Semt - Mahalle- Cadde- Sokak ve Şişli'de yaşamış ünlü kişiler hakkında biyografik. Çalışması

Transkript

1 ŞĐŞLĐ ĐLÇESĐ Semt - Mahalle- Cadde- Sokak ve Şişli'de yaşamış ünlü kişiler hakkında biyografik Çalışması

2 FERĐKÖY (Feriköy Mahallesi) Feriköy adı 18. yüzyıl'da bölgeye gelen Mösyö Feri adındaki bir Rum tüccardan gelmektedir. Eski adı Aya Dimitri olan bu küçük Rum köyü zamanla Mösyö Feri'nin köyü olarak anılmaya başlanmış ve bölgeye yerleşen diğer Gürcü, Ermeni ve Rum asıllı vatandaşlarla birlikte gelişmeye başlamıştır e gelindiğinde ise Feriköy ün gayrimüslim vatandaşlarını bir afet bekler. 6-7 Eylül 1955 te Selanik te Atatürk ün doğduğu evin kundaklandığı haberleri ile başlayan provokasyon, Đstanbul da gayrimüslimlerin yaşadığı pek çok semtte olduğu gibi gayrimüslimlerin semtteki yoğunluğunu yıllar içinde çok azalır ve artık çok küçük bir kısmı gayrimüslimdir. Günümüzde hala ayakta duran birçok tarihi kilise ve vakıf okulları ile her biri açık hava müzesini andıran mezarlıklar o dönemden kalmıştır. Bir başka sözlü tarih geleneğine göre Feri Ermenice'deki Veri (yukarı) anlamına geldiğinden Yukarı köy olan Feriköy ismini almıştır.

3 Kurtuluş Kurtuluş, ya da eski adıyla Tatavla (Yunanca: Ταταύλα) Đstanbul ilinin Şişli ilçesi'nde yer alan tarihi bir semttir. Kurtuluş Şişli ilçesi nde iskana açılan ilk bölge olma özelliğine sahiptir. Yaklaşık 470 yıllık tarihe sahip bu semtin bugün büyük bir kısmı Şişli ilçesine bağlıdır. Aya Dimitri Kilisesi'nin de bulunduğu Son Durak'tan aşağısı ise Beyoğlu ilçesine bağlıdır.en önemli sokağı Savaş sokaktır.bu sokakta bulunan en önemli apartmanlar ise Akdoğan,Taş ve Savaş apartmanlarıdır.bu apartmanlar bu bölgede çok önemlidir.kurtuluş ilk öğretim okulu ise en önemli okuludur. Semt; Pangaltı nın üzerinde bulunduğu tepeden güneye doğru hafif bir eğimle inen eski bir dere yatağı ve bu dere yatağını çevreleyen tepeciklerin üzerinde kuruludur. Bu tepeciklerin adı 1782'de yapılan Rum ortodoks Aya Dimitri Kilisesinin adıyla özdeşleşmiştir. Semt, Kurtuluş ismini 1923 yılında Cumhuriyetin kuruluşuyla aldı, 1923 yılı öncesinde ise Tatavla olarak anılan semtin ilk sakinleri Rumlardı. Tatavla adı da Rumca; beygir ahırı anlamına gelen tavla kelimesinden türemiştir. Tarihçe Kurtuluş'un kuruluşu da Türkiye de ki pek çok ilçe ve semtin kuruluşu gibi ihtiyaca binaen, belli bir meslek erbabı zümrenin bölgeye devlet eliyle yerleştirilmesiyle olur. Kanuni Sultan Süleyman döneminde (1520-

4 1566) yaşayan ve Osmanlı tarihinin müstesna simalarından olan, alim komutan olarak bilinen Barbaros Hayreddin Paşa nın Ege ve Akdeniz den özellikle Sakızadası ndan gemi yapımında çalıştırılmak üzere getirdiği 10 bini aşkın Rum esir Kurtuluş da iskana tabi tutulur. Kurtuluş'un kuruluş öyküsü böylece başlamış olur. Tersaneliler olarak da anılan, önceleri Kasımpaşa tersanelerinde çalışan ve gemi yapımında mahir Rum esirler, daha sonraları tulumbacılıkta ve ayakkabı imalatında da hayli başarılı olurlar, öyle ki bu Rum tulumbacıların yangın söndürmekteki başarıları defalarca takdir görür, yine imal ettikleri ayakkabılar ilerleyen yıllarda Beyoğlu nun en gözde dükkânlarında alıcılarıyla buluşur. Kurtuluş'un meyhaneleri ile Bakla Hurani adlı panayırı da, ilerleyen yıllarda Đstanbul sınırları içinde adından sıkça bahsettirir olmuştur. Paskalya yortusundan önceki perhiz döneminin ilk Pazartesi günü Bakla Hurani yapılırdı. Bu panayır hayli renkli geçer, Đstanbul un hemen her yerinden katılım olurdu. Panayırın adında anlaşılacağı gibi bakla en çok tüketilen besin olurdu. Bakladan yapılan çeşitli yemeklerle Đstanbul halkının tanışması da burada olmuştur. 18. yüzyılın sonlarına doğru ise Kurtuluş'da yaşayan Rumların sayısı 20 bini bulur ve bölgeye yabancıların girmemesini talep ederler, 1884'e gelindiğinde Kurtuluş özel bir yönetmelik ile yönetilir hale gelir evin 53 temsilcisi seçilerek semt 12 kişilik ihtiyar heyeti tarafından yönetilmeye başlanır. Kurtuluş ilerleyen yıllarda Rum nüfusun yanında, Ermeni ve Yahudileri de bünyesinde barındır oldu yılına gelindiğinde ise Đngiliz Hükümeti nin, Osmanlı Devleti ile geliştirmeye başlamış olduğu ticari ilişkileri doğrultusunda kimi Đngiliz aileleri ticaret yapmak üzere Đngiliz Hükümeti nin önerisiyle Kurtuluş a yerleştirilir. Kurtuluş böylece farklı kültürlerin birleştiği, ticari ve sınai olarak da Đstanbul a hizmet eden bir semt görünümü alır.

5 Dönem itibariyle Osmanlı şehirlerinin muzdarip olduğu dertlerin başında şüphesiz büyük yangınlar gelmekteydi. Binalarda kullanılan ahşap malzeme, binaların birbirine yakınlığı ve yangın söndürme tekniklerinin yetersizliği gibi nedenlere bir de rüzgarın azizliği eklenince yangınları söndürmek iyice zorlaşıyordu. Kurtuluş un binaları da defalarca alevlerle baş etmek zorunda kalmıştır. Her ne kadar Đstanbul un en mahir tulumbacıları Kurtuluş dan çıksa da, semtte çıkan 1832 yangınında 600 ev 30 dükkân kül olur. Yangın sorunu sadece bu yıllarla da sınırlı kalmadı, yukarıda değinilen sebeplere bir de yer açma gibi etkenler eklenince, altyapı sorunları da olan bölgede dertler bitmek bilmedi yangınından tam 97 yıl sonra, 1929 yangınında 207 bina kül oldu. 13 Nisan 1929 da Đkdam Gazetesi'nin, Karinin (okuyucunun) Derdi adlı köşesinde bile 1929 Kurtuluş yangını ile ilgili şikayetlere rastlanır. Bu şikayete göre; Kurtuluş yangınından sonra Durusu Müdürü Mösyö Castelno nun itfaiye araçlarına bilerek su vermediği iddia edilir ve hakkında soruşturma açılır. Davayla ilgili haberler gazetelerde yer alır ama bir sonuca ulaşılamaz e gelindiğinde ise Kurtuluş u farklı bir afet bekler. 6-7 Eylül 1955 te Selanik te Atatürk ün doğduğu evin kundaklandığı haberleri ile başlayan provokasyon, Đstanbul da gayrimüslimlerin yaşadığı pek çok semtte olduğu gibi Kurtuluş ta da infial yaratır ve semtteki gayrı müslimlerin ev ve dükkânlarına yönelik saldırılar başlar (Bakınız: 6-7 Eylül Olayları). Bu olaylar sonrasında yaygınlaşan korku sunucunda ise gayrimüslimlerin semtteki yoğunluğunu yıllar içinde çok azalır ve artık çok küçük bir kısmı gayrimüslimdir.

6 Halaskârgazi Caddesi Halaskârgazi Caddesi, Şişli'ye bağlı Şişli-Harbiye arasındakl caddedir. Yaklaşık 4 km uzunluğunda olup üzerinde iş merkezleri, bankalar, çarşılar, müzeler ve lokantalar bulundurmaktadır. [1]Kent(Kenter) tiyatrosu bu cadde üzerindedir. Đsmi sonradan Halaskârgazi olmuştur. Đstanbul'un işgal altında olduğu yıllarda Mustafa Kemal Atatürk bu caddede bir ev tutmuş, annesi ve kız kardeşiyle birlikte buraya yerleşmiştir. Bu tarihlerde Atatürk'ün buradaki evi çok hareketli günler yaşamıştır. O dönemlerde Şişli Caddesi adını taşıyan caddenin ismi 1927 yılında 'Kurtarıcı' anlamına gelen 'Halaskâr' ve 'gazi' kelimelerinin birleştirilmesiyle Atatürk'e atfen Halaskârgazi olarak değiştirilmiştir.

7 Abide-i Hürriyet Abide-i Hürriyet diğer adıyla Hürriyet-i Ebediye Abidesi, 31 Mart Vakasında ölenlerin anısına Đstanbul'un Şişli ilçesinde Hürriyet-i Ebediye Tepesi'nde dikilmiş olan anıttır. Türkiye'de yapılmış ilk ulusal anıttır. 1909'da yapımına karar verilen anıt için Mimar Muzaffer Bey'in projesi seçilmiştir. Anıtın altı da üçgen biçiminde bir cami olarak yapılmıştır. [1] Đkinci Meşrutiyet'in 3. yıldönümü olan 23 Temmuz 1911'de Harbiye Nazırı Enver Paşa'nın hazır bulunduğu bir törenle açılmıştır. Anıtın yer aldığı alanda 31 Mart Vakasında ölen Kurmay Binbaşı Ahmet Muhtar, Deniz Binbaşı Salih, Üsteğmen Bekir ve 68 er defnedilmiştir. Sonraki yıllarda anıt ve çevresindeki alan,bazı 2. Meşrutiyet ve Đttihat ve Terakki hareketi önde gelenlerinin defnedildiği bir anıt mezarlığa dönüştürüldü. Bu alana defnedilen diğer kişiler şöyledir (defin tarihleri sırasına göre): Sadrazam Mahmut Şevket Paşa ( ), birlikte şehit olan koruması Kazım Ağa ve Yaveri Đbrahim Efendi. Sadrazam Talat Paşa ( Ölümü ve ilk defni: Berlin. Yeniden defni: 25 Şubat 1943) Milletvekili (6. ve 7. Dönem) Atıf Kamçıl ( ) Sadrazam Mithat Paşa ( Ölümü ve ilk defni: Taif. Yeniden defni: 26 Haziran 1951)

8 Milletvekili (1., 5.,6. 7. Dönem) Eyüp Sabri Akgöl ( ) Milletvekili (3.Dönem) Mithat Şükrü Bleda ( ) Harbiye Nazırı Enver Paşa ( Ölümü ve ilk defni: Çeğen, Tacikistan. Yeniden defni: 4 Ağustos 1996)

9 Resneli Niyazi Bey Ahmet Niyazi Bey 1873 yılında bugünyılında bugün Makedonya Cumhuriyeti sınırları içerisinde kalan Manastır ili yakınlarındaki Resne kasabasında doğmuştur. Bu nedenle Resneli Niyazi Bey olarak anılır. Đttihat ve Terakki'nin önde gelen isimlerinden olup II. Meşrutiyet'in ilanına yol açan ayaklanmanın lideri olarak ve 1897 deki Türk Yunan savaşındaki başarılarından dolayı ün yaptı. II. Abdülhamit in Meşrutiyeti ilan etmek zorunda kalmasından sonra döndüğü Selanik te Hürriyet kahramanı olarak karşılandı. 17 Nisan 1913'te Arnavutluk'un Avlonya limanında Đstanbul'a gitmek üzereyken Đttihat ve Terakki Fırkası'nın kendisine gönderdiği "koruma"sı tarafından öldürüldü. [1] Hem Meşrutiyet hem de 31 Mart sırasında Đstanbul a gelen kuvvetlerin içerisinde Niyazi Bey en önde gidenler arasındaydı. Başındaki şapkanın üzerinde Vatan Fedaisi yazmaktaydı. Türk Yunan savasında gösterdiği başarı ve esir aldığı Rum askerlerinden dolayı Kendisine Padişah yaverliği ünvanı verilmek istenmiş ancak kendisi,kazaskerin 13 yaşındaki oğluna da aynı ünvan verilmesi üzerine bunu reddetmiştir yılı Nisan ayının 29 unda, yani 95 yıl önce Arnavutluk un Avlonya limanına 8 kişi geldi. Sivil giyimliydiler. Đstanbul a kalkacak vapuru bekliyorlardı. Đçlerinden biri bilet almaya gitmişti. Tam bu sırada üç el silah patladığı duyuldu. Đki kişi yere yuvarlandı. Birkaç el daha ateş edildiği görüldü. Herkes kaçışmıştı. Orada bulunanlar, kırçıllı bir paltonun içindeki sivil giyimli şahsı zar zor tanıdılar. Bu, Resneli Niyazi Bey idi. Öldürülme sebebi karanlıkta kalması ve kendi koruması tarafından vurulması nedeniyle "Ne Şehittir Ne de Gazi, Pisi Pisine Gitti Niyazi" deyimi Türk milletinin hafızasına kazınmıştır ve Resneli Niyazi Bey adında Şişli Fulyada bir okul açtırmıştır

10 Sadri Maksudi Arsal (Bozkurt Mahallesi/ Sadri Maksudi Arsal Sokak) Sadri Maksudi Arsal (d. 1879, ö. 1957) Türk-Tatar devlet adamı, hukuk profesörü, alim ve düşünür. 1917'de Ufa'da kurulan Milli Đdare'nin ve parlamentosu Milli Meclis'in başkanı olmuştur. Bolşeviklerin Milli Đdare'yi lağvetmelerinden sonra Batı Avrupa'ya geçmiştir. Türkiye Cumhuriyeti nin kuruluş yıllarında Mustafa Kemal Atatürk tarafından Türkiye'ye davet edilmiş ve çok hizmeti olmuştur. Türkiye de Türkçülüğün temelini atanlar arasında ilk sıralardadır. Cumhuriyetin ilk hukuk fakültesinin kurucu hocalarındandır. Kızlarından Adile Ayda, 1932 yılında Türk Dışişleri'ne girmiş ilk kadın diplomattır. Türk Dil Kurumunun kurulmasında önemli katkıları olmuştur. Türk Dili Đçin isimli eserine Atatürk önsöz yazmıştır. Bu eserden etkilenen Atatürk Türk Dil Kurumunun kurulması talimatını vermiştir.arsal, TBMM'de IV.Dönem Şebinkarahisar, III.Dönem Giresun ve IX.Dönem Ankara milletvekili olaral görev yapmıştır. Ünlü Rus yazar Tolstoy, Sadri Maksudi'den "Akıllı Tatar Çocuğu" diye bahsetmiştir.

11 Biyografi: Sadreddin Nizamettinoviç Maksudov, günümüz Rusya Federasyonu içindeki özerk Tataristan cumhuriyetinin başkenti Kazan'ın dışındaki Taşşu köyünde doğmuştur. Babası köyün imamı Nizamettin Molla'dır. Köy okulundan sonra 1888'de Allâmiye Medresesi'ne gitti. Ağabeyi Ahmed Hadi ( ) de aynı medresede okumuş, arkasından orada öğretmen olmuştu. Daha sonra ünlü bir pedagog ve Kazan'ın belli başlı Ceditçilerinden biri olacak Ahmed Hadi Maksudi, 1895 yılında bir yıllığına Bahçesaray'daki Zincirli Medrese'de ders vermeye giderken, kardeşini beraberinde götürdü. Sadreddin, bu kurumda öğretmenlik yapan Đsmail Gaspıralı ( )'yla tanıştı ve onun fikirleriyle yakından karşılaştı. Dönüşünde Rus Öğretmen Mektebi'ne girerek hayatında devrim niteliğinde bir karar aldı. Bu kararı nedeniyle o zamanlar Türk cemaatince tenkit edildi. Öğretmen Mektebini bitirdikten sonra eğitimine Đstanbul'da devam etmek istedi. Yolunun üzerinde bulunan Kırım'a geldiğinde Đsmail Gaspıralı ile görüştü. Đsmail Gaspıralı kendisini modern anlamda daha iyi eğitim alabileceği Paris'e gitmeye ikna etti. Yüksek öğrenimini Sorbon Üniversitesi'nde tamamladı. Sadri Maksudi Arsal, Orenburg'da altın madeni işleten Rameev ailesinin kızı olan Kamile hanım ile evliydi, Adile ve Naile isminde iki kızları oldu senesinde Đstanbul'da vefat etmiştir. Kabri, Đstanbul Zincirlikuyu Mezarlığı'ndadır.

12 Bilim adamı-akademisyen : Paris'teki bulunduğu dönemde Sorbonne Üniversitesinde Türklerin tarihi üzerine akademik çalışmalar yaptı. Ancak asıl 1924 yılında yeni Türk Cumhuriyeti'ne bir dizi konferanslar vermek için gittiğinde hayatında kökten bir değişim oldu senesinde Türk Ocakları başkanı Hamdullah Suphi'den Gazi Hazretlerinin kendisini Türkiye'ye davet ettiğine dair bir mektup aldı. Rusya'da iken Sadrettin Nizamettinoviç Maksudov olan ismi, biraz değişerek ve Arsal soyadı eklenerek Sadri Maksudi Arsal oldu. Ordinaryus Profesör olan Arsal, Türkiye'de çok yönlü bir düşünür olarak hukuk, tarih, felsefe, dilbilim, sosyoloji ve hukuk tarihi gibi değişik sahalarda akademik çalışmalar yaparak bilim alanında Türkiye'nin ismini dünyaya duyurulmasına katkıda bulundu. Bir milli tarih şahsiyeti olarak kitaplarında, akademik çalışmalarında, gazete makalelerinde, üniversitede konferans ve derslerinde ve parlemento konuşmalarında fikirlerini yaymaya çalıştı. Hukuk adamı : Paris Hukuk fakültesi mezunu Arsal, 1925 yılında Ankara Hukuk Fakültesi'nin kurucularındandır. Uzun yıllar bu fakültede sonra da Đstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde dersler verdi. Hukukun Umumi Esasları (1937), Hukuk Tarihi Dersleri (1938), Umumi Hukuk Tarihi (1941), Hukuk Felsefesi Tarihi (1946) ve Türk Tarihi ve Hukuk (1947) isimli eserleri Türkiye'de hukuk eğitiminin gelişimine önemli katkılar olarak anılır. Ancak Türkiye'deki kanuni çalışmalara asıl katkısı, bugün Türkiye'de hukuk alanında temel desr müfredatından olan Türk Hukuku Tarihi disiplininin kurmasıdır. Bu dersi müfredata alarak dünyada ilk defa vermiştir.

13 Nakiye Elgün (Cumhuriyet Mah./Nakiye Elgün Sk) (d. 1882, Đstanbul, )Türk siyasetçi, eğitimci. Türkiye'nin en eski eğitimcilerinden biridir. Kız Muallim Mektebi'ni bitirdi. Bu okulda edebiyat öğretmenliği yaptı. II. Meşrutiyet'ten sonra Feyziye Lisesi'nde Müdür olarak Cumhuriyet'in kuruluşuna kadar çalıştı. [2] Muallimler Cemiyeti başkanlığı yaptı. Kurtuluş Savaşı'nı destekledi, kadınları erkeklerle birlikte mücadeleye çağırdı. Cumhuriyet'in ilanından sonra Türk Ocağı, Halkevi, Kızılay ve Türk Hava Kurumu'na üye oldu. Đstanbul Kız Lisesi müdürü iken, 1930'da Đstanbul Şehir Meclisi'ne ilk kadın üye olarak seçildi. Daimi Encümen'de beş yıl üyelik yaptı. V., VI.ve VII. Dönem Erzurum milletvekilliği yaptı.

14 Sadık Şendil (Cumhuriyet Mah./ Sadık Şendil Sk.) (d. 1913, Đstanbul - ö. 28 Temmuz 1986, Đstanbul), yazar, senarist. Profesyonel sanat hayatına 1953 yılında senaryo yazmakla başlayan Sadık Şendil, Türk sinemasına 200 civarında film senaryosu yazarak büyük bir katkıda bulunmuştur. Türk tiyatro ve sinema tarihinin önemli eserlerini üreten Şendil, 8 eser yazmış, popüler dizi-film senaryolarına da imza atmıştır. Sanatçı, özellikle Kemal Sunal filmleri ve Hababam Sınıfı serisiyle tanınır. Sadık Şendil, bir dönem Müjdat Gezen'le birlikte "Güldürü Üretim Merkezi"'nde çalıştı. Ünlü Senede Bir Gün şarkısının sözlerini yazan Şendil'in senaryoları, ağırlıklı olarak Ertem Eğilmez ve Sırrı Gültekin tarafından filme alındı.

15 Lala Şahin Paşa (Cumhuriyet Mahallesi/Lala Şahin Sokak) Lala Şahin Paşa, Osmanlı Beyliği'nin kuruluşunda hizmetleri geçmiş, önemli bir komutan tarihli vakfiyesinde babasının adının Abdülmuin olarak görülmesi, Hristiyan iken Müslüman olduğunu veya küçük yaşta devşirilerek Müslüman terbiyesi üzere yetiştirilmiş bulunduğu ihtimalini güçlendirmektedir. Lala Şahin Paşa ile Bolu 'nun Alpagut köyünde 795 Hicri tarihli zaviye vakfeden Şahin Lala bin Izzeddin 'i karıştırmamalıdır. I. Murat Hudavendiğar ve Lala Şahin Paşa : Abdülmuin oğlu Lala Şahin Paşa, şehzadeliğinde Sultan I. Murat'a lalalık ettiğinden dolayı bu isimle ün kazanmıştır. Rumelinin Fethi : Orhan Gazi 'nin büyük oğlu Süleyman Paşa 'nın vefatı üzerine Rumeli 'ye gönderilen şehzade Murat ile beraber fetihlere devam eden Lala Şahin Paşa, Orhan'ın da vefatıyla Sultan Murat'ın hükümdar olması üzerine, beylerbeyi yani ordu komutanı olarak atanmış, Edirne'yi ve daha sonra Filibe ile Zağra 'yı almıştır.

16 Birinci Murâd Hanın Đzmit ve Bursa sancak beyliklerinde maiyyetinde bulunan Lala Şâhin, Rumeli de fetihlerin başlaması üzerine Süleymân Paşanın emrinde vazîfe aldı. Çorlu ve Lüleburgaz ın fetihlerinde bulundu. Birinci Murâd Hanın, sultan olmasıyla kendisine beylerbeyilik verildi. Bundan sonra, ordu kumandanı olarak vazife yaptı de Edirne nin fethine Rumeli Beylerbeyi olarak katıldı ve Zağra yı fethetti de kurulan yeniçeri ocağı fikrinin öncülüğünde bulundu te müttefik Balkan Haçlı ordusuna karşı Sırpsındığı Harbine katıldı da Kuzeybatı Balkanlara karşı başlatılan harekâta kumandanlık edip, Bulgaristan daki Samaku ve Đhtiman a akın yaptı. Kırk kilise (bugünkü Kırklareli), Vize, Samaku, Đhtiman feth edildi. Lala Şâhin Paşa, 1368 de Çandarlı Halil Paşanın vezîr-i âzam olmasıyla, vezirliğe getirildi. Sırp-Bulgar ordularının saldırısı üzerine 1371 de Samaku Meydan Muhârebesine yine aynı târihte Haçlı ordularına karşı Çirmen de kazanılan harpte bulundu de Rumeli ndeki Firecik ve havâlisinin fethine memur edilince, Bizans ın içine girecek kadar harekâtlar yaptı te ilk Makedonya fütuhâtına katıldı. Bu seferde, Đskeçe, Drama, Korala, Zihne, Serez, Avrethisarı, Vardar Yenicesi ve Kararfirye kasabaları ve şehirleri fethedildi.

17 Avni Dilligil (Gülbahar Mahallesi/Avni Dilligil Sokak) Avni Dilligil, (d Hayfa (Đsrail), ö. 21 Mayıs Đstanbul) Tiyatro, sinema oyuncusu ve yönetmen.aliye Rona'nın ağabeyi. Avni Dilligil, o zamanlar Lübnan'a bağlı olan Hayfa şehrinde doğdu. Edirne Lisesi ve sonra Đstanbul Lisesi'nde okudu. Liseyi Đstanbul'da bitirdikten sonra, 1927'de Şehir Tiyatroları'nda "Hamlet" oyununda rol alarak sanat hayatına adım attı. Raşit Rıza Tiyatrosu, Türk Tiyatrosu, Bizim Tiyatro, Ses Opereti ve Gençlik Tiyatrosu 'nda görev aldı yılında "Kahveci Güzeli" filmiyle sinemada yer aldı. 1950'de "Oğlum Đçin" filmiyle yönetmenliğe başladı. Dört film senaryosu yazmıştır.đlk eşi Nezahat Tanyeli'den Erhan Dilligil,Sanatçı Belkıs Dilligil ile olan evliliğinden, kendileri gibi sanatçı olan çocukları Çiçek Dilligil ve Devlet tiyatroları eski genel müdürü Rahmi Dilligil doğmuştur.

18 Cemil Cahit Toydemir (Esentepe Mahallesi/Cemil Cahit Toydemir Sk) Cemil Cahit Toydemir ( ), Türk asker, TBMM üyesi, milli savunma bakanı. Büyük Çerkes sürgününde Anadolu'ya göçeden Therhet adlı bir Vubıh ailesinden olan Mehmet Cahit Bey'in oğludur. 1883'de Đstanbul'da doğdu. 1902'de Harbiye'yi bitirdi. Trablusgarp, Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'nda çeşitli cephelerde görev aldı. Kurtuluş Savaşı'nda 5. Kafkas Fırkası komutanlığı yaptı. Daha sonra da çeşitli askerî görevlerde bulundu ve 1. Ordu komutanlığından emekli oldu. 1946'da VIII. Dönem CHP Đstanbul milletvekili seçildi. Recep Peker hükümeti döneminde millî savunma bakanlığı ( ) yaptı. 1958'de Đstanbul'da vefat etti

19 Dede Korkut Biyografisi (Esentepe Mahallesi/Dede korkut Sk.) Dede Korkut destanların ilk anlatıcısıdır. Dede Korkut, hikâyelerinde veli bir kişi olarak ortaya çıkar. Oğuzlar önemli meseleleri ona danışırlar. Keramet sahibi olduğuna inanılır. Gelecekten haberler verdiği söylenir. Ozan ve kamdır. Oğuzname de, Dede Korkut un 295 yıl yaşadığı ve Đslam dini peygamberi Muhammed e elçi olarak gönderildiği anlatılmaktadır. Oğuz Han a vezirlik yapmış olduğu da bilinir. Kopuz çalıp, hikmetli sözler söyler. Kopuzuna da kendine duyulduğu gibi saygı duyulur. Bazı rivayetlerde ise Đshak Peygamberin soyundan olduğunu söyler. 9 ila 11. yüzyıllarda Türkistan'ın Aral gölü bölgesinde Sir-Derya nehrinin Aral Gölüne döküldüğü yerde doğduğu, Ürgeç Dede adında bir oğlu olduğu ve bu bölgelerde hüküm süren Türk hakanlarına danışmanlık yaptığı destanlarından anlaşılmaktadır yılları arasında (Muhammed zamanında) yaşadığı da rivayet edilir. Kıpçakların ve Hristiyanlar'ın Oğuz Türkleriyle yaptığı mücadeleler Dede Korkut Hikayeleri'nin ortaya çıkmasına sebep olmuştur.dede Korkut hikayelerinden hep olay bittikten sonra çıkar bir destan söyler ve dua eder.

20 Đrfan Baştuğ (Esentepe Mahallesi/ Đrfan Baştuğ Sk) (d Van Türkiye), (ö. 12 Eylül 1960) 1929 da Harp Okulu'nu bitirmiş.1956 da Kore'de bulunmuştur. Genelkurmay Personel Başkanlığında Tuğgeneral olarak vazifeli iken 27 Mayıs 1960 askeri darbe hareketine katılmıştır. Askeri darbeden sonra Ankara valiliğine getirilmiş, 12 Eylül 1960 tarihinde bir otomobil kazasında ölmüştür.

21 Đzzettin Çalışlar (Esentepe Mahallesi/Đzzettin Çalışlar Sk) (d. 1882, Yanya, Osmanlı Đmparatorluğu - ö. 20 Ağustos 1951), Türk siyasetçi ve asker. 1 Temmuz 1920 tarihinde Đstanbul'da Milli Savunma Bakanlığı Personel Dairesi emrinde çalışmayı reddederek Mudanya'da Milli Mücadele kuvvetlerine katıldığında yarbaydı. O tarihe kadar Üsküp'ten Anafartalar'a uzanan çeşitli yerlerde görev yaptı. Ankara Hükümeti tarafından Milli Mücadele'yi yürüten kuvvetlerden 23. Tümen komutanlığına atandı, 20. Kolordu'nun da komutan vekilliğiyle görevlendirildi. Kütahya-Eskişehir, Birinci ve Đkinci Đnönü ve Sakarya Meydan Savaşları'nda tümen ve grup komutanı olarak bulundu. 1921'de albaylığa, 1922'de mirlivalığa yükseldi. 1926'da korgeneral oldu. Bu sırada 1. Ordu'ya komuta ediyordu ve bir ara Đzmir valiliği ile Askerği Mahkeme üyeliği de ek görev olarak kendisine verilmişti. 2. Dönem Aydın milletvekili iken Askerliği tercih ederek 1 Kasım 1924 tarihinde milletvekilliğinden isitifa etti. Çalışlar, 1930'da orgeneralliğe yükseltildikten sonra ordu komutanı olarak 20 Aralık 1939'a kadar görevini sürdürdü. Emekliye ayrıldıktan sonra VI.ve VII. Dönem Muğla, VIII. Dönem Balıkesir milletvekili olarak Meclis'de bulundu.

22 Mahmud Muhtar (Katırcıoğlu) (Esentepe Mahallesi/Mahmut Muhtar Paşa Sk) Mahmut Muhtar Paşa, (ö. 1935) Soyadı Kanunu sonrasında Mahmut Muhtar Katırcıoğlu, Đzmir Valiliği, Bahriye Nazırlığı ve diğer çeşitli devlet görevlerinde bulunmuş, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemleri devlet adamıdır. 93 Harbi Kafkas Cephesi komutanı ve sadrazam Gazi Ahmet Muhtar Paşa'nın oğludur. Đstanbul'da doğmuş, 1885'te Harbiye'ye girmiş daha sonra Almanya'ya gönderilerek 1888'de Metz Harbiyesi'ni bitirmiştir. Teğmen olarak Prusya Ordusu'nda görev almış, Đstanbul'a döndüğünde Harbiye'de Erkanı Harbiye'nin Görevleri dersini okutmuştur Osmanlı-Yunan Savaşınde Albay rütbesiyle Veletsin, Çatalca ve Dömeke Savaşlarında bulunmuş, 1900 yıllarında Fransız Büyük Manevralarında Osmanlı Devleti'ni ve orduyu temsil etmiştir. Aynı yıl Piyade dairesi Đkinci Başkanlığı'na getirilmiştir. 1908'de II. Meşrutiyet'in ilanında sonra birinci ferik rütbesi ile Hassa Ordusu Birinci Fıkra Komutanlığına tayin edilmiş, 31 Mart Ayaklanması'nın bastırılmasında başarılar göstermiştir. 17 Eylül 1909 tarihinde Đzmir Valiliği'ne atanmış, 2 Ekim 1910 tarihinde Bahriye Nazırlığına getirilerek valilik görevinden ayrılmış, Đbrahim Hakkı Paşa kabinesiyle birlikte nazırlık görevinden de ayrılmıştır ortalarında babası Gazi Ahmet Muhtar Paşa kabinesinde tekrar Bahriye Nazırlığı'na getirilmiş, Balkan Harbinde Trakya Şark Ordusu'nun sağ taraf 3.Ordu Komutanlığında bulunmuş, yaralandığı için istifa etmek zorunda kalmıştır. 1913'te Berlin Büyükelçiliği'ne tayin edilmiştir.

23 1917 yılında bütün görevlerinden istifa ederek Đskenderiye'de dinlenmeye çekilmiştir. Paşa 1935 yılında Napoli'ye giderken yolda ölmüştür. Mahmut Muhtar Katırcıoğlu'nun hatıra, tarih ve politika konularında çeşitli eserleri bulunmaktadır. Ruzname-i Harp (Savaş Takvimi), Maziye Bir Nazar (Geçmişe Bir Bakış), Acı Bir Hatıra, Fransızca olarak La Turquie (Türkiye), L'Allemagne (Almanya), Evenements d'orient (Şark Olayları) bunlardan bazılarıdır. Mahmut Muhtar Katırcıoğlu, TBMM'nin kuruluşundan günümüze Meclis soruşturması sonucu siyasetçi ve bürokratların Yüce Divan'a toplam 17 sevk hadisesinden birine adı karışan kişidir. Bahriye Nazırlığı döneminde Anadolu Demiryolu Kumpanyası ile ilgili olarak Đngiltere de Times Iron Works fabrikalarına 20 bin Đngiliz lirasını kefaletsiz ödeyerek "hazineyi zarara uğratmak" suçlamasıyla 30 Mayıs 1929'da Yüce Divan'a sevkedilmiş, yargılanması 3 Kasım 1929 tarihinde sona ermiştir. Yüce Divan, şirkete ödenen 22 bin Türk altınının yüzde 5 iskonto edilmek suretiyle Mahmut Muhtar Paşa'dan tahsiline karar vermiştir

24 Muzaffer Göksenin (Esentepe Mah./Muzaffer Göksenin Sk) Orgeneral Muzaffer(ettin) Göksenin, 1899 yılında Manastır'da doğmuş ve 1916 yılında Süvari Asteğmeni olarak orduya katılmıştır. Orgeneral Goksenin Ikinci Dunya Savasindan sonra otonom bir guc olarak kurulan modern Hava Kuvvetlerinin ve ozellikle 1951 den itibaren pistonlu ucaklardan jet ucaklarina gecisin mimari, zamaninin en genc generali ve orgenerali olarak bilindigi gibi ilk kez PXden esinlenen sonradan Ordu Kooperatifine (ORKO) esas teskil eden Hava Kuvvetleri Kooperatifini kurmustur. Turk Hava Kuvvetlerinin ikinci ve ilk kurmay komutanidir. Orgeneral Goksenin Istiklal ve harb madalyalari sahibidir. 31 ocak 1965'de olmus ve Istanbul'da bulunan Zincirlikuyu Asri Mezarligina defnedilmistir. Birinci Dunya Savasinda Dogu harekatinda sehit dusen subaylarin sayisinin coklugundan 1916 onalti yasinda diger silah arkadaslariyla birlikte tarihinde Kuleli Askeri Lisesinden alinip 1917 yilinda 26'ncı tümen suvari bölüğünde Filistin harekatı'na katılmıştır. 1 Ekim 1918 tarihinde Sam civarında Ingilizlere esir düşmüş ve 1920 yılında sona eren esaretten Istanbul'a donmus ve Anadoluya gecerek milli kuvvetlere katılmış, Istiklal Savaşı'nda Garp cephesinde görev yapmıştır. Orgeneral Goksenin General Fahrettin Altay'in komutasi altindaki suvari birliklerinden Izmire ilk giren "Dokuz Subay" arasindadir.

25 Istiklal Savasinin bitmesinden sonra Suvari sinifindan gonullu olarak Hava sınıfına geçerek yillarinda Hava Okulunda ve yıllarında Fransa'da havacılık eğitimi görmüştür. Birinci Dunya Savasi ve Istiklal Savasi dolayisiyla Harb Okulu egitimi yapamayan subaylar arasinda bulundugundan, yıllarında harp okulu tahsilini (okul birincisi) tamamlamis ve arkasindan bir süre Eskişehir Tayyare Mektebi'nde Uçuş Müdürlüğü yapmış, 1930 yılında girdiği Harp Akademisi eğitimini 1933 (okul birincisi)yılında bitirerek kurmay subay olmuştur yılına kadar çeşitli karargah ve birliklerde tabur komutanlığı, alay komutanlığı yapan Orgeneral Göksenin, 1944 yılında tugbayliga fakat hemen arkasindan tuğgeneralliğe yükselerek 1'inci Hv. Tugay Komutanligi, 1945 yılında tümgeneralliğe yükselerek 1'inci hv. Tümen Komutanligi görevlerinde bulunmustur. 1947'de Milli Savunma Bakanligi Hava Müsteşarlığı'na atanmış ve 1948 yılında korgeneralliğe yükselerek Hava Savunma Genel Komutanligina, ardından Genel Kurmay Teftiş Dairesine atanmıştır. 12 Haziran 1950 tarihinde korgeneral olarak Hava Kuvvetleri Komutan Vekilliğine atanan Orgeneral Göksenin 1951 yılında orgeneralliğe terfi etmiş ve 4 Mayıs 1953 tarihinde emekliye ayrılmıştır. Orgeneral Goksenin Hava Kuvvetlerinin pistonlu ucaklardan jet ucaklarina gecisin mimari, ve ilk kez PXden esinlenen sonradan Ordu Kooperatifine (ORKO) esas teskil eden Hava Kuvvetleri Kooperatifini kurmustur. Orgeneral Goksenin baris suresinin en genc generali ve orgenerali olarak bilindigi gibi Hava Kuvvetlerinin modernize edilmesinin planlarini hazirlayip yururluge koyan ilk komutandir. Emekli olduktan sonra Orgeneral Goksenin Izmir Valiligi, yillarinda Bagdat (Irak) Buyukleciligi, yillarinda Karaci (Pakistan) Buyukelciligi gorevlerinde bulunmuştur.

26 Müşir DERVĐŞ ĐBRAHĐM PAŞA (Esentepe Mah./Müşir Derviş Đbrahim Paşa Sk) (Lofça istanbul 1896). Çeşitli askeri görevlerde bulunduktan sonra müşirliğe yükseldi (1862). Karadağ ayaklanmasında türk kuvvetlerinin işkodra'ya girmesini sağladı. Başarılarından ötürü Yanya valisi oldu. 4. Ordu müşiri olarak Suriye' ye gönderildi. Kozan harekâtını başarıyla yöneterek Kozanoğlu'na boyun eğdirdi (1865). Bosna valiliğine, bir süre sonra bahriye nazırlığına getirildi Türk-Rus savaşı'nda Batum limanını ateşkese kadar başarıyla savundu. Savaştan sonra Diyarbakır ve Selanik valiliklerinde bulundu. Yeniden bahriye nazırı, ardından serasker kaymakamı ve serasker oldu. Özel bir görevle gönderildiği Mısır'da Arabi Paşa olayıyla ilgilendi. Rumeli orduları komutanıyken öldü.

27 Salih Tozan (Gülbağ Mah./Salih Tozan Sk.) (d. 1914, Balıkesir - ö. 16 Şubat 1963, Đstanbul), tiyatro ve sinema oyuncusu. Türk sinema tarihinin ilk oyuncularından olan Salih Tozan, sanat yaşamına 1933 yılında "Raşit Rıza Tiyatro Topluluğu"'nda başladı. Avni Dilligil Tiyatrosu, Muammer Karaca Tiyatrosu, Đstanbul Şehir Tiyatroları gibi topluluklarda çeşitli rollerde yer aldı yılında kamera karşısına geçerek sinemaya adım atan sanatçı, siyah beyaz dönemin sevilen karakterleri arasında olup, siroz hastalığı nedeniyle yaşamını yitirdi.

28 Bülent TARCAN (Fulya Mah./Bülent Tarcan Sk) ( ) Türk Beşleri nden sonra, bestecilik alanında dalgalar halinde gelen yeni kuşakların sürdürdüğü gelişimde Bülent Tarcan ın önemli bir rolü vardır. O, Beşler ile sonraki kuşaklara uzanan bir köprü işlevini bilinçle yerine getiren gerçek bir Türk aydınıdır. Verimini bir beyin cerrahı olarak hem tıp alanında, hem bestecilikte gerçekleştirmiştir. Askeri doktor olan babasının Anadolu da çeşitli kentlerde görev almasından dolayı, Tarcan ın çocukluğu yurt renkleriyle bezeli bir ortamda geçmiştir. Müzik yeteneğini çocukluğunda belli eden Tarcan, 9 yaşında Karl Berger den dersler alarak keman çalmaya başlamıştır. Bu eğitimin getirdiği asıl önemli nokta, 1932 yılında, onun Đstanbul Belediye Konservatuarı nın kompozisyon bölümüne girerek, Cemal Reşit Rey in öğrencisi olmasıdır. Birkaç yıl sonra Adnan Saygun la tanışan genç bestecimiz, onun müzikal kavrayışından da etkilenmiştir yılında Tıp Fakültesini bitiren Tarcan, 1950 yılında Londra Hastanesi nde beyin cerrahisi alanında uzmanlık öğrenimini tamamlamış, 1960 yılında profesör olmuştur. Ancak tıp bilimindeki kariyerini, müzik çalışmalarıyla birlikte sürdürmüştür. Bu dönemde besteciliğin yanı sıra, 1939 dan 1953 yılına dek Kadıköy Halkevi nde orkestra şefliği yapmış, kemancı ve viyolacı olarak Đstanbul da Konservatuar Orkestrası ile, Radyo Senfoni Orkestrası nda görev

29 almıştır yılında Yapı Kredi Bankası nın açtığı kompozisyon yarışmasında Arthur Honegger in kararıyla birincilik ödülünü almış, yazdığı bu Bale Suiti nin ilk iki bölümü, 1956 yılında Francesco Mander yönetimindeki Plazzo Pitti Orkestrası tarafından yorumlanmış, yapıtın tamamını kapsayan Dünya Prömiyeri ise 1957 de Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası nca gerçekleştirilmiştir yılında yazdığı Orkestra Suiti ise, önce Đstanbul Konservatuarı Orkestrası, 1965 yılında Lessing yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası tarafından seslendirilmiştir. Bülent Tarcan ın 1935 te başlayan bestecilik serüveni, üç evreye ayrılabilir. Đlk evre Arayış dönemi sayılabilir de büyük orkestra için yazdığı Masallar başlıklı yapıtla, ikinci evrenin tırmanışı başlar. Tarcan, 1960 yılı dolaylarına değin yazdığı orkestra yapıtlarıyla bu ikinci dönemde yükselişini sürdürmüştür de yazılan üçüncü suit ve onu izleyen yapıtlar, bestecinin Olgunluk Dönemi nin verimleri arasındadır. Stil açısından bakıldığında, 1970 ten sonra yeni klasikçi yaklaşımını aşan bir yaratıcılığa yöneldiği görülür yılında tıp fakültesindeki profesörlük görevinden emekliye ayrılan Tarcan, Đstanbul Mimar Sinan Üniversitesi Konservatuarı nda kompozisyon profesörlüğü yapmaya başlamıştır.

30 Aytekin Kotil (Fulya Mah/Aytekin Kotil Cd.) (d Çayeli, Rize - ö. 9 Ağustos 1992 Đstanbul) Türk siyasetçi. Đstanbul'un Cumhuriyet dönemindeki 23. belediye başkanıdır. SHP Đstanbul milletvekili olan Kotil TBMM Başkan Vekilliği görevinde de bulunmuştur. Aytekin Kotil 1934 yılında Rize'de doğdu yılında girdiği Đstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi ni 1960 yılında bitiren Kotil Đstanbul Barosu'na bağlı olarak [1] serbest avukatlık yaptı yılında eşi Görsev hanımla evlenen Kotil'in üç çocuğu vardır: Dilek, Serhan ve Gökhan yılında Ali Topuz'un milletvekilliğine seçilmesinden sonra CHP Đstanbul Đl başkanlığına getirildi. CHP içinde "ortanın solu" politikasının temsilcilerinden olan Kotil 1977 yılındaki yerel seçimleri kazanarak 14 Aralık 1977'de Đstanbul belediye başkanlığı görevine başladı. Halkçı, toplumcu bir belediyecilik anlayışıyla belediyecilik yapan Kotil 12 Eylül darbesi nedeniyle Milli Güvenlik Konseyi kararıyla 12 Eylül 1980 günü görevinden alındı yılında SHP'den Đstanbul milletvekili olarak TBMM'ye girdi yılında TBMM Başkan vekilliği görevine seçildi yılında erken seçime gidilmesi üzerine tekrar milletvekili olmak isteyen Kotil, parti içindeki önseçimleri kazanamayarak listeye giremedi. Karaciğer rahatsızlığından kaynaklanan solunum ve dolaşım yetmezliği nedeniyle 9 Ağustos 1992 günü Đstanbul'da yaşamını yitirdi.

31 Celal Atik (19 Mayıs Mah/Celal Atik Sk.) (d ö. 27 Nisan 1979) Dünya ve Olimpiyat Şampiyonu Türk güreşçisidir yılında Yozgat ın Boğazlıyan ilçesinin Gürden (Yazıkışla) köyünde doğan Atik; soyadını Mustafa Kemal Atatürk ten almıştır yılında düzenlenen Türkiye Şampiyonası'nda Atik'in çevik hareketlerinden dolayı onu seyretmekte olan Atatürk'ün Sen çok atik bir pehlivansın, soyadın da Atik olsun önerisinde bulunması sonucu, Celal Doğan olan soyadı Atik olarak değiştirilmiştir. Oldukça başarılı bir kariyer geçiren Atik; yılları arasında yapılan tüm ikili karşılaşmalarda rakiplerini yenmiştir. Güreşçilik kariyeri bittikten sonra da 1955 yılı ile 1979 yılları arasında Milli Takım Baş Antrenörlüğü yapmıştır.

32 Cemal Sahir (Gülbağ Mah./Cemal Sahir Sk) ( ): Tenor, rejisör ve oyun yazarı Mehmet Cemalettin Kehlibağcıoğlu (Cemal Sahir) Đstanbul da doğdu. Babası II. Abdülhamid in Kehribarcıbaşısı Benli Mehmet Ali Bey dir. Đlk derslerini özel hocalardan aldı. Vefa Đdadisi ve Rehber-i Đttihadi Terakki de eğitim gördü te Darülbedayi nin akşam derslerine katıldı te Ticaret Ziraat Nezareti nin sınavını kazandı ve Avusturya-Macaristan Đmparatorluğu döneminin Budapeşte sine gönderildi. Kısa bir süre sonra ticaret mektebinden ayrılıp Krallık Sanat Akademisi nde oyunculuk ve şan eğitimi gördü. Bir yandan Ulusal Tiyatro da sahnelenen operetlerde figüranlık yaptı. I. Dünya Savaşı sebebiyle öğrenci tahsisatının kesilmesi üzerine Viyana Tiyatrosu ve Burgtheater de figüranlık yaparak geçimini sağladı. Đstanbul a döndü de alaturka müzikle operet temsilleri vermek üzere kurulan ilk ve tek topluluk olan Đstanbul Operet Heyeti yle sahne almaya başladı. Kısa zamanda ün yaptı ve hanımların hayranlığını kazandı. Batı müziği eşliğinde operet sahnelemeyi kafasına koyan Sahir parlak ününden faydalanarak Ertuğrul Sineması nı kiraladı ve Sahir Opereti adıyla kendi topluluğunu kurdu. Bu tarihten itibaren Cemal Sahir ismini kullandı de perdelerini açan topluluk ikinci prodüksiyonu Çardaş Fürstin le olağanüstü ilgi uyandırdı. Birkaç kez dağılıp toplanan oluşum sadece yabancı topluluklara kiralanan Beyoğlu ndaki Fransız Tiyatrosu nda Kontes Mariça yı başarıyla sahneledi.

33 Bütün konsolosluklara gönderilen davetiyelerde; memleketinizde bu eserler oynanıyor, gelin bakın, bunu türk gençleri de başarabiliyor şeklinde bir ifade yer almıştır. Cemal Sahir, ekonomik nedenlerden ötürü sezonunda Kadıköy deki Süreyya Opereti nde çalışmaya başladı. Burada hem şarkı söyledi hem de operetleri sahneye koydu ve Süreyya Opereti ne altın dönemini yaşattı. Tekrar canlanan Sahir Opereti, Đzmir li emprezaryo Nuri Genç in organizatörlüğünde faaliyetlerini sürdürdü. Aralarında Cemal Sahir in yanı sıra değişmez partneri Nuvart Hanım, Sâlah Cehdi, Mümtaz Ener ve Muammer Ruşen in (Karaca) olduğu topluluk Đzmir de Elhamra Sineması nda Kontes Mariça, Çardaş Fürstin, Leblebici Horhor ve Ayşe gibi eserleri sahneleyerek büyük başarılar elde etti. Nuri Genç topluluğu Adana, Mersin ve Tarsus a taşıdı de geçirdiği bir sahne kazası sonucu bel kemiği çatlayan ve sakat kalan yakışıklı jön Cemal Sahir bir daha sahneye çıkamadı. J.Strauss un Yarasa, F.Lehar ın Şen Dul, Lüksemburg Kontu, Leo Fall un Đstanbul Gülü, I. Kálmán ın Çardaş Fürstin ve Kontes Mariça, E. Audran ın La Mascotte gibi pek çok klasik operetlerin yanı sıra Muhlis Sabahattin ve Musahipzade Celal in müzikli oyunlarını ilk defa ülkemizde sahneleyen Sahir ne yazık ki ölümüne dek 40 yıl boyunca unutulmuşluk ve sefalet içinde yaşadı.

34 Süleyman Nazif (Meşrutiyet Mah./Süleyman Nazif Sk) (1870 Diyarbakır - 4 Ocak 1927 Đstanbul) Servet-i Fünun dönemi Türk şairi, yazarı ve devlet adamıdır.eğinli Said Paşa'nın oğlu... Babası şair ve tarihçi Said Paşa, dedesi Süleyman Nazif Efendi, büyük dedesi Đbrahim Cehdi Efendi, devirlerinin değerli ilim ve edebiyat mensuplarından idiler. Farsça'yı babasından, Arapça'yı Muş müftüsü Emin Efendi'den Fransızca'yı da Aleksandır Gregoryan dan öğrenmiştir. Osmanlı ve erken cumhuriyetin önemli Türk aydınlarındandır. Öğrenimini özel yollardan gerçekleştirdi. II. Abdülhamit yönetimine karşı mücadale edebilmek için 1887'de Paris'e kaçmak zorunda kaldı, sekiz ay sonra döndü. II. Abdülhamit tarafından vilayet mektupçusu sıfatıyla Bursa'da ikamete memur edildi ( ). Bu dönemde Mısır'da Đmzasız Risaleler'i yayınlanmış, ve Servet-i Fünun'a da Đbrahim Cehdi müstearı ile yazılar göndermişti. 1908'de Đstanbul'a döndü. Daha sonra Đttihad ve Terakki (Birleşme ve Yükselme) Fırkası (Partisi)'ne üye oldu. II. Meşrutiyet'ten sonra Basra (1909), Kastamonu (1910), Trabzon (1911) valiliklerinde bulundu. 1912'de Hak Gazetesi'ni çıkardı. 1913'de Musul ve 1914'de Bağdat valilikleri yaptı. 1915'te devlet memurluğundan ayrılıp tüm zamanını yazarlığa ayırdı. 1918'de Cenap Şahabettin ile birlikte Hadisat Gazetesi'ni çıkardı. Hadisat Gazetesi'nde Đstanbul'u işgal eden emperyalistleri uyararak halkın böyle bir işgali kaldıramayacağını söyledi. Đstanbul'un işgalini sert dille eleştirince Đngilizler tarafından

35 Malta adasına sürüldü. Orada 20 ay kadar kaldı. Dönüşünde bir süre daha yazmaya devam etti. 1927'de zatürreden öldü. Cenaze giderleri, Türk Hava Dergisine yaptığı bir çok yazı yardımlarının yüklediği manevî bir borçla Türk Hava Kurumu tarafından karşılandı. Süleyman Nazif in cenazesi, belediye cenaze arabasıyla Ayasofya ya getirildi. Namazı orada kılındıktan sonra Edirnekapı dışında toprağa verildi. Kabri Đstanbul Belediyesi nce yaptırıldı. Daha sonra vefat eden büyük Türk şairi Mehmet Akif te hemen yanı başına defnedilmiştir.

36 Hüsrev Gerede (Teşvikiye-Harbiye Mah./Hüsrev Gerede Cd.) (12 Mart 1886, Edirne 1962, Đstanbul), Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet tarihininin önemli isimlerinden olan Türk asker, politikacı ve diplomattır. Kurtuluş Savaşı sırasında iç isyanların bastırılmasında rol oynadı. Savaştan sonra Büyükelçi ve milletvekili olarak görev yaptı. Hersekli 1886 yılında Edirne'de doğdu. Rıdvanbeyoğlu ailesinden Ferik (Korgeneral) Mehmet Ali Paşa ile Mah-I Nur Hanım ın oğludur yılında Harp Akademisi ni kurmay yüzbaşı olarak bitirdi. I. Dünya Savaşı'nda Doğu Cephesi'nde görev aldı. Mustafa Kemal ile Samsun a çıkarak Kurtuluş Savaşı nı başlatan 18 kişiden birisidir. 19 Mayıs 1919 dan itibaren Mustafa Kemal Paşa'nın kurmay heyetinde istihbarat ve siyasi şube müdürlüğü yaptı. Havza, Amasya, Erzurum, Sivas ve Ankara daki tüm mili mücadele hareketlerine katıldı. Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı nda Trabzon milletvekili olarak bulundu. Đstanbul'un işgali üzerine Ankara'ya geçti, Trabzon milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin çalışmalarına katıldı. Gerede Đsyanı'nı bastırmakta gösterdiği başarıdan dolayı Atatürk daha sonra kendisine Gerede soyadını verdi.

37 Cumhuriyet döneminde askerlikten ayrılarak, Budapeşte, Sofya, Tahran, Tokyo, Berlin ve Rio de Janeiro Büyükelçiliklerinde bulundu. Türkiye'nin Mihver Devletleri yanında savaşa katılması için çalışmalar yürüttü yılında Rıza Pehlevi nin Ankara ya gelmesini ve Türk-Đran dostluğunu güçlendirilmesini sağladı. Tokyo Büyükelçiliği sırasında Ertuğrul Şehitliği'ndeki anıtı restore ettirdi. Gerede, 1949 a kadar millet meclisinde çeşitli illerin temsilciliğini yapmayı da sürdürdü yılları arasında Urfa, yıllarında Sivas milletvekiliydi. Diplomat Galip Kemal (Söylemezoğlu) Bey'in kızı Lamia Hanım ile evli olan Hüsrev Gerede'nin Ali Faruk ve Mehmet Selçuk adlı iki oğlu olmuştur. Gerede nin Japonya ve Almanya üzerine kitapları vardır. Atatürk ile ilgili anılarını yayımlamıştır. Đstanbul, Şişli de, uzun yıllar yaşadığı caddeye Hüsrev Gerede anısına bir anıt dikilmiştir.

38 Prof.Dr.Mim Kemal Öke (Harbiye Mah./Mim Kemal Öke Cd.) (d. 1884, Đstanbul, Türkiye) - (ö. 1955), Askeri Rüştiye ve Tıbbiye Đdadiyi bitirdi. Mektebi Tıbbiye-i Şahane yi (Askeri Tıp Okulu) Hekim Yüzbaşı rütbesiyle ile 1919 yılında bitirdi. Gülhane Askeri Tıp Akademisi'nde stajını tamamladıktan sonra Cerrahi ihtisasına başladı. Trablusgarp Savaşı savaşında gönüllü olarak Derne Cephanesinde görev aldı. Dönüşünde Gümüşsuyu Asker hastanesinde operatör ve röntgen uzmanlığına atandı. Bir ara Çanakkale de 5. Ordu Sağlık Başkanı yardımcısı ve menzil müfettişliği başhekimi oldu. I. Dünya Savaşı sırasında kurulan bulaşıcı hastalıklarla mücadele kuruluna başkanlık etti. Savaş sonunda Gülhane Askeri Tıp Akademisi'nde Prof.Dr. Weiting in yerine cerrahi hocası oldu. Türk Kurtuluş Savaşı'nda Ankara Cebeci Merkez Hastanesi binasında görevini sürdürürken, Gülhane Askeri Tıp Akademisi 1. hariciye kliniğini yönetti. Sakarya Meydan Muharebesi sırasında Isparta da ağır yaralılar için Kızılay Hastanesini kurdu. Atatürk ün ölümüne kadar onun sağlığı ile yakından ilgilenmiştir. Hür Ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locası'nda Büyük Üstat olarak görev yaptı.

39 Taşkışla Taşkışla, Đstanbul'un Taksim semtinde yer alan, günümüzde Đstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi olarak kullanılan yeni rönesans üslubunda Osmanlı kışlasıdır. Taşkışla Osmanlı döneminde yılları arasında Đngiliz mimar Williams James Smith ve yardımcısı Osmanlı kalfa Đstefan tarafından yapılmıştır. Yapı yeni rönesans üslubu kullanılarak Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane (Askeri Tıbbiye) için hastane olarak tasarlanmıştır Kırım Savaşı'nda Fransız askerlerinin tedavisi için hastane olarak kullanıldı. Savaştan sonra Taşkışla uzunca bir süre kullanılmadığı için 1860 yılında onarılarak Dolmabahçe Sarayı'nı korumak amaçlı askeri kışla olarak kullanılmaya başlanmıştır. 31 Mart olayları sırasında Taşkışla'nın içinde kalan Ava Taburu ile Hareket Ordusu birlikleri arasındaki çarpışmalara sahne olmuştur. Cumhuriyet'in ilanından sonra Taşkışla Maarif Vekaleti'ne devredilmiştir yılları arasında ikinci büyük onarımdan geçtikten sonra Đstanbul Teknik Üniversitesi Rektörlüğü ve Mimarlık-Đnşaat Fakültesi olarak kullanılmaya başlanmıştır yılında Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından korunması gerekli birinci sınıf tarihi yapı olarak listeye alınmıştır yılında ĐTÜ'nün kent içinde bulunan yerleşkelerini Maslak'ta yer alan Ayazağa Yerleşkesine taşımasıyla Taşkışla'nın da boşaltılması gündeme gelmiştir. Dönemin hükümeti tarafından otel olarak kullanılması amacıyla 49 yıllığına bir yapı firmasına

40 kiralanmıştır. Bunun üzerine 1988 yılında Đdare Mahkemesi'nde kararın iptali için bazı öğretim üyeleri tarafından dava açılmıştır. Đdare Mahkemesi önce yürütmeyi durdurma kararı alıp, ardından 1989 yılında tüm idari işlemleri iptal ederek Taşkışla'nın ĐTÜ'de kalmasına karar vermiştir Gölcük Depremi ile hasar gören yapı üçüncü bir onarımdan geçmiştir. Günümüzde Taşkışla ĐTÜ Mimarlık Fakültesi olarak kullanılmaktadır. Taşkışla dikdörtgen planlı, ortası avlulu, bir bodrum ve iki tam katlı bir yapıdır. Köşelerindeki bölümler hem cepheden dışarıya doğru taşırılarak, hem de üç katlı yapılıp çatıdan daha yukarıya yükseltilerek vurgulanmıştır. Cephelerde katlar birbirinden yatay silmelerle, bütün pencereler de birer çift gömme ayakla ayrılmıştır. Đkinci kat pencereleri, üstlerindeki üçgen alınlıklarla daha belirgin hale getirilmiştir. Yapıya batı cephesinin ortasında yer alan, Eski Yunan taklidi 8 adet sütunların taşıdığı bir portikten girilir. Plan şeması her iki katta da aynıdır ve bütün yapıyı dolanan bir koridorla buna açılan büyük mekânlardan oluşur. Batı ve doğudaki uzun kollarda koridor ortadadır; kuzey ve güneydeki kollarda ise bir yanı iç avluya bakar.

41 Halil Đbrahim Karaoğlanoğlu (Huzur Mah./Đbrahim Karaoğlanoğlu Cd.) (d Tavas, Denizli- ö. 1974, Kıbrıs) Kıbrıs Harekâtı'nda Kıbrıs'a ilk çıkan Türk Silahlı Kuvvetleri 50.Piyade Alayı'nın komutanı. Piyade Kıdemli Albay Karaoğlanoğlu, alayı ile birlikte Piladini Plajı'na çıkmış ve harekatın ikinci gününde (21 Temmuz 1974) bir havan mermisi ile ağır yaralanarak hayatını kaybetmiştir. Öldüğü Piladini Plajı bugün Karaoğlan Plajı olarak anılmaktadır. Đsmi Kıbrıs ve Türkiye'de daha bir çok yere verilmiştir. Şehit Karaoğlanoğlu Vapuru olarak adlandırılan 1977 yapımı Đstanbul Şehir Hatları vapuru, Girne'nin batısında, çıkarmanın yapıldığı kumsalın bitişiğindeki Karaoğlan Köyü (eski adı Girne Aya Yorgisi), Osmaniye'nin çarşı merkezindeki Şehit Albay Halil Đbrahim Karaoğlanoğlu Parkı, Patnos'da (Ağrı), Altındağ'da (Ankara), Manavgat'ta (Antalya), Adilcevaz'da (Bitlis), Odunpazarı'nda (Eskişehir), Islahiye'de (Gaziantep), Toroslar'da (Mersin), Kocaeli'de(Đzmit), Karatay'da (Karatay), Malatya'Da Muğla'da, Van'da, Yerköy'de (Yozgat) ve Kıbrıs'ta birer ilköğretimokulu, Refahiye'de (Erzincan) bir yatılı ilköğretimbölge okulu, Adilcevaz'da (Bitlis), Tire'de (Đzmir), Van'da birer lise adının verildiği yerlerdendir

42 Darülaceze Okmeydanı'nda metrekarelik bir alan üzerine kurulmuştur. Darülaceze, 1895 yılında padişah II. Abdülhamit'in fermanı üzerine Sadrazam Halil Rıfat Paşa tarafından Bir idare binası, sekiz aceze pavyonu, çocuk yuvası, revir ve hastane, cami, kilise, sinagog, iş ocakları, aş ocağı, fırın, hamam, çamaşırhane, gasilhane, berberhane, hemşire ve bakıcılar için personel lojmanları, rehabilitasyon merkezi, hayvan kesimhanesi, demirbaş eşya deposu, kuru gıda ambarı, yaş sebze ve meyve muhafaza deposu, buzhane gibi üniteleri içine alan 20 binadan oluşmaktadır. Burada yüzyıldan beri din, mezhep, dil, ırk, sınıf ve cinsiyet farkı gözetmeksizin bakıma muhtaç kimsesiz, yaşlı ve sakat insanlarla, sokağa terkedilmiş 0-6 yaş arası çocuklar ücretsiz olarak, her türlü ihtiyaçları karşılanarak barındırılmaktadır.

43 Bugün Đstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı olan kurum, mülhak bütçe ile yönetilmektedir. Darülaceze'nin gelirleri belediye yardımı, hayırseverlerin bağışları, zekat, adak, kurban bağışı, gayrimenkul hibeleri ve bunlardan alınan kiralar ile belediyece tahsil edilen %10 eğlence resminin %10'undan oluşmaktadır.

44 ETFAL HASTAHANESĐ 1893 yılında padişahın emriyle 32 yaşındaki Dr. Đbrahim Bey, Almanya'da ihtisasa gönderilir.1,5 yılını Bonn'da Prof.Dr. Friedrich Schultze'nin kliniğinde ve Prof.Dr.Dittmar Frinkler ile Dr. Water Kruse'nin Hijyen Enstitüsünde bakterioloji ve hijyen konularında çalışarak sürdürür. Daha sonra Berlin'e geçerek Robert Koch Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü'nde 16 ay kalır. Son 8 ayını ise Prof.Dr.Adolph Baginsky'nin Çocuk Hastalıkları Kliniği'nde geçirir ve 1896 yılında yurda döner. Deniz Hastahanesi uzman hekimliğine atanır yılı Şubat ayının 12'sinde saraya çağırılır ve II. Abdülhamid'in kızı 8 aylık Hatice Sultan'ın hastalığını tedavi etmesi istenir. Muayene eder, önceden konulan difteri tanısını doğrular ve çocuğun konvülsiyon geçirmekte olduğunu, prognozun maalesef ümitsiz bulunduğunu, Padişahın kendisini büyük üzüntüye hazırlanmasını söyler. Nitekim Hatice Sultan aynı gün öğleden sonra vefat eder. Padişahın kızının anısını yaşatmak üzere bir hayır yaptırmayı düşündüğünü söylemesi ve fikrini sorması üzerine, koskoca Osmanlı Đmparatorluğu toprakları üzerinde henüz bir çocuk hastanesi bulunmadığını ifadeyle, çocukları hastalıklardan koruyacak, hastalananları tedavi edecek ve en

45 ileri tıp araştırmalarından yararlanarak incelemelerde bulunacak bir çocuk hastanesi kurulmasının çok uygun olacağı konusunda telkinde bulunur. Padişah bir gün düşündükten sonra öneriyi kabul eder ve Dr. Đbrahim Bey'i 18 Şubat 1898'de hastaneyi kurmakla görevlendirir. Aynı zamanda saray hekimi olarak da yanında alır. 12 Mayıs 1899'da hastanenin baştabipliğine atanır. 13 Mayıs 1898'da temeli atılan hastane, 5 Haziran 1899'da hizmete açılır. Hastanenin 1908'den sonraki durumu Abdülhamid II'nin tahtan indirilip 27 Nisan 1908'de Selânik'e gönderilmesinden sonra Hamidiye Etfal Hastanesi hâmisiz kalmış ve ihmale uğramıştır. Hastanenin yönetimi önce Maliyeye, kısa bir zaman sonra da Đstanbul Belediyesi Sağlık Đşleri Müdürlüğüne devredilmiştir. Bu işlemler birkaç ay içinde cereyan etmiş ve hastane yöntemi 1 Ekim 1908'de tamamen Belediyeye bırakılmıştır. O güne kadar başhekimlik yapan Dr.Đbrahim Bey kadro dışı kalmıştır. Hekim kadrosu hemen tamamen değiştirilmiş olup başhekimliğe Bakteriolog Dr.Şevket Bey getirilmiştir. Kendisi bu görevi 'den 'a kadar ifâ etmiştir. Onu izleyen tarihlerde kısa sürelerle başhekimlik görevine getirilen jinekolog Dr. Đsmail Ahmet, pratisyen hekim Dr.Hikmet Süreyya ve bakteriolog Dr.Bahaattin Burhan beylerdir. Hamidiye Etfal Hastanesi Balkan Savaşı, Birinci Dünya Savaşı ve Mütareke yıllarında elindeki olanaklarla hem halkın hizmetinde olmuş, hem de cephelerden gönderilen yaralı askerlerin tedavilerini üstlenmiştir. Hastanede Cumhuriyet dönemi 1922'de başhekimliğe getirilmiş olan Dr. Mehmet Kâmil (Berk) Bey'le başlamıştır denebilir. Dr. Mehmet Kâmil Bey bu görevde 1926 yılına kadar kalmıştır. Ondan sonraki başhekim Dr.Rıhat Hamdi Bey operatördü ve 'dan 'ye kadar başhekimlik yapmıştır yılında "Đstanbul Şişli Çocuk Hastanesi Tıbbı Müsamere Zabıtları" adında bir dergi yayınlamaya başlamıştır.

46 "Hamidiye Etfal Hastanesi", 1922'den itibaren "Şişli Çocuk Hastanesi" adını almış ve yönetimi Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığına geçmiştir. Hastanede 20 Ekim 1924'te bir Ebe Okulu açılmış ve 25 öğrenci ile faaliyete geçmiştir. 1926'da ilk mezunlarını vermiştir. Gitgide artan öğrenci sayısıyla ülkenin ebe ihtiyacını 1957 yılına kadar karşılama görevini ifa etmiştir Üniversite Đnkılâbında Haydarpaşa'daki Tıp Fakültesi klinikleri Đstanbul tarafına nakledilmiştir. Bunlardan ikisi Şişli Çocuk Hastanesinde yerleşmiştir. Biri Prof.Dr.Đhsan Hilmi Alantar'ın başında bulunduğu Çocuk hastalıkları Kliniği, diğeri de Prof.Dr. Đhsan Hilmi Alantar'ın başında bulunduğu Çocuk Cerrahisi ve Ortepedi Kliniğidir. Çocuk Cerrahisi ve Ortapedi Kliniği 1947'ye, Çocuk Kliniği ise 1950'ye kadar öğretim ve eğitim faaliyetlerini hastanemizde yürütmüşlerdir. Cumhuriyet döneminde hastanenin donanımı ve kadrosu geliştirilmiş, ihtisas verme faaliyeti başlamış ve hastane bünyesinde yeni yardımcı okullar açildığı gibi inşaat faaliyetleri de gösterilmiştir. Hemşire ve Laborant Okulu yılları arasında; Yardımcı Hemşire Okulu ; Teknisyen Kursları 1964 den intibaren; Gözlükçülük Kursları; Florence Nightingale Yüksek Hemşire Okulu ; Ana- Çocuk Sağlığı Đstanbul Merkezi bunlar arasında olup, hastane 21 ihtisas dalında asistan eğitimi vermektedir.