BU SAYIMIZDA ; AYLIK HAVACILIK DERGİSİ SANAL HAVACILIK TAV thy uçuş eğitim merkezi. omü sivil havacılık yüksekokulu. cengiz topel havalimanı

Transkript

1 Sayı : 2 Şubat 2012 AYLIK HAVACILIK DERGİSİ SANAL HAVACILIK TAV thy uçuş eğitim merkezi HAVACILIK TARİHİ BELGESELİ UTED omü sivil havacılık yüksekokulu BU SAYIMIZDA ; PARAMOTOR GÜVENLİ Mİ? HAVACILIKTA HARİTA - ROTA cengiz topel havalimanı TENERIFE FACİASI UÇAK TEKNİSYENİ PİLOTUN 1 GÜNÜ... WINGSUIT ŞAMPİYONASI

2 İÇİNDEKİLER Sanal Havacılık...4 OMÜ Sivil Havacılık...8 Havacılık Tarihi Belgeseli...14 Havacılıkta Haritanın Önemi...20 Tenerife Faciası...26 Ayın Haberi...30 Nasıl Uçak Teknisyeni Olunur?...32 Havacılık Terimleri...38 Akılda Kalanlar...42 İşte O Anlar...44 Kaptan Pilotun 1 Günü...46 Uçuş Okulları ve Pilot Adayları...48 Uçak Teknisyenleri Derneği (UTED)...50 Dünya Wingsuit Şampiyonası...54 TAV...56 Uçağın İnişi ve Hazırlıklar...58 Thy Uçuş Eğitim Merkezi...60 Paramotor Güvenli Bir Spor Aracı Mı?...62 Cengiz Topel Havalimanı...64 Müthiş Takip Designfreebies Magazine

3 EDİTÖRDEN Türkiye nin Havacılık Dergisi twitter.com/irtifahaber facebook.com/irtifahaber EKİBİMİZ Merhaba Sevgili Okuyucularımız, Büyük bir heyecan ve gayretle dergimizin 2. sayısını çıkarmış bulunmaktayız. Dergimizin içeriği ve e-dergi görüntüleme sistemimiz her sayımızda daha iyiye gitmektedir. Bu sayımızda genel tanıtım ve bilgilendirmelere daha fazla yer ayırdık. Video destekli belgesel ve değerlendirmelerimizi mutlaka izlemenizi tavsiye ederim. Nitekim görsel-öğretici sistem her zaman en iyi bilgi aktarma yöntemidir. Tekrar görüşmek üzere... Mehmet MERCAN EKİBİ GENEL YAYIN YÖNETMENİ İstikbal göklerdedir. Göklerini koruyamayan uluslar, yarınlarından asla emin olamazlar. M. KEMAL ATATÜRK Genel Yayın Yönetmeni & Grafik Tasarım Mehmet Mercan Haber Editörü Haşim Serbest Haber Editörü Onur Saper Kaynak Editörü Doğan Kılıç Fotoğraf Mustafa Arslan Grafik Editörü Barış Atabey Röportaj Metehan GENÇ Yazı İşleri Halime Teke Dergimizde yayınlanan yazı ve fotoğraflar kaynak gösterilmeksizin kullanılamaz. 3 Designfreebies Magazine 3

4 SANAL HAVACILIK Çok kısa olarak özetlemek gerekir ise Sanal Havacılık, içinde havacılık sevgisi ve tutkusu olan insanların bu sevgilerini öncelikle bilgisayar üzerinde, geniş anlamda ise internet dünyasında fiiliyata dökmesidir... Sanal havacı olarak tabir edebileceğimiz insanlar bilgisayarlarına kurdukları uçuş simulatörleri ve/veya yan programları ile normal şartlarda yaşayamadıkları uçuş zevkini bilgisayar ortamında yaşarlar. Çoğu sanal havacı için büyük bir tutku ve vazgeçilmez hale gelen uçma sevdası, birçok sebepler ile günlük yaşantılarında bir erişilmez olduğundan kendileri ile aynı sevgiyi ve tutkuyu paylaşan insanlar ile bir araya gelerek oluşturdukları sanal havacılık camiasında yaptıkları bilgisayar destekli sanal uçuşlar ile gerçekleştirilmiş olur. Tabii ki Sanal havacılığı sadece uçuş meraklılarının bilgisayar dünyası tanımı ile kısıtlamak imkansızdır, bu camia içinde uçmaktan ziyade sanal Hava Trafik Kontrolörlüğü yada gerekli tüm tasarım işlemlerini üstlenmiş sanal Mühendis ler mevcuttur. İnternet üzerinden yapılan uçuşlara zevk katan en önemli etken sayıları çokta fazla olmayan Sanal ATC lerdir Designfreebies Magazine

5 Designfreebies 5 Magazine 5

6 Her iki tarafında havacılık sevdası nedeni ile olabildiğince gerçeğe yakın icra ettiği sanal işleri ile sanal havacılık olgusu bir oyun olmaktan çıkar, bir yaşam tarzına dönüşür. Evlerinde bilgisayar başında oturmuş, değişik yaş gruplarından insanlar, tümü gerçek kurallar ile örtüşen sanal havacılık kurallarına uyarak uçuşlarını yaparken çok uzakta bir yerde bir başka sanal havacı gerçeğini aratmayacak bir profesyonellik ile uçuş yapan arkadaşlarına radar hizmeti verebilir. Sadece ülkemizle sınırlı olmayan sanal havacılık hobisi (ki biz buna hobiden çok yaşam tarzı diyoruz ), tüm dünyanda yüzbinlerce insan tarafından icra edilmekte, ortaya çıkmış oluşumlar sayesinde sanal havacılar kaynaşmakta ve hobilerini birlikte icra etme fırsatı bulmaktadırlar. Lisanslı bir pilot kadar olmasa da ona çok yakın derece bilgi ile kendini geliştirmiş bir sanal pilot ile yine aynı koşullardaki bir sanal trafik kontrolörünün sohbetine şahit olduğunuzda bu insanların gerçek bir pilot olduğunu düşünmeniz çok büyük bir olasılıktır Designfreebies Magazine

7 T İLK TÜRK SİGARA KAĞIDI ilk uçak fabrikası ilk demiryolu inşaatı Dünya üzerinde ve Türkiye de bir çok katılımcı organizasyon mevcuttur. Sanal Havacılar; sanal havayolları, sanal hava kuvvetleri, sanal ATC hizmeti veren gruplar gibi oluşumlar ile bu hobiyi gerçekleştirmektedirler. Bu organizasyonlar veya belirli şirketler tarafından yayınlanan yazılımlar ile pilot veya hava trafik kontrolörü rolünde ilgili server lara bağlantı yapılarak, dünyanın herhangi bir yerinden, diğer kullanıcılarla aynı ağ ortamında, sanal olarak hava ve trafik kontrol sahasında görev alınabilmektedir. 7 Designfreebies Magazine 7

8 OMÜ SİVİL HAVACILIK YÜKSEKOKULU 8 Designfreebies 8 Magazine

9 Yüksekokul Ondokuzmayıs Üniversitesinin Ballıca kampüsünde faaliyete geçmiştir. 4 yıllık lisans programı uygulayan Pilotaj, Uçak Gövde Motor Bakımı, Uçak elektrik Elektroniği, Hava Trafik Kontrolörlüğü ve Sivil Havacılık Ulaştırma İşletmeciliği bölümlerinden oluşmaktadır. Sivil Havacılık Ulaştırma İşletmeciliği ilk öğrencilerini Eğitim öğretim yılında almış olup tercihte kısa zamanda istenilen yerini sağlamıştır. Şuanda sadece Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği bölümü için öğrenci alımı yapılmaktadır. Diğer bölümlerin eğitim öğrenim döneminde öğrenci alması için çalışmalar yürütülmektedir. Yüksekokul, 2013 Ağustosundan itibaren yeni binasında faaliyetini sürdürecektir. Bu yeni binada öğrenciler için gerekli tüm sosyal imkânlar mevcut olacaktır. 9 Designfreebies Magazine 9

10 10 Designfreebies 10 Magazine

11 2013 yılında açılması düşünülen pilotaj bölümü için Çek Evektor firmasından 2 adet uçak alınmıştır. YENİ PİSTİYLE ENGİZ HAVALİMANI Designfreebies 11Magazine 11

12 ENGİZ HAVALİMANI ÖZELLİKLERİ Mevcut pist uzunluğu 850 m., genişliği 25 m. iken planlanan uzunluk 1350 m. genişlik 30 m. dir. Pist etrafında emniyet şeridi olarak iki tarafta 50 m. Lik saha mevcuttur. Yapılaşmaya müsade edilmemesi nedeniyle kalkış ve iniş yönündeki engeller en az 500 m. ve 5 dereceden daha dar açı içindedir. Bina yakınlıkları pist merkezi 600 m. den daha fazla uzaklıktadır. Üniversite çatısı altında okulda kurulan UZAYTEM ile aşağıdaki teknolojilerin merkezi konumunda olması amaçlanmaktadır. Elektro Mekanik Hareketlendirici Teknolojileri Seyrüsefer, Güdüm ve Kontrol Teknolojileri İnsansız Havaaracı teknolojileri Uzay Aracı Fırlatma ve Yer Kontrol Teknolojileri Minyatür Sistem Tasarım ve EntegrasyonTeknolojileri Fotonik ve Optoelektronik Malzeme Teknolojileri Kompozit Malzeme Teknolojileri Akıllı Malzeme ve Yapı Teknolojileri İleri Metal Alaşım Teknolojileri Modelleme, Simülasyon ve Analiz Teknolojileri Uydu İletişim Teknolojileri Uydudan Algılama ve Gözlem, Uzay Havası Teknolojileri İleri Polimer ve Plastik Malzeme Teknolojileri Enerji Emici Malzeme Teknolojileri İleri Malzeme İmalat Teknolojileri Robotlar, Mikrobot ve Mühimmat Teknolojileri Yönlendirilmiş Enerji Teknolojileri 12 Designfreebies 12 Magazine

13 Designfreebies 13 Magazine 13

14 BELGESEL BÖLÜMÜ Şimdi sizi havacılık tarihimize ışık tutan ve havacılığa ilgi duyan herkesin izlemesi gereken belgesellerimizle başbaşa bırakıyoruz Designfreebies Magazine 14

15 FESA BEY 1. BÖLÜM Designfreebies 15 Magazine 15

16 FESA BEY 2. BÖLÜM 16 Designfreebies 16 Magazine

17 VECİHİ HÜRKUŞ 1. BÖLÜM Designfreebies 17 Magazine 17

18 VECİHİ HÜRKUŞ 2. BÖLÜM 18 Designfreebies 18 Magazine

19 TÜRK UÇAĞI HÜRKUŞ 19 Designfreebies Magazine 19

20 HAVACILIKTA HARİTANIN ÖNEMİ VRF-IFR UÇUŞLAR UÇUŞ ROTASI Meydan Haritaları yada havacılık dili ile Chart lar pilotların uçuş öncesi, seyrüsefer ve uçuş sonunda ayrılmaz bir parçası olup, kalkış uçuş ve iniş işlemlerinde pilotlara meydan ve hava sahaları ile gerekli tüm bilgileri sağlamakla kalmayıp güvenlik açısından da gerekli tüm bilgileri barındıran matbu evraklardır. Her meydan ve hava sahası için hazırlanan chartlar uzun süren araştırma ve tecrübeler ile sabitlenmiş bilgileri içerir ve gerektiğinde yine uzman kadrolarca güncellenir. Elinde chart bulunmayan pilot rotasını ve ineceği meydanı samanlıkta iğne arar gibi arayacak ve sonuç olarak bulamayacaktır. Online uçuş sırasında ATC ler pilotlara mutlak surette chartlar ışığında hizmet verirler, her ATC kontrol ettiği sektörün bilgilerini chartlardan alır ve pilota iletir bu sayede pilot uçuş planında belirttiği rotasını kullanarak varış meydanına kadar güvenle ilerler. Fakat ATC lerin olmadığı bir bölgede uçuş yapacak olan pilotun kendi kendine rotasını bulması ve varış meydanına güvenle ilerlemesi, doğru alçalma ve yaklaşmayı uygulaması neredeyse imkansızdır. İşte bu imkansız lık noktasında Chartlar devreye girer ve pilota gerekli tüm bilgileri verir. ( Neredeyse terimi günümüz teknolojisi ile üretilen FMC sistemlerinin birçoğunda bahse konu bilgilerin var olması nedeni iledir. Eğer kullandığınız uçakta FMC sistemi yok ise gönül rahatlığı ile neredeyse kelimesini bulunduğu yerden kaldırarak sadece imkansız ı görebilirsiniz ) Tabii ki pilot chart okumayı biliyor ve okuduklarını anlayarak uygulamaya geçebiliyorsa bunu yapabilir. 20 Designfreebies 20 Magazine

21 ÖRNEK CHART Designfreebies 21Magazine 21

22 22 Designfreebies 22 Magazine HARİTA GÜNCESİ

23 Designfreebies 23Magazine 23

24 CHART İÇERİĞİ Meydan Adı ve ICAO Kodu Chart Yayın Tarihi ve Katalog Sayfa Numarası Chart Geçerlilik Başlangıç Tarihi ( Bitiş De Belirtilebilir ) Chart ın ait olduğu Meydanın İl ve Ülkesi Chart Tipi ( Burada : 18L Pisti Vor - Tacan Yaklaşma ) Meydan ATIS Frekansı Meydan Yaklaşma ATC Frekansları ( APP ATC ) Meydan Kule Frekansları ( TWR ATC ) Meydan Yer Frekansları ( GND ATC ) Chart ta bulunan VOR İstasyonu Bilgileri Chart ın ait olduğu pistin son yaklaşma hattı Chart ın ait olduğu piste ait minimum seyir irtifası Chart ın ait olduğu piste ait minimum karar irtifası Chart ın ait olduğu Meydan ve Pist irtifa bilgisi Belirtilen VOR İstasyonuna göre Minimum Güvenli Seyir İrtifaları Chart ın ait olduğu pist için Pas Geçme Prosedürü Chart ın ait olduğu meydana ait Altimetre, Geçiş Altimetresi ve Maksimum 24 Designfreebies 24 Magazine

25 Designfreebies 25 Magazine 25

26 TARİHİN EN BÜYÜK UÇAK KAZASI 26 Designfreebies 26 Magazine

27 TENERİFE FACİASI Tenerife faciası, 27 Mart 1977 tarihinde, İspanya nın Tenerife Adasında bulunan Los Rodeos Havalimanı nda iki Boeing 747 uçağının yerde çarpışmasıyla oluşmuş kazadır. Dünya havacılık tarihinin bu en büyük kazasında 583 kişi hayatını kaybetmiştir. Tarih : 27 Mart 1977 Kaza türü : Pilot hatası Bölge : Kanarya Adaları, İspanya Kalkış : KLM Uçuş 4805 ve Pan Am Uçuş 1736 Havalimanı İsmi : Tenerife Kuzey Havalimanı İstikamet KLM Uçuş 4805 : Tenerife Amsterdam Pan Am Uçuş 1736 : Tenerife Los Angeles Yolcu sayısı : 614 Mürettebat : 30 Ölü sayısı : 583 Hava taşıtı : Hava taşıtı modeli : Her ikisi de Boeing 747 Havayolu firması : KLM - Pan Am Kuyruk numarası : KLM: N736PA Pan Am: PH-BUF Designfreebies 27Magazine 27

28 TENERİFE FACİASI VİDEOLU ANLATIM 28 Designfreebies 28 Magazine

29 Designfreebies 29Magazine 29

30 AYIN HABERİ Boeing 787 Dreamliner tipi yolcu uçaklarında ortaya çıkan teknik sorunlar, 2011 yılında piyasaya çıkan uçağa ilişkin güvenlik endişelerine neden oldu. Japon havayolu şirketi All Nippon Airways (ANA), Boeing 787 Dreamliner ın fren sisteminde meydana gelen sorun yüzünden uçuşu iptal etmek zorunda kaldı. 30 Designfreebies 30 Magazine

31 Uçak hakkında en çok konuşulan konular; yakıt kaçağı sorunları,kokpit camı ve belki de en önemlisi elektrik bataryalarında yaşanan sorunlar... Boeing 787 de kullanılan model cobalt oxide batarya sınıfındadır.bu model son derece gelişmiş elektrikli arabaların güç kaynağı olan bataryalardan bile 2 kat daha güçlü. Ancak bu bataryaların sorunlu tarafı var bu da potansiyel olarak yanıcı olmaları Designfreebies Magazine 31

32 NASIL UÇAK TEKNİSYENİ OLUNUR? 32

33 Uçak teknisyenliği ile ilgili yönetmelik, bilindiği üzere SHGM tarafından 16 Mayıs 2007 tarihinde Resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren SHY66-01 (Hava Aracı Bakım Personeli Lisans Yönetmeliği) dir. Bu Yönetmeliğin amacı, SHGM tarafından yetkilendirilmiş olan bakım kuruluşlarında görev alan bakım personelinde aranacak nitelikler ile bu personele verilecek lisanslara ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Bu yönetmelik uyarınca lisans kategorileri aşağıdaki gibi düzenlenmiştir: Kategori A: Hat Bakım Mekanik Teknisyeni A1: Türbin Motorlu Uçaklar A2: Piston Motorlu Uçaklar A3: Türbin Motorlu Helikopterler A4: Piston Motorlu Helikopterler Kategori B1: Havaaracı Bakım Teknisyeni (Mekanik) B1.1: Türbin Motorlu Uçaklar B1.2: Piston Motorlu Uçaklar B1.3: Türbin Motorlu Helikopterler B1.4: Piston Motorlu Helikopterler Kategori B2: Havaaracı Bakım Teknisyeni (Aviyonik) Kategori C: Havaaracı Üs Bakım Mühendisi veya Teknisyeni 33 33

34 Teknisyen sınavlarına girebilmek için 18 yaşını doldurmuş ve SHGM nin lisans sınavı yapma onayı verdiği SHY 147 kuruluşlarından birisinde sınava girilmesi gerekiyor. Bunlar; THY, MNG, ANADOLU ÜNİVERSİTESİ ve Kara Havacılıktır. Öncelikle hangi kategoride lisansa müracaat edileceğine karar verilmeli. Yani; A,B1,B2,B3 Bunlardan hangisi tercih edilecekse sınav ona göre yapılacak. Lisans kategorilerine bir bakış attığımızda; B KG ÜZERİNDEKİ türbinli uçaklar, B1.2 Pistonlu uçaklar B1.3 türbinli helikopterler B1.4 Pistonlu helikopterler Bunun için gerekli 17 modülden sınavlara girilecek. Her modülden en az 75 geçer puan alınması gerekiyor. Bu puan alınamazsa 3 ay sonra tekrar sınava girebilmek olanaklı (bu süreyi kısaltmak için onaylı 147 kuruluşundan bu dersin kursunu alır ve belgelerse 1 ay sonra sınava girebiliyor). Kişi sınavlarda aynı modülden 3 defa kalırsa 1 yıl sonra tekrar sınava girebilmesi mümkün. Modül 7,9 ve 10 dan ayrıca test sınavlarının dışında yazılı sınava girmek zorunlu. Burada da geçer not 75. Sınavlara başka, başka merkezlerde girilebilir fakat kalmış olunan modül,kalınan merkezin dışında bitirilemez. 34

35 Uçak teknisyeni eğitim ve lisans sınavlarında en büyük problem öğrencilerin çalışabileceği kaynak ve doküman eksikliğidir. Öğrenciler soru ezberleyerek ve MEGEP sorularından çalışarak tam bir ezber üzerine modüllere giriyorlar. Kısaca; Tüm eğitim sistemimiz gibi bu sınavda maalesef ezberciliğe dayanıyor. Kişi, modül sınavları bitince boş lisansı alabilmek için Part 147 de okumuş ise en az 2 yıl girdiği kategoride tecrübesini bir teknisyen log book (pratik tecrübe defteri) ile ispatlamak zorunda. Bu defterin çalıştığınız şirketin lisanslı teknisyenine ve kalite biriminize onaylatılarak SHGM ye gönderilmesi gerekiyor. Mevcut lisansınıza Uçak tip kursunu işletebilmek için, onaylı bir 147 kuruluşunda Tip teorik eğitimi alıp, sonrasında aynı tip uçakta 4 ay OJT yapıp bunu OJT defteri ile belgeleyerek otoriteye göndermek gerekiyor. 35

36 Lisansınıza tip kursu işlendikten sonra; Şirketiniz, yaşınız 21, ingilizce bilginiz (dökümanları okuyacak ve anlayacak) kadar iyi ise ve Initial süreklilik eğitimlerini aldıktan sonra sizi yeterli görürse yetki verecektir. KAYNAK : SEFA İNAN 36

37 37

38 HAVACILIK TERİMLERİ A Air To Surface = Havadan Yüzeye(Karaya) Airbrush = Hava Püskürtmeli Hava Tabancası Aileron = Eleron, Yatırgaç Airfoil = Kanat profili Airworthiness Directive = Uçuşa Elverişlilik Direktifi Aeroelasticity = Aeroelastisite Aerospace = Havacılık Armed Forces = Silahlı Kuvvetler After-Burner = Art Yakıcı, Art Yanmalı Armoured = Zırhlı Aspect Ratio = Açıklık Oranı Aerodynamic Center = Aerodinamik Merkez Airship = Zeplin, Hava gemisi Boost protective cover = Isı giderici Best Endurance Flight = Azami Süre Havada Kalma Uçuşu Best Range Flight = Azami Menzil Katetme Uçuşu Biplane = Çift kanatlı uçak B 38 Designfreebies 38 Magazine

39 Designfreebies 39Magazine 39

40 C CAP (Combat Patrol) = Devriye Uçuşu Canard = Kanart Carrier = Taşıyıcı Ceiling Altitude/Height = Tavan İrtifası Center of Gravity = Ağırlık Merkezi Chord Line = Veter çizgisi Command Module = Komuta Modülü Conventional = Konvensiyonel Conceptual Design = Kavramsal Tasarım Control Canard = Kontrol Kanartı Cycle = Uçağın bir kalkış ve inişi,bacak D Doped = Vernikli Kumaş Detailed Design = Ayrıntılı Tasarım Demonstration Flight = Gösterim ve Deneme Uçuşu Drop Tank = Gövde altı yakıt tankı E Empennage = Uçağın kuyruk kısmı Endurance = Dayanım, Havada Kalış F Fighter = Avcı, Muharebe Uçağı Fly-by-wire = Elektronik kumandalı uçuş 40 Designfreebies Magazine 40

41 BİLİNMESİ GEREKEN KISALTMALAR ACI : Airports Council International- Uluslar arası Havaalanları Konseyi BAA : British Airports Authority- Britanya Havaalanları Otoritesi CAA : Civil Aviation Authority -Sivil Havacılık Otoritesi CAB : Civil Aviation Bureau -Sivil Havacılık Bürosu DHMİ : Devlet Hava Meydanları İşletmesi DLH : Demiryollar, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü DME : Distance Measuring Equipment-Mesafe Ölçme Cihazı DPT : Devlet Planlama Teşkilatı ECAC : European Civil Aviation Conference -Avrupa Sivil Havacılık Konferansı FAA : Federal Aviation Authority- Federal Havacılık Otoritesi IATA : International Air Transport Association- Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği ICAO : International Civil Aviation Organization- Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü ILS : Instrument Landing System-Aletle İniş Sistemi JAA : Joint Aviation Authorities-Avrupa Havacılık Otoriteleri Birliği NDB : Non-directional Radio Beacon- Yönlendirilmiş Radyo İşareti NOTAM : Notice to Airmen -Havacılara duyuru (ilan bilgi) SHGM : Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü THY : Türk Hava Yolları A.O. TSK : Türk Silahlı Kuvvetleri VOR : VHF Imnidirectional Radio Range- VHF Frekanslı Radyo Seyrüsefer İstikamet Cihazı WMO : World Meteorological Organization- Dünya Meteoroloji Örgütü Designfreebies 41Magazine 41

42 AKILDA KALANLAR Bu ay gündemi meşgul eden en önemli olaylardan biri de havalimanlarında yaşanan maganda ve uçaklara lazer olaylarıydı. Bu kötü durumlardan haberdar olmayanlar için bir kez daha bahsetmek istedik. İstanbul dan havalanıp İzmir e gelen bir yolcu uçağındaki, alkollü olduğu belirtilen iki yolcu, diğer yolculara adeta kabus yaşattı. Cep telefonlarını kapatmayıp uykuya dalan, uçak görevlilerinin uyarılarını dikkate almayan iki kişi, uçağın iniş yapmasının ardından kendilerine tepki gösteren yolcuları tartakladı. Olayda, iki kişi gözaltına alınırken, 1 kişi hafif yaralandı. İzmir Adnan Menderes Havalimanı na inilmesinin ardından uçaktaki diğer yolcularla tartışan iki kişi, bindikleri servis aracında bu kez kendilerine tepki gösterenlere haraket edip tartaklamaya başladı. Servis aracındaki kavga nedeniyle kadın ve çocuklar büyük panik yaşadı. Aracı kullanan görevli kapıyı açınca, öfkeli iki kişinin saldırısından kurtulmak isteyen yolcular, aprona kaçıştı. 42 Designfreebies 42 Magazine

43 43 Designfreebies Magazine 43

44 44 Designfreebies Magazine 44 İŞTE O ANLAR...

45 Bir diğer üzerinde durulması gereken ise uçak kokpitine lazer tutulmasıydı. Sırf eğlencesine böyle birşeyi yapmayı bırakın denemek bile çok tehlikeli... Emniyetin üst düzeyde tutulduğu havacılıkta bu tür saldırılar, hatalar zinciriyle birlikte inanılmaz olaylara neden olabilir. * İstanbul Avcılar da denizde bulunan bir sandaldan THY uçağına lazer tutan kişinin yeri o an uçuş yapan ve anonsu duyan polis helikopteri tarafından tespit edildi. Polis tarafından yakalanan kişi gözaltına alındı. OLAY ANINDA KULE-KOKPİT KONUŞMASI Designfreebies 45Magazine 45

46 KAPTAN PİLOTUN 1 GÜNÜ... Show Haber'den Deniz Gülen, Türk Hava Yolları'nın kaptan pilotu Burak Bekman'ın uçuş günü yaşadıklarını ekrana getirdi. 46 Designfreebies 46 Magazine

47 Designfreebies 47Magazine 47

48 UÇUŞ OKULLARI VE PİLOT ADAYLARI Designfreebies Magazine

49 Designfreebies 49 Magazine 49

50 UTED UÇAK TEKNİSYENLERİ DERNEĞİ UTED, Uçak Teknisyenleri Derneği, 1968 yılı Aralık ayında Türk Hava Yolları Uçak Bakım Merkezi olan THY Teknik Müdürlük personeli ve uçak teknisyeni olan 10 kişiden meydana gelen kurucu üyeler tarafından kurulmuştur. Kuruluş çalışmaları 1967 yılında başlamasına karşın gerekli resmi işlemlerin tamamlanması, Dernekler Masası tarafından tüzük taslağının ve kurucu üyeleri hakkında araştırma yapılıp uygun bulunduklarının onaylanması bir yılı aşan bir zaman almıştır. UTED, Uçak Teknisyenliğinin bir meslek grubu olarak toplum içinde yerini alması amacına yönelik sosyal ve kültürel çalışmalar yapmak, bilgili, bilinçli, güçlü, yüksek verimli sağlıklı iş gücünün yaratılması ve çağdaş havacılığın yurt çapında yayılmasını sağlayacak çalışmalar yapılması amacıyla kurulmuştur. UTED 'in 1968 yılında kuruluş adı " THY Uçak Teknisyenleri Cemiyeti " dir. 50 Designfreebies 50 Magazine

51 O tarihlerde Türkiye'de THY dışında sivil havacılık faaliyeti olmadığı için derneğin üyeleri (ismine, doğasına ve tüzüğüne uygun olarak), yalnız THY personeli uçak teknisyenleri idi. Bir yasa ile "Cemiyet" kelimesinin kullanımı yalnız Gazeteciler Cemiyeti'ne verilince adı " THY Uçak Teknisyenleri Derneği " olarak değiştirildi. Sonraları "Türk" kelimesinin dernek isimlerinden çıkarılması kararına uyularak olağanüstü bir Genel Kurul kararı ile dernek " Hava Yolları Uçak Teknisyenleri Derneği " adını aldı ve onu takip eden yıllarda özel havayolları kurulmaya başlandı ve teknik personelinin hemen tamamı THY'den ayrılan uçak teknisyenleri idi. Yapılan tüzük değişikliği ile THY dışında görev yapan uçak teknisyenlerinin de üye olarak alınması imkanı yaratılmış oldu yılında yayınlanmaya başlayan dergimiz için bir kısaltılmış isim aranırken üye çoğunluğunun benimsemesi üzerine Uçak Teknisyenleri Derneği 'nin kısaltılmış adı " UTED " oldu. 12 Eylül 1980 askeri yönetimi tarafından tüm derneklerin faaliyetleri geçici olarak askıya alınınca tüm diğer dernekler gibi UTED 'de çalışmalarına bir yıl kadar ara vermiştir yılında kuruluşundan itibaren dernek çalışmaları Atatürk Hava Limanında ( o zamanki adıyla Yeşilköy Hava Alanı) THY hangarına (yıkıldı ve yerine yeni Dış Hatlar Terminali yapıldı) yakın bir yerde 4m² lik bir odada amatör olarak iş saatleri dışında yapılıyordu. Üyelik aidatları olan 2,5 lira, maaş dağıtıldığı gün ve onu takip eden günlerde kurucu üyemiz ve muhasebe sorumlumuz (rahmetli) Süleyman Pişkinoğlu (takoz abi ) tarafından "hadi beyler, pamuk eller cebe" sloganı ile makbuz karşılığı elden toplanıyordu. Designfreebies 51 Magazine 51

52 Bilgisayar, printer, fotokopi, faks gibi aletler o günler henüz yaşamımıza girmediği için, üyelere yapılan duyurular önce daktiloda özel taksir kağıdına yazılıyor, sonra teksir makinesi ile çoğaltılıyordu yılına gelindiğinde (Erhan İnanç başkanlığı döneminde) banka hesabımız ve üyelik aidatları gelirimiz, kirasını karşılayacağı hesaplanarak Bakırköy'de, şimdi adı Hürriyet Meydanı olan alanın doğu tarafında (sonra istimlak edildi) Bakır Saray'da tren yoluna bakan büyükçe bir büro kiralanarak ilk dernek merkezi ve üye lokali olarak tefriş edildi ve kullanıma açıldı. Uted artık 10 yaşına gelmiş, rüştünü ispat etmiş ve ilk defa işyerinden dışarıya çıkmıştı. Dernek Merkezi ve Lokal, Bakır Saray için istimlak kararı alınınca, (Sefa İnan başkanlığı döneminde) yine Bakırköy'de İstanbul Caddesi üzerinde şimdi Carrusel'in bulunduğu yerin (o zamanlar Carruselin yerinde Vita Yağ Fabrikası vardı) karşısında bir apartmanın tavan katına taşındı Designfreebies Magazine

53 Şimdiki dernek merkezi ve lokali Bakırköy, İstanbul Caddesindeki Üstoğlu Apartmanındaki bir daire (Sefa İnan başkanlığı döneminde) satın alınarak tefriş edildi ve hizmete sunuldu. KAYNAK : uted.org Designfreebies 53Magazine 53

54 DÜNYA WINGSUIT ŞAMPİYONASI Yarasa kanadına benzer kostümlerle uçan insanlar ilk kez Ekim ayında Çin de düzenlenen Wingsuit Flying Dünya Şampiyonası nda yarıştı metre yükseklikteki uçurumlardan atlayan katılımcılar yaklaşık 30 saniyeli sürelerde paraşütle iniş yaptı. Güney Afrikalı Julian Boulle parkuru saniyeyle tamamlayarak birinci oldu ve dünya rekoru kırdı Designfreebies Magazine

55 Skydiving'e benzeyen bir spor dalı, wingsuit flying. Atlayıcılar dik yamaçlardan kendilerini boşluğa bırakıyorlar. Özel geliştirilmiş elbiseler sayesinde, düşüş hızı saatte serbest düşmedeki 200 km/s'den 50 km/s'lere kadar düşürülerek havada daha serbest bir uçuş sağlanabiliyor. Yere iniş de tahmin edileceği üzere, elbiselerine monte edilmiş paraşütler sayesinde gerçekleştiriliyor. Paraşütsüz inme hayalleri de kurmuş wingsuit flying çılgınları. Fakat bu denemelerin hepsi ölümle sonuçlanmış. 55 Designfreebies Magazine 55

56 TAV TEPE AKFEN TAV Havalimanları dünyanın en zorlu sektörlerinden biri olan havalimanı işletmeciliğinde bilgi birikimi, deneyim ve yaratıcılıkla yazılmış bir başarı hikâyesidir. TAV'ın tarihi, 1997'de İstanbul Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminali ihalesiyle başladı. TAV Havalimanları Holding, ihaleyi kazanan Tepe ve Akfen Grupları nın ortak girişimi olarak kuruldu. Kısa süre içinde sektöründe büyük bir başarı öyküsüne dönüşen TAV, sahip olduğu bilgi birikimi, yüksek nitelikli insan kaynağı ve ileri teknolojisiyle hem havalimanı yapım projelerinde hem de havalimanı işletmeciliği gibi yepyeni bir alanda küresel bir marka konumuna geldi. TAV, benimsediği hedefler doğrultusunda 2006 yılında yeniden yapılanarak işletme ve yapım faaliyetlerini, TAV Havalimanları Holding ve TAV İnşaat olarak düzenledi. Bu düzenlemenin ardından TAV Havalimanları Holding, Şubat 2007 de halka arz edildi. Mayıs 2012 de TAV Havalimanları nın yüzde 38 hissesinin Aéroports de Paris Grubu na devrine ilişkin işlem tamamlandı Designfreebies Magazine

57 Havalimanı işletmeciliğinde Türkiye nin dünyadaki lider markası TAV Havalimanları bugün Türkiye de İstanbul Atatürk, Ankara Esenboğa, İzmir Adnan Menderes ve Antalya Gazipaşa havalimanlarını; yurtdışında ise Gürcistan ın Tiflis ve Batum, Tunus un Monastır ve Enfidha-Hammamet, Makedonya nın Üsküp ve Ohrid, Suudi Arabistan ın Medine, Letonya nın Riga havalimanlarında faaliyet gösteriyor. TAV Havalimanları duty-free, yiyecek-içecek hizmetleri, yer hizmetleri, bilişim, güvenlik ve işletme hizmetleri gibi havalimanı operasyonunun diğer alanlarında yer alıyor. Şirket 2012 de iştirakleriyle birlikte yaklaşık 72 milyon yolcu ve 575 bin uçağa hizmet verdi. Designfreebies 57 Magazine 57

58 BİR UÇAĞIN İNİŞ YAPMASI VE HAZIRLANMASI Atatürk Havalimanı nda bir uçağın alana indikten, kalkışa kadar geçen sürede neler yaşanıyor? Uçak nasıl boşaltılır? Uçak nasıl temizlenir? Yakıt takviyesi nasıl yapılır? Bavullar nasıl uçağa konulur? Havaş'ın verdiği yer hizmetini Show Haber'den Deniz Gülen tüm ayrıntılarıyla ekrana getirdi Designfreebies 58 Magazine

59 Designfreebies 59 Magazine 59

60 THY UÇUŞ EĞİTİM MERKEZİ THY, uçuşlara verilen önem kadar THY Akademi çatısı altında havacılıkta eğitime de büyük önem veriyor. EĞİTİM DONANIMLARI 7 adet tam donanımlı simülatör: B , B , AVRO RJ70-100, 2 A320, B ER, FNPTII/MCC (Jenerix B737 NG) Designfreebies Magazine

61 Ayrıca bunlara ek olarak A330/340 (A340 test uçuşları devam ediyor) ve A (sertifikasyonu tamamlandı) Eğitim ve simülatör eğitimi yapan havayolları arasında 16 yerli ve 18 adet yabancı havayolu bulunmaktadır. Type Rating Organization yetki belgesine sahip JAR-FCL standartlarında eğitim yapan, tek Türk Hava Yolu şirketidir. Bu nedenle, eğitimler sonunda uluslararası geçerliliğe sahip sertifika verilir. THY Uçuş Eğitim Merkezi, Türkiye de Type Rating Training Organization - TRTO yetki belgesine sahip tek uçuş eğitim merkezi olup, JAR-FCL standartlarında, eğitim vermektedir. Türk Hava Yolları (THY) Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu, 50 milyon dolar yatırımla bölgenin cazibe merkezi haline gelen THY Uçuş Eğitim Merkezi ni basına tanıttı. Topçu, Uçuş Eğitim Merkezi ne son 3 yılda 50 milyon dolar yatırım yaptık dedi. Designfreebies 61 Magazine 61

62 PARAMOTOR GÜVENLİ BİR SPOR ARACI MI? Paramotor; Pilotun sırtına taktığı motoru ve pervanesi olan marka ve modeline göre kg ağırlığında değişen motorlu yamaç paraşütüdür. Paramotor pilotu kalkışını yapabilmesi için metrelik etrafı boş bir alan olması yeterlidir. Uçuş süresi yakıt deposunun kapasitesine göre 4-5 saat arasında değişebilir, uygun hava şartlarında 150 km. ve üzeri mesafede uçuş yapılabilir. Hızı rüzgarsız havada yaklaşık olarak saatte 40/50 km.'dir. Uçuş irtifası tamamen pilotun kontrolünde sıfır metreden binlerce metre arasında değişebilir Designfreebies Magazine

63 Peki bu araç yeterince güvenli mi? Kullanırken nelere dikkat edilmesi gerekiyor? Videomuzu izliyoruz Designfreebies Magazine 63

64 CENGİZ TOPEL HAVALİMANI 1994 yılında DLH tarafından ihalesi yapılan ve 1995 yılında inşaatına başlanılan Kocaeli Cengiz Topel Havalimanın Mayıs 1999 da inşaatı tamamlanmıştır. Açılış planlaması düzenlenirken 17 Ağustos 1999 depreminde terminal, apron ve pistte meydana gelen hasarlardan dolayı açılışı yapılamamıştır. 64 Designfreebies 64 Magazine

65 Deprem sonrasında lojistik ve dağıtım hizmetleri için kullanılan Cengiz Topel Havalimanı 11 yıl eksiklerin giderilmesini bekledikten sonra 2011 yılında yeniden ihale kapsamında inşaatı tamamlanıp tarihinde ilk seferini Kocaeli Trabzon uçuşu ile gerçekleştirmiş ve sivil havacılığa açılmıştır. Designfreebies 65 Magazine 65

66 66 Designfreebies 66 Magazine

67 Cengiz Topel Havalimanı, Kocaeli de bulunan havalimanıdır. Şehire 15 Km uzaklıktadır metre² iç hatlar terminal binası vardır. 93 araç kapasiteli otoparkı bulunmaktadır. Ulaşım taksi, minibüs ve otobüslerle sağlanmaktadır. Havalimanında, haftada bir kez Trabzon seferleri düzenlenmektedir. Havayollarından sadece Borajet, bu havalimanını kullanmaktadır. KISA KISA... Cengiz Topel Havalimanı Müdürü Hakan Çelik, yaz aylarında İzmir-Bodrum- Antalya seferlerinin başlayacağı müjdesini vererek havalimanının yaz aylarında daha yoğun olacağını dile getirdi. 67 Designfreebies Magazine 67

68 MÜTHİŞ TAKİP Kahramanmaraş'ta 'Ulusoy Havacılık adında havadan zirai ilaçlama şirketi bulunan Mustafa Ulusoy, Edirne'nin İpsala İlçesi'ne çeltik ilaçlaması yapmak üzere iki uçağıyla gitti. Yoğun geçen ilaçlama uçuşlarını bitiren Ulusoy, 25 Haziran'da Kahramanmaraş'a dönüş planı yaptı. Saatte 170 kilometre gibi düşük hızla uçan 'Piper Brawe 400 tipi tek motorlu ilaçlama uçağının önündeki yol uzundu. Pilot Ulusoy, rotasını Çanakkale üzerinden Balıkesir, Bursa ve arkasından Eskişehir İnönü olacak şekilde planladı. Türk Hava Kurumu'na ait İnönü Meydanı'ndan yakıt aldıktan sonra Nevşehir Tuzköy, daha sonra da Kahramanmaraş'a geçecekti. 68

69 Mustafa Ulusoy, kalkış öncesi, Adana Tarkim Uçuş Okulu'nu arayıp bölgenin sorumlusu Ankara Esenboğa Havalimanı'ndaki Hava Trafik Kontrol merkezine uçuş planı geçilmesini istedi. Brifing olarak adlandırılan yere geçilen uçuş planında kalkış yer ve saati, uçağın tipi, rotası, yakıt miktarı, uçuş yüksekliği, pilot adı gibi bilgiler yer alıyordu. Prosedürde Ankara'ya ulaşan uçuş planıyla ilgili bilgiler, Türk Hava Sahası'nın güvenliğinden sorumlu olan Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na iletiliyor. İddiaya göre, bu bilgi koordinasyonu sağlayan Hava Savunma Bildirim Merkezi'ne ulaşmadı. Ve pilot Ulusoy, 'TC-ZKM çağrı işaretli uçağıyla sabah erken saatlerde İpsala'dan kalktı. 69

70 Normalde çok hafif hava araçları (ultralight vb.) dışında tüm uçaklarda uçuş yönü, irtifa, hız gibi bilgileri radara sinyal olarak gönderen 'transponder' cihazı bulunur. Böylece trafik sivil ve askeri radarlardan izlenebilir. Ancak, zirai ilaçlama uçaklarında her türlü araziye inip-kalkmaları ve çok alçaktan uçmaları nedeniyle sinyallerin verimli olarak radara ulaşamayacağı için transponder bulundurulması mecburi değil. Telsiz ise ilaçlama uçaklarında son 10 yıldır zorunlu. Uçak seyir irtifası olan 2 bin metreye ulaştığında bölgeye en yakın olan Çanakkale Radarı normalde tespiti çok zor olan uçağı gördü. Uçağın Yunanistan tarafından gelmesi kuşkuları artırmıştı. PilotUlusoy bu sırada Balıkesir hizalarına gelmişti. Kendi iddiasına göre uçuş bilgilerini Balıkesir Üssü ne el telsizini kullanarak iletmişti. Muhtemel telsizin yetersizliği, coğrafi yapı nedeniyle konuşmalar kuleye ulaşmamıştı. F-16 LAR ALARMA GEÇTİ Çanakkale Radarı, uçuş planlarından böyle trafik olduğu bilgisini alamayınca en yakın üs olan Balıkesir'e 'scramble' yani alarm verdi. Balıkesir'de tam silah yüklü, her an kalkacak şekilde bekletilen iki F-16 hemen havalandı. F-16'lar, Piper Brawe 400 tipi uçağın yerini kısa sürede tespit etti. İlaçlama uçağı alçaktan ve yavaş uçuyordu. Bilgi hemen üs harekat merkezine geçildi. F-16 pilotları uluslararası kurallar gereği kanat sallayarak ve uçağın altından geçerek Mustafa Ulusoy'un dikkatini çektiler. Aynı frekanslara sahip olmadıkları için yerdeki kule kanalından konuşmaya çalışan F-16'ların yaptığı çok sayıda çağrı sonunda Pilot Ulusoy'dan cevap alınabildi. İnönü meydanına yaklaşan ilaçlama uçağının buraya inişine izin verildi. 70

71 F-16'lar, ilaçlama uçağı İnönü'ye ininceye kadar bölgeden ayrılmadı. Pilotun motor durdurup kokpitten çıkmasıyla askeri jetler ana üslerine döndü. Konuyla ilgili olarak Hava Kuvvetleri soruşturma başlattı. Ertesi gün Pilot Ulusoy uçağı ile yoluna devam ederek bakım yaptırmak amacıyla Kahramanmaraş yerine Adana Şakirpaşa Havalimanı'na gitti. Buradan Kahramanmaraş a dönmek isteyen Ulusoy'a lisansının süresinin geçmesi ve soruşturmanın devam etmesi nedeniyle izin verilmedi. Hava trafiğinin hızla arttığına dikkat çeken Hava Kuvvetleri Komutanlığı herhangi bir aksaklığa neden olmamak için uçuş planlarının yerine ulaşım kontrolünün kesinlikle yapılmasını ve uçuş sırasında telsizle durum raporlarının dikkatli verilmesini istiyor. Yeni nesil radarlar sayesinde çok alçaktan ve yavaş uçan her türlü trafik anında tespit ediliyor. Hava Kuvvetleri, aksi halde bu gibi belirlenemeyen uçakların önlenebileceği ve daha sonra da haklarında dava açılacağı belirtiliyor. Bir F-16 uçağının atış yapacağı silahlar ve 30 milyon dolara yaklaşan fiyatının amortismanı hariç bir saatlik uçuş maliyeti 6 ila 12 bin dolar arasında değişiyor. (*) Türk Hava Kuvvetleri'nin her jet üssünde 24 saat silah yüklü savaş uçakları pilotlarıyla birlikte nöbet tutuyor. Radarlardan gelen ikazla bu uçaklar çok kısa sürede motor çalıştırıp kalkıyor. KAYNAK : KOKPİT.AERO 71

72 Reklam Vermek İçin Bize Ulaşın Telefon :+90 (554) reklam@irtifahaber.com Bu dergi Ondokuzmayıs Üniversitesi Sivil Havacılık Yüksekokulu öğrencileri tarafından hazırlanmıştır