Stok, Sabit Kýymet, Kasa ve Ortaklardan Alacaklarýn Beyaný

Transkript

1 Stok, Sabit Kýymet, Kasa ve Ortaklardan Alacaklarýn Beyaný Sirküler 2011/33 Ýstanbul, Bazý Alacaklarýn Yeniden Yapýlandýrýlmasý ile Sosyal Sigortalar ve Genel Saðlýk Sigortasý Kanunu ve Diðer Bazý Kanun ve K Hükmünde Kararnamelerde Deðiþiklik Yapýlmasýna Dair Kanun (Stok, Sabit Kýymet, Kasa ve Ortaklardan Alacaklarýn Beyaný) 1) GENEL BÝLGÝ: Bilindiði üzere, Bazý Alacaklarýn Yeniden Yapýlandýrýlmasý ile Sosyal Sigortalar ve Genel Saðlýk Sigortasý Kanunu ve Diðer Ba Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Deðiþiklik Yapýlmasýna Dair Kanun tasarýsý, 29 Kasým 2010 tarihinde TBMM Baþkanlýðý'na sunulmuþtur. Tasarý, 6111 sayýlý "Bazý Alacaklarýn Yeniden Yapýlandýrýlmasý ile Sosyal Sigortalar ve Genel Saðlýk Sigortasý Kanunu ve D Bazý Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Deðiþiklik Yapýlmasý Hakkýnda Kanun" olarak TBMM Genel Kurulu'nun 13 Þubat 2011 tarihli oturumunda kabul edilmiþ, 25 Þubat 2011 Cuma günü mükerrer sayýlý Resmi Gazetede yayýmlanarak yürürlüðe girmiþtir sayýlý Kanun'un 10'ncu ve 11'nci maddeleri uyarýnca;

2 a) Fiilen Mevcut Olan Fakat Defter Kayýtlarýnda Yer Almayan Emtia Makine Teçhizat ve Demirbaþlar: 6111 sayýlý Kanun'un 10'ncu maddesi uyarýnca; iþletmelerde fiili olarak mevcut olmasýna raðmen yasal defter kayýtlarýnda yer almayan - Emtia, - Makine, - Teçhizat ve - Demirbaþlar iþletme kayýtlarýna aktarýlabilecektir. b) Defter Kayýtlarýnda Yer Aldýðý Halde Fiilen Mevcut Olmayan Emtia: 6111 sayýlý Kanun'un 11'nci maddesi uyarýnca; kayýtlarda yer aldýðý halde iþletmede fiili olarak mevcut olmayan emtia, yasal defter kayýtlarýnda düzeltilebilecektir. c) Defter Kayýtlarýnda Yer Aldýðý Halde Fiilen Mevcut Olmayan Kasa Tutarlarý: 6111 sayýlý Kanun'un 11'nci maddesi uyarýnca; kayýtlarda yer aldýðý halde iþletmede fiili olarak mevcut olmayan kasa hesabý tutarlarý, yasal defter kayýtlarýnda düzeltilebilecektir. d) Ortaklardan Alacaklar: 6111 sayýlý Kanun'un 11'nci maddesi uyarýnca; ortaklardan alacaklar yasal defter kayýtlarýnda düzeltilebilecektir.

3 6111 sayýlý Kanun'un, "Stok, Sabit Kýymetler, Kasa ve Ortaklardan Alacaklar Hesaplarý"nýn beyanlarýna iliþkin hükümleri, aþað ana hatlarý ile açýklanmýþtýr. 2) ÝÞLETMEDE MEVCUT OLDUÐU HALDE KAYITLARDA YER ALMAYAN EMTÝA, MAKÝNE, TEÇHÝZAT VE DEMÝRBAÞL 6111 sayýlý Kanun'un 10'ncu maddesi uyarýnca, serbest meslek erbabý, ferdi ticari iþletmeler, adi ortaklýklar, kollektif þirketler, adi komandit þirketler ile sermaye þirketleri, kooperatifler, iktisadi kamu müesseseleri, dernek ve vakýflara ait iktisadi iþletmeler ve iþ ortaklýklarý, diðer bir anlatýmla, bütün gelir ve kurumlar vergisi yükümlüleri; - Emtia, makine, teçhizat ve demirbaþlarýn iþletmelerinde mevcut olduðu halde kayýtlarýnda yer almamasý; - Bedelin yükümlülerce veya baðlý olduklarý meslek kuruluþlarýnca rayiç bedel üzerinden tespit edilmesi ve - Envanterleri 31 Mayýs 2011 günü mesai saati bitimine kadar, baðlý bulunduklarý vergi dairelerine bildirmesi, Þartlarýyla, iþletmelerde fiili olarak mevcut olmasýna raðmen yasal defter kayýtlarýnda yer almayan - Emtia (imalatçý iþletmelerde, hammadde, malzeme, yarý mamul ve mamul emtia; inþaat iþletmelerinde, inþa edilen ve emtia niteliðindeki gayrimenkulleri (daire, dükkân vb.) ile imalatta kullandýklarý demir, çimento, tuðla gibi ilk madde ve malzemelerini veya yarý mamullerini), - Makine, - Teçhizat ve - Demirbaþlarýný defterlerine kaydederek yasal kayýtlarý gerçek durumu yansýtýr hale getirebileceklerdir. a) Kayýtlarda Yer Almayan Emtia, Makine, Teçhizat ve Demirbaþlarýn Kayda Alýnmasý: i) Emtia: Emtia, muhasebede ticari emtia, hammadde, malzeme, yarý mamul ve mamul hesaplarýna borç kaydý yapýlmak suretiyle, iþletmenin aktifine kaydedilecektir. Aktife kaydedilen emtia hesaplarýnýn dengelenebilmesi için pasif karþýlýk hesaplarý kullanýlarak, pasifte özel karþýlýk hesaplarý açýlacaktýr.

4 Dikkat! Dikkat! Dikkat! - Bildirilen kýymetler yasal kayýt süresi içerisinde kayýtlara intikal ettirilecektir. - Bu kýymetler, bildirim tarihindeki rayiç bedelle deðerlenmek suretiyle envanter listesinde gösterilecektir. Rayiç bedel, o kýymetin deðerleme günü itibarýyla normal alým satým bedelidir. Rayiç bedel, - Mükellefin kendisi tarafýndan bizzat tespit edilebileceði gibi; - Baðlý olduðu meslek kuruluþuna da tespit ettirilebilecektir sayýlý Kanunun 10 uncu maddesinin beþinci fýkrasýna göre beyan edilecek özel tüketim vergisi (ÖTV) tutarlarý, ayný maddenin üçüncü fýkrasýna göre beyan edilecek KDV matrahýný oluþturan rayiç bedelin tespitinde dikkate alýnmýþ olacaðýndan beyan edilen ÖTV'nin KDV matrahýna ayrýca dahil edilmesi söz konusu deðildir. Muhasebe kayýtlarý aþaðýda örnek yardýmýyla açýklanmýþtýr; Çiçek Limited Þirketi, stoklarýnda yer aldýðý halde kayýtlarýnda yer almayan abajurlara (Emtia) iliþkin envanter listesini hazýrlam 25/5/2011 tarihi itibarýyla beyan etmiþtir. Veri 1: Abajurlar, %18 oranýnda katma deðer vergisine tabidir. Veri 2: Abajurlarýn Çiçek Limited Þirketi'nce belirlenmiþ olan rayiç bedeli, TL'dir. Çiçek Limited Þirketi'nin muhasebe kayýtlarý aþaðýdaki þekilde olacaktýr; <t> Hesap Kodu Borç (TL) Alacak(TL)

5 153 Ticari Mallar , Ýndirilecek KDV 5.000, Kayda Alýnan Emtia Karþýlýðý , Ödenecek Vergi ve Fonlar (Sorumlu sýfatý ile ödenecek KDV) 5.000,00 Stoklarýn 6111 sayýlý Kanun'un 10 uncu maddesi uyarýnca kayýtlara alýnmasý , ,00 Dikkat! Dikkat! Dikkat! - Bu abajurlar satýlýnca, satýþ bedeli TL'nin altýnda olamayacaktýr. - Emtia için açýlmýþ olan karþýlýklar hesabýnda yer alan tutarlar ortaklara daðýtýlýrsa veya iþletme tasfiye edilirse, sermayenin unsuru olarak sayýlacak ve vergilendirilmeyecektir. Ýþletme hesabý esasýna göre defter tutulmasý halinde; emtia, iþletme hesabý defterinin gider kýsmýna satýn alýnan mal olarak kaydedilecektir. ii) Makine, Teçhizat ve Demirbaþlar:

6 Makine, teçhizat ve demirbaþlar, muhasebede makine, teçhizat ve demirbaþlar hesaplarýna borç kaydý yapýlmak suretiyle, iþletmenin aktifine kaydedilecektir. Aktife kaydedilen emtia, makine, teçhizat ve demirbaþlar hesaplarýnýn dengelenebilmesi için pasif karþýlýk hesaplarý kullanýlara pasifte özel karþýlýk hesaplarý açýlacaktýr. Ayrýca, karþýlýk hesaplarý emtia için ayrý, makine, teçhizat ve demirbaþlar için ayrý Makine, teçhizat ve demirbaþlar için ayrýlan karþýlýklar birikmiþ amortisman olarak kabul edilecektir. Dikkat! Dikkat! Dikkat! - Aktife dahil edilen sabit kýymetler üzerinden, ayrýca amortisman ayrýlmayacaktýr. Muhasebe kayýtlarý aþaðýda yer alan örnek yardýmýyla açýklanmýþtýr; Manolya Ambalaj Sanayi Anonim Þirketi'nin, kayýtlarýnda yer almayan makine ve demirbaþlarý kayda alýnmak istenmektedir. Kayýtlarda yer almayan makine ve demirbaþlara iliþkin envanter listesini hazýrlamýþ ve 25/5/2011 tarihi itibarýyla beyan edilmiþt Veri 1: Makine ve demirbaþlar genel oranda katma deðer vergisine tabidir. Veri 2: Makine ve demirbaþlarýn, Manolya Ambalaj Sanayi Anonim Þirketi'nce belirlenmiþ olan rayiç bedeli TL'dir. Manolya Ambalaj Sanayi Anonim Þirketi'nin muhasebe kayýtlarý aþaðýdaki þekilde olacaktýr;

7 Hesap Kodu Borç (TL) Alacak(TL) 253 Tesis Makina ve Cihazlar 689 Diðer olaðandýþý Gider ve Zararlar , Demirbaþ Makine ve Teçhizat Özel Karþýlýk Hesabý 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar (Sorumlu sýfatý ile ödenecek KDV) ,00 Tesis Makine ve Cihazlarýn 6111 sayýlý Kanun'un 10 uncu maddesi uyarýnca kayýtlara alýnmasý , , Demirbaþ Makine ve Teçhizat Özel Karþýlýk Hesabý 257 Birikmiþ Amortismanlar

8 Tesis Makine ve Cihazlarýn amortismanlarýnýn 6111 sayýlý Kanun'un 10 uncu maddesi uyarýnca kayýtlara alýnmasý Ýþletme hesabý esasýna göre defter tutulmasý halinde; makine, teçhizat ve demirbaþlar envantere kaydedeceklerdir. b) Kayýtlarda Yer Almayan Emtia, Makine, Teçhizat ve Demirbaþlar Ýçin Ödenecek Katma Deðer Vergisinin Oraný: Yükümlüler, rayiç bedelle bildirdikleri emtia, makine, teçhizat ve demirbaþlardan; - Genel orana ( %18) tabi olanlar için %10 oranýnda, - Ýndirimli orana (%1, %8) tabi olanlarýn, tabi olduðu oranlarýn yarýsý (%0,5, %4) oranýnda katma deðer vergisi hesaplayacaklardýr. c) Kayýtlarda Yer Almayan Emtia, Makine, Teçhizat ve Demirbaþlar Ýçin Ödenecek Ek Katma Deðer Vergisinin Beyaný ve Ödenmesi: i) Beyan: Hesaplanan ek katma deðer vergisi, günü mesai saati sonuna kadar, elektronik ortamda 2 no'lu KDV (1015 C)

9 beyannamesi ile sorumlu sýfatýyla katma deðer vergisi yönünden baðlý olunan vergi dairesine beyan edilecektir (beyannamelerini kâðýt olarak verenler, sirkülerimizin ekindeki 20/A da yer alan 1015 C kodlu KDV stok beyanýna iliþkin beyannameye, 20/B de yer alan stok beyanlarýna iliþkin listeyi de ekleyeceklerdir). Dikkat! Dikkat! Dikkat! - KDV beyannamelerini elektronik ortamda vermek zorunda olanlar, ek KDV beyannamesini de elektronik ortamda vermek zorundadýrlar. ii) Ödeme: Ek katma deðer vergisi, günü mesai saati sonuna kadar ödenecektir. Örneðin; Kayýtlarýnda yer almayan emtia dolayýsýyla beyanname ve eki envanter listesini 09/03/2011 tarihinde veren Manolya Ambalaj Sanayi Anonim Þirketi, ek katma deðer vergisini en geç 31/05/ 2011 tarihine kadar ödeyebilecektir. Dikkat! Dikkat! Dikkat! - Teslimleri KDV'den müstesna olan emtia, makine, teçhizat ve demirbaþlarla ilgili olarak bu uygulamadan yararlanýlmasý mümkün deðildir. iii) Ba Formunda Yapýlacak Bildirim: 6111 sayýlý Kanunun 10 uncu maddesi kapsamýnda beyan edilen kýymetlerin rayiç bedelleri, Ba formu ile bildirilmek zorundadýr. Söz konusu bildirim iþlemi, Ba formunun "Soyadý/Adý Unvaný" bölümüne "Muhtelif Satýcýlar (6111 sayýlý Kanun M

10 10)", "Vergi Kimlik Numarasý" bölümüne ( ) yazýlmak suretiyle yapýlacaktýr. d) Ödenen Ek KDV'nin Ýndirimi: i) Emtia Ýçin Ödenen Ek KDV Ýndirilebilecektir: 3065 sayýlý Kanunun 29/2 ve 32 nci maddeleri uyarýnca, söz konusu maddelerde belirtilen iþlemler nedeniyle yüklenilen vergiler, indirim yoluyla telafi edilememeleri halinde nakden ve/veya mahsuben iade edilmektedir sayýlý Kanunun 10 uncu maddesinden faydalanarak, kayýtlarda yer almayan emtia dolayýsýyla ödenecek olan ek katma deðer vergisi, 1 numaralý KDV beyannamesinde, indirim KDV olarak beyan edilecek ve vergiye tâbi faaliyetleri üzerinden hesaplanan vergiden indirilebilecektir. Ancak, beyana konu emtianýn, 3065 sayýlý Kanun uygulamasýnda iade hakký tanýnan iþlemlerde kullanýlmasý durumunda, bey edilerek ödenen ve indirim hesaplarýna aktarýlmýþ olan ek katma deðer vergisi, yüklenilen verginin hesabýnda dikkate alýnmayacak ve iade konusu yapýlmayacaktýr. Dikkat! Dikkat! Dikkat! sayýlý Kanunun 9 uncu maddesinin (2) numaralý fýkrasý uyarýnca; fiili ya da kaydî envanter sýrasýnda belgesiz mal bulundurulduðunun tespiti halinde, bu alýþlar nedeniyle, ziyaa uðratýlan KDV'nin, belgesiz mal bulunduran mükelleften aranmakta ve vergi ziyaý cezasý uygulanmaktadýr sayýlý Kanun uyarýnca kayýtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaþlar için beyanda bulunanlar için bu uygulanma yapýlmayacaktýr. ii) Makine, Teçhizat ve Demirbaþlar Ýçin Ödenen Ek KDV Gider Olarak Dikkate Alýnacaktýr: Makine, teçhizat ve demirbaþlar üzerinden ödenen ek katma deðer vergisi, hesaplanan katma deðer vergisinden indirilemeyecektir. Ek katma deðer vergisinin iadesi de söz konusu olmayacaktýr. Ek katma deðer vergisi, ödendiði yýlýn gelir vey kurumlar vergisi matrahlarýnýn belirlenmesinde gider olarak dikkate alýnabilecektir. e) Özel Tüketim Vergisi:

11 Özel tüketim vergisi konusuna giren mallarý beyan eden ve alýþ belgelerini ibraz edemeyen yükümlülerin bu mallarýn beyan tarihindeki miktarý ve emsal bedeli üzerinden geçerli olan özel tüketim vergisini beyanname verme süresi içinde ayrý bir beyanname ile beyan ederek ayný süre içinde ödemeleri halinde, bu mallar bakýmýndan 4760 sayýlý Özel Tüketim Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin (3) numaralý fýkrasý hükmü uygulanmaz. Bu þekilde beyan edilerek ödenen özel tüketim vergisi vergi cezasý kesilmez. Uygulama kapsamýnda olan mükellefler, iþletmelerinde mevcut olduðu halde kayýtlarýnda yer almayan mallardan 4760 sayýlý Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayýlý listelerde yer alanlar için, beyan tarihindeki miktarlarý ve emsal bedelleri ile uygulanmakta olan vergi oraný, maktu ve asgari maktu vergi tutarlarýný dikkate alarak bu sirkülerimizin ekindeki beyannameyi (Ek:21) kaðýt ortamýnda düzenleyecek ve 31/5/2011 tarihine (bu tarih dahil) kadar ÖTV (ÖTV mükellefiyeti bulunmayan ithalatçýlar KDV) yönünden baðlý olduklarý vergi dairelerine verecek, hesaplanan ÖTV'yi de bu süre içinde ödeyece 4760 sayýlý Kanun ekindeki her bir liste [(II) sayýlý listedeki kayýt ve tescile tabi araçlarýn her biri] için ayrý beyanname verilecek f) Emtia, Makine, Teçhizat ve Demirbaþlarýn Satýþý: 6111 sayýlý Kanun'un 10'ncu maddesi uyarýnca beyan edilerek kayýtlara alýnmýþ olan emtia, makine, teçhizat ve demirbaþlarýn sýrasýnda, katma deðer vergisi hesaplanarak beyan edilecektir. Dikkat! Dikkat! Dikkat! - Bu madde kapsamýnda bildirilen kýymetlerin satýþ bedeli, bunlarýn deftere kaydedilen bedelinden düþük olamayacaktýr. Emtia ve mamul emtianýn satýlmasý, hammadde, malzeme, yarý mamullerin imalatta kullanýlmasý halinde satýþ ve imalata sevk iþlemlerinin muhasebeleþtirilmesinde bir özellik yoktur. Normal satýþ ve imalata sevk iþlemleri yapýlacaktýr. Sabit kýymetlerin (tesis, makine ve demirbaþlar, vb) muhasebe kaydý ise aþaðýdaki gibi olacaktýr. Manolya Ambalaj Sanayi Anonim Þirketi daha önceki bölümdeki makine ve demirbaþlarýný tarihine kadar örneðin tarihinde ,-TL bedelle satarsa, satýþtan önce aþaðýdaki muhasebe kaydýný yapacaktýr.

12 Hesap Kodu Borç (TL) Alacak(TL) 526 Demirbaþ Makine ve Teçhizat Özel Karþýlýk Hesabý 257 Birikmiþ Amortismanlar Tesis Makine ve Cihazlarýn amortismanlarýnýn 6111 sayýlý Kanun'un 10 uncu maddesi uyarýnca kayýtlara alýnmasý Manolya Ambalaj Sanayi Limited Þirketi'nin makine ve demirbaþlarýnýn satýþ kaydý (söz konusu makine ve demirbaþlarýnýn amortismanlarý için yukarýdaki kayýt yapýldýktan sonra) aþaðýdaki gibi olacaktýr:

13 Borç (TL) Alacak(TL) Banka Hesabý ,00 Birikmiþ Amortismanlar Hesabý Tesis Makine ve Cihazlar Hesaplanan Katma Deðer Vergisi Hesabý ,00 Diðer olaðandýþý Gelir ve Karlar , sayýlý Kanun'un 10 uncu maddesi uyarýnca kayýtlara alýnmýþ olan Tesis Makine ve Cihazlarýn Satýþ kaydý , , Demirbaþ Makine ve Tesisat Özel Karþýlýklarý Birikmiþ Amortismanlar Tesis Makine ve Cihazlarýn amortismanlarýnýn 6111 sayýlý Kanun'un 10 uncu maddesi uyarýnca kayýtlara alýnmasý

14 Manolya Ambalaj Sanayi Limited Þirketi'nin makine ve demirbaþlarýnýn tarihinden sonra satýlmasý halinde, satýþ kaydý (söz konusu makine ve demirbaþlarýnýn birikmiþ amortismanlarý için kayýt tarihinde yapýlmýþ olduðu için ) aþ olacaktýr: Borç (TL) Alacak(TL) Banka Hesabý ,00 Birikmiþ Amortismanlar Hesabý Tesis Makine ve Cihazlar Hesaplanan Katma Deðer Vergisi Hesabý ,00 Diðer olaðandýþý Gelir ve Karlar , sayýlý Kanun'un 10 uncu maddesi uyarýnca kayýtlara alýnmýþ olan Tesis Makine ve Cihazlarýn Satýþ kaydý ,00

15 , Demirbaþ Makine ve Tesisat Özel Karþýlýklarý Birikmiþ Amortismanlar Tesis Makine ve Cihazlarýn amortismanlarýnýn 6111 sayýlý Kanun'un 10 uncu maddesi uyarýnca kayýtlara alýnmasý 3) KAYITLARDA YER ALDIÐI HALDE ÝÞLETMEDE BULUNMAYAN MALLAR, KASA MEVCUDU VE ORTAKLARDAN ALACAKLAR: Kanunun 11. maddesi uyarýnca, iþletmelerde fiili olarak mevcut olmamasýna raðmen yasal defter kayýtlarýnda yer alan mallar, kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar, gerekli düzeltme iþlemlerinin yapýlmasý suretiyle yasal defter kayýtlarý ile uyumlu hale getirilebilecektir. a) Kayýtlarda Yer Alan Ancak Ýþletmede Fiili Olarak Mevcut Olmayan Mallar: Kanunun 11. maddesi ile iþletmelerde faturalý olarak alýnýp kayýtlara geçen ancak belge düzenlenmeksizin satýlan mallar ya da

16 deðiþik nedenlerle, halen stokta gözükmesi nedeniyle oluþan gerçek dýþýlýk önlenmiþ olacaktýr. i) Fiili Olarak Mevcut Olmayan Mallarýn Bildirimi: Gelir ve kurumlar vergisi yükümlüleri, kayýtlarýnda yer aldýðý halde iþletmelerinde mevcut olmayan mallarýný, 31 Mayýs 2011 gü sonuna kadar kayýt ve beyanlarýna intikal ettirebilirler. Bu iþlemi yapabilmesi için gayrisafi kar oraný tespit edilerek fatura kesilmesi ve vergisel yükümlülüklerin yerine getirilmesi gerekmektedir. ii) Fiili Olarak Mevcut Olmayan Mallar Ýçin Belirlenecek Kar Oraný: Gelir ve kurumlar vergisi yükümlüleri 6111 Sayýlý kanunun 11'nci maddesi kapsamýnda beyan ettikleri mallar için, - Ayný nevi'den mallara iliþkin cari yýl kayýtlarýna göre tespit edilen gayrisafi kâr oranýný dikkate alacaklar, - Gayrisafi kâr oranýnýn cari yýl kayýtlarýna göre tespit edilemediði hallerde ise mükellefin baðlý olduðu meslek odalarýnýn beli oranlarý esas alacaklardýr. iii) Fiili Olarak Mevcut Olmayan Mallar Ýçin Fatura Düzenlenecektir: Kayýtlarda gözüken ancak iþletmede mevcut olmayan mallar için kar oraný da dikkate alýnarak, satýþ faturasý düzenlenecektir. Faturalarda alýcýya iliþkin bilgiler yerine, "Muhtelif Alýcýlar (6111 sayýlý Kanunun 11/1 maddesi çerçevesinde düzenlenmiþtir)" ib yazýlacaktýr. iv) Vergi Yükümlülükleri ve Muhasebe Kayýtlarý: (1) Bilanço Esasýna Göre Defter Tutanlar:

17 6111 sayýlý Kanunun 11/1 maddesi çerçevesinde faturalanan ve yasal defterlere kaydedilen emtia ile ilgili iþlemler, normal satýþ iþlemlerinden farklý deðildir. - Faturada emtianýn tabi olduðu oranda KDV hesaplanacak ve ilgili dönem beyannamesine dâhil edilecektir. - Satýþ hâsýlatý, yýllýk gelir veya kurumlar vergisi matrahýnýn hesaplanmasýnda dikkate alýnacaktýr. Fatura bedeli "600 Yurtiçi Satýþlar", faturada hesaplanan katma deðer vergisi de "391 Hesaplanan KDV" hesabýna alacak yazýlmak suretiyle kayýtlara intikal ettirilecektir. Bu hesaplarýn karþýlýðýný teþkil edecek borçlu hesap uygulamayý yapan mükel gerçeðe uygun olarak tespit edilecektir. Gerçek durum ile kayýtlar arasýndaki farklýlýk, faturasýz satýþlardan kaynaklanmakta olup faturasýz satýlan mallarýn karþýlýðýn kalemlerinden birinde artýþ olmasý gerekmektedir. Bu artýþ nakit para, banka, alacak senedi, çek ve benzeri deðerler þeklinde olabilir. Dolayýsýyla, mal çýkýþý karþýlýðýnda aktif deðer olarak iþletmede ne varsa veya iþletmede beyan tarihinde bu artýþ ne görülüyorsa, buna iliþkin hesaplara kayýt yapýlmasý gerekmektedir. Aktif hesaplarda meydana gelen artýþýn herhangi bir þekilde tespit edilememesi halinde "689 Diðer Olaðan Dýþý Gider ve Zararl (Beyannamenin düzenlenmesi sýrasýnda kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alýnacaktýr) hesabýna borç kaydý yapýlacaktýr. Muhasebe kayýtlarý aþaðýdaki örnekler yardýmýyla açýklanmýþtýr: Çiçek Limited Þirketi, kayýtlarýnda yer aldýðý halde stoklarýnda mevcut olmayan emtialarýný faturalandýrarak kayýtlarýný fiili du uygun hale getirmiþtir. Veri 1: Þirketin, ticaretini yaptýðý abajur %18 oranýnda katma deðer vergisine tabidir: Veri 2: Þirket sadece bir çeþit abajur satmaktadýr. Veri 3: Abajurlarýn kayýtlarda bulunan ancak stoklarda yer almayan miktarý 1000 adettir. Veri 4: Çiçek Limited Þirketi göre bu malýn birim maliyeti 120 TL/adettir

18 Veri 5: Çiçek Limited Þirketi'nin gayrisafi karlýlýk oraný ise %30'dur. Çiçek Limited Þirketi'nin abajura iliþkin düzenleyeceði faturadaki satýþ bedeli aþaðýdaki gibi hesaplanacaktýr. Beyan Edilen Mal Adedi Birim Maliyet Toplam Maliyet Gayrisafi Kar Oraný Gayrisafi Kar Fatura Bedeli KDV Oraný KDV Tutarý Fatura Toplam Tutarý , ,

19 Çiçek Limited Þirketi'nin abajura iliþkin düzenleyeceði faturada ,-TL satýþ bedeli ve ,- TL KDV gösterecektir. Düzenlenen bu faturanýn muhasebe kayýtlarýna intikali aþaðýdaki þekilde olacaktýr. Hesap Kodu Borç (TL) Alacak(TL) 689 Diðer Olaðanüstü Gider ve Zararlar , Yurtiçi Satýþlar , Hesaplanan Katma Deðer Vergisi Hesabý , sayýlý Kanun'un 11/1 nci maddesi uyarýnca hasýlat ve Kanunen kabul edilmeyen gider kaydý , , Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler ,00

20 951 Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler Alacaklý hs , sayýlý Kanun'un 11/1 nci maddesi uyarýnca Kanunen kabul edilmeyen gider nazým hesap kaydý , ,00 Bu kayýtta yer alan 689 numaralý hesap yerine gerçek duruma uygun olmasý halinde diðer hesaplardan; kasa, bankalar, alýnan çekler, alýcýlar veya alacak senetleri hesaplarýndan biri kullanýlabilecektir. (2) Ýþletme Hesabý Esasýna Göre Defter Tutanlar: Kayýtlarda yer aldýðý halde iþletmede mevcut olmayan emtialar nedeniyle düzenlenen faturalar, iþletme hesabý esasýna göre de tutan mükelleflerce yasal defterlerine, hâsýlat olarak kaydedilecektir. v) Bs Formu: 6111 sayýlý Kanunun 11 inci maddesinin birinci fýkrasýna göre kayýtlarda yer aldýðý halde iþletmede mevcut olmayan emtia nedeniyle düzenlenen faturalar, Bs formunun "Soyadý/Adý Unvaný" bölümüne "Muhtelif Alýcýlar (6111 sayýlý Kanun Madde 11/1 "Vergi Kimlik Numarasý" bölümüne ( ) yazýlmak suretiyle yapýlacaktýr. vi) Beyan Edilen Mallar Ýçin Ceza ve Faiz Uygulanmayacaktýr: 6111 sayýlý Kanun'un 11'nci maddesi uyarýnca, beyan edilen mal fazlalarýna iliþkin olarak fatura düzenlenmek hâsýlatý kayýtlar

21 intikal ettirilen emtianýn daha önceki dönemlerde satýldýðýnýn tespit edilmesi halinde, düzeltmeye tabi tutulmuþ stoklarla ilgili ola geçmiþe yönelik tarhiyat yapýlmayacaðý gibi ceza ve faiz de uygulanmayacaktýr. b) Kayýtlarda Yer Alan Ancak Ýþletmede Fiili Olarak Mevcut Olmayan Kasa Mevcudu: 6111 sayýlý Kanun'un 11/2'nci maddesi ile bilanço esasýna göre defter tutan kurumlar vergisi yükümlülerinin, bilançolarýnda görülmekle birlikte iþletmelerinde bulunmayan kasa mevcutlarýný düzeltmeleri saðlanmaktadýr. Dikkat! Dikkat! Dikkat! - Kasa mevcudu düzeltmesi sadece bilanço esasýna göre defter tutan kurumlar vergisi yükümlüleri tarafýndan yapýlabilir. - Kurumlar vergisi mükelleflerince 6111 sayýlý Kanunun 11 inci maddesinin ikinci fýkrasý uyarýnca, yapýlan beyanla ilgili olarak söz konusu tutarlarýn ortaklara daðýtýlýp daðýtýlmadýðýna bakýlmaksýzýn kar daðýtýmýna baðlý vergi kesintisine yönelik ilave b yapýlmayacaktýr. i) Kasa Mevcudu Ýçin Esas Alýnacak Bilanço Tarihi: Bilanço esasýna göre defter tutan kurumlar vergisi yükümlüleri tarihi itibariyle kayýtlarda yer aldýðý halde iþletmede bulunmayan kasa mevcudu vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayýtlarýný düzeltebileceklerdir. ii) Kasa Mevcudunun Beyaný ve Ödenmesi Tarihi: (1) Beyan: Bilanço esasýna göre defter tutan kurumlar vergisi yükümlüleri iþletmelerinde bulunmayan kasa mevcutlarýný, 31 Mayýs 2011 gü sonuna kadar vergi dairelerine beyan edebileceklerdir. Kanunun 11 inci maddesinin ikinci fýkrasý hükümleri uyarýnca verilmesi gereken beyannamelerin elektronik ortamda gönderilmesi zorunludur. Elektronik ortamda beyanname ve bildirim verme zorunluluðu bulunmayanlarca, söz konusu beyan kurumlar vergisi mükellefiyeti yönünden baðlý olunan vergi dairelerine kâðýt ortamýnda (Ek: 22) yapýlabilecektir. (2) Ödeme:

22 Kanunun 11. maddesi uyarýnca beyan edilen kasa fazlalarý üzerinden ödenmesi gereken vergi 31 Mayýs 2011 günü sonuna kadar ödenebilecektir. iii) Kasa Mevcudu Ýçin Ödenecek Verginin Oraný: Kanunun 11. maddesi uyarýnca beyan edilen kasa fazlalarý üzerinden % 3 oranýnda vergi hesaplanacaktýr. iv) Kasa Fazlasý Ýçin Ödenecek Verginin Gider Yazýlýp Yazýlamayacaðý: Kanunun 11. maddesi uyarýnca beyan edilen kasa fazlalarý üzerinden ödenen vergi, kurumlar vergisi matrahýnýn tespitinde gider olarak dikkate alýnamayacak ve gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmeyecektir. v) Defter Kayýtlarýnýn Düzeltilmesi ve Muhasebe Kayýtlarý: Kanunun 11. maddesi uyarýnca beyan edilen kasa fazlalarý defter kayýtlarýnda da düzeltilecektir. Düzeltme iþlemi için yapýlacak muhasebe kayýtlarý örnek yardýmýyla aþaðýda açýklanmýþtýr. Manolya Ambalaj Anonim Þirketinin, tarihi itibarýyla düzenlediði bilançosunda kasa hesabýnda TL görünmek birlikte fiilen kasada bulunan tutar TL'dir. Þirketin dönem içindeki faaliyetleri sonucunda, beyan tarihi olan tarihi itibarýyla kasa mevcudu TL olarak görülmektedir. Anýlan mükellef, her ne kadar beyan tarihi itibarýyla kasa mevcudu TL olsa da, tarihli bilançosunu esas almak suretiyle bu tarih itibarýyla var olan kasa mevcudu içinde fiilen kasada bulunmayan tutarlarý esas alacak, bu tutarýn TL olmasý nedeniyle, bu tutarý beyan edecektir. Bu çerçevede; beyan tutarý: TL Hesaplanan vergi: ( x %3=) 2.970,- TL dýr. Beyanla ilgili muhasebe kayýtlarý da aþaðýdaki þekilde olacaktýr: Hesap

23 Kodu Borç (TL) Alacak(TL) 689 Diðer Olaðanüstü Gider ve Zararlar , Kasa , sayýlý Kanun'un 11/2 nci maddesi uyarýnca kasa düzeltmesi ve Kanunen kabul edilmeyen gider kaydý , , Diðer Olaðanüstü Gider ve Zararlar 2.970, Ödenecek Vergi ve Fonlar 2.970, sayýlý Kanun'un 11/2 nci maddesi uyarýnca vergi hesaplanmasý ve Kanunen kabul edilmeyen gider kaydý 2.970, , Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler ,00

24 951 Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler Alacaklý hs , sayýlý Kanun'un 11/2 nci maddesi uyarýnca Kanunen kabul edilmeyen gider nazým hesap kaydý , ,00 fiilen kasada bulunmayan kýsým esas alýnmak suretiyle en fazla TL beyanda bulunabilecektir tarihli bilançosunu esas almak suretiyle bu tarih itibarýyla var olan kasa mevcudu içinde fiilen kasada bulunmayan tutarlarý esas alacak, bu tutarýn TL olmasý nedeniyle, bu tutarý beyan edecektir. Manolya Ambalaj Anonim Þirketinin, beyan tarihi olan tarihi itibarýyla kasa mevcudu TL olsaydý. Anýlan mükellef, her ne kadar beyan tarihi itibarýyla kasa mevcudu TL olsa da beyan tarihi itibarýyla kasa mevcudu TL olduðundan, c) Ortaklardan Alacaklarýn Düzeltilmesi: Kanunun 11/2'nci maddesi ile bilanço esasýna göre defter tutan kurumlar vergisi yükümlülerinin, ortaklar cari hesaplarýný düzeltmeleri saðlanmaktadýr. Dikkat! Dikkat! Dikkat! - Ortaklardan alacaklarýn düzeltmesi sadece bilanço esasýna göre defter tutan kurumlar vergisi yükümlüleri tarafýndan yapýlab - Kurumlar vergisi mükelleflerince 6111 sayýlý Kanunun 11 inci maddesinin ikinci fýkrasý uyarýnca, yapýlan beyanla ilgili olarak söz konusu tutarlarýn ortaklara daðýtýlýp daðýtýlmadýðýna bakýlmaksýzýn kar daðýtýmýna baðlý vergi kesintisine yönelik ilave b yapýlmayacaktýr.

25 i) Ortaklardan Alacaklar Ýçin Esas Alýnacak Bilanço Tarihi: Bilanço esasýna göre defter tutan kurumlar vergisi yükümlüleri tarihi itibariyle ortaklar cari hesabýnda yer alan, iþletmenin esas faaliyet konusu dýþýndaki iþlemleri dolayýsýyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çýkan) ortaklarýndan bulunduðu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduðu tutarlar arasýndaki net alacaklarýný vergi dairelerine beyan etmek suretiyle düzeltebileceklerdir. Ýþletmenin esas faaliyet konusu dýþýndaki iþlemleri dolayýsýyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çýkan) ortaklarýndan bulunduðu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduðu tutarlar arasýndaki net alacak tutarlarýnýn belirlenmesinde, tek düzen hesap planýnda yer alan "131. Ortaklardan Alacaklar" ve "231. Ortaklardan Alacaklar" toplamýndan "331. Ortaklara Borçlar" ve "431. Ortaklara Borçlar" toplamýnýn çýkarýlmasý sonucunda kalan net tutar dikkate alýnacaktýr. ii) Ortaklardan Alacaklarýn Beyan ve Ödeme Tarihi: (1) Beyan: Bilanço esasýna göre defter tutan kurumlar vergisi yükümlüleri ortaklardan alacaklarýný, 31 Mayýs 2011 günü sonuna kadar verg dairelerine beyan edebileceklerdir. Kanunun 11 inci maddesinin ikinci fýkrasý hükümleri uyarýnca verilmesi gereken beyannamelerin elektronik ortamda gönderilmesi zorunludur. Elektronik ortamda beyanname ve bildirim verme zorunluluðu bulunmayanlarca, söz konusu beyan kurumlar vergisi mükellefiyeti yönünden baðlý olunan vergi dairelerine kâðýt ortamýnda (Ek yapýlabilecektir. (2) Ödeme: Kanunun 11. maddesi uyarýnca, beyan edilen ortaklardan alacak tutarlarý üzerinden ödenmesi gereken vergi, 31 Mayýs 2011 günü sonuna kadar ödenebilecektir. iii) Ortaklardan Alacaklar Ýçin Ödenecek Verginin Oraný: Kanunun 11. maddesi uyarýnca beyan edilen ortaklardan alacaklar tutarý üzerinden % 3 oranýnda vergi hesaplanacaktýr. iv) Ortaklardan Alacaklar için Ödenecek Verginin Gider Yazýlýp Yazýlamayacaðý:

26 Kanunun 11. maddesi uyarýnca beyan edilen ortaklardan alacaklar üzerinden ödenen vergi, kurumlar vergisi matrahýnýn tespitinde gider olarak dikkate alýnamayacak ve gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmeyecektir. v) Ortaklardan Alacaklarýn Düzeltilmesi ve Muhasebe Kayýtlarý: Söz konusu beyan sonucunda aþaðýdaki esaslara göre kayýtlar düzeltebilecektir. Manolya Ambalaj Anonim Þirketinin, tarihli bilançosunda bulunmakla birlikte iþletme bakýmýndan gerçekte olmayan ortaklardan alacak ve ortaklara borç tutarlarý, bilanço hesaplarý itibarýyla aþaðýdaki gibi olup, beyan tarihi olan tarihi itibarýyla bu tutarlarýn deðiþmediði varsayýlmýþtýr Ortaklardan Alacaklar hesabý TL Ortaklardan Alacaklar hesabý TL Ortaklara Borçlar hesabý ( ) TL Ortaklara Borçlar hesabý (75.000) TL Buna göre; Beyan tutarý: [( )-( )=] TL Hesaplanan vergi: ( x %3=) TL olacaktýr. Muhasebe kayýtlarý aþaðýdaki þekilde olacaktýr. Yukarýda yapýlmýþ olan açýklamalara iliþkin olarak herhangi bir tereddüdünüzün oluþmasý halinde lütfen bizimle temasa geçiniz

27 Saygýlarýmýzla, Elit Yeminli Mali Müþavirlik Anonim Þirketi B.Nahit Kitiþ Zafer Arýhan Yeminli Mali Müþavir Yeminli Mali Müþavir Elit Grup

28 Olay Tabi Olduðu Oran Uygulanacak Oran En Son Beyan ve Ödeme Zamaný 1 Ýþletmede mevcut olduðu halde kayýtlarda yer almayan emtia ve demirbaþýn kayda alýnmasý Elit Grup

29 Genel Oran %18 % Ýþletmede mevcut olduðu halde kayýtlarda yer almayan emtia ve demirbaþýn kayda alýnmasý - Ýndirimli oran %8 - Ýndirimli oran %1 - Ýndirimli oran %4 - Ýndirimli oran %0,

30 Ýþletmede mevcut olmadýðý halde kayýtlarda yer alan emtianýn düzeltilmesi Her türlü vergisel yükümlülüðün yerine getirilmesi gerekmektedir Ýþletmede mevcut olduðu halde kayýtlarda yer almayan kýymetli maden ve ziynet eþyasýnýn kayda alýnmasý % 2, Kasa Hesabý Bakiyesinin düzeltilmesi % 3

31 Ortaklardan Alacaklarýn düzeltilmesi % Elit Grup