TÜRKİYE ULUSAL COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ STANDARTLARININ BELİRLENMESİ PROJESİ: TUCBS.BI Bina Veri Teması

Transkript

1 TÜRKİYE ULUSAL COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ STANDARTLARININ BELİRLENMESİ PROJESİ: TUCBS.BI Bina Veri Teması Yüklenici Alt yüklenici Aralık 2012

2 - 2 - Çevre ve Şehircilik Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Tarih: Belge Adı: TUCBS.BI Bina Veri Teması Belge numarası: TUCBS BI-001 Versiyon: 1.1 Tipi: TUCBS Uygulama Esasları Statüsü: Dili: Türkçe Editör: T. Yomralıoğlu, A. Kara, R. Nişancı Belge Gelişim Süreci: V TUCBS kurumsal veri gereksinim analizi V Veri teması UML/GML uygulama şemalarının hazırlanması V TUCBS paydaşlarının değerlendirmesine göre revizyonu Kaynak: T.C. Çevre ve Şehircilik Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel nün yetki ve sorumluluğunda, TÜRKSAT yüklenciliğinde, İTÜ ArıTeknokent A.Ş. alt yüklenicisi tarafından Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi Standartlarinin Belirlenmesi Projesi kapsamında hazırlanmıştır.

3 - 3 - İçindekiler 1 TUCBS.BI Veri Teması Tanım Kapsam Gereksinim Analizi ve Uygulama Alanları TUCBS.BI Uygulama Şeması Mevcut durum İçerik TUCBS.BI UML Uygulama Şeması Diğer Temalarla İlişkisi TUCBS.BI Detay Kataloğu Referanslar EK-1 TUCBS.BI Kullanıcı Gereksinim Analizi EK-2 TUCBS.BI GML Şeması Şekiller Listesi Şekil 1 Bina Detay Tipleri... 9 Şekil 2 Bina Detay Tipleri Şekil 3 Bina Tema İçi İlişkiler Şekil 4 Bina Temalar Arası İlişkiler Tablo Listesi Tablo 1 Bina Veri Teması Uygulama / İş Listesi Tablo 2 Bina Veri Teması Uygulama Veri Gereksinim Analizi... 79

4 - 4-1 TUCBS.BI Veri Teması 1.1 Tanım Yapı; karada ve suda, daimi veya geçici, resmi ve hususi yeraltı ve yerüstü inşaatı ve bunların ilave, değişiklik ve tamirlerini içine alan sabit ve hareketli tesislerdir. Ayrıca bu tema kapsamındaki bina ise; kendi başına kullanabilen, üstü örtülü ve insanlarin içine girebilecekleri ve insanların oturma çalışma, eğlenme veya dinlenmelerine veya ibadet etmelerine yarıyan, hayvanların ve eşyaların korunmasına yarayan sanayi, eğitim ve diğer kullanımlar için tasarlanmış yapılar olarak tanımlanmıştır. 1.2 Kapsam Bina veri model grubu, bina, bağımsız bölüm vb. bilgileri sağlayan coğrafi veri grubudur. Bina bilgisi ilgili alt blokları ile birlikte alan geometrisinde ifade edilmektedir. Farklı uygulamalarda ihtiyaç duyulan bina envanter bilgisini içermektedir. Bina veri teması, INSPIRE genişletilmiş 2B binaözelliklerini içermektedir. Yerel düzeydeki ihtiyaçları karşılayan ve CBS ortamında 3B veri temsilini sağlayan KBS deki detay sınıfıyla ilişkilidir. 1.3 Gereksinim Analizi ve Uygulama Alanları TUCBS projesi kapsamında kurumlarla yapılan görüşmeler sonucunda oluşturulan Bina Veri Temasının, 11 bakanlığın; 32 genel müdürlüğünün 35 farklı daire başkanlığı tarafından; 76 farklı işte kullanıldığı belirlenmiştir. Mükerrer katmanların birleştirilmesi sonucu 75 farklı bina katmanının bu işleri yaparken kullanıldığı görülmüştür. Ayrıca, verilen beyanlara göre, bu işler yapılırken 42 farklı mevzuatın kullanıldığı tespit edilmiştir. Tanımlanan 75 farklı işten 67 si mevcut durumda yapılan işler olarak beyanlara yansımıştır. TUCBS Projesi kapsamında yapılan Kurumsal Veri Gereksinim Analizleri sonucunda, Bina Veri Temasının aşağıda tanımlanan işlerde kullanıldığı ortaya çıkmıştır.

5 - 5 - Su Ürünleri Coğrafi Bilgi Sistemi, Atık Yönetim Sistemleri, Hava Kalitesi Değerlendirilmesi ve Haber Bültenlerinin Yayımlanması, Kıyı Tesisleri Risk Değerlendirmesi ve Acil Müdahale Planlarının Hazırlanması, Kıyı Tesislerinin Kısmi /İşletme İzinlerinin Verilmesi, Gemi Atıklarının Yönetimi, Büyük Yakma Tesisleri Envanteri, Çevresel Bilgi Sistemi, İmar Planı Hazırlanması, Sayısal Hâlihazır Harita Üretimi, Altyapı Projeleri, Binalara Enerji Kimlik Belgesi Hazırlanması, İnşaat Projelerinin Kontrolü ve Onaylanması, Çevre Düzeni Planı Onayı, Türkiye Mekânsal Veri Envanteri (TÜMVERİ), Kentleri İzleme Sistemi (KENTİZ), Havaalanı Mânia Planlarının Hazırlanması, Gemi Söküm Yetki Belgelerinin Verilmesi, Demiryolu Bakım Çalışmaları, Mekânsal Adres Kayıt Sistemi, Taşınmaz Kültür Varlıkları Ulusal Envanter Sistemi (TUES), Petrol/Doğalgaz Boru Hattı İnşaatı ve İşletmesi,

6 - 6 - Ruhsat Bilgi Sistemi, Kamulaştırma Uygulaması, Sosyal Tesisler ve Kamusal Hizmet İçin Emlak Alım ve Satım Uygulaması, Enerji Kaynakları Potansiyeli Atlası Hazırlanması, Organize Sanayi Bölgesi Ve Küçük Sanayi Sitesi Yer Seçimi ve İmar Planları Onayı, Gap Eylem Planını İzleme ve Değerlendirmesi olarak tanımlanmıştır. 2 TUCBS.BI Uygulama Şeması 2.1 Mevcut durum Bina veri model grubu, yeryüzünde mülkiyet hakkına sahip en küçük homojen birim olan kadastro parselini ve ilişkili bina, bağımsız bölüm vb. bilgileri sağlayan coğrafi veri grubudur. Avrupa ve uluslararası ölçekte piyasaların ortak hareket edebilmesi, ülkeler arası taşınır ve taşınmaz malların değişiminin mümkün hale getirilmesi, gelişmiş ülkelerin öncelikli hedefleri arasındadır (Molen, 2002). ABS çalışması olarak kadastro verisinin ortak bir yapıda paylaşımı için, Avrupa Birliği Arazi Bilgi Sistemi (EULIS- The European Union Land Information System) projesi bu alanda ilk adım olarak kabul edilmektedir. Bu proje sekiz farklı arazi idare sistemindeki kayıtları tek portalda toplayarak kullanıcıların hizmetine sunmayı amaçlamaktadır (Ploeger ve van Loenen, 2005). OGC tarafından başlatılan Tapu ve Zilyetlik Özel Çalışma Grubu (Land Title and Tenure Special Interest Group), ABD Ulusal Bütünleşik Arazi Sistemi (US National Integrated Land System), AB de Bilim ve Teknoloji Alanında İşbirliği (COST- Cooperation of Science and Technology) Araştırma Faaliyet Bildirgesi ve FIG tarafından yürütülen çalışmalar bunlardan bazılarıdır (Oosterom ve Lemmen, 2003). Bu bağlamda INSPIRE projesi kapsamında tüm Avrupa ülkelerinin üreteceği temel verilerden olan kadastro parseli ve bina coğrafi veri grupları için ortak standart geliştirilmektedir.

7 İçerik Ülkemizde bina verileri ile kadastro verileri birbirinden bağımsız olarak çalışmaktadır. Ancak kat irtifakı/mülkiyeti kurulmuş olan parsellerde bu ilişki parsel numarasından sağlanmaktadır. Ayrıca binanın sahip olduğu adres bilgisi de parselden bağımsızdır. TUCBS kapsamında oluşturulan bina veri teması en temel anlamda gerekli olan bina özelliklerini içeren, kadastro ve adres veri temaları ile ilişkileri detaylı olarak tanımlanmış bir modeldir. Bir bina için tanımlanması gerekli görülen özniteliklerin tanımlandığı bu veri temasında, INSPIRE ve ISO standartları da sağlanmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda bina veri teması için belirlenen detay tipleri OzetYapi, OzetBina, DigerYapi, Bina, BinaBlok ve BinaBagımsızBolum olarak tanımlanmıştır. Bina veri model grubu, bina, bağımsız bölüm vb. bilgileri sağlayan coğrafi veri grubudur. Bina bilgisi ilgili alt blokları ile birlikte alan geometrisinde ifade edilmektedir. Farklı uygulamalarda ihtiyaç duyulan bina envanter bilgisini içermektedir. Bina veri teması, INSPIRE genişletilmiş 2B bina özelliklerini içermektedir. Yerel düzeydeki ihtiyaçları karşılayan ve CBS ortamında 3B veri temsilini sağlayan KBS deki detay sınıfıyla ilişkilidir. TUCBS projesi kapsamında kurumlarla yapılan görüşmeler sonucunda oluşturulan Bina Veri Temasının, 11 bakanlığın; 32 genel müdürlüğünün 35 farklı daire başkanlığı tarafından; 76 farklı işte kullanıldığı belirlenmiştir. Mükerrer katmanların birleştirilmesi sonucu 75 farklı bina katmanının bu işleri yaparken kullanıldığı görülmüştür. Ayrıca, verilen beyanlara göre, bu işler yapılırken 42 farklı mevzuatın kullanıldığı tespit edilmiştir. Tanımlanan 75 farklı işten 67 si mevcut durumda yapılan işler olarak beyanlara yansımıştır. 2.3 TUCBS.BI UML Uygulama Şeması TUCBS Bina veri temasında tanımlanan detay tiplerinden en üst düzeyde bulunan OzetYapi, bir yapının tanımlanması gereken en temel özniteliklerini içeren bir detay tipidir. Burada tanımlanan tucbsno, tabloları birbirine bağlamak için tanımlanan bir nesne tanımlayıcısı olarak belirlenmiştir. Diğer temalarda olduğu gibi versiyonbaslangictarihi, versiyonbitistarihi ve versiyonno zamansal olarak verileri

8 - 8 - saklamak için tanımlanan öznitelikler olarak belirlenmiştir. Yine insaattarihi, yapiadi ve yapidurumu bu detay tipinde tanımlanan öncelikli öznitelikler olarak tanımlanmıştır. Bir diğer detay tipi olan OzetBina da daha fazla bina ayrıntılarına girilmiş, binanın tanımlanması gerekli görülen diğer öznitelikleri tanımlanmıştır. DigerYapi detay türü ise, OzetBina kapsamında tanımlanmamış bina yapılarının tanımlandığı eklentiler (müştemilat) (binalar arasındaki köprüler gibi) bir detay tipi olarak tanımlanmıştır. Taşınmazın kullanımını kolaylaştıran ek tesis Eklenti Sosyal tesis, yüzme havuzu, tenis kortu, ısı merkezi gibi taşınmaz mal veya bağımsız bölümler başka parsel veya bağımsız bölümlerin ortaklaşa kullanılan yeri olarak ayrılabilir. DigerYapi detay türü ve OzetBina detay tiplerinin her ikiside OzetYapi detay türüne genelleştirme ilişkisi ile taşınmışlardır. Bina detay tipi ise, adres veri temasında tanımlanmış Bina detay tipini ifade etmektedir. BinaBlok binanın diğer detay tipelerinde tanımlanmamış diğer alt bölümlerini, BinaBagimsizBolum detay tipi ise, binanin tümünü veya bir bölümünü diğer detay tiplerinden farklı olarak idari açıdan anlatan detay tipidir. Burada daire, kiler, garaj tanımlanabilecek özellikler olarak örneklendirilebilir. Birçok veri tipi ve kod listeleri ile zenginleştirilmiş Bina veri teması Şekil 1 te görülmekte, Şekil 2 te ise, OzetYapi ve OzetBina detay tiplerinin öznitelikleri gösterilmektedir.

9 - 9 - Şekil 1 Bina Detay Tipleri

10 class BI «featuretype» OzetBina class BI «featuretype» OzetYapi + insaattarihi: DateTime [0..1] + kullanimdurumu: KullanimDurumuDegeri + ortometrikyukseklik: Length + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] + versiyonno: CharacterString + yapiadi: CografiIsim [0..1] + yapidurumu: YapiDurumDegeri + yukseklik: BinaYukseklik + alan: BinaAlani [0..*] + bagimsizbolumsayisi: Integer [1..*] + cati: CatiTuru [0..*] + catimalzemesi: CatiMalzemesiTuru [0..*] + cephemalzemesi: CepheMalzemesiTuru [0..*] + deprem: DepremKatsayisi + dokuman: DokumanOzellik [0..*] + donati: DonatiTipi + enerjiverimliligi: EnerjiVerimliligiDegeri [0..1] + geometri: BinaGeometri [1..*] + isitmasistem: IsitmaSistemTipi + isitmayakit: IsitmaYakitTipi + tasiyicisistem: TasiyiciSistemTipi + temel: TemelTipi + tesisat: TesisatTipi + yapimalzemesi: YapiMalzemesiTuru + zeminaltikatsayisi: Integer + zeminsinif: ZeminSinifTipi + zeminustukatsayisi: Integer Şekil 2 Bina Detay Tipleri Şekil 3 da TUCBS için tasarlanan Bina veri temasında tanımlanan tüm detay tipleri, veri tipleri, kod listeleri ve bunların ilşkileri gösterilmiştir. Bu veri temasında en temel tablo OzetYapi olarak tasarlanmıştır. OzetBina, Bina, DigerYapi ve bina blok detay tipleri OzetYapi detay tipine genelleştirme yoluyla taşınmışlardı. Yani bu OzetYapi, detay tipinin tüm özelliklerini taşımaktadır. Bina ve BinaBlok detay tipleri ayrıca OzetBina detay tipine genelleştirme yoluyla taşınmıştır. BinaBagimsizBolum ise diğer detay tiplerinden ayrı bir yapıda tasarlanmıştır. Bu yüzden tucbsno özelliği diğer tablolarla bağlantı sağlayabilmek için bu detay tipinde tekrar kullanılmıştır. Bina ve BinaBlok detay tipleri ile BinaBagimsizBolum arasında ilişki kurulmuştur. Bir binanın veya bina bloğunun bir veya birden fazla bağımsız bölümü olduğu bu ilişkiyle ve çokluk (multiplicity) özelliği ile tanımlanmıştır. Ayrıca Bina ve BinaBlok arasında güçlü toplama (aggregation) ilişkisi tanımlanmıştır. Eğer Bina detay tipi tanımlanmamışsa, BinaBlok detay tipinin de tanımlanmaması gerektiği bu ilişkinin belirtmeye çalıştığı bir durumdur.

11 class BI «featuretype» OzetYapi + insaattarihi: DateTime [0..1] + kullanimdurumu: KullanimDurumuDegeri + ortometrikyukseklik: Length + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] + versiyonno: CharacterString + yapiadi: CografiIsim [0..1] + yapidurumu: YapiDurumDegeri + yukseklik: BinaYukseklik «featuretype» OzetBina + alan: BinaAlani [0..*] + bagimsizbolumsayisi: Integer [1..*] + cati: CatiTuru [0..*] + catimalzemesi: CatiMalzemesiTuru [0..*] + cephemalzemesi: CepheMalzemesiTuru [0..*] + deprem: DepremKatsayisi + dokuman: DokumanOzellik [0..*] + donati: DonatiTipi + enerjiverimliligi: EnerjiVerimliligiDegeri [0..1] + geometri: BinaGeometri [1..*] + isitmasistem: IsitmaSistemTipi + isitmayakit: IsitmaYakitTipi + tasiyicisistem: TasiyiciSistemTipi + temel: TemelTipi + tesisat: TesisatTipi + yapimalzemesi: YapiMalzemesiTuru + zeminaltikatsayisi: Integer + zeminsinif: ZeminSinifTipi + zeminustukatsayisi: Integer «featuretype» DigerYapi + digeryapi: DigerYapiTuru + geometri: GM_Primitive «featuretype» Bina +kisim 0..* «featuretype» BinaBlok «featuretype» BinaBagimsizBolum +bagimsizbolum + geometri: GM_Primitive 1..* + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime +bagimsizbolum + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] 1..* «codelist» YapiDurumDegeri «datatype» BinaGeometri «datatype» BinaYukseklik «codelist» YukseklikReferansDegeri «datatype» BinaAlani + kullanimda + kullanimdisi + proje + yapimasamasi + yikilmis + geometri: GM_Primitive + geometrireferans: Boolean + alcakreferans: YukseklikReferansDegeri + deger: Length + yuksekreferans: YukseklikReferansDegeri + binagirisi + cati + catikenari + enalcakcatikenari + enalcakzeminnoktasi + enyuksekcatikenari + enyukseknokta + enyuksekyapinoktasi + enyuksekzeminnoktasi + zemin + binaresmialani: BinaResmiAlanDegeri + deger: Area «codelist» BinaResmiAlanDegeri «codelist» CatiTuru «codelist» CatiMalzemesiTuru «codelist» CepheMalzemesiTuru «datatype» DokumanOzellik + anaalan + brutzeminalani + fonksiyonsuzkatalani + icyapialani + iczeminalani + netodaalani + netzeminalani + sirkulasyonalani + teknikalan + toplamkatalani + yapidisduvaralani + yasamalani + besikcati + duzcati + fenerlicati + kelebekkabatlicati + kirmacati + kubbecati + kulecati + masartcati + silindircati + sivricati + sundurmacati + testeredislicati + topuzcati + ahsap + beton + cam + seramikkiremit + toprakkiremit + ahsap + cam + diger + komposit + metal + pvc + seramik + sivaliboyali + sivaliboyasiz + sivasiztugla + tas + bicim: DokumanBicimTipi + dokumanbaglantisi: URI + kaynakdurumu: KaynakDurumDegeri + tarih: DateTime «codelist» DokumanBicimTipi + bmp + doc + gif + jpeg + pdf + png + tiff + xml «codelist» KaynakDurumDegeri + gayriresmi + resmi «codelist» EnerjiVerimlilikDegeri + a + b + c + d + e + f + g «codelist» KullanimDurumDegeri + endustri + kamu + konut + tarim + ticari «codelist» YapiMalzemesiTuru + ahsap + betonarme + celik + kargir + kerpic + prefabrik + yigma «codelist» DigerYapiTuru + disetkenkoruma + enerji + iletisim + sanateseri + ulasim «datatype» NesneTanimlayici «codelist» IsitmaSistemiTipi «codelist» IsitmaYakitTipi «codelist» TasiyiciSistemTipi «datatype» ZeminSinifTipi «codelist» TemelTipi «codelist» DepremKatsayisi + binaicikalorifer + diger + dogalgazsobasi + katkalorifer + klima + merkeziisitmakalorifer + diger + dogalgaz + elektrik + fueloil + gunes + katiyakit + lpg + ruzgar + termal + ahsap + betonarme + celik + cerceveliperdelisistem + cercevelisistem + diger + iskelet + karma + perdelisistem + prefabrik + yariprefabrik + yigma + yok + yerelzemin: YerelZeminSiniflari + zemingrubu: ZeminGrupTipi + ayaktemel + duvaraltitemel + kesontemel + radyetemel + sureklitemel + tekiltemel + duseyesdegerkatsayi + yatayesdegerkatsayi «codelist» TesisatTipi «codelist» DonatiTipi «codelist» ZeminGrupTipi «codelist» YerelZeminSiniflari + aritma + diger + dogalgaz + elektrik + havalandirma + hidrafor + jenerator + paratoner + pissu + temizsu + yangintesisati + boyunadonati + eninedonati + hasirdonati + sehpadonati + a + b + c + d + z1 + z2 + z3 + z4 Şekil 3 Bina Tema İçi İlişkiler

12 Diğer Temalarla İlişkisi Adres (AD) veri grubundaki adres sınıfı ile yapı, parsel ve bağımsız bölümlerde tanımlanan ulusal adres kodu tanımlamasıyla ilişki kurulmaktadır. Bu ilişki sayesinde İçişleri UAVT na dolaylı olarak erişilerek bağımsız bölümlerde ikamet edenlerin bilgisi de elde edilebilir. Ayrıca ilgili adres bilgisinden binanın Ulaşım (UL) veri grubundaki çıkış aldığı yol bilgisine erişilebilir. Şekil 4 de Bina veri temasının diğer veri temalarıyla olan ilişkileri görülmektedir. Bir parselin üzerinde hiç bina olmayacağı, bir ya da birden fazla bina olabileceği bu çapraz ilişkilerle belirlenmeye çalışılmıştır. class Bina Capraz Iliski «featuretype» TK::Parsel +parsel 1 «featuretype» OzetYapi + insaattarihi: DateTime [0..1] + kullanimdurumu: KullanimDurumuDegeri + ortometrikyukseklik: Length + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] + versiyonno: CharacterString + yapiadi: CografiIsim [0..1] + yapidurumu: YapiDurumDegeri + yukseklik: BinaYukseklik +adres 0..* «featuretype» AD::Adres + konum: CografiKonum [1..*] + konumlayici: AdresKonumlayici [1..*] + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] + versiyonno: Integer +ekadres adres 0..* «featuretype» OzetBina + alan: BinaAlani [0..*] + bagimsizbolumsayisi: Integer [1..*] + cati: CatiTuru [0..*] + catimalzemesi: CatiMalzemesiTuru [0..*] + cephemalzemesi: CepheMalzemesiTuru [0..*] + deprem: DepremKatsayisi + dokuman: DokumanOzellik [0..*] + donati: DonatiTipi + enerjiverimliligi: EnerjiVerimliligiDegeri [0..1] + geometri: BinaGeometri [1..*] + isitmasistem: IsitmaSistemTipi + isitmayakit: IsitmaYakitTipi + tasiyicisistem: TasiyiciSistemTipi + temel: TemelTipi + tesisat: TesisatTipi + yapimalzemesi: YapiMalzemesiTuru + zeminaltikatsayisi: Integer + zeminsinif: ZeminSinifTipi + zeminustukatsayisi: Integer «featuretype» DigerYapi + digeryapi: DigerYapiTuru + geometri: GM_Primitive +bina «voidable» 0..* «featuretype» Bina +bagimsizbolum 1..* «featuretype» BinaBagimsizBolum + geometri: GM_Primitive + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] +kisim 0..* «featuretype» BinaBlok +bagimsizbolum 1..* Şekil 4 Bina Temalar Arası İlişkiler

13 Mülkiyet birimlerinde herhangi bir hakka sahip özel kişileri, TC Kimlik numarası ile tanımlanan sınıftan, İçişleri MERNİS veritabanındaki vatandaşlık bilgisine ve muhtemel ilişkili diğer veritabanlarına erişilebilir. TUCBS:AD Veri Temasında tanımlanan numarataj detay tipi, Bina Veri Teması ile doğrudan ilişkilidir. Her binanın en az bir dış kapı numarası olmak zorundadır. TUCBS:TK Veri Teması binanın üzerine yapıldığı parsel detay tipinin özelliklerinin tanımlandığı veri temasıdır. Bina Veri Teması üzerinde mülkiyet hakkı bulunan yapılarda önemli bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. 3 TUCBS.BI Detay Kataloğu 3.1 Bina Tip: Paket Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: TUCBS Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/21/2012. Değiştirilme Tarihi 12/16/2012 GUID: {5B76A710-AA80-466e-A61E-AC7DC823BB73} BI Tip: Paket «applicationschema» Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: Bina Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/4/2012. Değiştirilme Tarihi 6/21/2012 GUID: {C C739-41c7-9C3F-E0FF66746A45} BI - (Logical diagram) Oluşturan ve Oluşturulma Tarihi: GIS@İTÜ on 6/4/2012 Değiştirilme Tarihi: 12/15/2012 Versiyon: 1.1. Locked: False GUID: {484063D3-8DAF-4432-AA47-BE094CBBBB14}

14 BI Paket - (Paket diagram) Oluşturan ve Oluşturulma Tarihi: GIS@İTÜ on 6/4/2012 Değiştirilme Tarihi: 12/15/2012 Versiyon: 1.1. Locked: False GUID: {A AED2-480f-B25E-976FE76E1F71} Bina Capraz Iliski - (Logical diagram) Oluşturan ve Oluşturulma Tarihi: GIS@İTÜ on 6/5/2012 Değiştirilme Tarihi: 12/15/2012 Versiyon: 1.1. Locked: False GUID: {65D6368D-652E-4de6-AD71-23AF9F6BE64E} Bina Tip: Sınıf OzetBina Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi9/25/2012. Değiştirilme Tarihi 9/25/2012. GUID: {154C834B-A3D8-44c6-9BA8-AFFDFCE79C6F} Bina, kalici olarak insa edilmis herhangi bir yapiyi belirtir. Kendi basina kullanilabilen, üstü örtülü ve insanlarin içine girebilecekleri ve insanlarin oturma çalisma, eglenme veya dinlenmelerine veya ibadet etmelerine yariyan, hayvanlarin ve esyalarin korunmasina yarayan sanayi, egitim ve diger kullanimlar için tasarlanmis yapilar olarak tanimlanmistir Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri byvaluepropertytype = false. gmlmixin = false. iscollection = false. nopropertytype = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Bağlantılar Bağlayıcı Kaynak Hedef Notlar Generalization Bina detay tipinde tanimlanan tüm Kaynak -> Destination Bina OzetBina özellikler özet yapiya tasinir. Association Kaynak -> Destination Bina bagimsizbolum BinaBagimsizBolum Association bina diskapi

15 Bağlayıcı Kaynak Hedef Notlar Unspecified Bina DisKapi Association Unspecified Aggregation Destination -> Kaynak parsel TK_Parsel kisim BinaBlok bina Bina Bina BinaAlani Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/5/2012. Değiştirilme Tarihi 6/21/2012. {3F A5E-4dea-B157-4D AC5} GUID: Binanin oturdugu alani temsil eder. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri iscollection = false. nopropertytype = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler binaresmialani BinaResmiAlanDegeri Resmi kayitlarda geçen bina oturma alanini ifade eder. deger Area Bina alaninin ISO 19103'de belirlenen alan özelliklerine göre tanimlanmasi gerektigini ifade eder BinaBagimsizBolum Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/4/2012. Değiştirilme Tarihi 9/25/2012.

16 GUID: {F83FF36C-CAEB-4e9c B51D55} Binanin tümünü veya bir bölümünü diger datay tiplerinden farkli olarak idari açidan anlatan detay tipidir. Örnegin; bagimsiz bölüm bir daire, kiler veya garaj olabilir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri byvaluepropertytype = false. gmlmixin = false. iscollection = false. nopropertytype = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Bağlantılar Bağlayıcı Kaynak Hedef Notlar Association bagimsizbolum Kaynak -> Destination Bina BinaBagimsizBolum Association Kaynak -> Destination BinaBlok bagimsizbolum BinaBagimsizBolum Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler geometri GM_Primitive Bina bagimsiz bölümünün 2-boyutlu ya da 2,5- boyutlu gösterimini belirtir. Örnegin; bagimsiz bölüm yüzey olarak ifade edilebilir veya sadece bir nokta olarak da ifade edilebilir. tucbsno NesneTanimlayici Nesne tanimlayicisinin öncelikli amaci çesitli kaynaklar arasinda ve bu veri temasinda adres bilesenleri arasinda baglanti kurulmasini saglamaktir. versiyonbaslangictarihi DateTime Konumsal veri setinin ilgili versiyonunun sisteme ne zaman eklendigini veya sistemde ne zaman degistirildigini gösterir

17 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler versiyonbitistarihi DateTime Konumsal veri setinin ilgili versiyonunun sistemden ne zaman çikarildigini veya yerine baska bir verinin kullanima alindigini gösterir. [0..1] BinaBlok Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi9/25/2012. Değiştirilme Tarihi 9/25/2012. GUID: {F9609B76-44E1-4d2e-B7EA-7A4AF } Bina alt bölümlerini gösterir. Örnegin; bir bina farkli yükseklikteki iki alt bölümden olusmus olabilir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri byvaluepropertytype = false. gmlmixin = false. iscollection = false. nopropertytype = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Bağlantılar Bağlayıcı Kaynak Hedef Notlar Association bagimsizbolum Kaynak -> Destination BinaBlok BinaBagimsizBolum Aggregation Destination -> Kaynak kisim BinaBlok Bina BinaGeometri Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/5/2012. Değiştirilme Tarihi 6/19/2012. GUID: {A70FEE76-8A31-418b-A FF6CE8C} Bina geometrisinin özellikleri tanimlanir.

18 Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri iscollection = false. nopropertytype = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler geometri GM_Primitive Bina geometrisinin ISO/TC 19107'den seçilmis özelligini ifade eder. [1..*] geometrireferans Boolean Bina geometri referansinin olup olmadigini gösterir BinaResmiAlanDegeri Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/5/2012. Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: {A0CE2D91-1BD5-44fc-AC46-C9DE145EF2A2} Olasi bina resmi alan degerlerini gösteren kod-listesidir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri asdictionary = false. codelist =. extendablebyms = false. xsdencodingrule = iso19136_2007.

19 Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler anaalan Binanin oturdugu ana alan degerini gösterir.(taban alani) brutzeminalani Bina brüt zemin alanini gösterir. fonksiyonsuzkatalani Havalandirma boslugu gibi kullanilmayan alanlari ifade eder. icyapialani Bina iç yapilarindan itibaren ölçülerek hesaplanan alini ifade eder iczeminalani Iç yapi alanindan hariç hesaplanan iç zemin alanidir. netodaalani Bina içindeki tüm oda zeminlerinin toplamdaki net alanini gösterir. Duvarlar bu alana katilmaz.

20 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler netzeminalani Bina içindeki toplam zemin alanini gösterir. Bu alana yapi içi alanlar dahil degildir. sirkulasyonalani Net oda alaninin yatay ve düsey bilesenlerini ifade eder. teknikalan toplamkatalani Toplam kat alani bilgisini ifade eder. yapidisduvaralani yasamalani Binadaki net yasam alanini belirtir BinaYukseklik Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler:

21 Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/5/2012. Değiştirilme Tarihi 6/21/2012. GUID: {E42480C3-B89F-476b-A D9} Bina referans yükseklik özniteliklerinin gösterildigi detay tipidir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri iscollection = false. nopropertytype = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler alcakreferans YukseklikReferansDegeri Binanin kabul edilen en düsük referans degerini gösterir. deger Length Yükseklik Sınıfini ISO 19103'e göre tanimlar. yuksekreferans YukseklikReferansDegeri Binanin kabul edilen en yüksek referans degerini gösterir. CatiMalzemesiTuru Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/5/2012. Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: {44E4818A-A76B-48d6-A051-0F CD} Çati malzemelerini içeren kod-listesidir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri

22 Kişiselleştirilmiş Özellikler asdictionary = false. codelist =. extendablebyms = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler ahsap Çati malzemesinin ahsap oldugu bilgisini ifade eder. beton Çati malzemesinin beton oldugu bilgisini ifade eder. cam Çati yüzeyinin camdan yapildigi bilgisini ifade eder. seramikkiremit Çati yüzeyinin seramik kiremit kullarak yapildigi bilgisini ifade eder. toprakkiremit Çati yüzeyinin toprak kiremit kullarak yapildigi bilgisini ifade eder.

23 CatiTuru Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/5/2012. Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: { D42-48f6-9F2E-347D023652E1} Bina çati türlerini içeren kod-listesidir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri asdictionary = false. codelist =. extendablebyms = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler besikcati Iki tarafa akintisi olan çati seklidir. duzcati Egimi 10 dereceden daha az olan çatilari tanimlar. fenerlicati Büyük açikliklar üzerine yapilan ahsap veya çelik çatilarda bina iç bölümünün içten aydinlatilmasi ve havalandirilmasi için yapilir.

24 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler kelebekkanatlicati Iki tarafa ve içe akintili olan çati türüdür. kirmacati Çatinin, üzerine yapildigi binanin kenarlari kadar meyilli yüzeyleri olan çatilardir. kubbecati Plani daire, düzgün çokgen olan alanlar üzerine insa edilen çati türüdür. kulecati Oturma alani küçük, buna karsilik yüksekligi fazla oldugunda kullanilan çati türüdür. mansartcati Çati kati yapilmasi istenilen binalarda çatinin meyilli olan yüzeyleri kirilarak yapilan çati türüdür. silindircati Plani dikdörtgen seklinde olan yapilarda uygulanan bir çesit çati seklidir.

25 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler sivricati Çati meyilli yüzeyleri düz veya kavisli olarak bir noktada birlestirilir. sundurmacati Tek tarafa akintisi olan çati türüdür. testeredislicati Atölye, fabrika ve hangar gibi genellikle endüstriyel binalarda, yandan isik ve havalandirmanin yeterli olmadigi durumlarda üstten isik almak amaciyla yapilirlar. topuzcati Piramit seklinde olan çatilari tanimlar CepheMalzemesiTuru Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/5/2012. Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: {32768E0F-AE1C-4c5e-A5B5-1A264A512520} Cephe malzemesi türlerini gösteren kod-listesidir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri asdictionary = false. codelist =. extendablebyms = false.

26 Kişiselleştirilmiş Özellikler xsdencodingrule = iso19136_2007. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler ahsap Cephe yüzeyi malzemesi olarak ahsap kullanildigi bilgisini ifade eder. cam Cephe yüzeyi malzemesi olarak cam kullanildigi bilgisini ifade eder. diger Cephe yüzeyi malzemesi olarak diger malzemelerin kullanildigi bilgisini ifade eder. komposit Cephe yüzeyi malzemesi olarak komposit kullanildigi bilgisini ifade eder. metal Cephe yüzeyi malzemesi olarak metal kullanildigi bilgisini ifade eder. pvc

27 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler seramik Cephe yüzeyi malzemesi olarak seramik fayans kullanildigi bilgisini ifade eder. sivaliboyali sivaliboyasiz sivasiztugla Cephe yüzeyi malzemesi olarak sivasiz tugla kullanildigi bilgisini ifade eder. tas Cephe yüzeyi malzemesi olarak tas kullanildigi bilgisini ifade eder DepremKatsayisi Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/20/2012. Değiştirilme Tarihi 6/21/2012. GUID: {70BA573C-E7B6-4bae-B274-EF92D0565DA6} Toprak basincinin hesabinda kullanilan deprem katsayisi bilgilerini içeren kod listesidir.

28 Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri asdictionary = false. codelist =. extendablebyms = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler duseyesdegerkatsayi Düsey esdeger katsayisini ifade eder. yatayesdegerkatsayi Yatay esdeger katsayisini ifade eder. DigerYapi Tip: Sınıf OzetYapi Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/4/2012. Değiştirilme Tarihi 9/25/2012. GUID: {259A C B305-4F1E38F4D6E3} Ozet bina kapsaminda tanimlanmayan fakat birer bina yapisi olan nesneler tanimlanir. Örnegin; binalar arasi köprü, antenler,... Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri byvaluepropertytype = false. gmlmixin = false. iscollection = false. nopropertytype = false. xsdencodingrule = iso19136_2007.

29 Bağlantılar Bağlayıcı Kaynak Hedef Notlar Generalization Kaynak -> Destination DigerYapi OzetYapi Diger yapi detay tipinde tanimlanan tüm özellikler özet yapiya tasinir. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler digeryapi DigerYapiTuru OzetBina detay tipinde tanimlanmamis, fakat binalarin yapi özellikleri içinde bulunan yapi türleri tanimlanir. geometri GM_Primitive Diger yapinin tanimlanan geometrisini belirtir DigerYapiTuru Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/5/2012. Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: {9F4EE F-47d8-A088-7AAF B} Bina diger yapi türlerinin gösterildigi kod-listesidir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri asdictionary = false. codelist =. extendablebyms = false. xsdencodingrule = iso19136_2007.

30 Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler disetkenkoruma Binalarda dis etkenlerden korunmak için kullanilan yapilardir. Örnegin; akustik yalitim, erezyon durdurucu set, su seti, destek duvarlari... enerji Binalarin enerji ile ilgili yapilarini gösterir. Örnegin, trafo merkezi, rüzgar türbini, sondaj kulesi... iletisim Binalarin iletisimle ilgili yapilarini gösterir. Örnegin; anten, uyari isigi, fener... sanateseri Genellikle turistik veya tarihi yapilardir. Örnegin; heykel, anit... ulasim Binalar arasi ulasim ile ilgili yapilardir. Örnegin; Köprü, tünel, iskele DokumanBicimTipi Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/5/2012. Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: {9318ED13-E148-4fd1-99B9-A49B496554F5} Doküman biçim tiplerini gösteren kod-listesidir.

31 Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri asdictionary = false. codelist =. extendablebyms = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler bmp Bitmap Image File doc Word dokümani biçimi (Format of Word Documents) gif Grafik Degisim Biçimi (Graphics Interchange Format) jpeg Sikistirilmis resim formati (Joint Photographic Expert Group) pdf Portable Document Format.

32 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler png Resim biçimi (Portable Network Graphics) tiff Tagged Image File Format. xml Extensible Markup Language DokumanOzellik Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/5/2012. Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: {DA3E6A7A-73A9-441c-99E1-6FC6DC7DBE05} Dokumana nereden ulasilabilinecegi ve hangi meta veri tiplerinin tanimlanmasi gerektigi tanimlanmistir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri iscollection = false. nopropertytype = false. xsdencodingrule = iso19136_2007.

33 Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler bicim DokumanBicimTipi Dokumanlarin hangi formatta saklanabilecegini tanimlar. kaynakdurumu KaynakDurumDegeri Dokumanin kaynak durumu belirtilir. Örnegin; resmi ya da gayri resmi tarih DateTime Dokumanin geçerlilik süresi belirtilir. Örnegin; Fotografin eklenme tarihi, iskan belgesi alinma tarih DonatiTipi Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/20/2012. Değiştirilme Tarihi 6/21/2012. GUID: {C08645CD-4D93-464c-BC A} Donati tipi bilgilerini içeren kod listesidir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri asdictionary = false. codelist =. extendablebyms = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler

34 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler boyunadonati eninedonati hasirdonati sehpadonati EnerjiVerimlilikDegeri Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/5/2012. Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: {7A48A30D-88BA-462c-B5E8-0E7CBA339B76} Olasi bina enerji verimlilik degerleri bu kod-listesinde tanimlanir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri asdictionary = false. codelist =.

35 Kişiselleştirilmiş Özellikler extendablebyms = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler a Birinci Sınıf enerji performansina sahip binalari ifade eder b Ikinci Sınıf enerji performansina sahip binalari ifade eder c Üçüncü Sınıf enerji performansina sahip binalari ifade eder d Dördüncü Sınıf enerji performansina sahip binalari ifade eder e Besinci Sınıf enerji performansina sahip binalari ifade eder f Altinci Sınıf enerji performansina sahip binalari ifade eder

36 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler g Yedinci Sınıf enerji performansina sahip binalari ifade eder IsitmaSistemiTipi Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/19/2012. Değiştirilme Tarihi 6/21/2012. GUID: {7EAB850B-AC88-4c2a-85DD-68A05387DEEF} Binanin isitma tipi bilgilerini gösteren kod listesidir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri asdictionary = false. codelist =. extendablebyms = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler binaicikalorifer Binanin isitma sisteminde bina içi kalorifer kullanildigi bilgisini ifade eder.

37 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler diger Diger isinma türlerini ifade eder. dogalgazsobasi katkalorifer Binanin isitma sisteminde kat kalorifer kalorifer kullanildigi bilgisini ifade eder. klima Binanin isitma sisteminde klima kullanildigi bilgisini ifade eder. merkeziisitmakalorifer Binanin isitma sisteminde merkezi isitma kalorifer kullanildigi bilgisini ifade eder. soba Binanin isitma sisteminde dogalgaz kullanildigi bilgisini ifade eder IsitmaYakitTipi Tip: Sınıf

38 Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/19/2012. Değiştirilme Tarihi 6/21/2012. GUID: {CBE499D6-B16D ECC-7EC45C475AD5} Binanin isitma yakit tipi bilgilerini içeren kod listesidir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri asdictionary = false. codelist =. extendablebyms = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler diger Diger isitma yakit tiplerini ifade eder. dogalgaz Binanin isitmasinda yakit olarak dogalgaz kullanildigi bilgisini ifade eder. elektrik Binanin isitmasinda yakit olarak elektrik enerjisi kullanildigi bilgisini ifade eder. fueloil Binanin isitmasinda yakit olarak fuel oil kullanildigi bilgisini ifade eder.

39 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler gazyagi gunes Binanin isitmasinda yakit olarak günes enerjisi kullanildigi bilgisini ifade eder. komur lpg Binanin isitmasinda yakit olarak LPG (likit Petrol Gazi) kullanildigi bilgisini ifade eder. odun ruzgar Binanin isitmasinda yakit olarak rüzgar enerjisi kullanildigi bilgisini ifade eder.

40 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler termal Binanin isitmasinda yakit olarak termal enerji kullanildigi bilgisini ifade eder. tezek KaynakDurumDegeri Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi9/25/2012. Değiştirilme Tarihi 9/25/2012. {EAE0260B a41-B422-6F55976A5BB2} GUID: Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri iscollection = false. nopropertytype = false. xsdencodingrule = iso19136_ KullanimDurumDegeri Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/5/2012. Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: {40768FC4-E862-43cc-B994-DEECEBC966BE} Binalarin kullanim durumunu gösteren kod-listesidir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False

41 Tag Değerleri asdictionary = false. codelist =. extendablebyms = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler endustri Endüstriyel amaçli kullanilan binalari gösterir. kamu Kamu islerinde kullanilan binalari gösterir. konut Konut amaçli kullanilan binalari gösterir. tarim Tarim amaçli kullanilan binalari gösterir. ticari Ticari amaçli kullanilan binalari gösterir.

42 OzetBina Tip: Sınıf OzetYapi Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/4/2012. Değiştirilme Tarihi 9/25/2012. GUID: {750DB954-24AD-4fee-BF86-31E } Yapi ile ilgili özelliklerin tanimlandigi ikinci asama detay tipinin özniteliklerini içerir. Kendi basina kullanilabilen, üstü örtülü ve insanlarin içine girebilecekleri ve insanlarin oturma çalisma, eglenme veya dinlenmelerine veya ibadet etmelerine yariyan, hayvanlarin ve esyalarin korunmasina yarayan sanayi, egitim ve diger kullanimlar için tasarlanmis yapilar olarak tanimlanmistir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri byvaluepropertytype = false. gmlmixin = false. iscollection = false. nopropertytype = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Bağlantılar Bağlayıcı Kaynak Hedef Notlar Generalization Özet bina detay tipinde tanimlanan Kaynak -> Destination OzetBina OzetYapi tüm özellikler özet yapiya tasinir. Generalization Kaynak -> Destination Bina OzetBina Bina detay tipinde tanimlanan tüm özellikler özet yapiya tasinir. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler alan BinaAlani [0..*] Idari sistemde kayitli olan bina alanini ifade eder. 0* olarak tanimlanmasinin nedeni ise, binanin yapim asamasinda olabilecegi içindir. Açik çikmalari hariç toplam bina alani bagimsizbolumsayisi Integer [1..*] Bina bagimsiz bölüm sayisini belirtir. anagayrimenkulun ayri ayri ve basli basina kullanilmaya elverisli olup, bu kanun hükümlerine göre bagimsiz mülkiyete konu olan bölümlerine bagimsiz bölüm denir.

43 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler cati CatiTuru [0..*] Çati sekilleri bu detay türünde tanimlanir. Çatinin yapim sekline göre tanimlanmis türüdür. Besik çati, kubbe çati gibi catimalzemesi CepheMalzemesiTuru [0..*] Bina çatisi olusturulurken kullanilan yapi malzemeleri tanimlanir. Çatinin insaat malzemesi türüne göre tanimlanir. Örn; ahsap, cam vb. cephemalzemesi CepheMalzemesiTuru Bina cephesinde kullanilan yapi malzemeleri tanimlanir. Binanin dis cephesinde kullanilan malzeme olarak ifade edilir. [0..*] deprem DepremKatsayisi Toprak basincinin hesabinda kullanilan deprem katsayisini ifade eder. [0..1] dokuman DokumanOzellik [0..*] Binayla ilgili bilgi saglayan herhangi bir dokümani belirtir. Cephe fotograflari, acil durum planlari, bina enerji verimliligi belgesi bu detay tipi içinde tanimlanabilir. donati DonatiTipi Bina donati tipi bilgilerini açiklar Bina kolon donatisinin yapim türünü ifade eder. Örn; boyuna, enine donati gibi

44 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler enerjiverimliligi EnerjiVerimlilikDegeri [0..1] geometri BinaGeometri [1..*] BINALARDA ENERJI PERFORMANSI YÖNETMELIGI'ne göre Binalarin kullanim alani basina düsen yillik birincil enerji tüketiminin, A ile G arasinda degisen bir referans ölçegine göre Sınıflandirilmasini ifade eder. Bina enerji verimlilik degerini bu detay tipinde tanimlanir. Ilgili kanuna ve yönetmeliklere göre bu degerler belirlenir. Binanin geometrik özelliklerini tanimlar. Binanin tescile esas köse koordinatlarindan elde edeilen alani ifade eder. isitmasistem IsitmaSistemiTipi Binanin isitma tipi bilgilerini ifade eder. Örn; kalorifer, sobali gibi isitmayakit IsitmaYakitTipi Binanin isitma yakit tipi bilgilerini ifade eder. Örn; dogalgaz, elektrik, günes tasiyicisistem TasiyiciSistemTipi Binanin yapim sistemine göre yükleri tasiyan ve aktaran tasiyici sistem bilgilerini tanimlar. Örn; ahsap, betonarme temel TemelTipi Bina temel tiplerini ifade eder. Örn; ayak temel, radye temel

45 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler tesisat TesisatTipi Bina tesisat tipi bilgilerini açiklar. Binada kullanilan su, dogalgaz, elektrik, havalandirma gibi tesisatlari ifade eder. yapimalzemesi YapiMalzemesiTuru Binanin hangi malzemelerden yapildigini gösterir. Örnegin; bina duvarlari ve kolonlar için kullanilan yapi malzemeleri... zeminaltikatsayisi Integer Zemin alti kat sayisinin ifade eder. zeminsınıf ZeminSınıfTipi Zemin Sınıf tiplerini ifade eder. Afet Bölgelerinde Yapilacak Yapilar Hakkinda Yönetmeligine göre tanimlanmis zemin türünü ifade eder. zeminustukatsayisi Integer Binanin zemin kat dahil, üst kat adeti toplamini ifade eder. OzetYapi Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/4/2012. Değiştirilme Tarihi 12/15/2012. GUID: {238C94DB-D0BD-4a44-92F3-7EE } OzetBina ve DigerYapi detay tiplerinin ortak özniteliklerinin gösterildigi detay tipidir Yapi; karada ve suda, daimi veya muvakkat, resmi ve hususi yeralti ve yerüstü insaati ve bunlarin ilave, degisiklik ve tamirlerini içine alan sabit ve sabit olmayan tesislerdir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False

46 Tag Değerleri byvaluepropertytype = false. extendablebyms = false. gmlmixin = false. iscollection = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Bağlantılar Bağlayıcı Kaynak Hedef Notlar Generalization Kaynak -> Destination DigerYapi OzetYapi Diger yapi detay tipinde tanimlanan tüm özellikler özet yapiya tasinir. Generalization Kaynak -> Destination OzetBina OzetYapi Özet bina detay tipinde tanimlanan tüm özellikler özet yapiya tasinir. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler insaattarihi DateTime Yapinin, insa baslangiç tarihini gösterir. [0..1] kullanimdurumu KullanimDurumDegeri Ilgili binalarin hangi amaçla kullanildigi bu detay tipinde gösterilir. Örn;avm, ikametgah, okul vb. ortometrikyukseklik Length Tanimli bir geoitten, yapi zeminine olan yüksekligi ifade eder. Binanin kot aldigi noktanin ortometrik yüksekligidir [0..*]

47 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler tucbsno NesneTanimlayici Nesne tanimlayicisinin öncelikli amaci çesitli kaynaklar arasinda baglanti kurulmasini saglamaktir. versiyonbaslangictarihi DateTime Konumsal veri setinin ilgili versiyonunun sisteme ne zaman eklendigini veya sistemde ne zaman degistirildigini gösterir versiyonbitistarihi DateTime Konumsal veri setinin ilgili versiyonunun sistemden ne zaman çikarildigini veya yerine baska bir verinin kullanima alindigini gösterir. [0..1] versiyonno CharacterString Ilgili konumsal veri setinin versiyon numarasini gösterir yapiadi CografiIsim Ilgili yapinin adini belirtir. [0..*] yapidurumu YapiDurumDegeri Yapi insaattinin hangi durumda oldugunu gösterir.

48 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler yukseklik BinaYukseklik Bina yüksekligi: Binanin kot aldigi noktadan saçak seviyesine kadar olan mesafesidir. Imar plani ve yönetmelikte öngörülen yüksekliktir. [0..*] Saçak seviyesi: Binalarin son kat tavan dösemesi üst kotudur TasiyiciSistemTipi Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/19/2012. Değiştirilme Tarihi 6/21/2012. GUID: {E D9C6-41da-9A8B-F4EEBA8EC2A7} Binada yükleri tasiyan ve aktaran tasiyici sistem tiplerini içeren kod listesidir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri asdictionary = false. codelist =. extendablebyms = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler ahsap Binanin tasiyici sisteminde ahsap kullanildigi bilgisini ifade eder. betonarme Binanin tasiyici sisteminde betonarme tasiyici sistem elemanlari kullanildigi bilgisini ifade eder.

49 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler celik Binanin tasiyici sisteminde çelik tasiyici sistem kullanildigi bilgisini ifade eder. cerceveliperdelisistem cercevelisistem diger Diger tasiyici sistem tiplerini belirtir. iskelet karma

50 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler perdelisistem prefabrik yariprefabrik yigma Binada tasiyici iskelet sisteminin olmadigi, duvarlarin tasiyici görevi gördügü bilgisini ifade eder. yok Tasiyici bir sistem olmadigini ifade eder TemelTipi Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/20/2012. Değiştirilme Tarihi 6/21/2012. GUID: {9E4AA0F cec E51C87CCC3} Bina temel tiplerini içeren kod listesidir.

51 Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri asdictionary = false. codelist =. extendablebyms = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler ayaktemel Ayaklarin, planda belirtilen duvarlarin birlesme noktalarina getirildigi ve tabanlarinin, kara veya çan seklinde genisletildigi temeldir. duvaraltitemel Bir-iki katli basit yigma yapilarin temel duvarlarinin altina genis betonarme kirisyapilarak olusturulan temeldir. kesontemel Çok zayif zeminlerde veya su içinde temel yapiminda kullanilan temeldir. radyetemel Yapinin tüm kolonlari altina, insaat alaninin tümünü örten kalin bir plak yapilarak ve kolonlar dogrudan plaga oturtularak yada plagin üstüne kirisler yapilarak ve kolonlar kirise oturtularak yapilan temeldir.

52 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler sureklitemel Yapinin bir yada her iki dogrultudaki her aksi boyunca dizili kolonlarinin altina ters tablali betonarme kiris yapilan temeldir. tekiltemel Kolonlarinin altina kolon kesitinden çok daha büyük bir betonarme pabuç yapilarak olusturan temeldir TesisatTipi Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/20/2012. Değiştirilme Tarihi 6/21/2012. GUID: {E4E5FF48-DC98-4c3d-BC6E-8C8F02DE10C0} Bina tesisat tipi bilgilerini içeren kod listesidir. Kişiselleştirilmiş Özellikler isactive = False Tag Değerleri asdictionary = false. codelist =. extendablebyms = false. xsdencodingrule = iso19136_2007. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler

53 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler aritma Binada aritma tesisatinin mevcut oldugunu ifade eder. diger Diger tesisat tiplerini ifade eder. dogalgaz Binada dogalgaz tesisati oldugu bilgisini ifade eder. elektrik Binada elektrik tesisati oldugu bilgisini ifade eder. havalandirma Binada havalandirma tesisati oldugu bilgisini ifade eder. hidrafor Binada sebeke suyunun yetersiz oldugu durumlarda devreye girecek hidrafor tesisatinin bulundupu bilgisini ifade eder.

54 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler jenerator Binada jenarator tesisati oldugu bilgisini ifade eder. paratoner Binada paratoner tesis edildigi oldugu bilgisini ifade eder. pissu Binada pis su gideri tesisati oldugu bilgisini ifade eder. temizsu Binada yangin tesisati oldugu bilgisini ifade eder. yangintesisati YapiDurumDegeri Tip: Sınıf Durum : Önerilen. Versiyon 1.1. Faz 1.1. Paket: BI Anahtar Kelimeler: Detaylar: Oluşturulma Tarihi6/5/2012. Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: {47202F6B-5BC7-4c2c-B40F-32DE41629BFB} Yapi insasinin hangi durumda oldugunu gösterir. Proje asamasi da buna dahildir.