ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN ISI VE SICAKLIK İLE İLGİLİ KAVRAMSAL YAPILARI
|
|
- Süleiman Kekilli
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN ISI VE SICAKLIK İLE İLGİLİ KAVRAMSAL YAPILARI Mustafa Sabri KOCAKÜLAH 1, Aysel MERGEN KOCAKÜLAH 2 1 Balıkesir Üniversitesi, Necatibey Eğitim Fakültesi, OFMAE Bölümü, BALIKESİR 2 Balıkesir Üniversitesi, Necatibey Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, BALIKESİR ÖZET: Bu çalışma ortaöğretim birinci sınıf öğrencilerinin ısı, sıcaklık, hal değişimi ve ısı iletimi ile ilgili kavramsal yapılarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Öğrencilerin kavramsal yapıları ile; onların konuyla ilgili farklı fikirleri, bu fikirlerin her birinin özellikleri ve öğrenciler tarafından hangi sıklıkla benimsendiği ifade edilmektedir. Sahip olunan bu yapılar, 15 yaşındaki 259 öğrencinin konuyla ilgili çeşitli durumları içeren açık uçlu altı soruya verdikleri yanıtlar ve 4 öğrenciyle yapılan ikili görüşmeler doğrultusunda ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Araştırma sonuçlarından elde edilen veriler ışığında ısı ve sıcaklık konusunun öğretim ve öğrenimine yönelik öneriler sunulmuştur. 1. GİRİŞ Fen eğitiminde yapılan araştırmaların bir çoğu öğrencilerin kavram yanılgılarının neler olduğunun saptanmasına odaklanmaktadır. Betimsel yaklaşım olarak adlandırılan bu çalışmalarda öğrencilerin kavramsallaştırmaları birbirinden bağımsız olarak oluşturulan konuya özgü fikirler takımı olarak verilmektedir (Kocakülah, 1999; Oliva, 1999). Öte yandan, öğrencilerin kavram yanılgılarının oluşturduğu yapıları belirlemeye yönelik yapısal çalışmaların azlığı dikkati çekmektedir. Bu çalışmalar, daha çok öğrencilerin kavramsallaştırmalarını hangi kavramlar arası ilişkilendirmelere dayandırdığını ve kavramların diğer başka hangi kavram ve kavram yanılgılarıyla desteklenip organize edildiğini belirten genel bir yapıyı incelemektedir. Günümüzde literatürde ısı ve sıcaklık üzerine öğrencilerin kavram yanılgılarını inceleyen çok sayıda çalışma bulunmaktadır (Carlton, 2000; Harrison, Grayson ve Treagust, 1999). Bu çalışmalar kavram yanılgılarını oluşturan değişik öğrenci fikirlerini özetlemektedir. Ancak bu fikirlerin kendi içinde nasıl bir hiyerarşik hal alarak kavram yapılarını oluşturduğu konusunda yeterince araştırmaya rastlanılmamıştır. Halbuki mevcut kavramsal yapının kavram yanılgılarıyla nasıl oluşturulduğu aydınlatılmadıkça, bu yanılgıların en iyi şekilde düzeltilmesi için önerilebilecek en uygun öğretim stratejisinin belirlenmesi zaman kaybından öteye gitmeyecektir. Bu araştırmanın amacı; öğrencilerin ısı-sıcaklık, hal değişimi ve ısı iletimi konularında hangi kavramsal yapılara sahip olduklarının belirlemek, her bir yapının karakteristiğini tanımlamak ve bu yapıların örneklemdeki öğrenciler tarafından hangi oranda benimsendiğini ortaya koymaktır. Yapılandırmacı görüşün, öğrenmenin öğrencilerin ön bilgilerine dayandığı felsefesinden hareketle; bu ayrıntılı yapıları ortaya çıkararak, öğretmen ve öğrencilerin araştırmada incelenen kavramları çalışırken karşılaşacağı zorlukları kestirmelerine ve sonuçta öğrenme aktivitelerini daha uygun biçimde seçip düzenlemelerine yardımcı olunabileceği amaçlanmaktadır. 2. YÖNTEM Bu araştırmada 9. sınıf öğrencilerinin ısı ve sıcaklık konularına ilişkin kavram yapılarını incelemek amacıyla altı açık uçlu sorudan oluşan bir anket hazırlanmıştır. Ankette yer alan sorular Brook, Briggs, Bell ve Driver (1984) tarafından kullanılan soruların yeniden düzenlenmesiyle oluşturulmuştur. Anketteki 6 sorunun 3 tanesi hal değişimi, 2 tanesi ısı iletimi ve 1 tanesi de ısısıcaklık olaylarını kapsamaktadır. Hazırlanan anket soruları ön deneme amacıyla 30 öğrenciye uygulanmış ve elde edilen veriler ışığında yapılan değişikliklerle son hali Balıkesir il merkezinde deneme çalışmasında yer almayan 259 ortaöğretim 9. sınıf öğrencisine öğretim sonrası uygulanmıştır. Öğrencilerin ankete verdikleri yanıtların açıklığa kavuşturulması ve anket ile ortaya çıkarılan kavram yanılgılarının nedenlerini daha detaylı ortaya koyabilmek amacıyla 5 öğrenci ile yarıyapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Öğrencilerle görüşmelere başlamadan önce, anket sorularına verilen yanıtların değerlendirilmesi ve görüşme sorularının üstü kapalı yanıtların çözümlenmesini sağlayacak doğrultuda hazırlanmasına dikkat edilmiştir. Araştırma verilerinin değerlendirilmesi, öğrencilerin açık uçlu anket sorularına verdikleri yanıtların kategorilere ayrılması ve kendi içinde özel bu kategorilerin, bir fikir grubu kuracak şekilde kavramsal yapıyı oluşturmasıyla sağlanmıştır. Görüşmelerden elde edilen sözlü açıklamalar, kavramsal yapıların hangi kavram yanılgılarıyla desteklendiğini ve bu yanılgıların altında yatan temel sebepleri ayrıntılarıyla belirlemek amacıyla kullanılmıştır.
2 3. BULGULAR Analiz sonuçları öğrenci görüşlerinin, incelenen her bir konu ile ilişki derecesi (ilişkili ve ilişkisiz) ve bütünlüğüne (tam ve tam olmayan) göre dört ana kavramsal yapı başlığı altında toplanabileceğini göstermektedir. Isı-sıcaklık, hal değişimi ve ısı iletimi ile ilişkili görüşler doğru yanıtı oluşturan kavramların eksiksiz olarak verilmesi durumunda tam, kısmen verilmesi durumunda da tam olmayan kavramsal yapı olarak ikiye ayrılmıştır. Öte yandan, ilişkisiz görüşler konu dışında diğer başka kavramların kullanılması ve sadece öğrencinin deneyim ve gözlemine dayalı oluşuna göre de ikiye ayrılmıştır. Görüşmelerin analizi ise her bir yapıya ait yanıt kategorilerinin sebeplerini ve öğrencileri bu sebeplere sürükleyen düşünceleri tanımlayarak kavramsal yapıların ortaya çıkış noktasını vurgulamaktadır. 3.1 Isı ve Sıcaklık ile İlgili Kavramsal Yapılar Anketteki çaydanlık ve küvet sorusu öğrencilerin ısı ve sıcaklık kavramlarını yorumlama biçimlerini ortaya koymaktadır. Bu yorumlardan aşağıda verilen kavramsal yapılar elde edilmiştir. Isı ve Sıcaklık ile İlişkili ve Tam Kavramsal Yapı Bu gruptaki öğrenciler ısı ve sıcaklık kavramları arasındaki farkı bilmekte ve bu kavramları doğru bir şekilde kullanmaktadırlar. Bunun dışında cisimlerin aldığı ısı miktarının onların kütlelerine ve cisimlerde meydana gelen sıcaklık değişimine bağlı olduğunu kavradıkları görülmüştür. Bu yapı, Her iki kaptaki suya verilmesi gereken ısı miktarı sıvıların kütlelerine bağlı olduğundan küvetteki suyu ısıtmak daha masraflı olur. Ayrıca kaynama noktasına ulaşana kadar oluşacak sıcaklık değişimi başlangıçta sıvılar aynı sıcaklıkta olduğundan bunun bir etkisi olmaz (n=3) şeklindeki temel görüşü barındırmaktadır. Isı ve Sıcaklık ile İlişkili Fakat Tam Olmayan Kavramsal Yapı Bu yapı, örneklemin büyük bir çoğunluğunca oluşturulmakta olup alınan ya da verilen ısının sadece hacme veya kütleye bağlı olduğu vurgulanmaktadır. Öğrenciler sıcaklık değişiminin alınan ya da verilen ısıya etkisi üzerine hiçbir görüş belirtmemişler ve şöyle bir açıklamada bulunmuşlardır: Küvetteki suyun kütlesi / hacmi daha çok olduğundan daha geç ısınır ve küvetteki suyu ısıtmak daha masraflı olur (n=197). Isı ve Sıcaklık ile İlişkisiz Kavramsal Yapı Bu yapı içerisinde öğrenciler her ne kadar ısı ve sıcaklık kavramlarını kullanıyor olsalar da aslında esas vurguyu bu kavramlar dışında aşağıdaki gibi farklı durumlara yapmaktadırlar. Çaydanlığın kapağı olduğundan buhar dışarıya çıkmaz ve ısı kaybı daha az olur. Ancak küvetin ağzı açık olduğundan suyun buharı çıkar ve ısı kaybı çok olur (n=23). Su 100 C de kaynadığından ikisi de eşit masraflı olur (n=8). Günlük Deneyime ve Gözleme Dayalı Kavramsal Yapı Öğrenciler ısı ve sıcaklık kavramlarını göz ardı ederek güncel yaşantıdan edindikleri deneyimleri ve gözlemleri sonucunda ulaştıkları yargılara dayalı aşağıdaki açıklamaları yapmışlardır: Çaydanlık elektrikle çalıştığı için daha fazla elektrik yakar, daha masraflı olur (n=7), İki kapta da aynı elektrik enerjisi kullanıldığı için masrafları eşit olur (n=7). Öğrencilerle yapılan detaylı görüşmeler, ısı ve sıcaklığa farklı ortamlar arasında hareket edebilen birer canlı kimliği verildiğini göstermektedir. Ayrıca ısının, hissedilebildiği için somut bir kavram olarak nitelendirildiği görülmüştür. Moleküler anlamda ısının yayıldığı bir alanın olduğu ve bu alanda bir etki yaparak o bölgenin ısınmasını sağladığı düşünülmektedir. Isının yayılması moleküllerin ayrışması, aralarının açılması şeklinde ifade edilmektedir. Öğrenciler, genelde ısıyı bir enerji olarak tanımlayabilseler de ısının nereden kaynaklandığı konusunda çelişmektedirler. Sıcaklık ile ısı arasında doğru orantılı bir ilişki olduğu vurgulanmakta ancak iki kavramın farklı olduğu bilinmesine rağmen bu fark açıklanamamaktadır. Kavramsal Yapı II yi destekler biçimde öğrenciler kütlesi büyük olan cisimlerin daha geç ısınacağını ve bunun nedeni olarak da büyük kütleli cisimlerde ısının tüm moleküllere dağılmasının daha güç, küçük kütleli cisimlerde ise alan daha dar ve sınırlı olduğu için ısının dağılmasının daha kolay olacağını belirtmişlerdir. 3.2 Hal Değişimi ile İlgili Kavramsal Yapılar Öğrencilerin hal değişimi ile ilgili olarak kavramsal yapılarını ortaya koymak için ankette üç adet soru kullanılmıştır. Soruların (toprak testi, dondurulmuş bezelyeler ve patatesler) analizi sırasında dört farklı kavramsal yapı tipiyle karşılaşılmıştır.
3 Hal Değişimi ile İlişkili ve Tam Kavramsal Yapı Bu yapı içinde öğrencilerin hal değişimi sırasında ısıya gerek olduğu ve alınan ısıya rağmen sıcaklığın sabit kaldığı görüşü vurgulanmıştır. Bu yapı; Bezelyelerin buzunun erimesi için bir ısı harcanır, bu sırada sıcaklık sabit kalır (n=15) (Dondurulmuş bezelyeler), türünden açıklamalar içeren öğrenci yanıtlarından ortaya çıkarılmıştır. Hal Değişimi ile İlişkili Fakat Tam Olmayan Kavramsal Yapı Bu yapı içerisinde alınan ısının, kaynama ve erime gibi hal değişimi olayları sırasında gerekli olduğu kısmen belirtilse de sıcaklık ile ilgili herhangi bir yargı belirtilmemiştir. Bu yapı içindeki öğrenci kavramları şöyle özetlenebilir: Alınan ısı dondurulmuş bezelyelerin erimesi için gereklidir (n=63) (Bezelyeler). Dondurulmuş bezelyeler ısı alışverişiyle erir ve tenceredeki suyu soğutur (n=15) (Bezelyeler). Hal Değişimi ile İlişkisiz Kavramsal Yapı Bu çalışmada ısı ve sıcaklık konusu incelendiğinden bu yapı altındaki kavramlar öncelikle hal değişimi ile ilgili olmayıp aynı zamanda ısı ve sıcaklık konusuna ait olup olmayışına göre de tekrar kendi içinde gruplandırılmıştır. Buna göre; a) Isı ve Sıcaklık Kavramlarına İlişkin Kavramsal Yapı Bu yapı içerisinde, ısı ve sıcaklık kavramlarının öğrenciler tarafından birbiri yerine ve yanlış kullanıldığı, ısı ve sıcaklığın bilimsel olarak ne ifade ettiğinin bilinmemesinden kaynaklanan yanlış yargılar içerdiği ve bu iki kavramın makroskobik düzeyde somutlaştırıldığı gözlenmiştir. Bu sonuçlara ulaşılmasını sağlayan öğrenci yargıları şunlardır: Dondurulmuş bezelyeler soğuk olduğu için daha geç ısınır (n=40) (Bezelyeler). b) Isı ve Sıcaklığı Temel Almayan Kavramsal Yapı Bu gruptaki kavramsal açıklamalar özellikle sorularda verilen malzemelerin yapılarına özgü olup, öğrenciler soğukluk kavramını sıkça kullanmışlardır. Dondurulmuş bezelyeler; Daha ağır olacağından (n=7), Eriyip su miktarı artacağından (n=13) daha uzun sürede kaynar gibi yanıtlar öğrencilerin soruda geçen malzemelerin yapılarına odaklandıklarını göstermektedir. Bunların dışında; Donmuş bezelyelerin soğukluğu suya geçer ve su daha da soğuduğundan kaynama noktasına ulaşması uzun sürer (n=53), açıklamasının diğerlerinden farklı olarak soğukluk kavramını içerdiği görülmektedir. Günlük Deneyime ve Gözleme Dayalı Kavramsal Yapı Bu yapı altında öğrenciler gözlemledikleri ve yaşadıkları olaylardan yararlanarak açıklamada bulunmuşlardır. Bu yapıya giren fikirler şöyle sıralanabilir: Dondurulmuş bezelyelerin kaynaması için taze bezelyelere göre daha fazla enerjiye ihtiyaç vardır (n=18) (Bezelyeler). Anket sorularına verilen yanıtlar hal değişimi sırasında öğrencilerin sıcaklığın durumu üzerine düşüncelerini tam olarak vurgulamadığından görüşmelerde özellikle bu konu tartışılmıştır. Hal değişimi sırasında sıcaklığın artacağını savunan bir öğrenci bunun sebebi olarak, kaynama başladığında bütün moleküllerin sıcaklığının aynı olmadığını verilen ısıyla tüm moleküllerin sıcaklığının aynı dereceye çıkarılmaya çalışılarak ve moleküllerin hareketinin artacağını savunmuştur. Hal değişimi sırasında alınan ısının sıcaklık değişimine etkisi olmayacağını düşünen öğrencilerden bir kısmı bu ısının nereye harcandığı ve maddenin moleküler yapısında nasıl bir etki yaptığı konusunda görüş belirtmemişlerdir. Görüş belirten öğrenci ise gaz fazında bile sıcaklığın C yi aşmayacağını söylemiş, ısının tüm moleküllerde yayılmasını sağlamak için harcanacağını belirtmiştir. Bundaki esas etmenin ısı ve sıcaklık kavramlarının öğrencilerde kavramsal olarak anlaşılmamasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu, görüşmeye katılan öğrencilerin hal değişimi sırasında verilen ısının ısıyı alan madde tarafından asla kabul edilemeyeceği (ısıyı barındıramayacağı) görüşünü savunmasından bellidir. Ayrıca görüşmeler sırasında öğrencilerin su ve buz ile ilgili örnekler içeren sorulara ilişkin açıklamalarda daha doğru sonuçlara ulaştıkları ancak farklı maddelerin (çinko, vb) hal değişimine ilişkin sorularda aynı doğru yorumları yapamadıkları görülmüştür. Bu, öğrencilerin hal değişimi kavramını öğrendikleri durumlardan farklı durumlara uygulamakta zorlandıklarını göstermektedir.
4 3.3 Isı İletimi ile İlgili Kavramsal Yapılar Anket sorularından ikisi (el arabası sapı, kaşıklar) öğrencilerin ısı iletimi ile ilgili kavramsal yapılarını belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Soruların analizi sırasında ortaya çıkan kavramsal yapılar aşağıda verilmiştir. Isı İletimi ile İlişkili ve Tam Kavramsal Yapı Öğrenciler ısı iletimini, ele aldıkları malzemenin ısıyı ne derece hızlı ilettiğini göz önüne alarak açıklamışlardır. Sıcaklıkları farklı olan iki ortam arasında ısıl iletkenliği en iyi olan cismin sıcaklığının daha yüksek olacağı bu gruptaki öğrenciler tarafından ifade edilmiştir. Metalin ısı iletimi plastiğe göre daha hızlı olduğundan dokunan kişinin elinden metale ısı geçişi daha hızlı olacaktır (n=3) (El arabası sapı), şeklindeki öğrencilerin ifadeleri, ısı iletimi ile ilgili bu yapının ortaya çıkmasını sağlamıştır. Isı İletimi ile İlişkili Fakat Tam Olmayan Kavramsal Yapı Bu kavramsal yapıyı benimseyen öğrenciler, maddelerin ısısal iletkenliklerini doğru olarak karşılaştırırken bunun gerekçesini içeren bir ipucu vermemişlerdir. Isı iletimi ile bir ilişki kurulsa da olayı açıkça belirten görüşlere yer verilmemiştir. Bu yapı aşağıdaki ifadeden yararlanarak açıklanabilir. metaller ısıyı plastikten daha iyi iletirler (n=32) (El arabası sapı). Isı İletiminin Bilimsel Anlamı ile İlişkisiz Kavramsal Yapı Bu yapı içerisinde iletim kavramının öğrencilerin yanıtlarında kullanıldığı fakat bilimsel anlamda yanlış ifade edildiği tespit edilmiştir. Bu kavramsal yapıya sahip öğrenciler; Metal atomları birbirine çok yakın olduğundan sıcak havada sıcağı, soğuk havada soğuğu çok iyi ve çabuk iletirler. Fakat plastik sap iletmez ve sahip olduğu sıcağı/soğuğu, yalıtır/tutar/kaybetmez (n=65) (El arabası sapı), Metal soğuğu içinde tutar, plastik ise sıcağı ve soğuğu ilettiğinden sıcaktır (n=4) (El ara. sapı), görüşlerine sahiptirler. Isı İletimi ile İlişkisiz Kavramsal Yapı Bu yapı içindeki kavramsal açıklamalar bilimsel bir anlam içermemekte ve ısının iletimi yerine geçirilmesi, emilmesi, hissedilmesi, algılanması, çekilmesi, yayılması, alınması ve tutulması gibi öğrenciler için daha somutlaştırıcı kavramlar barındırmaktadır. Bu kavramsal yapıyı benimseyen öğrenciler malzemenin davranışını tanımlamada daha çok günlük hayatta kullanılan kavramları tercih etmişlerdir. Örneğin; Metal ısıyı her noktasına yaydığından ısıyı daha çabuk alıyor. Tahta ve plastik ise ısıyı daha geç aldığından daha sonra ısınıyor (n=42), Metal atomları birbirine daha yakındır ve soğuğu/ısıyı daha çok tutar. Plastik ise soğuğu/ısıyı koruyamaz ve etrafa yayar (n=27), Metaller soğuğu/ısıyı algılar, hisseder fakat plastik fazla hissetmez (n=18), Metaller iletken olduğundan ısıyı/sıcağı/soğuğu geçirir. Tahta ve plastik ise geçirmez (n=13), Metaller soğuktur çünkü aldığı ısıyı daha çabuk yansıtır. Tahta ise bu işi geç yapar (n=18), Metaller sıcağı/soğuğu tahta ve plastiğe göre daha fazla çeker/emer (n=24). Görüşme sırasında öğrenciler metallerin ısıyı hızlı ve iyi ilettiğini söyleseler de bunu metallerde moleküler arası boşluğun az ve dolayısıyla moleküler etkileşiminin fazla olmasına bağlamaktadırlar. Bu etkileşim sonucu, metal atomlarında oluşan hareketliliğin onlarda ısı enerjisinin hareket enerjisine ve en sonunda hareket enerjisinin tekrar ısıya dönmesini sağlayacağı düşünülmektedir. Öğrenciler metallerin sıcağı nasıl iletirse soğuğu da aynı şekilde yapısında bulunan serbest elektronlar sayesinde daha iyi ilettiğini söylemişlerdir. Ayrıca serbest elektronların elektrik iletkenliğinde olduğu gibi ısı iletkenliğini sağladığını, tahta ve plastiğin elektriği nasıl iletmiyorsa ısıyı da iletmeyeceğini belirtmişlerdir. Isı iletimi, cismin çevresiyle ısı alış verişi yapması olarak düşünülmektedir. Örneğin; metalin soğuk hissedilmesi, bünyesinde hapsettiği sıcağı dışarıya vermesi ancak dışarıdan almamasıyla açıklanmaktadır. Bu da anketlerde öğrenciler tarafından, metalin kendi ısısını tutması veya dışarıdan ısı almaması şeklinde ifade edilmiştir. Öğrencilerden biri metal moleküllerinin tahtaya göre sık oluşunun ısının geçmesinin zor olacağını dolayısıyla dışarıdan ısı alınmasının engelleneceğini söylemiş ve metalin koruyucu zırh gibi bir şey içerdiğini vurgulamıştır. Öte yandan tam tersine metalde moleküller arasındaki uzaklık fazla olduğunda alınan ısının geç iletilerek metalin bu nedenle soğuk hissedileceğini belirtmiştir.
5 4. TARTIŞMA Bu araştırmada konu ile ilgili olarak günlük olayların geçtiği sorular kullanılmasına ve ısı ve sıcaklık konularının öğretimi yapılmış olmasına rağmen az sayıda öğrencinin bu kavramları doğru ve kendinden emin olarak kullandığı görülmektedir. Öğretimden önce öğrencilerin olayları sezgisel ve günlük hayatta kullandıkları dille açıklamaları olağandır. Ancak, çalışmada bu durumun öğretimden sonra da ortaya çıkmış olması düşündürücüdür. Yapılan çalışmalar öğrencilere fen derslerinde doğru olan kavramlar verildiğinde bu kavramları sezgisel düşüncelerine alternatif olarak kullanabileceklerini göstermektedir (Taber, 2000). Örneğin, bir öğrenci ısının yüksek sıcaklıktaki bir cisimden düşük sıcaklıktakine transfer edildiği görüşünü benimseyebilir. Öte yandan öğrenci hafızasında soğukluğun (ısının zıttı olarak düşünülen) düşük sıcaklıktaki bir cisimden yüksek sıcaklıktakine transfer edileceği görüşünü de saklı tutabilir. Bu durumda sonuç öğrencilerin sezgisel düşünceleri ile bilimsel doğruların bir karışımı olacaktır. Bütün bu olumsuzlukları gidermede fen derslerinin amaçlarından biri de öğrencilerin kendi çaba ve istekleriyle düşüncelerini yeniden yapılandırması ve değiştirmesinin sağlanması olmalıdır. Öğrencilerin öğretim öncesi fikirleri hesaba katıldığında öğretim basitçe öğrencilere bilgiyi verme veya söyleme olmadığı aksine bilimsel görüşleri zihinlerinde kurmalarına yardım etmeyi içermelidir. Bu durumda öğretime öğrencilerin sezgisel fikirlerinin ne olduğunun keşfi ile başlanmalıdır. 5. SONUÇ VE ÖNERİLER Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre I. kavramsal yapıya sahip öğrencilerin sayısı diğer yapılara sahip öğrencilere göre daha azdır. Bu durum ders öğretmenlerinin konunun öğretimini öğrencilerin ön kavramlarını yoklamaksızın yaptığını göstermektedir. Diğer kavramsal yapılara sahip öğrenciler görüşlerinde ısı ve sıcaklığı mikroskobik veya makroskobik olarak değerlendirmişlerdir. Olaya mikroskobik açıdan bakanlar maddenin moleküler yapısını (moleküllerin birbirine yakın ya da uzak oluşunu) hesaba katarak, makroskobik açıdan düşünen öğrenciler ise somutlaştırılmış olgular yardımıyla tutmak, almak, emmek, çekmek, vb açıklamışlardır. Öğrencilerin bu çalışma ile ortaya çıkarılan kavramsal yapıları, ısı ve sıcaklık konularının basit makroskobik modelle derinlemesine anlamaya gerek duyulmadan verilmesinin yeterli olmayacağını göstermektedir. Bu nedenle öğretmenlerin bu konu öncesi öğrencilerin madde ve yapısı ile ilgili olarak bilgilerini ölçerek eksik yönlerini giderecek temel bilgileri vermesi gerekmektedir. Öğrencilerin sorulara verdikleri yanıtlar incelendiğinde sıcak hissetmek, soğuğu algılamak gibi duyusal deneyime dayalı gözlemlere oldukça fazla başvurdukları görülmektedir. Bu, öğretim sırasında deneysel çalışmaların yetersizliğinin bir göstergesi olabileceğinden öğrenci deneylerine, fikirlerin tartışmaya açılmasına ve ardından bilimsel doğruların kullanılması için daha çok zamana ihtiyaç olduğunu göstermektedir. Ankette yer alan sorular günlük hayatla ilişkili olmasına rağmen pek az öğrencinin tam doğru yanıtı bulmuş olması öğretim sırasında konular verilirken günlük hayattan seçme örneklerin bilimsel teorilere dayandırılarak verilmemiş olmasıyla açıklanabilir. Bu nedenle fizik dersleri hayattan ayrı bir alanmış gibi gösterilmemeli tam tersine ne kadar hayatla iç içe olduğu her fırsatta vurgulanarak öğrenciler için öğrenme ortamı zevkli hale getirilmelidir. Sonuç olarak, ısı ve sıcaklık fen konuları içinde temel konulardan biri olduğundan ve sınıf dışında da önemli ölçüde kullanıldığından eksiksiz olarak öğretimi sağlanmalıdır. Bu nedenle her yönüyle öğretmene rehber olacak bir müfredat programı geliştirmek iyi bir başlangıç olabilir. KAYNAKLAR Brook, A., Briggs, H., Bell, B. ve Driver, R. (1984). Aspects of secondary students understanding of heat: full report. Leeds: Centre for Studies in Science and Mathematics Education. Carlton, K. (2000). Teaching about heat and temperature, Physics Education, 35 (2), Harrison, A. G., Grayson, D. J. ve Treagust, D. F. (1999). Investigating a grade 11 student s evolving conceptions of heat and temperature, Journal of Research in Science Teaching, 36 (1), Oliva, J. M. (1999). Structural patterns in students conceptions in mechanics, International Journal of Science Education, 21 (9), Taber, K. S. (2000). Finding the optimum level of simplification: the case of teaching about heat and temperature, Physics Education, 35 (5), Kocakülah, M. S. (1999). A study of the development of Turkish first year university students understanding of electromagnetism and the implications for instruction. Unpublished PhD thesis, University of Leeds, Leeds.
Maddeye dışarıdan ısı verilir yada alınırsa maddenin sıcaklığı değişir. Dışarıdan ısı alan maddenin Kinetik Enerjisi dolayısıyla taneciklerinin
Maddeye dışarıdan ısı verilir yada alınırsa maddenin sıcaklığı değişir. Dışarıdan ısı alan maddenin Kinetik Enerjisi dolayısıyla taneciklerinin titreşim hızı artar. Tanecikleri bir arada tutan kuvvetler
DetaylıISI VE SICAKLIK. 1 cal = 4,18 j
ISI VE SICAKLIK ISI Isı ve sıcaklık farklı şeylerdir. Bir maddeyi oluşturan bütün taneciklerin sahip olduğu kinetik enerjilerin toplamına ISI denir. Isı bir enerji türüdür. Isı birimleri joule ( j ) ve
DetaylıISININ YAYILMA YOLLARI
ISININ YAYILMA YOLLARI Isı 3 yolla yayılır. 1- İLETİM : Isı katılarda iletim yoluyla yayılır.metal bir telin ucu ısıtıldığında diğer uçtan tutan el ısıyı çok çabuk hisseder.yoğun maddeler ısıyı daha iyi
Detaylı> > 2. Kaplardaki sıvıların sıcaklığı 70 o C ye getirilirse sahip oldukları ısı miktarlarını sıralayınız.
1. Tost makinesinin ısınması 2. Hızlı giden arabanın fren yapmasıyla lastiklerin ısınması 3. Yazın güneşte kalan suyun ısınması 4. Odunun yanması 5. Ütünün ısınması 6. Koşu bandında tempolu yürüyen adam
Detaylı6. Kütlesi 600 g ve öz ısısı c=0,3 cal/g.c olan cismin sıcaklığı 45 C den 75 C ye çıkarmak için gerekli ısı nedir?
ADI: SOYADI: No: Sınıfı: A) Grubu Tarih.../.../... ALDIĞI NOT:... ( ) a) Termometreler genleşme ilkesine göre çalışır. ( ) b) Isı ve sıcaklık eş anlamlı kavramlardır. ( ) c) Fahrenheit ve Celsius termometrelerinin
DetaylıKonular: Maddenin Tanecikli Yapısı ve Isı Isının Yayılma Yolları. Isı Yalıtımı
MADDE VE ISI FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ (VI. SINIF VI. ÜNİTE) Konular: Maddenin Tanecikli Yapısı ve Isı Isının Yayılma Yolları İletim Yoluyla Yayılma Işıma Yoluyla Yayılma Isının Tutulması Ve Yansıtılması
DetaylıSICAKLIK NEDİR? Sıcaklık termometre
SICAKLIK NEDİR? Sıcaklık maddedeki moleküllerin hareket hızları ile ilgilidir. Bu maddeler için aynı veya farklı olabilir. Yani; Sıcaklık ortalama hızda hareket eden bir molekülün hareket (kinetik) enerjisidir.
Detaylı8. SINIF KAZANIM TESTLERİ 7.SAYI. Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DİZGİ & TASARIM İBRAHİM CANBEK MEHMET BOZKURT
8. SINIF ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ KAZANIM TESTLERİ TÜRKÇE MATEMATİK T.C İNKİLAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK FEN VE TEKNOLOJİ DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ İNGİLİZCE Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır 7.SAYI
Detaylıc harfi ile gösterilir. Birimi J/g C dir. 1 g suyun sıcaklığını 1 C arttırmak için 4,18J ısı vermek gerekir
Saf bir maddenin 1 gramının sıcaklığını 1 C değiştirmek için alınması gereken ya da verilmesi gereken ısı miktarına ÖZ ISI denir. Öz ısı saf maddeler için ayırt edici bir özelliktir. Birimi J/g C dir.
DetaylıMADDENİN HAL DEĞİŞİMLERİ
MADDENİN HAL DEĞİŞİMLERİ Maddenin 3 hali vardır. örnek 1.KATI HALİ buz Maddenin hal değiştirmesinin sebebi ısı alışverişi yapmasıdır. 2.SIVI HALİ 3.GAZ HALİ su su buharı Maddenin ısı alarak katı halden
DetaylıISININ YAYILMA YOLLARI
ISININ YAYILMA YOLLARI Isının yayılma yolları ve yayıldıkları ortamlar Isının yayılma yollarını ve yayıldıkları ortamı aşağıda verilen tablodaki gibi özetleyebiliriz. İletim Konveksiyon Işıma İletim Nasıl
DetaylıGörme Engelli Öğrencilerin Işığın Yayılma Modeli ile İlgili Görüşleri. Mustafa Şahin BÜLBÜL,
20.Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, sf. 576, 8-10 Eylül 2011, Burdur Görme Engelli Öğrencilerin Işığın Yayılma Modeli ile İlgili Görüşleri Mustafa Şahin BÜLBÜL, msahinbulbul@gmail.com Giriş Öğrencilerin
DetaylıTERMODİNAMİK / HAL DEĞİŞİMİ
TRMOİNMİK / HL ĞİŞİMİ Maddenin Isı İletkenliği / Isı Sıcaklık Farkı / asıncın rime Noktasına tkisi / Nem Sorular TRMOİNMİK Isıl denge; sıcaklıkları farklı cisimler birbirine değerek ortak bir sıcaklığa
DetaylıÜNİTE : MADDE VE ISI ÜNİTEYE GİRİŞ
MADDE VE ISI ÜNİTE : MADDE VE ISI ÜNİTEYE GİRİŞ Evrendeki, dünyadaki tüm maddeler, tüm cisimler atomlardan oluşmuştur. Ve katı, sıvı ve gaz gibi çeşitli hâllerde bulunurlar. Tüm maddeleri ve cisimleri
DetaylıDENEY 3. MADDENİN ÜÇ HALİ: NİTEL VE NİCEL GÖZLEMLER Sıcaklık ilişkileri
DENEY 3 MADDENİN ÜÇ HALİ: NİTEL VE NİCEL GÖZLEMLER Sıcaklık ilişkileri AMAÇ: Maddelerin üç halinin nitel ve nicel gözlemlerle incelenerek maddenin sıcaklık ile davranımını incelemek. TEORİ Hal değişimi,
DetaylıORTAÖĞRETİM FİZİK DERSİ SICAKLIK VE ISI KONUSU ÖĞRETİM PROGRAMI GELİŞTİRME ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA
ORTAÖĞRETİM FİZİK DERSİ SICAKLIK VE ISI KONUSU ÖĞRETİM PROGRAMI GELİŞTİRME ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA Rabia KALEM, Zafer TANEL, Halil ÇALLICA Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eğitim Fakültesi, OFMAE Bölümü, Fizik
Detaylı60 C. Şekil 5.2: Kütlesi aym, sıcaklıkları farklı aym maddeler arasındaki ısı alışverişi
5.2 ISI ALIŞ VERİŞİ VE SICAKLIK DEĞİŞİMİ Isı, sıcaklıkları farklı iki maddenin birbirine teması sonucunda, sıcaklığı yüksek olan maddeden sıcaklığı düşük olatı maddeye aktarılan enerjidir. Isı aktanm olayında,
DetaylıMaarif Günlüğü FEN BİLİMLERİ ISI VE SICAKLIK-1. Eğitim ve Kültür Yayıncılığı. Öz Isı (Cal /gr C) Su 4,18 Cam 0,45 Buz 2,09 Yağ 1,96
Madde Öz Isı (Cal gr/ C) K 0,96 L 0,63 M 0,78 N 0,81 1. Tabloda öz ısıları verilen ilk sıcaklıkları eşit olan K,L,M ve N sıvılarına özdeş ısıtıcılarla eşit süre ısı verildiğinde hangi maddenin son sıcaklığı
DetaylıMADDENİN HALLERİ VE ISI ALIŞ-VERİŞİ
MADDENİN HALLERİ VE ISI ALIŞ-VERİŞİ Maddeler doğada katı - sıvı - gaz olmak üzere 3 halde bulunurlar. Maddenin halini tanecikleri arasındaki çekim kuvveti belirler. Tanecikler arası çekim kuvveti maddeler
DetaylıIsı ve sıcaklık arasındaki fark : Isı ve sıcaklık birbiriyle bağlantılı fakat aynı olmayan iki kavramdır.
MADDE VE ISI Madde : Belli bir kütlesi, hacmi ve tanecikli yapısı olan her şeye madde denir. Maddeler ısıtıldıkları zaman tanecikleri arasındaki mesafe, hacmi ve hareket enerjisi artar, soğutulduklarında
Detaylı1- İletken : Isıyı iyi ileten maddelere ısı iletkeni denir. Isı iletkenlerini oluşturan tanecikler arasındaki boşluk çok azdır ve tanecikler
1- İletken : Isıyı iyi ileten maddelere ısı iletkeni denir. Isı iletkenlerini oluşturan tanecikler arasındaki boşluk çok azdır ve tanecikler düzenlidir. Isı iletkenleri kısa sürede büyük miktarda ısı iletirler.
DetaylıISI VE SICAKLIK KAVRAM ÖLÇEĞİ (ISKÖ)
ISI VE SICAKLIK KAVRAM ÖLÇEĞİ (ISKÖ) 2010 Hasan Şahin KIZILCIK hskizilcik@gazi.edu.tr Mustafa TAN mtan@gazi.edu.tr Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, OFMAE Bölümü, Fizik Eğitimi Anabilim Dalı Ankara/Türkiye
DetaylıBÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER. Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir.
BÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir. 1.1. Sonuçlar Araştırmada toplanan verilerin analizi ile elde edilen
DetaylıISININ YAYILMASI. Anahtar kelimeler İLETİM IŞIMA KONVEKSİYON YANSITICI YÜZEY. Bu kelimeleri önceden bilmeniz konuyu anlamanızı kolaylaştıracaktır.
1 ISININ YAYILMASI Anahtar kelimeler İLETİM IŞIMA KONVEKSİYON YANSITICI YÜZEY Bu kelimeleri önceden bilmeniz konuyu anlamanızı kolaylaştıracaktır. 2 ISI ÜÇ FARKLI YOLLA YAYILIR: İLETİM YOLUYLA YAYILMA
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Hüseyin KÜÇÜKÖZER Doğum Tarihi: 23 Ekim 1971 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans OFMAE / Fizik Eğitimi Balıkesir Üniversitesi 1995
DetaylıBİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METOTLAR II DOĞRUSAL ISI İLETİMİ DENEYİ 1.Deneyin Adı: Doğrusal ısı iletimi deneyi..
DetaylıZeus tarafından yazıldı. Cumartesi, 09 Ekim :27 - Son Güncelleme Cumartesi, 09 Ekim :53
Yazı İçerik Sıcaklık Nedir? Sıcaklığın Özellikleri Sıcaklığın Ölçülmesi Sıcaklık Değişimi Sıcaklık Birimleri Mutlak Sıcaklık Sıcaklık ve ısı Sıcaklık ıskalası Sıcaklık ölçülmesi Yeryüzünün Farklı Isınması
DetaylıMalzeme Bilgisi. Madde ve Özellikleri
Malzeme Bilgisi Madde: Boşlukta yer kaplayan, kütlesi ve hacmi olan katı, sıvı veya gaz şeklinde bulunan her şeye madde denir. Ayırt edici özellikler: Bir maddenin diğer maddelerden farklılık gösterenyanları,
DetaylıHâl Değişimi. Test 1 in Çözümleri. 5. Kaynama noktası, donma noktası ve öz ısı maddeler için ayırt edici özellik olup kütle çokluğuna bağlı değildir.
2 Hâl Değişimi 1 est 1 in Çözümleri 1. Karışımın denge sıcaklığı 5 C olduğuna göre, olay sırasında buzun tamamı erimiştir. Diğer iki bilginin doğruluğu kesin değildir. 5. Kaynama noktası, donma noktası
DetaylıIsı enerjisi iletim, konveksiyon (taşıma = sıvı ve hava akımı) ve ışıma (radyasyon) yolu ile yayılır.
2) Isının Yayılımı Bulunduğu ortama göre sıcaklığı fazla (yüksek) olan her madde çevresine ısı aktarır, yayar. Masa, insan, ateş, buz, su kendisinden daha soğuk bir ortamda bulunduğunda çevresine ısı aktarır,
DetaylıISI SICAKLIK GENLEŞME
ISI SICAKLIK GENLEŞME SICAKLIK Bir maddenin belli bir ölçüye göre, soğukluğunu veya ılıklığını gösteren nicelik, sıcaklık olarak bilinir. Bir maddenin ortalama kinetik enerjisi ile orantılı olan büyüklüğe
Detaylı5. Ünite 3. Konu Enerji İletim Yolları ve Enerji İletim Hızı A nın Yanıtları
ENERJİ İLEİM YOLLARI VE ENERJİ İLEİM HIZI 1 5. Ünite 3. Konu Enerji İletim Yolları ve Enerji İletim Hızı A nın Yanıtları 1. Serin bir günde parkta beton sıra yerine tahta sırada oturmayı tercih ederiz.
DetaylıGeçmişten Günümüze Kastamonu Üniversitesi Dergisi: Yayımlanan Çalışmalar Üzerine Bir Araştırma 1
Mart 2017 Cilt:25 No:2 Kastamonu Eğitim Dergisi xii-xxi Geçmişten Günümüze Kastamonu Üniversitesi Dergisi: Yayımlanan Çalışmalar Üzerine Bir Araştırma 1 Lütfi İNCİKABI, Samet KORKMAZ, Perihan AYANOĞLU,
DetaylıMaddenin ısı ile etkileşimi
Aynı miktardaki farkı sıvılar özdeş kaplara konup eşit süre ısıtıldıklarında son sıcaklıkları birbirinden farklı olur. Bunun nedeni sıvıların sıcaklığının sıvının cinsine bağlı olmasıdır. Eşit miktardaki
DetaylıMETEOROLOJİ. III. Hafta: Sıcaklık
METEOROLOJİ III Hafta: Sıcaklık SICAKLIK Doğada 2 tip denge var 1 Enerji ve sıcaklık dengesi (Gelen enerji = Giden enerji) 2 Su dengesi (Hidrolojik döngü) Cisimlerin molekülleri titreşir, ancak 273 o C
DetaylıTEOG Hazırlık Föyü Isı ve Sıcaklık
Isı * Bir enerji türüdür. * Kalorimetre kabı ile ölçülür. * Birimi kalori (cal) veya Joule (J) dür. * Bir maddeyi oluşturan taneciklerin toplam hareket enerjisidir. Sıcaklık * Enerji değildir. Hissedilen
DetaylıLİSE ÖĞRENCİLERİNİN ÇÖZÜNÜRLÜK İLE İLGİLİ KAVRAMLARI AÇIKLAYABİLME VE GÜNLÜK HAYATTAKİ OLAYLARLA İLİŞKİLENDİREBİLME DÜZEYLERİ
LİSE ÖĞRENCİLERİNİN ÇÖZÜNÜRLÜK İLE İLGİLİ KAVRAMLARI AÇIKLAYABİLME VE GÜNLÜK HAYATTAKİ OLAYLARLA İLİŞKİLENDİREBİLME DÜZEYLERİ İsmail ÖNDER * ve Şenol BEŞOLUK ** * Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi,
DetaylıEĞİTİM-ÖĞRETİM YILI KASIMLI ORTAOKULU FEN BİLİMLERİ DERSİ 6.SINIF BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PLANI (B.E.P)
013-01 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI KASIMLI ORTAOKULU FEN BİLİMLERİ DERSİ 6.SINIF BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PLANI (B.E.P) ÖĞRENCİNİN ADI SOYADI: Songül DUMAN Sınıfı: 6-B Tanı: Hafif düzeyde zihinsel yetersizlik
DetaylıMADDENİN HALLERİ VE ISI
MADDENİN HALLERİ VE ISI Isı ve Sıcaklık Enerji Dönüşümü ve Özısı Maddenin Halleri ve Isı Alışverişi Erime-Donma ve Buharlaşma-Yoğuşma Isısı Isınma-Soğuma Eğrileri Hazırlayan :Arif Özgür ÜLGER Muğla, 2017
DetaylıISI SICAKLIK. hakkında neler biliyoruz?
ISI SICAKLIK hakkında neler biliyoruz? Reklamlarda, haberler ve hava durumu programlarında sık sık duyduğumuz; "Düşük ısılarda bile mükemmel temizlik" "Dış ısı göstergesi" "Vücut ısısı düştü" "Bugün Şanlıurfa
DetaylıE = U + KE + KP = (kj) U = iç enerji, KE = kinetik enerji, KP = potansiyel enerji, m = kütle, V = hız, g = yerçekimi ivmesi, z = yükseklik
Enerji (Energy) Enerji, iş yapabilme kabiliyetidir. Bir sistemin enerjisi, o sistemin yapabileceği azami iştir. İş, bir cisme, bir kuvvetin tesiri ile yol aldırma, yerini değiştirme şeklinde tarif edilir.
DetaylıSoygazların bileşik oluşturamamasının sebebi bütün orbitallerinin dolu olmasındandır.
KİMYASAL BAĞLAR Kimyasal bağ, moleküllerde atomları birarada tutan kuvvettir. Bir bağın oluşabilmesi için atomlar tek başına bulundukları zamankinden daha kararlı (az enerjiye sahip) olmalıdırlar. Genelleme
DetaylıYAPILANDIRICI ÖĞRENME TEORİSİNE DAYANAN ETKİLİ BİR ÖĞRETİM YÖNTEMİ TAHMİN ET GÖZLE AÇIKLA Buz ile su kaynatılabilir mi?
YAPILANDIRICI ÖĞRENME TEORİSİNE DAYANAN ETKİLİ BİR ÖĞRETİM YÖNTEMİ TAHMİN ET GÖZLE AÇIKLA Buz ile su kaynatılabilir mi? Fitnat KÖSEOĞLU, Halil Tümay, Nusret KAVAK G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi, Kimya Eğitimi
DetaylıIsı ve Sıcaklık. Test 1'in Çözümleri
1 Isı ve Sıcaklık 1 Test 1'in Çözümleri 1. Sıcaklığın SI sistemindeki birimi Kelvin'dir. 6. Madde moleküllerinin ortalama kinetik enerjileri maddenin sıcaklığı ile ilgilidir. Cisimlerin sıcaklıkları sırasıyla
DetaylıMADDENiN HÂLLERi ve ISI ALISVERiSi
MADDENiN HÂLLERi ve ISI ALISVERiSi Maddenin en küçük yapı taşının atom olduğunu biliyoruz. Maddeler, atomlardan ya da atomların bir araya gelmesiyle oluşan moleküllerden meydana gelmiştir. Şimdiye kadar
DetaylıÖĞRENCİLERİN KAYNAYAN SUDAKİ KABARCIKLARIN YAPISINI ANLAMALARI
1 XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya ÖĞRENCİLERİN KAYNAYAN SUDAKİ KABARCIKLARIN YAPISINI ANLAMALARI Yezdan Boz Orta Doğu Teknik Üniversitesi,
Detaylı5. SINIF KİMYA KONULARI
5. SINIF KİMYA KONULARI ISI VE SICAKLIK ISI Sıcaklıkları farklı olan maddeler bir araya konulduğunda aralarında enerji alış verişi olur. Alınan ya da verilen enerji ısı enerjisi denir. Isı ve sıcaklık
Detaylı5. SINIF FEN BİLİMLERİ KAZANIMLARI
5. SINIF FEN BİLİMLERİ KAZANIMLARI 5.1. VÜCUDUMUZUN BİLMECESİNİ ÇÖZELİM / CANLILAR VE HAYAT Bu ünitede öğrencilerin; besin çeşitleri, sağlıklı ve dengeli beslenme, sigara ve alkol kullanımının zararları,
DetaylıTablo: Grid tekniğinin genel yapısı
EK 1 YAPILANDIRILMIŞ GRİD TEKNİĞİ Yapılandırılmış grid; alternatif ölçme değerlendirme tekniklerinden biridir. Bu teknik uygulanırken; yaşa ve seviyeye bağlı olarak dokuz ya da on iki kutucuktan oluşan
DetaylıMOLEKÜL HAREKETİ SICAKLIĞIN DEĞİŞMESİNE YOL AÇAR.
I S I ENERJİSİ MOLEKÜL HAREKETİ SICAKLIĞIN DEĞİŞMESİNE YOL AÇAR. BÜTÜN MOLEKÜLLER HAREKETLİDİR MOLEKÜLLERİN ISINDIKÇA HIZLARI ARTAR. KATI CİSİMLERİN MOLEKÜLLERİ ÇOK AZ HAREKET EDERLER. SIVILARIN MOLEKÜLLERİ
DetaylıSICAKLIK NEDİR? Sıcaklık termometre
SICAKLIK NEDİR? Sıcaklık maddedeki moleküllerin hareket hızları ile ilgilidir. Bu maddeler için aynı veya farklı olabilir. Yani; Sıcaklık ortalama hızda hareket eden bir molekülün hareket (kinetik) enerjisidir.
DetaylıÜzerinde yaşadığımız Dünya da tüm maddeler katı, sıvı ve gaz halde bulunur. Daha önce öğrendiğimiz gibi bu maddeler hangi halde bulunursa bulunsun,
Madde ve Isı Üzerinde yaşadığımız Dünya da tüm maddeler katı, sıvı ve gaz halde bulunur. Daha önce öğrendiğimiz gibi bu maddeler hangi halde bulunursa bulunsun, bunları oluşturan tanecikler hareket halindedir.
DetaylıFEN ÖĞRETİMİNDE LABORATUVAR YAKLAŞIMLARI. Burak Kağan Temiz (burak@gazi.edu.tr)
FEN ÖĞRETİMİNDE LABORATUVAR YAKLAŞIMLARI 1800 lerden günümüze Bilgi Bilginin Elde Ediliş Yöntemleri Demonstrasyon Bireysel Yapılan Deneyler Öğretmen Merkezli Öğrenci Merkezli Doğrulama (ispat) Keşfetme
DetaylıBölüm 8 EKSERJİ: İŞ POTANSİYELİNİN BİR ÖLÇÜSÜ. Bölüm 8: Ekserji: İş Potansiyelinin bir Ölçüsü
Bölüm 8 EKSERJİ: İŞ POTANSİYELİNİN BİR ÖLÇÜSÜ 1 Amaçlar Termodinamiğin ikinci yasası ışığında, mühendislik düzeneklerinin verimlerini veya etkinliklerini incelemek. Belirli bir çevrede verilen bir halde
DetaylıHazırlayanlar: Suzan Baran, Hilal Günay, Fatma Mutlu TOST MAKİNELERİNİN İÇİ NİÇİN SİYAHTIR?
Hazırlayanlar: Suzan Baran, Hilal Günay, Fatma Mutlu TOST MAKİNELERİNİN İÇİ NİÇİN SİYAHTIR? ÖĞRENME ALANI: Madde ve Değişim SINIF: 6. Sınıf ÜNİTE: Madde ve Isı KONU: Isının Yayılma Yolları Kazanımlar:
DetaylıNot: Bu yazımızın video versiyonunu aşağıdan izleyebilirsiniz. Ya da okumaya devam edebilirsiniz
Uzay Ne Kadar Soğuk? Uzay ne kadar soğuk, veya ne kadar sıcak? Öncelikle belirtelim; uzay, büyük oranda boş bir ortamdır. Öyle ki, uzayda 1 metreküplük bir hacimde çoğu zaman birkaç tane atom, molekül
DetaylıIsı transferi (taşınımı)
Isı transferi (taşınımı) Isı: Sıcaklık farkı nedeniyle bir maddeden diğerine transfer olan bir enerji formudur. Isı transferi, sıcaklık farkı nedeniyle maddeler arasında meydana gelen enerji taşınımını
DetaylıPamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Yıl: 2003 Sayı:
Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Yıl: 2003 Sayı: 13 199 İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN ISI VE SICAKLIK KONULARINI KAVRAMA DÜZEYLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Arş. Gör. Erdal ŞENOCAK Arş. Gör. Refik
DetaylıIsı Cisimleri Hareket Ettirir
Isı Cisimleri Hareket Ettirir Yakıtların oksijenle birleşerek yanması sonucunda oluşan ısı enerjisi harekete dönüşebilir. Yediğimiz besinler enerji verir. Besinlerden sağladığımız bu enerji ısı enerjisidir.
Detaylı1. GİRİŞ Fen Bilgisi eğitimi aslında insanoğlunun varoluşundan beri merak etmekte olduğu doğayı çözmeye çalışması ile ortaya çıkmış olan fen
Çalışma 2000-2001 Bahar sömestrinde uygulanmış, elde edilen veriler Fen Bilgisi eğitimine sağlanacak katkılar ve özellikle de Mol kavramının öğretimi açısından değerlendirilmiştir. Öğretmen adaylarına
DetaylıDr. Osman TURAN. Makine ve İmalat Mühendisliği Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi ISI TRANSFERİ
Dr. Osman TURAN Makine ve İmalat Mühendisliği Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi ISI TRANSFERİ Kaynaklar Ders Değerlendirme Ders Planı Giriş: Isı Transferi Isı İletimi Sürekli Isı İletimi Genişletilmiş
DetaylıIsı ve Sıcaklık. Isının akış yönü her zaman sıcaklığı yüksek olan maddeden düşük olan maddeye doğrudur.
Isı ve Sıcaklık Isı ve sıcaklık farklı kavramlardır. Sıcaklıkları farklı iki madde temas ettirildiğinde sıcaklığı yüksek olan maddeden sıcaklığı düşük olan maddeye ısı akışı olur. Isının akış yönü her
DetaylıÖĞRENCİLERİN KAYNAMA OLAYI İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELERİNİN VE ANLAMALARININ BELİRLENMESİ
ÖĞRENCİLERİN KAYNAMA OLAYI İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELERİNİN VE ANLAMALARININ BELİRLENMESİ Bayram COŞTU, Alipaşa AYAS Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fatih Eğitim Fak. OFMA Eğitimi Bölümü, TRABZON ÖZET: Bu çalışma,
DetaylıKMB405 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I IŞINIMLA ISI İLETİMİ. Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1
IŞINIMLA ISI İLETİMİ Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 1. Amaç Isıl ışınımla gerçekleşen ısı transferinin gözlenmesi, ters kare ve Stefan- Boltzmann kanunlarının ispatlanması.
DetaylıMADDENİN ISI ETKİSİYLE HAL DEĞİŞİMİ SEZEN DEMİR
ISINMA VE SOĞUMA Her maddenin bir sıcaklığı vardır. Örneğin; çay ya da yeni pişirilmiş bir çorba sıcaktır. Buzdolabından çıkarılan su ya da dondurma ise soğuktur. Maddelerin hangisinin sıcak, hangisinin
DetaylıAraştırma Problemi. Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Madde ve Isı Ünitesindeki Kavramların Öğretimi.
Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Madde ve Isı Ünitesindeki Kavramların Öğretimi Görme engelli öğrenciler, görme duyusunu kullanamadıklarından ya da çok az kullanabildiklerinden dolayı öğrenme sürecinde
DetaylıMaddelerin ortak özellikleri
On5yirmi5.com Maddelerin ortak özellikleri Maddelerin ortak özellikleri, ayırt edici özelliklerinin incelenip hallerine göre sınıflandırılmasının yapılması... Yayın Tarihi : 30 Ekim 2012 Salı (oluşturma
DetaylıÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
AY EKİM KASIM 06-07 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI 6. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ HAFTA DERS SAATİ KONU ADI KAZANIMLAR TEST NO TEST ADI 6... Hayvan ve bitki hücrelerini, temel kısımları ve görevleri açısından karşılaştırır.
Detaylı3. ÜNİTE BASINÇ ÇIKMIŞ SORULAR
3. ÜNİTE BASINÇ ÇIKMIŞ SORULAR 1-) 2002 OKS 3-) 4-) 2004 OKS 2-) 2003 OKS 5-) 2005 OKS 6-) 2006 OKS 10-) 2010 SBS 7-) 2008 OKS 11-) 2011 SBS 8-) 2009 SBS 2012 SBS 14-) 12-) 15-) 2015 TEOG 2014 TEOG 13-)
DetaylıBİLİMSEL ARAŞTIRMA SÜRECİ ve BECERİLERİ
3/14/12 BİLİMSEL ARAŞTIRMA SÜRECİ ve BECERİLERİ Olay ve nesnelerin hareketlerinin duyu organlarının kullanılması ile doğal ortamlarında izlenmesidir. İki türlü gözlem vardır; a) Kontrollü gözlem (Deney)
DetaylıFEN BİLİMLERİ Ünite 6 - Test 1
8.sınıf FEN BİLİMLERİ Ünite 6 - Test Maddenin Halleri (Özısı). Aşağıda özısı ile ilgili bir şema verilmiştir. J / g J / g. C birimi 2. Madde Özısı (cal/g c) Demir,5 Krom,2 Alüminyum,27 Radyotör özısı sembolü
DetaylıYalıtım ve Yalıtım Malzemeleri Konusuna Yönelik Hazırlanan Öğretim Tasarımının Görme Engelli Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi
Yalıtım ve Yalıtım Malzemeleri Konusuna Yönelik Hazırlanan Öğretim Tasarımının Görme Engelli Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi Bireyler görüş birliği, uzman görüşü ve mantık gibi farklı yöntemlerle
DetaylıYTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu
YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu Laboratuar Yeri: E1 Blok Termodinamik Laboratuvarı Laboratuar
DetaylıEĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 6.SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ
KASIM EKİM 2017-2018 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 6.SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ Ay Hafta Ders Saati Konu Adı Kazanımlar Test No Test Adı 6.1.1.1. Hayvan ve bitki
Detaylı3)Maddenin Tanecikli Yapısı ve Isı
3)Maddenin Tanecikli Yapısı ve Isı 1- Maddenin Tanecikli Yapısı Boşlukta yer kaplayan, hacmi, kütlesi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir. Madde, doğada fiziksel özelliklerine göre katı, sıvı ve
DetaylıFİZİK GİRİŞ GENEL HEDEFLER. Öğrenciler:
FİZİK haftalık ders sayısı 2, yıllık toplam 74 ders saati GİRİŞ Altıncı sınıf fizik dersi müfredat programı insan ve doğa esasına göre yazılmıştır. Doğa olayların ve kanunlarının açıklanması bu yaştaki
DetaylıÖĞRENCİLERİN YOĞUNLAŞMA KONUSUNU ANLAMALARI
1 XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya ÖĞRENCİLERİN YOĞUNLAŞMA KONUSUNU ANLAMALARI Yezdan Boz Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Orta Öğretim
DetaylıMaddenin Fiziksel Özellikleri
ÜNİTE 5 Maddenin Fiziksel Özellikleri Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra, maddeyi yakından tanıyacak, maddenin hallerini bilecek, maddenin fiziksel özelliklerini öğrenecek, fiziksel değişmeleri kavrayacaksınız.
DetaylıSerüveni 4.ÜNİTE MADDENİN HALLERİ ORTAK VE AYIRDEDİCİ ÖZELLİKLER
Serüveni 4.ÜNİTE MADDENİN HALLERİ ORTAK VE AYIRDEDİCİ ÖZELLİKLER MADDENİN HALLERİ MADDE MİKTARINA BAĞLI ÖZELLİKLER:(ORTAK ÖZELLİKLER) :Madde miktarının ölçüsüdür. :Maddenin boşlukta kapladığı yerdir Eylemsizlik:Maddenin
Detaylı1. Ünite 1 ve 2. Konular Fizik Biliminin Önemi - Fiziğin Uygulama Alanları
1 1. Ünite 1 ve 2. Konular Fizik Biliminin Önemi - Fiziğin Uygulama Alanları A nın Yanıtları 1. Fizik bilimini kendisine iş edinen bilim insanlarına... fizikçi adı verilir. 2...., Mekanik kuvvet, hareket
DetaylıDÜZGÜN DAİRESEL HAREKET KONUSUNDAKİ KAVRAM YANILGILARININ ÜÇ AŞAMALI TEST İLE TESPİT EDİLMESİ
DÜZGÜN DAİRESEL HAREKET KONUSUNDAKİ KAVRAM YANILGILARININ ÜÇ AŞAMALI TEST İLE TESPİT EDİLMESİ Hasan Şahin KIZILCIK, Bilal GÜNEŞ Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, O.F.M.A.E. Bölümü, Fizik Eğitimi
DetaylıHIzMET ÖNCESI SINIF ÖGRETMENLERININ FEN EGITIMINDE ISI VE sıcaklıkla ILGILI KAVRAM YANILGILARI*
Hacettepe Üniversitesı Eğıtim Fakültesi Dergisi 21 : 59-65 [2001] HIzMET ÖNCESI SINIF ÖGRETMENLERININ FEN EGITIMINDE ISI VE sıcaklıkla ILGILI KAVRAM YANILGILARI* PRIMARY SCHOOL PRESERVICE TEACHERS' MISCONCEPTIONS
DetaylıÖĞRENME ALANI : MADDE VE DEĞĐŞĐM ÜNĐTE 5 : MADDENĐN HALLERĐ VE ISI
ÖĞRENME ALANI : MADDE VE DEĞĐŞĐM ÜNĐTE 5 : MADDENĐN HALLERĐ VE ISI G- ISINMA SOĞUMA EĞRĐLERĐ (2 SAAT) 1- Suyun Isınma (Buzun Hal Değişim) Grafiği (Buzun Su Buharı Haline Geçmesi) 2- Suyun Soğuma (Su Buharının
Detaylı1. HAFTA Giriş ve Temel Kavramlar
1. HAFTA Giriş ve Temel Kavramlar TERMODİNAMİK VE ISI TRANSFERİ Isı: Sıcaklık farkının bir sonucu olarak bir sistemden diğerine transfer edilebilen bir enerji türüdür. Termodinamik: Bir sistem bir denge
DetaylıNOT: Pazartesi da M201 de quiz yapılacaktır.
NOT: Pazartesi 12.30 da M201 de quiz yapılacaktır. DENEY-3: RADYAL ISI İLETİMİ DENEYİ 1. DENEYİN AMACI Pirinç plaka üzerinde ısı iletiminin farklı sıcaklık ve uzaklıklardaki değişimini incelemektir. 2.
DetaylıBir Bakışta Fen Bilimleri Kazanım Defteri
Fen Bilimleri 5 Bir Bakışta Akılda kalıcı özet bilgi alanları... Önemli noktalar... Alınacak notlar için boş alanlar... Tudem Yönlendirme sınavlarında çıkmış sorular... 2 Boşluk doldurma alanları... Konuyu
DetaylıSOSYOLOJİK SORU SORMA VE YANITLAMA
SOSYOLOJİK SORU SORMA VE YANITLAMA Bilimin amacı: olguları tanımlamak, olgular arasında nedensellik ilişkileri kurmak, bu ilişkileri genelleyip yasalar biçimine dönüştürmek. Bu amaçları gerçekleştirmek
DetaylıİNŞAAT MALZEME BİLGİSİ
İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,
DetaylıISI,MADDELERİ ETKİLER
ISI,MADDELERİ ETKİLER Isı Alır Genleşir, Isı Verir Büzülür Maddelere verilen ısı,sıcaklığı artırırken maddelerin boyutlarında da değişime neden olur.isının etkisiyle maddelerin boyutlarındaki bu değişime
DetaylıTürkiye de Biyoloji Eğitimi. Türkiye de Biyoloji Eğitimi İÇERİK
24.3.215 TÜRKİYE DE BİYOLOJİ EĞİTİMİ ALANINDA YAPILAN ARAŞTIRMALARA YÖNELİK BİR İÇERİK ANALİZİ ÇALIŞMASI İÇERİK Biyoloji Eğitimi ŞEYDA GÜL Atatürk Üniversitesi K.K. Eğitim Fak. Biyoloji Eği t i m i MUSTAFA
DetaylıÖrneğin; İki hidrojen (H) uyla, bir oksijen (O) u birleşerek hidrojen ve oksijenden tamamen farklı olan su (H 2
On5yirmi5.com Madde ve özellikleri Kütlesi, hacmi ve eylemsizliği olan herşey maddedir. Yayın Tarihi : 21 Ocak 2014 Salı (oluşturma : 2/9/2016) Kütle hacim ve eylemsizlik maddenin ortak özelliklerindendir.çevremizde
DetaylıZEMİN MEKANİĞİ DENEYLERİ
ZEMİN MEKANİĞİ DENEYLERİ Konsolidasyon Su muhtevası Dane dağılımı Üç eksenli kesme Deneyler Özgül ağırlık Serbest basınç Kıvam limitleri (likit limit) Geçirgenlik Proktor ZEMİN SU MUHTEVASI DENEYİ Birim
DetaylıMADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI
MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI Maddenin Tanecikli Yapısı ve Isı Madde:Hacmi ve kütlesi olan her şey. Molekül:Aynı ya da farklı cins atomlardan oluşmuş, bir maddenin tüm özelliğini taşıyan en küçük parçası.
Detaylı5. Ünite 1. Konu Isı ve Sıcaklık A nın Yanıtları
ISI VE SICAKLIK 1 1. Nasıl su, hiçbir zaman aşağıdan yukarıya akmıyorsa, ısı da... soğuk bir cisimden sıcak bir cisme geçmez.. Soğuk bir günde, bir ateşin yanında ısınırken, aslında siz vücudunuzdaki atom
DetaylıKİMYASAL BAĞLAR İYONİK BAĞ KOVALANT BAĞ POLAR KOVALENT BAĞ APOLAR KOVALENT BAĞ
KİMYASAL BAĞLAR İYONİK BAĞ KOVALANT BAĞ POLAR KOVALENT BAĞ APOLAR KOVALENT BAĞ Atomlar bağ yaparken, elektron dizilişlerini soy gazlara benzetmeye çalışırlar. Bir atomun yapabileceği bağ sayısı, sahip
DetaylıBilgi İletişim ve Teknoloji
MADDENİN HALLERİ Genel olarak madde ya katı ya sıvı ya da gaz hâlinde bulunur. İstenildiğinde ortam şartları elverişli hâle getirilerek bir hâlden diğerine dönüştürülebilir. Maddenin katı, sıvı ve gaz
DetaylıDERS ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME KONU ÇALIŞMA YAPRAĞI HAZIRLAMA (MADDELERĐN AYIRT EDĐCĐ ÖZELLĐKLERĐ)
DERS ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME KONU ÇALIŞMA YAPRAĞI HAZIRLAMA (MADDELERĐN AYIRT EDĐCĐ ÖZELLĐKLERĐ) DERS SORUMLUSU : PROF. DR. Đnci MORGĐL HAZIRLAYAN Mustafa HORUŞ 20040023 ANKARA/2008
DetaylıÜnite: 4. Isıtılan aynı cins maddelerdeki sıcaklık değişimi; ısıtılma süresine, madde miktarına, ısıtıcı gücüne veya ısıtıcı sayısına bağlıdır.
5. FÖY FE BİİERİ madde ve EDÜSTRİ GS eler Öğreneceğiz? 2 Ders Saati ÖZ ISI Isı--ütle İlişkisi Öz Isı Isı--ütle İlişkisi Isıtılan aynı cins maddelerdeki sıcaklık değişimi; ısıtılma süresine, madde miktarına,
Detaylı5.SINIF FEN TEKNOLOJİ ISI MADDEYİ ETKİLER
ISI MADDEYİ ETKİLER MADDENİN ISI ETKİSİ İLE DEĞİŞİMİ Maddelerin her hangi bir şekilde dışarıdan ısı alarak yapısında meydana gelen kimyasal ya da fiziksel yapısında ki değişikliğe denir. Maddelerin ısı
DetaylıFarkındalık Okuma öncesinde kullanılan stratejiler Okuma sırasında kullanılan stratejiler
Farkındalık Okuduğunu anlamanın izlenmesi (metnin amaca uygun olup olmadığının izlenmesi, metnin anlaşılıp anlaşılmadığının kontrol edilmesi, metindeki hataların fark edilmesi, konsantrasyonunun kaybedildiğinin
Detaylı