6308 sayılı yasa Eczacılar ve eczaneler hakkındaki yasayı Ecz. Mehmet Domaç anlatıyor.

Transkript

1 ANKARA ECZACI ODASI YAYIN ORGANI Mayıs - Haziran 2013 Sayı: sayılı yasa Eczacılar ve eczaneler hakkındaki yasayı Ecz. Mehmet Domaç anlatıyor. Hukukçu gözüyle Prof. Dr. Yahya Zabunoğlu, 6308 sayılı yasayı hukuğa ve anayasaya uygunluğu açısından değerlendirdi. Klinik Eczacılık Dr. Ecz. Aygin Ekincioğlu, Doç. Dr. Kutay Demirkan dan tüm yönleriyle klinik eczacılık.

2 Eczacılık gönül işi Depoculuk ekip işidir. Ceyhun Atıf Kansu Ca es Öveçler - ANKARA T: e a. om

3 İçindekiler Bizden Haberler Kamu eczacıları, özlük hakları için bir araya geldi. Oda Yazarı Oda Yazarı Ecz. Çağatay Tümer in kaleminden: İşimiz zor. Sahibi: Ankara Eczacı Odası Adına Oğuz Ekincioğlu Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: Candan Aydoğan Reklam Kurulu Necdet Şenbaba Hülya Güneş 2 < DOZ > Mayıs 2013 Ecz. Cem Özcivanoğlu nun kaleminden: Eczanem ve ben! Katkıda Bulunanlar: Mustafa Aslan Saadet Akcan Şahin Mustafa Gönen Hukuk Kurulu: Tülin Çakın Selda Uğur Akyazan 34 Söyleşi Tüm yönleriyle Klinik Eczacılık Söyleşi Prof. Dr. Yahya Zabunoğlu ile hukukçu gözüyle 6308 no lu yasa. Yönetim yeri: Olgunlar Caddesi No: 32 Kızılay Ankara T: (0312) F: (0312) E: aeo@aeo.org.tr Ajans: Elizim İletişim Danışmanlığı T: (0312) Baskı: Azim Matbaacılık Kağ. San. Ltd. Şti. Büyük Sanayi 1. Cad Alibey İşh. 99/33 İskitler Ankara T: (0312) F: (0312) Ankara Eczacı Odası nın iki aylık yayın organı Mayıs - Haziran 2013 Hukuk Yazısı Avukat H. Tülin Çakır ın kaleminden: Konsinye satışlar. Oda Yazarı Ecz. Hülya Güneş in kaleminden: Kelebek etkisi Tarih Cumhuriyet in Mühürü 1.Türkiye Büyük Millet Meclis binası. Doz Ankara Eczacı Odası tarafından eczacıların sesi olmak amacıyla hazırlanmaktadır ve T. C. yasalarına uygun olarak yayınlanmaktadır. Derginin isim ve yayın hakkı Ankara Eczacı Odası adına Oğuz Ekincioğlu na aittir.dergide yayınlanan yazı, fotoğraf ve ilustrasyonların her hakkı saklıdır. İzinsiz alıntı yapılamaz. Yazıların sorumluluğu yazarlara, yayınlanan reklamların sorumluluğu ise reklam verene aittir. 26 Söyleşi Milletvekili Ecz. Mehmet Domaç ile Her yönüyle 6308 sayılı yasa... Yılkı atları Sahipleri tarafından kaderine terk edilen atların İnadına yaşam mücadelesi... Oda Yazarı Ecz. Candan Aydoğan ın kaleminden: Islak ekmek attığım kuşlar alıştılar. 60 Sağlık Prof. Dr. Mustafa Aslan ın kaleminden reçetesiz ilaçlar. 64 Taşın Oda Yazarı Ecz. Süleyman Güneş in kaleminden: altında elimiz ezildi! 70 Oda Yazarı Ecz. Nesrin Özaslan ın kaleminden Gizli cennet: Bozburun Ankara Eczacı Odası < DOZ > 3

4 Başkandan Merhaba değerli meslektaşlarım, Ankara Eczacı Odası olarak mesleğimize ve meslektaşlarımıza katkı sağlayacağına inandığımız, yeni bir dergi ile karşınızdayız. Yoğun çalışmalar sonucunda oluşturulan dergimizin ismi; Doz. En uygun ismi bulmayı amaçlarken, derginin isminin bizleri ifade etmesi, mesleğimizi çağrıştırması gerektiğini düşündük. İlacı etkin kılan, içeriği olduğu kadar, dozudur gerçeğinden hareketle bu ismi belirledik. Sizlere, güncel gelişmeleri doğru ve etkin aktararak, ufkunuzda bambaşka kapılar açmayı hedefliyoruz. Türkiye nin eczacıları olarak sağlık sektörünün tüm aktörlerine, mesleki ve toplumsal duyarlılığımızı Doz aracılığı ile duyuracağız. Bazen bir eczanede, bazen bir kurumda, bazen bir fabrikada Nerede olursak olalım, meslektaşlarımızın yanında olacağız. Doz da, sizlerle birlikte soracağız, sorgulayacağız. İhtiyacımız olanları, eksik kalan yanlarımızı, Doz la tamamlayacağız. Ankara Eczacı Odası olarak daha önce gerçekleştirdiğimiz projelerde olduğu gibi, bu çalışmamızda da, sizlerden aldığımız güçle ve hiç esirgemediğiniz desteğinizle başarılı olacağımızdan eminiz. Doz la kimi zaman mesleki değişikliklerden haberdar olacak, kimi zaman da sağlık sektörünün gündemini takip edeceğiz. Mesleğimizle ilgili gelişmeleri sizlerle paylaşırken, sorunlarımıza hep birlikte çözüm arayacağız. 4 < DOZ > Mayıs 2013 Doz, hepimizin sesi olacak. Gücünü ve varoluşunu siz değerli meslektaşlarımızdan alacak dergimizin, farklılık yaratacağı inancıyla saygılar sunarım. Ecz. Oğuz Ekincioğlu Ankara Eczacı Odası Başkanı

5 İşe Eşit Ücret ilkesinin hayata geçirilmesi, eczacı maaş ve ek ödeme katsayılarının dengelenmesi talep edilmiştir. Ülkemizin ilaç sanayisinin geri kalmaması ve hastanın ilaca ulaşımında sorunlara neden olmaması amacıyla, eczacıların gelişen ve değişen teknoloji ile bunların sağlık alanına etkisi hakkında, kurum içi eğitimler düzenlenmesi önerilmiştir. Görev zamanını tamamlayan eczacılara, emekli olduktan sonra yaşanacak maaş düşüşünü önlemek amacıyla, döner sermaye gelirinin emeklilik maaşına yansıtılması önerisinde bulunulmuştur. Tüm Kamu Eczacıları Derneği Başkanı Ecz. Mustafa Gönen Kamu eczacıları haklarını arıyor. 16 Şubat 2013 tarihinde Ankara Eczacı Odası nda gerçekleştirilen Çalıştay da, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu nda, Devlet ve Üniversite Hastanelerinde, Özel Hastanelerde, Sosyal Güvenlik Kurumu nda ve Sanayide çalışan eczacıların sorunları, beklentileri görüşülmüş ve çözüm önerileri tartışılmıştır. 6 < DOZ > Mayıs 2013 Kamu eczacıları, yürürlükte ve tasarı halinde olan yasa ve yönetmelikler çerçevesinde özlük hakları için bir araya geldi. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu nda Görevli Eczacıların Sorun ve Talepleri Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu nda Görevli Eczacıların Sorun ve Talepleri: Bakanlık ve bağlı kuruluşların (Türkiye Hudutlar ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü ile Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu hariç) merkez ve taşra teşkilatında döner sermaye işletmesi kurulabilir ifadesine rağmen, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu laboratuarlarına devredilen ve döner sermaye hakları korunmayan personelin yaşadığı maddi kaybın önüne geçilmesi tartışıldı. Geçici görevlendirme ile Türkiye Halk Sağlığı Kurumu na devredilen Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Analiz ve Kontrol Laboratuarları Başkan Yardımcılığı personeline, yasaya aykırı hareket edilerek geçici görevli sürelerde herhangi bir döner sermaye ödemesi yapılmadığı belirtilmiştir. Kamu da çalışan eczacıların maaşları arasında ciddi uçurumlar olması nedeniyle, Eşit Laboratuarlarda toksik/sitotoksik ve yanıcı/ patlayıcı maddelerle çalışılmanın getirdiği mesleki riskin karşılığı olan yıpranma tazminatının verilmesi talep edilmiştir. Devlet ve üniversite hastanelerinde görevli eczacılar Devlet ve üniversite hastanelerinde görevli eczacılar; sorun ve taleplerini kuruluş ve işleyiş açısından iki grupta topluyorlar. Hastanelerde, hastane yöneticilerine bağlı olarak çalışmak üzere sorumluluğun bir eczacıya verilmesini de kapsayan Eczacılık Hizmetleri Müdürlüğü nün oluşturulup görev tanımlarının yapılması, hastanelerin ilgili komisyonlarında en az bir eczacının yer alması, özel hastanelerde görevli eczacılarla birlikte; verdikleri hizmet açısından Sağlık Bakanlığı tarafından gerek duyulan destek personelinin yetiştirilmesi ve görevlendirilmesinde kuruluşla ilgili sorunlarını dile getirmişlerdir. Devlet ve üniversite hastanelerinde görev yapan eczacıların hastaneler arası ilaç devirleri, ilaç takipleri ve hastalara yurt dışından sağlanması gereken ilaçların protokolü ile ilgili sorunların giderilmesi, hastanelerde yeterli sayıda eczacının istihdam edilmesi, Kalite Standartlarına hastane eczanelerinin fiziki koşulları ile ilgili standartlar eklenmesi gibi işleyişe dair taleplerini dile getirmişlerdir. Ankara Eczacı Odası nda gerçekleştirilen kamu çalıştayı bir çok eczacının katılımıyla gerçekleştirildi. Ayrıca hastane eczacılığı ile paralel yürümesi gerektiği vurgulanan Klinik Eczacılık tanımlarının yapılması ve kadrolarının oluşturulmasının önemi vurgulanmıştır. Devlet ve üniversite hastanelerinde görev yapan eczacılar, işleri gereği en az yılda bir kez sağlık taramasından geçmeyi talep ederken, diğer taraftan da iş sağlığı ve güvenliği kanunu hükümlerinde yer alan işyeri risk değerlendirmesinin yapılarak, analiz raporunun hazırlanması gerektiğini vurgulamışlardır. SGK da çalışan eczacılar Sosyal Güvenlik Kurumu nda çalışan eczacılar; artan iş yüklerine rağmen personel sayısının artırılmaması, izinli oldukları sürede ek ödeme almamalarına rağmen sorumlu oldukları iş miktarında azalma olmaması, merkezden geçici olarak görevlendirilen personelin görevlerinin kalan personele yüklenmesi konularında şikayetlerini dile getirmişlerdir. Özel Hastanelerde Görevli Eczacılar Özel hastanelerde görevli eczacılar; çalışma saatlerinin İş Kanununa uygun olarak düzenlenmesi, hastane eczanesi mesul müdürlüğünün, görevi başında olmayan emekli bir eczacıya yaptırılmamasının sağlanması, yetki ve inisiyatiflerin hastane idaresinden alınarak mesul müdüre verilmesi konusunda Bakanlığın gereğini yerine getirmesi taleplerinde bulunmuşlardır. Sanayide Çalışan Eczacılar Sanayide çalışan eczacılar; yeterli donanıma sahip olmalarına rağmen eczacıların hizmet verebileceği alanlarda, doktor, biyolog ve kimyagerlerin tercih edildiğini, eczacılar farmakoloji alanında çalışma şansını yakalasa bile düşük maaş, sınırlı kariyer olanakları gibi olumsuzluklarla karşılaştıklarını ifade edip çözüm yolları önerdiler. Ankara Eczacı Odası < DOZ > 7

6 Ankara Eczacı Odası Yönetim Kurulu ve Komisyonları eczacılarımızın sorunlarını minimum seviyeye indirmek için çalışmalarını sürdürmektedir. Nöbet Komisyonu. Ankara Eczacı Odası Yönetim Kurulu ve Komisyonları eczacılarımızın sorunlarını en az seviyeye düşürmek için çalışmalarını sürdürmektedir. Yönetim Kurulu üyemiz Ecz. Candan Aydoğan başkanlığında ve Ecz. Özgür Şimşek in yardımcılığında 29 üyesi ile ayda iki kez toplanan Nöbet Komisyonumuz, gelen istek ve görüşleri değerlendirip online sistem üzerinden anında değişiklikler yaparak nöbet sisteminin daha verimli olarak devam etmesini sağlamaktadır. Ankara merkez ve ilçeler ile Kırıkkale bölgesi nöbetleri Nöbet Komisyonumuz tarafından belirlenmektedir. Komisyon, vatandaşın ve eczacının mağduriyet yaşamasını önlemek ve hastaların ilaca ulaşılabilirliğini kolaylaştırmak için titiz bir çalışma yapmaktadır. Ankara da nöbet sistemi 2009 yılına kadar şehir merkezinde 10 bölge ilçeler ile birlikte planlanmakta ve 68 günde bir, pazarlar dahil olarak tutulmaktaydı. Her bölge için eczane sayısı kadar nöbet kartı basılıp, eczanelere dağıtılmaktaydı. Ancak, bu sistemde nöbet değişikliklerinin ilgili eczanelere bildirimi güncel olmuyordu. 8 < DOZ > Mayıs 2013 Ankara Eczacı Odası 2009 yılında uygulamaya başlattığı nöbet sistemiyle akut gelişmeleri bile anında tüm üye eczacılara duyurmaya ve ekrana yansıtmaya başladı. Nöbet sistemi 2009 yılında, çağın gereksinimlerine cevap vermek üzere elektronik sisteme geçirilmiş ve bu süreçte uzun mesailer harcanarak harita sistemine eczanelerimizin koordinatları aktarılmıştır. Eczanelerimiz nöbet bölgelerine göre en uzak mesafeler bile gözetilerek otomatik olarak sistem tarafından ayrılmış ve daha sonra odamızın yöneticileri ve Nöbet Komisyonu üyeleri ile tekrar gün gün kontrol edilerek sistem hayata geçirilmiştir. Sistem, belirlenen kriterlere göre nöbetçi eczaneleri kendi atamakta ve odamız bünyesinde bulunan sunucudan yönetilmektedir. Böylece kaza, ölüm gibi istenmeyen elim durumlarda anında müdahale gerçekleşebilmektedir. Pazar günleri diğer nöbet günlerinden ayrılarak daha adil bir düzen sağlanmaktadır. Eczaneler arası uzaklıklar ve ulaşım göz önüne alınarak eczane nöbetleri belirlenmektedir. Ayrıca yeni açılan, kapanan veya devir olan eczaneler de anında güncellenebilmektedir yılından bu yana yaklaşık 2000 eczanenin nöbeti her yıl düzenli ve güncel olarak hem web üzerinden hem de hastanelere kurulan dijital panolardan yayınlanmaktadır. Bu kadar çok üyeye anında ulaşabilmek gerçek bir başarıdır. Türkiye de ilk olarak tarafımızdan başlatılan bu sistem diğer odalar tarafından da benimsenmiştir. Nöbet Komisyonu: Ecz. Candan Aydoğan, Ecz.Hamdi Özgür Şimşek, Ecz. Pınar Emine Lokumcu, Ecz. Salih Tümay Uysal, Ecz. Neval Mataracı, Ecz. Gülay Mavili, Ecz. Tuncay Sırakaya, Ecz. Halil Haşmet Pat, Ecz. Mert Baykal, Ecz. Can Kerem Çevik, Ecz. Başak Çiçek, Ecz. Murat Çiftçi, Ecz. Salih Ağaç, Ecz. Sinan Müjdeci, Ecz. Fulya Göktaş, Ecz. Ayşe Dilsiz, Ecz. Selma Uslu, Ecz. Nevin Tarhan, Ecz. Mustafa Bor, Ecz.Emre Özdil, Ecz.Emine Bayram, Ecz.Müjde Topçu

7 Prof. Dr. Ekrem Sezik Aromaterapi eczacıya yakışır! 23 Şubat 2013 Cumartesi ve 2 Mart 2013 Cumartesi tarihlerinde düzenlenen eğitimlere, toplam 176 eczacı katıldı. Eğitim, Prof. Dr. Ekrem Sezik tarafından verildi. Esansiyel yağlar ile ilgili temel bilgiler ve aromaterapinin eczanedeki uygulamalarının anlatıldığı eğitimde, Aromaterapi ve Eczacı, Aromaterapide Etki, Uçucu Yağ Kalitesi Neden Önemli? konularında bilgi verildi. 10 < DOZ > Mayıs 2013 Aromaterapide kullanılan uçucu yağlardan ele alınanlar şunlardı: Matricaria recutita, Lavandula angustifolia, Melaleuca alternifolia, Mentha piperita, Eucalyptus, Globulus, Rosmarinus, Officinalis, Rosa damascena. Taşıyıcı sıvı sabit yağlar: Vitex vinifera, Simmondsia chinensis, Prunus armeniaca, Prunus amygdalus var, Dulcis, Argania spinosa. Eğitimde aromaterapinin stres, baş ağrısı ve uykusuzluktaki uygulamaları ile evde kullanım bilgileri verildi. Ayrıca AB deki durum ile Türkiye deki mevzuata da değinildi. Açılışı Ankara Eczacı Odası Başkanı Ecz. Oğuz Ekincioğlu tarafından yapılan etkinlikte, Florame Türkiye Genel Müdürü Fatma Apaydın da söz aldı. Apaydın yaptığı açıklamada Daha önce İstanbul ve İzmir Eczacı Odası ile birlikte gerçekleştirdiğimiz Aromaterapi Seminerini, ilk defa Ankara da Ankara Eczacı Odası nda yapmaktan dolayı gururluyuz. Eğitimi Sayın Prof. Dr. Ekrem Sezik in vermesi, hem katılımcıların sayısını hem de motivasyonunu artırdı. Kendisine müteşekkiriz. Aromaterapide kullanılan esansiyel yağların, organik tarımdan elde edilmesi kadar, kalite kontrolleri ile laboratuvar analizlerinin yapılması ve bunların raporlar ile belgelenmesi de çok önemli rol taşıyor. Bu özelliklere sahip ürünleri eczacılarımıza sunarken, aromaterapi eğitimleri ile onların bilgisini tazelemek de bizi çok mutlu ediyor. Tüm bu çalışmalar ile, aromaterapinin eczanelerde uygulanmasını sağlamak yolunda hızla ilerliyoruz. Eğitime katılan tüm eczacılarımıza, desteğini veren kuruluşlara ve tüm eğitmenlerimize teşekkür ederiz.

8 Aylin Ataman İlaç Dışı Kategorilerde Kazanmanın Sırları Johnson & Johnson, Hedef Ecza Deposu ile ortak bir proje başlatarak eczacılara artı değer yaratacak ve işlerini geliştirmelerine fayda sağlayacak İlaç Dışı Kategorilerde Kazanmanın Sırları konulu eğitim vermeye başlamıştır. 5-7 Şubat 2013 tarihleri arasında Ankara Eczacı Odası nda gerçekleştirilen eğitime yaklaşık 250 eczacı katılmıştır. Eğitimde, kurulan 50 m 2 lik model eczanede, uygulamalı olarak, iç ve dış dizaynın doğru yapılmasının ilaç dışı kategorilerde alışverişçi sayısını arttırmadaki etkisi, olması gereken fiyatlandırma stratejilerinin ve etkin promosyonların nasıl ilaç dışı kategorilerde satışların artışına etkileri gibi önemli konular anlatılmıştır. Katılımcı eczacıların %99 unun öğrendiklerini kendi eczanelerinde de uygulayacaklarını belirtmeleri, eczacılar için çok doğru bir eğitim gerçekleştirildiğinin en büyük kanıtıdır. Uzm. Ecz. Sinem Güngör Eczanede Hasta Odaklı Yaklaşım İlki 15 Aralık 2012 tarihinde gerçekleştirilen, Ocak 2013 tarihlerinde devam eden Eczanede Hasta Odaklı Yaklaşım, Sağlık Danışmanlığı ve Klinik Eczacılığın Serbest Eczanelerde Uygulanması konulu meslek içi eğitimlerin 4.sü 16 Mart 2013 de düzenlendi. Eczacılarımızın sağlık danışmanı rolünü üstlenmesine destek olmak, farmasötik bakım ilkelerini eczanelerindeki sistemlerine dahil ederek çalışma hayatlarındaki kalitenin, verimin ve saygınlığın artmasını sağlama amacıyla Uzm. Ecz. Sinem Güngör tarafından verilen eğitimde katılımcılara klinik eczacılığın tanımı ve gerekliliği, serbest eczanelerde nasıl uygulanabileceği, sözlü-yazılı ve görsel hasta eğitimi, hasta ile iletişim, ilaç-ilaç, ilaç-besin ve ilaç- hastalık etkileşimleri, olgu çözümü örnekleri, ülkemizde klinik eczacılık master programlarının içeriği anlatıldı. Şu ana kadar toplamda 120 kadar eczacı bu eğitimden faydalandı. 12 < DOZ > Mayıs 2013

9 AEO Başkanı Ecz. Oğuz Ekincioğlu, 10. Ulusal Hasta Bilgilendirme Yarışması birincisi Yasin Doğan, AEO Gençlik Komisyonu Başkanı Aslıhan Aşık Ankara Eczacı Odası yöneticileri, Gençlik Komisyonu üyeleri ve yarışmaya katılan öğrenciler Anıtkabir i ziyaret ettiler. 10. Hasta Bilgilendirme Yarışması sonuçlandı. Dünyada ilk kez 1983'te Philadelphia Üniversitesi Eczacılık Fakültesi'nin düzenlediği Hasta Bilgilendirme Yarışması, Mart 2013 tarihleri arasında Ankara Eczacı Odası Gençlik Komisyonu tarafından 10. kez organize edilerek, Double Tree By Hilton Ankara Oteli nde gerçekleştirildi. Ülke genelinde ve KKTC ndeki Eczacılık Fakülteleri nden seçilen temsilci öğrencilerin katıldığı yarışmanın amacı, geleceğin eczacılarına, daha iyi birer tıbbi danışman olabilmeleri için yeteneklerini sınayabilecekleri, pratik yapabilecekleri uygun bir ortam yaratmaktır. Ankara Eczacı Odası nın, patentini alarak 2003 yılından beri düzenlediği yarışma, eczacı adaylarına hasta ile iletişim kurma ve danışmanlık yapma konusunda kendilerini geliştirebilmeleri açısından ideal bir fırsat vermektedir. Yurdun dört bir yanından ve KKTC den gelen eczacılık öğrencileri, birbirinden değerli 18 kişilik jüri huzurunda nitelikli eczacı olma yolunda ilk sınavlarını verdiler. Bu yıl 12 üniversitenin yarıştığı organizasyonda Ege Üniversitesi'nden Yasin Doğan birinci oldu. Erciyes Üniversitesi'nden Kübra Özbaşoğlu ikinci ve Yakındoğu Üniversitesi'nden İlçin Burçe Aydemir üçüncü sırada yer aldılar. Dördüncülüğü Atatürk Üniversitesi'nden Alper Taşkın ve beşinciliği ise Yeditepe Üniversitesi'nden Ahmet Koç kazandı. Ankara Eczacı Odası Gençlik Komisyonu üyeleri ve yarışmaya katılan öğrenciler yarışmanın ardından hatıra fotoğrafı çektirdi. Hasta Bilgilendirme Yarışması na katılan eczacılık fakültesi öğrencileri performanslarını sergiliyor. 14 < DOZ > Mayıs 2013 Ankara Eczacı Odası < DOZ > 15

10 Antihemofilik Faktör (Rekombinant) HEMOFİLİ TEDAVİSİ Gereksinim üzerine tedavi Koruyucu tedavi (Profilaksi) Türk Pediatrik Hematoloji Derneği profilakside rekombinan ürün kullanımını desteklemektedir. 1 1) Hemofilide Profilaksi: Ağır hemofili hastası çocuk ve gençlere (<18 yaş) uzun süreli profilaksi uygulaması önerilir. Profilaksi verilecek hasta seçiminde günümüzde geçerli olan SUT geri ödeme yaklaşımına uyulması önerilir. Böylece faktör düzeyi <%1 olan hastalar yanı sıra faktör düzeyi >%1 olmasına karşın sık kanayan (ayda 3 ve daha fazla kanaması olan) çocukların da profilaksiden yararlanması sağlanabilir. 2) Hangi Tip Profilaksi: Haftada 2 veya 3 kez IU/kg dozlarda uygulanacak olan Sekonder profilaksi yanı sıra uygun olan çocuklarda Primer profilaksi de başlanması önerilir. 3) Profilaksi Süresi: Kaç yaşında başlanabilirse başlansın Profilaksinin mümkünse 18 yaşına kadar sürmesi önerilir. 4) Faktör Seçimi: Faktör seçimi yapılırken yeni tanı alan hemofilik çocuklara öncelikle rekombinant faktörlerle tedaviye başlanması önerilir. Daha önce tanı almış ve plazma kaynaklı faktör tedavisi alan çocuklara ise öncelikle rekombinant faktöre geçiş yapılması önerilmekle birlikte, hangi faktörün kullanılacağına hastanın doktorunun karar vermesi önerilir. Profilaksi ile total kanama ve eklem kanaması oranları, gereksinim üzerine tedaviye oranla anlamlı olarak daha az bulunmuştur. 2 Profilaksi eklem hasarı riskini azaltır. 3 Erişkin yaşta başlamış olsa dahi Kogenate FS profilaksisi ağır hemofili A hastalarında eklem ve yumuşak doku kanamalarını anlamlı oranda azaltmıştır Hemofilide Profilaksi Çalıştayı Uzlaşı Raporu, Temmuz Kempton C, WFH 2012_Paris/France_Randomized, Controlled, Parallel- Group Trial of Secondary Prophylaxis vs On-Demand Treatment With Sucrose- Formulated Recombinant Factor VIII in Adults With Severe Hemophilia A 3. Manco-Johnson MJ. NEJM 2007; 357(6): Collins P. et a l. J. Thromb Haemost 2010; 8:83-9 Eserleriyle sergiye katılan sanatçılar hatıra fotoğrafı çektirdiler. Eczacılardan karma resim sergisi. GÜVEN ÇÖZÜM MEMNUNİYET Ankara Eczacı Odası nın düzenlediği 3. Eczacı Karma Resim Sergisi 5-12 Nisan 2013 tarihlerinde yapıldı. Sergiye 33 meslektaşımız katıldı. Bu yılki sergi öncekilerden farklı olarak resmin yanında tüm el sanatlarına da açıktı. Aylin Gürbay, Banu Cahide Tel ve Belma Giray H.Ü. Eczacılık Fakültesi nden; Sevgi Şar ve Gülgün Ozansoy Sökmen A.Ü. Eczacılık Fakültesi nden; Aysel Berkkan, Bolkan Şimşek, Ece Miser Salihoğlu, Emel Çalışkan Can, Nilüfer Şendoğdu Orhan, Mustafa Ark, Nurettin Abacıoğlu, Sanem Hoşbaş, Fatma Sezer Şenol, Yasemin Dündar G.Ü. Eczacılık 16 < DOZ > Mayıs 2013 Fakültesi nden, eserleriyle sergide yer aldılar. Eczane sahibi ve kamuda çalışan meslektaşlarımız Bilge Heper, Fatma Bahtiyarca, Handan Yılmaz, Hatice Tezcan Kabadayı, Müberra Memiç, Özgül Berk, Öznur Sevim Evranosoğlu, Perizat Sarç, Sevim Ürgen sergiye yağlı boya resimleri ile katıldılar. Ayşe Ülkü Kitaplı takılarıyla, Selami Tüysüz karakalem, Meral Arısoy suluboya, Betül Ateş ve Öznur Yeniel ebru çalışmaları ile Emine Eren seramik çiçeklerle çalıştığı tablolarıyla, Pınar Lokumcu ise değişik figürlerden oluşan taş boyamalarıyla, Türkan Bahadır ve Saadet Akcan Şahin fotoğraflarıyla, Gülnur Kuyucu ise cepçöp dediği çalışmalarıyla sergiye renk kattılar. 1. Eczacı Karma Resim Sergisi Mayıs 2011 tarihleri arasında Ankamall AVM de, 2. Eczacı Karma Resim Sergisi Mayıs 2012 tarihinde Milli Piyango Talih Kuşu Sanat Galerisi nde gerçekleştirilmişti. Güzel sanatlardaki yeteneklerini sergileyen eczacılarımıza önümüzdeki yıllarda düzenlenecek sergilerinde başarılarının devamını diliyoruz. Kogenate FS IV Enjeksiyon İçin Liyofilize Toz İçeren Flakon Sükrozla Formüle Edilmiş Antihemofil FORMÜLÜ: Kogenate FS Antihemofilik Faktör (Rekombinant), steril, stabil, arıtılmış,nonpirojenik, liyofilize edilmiş ve rekombinant DNA teknolojisi ile üretilmiş bir üründür. İnsan plazmasından elde edilen FVIII ile aynı biyolojik aktiviteyi gösterir. Öncül ürünü KOGENATE ile karşılaştırırsak; Antihemofilik Faktör (Rekombinant) Kogenate FS, tekrar gözden geçirilip düzeltilmiş bir arıtma ve Albumin (insan) eklemesini elimine eden bir formülasyon işlemi içerir. Final üründe koruyucu olarak Albumin (insan) yerine Kogenate FS in her bir şişesinde 28 mg. sukroz bulunur. Her bir Kogenate FS şişesi etikette bulunan miktarda ünite (international unit IU) cinsinden (250,500 ve 1000 IU) rekombinant FVIII içerir. 1 IU, Dünya Sağlık Örgütü nce (WHO) belirtildiği üzere kanı koagüle eden FVIII için bir standarttır ve yaklaşık olarak 1 ml taze insan plazmasındaki FVIII aktivitesine eşittir. Kogenate FS intravenöz yolla uygulanmalıdır. ENDİKASYONLARI: Kogenate FS, plazma koagüle edici faktör olan FVIII de görülen bir eksiklik sonucu oluşan klasik hemofili (Hemofili A) nin tedavisinde endikedir. Kogenate FS kanama olaylarını düzeltmek ya da önlemek için, acil durumlarda, cerrahi müdahale olması gereken durumlarda hemofili hastalarında, geçici olarak eksik olan pıhtılaşma faktörünün yerine geçer. Kogenate FS Antihemofilik Faktör (Rekombinant) von-willebrand s faktörünü içermez; bu yüzden von-willebrand s hastalığında endike değildir. KONTRENDİKASYONLARI: İçeriğindeki bileşiklere karşı intolerans ve allerjik reaksiyonlar gelişebilir. Hamster proteinine karşı bilinen aşırı duyarlılık Kogenate FS kullanımı sırasında kontrendikasyon oluşturabilir UYARILAR / ÖNLEMLER: Hemofili A hastalarının tedavisi sırasında FVIII e karşı nötralize edici antikorlar gelişebilir. İnhibitör oluşumu özellikle ağır hemofilili çocuk hastaların tedavilerinin ilk yıllarında ya da FVIII ile önceden kısa müddet tedavi edilmiş herhangi yaştaki hastalarda görülür. Bununla beraber, inhibitör oluşumu hemofili A hastasının tedavisinin herhangi bir zamanında görülebilir. Kogenate FS de dahil olmak üzere herhangi bir AHF preparatı ile tedavi edilen hastalar FVIII e karşı antikor oluşumuna karşı dikkatlice gözlenmelidir. Hastanın tedavisine uygun klinik gözlemler, laboratuar testleri ile gözlenir. Antihemofilik faktör konsantresi ile tedavi olan hastalar içinde, aşırı duyarlılık reaksiyonları ile ilgili olarak hipotansiyon, ürtiker ve göğüs sıkışması literatürde rapor edilmiştir. Bir önceki jenerasyon ürünü olan KOGENATE, Antihemofilik Faktör (Rekombinant) kullanıldığında özellikle çok genç hastalarda veya diğer Faktör VIII konsantrelerine daha önce reaksiyon göstermiş hastalarda çok nadir allerjik ve anaflaktik reaksiyonların görüldüğü rapor edilmiştir. Pediatrik Kullanım: Kogenate FS, yeni doğanlar, bebekler, çocuklar ve ergenlik çağındaki çocuklar dahil, her yaştaki pediatrik hastada rahatlıkla kullanılabilir. Geriatrik Kullanım: Kogenate FS ile yapılan klinik çalışmalar 65 ve üstü yaşta, genç hastalardan farklı bir cevap verip vermediklerini saptayabilme açısından, yeterli sayıda hastayı içermemiştir. Bununla beraber KOGENATE ve diğer AHF ürünleri ile yapılan klinik deneylerde yaşlı ve genç hastalar arasında fark tespit edilememiştir. Kogenate FS alan her hasta gibi yaşlı hastaların da doz seçimi bireyselleştirilmelidir. Gebelik ve Laktasyonda Kullanım: Gebelik Kategorisi: C Araç ve makine kullanımına herhangi bir etkisi yoktur. YAN ETKİLER: Lokal enjeksiyon bölgesi reaksiyonları, şiddetli kaşınma, baş dönmesi, denge bozukluğu, depersonalizasyon (kişilik bozukluğu),kızarıklık, bulantı, ağızda alışılmamıştadrinit ve kan basıncında hafif yükselme görülebilir. Gastroenteriti ve seröz otitis mediası olan bir hastada damaryolu (venipuncture) açılmasını takiben önkol kanaması, konstipasyon, adenopati, kızarıklık, anemi, solukluk görülmüştür. BEKLENMEYEN BİR ETKİ GÖRÜLDÜĞÜNDE DOKTORUNUZA BAŞVURUNUZ İLAÇ ETKİLEŞMELERİ VE DİĞER ETKİLEŞMELER: Herhangi bir etkileşim gözlenmemiştir. Kogenate FS in her bir şişesi, tek-aşamalı yöntem metoduna göre düzenlenmiş etiket üzerinde belirtilen Internasyonel Unite biriminde rfviii etkisine sahiptir. Enjeksiyona hazırlanan ürün hazırlandıktan sonra 3 saat içinde uygulanmalıdır. Kutu içinde bulunan uygulama setinin kullanılması önerilir. Hemostaz için gerekli olan Kogenate FS dozu hastanın ihtiyaçlarına, eksiklik şiddetine, kanama şiddetine, inhibitör varlığına ve ulaşılması istenen FVIII seviyesine göre bireyselleştirilmelidir. Tatmin edici klinik sonuçlara ulaşmak için daha çok FVIII verilmesi gerekebilir. Eğer hesaplanan doz beklenen FVIII seviyelerine ulaşmakta başarısız olursa veya hesaplanan doz uygulandıktan sonra kanama kontrol edilemez ise hastada dolaşımda inhibisyon varlığından şüphe edilmelidir. İnhibitör varlığı kanıtlanmalıdır ve seviyesi uygun laboratuar testleri ile kantitatif olarak tayin edilmelidir. İnhibitör varlığı durumunda FVIII için doz ihtiyacı değişik hastalarda aşırı değişkenlikte olabilir; optimal tedavi klinik cevaba bağlı olarak tespit edilebilir. Düşük titreli (10BU) inhibitörü olan bazı hastalar FVIII preparatlarıyla inhibitör titresinde artışa sebep olmadan başarılı bir şekilde tedavi edilebilirler. Yeterli yanıtın sağlandığına dair karar vermek için FVIII seviyeleri ve tedaviye klinik cevap saptanmalıdır. Dozajın Hesaplanması: Terapötik plazma seviyesine ulaşmak için gerekli doz intravenöz enjeksiyon şeklinde uygulanır. In vivo olarak FVIII in % yükselmesi kg başına düşen Kogenate FS dozu (IU/kg) ile kg başına düşen IU nin %2 sinin çarpımı ile hesaplanır. Bu hesaplama metodu plazma türevi ve rahf ürünlerinin klinik bulgularına dayanır. Tüm dozun 5-10 dakikada ya da daha kısa sürede uygulanması iyi tolere edilir. Hemostaz elde etmek için gerekli doz, aşağıdaki genel bilgilendirme tablosuna bağlı olarak, kanama tipi ve şiddetine göre bulunur. Profilaksi: AHF ürünleri Nissen ve arkadaşları tarafından rapor edildiği üzere kanama profilaksisi için, düzenli bir program ile uygulanabilir. Kullanma Talimatı: Ürünün kullanıma hazırlanması, ürünün uygulaması ve uygulama seti ve iğnelerin tutulması dikkatle yapılmalıdır. Kanla kontamine bir iğneyle yapılan perkutan enjeksiyon, HIV (AIDS) ve hepatiti de içeren enfeksiyöz virüslerin bulaşmasına sebep olabilir. Yaralanma olursa hemen medikal önlemler alınmalıdır. İğneler tek kullanımdan sonra sivri maddeler kutusuna yerleştirilmelidir. Tüm teçhizat, uygulamak üzere hazırlanmış olan Kogenate FS Antihemofilik Faktör (Rekombinant) ürünü de dahil olmak üzere çevre prosedürüne uyacak şekilde atılır ( kullanımdan sonra ). Ürünle birlikte doz aşımı beklenmez. SAKLAMA KOŞULLARI: Kogenate FS buzdolabında saklanmalıdır (2-8ºC; 36-46ºF). Liyofilize toz, oda sıcaklığında ( 25ºC ya da 77ºF a kadar ) ev gibi yerlerde 2 ay saklanabilir. Dondurmaktan kaçınılmalıdır. Şişe üzerinde belirtilen kullanma tarihinden sonra kullanılmamalıdır. Işıktan koruyunuz ve liyofilize tozu kullanım öncesine kadar karton kutusunda saklayınız. TİCARİ SUNUM ŞEKLİ VE AMBALAJ İÇERİĞİ: Kogenate FS 250 IU, 500 IU ve 1000 IU Antihemofilik Faktör (Rekombinant), üç farklı formda tek kullanımlık şişeler şeklinde sunulmuştur. Yeterli hacimde Enjeksiyonluk Steril Su, USP, 1 steril çift taraflı transfer iğnesi, 1 steril süzme iğnesi ve 1 steril uygulama seti ile birlikte ticari ambalaj kutusunda bulunmaktadır. RUHSAT SAHİBİNİN İSİM VE ADRESİ: Bayer Türk Kimya San. Ltd. Şti. Çakmak Mah. Balkan Cad. No: Ümraniye - İstanbul RUHSAT NUMARASI: 07/08/ /82 Reçeteli satılır. Çocukların göremeyeceği, erişemeyeceği yerlerde ve ambalajında saklayınız: Daha geniş bilgi için firmamıza başvurunuz. Hekime danışmadan kullanılmamalıdır. KÜB onay tarihi : KDV dahil parekende satış fiyatı ve fiyat onay tarihi: Kogenate FS 1000 IU: 1355,23 TL-Kogenate FS 500 IU: 698,42 TL Kogenate FS 250 IU: 381,74 TL L.TR.SM

11 NEVZAT ecza deposu Yýl SEKTÖRDE 50. YIL 50 yýl önce Ankara da baþlayan serüvenimiz, bugün ülke genelinde binlerce eczaneye kaliteli hizmet götürmeyi amaçlayan bir anlayýþla devam etmektedir. Nevzat Ecza Deposu olarak, hizmet kalitemizi en üst seviyede tutarak eczacýlarýmýzý memnun etmek en büyük gayemizdir. GATA Eczacılık Bilimleri Merkez ve Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı Başkanı. Prof. Dr. Dz.Kd. Alb. Ecz. Yalçın Özkan GATA Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı ziyareti... 9 Nisan 2013 tarihinde Ankara Eczacı Odası Yönetim Kurulu Üyeleri, GATA Eczacılık Bilimleri Merkez ve Farmasötik Teknoloji AD Bşk. Prof. Dr. Ecz. Dz. Kd. Alb. Yalçın Özkan a nezaket ziyaretinde bulundular. Ankara Eczacı Odası Başkanı Ecz. Oğuz Ekincioğlu na Genel Sekreter Ecz. Süleyman Güneş, Yönetim Kurulu üyelerinden Ecz. Candan Aydoğan ve Ecz. Savaş Korkmaz eşlik etti. 18 < DOZ > Mayıs 2013 GATA Eczacılık Bilimleri Merkezinde görevli eczacılardan Doç. Dr. Ecz. Alb. Ayhan Savaşer, Doç. Dr. Ecz. Alb. Cemal Akay, Uzm. Ecz. Alb. Senem Atay, Doç. Dr.Ecz. Bnb. Çetin Taş, Uzm. Ecz. Bnb. Erdal Turhan, Uzm. Hv. Ecz. Bnb. Çağatay Fikret Erad, Doç. Dr. Ecz. Bnb. Onur Erdem ve Yrd.Doç. Dr. Dz. Ecz. Bnb. Cansel Köse Özkan ın da katılımlarıyla gerçekleşen ziyarette halk eczaneleri ve kamuda çalışan eczacılarla ilgili konularda, GATA eczacılığı ve tarihçesi hakkında bilgi alışverişi yapıldı. Ayrıca, Prof. Dr. Dz. Ecz. Kd. Alb. Yalçın Özkan ve merkezde görevli eczacılar 14 Mayıs 2013 tarihinde düzenlenecek olan Eczacılık Günü kutlamalarına davet edildi. 50 YILDIR TÜRK SAÐLIK SEKTÖRÜNE HÝZMET VERÝYOR OLMAKTAN ÖTÜRÜ MUTLU VE GURURLUYUZ. BÝZÝMLE BERABER BU YOLDA YÜRÜYEN VE MUTLULUÐUMUZU PAYLAÞAN TÜM SEKTÖR PAYDAÞLARINA TEÞEKKÜR EDER, SAÐLIK VE BAÞARILARLA DOLU NÝCE YILLAR DÝLERÝZ. ANKARA MERKEZ ÞUBE ETÝMESGUT BÖLGE DEPOSU KEÇÝÖREN BÖLGE DEPOSU CEBECÝ BÖLGE DEPOSU BALGAT BÖLGE DEPOSU Tel : (0312) (pbx) Tel : (0312) (pbx) Tel :(0312) (pbx) Tel : (0312) (pbx) Tel : (0312) Fax :(0312) Fax : (0312) Fax :(0312) Fax : (0312) Fax : (0312) Adres:Oðuzlar Mah Sk. No: 7/1 Adres: Ýstasyon Mah. Tüzün Sk. Adres:19 Mayýs Mah. 19 Mayýs Cad. Adres : Demirlibahçe Mah. 3. Sk. Adres : Cevizli dere Mah. Gökkuþaðý Cad Balgat/ANKARA No:17/A Etimesgut/ANKARA No:50/A Ýncirli/ANKARA No:29/A-B Mamak/ANKARA Sk. No: 25/A-B Çankaya/ANKARA

12 Ankara Eczacı Odası ndan dekanlara ziyaret... Ankara Eczacı Odası Yönetim Kurulu Üyeleri ve Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Kutay Demirkan, 11 Nisan 2013 tarihinde Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Maksut Coşkun ve Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İsmail Tuncer Değim i makamlarında ziyaret ettiler. Ziyarette, bu yıl Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi nin ev sahipliğini üstlendiği 14 Mayıs Eczacılık Günü kutlamalarıyla ilgili bilgi verildi ve program içeriği hakkında dekanlarımızın da görüşleri alındı. Anıtkabir ve Hacettepe Üniversitesi Kültür Merkezi M Salonu nda yapılacak olan tören ve kutlamalara bu sene de üniversitelerden yüksek katılım beklendiği ifade edildi ve dekanlarımızdan her türlü destek sözü alındı. Kutlamalara ek olarak her üç fakültenin Mezunlar Derneği nin stand açması konusunda, Dernek Başkanları nın bilgilendirilmesi istendi. Kültür Merkezinde yapılacak olan kutlamaların şenlik havasında geçmesi için öğrencilerin organizasyonunu üstlendiği konser programı için hazırlıklar başlatıldı. Hacettepe Üniversitesi açık amfi ve etrafında düzenlenecek olan şenlikte diğer Eczacılık Fakültelerinin öğrencilerinin organize edeceği aktiviteler de yer alacaktır. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Maksut Coşkun Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İsmail Tuncer Değim Çankaya İlçe Sağlık Müdürlüğünden AEO na ziyaret (Soldan,sağa) Mdr. Yrd. Bekir Palavar, Dr. Nermin Demircioğlu, Uzm. Dr. Fatih Taşlıçay, Ecz. Barış Şahin, Ecz. Oğuz Ekincioğlu, Ecz. Süleyman Güneş 20 < DOZ > Mayıs 2013 T.C. Sağlık Bakanlığı na bağlı İl Müdürlükleri nde yapısal değişikliğe gidilerek İlçe Sağlık Müdürlükleri oluşturulmuş, Ankara İl Sağlık Müdürlüğü ne bağlı, İlçe Sağlık Müdürlükleri nin görev dağılımı yapılmıştır. 14 Şubat 2013 tarihinde Ankara Eczacı Odası Yönetim Kurulu, Çankaya İlçe Sağlık Müdürlüğü ne hayırlı olsun ziyaretinde bulunmuştur. Çankaya İlçe Sağlık Müdürü, Uzm. Dr. Fatih Taşlıçay ile birlikte Mdr. Yrd. sı Bekir Palavar ve Dr. Nermin Demircioğlu, 13 Nisan 2013 tarihinde Ankara Eczacı Odası Başkanı Ecz. Oğuz Ekincioğlu na iade-i ziyarette bulundular. Mesleki sorunlar masaya yatırılarak karşılıklı fikir alışverişi yapılmıştır. Uzm. Dr. Fatih Taşlıçay Çankaya İlçe Sağlık Müdürlüğü olarak kendilerine yapılan her türlü davete katılacaklarını bildirerek, gerçekleştirilmesi istenen tüm projelere memnuniyetle katkı vereceğini ifade etti.

13 Kilo korkusu sigarayı bırakmanıza engel olmasın! Nikotinin pankreastan insülin salınımını engellemesinden dolayı, sigara bağımlılarının kan şekeri seviyesi yüksektir. Yüksek seviyedeki kan şekerini erişilebilir bir enerji kaynağı olarak kullanan beyin, sigara bırakıldığında seviyenin düşmesi nedeniyle aynı seviyeyi yakalayacak alternatif kaynaklar aramaya başlar. Sürekli yeme içgüdüsünü çalıştırarak eksilen şeker telafi edilmeye çalışılır. Sigaranın bırakılması ile sürekli yeme isteği sıkıntıdan değil, beynin kandaki şeker seviyesini alıştığı miktarda bulmaya çalışmasından kaynaklanır. Besin tüketimi 22 < DOZ > Mayıs 2013 yapılmadığı halde beyin şeker eksikliğini, mevcut şekeri, enerji kaynağı olarak kullanabileceği yağa dönüştürerek çözmeye çalışır. Olabildiğince düşük kalori içerikli ve tok tutucu besinlerin tercih edilmesi gerekmektedir. Sigarayı bırakan kişilerde, daha önce %5-10 oranında sindirim sistemine giderek barsak hızlandıran sigara dumanının ortadan kalkması sonucu kabızlık problemi yaşanır. Sigarasız bir hayata başlarken yeme alışkanlıklarıda değişikliğe gitmek de gereklidir. Ekmek, makarna, pirinç, patates, çikolata ve kalorili içecekler gibi bol karbonhidratlı besinler sık tüketiliyorsa, bu besinler asgariye indirilmelidir. Kilo alımını engellemenin en doğru yolu, günlük enerji harcamasını arttırmaktır. Enerji harcaması için kardiyo olarak adlandırdığımız yürüyüşlerle haftada en az 3-4 gün, 1 saat egzersiz yapmak yeterli olacaktır. Sigarayı hayatınızdan çıkarırken kendinizi ciddi anlamda disipline edemezseniz bunu başaramazsınız. 1. Adım Nikotin bandı Şimdi nikotin bandı formunda! 2. Adım Nikotin bandı 3. Adım Nikotin bandı *Tønnesen P, et al. Higher dosage nicotine patches increase one-year smoking cessation rates: results from the European CEASE trial. European Respiratory Journal 1999; 13: ve firma verisi. Nicorette Invisi 10mg Nikotin Bandı, Nicorette Invisi 15 mg Nikotin Bandı, Nicorette Invisi 25 mg Nikotin Bandı Formülü: sırasıyla: 9, 13.5 ve 22.5 cm 2 lik her bir transdermal bant cm 2 de 1.75 mg nikotin içerir ve sırasıyla: 16 saatlik kullanım sırasında 10 mg, 15 mg ve 25 mg nikotin salınır. Endikasyonlar: Erişkinlerde sigara bağımlılığının tedavisinde endikedir. Sigarayı bırakmaya istekli kişilerde nikotin isteğini ve yoksunluk semptomlarını hafifleterek, sigarayı bırakmalarına yardımcı olur. Pozoloji/uygulama sıklığı ve süresi: Doktor kontrolü altında kullanılmalıdır. Tedavi sırasında hasta sigarayı bırakmak için her türlü çabayı göstermelidir. Davranışsal tedavi ve destek başarı oranını artırır. Günde 20 veya daha fazla sigara içenler 1. adım olan 25 mg dozundaki bant ile tedaviye başlamaları ve 8 hafta süreyle günde bir bant kullanmaları önerilir. 2 hafta süreyle günde 15 mg lık bir bant kullanımını takiben, 2 hafta süreyle günde 10 mg lık bir bant kullanılmalıdır. Günde 20 den daha az sigara içenler 2. adım (15 mg) ile tedaviye başlamaları, 8 hafta süreyle devam etmeleri ve son 4 hafta için dozu 3. adıma (10 mg) düşürmeleri önerilmektedir. Bandın 6 aydan uzun süreyle kullanılması önerilmemektedir. Transdermal bant tek başına veya nikotin sakızı ile birlikte kullanılabilir. Bandın uyanınca yapıştırılıp, yatarken çıkarılacak şekilde, uyanık olunan saatlerde (yaklaşık 16 saat) kullanılmalıdır. Bandın sadece uyanıkken kullanılıyor olması, gece boyunca nikotin verilmeye devam edildiğinde yaşanan uyku bozukluklarının görülmesini engeller. Uygulama şekli: Bant kalça, üst kol veya göğüs gibi tüysüz deri bölgelerine ve temiz, kuru, yarasız alanlara uygulanmalıdır. Bu uygulama alanları her gün değiştirilmeli ve ardışık gelen günlerde aynı bölge kullanılmamalıdır. Özel popülasyonlara ilişkin ek bilgiler: Doktor tavsiyesi olmaksızın 18 yaşın altındaki çocuklara uygulanmamalıdır. Sağlıklı yaşlı hastalarda total nikotin klerensinde hafif bir azalma gösterilmiştir, ancak doz ayarlamasını gerektirmez. Kontrendikasyonlar: Ürünün bileşiminde bulunan nikotine ve yardımcı maddelerden herhangi birine karşı aşırı duyarlılığı olduğu bilinen kişilerde kontrendikedir. Özel kullanım uyarıları ve önlemleri: Belirli kardiyovasküler hasta grupları ancak bir doktora danıştıktan sonra kullanmalıdır. Bu hastalar; son 4 hafta içerisinde ciddi bir kardiyovasküler olay geçirmiş veya kardiyovasküler şikayet nedeniyle (örneğin felç, miyokardiyal enfarktüs, stabil olmayan anjina, kardiyak aritmi, koroner arter bypass ameliyatı, anjiyoplasti) hastaneye yatan veya kontrol altına alınamayan hipertansiyonu olan kişilerdir. Orta/ağır seviyede karaciğer yetmezliği, ağır böbrek yetmezliği, aktif duodenal ve gastrik ülser hastalarında dikkatle kullanılmalıdır. Nikotin replasman tedavisinin (NRT) riski devam eden sigara kullanımı riski ile karşılaştırılmalıdır. Yetişkin veya adolesanların tolere edebildiği nikotin dozları küçük çocuklarda öldürücü olabilecek ciddi toksisite oluşturabilir. Nikotin replasman ürünlerinden ve sigaradan alınan nikotin, adrenal medulladan katekolaminlerin salımına neden olur. Bu nedenle kontrol altına alınamayan hipertiroidizm veya feokromasitomalı hastalarda dikkatle kullanılmalıdır. Nikotin replasman ürünlerine bağımlılık gelişmesi nadiren görülür, sigara bağımlılığından daha az zararlıdır ve bu bağımlılıktan kurtulmak daha kolaydır. Diyabetli hastalarda, sigara kullanımının kesilmesi nedeniyle insulin dozunun düşürülmesi gerekebilir. İletken metal (aluminyum) içermektedir, bu nedenle Manyetik Rezonans Görüntüleme öncesi transdermal bandı çıkartınız. Psöriasis, kronik dermatit veya ürtiker gibi kronik yaygın dermatolojik problemi olan hastalar kullanmamalıdır. Eritem oluşabilir. Eğer ciddi veya kalıcı ise tedavi kesilmelidir. Diğer tıbbi ürünler ile etkileşimler ve diğer etkileşim şekilleri: Sigara kullanımı (nikotin değil) CYP1A2 enzim aktivitesinde artışa neden olur. Sigara bırakıldığında, bu enzim için substrat olan maddelerin klerensinde düşme gerçekleşebilir. Bu durum bazı ilaçların plazma seviyelerinde yükselmeye neden olabilir. Bu ürünler potansiyel klinik önemi olan teofilin, takrin, klozapin ve ropinirol gibi dar terapötik aralıklı ürünlerdir. CYP1A2 tarafından kısmen metabolize edilen diğer ilaçların (örneğin imipramin, olanzapin, klomipramin ve fluvoksamin) plazma konsantrasyonları sigarayı bırakma ile yükselebilir. Ancak bunu destekleyecek yeterli veri bulunmamaktadır ve bu etkinin bu ilaçlar için klinik önemi bilinmemektedir. Eldeki sınırlı veriler, flekainid ve pentazosin metabolizasyonunun sigara kullanımı ile artabileceğini göstermektedir. Gebelik: Gebelik Kategorisi: D. Nikotin replasman tedavisindeki nikotinin fertilite ve fetüs üzerindeki olası etkileri, sigarayı bırakamayan kadınlarda, sigaranın neden olabileceği risklere kıyasla daha az zararlıdır. Nikotinin gebelik ve/veya fetus/yeni doğan üzerinde zararlı farmakolojik etkileri bulunmaktadır. Gerekli olmadıkça gebelik döneminde kullanılmamalıdır. Gebelikte ideal olanı, sigaranın, gebeliğin erken dönemlerinde, nikotin replasman tedavisi olmadan bırakılmasıdır ancak bırakmayı başaramamış ve çok fazla sigara içen kişilerde, doktor sigarayı bırakmaya yardımcı olması için kullanımına karar verirse, tedavinin mümkün olan en yakın zamanda bırakılması hedeflenmelidir. Nikotin anne sütünde, NICORETTE INVISI nin terapötik dozları emziren kadınlara uygulandığı takdirde, memedeki çocuk üzerinde etkiye neden olabilecek ölçüde atılmaktadır. Emzirmenin durdurulup durdurulmayacağına ya da tedavinin durdurulup durdurulmayacağına/tedaviden kaçınılıp kaçınılmayacağına doktor karar vermelidir. Nikotin replasman tedavisi gibi bir tedavi olmadan sigara içiciliğini bırakamayan sigara kullanıcıları için nikotin replasman tedavisinin faydaları sigara içiciliğine devam etmenin risklerine ağır basar. Araç ve makine kullanımı üzerindeki etkiler: Araç ve makine kullanımı üzerindeki etkisi göz ardı edilebilir düzeydedir veya yoktur. İstenmeyen etkiler: Başka yollarla uygulanan nikotine benzer yan etkilere neden olabilir ve genellikle doza bağlıdır. Tedavinin ilk haftası süresince kullanıcıların %20 si hafif bölgesel deri reaksiyonu yaşamıştır. Bazı semptomlar, örneğin baş dönmesi, baş ağrısı ve uykusuzluk, sigarayı bırakma sonucunda gelişen yoksunluk semptomları ile ilişkili olabilir. Sigarayı bıraktıktan sonra aftöz ülser sıklığı artabilir. Nedensellik ilişkisi net değildir. Yaygın: Sersemlik, baş ağrısı Yaygın olmayan:palpitasyonlar Çok seyrek: Geri-dönüşlü atriyal fibrilasyon Yaygın:Gastro-intestinal rahatsızlık, bulantı, kusma Yaygın olmayan:ürtiker Çok yaygın: Kaşıntı Yaygın: Eritem Doz aşımı ve tedavisi: Doz aşımı semptomları akut nikotin zehirlenmesinde görülen semptomlardır ve bunlara mide bulantısı, salivasyon, abdominal ağrı, diyare, terleme, baş ağrısı, sersemlik, işitme kaybı ve belirgin güçsüzlük dahildir. Yüksek dozlarda bu semptomları hipotansiyon, zayıf ve düzensiz nabız, nefes alma güçlükleri, prostrasyon, dolaşım kolapsı ve genel konvülsiyonlar takip eder. Tedavisi: Nikotin uygulaması hemen durdurulmalıdır ve hasta semptomatik olarak tedavi edilmelidir. Oral aktif kömür, nikotinin gastrointestinal absorbsiyonunu azaltır.25 C nin altındaki oda sıcaklığında saklayınız. Ticari Takdim Şekli ve KDV Dahil Perakende Satış Fiyatları: Nicorette Invisi 10mg 7 Nikotin Bandı - 21,83 TL Nicorette Invisi 15 mg 7 Nikotin Bandı-23,41 TL Nicorette Invisi 25 mg Nikotin 7 Bandı-24,58 TL Ruhsat Sahibi: Johnson and Johnson Sıhhi Malzeme San. ve Tic. Ltd. Şti. Ertürk Sok. Keçeli Plaza No:13 Kavacık-İstanbul Ruhsat Numaraları 10 mg: 133/79, 15 mg:133/80, 25 mg: 133/81 İlk Ruhsat Tarihi: 08/08/2012 Daha geniş bilgi için firmamıza başvurunuz. Tel:

14 Advertorial İkinci kuşak değişime hız verdi... Türkiye nin en köklü ecza depolarından biri olan Galenos Ecza Deposu nda göreve gelen ikinci kuşak, 2013 yılını değişen ve gelişen sektör ihtiyaçlarına daha etkin cevap verebilmek amacıyla Yenilenme ve Değişim Yılı ilan etti yılında Eczacı Erol Toksöz tarafından, yüzde yüz yerli sermayeyle, Ankara da bir aile şirketi olarak kurulan Galenos Ecza Deposu, 1992 yılında Türkiye nin ilk ithal ilaç deposu Yaset in de aileye katılmasıyla sektörde önemli bir yer edinmiştir. Çalışanlarını ailenin bir ferdi olarak kabul eden Galenos / Yaset Yönetimi, 38 yıldır el ele vererek şirketi daha da ileriye taşımıştır. Satıştan sevkiyata her noktada üstün servis kalitesini sağlayarak, tecrübeli ekibi, teknolojik alt yapısı, zengin ürün gamı ve Eczacıların hayatını kolaylaştıran uygulamalarıyla sağlık sektörüne katma değer yaratmıştır. Dürüstlüğü ilke edinmiş olan Grup, ailenin ikinci kuşak genç yöneticilerinin sürece dahil olmasıyla önemli bir ivme kazanmıştır. Genel Müdür olarak göreve başlamasının ardından, İstanbul ilaç sektörünün vizyonu ve iş modellerini Ankara ya taşımayı başaran Münire Toksöz den bir iki cümleyle Galenos / Yaset çatısı altındaki çalışmalarından söz etmesini istedik. Süreçteki ufak bir hata müşteri kaybettirir Göreve geldiğimde ilk olarak iş süreçlerimizi inceledim. Departmanların senkronize çalışması, müşteri odaklılık açısından çok önemli. Sürecimizdeki ufak bir hata, müşterimizi kaybetmeye bile yol açabilir. Dolayısıyla yalnızca ön planda olan satış kadrosu değil, tüm ekibin müşteri ve kalite odaklı olması konusunda bilinçlenmesi şart. Galenos ve Yaset Ecza Depoları nın çok deneyimli ve kaliteli kadroları var, önemli olan bu deneyimden yararlanarak, şirket kültürüne uygun şekilde kurumsallaşmak. Böylece herkesin kendi rolünü 24 < DOZ > Mayıs 2013 ODTÜ Endüstri Mühendisliği Bölümü nden mezun olduktan sonra yine aynı üniversitede MBA ini tamamlayan Münire Toksöz, meslek hayatına Sanovel İlaç ta başlamış. Kendisinin hayatta en değer verdiği varlık 1.5 yaşındaki oğlu Kaan. Şirkette yönetim anlayışının değişimiyle paylaşımı ve etkileşimi artırmak amacıyla sık sık geri bildirim toplantıları yapılmaya başlanmış. Çağrı Merkezi tarafından telefon ya da Internet yoluyla alınan siparişler, planlanan saatlerde sevkiyat ekiplerince; acil siparişler ise Galenos / Yaset Motokuryeleri aracılığıyla birkaç dakikada eczanelere sevk ediliyor. Özenle korunması ve taşınması gereken soğuk zincir sağlık ürünleriyse soğuk hava depolarında, uygun koşullarda muhafaza edilerek özel araçlarla satış noktalarına ulaştırılıyor. bilmesini ve şirket standartlarımıza uygun şekilde çalışmasını amaçlıyoruz. Galenos / Yaset bünyesindeki çalışmalarımın tamamında bu amacı gerçekleştirmeye odaklanıyorum. Personelin fiziksel çalışma koşullarını da önemsiyoruz Fiziksel değişimin, zihinsel değişimi teşvik ettiğine inandıklarını belirten Toksöz, yalnızca iş süreçlerinin değil, personelin fiziksel çalışma koşullarını da iyileştirmeyi hedeflediklerini vurguladı. Bu amaçla, Genel Merkezlerini 23 yıldır faaliyet gösterdikleri binadan daha teknolojik, yeni dönemin ihtiyaçlarına cevap verebilecek, modern bir binaya taşımışlar. Mesleğe yeni başlayan eczacılara destek Mesleğe yeni başlayan eczacılara Vergi Mevzuatı, Hukuk, Eczacılık Mevzuatı, Finans ve Eczane Yönetimi gibi konularda uzman ekipleri aracılığıyla ücretsiz danışmanlık hizmeti veren Grup, sektörün gelişimine önemli bir katkı sağlayacakları inancında. Yalnızca çalışanları ve müşterileri ile değil, şirketin diğer paydaşlarıyla iletişim ve işbirliği çalışmalarına titizlikle yaklaşıyorlar. Bu işbirliklerinin çıktılarını her mecrada görmek mümkün olacak. diyen Münire Toksöz, sözlerini Ankara Eczacı Odası nın yoğun emek ve özenli çalışmaları sonucunda ortaya çıkan bu derginin ilk sayısı aracılığıyla, sağlık hizmetinin sunulmasında en önemli aktörlerden biri olan Eczacılarımızın 14 Mayıs Eczacılık Günü nü gönülden kutluyorum. şeklinde tamamlıyor. İletişim: T F ankara@galenosecza.com.tr info@yasetilac.com.tr Zübeyde Hanım Mah. Seçim Sokak No:27 İskitler / Ankara Ankara Eczacı Odası < DOZ > 25

15 Kapak Konusu Her yönüyle 6308 sayılı yasa... Derya Öztürk (DÖ): Ecz. Mehmet Domaç ı tanıyabilir miyiz? Mehmet Domaç (MD): 1972 yılında Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesini bitirdim. Aynı yıl Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesinde İlaç Kimyası Bölümünde asistanlığına başladım yılında 12 Eylül darbesinden sonra çıkan YÖK yasası ile birlikte üniversiteden ayrıldım ve serbest eczacılığa başladım. Bu arada 1980 yılında İstanbul Eczacı Odası Yönetim Kurulu na seçildim yılının sonuna kadar İstanbul Eczacı Odası nda üç dönem yöneticilik yaptım yılının sonunda İstanbul Eczacı Odası başkanı seçildim yılında Türk Eczacıları Birliği Genel Başkanı seçildim ve 2007 yılına kadar bu görevi sürdürdüm yılından itibaren AK Parti İstanbul Milletvekili olarak görev yapıyorum yılında Eczacılar Vakfı nı, 1989 yılında İstanbul Eczacılık Kooperatifi ni kurduk. Türk Eczacıları Birliği nde Türk Eczacılık Akademisi ni kurduk. İlaç Araştırma Merkezi-Novagenix i kurduk. Türk Eczacıları Birliği olarak bağımlılık tedavisi için kurduğumuz, Hacettepe Üniversitesi Ak Parti İstanbul Milletvekili Ecz. Mehmet Domaç tarafından hastane olarak işletilmek üzere devrettiğimiz bir hastane var. Diyarbakır da madde bağımlısı sokak çocuklarının tedavisi için bir hastane kurduk. 4 tane ilköğretim okulu yaptırdık. Yüksek Sağlık Şurası üyeliği yaptım. Avrupa Birliği Eczacılar Grubu, Dünya Eczacılar Federasyonu üyesiyim. Bunların dışında, Sosyal Politikalar Vakfı, Etik Değerler Vakfı, Çağdaş Eğitim Vakfı gibi vakıfların kurucu üyesiyim. Eczacılıkla ilgili 2 tane kitabım, binden fazla makalem vardır. DÖ: Mesleğinize hem gönül hem de emek vermişsiniz. MD: 27 yıl meslek örgütü yöneticiliği yaptım. 27 yıl içerisinde hem benden önceki hem benden sonraki eczacıları tanıdım. Eczacılık mesleğinde çok yeni arkadaşlar dışındaki herkesi şahsen tanırım. Onlarla çok sayıda iş yaptık. Eczacılarla çalışmayı seviyorum. DÖ: Meslek hayatınızda yöneticilik görevini tamamladığınızı düşünüyor musunuz? Başka hedefleriniz var mı? MD: İnsanın ömrü bitmedikçe hiçbir şey tamamlanmış değildir. DÖ: Şu anda siyasi hayatınız devam ediyor. Siyasete devam etmeyi mi düşünüyorsunuz yoksa ara verip tekrar meslek hayatına dönmek gibi bir planınız var mı? MD: Siyasete devam etmeyi düşünüyorum. Ama bu, tek başına alınacak bir karar değildir. Siyaset toplu yapılan bir iştir. Bu konuya parti ve partililer karar verirler. Sizin karar vermeniz yetmez. Ama siyasete devam etmeyi umut ediyorum. DÖ: Çıkmasında büyük emekleriniz olan 6308 sayılı yasayı Türk Eczacıları Birliği de sahipleniyor. Bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? MD: Türk Eczacıları Birliği nin sahiplenmesi yetmez. Bütün eczacıların sahiplenmesi gerek. Sadece kurumsal sahiplenme değil. Eczacıların yasayı içselleştirmesi lazım. Yasayla ilgili bilgilenmeleri ve yasanın kendilerine sağladıklarına sahip çıkmaları gerekiyor. Yasa çıkarmak işi teknik bir iştir ve yasama organında çalışanlara aittir. Yasama organında çalışanlar, yani milletvekilleri yasa çıkarabilirler. Türkiye de bazı şeyler çok çarpıtılıyor. Benim görevim işim icabı yasa yapmak dolayısıyla bu yasa için şu yaptı, bu yaptı demek çok önemli değil. Bu yasaya yaklaşık 17 yıl emek verdim. Yasanın ana maddesi olan, eczaneleri sınırlama maddesini ilk kez, 1991 yılında telaffuz eden kişiyim. Yasa henüz taslak halindeyken, daha sonra da kendim Türk Eczacıları Birliği Genel Başkanı olduğumda kurduğumuz bir komisyon ile eczanelerin sınırlanması gerektiğini taslağa koyan kişiyim ben. O süreçte, çok değişiklikler oldu. Çok farklı sözler söylendi. Ama sonuçta yasayı 12 maddeye indirdik. Söylediğimiz 12 maddelik yasayı da çıkardık. Bir sorun da olmadı çünkü muhalefet ile anlaştık. Yasanın çıkmasını Türk Eczacıları Birliği zaten istiyordu. Bundan sonra herkes sahip çıkabilir. Çünkü bu eczacıların yasası. Ama ben yaptım demek için yasama organında olmak gerekir. Yasanın kenarından dolaşmayıp, yönetmeliği çıkartmak lazım. DÖ: Yönetmelik daha çıkmadı. Bu konuda bir gelişme veya öngörünüz var mı? MD: Yönetmelik milletvekilleri ile bağlantısı olan bir konu değil. İdari bir karar. Yani, Sağlık Bakanlığı nın yapacağı bir iş. Ancak sorun olan tarafları varsa bizimle paylaşırlar. Yönetmeliğin kabul edilecek hale gelmesi için biz de Sayın Bakan a, Müsteşara yardımcı oluruz. Bana şimdiye kadar bu konu hakkında iki kere müracaatta bulunuldu. DÖ: Nüfusa göre eczane açılmasını sınırlayan madde ile ilgili, Kalkınma Bakanlığı nın en son 2004 yılında belirlediği ilçe kalkınma katsayılarının güncelleştirilmesi için yapılan çalışmaların devam etmesi, yönetmeliğin çıkmamasının sebeplerinden biri olabilir mi? MD: Bence bu bir sebep olamaz yılına bakılır ona göre devam edilir. Daha sonra yenisi çıktığında da orada bazı değişiklikler yapılır. Bunlar sebep değildir. Yasayı ihlal etmemek lazım. Yasada en az 6 ay sonra yönetmelik çıkması gerektiği yazar. Yasanın kenarından dolaşmayıp, yönetmeliği çıkartmak lazım. DÖ: Eczacıların birçoğu sizi duayen ve misyonu geniş bir başkan olarak tanımlıyor. Bir kısmı da mesleğin bu olumsuz gidişinin sorumlusu olarak görüyor. Siz eczacı Mehmet Domaç olarak TEB başkalığı zamanındaki Mehmet Domaç ı nasıl tanımlarsınız? MD: TEB Başkanı Eczacı Mehmet Domaç, Türk Eczacıları Birliğinin yapısını ve anlayış biçimini değiştirmiş bir kişidir. Değişime inanan, sözünü hiç bir zaman hiç kimseden sakınmayan, açıkça söyleyen bir kişidir. Sorunlar karşısında yılmayan, kötümser yaklaşmayan, hayata pozitif bakan ve eczacının değişmesi, gelişmesi gerektiğini eczacı ile paylaşan, ülkenin de değişmesi ve gelişmesi gerektiğini düşünen, buna katkı sağlayan, bilime inanan, aklı önde tutan biri olarak görüyorum ben. DÖ: Eczacı ne şekilde değişip gelişebilir? Biraz açabilir misiniz? MD: Ben 1995 yılında Türk Eczacıları Birliği Başkanı olduktan bir yıl sonra, Eczacılar Birliği Kongresi nde o zaman ilaç anlaşması yaptığımız Bağ-Kur, eczanelerde bilgisayar olması gerektiğini ve ilaçların bilgisayar üzerinden verilmesi gerektiğini söylüyordu. Bana göre çok doğru bir yaklaşımdı. Ama delegeler eczanelere bilgisayar almak istemiyorlardı. Delegeleri ikna etmek için çok uğraştım ama ikna olmadılar. Bilgisayar almamak üzere, kongre kararı alınınca, bu kararı Bağ-Kur a kabul ettirdim. Mehmet Domaç böyle bir adamdır. Evet, eczacıların bir kısmının diğerlerinden farklı değerlendirmesi çok normaldir. Türkiye de her şey böyle görülür çünkü. Eczacılar da bildiğimiz Türk vatandaşlarıdır. Ben demokratik bir örgütün yöneticisiydim. Her zaman bir muhalefet olduğu için, ters gelmiyor bana. Önemli olan mesleğin olumsuz gidişinin sorumlusu olarak gören insanların, bizden sonra ne yaptığıdır. 26 < DOZ > Mayıs 2013 Ankara Eczacı Odası < DOZ > 27

16 Kapak Konusu Gerçek anlamda bir ödemeden söz etmek için, kutu başına ödeme yapılması gerekir. DÖ: Eczacıların şu anki ekonomik durumları kendilerini pek memnun etmiyor. Karlılık sorunu ile ilgili iyileştirme çalışmalarınız olacak mı? MD: Türkiye de yaklaşık serbest eczacı var. Hepsini aynı kefeye koyarsak, yanlış yaparız eczacının tamamı aynı ekonomik koşulda yaşamıyor. Belli bir grup eczacı, Türkiye ortalamasında, hatta ortalamanın üstünde yaşıyor. Kazançları birbirlerinden farklı olduğu için bu durum çok normal. Her meslekte olduğu gibi eczacılıkta da böyle bir faklılaşma var. Bu farklılaşmayı ortadan kaldırmak için çaba harcadık. Eczacıların %20 si satışın % 50 sini yaparlar. Geri kalan %50 lik satışı yapan eczacıların büyük bir kısmı halinden memnun değildir. Tabiki onların sorunlarını da çözmemiz gerekiyor. Ama bunu yaparken, çok akılcı davranmamız gerek. Bazı eczacılara ne verirsek verelim, sorunlarını çözemeyiz. Bu her alanda böyledir. DÖ: Yani memnun edemez miyiz? MD: Hayır. Sorunlarını çözemeyiz. Bu o eczacıların özel koşulları ile çok bağlantılı bir durumdur. Bir arkadaşımın üç hastanenin ortasında bir eczanesi vardı. Önce hastanelerden biri taşındı. Sonra ikinci taşındı. Üçüncü hastane de ikinciye bağlıydı. Bir süre sonra o da gitti. Arkadaşım, beş sene daha belki geri dönerler diye orada kaldı. Ne yaparsak yapalım, bazı meslektaşlarımızın sorunlarını çözemeyiz. Genel anlamda konuştuğumuzda; Türkiye de ilaç fiyatları düşmüştür. İlaç fiyatlarına bağlı olarak, karlılıklar da düşmüştür. Burada hem sosyal güvenlik sistemi hem de vatandaş büyük yarar sağlamıştır. Ama sağlık çalışanların bir parçası olan eczacılar ekonomik olarak sıkıntıya düşmüşlerdir. DÖ: Pastanın %50 lik kısmını alan beş bin eczacıyı saymıyoruz. MD: Evet. Sıkıntıya düşen eczacılar için iki tür çözüm önerilebilir. Karlılıklarının artırılması. Karlılığı artırdığımız zaman tüm eczaneler için artırıyoruz, buna dikkat etmek lazım. Bir de kutu başına ödeme yapılması. Şu anda reçete başına bir ödeme yapılıyor ama bu çok düşük sembolik bir miktar. Gerçek anlamda bir ödemeden söz etmek için, kutu başına ödeme yapılması gerekir. Böylece eczacıların beklentileri çözülebilir diye düşünüyorum. Bunun dışında başka çözümler de var. Türkiye gelişiyor ve milli geliri artıyor. Milli gelirin artmasıyla birlikte tüketim alışkanlıkları değişiyor. Bunun sonucu olarak eczanelerin ekonomisinin de değişeceğini düşünüyorum. Çünkü Türkiye 3 bin dolarlık milli gelirden 10 bin dolar milli gelire geldiğinde tüketim alışkanlıkları farklılaştı. Yedi sekiz sene sonra kişi başı milli gelir 17 bin dolara gelirse tüketim alışkanlıkları daha da farklılaşacaktır. Mesela, dermo-kozmetik bugün 250 milyon dolarlık tüketime tabi ise o zaman 600 milyon dolarlık bir tüketime tabi olacak. Bitkisel ürünler 60 milyon dolar tüketiliyorsa, o zaman 150 milyon dolar tüketilecek. Ürün gamını genişletmek mümkün. Buna benzer ürünlerle birlikte eczacının da ekonomisi gelişecek. Ama bu yetmez. Bu, dinamik, değişen ve hızla gelişen bir yapı. İleriye doğru bakmamız gerekiyor. Kendimizi geliştirip, klasik eczane modelinin dışına çıkmamız şart. Hizmet anlayışını modernleştirmeliyiz. Mesela, neden daha iyi bir sağlık hizmeti vermek için bir hasta takip sistemi oluşturulup, eczacılar kendi hastalarını takip etmesinler? Bunu yaparlarsa karlılık düşünülmez. O zaman ihtiyaç duyulan para kazanılır zaten. DÖ: Bu sayıda Klinik Eczacılıkla ilgili bir söyleşimiz var. Yıllardır bu konuya emek vermiş iki hocamızla görüştük. Onlar da hasta takip sisteminin kurulmasını istiyorlar. Halihazırda eczacının verdiği bir hizmet olan danışmanlık hizmetinin hasta takibiyle sistemli hale getirilip belgelenmesi gerektiğini söylüyorlar. Ama bir taraftan da eczacının çok fazla bürokratik ve teknik işlemle uğraşmak zorunda kaldığını dile getiriyorlar. MD: Yok öyle bir şey. Hepsini kaldırdık. Artık e-reçete var. Reçete dijital ortamdan eczaneye geliyor, ilaç oradan veriliyor. Evet, eskiden reçetenin üstünde yirmi üç ayrı noktaya bakıyorduk, kupürleri kesiyorduk, yapıştırıyorduk. Şimdi bunlar yok. Artık, tek bir numara girerek reçeteye ulaşabiliyor eczacı. Yakında numara da kalkacak. Bir süre sonra da e-faturaya geçilecek. Reçete dijital ortamda, fatura dijital ortamda, en son adımda da eczacının alacağı para hesabında olacak. Kimse mazeret uydurmasın. Mazeret uydurmak insanları kötümser yapar, yaşamdan bezdirir. Ben hayatım boyunca mazeret uydurmadım. Hep sorun çözdüm çünkü. Yakında e-reçetede girilen numara kalkacak dedim ya, onun yerine avuç içi okuma sistemi gelecek. Bütün bunları çok önceden gördük biz. Eczanesine bilgisayar almayı kabul etmeyen eczacıların olduğu dönemden beri düşündüğüm konulardı bunlar. İşte bu yüzden bir takım insanlar Mehmet Domaç ı sevmeyebilirler. Yasa koyucu kimseyi kimsenin insafına bırakamaz. DÖ: Yasada bir de reçete veya ciroya bağlı olarak ikinci eczacı çalıştırma maddesi var. Vatandaşa hizmet açısından çok doğru bir yaklaşım olan bu madde, eczacıları yaşadıkları ekonomik sıkıntı açısından düşündürüyor. MD: Bazı eczacıları. Bu ayrımı doğru yapalım. Ayrımı doğru yapmadığımız zaman Türkiye de 38 tane dolar milyarderi yokmuş gibi davranırız. Türkiye de herkes batmıştır dersek, o zaman o dolar milyarderleri ne oluyor? Onlar da mı batmış sayılıyor. Eczacıların bir kısmı, hadi büyük bir kısmı diyelim. Evet, sorunlar, sıkıntılar var, doğru. Kimin yardımcı eczacıyı istihdam edeceği, kimin etmeyeceği yönetmelikte belirlenecek. Çok reçete yapan ya da belli bir miktarın üzerinde ciro yapan yardımcı eczacı istihdam edecek. Var mı böyle eczacılar? Var. İşte bu eczanelerde yardımcı eczacı istihdam edilecek. Bunda bir yanlışlık yok. Aksine çok doğru bir düzenleme bu. Günde 300 reçete yapıyorsanız, yardımcı eczacı çalıştırmadan bu kadar reçeteyi işleme koyma şansınız yok. Günde 10 bin TL ciro yapıyorsanız, tek bir eczacıyla bu ciroyu yapamazsınız. Biz de, duruma göre bir ya da iki eczacı daha çalıştırma zorunluluğu getiriyoruz. 28 < DOZ > Mayıs 2013 Ankara Eczacı Odası < DOZ > 29

17 Kapak Konusu Yardımcı ve ikinci eczacıların asgari ücretlerini de saptadık. Çünkü istihdam edilecek kişi de benim meslektaşım. İnsanlar, insani koşullarda çalışacaklar. Yasa koyucu kimseyi kimsenin insafına bırakamaz. DÖ: Meslek hakkı çalışmalarıyla ilgili ne düşünüyorsunuz? MD: Meslek hakkından ne anladığınıza bağlı bu. Ben, ne anlaşıldığını bilmiyorum. Hayatım boyunca meslek hakkını telaffuz etmedim. Serbest eczacının yaptığı iş, serbest meslektir. Kamuda olsa meslek hakkından bahsedebiliriz. Her mesleğin yan ödemeleri belirlenmiştir. Hekimin de eczacının da alacağı yan ödeme bellidir. Serbest eczacılıkta majistral ilaçtan bahsedilseydi meslek hakkını anlamlandırabilirdim. Zaten bizim majistral tarife uygulamamızda meslek hakkı vardır. DÖ: Peki, hasta takip sisteminin kurulduğunu varsayarsak? MD: O durumda eczacılar sosyal güvenlik sistemine bir protokol önerisinde bulunabilirler. Beş gün yatacak bir hastanın yatışını, bir gün kısaltıp tedavisini evde sağlayabilirim gibi bir protokol önerisinde bulunabilirler. DÖ: Bu eczacının yapabileceği bir şey mi? MD: Yapması gereken bir şey. Ekmek aslanın ağzındayken, yapılması gereken çok iş var. Dünyada bu işi yapıyorlar. Oradaki eczacılar da beş yıl eğitim görüyorlar, buradakiler de. Eczacı bir protokol önerisinde bulunup, SGK ya kabul ettirdiğinde, verdiği hizmetin karşılığında ekstra ücret alabilir. Yapılan işe karşılık, kazandırılan bir para varsa, o paradan bir pay verilir. O zaman meslek hakkından söz edebilirler. Reçete başına verilen bir ücret de var. Ama karlılıklar çok aşağıya düştüğü için reçete başına verilen sembolik bir ücret bu. 10 sene sonra kişi başına düşen ilaç tüketimi 280$ olacak. DÖ: Sizce Türkiye de eczacılık hak ettiği yerde mi? MD: Değil. Şöyle söyleyeyim; hiçbir meslek 30 < DOZ > Mayıs 2013 Mehmet Domaç, eczacıların farklı ekonomik koşullarda yaşamaması için çok şey yaptıklarını belirtti. için hak ettiği yerdedir denemez. O ülkenin genel durumuyla bağlantılı bir konudur. Mesela, en onurlu meslek hangisidir? Hak ettiği yerde midir? Eskiden, en iyi durumdaki meslek, üniversite giriş sınavındaki puan durumuyla ölçülürdü. Şimdi en iyi meslek tıp, sonra mühendislik gibi gözüküyor. Ama işsiz mühendisler ordusu sokaklarda geziyor. Bence, eczacılık iyi bir yerde. Ama olması gereken yerin çizgisini çizmek lazım. Nerede olmalı Eczacılık? Parasal olarak ölçüyorsak, 10 seneye göre, çok iyi. 30 sene önceye göre ölçüyorsak fevkalade durumda. 10 sene sonra bundan daha iyi durumda olacak. Çünkü Türkiye nin milli geliri artacak. İnsanlar daha iyi bir yaşam isteyecekler. İstedikleri daha iyi yaşamı sağlıklı yaşayarak bulabilecekleri için sağlıklarına daha çok dikkat edecekler. Bu nedenle de sağlık hizmetleri için çok daha fazla harcama yapacaklar. 10 yıl sonra Türkiye bundan daha yaşlı bir nüfusa sahip olacak. Yaşlanınca daha çok hekime, dolayısıyla daha çok eczaneye gidecekler. Nüfus artışıyla birlikte 10 yıl sonra daha fazla kişinin ilaç ihtiyacı olacak. 10 sene sonra kişi başına düşen ilaç tüketimi 280$ olacak. Şu anda 150$. Bu durum daha kötüye dönmez. Bunun için hiçbir neden yoktur. Biz, eczacıların farklı ekonomik koşullarda yaşamaması için çok şey yaptık. Yatan hastaların reçetelerinin eczanelere dağıtılması uygulamasını getirdik. Kan ürünleri ve diyaliz ürünleri için sıralı dağıtım sistemi kurduk. Çünkü bunlar çok pahalı ürünlerdir. Bu, çok büyük bir halk sağlığı sorunuydu. Başta bu sisteme çok itiraz edenler olmuştu. Ama şu anda herkes çok memnun. Dünyada, bunu Türkiye den başka uygulayabilen bir ülke yok. Bunları yaparken milletvekili değil, TEB başkanıydım. DÖ: Eklemek istediğiniz bir şey var mı? MD: Bu yasayla ilgili söylenecek çok şey yok. Bu yasa, dört dörtlük bir yasa. Eczacılar bugün böyle hissetmezler. Çünkü biz, sorunlarla yüz yüze geldiğimizde ne olduğunu hissederiz. Ama dört beş sene sonra çok büyük bir rahatlama sağladığını görecekler. Yine, üniversitedeki öğrenciler dua edecekler Mehmet Domaç a ve arkadaşlarına. En azından öyle umut ediyorum. Çünkü şu andaki eczacılık öğrencileri mezun olduğunda Türkiye de eczane açmak sınırlandırılmış olacak. Ve fevkalade bir eczacılık ortamına girecekler. Düzgün, kuralları çok belli olan bir eczacılık ortamına girecekler. Bir de, komplo teorilerinden kurtardık eczacıları. Zincir eczaneler kurulacak, eczanelerin sahibi eczacı dışındaki kişiler olacak, reçetesiz ilaçlar eczane dışında satılabilecek gibi konularda endişelerini dile getiriyorlardı. Belki haksız değillerdi. Çünkü dünya liberal bir hale geldi, Türkiye de de bu yönde değişimler için baskı yapanlar olabilirdi. Yasaya koyduğumuz maddelerle, tanımlamaları doğru ve kesin olarak yaparak bu ihtimalleri de ortadan kaldırdık.

18 Nüans Eczanem ve ben! Eczacı Cem Özcivanoğlu Bundan on sene önce, eczanem de ben de mutluyduk. Sabahları bu kadar sevimsiz, asık suratlı ve de kasvetli değildik. Akşam olsun da mesai bitsin diye ikide bir saate bakmazdık. Hafta başlarına da sendromsuz girerdik. Ayaklarımız öyle geri geri gitmezdi. Mezuniyetimden yıllar sonra serbest eczacılığa yeni başlamış olmamın benim üzerimde olumlu etkisi vardı ama eczanem benden hayli eskiydi, yine de mutlu ve huzurluydu. Bana da huzur verirdi. Bu daha iyi günlerdi, ama ben bunu da anlayamamıştım. Sonra hafiften bir şeyler değişmeye başladı. Önce, ilaçları maliyetinden aşağı fatura etmeye başladım. Pek de önemsemedim. Benden önce eczanem numaratörü epey kullanmış ve bir hayli fiyat etiketi basmıştı ama olsun. Her işte bir hayır vardı. Sonra, mevzuat da değişmeye ve geri ödeme koşulları karmaşık olmaya başladı. Eczane eczacılığına başlamadan öncesinde mevzuatla ilgilenmem nedeniyle zorlanmadım, zorlanmaya başlayan eczanemi de pek anlayamadım. Devamında, mevzuat değişiklikleri artmaya başladı. Serbest eczacılığım dördüncü yılını bitirmekte iken yayımlanan değişikliklere bir baktım, daha önceki on yıllık dilimdeki değişikliklerin toplamını çoktan geçmişti. Bu daha iyi günlerdi ama ben bunu da anlayamamıştım. İlaç geri ödeme şartları değişiklikleri öyle hale geldi ki, bir rapor mevzuat değişimi tarihinden önce düzenlenmiş ise, değişmiyordu. Evet, ilan ediliyordu, mevzuatı değiştirdik ama eskilere devam deniliyordu. O tarihten sonra düzenlenen rapor değişmeyi beceremediyse, eczacı da bunu fark etmeyi becermediyse, eskiye göre ilaç verdiyse, maalesef kestiği fatura tutarı değişmeye, kesintiler nedeniyle daha az ödeme yapılmaya başlandı. Hatta ilkokulda öğrettikleri bir ay otuz gündür bilgisinin bile değişebileceğini gördüm. Aylar, durumuna göre, yirmi sekiz, yirmi dokuz ve otuz gün çekerken, en sonunda bütün aylar, Şubat gibi yirmi sekiz gün çekmeye bile başladı. Sonra, aslına dönüp otuz gün sürmekte karar kıldı. Kutusunda otuz adet tablet bulunan yüz miligramlık asetilsalisilik asit kullanan hastama, ilacına ara verdi diye yirmi adet tablet içeren, ancak ambalajında Çocuklar için yazan ilacı verdim ve onu buna razı ettim diye kendi kendimi tebrik bile ettim. Kolesterol değeri düşük çıkması nedeniyle daha önce aldığı ilaca erişemeyen yaşlı teyzenin, Ah evladım, altı puanım daha olsaydı ilacı alacaktım demesine güldüğüm için sonrasında kendi kendime, kınama cezası dahi verdim. Sonra hastalardan muayene parası almaya başladık. Önceleri, reçetesi ile eczaneme gelen hastaların çalışanlarından sadece hasta katılım payı tahsil edilirken, emeklilerle para alışverişimiz olmazdı. Sonra hastalardan muayene parası almaya başladık. Eczanem de itirazlarla muhatap olmaya başladı. Neyse ki, emekliler hala huzurluydu. Onlardan daha para talep etmiyorduk. Muayene parası verenler, Sen mi muayene ettin, sana ne diye para verelim?, Ben muayene olmadım. İlaç yazdırdım., sonraları, Ben, o ücreti ödemiştim. cümlelerini daha az sarf etmeye başlamışken, bu kez reçete parası Ben muayene olmadım, ilaç yazdırdım. çıktı. Üç kalem/kutuya kadar üç lira, daha fazla kalem/kutu varsa ekle bir lira dönemi başladı. Neredeyse ilaçların yarıdan fazlasından fark tahsil etmeye başlayınca, emekliler de eczanemde huzursuz olmaya başladı. Onlar da, Benim ilaçlarım raporlu, neden ödeme yapıyoruz? dediler ama nafile! Değişim devam ediyordu. Değişmeyen tek şey değişimdir deyişi dahi yetersiz kalmaya başlamıştı. İlaç Takip Sistemine geçtik, gececeğiz derken, gerçekten de ilaç ambalajlarından kupür kalkmıştı. Böylece, içi gerçek, kutusu ve kupürü gerçek olmayan ilaçlar nedeniyle eczacılara verilen ceza ve fesihler de kalktı. E-reçete ve e-rapor gerçekten de büyük kolaylık sağladı, işleri hızlandırdı. Ama her şeyin olduğu gibi onların da sahtelerinin olduğu görüldü. Böylece, fesih ve cezalar da yeniden gündeme geldi. Eczanemde akçe içeren cümleler daha çok duyulur olmuştu ama eczanem emeğinin karşılığını alamamaktan şikayet etmeye başlamışı. Ciromuz azalıyor, masraflar artıyor ne olacak halimiz? Nasıl ayakta kalacağım demekteydi. Ben de, artık durumun vahametini anlamaya başlamıştım. Serbest eczacı olmuştum ama beynim yeni durumuma uyum sağlayamadığından, hala anlayamadığım şeyler de vardı. Protokol zamanlarında iskonto oranı bir puan azaldı mı diye takip edenler, firma iskontoları neden kalktı, kar oranlarımız azaldı diyenlerin çoğunu tenzih ederim ama eczaneme gelen hastalardan, katılım payı, fark alıyor musunuz? soruları gelmeye başlamıştı. Meslektaşlarım tarafından maddi kayıplarımız sorgulanırken, maalesef bu soruya evet cevabı verenler vardı. Bu evet cevabı yüzünden, başka yerde para almıyorlar, sen neden alıyorsun? suçlamasına da muhatap olmadım mı? Oldum! Bu arada, geri ödeme koşulları değişikleri ve protokoldeki cezai maddeler nedeniyle, eczanelerden hatırı sayılır derecelerdeki kesintiler de sıradan olmaya başladı. Gördüm ki, eczacılar her şeyden sorumluydu. E-rapor ve e-reçete düzenleyenlerin hataları varsa, bu hatanın sorumluluğu eczacıya aitti. Eczacı, reçete veya rapor sahte ise, bir bakışta anlamalıydı. Bunlar elektronik olsa bile, şüphe etmeliydi. Hastasına ilacı anlatması kendinden nasıl olsa pek beklenmediğinden, eczacı bunun dışında her şeyi kontrol etmeliydi. On yıl öncesinden bu güne bir yolculuk yapınca, söylenebilecek tek bir cümle aklıma geliyor: Eczanem ve ben, huzur istiyoruz. 32 < DOZ > Mayıs 2013 Ankara Eczacı Odası < DOZ > 33

19 Söyleşi Tüm yönleriyle Klinik Eczacılık... Derya Öztürk (DÖ): Önce sizleri tanımak istiyoruz, Bu işe nasıl başladınız? Nasıl bir araya geldiniz? Kutay Demirkan (KD): Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi nden 1995 yılında mezun oldum yılında dekanlıktan gelen teklif üzerine, Klinik Eczacılık alanında doktora yapmak üzere YÖK bursuyla 5 yıllığına Amerika ya gittim yılında da aynı şekilde Aygin, İngiltere ye gitmiş. Döndükten sonra tanıştık. Ben 2001 yılında Türkiye ye döndüm, Aygin, 2003 yılında döndü ve o günden beri birlikte çalışıyoruz. Aygin Ekincioğlu (AE): İngiltere ye gitmeden önce, Kutay yaz tatili için Ankara ya geldiğinde buluştuk ve sadece yarım saat konuştuk yılında, Türkiye ye dönmeye hazırlanırken, aynı fakülteden mezun olmamıza rağmen hiç tanımadığınız birisi ile aynı alanda çalışacak olma endişelerimiz ortaktı sanırım. Neyse ki, iyi anlaştık. Bu konuda ikimiz de çok şanslıyız. DÖ: Nedir Klinik Eczacılık? KD: Yoğun bir eğitim almış eczacının, hastaların ilaçlarıyla ilgili sorunları çözmek için hastaya, hasta yakınına ve tüm sağlık profesyonellerine ilacın etkileşimi, yan etkisi, uygun dozun ayarlanması ve hastanın ilacı doğru şekilde uygulaması ile ilgili bilgi ve danışmanlık hizmeti sunması olarak tanımlayabiliriz Dr. Ecz. Aygin Ekincioğlu, Doç. Dr. Kutay Demirkan AE: Hastanın, hastalığın, ilacın olduğu her yerde, danışmanlık hizmetinin hem hastaya hem sağlık personeline sunulması. DÖ: Dünyada Klinik Eczacılık ne zaman başladı? KD: Amerika da, 1940 lı yıllarda. Ama somut olarak ortaya çıkışı 1960 lar diyebiliriz. Hekimlerin gördüğü hasta sayısı, piyasadaki ilaç sayısı, literatürde ilaçlarla ilgili sorunlara yönelik makaleler arttıkça, hekimlerin bu sorunları çözmek için konunun uzmanı olan eczacılardan destek alma ihtiyacından doğuyor. İlk önce hastanede başlıyor. Hastane eczacıları boş zamanlarında yatan hastanın ilaçlarıyla ilgili incelemeler yapmaya başlıyorlar. Daha sonra karşılaştıkları sorunları hekimlerle paylaşıyorlar. Hekimler de eczacının, eczaneden çıkıp servislerde yanlarında olmasını istiyor. DÖ: Tıp eğitiminde de Farmakoloji eğitimi var. Doktorlar açısından bu eğitim yetersiz mi? AE: Tıp eğitiminde de, eczacılık eğitiminde de Farmakoloji dalı var. Eczacılık Fakültesi nde verilen eğitim daha geniş çaplı. Tıp eğitimi altında Klinik Farmakoloji kavramı da ortaya çıktı. Genellikle yeni geliştirilen ilaçların klinik çalışmalarını kapsıyor. Ama Klinik Eczacılık dediğimizde, var olan ya da yeni geliştirilen ilaçların her türlü etkisi, etkileşimleri, yan etkileri, stabilite ve geçimsizlik, hasta uyuncu gibi kavramların kapsandığı bir hizmet alanı söz konusudur. KD: Hekim, hastayı muayene edecek, tanısını koyacak, kan alacak, laboratuvar sonuçlarını değerlendirecek, tedavisini uygulayacak. Bütün bunlarla uğraşırken bir de ilaca odaklanmaya çalıştığında hata ya da eksik uygulama yapabilir. Ama doğru görev paylaşımı yapıldığında, herkes işini en iyi şekilde yapar. O zaman hekimin kafasında ilaçlarla ilgili soru işareti kalmaz. Biz, bu hizmeti verdiğimizde ilacı hekimin elinden almıyoruz. Hekim, yine reçetesini yazıyor, takibini yapıyor ama biz de ikinci bir göz olarak, değerlendirmiş oluyoruz. İzlem sürecinde destek olarak, hatayı minimuma indirmeye çalışıyoruz. AE: Bu şekilde anlatınca Klinik Eczacılığın sadece hastanede yapıldığı düşünülmesin. Serbest eczanelerde de bu hizmet sunumu gerçekleştirilebilir. Hastanede birebir hekimle, hemşireyle iletişimdesiniz. Eczanedeki hizmet, daha çok hastanın getirdiği reçeteyi değerlendirmek, hastayı eğitmek, bilgilendirmek, reçetedeki ilaçların yanında, hastanın talep ettiği ürünleri değerlendirmek, o ilacın nasıl kullanılacağını anlatmak, uyuncu arttırmak vs... Bunların hepsini kapsıyor. DÖ: Eczacı bu hizmeti veriyor mu? AE: Aslında eczacıların çoğu bu hizmeti veriyor. Ama serbest eczacının reçeteyle yapması gereken çok fazla bürokratik ve teknik işlem var. Eczacı, Klinik Eczacılık hizmetini vermek istese bile danışmanlık hizmeti için harcadığı zaman bir dakikaysa, bürokratik işlemler için en iyi ihtimalle beş dakikasını harcıyor. Aslında eczacılar bu bilgiye sahip ama diğer işlemlerle uğraşmak zorunda kalmaktan, mesleki bilgilerini öldürüyorlar ya da geri plana atıyorlar. Klinik Eczacılık, serbest eczacıya ezber bozduruyor. KD: Tam sayıyı bilemiyorum ama Türkiye de yaklaşık serbest eczane var. Eczaneye giden hasta, hekime yönlendiriliyor. Basit bir rahatsızlıksa, eczacı hastaya ilaç verebiliyor. Hekime yönlendirilen hastanın gördüğü son kişi, ilaçlarını almak üzere gittiği eczacı, zincirin hem ilk hem de son halkası. Hasta eczacıdan sonra başka bir sağlık danışmanını görmüyor. DÖ: Bizlerin de hastane deneyimleri oldu ama hiç eczacı görmedik hastanede... KD: Türkiye deki sistemde, hastane eczacılarının sayısı yeterli değil ve zamanları ancak, ilacın tedarik edilmesi, ihaleler, servislere ilaçların dağıtılması gibi konularla uğraşmalarına yetiyor. Eczacının bir de serviste yatan hastayı takip edecek zamanı yok. DÖ: Bu söylediğiniz devlet hastaneleri için mi geçerli, yoksa özel hastanelerde de durum aynı mı? KD: Hemen hemen aynı. Bazı özel hastaneler buna biraz daha önem veriyor tabi ki. Normal şartlarda hastaneden taburcu olacak her hastanın kullanacağı ilaçlar konusunda, eczacı tarafından eğitilmesi gerekiyor. DÖ: Sağlık Bakanlığı Klinik Eczacılığı destekliyor ama bu daha çok manevi bir destek diyebilir miyiz? AE: Bakanlık, beş yıl önce hastanelerde klinik eczacı kadrosu açılacağını ve bu eczacıları servislerde, hasta odaklı hizmete yönlendireceğini duyurdu. Açılan ilk elli kişilik kadro için Klinik Eczacılık ya da Farmakoloji alanında yüksek lisans yapmış olmayı şart koştu. Bu elli kişilik kadroya yedi kişi başvurdu. Bu sayı çok az, çünkü bu alanlarda yüksek lisansa yönelen kişiler, meslek hayatına akademisyen olarak devam ediyor. Kadroya başvuru olup da hastanede klinik eczacı olarak çalışmaya başlayan kişiler ise, hastane eczanesinde işler aksadığı için servislerde hizmet verememiş. Bu sefer de Bakanlık, açtığı kadroya bu kadar az başvuru olduğunda, talep olmadığını düşünüyor. Ama eczacıyı dinlediğinizde, hastane eczanesinde değil, servislerde klinik eczacı olarak çalışmak istediğini dile getiriyor. DÖ: O zaman bu sürece YÖK ün de dahil olması gerekiyor KD: Ben Amerika ya giderken, dönüşte Klinik Eczacılık Anabilim Dalı nın kurulmuş olacağı söylendi. İkimizin de kadrosu Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı ndan verilerek YÖK bursuyla, yurtdışına gittik yılındayız, bizim kadromuz hala Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı nda. Şu sıralar çalışmalar biraz daha hız kazandı. Anabilim Dalı kurulduğunda bizler de Hacettepe Üniversitesi nde klinik eczacılık ile ilgili yüksek lisans ve doktora programları başlatıp, sonrasında donanımlı olan bu kişilerin Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri nde Klinik Eczacılık uygulamalarını sürdürmesini sağlayacağız. Rektörümüz geçen yıl göreve geldiğinde, Klinik Eczacılık Birimi nin oluşturulmasını acil eylem planına aldı. Şu anda sayımızın azlığından kaynaklanan sorunlar yaşıyoruz. DÖ: Bu donanımı almak için lisans eğitimi yetersiz midir? KD: Lisans eğitiminde, konunun temelini 34 < DOZ > Mayıs 2013 Ankara Eczacı Odası < DOZ > 35

20 Söyleşi verebilirsiniz sadece. Yüksek lisans eğitiminde o temelin üstüne bir şeyler koyarsınız, doktora yaparak branşlaşırsınız. Klinik eczacı, her şeyi bilen eczacı demek değildir. DÖ: Hastane eczanesindeki yoğunluktan dolayı, eczacıların servisteki hastaya yetişememesinin dışında yaşanan sorunlar nelerdir? KD: Genelde biz klinik eczacılığı anlattığımızda, Hekimler bu işe karşı çıkar, sıcak bakmazlar diye lanse ediliyor ve öyle de düşünülüyor. Hacettepe Üniversitesi, sağlık alanında en iyi üniversitelerden biri yılından beri Hacettepe Üniversitesi nde dahiliye yoğun bakımda çalışıyorum. Şimdiye kadar hekimlerden ya da hemşirelerden kaynaklanan hiçbir sorunla karşılaşmadım. Bizim en büyük sorunumuz eleman ve zaman eksikliği. Hekimlerin ilaçlar ile ilgili bilgilerini tartışmıyoruz. O konuda donanımlılar ama her işi yapmaya çalışırken, farkında olmadan hata yapabilirler. Bu gibi durumlarda, devreye biz giriyoruz. Bazen tıp kongrelerine katılıyoruz. Aynı konuyu, farklı bir bakış açısıyla anlattığımız için hekim veya hemşire grubunun daha çok ilgisini çekiyor. Onların çok da hakim olmadıkları, o zamana kadar dikkat etmedikleri bir noktayı vurgulamış oluyoruz. Çünkü hekim o konuyu başka bir hekimden dinlemiş. Biz eczacı olarak anlattığınız zaman, tamamen farklı bir alandan anlatıyoruz. Böylece farklı noktalara dikkat çekebiliyoruz. DÖ: Mezuniyetten sonraki meslek içi eğitimlerde uzmanlar kendilerini geliştiriyor. Mesleklerindeki gelişmelerin takip edilmesi ile ilgili bir düzenleme yapıp, bu eğitimlerin daha sistematik hale getirilmesi, mecbur tutulması mümkün değil mi? AE: Bu da gündemde aslında. Avrupa ve Amerika örneklerine baktığımızda, mezuniyet sonrası eğitim ve meslek içi eğitim programları önem kazanıyor. Sağlık sistemi içerisinde bu eğitimleri kredilendiren bir birim kuruluyor. Katıldığınız eğitimlerin her birinin ayrı bir kredisi var. Mesleğinize devam edebilmek için, bir sene içinde belli bir krediyi doldurmak zorundasınız. Türkiye de henüz bu eğitimlerin kredilendirilmesi söz konusu değil ama başlamak üzere. Meclise yasa tasarısı olarak gitti. Sanırım meslek içi eğitimler zorunlu hale gelecek. KD: Biz fakültede, verdiğimiz eğitimlerde, bir eczacının diğer bir eczacıyla etik olarak yapabileceği tek rekabetin bilgi hizmeti alanında olduğunu söyleriz. Eğitimler zorunlu olmasa bile, birçok eczacı bunun öneminin farkında. Açılan eğitim nerede olursa olsun eczacılar geliyor. Ankara da, altı günlük eğitimler yaptık. Türkiye nin her yerinden eczanesini bırakıp, buradaki eğitime katılıyorlar. Yaptığımız anketlerde eczacılar memnuniyetlerini dile getirip, eğitimlerin sayısının artırılmasını istiyorlar. Çünkü bu eğitimlerde kendisinin yapabileceği, hastaya aktarabileceği bir şeyler öğreniyor. Birçok eczacı, mezun olurken anlattıklarımızın bazılarını fakültede görmemiş ya da unutmuş oluyor. AE: Klinik eczacılığın temelinde, multidisipliner takım çalışması yatar. Gerektiğinde doktor, hemşire, diyetisyen ile iletişime geçilir. Daha lisans eğitiminde öğrenci, hastayı görmeli, dosyasını incelemeli, gerektiğinde oradaki hekimle iletişim kurabilmeli. Daha iyisi, eczacı adayı, hekim adayı ve hemşire adayı, birlikte çalışmayı öğrenebilmeli. Eğitimde bu anlayışı oturtabilirsek, pratikte yaşadığımız sorunlarla zaten karşılaşmayız. Şimdi sistem değişti. Hasta odaklı eğitime yöneldik. Biz Kutay la birlikte lisans öğrencilerini 4. sınıfta hastaneye götürüyoruz. DÖ: Bu gönüllü verdiğiniz bir eğitim mi? AE: Hayır, zorunlu staj. DÖ: Yani sadece serbest eczacılık stajı yok artık, bir de hastane eczacılığı ya da klinik eczacılık stajı var. KD: Hastane eczanesinde ayrı bir staj var. Bu yaptığımız da klinik eczacılık stajı. Öğrenciye serviste dosya takip ettiriyoruz. Hastayı tartışıyoruz. Hastanın laboratuvar sonuçlarını inceliyoruz; bu sonuçların da ilaçlara bir yansıması var. Verilen ilaçların uygunluğunu, dozunu, etkileşimlerini inceliyoruz. Eğer bir sorun varsa, hastayı takip eden hekimlere iletiyoruz. Hemşirelerle o sorunu çözmeye çalışıyoruz. Öğrencilerin birçoğu bu stajdan çok yarar gördüğünü düşünüyor. Hatta biz 5. sınıfları da bu staja katıyoruz. 4. sınıfların stajlarını dinleyip soru sorabiliyorlar. Böylece, son sınıf öğrencisi bir alt dönemin eğitiminde de aktif rol alıyor. Tıp eğitiminde de vardır bu uygulama. Bir yıl kıdemli olan bir alt dönemin eğitiminde rol alır. Daha çok başlarındayız bu eğitim şeklinin ama gerekli adımları attık en azından AE: Tıp Fakültesi nde, Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı nda, multidispliner çalışmayla çok ilgilenen bir hocamız, Eczacılık, Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Fakültesi ile işbirliği içine girdi ve yeni bir ders programı oluşturdu. Biz de belli dönemlerde görev alıp, eczacı gözü ile diğer fakülte öğrencilerine ilaçları ve eczacılık pratiğini anlatacağız. Yaklaşımlar değişiyor. Biraz zaman alıyor ama değişiyor 36 < DOZ > Mayıs 2013 Ankara Eczacı Odası < DOZ > 37