TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ

Transkript

1 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ HÜRRİYET GAZETESİ...1 Dışarıdaki yangının alevi bizi de sardı Benzin fiyatları indirildi Müdahale olumlu Merkez Bankası iyi yönetim sergiliyor Dövizi sormayın, aksiyon var dedi yine 1.3 milyar doları masaya koydu Gaz kontratı getiren her şirket doğalgaz ithalat ihalesine girecek Yunanistan: "IMF ile görüşmeler tamamlandı" Çağlayan: Dolar kuru Türkiye için tehdit değil Yunanistan da emekli asker de eyleme çıktı MİLLİYET GAZETESİ...6 Giderayak euro yu aşağı çekti Türkiye daha fazla rol oynayacak, KOBİ ler ve bankalar şansınız Dexia satışa başladı İtalyan şirketlerin notu düştü Yunanistan, İtalya ve ABD borç batağında Moody's bu kez İngiliz bankalarını vurdu! GÜNGÖR URAS... İnerken de çıkarken de birileri üzülüyor SABAH GAZETESİ...12 İlk 500'ün zirvesine Deloitte damgası Doğalgaza artçı zam yok ABD'de polis zor kullandı 60 kişi gözaltına alındı Komşuda hergün protesto var, halk evine giremiyor Taksimetreyi ilk düşüren Garanti ve Akbank oldu Intel Capital, Grupanya'nın stratejik ortağı olacak Türk Lirası karşılıkları indirdi SÜLEYMAN YAŞAR... Steve Jobs büyüme teorilerini altüst etti ŞEREF OĞUZ... Zorlaştırmadı kolaylaştırdı RADİKAL GAZETESİ...18 Dostu da düşmanı da yasta 'Yangın dışarıda alevi bizi sardı UĞUR GÜRSES... Kur politikasında odak likidite GÜVEN SAK... Steve Jobs'un farkı neydi? DÜNYA GAZETESİ...21 Her an tetikteyiz, Batı Hattı'nın ilk taliplisi Shell Yabancı teşviki sevdi Merkez Bankası'nı izlemeye devam edin Aselsan'dan 8 milyon dolarlık yeni sözleşme SPK, foreks sitelerine karşı harekete geçti Osman AROLAT... Mc Kinsey yöneticisi Dominic Barton ile sohbet

2 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ HÜRRİYET GAZETESİ Dışarıdaki yangının alevi bizi de sardı Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı ve Merkez Bankası eski Başkanı Durmuş Yılmaz, dolarda yaşanan yükselişin piyasalarda yaşanan krizin bir yansıması olduğunu belirterek İçeride sorun yok, dışarıdaki yangının alevi bizi de sardı değerlendirmesinde bulundu. Cumhuriyet Gazetesi'nin haberine göre, emekli öğretmenlerin çocuk esirgeme yuvaları ve yetiştirme yurtlarında çocukların gelişimine katkı sağlamak için başlatılan Emekliyiz, Gönüllüyüz projesinin Çankaya Köşkü nde yapılan törenine katılan Yılmaz, şu değerendirmelerde bulundu:yangın dışarıda, alevi bizi sardı: Yangın dışarıda. Küresel krizin alevleri bizi de sardı. Türk ekonomisinin genel rakamları iyi. Sorun içeride değil dışarıda. Ama ihtiyatlı olunmalı. Orta ve uzun vadede sorun görmüyorum.dalgalı kurda hedef koymak yanlış: Tabi içeride bazı söylemlerde yanlış olmadı değil. Dalgalı kur uygulanırken, hedef açıklaması olmaz. Eğer siz hedef koyarsanız, Bu fiyat iyi, bunu tolere edebiliriz demiş olursunuz. O zaman birileri gelir o hedefinizi zorlar. Şu anda yaşanan budur. Her yeni gelen merkez bankası başkanı test edilir. Beni de ettiler. Üstelik göreve eksi birle (atamasına ilişkin yaşanan krizi anımsatarak) başladım. Şimdi de ediyorlar. Merkez Bankası nda işini bilen sağlam bir ekip var.avrupa bankalarının içi boş: Avrupa da eskiden devletler şirketleri kurtarırdı. Şimdi devletleri kurtaracaklar. Avrupa bankalarının sermayelerinde sorun var. Bankaların içi boş. Aslında iflas ettirilmesi gerekiyor bu tür bankaların. Sorunlar köklü ve kararlı operasyonlarla çözülebilir. Türkiye de bizim 2001 de yaptığımız buydu. 80 küsür bankadan 35 inin batmasına müsaade edildi. Avrupa da da irade gösterip kararlı adımlar atılması gerekir. Ancak Schuman gibi ekonomiyi çok iyi bilen vizyon sahibi eski büyük devlet adamları yok artık. Benzin fiyatları indirildi Uluslararası piyasalarda petrol fiyatlarında yaşanan düşüş içeriye de yansıdı. Benzin fiyatlarında ortalama 5 kuruşluk bir indirim yapıldı. İstanbul'da 95 oktan benzinin ortalama satış fiyatı 4.32 liradan 4.27 liraya, 97 oktan benzinin fiyatı da 4.46 liradan 4.41 liraya düşürüldü. Dağıtım firmalarının belirlediği tavan fiyatlar, rekabet ve serbesti nedeniyle şirketler ve kentlere göre küçük çaplı değişiklikler gösteriyor. Müdahale olumlu Merkez Bankası iyi yönetim sergiliyor İş Bankası Yönetim Kurulu Başkanı Ersin Özince, Kriz bütün dünyayı kriz götürüyor ve iyi yönetilmediği için de bu kriz artıyor. Oysa bizde Merkez Bankası ve ekonomi açısından çok iyi bir yönetim sergilendiğini düşünüyorum dedi İzmir deki Yaşar Üniversitesi tarafından düzenlenen konferansta konuşan Özince, IMF toplantısında Merkez Bankası Başkanımızın konuşmasını gururla dinledim. Yıllardır bunu bekliyorduk derken, Merkez in müdahalesine devam edip etmeyeceği konusunda Buna düzenleyenler karar vermeli diye konuştu

3 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Dövizi sormayın, aksiyon var dedi yine 1.3 milyar doları masaya koydu Doların 1.90 lirayla tarihi zirvesine çıkmasından hemen sonra, önceki gün 3 hamle birden yaparak piyasadaki ağırlığını hissettiren Merkez Bankası, dün yine 1 milyar 350 milyon dolarlık döviz ihalesi açtı Merkez in bu kararı ile dolar 1.84 lü seviyelere dönerken, Başkan Erdem Başçı, Bana doları sormayın, aksiyon devam ediyor mesajı verdi. Merkez, gün sonuna doğru da bazı TL zorunlu karşılıklarında indirime giderek, aksiyonlarına devam etti. Sert hamle sert düşüş getirdi Merkez Bankası nın çarşamba günü açtığı 1 milyar 350 milyon dolarlık rekor ihalenin şaşkınlığını atamadan, yine aynı tutarlı bir ihaleyle karşılaşan piyasa da sert bir tepki verdi. Merkez Bankası nın, önceki gün yaptığı yabancı para zorunlu karşılıklarda indirim, yüksek tutarlı döviz satışı ve TL zorunluda döviz tutabilme üst sınırı yükseltme hamlelerinin ardından 1.87 lira seviyesine gerileyen dolar, dünkü ihale ilanından sonra da 1.83 lira seviyelerine indi. Bana sormayın, göreceksiniz Bu arada banka ekonomistleriyle bir toplantı yapan Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı nın sözleri, birer mesaj olarak dışarı yansıdı. Bu toplantıda ekonomistlerden dolar hakkında soru sorulmamasını isteyen Başçı, Aksiyon devam ediyor, bana doları sormayın, ne yaptığımızı göreceksin diye konuştu. Başçı, bu toplantıda döviz rezervlerinin güçlü olduğu vurgusu da yaparken, piyasa bundan sonra Merkez Bankası dövize müdahale konusunda laftan çok aksiyona ağırlık verecek mesajı aldı. Dolar 1.85 liraya tutundu Döviz satım ihalesinin 350 milyon dolarla sonuçlanmasının ardından dolar, yeniden bir miktar yükseldi. İhale öncesi lira olan dolar, sonrasında liraya çıktı. Avrupa Merkez Bankası ECB nin politika faizini yüzde 1.5 seviyesinde sabit tutmasıyla paritenin gerilemesi de, doların bir miktar daha yükselmesine neden oldu. Daha sonra 1.85 li seviyelerin biraz üzerinde tutundu. Dolar, serbest piyasada ise günü liradan kapattı. Bu arada gösterge faiz de, dolar gibi Merkez Bankası nın aksiyonuna bağlı olarak önce düştü, sonrasında eski seviyesine doğru yükseldi. Bu gelişmelerden etkilenmeyen borsa ise günü puanla yüzde 0.14 kayıpla kapattı. 38 ihalede 4.3 milyar dolarlık satış MERKEZ Bankası nın dünkü ihalesine gelen teklif 2 milyar lirayı aşarken, Merkez Bankası, satışını 350 milyon dolarla sınırlı tuttu. Önceki gün sattığı 750 milyon dolarla birlikte bankanın iki günde yaptığı satış, 1 milyar 100 milyon lira oldu. 5 Ağustos tan bu yana 38 ihale yapan Merkez Bankası nın bu ihaleyle birlikte yaptığı satış tutarı 4 milyar 320 milyon dolara ulaştı. İki günde piyasaya 5.3 milyar dolar likidite sağladı MERKEZ Bankası nın, ekonomistlerle Ankara da yaptığı toplantıda, yapılan sunumlarla, uygulamalarda yapılan değişiklikler ve bundan sonra yapılabilecek adımlar hakkında bilgi verildi. Bu toplantıda Tür Lirası zorunlu karşılık oranları vadesine göre farklışacak veren Merkez Bankası, akşama doğru yaptığı indirimle de piyasaya 3.2 milyar lira (1.7 milyar dolar) likidide sağlanmış olacak. Merkez in iki günde piyasaya sağladığı likidite tutarı ise 5.3 milyar dolara ulaşacak.

4 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ TL zorunlu da vadesine göre farklı uygulanacak MERKEZ Bankası nın TL zorunlu karşılıklarda yaptığı indirimler bazı vadelerde geçerli olacak. Vadeli mevduat ve katılma hesaplarında 14 Ekim den itibaren değişecek vade ve oranlar şöyle oldu: 3 aya kadar yüzde 13 ten yüzde 12.5 e, 1 yıla kadar yüzde 13 ten yüzde 11 e, 3 yıla kadar yüzde 13 ten yüzde 8 e, 3 yıldan uzun vadelerde yüzde 13 ten yüzde 5 e indirildi. Merkez in toplam rezervi 93.6 milyar dolara yükseldi MERKEZ Bankası nın piyasalara yeterince rezervim var mesajı verirken, dün açıklanan verilerde bunu destekledi. Bankanın brüt döviz rezvleri 30 Eylül itibarıyla 87 milyar 537 milyon dolara çıktı. Bu tutar son bir haftada 1 milyar 890 milyon dolar artış gösterdi. Toplam rezerv tutarı ise son bir haftada 2 milyar 330 milyon dolar arttı. Böylece toplam rezerv 93 milyar 601 milyon dolara yükseldi. Bu rezervin 6 milyar 64 milyon dolarını altın oluşturdu Gaz kontratı getiren her şirket doğalgaz ithalat ihalesine girecek Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, doğalgaz ithalatı ihalesine ilişkin olarak, Gaz kontratı getiren her firma bu ihaleye girecektir dedi. TÜSİAD ın dün düzenlediği Küresel Enerji Stratejileri Simülasyon unda gazetecilerin sorularını yanıtlayan Yıldız, Batı Hattı na ilişkin bundan sonraki süreci şöyle anlattı: Bu kontratın bitmiş olması Batı Hattı ndaki borudan gazın geçmeyeceği anlamına gelmez. Oradan yine gaz geçer ancak kamu eliyle değil de, belki pazarlık gücü daha farklı olan özel sektör eliyle geçer. Kontratı sonlandırdıktan sonra hemen bu çalışmalara başladık. Tabi ki BOTAŞ ta bunu değerlendirecek. Gazprom ile birlikte bunu tekrar yapılandırırız. 1 Ocak a kadar bu kontratların yine özel sektör marifetiyle yapılandırılması söz konusu. Bütün şirketler müracaatlarını yapabilirler. Irak ve İran da bu konuda kurumsal yapımız tamamlanmış durumda. Gaz kontratı getiren her firma bu ihaleye girecek. Toplantının kapanış konuşmasını yapan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, da Türkiye nin nükleer enerji geç kaldığını ve en kısa zamanda kaybettiklerini telafi etmeye kararlı olduklarını söyledi. Her yıl enerji talebinin 6-7 civarında artacağına dikkat çeken Davutoğlu, Nükleer enerjiye yönelmemizin ana sebebi budur. Türkiye nükleer enerjide geç kalmıştır. Nükleer enerji Türkiye nin bundan sonra gündeminde olacaktır ve kaybettiklerimizi telafi etmeye kararlıyız dedi. Davutoğlu, enerjinin, ekonominin ve rekabetin ana parametrelerinden biri olduğuna dikkat çekerek, Öyle bir dış politika geliştirmemiz lazım ki, coğrafyamız ekonomik olarak genişlesin. Ekonomimiz ve ekonomik sınırlarımızda bir kısıntı olmasın deyi konuştu

5 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Yunanistan: "IMF ile görüşmeler tamamlandı" Yunanistan, Uluslararası Para Fonu (IMF) ile kurtarma paketinin 6'ıncı dilimiyle ilgili görüşmelerin tamamlandığını ve AB denetçileriyle görüşmelerin süreceğini bildirdi. Maliye Bakanlığından yapılan açıklamada, (Maliye Bakanı) Evangelos Venizelos'un üst düzey troyka temsilcileriyle yaptığı toplantıda IMF görüşmeleri tamamlandı denildi.uluslararası Para Fonu (IMF), Avrupa Birliği (AB) ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) denetçilerinden oluşan troyka heyetinin Yunanistan'da denetimleri geçen hafta yeniden başlamıştı.imf'den bir yetkili Yunanistan'ın kurtarma paketiyle ilgili son gözden geçirmenin günler içinde tamamlanacağını açıklamıştı.troykadan bir yetkili çarşamba günü, Yunanistan'a kurtarma paketinin 8 milyar avroluk diliminin serbest bırakılmasının muhtemelen kabul edileceğini, ancak Atina yönetiminin ilk olarak reformların uygulanabileceği konusunda troykayı ikna etmek daha fazla çaba göstermesi gerektiğini söylemişti.troyka Yunanistan'daki incelemelerini tamamladıktan ve taslak raporlarını sunduktan sonra 8 milyar avroluk dilimin serbest bırakılması Avro Bölgesi maliye bakanları ve IMF'nin onayına bağlı olacak. Çağlayan: Dolar kuru Türkiye için tehdit değil Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Merkez Bankası nın ard arda müdahale ettiği dolar kurunun Türkiye açısından bir tehdit unsuru oluşturmadığını söyledi. Merkez Bankası nı izlemeye devam edin diyen Çağlayan, Merkez Bankası gerektiğinde devreye girerek ateş yüksekse ateşi düşürecek. ateş düşükse ateşi normal seviyesine getirmesi noktasında gerekli müdahaleyi yapacaktır diye konuştu. Çağlayan, şunları söyledi: Türk Lirasının aşırı değerlenmesi kadar değer kaybetmesi de özellikle işverenler ve ihracatçılar açısından sıkıntı oluşturabilir. Merkez Bankası dengenin nerede olması konusunda en yetkili merci. Onlar dövizin gidişatıyla ilgili piyasaya girip gerekli çalışmayı yapıyorlar. Burada yapılan şey dünyadaki konjonktürel gelişmeler, sıkıntılardan kaynaklanan şeylerdir. Türkiye açısından hiçbir tehdit unsuru, sıkıntı oluşturmamaktadır. Türkiye de serbest dalgalı kur rejimi uygulanıyor. Yunanistan da emekli asker de eyleme çıktı Yunanistan da emekli askerler, hükümetin mali reformlarını protesto etmek amacıyla eylem düzenledi. Yunan medyası, emekli maaşlarının kesintiye uğramasını protesto eden emekli askerlerin, başkent Atina daki Savunma Bakanlığı önünde toplandıklarını duyurdu. Sabah erken saatlerde Bakanlık girişine gelen grupların Savunma Bakanı Panos Beglitis ile görüşme talebinde bulundukları ancak görüşmenin Bakanın yerinde olmaması nedeniyle gerçekleşmediği belirtildi. Olaysız son bulan gösteri öncesinde Bakanlık önünde geniş güvenlik önlemleri alındığı vurgulandı

6 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ MİLLİYET GAZETESİ Giderayak euro yu aşağı çekti Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Jean-Claude Trichet, politika faizinin yüzde 1.5 te tutulduğunu belirterek, euro bölgesine yönelik risklere dikkat çekti Trichet görev süresi dolmadan önce son kez katıldığı toplantı sonrasında euro değer kaybetti. Trichet, ECB nin uzun vadeli yeniden finansman operasyonlarına başladığını ve 40 milyar euro tutarında varlık teminatlı menkul kıymet (covered bond) alacağını açıkladı. Trichet şunları söyledi: Büyüme yavaşlıyor Enflasyonun gelecek aylarda yüzde 2 seviyesinin üzerinde kaldıktan sonra düşmesi bekleniyor. Yılın ikinci yarısında büyümenin yavaşlaması bekleniyor, aşağı yönlü riskler güç kazandı. ECB 2 uzun vadeli refinansman operasyonu düzenleyecek, biri 12 aylık, diğeri 13 aylık olacak. ECB varlık teminatlı menkul kıymet alımlarına Kasım da tekrar başlayacak, tutar 40 milyar euro. ECB birincil ve ikincil piyasada varlık teminatlı menkul kıymet alacak. Türkiye daha fazla rol oynayacak, KOBİ ler ve bankalar şansınız Dünyanın önde gelen iki CEO su. Biri Mc Kinsey den Dominic Barton. Ülkeniz pırıltılı risk tüketerek büyümenizde diyor. Shell CEO su Peter Voser enerji piyasanızda daha fazla şeffaflık ve liberalleşme olmalı diyor. Hafta başından beri İstanbul dalar. Dünyanın dört bir yanından 500 profesyonel. Yanlarında eşleri de 1000 kişiler. Türkiye yi keşfediyorlar. Bir yandan da kendi şirketlerinin gelecek vizyonunu belirliyorlar. Onlar Mc Kinsey in yöneticileri. Dünya İcra Kurulu Başkanları Dominic Barton ile birlikte beyin fırtınası yapıyorlar. Fırtınalı dünya ekonomisinde yön bulmaya çalışıyorlar. Barton ı sadece bir şirket yöneticisi olarak tarif etmek haksızlık olur. O aynı zamanda başta Harvard Business Review olmak üzere önemli yayınlarda yazıları da çıkan bir entelektüel. Barton, Türkiye den ayrılmadan önce bir grup gazeteciyle buluştu. Kendisiyle bir yandan dünyanın geleceğiyle ilgili beklentilerini öte yandan Türkiye analizlerini konuşma fırsatını bulduk.önce dünya Hazır kendisini bulmuşken ABD yi konuşturan Wall Street karşıtı eylemler. Ve bir soru: Yüzde 99 yüzde 1 e karşı Siz de yüzde bir içindesiniz. Ne olacak?

7 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Birbirini dinlemek önemli Barton herkesin birbirini daha çok dinlediği bir sistemden bahsediyor. Onlar sokağın sesini dinleyecek ve değişecekler. Dünya liderleri, siyasetçiler iş dünyasını Karar mekanizmalarından çoğunluğun daha çok söz hakkı olacak. Nasıl? Sosyal medya var. Twitter, facebook. Burada doğrudan insanların seslerini duymak mümkün. Sosyal politik konularda ya da ticarette Barton ilginç bir örnek veriyor: Biliyor musunuz dünya çapındaki bloglarda her gün 800 bin kişi herhangi bir şampuan üzerine yazı yazıyor. Şampuandan bekledikleri, saçlarına ne gibi değişiklik kattığı, hangi ürünü neden kullandığı. Bundan önemli bir bilgi var mı üreten için? Ya da biliyor musunuz halkın kendisini için ne düşündüğünü artık ana akım medya dışında twitter dan facebook dan takip eden bir siyasetçi grubu var. Buradaki bilgilere her şeyden fazla önem veriyorlar. Bu noktada yazıyı Barton ın kısa bir süre önce Harvard Business Review da çıkan yazısından bir bölüme bırakıyorum. Kendisi bu yazıyı dünyanın dört bir yanından üst düzey 400 işadamı ve siyasetçiyle konuşarak kaleme aldı: Finans sisteminin neredeyse çöküş noktasına gelmesi ve bunun sonucunda ortaya çıkan Büyük Durgunluk günümüz yöneticileri için belirleyici bir sorundur ve bu niteliğini koruyacağı görünmektedir. Dip noktasını geride bıraktığımız bu günlerde herkesin içinden derin bir oh çekmek ve iş dünyasının alışılagelmiş rahatlığına dönmek geçiyor olmalı. Ancak maalesef böyle bir seçeneğimiz yok. Geride bıraktığımız üç yıl içinde güç dengelerinin gelişmiş Batı ülkelerinden gelişmekte olan Doğu ülkelerine doğru giderek hızlanan bir biçimde kaydığına, popülist siyaset yaklaşımlarının mevzi kazandığına, çeşitli ülkelerde sosyal gerilimlerin arttığına, küresel yönetim sistemlerinin zedelenmesine tanıklık ettik. İş dünyasına güven dip noktada Krizin artçı etkileri devam ederken, jeopolitik çekişmelerin artması, yeni uluslararası güvenlik sorunlarının ortaya çıkışı ve ticaret, göç ve kaynak rekabeti gibi nedenlerle halihazırda mevcut olan gerilimlerin yoğunlaşması görmemiz muhtemel gelişmeler arasında olacaktır. Bunlara ek olarak, iş dünyasının liderleri için krizin en önemli dolaylı sonucu bizzat kapitalizmin karşı karşıya bulunduğu darboğazdır. Bu durum başlı başına Büyük Durgunluk neticesinde ortaya çıkan bir sorun değildir. Bundan on sene önceye gidecek olursak iş dünyasına olan güven duygusunun zedelendiğini ve tarihsel dip noktasına vurduğunu anımsarız.ancak bu kriz ve kriz neticesinde insanların iş dünyasına karşı yaklaşımının daha da olumsuzlaşması, iş dünyasıyla toplum arasındaki sürtüşmeyi daha da arttırmıştır. Gelir eşitsizliğinin artması gibi bir türlü giderilemeyen sorunların yarattığı kaygıların üstüne bugün artık yüksek işsizlik, büyüdükçe büyüyen bütçe açıkları ve diğer başka sorunlardan kaynaklanan ve anlaşabilir bir öfke dalgasıyla karşı karşıya bulunmaktayız. Hükümetler daha güçlü bir kontrol uygulamak ve sistemi sarsacak yeni bir olayı önlemek için işletmelerin içine daha derinden nüfuz etmenin yollarını aramaya mecbur kalmaktadır. Burada amacım, politikacıların küresel büyümeyi canlandırmak için aldıkları ya da alacakları tedbirlerin değerlendirmesini sunmak değildir. Hitap etmek ve harekete geçirmek istediğim kitle iş dünyasının liderleridir. Çünkü neticede, kriz öncesinde ve sonrasında ters giden şeylerin önemli bir bölümü yönetim, karar alma ve liderlik süreçlerindeki zafiyetlerden kaynaklanmaktadır. Bunlar bizzat bizim ilgilenmemiz gereken ve çözme kabiliyetine sahip olduğumuz noksanlıklardır.

8 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Kapitalizmin devamı şart mı? Bu noktada doğal olarak soruldu: Mutlaka kapitalizmin devamı şart mı? Sosyal ve siyasal alanda kapitalist sistemin açmazları her geçen gün biraz daha fazla görülmüyor mu? Barton kapitalizmin temelleri ilk atıldığında, Adam Smith döneminde daha farklı olduğunu 1970 lerden sonra form değiştirerek kolay kabul edilemeyecek forma dönüştüğünü söyledi. Ve şu notların altını çizdi:görüştüğüm hem işadamlari hem de siyasi liderler kapitalizmin belli hayal kırıklıkları getirmesine rağmen, yine de insanoğlunun refaha ulaşması yolunda geliştirdiği en iyi araç olduğu ve olmaya devam edeceği konusunda hemfikirler. Kapitalizmin gelecek yıllarda yeni istihdam olanakları yaratma ve zenginlik üretme alanındaki üstün özelliklerinden en iyi şekilde yararlanmamız gerektiğine olan inancın da paylaşıldığını gözlemledim. Ya reform ya reform... Ancak kapitalizmin bir reforma ihtiyacı olduğu da bir gerçek. Kapitalizmi ya biz reforma tabi tutacağız ya da kapitalizmin siyasi tedbirlerle ve öfkeli halk yığınlarının baskılarıyla reforma tabi tutulmasını oturduğumuz yerden seyredeceğiz. Bu reformların olumlu tarafı reformların sisteme olan güveni artırmakla kalmayıp bizzat sistemin kendisini de güçlendirecek olmasıdır. Bu reformlar dünyanın karşı karşıya bulunduğu büyük zorluklarla mücadele edilmesine imkan verecek yeniliklerin önünü açacak, refahın paylaşıldığı yepyeni bir dönemin aralanmasını sağlayacak ve kamuoyunda iş dünyasına karşı eksikliği hissedilen güveni geri kazandıracaktır. Dexia satışa başladı Yunanistan daki devasa zararı nedeniyle zora giren Belçika-Fransız bankası Dexia, iştirak satışına Lüksemburg dan başladı. Dexia dan yapılan açıklamada, Lüksemburg daki Dexia Banque Internationale biriminin satışı için bir grup uluslararası yatırımcıyla görüşmelerin başladığı bildirildi.dexia, Lüksemburg hükümetinin de katıldığı satış görüşmelerinden gelecek potansiyel teklifleri değerlendireceğini duyurdu İtalyan şirketlerin notu düştü Moody s, İtalya nın devlet tahvili kredi notunu önceki gün 3 kademe indirmesinin ardından aralarında Eni ile UniCredit ve Intesa Sanpaolo bankalarının da bulunduğu İtalya nın bazı şirketlerinin notlarını da indirdi. Artan devlet tahvili faizleri ve bunların yükselttiği fonlama maliyetlerinin İtalyan şirketleri üzerinde baskı yarattığına dikkat çeken Moody s, İtalyan bankaları UniCredit ile Intesa Sanpaolo nun uzun vadeli notunu A2 ye indirdi

9 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Yunanistan, İtalya ve ABD borç batağında Son yıllarda isimleri ekonomik sorunlarıyla anılan Yunanistan, İtalya ve ABD nin başı, gelirlerinin 3-4 katını aşan borçlarıyla dertte Dünyanın, miktarı açısından en borçlu ülkesi ABD ile ekonomik krizlerle sarsılan İtalya nın kamu borçları, gelirlerinin 3 katından fazla iken, bir çok ekonomist tarafından "battı, batacak" denilen Yunanistan ın borçları ise gelirinin 4 katını aşıyor. AA muhabirinin Uluslararası Para Fonu nun (IMF) verilerinden yaptığı hesaplamaya göre, Fon, miktarı açısından dünyanın en borçlu ülkesinin geçen yıl olduğu gibi bu yıl da ABD olacağını tahmin ediyor. Tahminlere göre, ABD nin kamu borcu bu yılın sonunda 11 trilyon 207 milyar 309 milyon avro olacak. ABD nin kamu gelirinin ise 3 trilyon 540 milyar 35 milyon avroda kalacağı ön görülüyor. Rakamlar karşılaştırıldığında ABD nin kamu borcu, gelirinin 3.16 katı olacak. Gelirine göre borcu en yüksek olan ülke ise Yunanistan... Yunanistan ın kamu borcu bu yılın sonunda 365 milyar 638 milyon avroyu bulacak, ancak geliri 88 milyar 497 milyon avro civarında seyredecek. Buna göre Yunanistan ın, gelirinin 4 katından fazla borç ödemesi yapması gerekiyor. IMF in verilerine göre, Yunanistan ın kamu borcu, önümüzdeki yıl gelirine göre daha da artacak. Yunan Hükümeti, 2012 de neredeyse gelirinin 5 katı kadar borç ödeyecek. Son yıllarda ardı ardına gelen ekonomik krizlerle sarsılan İtalya da da durum çok farklı değil. Yunanistan kadar olmasa da İtalya da kamu gelirlerinin neredeyse 3 katı kadar borç ödemesi yapması gerekiyor. Yıl sonuna kadar 729 milyar 944 milyon avro kamu geliri elde edecek İtalya nın yine bu yıl ödemesi gereken kamu borcu tutarı 2 milyar avroya yaklaşmış durumda. Fon, İtalya da gelirle borç arasındaki makasın ise önümüzdeki yıl nispeten kapanacağını öngörüyor. İrlanda korkutuyor Avro bölgesindeki borç krizi ve ABD nin ekonomik yapısındaki belirsizliğin, İrlanda ekonomisindeki toparlanma sürecini de olumsuz yönde etkileyeceğini düşünen ekonomistler, verilere bakıldığında haklı çıkmış gibi görünüyor. Geçtiğimiz yıl, bu yıl ve gelecek yılın verileri karşılaştırıldığında İrlanda nın kamu borcu ile kamu geliri arasındaki makasın gittikçe arttığı görülüyor da kamu borcu, gelirinin 2.79 katı olan İrlanda da söz konusu oran bu yıl 3.15 e çıkarken, önümüzdeki yıl 3.27 ye yükseleceği öngörülüyor. İrlanda bu yıl 54 milyar 433 milyon avro gelir elde edecekken, 171 milyar 901 milyon avro borç ödemesi yapması gerekiyor. Portekiz de de durum çok farklı görünmüyor. Ülkenin kamu borcu, gelirinin 2.5 katında seyrederken, önümüzdeki yıl bu oranın daha da artacağı düşünülüyor. Portekiz in ardından benzer durumda olan ülkeler ise Belçika, Almanya ve Slovenya...

10 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ "Tuzu kurular" da var Avrupa da bir çok ülke borçlarıyla uğraşırken, "tuzu kuru" olan ülkeler de yok değil. Finlandiya ve nispeten "küçük bir ekonomiye" sahip olan Lüksemburg, borçlarından daha fazla gelir elde ediyor. Lüksemburg un geliri, borcunun iki katını aşarken, Finlandiya nın borcu ise gelirinin yüzde 90 ı seviyelerinde... Bu yıl 17 milyar 475 milyon avro kamu geliri elde etmesi beklenen Lüksemburg un borç ödemesi sadece 8 milyar 756 milyon avro iken, Finlandiya da bu rakamların; 101 milyar 361 milyon avro gelir, 96 milyar 173 milyon avro borç olarak gerçekleşeceği öngörülüyor. Türkiye Türkiye ise bu konuda Avro Bölgesindeki bir çok ülkeden çok daha iyi görünüyor. Kamu geliri ile kamu borcu arasındaki makasın açıklığı açısından karşılaştırıldığında 16 Avro Bölgesi ülkesi ve ABD arasında Türkiye; Lüksemburg, Finlandiya ve Slovenya nın ardından 4. iyi durumda bulunuyor. Dünya nın 16. büyük ekonomisi olan Türkiye nin kamu gelirleriyle kamu borçlarını karşılama kapasitesi geçtiğimiz yıl, bu yıl ve önümüzdeki yıla bakıldığında her geçen gün artıyor. Geçtiğimiz yıl 187 milyar 457 milyon avro borçla karşı karşıya olan Türkiye nin kamu geliri 145 milyar 318 milyon avro düzeyindeyken, bu yıl kamu gelirinin 171 milyar 13 milyon avro, borcunun ise 203 milyar 659 milyon avro olması bekleniyor. Yine tahminlere göre Türkiye, önümüzdeki yıl 185 milyar 952 milyon avro gelir elde edecekken, 210 milyar 613 milyon avro borç ödeyecek Moody's bu kez İngiliz bankalarını vurdu! Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's 12 İngiliz finans kuruluşunun notunu düşürdü Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody s Investors Service, 12 İngiliz finans kuruluşunun kredi notunu düşürdü.bu not indirimi, bankalar finansal olarak sorunlu hale gelirse, hükümetin bunlara destek sağlama ihtimalinin az olmasından kaynaklandı. Lloyds TSB Bank Plc, Santander UK Plc ve Co-Operative Bank Plc'nin notu bir basamak, RBS Plc ve Nationwide Building Society'nin notu ise iki basamak düşürüldü. Yedi daha küçük ölçekli kuruluşun notu bir ila beş basamak düşürülürken, Clydesdale Bank'ın notu ise negatif görünüm ile birlikte A2 olarak teyit edildi.moody's'ten yapılan açıklamada, "İngiliz otoriteler tarafından yapılan duyurular ve şimdiye dek atılan adımlar, orta ila uzun vadede desteğin tahmin edilebilirliğini önemli ölçüde azalttı" denildi

11 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ GÜNGÖR URAS... İnerken de çıkarken de birileri üzülüyor 2003 yılında TÜFE (Enflasyon) 100 idi Ekim inde 190 oldu yılında 100 TL ye ev veya işyeri kiralayan ve her yıl TÜFE (enflasyon) kadar kira artışı şartına razı olanlar 2011 Ekim ayında 190 TL kira ödüyor yılının ekim ayında dolar 1.49 TL idi. O tarihte aylık kirası 100 dolar olan bir işyerini kiralayan ve 100 dolar karşılığı her ay 149 TL ödeyen kişi, dolar değeri değişmediği için aradan geçen 7 yıl boyunca ekim aylarında sırasıyla 147/134/145/118/149/148/143 TL aylık kira ödedi. Başka anlatım ile 2003 yılında 100 olan kira bedeli 7 yıl boyunca sırasıyla 98/90/97/79/100/99/96 oldu. Doların değeri yükselmediğinden kiranın TL karşılığı 7 yıl artmadı. Bazı yıllar eksildi. Kira TL de % 90 arttı 2011 yılının ikinci yarısında dolar fiyatları tırmanışa geçti. Ocak ayı başında 1.55 TL olan dolar, TL dan satılır oldu. Yılbaşına göre yüzde 21 e yakın bir artış gösterdi.dolar fiyatının bu ekim ayındaki TL lik fiyatı, 2003 yılının ekim ayındaki 1.49 TL lik fiyatına göre yüzde 25 oranında yukarıdadır.demek ki, 2003 yılında dolar ile ev veya işyeri kiralayanlar, o yıl dolar karşılığı 100 TL ödüyorlarsa, bu ay bugünkü döviz kuru ile 125 öderhale geldi. Bu uzun açıklamadan sonra özetleyeyim: yılında TL ile ev işyeri kiralayan, maaşücret bağlantısı yapanlar, kirayı veya ücreti TÜFE ye (enflasyona) endeksleyenlerin,100 TL lik kiraları veya ücretleri bugün 190 TL oldu yılında (veya 7 yılı boyunca döviz kuru değişmediği için bu süre içinde) dolar ile kiralanan evlerin veya işyerlerinin veya ücretlerin TL karşılığı, kontrat döneminde, anlaşma döneminde 100 iken, bugün sadece 125 oldu. Kiracılar dolarda kazançlı Özetle görülüyor ki, yılından bu yana kirayı TL olarak enflasyona bağlayanlardan ev sahipleri kazanmış. Kiracılar büyük ölçüde kayba uğramış. -Evlerini işyerlerini dolar ile kiraya verenlerin eline, 7 yıl boyunca zam geçmemiş. Tersine kiranın TL karşılığı düşmüş. Kiracılar büyük ölçüde kazançlı çıkmış. Bu bir durum tespitidir. Önce durumu tespit edelim. Gerçeği görelim, sonra olan biteni değerlendirelim.ülkede kontrat serbestisi vardır. Ünlü Ticaret Hukuku Hocası Prof. Dr. Ünal Tekinalp e sordum. Borçlar Kanunu nun 38 inci maddesi yabancı para ile yapılan kontratların ödenmemesi halince uygulanacak hükümlere yer veriyor diyerek beni aydınlattı. Önemli olan istikrar. İstikrar olmaz, iniş çıkışlar devam ederse,dolar inerken de çıkarken de ağlayanlar olacak.

12 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ SABAH GAZETESİ İlk 500'ün zirvesine Deloitte damgası Deloitte Eğitim Vakfı, üniversite sınavında yüzde 1'lik dilime giren ve çoğu dağılmış ailelerin maddi yardıma muhtaç çocukları olan 100 gencin bütün masraflarını karşılıyor. Hedef geleceğin liderlerini yetiştirmek Bu yıl Türkiye'deki 25'inci yılını kutlayan uluslararası danışmanlık ve denetim şirketi Deloitte, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de şirketlerin en büyük sorunlarından olan, yeni liderler yaratma konusuna 'hayırseverlik' penceresinden bakarak, önemli bir projeye imza atıyor. Şirket, diğer ülkelerdeki sosyal sorumluluk projelerinden farklı olarak, Türkiye'nin en büyük 500 kuruluşu arasında yer alan şirketleri gelecekte yönetecek maddi durumu yetersiz gençleri üniversite eğitimleri boyunca finanse ediyor. Her yıl üniversite sınavında yüzde 1'lik dilime girme başarısını gösteren, yetenekli ve vizyon sahibi 100 gence karşılıksız burs verdiklerini söyleyen Deloitte Türkiye Kurucu Ortağı Levent Yaveroğlu, bu gençleri belli üniversite yönetimlerinin kendilerine yönlendirdiğini ve yapılan sıkı mülâkatlar sonucunda kimlere burs verileceğini belirlediklerini ifade ediyor. MENTORLUK DA YAPIYORLAR "Öğrencilerin barınma, yiyecek ve okul masraflarını karşılıyoruz. Eğitim süresince not ortalamasını yükselten ve kendini geliştiren öğrencilerin burs miktarını artırıyoruz" diyen Yaveroğlu, bu gençlere sadece burs değil, onları liderlik yoluna hazırlayacak mentorluk eğitimi de verdiklerinin altını çiziyor. Projeye göre çoğu dağılmış ailelerin çocukları olan bu yetenekli gençlerin her birinden bir Deloitte yöneticisi sorumlu oluyor. Bu yönetici düzenli olarak gencin kişisel gelişimiyle ilgilenirken ona kılavuzluk da yapıyor. "Hem bu gençlerin iyi okullarda okumaları için maddi destek sağlıyor hem de profesyonel iş hayatına hazırlıyoruz. Ayda bir kez onlarla yemek yiyoruz. Yemek yeme adabından, duruş ve görünüme kadar her alanda deneyimlerimizi aktarıyoruz. Hedefimiz 2013'te 500 öğrenciyi mezun etmek" diyor Yaveroğlu. Facebook'ta kapalı bir grupları da olan bu gençlere, staj yerlerini de Deloitte buluyor. 2.5 MİLYON DOLARLIK İŞBİRLİĞİ Deloitte Eğitim Vakfı'nın kurulduğu günden bu yana hayata geçirmeyi hedeflediği lider geliştirme ve yetiştirme projesinde de sona yaklaşılıyor. Levent Yaveroğlu, Türkiye'nin önde gelen üniversitelerinden biriyle işbirliği anlaşması imzaladıklarını ve projenin yurtdışında da ortakları olacağını ifade ediyor. 2.5 milyon dolara tamamlanacak projeyi şu sözlerle anlatıyor: "Bu uzun soluklu bir proje. Hem Türkiye hem de bölgemizde liderlik anlayışı, lider geliştirme ve yetiştirme misyonlarını üstlenmeyi hedefliyoruz." DEVAK'IN MAL VARLIĞI 3.3 MİLYON LİRAYI BULUYOR DELOITTE Türkiye, sosyal sorumluluk projelerinin tamamını 2006'da kurulan Deloitte Eğitim Vakfı (DEVAK) aracılığıyla yürütüyor. DEVAK'ın 2010 sonu itibariyle mal varlığı 3.3 milyon, öz kaynaklarının değeri ise 3.9 milyon lirayı buluyor. Yaklaşık 940 şirkete eğitim veren vakıf geçen yıl yüzde 30 büyüdü. Deloitte Türkiye ekibinde yer alan her çalışanın performans değerlendirmesi ve buna bağlı terfileri yapılırken, DEVAK'ta gerçekleştirdiği gönüllü çalışmalar da dikkate alınıyor

13 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Doğalgaza artçı zam yok Enerji Bakanı Yıldız, elektrik ve doğalgazda yeni zam spekülasyonlarına "Herhangi bir konuda artçı zam isteğinin doğru olmadığı kanaatindeyim" sözleriyle yanıt verdi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Rusya ile 6 milyar metreküplük doğalgaz anlaşmasının feshedilmesinin ardından elektrik ve doğalgaza yeni bir zam söylentisine açıklık getirdi. Bakan Yıldız, "Biz, olduğunda bunu kamuoyuyla paylaşıyoruz. Herhangi bir konuda artçı zam isteğinin doğru olmadığı kanaatindeyim. Böyle bir kamuoyu oluşturmak, tüketici alışkanlıklarıyla da oynamaya ve vatandaşlarımızın bir kısım tercihleriyle alakalı yanlışlıklara sebep oluyor. Konuyu böyle bir noktaya taşımamak lazım" dedi. DOĞALGAZ SIKINTISI YOK Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği'nin (TÜSİAD) 40'ıncı yıl etkinlikleri kapsamında düzenlediği "Küresel Enerji Stratejileri Simülasyonu: Türkiye'nin Gelecek 10 Yılı" konulu toplantı sonrası gazetecilerin sorularını yanıtlayan Yıldız, 6 milyar metreküplük doğalgaz kesintisinin İstanbul veya Trakya'da sıkıntı yaratmayacağını söyledi. Yıldız, "Böyle bir sıkıntı söz konusu değil. 1 Ocak'a kadar bu kontratların yine özel sektör marifetiyle yapılandırılması söz konusu. Önümüzde böyle bir 3 aylık bir dönem var. İstanbul'un, Trakya'nın doğalgazsız kalma ihtimali şu anda elimizdeki kayıtlara göre yok" diye konuştu. Karadeniz'deki sismik imkanların Akdeniz'e kaydırılacağı yönündeki haberlere de yanıt veren Yıldız, "Akdeniz'de gelişen bir kısım manipülatif, hatta spekülatif bir siyasi olgu neticesinde Akdeniz'e farklı bir şekilde Piri Reis'i gönderdik. Eğer uluslararası hukuka aykırı olarak Kıbrıs Rum Yönetimi böyle bir tercihte bulunmamış olsaydı, biz şu anda normal programımızın dışında Piri Reis'i oraya göndermeyecektik. Bir devlet olarak kabul ettiğimiz KKTC'nin sınırları içinde arama faaliyetlerine girildi" dedi. Söz konusu faaliyetlerin sondaj olmadığının, bir sismik arama olduğunun altını çizen Yıldız, medyada Piri Reis ile sondaj platformunun karşılaştırılmasının yanlış olduğunu vurguladı. İNADINA İŞ YAPMAYIZ Yıldız, "Bunların ikisi aynı şey değil. Birisi sondaj platformu, diğeri sismik arama. Bunlar birbirini tamamlayan zincirler" dedi. Sismik aramalarda petrol bulunmadığı takdirde orada sondaj yapmayacaklarını kaydeden Yıldız, "Biz inadına iş yapmayız. Ama oradaki sismik aramalarımıza hem iki boyutlu, hem üç boyutlu devam edeceğiz" dedi. ABD'de polis zor kullandı 60 kişi gözaltına alındı NEW York'ta yaklaşık üç hafta önce 50 kişilik bir grubun öncülük ettiği gösteriler, ülke çapında hızla yayılıyor. Binlerce kişi ABD'nin ekonomik düzenini protesto ediyor. New York'ta her geçen gün kalabalıklaşan göstericilere polisin müdahalesi zaman zaman sert oluyor. Dünkü gösteriler sırasında polis, aralarında gazetecilerin de bulunduğu protestoculara cop ve biber gazıyla müdahalede bulundu, 60 kişi gözaltına alındı. New York'un Foley Meydanı da binlerce göstericiye ev sahipliği yaptı. Gösterilere öğretmenler, doktorlar ve sağlık çalışanlarıyla belediye memurlarının da katıldığı görüldü.

14 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Komşuda hergün protesto var, halk evine giremiyor Aylardır mali krizin pençesinde yaşayan Yunanistan'da devletin aldığı tedbir kararlarına karşı protestolar sürüyor. Yunan medyasında yer alan haberlere göre, hükümetin maaşlara uygulamak istediği kesintilere karşı ayaklanan göstericiler, dün sabah erken saatlerde başkent Atina'daki Devlet Genel Muhasebe Ofisi'ni işgal etti. Yunanistan hükümeti, maaş ve asgari ücretlerde kesinti ile 30 bin kamu çalışanını yedeğe almak gibi tedbirler almaya çalışıyor. Atina'daki gösterilerde polis zaman zaman göz yaşartıcı gaz kullanıyor. Dünkü olaylar sırasında 20 bin eylemci sokaklara çıkarken, ikisi polis en az dört kişi yaralandı; 12 kişi de gözaltına alındı Taksimetreyi ilk düşüren Garanti ve Akbank oldu Garanti Bankası ve Akbank, sıkça eleştirilen para transferleri ücretlerinde indirim kararı aldı. Sektör liderlerinin adımını diğer bankaların da takip etmesi bekleniyor Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'ın da "Bankaların işlem ücreti taksiden pahalı" diyerek eleştirdiği ücretlerde ilk indirim Garanti ve Akbank'tan geldi. Garanti Bankası para transferi ücretlerini yeniden düzenleyerek bugünden itibaren indirim yapacağını duyurdu.garanti Bankası'ndan yapılan açıklamaya göre, işlem tutarını dikkate alarak düşük tutarlı işlemler için daha az ücret alınan bir yapıya geçen Banka, yüksek tutarlı işlemlerden tahsil edilen ücretlerin üst sınırını da aşağıya çekti. Uygulamayda, 2 bin liranın altındaki havale ve EFT işlemlerinde lira aralığında olan minimum ücret, lira aralığına çekildi lira üzerindeki işlemlerde lira aralığında olan maksimum ücretler ise 100 liraya düşürüldü. MÜŞTERİ HASSASİYETİ GÖZETİLDİ Garanti Bankası Genel Müdürü Ergun Özen, "Garanti Bankası olarak, bankalar için marjların iyice daraldığı bir dönemde olmamıza rağmen, müşterilerimizin hassasiyetlerini gözeterek işlem ücretlerimizi düşürme kararı aldık. Böylece işlem ücretlerini daha ödenebilir seviyelere çekerken, müşterilerimize bankamızdan çok daha uygun maliyetlerle hizmet alma imkanı sunmuş olacağız. Sürdürülebilir büyüme için sunduğumuz kaliteli hizmetler karşılığında kamuoyunun hassasiyetleri ve sağduyu çerçevesinde, makul seviyelerde işlem ücreti ve komisyon almaya devam edeceğiz. Elde edilecek komisyon gelirleri, ülkemizin ve iş dünyasının ihtiyaç duyduğu güçlü bankacılık sektörü için önümüzdeki dönemde de vazgeçilmez bir öneme sahip olacak" dedi. AKBANK'TA 15 HAVALE 29 TL Para transferi ücretlerini düşüren bir diğer banka da Akbank oldu. Akbank Genel Müdür Yardımcısı Galip Tözge, "Akbank müşterileri, para transferi ve diğer bankacılık işlemlerine tek tek masraf ödemek yerine diledikleri tarifeyi seçerek görülmemiş fiyatlarla bu hizmetlerden yararlanabilmektedir. Arife Tarife isimli paketler vasıtasıyla, müşterilerimiz ihtiyaç duydukları kadar işlemi seçecekleri süreler için büyük indirimlerle gerçekleştirebilmekte" dedi. Akbank 3 aylık paketle, 15 adet EFT'yi 49TL, 30 adet EFT'yi 69TL'ye, 15 adet havaleyi 29TL, 30 adet havaleyi ise 49TL'ye indirdi.

15 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Intel Capital, Grupanya'nın stratejik ortağı olacak Intel'in yenilikçi teknoloji şirketlerine yatırım yapan global yatırım kuruluşu Intel Capital, internet üzerinden faaliyet gösteren pazarlama ve ticaret sitesi Grupanya ile stratejik ortaklık anlaşması imzalayacak. Grupanya'nın temelleri, e-ticaret ve sosyal medyanın birleştiği bir sistemin Türkiye'de de ilgi göreceğini düşünen bir grup girişimci tarafından 2009'un son aylarında atılmıştı. Geçmişlerinde birçok projeye imza atan dört ortak, Türkiye'de insanlara arzu ettikleri etkinlikleri indirimli sunma fikrini benimseyerek Nisan 2010'da harekete geçti ve şirketi kısa sürede sanal ticaretin dikkat çekenleri arasına kattı. Türk Lirası karşılıkları indirdi Merkez Bankası, bankacılık sisteminin Türk Lirası likidite ihtiyacını daha kalıcı bir yöntemle ve daha düşük bir maliyetle karşılayabilmesi amacıyla bazı Türk Lirası zorunlu karşılık oranlarında indirime gidildiğini açıkladı. 3 aya kadar vadeli mevduatlar ve katılma hesaplarında zorunlu karşılıklar yüzde 13'ten yüzde 12.5'e indirildi. 3 yıldan uzun diğer yükümlülüklerde TL cinsi karşılıklar yüzde 5'e indirildi. Merkez'in kararı piyasaya 3.2 milyar TL likidite sağlayacak. Öte yandan banka 2 ayda yaklaşık 4 milyar dolarlık döviz sattı. Bankanın 5 Ağustos-5 Ekim tarihleri arasında gerçekleştirdiği 37 ihalede toplam satış tutarı, 3 milyar 970 milyon dolar oldu. Söz konusu dönemde ihale tutarları milyon dolar arasında değişti ancak dünkü ihalede tutar 1 milyar 350 milyon dolara yükseltildi

16 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ SÜLEYMAN YAŞAR... Steve Jobs büyüme teorilerini altüst etti Ekonomik büyümeyi açıklayan modellerin hemen hepsinde sermayenin önemi üzerinde durulur ve sermaye, ekonomiyi büyüten faktörler arasında ilk sıraya konur. Yeterli sermaye olmadan büyümenin olamayacağı sürekli vurgulanır. Oysa ekonomik büyümede emeğin rolünün sermayenin rolünden fazla olduğunu söyleyebiliriz. Bu gerçeği bize dün hayatını kaybeden Steve Jobs ve Bill Gates apaçık gösterdiler. Emeğin becerisinin ekonomik büyümede nasıl sermayeden daha önemli olduğunu somut olarak sergilediler. Hatta ekonomide yaratılan yeni değerlerin, sermayeden ziyade emeğin sonucunda oluştuğu bu iki dev isimle iyice ortaya çıktı. Elli altı yaşında yaşama veda eden Steve Jobs, 25 Ağustos 2011'de Apple'ın icra kurulu başkanlığını bırakmıştı. Jobs işi bıraktığında, Apple'ın kasasasında 76 milyar dolar nakit para bulunuyordu. Şirketin borsa değeri de 348 milyar dolar tutuyordu. Neredeyse Türkiye milli gelirinin yarısına eşit olan bir şirket değeri ve cari açığımıza denk gelen bir nakit tutarı demekti bu. Gelelim, ekonomik büyüme için niye emek sermayeden daha önemli, konusuna... Son kırk yılda ekonomik büyümeyi açıklamada en çok kullanılan Robert Solow'un büyüme modeli oldu. Bu modelde sermaye, emeğe göre daha ağır basıyor. Hatta daha önce kullanılan büyüme modellerinden Harrod- Domar modeli de sermayeye ağırlık veriyor. İşte bu nedenle büyüme modellerine yapılan eleştirilerin en önemlisi hep emek cephesinden geldi. Bugün ekonomik büyümeyi açıklayan yeni çalışmalar, emeğin becerisi için yapılan yatırımların pozitif dışsallıklar yaratarak diğer firmaların da faydalanmasını sağlayarak büyümeyi hızlandırdığını ileri sürüyorlar. Niye? Çünkü bir firmanın kazandığı yeni deneyimler, diğer firmalara da yayılarak adeta bilginin taşmasıyla pozitif dışsallık yaratıyor. Böylece emeğin büyümeye katkısı sermaye faktöründen çok daha fazla oluyor.bu görüşe dayanak olarak, San Francisco yakınlarındaki Silikon Vadisi ve buradaki gelişmeler gösteriliyor. İşte Steve Jobs ve Bill Gates bu görüşü kuvvetlendiren iki önemli isim oldular. Sermayeleri olmadan evlerinin garajında başlattıkları çalışmalarla, zenginliğin ve refahın kapısının açılabildiğini gösterdiler. Böylece emeğin becerisinin nasıl sermayeden üstün olduğunu sergilediler. Gelelim Türkiye'ye... Steve Jobs emeğinin becerisiyle buluş yapıp zengin olan bir işadamı. Bill Gates de öyle. İkisi de ABD'nin milyarderleri arasında sayılıyor. Türkiye'den de 2011'de 38 dolar milyarderi çıktığı belirtiliyor. Peki bizimkiler ne bulmuşlar da dolar milyarderi olmuşlar? Bunu bilmiyoruz. Ama şunu biliyoruz. Bırakın bir şey bulmayı, başkasının bulmuş olduğunu üretme konusunda bile epey isteksizler. Başbakan Erdoğan "yerli araba üretelim, bizim de kendi markalarımız olsun" önerisini getirince hepsinin yüzü nasıl düştü daha yeni gördük. Bizimkiler Steve Jobs gibi icat yapacak değiller. İcat edilmişi kendi ülkelerinde uygulayacaklar. Ona bile üşeniyorlar. Tablo böyle olunca, onlara, "Dolar milyarderi olarak nasıl bu kadar sevinerek ortada dolaşıyorsunuz" diye sormaktan insan kendini alamıyor doğrusu.

17 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ ŞEREF OĞUZ... Zorlaştırmadı kolaylaştırdı Lui Pastör, kuduza aşı bulduğunda, ona teşekkür mektubu göndermek için zarfın üstüne "O'na" veya "Pastör" yazmak yetiyordu. Dünyanın öbür ucunda olsanız dahi "Paris" yazmanıza gerek yoktu. Zira bütün postacılar, insanlığa bu hizmeti kimin sunduğunu çok iyi biliyorlardı. Ürününü kullansın kullanmasın, hemen herkes yeryüzünde Steve'in "bir şeyleri insanlık adına kolay kıldığı" kanaatinde... Steve Jobs dokunduğunu değiştiren, kolaylaştıran ve farklılaştıran enerjisiyle, hayatı kolay kılan bir öncüydü. Teknolojinin sıcak yüzü, küreselleşmenin insani dokunuşuyla "başka bir varoluş pekala mümkün" umudu sundu bizlere... Teknolojinin sıcak yüzü zira, bilgisayar bizi makine gibi düşünmeye zorlarken Steve, bilgisayara bizim gibi davranmayı öğretti. Kolaylaştıran zira, ileri teknolojiyi kullanmak için ileri düzeyde bilginin şart olmadığını kanıtladı. Tıpkı bize "zorlaştırmayınız, kolaylaştırınız" dendiği gibi. Küreselleşmenin insani dokunuşuydu zira, onunla birlikte hayatı kolay kılan çözümler üzerinden milyonlar "ürün elçisi" oldu, tedarikçiler ortak ve küresel işsizler iş buldu. Efsanevi ve ikonlaşan i- Phone olsun olmasın, bir bilgisayar alın ve Google'a "elma" yazın... İlk 400 sonuç arasında, elma meyvesinin çok gerilerde geldiğini görürsünüz. Bu, küreselleşmenin bir başka evreni tanımıdır adeta... Derler ki tarihi değiştiren 3 elma vardır. İlki, Havva anamızın Adem babamıza yedirdiği... Sonuçları ortada... Şu gezegende 7 milyar olduk. İkincisi Newton'un başına düşerek ona yerçekimini ilham eden elma... Bu sayede evren, bir daha asla eskisi gibi olmayacak, insanlığın bilinci, Büyük Patlama'ya dek uzanacaktı. Üçüncü elma ise Steve'in logosu... Cupertino'daki Apple merkezine her gittiğimde duyduğum efsane, meşhur garaj günlerinde Steve'in icat ettikleri ilk masaüstü bilgisayara ad ararken, elinde bir parçasını ısırdığı elma olduğuydu. Ben bilgisayarla, doktora sürecinde İstanbul Üniversitesi'nin tarihi Haydar Furgaç Hesap Enstitüsü'nün bulunduğu binada tanıştım. Üniversite giriş sınavlarını değerlendiren bu "mucize", 3 kat büyüklüğündeydi ve benim çözümü aylarca sürecek ekonomi modelimi, saniyeler içinde elime tutuşturmuştu. Steve gibiler, katlara ancak sığan bilgisayarı, cebimize koymakla kalmadı, onun hayatımızdaki yerini yeniden pozisyonlayarak, "ateşi" insanlığın emrine verdi. Ancak Steve'in yaptığı, garajında Apple'ı tasarlamak değildi yalnızca. Dokunduğu her alanı değiştirdi, dönüştürdü. Kendi yolunu izlemeyen şirketini terk ettiği yıllarda Pixar ve Next tecrübesi, köklü değişimin habercisi oldu. Kendi şirketine yeniden döndükten sonra olan biteni, hepiniz biliyorsunuz. Ben, cihazların arkasındaki ve daha derinde duran birkaç "başarıyı" aktarmak istiyorum. Steve, satınalma tarzımızı değiştirdi. Müzik endüstrisinde yeni standartları oluşturdu. Onlarca dolara müzik, yüzlerce dolara yazılım alma dönemini sonlandırdı. Bin kişiye 10'ar dolardan yazılım satmak yerine milyonlara "centlerle" uygulama edinme imkânı sundu. Bunu yaparken onbinlerce el sıktığı, binlerce kişiyi vizyoner duruşu ve çetin müzakereci enerjisiyle ikna etmeyi başardığını çok az kişi bilir. Kendisi tarih olurken, bilgisayarda ilkleri de sonları da Steve tarihleştirdi. CD kullanan ve sonra bunu cihazlardan atan, Steve idi. Diğer herkes bize illa ki daktilo algısında karakterle boğuşmayı önerirken, o grafik tabanlı ve insana yakın cihazlar tasarladı. "Hard diske gerek yok" dedi, bilgi-işlem dinamiklerini, bulutların üstüne taşıdı. Bir keresinde benim de bulunduğum bir ortamda, "insan zihni, algıladığından ötesini isteyemez" diyordu; "ta ki onlara gösterdiğimiz ana kadar." Steve, bize gösterdikleriyle zihnimizi, kaliteden fiyata, kolaylıktan faydaya dek her alanda "daha" iyisini talep edecek hale getirdi. İtibar, meleklerin Allah katında sizin için söyledikleridir. Reklam ise sizin mezar taşınıza yazdıklarınız... Onun için benim söyleyeceklerim ise bu ve buna benzer şeyler işte

18 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ RADİKAL GAZETESİ Dostu da düşmanı da yasta Jobs'un ölümü sadece Apple'ı değil onu teknoloji dünyasının simgesi olarak gören rakiplerini de yasa boğdu Steve Jobs un ölümü tüm dünyayı yasa boğdu. ABD Başkanı Barack Obama dan, Jobs un Silikon Vadisi ndeki rakiplerine kadar dünyanın her yerinden gün boyu taziye mesajları geldi. Obama, dünyanın bir hayalci kaybettiğini söyleyerek farklı düşünecek kadar cesur, dünyayı değiştirebileceğine inanacak kadar gözüpek ve bunu yapabilecek kadar yetenekli olduğunu kaydetti. Apple ı birlikte kurdukları Steve Wozniak Jobs un ölümü nedeniyle yaşadığı üzüntüyü şöyle paylaştı: Sanki içinizde büyük bir delik kalmış gibi. Çok fazla insanı mutlu etti. Bir şirketin ürünlerini her kullandığınızda sizi mutlu ettiğini kaç defa hatırlıyorsunuz? Birçok insan bize getirdiği hayat için ona minnettar. Apple ın yeni CEO su Tim Cook hiçbir kelimenin Steve in ölümünden duydukları üzüntüyü veya onunla çalışma şansına eriştikleri için duydukları minnettarlığı ifade edemeyeceğine vurgu yaptı. Pixar ın yöneticileri Ed Catmull ve John Lasseter ise Jobs un sıra dışı bir hayalciolduğunu kaydetti. Davalık olduğu Samsung CEO su G.S. Choi Jobs mükemmel bir girişimciydi dedi. Microsoft un kurucusu Bill Gates Onunla çalışma şansı yakalayan benim gibi insanlar için, bu delicesine büyük bir onur derken Facebook un kurucusu Mark Zuckerberg Yapmaya çalıştığın şeyin dünyayı değiştirebileceğini gösterdiğin için teşekkürler dedi. Dünyayı 3 elma değiştirdi Twitter da en çok 3 elma dünyayı değiştirdi. İlki Havva yı baştan çıkardı, ikincisi Newton ın başına düştü, üçüncüsünü Jobs yarısı ısırılmış, dünyaya sundu ifadesi paylaşıldı 'Yangın dışarıda alevi bizi sardı Eski Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz dolara sert müdahale eden Merkez Bankası ve hükümet yetkililerini eleştirdi. Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı ve Merkez Bankası eski Başkanı Durmuş Yılmaz, dolarda yaşanan yükselişin küresel piyasalarda yaşanan krizin bir yansıması olduğunu belirterek, İçeride sorun yok, dışarıdaki yangının alevi bizi de sardı dedi. İsim vermeden hem hükümet yetkililerini hem de Merkez Bankası yönetimini eleştiren Yılmaz, içerde bazı söylem yanlışları olduğunu da belirtti. Hayrünnüsa Gül ün himayesinde gerçekleşen Emekliyiz, Gönüllüyüz projesinin Çankaya Köşkü nde yapılan tanıtım törenine katılan Yılmaz, dolar kurundaki artış ve Avrupa da yaşanan finansal krize ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Yangın dışarıda diyen Durmuş Yılmaz, küresel krizin alevlerinin Türkiye yi de sardığını söyledi. Türk ekonomisinin genel rakamlarının gayet iyi olduğunu kaydeden Yılmaz, İhtiyatlı olmak zorundayız. Ama orta ve uzun vadede sorun görmüyorum dedi. Dalgalı kurda hedef koymanın yanlış olduğu mesajını veren Yılmaz, şunları ifade etti: Tabi içeride bazı söylemlerde yanlış olmadı değil. Dalgalı kur uygulanırken, hedef açıklaması olmaz. Eğer koyarsanız, Bu fiat iyi, bunu tolere edebiliriz demiş olursunuz. O zaman birileri gelir o hedefinizi zorlar. Şu anda yaşanan budur. Her yeni gelen merkez bankası başkanı test edilir. Beni de ettiler. Üstelik göreve eksi birle (atamasına ilişkin yaşanan krizi anımsatarak) başladım. Merkez Bankası nda işini bilen sağlam bir ekip var. Avrupa da eskiden devletlerin şirketleri kurtardığını belirten Durmuş Yılmaz, Şimdi devletleri kurtaracaklar. Avrupa bankalarının sermayelerinde sorun var. Bankaların içi boş. Aslında iflas ettirilmesi gerekiyor bu tür bankaların. Türkiye de bizim 2001 de yaptığımız buydu dedi

19 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ UĞUR GÜRSES... Kur politikasında odak likidite Döviz likidite fazlası, açığı kapamaya dönüktür. Likiditeyi sağlayan bir merkez bankası, kuru da istikrarlı hale getirir. 4 Ağustos günü koşarak faiz indirimine giden Merkez Bankası, döviz likiditesinin arttırılmasıyla ilgili adımları gecikmeyle ve eksik olarak atmıştı. Oysa likiditenin daha ön plana alınması gerekiyordu. Bu eksiklik, dolar kuru 1.90 a (döviz kuru sepeti 2.20) dayanana kadar devam etti. Madem ki GSYH nin yüzde 10 u kadar bir cari açık veren bir ülkeyiz; madem ki elimizdeki net döviz rezervleri kabaca cari açığımızın yüzde 60 ı kadar, madem ki küresel bir krizin ortasında deneysel bir para politikası ve kurda seviye telaffuz edecek bir politikanın karasularında dolaşıyoruz; döviz likiditesinin de iyi gözetilmesi gerekiyordu. Bakın, önceki gün Merkez Bankası nın aldığı üç karar var; hepsi de döviz likiditesinin arttırılmasına dönük. Döviz zorunlu karşılıkları düşürerek, bankalara kullanabileceği 1.3 milyar dolar bırakıyor. TL cinsinden tutulması gereken zorunlu karşılıkların döviz olarak tutulabilecek bölümünü arttırarak, bankaların ve nihai olarak Merkez Bankası nın döviz likiditesi güçlenecek. Üçüncüsü de, yüklü döviz satım ihalesi ile döviz talebinin karşılanması oldu. Seviye mi likidite mi? Tüm bunların ortak noktası, bankacılık sistemindeki döviz likiditesi eksiğinin azaltılmasına dönük olmasıydı. Döviz likiditesi önemli; bir banka ya da kuruluşun döviz cinsi bilançosu denk olabilir, ancak günlük operasyonlarında kullanacağı nakit dövizi yeterli olmayabilir. Bilançosu denk olmasına karşın dövizi kısa vadeli olarak borç bulamadığı durumda, piyasadan satın almak zorunda kalır. Bu da kuru yukarı iter. Oysa likidite sağlamış olsaydı, kuru yukarı itecek bir oyuncu daha eksik olurdu. Özellikle çoğu kurumun likit kalma tercihi yaptığı bir konjonktürde, dövizli işlemleri olan ekonomik birimlere likidite sağlanması, döviz kurunun bugün nerede olduğundan çok daha önemli hale gelir. Döviz kurunun seviyesinden rahatsız olan bir merkez bankası, dövize miktar müdahalesi yaparak kuru bugün için düşürebilir. Ancak likidite sorununu çözme yolunda adım atmakta geç kalırsa izleyen günlerde döviz kurunu kontrol etmekte de müdahale etmekte de zorlanır. Gelişmiş ülkelerin Son 20 yıllık finansal tarihi, döviz kuru müdahalelerinde merkez bankalarının istenen başarıyı yakalayamadıklarını söylüyor. İster döviz alım, isterse döviz satım ihalelerinde merkez bankalarının belirlediği alım-satım miktarları piyasadaki arz ya da talep fazlasını törpülemeye dönüktür. Merkez bankalarının alım ya da satım tutarları orta vadede fiyatı, döviz kurunu etkilemez. Bir bakıma döviz likidite fazlası açığı kapamaya dönüktür. Likiditeyi sağlayan bir merkez bankası, kuru da istikrarlı hale getirir. TCMB ne yapıyor? Merkez Bankası nca önceki gün ve dün açılan döviz satım ihalelerinde ilan edilen satış miktarı tavanı 1.35 milyar dolar oldu. Bu miktar, son iki ayda ilan edilen en fazla 350 milyon dolarlık satış tavanı hesaba katıldığında, oldukça yüksekti. Bu bir müdahale mi? Yoksa bankaların ihtiyacı olan döviz likidite açığının karşılanması mı? Merkez Bankası bunu açıklamayacak. Son iki günlük ihaleler, normal koşullarda piyasada bankalardan derlenen bilgilerle arz açığını kapamaya dönük olduğunu, yani likidite hedefli olduğunu düşündürüyor. İhale sonuçları şunu gösteriyor; bu seviyelerde bile dövize talep olması spekülatif bir talep değil, likidite yönlü bir talebin varlığına işaret. Önceki günkü 1.8 milyar dolarlık teklif, dün de 2 milyar dolarlık teklif, döviz talebinin olduğunu gösteriyor. Merkez Bankası nın yüksek ihale açıp, eskisine göre yüksek, ihale tavanına görece düşük miktar satması da İhtiyacı olan alsın, çok düşük kurdan almaya çalışana yok yaklaşımının bir yansıması olmalı.

20 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ GÜVEN SAK... Steve Jobs'un farkı neydi? Girişimci, taş blokun içindeki heykeli gören heykeltıraş gibidir. Xerox Alto'daki Apple Macintosh'u görür. Jobs'un farkı budur. Steve Jobs öldü. 56 yaşındaydı. Yaptıklarına bakılırsa, buralarda pek eğlendi. Hepimizin hayatını değiştirdi. Apple Macintosh serisini, ipod, iphone ve ipad i bize o tanıttı. Steve Jobs bir girişimciydi. Böyle bakarsanız insanlar ikiye ayrılır: Altın madeninden bahsettiğinizde, kazmak için kürek bulmanın zorluklarından bahsedenler ve kazıyı nasıl organize edebileceğini hemen planlamaya başlayanlar. Jobs ikinci gruptandı. Girişimcilik işte budur. Girişimci, olmayanı görür. Görmekle kalmaz, yapar da. Girişimci bir fikirden bir değer çıkartabilen kişidir. Bu aralar hep girişimcilikten bahsedip duruyoruz, gelin size işin aslını anlatayım. Türkiye de bu aralar neye ihtiyacımız olduğunun da altını bu vesileyle çizeyim. Her kurumun bir kuruluş efsanesi vardır. Düzelteyim: Her başarılı kurumun bir kuruluş efsanesi olur. Yoksa yazarsınız. Efsanenin ille de olan gibi olması gerekmez, olanın esasını kalın çizgilerle vurgulaması yeter. Karmaşık mit olmaz. Apple şirketinin kuruluş efsanesi, Jobs un farkını pek güzel özetler. Sene 1979 dur. Jobs, o vakit, daha 24 yaşındadır. O zamanki adıyla Apple Computer ı Steve Wozniak ve Ronald Wayne ile birlikte kuralı daha üç yıl olmuştur. Buna rağmen Apple, Kaliforniya daki Silikon Vadisi nde bilinen bir şirkettir. Jobs, o yıl, Palo Alto da kurulu, Xerox Parc ı üç günlüğüne, her yere bakma ve brifing alma koşuluyla, ziyaret edebilme hakkını satın alır. Xerox Parc zamanın dev şirketlerinden Xerox un araştırma-geliştirme amacıyla kurduğu bir şirkettir. Üç günlük ziyaret için, Jobs, Apple ın 100 bin hissesini, tanesi 10 dolardan satın alma hakkını Xerox a verir. Jobs un Xerox Parc ziyaretine izin vermenin, tilkiyi tavuk kümesine davet etmek olduğunu söyleyenler haklı çıkarlar. Jobs, o ziyaret sırasında, altın madenini görür. Apple, o ziyaret sayesinde, tam 300 hissedarını dolar milyoneri yapar. Jobs un, Palo Alto daki Xerox Parc ziyareti sırasında ilgisini Xerox Alto çeker. Xerox Alto ilk masaüstü bilgisayar prototiplerindendir. Xerox Alto laboratuvarlarında 1971 de geliştirilmiştir. Daha ticari üretimi yoktur. Bilgisayarlara işlem yaptırabilmek için ekrana komut yazmak gereken bir çağda, Xerox Alto da ekrana fare ile tıklamak yetmektedir. İlk ekranda önünüzde duran ikonlara tıkladıkça önünüze bir yeni ekran açılabilmektedir. Aynı Macintosh gibi yani. Jobs o gün oradan ucuza nasıl fare yapılabileceğini planlamaya başlayarak ayrılır. Xerox un 300 dolara üretebildiği fareyi nasıl 15 dolara üretebileceğini planlamaya başlar te Apple Macintosh piyasaya çıkar. Ucuzdur. Faresi de vardır. Ekrana tıkladıkça, yeni ekranlar açılmaktadır. Bilgisayarı komuta edebilmek için ekrana satır satır komut yazma dönemi biter. Fare artık ticari meta haline gelmiştir, herkes kullanabilmektedir. Şimdi gelelim kıssadan hisseler bölümüne. Birincisi, bugün bilgisayar kullanımını demokratikleştiren, herkesin bilgisayar kullanabilmesini sağlayan, dünyayı birbirine bağlayan, içinde yaşadığımız toplumları geri döndürülemez bir biçimde değiştiren icat tam da o faredir. Bizim dört yaşındaki Ela nın Güven, nerede o dokunmatik bilgisayarın diye eve gelir gelmez ipad i araması hep kullanım kolaylığındandır. Kullanım kolaylığı göz kamaştırıcıdır. Toplumlar ve sınıflar arasındaki dijital uçurumu ortadan kaldırmakta, bilgisayar okuryazarlığını arttırmaktadır. Bu süreci mümkün kılanlar arasında Jobs un kocaman bir yeri vardır. Bu ilk noktadır. Geleyim ikincisine; altın madeninin üzerinde oturmak, zengin olmak için yeterli değildir. Altın madeninin üzerinde oturduğunuzun farkında olmanız gerekir. Xerox Alto nun tasarımı ile Macintosh un ticari başarısı arasında yaklaşık on yıl vardır. Başlangıçta fikir yoktur, fikrin öneminin farkına varmak vardır. Aklında doğru soruyu evirip çevirmekte olan, etrafta ayan beyan duran doğru cevabı görür. Jobs örneğinde olduğu gibi bunun için üç gün fazlasıyla yeter. Üçüncüsü, Türkiye ile ilgilidir. Türkiye nin meselesi Ar-Ge faaliyetlerinin azlığı değildir. Memlekette mebzul miktarda temel araştırma vardır. Etraf icat doludur. Ama Ar-Ge, uygulamaya aktarılamamaktadır. Ar-Ge harcaması yapan özel şirket havuzu da bu nedenle bir türlü büyümemektedir. Memleketin eksiği, icattan ticari başarı türetilememesidir. Sorunumuz icadın teknolojiye aktarılmasındadır. Girişimci, taş blokun içindeki heykeli gören heykeltıraş gibidir. Xerox Alto daki Apple Macintosh u görür. Steve Jobs un farkı budur. Ayrıca genlerimizde de bir problem yoktur. Jobs un biyolojik babası bizim topraklardan, Suriye dendir. Türkiye nin sorunu girişimcilerin fikirlerini itinayla öldüren ekosistemdedir. Girişimcilik bizatihi bir değerdir. Girişimci, yapabilendir.