĞI MODELLEMESİ İLE ARAŞTIRILMASI
TUĞLA VE KİREMİT FABRİKALARININ HAVA KİRLİLİĞİNE KATKILARININ YAPAY SİNİR AĞI MODELLEMESİ İLE ARAŞTIRILMASI Merve ARABACI a, Miray BAYRAM a, Mehmet YÜCEER b, Erdal KARADURMUŞ a a Hitit Üniversitesi, Mühendislik
BASENLERİN GRAVİMETRİK MODELLEMESİ VE DEPREM HASARLARI İLE İLİŞKİSİ
MTA Dergisi 128, 171-183,2004 BASENLERİN GRAVİMETRİK MODELLEMESİ VE DEPREM HASARLARI İLE İLİŞKİSİ Hakkı ŞENEL* ÖZ. - 17 Ağustos 1999 depreminde Gölcük-İzmit ve çevresindeki hasarlı yapıların bölgesel dağılımı
SAYISAL ANALİZ. 2. Hafta SAYISAL ANALİZDE HATA KAVRAMI VE HATA TÜRLERİ
SAYISAL ANALİZ 2. Hafta SAYISAL ANALİZDE HATA KAVRAMI VE HATA TÜRLERİ 1 İÇİNDEKİLER 1. de Problem Çözümünde İzlenilecek Adımlar 2. de Hata Kavramı 3. de Hataların Sebepleri 4. Sayısal Hata ve Hata Türleri
Fonksiyon Optimizasyonunda Genetik Algoritmalar
01-12-06 Ümit Akıncı Fonksiyon Optimizasyonunda Genetik Algoritmalar 1 Fonksiyon Optimizasyonu Fonksiyon optimizasyonu fizikte karşımıza sık çıkan bir problemdir. Örneğin incelenen sistemin kararlı durumu
Sağlık Kuruluşlarında Maliyet Yönetimi ve Güncel
Sağlık Kuruluşlarında Maliyet Yönetimi ve Güncel Uygulamalar YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN TRAKYA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ Sağlık Kurumlarında Maliyet Yönetimi ve Güncel Uygulamalar Sunum Planı:
PERGEL YAYINLARI LYS 1 DENEME-6 KONU ANALİZİ SORU NO LYS 1 MATEMATİK TESTİ KAZANIM NO KAZANIMLAR
2013-2014 PERGEL YAYINLARI LYS 1 DENEME-6 KONU ANALİZİ SORU NO LYS 1 MATEMATİK TESTİ A B KAZANIM NO KAZANIMLAR 1 1 / 31 12 32173 Üslü İfadeler 2 13 42016 Rasyonel ifade kavramını örneklerle açıklar ve
Kafes Sistemler Turesses
Kafes Sistemler Turesses Birbirlerine uç noktalarından bağlanmış çubuk elemanların oluşturduğu sistemlerdir. Turesses are a carrier system formed by the bar elements. Each bar element connects to others
Ahenk (Koherans, uyum)
Girişim Girişim Ahenk (Koherans, uyum Ahenk (Koherans, uyum Ahenk (Koherans, uyum http://en.wikipedia.org/wiki/coherence_(physics#ntroduction Ahenk (Koherans, uyum Girişim İki ve/veya daha fazla dalganın