Arıbamız var İTÜ Güneş Arabası Ekibi_8 Metro İTÜ ye geliyor_6. Spor Birliği Yeni Başkanı ile İTÜ de Spor üzerine_38

Transkript

1 ISSN: Arıbamız var İTÜ Güneş Arabası Ekibi_8 Metro İTÜ ye geliyor_6 Nasuh Mahruki Kuşbakışı Maslak ve AKUT_12 Maslak a bir de böyle bakın_19 Bilgi İşlem Daire Başkanlığı_4 İTÜ nün Süper Bilgisayarı_10 Spor Birliği Yeni Başkanı ile İTÜ de Spor üzerine_38 Savaş Sanatları_35

2 2 Arıyorum arıyorum Kasım 2005 ilerliyor Evet, Öğretim Yılımızın ilk sayısı ile karşınıza çıkıyoruz. Bu sayımız, bizim çok heyecanlandığımız sayılarımızdan birisi oldu. Çok heyecanlandık çünkü işler yoluna girmeye başladı. Yaz dönemi ile birlikte yoğun bir çalışma sürecinden geçip yeni yıla iyi bir şekilde adım atalım dedik. Yaz dönemi ile başlayan tanışma toplantılarımız ile birlikte kurul sayımızın genişlemesi de bu süreçte etkili oldu. Gazetemizi içerik ve tasarım olarak geliştirdik, sayfa sayımızı arttırdık. Farklı kollardan çalışmalarımızı yürütmeye çalıştık. Bununla birlikte çözmeye çalıştığımız sorunlarımız da yok değil. Bu sorunlarımızdan en önemlisi kaynak sorunu. Gazetemizin basımı için gerekli olan bütçeyi, kendi kaynaklarımızı yaratarak karşılamak durumundayız ki bu hiç de kolay olmuyor. Özellikle belli bir sürekliliğe ulaşmadan "reklam" konusunda da beklediğimiz gelişmeleri alamıyoruz. Bu konu ile ilgili farklı girişimlerde de bulunacağız. Bu girişimlerimizi öncelikle mezunlar derneklerimiz ile başlatmayı düşünmekteyiz. İTÜ'nün büyük bir aile olmasındaki en önemli gücü mezunlarıdır. Mezunlarımızın da bu sorunlarımıza karşı duyarlı davranacaklarını ve ellerinden gelen desteği vereceklerini biliyor ve mezunlarımıza güveniyoruz. Gazete Arabası Projesi Çalışmalarımız sırasında daha önceden de aklımızda olan bazı projelere başlama olanağımız da oldu. Bu projelerin önemlilerinden biri bahar dönemine yetiştirmeyi planladığımız "Gazete Arabası Projesi"dir. Bu projede amaç; Ayazağa Yerleşkesi içerisinde "maskot" olabilecek, gazete dağıtılabilecek, diğer kulüplerin etkinlik duyurularını da yapabileceği bir araç üretmek. Bu konu ile ilgili hazırlamaya başladığımız proje dosyasını sürede sonuçlandırıp kaynak aramaya başlayacağız. Bu süreçte IEEE Öğrenci Kulübü ve Güneş Arabası Ekibi'nden arkadaşlarla fikir paylaşımında bulunduğumuz toplantılar gerçekleştirdik. Diğer fakültelerden de (özellikle Makina) gelecek destekle süre içerisinde yapımına başlamayı planlıyoruz (Konu ile ilgilenebilecek arkadaşlarımız adresine e-posta yollayabilirler.) Önümüzdeki sayımızda da bu araba ile ilgili bir tasarım yarışması başlatacağız. Ödüllü olabilecek yarışmada seçilecek tasarım üzerinden yapım çalışmasına başlanacak. Kulüplere Davet Başarılı olmasını umduğumuz bu projemizin yanında, diğer kulüplerle ortaklaşa yapmaya başladığımız başka projelerden de söz etmek isteriz. Bunlar, gazetemizle birlikte basılıp dağıtılacak, kulübün ilgi alanına göre hazırlanacak içerikten oluşan ekler olacak. Bu çalışmaların ilk ikisini Moleküler Biyoloji ve Genetik Kulübü ve Platform ve Bilgisayar Oyunları Kulübü ile gerçekleştireceğiz. Dileriz ki diğer başka kulüplerle de bu tarz veya başka türlü ortaklaşmalar yapabilelim. Bu konu ile ilgili her türlü paylaşıma Arıyorum İTÜ Gazetesi olarak hazırız. Çünkü kulüpler arasında oluşturulacak iletişim, önemli kaynaklardan birisidir. Bu kaynak ortaklaşmadır, paylaşımdır, etkileşimdir. Üretken öğrencilerin etkileşimli ve eşgüdümlü çalışmaları yapılan işlerde verimliliği ve başarıyı da arttıracaktır. Mezunlarımıza Çağrı Tabi ki bu çalışmalarda üretken öğrencilerin sıkıntıları da gündeme gelmektedir. Bu bağlamda ortaklaşılması gereken en önemli kişi/kurumlar İTÜ mezunları, mezun dernekleridir. Mezunlarımızın öğrenciler ile iç içe olmaları gerekmektedir. Bu, hem üniversite içerisindeki paylaşımın daha genişlemesi ve etkisinin artması açısından hem de mezunlarımızın sorumluluk almaları ve bu sorumluluklarını yeni mezun olacak öğrencilere aktarması açısından oldukça önemlidir; aile bilincinin kavranmasının temel taşı, odak noktasıdır. Bu nedenlerle mezunlarımızı ve mezun derneklerini İTÜ'nün üretken öğrencileri ile ortaklaşmaya ve destek vermeye davet ediyoruz. Teşekkür Bu sayımızda pek çok farklı konuya açılım getiren kalabalık bir içeriği sizlere sunuyoruz. 40 sayfaya ulaşan içeriğimizle sizlere ulaşabilmenin gururunu yaşıyoruz. Çalışmalarımız sırasında verdiği desteklerle bizlere heyecan katan, destekleyen tüm İTÜ lülere teşekkürü borç biliriz. Yaptıkları unutulmaz katkılar ile gazetemizin daha verimli çalışmalar yapmasını sağlayan Sayın Prof. Dr. Erkin Nasuf a, Sayın Prof. Dr. Bihrat Önöz e, Sayın Doç. Dr. Yüksel Güvenilir e ve Sayın Y. Doç. Dr. Beyza Taşkın a; gazemizin teknik bazı donanımlara ulaşması konusunda verdiği desteklerden ötürü Sayın Zeki Şimşek e; öğrenci kulüplerinin toplantı yeri konusunda çok büyük duyarlılık gösteren Maden Fakültesi Dekanı Sayın Prof. Dr. Mahir Vardar ve Dekan Yardımcılarına; olanaklarını bizlerle paylaşmaktan çekinmeyen İTÜ Öğrenci Danışma Merkezi ne, İTÜ İş ve İnsan Kaynakları Merkezi ne, İTÜ Bilgi İşlem Daire Başkanlığı na, İTÜ Avrupa Birliği Merkezi ne, İTÜ Dış İlişkiler ve Enformasyon Ofisi ne, İTÜ Proje Yönetim Merkezi ne, İTÜ Süleyman Demirel Kültür Merkezi ne, İTÜ Uzaktan Eğitim Merkezi ne; İTÜ lülerin dayanışmasını ve paylaşımcılığını gösteren Mezunlarımıza ve Mezunlar Derneklerimize; sıkıntılı dönemlerimizde en büyük desteği sağlayarak gazetemize eşsiz katkıları dokunan Sayın İdil Peker e; tasarım konusundaki destekleri ile herzaman yanımızda olan arkadaşlarımız Şahincan Erdemir e, Ali Çetin Çetinel e; İTÜ Kültür ve Sanat Birliği ile İTÜ Spor Birliği ne bağlı öğrenci kulüplerine içten teşekkürlerimizi sunarız. Özel bir teşekkürü ise, İTÜ Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı na sunmak isteriz; bütün destekleri, katkıları, anlayışları için... Yeni sayılarımızda görüşmek, paylaşmak dileğiyle... Fatih Avcı İTÜ Basın Yayın Kulübü Arıyorum İTÜ Gazetesi, Süreli Yayın, ISSN: İstanbul Teknik Üniversitesi Adına Yayın Sahibi Prof. Dr. Erkin Nasuf, Genel Yayın Yönetmeni Y. Doç. Dr. Beyza Taşkın Yayın Danışmanları: Prof. Dr. Fuat Anday, Prof. Dr. Bihrat Önöz, Doç. Dr. Yüksel Güvenilir Yayın Kurulu: Fatih Avcı, Selin Erkişi, Beril Alpagut, Ufuk Sevim, S. Selçuk Bucak, Harun K. Subaşı, Ufuk Çavuş, M. Bahadır Kılınç, Murat Özgür Doğan, Batuhan Çetin, Doğan Yurdakurban, Hatice Gökcan, Yusuf Güngör, Engin Özsoy, Sarp İçaçan, Güven Çalışkan, Ömer Elmasrı, Zeynep Ankay, Özge Taşkın, Perihan Gürbaş, Müge Turan, Sedat Bayrak, Mert Soyel, Yasemin Usal, Anıl Çatık, Cansev Baydar, Utku H. Kevenoğlu, Can Yükselen, Şeyda Hatiboğlu, Mehmet Doğan Aşık, Sefa Demir, Ufuk Şişli, Şefik Elbeyli, Banu İyisan, Huriye Uzun, Bahar Sağlam, Ece Bekpınar, Orhan Gökpınar, Goncagül Özbalıkçı, Ayça İmrek, Esin Ekmekçi, Erdem Emre Pınar, Leyla Işık Çelebioğlu, Melike Özkan, İzzet Göksel, Osman Taha Arı, Kerim Akören, Filiz Akgün, Ahmet Alban, Gökçe Sezgin, Emrah Yıldır, Zeynel Solmaz, Nagihan Mutlu, Betül Elci, Ali Önalp, Fatma Sezgin, Merve Sakar Baskı: Cenkler Matbaa, İTÜ Basın Yayın Kulübü Arıyorum İTÜ Gazetesi Öğrenci İşleri Otomasyonu Binası, Giriş Katı İTÜ Ayazağa Yerleşkesi Maslak-İstanbul gazete@itu.edu.tr Tel: Faks:

3 Kasım 2005 Güncel 3 İTÜ, Öğretim Yılı'nı 19 Eylül de gerçekleştirdiği törenle başlattı 10. İstanbul Saydam Günleri açılışına İTÜ ev sahipliği yaptı İTÜ Süleyman Demirel Kültür Merkezi'nde yapılan tören, saygı duruşu ve İstiklal Marşı ile başladı. Akademisyenlerin, öğrencilerin, velilerin ve diğer üniversitelerden davetlilerin katıldığı törende açılış konuşmasını İTÜ Rektörü Prof. Dr. Faruk Karadoğan yaparak, Öğretim Yılı'nı açtı. Rektör Karadoğan, açılış konuşmasında İTÜ'yü yeni kazanan öğrencilere İTÜ'nün olanaklarından bahsetti. Başarıya ulaşabilmek için bu olanakları en iyi şekilde değerlendirmeleri gerektiğine değindi: "İstanbul Teknik Üniversitesi'nde okuma şansını yeni elde etmiş değerli öğrenciler, yakın geleceğin aydın mühendisleri, mimarları, denizcileri, sanatçıları, bu büyük kuruma katılırken göstermiş olduğunuz başarı ile övünebilirsiniz. Kendinize güven, burada özümseyeceğiniz bilgi ve görgüden kaynaklanacaktır. Burada düşünmeyi ve öğrenmenin yollarını öğreneceksiniz. İstanbul Teknik Üniversitesi'nin altyapısı, size, bu yönde en büyük yardımcı olacaktır... Değerli öğrencilerim; gerek kendi konularınızda yoğunlaşırken gerekse ülke sorunları ile ilgilenirken doğru bilgilenmek için hep şüpheci ve sorgulayıcı olmak, çağdaş değerlerle bezenmek için sanattan kopmamak, yalnız dış görünüşle değil kafaca çağdaşlaşmak ve bunun için çalışmak çok önemlidir. Başarmak için en iyisi olmak, ve sürekli öğrenmek ön koşuldur. Bunu şeref ve güç olan dürüstlük tamamlayacaktır. Açılış Töreni'ne davet edilen Berlin Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kurt Kutzler ise yaptığı konuşmada üniversite eğitimindeki uluslar arası ilişkilerin öneminden bahsetti. Kutzler, Berlik Teknik Üniversitesi'nin öğrencisi olduğunu, bu öğrencilerin yüzde 20'sinin 133 farklı ülkeden gelen yabancı uyruklulardan oluştuğunu ve 780 de Türk öğrenci olduğunu söyledi. Kutzler, Türkiye'nin hızla büyüyen ekonomisi ve genç nüfusu ile AB uyum sürecini gereğince yerine getireceğine inandığını ve Türkiye'nin AB'ye tam üyeliğini desteklediğini belirtti. Özel Sektör-Devlet- Üniversite işbirliğinin önemini anlatan Rektör Kutzler, İTÜ ile ortak çalıştıklarını ve elde ettikleri başarılarla gurur duyduğuna değinerek profesyonel ve zihinsel gelişim için alınan eğitimin çok büyük fayda sağlayacağını söyledi. İTÜ öğrencilerine de tavsiyede bulunan Kutzler şöyle dedi: "Benim kişisel deneyimlerimden size verebileceğim tavsiye olacaksa, İTÜ'nün sembolü olan arı yı ilk dersiniz olarak kabul edin derim. Bütün fırsatları değerlendirmeye çalışın ama zamanınızı iş, aile ve arkadaşlar arasında dengelemeyi asla unutmayın " Törenin davetli konuşmacısı olan Dünya Bankası Eski Başkan Yardımcısı Dr. Attila Karaosmanoğlu ise "21. Yüzyılın Türkiye'sinde Bilimsel ve Teknolojik Gelişmede Devlete, Üniversitelere ve Özel Teşebbüse Düşen Görev" konulu bir konuşma yaptı. Türkiye'nin 20. yüzyılın ikinci yarısında, bilgi toplumu olma yolunda yapabileceklerini yapmayarak büyük bir atılım şansını kaybettiğini belirten Karaosmanoğlu, o yıllarda olanakları Türkiye'den ileri olmayan Güney Kore, Hindistan, Çin gibi ülkelerin büyük sıçramalar yaptığını söyledi: "Yazılımda büyük başarılarla başlayan Hindistan'ın bugün dünyanın bilim ve teknoloji liderlerinden biri haline gelmekte olduğu konusunda genel bir kanaat var." "Çin Nano Teknoloji konusundaki araştırmalara 1980'lerde başladı. Bugün Çin'in henüz Amerika'nın seviyesine ulaşamadığı fakat gittikçe artan sayıda önemli buluşlar yaptığı kabul ediliyor." "Kore özellikle DNA ve Reproductive Technology ile ilgili konularda önemli deneyler yapıyorlar. Geçen ay bir köpek klone ettiklerini açıkladılar." Öğrenciler adına konuşma yapan İTÜ Öğrenci Konseyi Başkanı Yiğit Özgül ise konsey çalışmalarından bahsetti. Öğrencilerin sorunlarının en etkin biçimde dile getirilerek çalışmalar yaptıklarına değinen Özgül, bir öğrenci olarak İTÜ'de okumanın ayrıcalık olduğunu ve yeni gelen arkadaşların da bu ayrıcalıklarının farkında olması gerektiğini söyledi. İTÜ Öğrenci Konseyi olarak, diğer üniversitelerle birlikte Türkiye'de bir öğrenci birliği oluşturulması ile ilgili çalışmalarda da bulunduklarını söyledi. Bu yıl onuncusu düzenlenen İstanbul Saydam Günleri açılışı 14 Ekim 2005, Cuma günü İTÜ Maçka Yerleşkesi'nde gerçekleşti. Geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu yıl da Beyoğlu'nun çeşitli mekanlarında gerçekleştirilecek olan etkinlik, okulumuzun Maçka Yerleşkesi'nde akışına başladı. Ayrıca bu yıl farklı olarak sergi Kadıköy KargART Salonu nda da gösterimde oldu. Bu yılın temaları; İntifada (Filistin halkının başkaldırısı), Çingeneler ve Dans olarak belirlenmiş. Açılışta bu temaları konu alan yerli ve yabancı fotoğraf sanatçılarının saydam gösterileri sunuldu. Aralarında Larry Towell, Paolo Pellegrin, Antoine d'agata gibi ünlü isimlerin de bulunduğu yedi ayrı ülkeden dokuz ayrı sanatçının fotoğraflarından meydana gelen ve "Confronting Views" başlığı altında kitap olarak da yayımlanan Filistin konulu saydam, törende katılımcılara sunuldu. Üç ayrı bölümde sunulan gösterimde, bu yıl "Saydam Gösteri Bursu'nu" almaya hak kazanan genç fotoğraf sanatçısı "Burak Olçaylı " ödülünü elde ettiği "Gölgem Her yerde!" adlı eseri ve ünlü fotoğraf sanatçısı Arif Aşçı nın son projesi olan "İstanbul Panoromaları" da yer aldı. Gecede ayrıca 10. İstanbul Saydam Günleri'nin mekan, donanım, basın ve gereçler konusundaki destekçileri birer kristal kamera ile onurlandırıldı. Açılış verilen kokteyl ile son buldu. İTÜ Fotoğraf Kulübü'nün çalışmalarıyla açılışının okulumuzda gerçekleştirildiği "İstanbul Saydam Günleri" Ekim tarihleri arasında Beyoğlu Turkcell ve İfsak sergi salonları ve Kadıköy KargART gösteri salonunda, Hüsnü Atasoy ve Tanju Akleman'ın 12 Eylül'ün 25. yılı nedeniyle çalışmalarının da yer aldığı özel gösterimlerle sanatseverlerle buluştu. Ayrıca saygı bölümünde de bu yıl içerisinde kaybettiğimiz ünlü fotoğraf sanatçılar; Tolunay Timuçin, Mehmet Gülbiz ve Merter Oral fotoğrafları ile anıldı. Ufuk Sevim, Anıl Çatık

4 4 IAESTE (The International Association for the Exchange of Students for Technical Experience) 50. kuruluş yıldönümünü 15 ekim Perşembe günü Maçka Sosyal Tesisleri'nde kutladı. Türkiye tanıtımıyla başlayan kutlama toplantısı katılımcıların konuşmalarıyla devam etti. Konuşmalardaki samimiyet, salondakilerin de yüzüne yansıdı. Bunun hemen ardından konuklar İTÜ Devlet Konservatuarı sanatçılarının o muhteşem enstrümantal Türk müziği dinletisiyle başbaşa bırakıldılar. Verilen 20 dakikalık kahve molasında da sohbetler hiç eksik olmadı. Konuşmalarda genel olarak IAESTE'nin ve kültürel kaynaşmanın önemine değinildi. Staj programından faydalanan öğrencilerle kurulan samimi ilişkilerden, bunların sürekliliğinden bahsedildi. Tabii, özellikle yaz Güncel IAESTE Yarım Asırdır İTÜ'de döneminde faaliyet gösteren IAESTE üyeleri; tatillerinin olmadığını, ancak gençlerle birlikte olmanın onları mutlu ettiğini ve buna değdiğini sıkça belirttiler. Program, harika bir flüt dörtlüsü müzik dinletisi ve plaket töreniyle son buldu. Programın ardından yenen öğle yemeği de hoş sohbetler eşliğinde devam etti. Yemeğin ardından yabancı konuklarla İstanbul turuna çıkıldı.türkiye'de yurtdışına en çok stajyer öğrenci gönderen ve yurtdışından da en çok öğrenciyi alan IAESTE İTÜ'nün bu anlamlı ve faydalı organizasyonlarını asırlar boyunca sürdürmesini diliyoruz. IAESTE Nedir? IAESTE, öğrencilerin bir başka ülkede, öğrenim gördüğü teknik konuyla ilgili tecrübe kazanmasını sağlayan bir staj değişim organizasyonudur. Ülkemizde Milletlerarası Teknik Stajyer Öğrenci Mübadelesi Birliği adı altında faaliyetini sürdüren IAESTE, 1948'de Londra'da Imperial College'de kuruldu. Savaştan sonra ülkeler ve kültürler arasındaki hoşgörüyü artırmak için başlayan organizasyon, o günden bu yana 'den fazla öğrenciyi staj değişim programıyla başka ülkelerle tanıştırmış. 1955'ten bu yana da ülkemizde faaliyet gösteren IAESTE, İTÜ Rektörlüğü'ne bağlı genel merkez liderliğinde, 32 üniversite temsilciliğinden oluşan bir yapıdır. IAESTE Türkiye, kuruluşundan bu yana 'den fazla Kasım 2005 Türk öğrencisine dış ülkelerde, ve yine 'e yakın yabancı öğrenciye de ülkemizde staj imkanı sağlamış. Irk, renk, cinsiyet, inanç ayrımı yapmayan IAESTE, öğrencilere bölümleriyle ilgili teknik deneyim kazanmasını, işverenlere nitelikli stajyerler, stajyerlere ve ev sahibi topluma kültürel zenginlik katmayı sağlamak amaçlarını gütmekte. IAESTE'nin öğrencilere en büyük getirisi; farklı ülkelerin öğrencileri, yani geleceğin mühendisleri, mimarları, teknik adamları ve yöneticileri arasında sosyal ve kültürel paylaşım ve yakınlaşmanın artmasıdır. Yurtiçi aktivitelerinde üzerine düşen görevleri yerine getirip elemelerde yurtdışında staja gitmeye hak kazanan bir öğrencinin önünde farklı alanlarda bir çok kapı açılıyor. Teknik alanda öğrenim gördüğü konuda farklı bir ülkedeki sistemi tanıma ve bir süreliğine bu sistemin içinde yer alma şansını kazanan öğrenci, ülkesine döndüğünde farklı bir vizyona, daha fazla bilgiye, ve daha fazla özgüvene sahip oluyor. Ufuk Sevim, Perihan Gürbaş Maçka da AB Tartışıldı İşletme Mühendisliği Kulübü, farklı görüşten Avrupa Birliği uzmanlarıyla İTÜ'lüleri Maçka Avrupa Birliği Konferanslarında buluşturdu 11 ve 12 Ekim tarihlerinde Maçka Mustafa Kemal Amfisi, Türkiye- AB ilişkilerinin tartışıldığı iki konferansa tanıklık etmiş oldu. Konferanslara Prof. Dr. Eser Karakaş, Prof. Dr. Erol Manisalı, Dr. Can Baydarol, Ingmar Karlsson ve Prof. Dr. Lerzan Özkale katıldı. Tarafsız konumda yer almak amacı ile AB yanlısı ve karşıtı görüşleri savunan konuşmacıları aynı platformda buluşturan İşletme Mühendisliği Kulübü, son günlerde kitle iletişim araçlarında dolaşan Avrupa Birliği tartışmalarının aydınlatılması açısından yararlı bir etkinlik gerçekleştirdi. Konuşmacıların Türkiye - AB ilişkileriyle ilgili farklı görüşlere sahip uzmanlar olması, olayların farklı boyutlarda ele alınmasını sağladı. Etkinliğin ilk gününde, İTÜ AB Merkezi Başkanı, öğretim üyesi Prof. Dr. Lerzan Özkale'nin yönettiği, Türkiye nin Avrupa Birliği ile Müzakere Süreci konulu panele İsveç İstanbul Başkonsolosu Dr. Ingmar Karlsson, Bahçeşehir Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Eser Karakaş ve AB Uzmanı Dr. Can Baydarol katıldı. Başkonsolos Karlsson, Türkiye'yi dini ve kültürel nedenlerle dışlamak isteyen Avrupalılardan dem vurarak ve Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne girmesinin, Avrupa Birliği'nin kültürel yapısını zenginleştireceğini anlattı. Panelde Prof. Karakaş ise Avrupa Birliği'nin genel olarak Türkiye'yi Birliğe almak konusunda iyi niyetli olduğunu söyledi. Karakaş, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne girmesinin, Türkiye'deki egemenlik ilişkilerini değiştirmek ve demokratik bir topluma kavuşabilmek açısından gerekli olduğunu ve Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne girebilmek için AB mevzuatına harfien uyum sağlaması gerektiğini belirtti. Dr. Baydarol da Eser Karakaş'ın fikirlerini destekledi. Başmüzakerecinin "Başuyumcu" olması gerektiğini söyleyen Baydarol, Türkiye'nin AB sürecinde vereceği en önemli mücadelenin, AB yasalarını Türk milletine benimsetmek olduğunu belirtti. Etkinliğin ikinci gününde Türkiye-Avrupa Birliği İlişkilerinde Son Gelişmeler konulu konferansı ile İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erol Manisalı çok farklı bir açıdan yaklaşarak, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne bakışını eleştirdi. Türkiye - Avrupa Birliği ilişkilerinin çok sağlıksız bir şekilde yürüdüğünü söyledi. Manisalı, çeşitli devletlerin müzakere sürecinden istifade ederek, Türkiye üzerinde oyunlar oynandığına da değinerek Türkiye'nin, Avrupa Birliği ile imzaladığı Gümrük Birliği antlaşmasını, Türkiye AB'ye girmeden Gümrük Birliği'ne girerek "kumalığı" kabul etmiş oldu diyerek eleştirdi.

5 Kasım 2005 Üniversite 5 Üniversiteler, Aktif Öğrencileri ile Sivriliyor Türkiye'nin En Sosyal Üniversitesi İTÜ Üniversite Kampüs Rehberi - Üniaktivite ve Toplum Gönüllüleri Vakfı (TOG) işbirliği ile tüm Türkiye ve KKTC'deki üniversite kulüpleri arasında düzenlenen yarışmanın 2.si sonuçlandı. En aktif üniversitelerde birinciliği İstanbul Teknik Üniversitesi aldı Üniversite Kampüs Rehberi - Üniaktivite ve Toplum Gönüllüleri Vakfı (TOG) işbirliği ile tüm Türkiye ve KKTC'deki üniversite kulüpleri arasında düzenlenen "En Aktif Kulüp/Topluluk Yarışması"nın (EAK/T) 2.si sonuçlandı. En aktif üniversitelerde birinciliği İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) alırken, İTÜ'yü Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) ve Yıldız Teknik Üniversitesi izledi. "En Aktif Kulüp/Topluluk Yarışması" (EAK/T); Üniaktivite ve Toplum Gönüllüleri Vakfı (TOG) işbirliği ile üniversite kulüpleri ve toplulukları arasında bir rekabet oluşturarak, öğrencilerin sosyal alanda daha katılımcı olmalarını sağlamak, öğrenciler arasında varolan iletişim eksikliğini en aza indirmek ve girişimci ruhu destekleyen etkinliklerin artmasına katkıda bulunmak amacı ile düzenleniyor. Bu yıl ikincisi düzenlenen yarışmaya, Türkiye ve KKTC'deki üniversitelerden toplam 400 öğrenci kulübü ve topluluğu katıldı. Yıl boyunca Üniaktivite'ye ( aktivitelerini ekleyen üniversite kulüpleri; Bilim ve Teknoloji, İş ve Kariyer, Spor, Sanat, Düşünce ve Genel Kültür, Sosyal Sorumluluk olmak üzere toplam 6 kategoride yarıştılar. Kulüplerin düzenlediği aktiviteler, TOG ve Üniaktivite jürileri tarafından değerlendirildi. Ayrıca, üniversitelerin düzenlediği etkinliklerin de duyurulduğu Üniaktivite sitesinde en aktif üniversiteler de belirlendi. Yıl boyunca Üniaktivite'ye tamamı üniversite öğrencileri tarafından girilen aktivitelere göre Türkiye'nin en aktif üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) oldu. İTÜ'yü Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) ile Yıldız Teknik Üniversitesi izledi. En aktif üniversitelerin "teknik" üniversiteler oluşu ise dikkat çekti. Bu yıl da en aktif üniversitelerde ilk üç sıraya vakıf üniversiteleri giremedi. Kulüpler içerisinde ise Anadolu üniversite kulüplerinin ağırlığı hissedildi. Siteye yarışma süresince girilen 1300'e yakın aktivitenin büyük çoğunluğu Marmara bölgesindeki üniversitelere aitken, İç Anadolu ve Karadeniz, Marmara Bölgesi'nin ardından en aktif üniversitelerin bulunduğu bölgeler olarak dikkat çekiyor. Üç büyük şehirdeki aktiviteler daha çok bilim, kariyer ve sanat üzerine yoğunlaşırken diğer illerdeki üniversite kulüpleri spor ve sosyal sorumlulukta da daha aktif bir görüntü çiziyor. En Aktif Kulüp/Topluluk Yarışması (EAK/T) İnternet Adresi: Ayrıntılı bilgi için : Güray ERİŞKİN Genel Koordinatör guray@uniaktivite.net Toplum Gönüllüleri Vakfı Toplum Gönüllüleri Vakfı, yaş grubundaki gençlere maddi-manevi destek sağlamak suretiyle onların bireysel gelişimlerine katkıda bulunmak ve çeşitli sosyal sorumluluk projelerini üstelenmeye yönlendirmek istemektedir. Bu sayede oluşacak duyarlılık ve sinerji ile ihtiyaç duyulan değişimleri gençlerin öncülüğünde ve tüm toplumun kucakladığı sivil bir güç olarak gerçekleştirebilmeyi amaçlamaktadır. Ayrıntılı Bilgi için: Üniaktivite Üniaktivite - Üniversite Kampüs Rehberi yayın hayatına Eylül 2002'de başlamış, üniversite kulüplerinin büyük katkılarıyla Türkiye'nin tüm üniversitelerinin haber ve aktivitelerini internet ortamına taşımak için yola koyulmuştur. Gençlerin yoğun olarak kullandığı internet ortamını başlıca iletişim kanalı olarak belirleyen Üniaktivite, sunduğu hizmetlerle Türkiye'deki üniversite öğrencilerini ve kulüplerini tek çatı altında birleştirmeyi ve bilginin mümkün olduğunca paylaşılabildiği bir gençlik havuzu oluşturmayı amaçlamaktadır. Ayrıntılı bilgi için:

6 6 Güncel Kasım 2005 kapıya dayandı Ve beklenen gerçekleşti. İTÜ Ayazağa Yerleşkesi metroya kavuşuyor. Taksim - 4. Levent Metrosunun devamı olarak projelendirilen ve Ayazağa ya kadar uzanacak metronun çalışmaları sürüyor Dünyada artan şehirleşme ve nüfus yoğunluğu trafik sorununu da beraberinde getiriyor. Bir çok Avrupa ülkesi trafik sorununu büyük bir problem olarak görüyor ve çeşitli çözüm yolları üretiyorlar yılında Londra'da inşa edilen ilk metro ile birlikte trafik sorununun çözümünde önemli gelişmeler kaydedildi. İzleyen tarihlerde diğer birçok Avrupa şehrinde de metro yapımı hız kazandı. Özellikle Moskova, Paris, Londra gibi gelişmiş şehirlerde de inşa edilen metrolar trafik sorununun çözümü için metro sisteminin ne kadar önemli olduğunu gösterdiler. Türkiye'de de örneğini gördüğümüz, İstanbul da1885 yılında yapılan Galata ile Karaköy arasındaki 600 metrelik tünel sistemi Türkiye'nin ilk dünyanın ise 3. metrosu sayılabilir. Her ne kadar da olsa günde ortalama 25 bin yolcu taşıyan bu sistem, o günlerde mevcut taşımacılığın önemli bir unsuruydu. Modern anlamda Türkiye de ilk metro sistemi ise Ankara'da 1960'lı yıllarda başlayan projelendirme çalışmalarından yaklaşık 40 yıl sonra 1997 yılında hizmete açıldı. İstanbul da 1985 yılında projelendirilen 4. Levent Topkapı metro hattı'nın bir bölümü olan Taksim- 4.Levent metro hattı çalışmaları 1992 yılında başladı. Eylül 2000'de son bulan bu çalışma 8 km'lik uzunluğuyla da dünyanın sayılı metroları arasında yerini aldı. 15 milyon nüfuslu İstanbul da 8 km'lik bir metro hattının ne kadar yeterli olduğu tartışıla dursun neden bu kadar geç yapıldığı da ayrı bir tartışma konusu oldu. İstanbul Metrosu'nun iyi ve kötü yönleriyle İstanbul ulaşımına ne kadar katkı sağladığı ortada; teknik donanımıyla da birçok Avrupa metrosunun üzerinde olduğu tartışılmaz. Peki bu ne kadar yeterli? Hepimizin bildiği gibi Avrupa'nın en metrosu olan İstanbul metrosu pek de bekleneni verememekte. Bu sorunu aşmak için yapılan çalışmalardan biri de biz İTÜ'lüleri pek yakından ilgilendiren "4.Levent-Ayazağa metrosu". Böyle bir projenin varlığından haberdar olduktan sonra Arıyorum ekibi olarak araştırmalarımıza başladık Taksim-4. Levent metrosu hizmete girdiği zaman çoğu İTÜ'lünün zihninden benzer düşünceler geçiyordu. Aslında metronun olmadığı inişi, çıkışı yürüyen merdiven ve koşan yolları da sayarsak Avrupa'nın uzun metroları arasında sayılabileceği gibi. Bunlar İTÜ sözlüğünde yerleşke hikayeleri olarak yerini alırken geçtiğimiz yıl atılan büyük bir adım yakında bunun hayal olmaktan çıkıp gerçeğe dönüşeceğini gösterdi. 4.levent-Ayazağa metrosunun toplam metro uzunluğunu 12 km ye çıkaracak olması İstanbul metrosunu Avrupa'nın en metrosu olmaktan kurtaramayacak olsa da; biz itü öğrencileri için dünyanın en uzun metrosu gibi görüneceği ve değer kazanacağı tartışılmaz. Peki, bu projeyi bizler için bu kadar değerli kılan ne? Bu soruya çoğumuzun farklı ve etkili cevaplar vereceği şüphesiz. Fakat hepimizin hemfikir olacağı konuları başlıklar halinde şöyle özetleyebiliriz. Sabah çalan saatimizin alarmını kapatmadan önce defalarca düşündüğümüz, çoğu zaman uykumuza devam ettiğimiz ve kâbuslar görerek uyandığımız, saatimize baktığımızda ise alarmın çalmasının üzerinden sadece birkaç dakika geçtiğini fark ettiğimiz bir konu: İstanbul da trafik sorunu. Bu sorunu biliyoruz ve onunla yaşamaya alıştık, bağışıklık sistemimiz ona göre gelişti ve İstanbul trafiğine çıkmadan önce yolluk bile hazırlar olduk. İstanbul da ki bu trafik karmaşasında, araç aktarımının azalması tek başına bir ağırlığa sahip olsa da, belirli bir maddi külfetten kurtulmak bu işin kaymağı denebilir. Ayrıca Taksime tek araçla ve yarı yarıya bir zaman kazancıyla ulaşmak gerçekten çok işimize yarayacağa benziyor. Güzel söylüyoruz da, bu proje ne zaman tamamlanacak sorusu sizleri de bizleri üzdüğü

7 Kasım 2005 Güncel 7 kadar üzecektir sanırım. Çünkü projenin toplam tamamlanma süresi olan 4 yıl şu an gazetemizi okuyan çoğu İTÜ öğrencisini mezun edecek gibi. Şimdiye kadar bahsetmediğimiz ancak en önemli olarak göze çarpan konu ise can güvenliği. Son yıllarda çoğu metro ve tünel benzeri yapılarda meydana gelen yangın, çökme ve benzeri doğal afet sonucu oluşan, insan hayatını tehdit eden olaylardan korunma adına yapılan çalışmalar açıkçası bizleri daha çok ilgilendirmekte. Olası felaket senaryolarının dilden dile dolaştığı şu günlerde, deprem bölgesi olarak ilan edilen İstanbul da her gün milyonları taşıyacak olan İstanbul metrosunun depreme ne kadar dayanıklı olduğu biliniyor mu acaba. Görüştüğümüz belediye yetkilileri yaptıkları inşaatın 9 şiddetindeki bir depreme dayanıklı olduğunu vurguladılar. Tünelin yer yüzeyine olan yüksekliğinin 22 ila 34 metre arası olduğunu söyleyen yetkililer, bu derinliğin ayrı bir önlem niteliği taşıdığını belirttiler. En alçak derinlik noktasının Fatih sultan Mehmet köprüsünün uzantısındaki otoyol yüzeyi olduğunu söyleyen yetkililer buradaki 14 metrelik derinliğin bir istisna olduğuna değindiler. Metro da gerçekleşebilecek olası bir kaza veya yangın durumunda, metrolardaki yangınlar genellikle duman çıkarmak suretiyle gerçekleşiyor, duman zehirlenmesinden meydana gelen can kayıplarının daha fazla olduğu ve bu yönde etkili önlemler alındığı da söyleniyor. İki yüz metrede bir bulunan emniyet tünelleri bu gibi felaketlerde yolcuların diğer hat tarafına geçmelerini sağlamak amacıyla yapılmış. Bu sayede mevcut hat tüneli dumandan temizlenirken yolcular diğer hat tünelinde güvende olacaklar. "Yapılan metro çalışması çevreye ne kadar duyarlı, bunun denetimi yapılıyor mu?" gibi sorulara gelince, metro çalışmasının ÇED raporu gerektirmediğini söyleyebiliriz. ÇED (Çevresel Etki Değerlendirmesi) nedir, ÇED raporu nedir? Belirli bir proje veya gelişmenin, çevre üzerindeki Rektörlük Yeni Rektörlük İnşaatı Ayazağa Metroİstasyonu için öngörülen alan önemli etkilerinin belirlendiği süree ÇED denir. Bu süreç, projenin çevreye olabilecek sürekli veya geçici potansiyel etkilerinin sosyal sonuçlarını ve alternatif çözümlerini de içine alacak şekilde analizi değerlendirmesidir. ÇED'in amacı; ekonomik ve sosyal gelişmeye engel olmaksızın, çevre değerlerini ekonomik politikalar karşısında korumak, planlanan bir faaliyetin yol açabileceği bütün olumsuz çevresel etkilerin önceden tespit edilip, gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamaktır. ÇED raporu ise gerçekleştirmeyi planladıkları faaliyetleri sonucu, çevre sorunlarına yol açabilecek kurum, kuruluş ve işletmelerin çevreye yapabileceği tüm olumsuz etkileri göz önünde bulundurarak, çevre kirlenmesine sebep olabilecek artık ve atıkların ne şekilde zararsız hale getirileceğini ve bu hususta alınacak tedbirleri belirten rapordur. Böyle bir projede ÇED raporunun gerekmemesi şüphesiz metronun planlanandan daha sürede tamamlanmasını sağlayacaktır. Ayazağa İstasyonu İTÜ Maslak Kapısı Ancak tasarım aşamasında ortaya çıkabilecek olumsuz durumların önceden belirlenerek etkisiz hale getirilmesi, gerekli tedbirlerin ortaya konulması ve olumsuz etkilerin minimize edilmesi gibi konularda ÇED raporu olmadan ne kadar başarı sağlanabilir, bilinmez. Teknik Bilgi 4.levent-Ayazağa metrosunun temeli 2005 yılının mart ayında atılmış. Şu an tek yönlü 270 toplam 540 metresi tamamlanmış olan metronun tüm uzunluğuysa 4300 metre olacak. Bu çalışma çift yönlü olduğu için 8600 metre tünel inşaatını kapsıyor. Toplam tünel uzunluğu ise ara geçişler güvenlik tünelleri ve triaj alanıyla birlikte metreye kadar ulaşabilir. 4.levent-Ayazağa metrosu için 3 ana istasyon düşünülmekte. Bunlar Seyrantepe, Sanayi ve Ayazağa istasyonları. Ayrıca Seyrantepe'de devam etmekte olan triaj alanı içinde ayrı bir istasyon planlanmakta. Bu istasyona Seyrantepe'den geçiş hattı yapılması düşünülüyor. Önümüzdeki yıllar da Sarıyer'e kadar uzatılması düşünülen metro için maddi kaynak sıkıntısı çekildiği de kulağımıza ulaşan haberler arasında. Projenin 2002 birim fiyatlarıyla maliyeti 71 trilyon olarak hesaplanmış. Bu rakam günümüz koşulları ve elektromekanik kısmı da düşünüldüğünde 180 milyon dolara kadar çıkabilir. İTÜ içerisinde gözümüze takılan, halı saha bitişiğinde ki çalışma ise bir şaft açım operasyonu. Şaft, yer yüzeyine açılan ve derinliği çalışmaya bağlı olan bir baca. İş makineleri bu açılan bacadan içeri girerek çalışmalarına başlıyorlar. İTÜ deki şaft çalışmasının duvarlarının yapımını İTÜ öğretim görevlisi Prof. Dr. Mete Tapan ve Yapı Teknik Daire Başkanı Mustafa Hamit Dinibütün üstlenmiş. Bu şaft açımı metro tünel inşaatı için çift yönlü ayna oluşturma amaçlı. Ayna, şaft açımından sonra makinenin kazmaya başladığı cepheye deniyor. Buradan sanayi ve Seyrantepe tarafına tünel inşaatı eş zamanlı ilerleyecek. Ayazağa'ya yapılacak olan istasyon için İTÜ'ye özel bir çıkış yapılması planlanmış. Yeni Rektörlük binasının yola bakan tarafına yakın olması düşünülen bu çıkış için nasıl bir güvenlik kontrolü yapılacağını bilmiyor olsak da, İTÜ içinde zaten belirli bir tartışılma potansiyeli olan giriş kontrollerinin önümüzdeki yıllarda daha sert bir şekilde gündemi geleceğini söyleyebiliriz. Ufuk Çavuş, cavusu@itu.edu.tr Harun K. Subaşı, subasih@itu.edu.tr

8 8 Güneþ Arabasý Kasým 2005 güneþe kanatlandýk ve arýba yollarda TÜBÝTAK ýn düzenlediði yarýþmada ÝTÜ yü Arýba ile temsil eden ÝTÜ Güneþ Arabasý Ekibi ile güneþ enerjisi ve Türkiye nin ilk güneþ arabasý yarýþmasý üzerine... Öncelikle güneþ enerjisine nasýl bakýyorsunuz? Türkiye'de güneþ enerjisinin uygulama alanlarýnýn arttýrýlmasý için yapýlmasý gerekenler sizce nelerdir? Þu su götürmez bir gerçek ki; dünyada petrol gibi fosil yakýtlar tükenmek üzere. Bu yüzden insanlar artýk alternatif enerji kaynaklarý üzerinde çalýþma yapmakta. Biz de bu projemizde alternatif sürdürülebilir enerji kaynaklarýnýn tanýtýmýný yapmaya çalýþtýk. Hiçbir ülke enerjisiz kalamaz. Türkiye de bu tür alternatif enerji arayýþlarýna girmek zorunda. Bu yüzden güneþ enerjisi de araþtýrýlmasý, desteklenmesi gereken bir enerji türüdür. Kaldý ki Türkiye'de güneþ enerjisi potansiyeli bakýmýndan iyi durumda olan bir ülkedir. Üstelik güneþ enerjisine geçmenin maliyeti de fazla deðildir. Güneþ enerjisinin önündeki temel problem þu; dünya üzerinde metrekareye 100 watt gibi bir güneþ enerjisi düþüyor. Laboratuar koþullarýnýn haricinde bu enerjinin ancak yüzde yirmisi çevrilebiliyor. Eðer yüzde yüz verimle çalýþýlabilse bile megawattlar düzeyinde enerji elde edebilmek için geniþ alanlara ihtiyaç var. Bizlerin yapabileceði þey insanlarýn dikkatini bu güneþ pillerine çekmektir. Fakat daha verimli güneþ pillerini üretmek için ciddi araþtýrma geliþtirme çalýþmalarýnýn yapýlmasý gerekir. Dünya'da güneþ enerjisinin kullanýlmasý ile yapýlan ileri düzeyde çalýþmalar var mý? NASA'da keþif uçaklarý üzerine bir çalýþma yapýlýyor. Sanýrým iki milyar dolarlýk bir bütçesi olan bir çalýþma. Sürekli havada kalan, atmosfer koþullarýndan etkilenmeyen bir keþif uçaðý üzerinde çalýþýlýyor. Ýmkânlar el verdiðince havada kalan, güneþ enerjisi ile çalýþan bir uçak. Özel askeri tesislerde ekstra enerji saðlamak için güneþ panellerinin kullanýldýðý biliniyor. Bu tür enerji potansiyellerin kullanýmýnda disiplinler arasý çalýþmanýn etkisi nedir? Disiplinler arasý bir çalýþma yapmak size ne kazandýrdý? Bizce disiplinler arasý bir çalýþma, olmazsa olmaz gibi bir þey. Makina, Elektrik-Elektronik, Uçak-Uzay ve Ýþletme fakülteleri olarak ortak çalýþtýk. Disiplinler arasý çalýþmalarda zor olan herkesin kendi iþini yapmasý. Bu konu hakikaten zorluk çýkarýyor. Bu da insanlarýn bakýþ açýlarýnýn farklýlýðýndan kaynaklanýyor. Disiplinler arasý çalýþma denen olayýn ana unsuru optimizasyondur. Belki bir mühendis tek baþýna bu çalýþmayý çýkarabilir. Ama farklý disiplinlerden farklý kiþiler çalýþýnca bu, birçok þeyin üstünkörü olarak geçilmemesi anlamýna geliyor. Sorunlar zamanýnda fark ediliyor. Biz birçok ayrýntýda diðer ekiplere göre üstün bir konumdaydýk. Örneðin aerodinamik konusunda çok iyiydik. Bu ekip nasýl baþladý, nasýl oluþtu? 2003 Eylül'de Bilim-Teknik dergisindeki yarýþma hakkýndaki yazýyý okuyup bu iþe karar verdik. Ekip yarýþma için kuruldu. TÜBÝTAK'taki yazýyý okuyunca Elektrik-Elektronik Fakültesi'nden 4 öðrenci iþe giriþtik. Sonra Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Dekaný ile görüþtük. Bizi öðrenci kulübüne yönlendirdi. Sonraki çalýþmalarda iki fakülte öðrencileri çalýþtý. Yaz tatilinden sonra Makine Fakültesi öðrencileri de projeye dahil oldu. Daha sonra Ýþletme Fakültesi öðrencileri ile bir organizasyon kurulu oluþturuldu Eylül'de de ekip fiili olarak çalýþmaya baþladý Ekipte son durumda kimler vardý, kadro nasýldý? Toplamda 35 kiþi var, dört fakülteden. Aðýrlýklý olarak Makine ve Elektrik-Elektronik Fakültesi öðrencilerinden oluþuyor. Çalýþma süreci nasýl geliþti? Ýlk toplantý 2003 Eylül'de yapýldý. Yaklaþýk 20 kiþi vardý o toplantýda. Orada alýnan kararlarla 4 alt grup kuruldu: mekanik, elektrik, aerodinamik, organizasyon. Önce yurtdýþýndan yapýlmýþ projeleri inceledik. Daha sonra uzun bir süre sponsor arayýþýyla geçti. Tabii ki bu konuda hepimiz çalýþtýk. Paramýza göre çalýþma yapmak zorundaydýk. Bu yüzden çok ciddi bir süre para bulmak için uðraþtýk. Daha sonra teknik konulara yöneldik. Fakat bu teknik iþler, grupta kimsenin tahmin etmediði kadar uzun sürdü. Bu yüzden araba yarýþmadan ancak bir gün önce hazýr hale geldi. Arabanýn oluþum sürecinde gruplar nasýl çalýþtýlar, hangi aþamada hangi ekip görev yaptý? Uçak uzaydan arkadaþlar aerodinamik konusunda neler yaptý diye sorarak baþlayalým Arabanýn çok yüksek süratlerde seyrettiði durumda hava sürtünmesinin etkisi artar. O yüzden biz arabanýn aerodinamik yapýsýyla ilgilendik. Yani arabaya karþýdan bakýldýðýnda, en geniþ alaný mümkün olduðunca dar tutmaya çalýþtýk. Bunlarý yaparken de mekanikçi arkadaþlarla beraber, arabanýn karakteristiðine göre þekil vermeye çalýþtýk. Kýrka yakýn kabuk deðiþimi yapýldý diyebiliriz. Aslýnda bir yandan kabuk tasarlanýrken diðer yandan güneþ gözeleri tasarlanýyordu, bir yandan da süspansiyon sistemi üzerinde çalýþýlýyordu. Yani disiplinler arasý çalýþma yaptýk. Bazen bizim istediðimiz, tasarladýðýmýz þeyler üretici firmalar tarafýndan karþýlanamadý.

9 Kasým 2005 Güneþ Arabasý 9 Elektrik Elektronik'teki arkadaþlarýn görevleri neydi? Yaptýðýmýz bir güneþ arabasýydý. Yani yegane enerji kaynaðýmýz Güneþ. Üzerinde durduðumuz en önemli nokta güneþ gözeleriydi. Bu gözelerin nereden alýnacaðý, boyutlarý, vs. konular üzerinde çok durduk. Bir firma belirledik. Sonra bu gözeleri aerodinamikçi arkadaþlarla araca uydurmaya çalýþtýk. Bu sýrada motorla da uðraþtýk. Yapýlan araþtýrma ve hocalarýmýzýn da desteði ile motor üretildi. Bu yarýþa özel bir motordu bu. Aküleri þarj eden bir devre gerekiyordu. Bu devreyi yurt dýþýndan aldýk. Bunun için de araþtýrmalar yaptýk. Yani genel olarak parçalar üzerinde çalýþtýk. Peki Mekanik grubu? Mekanik grubu genel olarak fren, süspansiyon, jant ve tekerlekler, þasi, direksiyon sistemi ve kokpit üzerinde çalýþtý. Yaptýðýmýz aracýn 3 tekerlekli olmasý biraz ilginç bir durumdu. Panellerden aldýðý enerjiyle pisti en hýzlý þekilde tamamlayacak bir araba tasarlamamýz gerekiyordu. Bunun için de süspansiyon sistemimizi çok iyi oturmak zorundaydýk. Yaptýðýmýz araþtýrmalar sonucunda öne ve arkaya en uygun süspansiyon sistemini kuruduk. Öne iki adet, arkaya da tek salýncak süspansiyon sitemini kurduk. Daha önce hazýr almayý planladýðýmýz parçalar bizim aracýmýza uymadýðý için bir çok parçayý yeniden tasarlayýp ürettirdik. Fren sistemine de ralli arabalarýnda kullanýlan sistemin bir benzerini kurduk. Fren disklerini motosikletlerden uyarladýk. Direksiyon sistemi de bir çok aþamadan geçti. Önceleri geride olan direksiyonun yeri, güvenlik sebebiyle deðiþtirildi. Direksiyon sistemimiz Renault 9'un direksiyon sitemiydi. Tabii ki biz bunu kendi aracýmýza uyarladýk. Yarýþ esnasýnda gördük ki, hiçbir aracýn manevra kabiliyeti bizim aracýmýz kadar iyi deðildi. Yaptýðýmýz þasi çok basit ve saðlam bir þasiydi. Yarýþtaki diðer araçlara göre çok daha hafif bir aracýmýzýn olmasýnýn sebebi ise karbon fiber þasi kullanmamýzdý. Bu teknoloji Formula 1 teknolojisiyle üretilen arabalarda kullanýlan bir sistem. Kurallara dahil edilen çarpýþma esnasýnda sürücünün canlý kalmasýný saðlayacak standartlarý saðlayan tek araba bizim arabamýzdý. Bunu da teknik ekip yarýþ öncesi kontrollerde dolaþýrken bize söyledi. En son 19 Eylül 2005 günü okul açýlýþýnda Maslak yerleþkesinde arabamýzý sürdük. Yol tutuþu, fren ve direksiyon çok uyumlu ve normal yollarda da gidecek kadar güven verici. Enerji sisteminde de bir sorun çýkmadý. Jantlarý da biz tasarladýk. Bunlarý üretmek için çok kaliteli bir alüminyum bulduk. Blok halindeki alüminyumu kestirmek için CNC atölyesi bulduk. Sonuçta bize özel bir jant ortaya çýktý. Diðer takýmlar motosiklet lastiði kullanýrken, biz güneþ arabalarýna özel tasarlanmýþ lastikler kullandýk. Yani mekanik olarak hiçbir parça hazýr alýnmadý. ÝTÜ'de yapýlabilecek her þeyi yaptýk. Ýþletme ekibi? Ýþletme ekibi mali sorunlarla ilgilendi. Önce kendimiz tanýmladýk, sonra kendimizi tanýttýk. Tanýtým etkinliklerini sürdürdük. Ýki yüze yakýn öðrenciyi ve aileyi yarýþa götürdük. ÝTÜ'nün size nasýl bir desteði oldu? ÝTÜ, bize YTL'lik bir bütçe ayýrdý. Laboratuvarlarý kullandýk. Hocalarýmýzýn da yardýmlarý oldu. Aslýna bakarsak bize bu yarýþma için hiçbir ayrýcalýk tanýnmadý. Bu okulda okuyan normal bir öðrencinin sahip olduðu haklarýn fazlasýný kullanmadýk. Bizim isteklerimiz bir þekilde karþýlanmaya çalýþýldý. Çalýþmalarý nerede yürüttünüz? Çalýþmalarýn büyük kýsmý Tuzla'da yürütüldü. Elektrik makineleri laboratuarýnda çalýþmalarýmýz oldu. Tuzla'da "Yonca-Onuk" tersanesi tasarýmýn çok büyük kýsmýnda, üretimin de tamamýnda yer aldý, destek verdiler. Elektronik ve mekanik aksam ise "Tekiþ Kalýp" isminde bir firmada yapýldý. Ayrýca arabanýn süspansiyon ve fren kýsýmlarý birer bitirme projesiydi. Bu yüzden hocalardan çok büyük yardýmlar aldýk. Yarýþmada genel kurallar nelerdi, sizden neler istendi? Türkiye'de ilk defa yapýlan bir yarýþma olduðu için, biz de yarýþmanýn normunu yarýþma yapýldýktan sonra gördük. Mesela yarýþmaya saatler kala yarýþma uzunluðu yarýya indirildi. Teknik denetimler yeteri kadar yapýlmadý. Bunun gibi pek çok aksaklýklar olmasýna raðmen biz ekip olarak orada olmaktan çok mutluluk duyduk. Hayatýmýzda yaþadýðýmýz en büyük heyecanlardan biriydi. Geceli gündüzlü çalýþmamýz bir þekilde kendini amorti etti. Teknik olarak istenenler nelerdi? Temel güvenlik kurallarýnýn saðlamasý istendi. Ayrýca haksýz rekabeti önlemek için enerji ile ilgili sýnýrlamalar da vardý. Bu ikisini saðlayan tüm ekipler yarýþa dahil oldu. Yarýþma sonrasýnda sýk sýk toplanarak yeni dönem planlarý yapan ÝTÜ Güneþ Arabasý Ekibi. Söyleþide bulunan arkadaþlar ve fakülteleri ise þöyle: Arda Tüysüz Elektrik-Elektronik Kaan Titiz Elektrik-Elektronik Ali Yýldýrým Elektrik-Elektronik Murat Bayramoðlu Uçak-Uzay Umut Doðan Makina Ahmet Burak Bali Makina Orhan Kösebay Makina Sayat Sahakoðlu Makina Alper Deniz Makina Arzu Olgun Ýþletme Cihangir Ertaban Ýþletme Yarýþma anýnda neler oldu? Bazý aksaklýklar oldu galiba? Yarýþ 30 Aðustos 2005 Salý günüydü. Bizim 27 Aðustos'ta kontroller için orada olmamýz gerekiyordu. Fakat biz arabayý hala tam olarak bitirememiþtik. O gece sabaha kadar motorun montajý ile uðraþtýk. Tersanede hocalarýmýzla sabahladýk. Sabah motoru denemeye karar verdik. Fakat ilk çalýþtýrmamýzla birlikte bir duman ve koku çýktý. Motor yanmýþtý. Hemen hocalarýmýza danýþtýk. Arabayý piste götürelim bari orada dursun dedik. Motor sökülüp sargýcýya gitti. Sargýcý o motoru 29 Aðustos'a yetiþtirdi. Bu arada sýralama turlarýný kaçýrdýk. Sonuncu olarak baþlamayý göze aldýk. Test yapamadýk. Pazartesi günü motor geldi ve saat 9:10'da araba ilk defa yürüdü. 9:30 da arabayý kapattýk. Salý sabahý, yarýþ günü 10:00'da arabayý teslim ettik. Yarýþ baþlayýnca yaklaþýk bir buçuk km gittikten sonra araba bozuldu. Sürüþ açýsýndan araba nasýldý? Araba diðer arabalara göre yavaþ kalkýyordu. Fakat son hýzý gayet iyiydi. Bu yüzden baþta geride kalsak da düzlüðün sonunda diðer arabalarý yakaladýk. Fakat yokuþu týrmanýrken araba gitgide yavaþladý. Daha sonra da koku ve dumanlar çýktý. Diðer arabalarý inceleme þansýnýz oldu mu? Onlarýn özellikleri nelerdi? Aslýnda mekanik açýdan ve aerodinamik açýdan favori takým bizdik. Yarýþý kazanan takým bile bizi favori gösteriyordu. Fakat bazý þeyler planlandýðý gibi gitmedi. Belki ilk senemiz olduðundan, belki zamanýmýzýn yetmediðinden... Ama asýl acý olan, aracýn yarýþtan sadece iki gün sonra Maslak'ta açýlýþta sorunsuz, gayet güzel çalýþmasýydý. Ýnsan düþünüyor; iki gün önce bitirseydik belki size þu an þampiyon arabanýn hikayesini anlatýyor olacaktýk. Artýk yapmamýz gereken burada öðrendiklerimizi bizden sonra gelenlere aktarmak olacak. Bunu yapabilirsek asýl hedefe ulaþmýþ olacaðýz bence. Yunus Bey -OTAM (ÝTÜ Otomotiv Teknoloji AR- GE Merkezi) Koordinatörü - dedi ki; "Siz pastayý yaptýnýz; bir tek kremasý eksik kaldý. Krema da zaten saðlýða zararlýdýr." Biz hakikaten yapýlmasý gerekeni yaptýðýmýza inanýyoruz. Birincilik önümüzdeki yýllarda gelecektir. Sizce TÜBÝTAK'ýn pist seçimi nasýldý? O pist bu tür bir yarýþma için uygun muydu? Çünkü tek arabanýn haricinde yarýþý tamamlayan olmadý. Pek de uygun bir pist olmadýðýný gördük; fakat biz bu aksaklýklarý yaþamasaydýk bizim arabamýz da o pisti kaldýrabilecek bir arabaydý. Araçlar tasarlanýrken pist bilgisi vardý. Yani herkes bu piste göre tasarladý aracýný. Eðer daha çok aracýn bitirmesi isteniyorsa, ya pist deðiþtirilecek, ya da enerji kýsýtlamalarý biraz deðiþtirilecek. 2. yarýþmaya ayný arabayla mý katýlacaksýnýz? Mevcut araba üzerinde önümüzdeki süreçte iyileþtirilmeler yapýlacak. Ýkinci bir arabanýn yapýlmasý da gündemde. Bu tarz çalýþmalara katýlmayý düþünen arkadaþlara neler tavsiye edersiniz? Ekibimizin, bu çalýþmaya baþlamadan önce gerçekten konu hakkýnda bir bilgisi yoktu. Ne bu arkadaþlar daha önce bu tür bir projede yer almýþlardý, ne de önümüzde bitmiþ bir güneþ arabasý örneði vardý. Yani hakikaten zor bir þey yaptýk. Bundan sonrasý daha kolay olacak. Artýk firmalara sponsorluk için gidip "Biz güneþ arabasý yapýyoruz" dediðimizde "Haha, geceleri ne yapacaksýnýz" demeyecekler; tam tersi "Hadi ya, geçen sene de yapýlmýþtý" diyecekler. Bu bile bizim için bir baþarý oldu. Tavsiyemiz, eðer bu gibi projeler yapacaklarsa öncelikle kendilerine sponsor bulsunlar. Fatih Avcý, avcifat@itu.edu.tr

10 10 Asırlardır Çağdaş Kasım 2005 İstanbul Teknik Üniversitesi'nde Hesaplamalı Bilim ve Mühendislik Eğitimi ve Türkiye'nin ilk Süper Bilgisayarı 1980'li yıllara kadar bilim ve/ya mühendislik eğitim ve öğretimi ile bu alanlardaki araştırmalar ya teorik ya da deneysel olarak gerçekleştirilmekte idi. Bilgisayar teknolojisindeki gelişmeler sonucu bu iki yolun dışında üçüncu bir yol olarak "hesaplamalı (computational)" bilim ve mühendislik eğitim ve öğretimi yapılmağa ve yine hesaplamalı olarak araştırmalar da yapılmağa başlandı. Hesaplamalı bilim veya mühendislik kolayca kabul edilmedi. Hala, azımsanamayacak sayıda bilim insanı hesaplama yolu ile bilim veya mühendislik olamayacağına inanmaktadır. Oysa hesaplamalı bilim (computational science) çok hızla gelişmekte ve bu gün önde gelen üniversitelerin çoğunda "Hesaplamalı Bilim" lisans programları açılmaktadır. Bu lisans programları tamamen bağımsız birer program ve/ya bölüm olabileceği gibi matematik ve bilgisayar mühendisliğinden belli sayıda dersler alınarak bir bilim veya mühendislik programı hesaplama ağırlıklı olarak da yürütülebilmektedir. Artık, hesaplamalı fizikten hesaplamalı finansa, hesaplamalı kimyadan hesaplamalı sosyolojiye kadar değişen programlar veya uzmanlık alanları görmek mümkündür. Lisans düzeyindeki gelişmeler hızla devam ederken benzer fakat daha uzun süredir devam eden lisansüstü "hesaplamalı bilim (mühendislik)" programları da artık ciddi bir şekilde tanınmağa başlamış durumdadır. Türkiye'de ilk Hesaplamalı Bilim ve Mühendislik lisansüstü programı İ.T.Ü'de Bilişim Enstitüsü'nde 2001 yılında başladı ve halen bu alandaki en büyük ve gelişmiş programdır akademik yılı itibari ile 39 yüksek lisans, 35 doktora öğrencisi olmak üzere toplam 74 öğrenci programa aktif bir şekilde devam etmektedir. Hesaplamalı bilimi uygulamalı matematik veya sayısal yöntemlerle eşdeğer tutmamak gerekir. Kuşkusuz hemen hemen her bilim veya mühendislik dalı belli düzeylerde sayısal yöntemleri kullanmaktadır. Hesaplamalı bilmin bir tanımını verebilemek için önce bir kaç tanım yapalım. Bilgisayar Bilimleri: Bilgisayar algoritmaları, programlama dilleri ve makinalarını inceleyen bir dal. Bilgisayar Mühendisliği: Bilgisayarların tarasım ve üretilmesi ile ilgili bilim dalıdır. Hesaplamalı Bilim (ve Mühendislik) : Bilgisayar Bilmleri ve matematikten (özellikle uygulamalı matematik konularından) ciddi bir şekilde yararlanarak ve bilgisayarı araç olarak kullanarak bilim veya mühenislik problemlerini çözmeğe çalışır [1]. Tanımdan da anlaşılacağı üzre Hesaplamalı Bilim, uğraşılan bilimsel ve/ya mühendislik problemini daha iyi algılayabilmek, problemi doğru bir şekilde matematiksel olarak modellemek ve eldeki modeli bilgisayar yardımıyla çözdükten sonra elde edilen çözümü irdelemeyi gerektirir. Çözümün daha iyi anlaşılması için görselleştirme araçlarından da ciddi bir şekilde yararlanma söz konusudur. Hesaplamalı bilim daha ziyade çözümünün analitik olarak ifadesinin çok zor ya da imkansız olduğu gerçek hayat problemlerini sayısal olarak çözme çabaları sonucu ortaya çıkmıştır. Bu durumda hesaplama aracı olarak kaçınılmaz bir şekilde Süper Bilgisayarlar devreye girmektedir. Süper bilgisayar ifadesini tanımladan önce bir kaç tanım yapmakta fayda vardır. Paralel işlem/bilgisayar: Bilgisyar dilinde paralel işlem denildiğinde veya paralel bilgisayar denildiğinde belli olayların aynı anda yapılması kastedilmektedir. Bu olaylar ise aşağıdakilerden biri olabillir: - artimetik işlemleri, - mantıksal işlemleri (karşılaştırma işlemleri), - belleğe erişim işlemleri ve - girdi-çıktının (I/O) paralel yapılma işlemi. Parallelik iki farklı seviyede olabilir. - İş seviyesinde: Birden fazla birbirinden bağımsız iş paralel olarak (aynı anda) bilgisayar sisteminde gerçekleştirilebilir. - Program seviyesinde: Bir tek problemin farklı birimleri aynı anda bilgisayar sisteminde gerçekleştirilebilir [2]. Çok işlemcili sistemler (multi processor systems): Bir bilgisayarın birden fazla merkezi işlem birimini (central processing unit, CPU) barındırması durumudur. Yoğun paralel işlemciler (massively parallel processors, MPPs): Çok yüksek sayıda merkezi işlem birimi ve iligili donanımlarının (ara bağlantılar, bellekler, kontrol mekanizmaları vs) bir arada bulundurulduğu sistemlerdir. Öbek bilgisayarlar (cluster computers): Bağımsız olarak işlev görebilen birden fazla bilgisayarın yüksek hızlı haberleşme ağları ile birbirlerine bağlanarak oluşturulduğu sistemlerdir(basit bir örnek olarak bir öğrenci bilgisayar laboratuarı verilebilir). Bu tanımlar ışığında Süper Bilgisayar basit olarak; yoğun paralel işlemciler, yüksek başarımlı vektör işlemciler ve öbek bilgisayarların oluşturduğu sistem (her bileşen olmak zorunda değil) olarak tanımlanabilir. Süper bilgisayarlar bilimde, deney ve hesaplamayı birleştiren hesaplamalı bilim gibi yeni metodolojilerin oluşmasını sağlamıştır. Günümüde süper bilgisayarlar saniyede yüzlece trilyon işlem yapar hale gelmiştir. Örneğin, dünyanın en hızlı süper bilgisayarı saniyede 136,8 trilyon kalıcı işlemle Amerika'da Lawrance Livermore National Laboratuary isimli ulusal laburatuarın kullanımındadır (teorik sınır bu rakamın üzerinde olup adı geçen makina için saniyede 183,5 trilyon işlemdir) [3]. Peki, ne tür problemler için süper bilgisayar kullanılmaktadır? Kullanım alanları aslında hemen hemen her bilim dalı ve mühendislik alanı dersek çok fazla abartılı olmayacaktır. Zira aşağıdaki listede verilen bazı uygulama alanları bu kanımızı güçlendirmektedir. 1. Hava tahminleri: Günümüde yapılan hava tahminleri ancak 4-5 gün için geçerlidir. Daha uzun süreler, 8-10 gün gibi, için yapılma gerekliliği kaçınılmazdır. Zira hortum gibi olayların daha iyi anlaşılabilmesi için lokal doğrusal olmayan modellerin kullanılması gereklidir. 2. İklim modelleme: Global ısınma gibi hepimizi yakından ilgilendiren (en azından umuyoruz) olaylarda iklim davranışlarının uzun süreli incelenmesi 3. Mühendislik: Uçak tasarımından, araç tasarım ve çarpışma testlerine, deprem yıkım senaryolarından, nükler serpintiye kadar geniş mühendislik

11 Kasım 2005 Asırlardır Çağdaş 11 uygulamaları 4. Malzeme bilimleri: Yüksek sıcaklıktaki süper iletkenler, yarı iletken cihaz simülasyonları, özellikle inşaat sektörü için hafif ve dayanıklı malzeme tasarımı 5. İlaç tasarımı: İlacın etkisinin tahmini için simülasyon yapmak. Bunun için büyük moleküllerin özelliklerinin ve konfigürasyonunun bilinmesi gerekir. 6. Plasma fiziği: Geleceğin ucuz ve bol enerji kaynakları için plasma füzyon cihazlarının incelenmesi 7. Ekonomi: Karar vermeyi yönlendirmede kullanılacak ekonomik projeksiyonlar. Borsa davranışının tahmini. 8. Astrofizik: Yıldızların içyapılarının modellenmesi. Supernova'nın simülasyonu. Uzayın yapısının modellenmesi. 9. Savunma sanayi: Şavaş oyunları simülasyonu. Şifre kırma. Füze yörüngesi izleme. Yukarıdaki listede görüleceği üzre süper bilgisayarların kullanımını gerektiren pek çok alan mevcuttur ve teknolojik gelişmelerin birçoğu da bu tür teknolojileri etkin bir şekilde kullanmaya baglıdır. Ayrıca çevremizdeki olayları daha iyi anlamak da yine bu teknolojileri etkin olarak kullanmakla mümkündür. Hesaplamalı Bilim ve Mühendislik yüksek lisans ve doktora programının ihtiyacı olarak ilk süper bilgisayar 2002 yılında oluşturuldu. 16-işlemcili ortak bellekli olan bu ilk süper bilgisayarın gücü ortak bellekli olarak 2003 yılında 2 katına (ilave 16 işlemcili ortak bellekli sistem), toplamda ise 80 işlemcili bir sisteme geçildi (48 işlemcili diğer sistem dağıtık bellekli) çıkarıldı yılında Linux işletim sistemi tabanlı 112 adet dağıtık bellekli sistem ilavesi ile İ.T.Ü. Bilişim Enstitüsü bünyesinde yaklaşık 200 islemcili bir süper bilgisayar hesaplamalı çalışan bilim insanlarının kullanımına açıktır. Üniversitemiz bünyesinde bulunan diğer çok işlemcili sistemler ile İ.T.Ü'nin sahip olduğu hesaplama sisteminin gücü saniyede 1 trilyon işlem (1 Tera floating point operations per second) civarındadır. Bu sisteminin neredeyse tamamı GRID teknolojileri ile tek çatı altında toplanarak bir süper bilgisayar gibi hizmet verecek durumdadır. Detaylar için adresine bakılabilir. SOSYAL KÜLTÜREL MERKEZ İTÜ Sosyal ve Kültürel Merkez (SKM), İstanbul Teknik Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu'nun bünyesinde sosyal etkinlikleri hazırlamayı kendine görev edinmiş kurum. Pekçoğumuzun haberdar dahi olmadığı SKM, aslında hepimiz için büyük önem taşıyor. Öncelikli hedef kitlesi üniversiteye yeni başlamış öğrenciler olsa da aslında tüm İTÜ'lülere yönelik sosyal etkinlik düzenlemek için özveriyle çalışıyor Sosyal ve Kültürel Merkez. Üniversiteye yeni gelenler için kente uyumu kolaylaştıracak, üniversite yaşamının güzellikleriyle karşılaşmalarını sağlayacak etkinlikler, kent turları, konserler; üniversiteye uyumu çoktan sağlayabilmiş diğer İTÜ'lüler içinse konferanslar, toplantılar ve kampanyalar yine Kurucu Koordinatör Mine Canıtez Özpay'ın önderliğinde bu yıl 11. yaşını dolduran SKM'nin işlevleri arasında. SKM, düzenlediği kurslarla öğrencileri ilgi alanları doğrultusunda yönlendirirken, etkinlikleriyle de onları üniversite yaşamının stres ve yorgunluğundan arındırmayı amaçlıyor. Ayrıca Yabancı Diller Yüksekokulu'nun spor takımlarını oluşturarak öğrencilere İTÜ içindeki yarışmalarda Yabancı Diller Yüksekokulu'nu temsil etme şansını da veriyor. Geçen yıldan da hatırlayabileceğiniz, Sosyal ve Kültürel Merkez'in başarıyla sonlandırdığı kampanyalardan biri de Bamteli'nin yaratıcısı Tayfun Talipoğlu ile ELELE Bilgisayar ve Kitap Toplama Kampanyası idi. Genel olarak amacı bilgisayarla tanışamamış, imkanı olmayan okullara kullanılmayan -ancak çalışır durumda olan- bilgisayarlar göndermek, kitap Bu yıl alımı planlanan yaklaşık 200 ilave işlemci ile sistem kapasitesi 2 katından biraz daha fazla bir duruma gelecek olan İ.T.Ü süper bilgisayarı Türk endüstrisinin de kullanınımına açılarak İ.T.Ü'nin teknolojik olarak ülkemize katkılarını sürdürmesine ciddi bir destek vermiş olacaktır. Süper bilgisayara sahip olmaktan çok onu etkin bir şekilde bilim ve mühendislik uygulamalarında kullanabilen bilim insanlarının çokluğu ile sistemi güncel olarak yönetme becerisine sahip teknik elemanların varlığı daha önemlidir. Bu bağlamda Hesaplamalı Bilim ve Mühendislik Programı bir yandan teknik bilgi düzeyi yüksek bireyler yetiştirirken diğer yandan bu alandaki araştırmacılara desteklerini sürdürmektedir. İ.T.Ü'nin süper bilgisayarı; hesaplamalı kimya, fizik, finans ve akışkanlar mekaniği alanları başta olmak üzere yakalaşık 30 grup ve 120 civarında kullanıcıya hizmet etmektedir. KAYNAKÇA: [1]. Scientific Computing with an Introduction with Parallel Computing, G. Golub ve J. M. Ortega, Academic Press Inc., [2]. David W. Walker, "Parallel Processing" ders notları. [3]. Van Dumlupınar İlköğretim OKulu ihtiyacı olan okullara ise kitap yardımı sağlamak olan bu kampanya İTÜ'lülerin sosyal anlamda ne kadar duyarlı olduklarını gösterdi. 50 bilgisayar ve çok sayıda bilgisayar donanımının yanı sıra 23 koli kitap da kampanya kapsamında çeşitli illere gönderildi. Aynı zamanda bir sınıfa da ilk dönem boyunca kullanabilecekleri tüm kırtasiye malzemeleri armağan edildi. Prof. Dr. Hasan DAĞ

12 12 eprem doğal afetler bizlerle kayıp Söyleşi çığ dağ kazası sel Kasım 2005 Sivil toplum örgütlerinin toplum için ne kadar önemli olduğunu bir çoğumuz bilir, çünkü bir çok konu hakkında toplumu bilinçlendirerek yaşam kalitesini yükseltirler. Anadolu'nun coğrafi yapısı sebebiyle arama kurtarma dernekleri ise sivil toplum örgütleri içinde en çok göze çarpanlardandır. Örneğin 17 Ağustos 1999'da Düzce'de meydana gelen depremde yaşanan can kaybının fazlalığı, o dönemde arama kurtarma derneklerinin azlığı ve insanların yeterli derecede bilinçli olmamasına bağlıdır. Böyle bir yıkımdan sonra toplumumuzun bu konu hakkında duyarlılığı artmıştır. Bir çok kamu kuruluşunda ve özel iş yerlerinde deprem tatbikatları yapılarak, eğitimler verilerek halk bilinçlendirilmiştir. İstanbul Teknik Üniversitesi de bu konu hakkında bir çalışma yapmıştır. Öyle ki üniversitemize 2002 yılında girenler kayıtta sorulan şu soruyu hatırlayacaktır: Acil durum göreviniz ne olsun, arama kurtarma mı, lojistik mi yoksa ilk yardım mı? Ben de bu soruyla karşılaşan öğrencilerden biriydim. Bu soruya arama kurtarma cevabını verdim ve cevap verirken bu konu hakkında eğitim alacağımı düşündüm. Maalesef düşündüğüm gibi olmadı ve İTÜ öğrenci kimliğimde o yıl giren arkadaşlarımda olduğu gibi acil durum görevi ibaresi bulunmasına karşın üniversitemiz hiç bir eğitim vermedi. Bu eksiklikten yola çıkarak, bu sayımızda Türkiye'nin önde gelen sivil toplum örgütlerinden olan Akut Arama Kurtarma Derneği'ni tanıtmak istedik. Misyonlarının dağcılık veya diğer doğa sporlarında meydana gelecek kazalarda, doğal afetlerde can kaybını en aza indirmek ve bu konular hakkında toplumu bilinçlendirmek olduğunu söyleyen Akut Arama Kurtarma Derneği Başkanı Nasuh Mahruki ile bir söyleşi yaptık

13 Kasım 2005 Söyleşi 13 Akut'un kuruluş hikayesi nedir? 1994 yılında bir dağ kazası sonucunda yüz kadar dağcı Bolkar Dağları'nda arama kurtarma çalışmalarına gitmişti. Arama kurtarma çalışmasına bölgedeki köylüler, jandarma ve helikopterler de katılmıştı, fakat dağcılar kurtarılamadı. Kaybolan iki dağcıdan birinin cesedi sekiz ay sonra bulundu diğeri ise hala kayıp. Bu olaydan sonra on kadar dağcı oturduk ve dedik ki " Türkiye'de artık daha çok genç doğaya çıkıyorsa ve bir dağda ya da doğa koşullarında bir kaza gelecekse başlarına bunlara sadece dağcılar yardım edebilir.". Yani biz kendi kendimize yardım etmek için örgütlenmeye karar verdik yılının Kasım ayında verdik bu kararı yılı bu örgütlenmeyi nasıl yapacağız diye düşünerek geçti ve dernek kurmaya karar verdik. Sonuç olarak Akut adında bir dernek kurduk. Bu sırada şunu fark ettik: Türkiye'nin %92si deprem riski taşıyor ve nüfusun %98i bu bölgelerde yaşıyor.bu bölgelerin bir kısmı aynı zamanda her yıl veya birkaç yılda bir aşırı yağış nedeniyle seller yaşıyor ve heyelan oluşuyor.türkiye doğal afetlere açık bir ülke. O zaman dedik ki " Becerilerimizi bu ülkede bulunan herkes için kullanalım. Depremse depreme, selse sele, büyük kazaysa kazaya gidelim.". Akut üyelerinde ne gibi özellikler arıyorsunuz? Herkesin bir takım evraklar doldurması gerekiyor. Genelde kullandığımız cümle "Vatanını, milletini seven herkes Akut'a üye olabilir.". Sonuçta yaptığımız iş, vatan için sorumluluk duygusuyla yardım etmek, destek olmak. Sosyal sorumluluk duygusuna sahip olan ve kendisini arama kurtarma alanında geliştirmek isteyen herkese kapımız açık. İllaki herkes enkazların altına girecek, iplerle kayalardan adam indirecek, karda kışta dağlara tırmanacak diye bir kural yok. Sonuçta bizim bu işi yapacak kuvvetli elemanımız var, ama geri planda, insan kaynaklarında, kaynak yaratmasında, lojistiğinde çalışacak insanlara da ihtiyaç var. Akut şu ana kadar uyguladığı projelerde amacına ulaştı mı? Tabi. Akut çok başarılı bir sivil toplum örgütü.1999 ve 2000 yıllarında TSK ile Türkiye'nin en güvenilir kurumu seçildi, ama bu işin bir sonu yok. Çarpık kentleşme, dere yataklarına köyler, kasabalar kurulduğu için heyelan riski, çığ tehlikesi, doğaya daha fazla kişinin çıkması ve kaza riskinin olması yüzünden böyle bir kuruluşa ihtiyaç var ve biz iyi bir örnek olmaya çalışıyoruz. Bunu başardığımıza inanıyorum. 17 Ağustos depreminde arama kurtarmayı misyon edinmiş olan dernek sadece Akut idi ve şu an neredeyse beş yüz tane arama kurtarma derneği var. Şimdiye kadar halk tarafından en çok ilgi gören projeniz hangisiydi? Arama-kurtarma çok muhtelif bir olay. Mesela Göynük Kanyonu'nda kaza geçirmiş ve bacağı kırılmış bir çocuğa yardım ediyorsunuz ve sadece ailesi bunu görüyor; çığ altında kalmış genç bir dağcıya yardım ediyorsunuz, ailesi ve dağcı camiası bunu görüyor; ya da Kocaeli'nde yaylada kaybolmuş bir çocuğu buluyorsunuz yine yalnızca aileler bunun farkına varıyor. Yani yaptığımız çalışmaların farkına çok az kişi varıyor ve çok küçük kitlelere yayılıyor. Fakat kitlesel afetlerde, mesela Adana-Ceyhan 1998 depreminde veya 17 Ağustos depreminde, çok sayıda kişi farkınıza varıyor. Kamuoyunun bizi en çok tanıdığı olay 17 Ağustos depremi. Onun dışında Akut Anadolu Tırı projesi ile 81 ili dolaştık ve yaklaşık bir milyon kişi tırımızı ziyaret etti, çok sayıda seminer ve film gösterimi oldu, kitapçıklar dağıttık. Dört aylık bir projeydi ve kamuoyu Akut'u daha yakından tanıdı. Akut doğal afet dönemleri dışında ve doğada kaybolanları arama kurtarma faaliyetleri haricinde neler yapıyor? Akut'un yaptığı bir dolu açılım var. Örneğin acil durum yönetimi hakkında eğitim ve danışmanlık hizmetleri veriyoruz. Toplum Afet Müdahale Takımı (TAMT) eğitimini birçok kuruma vermiş durumdayız. Polislerle, jandarmayla, belediyelerle çalışmalarımız oluyor. Genç Akut Üyesi adı altında 3-4 yıllık bir projemiz var yaşlarındaki genç kardeşlerimize Akut'un temel değerlerini, saygı ve sosyal sorumluluk gibi değerleri aktarmaya çalışıyoruz. Akut herhangi bir operasyonda zorluklarla karşılaşıyor mu? Genelde operasyonun teknik problemleri dışında başka problemlerle uğraşmıyoruz. Genellikle bizi çağıranlar Akut'un yardım ve desteğine ihtiyaç duyduğu için çağırıyor. Operasyonları hep bir mülki idare ile ilişkili, işbirliği içinde yaptığımız için bir problemle karşılaşmıyoruz. Akut'un bu kadar tanınmasındaki en önemli sebep nedir, 17 Ağustos depremi mi? Evet. İnsanların en zor anlarında hiçbir karşılık beklemeden yanlarında yer almasıdır. Örgütlü bir yapı olarak verdiği sözü yerine getirmesi, tutamayacağı sözü vermemesi, ağzından çıkan kelimeye dikkat etmesi, yalan yanlış şeyler söylememesi Akut'u güvenilir bir kurum haline dönüştürdü. 17 Ağustos depremi aslında seksen dördüncü arama kurtarma görevimizdi. Depremde bu çocuklar, karşılıksız olarak devlet kurumlarının bile hazırlıksız yakalandığı bir dönemde kendi örgütlenmelerini yapmışlar, kimseden izin almadan bölgeye gitmişler, bütün organizasyonu yapmışlar, başka insanları da örgütlemişler ve arama kurtarma çalışmaları yapmışlar diye düşündürdü. O andan itibaren Akut en iyi şekilde tanındı ve en iyi seviyeye geldi. Akut'un medya ile çok iç içe olduğunu düşünen kişiler var, bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Medya konusu Türkiye'de kimsenin kontrol edebileceği bir konu değil. Medya tamamen bağımsız bir güç olarak gösteriliyor, hatta yasama, yürütme, yargıdan sonra dördüncü büyük güç olarak adlandırılıyor. Hukuğun dışında ve hemen hemen üstünde, hukuk tarafından kontrol edilemeyen bir güç.medya sizi istediği zaman kullanıyor, istediği zaman devre dışı bırakıyor. Biz de bunu anlamakta zorlandık aslında yıllarında çok üst düzeye gelmişken ondan sonraki süreçte saçma sapan şeylerle karşılaştık. Ne medyanın gözünde büyümek ne de saçma sapan laflarla taşlanmak istedik. Sadece süreci yürütmeye çalıştık. Akut'un farklı şehirlerdeki ekiplerinin durumu nasıl, başka ekipler kurulacak mı? İstanbul merkez olmak üzere Ankara, Antalya, Marmaris, Kocaeli Bingöl, Niğde, Olimpos olmak üzere Akut'un sekiz ekibi var ve bu ekipler kendi bölgeleri için oldukça yeterli, ama koca bir coğrafya için tabiî ki yeterli değil, bizim böyle bir iddiamız da yok zaten. Önemli olan Akut'un iyi bir model olarak her zaman en üst seviyede olması ve Türkiye'nin diğer coğrafyalarında çalışma yapmak isteyen gönüllü bireylerin kendi örgütlerini kurmaları için onlara yardım etmesidir. Başka türlü zaten olmaz. Türkiye'nin tamamını acil durum yönetimi haline getirerek sorunları çözemezsiniz. Önümüzdeki dönemde Akut'un planladığı bir proje var mı? Tır projesinden çok büyük bir verim aldık. Çünkü kamuoyunun bilmediği birçok şey var ve biz bunları kamuoyuna aktarmayı başardık. Bunun devamını getirmek istiyoruz. Özellikle doğal afetler öncesi önlem konusunda son derece bilinçsizler. O yüzden bu konuya arama kurtarmadan daha çok önem veriyoruz. Çünkü bu durunda arama kurtarmaya daha az ihtiyaç duyulacak. Anadolu Tırı projesini tekrar yapmayı planlıyoruz, tabi bu sefer beş yıl sürecek ve bütün ilçeleri gezecek. Önlem aşamasını anlatmak ve kişisel olarak alacakları önlemleri anlamalarını sağlamak üzere bir sistemimiz var. Sonuçta bir milyon kişiye ulaştığımız projeyi belki on milyonlarca kişiye ulaştırmayı başaracağız. Şu anki en büyük hedefimiz bu. Hatice Gökcan, gokcan@itu.edu.tr -Operasyon fotoğrafları Akut Arşivi nden alınmıştır. Nasuh Mahruki Fotoğrafları: Fatih Avcı

14 14 Asırlardır Çağdaş Kasım 2005 bilgi işlem daire başkanlığı BİDB, İTÜ'de öğrencilere, akademisyenlere ve idari personele güncel bilişim teknolojilerini sunmak ve bunları mümkün olduğu kadar yaygın ve bilinçli bir şekilde kullanılmasını sağlamaya çalışmaktadır. Bu anlamda BİDB dinamik yapılanmayı, değişimlere açıklığı, güncel uygulamaları takip etmesi ile Türkiye'de öncü olmayı kendine ilke edinmiştir. Kısaca İTÜ BİDB'nin tarihçesine göz atarsak; geçmişi 1964 yılında kurulan İTÜ Hesap Merkezi'ne dayanmaktadır yılında IBM 1620 sistemleri ile başlayan teknoloji yolculuğu, 1974 yılında Borruoughs 3700 sistemine, 1982 yılında da IBM 4341 ve 4331 sistemlerine yerini bırakmıştır yılına kadar main frame mimarisine dayanan çözümler sunan BİDB bu yıllarda istemci/sunucu modelli yapıya geçmiştir. Bunlara paralel olarak ilk defa 1988 yılında Avrupa Akademik Araştırma Ağı'na bağlanan İTÜ, bugün 100Mbps dış bağlantı ve Gigabit hızlarında çalışan yerel ağ omurgası, birçok sunucu ve sistemi bünyesinde barındıran gelişmiş altyapısıyla hizmet vermektedir. Geçen yıl yapılan alt yapı yatırımıyla İTÜ'nün ağ omurgası güçlendirilmiş, e-posta, web ve diğer hizmetleri veren sunucular yenilenmiş, ayrıca fakültelerin bilgisayar lablarında kullanılan 1000'e yakın bilgisayar yenileriyle değiştirilmiştir. Bu yatırımlarla birlikte 2001 yılından beri BİDB bünyesinde kullanılmakta olan Ağ Depolama Alanı (SAN - Storege Area Network) yenilenmiş ve toplam kapasiteleri 10 TB'a çıkarılmıştır. BİDB, Cisco CNAP Akademi ve Microsoft IT Academy eğitimleri ile IT eğitimleri sektöründe de faaliyet göstermektedir yılında tüm dünyada geçerliliği olan Cisco CNAP eğitimlerine başlamış ve bugüne kadar 4000'den fazla öğrenci kursları tamamlamıştır yılında İTÜ CNAP Bölgesel Akademi olarak kendine bağlı diğer akademilerin açılmasına öncülük etmiştir yılında İTÜ CNAP Akademisi Avrupa 5.'incisi (Türkiye 1.'incisi) olmuştur. Microsoft IT Academy ise 2001 yılında eğitimlere başlamıştır. IT Academy kapsamında.net Yazılım Geliştirme uzmanlığı, Microsoft Sistem Yöneticiliği ve SQL Veritabanı geliştirme eğitimleri verilmektedir. İTÜ IT Academy bugüne kadar 1000'den fazla mezun vermiştir yılının başında ise BİDB'nin kendi bünyesinde geliştirilen Linux Sistem Yöneticiliği eğitimlerine başlanması planlanmaktadır. Bu kurs temel Linux kullanımı, Linux üzerinde mail, web gibi ağ servislerinin kurulum, yapılandırma ve yönetimi ile sistem ve ağ güvenliği konularını kapsayacaktır. Benzer bir çalışma Ofis programları için de planlanmaktadır. İç yapısına bakıldığında İTÜ BİDB'nin dört temel bileşenden oluştuğu görülür. Yarı zamanlı öğrencilerden oluşan 7/24 Help Desk birimi, Yazılım Geliştirme Grubu, Sistem Destek Grubu, Ağ Hizmetlerini Planlama ve Destekleme Grubu. Yarı zamanlı öğrenci sistemi, BİDB'nin gücünü aldığı, onu genç ve dinamik kılan en önemli unsurdur. İkinci veya üçüncü yıllarında BİDB'ye alınan İTÜ öğrencileri, belirli eğitimlerden geçirilerek yarı zamanlı olarak çalışabilmektedirler. Kendilerini geliştirip rekabet edebilen ve inisiyatif kullanabilen öğrencilere daha çok yetki ve sorumlulukla birlikte daha çok imkan ve bire bir gruplarda çalışma imkanı sunulmaktadır. Bu sistem hem onları çalışma hayatına hazırmakta, hem de BİDB'nin ihtiyaç duyduğu uzman eleman ihtiyacına cevap vermektedir. Yazılım Geliştirme Grubu üniversitemizin ve BİDB'nin ihtiyaç duyduğu yazılım otomasyon ve web projelerini üretmektedir. Bunlar arasında Döner Sermaye Otomasyonu, Bilimsel Araşırma Projeleri Otomasyonu, Akıllı Kart Otomasyonu, Mezun Bilgi Sistemi, Kullanıcı Yönetim Sistemi ve benzerleri gösterilebilir. Yazılım Geliştirme Grubu uygulamarını Visual Basic.NET, Visual C#.NET ve Visual Basic 6.0 kullanılarak geliştirmektedir. Veritabanı olarak Microsoft SQL Server 2000 kullanılmakta, ASP.NET (web) uygulamaları ise IIS 6.0 sunucularda host edilmektedir. Sistem Destek Grubu BİDB bünyesinde bulunan ve üzerinde etki alanı sunucularından, DHCP, DNS, Exchange, Antispam, Antivirüs, Sendmail, Samba, IIS'e kadar çeşitli servislerin çalıştığı 100'e yakın Windows ve RedHat Linux sunucuların yönetim, konfigürasyon ve güvenliğinden sorumludur. Ayrıca İTÜ öğrenci laboratuvarlarının kurulum, bakım ve yönetimi ile ITU kullanıcı uzayının yönetimini de yapmaktadır. Ağ Hizmetlerini Planlama ve Destek grubu İTÜ/NET kapsamında altı bin aktif kullanıcıdan oluşan tüm ağ alt yapı omurgasının planlanması, geliştirilmesi, yönetimi ve sürekli çalışır tutulmasından sorumludur. İTÜ/NET kampüs genelindeki kablosuz ağ cihazları, yaygın IP telefon ağı, 3000'den fazla yurt internet bağlantısı ve 'e yakın kullanıcısı ile son derece gelişmiş bir ağ alt yapısına sahiptir.grup çalışanlarının tamamı network yönetimi konusunda sertifikalıdır. Tam zamanlı çalışanlar aynı zamanda Cisco Network Academy programında eğitim vermektedirler. Son olarak öğrencilerin yakından tanıdığı ve 1998 yılından bu yana İTÜ BİDB'ye bağlı olarak hizmet veren Merkezi Öğrenci Laboratuvar Sisteminden bahsetmek doğru olacaktır. Kullanıcılar bu sistemle İTÜ'de herhangi bir fakültenin bilgisayar labından kendi hesaplarına girebilmekte ve BİDB tarafından verilen hizmetleri kullanabilmektedirler. Daha önceleri dağınık bir yapı sergileyen öğrenci labları ilk defa 1998 yılında üzerinde hem RedHat Linux hem de Windows NT çalışan işletim sistemleriyle tanıştılar. Yapılan ilk çalışmada tüm İTÜ öğrencilerine hem Windows hem de Linux kullanıcı hesapları açılıp dağıtıldı. Bu sistemde tüm kullanıcıların iki ayrı kullanıcı hesabı ve iki ayrı şifre ile çalışması gerekiyordu yılları arasında yapılan Merkezi Yetkilendirme Sistemi (MYS) çalışması ile tek kullanıcı hesabı ve şifresi kullanılmaya başlanmış, aynı zamanda sistemlerin güvenilirliliği ve güvenliği artırılmıştır. MYS çalışması öğrenciler ve akademisyenler için gerçekleştirilebilecek yazılımlar ve verilebilecek hizmetler anlamında önümüze yeni ufuklar açmıştır. Güvenli ve yetkilendirilmiş erişim gerektiren İTÜ Giriş sayfaları buna örnek gösterilebilir. İTÜ BİDB tarafından verilen hizmetler ve eğitimlerle ilgili daha fazla bilgiye sayfasından ulaşabilirsiniz.

15 Kasım 2005 Yaz Dönemi İTÜ 15 "Üretme ve paylaşma heyecanıyla dolu her yaştan genç haritacılar Genç Haritacılar Günleri'nde buluştu" IGSM-GHG 2005 etkinliği İTÜ Jeodezi ve Fotogrametri Kulübü'nün ev sahipliğinde Haziran tarihleri arasında düzenlendi. Etkinlik ülkemizin değişik illerindeki Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği bölümünde ve 18 farklı ülkenin Jeodezi, Ölçme, Kartoğrafya, Uzaktan Algılama, Fotogrametri bölümlerinde okuyan yaklaşık 300 öğrenci ve öğretim elemanının katılımı ile gerçekleştirildi. IGSM: International Geodetic Student Meeting IGSM - Uluslararası Jeodezi Öğrencileri Toplantısı, farklı kültür ve ülkelerden olan jeodezi öğrencilerini bir araya getirmeyi amaçlayan bir toplantıdır. Her yıl tüm dünyadan jeodezi öğrencileri birbirlerini tanımak, deneyimleri ve Bir yolculuktu bu çıktığımız 2003 yılında Belçika'da. İTÜ Uluslararası Mühendislik Kulübü olarak 2003 yılında ülkemizden ilk kez Board of European Students of Technology - BEST'e alkışlar eşliğinde hoşgeldiniz denirken 2005 yazında yaptıklarımız o zamanlar uzak bir hedefti yılının Mart ayında ilk uluslararası toplantımız olan BEST Doğu Avrupa Bölgesi toplantısını İTÜ'de organize ettiğimizde de bu hedef hala uzakta duruyordu yılının Kasım ayında Portekiz'de alkışlar bu sefer İTÜ'nün BEST'e resmi üye olmasını kutlarken, artık hedeflerimiz de netleşmişti. Bu yaz artık İTÜ öğrencisinin neler yapabileceğini BEST camiasına gösterme zamanımız gelmişti. 2005'in ilkbahar aylarında başladığımız BEST Yaz Kursları tanıtımlarında, hedefimiz gönderebildiğimiz kadar İTÜ öğrencisini sadece yol masraflarını ödeyerek katılabilecekleri bu kurslara göndermekti. Ancak 25 Nisan'da başvurular bittiğinde, İTÜ tüm Avrupa'da, ilk senesi olmasına karşın, 3'üncü sırada, daha sonra kabul edilen öğrenciler açıklandığında ise 4üncü sırada olduğumuzu görmek özellikle son iki yılda harcanan emeğin boşa gitmediğini bizlere göstermiştir. Bunun yanında, bir de burada düzenleyeceğimiz kurs, en çok başvuru alan kurslar arasında yer alınca sevincimiz daha da arttı. Ancak tabii ki, bu da bizden beklentileri ve de sorumluluğumuzu arttırdı. Burada düzenleyeceğimiz kurs yıllarca konuşulacak kadar başarılı olmalıydı. İTÜ öğrencisine de bu yakışırdı zaten... Başta rektörlüğümüzün verdiği destek olmak üzere, çeşitli firmaların desteği de alınarak, çok çalışarak, gerektiğinde hayatımızdan tavizler vererek, çok güzel bir kurs düzenlemeyi başardık Temmuz tarihleri kültürlerini paylaşmak adına bir araya gelirler. IGSM ilk olarak 1988 yılında Hollanda'da Delft Teknoloji Üniversitesi jeodezi öğrencileri tarafından düzenlenmiş ve 1992 yılında Avusturya - Graz'da Uluslararası Jeodezi Öğrencileri Birliği kurulmuştur. Her toplantıda iki yıl sonraki ev sahibi ülke, yapılan Genel Kurul'da aday ülkeler arasından seçilir. Günümüzde Uluslararası Jeodezi Öğrencileri Birliği 28 ülkeden toplam 72 üyeye sahiptir. GHG: Genç Haritacılar Günleri Genç Haritacılar Günleri (GHG) iki yılda bir yapılan ve tüm Türkiye'deki Jeodezi ve Fotogrametri okuyan öğrencileri, mühendisleri ve öğretim elemanlarını bir araya toplayan ve uluslararası katılıma da açık bir organizasyondur. 2001'de İstanbul'da ilki ve 2003`te Trabzon'da ikincisi gerçekleştirilen GHG bu yıl 13 arasında FESTO ve Güneş Sigorta'nın ana sponsorluğunda, Bosch, Tuborg ve Kamil Koç yan sponsorluklarında, Picaldi Jeans ve Cenkler Matbaacılık desteğinde başarıyla gerçekleştirdiğimiz teknik içerikli BEST Yaz Kursumuz Avrupa'nın çeşitli üniversitelerinden 22 yabancı öğrenci katılımıyla gerçekleşti. Romanya'dan İspanya'ya, Estonya'dan Yunanistan'a kadar çeşitli ülkelerden gelen katılımcılar, 14 unutulmaz günü bizimle yaşadılar. Kurs süresince 18 saati ders, 8 saati firma gezisi ve 2 saati sınav olmak üzere 28 saatlik akademik program uygulandı, bunun yanında katılımcılara ülkemizi tanıtacak birçok kültürel gezi düzenlendi. Sponsorlarımızdan FESTO'ya firma ziyaretinde bulunup, otomasyon çalışmalarında gelinen son noktayı ve ülkemizin bu teknolojiyi nasıl gün be gün takip ettiğini yabancı öğrencilere de göstermiş olduk. Sunumlar ve fabrika gezisi sonrası,öğrencilerin teknikten ergonomiye, çeşitli sorularını yanıtladılar ve ardından hoş bir kokteyl verdiler. Kurs süresince İTÜ Makina Mühendisliği'nden Prof. Dr. Ahmet Kuzucu, Y.Doç.Dr. Şeniz Ertuğrul, Y.Doç.Dr. Levent Trabzon, İTÜ Kontrol Mühendisliği'nden de Araş.Gör. Tolga Hasdemir ve Araş. Gör.Yaprak Yalçın gelen öğrencilere Kontrol ve Otomasyon Teknikleri hakkında Gümüşsuyu Makine Fakültesi'nde ve Maslak Ayazaga Kampusunde dersler verdi. Bu dersler endüstri robotlarının incelemesi, robotik alanında güncel teknolojler, uygulamalı veri toplama sistemleri, mikroelektro-mekanik sistemler ve de programlanabilir mantık kontrolü üzerinde olup, Elektrik-Elektronik Fakültesi'nde ve Makina Fakültesi'ndeki otomasyon laboratuarlarında yapılan deneyler eşliğinde Haziran'da başladı. İTÜ Ayazağa Yerleşkesi'nde oluşturulan konser alanında "Hoş Geldin Partisi" ile ülkemiz ve dünya müziğinden örnekler sergilendi. Gece, tüm katılımcıların hayranlıkla izlediği Ahırkapı Roman Orkestrası'nın muhteşem performansıyla son buldu. Etkinliğin ilerleyen günlerinde Süleyman Demirel Kültür Merkezi'nde düzenlenen resepsiyon, seminer, forum ve teknik sunumların yanında şehir gezisi, halk oyunları gösterisi, Grup Yeni Türkü konseri, Boğaz turu, Büyükada'da piknik ve orienteering gibi etkinliklerle katılımcılar güzel günler geçirdi. Veda günü geldiğinde katılımcılar geleceğe dair umutlarla 2006'da Polonya'da tekrar buluşmak üzere sözleştiler. Geleceğe dair mesleki, sosyal, kültürel ve toplumsal gelişmeler çerçevesinde yapılan seviyeli tartışmalar, bilgi alışverişleri, uygarlık ve çağdaşlık yolunda önemli bir adımdı. Bir Yaz Gecesi Rüyası... BEST ile İTÜ'de... gerçekleştirildiler. İstanbul'u kendi başlarına tanıyacakları şehir rallisinin yanı sıra saray ve müzelerin de ziyaret edildiği geziler düzenlendi. Ayrıca kültürel etkileşimi kolaylaştırmak için her BEST organizasyonunda olan Uluslararası Gece ( International Evening ) organize edildi. Uluslararası Gece'de her katılımcı kendi ülkesinin yerel yemeklerini ve içkilerini diğer katılımcılara ve bizlere tanıttı, kendi ülkesinin başlıca gelenekleri hakkında, birer şarkı eşliğinde bilgiler verdi. Türk yemeklerini ve tatlılarını ise 14 gün boyunca öğle ve akşam yemeklerinde tatma fırsatları olan katılımcılar için, kursun ortasındaki haftasonu bir tekne gezisi de düzenlendi. 12 saat süren gezide, katılımcılar Adalar civarında yüzme fırsatının yanında, barbekü eşliğinde Boğaz'da güzel bir gece geçirdiler. Katılımcılar ayrılırken, bir üzüntü kaplasa da herkesi, Beyoğlu Hamam, Aziza ve de Life Roof'ta verilen partiler artık geride kalsa da, Avrupa'nın bir başka noktasında görüşmek üzere verilen sözlerle ilk yaz sezonu UMK için bitmiş oldu, tabii ki Mart başında yapılacak "BEST Academics and Companies Forum" ( BACo ) ve 2006 yazında düzenlenecek yaz kursuna kadar, başka aktiviteler nedeniyle asla bir tatil ortamı oluşmayacaktır... Sizi de bu kış sezonundan itibaren BEST macerasına katılmaya davet ediyoruz. UMK'nın web sayfasına bir göz atmakta her zaman yarar vardır... Ömer Hantal, umk@itu.edu.tr İTÜ Uluslararsı Mühendislik Kulübü, Yerel BEST Grup

16 16 Kültür Sanat Hayat Kasım 2005 Bu bienal İstanbul için ve İstanbul hakkında. İşler ile sergilenecekleri mekanlar arasında bir yakınlık kurmak istedik. Sanatı, kentin farklı lehçeleri ile bunlar üzerindeki değişik gözlemler arasındaki bir diyalog içerisinde yerleştirmeye çalıştık. Bu da sanatçılardan kentte yaşamalarını ve yeni işler üretmelerini istemeyi ve bunun yanı sıra başka kentlerle karşılaştırıldığında İstanbul'un öne çıkan özelliklerine ışık tutabilecek işler seçmemizi ve aynı zamanda, işleri segirlemek için, kentteki daha mütevazi yaşam ve çalışma ortamlarını tercih etmek adına, etkileyici ve tarihi mekanları reddetmemizi gerektirdi." diyor İstanbul Bienal'inin bu seneki küratörleri Charles Esche ve Vasıf Kortum. Adının anlamı üzerine 2 yılda bir gerçekleşen ve bu yıl dokuzuncusu düzenlenen İstanbul Bienali'nin amatör ruhu göze çarpan ilk özelliklerinden. Biz de, İstanbul'un farklı noktalarında bulunan 7 binada sergilenen eserleri amatör gözlerimizle izledik. Karaköy 5. Antrepo, Tütün Deposu, Bankalar Caddesi'ndeki Garanti Binası, Şişhane'de Deniz Palas Apartmanı ve Bilsar Apartmanı, İstiklal Caddesi'ndeki Garibaldi Binası ve Platform Garanti Güncel Sanat Merkezi'ni sırasıyla gezdik ve sergilenen çalışmalardan gözümüze çarpanları yazdık. Dan Perjovschi - İstanbul Çizimi Elinizde sadece bir kalem ve bir tebeşir varsa, uygulama alanınız ise sadece duvarlar ve zemin ise, ne yapabilirsiniz? Perjovschi bizi duvarların ortasında bienale, İstanbul'a, Türkiye'ye, Dünya'ya; aslına bakarsak hayata dair mesajlarıyla selamlıyor. Bilsar Binası'nın alt katında saatler geçirmemizi sağlayacak bu çalışma, aslında İstanbul'la bütünleşme amacında olan ve hedef kitlesini "koleksiyoncular değil, İstanbullular" olarak tanımlayan bienal için bize göre en özel duraklardan birisi. Nedko Solakov - (dünyanın benim tarafımda) Sanat ve Yaşam Terkedilmiş, yıkık bir dairede bir sanat eseri nereyi layık görür kendine? Önce tertemiz, aydınlık bir oda istemiş; daha sonra da zarafetini daha da fazla yansıtabilmek için yenileme çalışmalarının tüm artıklarının en üstünde bir yere takılmış gözü... Evdeki yıkıntıların, çatlamış parkelerin, boyası dökük duvarların içerisinde kibirle "en üst"ü hedefleyen, ancak ulaşmak istediği sonuca ulaşıp ulaşamayacağı tartışılabilecek bir sanat eseri... Zıtlıkların, gururun ve kıskançlığın güzel bir gösterisi... Servet Koçyiğit - Mavi Taraf Yukarı "Saçını süpürge etmek" deyiminin gerçek anlamıyla hayata geçirildiği bir çalışma. Sanatçı, peruktan oluşan bir süpürgeyi raylı bir sisteme monte ederek bütün daireyi temizletiyor. Diğer bir odada ise "Bazen, buzdolabını gerçekten kapanmış mı diye on kez kontrol ediyorum" yazısı ve kapağı açık bir buzdolabı bulunmakta. Türk kadını üzerine gerçekleştirilen bu çalışmada süpürge daireyi dolaştıkça adeta kadının ruhunun da odaları turladığını hissediyoruz... Axel John Wieder, Jesko Fezer - Kentsel Durumlar (Berlin) Berlin kentinin II. Dünya Savaşı'ndan sonraki değişimi istatisklerle, iki ve üç boyutlu görsellerle çok başarılı bir şekilde tasvirlenmiş. Araştırmaları temel alan video ve röportajlarla da desteklenen çalışma şehrin dönüşümünü algılayarak bir kentin yönlendirilmesi hakkında bize bir örnek sunmakta.

17 Kasım 2005 Kültür Sanat Hayat 17 Jakup Ferri - İngilizce Bilmeyen Sanatçı Sanatçı Değildir Jakup Ferri, bir sanatçının kültürel kimliği ve sanatının arasındaki ilişkiyi vurgulamak için çektiği bu filmde, "İngilizce bilmeyen sanatçı sanatçı değildir" diyen Hırvat sanatçı Stilinovic'e cevaben, bilinçli bir biçimde bozuk bir İngilizce'yle konuşup kendisini gülünç konuma düşürerek, ironik bir durum açığa çıkartıyor. Hüseyin Alptekin - H-olgusu: Atlar ve Kahramanlar İstanbul'da yapılan ancak 1204 yılında Haçlılar tarafından çalınıp Venedik'e götürülen binicisiz dört atlı heykelinin Bienal süresince sergilenecek kopyalarını görüyoruz Platform Garanti Güncel Sanat Merkezi'nin giriş katında. Sanatçı, at heykellerinin tarihsel süreç içerisinde kentlerdeki konumları üzerine çalışmalar yapmış ve bu heykelleri sergilerken Bizans döneminden itibaren gözlenen etkileri de gözler önüne sermeye çalışmış. Luca Frei - Enstalasyon Tütün deposu binasının mekansal yalınlığına yakışan bir kompozisyon tasarlanmış. Aynalı masaların altına saklanan çocuk grafitileri hepimizi bir anlığına çocukluğumuza götürecek. Seçilen mobilya ve objelerle sanatçı mekanı ve mekandaki detayları vurgulamayı amaçlamış. Grafitiler ise insanın kamusal ve özel alan kavramlarını sorgulamasını sağlıyor. Pavel Büchler - Şato 1920'lerden kalan ses yansıtıcıları birdenbire insanı "şu andan" koparıp hiçbir zaman yaşamadığımız ama hep merak duyduğumuz geçmişe götürüyor. Yansıyan sesler ise Franz Kafka'nın "Şato" kitabından bir alıntı. Yani bir diğer deyişle katı ve karmaşık denetim sistemlerinin "farklı" olanı dışlaması üzerine ki bu da yaşadığımız şehirle çok ilgili gibi görünüyor: "Sen şatodan değilsin! Köyden değilsin! Hiçbir şey değilsin! Veya aksine, maalesef, bir şeysin, bir yabancı, istenmeyen ve herkesin yoluna çıkan bir adam..." Smadar Dreyfus - Cankurtaranlar Karşılıklı iki ekran kurulu odada Tel Aviv sahilinde yüzen ve oynayan kadın ve çocukların görüntülerini ses olmadan izledikten sonra arkanızdaki ekranda o görüntülere ait seslerin eşliğinde altyazılarla karşılaştığınızda "tedirginlik" ve "huzur" arasında sıkışıp kalacaksınız. Daniel Bozhkov - Eau d'ernest İlham kaynağı Ernest Hemingway'in cesaretin "zor durumda zarafetin korunması" olduğu fikri olan parfümün şişe tasarımı ve afişleri arasındaki ilişki dikkatli gözlerden kaçmayacaktır. Erik Göngrich - Yeni İstanbul Daha önce de eserlerini görme şansı bulduğumuz mimarlık geçmişi olan Göngrich'in İstanbul'daki mekan algısını fotoğraf ve eskizlerle anlatma yolu oldukça tipik. Bunun yanında sanatçı İstanbul'un silüetini temsil eden ahşap bir tasarım yapmış. İstanbul'u mekansal algılamanın küçük ölçekli bir örneği olan bu model aynı zamanda dinlenme amaçlı da kullanılmakta. Bu seneki bienalde bazı değişimler söz konusu. Geçen bienalden farklı olarak, sergi mekanları birbirinden kopuk binalarda düzenlendi. Böylece İstanbul'un kendisinin tema olduğu bienalde, İstanbul'u algılamak, şehir yaşamı içinde kaybolan tarihi binaları farketmek ve içlerinde gezerek onları hissetmek, amacına uygun olarak gerçekleşiyor. Bu uygulamanın tek olumsuz yanı, şehir içinde bir binadan diğerine giderken yaşanılan kaos... Çünkü eğer şehre tamamen yabancı biriyseniz, tabela ve yol gösterici işaretlerin eksikliğinden dehşete düşebilirsiniz. Sergilerin olduğu ana binaların cepheleri ya da pencere doğramaları bienalin rengi olan macentaya boyanmış; böylece algı sorunumuz bir nevi aşılıyor. Kısacası, bu yılki bienal kökten değişimlerine rağmen devam ettirdiği amatör ruhu ile ziyaretçilerine keyifli saatler sundu. Vizeler öncesi, sanat dolu bir gün geçirmek için ideal bir tercihti. Ayça İmrek, Yusuf Güngör, Beril Alpagut

18 18 İTÜFEST Kasım 2005 İTÜ Kültür ve Sanat Birliği Kulüpleri öğrencilerinin düzenlediği ve Türkiye nin en büyük öğrenci şenliği olan İTÜFEST bu yıl da büyük coşku ile gerçekleşti. Geçen yıl Reamonn adlı grubu getirerek Türkiye de üniversite kampüsüne ilk defa bir yabancı grubun sahne almasını sağlayan İTÜ öğrencileri, bu yıl festivali 2 güne çıkartarak, finallerin bitimi ile İTÜ lülerin unutamayacağı etkinliği gerçekleştirdi. İTÜFEST in bu yılki en önemli konuğu Candan Erçetin ve Mor ve Ötesi ydi Mayıs 2005 tarihlerinde gerçekleştirilen etkinlik gündüz etkinlikleri ile başladı. 46, Anason, Bluesis, Fason, Kep, Lost the Band, Wade gibi amatör grupların sahne aldığı etkinlik alanında ödüllü yarışmalar, bilgisayar oyunları, öğrenci kulüplerinin çeşitli etkinlikleri gibi pek çok faaliyet gerçekleştirildi. Bununla birlikte araba test sürüşleri, perküsyon sahneleri de gündüz etkinlikleri arasında yerini aldı. Festivalin ilk günü Clémentine, Demirhan Baylan ve Gece Yolcuları nın ardından sahne alan ve sahne performansı ile İTÜ lüleri hayran bırakan Candan Erçetin ile sona erdi. Festivalin ikinci günü ise alternatif Türk Rock müziğinin genç gruplarından Çilekeş, Redd ve Kurban ın ardından Mor ve Ötesi ile son buldu. 11.GELENEKSEL T AŞKIŞLA B AHAR Ş ENLİĞİ İstanbul un en görkemli binalarından olan Taşkışla da eğitimini sürdüren İTÜ Mimarlık Fakültesi öğrencileri geleneksel şenlikleri olan Taşkışla Bahar Şenliği nin geçen dönem 11.sini gerçekleştirdiler Mayıs 2005 tarihleri arasında gerçekleştirilen etkinliğin ilk günündeki ihtişamlı açılışıyla başlayan etkinlik, dinletilerle devam etti. Günün akşamında kıyafet balosu yapıldı ve Mimarlık Fakültesi öğretim üyelerinden oluşan jüri, gecenin en güzel kıyafetini seçti. 5 gün süren etkinlik boyunca halk oyunları, atölyeler, yarışmalar, gece gösterimleri, orta bahçe gösterimleri, arka bahçe gösterimleri, yoga gösterimleri gibi pek çok etkinlik biraraya getirildi. Müziğin doyasıya yaşatıldığı etkinlik amatör grupların konserleri ile sona erdi. Maslak, Maçka ve Gümüşsuyu yerleşkelerinden de katılımın yoğun olarak gerçekleştiği etkinlik, özellikle gece saatlerinde Taşkışla binasının da aydınlatılması ile şatovari bir havaya büründü.

19 Kasım 2005 Kuşbakışı 19 maslak Bu yazıda yerleşkemizde bulunan fakat çoğumuzun farkına bile varmadığı canlılardan ve ismine kuş gözlemi denen çoğunuza değişik gelebilecek bir nevi hobiden bahsetmek istiyoruz. Çok güzel çiçeklerle, ağaçlarla, çeşit çeşit kuşlarla, kelebeklerle, böceklerle dolu İstanbul da askeri alanları saymazsak artık ender bulunabilecek bir bölgede okuyoruz veya çalışıyoruz. Bazen Mecidiyeköy gibi yoğun trafiğin olduğu yerlerde fazla kaldığım zaman hafif başım ağrır, sıkıntı basar, acaba okulumuz öyle bir yerde olsaydı öğrenciden ne kadar verim alınabilirdi diye düşünüyorum. İTÜ den de hep akıllı, başarılı insanların çıkması belki bu temiz hava ve bol oksijen takviyesinden kaynaklanmaktadır. Fakat bu güzelliklerin yeterince farkında mıyız? 1981 de İTÜ Ayazağa Yerleşkesi ne taşındıktan sonra yavaş yavaş Maslak ın çehresi değişmeye başladı. Ben İTÜ ye ilk geldiğim 1994 yılında tek tük gökdelen varken şimdi okulun karşısı yüksek binalardan geçilmiyor. Acaba daha eskiden yerleşkenin hali nasıldı? Büyüklerimizden öğrendiğimize göre 1980 lerin başında Rektörlük binasının yakınlarında bir mandıra bile varmış ve yerleşkenin içinde inekler gezermiş, şimdi bu durumu hayal etmek bile zor. Yemekhane de çalışan bir ağabeyimiz de Maslak da çeşit çeşit rengarenk kuşlar vardı buraya ilk geldiğimizde, şimdi hiçbiri kalmadı demişti. İnsan ve bina yoğunluğunun artmasıyla belki de milyonlarca yıldır bu bölgede yaşayan canlılar yavaş yavaş azalmaya ve yok olmaya başladılar. Kalan son canlılara da insana bağlı bir yaşam sürdürüp gücünü de bir nevi insandan alan kedi, köpek gibi evcil hayvanlar son darbeyi vuruyor. Bizim yok edemediklerimizi de onlar yok ediyor. Aslında bu tüm dünya için geçerli bir durum, gelişmeye paralel olarak çevremizdeki canlılar bu durumdan olumsuz etkileniyor. Yerleşkemizde bu durumu yansıtan ufak bir model aslında. Fotoğraf: Özgür Ekincioğlu Özellikle saat 21 den sonra yerleşkede sık rastlayabileceğimiz bir kirpi İnşaat Fakültesi yakınlarındayken Yerleşkede hala 1 tilkinin kaldığını, bunu görenler olduğunu duyarım. Bu kadar köpeğe rağmen hala hayatta kalabilmiş midir acaba 1 tilki? İki sene önce de biri İnşaat Fakültesi nin önündeki havuzda biri de İnşaat Fakültesi nin alt katında olmak üzere 2 kaya sansarı ölü olarak bulunmuştu, hala başka sansarlar var mıdır acaba? Arada kirpi ölüleri bulduğum da oluyor, ama onlar için durum biraz daha iyi gibi görünüyor, sırtlarında bulunan silahları onları biraz koruyor Fotoğraf: Özgür Ekincioğlu tarihinde İnşaat Fakültesi nde elektrik çarpması sonucu ölen kaya sansarı. herhalde, yaz aylarında yerleş kede gece saat 9-10 gibi dolaşıp da bir kirpiye rastlamayan yoktur sanırım. Bunların dışında kuşlar, kertenkeleler, yılanlar ve kaplumbağalar için de durum pek iç açıcı görünmüyor, özellikle kuşlar ve kertenkeleler müthiş avcılık yeteneği olan kedilerden kaçamıyorlar. Kuş yuvalarını ve yavrularını bulmada bayağı uzman bu hayvanlar. Kedi ve köpek gibi hayvanların kontrolsüz bir biçimde çoğalması diğer hayvanlar için büyük tehdit oluşturuyor. Ekosistem içindeki bütün canlılarla birlikte bir bütündür ve bu ekosistemin insanoğlu karışmadığı sürece kendi içinde bir dengesi vardır ve kolay kolay bozulmaz, kartal yılanı, yılan kertenkeleyi, kertenkele böceği-tırtılı yer ve bu denge böylece devam eder. Belki diyeceksiniz ki kedi ve köpek de bu ekosistemin bir parçası ve bu dengeyi sağlayan bir faktör değil mi? Bana göre değil çünkü kedi ve köpek gibi hayvanlar insan artıklarıyla veya bizzat insan eliyle beslenerek çok rahat ve çabuk çoğalan, doğanın zor koşullarıyla insanın yardımı sayesinde mücadele etmek zorunda kalmayan hayvanlar, ama diğer canlılar öyle değil, dolayısıyla diğer Fotoğraf: Özkan Üner Büyük Çamlıca tepesinde çekilen bu fotoğrafta Leş Kargasının taciz ettiği bir küçük orman kartalı görülüyor. Uzun mesafeleri kat etmelerinden dolayı yorgun düşmüş kuşları kargaların bu şekilde taciz etmesi sık rastlanan bir durum. İstanbul Boğazı ndan çok sayıda geçen yırtıcılardan biri olan KOK un onbinlercesi, her yıl ilkbaharda Afrika dan Avrupa ya göç ederken, sonbaharda aynı rotadan geri dönüyorlar.

20 20 Kuşbakışı İngiltere de de 1 milyonun üzerinde kayıtlı kuş gözlemcisi var. Türkiye de ise bu sayı 500 civarında. Türkiye, şu ana kadar belirlenmiş 456 kuş türü (son 1 yıl içinde bunların dışında 3 yeni tür daha gördüğünü söyleyenler de oldu.) ile Batı Palearktik bölgesinin (Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika yı içine alan bölge) en önemli ülkesi. Bunlardan 300 den biraz fazlası Türkiye de üremekte, kalanları ise göç dönemlerinde ülkemizden geçip gitmekte veya kışı geçirmek için Kuzey deki ülkelerden ülkemize gelmekte. Ayrıca İstanbul un da önemi kuşlar açısından çok büyük çünkü her sene Afrika ile Avrupa arasında göç eden kuşlar İstanbul Boğazını senede 2 defa yoğun olarak kullanıyorlar. Bu kuşlar hava termallerini kullanarak Kasım 2005 Fotoğraf: Melih Özbek Göç eden bazı küçük akbaba bireyleri her geçen yıl daha da azalmasına rağmen hala Sarıyer semalarından (özellikle Koç Üniversitesi üzerinden) geçerken görülebiliyor. canlılara hem sayısal açıdan hem de daha besili ve sağlıklı olmaları açısından rahatlıkla üstünlük kurabilen canlılar. Bu yüzden yerleşkedeki bütün kedi ve köpeklerin kısırlaştırılması gerektiği düşüncesindeyim. Dünyada eskiden beri olan ama Türkiye de son yıllarda yayılan (bireysel olarak eskilere dayanıyor ama kulüpler aracılığıyla bu işin yayılması son yıllarda oldu) bir doğa koruma yöntemi var, kuş gözlemciliği. Kuşa bakmanın doğa korumayla ne alakası var demeyin, çünkü kuşlar doğadaki bozulmadan kolay etkilenebilen ve sayıları azalabilen canlılar, dolayısıyla kuş sayısındaki artma veya azalma bize o bölgenin durumunun iyiye mi yoksa kötüye mi gittiği hakkında bir fikir verebiliyor. Eğer kötüye gidiş varsa gerekli tedbirler alınabiliyor. Gerçi kuş gözlemini hastalık haline getirip 1 turna görmek için 18 saat otobüs yolcuğu yapıp Muş a gidip aynı gün geri dönen insanlar da var. Güvercin besleyenlerde de bu özellik görülebiliyor, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu da güvercin yetiştirmek bazen insanlarda hastalık haline gelebiliyor, benim dayılarımın Fotoğraf: Koray Yeşiladalı süzüldükleri ve bu termallerin de sadece kara üzerinde bulunması denizde olmamasından dolayı deniz üzerinde en az uçacakları bir rota izliyorlar. Mısır-Sina yarımadası, İsrail, Lübnan ve Suriye yi geçtikten sonra Hatay üzerinden ülkemize giriş yapıyorlar, buradaki Belen Geçidinden sonra bir kısmı İstanbul ve Çanakkale boğazlarından geçerek Avrupa nın, bir kısmı da Artvin- Fotoğraf: Özkan Üner Ayazağa Yerleşkesinde ilk defa Haziran 2005 de gözlenen kızılbaşlı örümcek kuşu, sadece göç zamanlarında yerleşkemizden geçerken Erkek bireyleri tamamen siyah vücudu ve sarıturuncu gagası ile dikkat çeken karatavuk da yerleşkemizde bulunan kuşlardan. En renkli karga olan alakarga diğer karga türlerinden farklı olarak ortalıkta gözükmeyi pek sevmiyor ve diğer kuş seslerini taklit etmesiyle ünlü. Yerleşkemizde de biraz dikkat edilirse rahatlıkla görülebilecek kuşlardan. Ardahan tarafından giderek Asya nın yolunu tutuyor. Afrika ya dönüşte de gene aynı rotayı izliyorlar. Kuş gözlemciliğinin faydalı bir yanı, kuş gözlemciliğine merak saran insan, doğada daha fazla zaman geçirmeye ve onu daha iyi tanımaya başlar, böylece kendisinin de doğanın bir parçası olduğunu anlar. görülebilecek bir kuş. Bir süre sonra kuşlar doğayı koruyun mesajı vermeye başlar bu insana. Türkiye de kuş gözlemciliği yaygınlaştığında, ülkemizin doğal yaşam alanları konusunda daha fazla bilgimiz ve bu bölgeleri korumak için daha fazla nedenimiz olabilir. Çünkü insan farkına varmadığı, sevmediği bir şeyi koruyamaz. Belki kaybettikten sonra değerini anlayabilir ama o zaman da iş işten çoktan geçmiş olur. Yerleşkedeki canlılardan bahsederken söz kuş gözlemciliğine geldi. Kuş gözlemciliği hakkında daha fazla bilgiyi ODTÜ Kuş gözlem Topluluğundan Barbaros Demirci'nin yazdığı yan sayfadaki yazıda okuyabilirsiniz. Ayrıca Ayazağa Yerleşkemizde bugüne kadar görülmüş kuş türlerinin listesi de yan sayfada verilmektedir. Bugüne kadar görülen toplam 78 tür var. Fakat, sayının bununla sınırlı kalmayacağını, başka insanların da özellikle göç dönemlerinde dikkat etmesiyle bu sayının çok daha fazla artacağını umuyorum. Bundan sonra her sayıda yerleşkemizde görülebilecek kuş türlerini sizlere ca tanıtmaya çalışacağız, bu haftanın kuşu aşağıda. Kuş gözlemciliği hakkında daha fazla bilgi edinmek için a bakabilir veya İstanbul Kuş Gözlem Topluluğu ile iletişime geçmek için yelkovan@yahoogroups.com a üye olabilirsiniz. Özgür Ekincioğlu ekincioglu@itu.edu.tr Büyük Baştankara (Parus major-great tit) Fotoğraf: Koray Yeşiladalı da ben çocukken belki 200 tane güvercini vardı ve evin çatı katını kuşlara ayırmışlardı. Yurtdışında bu durum daha da yaygın Haziran ayında Türkiye ye ABD, İngiltere ve Kanada dan gelen bir grup 50 yaşın üzerindeki kuş gözlemcisi hızlı bir şekilde 3 hafta boyunca askeri bir disiplin içinde sabahları 3-4 gibi kalkıp akşamlara kadar dağ bayır gezerek 274 tür kuş görmüşler. Toplam 100 den fazla ülkeye gitmiş ve dünya kuşlarının %60 ından fazlasını görmüş olan ve dünyanın en tecrübeli kuş gözlemcilerinden oluşan kuşçuların her biri, buna rağmen daha önce görmedikleri 50 ila 100 türü görmeyi başarmış ve ülkelerine çok mutlu bir şekilde dönmüşler. Siyah beyaz başı ve parlak sarı karnıyla hemen tanınır. Gıdıdan kuyruk altına kadar siyah bir şerit uzanır, bu şerit erkeğin özellikle karın bölgesinde daha geniştir. Gencinin başlığı ve karın çizgisi kahverengi, yanakları sarıdır. Çok geniş bir ses repertuarı vardır, ispinoza çok benzeyen bir pink en çok duyulan sesidir. Ötüşü gürdür. tii-ça, tii-ça. Her türlü ağaçlık alanda; ormanlar, parklar, fundalıklar, meyve ve zeytin bahçeleri, bahçeler ve yerleşimlerde bol sayıda bulunur. Boy: 14 cm. Kaynak:Türkiye nin ve Avrupa nın kuşları, DHKD yayını. Fotoğraf: Özkan Üner