Səhər. Bakü-İstanbul Çanakkale hattı... SAYFA 36 ÖZÜMÜZ SÖZÜMÜZ. Zəfərdən Zəfərə gedən yol SAYFA 56 YAŞINDA. Bakü Türk Anadolu Lİsesİ

Transkript

1 Bakü Türk Anadolu Lİsesİ YIL 1 / SAYI: 1 MAYIS 2014 Azerbaycan ın kederi bizim kederimiz, sevinci bizim sevincimizdir. M. Kemal ATATÜRK Səhər Her SEHER bir bülbül ötsün bağımızda Her gece bir yıldız olsun göğümüzde... Bİz bir millet, İkİ devletiz. Haydar ALİYEV OKULUMUZ 20 YAŞINDA Bakü-İstanbul Çanakkale hattı... SAYFA 36 ÖZÜMÜZ SÖZÜMÜZ HAYALLERİMİZ HEP BİR SAYFA 14 Zəfərdən Zəfərə gedən yol SAYFA 56

2

3 01 İÇİNDEKİLER SƏHƏR İÇİNDEKİLER Bakü Türk Anadolu Lİsesİ 04 OKULUMUZ 09 Bekleyen Sayfalar 10 BEŞ YILIN ARDINDAN 12 tarihi roman 20 DÖRT YILIN ARDINDAN 22 OKULUMUZDA BİR RESSAM 24 Türkİye den özlemle selamlar 27 Bİr öğretim metodu 28 SATRANÇ ŞAHMAT-EFSANESİ 30 XIZIDA BİR GUN 34 BİR MANGA DA BİZDEN. 42 karikatürler 44 TARİHTE AZERBAYCAN TÜRKİYE KARDEŞLİĞİNE KISA BİR BAKIŞ 48 Unutulmaz yaz tatili 50 BİLİM ŞENLİĞİMİZ 52 OKULUMUZDA BİR ŞAİR 54 Kardeşlİk Zamanı 58 Müzİğİn Büyüsünde Kendİmİ Bulmak 60 PROJE ÇALIŞMALARIMIZ 62 BAŞARILI OLMANIZ İÇİN ÖNERİLER Səhər İmtiyaz Sahibi: BakÜ TÜRK ANADOLU LİSESİ ADINA İRFAN ÖZEN Okul Müdürü Dergi Sorumlusu: ÖMER DURAK Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni SƏHƏR Yayın Kurulu GÜRAY YILMAZ MURAT DEĞER Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni YIL 1 / SAYI: 1 MAYIS 2014 Tarih Öğretmeni Dr. Melahat Mürşüdlü Azerbaycan Dili ve Edebiyatı Öğretmeni HAMZA ÖZER Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni QAZANFER MURADOV Azerbaycan Tarihi Öğretmeni ALİ TEZCAN Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Design & Print Max Offset

4 02 OKUL MÜDÜRÜMÜZ 03 EDİTÖRDEN Değerlİ okuyucular editör Bakü Türk Anadolu Lisesi olarak amacımız, Bir Millet İki Devlet sözünün bir gereği olarak dost ve kardeş ülke Azerbaycan da karşılıklı işbirliğine dayalı; yüksek bilim, kültür ve ahlak anlayışını yerleştirmek, nitelikli eğitim yoluyla önce Türk Dünyası na daha sonra bütün dünyaya model olabilecek nesiller ve bu nesillerin mimarlarını yetiştirmektir. Bir diğer amacımız da kişisel ve toplumsal sorumluluk bilincine sahip, özgüveni tam, öğrenmekten yaşam boyu kopmayan, etkili iletişim kurabilen, her yönüyle nitelikli bir yaşam süren, ülkesine ve insanlığa hizmet için gereken beceri, tutum ve sorumlulukları edinmiş bireyleri yetiştirmek ve topluma kazandırmaktır. Bu hedefler doğrultusunda yaklaşık olarak 20 yıldır Azerbaycan da eğitim-öğretime devam eden okulumuz yetiştirdiği öğrenci profili ile Azerbaycan da örnek gösterilen bir okul olmuştur. Azerbaycan-Türkiye arasındaki dostluk ve kardeşlik köprüsünü kuvvetlendiren okulumuzda eğitim alan öğrenciler, millet ve vatan sevgisi ile yoğrulmuş dürüst, başarılı birer vatandaş kimliğini kazanmaktadırlar. Okulumuz mezunları Azerbaycan nın önemli kurumlarında görev almakta ve Azerbaycan- Türkiye arasındaki ilişkilere büyük katkıda bulunmaktadırlar. Değerli veliler, Azerbaycan ı çok seven ve Azerbaycanlı kardeşlerimizin çocuklarına eğitim hizmeti sunmaktan memnun olan bir kadroya sahip okulumuzda, sizlerin de desteği ile yönetimöğretmen kadrosu olarak eğitim-öğretim hizmetini sağlıklı bir ortamda, çağın gereklerine göre yapma ve yapabildiklerimizin en iyisini yapmanın gayreti içerisindeyiz. Değerli öğretmenler, 2009 yılından itibaren öğretmen, müdür yardımcısı ve son olarak bu eğitim-öğretim yılında müdür olarak gururla çalıştığım okulumuzda teslim aldığım görev bayrağını daha da yükseklere çıkarma gayreti içinde oldum. Sizlerle beraber güzel işler yaptığımıza ve bu güzelliklerin gelecek yıllarda da devam edeceğine inanıyorum. Sevgili öğrenciler, Gururla çalıştığımız bu güzide eğitim yuvasında geleceğe umut ve güvenle bakan siz gençleri görmekten son derece mutluyuz. Hedefleriniz doğrultusunda büyük bir azim ve coşkuyla çalıştığınız sürece, başarılı olacağınıza ve hem kendiniz hem de toplum için çok faydalı işler yapacağınıza inanıyorum. Değerli okuyucular, Malumunuz üzere bu eğitim-öğretim yılı sonunda buradaki görev süremi tamamlamış olacağım. Bir taraftan burada çalışıp güzel işler yapmanın verdiği gururu, diğer taraftan ise okulumuzdan, bu güzel ülke Azerbaycan dan ve burada tanışıp çok sevdiğim gerek Azerbaycanlı gerekse Türk dostlarımdan kısa süre sonra ayrılacak olmanın üzüntüsünü yaşıyorum. Bu vesileyle buradaki çalışma sürem boyunca tanıştığım tüm dostlarıma, desteklerini benden hiç bir zaman esirgemeyen öğrenci velilerime, mesai arkadaşlarıma çok teşekkür ediyor, kendilerine huzur, mutluluk ve sağlık dolu günler diliyorum. Son olarak, bu eğitim ve öğretim yılında ilk defa başlattığımız dergi çalışmasının uzun soluklu olmasını temenni eder, emeği geçen bütün öğretmen ve öğrencilerimi yürekten kutlarım. Merhaba, Bakü Türk Anadolu Lisesi nin misyon ve vizyonu çerçevesinde okulumuz öğretmen ve öğrencileriyle hazırlamaya çalıştığımız dergimiz, bir bakıma eğitim öğretim faaliyetlerimizin kısa bir özeti niteliğini taşıyor. Bu açıdan dergimizin önemli bir çalışma olduğunu düşünüyorum. Faulkner yazmak insan kalbini yüceltmek dir der. Bu sözün ne kadar doğru olduğunu bilmem ama bence yazmak, durmadan konuşan kainatın dilini anlamak demektir veya yazmak kainata hakkıyla bakmayı bilmek demektir. Bu çerçevede öğrencilerimizin hikaye, şiir ve deneme yazılarının dergide yer almasına önem verdik. İlkler her zaman zor ve eksikleri olsa da kıymetlidir. Bundan sonraki dergi çalışmalarımızda öğrencilerimizin daha fazla ilgi göstereceğini umuyorum. Dergimizde yer alan bir başka önemli çalışma da, uzun yıllar okulumuzda hizmet vermiş çok kıymetli Azerbaycanlı öğretmenlerimizle yaptığımız söyleşiler Bunun dışında öğrencilerimizin geçtiğimiz ay içerisinde 18 Mart Çanakkale Şehitlerini Anma Programı çerçevesinde Türkiye ye yaptıkları gezi ve sonrasında hazırladıkları samimi ve içten yazı, programın amacına ulaştığının açık göstergesi Mezun öğrencilerimizden DÖRT YI- LIN ARDINDAN, bu sene görev süresini dolduran öğretmenlerimiz adına aynı paydaş duyguların işlendiği BEŞ YILIN ARDINDAN ve geçtiğimiz yılarda görev yapıp görev süresini doldurmuş öğretmenlerimizin ortak duygularının işlendiği TÜRKİYE DEN SELAM başlıklı yazılar,uzun ve bir o kadar anlamlı bir sürecin sonunda duyguların dile gelmesi açısından son derece kıymetli yazılar Okulumuzda yapılan bazı gezi ve gözlem etkinlikleri, bilim şenliklerinde elde edilen başarılar, hepimizi gururlandıran çalışmalar, dergimizin farklı konu başlıklarını oluşturdu. Evet, harflerin duygularla birleşip, cümlelerin içinde dans edebilmesidir yazmak Resim ve müzik yetenekleriyle, aynı zamanda okul başarılarıyla herkesin takdir ettiği öğrencilerimizin, eserleriyle beraber kendi dünyalarını anlattıkları yazılar da dergimizin içeriğini zenginleştirdi diyebilirim. Şiirleriyle kendi his dünyasını bizimle paylaşan sevgili öğrencilerimizin eserlerinin dergimizde yer alması, hem öğrencilerimizin şiir sevgisini artırmak; hem de yazma tutkusunun gelişmesini sağlamak açısından önemli olduğu kanaatindeyim. Çünkü şiir, kişinin iç çırpınışlarına kanat takıp uçması ve göklere çıkıp oradan yeryüzüne bakması değil midir? ODLAR YURDU nda kardeşlik meşalesinin ebediyen yanacağı inancının bir nişanesi olarak, okulumuzun kuruluşunun 20. Yılına özel çıkardığımız dergimizi, öğretmen ve öğrencilerimizin çalışmalarını paylaşacağı bir alan olması açısından önemsiyor, keyifle inceleyeceğinizi ve okuyacağınızı umut ediyorum Her SEHER bir bülbül ötsün bağımızda Her gece bir yıldız olsun göğümüzde Ömer DURAK Türk Dİlİ ve EdebİyatI Öğretmenİ

5 04 OKULUMUZ 05 OKULUMUZ OKULUN TARİHÇESİ Bakü Türk Anadolu Lisesi T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ve Azerbaycan Respublıkası Tahsil Nazırlığının 28 Şubat 1992 tarihinde imzalanan mütabakat zaptına göre tarihinde açılmıştır. Azerbaycan Respublikası Tahsil Nazırlığınıa bağlı 174 Nolu okulun 4.katında faaliyete başladı.174 Nolu okul adı Azerbaycan Tahsil Nazırlığının tarih ve 689 sayılı emri ile Bakü Türk Anadolu Lisesi olarak değiştirilmiştir. BAKÜ TÜRK ANADOLU LİSESİ OKULUMUZ Bir Millet İki Devlet sözünün bir gereği olarak dost ve kardeş ülke Azerbaycan da karşılıklı iş birliğine dayalı; yüksek bilim, kültür ve ahlak anlayışını yerleştirmek,nitelikli eğitim yoluyla önce Türk Dünyası na daha sonra bütün dünyaya model olabilecek nesiller ve bu nesillerin mimarlarını yetiştirmektir. Hedefimiz; kişisel ve toplumsal sorumluluk bilincine sahip, özgüveni tam, öğrenmekten yaşam boyu kopmayan,etkili iletişim kurabilen, her yönüyle nitelikli bir yaşam süren, ülkesine ve insanlığa hizmet için gereken beceri, tutum ve sorumlulukları edilmiş bireyleri yetiştirmek ve topluma kazandırmaktır. Okulumuz açıldığı günden bu güne başarısıyla, yetiştirdiği öğrenci profili ile Azerbaycan da örnek gösterilen bir okul olmuştur.azerbaycan ile Türkiye arasında dostluk ve kardeşlik köprüsünü kuvvetlendiren okulumuzda eğitim alan öğrenciler, millet ve vatan sevgisi ile yoğrulmuş dürüst ve başarılı birer vatandaş kimliğini kazanmaktadırlar.

6 06 OKULUMUZ 07 OKULUMUZ Yönetim,öğretmen ve personel kadrosu son derece uyumlu çalışan bir okulda yüksek başarı elde etmek doğaldır. Dolayısıyla okulumuz,mezunların hem yerleşme oranı hem de yerleştiği üniversite bakımından takdire şayandır. Sosyal Faalİyetler Her iki ülkenin milli ve resmi bayramları büyük coşku içerisinde kutlanmaktadır. Okulumuzda Türkiye nin ve Azerbaycan ın resmi ve milli bayram ve kutlama günlerinin yanı sıra fiziki şartlar elverdiği ölçüde sportif ve kültürel etkinlikler yapılmaktadır. 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı ve Nevruz Bayramı coşkulu bir programla kutlanmakta,türkiye yi tanıtmak üzere Türkiye ye öğrenci grupları gönderilmektedir yılından bu yana mezun veren okulumuz, bu güne kadar yaklaşık olarak 940 (dokuz yüz kırk) öğrenci mezun vermiş ve ortalama başarısı %99 olarak gerçekleşmiştir diyebiliriz. Son dört (4) yıllık mezun tablomuz şu şekilde olmuştur: Sıra No Öğretim Yılı Mezun Sayısı Üniversiteye Yerleşen TCS(Bursluluk Kazanan Sayısı) Üniversiteye Yerleşmeyen sayısı Mezunlarımızın büyük bir bölümü üniversite tercihlerini Türkiye nin sayılı üniversitelerinden yana kullanmaktadır.üniversite hayatından sonra Azerbaycan ın önemli kurumlarında görev almakta ve Azerbaycan-Türkiye arasındaki ilişkilere büyük katkıda bulunmaktadırlar. Okulumuz sadece üniversite başarısıyla değil,başka alanlarda da başarısını göstermektedir yılında düzenlenen 11.Türkçe Olimpiyatlarında öğrencilerimiz 1 birincilik, 2 ikincilik 1 üçüncülük, 2012 yılında düzenlenen 10.Türkçe Olimpiyatlarında öğrencilerimiz 2 birincilik, 1 ikincilik, 2011 yılında düzenlenen 9.Türkçe Olimpiyatlarında öğrencilerimiz 2 birincilik, 2 ikincilik kazanmışlardır Uluslararası Çevre Olimpiyatı nda (INEPO) okulumuzdan Apolar-Çöplerden Sunta Üretimi adlı projeleriyle katılan öğrencilerimiz ödüller kazanmışlardır Uluslararası Çevre Olimpiyatı nda (INEPO) okulumuzdan Her Tohum Bir sanat Eseridir adlı projeleriyle katılan öğrencilerimiz bizlere ikincilik madalyası kazandırmıştır. Üniversitelerin lise öğrencileri arasında düzenledikleri çeşitli yarışmalarda öğrencilerimizin gösterdikleri başarı o üniversiteler tarafından takdir edilmektedir. Öğretmenlerin projelerini yönetim olarak desteklemekte ve onların her alanda okulumuzu temsil etme başarısını gördükçe yönetim kadrosuyla,öğretmeniyle, personeliyle aynı mutluluğu paylaşmaktayız. Örneğin eğitim-öğretim yılı içerisinde Türkiye de düzenlenen EMEPYA Öğretmen Projesi yarışmasına katılan Matematik Öğretmenimiz M.Barış BÜ- YÜKTÜRK dördüncü (4.) olarak mansiyon ödülü kazanmıştır.

7 08 OKULUMUZ 09 Bekleyen Sayfalar Sosyal ve Kültürel alanda da güzel faaliyetlere imza atan okulumuz öğrencileri, yeri geldiğinde Türkiye de Azerbaycan ı temsil etmektedir Nisan ayında Doğa Kolejleri tarafından düzenlenen 23.Nisan şenliklerine folklor ekibimiz katılmış ve öğrencilerimiz Türkiye yi, İstanbul u gezme, tanıma fırsatı bulmuşlardır. Bekleyen Sayfalar Belki de birçok bekleyenim var Belki de birçok beklediğim var Okunmaktan eskimiş sayfalarım var Kiminin ruhun işlemiş kiminin zihnine Beklemek yormuyor beni Beni asıl yoran, bekleyip de gelmeyenlerim Simdi bir damla huzur bul benimle Varsın okunmaktan eskisin sayfalarım Her cümlemden birkaç kelime koy cebine Belki senin de bekleyenlerin vardır. Türkiye de Kayseri Büyük Şehir Belediyesi tarafından düzenlene Uluslararası Tiyatro Festivaline okulumuz tiyatro ekibi 2011 ve 2012 yıllarında iki kez davet edilmiş ve ödüllerle dönmüşlerdir. Üç (3) yıldan beri öğrencilerimiz Türkiye ve Azerbaycan İzcilik Federasyonları tarafından desteklenerek, İstanbul Büyükşehir Belediyesi nin konaklama katkısıyla Türkiye deki izcilik kamplarına katılmaktadır. Sınıflar arasında düzenlenen çeşitli yarışmalarla (satranç, basketbol, futbol, turnuvaları, en temiz sınıf, vs.) kendi aralarında birbirleriyle yarışmaktadır. Bu da onların sosyal yönden kaynaşmalarına vesile olmaktadır. Okunmadığım kadar eskiyim Okunduğum kadar değerliyim Belki de bilmediğin kadar gizliyim Belki de anlayabildiğin kadar açık. Su gibi ekmek gibi muhtacım okunmaya Madem okunmayacaktım neden yazıldım? Önce amaçlamak gerekir önce sevmek gerekir. Nasıl bir insan sevgiye aşka muhtaçsa işte bende Öyle muhtacım okunmaya. İşte öyle muhtacım sana. Yasemin Bilge 10-A

8 10 11 BEŞ YILIN ARDINDAN BEŞ YILIN ARDINDAN BEŞ YILIN ARDINDAN Her veda bir başlangıçtır aslında, ardına dönüp baktığında gördüğün,bir zaman dilimine hapsolmuş sen in yankılarıdır. Bu düşüncelerle başladı vaktiyle yurt dışı maceramız.başlangıcın temel noktası Kanal 7 televizyonunda yayınlanan Türksoy la İpek Yolu programı olmuştu. Bu programı her seyredişimde Ben de Türk dünyasının bir yerinde ülkeme ve soydaşlarıma gönülden destek olabileceğim çalışmanın içinde yer alabilmeliyim. diyordum her seferinde. Bu amaçla Türk dünyasındaki okullarımız için MEB in açtığı hepimizin bildiği sınava girerek başlatmak istedim maceramı. Ancak girip de yazılı sınavları geçerek başlayan macera mülakat engeline takıldı ve üç kez maalesef elendim mülakat aşamalarında,nasıl içim yandı bir bilseniz. Ama pes etmek yoktu, hayatta hiçbir şeyden pes etmediğim gibi devam kararı aldım kendi kendime. En çok içimi yakan da Bakanlığımızın açtığı mülakatın adının Temsil Yeteneği Mülakatı olmasıydı. Ülkemi temsil edebilecek hüviyette değil miydim ben? Bu göreve layık değil miydim? Bu sorular içimi kemiriyordu her geçen gün. Aklıma gelen ilk cümle Ülkemi temsil edemeyecek hüviyetteysem,görevden el çektirilmemi talep ediyorum. Cümlesi olacaktı ve bu cümleyi ilgili yetkililer bilmeliydi. Ya içimi kemiren bu dertten kurtulmalıydım ya da çok severek yaptığım mesleğimi bırakmalıydım. İçimde kopan bu fırtınaya cevap bulamadım tabii,ancak pes etmek yok deyip diğer süreç devam ederken açılan sınava tekrar girdim yılı mart ayında yapılan yazılı aşamasını geçtikten sonra iş tekrar mülakata kaldı,ancak şaşırtıcı olan şu ki beni ülkemi temsil etmeye vaktiyle layık görmeyenler bu sefer Ülkeni temsil edebilirsin. dediler ve seminer dönemi derken o kadar hızlı ilerledi ki resmi işler İvedilikle ülkeyi terk edin ve görevlendirildiğiniz ülkede göreve başlayın. emriyle yola revan olduk. Görev yerimiz Kafkasların giriş kapısı, gönül kapısı, söz ustalarının yetiştiği odlar yurdu Azerbaycan dı. Her veda bir başlangıçtır aslında, ardına dönüp baktığında gördüğün,bir zaman dilimine hapsolmuş sen in yankılarıdır, cümlesi yola çıkma hazırlıklarımızın başladığı zamanlarda söylediğim bir cümleydi. Bir zaman dilimine hapsolmuş ben in yankıları, içimdeki çığlık artık yol bulmuş, Bakü de yapacaklarımızın hayalimizdeki plânlarını yapar olmuştum. Ve valizlere sığdırdığımız yeni bir başlangıç oldu bu yolculuk, hayallerimle birlikte. Büyükelçiliğimiz her zaman yeni bir görevle bizi görevlendirecek, Azerbaycan ın her yerinde Türkiye Türkleriyle Azerbaycan Türklerini buluşturup Aynı milletin evlatlarıyız. haykırışını seslendirecek gençler yetiştirme arzusuydu hayalim. Bu iç yankılarıyla 29 Ağustos 2009,bir ramazan günü çıktık İstanbul dan yola ve varış Bakü Haydar Aliyev Havalimanı. Pasaport kontrolünü yapan genç ve güzel hanımefendinin sorduğu soruyla başladı Bakü hayatımız. Subay mısın? diyordu karşımdaki genç hanım. Yok,öğretmenim. dedim hemen, subay kelimesinin manasının Türkiye Türkçesindeki karşılığının bekar anlamında kullanıldığını bilmeden.beni anlayan genç hanım sade bir tebessümle sadece yaxşı deyip pasaportumu inceledikten sonra Hoş geldiniz. diyerek geçmeme müsaade etti. Hayallerimizle baş başa diğer öğretmen arkadaşlarımızla içine 5 yılı sığdırdığımız valizleri bekleme zamanı,ara ara da diğer bekleyenlerle kısa sohbetler Dışarıya çıktığımızda elinde BAKÜ TÜRK ANADOLU LİSESİ yazılmış bir kağıtla bizi bekleyen öğretmen ve idareci arkadaşlarla buluşma, en kısa şekliyle gecikmiş iftar yemeği ikramıyla devam etti gece. Akabinde sahura kadar dinlenme vakti, bizi Bakü de Türkiye den gelen arkadaşların kurduğu Qafkas Üniversitesi misafirhanesinde ağırladılar. Devletimizin görevlendirdiği 20 öğretmeni misafir edecek devlet misafirhanesi ve devletin kendi personelini karşılayacak aracının olmaması da insanın içini acıtan bir hadise,bu düşünceleri homurdana homurdana uyuyakalmışım oracıkta. Hayallerimi icraata dönüştürecek okulu görme vakti Bir hevesle göreve başlama iştiyakı Bizden evvel gelmiş arkadaşlarımızın mihmandarlığı ile resmi işlerin yanında ev arama telaşı Hepsi zevk,heyecan,mutluluk içinde yaptığımız işler Bu heyecanla zaman zaman hüzünlendiğimiz, zaman zaman şevkimizin arttığı vakitler, zaman zaman yapılan yanlışlara bağırıp çağırdığımız durumlar, zaman zaman derken geçti bu beş yıl, ne kadar da çabuk geçti Bir varmış bir yokmuş der gibi, kısa süren bir masal gibi geçti. Geride bırakacağımız hocaların hocası Melahat abla, yürüyen kütüphane Gazanfer ağabey, sesiyle heyecanıyla renkli ağabey Arzu Hoca, duruşuyla bir şeyler öğreten Solmaz abla, 20 yıllık müdür yardımcımız Sadi bey, teknik işlerin baş sorumlusu Yakup ağabey, okulumuzun temizliği için yorulan ablalar... Azerbaycan da bıraktığımız dostlarımız,bakü deki varlık sebebimiz öğrencilerimiz, Türkiye den aynı heyecanla gelen görevine devam eden ve bu sene görev süresi dolan öğretmen arkadaşlarım, hepinizi çok özleyeceğim. Ve her birinizden çok çok şey öğrendiğimi bilmenizi isterim. Buradaki misyonumuzu hakkıyla tamamlayıp tamamlamadığımızı öğrencilerimiz ve geride bıraktığımız dostlarımız takdir edeceklerdir. Elveda diyebilmek zor iştir, zor iştir güzel anıları uzak yakınlara yolcu etmek, zor iştir kıyamadıklarını zamanın hoyrat girdabına uğurlamak Hüzünlerin ve mutlulukların tadını sararmış sayfalarda bırakmak Zor iştir, bitmeden başlamaya mecbur olmak. Ali TEZCAN Türk Dİlİ ve Edebİyatı Öğretmenİ

9 12 13 tarihi roman tarihi roman Türkİye ve Azerbaycan Edebİyatında Tarİhİ Romanın Ortaya Çıkışı Bİr edebi tür olarak tarihi romandan önce Türk ve Azerbaycan edebiyatlarında tarihi konuları İşleyen birçok edebi tür bulunmaktaydı. Avrupaİ tarzda bir edebiyatın tesisine kadar destanlar, halk hikayeleri, efsaneler, menkıbeler, gazavetnameler, mesneviler tarihi konuları edebi ve estetik unsurlarla İşleyerek her İkİ edebiyatta da tariihi romanın yerini tutmuştur. Dede Korkut HİkAyeleriİ, Köroğlu Destanı, Aslı İle Kerem gibi halk hikayeleri İle Klasİk edebiyatın kudretli şairlerinin yazdığı İskendername, Hüsrev İle Şİrİn, Leylİ vü Mecnun, Hadİkatüs-süda gibi mesneviler gerek Türkİye edebiyatında gerekse Azerbaycan edebiyatında tarihi romanın hem doğuşuna hem de İnkİşafına kaynaklık etmiştir. Mesela modern Türkiye edebiyatında Batılı tarzda hikâye ve tarihî roman türünün ilk örneklerini veren Ahmet Mithat Efendi nin hikâye ve romanlarında geleneksel Türk halk hikâyeciliğinin önemli bir türü olan meddahlığın tesiri bulunmaktadır. Meddahlık geleneksel Türk tiyatrosunun önemli türlerinden biridir. Meddah tek başına sahne olarak kullanılabilecek yere çıkarak kendisini heyecanla bekleyen seyircilerine Hz. Hamza, Hz. Ali, Battal Gazi, Köroğlu gibi kahramanlık hikâyeleri veya Kerem ile Aslı, Ferhat ile Şirin, Leyla ile Mecnun, Züleyha ile Yusuf gibi aşk hikâyelerini ya da kendi ürettiği bir hikâyeyi çeşitli temsillerle anlatan kişidir. Ahmet Kabaklı ya göre meddahlığın kökeni âşık denilen saz şairlerinde hatta Dede Korkut ta aranmalıdır. Ahmet Mithat Efendi tıpkı meddahlar gibi eserlerinde kendi kişiliğini gizlememiştir. Roman veya hikâyesinde anlattığı kişilere kendisi de kızmış ya da acımış, yapılan hareketleri beğenmiş veya beğenmemiş ve bunları zaman zaman okuyucusuyla da paylaşmıştır. Zaman zaman da romanın akışını kesmiş ve meddahların seyircilerine hitabına benzer bir tarzda ey kâri diyerek okuyucuya hitap etmiş ve mevzu ile alakalı nasihatler vermiştir. [Cevdet Kudret, s.37] Azerbaycan tarihî romanının teşekkülünde ve inkişafında da halk edebiyatından, folklordan ve klasik edebiyattan hem konu hem de üslup bakımından faydalanılmıştır. Azerbaycan tarihî romanının banisi olan Məmməd Said Ordubadî Du- manlı Təbriz romanında Güney Azerbaycan Türklerinin İran faşizmine karşı istiklâl mücadelesini destansı bir hava içinde işlemiştir. [Axundlu, s.43] Ordubadî romanın kahramanı Səttarxan ın şahsî hayatına çok fazla yer vermemiştir. Oğuz Kağan, Attila, Alp Er Tunga, Şu Destanlarında olduğu gibi yazar Səttarxan ın hayatını, talihini milletin talihi ile birleştirmiş, bütün Güney Azerbaycanlıların istiklal aşkını Setterxan ın şahsında özdeşleştirmiştir. Azerbaycan edebiyatının ilk tarihî romanlarından olan Qızlar Bulağı romanında Yusif Vəzir Çəmənzəminli Türklerin kadim tarihini anlatırken Zerdüştlüğün kutsal kitabı olan Avesta dan ve onun içindeki folklor unsurlarından istifade etmiştir. Qan içində romanında ise Çəmənzəminli bazı efsane ve rivayetlere de yer vermiştir. Bunlardan en dikkat çekeni Oğuz Han ın demir kapı Derbend i alışı ve onun Gültekin adlı kızı ile ilgili olanıdır. Efsane romanda bir masal üslubu ile Bir varmış, bir yokmuş diye başlamış ve yine masal üslubuyla bitirilmiştir. Romanda yine gökyüzünün kırmızı renge boyanması ile ilgili bir efsaneye de yer verilmiştir. Muasır Azerbaycan edebiyatının önemli romancılarından Əzizə Cəfərzadə nin tarihî romanlarında da halk edebiyatının tesirleri mevcuttur. Türkiye edebiyatında Ahmet Mithat Efendi nin roman ve hikâyelerinde halk hikâyelerinin anlatım tarzından beslenerek romanın akışı içerisinde okuyucuya ey kârî diye seslendiğini yukarıda belirtmiştik. Əzizə Cəfərzadə de halk hikâyeleri anlatan bir âşık, ozan veyahut eski devirlerin İstanbul undaki bir meddah gibi okuyucusu ile ünsiyet kurmak, onları vasıtasız bir şekilde hadiseye katabilmek için romanlarında Əziz oxucum gibi hitaplarla onlara seslenmiştir. Azerbaycan da folklor ve halk edebiyatı üzere akademik çalışmaları ile de meşhur olan Cəfərzadə ülkenin ayrı ayrı şehir ve köylerini gezmiş bu sahada önemli bilgiler, numuneler toplamıştır. Yazarımız elbette bunlardan gereğince istifade etme yoluna girmiştir. Mesela yine halk hikâyesi geleneğinde olduğu gibi yeri geldikçe romanlarında bayatılara, rubailere, gazellere yer vermiş, anlatımını bunlarla süslemiştir. Aləmdə səsim var mənim romanında Cəfərzadə, romanın kahramanı Azerbaycan ın meşhur şairi Səyit Əzim Şirvani yi rakkase Sona ya âşık etmiştir. Seyit, tıpkı Anadolu ve Azerbaycan daki âşıklık geleneğinde olduğu gibi ömrü boyunca bu gönlünde hayalî olarak yaşattığı bu sevgiliye şiirler yazmıştır. Bu örneklerin yanında Türkiye edebiyatında Nihal Atsız ın Bozkurtların Ölümü, Murat Sertoğlu nun Battal Gazi, Abdullah Ziya Kozanoğlu nun Malkoçoğlu gibi romanlar ile Azerbaycan edebiyatında Süleyman Rehimov un Qafqaz qartalı, Cəlal Bergüşad ın Sıyrılmış qılınc-babək- Elçin in Mahmud və Məryəm Kamal Abdulla nın yazdığı Yarımçıq əlyazma gibi eserler de konusunu doğrudan halk destanlarından alan tarihî romanlardır. Bu ve buna benzer pek çok numune bize göstermektedir ki hem Türkiye edebiyatında hem de Azerbaycan edebiyatında tarihî romanın teşekkülünde halk edebiyatının ve klasik edebiyatın önemli rolü olmuştur. Gerek Türkiye edebiyatında gerekse Azerbaycan edebiyatında Avrupaî tarzda tarihî romanın ortaya çıkışında 19. yüzyıldan itibaren Avrupa dan yapılan çevirilerin de müspet etkisi olmuştur. Türkiye edebiyatında Batıdan yapılan ilk çeviri örnekleri, Alexandre Dumas Pere den Monte Cristo, Kraliçe nin Gerdanlığı, Üç Silahşör ; Xavier de Montepin den Fakirler Tabibi adlı eserlerdir. Azerbaycan edebiyatında ise meşhur Arap yazarı Circi Zeyda nın Ərmənusə, Əzrayi Qureyş, 17 Ramazan, ve Kərbala Yanğısı, eserleri geçen asrın ilk yıllarında tercüme edilmiştir. Bunların dışında A. Tolstoy un Birinci Pyotr, A.S.Novikov-Priboy un Susima, Abdulla Qədiri nin Ötən günlər romanlarının Azerbaycan Türkçesinde çap olunması tarihî romanın Azerbaycan da gelişiminde önemli rol oynamıştır. Murat DEĞER Türk Dİlİ ve Edebİyatı Öğretmenİ

10 14 15 ÖZÜMÜZ SÖZÜMÜZ HAYALLERİMİZ HEP BİR ÖZÜMÜZ SÖZÜMÜZ HAYALLERİMİZ HEP BİR AZERBAYCANLI ÖĞRETMENLERİMİZLE RÖPORTAJLAR ÖZÜMÜZ SÖZÜMÜZ HAYALLERİMİZ HEP BİR 1 Bakü Türk Anadolu Lisesinde kaç yılında öğretmenliğe başladınız? İlk yıllarınız ile şimdiyi karşılaştırdığınızda okul ve öğrenciler ile ilgili nelerin değiştiğini söyleyebilirsiniz? Dr.Melahat MÜRŞÜDLÜ: 1995-ci ilin noyabr ayından bu Lisedə çalışıram. İlk illərlə indiki illəri müqayisə etdikdə məktəb həyatında bir sıra dəyişiliklərin baş verdiyi müşahidə olunur. Bu dəyişilikləri aşağıdakı kimi qruplaşdırmaq olar: - İnformatikanın tədrisii öyrəncilərdə İKT dan istifadəetmə bacarıqlarını həm nəzəri, həm də praktiki cəhətdən formalaşmasında mühüm rol oynayırdı. Son illər bu fənnin tədrisində problemlər var idi. - Universitetlərə qəbulda 100% başarıya nail olunmuşdur. - Fənn laboratoriyaları təşkil edilmişdir. Öyrəncilərlə bağlı dəyişiliklər: - Əvvəlki illərdə öyrəncilər fənn olimpiadalarında, ingilis dili fənni üzrə keçirilən müsabiqələrdə başarıyla çıxış edirdilər. Matematika, Azərbaycan dili üzrə Pespublika birinciliyini qazanan şagirdlər olmuşdur. Amma son illərdə şagirdlərimizin bu aktivliyi hiss olunmur. - Hər bir sinifin panosunda öyrəncinin hüquq və vəzifəsindən bəhs edən, okul müdirinin imza və möhürü ilə təsdiq edilmiş duyuru bəlgələri asılırdı. Bunun bərpa edilməsi ümumi işə fayda verərdi. Sadi GAFAROV: İlk əvvəl onu xatırladım ki,btal 1993-cü ildə ulu ondər H.Əliyevin xeyir-duası ilə yaradılmışdır. Prezident təqaüdü təsis olunduqdan sonra ilk prezident təqaüdünü də ulu öndər bizim məzunumuza təqdim edərək onu təbrik etmişdir. BTAL-ın yaradılmasının ilk illərində orada çalışmasam da onun haqqında məlumatım vardır. BTAL-ın əvvəl bağlı olduğu 174 saylı orta məktəbdə direktor müavini vəzifəsində işləyirdim. İşimdə müsbət keyfiyyətləri nzərə alıb mənə BTAL-da direktor müavini vəzifəsi verildi. Hal-hazırda da BTAL-da işləyirəm. Metodik hazırlıgım və sagirdlərə pedaqoji yanasmam imkan verir ki,iki dövlətin vahid məktəbi olan BTAL-ın qabaqcıl təcrübəsindən istifadə edərək təlim-tərbiyə prosesini daha da mükəmməlləşdirək. Demək olar ki,son illərdə ölkəmizdə təhsil sahəsində olan islahatlar və elmi-texniki tərəqqi, informasiya mübadiləsi onu deməyə imkan verir ki, məktəbimiz ildən ilə daha yaxşı nəticələr əldə edir. Solmaz FETELİYEVA və Fidan Anzurova Solmaz FETELİYEVA: 1994-cı ildən Bakı Türk Anadolu Liseyinde müəllim işləməyə başlamişam. Məktəbimizin şagirdləri ilk illərdən öz bacarıqları, dünya görüşləri ilə fərqlənib. 21il ərzinde şagirdlərimiz dünyanın müxtəlif ölkələrindəki, xüsüsən Türkiyədəki üniversitetlərdə təhsil almaqla məktəbimizin adını həmişə ucaltmışlar. Gazanfer MURADOV: BTAL-da 1995-ci ildən çalışıram. Onu deyim ki, çox da məmnunam. BTAL-ın mənim həyatımda müstəsna yeri var. BTAL-ın göndərişi ilə şagirdlərimizlə bərabər İstanbula, Çanaqqalaya, KKTC-nə getmişik. Orada yüksək qonaqpərvərlik, insanlara sevgi ilə qarşılanmışdıq ci ildə BTAL-ın bir neçə azərbaycanlı müəllimləri ilə Trabzona ortaq tarix, dil, mədəniyyət kursuna getmişdik. Bu kursun bizim sonrakı fəaliyyətimizdə böyük əhəmiyyəti olmuşdur. Şagirdlərə gəlincə, əvvəldən bu günə dəyişən ancaq zamandır. Məzunlar BTAL-a gəlir, qazandıqları universitet və tələbə həyatı haqqında şagirdlərimizə məlumat verirlər, onlara gələcəkləri üçün istiqamət verməkdə yardımçı olurlar. Bir sözlə bu illərdə böyük bir BTAL ailəsi formalaşmış və bu proses hələ də davam etməkdədir. Bu ailənin üzvü olduğum üçün qürur duyuram. Dünyanın müxtəlif universitetlərində BTAL-ın məzunları təhsil alırlar. Bu BTAL-ın böyük uğurudur. Onlardan hətta xarici ölkələrdə çalışanlar da var. Azərbaycanda çalışanlar isə dövlətinə, vətəninə sədaqətlə xidmətdə hər kəsdən seçilirlər. Onlar BTAL-ın məzunu olduqları ilə fəxr edirlər. BTAL məzunlarının Azərbaycan dövlətçiliyinin möhkəmlənmə sində də rolu böyükdür. Bunun üçün həm müəllim, həm valideyn, həm də bir vətəndaş kimi BTAL kollektivinə, BTALın açılmasında əməyi keçənlərin hər birinə minnətdarlıq edirəm. BTAL ailəsinin bütün üzvlərini salamlayıram. 2Birçok öğretmenimiz görev süresi boyunca okulumuzda çalışıp görev sürelerinin sonunda okulumuzdan ayrıldılar. Türkiye den gelen öğretmenlerimizle ilgili genel olarak neler söyleyebilirsiniz? Dr.Melahat MÜRŞÜDLÜ: Türkiyədən gələn öyrətmənlərlə bağlı ümumi olaraq deyə bilərəm ki, hər bir öyrətmən bu Lisedə çalışmağı haqq edən öyrətmənlərdir. Bu

11 16 17 ÖZÜMÜZ SÖZÜMÜZ HAYALLERİMİZ HEP BİR ÖZÜMÜZ SÖZÜMÜZ HAYALLERİMİZ HEP BİR Gazanfer MURADOV və Mustafa Yirmibeş Dr.Melahat MÜRŞÜDLÜ və Fidan Anzurova Sadi GAFAROV: İstər dilimiz, mədəniyyətimiz və əbədi qardaşlığımız haqqında izahat verməyə ehtiyac duymuram. Çünki bunları Allah bizlərə ərmağan edib və bunlar haımıza aiddir.heç bir qüvvə bunları bizim əlimizdən ala bilmez və bizləri ayrı sala bilməz. Bunun örneyi elə Türkiyədən gələn müəllimlərdir. Onlar Azərbaycanda özlərini daha rahat hiss edirlər nəinki başqa yerlərdə.çünki bura onların da vətənidir. Xatirimdə qalan bir hadisəni söyləmək istəyirəm.türkiyədən gələn müdir Ahmet Hacoğlunun zamanında Quba rayonuna ailəlikcə səyahət düzənlənmişdir.təxminən 40 nəfər.(ailəlilər və bekarlar) Günəşli bir gün idi. Meşəlik, çeşmə başı,yaşıllıq,əyləncələr,bir yanhəm pedaqoji təcrübə, həm də bu təcrübəni tətbiqetmə baxımından özünü göstərir. Öyrəncilərlə, öyrətmənlərlə, valideynlərlə münasibətlərin qurulmasında, müxtəlif, alternativ fikirlərə yanaşmada tolerant və humanist görüşlərə malikdirlər. Sadi GAFAROV: Türkiyədən gələn müəllimlərin əksəriyyəti Azərbaycan haqqında geniş məlumatları olduqlarını bildirirlər.ancaq onlar Azərbaycanı görmək,oradakı bacı və qardaşları ilə bir yerdə olmaq arzusu ilə imtahan verərək Azərbaycanda-BTAL-da işləmək səadətinə nail olmuslar. Onlarin burada həvəslə çalışdıqlarının şahidi olmusuq. Azərbaycanli sagirdləri öz övladları kimi sevirlər. Onlarla calışmaqdan zövq aldıqlarını bildirirlər. Azərbaycanlı müəllimlərlə çiyin-çiyinə həvəslə işləyərək məktəbin şöhrətini daha da ucaltmağa calışırlar. Bunun nəticəsi olaraq Tələbə Qəbulu Üzrə Dövlət Komissiyasının hesabatına görə məktəbimizin reytinqinin qiyməti orta respublika reytinq qiymətindən yüksək olmuşdur. Onlar öz vətənlərinə döndükdə isə: Bərabər anılarımız oldu,gözəl bir ortamda çalışdıq, sizləri və Azərbaycanı çox sevdik, özümüzü köçəri quş kimi hiss etdik. 5 illik zamanin necə də tez kecdiyini bildirirlər. Bu onu göstərir ki,onlar oradan gələndə nə arzulayıblarsa ona nail olublar. Bizləri və burada gördükləri gözəllikləri heç vaxt unutmayacaqlarini, hamımızı qucaqlayaraq, nailiyyətlər arzulayaraq, hətta kövrəlib ağlayaraq köçəri quş kimi öz ata yurdlarına bizləri də məyus edərək Azərbaycandan ayrılırlar. Solmaz FETELİYEVA: Bakı Türk Anadolu Liseyinin müəllim kollektivi sağlam və mehriban ailəyə bənzəyir. Azərbaycanlı və Türkiyədən gələn müəllimlər arasında heç bir soyuqluq olmayıb. Həmişə bir-birimizə hörmətlə yanaşmışıq. Hər il sıramızı tərk edən Türkiyəli müəllimlərdən böyük təəssuratlarla ayrılırıq. Həmişə də onları yad edirik. Gazanfer MURADOV: Məni duyğulandırdınız. Kaş ki,türkiyədən gəlmiş bütün müəllimləri bir araya yığmaq mümkün olaydı. Bizim münasibətlərimizi gözlərinizlə görərdiniz. Bunu dildə söyləmək çətindir. Ayrılıb gedən türk müəllimləri bu gün də BTAL-la, bizimlə əlaqə saxlayırlar. Bəzən bayramlarda hədiyyələr göndərirlər. Bəzi müəllimlər ikinci dəfə çalışmaq üçün Azərbaycana gəlmişlər. BTAL-ın bu günə qədərki uğurlarında onların hər birinin zəhməti var. Bəzi məqamlarda onlardan biz müəllimlər də müəyyən keyfiyyətlər əxz etmişik. Çiyin-çiyinə çalışdığımız bütün türk müəllimlərinə ürək dolusu salamımı çatdırıram. 3-Ortak dil,kültür ve ebedi kardeşliğimizin timsali olma misyonuyla kurulan okulumuzda bu misyonun örneği olabilecek unutamadığınız bir anınızı bizimle paylaşır mısınız? Dr.Melahat MÜRŞÜDLÜ: Bu lisedə işlədiyim hər gün mənim üçün bir hadisədir. Unutmadığım anlar da çoxdur. Bu anlar mənə həm sevinc, həm də kədər bəxş etmişdir. Amma bir anı sizinlə paylaşmaq istərdim ci ilin qış tətilində başda müdir bəy olmaqla 20 nəfərədək öyrətməni ailəsi ilə birlikdə Türkiyəyə aparan avtobusun Gürcüstan-Türkiyə sınırlarında qəzaya uğraması və müdirimiz Sait bəylə matematik öyrətməni Mahmud bəyin həlak olması xəbərini eşitdiyimdə okula gəldim. Tətil olmasına baxmayaraq hər kəs: Təhsil Nazirliyimizin idarə rəisi, öyrətmənlər, öyrəncilər, valideynlər, sokakdan insanlar məktəbdə idi. Tanıyıb tanımamağından asılı olmayaraq hər kəs bu xəbəri öz acısı hesab edirdi. O acı günü qardaşlığımızın bir bariz nümunəsi kimi xatırlayıram.

12 18 19 ÖZÜMÜZ SÖZÜMÜZ HAYALLERİMİZ HEP BİR ÖZÜMÜZ SÖZÜMÜZ HAYALLERİMİZ HEP BİR Sadi GAFAROV və Fidan Anzurova da kabablar, somavar çayı, mahnılar, musiqi və hər kəs görəvli idi. Olduğumuz yeri səliqəyə saldiq. Biz futbol oynamağa baslayanda anidən bir güclü yağış yağdı. Hər kəs avtobusa qaçdı (qadınlar siz niyə futbol oynadınız bunun suçu sizsiniz deyərək zarafat edirdilər) Allah bizi orada sinağa çəkdi.çünki yağış həqiqətəndə biz olduğumuz əraziyə daha güclü yağmışdır. Avtobusun irəliləməsinə imkan yox idi. Həmin həyacan içində hər kəs bir-birinə təsəlli verirdi. Hətta orada unudulan bir somavarı müdir ayaqqabısını soyunaraq gedib gətirdi. Mən bir daha əmin oldum ki,orada həyəcan içində olanların hərəkətləri, düşüncələri qardaşliğımızın, mədəniyyətimizin və ən başlıcası insanlığın ən uca zirvəsidir və isbatıdır. Belə gözəl günlər, unudulmaz xatirələr hər bir türkə nəsib olsun. Amin! Solmaz FETELİYEVA: Türkiye və Azərbaycan dostluğunun, qardaşlığının əbədi olacağına inanıram. Türkiyədə olarkən buna bir daha əmin oldum. Gazanfer MURADOV: BTAL-ın varlığı və fəaliyyəti ən yadda qalan, heç vaxt unudulmayan anlardır. Türiyədən gəlmiş müəllimlərlə bərabər çalışmaq unudula bilərmi? Bayraqlarımızın bərabər dalğalanmasını hər gün görərkən qürur duymamaq olarmı? Bir millətin iki dövlətinin qurduğu BTAL-ı orada çalışan bütün kollektivi, onların dost-qardaş münasibətini unutmaq olarmı? 4 Türk ve Azeri kardeşliğinin daimi ve ebedi olabilməsi için bu sayfalardan öğrencilerimize neler söyleyebilirsiniz? Dr.Melahat MÜRŞÜDLÜ: Türkiyə- Azərbaycan qardaşlığının əbədi olması üçün öyrəncilərimizə tariximizi öyrənməklə gələcək hədəflərini: siyasi, iqtisadi,mədəni birliyin qurulması yollarını müəyyənləşdirməyi tövsiyə edirdim. Bu hədəflərə çatmağın yeganə yolu bilikdən, elmdən keçir. Qoy gənclərimiz bu yolda yorulmasınlar. Sadi GAFAROV: Onu ən əvvəl söyləyim ki,bizim sagirdlərə dil,mədəniyyət və qardaşlıq haqqında hec bir şey söyləməyə ehtiyac yoxdur. Çünki onlar indiki zamanda bunları daha çox dərk edir və bu mədəniyyətin içində yaşayırlar. Ancaq buna baxmayaraq bəzi tövsiyələrim var. a) Oyrəndikləri dillərin içərisində ən gözəl və əziz ana-dili olduğunu dərk etsinlər.bu dilin gözəlliyinin başqa dillərdə olmadığını bilsinlə və təbliğ etsinlər. b) Həyatları boyu öz Türk mədəniyyətlərini unutmasınlar. Əksinə, onu hər yerdə yaşatsınlar. c) Harada Azərbaycan və Türk bayrağı görsələr oranı ziyarət etsinlər və oranı öz doğmalarının məkanı olduğunu əminliklə dərk etsinlər. Bir ananın iki oğlu Bir amalın iki qolu O da ulu, bu da ulu Azərbaycan-Türkiyə (B. Vahabzadə) Solmaz FETELİYEVA: Azərbaycan və Türkiyə qardaş ölkələrdir. Bu qardaşliğin əbədi olması ücün biz muellimler hemise calismisiq. Sagirdlerimize uzumuze tutub soyleyirem ki,turk Azerbaycan qardasliginin ebedi olmasina daim calismalidirlar. Bunun ucun yaxsi oxumali, yuksek dunyagoruse malik olmali, turk milletinin adetenenelerini qorumalidirlar. Mektebimiz de sagirdlerimizin milli ve vetenperver ruhunda terbiye edilmesi bu dostlugun mohkem olmasina yardim edir ve edecek. Gazanfer MURADOV: İki örnək söyləmək istəyirəm. Birincisi-Çanaqqalada ölüm-dirim savaşında minlərlə şəhid qazilərin sıralarında azərbaycanlıların olmasını, ikincisi Bakı-Şamaxı yolunun yüz km-də Acıdərə çayının kənarında təpənin üstündə sovetlər zamanı millət tərəfindən göz bəbəyi kimi qorunmuş, üzərində Bir türk oğlu qəhrəmanındır bu məzar, Gör necə yer ilə yeksan eyləmişdir xakzar, Qafqaz islamı yolunda eyləyib zinhar canın Ərseyi-hərb içrə bir əslanındır bu məzar. Misraları yazılmış şəhid türk əsgərinin məzarının ziyarətgah kimi qorunub saxlanması, onlarca belə misallar qardaşlığımızın yenilməz və əbədi olmasını göstərir. Biz Türkiyə Azərbaycan münasibətini bu misallar səviyyəsində inkişaf etdirməyi şagirdlərə anladır və ətin dırnaqdan ayrılmasının mümkün olmadığını başa salırıq. Sizce okulumuz Türk Azeri kardeşliğine hangi yönüyle katkı sağlıyor veya sağlamaya devam edecek? Dr.Melahat MÜRŞÜDLÜ: BTAL Türkiyə- Azərbaycan qardaşlığının ilk qaranquşudur. Bir təlim-tərbiyə ocağı olaraq XXI yüzilliyin insanını yetişdirmək kimi bir missiyanı şərəflə yerinə yetirir. Bundan əlavə sosial fəaliyyətləri ilə də ölkələrimiz arasında əlaqələrin möhkəmlənməsinə öz töhvəsini verir. Bir neçə ildir ki, öyrəncilərimizin Türkiyəyə səfərləri, Azərbaycan muzeylərinə ekskursiyalar, İnternat məktəbə yardımların edilməsi bu tədbirlər sırasına daxildir. Əlbəttə, bu istiqamətdə fəaliyyəti genişləndirmək də olar. Məsələn, öyrətmənlərimiz tərəfindən Azərbaycandan olan müəllimlərə seminarların verilməsi, öyrəncilər arasında yarışların təşkili, bir rayon məktəbi ilə qardaş okul projesini planlaşdırıb həyata keçirilməsi mümkün olan fəaliyyətlərdir. Sadi GAFAROV: Mənə elə gəlir ki,məktəbdə keçirdiyimiz günləri bir savaş kimi düşünməliyik. Əgər müəllim və şagirdlərimiz bir-biri ilə elm öyrənmək üçün savaşırsa və bu sagirdlərimizin savadina və intellektual səviyyəsinin yüksəlməsinə səbəb olursa deməli burada məktəbimizin missionu düzgün düşünülmüşdür. Bütün müəllim və şagirdlərimizə ən gözəl günlər və uğurlar arzulayiram. Gazanfer MURADOV: Bu suala demək olar ki, digər sualları cavablandırarkən bir az toxundum. Qısa deyə bilərəm ki, BTALın rəhbərliyindən başlamış müəllimlərinə, texniki heyətinə, xidmətçilərinə və güvənlik əməkdaşlarına qədər hər kəsin fəaliyyəti Azərbaycan Türkiyə qardaşlığının əzəli və əbədi olmasının göstəricisidir. Yaşasın Azərbaycan-Türkiyə timsalında bütün türk dünyasının birliyi.

13 20 21 DÖRT YILIN ARDINDAN DÖRT YILIN ARDINDAN DÖRT YILIN ARDINDAN Dört yılın ardından... Zaman çabuk geçer derler ya... İşte benim için de öyle oldu. Liseye başlamam daha dün gibi aklımda. Sanki yıllar değil de birkaç gün geçmiş gibi. Ama birkaç ay sonra mezun olacağız ve yeni bir hayata ilk adımımızı atacağız. Liseye başladığım ilk günü sanki dünmüş gibi hatırlıyorum. Kapıda durmuş ve arkadaşımın gelmesini bekliyordum. Çok heyecanlıydım. Yeni arkadaşlarım, yeni öğretmenlerim olacaktı. Sınıfa ilk girdiğimde kimse birbirini tanımıyordu ve herkes kendi sırasında sessizce oturuyordu. Bu bana çok garip gelmişti. Eski sınıfımın uzun eşek oynamasına bile şahit olmuş insandım sonuçta. Bu yüzden bu sessizliği garipsemiştim. Ama şimdi dönüp geriye baktığımda ne kadar da yanıldığımı fark ediyorum. Şimdi durup düşününce arkadaşlarımı hiçbir şeye değişemeyeceğimi anlıyorum. O zamanki en komik anlardan biri de hangi okuldan geldiğimiz sorulduğunda aşağıdan deyip, aşağıyı işaret etmemizdi. Lise hayatım tıpkı benim gibi çelişkilerle dolu. Arkadaşım dediğim insanlarla aramda ne kadar çok fark olduğunu anladım. Ama yılların hatrı var. Sonuçta bizi birbirimize dört yıl bağlamıyor. Burada daha uzun süreli bir zaman diliminden bahsediyorum. Ama bu okul aynı zamanda da bana mesafelerin kaybettirdiği bir arkadaşımı bulmamı sağladı. Düşünsenize! Bundan beş sene önce bir ay sonra geleceğini söyleyen arkadaşınızı bir anda karşınızda görüyorsunuz. Ne hissedersiniz? Ben şok olmuştum. Birbirinden habersiz geçen yıllar gerçekten de insanları değiştirebiliyor. Başlarda çok soğuktuk. Eskiden iki kardeşten farksız olduğumuz dikkate alınırsa bu garipti. Ama şimdi birbirimize daha yakınız. Beraber geçirmediğimiz yılları da sayarsak on yıldır arkadaşız. Dört yılın en unutulmaz günlerini geçen sene yaşadım. Türkçe Olimpiyatları nda Azerbaycan birincisi olduğumu öğrendiğimde çok mutlu olmuştum. Öğretmenlerinizin, hatta kendinizin bile beklemediği bir şey gerçek oluyor. Bir sene sonra mezun olacağım düşünülürse, o sene benim için çok önemliydi ve böyle aktivitelerin zaman kaybı olduğunu düşünüyordum. Zaten yarışmaya çok sevdiğim bir öğretmenimi kırmamak için katılmıştım. Azarbaycan daki elemeleri geçene kadar çokta önemsememiştim. Ama çok yanılmışım. Orada yaşadığım duygular hiçbir şeyle ölçülemez. Önemli olan dünya birincisi veya dünya üçüncüsü olmak değil. Farklı insanlarla tanışıyorsunuz. Çeşit çeşit milletler, kültürler... En önemlisi de hepiniz aynı dilde konuşuyorsunuz. Farklı ülkelerden, belki de hiç gitmeyeceğiniz bir ülkedeki insanla tanışıyorsunuz, arkadaş oluyorsunuz. O zamanlardan en çok hatırlamak istediğim şey açılış töreni. O andaki duyguları bir daha hissedebileceğimi sanmıyorum. Kocaman bir konvoy... Hiç tanımadığınız insanlar... Hepsi sizin için gelmiş. En güzeli de geçit töreniydi. Bizim ülkemizin adı okunduğunda herkes daha yüksek sesle alkışlamaya başladı. Keşke o anları bir daha yaşayabilsem. Ve yine dört yılın ardından... Hep o özenerek baktığım cüppeli insanlardan biri de ben olacağım. Gururla baktığım, keşke benim de adım olsa dediğim Başarı Tablosu nda benim de ismim yazılacak. Bir bakıma bu okuldan, arkadaşlarımdan ayrıldığım için üzülüyorum. Ama bana göre her ayrılığın sonu bir kavuşmadır. Babamdan örnek verirsem, ilk okul arkadaşlarıyla hala görüşüyor. Eğer arkadaşlığınız gerçek ise araya ister mesafeler girsin isterse de yıllar geçsin iletişiminizi sağlıyorsanız arkadaşlıklar asla unutulmaz. Eski mezunlar okula geldiğinde onlara hayran kalırdım. Bir gün ben de böyle olabilecek miyim? diye düşünürdüm. Ve bu hayallerimin gerçek olmasına birkaç ay kaldı.. Bu okulu digger okullarla karşılaştırdığımızda bazen ders yükünün çok fazla olduğunu düşünebilirsiniz. Ama bu okulun bize kazandırdığı şeyleri hiçbir şey veremez. Bunu belki de şimdi anlayamayız. Ama mezun olup da üniversiteye başlayınca bu okulun değerini çok iyi anlayacağız. Bu yazımda bizden küçük arkadaşlarıma seslenme şansım var. Onlara sadece yıllarının değerini bilmeleri gerektiğini söylemek istiyorum. Çünkü aynı bizim gibi geriye dönüp baktıklarında yüzlerinde bir gülümseme oluşmasını istiyorum. İnsan belki çoğu şeyi geri alabilir ama kaybedilen zamanı ve yılları hiçbir zaman geri alamaz. Sizde zamanınızın değerini iyi bilin ve geriye dönüp baktığınızda yüzünüzde bir gülümseme oluşsun. Emine Bahşiyeva 11-C

14 22 23 OKULUMUZDA BİR RESSAM OKULUMUZDA BİR RESSAM OKULUMUZDA BİR RESSAM BENİM DÜNYAM Küçükken babam hep benim için resim çizerdi ve ben de bundan çok hoşlanırdım.ne zaman benim yanımda otursaydı ondan bana resim çizmesini isterdim.dolayısıyla ne yazmayı, ne de okumayı öğrenmeden önce ben artık çizim yapayı öğrendim. Sevdiğim çizgi film kahramanlarını çizmeye çalışırdım,sonra resme olan bu ilgim okulda da devam etti. Hep çizdiğim resimlerle hocalarımı şaşırtırdım. Zaman geçtikçe beni en çok rahatlatan şeyin resim çizmek olduğunu keşfettim. Soyutları somuta çevirmek... Çizdiğim her bir resim benim bir parçam olup, duygularımın toplandığı bir dünyadır. Kederli veya sevinçli olduğum anlar resimlerime yansır. Bitirmediğim bir resim benim için yarım kalmış, ifade edilmemiş bir duygudur. Bu yüzden de bir resmi bitirene kadar, o duyguyu omuzlarımda bir yük gibi hissederim. Boş zamanlarımda ünlü ressamların resimlerine bakar ve onların bu resimleri çizerken hangi duyguları paylaşmak istediklerini anlamaya çalışırım. Bir resimden çok etkilendiğim zaman aynı duyguyla başka bir resim çizmeye çalışırım. En çok abstrakt-soyut resim-resim çizmeyi, insanları düşündürmeyi ve onlara duygularımı gizli mesajlarla belirtmeyi severim. Bir ressam çizimlerinde rengarenkliğe ne kadar çok yer verirse, bu onun hayata renkli gözlüklerden bakmasının göstergesidir. Ben de çizimlerimde daha çok rengarenkliğe yer veririm.çünkü etrafımdaki her şeyin ne kadar güzel ve renkli olduğunu görüyorum. Resim yapmak beni mutlu ediyor ve resimsiz hayatımı düşünemiyorum. Bu nedenle okulu bitirdikten sonra üniversitenin mimarlık bölümünü bitirmek ve yüksek lisans eğitimi aldığım zaman kendi sergimi düzenlemek, resimlerimi ve düşüncelerimi diğer insanlarla paylaşmak istiyorum. Ve resim yapma yeteneğimi geliştirmek, ünlü bir ressam olup, hayatın tüm güzelliklerini insanlara aktarmak istiyorum. Arzu rzayeva 10-b

15 24 25 Türkİye den özlemle selamlar Türkİye den özlemle selamlar Temmuz 2012-den bu yana 1,5 yılı aşkın zaman geçti Türkiye ye geleli. Ama hala Bakü ve Bakü Türk Anadolu Lisesi tütüyor gözlerimde. Kubinkasıyla, Beş Mertebesiyle, Targovisiyle, sahiliyle Bakü gözlerimin önünde bir sinema şeridi gibi geçiyor şu an. Evet şu an sanki Nizami den metroya binmiş ve Nerimanov a gidiyormuşum gibi bir his kapladı içimi. Zira özlememek mümkün mü o güzel yerleri ve güzel dostları. Bizleri bağrına basan Azerbaycanlı dostları unutmak mümkün mü. Mümkün mü hiç evlerine davet ederken evinde neyi varsa ikram etme çabasında olan o sıcak kalpli ve samimi insanları. Hala da telefon görüşmelerinde Gelmeyi düşünmüyor musunuz? Bekliyoruz. Bir eviniz burada unutmayın ha diyerek bizleri özlediklerini ifade eden o güzel dostları unutmak mümkün mü? Beş yılım nasıl geçti diye sorsanız, ömrümde geçirdiğim güzel beş yıl derim. Hem güzel beş yıl, hem de bana değer katan beş yıl. Hem bilgi birikimimi artıran beş yıl hem de ufkumu açan beş yıl. Bakü de çalışmak ayrı bir güzellikti, özellikle de Bakü Türk Anadolu Lisesi nde. Azerbaycanlı öğretmen ve personel ile çalışmak ayrı bir güzellikti. Onarı tanımış olmak ve onlarla aynı çatı altında çalışmaktan duyduğum memnuniyeti ve onuru her daim ifade ederim. Okulumuz BTAL ı daha iyi yere getirmek adına bana verdikleri destek için bütün öğretmen, personel ve öğrencilerime sonsuz teşekkür ederim. Öğrencilerin hem ders konusunda hem de kültürel faaliyetler konusundaki başarılarını unutmamak gerek. Şu anda Türkiye nin seçkin üniversitelerinde okumaları bu azimlerinin neticesidir. Halen okumakta olan öğrencilerimin de Türkiye de okuyan yüzlerce arkadaşları gibi başarılı olması temennimdir. Hepsinin gözlerinde sevgiyle öpüyorum. Okulun başarılı olması ve Azerbaycan da önemli bir yerde olması idarecisinden öğretmenine, personelinden öğrencisine kadar herkesin katkı sağlamasından kaynaklanmaktadır. BTAL, bütünüyle bir aile olmuş, her kes üstüne düşeni yerine getirdiği için güzel bir okul. Buradan BTAL ailesini saygı ve sevgiyle selamlıyorum. Şu anda orada çalışmakta olan Türkiye den gitmiş öğretmen arkadaşlarıma da görevlerinde başarılar diliyor ve güzel günler yaşamalarını temenni ediyorum. Bakü Türk Anadolu Lisesi ne selam, Bakü ye selam, Azerbaycan a selam. Türkiye den hepinize selam. Saygılarımla Abdullah ÖZİŞÇİ HERKES... Herkesin bir sırrı vardır. Kiminin korkularıdır sırrı Kiminin ise duyquları Herkesin bir hayali vardır. Kimisi sadece düşlerinde kurar Kimisi peşinden koşar. Her kesin bir derdi vardır. Kimisi anlatır ve çözer Kimisi içine döker Her kesin bir bakışı vardır. Kimisi masum ve derin Kimisi boş ve gergin. Her kesin bir gülüşü vardır. Kimisi sahte ve yalancı Kimisi duru ve iç açıcı... SEVGI... Güvenmektir sevgi, ona kıyamamaktır, Aklına geldiğinde gülümsemektir. Kısa bir an göremediğinde özlemektir, Sesini duyamadığında çırpınmaktır. Göz göze geldiğinde titremektir, Kaçırmaktır gözlerini Meraktır sevgi, kıskanmaktır başka gözlerden Sahiplenmektir, korumaktır sevdiğini Gözlerinin derinliği ile hissettirmektir seni seviyorum demeyi... Berna DEMİRCAN Hazırlık-a

16 26 27 LİSE VE BEN Bİr öğretim metodu Bİr öğretim metodu LİSE VE BEN eğitim öğretim yılında EMGED in öğretmenlere yönelik olarak düzenlenmiş olduğu Eğitim Metotları Proje Yarışması EMEPYA da okulumuz Matematik Öğretmeni Mehmet Barış Büyüktürk okulumuzu en iyi şekilde temsil etmiştir. Barış öğretmenimizin TÜMEVARIM VE FARKLI İS- PAT YÖNTEMLERİNİ MATER- YAL YARDIMIYLA ÖĞRETME isimli eğitim metodu matematik dalında incelemeye değer 96 proje arasından ilk elemeyi geçmiş ve finale kalmıştır. Amacı tümevarım konusunu ve doğrudan ispat yöntemlerini materyaller kullanarak kavratmak olan bu metot, Turgut Özal Üniversitesi nde düzenlenen finalde ise Mansiyon ödülüne layık görülmüştür. Proje standından Lise bende bir çok şeyi değiştirdi. Hem kişiliğim hemde hayata bakış açım değişti bu dönemde. Birçok şey öğrendim. Yaşarken farkında olmadığın şeyler... Geriye dönüp baktığında nasıl değiştiğini ve zamanla nasıl büyüdüğünü açıkça görüyor insan. Lise benim için gerçek anlamda önemli bir geçiş dönemi oldu. Kimi zaman üzüldüm, kimi zaman sevindim, bazen de yoruldum. Hırs yaptım, hedeflerime ulaştım. Fakat her şeye rağmen bu 4 yıl acısıyla tatlısıyla unutulmazdı. Yeni arkadaşlar kazandım bazılarını belki bazılarını kaybettim... İşte bu yıllar, yaşadıklarım beni hayata hazırlayan şeyler. Hayatın zorlu dönemlerine hazırlayan olaylar. Gün gelecek yaşamla mücadelemizde tek başımıza kalacağız. Problemlerle tek başımıza başa çıkacağız. İşte o zamanlar, bugünleri hatırlayıp güç alacak şekilde geçirelim bu yılları. Henüz yolun çok başındayız. Geri dönüp bakınca pişmanlıklarımız değil mutluluklarımız olsun. Bu yıllar kime ne katmıştır bilemem fakat bana yeni arkadaşların yanında paylaşmayı da öğretti. Bazen harçlıklarımızı paylaştık, bazen dostluklarımızı, üzüntümüzü bazen de sevincimizi. Koca bir sınıf aynı şeye kahkahalarla güldük, bazen de bir filmde ağladık. Çok güzel insanlar tanıdım, çok iyi öğretmenler. Bizim için her zaman en iyisini isteyen insanlar. Bizleri kendi çocukları yerine koydular. Bize sadece ders kitaplarında yazanları değil tecrübelerini de aktardılar, bizlere rehber oldular. Hayatımda birçok ilki bu 4 yılda yaşadım ve yaşıyorum. Bu yılları güzel yaşamak ve mutlu olmak kendi elimizde. Umalım ki sonu da kendi gibi güzel olsun. Kübra Baştürk 11-C Ödül töreni Mutlu son