PATATES TOHUMLUĞU SERTİFİKASYONU VE PAZARLAMASI YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

Transkript

1 PATATES TOHUMLUĞU SERTİFİKASYONU VE PAZARLAMASI YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK MADDE 1 17/1/28 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Patates Tohumluğu Sertifikasyonu ve Pazarlaması Yönetmeliğinin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "f) Genel Müdürlük: Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğünü," MADDE 2 Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "ç) Tohumluk sertifikaları ve raporlar, Genel Müdürlük tarafından belirlenen formata uygun olarak sertifikasyon kuruluşları tarafından düzenlenir." MADDE 3 Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 4 Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür. Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete nin Tarihi Sayısı 17/1/ PATATES TOHUMLUĞU SERTİFİKASYONU VE PAZARLAMASI YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam MADDE 1 (1) Bu Yönetmelik patates tohumluklarının kaliteli ve standartlara uygun üretimini sağlamak amacıyla, sertifikasyon sistemi dâhilinde gerçek ve tüzel kişiler tarafından üretilmesi, etiketlenmesi, ambalajlanması, mühürlenmesi ve pazarlanmasına ilişkin usul ve esasları kapsar. Dayanak MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik, 31/1/26 tarihli ve 5553 sayılı Tohumculuk Kanununun 6 ncı maddesi ile 21/12/1967 tarihli ve 969 sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Merkez ve Taşra Kuruluşlarına Döner Sermaye Verilmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 3 (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını, b) Başvuru kuruluşu: Üretimin yapıldığı ildeki Bakanlık il müdürlüğü veya Bakanlık tarafından beyanname kabulü ve tarla kontrolleri için yetkilendirilen kuruluşları, c) Çeşit safiyeti: Tohumluğun sahip olduğu genotipten farklı olan çeşitlerin oranını, ç) Çeşit sahibi: Sertifikasyon için uygun olan ve kayıt altında olan çeşitlere ait tohumlukların üretiminden, çoğaltılmasından ya da çeşidin muhafazasından sorumlu gerçek ya da tüzel kişileri, d) Elit tohumluk: Yeni ıslah edilmiş veya geçmiş yıllarda ıslah edilmiş olmakla beraber usulüne uygun olarak çeşit safiyeti muhafaza ve devam ettirilen doğrudan doğruya ıslahçı tarafından veya yetkili kuruluş tarafından kontrol edilen, orijinal tohumluğun başlangıcı ve diğer sınıftaki tohumlukların kaynağı olan tohumluğu, e) İzolasyon mesafesi: Tohumluk üretim alanlarında, birbirini tozlayıp dölleyebilecek tür, cins ve çeşitlerin üretimleri arasında bulunması gereken tozlanmayı engelleyecek minimum uzaklığı, f) KKGM: Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğünü, g) Kontrolör: Tohumluk sertifikasyonuna ilişkin kontrolleri yapan, numune alan ve piyasa denetimlerini yaparak bu konularda belge düzenleyen Bakanlıkça tohumluk kontrolörü olarak yetkilendirilen kamu görevlilerini veya özel kişileri,

2 ğ) Orijinal tohumluk: Elit tohumluktan veya kendisinden elde edilen, çeşit safiyetini ve sağlığını devam ettiren, araştırma, ıslah ve deneme kuruluşlarında veya bu kuruluşların denetimi altında yetiştirilen tohumluğu, h) Saf tohumluk: Yabancı maddeleri ayrılmış, aynı bitki çeşidine ait generatif veya vegetatif üreme kısımlarını, ı) Sertifikalı tohumluk: Orijinal tohumluk veya kendisinden elde edilen, çeşit safiyetini ve sağlığını devam ettiren tohumluğu, i) Sertifikasyon kuruluşu: Bakanlık tarafından sertifikasyon ile yetkilendirilen kuruluşları, j) Tarla kontrol raporu: Tarla kontrolleri neticesinde kontrolör tarafından düzenlenen raporu, k) Tedarikçi: Tohumluk üreticilerinden temin edilen tohumlukları yeniden işleyen veya pazarlayan kişi veya kuruluşları, l) Tohumluk kademesi: Herhangi bir sınıfta tohumluğun yıl olarak üretilme süresini, m) Tohumluk numunesi: Tohumluk partisini temsilen partinin niteliklerinin tespiti ve sonucunda tohumluğa sertifika veya rapor verilebilmesi için tohumluk cinsine has laboratuvar analiz ve testlerine tabi tutulacak birim ağırlıktaki tohumluğu, n) Tohumluk partisi: Tohumluk kontrol ve sertifikasyon sisteminde, bir numunenin alınmasına esas olan, bir sertifika veya raporun temsil ettiği, tohumluğun cinsine göre tespit edilmiş azami tohumluk miktarı, o) Tohumluk standardı: Tohumluğun fiziksel ve biyolojik niteliklerini belirleyen kalite ölçülerini, ö) Tohumluk yetiştiricisi: Sözleşmeli olarak tohumluk üreticileri adına üretim yapan gerçek veya tüzel kişileri, p) Tohumluk üreticisi: Tohumlukları üreten ve/veya tohumluk yetiştiricilerine sözleşmeli olarak ürettiren ve/veya ithal eden, işleyen, satışa hazırlayan ve dağıtan gerçek veya tüzel kişileri, r) TTSM: Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğünü, s) Üretim sezonu: 1 Temmuzdan başlayarak bir sonraki yılın 3 Haziranına kadar olan dönemi ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Sertifikasyon ve Pazarlama Esasları Genel şartlar MADDE 4 (1) Sertifikasyon sistemine ve pazarlamaya ait genel hükümler aşağıda yer almaktadır. a) Sertifikasyon sistemi dâhilinde üretimi yapılacak olan tohumlukların kayıt altında olması şartı aranır. b) Tohumluklar, Bakanlık tarafından yetki verilen gerçek veya tüzel kişiler tarafından üretilir ve pazarlanır. c) Elit ve Orijinal tohumluk üretimleri ıslahçı, çeşit sahibi veya bunların yetki verdiği araştırma kuruluşları tarafından yapılır. ç) Tohumlukların üretildikleri üretim sezonu içinde sertifikalandırılmaları esastır. Aynı üretim sezonu içinde pazarlanamayan tohumluklar için ticarete arz olunmadan önce çimlenme analizlerinin yapılması gerekir. d) Tohumluk üretimlerinde izlenebilirlik numune alma öncesinde beyanname numarası ile, numune alma sonrasında parti numarası ile sağlanır. Beyanname numarası ve parti numaraları tür veya çeşit değişse bile tekrarlanmaz. Beyanname numarası ile tarla kontrol raporu numarası, üretici kuruluş kod numarası/sıra numarası şeklinde verilir. Beyanname verilmesi MADDE 5 (1) Tohumlukların sertifikalandırılabilmesi için, tohumluk üreticileri tarafından tohumluk beyannamesi verilmesi gerekir. (2) Tohumluk beyannameleri düzenlenmesi ve kabul edilmesi aşağıdaki yöntemle yapılır; a) Patates tohumluk üretiminde Ek 1 de yer alan patates tohumluk beyannamesi doldurulur, b) Her çeşide ait tohumluk parseli için ayrı tohumluk beyannamesi düzenlenir, c) Tohumluk beyannameleri üç nüsha düzenlenir,

3 ç) Beyannameler dikim tarihinden itibaren otuz gün içinde başvuru kuruluşuna verilir, d) Başvuru sırasında patates tohumluk beyannamesine aşağıdaki belgeler eklenir; 1) Dikilen tohumluğa ait sertifikanın aslı veya sertifikanın aslının bulunduğu resmi kuruluştan onaylı sureti, 2) Çeşide ait özellik belgeleri, 3) Tohumluk üretim alanının iç karantina kapsamında belirlenen hastalıklar yönünden ari olduğuna dair toprak analiz raporu, 4) Üretim tarlalarını gösteren krokiler, e) Kabul edilerek onaylanan beyannamelerin birinci nüshası, tohumluk beyannamesini kabul eden başvuru kuruluşunda saklanır. İkinci nüsha tarla kontrollerinde kullanılması için kontrolörlere verilir. Üçüncü nüsha "SERTİFİKALANDIRMADA KULLANILAMAZ" kaşesi vurularak üreticiye verilir. Tarla kontrolleri esasları MADDE 6 (1) Tarla kontrolleri aşağıdaki esaslara göre yapılır; a) Tarla kontrolü, Bakanlıkça yetkilendirilen kontrolörler tarafından yapılır. Tarla kontrolünün tamamlanmasından sonra kontrolör, beyanname bilgileri ve tarla kontrol standartlarını göz önünde bulundurarak, tarla kontrol raporunu üç nüsha halinde düzenler. b) Raporlarda silinti veya kazıntı yapılmaz. Değişiklik zorunlu ise yanlışlığın üzeri çizilerek doğrusu yazıldıktan sonra kontrolör tarafından paraflanır. c) Tarla kontrol raporunun birinci nüshası sertifikasyon kuruluşuna gönderilmek üzere, ikinci nüshası ise itiraz halinde kullanılmak üzere başvuru kuruluşunda muhafaza edilir. Üçüncü nüsha "SERTİFİKALANDIRMADA KULLANILAMAZ" kaşesi vurularak üreticiye verilir. ç) Tarla kontrollerine göre tohumluğun hangi sınıf veya kademeye girdiği işaretlenir. Hiçbir sınıfa giremediği veya sınıf kaybettiği durumda bunun hangi sebeplerden ileri geldiği, kontrolör tarafından tarla kontrol raporuna işlenir. d) Tarla kontrolünde tohumluğun aranılan sınıfa girmesini engelleyen sebepler varsa ve teknik olarak bu engellerin yetiştirici tarafından giderilebilmesi mümkünse, yetiştiriciye Ek-2 de yer alan tarla kontrolü ihbarnamesi verilir. İhbarnamede belirtilen zamanda kontrolör tarafından yeniden tarla kontrolü yapılır. Tarla kontrol standartları MADDE 7 (1) Tarla kontrol standartları aşağıda yer almaktadır. a) Tohumluklara ait sınıf ve döl kademeleri; elit ve orijinal tohumluk üretimlerinde bir yıl, sertifikalı tohumluk üretimlerinde ise iki yıldır. b) Tarla kontrolleri aşağıdaki dönemlerde yapılır; 1) Boğaz doldurma döneminde (bitkiler 15 2 cm olduğu zaman), 2) % 5 Çiçeklenme devresinde. c) Hasat döneminde patates siğili (Synchytrium endobioticum) hastalığı ile ilgili üçüncü kontrol yapılır. ç) Ön bitki şartı olarak, elit ve orijinal sınıfta üretilecek tohumluklar için beş yıl, sertifikalı sınıfta üretilecek tohumluklar için üç yıl aynı tarlaya patates dikilmemiş olması gerekir. d) Tohumluk üretim alanlarında izolasyon mesafesi 2 metredir. e) Tarla kontrolünde esas alınacak birim 1 adet bitkidir. Birim saha üzerinden yapılacak bu kontrollerde tekrarlama sayısı tarla büyüklüğüne göre aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. 1) -5 dekar 5, 2) 5-1 dekar 1, 3) 1 dekar ve yukarısında 15, birim saha üzerinde tekrarlanır. f) Tarla kontrolünde sayımı yapılacak hususlar aşağıda belirtilmiştir. 1) Diğer çeşitler, 2) Hastalıklı bitkiler, 3) Nematodlu bitkiler. g) Tarla kontrollerinden dikkat edilecek tarla standartları Ek-3 de yer alan Tablo 1 de belirtilmiştir. Depo kontrolleri ve ambar standartları MADDE 8 (1) Tohumluklar, sertifikalandırılmak amacıyla partiler halinde depolarda

4 muhafaza edilir. Tohumluk partileri, kontrolör tarafından ambar standartlarında yer alan hastalıklar yönünden kontrol edilerek Ek-4 de yer alan depo kontrol raporu düzenlenir. (2) Ambar standartları yönünden yapılacak incelemelerde her partiden en az 2 yumru kontrol edilir. Ambar standartları Ek-3 de yer alan Tablo 2 de belirtilmiştir. Ambalajlama ve etiketleme MADDE 9 (1) Tohumluklar resmi olarak belirlenen şartlara uygun şekilde ambalajlanarak ve etiketlenerek satışa arz edilir. Ambalajlama ve etiketleme aşağıdaki esaslara göre yapılır; a) Ambalajlama ve etiketlemede aranacak şartlar Ek 5 de belirtilmiştir. b) Etiketler, TTSM veya Bakanlık tarafından yetki verilen kuruluştan tarla kontrol raporu sonuçlarına göre temin edilir. c) Patates tohumluklarında parti büyüklüğü elit ve orijinal sınıfta 25 ton, sertifikalı sınıfta 5 tondur. Azami parti büyüklüğü % 5'ten fazla aşılmayacaktır. ç) Azami ambalaj ağırlığı 5 kg dır. Tohumluk partilerin işaretlenmesi MADDE 1 (1) Tohumluk partileri TR..KKKK.NNNN biçiminde numaralandırılır. numaralandırmada; a) TR : Ülke kodunu, b) : Tohumluğun üretildiği ilin plaka numarasını, c) KKKK : TTSM tarafından verilen üretici kod numarasını, ç) NNNN : Tohumluğun parti sıra numarasını. ifade eder. Sertifikalandırma MADDE 11 (1) Sertifikalandırma aşağıdaki esaslara göre yapılır; a) Tohumlukların sertifikasyon işlemleri, sertifikasyon kuruluşları tarafından yapılır. b) Başvuru kuruluşu, sertifika düzenlenmesi amacıyla çeşitlere ait beyanname, depo kontrol raporu ve tarla kontrol raporunun asıllarını sertifikasyon kuruluşuna gönderir. Depo kontrolleri sonucunda standartları tutmayan tohumluk partileri için düzenlenen depo kontrol raporu sertifikasyon kuruluşuna gönderilmez. c) Sertifikasyon kuruluşu, ambar ve tarla standartlarına uygun olan başvuruların gerekli kontrollerini yaparak elit, orijinal veya sertifikalı tohumluk sertifikasını düzenler. ç) Tohumluk sertifikaları ve raporlar, KKGM tarafından belirlenen formata uygun olarak sertifikasyon kuruluşları tarafından düzenlenir. d) Tohumluk sertifikaları ve raporlar üç nüsha olarak düzenlenir. Sertifikanın veya raporun birinci nüshası üretici veya yetiştiriciye verilir, ikinci nüsha sertifikasyon kuruluşunda muhafaza edilir, üçüncü nüsha ise numuneyi gönderen başvuru kuruluşuna gönderilir. Pazarlama ve dış ticaret ile ilgili esaslar MADDE 12 (1) Patates tohumluklarının pazarlanması ile ilgili esaslar aşağıda belirlenmiştir; a) Yönetmelik kapsamında sertifikasyon kurallarına uygun olarak incelenip elit, orijinal veya sertifikalı tohumluk olarak sertifikalandırılan patateslerin tohumluk olarak pazarlanmasına izin verilir. b) Tohumluk patateslerin kayıt altına alınması için test veya deneme, bilimsel çalışmalar ve işleme veya paketleme amacıyla hizmet sağlayıcılarına tedarik edilmesi pazarlama olarak değerlendirilmez. c) Elit, orijinal ve sertifikalı patates tohumlukları homojen partiler halinde ve mühürlenmiş kapalı ambalajlar içinde pazarlanır. ç) Filizlenme inhibitörleri ile işlem gören patates tohumluklarının pazarlanması yasaktır. d) Kayıt listesinden çıkarılan çeşitlere ait tohumlukların, bakanlığa bildirilmek kaydı ile en fazla üç yıl çoğaltım ve ticareti yapılabilir. e) Bu Yönetmelik hükümlerine göre üretilip belgelendirilen tohumluklar, 1/6/25 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik esaslarına göre belgelenmesi durumunda organik tohum olarak pazarlanabilir. Pazarlanacak yumru standartları MADDE 13 (1) Pazarlanacak tohumluklara ait yumrular aşağıdaki standartları karşılar; a) 25 x 25 mm lik kare gözden geçecek kadar küçük veya 65 x 65 mm lik kare gözden

5 geçemeyecek kadar büyük yumrular tohumluk olarak pazarlanmaz. b) Bir partideki yumruların büyüklüğü arasındaki değişkenlik 25 mm yi aşmayacak şekilde olacaktır. c) Bir tohumluk partisi, belirtilen asgari büyüklükten daha küçük olan yumrulardan ağırlık olarak %3 ten fazlasını veya belirtilen azami büyüklükten daha iri olan yumrulardan ağırlık olarak %3 ten fazlasını içermeyecektir. Kontrol denemeleri MADDE 14 (1) Üretilen patates tohumluklarında aşağıdaki esaslara göre kontrol denemeleri yapılır; a) Sertifikalı sınıftaki tohumluk partilerinden son kontrol, orijinal sınıftaki tohumluk partilerinde ise ön ve son kontrol denemeleri TTSM tarafından yapılır. b) Bu denemelerde, tohumluk partilerini temsil eden örneklerin çeşit safiyeti yönünden belirlenen standartlara uygunluğu test edilir. c) Ön ve son kontrol denemelerinde çeşit safiyeti yönünden standartlara uygun olmayan parsellere ait tohumluk üretim alanları sertifikasyon kuruluşları tarafından denetlenir. ç) Bir dekarlık alandan on adet yumru alınarak laboratuvar koşullarında elde edilen fidelerden hastalık kontrollerine bakılır. (2) Ön kontrol denemelerinde ardı ardına üç yıl çeşit safiyeti yönünden standartlara uygun olmadığı tespit edilen çeşitlerin kaydı, TTSM tarafından hazırlanan rapora istinaden, Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliğinde belirtilen Tarla Bitkileri Tescil Komitesi tarafından iptal edilebilir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler İdari yaptırımlar MADDE 15 (1) Tohumlukların üretim ve pazarlanmasında, 5553 sayılı Tohumculuk Kanununa aykırı hareket edenler hakkında, aynı Kanunun 12 nci maddesi hükümleri uygulanır. Ücretler MADDE 16 (1) Bu Yönetmelik kapsamında yapılan tarla kontrolü, depo kontrolü, belgelendirme ve etiket hizmetleri ücrete tabidir. Bu ücretler Bakanlık tarafından yeniden değerleme oranında arttırılarak her yıl ocak ayında belirlenerek yayımlanır. Ücretler, 28/12/26 tarihli ve 2639 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Uygulama Yönetmeliği hükümlerine göre, hizmeti veren kuruluşun döner sermaye işletmesi hesabına peşin olarak yatırılır. İstisnalar MADDE 17 (1) Bilimsel amaçlı çalışmalarda, araştırma ve geliştirme çalışmalarında ve genetik çeşitliliğin korunmasına yönelik çalışmalarda kullanılan tohumluklar ile üreticinin kendi ihtiyacını karşılamak amacıyla ürettiği tohumluklarda sertifikalandırma şartı aranmaz. Düzenleme yetkisi MADDE 18 (1) Bakanlık bu Yönetmeliğin uygulamasını sağlamak üzere her türlü düzenlemeyi yapmaya yetkilidir. Yürürlük MADDE 19 (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.

6 Ek-1 P A T A T E S T O H U M L U K B E Y A N N A M E S İ Beyannamenin : Tarih: / /.. Numarası : Üreticinin Adı, Ticari Unvanı : ( Gerçek Kişilerin Adı ve Soyadı ) Üreticinin Açık Adresi : Tohumluğun Tür ve Çeşidi : Botanik Adı : Dikilen tohumluğun sınıf ve döl kademesi : Tohumluğun Alındığı Kuruluş (Adı ve açık adresi ) Alınan Tohumluğun Miktarı (kg) : Tohumluk Sertifikası veya Raporu Veren Kuruluş ( Sertifikayı Veren Sertifikasyon Kuruluşu ) Tohumluk Sertifika veya Raporunun Tarih ve Numarası Tohumluğun Dikildiği Tarla veya Parselin Yeri, Adı veya Numarası Tarla veya Parselin Alanı (da) : : : : : Ön Bitki : Tarlaya Dikilen Tohumluk Miktarı (kg) : Tohumluğun Dikildiği Tarih (Ekilen tohumluğun kışlık-yazlık veya ana ürün- II. Ürün ve örtü altı olduğu belirtilecektir ) : Yukarıdaki beyanımın doğru olduğunu bildirir 5553 sayılı Tohumculuk Kanunu ve Patates Tohumluklarının Sertifikasyonu ve Pazarlamasına İlişkin Yönetmelik de belirtilen niteliklere haiz olduğumu beyan, adı geçen Kanun ve buna ilişkin Yönetmelikler esaslarına uymayı taahhüt ederim. Gereğinin yapılmasını arz ederim. Yetiştiricinin Adı, Soyadı, Açık Adresi Üreticinin Adı ve Soyadı Unvanı İmza, Tarih

7 TARLA KONTROL İHBARNAMESİ Ek- 2 Tarih :... No :... Yetiştiricinin Adı ve Soyadı :... Adresi :... Tohumluğun Cins ve Çeşidi :... Ön Bitki :..... Tarla ve Parsel No. veya Adı :... Tarla Alanı (Dekar) :.... Üretici :... Düzenleme Tarihi :... Ekilen Tohumluğun Alındığı Tarihteki Sınıfı ve Döl Kademesi: YAPILAN TARLA KONTROLÜNDE TOHUMLUĞUN ARANILAN SINIFA GİRMESİNİ ENGELLEYEN HUSUSLAR Yukarıda belirtilen hususlardan dolayı tohumluğunuz tarla muayenesi yönünden herhangi bir sertifikalı tohumluk sınıfına girmemektedir. Ancak teknik olarak bu engellerin tarafınızdan giderilmesi mümkündür..../.../2 tarihinde kesin rapor verilmek üzere yeniden gelineceğinin bilinmesi ve gereğinin ona göre yapılması rica olunur. İhbarnameyi düzenleyenlerin Adı, Soyadı, açık görev adresleri ve imzaları İhbarnameyi alan yetiştirici/üreticinin Adı ve Soyadı İmzası

8 TARLA VE AMBAR STANDARTLARI Ek-3 Tablo 1: Tarla standartları İLK MUAYENE İKİNCİ MUAYENE Faktörler (en çok %) ELİT ORİJ. SER 1 SER 2 ELİT ORİJ. SER 1 SER 2 PLRV, PVY, PVX, PVA ve diğerleri Solgunluk (Fusarium spp., Verticillium spp.), Halkalı ve kahverengi çürüklük (Clavibacter michiganensis subsp. sepedonicus) Syn. (Corynebacterium sepedonicum (Spieck. Et Kotth.)) (Ralstonia solanacearum) Yumuşak çürüklük (Erwinia spp.) 1 Patates çürüklük nematodu (Ditylenchus destructor) Soğan sak nematodu (Ditylenchus dipsaci) Patates kist nematodu (Globodera rostochiensis, syn. Heterodera rostochiensis Woll) (G. Pallida) Kök Ur Nematodu (Meloidogyne spp.) Patates Siğili (Synchytrium endobioticum) Diğer çeşitler ve tip dışı dahil,5 1 3,5 1 Tablo 2: Ambar standartları Faktörler (en çok %) ELİT VE ORİJİNAL SERT 1 SERT 2 Kuru çürüklükler (Fusarium spp., Verticillum spp., Sclerotinia spp., 2 3 Phytophthora spp.) Bakteriyel yumuşak çürüklük 1 2 Uyuzlar (*) (Streptomyces spp. ve Spongospora subterrenea) 3 ( > 1/3 ) 5 ( > 1/3 ) Halkalı ve kahverengi çürüklük (**) Patates çürüklük nematodu (Ditylenchus destrüktor) Soğan sak nematodu (Ditylenchus dipsaci) Patates Siğili (Synchytrium endobioticum) Kök-ur nematodları (Meloidogyne spp.) (*) Numune partisindeki her bir yumru uyuz belirtileri yönünden incelenir. Yüzeyinin 1/3 ünden daha fazlasını kaplayan uyuz lekelerine sahip yumrular ayrılır ve bunlar tartılır. Ayrılan bu yumruların ağırlığı numunenin ağırlığına oranı bulunarak tohumluk sınıfı belirlenir. (**) Her 25 tondan 2 yumru örnek alınarak halkalı ve kahverengi çürüklük etmenleri yönünden incelenmek üzere Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsüne gönderilir. Ek-4

9 Üreticinin Adı Soyadı ve Adresi Tohumluğun Cins ve Çeşidi Tohumluğun Üretim Yılı Tohumluk Partisinin Numara veya İşareti Kontrolün yapıldığı deponun Adresi Parti Büyüklüğü (Kg) Partiyi Oluşturan Ambalaj Adedi (Çuval, torba, kutu, paket vb.) Beyanname Tarih ve Numarası (1) Tarla Kontrol Raporunun Tarih ve No su Beyanname ve Tarla Kontrol Raporunun başka bir numune ile gönderilmesi halinde bu numunenin ait olduğu parti no Depo Kontrol Tarihi Depo kontrolünü yapanların düşünceleri Depo kontrolünü yapanların Adı Soyadı ve Açık Adresleri, İmzaları Müşahidin Adı Soyadı ve İmzası PATATES DEPO KONTROL RAPORU Patates tohumluğu depo kontrolünde aşağıdaki hastalıklar kontrol edilerek aşağıdaki ambar standartlarına uygunluğu belirlenir. HASTALIKLAR HASTALIK (%) Kuru Çürüklükler (Fusarium spp.) Verticilium spp, Scleretonia spp, Phythophthora spp. Tozlu Uyuz (Spongospora supterranea) Bakteriyel Yumuşak Çürüklük Halkalı Çürüklük, Kahverengi Çürüklük Patates Siğili (Synchtrium endobioticum) Kök Ur Nematodu Patates Çürüklük Nematodu (D. destructor) Soğan Sak Nematodu (D. dipsaci) NOT: (1) Tohumluk Numunesi Gönderme Protokolüne Beyanname ve Tarla Kontrol Raporlarının asıl ve tasdikli suretlerinin eklenmesi şarttır. Ancak bahis konusu raporlar daha önceki numunelerle gönderilmişse, bu sorular cevaplanmayacaktır. (2) Rapordaki tüm sorular cevaplandırılacaktır

10 Ek-5 AMBALAJLAMA VE ETİKETLEME A. AMBALAJLAMA 1. Ambalaj üzerinde bulunması gereken asgari bilgiler; a) Üretici veya tedarikçinin adı ve adresi, b) Tür adı, c) Çeşit adı, ç) Tohumluğun sınıfı ve kademesi, d) Ambalajın net ve brüt ağırlığı, e) Tohumluğun ilaçlı olup olmadığı, ilaçlı ise ilacın adı, 2. Tohumluklar çuval veya torba ambalajlar içinde satılır, 3. Tohumluk ambalaj bilgileri silinmeyecek ve kazınmayacak şekilde olmalıdır, B. ETİKETLEME 1. Tohumluk Etiketlerinde Bulunması Gereken Minimum Bilgiler; a) Etiketi düzenleyen sertifikasyon kuruluşunun adı ve logosu, b) Tohumluk partisinin numarası, c) Numunenin alındığı veya mühürlemenin yapıldığı tarih. Ay ve yıl olarak,(üretim veya Mühürleme tarihi) ç) Tür adı, d) Çeşit adı, e) Tohumluk sınıfı ve döl kademesi, f) Tohumluk ambalajının beyan edilen net ve brüt ağırlığı, g) Tohum ilaçlanmışsa ilacın adı, ğ) Yumru büyüklüğü, h) Üretici firmanın adı ve adresi bulunmalıdır. 2. Tohumluk sınıflarına göre etiketler aşağıdaki renklere uygun olarak düzenlenir. Tohumluk Sınıfları Elit Orijinal Sertifikalı I Sertifikalı II Etiket Renkleri Beyaz zemin üzerine çapraz mor kuşak Beyaz Mavi Kırmızı 3. Tohumluk etiketlerinin asgari boyutları 67 x 11 mm boyutlarında olmalıdır. 4. Etiketler dikme veya yapıştırma olarak hazırlanır. 5. Üzerinde bağcık geçirmek için bir delik bulunan etiketler kullanıldığında etiketin eklentisi tüm durumlarda mühürlenecektir

11 1 Nisan 211 PAZAR Resmî Gazete Sayı : 2791 Tarım ve Köyişleri Bakanlığından: BİRİNCİ BÖLÜM Amaç ve Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam YÖNETMELİK TOHUMLUK PATATES SERTİFİKASYONU VE PAZARLAMASI YÖNETMELİĞİ MADDE 1 (1) Bu Yönetmelik, tohumluk patates ihtiyacının ülke içerisinde üretilmesini teşvik etmek, zararlı organizma ve kalite ile ilgili standartları belirleyerek, zararlı organizmaların kontrolünü ve kaliteli tohumluk patates üretimini sağlamak amacıyla, tohumluk patateslerin sertifikasyon sistemi dâhilinde gerçek ve tüzel kişiler tarafından ülkemiz içerisinde üretilmesi ve pazarlanmasına ilişkin usul ve esasları kapsar. (2) Bilimsel amaçlı çalışmalarda, araştırma ve geliştirme çalışmalarında ve genetik çeşitliliğin korunmasına yönelik çalışmalarda kullanılan tohumluk patates ve çiftçilerin kendi ihtiyacını karşılamak amacıyla ürettiği tohumluk patates ile ticarete konu olmamak kaydıyla çiftçiler arasında yapılan mübadelelere konu olan tohumluk patatesler bu Yönetmelik kapsamı dışındadır. Dayanak MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik, 31/1/26 tarihli ve 5553 sayılı Tohumculuk Kanununun 6 ncı maddesi ile 21/12/1967 tarihli ve 969 sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Merkez ve Taşra Kuruluşlarına Döner Sermaye Verilmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 3 (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını, b) Başvuru kuruluşu: Üretimin yapıldığı ildeki Bakanlık il müdürlüğü veya Bakanlık tarafından beyanname kabulü ve tarla kontrolleri için yetkilendirilen kuruluşları, c) Bitki sağlığı kontrol kuruluşu: Zirai Mücadele Araştırma Enstitülerini veya Bakanlıkça patatese ilişkin bitki sağlığı kontrolleri için yetkilendirilmiş kuruluşları, ç) Genel Müdürlük: Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğünü, d) Klonal seleksiyon: Vejetatif yoldan üretilen tohumluk patateslerden, aynı yetişme ortamında

12 mukayeseleri sonucunda en iyilerin seçimine yönelik yapılan seleksiyonu, e) Kontrolör: 8/8/21 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Tohumluk Kontrolör Yönetmeliği hükümlerine göre düzenlenmiş olan Tohumluk Kontrolör Kartı sahibi kişileri, f) Ön temel tohumluk: Çeşidin ve bitki sağlığının korunması bakımından kabul gören uygulamalara göre üretilmiş, başlıca amacı temel sınıftaki tohumluk patates üretiminde kullanılmaya yönelik olan, araştırma kuruluşları tarafından üretilen ve resmî kontroller sonucunda bu Yönetmelikte belirtilen standartları karşıladığı tespit edilen patates yumrularını, g) Pazarlama: Tohumluk patateslerin üçüncü taraflara bir ücret karşılığında olsun ya da olmasın, satışı, satılmak üzere saklanması, satışa sunulması ve ticari kullanıma yönelik her türlü elden çıkarılması, tedarik edilmesi veya transfer edilmesini, ğ) Resmî kontroller: Başvuru kuruluşları veya Bakanlık tarafından tohumluk patates üretimi ile ilgili kontrolleri yapmakla yetkilendirilen kuruluşlar tarafından, üretim parsellerinin ve tohumluk partilerinin bu Yönetmelikte belirtilen standartları karşılayıp karşılamadığının belirlenmesi amacıyla yapılan kontrolleri, h) Resmî önlemler: Bakanlık veya Bakanlığın sorumluluğu altında hareket eden sertifikasyon kuruluşları ve başvuru kuruluşları ile Bakanlığın kontrolüne tabi olan yardımcı faaliyetler söz konusu olduğunda, alınan önlemlerden özel kazanç elde etmeyen ve bu amaçla Bakanlıkça yetkilendirilen kontrolörler tarafından alınan önlemleri, ı) Sertifikalı tohumluk: Resmî kontroller sonucunda temel tohumluk için ortaya konan koşulları karşıladığı anlaşılan doğrudan temel tohumluk veya sertifikalı tohumluk, ya da temel tohumluk öncesi bir jenerasyona ait tohumluktan üretilmiş, başlıca amacı tohumluk patates dışındaki patateslerin üretimi olan ve resmî kontroller sonucunda bu Yönetmelikte belirtilen standartları karşıladığı tespit edilen patates yumrularını, i) Sertifikasyon kuruluşu: Bakanlık tarafından patates sertifikasyonu ile yetkilendirilen kuruluşu, j) Temel tohumluk: Çeşidin ve bitki sağlığının korunması için kabul edilen uygulamalara göre üretilmiş, başlıca amacı sertifikalı tohumluk patates üretimi olan ve resmî kontroller sonucunda, bu Yönetmelikte temel tohumluk patatesler için ortaya konan standartları karşıladığı tespit edilen patates yumrularını, k) TTSM: Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğünü, l) Üretici: 15/5/29 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Tohumculuk Sektöründe Yetkilendirme ve Denetleme Yönetmeliği hükümlerine göre tarla bitkileri grubu için düzenlenmiş olan Tohum Üretici Belgesi sahibi gerçek veya tüzel kişileri, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM

13 Sertifikasyon Esasları Genel hükümler MADDE 4 (1) Sertifikasyon sistemi dâhilinde üretimi yapılacak olan çeşitlerin 13/1/28 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliği hükümlerine göre kayıt altına alınmış olması gerekir. (2) Ön temel ve temel sınıfta üretilecek tohumluklar için beş yıl, sertifikalı sınıfta üretilecek tohumluklar için üç yıl aynı tarlaya patates dikilmemiş olması gerekir. (3) Açık alanda yapılan tohumluk üretimlerinde, üretim parselleri tohumluk patates üretimi olmayan parsellere en az iki metre uzaklıkta olması gerekir. Sertifika kademeleri MADDE 5 (1) Tohumluk patates sertifikasyon sınıfları ve kademeleri aşağıda verilmiştir. a) Ön Temel Doku Kültürü; 1) Süper Elit SE. b) Ön Temel; 1) Ön Elit ÖE, 2) Elit E. c) Temel; 1) Temel 1 T1, 2) Temel 2 T2. ç) Sertifikalı; 1) Sertifikalı 1 S1, 2) Sertifikalı 2 S2. (2) Çoğaltım amacıyla ithal edilen tohumluk patateslerin, ithal edilen ülkedeki sertifika kademelerine karşılık gelen kademeleri Genel Müdürlükçe belirlenerek ilan edilir. (3) Tohumculuk Sektöründe Yetkilendirme ve Denetleme Yönetmeliği hükümlerine göre Doku Kültürü ile Tohumluk Üretici Belgesi sahibi gerçek veya tüzel kişiler, doku kültürü yöntemi ile üretim yapabilir. Doku kültürü fidesi veya bu fidelerden elde edilerek kontrollü ortamdan çıkarılmamış mini yumru dikilerek kontrollü ortamlarda yapılan bütün üretimler için süper elit beyannamesi verilir.

14 Klonal seleksiyon MADDE 6 (1) Araştırma kuruluşları kendi klonal seleksiyon programlarını oluşturarak, doku kültürü ortamında üretim olmadan da sertifikasyon siteminde tohumluk patates üretimi yapabilirler. (2) Bu şekilde üretimde ön elit beyannamesi verilen tohumluk patates üretim parsellerinden en fazla % 1 u kadar bitki seçilir. Seçilen bitkilerin hasadı kontrolör nezaretinde yapılır ve elde edilen ürüne kontrolör tarafından klonal seleksiyonla seçilmiş olduğuna dair belge düzenlenir. Bu tohumluklar ayrı bir parti olarak değerlendirilir ve zararlı organizma kontrollerine tabi tutulurlar. (3) Klonal seleksiyon ile tohumluk üretiminde farklı tohumluk üretim parsellerinde seçilen bitkilerden elde edilen yumrular, aynı üretim parselinde kullanılmaz. Zararlı organizma kontrolleri MADDE 7 (1) Bütün sınıflardaki üretimlerde tarlada bulunan bitkiler kontrolör tarafından Ek- 1 de belirtilen bitki standartları yönünden gözle kontrol edilir. Şüpheli durumlarda numune alınarak bitki sağlığı kontrol kuruluşuna gönderilir. (2) Ön temel doku kültürü sınıfındaki tohumluk partileri ile ilgili zararlı organizma analizleri üretici tarafından yapılır. (3) Ön temel ve temel sınıfındaki tohumluk partilerinden numuneler alınarak zararlı organizma kontrolleri amacıyla bitki sağlığı kontrol kuruluşuna gönderilir. Bitki sağlığı kontrol kuruluşu bu numunelerde Ek-1 de parti toleranslarında sıfır tolerans olarak yer alan zararlı organizmaların var olup olmadığını inceler. (4) Sertifikalı sınıftaki tohumlukların üretildiği alanlardan sapın yaprak dökmesinden sonra her 1 dekardan veya ürünün hasadından sonra depolanmadan önce her 25 tondan 2 yumru alınarak Ek-1 de sertifikalı sınıf için sıfır tolerans olarak belirtilen zararlı organizmaların analizlerinin yapılması amacıyla bitki sağlığı kontrol kuruluşuna gönderilir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Tohumluk Üretimi Beyanname verilmesi MADDE 8 (1) Üretici, tohumlukların dikiliş tarihinden itibaren otuz gün içinde başvuru kuruluşuna beyanname verir. Beyannamelere aşağıdaki belgeler de eklenir. a) Dikilen tohumluğa ait sertifika, b) Tohumluk üretim alanının Ek-1 de toprak toleransları içerisinde yer alan zararlı organizmalar yönünden ari olduğuna dair toprak analiz raporu, c) Üretim tarlalarını gösteren krokiler.

15 (2) Doku kültürü yöntemi ile kontrollü ortamda üretilen süper elit beyannamelerine sertifika belgesi eklenmez. (3) Klonal seleksiyon ile seçilmiş olan bitkilerden elde edilen yumrularla yapılan tohumluk patates üretimleri için ön elit beyannamesi verilir. Bu üretimlerde dikilen tohumluğun klonal seleksiyonla seçilmiş olduğuna dair belge ve tohumlukların zararlı organizma kontrolünün yapıldığına dair rapor dikilen tohumluğun sertifikası olarak kabul edilir. Tarla kontrolleri MADDE 9 (1) Tarla kontrolleri çeşit ayrımının ve zararlı organizma tespitinin en iyi yapıldığı dönemlerde en az iki defa yapılır. (2) Kontrolör üretim parsellerinin Ek-1 de belirtilen bitki standartlarına uygun olup olmadığını denetlemek üzere, Genel Müdürlük tarafından belirlenen yöntemlere göre tarla kontrolü yapar. Tarla kontrolünün tamamlanmasından sonra tarla kontrol raporu düzenlenir. (3) Tarla kontrolünde tohumluğun talep edilen sınıf/kademeye girmesini engelleyen sebepler varsa ve teknik olarak bu engellerin üretici tarafından giderilmesi mümkünse, üreticiye tarla kontrol ihbarnamesi verilir. İhbarnamede belirtilen zamanda kontrolör tarafından yeniden tarla kontrolü yapılır. Partilendirme MADDE 1 (1) Hasat edilen yumrular partiler halinde ayrılır ve her partiye bir numara verilir. Bir partiye verilen numara yıl değişse bile tekrarlanmaz. (2) 25 x 25 mm lik kare gözden geçecek kadar küçük yumrular tohumluk olarak pazarlanmaz. 35 mm üzerindeki tohumlukların sınıflanmasında, partideki yumru büyüklükleri beşin katları şeklinde ifade edilir ve partideki yumruların büyüklüğü arasındaki değişkenlik 25 mm yi aşamaz. Bir tohumluk partisinde, belirtilen asgari büyüklükten daha küçük olan yumruların oranı ağırlık olarak % 3 ten veya belirtilen azami büyüklükten daha iri olan yumruların oranı ağırlık olarak % 3 ten fazla olamaz. (3) Ön temel doku kültürü ve ön temel sınıftaki tohumluklarda yumru büyüklüğü sınırlaması uygulanmaz. Bu sınıflarda her üretim parseli bir parti olarak kabul edilir. (4) Tohumluk patatesler homojen partiler halinde, mühürlenmiş ve bu Yönetmelikte belirtilen kurallara göre ambalajlanan ve mühürlenen paketler veya konteynerler içerisinde pazarlanır. Paketlerin yeni ve konteynerlerin temiz olması zorunludur. Parti kontrolleri MADDE 11 (1) Tohumluklar, sertifikalandırılmak amacıyla partiler halinde depolarda muhafaza edilir. Tohumluk partileri, kontrolör tarafından Ek-1 de belirtilen parti toleranslarında yer alan etmenler yönünden kontrol edilerek parti kontrol raporu düzenlenir. Sertifikalandırma

16 MADDE 12 (1) Tarla kontrol raporu, parti kontrol raporu ve zararlı organizma kontrol raporu, bu kontrolleri yapan birimler tarafından sertifikasyon kuruluşuna gönderilir. (2) Sertifikasyon kuruluşu, bütün raporları olumlu olarak kendisine ulaşan tohumluk partilerine 5 inci maddede yer alan kademelerden uygun olan sertifikayı, Genel Müdürlük tarafından belirlenen örneğe uygun olarak düzenler. Ambalajlama ve etiketleme MADDE 13 (1) Sertifikalandırılan tohumluklar ambalajlanarak ve etiketlenerek satışa arz edilir. (2) Ambalajların üzerine üretici ile ilgili bilgiler ve tohumluk patateslerin kimyasal işlemden geçirildiği durumlarda, İLAÇLIDIR ibaresi ile kullanılan ilacın etkili maddesi yazılır. (3) Etiketler üreticiler tarafından sertifikasyon kuruluşundan veya Bakanlık tarafından yetki verilen kuruluşlardan temin edilir. Etiketlerin asgari boyutları 11x67 mm olmalıdır ve aşağıdaki bilgileri içermelidir. a) Etiketi düzenleyen kuruluşunun adı ve logosu, b) Tohumluk partisinin numarası, c) Mühürleme yapıldığı ay ve yıl, ç) Çeşit adı, d) Tohumluk sınıfı ve kademesi, e) Beyan edilen net ağırlık, f) Türkiye de üretilmiştir ibaresi, g) Yumru büyüklüğü. (4) Etiket üzerinde yer alması gereken bilgilerden parti numarası, çeşit adı, mühürleme tarihi, net ağırlık ve yumru büyüklüğü üretici tarafından otomatik yazıcılarla doldurulur. Otomatik yazıcıları olmayan üreticiler etiketleri bütün bilgileri doldurulmuş olarak talep eder. Ön temel doku kültürü ve ön temel sınıfların etiketlerinde yumru büyüklüğü yer almaz. (5) Bir partiye ait ambalajlara takılan etiketler sıralı biçimde olur. Hangi partide hangi seri numaralı etiketlerin kullanıldığı üretici tarafından sertifikasyon kuruluşuna bildirilir. (6) Tohumluk patateslerin bulunduğu paketler ve konteynerler, açılamayacak şekilde resmî olarak veya resmî gözetim altında üretici tarafından mühürlenir. Kapandığından emin olmak için, mühürleme sistemine resmî etiket eklenir. Yeniden kullanılamayan bir mühürleme sistemi kullanıldığında, mühürün etiket taşımasına ihtiyaç duyulmaz. Çuval gibi paketler ile yapılacak

17 pazarlamalarda paketlerin etiketle birlikte dikilmesi mühürleme olarak kabul edilir. (7) Mühürlenen paketler ve konteynerler, resmî olarak veya resmî gözetim altında yapılması haricinde, açılıp tekrar mühürlenmez. Paketler yeniden mühürlendiği takdirde, yeniden mühürleme eylemi, yeniden mühürlemenin yapıldığı en son tarih ve yeniden mühürlemeye izin veren resmî kurum etiketin üzerinde belirtilir. (8) Ön temel doku kültürü ve ön temel sınıfındaki tohumluklarda beyaz zemin üzerine çapraz mor kuşak, temel sınıftaki tohumluklarda beyaz, sertifikalı sınıftaki tohumluklarda mavi renkli etiketler kullanılır. (9) Etiketler dikme veya yapıştırma olarak hazırlanır. Üzerinde bağcık geçirmek için bir delik bulunan etiketler kullanıldığında etiketin eklentisi mühürlenir. (1) Paket ve konteynerler, etiketle aynı renkte olan ve etikette bulunması gereken bilgileri içeren bir resmî belge ile birlikte sevk edilirler. Bu belge, etiketten açıkça ayırt edilebilecek şekilde hazırlanır. Bu ayrıntılar paketin üzerine silinmez biçimde basılmışsa veya yapışkan bir etiket ya da yırtılmaya dayanıklı materyalden yapılmış bir etiket kullanılmışsa, bu belgeye ihtiyaç duyulmaz. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Pazarlama, Kontrol, Alt Düzenleme ve Resmî Önlemler Pazarlama MADDE 14 (1) Bu Yönetmelik kapsamında sertifikasyon kurallarına uygun olarak incelenip; 5 inci maddede belirtilen kademelerde tohumluk olarak sertifikalandırılmayan patatesler tohumluk olarak pazarlanamaz. (2) Tohumluk patateslerin kayıt altına alınması için test veya deneme, bilimsel çalışmalar ve işleme veya paketleme amacıyla hizmet sağlayıcılarına tedarik edilmesi hizmet sağlayıcının bu şekilde tedarik edilen tohumluk patatesler üzerinde hak kazanmaması koşuluyla pazarlama olarak değerlendirilmez. (3) Üreticinin endüstriyel amaçlara veya endüstriyel amaçlı tohum çoğaltımına yönelik bazı tarımsal hammaddelerin üretimi için, hizmet sağlayıcılarına tohumluk patates tedarik etmesi, hizmet sağlayıcının bu şekilde tedarik edilen tohum veya hasat ürünü üzerinde hak kazanmaması koşuluyla, pazarlama olarak kabul edilmez. Bu durumda, üretici beyanname verilmesi esnasında başvuru kuruluşuna hizmet sağlayıcısıyla yapılan, temin edilen tohumluk patateslerin hâlihazırda karşıladığı standartlar ve koşulları da içeren sözleşmenin ilgili kısımlarının bir suretini ibraz eder. (4) Filizlenme engelleyiciler ile işlem gören patates yumrularının tohumluk olarak pazarlanması yasaktır. (5) Tescil denemeleri süresince üretim izni alınmış çeşitler hariç, Milli Çeşit Listesinden çıkarılan çeşitlere ait tohumlukların, talimatlar ile belirlenen stok bildirim cetveline işlenerek Genel

18 Müdürlüğe bildirilmek kaydı ile üç yıl çoğaltım ve ticareti yapılabilir. Bu tür tohumluklar için kahverengi etiket kullanılır. Etikette söz konusu patateslerin daha esnek şartları karşılayan bir kategoriye ait olduğu belirtilir. (6) Üretim izni almış olan çeşitler listelerden çıktığı zaman üretim süreci devam eden veya stokta bulunan tohumluklar yıl sonuna kadar tohumluk olarak pazarlanabilir. (7) Çoğaltım amacıyla en az temel sınıftaki tohumlukların ithaline izin verilir. İthal edilen tohumluklar bu Yönetmelikte belirtilen şartları karşılamak zorundadır. (8) İki kg ı aşan miktarlardaki ithal tohumluk patateslerin piyasaya arzında; ambalaj üzerinde tür, çeşit, sınıf, üretildiği ülke ve kontrol kuruluşunun adı, ithalatın yapıldığı ülke, ithalatçı adı ve tohumluk patates miktarına ilişkin bilgiler bulunur. Bu bilgiler ambalajlara yapıştırma olarak eklenebilir. (9) Bu Yönetmelik hükümlerine göre üretilip belgelendirilen tohumluklar, 18/8/21 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik esaslarına göre belgelenmesi durumunda organik tohum olarak pazarlanabilir. Kontrol denemeleri MADDE 15 (1) Ön elit sınıftaki tohumluk partilerinde ön kontrol denemeleri TTSM tarafından yapılır. Bu denemelerde, tohumluk partilerini temsil eden örneklerin ismine doğruluğu kontrol edilir. İsmine doğruluk kontrollerinde farklılıkların belirlenmesi halinde; belirlenen çeşitlere ait partilerin sertifikaları iptal edilir ve bu partilerden çoğaltılmış olan bütün partiler tohumluk olarak pazarlanamaz. (2) TTSM tarafından belirlenerek ilan edilen programlar dâhilinde sertifikalı sınıftaki tohumluklardan kontrolörler tarafından alınarak TTSM ye gönderilen numunelerde son kontrol denemeleri kurulur. Bu denemelerde ismine doğruluk ile ilgili sorun yaşanması halinde üretici uyarılır ve sorun yaşanan çeşidin üst sınıfındaki tohumluklar ön kontrole alınır. Alt düzenleme ve resmî önlemler MADDE 16 (1) Bakanlık bu Yönetmeliğin uygulamasını sağlamak üzere her türlü alt düzenlemeyi yapmaya ve resmî önlemleri almaya yetkilidir. (2) Bakanlık, tohumluk patates arzı konusunda geçici sıkıntıların ortaya çıkması ve bu sıkıntının başka türlü üstesinden gelinemeyen bir sıkıntı olduğuna karar verilmesi durumunda, bu sıkıntıyı ortadan kaldırmak amacıyla belirli bir süre için daha esnek şartlara tabi tutulan bir kategoriye ait tohumluk patateslerin veya Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliğine göre kayıt altına alınmamış bir çeşide ait tohumluk patateslerin arz sıkıntısını gidermek için yetecek miktarlarda pazarlanmasına izin verebilir. (3) İkinci fıkra hükümleri dahilinde pazarlanmasına izin verilen tohumluk patateslerin 5 inci maddede belirtilen sınıfların standartlarını taşıması durumunda, ait olduğu sınıfın etiketi düzenlenir.

19 5 inci maddede belirtilen sınıflara dahil olmayan tohumluklar için kahverengi etiket kullanılır. Etikette söz konusu patateslerin daha esnek şartları karşılayan bir kategoriye ait oldukları belirtilir. BEŞİNCİ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler İdari yaptırımlar MADDE 17 (1) Tohumluk patateslerin pazarlanmasında 5553 sayılı Kanuna veya 11/6/21 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununa aykırı hareket edenler hakkında, 5553 sayılı Kanunun veya 5996 sayılı Kanunun ilgili hükümleri uygulanır. Ücretler MADDE 18 (1) Bu Yönetmelik kapsamında yapılan tarla kontrolü, parti kontrolü, belgelendirme, zararlı organizma kontrolüne ilişkin yapılan testler, ismine doğruluk testleri ve etiket hizmetleri ücrete tabidir. Bu ücretler, Bakanlık tarafından her yıl ocak ayında belirlenerek yayımlanır. Ücretler, 28/12/26 tarihli ve 2639 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Uygulama Yönetmeliği hükümlerine göre, hizmeti veren kuruluşun döner sermaye işletmesi hesabına peşin olarak yatırılır. İstisnalar MADDE 19 (1) Genel Müdürlük, çeşitlerin yerinde korunmasını, doğal ve yarı doğal ortamlarla bağlantılı olan ve genetik erozyon tehdidi altında bulunan genetik bitki kaynaklarının sürdürülebilir kullanımını sağlamak amacıyla bu amaca yönelik tohumlukların pazarlanabileceği sertifikalı tohumluk pazarlamasını engellemeyecek özel koşullar belirleyebilir. Yürürlükten kaldırılan yönetmelik MADDE 2 (1) 17/1/28 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Patates Tohumluğu Sertifikasyonu ve Pazarlaması Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. Devam eden sertifikasyon işlemleri GEÇİCİ MADDE 1 (1) Diğer mevzuatta 17/1/28 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Patates Tohumluğu Sertifikasyonu ve Pazarlaması Yönetmeliğine yapılan atıflar bu Yönetmeliğe yapılmış sayılır. Yürürlükten kaldırılan Yönetmelik ile başlatılan sertifikasyon işlemleri, bu Yönetmelik hükümlerine göre devam ettirilir. Stok bildirimi yapılan çeşitlerin üretimi GEÇİCİ MADDE 2 (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce kayıt listelerinden silinen ve stokları Genel Müdürlüğe bildirilen çeşitlerin çoğaltım ve ticaretine, çeşitlerin kayıt listelerinden çıkarıldığı tarihten başlamak üzere üç yıl izin verilir.

20 Yürürlük MADDE 21 (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinden itibaren üç ay sonra yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 22 (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.

21 Ek-1 PATATES SERTİFİKASYON STANDARTLARI Ön Temel DK Ön Temel Temel Sertifikalı SE OE E T1 T2 S1 S2 A.Toprak Toleransları 1. Ditylenchus destructor 2. Ditylenchus dipsaci 3. Meloidogyne spp. 4. Globodera rostochiensis, G. pallida 5. Synchytrium endobioticum B.Bitki toleransları 1. Synchytrium endobioticum 2. Clavibacter michiganensis 3. Ralstonia solanacearum 4. Potato spindle tuber viroid 5. Potato stolbur 6. Phoma exigua var. foveata 7. Erwinia spp.,5, Virüsler (*),25, Diğer Çeşitler - Tip Dışı,25,25,5,5 C.Parti toleransları 1. Globodera rostochiensis, G. pallida

22 2. Meloidogyne spp. 3. Synchytrium endobioticum, 4. Clavibacter michiganensis 5. Ralstonia solanacearum 6. Phthorimaea operculella (**) 7. Rhizoctania solani (***) Toprak ve Yabancı Maddeler, ,5 1, Kuru ve ıslak çürüklük (****) Harici şekil bozukları,5,5, Patates uyuzu (*****) Toplam Tolerans (*) Belirtilen toleranslar yalnızca Avrupa izolatı olan virüsler için geçerlidir. (**) Bu etmen partilerde kontrolör tarafından kontrol edilecek olup, Bitki Sağlığı Kontrol Kuruluşu tarafından analize tabi tutulmayacaktır. (***) Yüzeyinin % 1 undan fazlası bu etmenle kaplanmış olan yumrular sayılacaktır. (****) Synchytrium endobioticum, Clavibacter michiganensis veya Ralstonia solanacearum tarafından oluştuğu durumlar hariç. (*****) Yüzeyinin üçte birinden fazlası uyuzdan etkilenmiş olan yumrular sayılacaktır.