KAMUSAL ALANDA SANAT VE TASARIM ÇALIŞTAYI

Transkript

1 KAMUSAL ALANDA SANAT VE TASARIM ÇALIŞTAYI KAVRAMSAL ÇERÇEVE: Heykellerimi kalıba dökerek ya da yontarak yapmıyorum. Aksine heykelin kendisini mekanın yontulması olarak görüyorum Carl Andre 20.yüzyıl başlarında sanatın ve tasarımın öznesine, anlamına, malzemesine ve sergilendiği mekana ilişkin tüm kabuller sorunsallaştırılır: Sanatın ve tasarımın sadece kim tarafından ve nasıl yapılması gerektiği değil, aynı zamanda ne ile ve nerede yapılması gerektiği de sorgulanır hale gelir. Brian O Doherty nin tanımıyla 20. Yüzyıl sanatının kendine has kabuğu olan beyaz küp ün içinde sergilenen sanat yapıtlarının niteliği kadar beyaz küpün kendisi de artık bu sorgulamanın nesnesidir. Marcel Duchamp ın 1938 tarihli 1200 Kömür Çuvalı ve 1942 tarihli Bir Mil İplik adlı çalışmalarından başlayarak beyaz küpün sınırları birer geçide dönüştürülür; tuvalmekanın sınırlarını aşılır ve gerçek mekanla ilişkiye girmenin yolları aranır. Galeri mekanının kendisi en az duvarında asılı duran resim çerçevesi kadar (hatta ondan daha çok) önemli hale gelir. Yves Klein in 1958 tarihinde Boşluk adlı işinde boş bir galeri mekanını sergilemesi ya da 1960 da Arman ın Klein ın diyalektik karşıtlığı olarak sunduğu Dolu adlı sergisinde bir galeri mekanını ağzına kadar çöple doldurması beyaz küpün kendisinin sanatın nesnesine dönüştüğü sürecin diğer önemli aşamalarıdır. Duchamp ın, Klein ın ya da Arman ın işleri üzerinden dile getirilen bu eleştiriler yüzyılın ikinci yarısında daha da radikalleşir. Yüzyılın ikinci yarısında sanat pratiği sanatın beyaz küpün tamamen dışına çıkışı ve izleyicinin keşfiyle tanımlanır lerden itibaren asamblaj, düzenleme, oluşum, performans, enstalasyon gibi yeni ifade biçimleri bir taraftan resim ve heykel gibi geleneksel kategorilerin sınırlarını zorlarken, diğer taraftan da mekan ve izleyiciyle daha yakın, daha içli dışlı ve daha karşılıklı bir ilişkiye dayalı bir anlayış getirir. Artık sanatçı yapıtını beyaz küpün steril/uzaklaştırıcı dünyasından yaşamın gerçekliğine, gerçek mekanlara ve bu mekanlardaki yakın ilişkilere yöneltmektedir. İzleyici ise sadece bir göz olmaktan, bakmaktan başka hiçbir şey yapmayan konumundan çıkarak bir katılımcıya dönüşür.

2 Günümüz sanatı kendini beyaz küp ile kamusal alan, sanatın özerkliği ile toplumsallığı, izleyici ile katılımcı, ayrılma ile etkileşim arasındaki kutuplaşmada var eder. Bu kutuplaşma içinde kamusal alan terimi tüm yaşamların özgür ve güvenli bir şekilde buluşabildiği ve tüm kalabalıklığına rağmen herkesin kendiliğini, kendi mahremiyetini yaşadığı bir yer olarak görülebilir. Bu masum tanımın dışında, kamusal alan aynı zamanda bir savaş alanı, sosyal, ekonomik ve siyasi çıkarların çatıştığı bir mekandır. Dolayısıyla kamusal mekan, içerisinde birbirleriyle kesişen, bazen çatışan birçok farklı katmandan oluşan ve asla basit bir mekan tanımına indirgenemeyecek nitelikte karmaşık bir mekan özelliği taşır. Bu sebepten kamusal alana sadece açık, serbest ve özgür bir mekan demek yeterli değildir: Bu mekan içerisinde kanunların, düzenlerin, alışkanlıkların, tehditlerin ve şiddetin oluşturduğu değişken olgular her seferinde bu açık/boş/serbest mekanı yeniden kurarlar. Bu noktada kamusal mekanın kamusallığının bir kurmaca olduğu söylenebilir. Öyleyse kamusal mekanın gerçekliğini nasıl tanımlayabiliriz? Kamusal mekanın süregelen anlamını nasıl aşındırabiliriz? Onu süre giden ezberinden nasıl kurtarabiliriz? Daha önemlisi, herkesin kendi sesini de duyabildiği bir mekana nasıl dönüştürebiliriz? ÇALIŞTAYIN AMACI: Yukarıda belirtilen kavramsal pozisyondan hareketle, Kamusal Alanda Sanat ve Tasarım adlı çalıştay öncelikle sanatın ve tasarımın izleyicisinin/kullanıcısının kim olduğunu sorgulamayı, sanatın sergilendiği alanları müze, galeri gibi mekanlardan kent mekanlarına doğru genişletmeyi, özel alan ve kamusal mekan arasındaki kaygan sınırı araştırmayı, sanatı gündelik hayat pratiklerinin içinde yeniden düşünmeyi, ve en önemlisi sanatı sadece bir iletişim aracı olarak değil aynı zamanda bir direniş aracı olarak konumlandırmayı amaçlamaktadır. ÇALIŞTAYIN KAPSAMI: Davetli Sanatçılar/Yürütücüler Tarafından Yapılan Kalıcı Çalışmalar Bağlıca kampüsü Kamusal Alanda Sanat ve Tasarım adlı çalıştayının ana mekanı olarak kullanılacaktır. Çalıştaya değişik disiplinlerden davet edilen her sanatçı/yürütücü kampüs içerisinde kendi belirleyeceği bir alanda bir çalışma gerçekleştirecektir. Davetli sanatçılar/yürütücüler tarafından gerçekleştirilen çalışmalar çalıştayın başlamasından en az 3 gün önce (17 Nisan 2015) belirlenen yerlerde kurulacaktır. Çalışmaların üretilmesinde ve kurulmasında Üniversitemiz metal ve ahşap atölyeleri her tür desteği vereceklerdir. Bu malzemelerin dışında yapılan üretimler dışarıdan satın alınacaktır.

3 Yapılan çalışmaların sergilenmesi çalıştayın ilk günüde, çalıştaya katılmaya hak kazanan tüm öğrencilerle beraber, yapılacaktır. Çalıştaya Katılan Sanatçılar Aykut Öz Ersan Ocak ve Kurtuluş Özgen Fırat Engin Füsun Kavalcı Jerome Symons Marco Cops Mehmet Ali Uysal Rob Sweere Şafak Uysal Öğrenciler Tarafından Yapılacak Projeler Çalıştay belirlenen tarihte sanatçı/yürütücülere belirlenen atölyelerde gerçekleştirilecektir. Her bir atölye farklı disiplinlerden (resim, heykel, grafik, iç mimarlık, endüstri ürünleri tasarımı, mimarlık, moda tasarımı vb.) gelen 8 öğrenciden oluşacaktır. Çalıştayda toplam 8 atölye olacaktır. Her grup kamusal alanda çalışma pratiği olan davetli sanatçılar/yürütücüler tarafından yönlendirilecektir. Çalıştaya katılan her öğrenci bir hafta boyunca kamusal alana ilişkin fikir projeleri ortaya çıkaracaktır. Öğrenciler tarafından kamusal alanda farklı medyalar kullanılarak düşünülen çalışmalar çalıştay sonunda Hukuk Fakültesi C Blok Galeri Başkent te poster-sunum şeklinde sergilenecektir. Ek olarak, poster sunumu yapılan çalışmaların bir katalogda toplanması amaçlanmaktadır. Açılacak sergilerin dışında, öğrenciler çalıştay boyunca yürütücü olan sanatçıların/yürütücülerin çalışmaları hakkında sunuşlar dinleyeceklerdir.

4 ÇALIŞTAYA BAŞVURU: Çalıştaya sanat ve tasarım eğitimi gören tüm lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencileri başvurabilir. Çalıştaya katılmak isteyen tüm öğrenciler belirtilen tarihlerde ve aşağıda belirtilen e-posta adresine digital portfolyolarını (.pdf formatında / max. 10mb) ve 200 kelimelik kısa özgeçmişlerini (.pdf formatında / max 10mb) içeren bir mesaj yollayacaklardır. Yollanan özgeçmişlerde öğrencinin İLETİŞİM BİLGİLERİNİN (eposta, telefon, v.b) mutlaka yer alması gerekmektedir. Değerlendirme komisyonu tarafından yapılacak değerlendirmenin ardından çalıştaya katılımlar kesinlik kazanacaktır. Çalıştaya başvuru için son tarih: 15 Şubat 2015 Pazar Çalıştay başvuru: calistay2015@baskent.edu.tr Çalıştaya katılacak öğrenciler isimlerinin açıklanması: 16 Mart 2015 Pazartesi ÇALIŞTAY ORGANİZASYON KOMİTESİ: Yrd. Doç.Dr. Umut Şumnu, Yrd. Doç.Betül Bilge, Öğr. Gör. Ece Akay Şumnu, Öğr. Gör. Gökhan Kınayoğlu, Arş. Gör. Selim Sertel Öztürk, Arş.Gör.Ezgi Toraman, Arş.Gör. Aslı Çetin, Arş.Gör. Güliz Öktem Küçüktaşdemir, Arş.Gör. Seçil Özcan, Uzman Sibel Aktaş İLETİŞİM: Güzel Sanatlar Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Bağlıca Kampusu Ankara Tel: /2053 /1558 /1132 Fax: Eposta: infocalistay2015@baskent.edu.tr

5 ÇALIŞTAY PROGRAMI/TAKVİM Çalıştay 20 Nisan 2015 ve 27 Nisan 2015 tarihleri arasında yapılacaktır. 1.gün: (20 Nisan 2015) 10:00 Öğrenci ve çalıştay yürütücülerinin tanışması 11:00 Davetli Sanatçıların yaptığı çalışmaların açılışı alan gezisi 13:00 Grupların çalışmalarının başlangıcı 15:30-16:00 Çay Arası 16:00-17:00 Sanatçı Konuşması: Rob Sweere 2.gün: (21 Nisan 2015) 09:00-15:30 Grup çalışmaları 15:30-16:00 Çay Arası 16:00-17:00 Sanatçı Konuşması: Jerome Symons 3. gün (22 Nisan 2015) 09:00-15:30 Grup çalışmaları 15:30-16:00 Çay Arası 16:00-17:00 Sanatçı konuşması: Marco Cops 4.gün: (23 Nisan 2015 ) 09:00-15:30 Grup çalışmaları 15:30-16:00 Çay Arası 17:00-19:00 Film Gösterimi

6 5. gün (24 Nisan 2015) 09:00-15:30 Grup çalışmaları 15:30-16:00 Çay Arası 16:00 Öğrenci çalışmalarının teslimi Çalışmaların basılması ve sergiye hazır hale getirilmesi 6. gün (25 Nisan 2015 ) Serginin kurulması 22:00 Kapanış Partisi 7. gün (26 Nisan 2015 ) Serginin kurulması 8. gün (27 Nisan 2015) 17:00 Sergi Açılış (Sempozyum ilk günü akşamı)

7 SANATÇILAR AYKUT ÖZ Aykut Öz 1995 yılında Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Heykel Bölümü nde öğrenimini tamamladıktan sonra 2010 yılında yüksek lisans eğitimini tamamladı. Sahne dekorasyonu, stop-motion canlandırma, resim ve heykelle ilgili çeşitli projelerde yer aldı. Bugüne kadar altı kişisel sergi açtı. Şu anda heykel, resim ve canlandırma çalışmalarının yanı sıra Ankara Devlet Opera ve Balesi nde sahne ressamı olarak görev yapmaktadır.

8 ERSAN OCAK VE KURTULUŞ ÖZGEN Ersan Ocak 1969 doğumlu yılında ODTÜ Şehir ve Bölge Plânlama Bölümü nden mezun oldu. ODTÜ de Kentsel Politika Plânlaması programından yüksek lisans; Bilkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü nden doktora derecesi aldı. ODTÜ-GİSAM da ve Radyo, Televizyon, Sinema Bölümü nde öğretim elemanı olarak çalıştı. ODTÜ'de, Medya ve Kültürel Çalışmalar Yüksek Lisans Programı'nda görsel kültür ve belgesel sinema üzerine dersler verdi. Şu anda, Bilkent Üniversitesi, İletişim ve Tasarım Bölümü nde öğretim üyesi olarak çalışıyor. Ersan Ocak, bir deneysel ve belgesel sinemacı. Bu bağlamda, kentler üzerine yaptığı deneysel filmleri, farklı konularda belgesel filmleri ve görsel-işitsel sözlü tarih çalışmaları var. Ayrıca, video performans ve video yerleştirme biçiminde sanat projeleri gerçekleştiriyor. Son dönemde, yeni medya belgeseli ve deneme-film (essay film) üretmeye çalışıyor. Kurtuluş Özgen 1990 yılından bu güne çeşitli filmlerde editör, görüntü yönetmeni, yapımcı ve yönetmen olarak görev aldı yılında Hasan Özgen ile Nöbetçi Ajans ı kurdu. Ajans bünyesinde belgesel filmler, reklam filmleri ve kültürel projeler yapıp yönetti. Film çalışmalarını İstanbul-Ankara ekseninde sürdüren Kurtuluş Özgen 2007 yılından bu yana fotoğraf ve video üzerine sanat projeleri üretmektedir. Sinema, çağdaş sanat tarihi ve video sanatı eğitimi alan Kurtuluş Özgen halen Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Yeni Medya Anasanat Dalı Sanatta Yeterlik Programında tez öğrencisidir. Aynı üniversitenin Güzel Sanatlar Fakültesi Fotoğraf ve Video Bölümü nde öğretim görevlisi olarak görev yapmaktadır.

9 FIRAT ENGİN Fırat Engin 2004 yılında Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Heykel Bölümünde lisans eğitimini tamamladı yılında Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Heykel Ana Sanat dalında Yüksek Lisans Programını bitirdi. Sanatta Yeterlik Erasmus Programı kapsamında eğitim döneminde Fransa da Ecole Nationale Superieure d Art de Bourges da çalışmalarını sürdürdü. İstanbul, Cenova, Kahire, New York, Bourges, İskenderiye ve Ankara dahil olmak üzere pek çok kentte ulusal ve uluslararası proje ve sergide yer aldı. Bugüne kadar yurt içi ve yurt dışı toplam 7 kişisel sergi gerçekleştirdi yılından bu yana ulusal ve uluslararası pek çok uygulamalı Heykel Sempozyumunda yer aldı yılında Kitschen Güncel Sanat İnisiyatifinin kurucularından olan Fırat Engin in biri Hacettepe Üniversitesi Senatosu tarafından verilen Sanatta Teşvik ödülü olmak üzere 2 adet ödülü bulunmaktadır. Çok sayıda kurum, kuruluş ve özel koleksiyonda eserleri yer almaktadır yılında Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Heykel Ana Sanat dalı Sanatta Yeterlik Programını tamamlayan Fırat Engin halen aynı kurumda Öğretim Görevlisi olarak çalışmalarına devam etmektedir.

10 FÜSUN KAVALCI Füsun Kavalcı 1963 yılında Amerika Birleşik Devletleri de doğdu yılında Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Seramik Bölümü nde okudu, 1989 yılında birincilikle mezun oldu yılında kendi atölyesini kurdu yılında Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Seramik Bölümü nde araştırma görevlisi oldu yılında yüksek lisans eğitimini tamamladı yılında İtalya da Gioela Suardi nin atölyesinde çalışmıştır. Kavalcı Ankara ve İstanbul da kişisel sergiler açmış, 54 ve 55.Devlet Seramik Yarışmalarında Başarı Ödülü almıştır.

11 JEROME SYMONS Jerome Symons heykel, enstelasyon, video ve fotoğraf çalışmaları yapan Hollanda lı bir sanatçıdır. Çin, Tayvan, Kore, Lübnan, Türkiye ve Hollanda da bir çok şehirde de anıtsal heykeller yaptı. Çankaya Kamusal Alanda Sanat Gösterisinin başlatıcısı ve küratörüdür. Şu an 2010 Avrupa Kültür Başkenti etkinlikleri kapsamında Serbest Kürsü, Zaandam da İnsan Hakları Anıtı ve Türk Euro su projeleri üzerine çalışıyor ve 2004 yılları arasında AFK (Amsterdam Fund for thr Arts) için danışmanlık yaptı yılından bu yana Wiseguys ın ortaklarından. Çalışmaları Türkiye de Pg Sanat Galerisi tarafından temsil ediliyor.

12 MARCO COPS Marco Cops un fotoğraf çalışmaları genellikle birbirleriyle tematik olarak ilişkilenirler ama her bir proje odaklandığı bağlamla farklılaşır. Çalışmalarını Tek bir önermeye indirgemektense, üzerinden zengin tanımlamalar yapmayı, farklı bakış açıları üretmeyi, ve felsefi bir yaklaşıma temellendirmeyi amaçlar. Çalışmaları gündelik hayatımızın gerçekliğinin ardında ikinci bir dünya nın varlığını açığa çıkarmaya çalışır. Bu kapsamda, egemen-toplumun yok olduğu anlarda tamamen farklı değerlerde ikincil-bir- toplum yüzeye çıktığı anlara odaklanır.

13 MEHMET ALİ UYSAL Mehmet Ali Uysal 1976 yılında Mersin de doğdu yılları arasında ODTÜ, Mimarlık Fakültesi Bölgesel Planlama bölümünde okudu yılında ODTÜ de Güzel Sanatlar ve Müzik Bölümü ne kayıt oldu, 2003 yılında aynı bölümde araştırma görevliliğine başladı Hacettepe Üniversitesi Heykel Bölümü nde yüksek lisansını, yılında aynı okulda sanatta yeterliğini tamamladı yılları arasında Fransa da değişim programıyla Ecolenationale Supérieure d'dart de Bourges de bulundu yılından beri Almanya, Lübnan, Dubai, İstanbul, Ankara da on adet kişisel sergi açtı, çok sayıda karma sergiye katıldı. Pi Artworks adlı galerinin sanatçısı olan Uysal la ilgili detaylı bilgiye aşağıdaki adresten ulaşılabilir. AL

14 ROB SWEERE

15 ŞAFAK UYSAL Şafak Uysal, ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümünde lisans, Bilkent Üniversitesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümünde (beden-mekan ilişkisine odaklandığı) yüksek lisans çalışmalarını tamamladı. Aynı bölümde gerçekleştirdiği ve mimarlık ile imaj-üretme teknolojileri arasındaki ilişkiye odaklandığı doktora teziyle Genç Sosyal Bilimciler ödülüne layık görüldü. Çağdaş gösteri sanatları alanında dansçı, koreograf ve kültür yöneticisi işlevleriyle uzun süre faaliyet gösterdi; ODTÜ Çağdaş Dans Topluluğu ve ODTÜ Çağdaş Dans Günleri ile başlayıp [laboratuar] performans sanatları araştırma ve proje laboratuarı, Çağdaş Gösteri Sanatları Girişimi ve Dans Platform İstanbul'a uzanan geniş bir yelpazede çok sayıda reji, koreografi ve bağımsız projeye imza attı. Halen Beykent Üniversitesi Mimarlık ve Endüstri Ürünleri Tasarımı bölümlerinde dersler vermekte; bilginin ve deneyimin tarihsel çerçevelenmesinde mimarlığın rolü üzerine kuramsal çalışmalarını sürdürmektedir.

16 ÇALIŞTAY İÇİN OLASI ÇALIŞMA ALANLARI