Fiyatların yükselmesi için sebep yok

Transkript

1 Sayı: 4 petroturkcom montelforeks İçindekiler Piyasalar Arz-Talep Genel Bakış Sektörden Haberler Hava Durumu Arıza & Bakım Ekonomik Takvim Gündemden Başlık lar > Ocak ayının ilk 19 gününde PTF ortalaması 125,65 TL/MWh olarak belirlendi. > Ocak ayının ilk 17 gününde PTF ortalaması 108,2 TL/MWh olarak belirlendi. > ESO tarafından Şubat ayı için yapılan ihale sonuçlandı. > Sıcaklık endeksinin -0,88 derece seviyelerinde gerçekleşmesi bekleniyor. > Montel-Foreks Online'dan anlık TFS ve GFI verilerine ulaşabilirsiniz* Fiyatların yükselmesi için sebep yok 2016 yılında elektrik fiyatlarının yükselmesi ihtimalinin oldukça zor olduğu tahmin ediliyor. PİYASALAR Geçen Hafta GÖP & DGP (TL/MWh) Veri Ort. Değişim* PTF 110 % 16,8 SMF 106 % 3,0 * Önceki haftaya göre değişim oranıdır. GÜN ÖNCESİ PİYASASI 2015 yılı ortalama Piyasa Takas Fiyatı bir önceki yıla göre %15,8 düşüş kaydederek 138,02 TL/MWh olmuştu yılında da elektrik fiyatlarının yükselmesi tahmin edilmiyor. Montel-Foreks'in görüştüğü traderlar, yılın ilk çeyreğinde bazı günlerde fiyat artışlarının gözlemlenebileceğini ancak kritik aylarda bile yüksek fiyatlar görmenin zor olduğunu belirtiyorlar. Bir trader, 2016 yılının ilk yarısı için spot fiyat tahminlerinin 140 TL/MWh bandında olduğunu, şu anda piyasada oluşan beklentilerin de 4-5 puan seviyesinde gerileyebileceğini belirtti. Trader, 2016 yılı PTF ortalaması tahminlerinin ise 140 TL/MWh seviyesinin altında olduğunu ekledi. DENGELEME PİYASASI Yılın 12. ayında Sistem Marjinal Fiyatı ortalaması 152,3 TL/MWh olarak belirlenmişti. Ocak ayının ilk 17 gününde rakam 108,2 TL/MWh oldu. Sistem Marjinal Fiyatı geçtiğimiz haftaya göre %3 düşüş kaydetti. Geçtiğimiz hafta en yüksek SMF 146,2 TL/MWh ile 13 Ocak Çarşambai günü, en düşük ortalama SMF ise 80,1 TL/MWh ile 16 Ocak Cumartesi günü gerçekleşti yılının ilk iki haftasında SMF ortalaması 183,78 TL/MWh seviyesinde gerçekleşmişti.

2

3 Piyasa Fiyat Farkı PTF (TL/MWh) SMF (TL/MWh) KARŞILANABİLİR GÜÇ / PUANT KARŞILANABİLİR GÜÇ MW ANİ PUANT MW 2016'nın ikinci haftasında en yüksek ani puant MW ile 14 Ocak Perşembe günü, en düşük ani puant ise 17 Ocak Pazar günü MW ile gerçekleşti. Ocak ayının ilk iki haftasında ani puant ortalaması MWh olarak belirlenirken, ilk hafta MW olan ani puant ortalaması ikinci hafta MW oldu. 16 Ocak Cumartesi günü Ülke genelinde karşılanabilir güç MW ile tarihi rekor kırdı. TEZGAHÜSTÜ PİYASALAR Yılın üçüncü haftasında tezgahüstü piyasalarda Şubat ayı baz yük ürün en çok işlem gören ürün oldu. Şubat baz yük 153,5-155 TL/MWh seviyesinden işlem görürken, Mart ayı ürünün ,75 TL/MWh seviyesinden ticareti gerçekleşti. Piyasada Nisan ayı baz yük ürün ,5 TL/MWh seviyesinde değerlenirken, Mayıs ve Haziran ayları sırasıyla 129, TL/MWh ve 137,75-138,75 TL/MWh seviyesinde belirlendi ikinci çeyrek (Q22016) ürün geçen hafta 132,5-133 TL/MWh seviyesinde işlem görürken bu hafta yarım puan değer kaybetti ve ,5 TL/MWh'ten işlem gördü üçüncü çeyrek (Q32016) ise 151,5-152,25'den ,5 TL/MWh seviyesinde belirlendi. Piyasada 2016 ikinci yarı ürününün (2016H2) spreadi azalarak seviyesinden 149,30-149,60 TL/MWh seviyesinde belirlendi yıllık ürün de haftanın ilk gününde 146,5 TL/MWh seviyesinden satıcı teklifleri dikkat çekiyor. Tezgahüstünde 2017 ürünü ise satıcı tarafında 158,25 TL/MWh bandında teklifler mevcut. SINIR ÖTESİ TİCARET TEİAŞ tarafından Ocak ayı için yapılan, Bulgaristan-Türkiye yönündeki 166 MW kapasitenin tamamı 7 firma tarafından paylaşıldı. İhalede takas fiyatı 8,66 olarak belirlendi. Türkiye-Bulgaristan yönündeki ihale ise katılımcılar tarafından teklif yapılmadığından iptal edildi. Bulgaristan İletim Sistem Operatörü ESO tarafından Ocak ayı için yapılan, Bulgaristan-Türkiye yönündeki 166 MW kapasitenin tamamı 10 firma tarafından paylaşıldı. İhalede takas fiyatı 8,03 olarak belirlendi. Türkiye-Bulgaristan yönündeki ihale ise katılımcılar tarafından teklif yapılmadığından iptal edildi. SEE-CAO tarafından yapılan GR-TR yönlü ihalede 168 MW kapasite ihaleye açılırken, takas fiyatı 1,23 oldu. 3

4 ARZ-TALEP KAYNAKLARA GÖRE ÜRETİM Ocak ayının ilk 15 gününde Ülke genelinde günlük ortalama MWh elektrik üretildi yılının ilk iki haftasında ise rakam yalnızca MWh olarak belirlenmişti Ocak ayında ilk hafta MWh olan üretim ikinci hafta MWh bandına yükseldi. Yılın ilk iki haftasında doğalgaz kaynaklarından MWh, kömürden MWh üretim gerçekleşirken, hidrolik kaynakların elektrik üretiminin MWh olduğu tespit edildi. 2015'in ilk iki haftasında ise hidrolik kaynaklardan günlük ortalama MWh elektrik üretilmişti Termik Üretim (MWh) Hidrolik Üretim (MWh) KURULUŞLARA GÖRE ÜRETİM Yılın ilk 15 gününde lisanslara göre üretime bakıldığında, serbest üreticilerin elektrik üretimi ortalamasının MWh, EÜAŞ'ın ise MWh seviyesinde olduğu tespit edildi. Yap-İşlet santralleri Ocak ayının ilk yarısında MWh elektrik üretti yılının ilk 15 gününde serbest üreticilerin elektrik üretimi MWh iken, EÜAŞ santralleri MWh seviyesinde üretim yapmıştı. Yap-İşlet santrallerinin üretimi ise MWh seviyesindeydi. 4

5 BARAJLARA GELEN SU RÜZGÂR ENERJİSİNDEN ÜRETİM Aralık ayında toplam barajlara gelen su miktarı milyon m3 oldu. Ocak ayının ilk iki haftasında su seviyesi milyon m3 oldu yılında barajlara gelen toplam su miktarı milyon m3 olurken, geçen yılın ilk iki haftasında rakam milyon m3 olmuştu. Aralık ayında rüzgar kaynaklarından toplam elektrik üretimi MWh olarak belirlenmişti. Yılın ilk iki haftasında rüzgar kaynaklarından elektrik üretimi MWh seviyesinde belirlendi yılının aynı döneminde rakam MWh idi. 12 Ocak Salı günü rüzgar kaynaklarından MWh ile rekor seviyede üretim gerçekleşti. Rüzgâr tahmini yapan kuruluşlar, bugün için MW yarın için ise MW civarında elektrik üretimi bekliyorlar. ELEKTRİK TÜKETİMİ Aralık ayında toplam elektrik tüketimi MWh olarak belirlenmişti. Ocak ayının ilk 15 gününde ise Ülke genelinde günlük ortalama MWh elektrik tüketildi. Rakam 2015 yılının aynı döneminde MWh seviyesindeydi. Montel-Foreks'in hava durumu kaynaklarına göre, Önümüzdeki hafta Türkiye genelinde sıcaklık endeksinin 0,86 derece seviyelerinde belirlenmesi, sonrasında ise -0,88 derece seviyelerine gerilemesi bekleniyor. 5

6 PİYASA HABERLERİ elektrik enerjisi % 3.9 oranında arttı. Hidroelektrik santralleri, rekor kırarak üretimlerini yıllık bazda % 22 arttırdı ve ülkenin ürettiği toplam elektrik enerjisinden % 14 - % 15 oranında pay aldı. EPİAŞ, EUROPEX'E ÜYELİK İÇİN İLK ADIMI ATTI Enerji Piyasaları İşletme AŞ (EPİAŞ), Avrupa Enerji Borsaları Birliği'ne (EUROPEX) üyelik için ilk adımı attı. EPİAŞ'tan yapılan açıklamaya göre, Avrupa çapında toptan enerji ticareti alanında çatı kuruluş olarak kabul edilen EUROPEX'e üyelik başvurusu 26 Kasım 2015'te gerçekleştirdi. Açıklamada, resmi üyeliğin Mayıs'ta yapılacak EUROPEX genel kurulunda netleşeceği belirtildi. EPİAŞ Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Hasan Hüseyin Savaş konu ile ilgili şunları söyledi: "EPİAŞ'ın EUROPEX üyeliği, Avrupa enerji borsaları ile kurulacak ilişkiler açısından önemli bir yere sahiptir. Avrupa Birliği müktesebatı çerçevesinde, özellikle çalışma gruplarındaki paylaşımlar ile karşılıklı fayda sağlayacak olan bir süreç yaşanacaktır. Bu sürecin, Avrupa'daki enerji piyasaları ile fikir alışverişi noktasında önemli bir adım olacağına inanıyorum. EPİAŞ olarak hedefimiz, bölgesel bir enerji borsası olma yolunda emin adımlarla ilerleyerek, bölgede enerjinin buluşma noktası olmaktır." EUROPEX, bünyesindeki 'Elektrik Piyasaları', 'Gaz Piyasaları', 'Finansal Piyasalar, Bütünlük ve Şeffaflık' ve 'Çevresel Piyasalar' başlıklı dört çalışma grubuyla faaliyetlerini sürdürüyor. NASDAQ OMX Commodities, Nordpool Spot, EEX AG (The European Energy Exchange) gibi büyük enerji borsalarını çatısı altında toplayan EUROPEX'in 19 farklı ülkeden 24 üyesi bulunuyor. BULGARİSTAN'DA ENERJİ TÜKETİMİ %2.5 YÜKSELDİ Bulgaristan Elektrik Enerjisi Sistem Operatörü, ülkenin 2015'te tükettiği elektrik enerjisi miktarının son dört yıldan farklı olarak % 2.5 oranında yükseldiğini açıkladı. Ekonomi Bakanlığı'nın 'Ekonomi Blog'unda yer alan habere göre, elektrik enerjisi tüketimi % 2.5 oranında artarak Miyar kwh'ya ulaştı. Bulgaristan Elektrik Enerjisi Sistem Operatörü Merkezi Dağıtım Birimi Başkanı Mityo Hristozov, artışın sanayi tüketicilerin artan enerji ihtiyaçlarından kaynaklandığını aktardı. Elektrik enerjisi ihracatı % 10 artarak Milyar kwh'ya ulaştı. Ana ihracat pazarları olarak tekrar Türkiye ve Yunanistan açıklandı. Tüketim veya ihracat için yurtiçinde üretilen TÜRKİYE, RUSYA'DAN EN ÇOK DOĞALGAZ ALAN İKİNCİ ÜLKE OLDU Gazprom Başkanı Aleksey Miller, 2015 yılında Rusya'dan en çok doğalgaz alan ikinci ülkenin Türkiye olduğunu söyledi. Miller, geçen sene Rusya'dan en çok doğalgazı Almanya'nın aldığını açıkladı. Gazprom Başkanı, Türkiye'nin ise ikinci sırada olduğunu belirtti. Almanya'nın Rusya'dan doğalgaz alımı yüzde 17,1 artarak 45,3 milyar metreküpe ulaşarak rekor kırdığı belirtildi. Rus basınındaki verilere göre Türkiye ise Rusya'dan 27 milyar metreküp doğalgaz aldı. Öte yandan, doğalgaz satışı İtalya'ya yüzde 12,6, Fransa'ya 36,8, İngiltere'ye yüzde 10,2 ve Avusturya'ya yüzde 11,5 arttı yılında Rusya'nın uzak bölge ülkelerine doğalgaz ihracatının ise toplamda yüzde 8 artarak 159,4 milyar metreküpe ulaştığı ifade edildi. NORDEX, TÜRKİYE'DE 100 MW DEĞERİNDE 4 PROJE İÇİN ANLAŞMA İMZALADI Nordex, Türkiye'de 100 MW değerinde 4 proje için anlaşma imzaladı. Şirket, zaten işbirliği içinde olduğu Bilgin Enerji'ye ait projeleri aldı. Projeler, Balıkesir, Manisa ve İzmir'de yer alıyor. Projelerin gerçekleştirilmesi için Delta'ya ait 33 türbin siparişi verildi. BAKANLIKTAN EPİAŞ'A TAM DESTEK Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi'ni (EPİAŞ) ziyaret etti. EPİAŞ'ın İstanbul'daki binasına ziyarette bulunan Albayrak, EPİAŞ Yönetim Kurulu ve Genel Müdürü Hasan Hüseyin Savaş ve diğer yetkililerden kurum hakkında bilgi aldı. EPİAŞ'ın 18 Mart 2015'te kurulmasının ardından bugüne kadar yapılan çalışmalar hakkında Bakan Albayrak ve yetkililere detaylı bir sunum yapıldı. Toplantı yaklaşık iki saat sürdü. Ziyarete, Enerji Bakanlığı Müsteşarı Fatih Dönmez, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz ile Borsa İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı Talat Ulussever ve üst düzey enerji yönetimi yetkilileri de katıldı. Yapılan sunumun ardından, Bakan Albayrak tarafından elektrik piyasası Aralık 2015 dönemine ait nihai uzlaştırma bildirimi gerçekleştirildi. Böylece EPİAŞ'ta işlem yapan tüm piyasa katılımcılarına ait Aralık dönemi faturaları kesinleşmiş oldu. Albayrak, toplantının ardından EPİAŞ'ta Piyasa Operasyonları, Bilgi Teknolojileri ve diğer birimlerde incelemelerde bulunarak bilgi aldı. Montel-Foreks'e değerlendirmelerde bulunan bir piyasa katılımcısı, "Enerji Bakanı'nın EPİAŞ'a gerçekleştirdiği ziyaret ile birlikte bürokrasinin EPİAŞ'in önemini kavramış ve tam destek vermeye niyetli olduğunu gördük. Beraber ve koordiasyon içerisinde çalışarak önemli işlere imza atılacağına inanıyorum" dedi. 6

7 KÜRESEL YENİLENEBİLİR ENERJİ YATIRIMI REKOR KIRDI Küresel yenilenebilir enerji yatırımı 2015 yılında rekor kırdı. Temiz enerji yatırımı geçen yıl 329 milyar dolar oldu. Geçen yıl dünya üzerinde rüzgar ve güneş enerjisi kurulumları yüzde 30 artarak 121 GW'a çıktı. ENERJİ BAKANLIĞI MÜŞAVİRLİKLERİNE ATAMALAR YAPILDI Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bakanlık müşavirliklerine atamalar yapıldı. Bakanlığın konu ile ilgili atama kararları Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, Bakanlık müşavirliklerine Mehmet Ali Berber, Ömer Demirhan ve Tahsin Yazar atandı. yatırım merkezi haline geldi. İran'ın dünyadan izole edilmesiyle yakın dönemde Rusya ile sıkıntı yaşayan Türkiye'nin İran ile enerji açısından işbirliğine gitmesi bekleniyor. Ortadoğu'nun büyük gücü olan İran'da yaptırımların kalkmasıyla dış politika dengesinin de sağlanacağı düşünülüyor. Türkiye'de İran'ın bölgesel olarak güçlenmesi konusunda endişeler olduğuna da dikkati çeken Kumbaroğlu, şöyle devam etti: "Türkiye ile İran arasındaki ekonomik ilişkiler sürerken mezhepsel açıdan Irak, Suriye, Yemen ve Bahreyn'deki çatışmaların da azalacağına inanıyorum. Antalya'da Ocak tarihleri arasında düzenleyeceğimiz 'Ambargo Sonrası İran' konferansında da bundan sonra sürecin nasıl gelişeceği, bankacılık sisteminden, izole kalan onlarca yılın giderilmesi, Türkiye'nin elde edeceği kazanımlar, bölgedeki barışa katkısı tüm detayları ile ele alınacak. İran, İslam dünyasının en önemli parçalarından biri ve yüzlerce yıllık köklü bir geçmişi var. Türkiye ile iyi ilişkiler içerisinde olmak onlar için de büyük bir kazancı beraberinde getirecek." NORVEÇ'İN AVRUPA'YA GAZ İHRACATI REKOR SEVİYELERE ÇIKTI Norveç'in Avrupa'ya doğal gaz ihracatı 2015 yılında 7 milyar metreküp artarak rekor seviyelere çıktı. Sistem operatörü Gassco açıklamasına göre, geçen yıl Norveç'ten Avrupa'ya gerçekleşen doğal gaz ihracatı 108 milyar metreküp oldu. IAEE/KUMBAROĞLU: ORTADOĞU'NUN TALİHİNİ İRAN VE TÜRKİYE DEĞİŞTİREBİLİR Uluslararası alanda sürdürülen nükleer müzakerelerde anlaşmaya varıldı. BM Güvenlik Konseyi ve Almanya'nın da bulunduğu anlaşmada iki haftadır süren müzakereler sonuç verdi. İran'a uygulanan ambargolar silah ve füze dışında tümüyle kaldırıldı. Ambargonun kaldırılmasının sadece İran'ın ekonomik açıdan gelişimi için önem taşımadığını, onlarca yıldan beri huzur arayan Ortadoğu coğrafyası için de çok önemli bir fırsat olduğunu bildiren Uluslararası Enerji Ekonomisi Birliği Başkanı Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, "bölge için büyük önem taşıyan" bu gelişmeyi Türkiye'nin iyi okuması gerektiğinin altını çizdi. Aynı zamanda Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi olan Kumbaroğlu, İran'ın uluslararası alanda yaşadığı bu gelişmenin Ortadoğu'nun makus talihini yıkabileceğini belirterek, şunları söyledi: "Türkiye İran'ın mesajını iyi anlamalı, fırsatlar iyi değerlendirilirse yaptırımların kalkması ile Türkiye ve İran işbirliğinin önü açılır. Yeni döneme entegre olmaya çalışan İran açısından da Türkiye rol model olabilir. Ortadoğu'nun iki önemli gücü olarak öne çıkan iki ülkenin ekonomik birlikteliklerini güçlendirmesi, Türkiye ve İran'ın enerji başta olmak üzere inşaat, sanayi, tarım gibi çok sayıda sektörde uluslararası piyasaları da etkiler. 36 yıllık ambargonun ardından yeni döneme yönelik atılan adımlarda İran'ın dış yatırımını artıracağı, daha fazla petrol, doğalgaz satabileceğine de değinen Gürkan Kumbaroğlu, ''Petrol fiyatları düşüyor İran'ın petrol arz etmesi ile petrol fiyatları daha da fazla düşecek'' dedi. Kumbaroğlu'na göre, IŞİD tehdidi ile batılı ülkelerin İran'a bakışı da değişti. Ortadoğu'da siyasi, ekonomik ve stratejik öneme sahip İran, batılı şirketler için bir GARTMAN, "PETROL PİYASASINDA PANİK FİYATLARI 15 DOLAR/VARİLE DÜŞÜREBİLİR" Ünlü yatırımcı Dennis Gartman, Çin'in yavaşlayan ekonomisine yönelik yeni endişelerin petrol fiyatlarında bu hafta keskin düşüşe yol açtığını, henüz dip seviyeye gelinmediğini ve fiyatların daha da düşebileceğini söyledi. Gartman, "Bir buçuk yıl önce petrol fiyatları 125 dolar/varilden işlem görürken, 30 dolarlı seviyelere gidebileceğimizi söylediğimiz unutmayın. Şu anda 32 Dolar seviyesindeyiz ve fiyat üzerinde baskı hala devam ediyor" dedi. Petrol piyasasında panik yaşanması halinde fiyatlarının bir veya iki gün 15,16,17,18 dolar/varil seviyelerine kadar düşebileceğini ifade eden Gartman, "Ancak fiyatlar oralarda çok uzun süre kalmaz" diye konuştu. ZORLU JEOTERMAL'İN ALAŞEHİR I PROJESİNİN SON FAZININ TESTLERİ BAŞARIYLA TAMAMLANDI Zorlu Jeotermal Enerji Elektrik Üretimi'nin Alaşehir I projesinin son fazının testleri başarıyla tamamlandı ve santral tam kapasite çalışmaya başladı. KAP'a yapılan açıklamada şu bilgiler verildi: " tarihli özel durum açıklamamıza istinaden, Şirketimizin % 100 oranında hissedarı olduğu Zorlu Jeotermal Enerji Elektrik Üretimi AŞ tarafından Manisa'nın Alaşehir ilçesinde yapımı tamamlanan 45 MW kurulu güce sahip Alaşehir I projesi kapsamındaki jeotermal santralinin 11,27 MW'lık ikinci ve son fazının performans ve güvenilirlik testleri başarıyla tamamlanmış olup, Bakanlık resmi kabülünün yapılmasının ardından, santral tarihi itibarıyla tam kapasite çalışmaya başlamıştır." 7

8 METEOROLOJİ 8

9 METEOROLOJİ Bu tablodaki veriler MeteoGroup tarafından sağlanmaktadır. Detaylı ve yüksek çözünürlükte hava tahminleri için adresine başvurabilirsiniz. 9

10 BAKIM & ARIZA BİLDİRİMLERİ Dönem:

11 EKONOMİK TAKVİM Dönem:

12