İŞ=AŞ. Beysan Sanayi Sitesi Fuar Cad. No:15 Beylikdüzü/İSTANBUL Tel:

Transkript

1 R İŞ=AŞ 1 BEYSAN SANAYİCİ VE İŞ ADAMLARI DERNEĞİ NİN info@besid.org.tr www. besid.org.tr HUKUKİ, EKONOMİK, MALİ, TİCARİ HAFTALIK E-BÜLTENİDİR Beysan Sanayi Sitesi Fuar Cad. No:15 Beylikdüzü/İSTANBUL Tel: Ağustos 2013/ Hafta İçindekiler: - İhracatta Hızlı Yükseliş - Toptan ve Perakende Fiyatlar Arttı - Japon Devlerinden Türkiye'ye İlgi - "Cari Açık İçin Kur Yükseltmek Gereksiz" - İnşaat Malzemesi İhracatında 5'inci Büyük Ülkeyiz - AB'ye İhracatımız Yüzde 5.8 Yükseldi - "Yapılan Zam Fırsatçılıktan Başka Bir Şey Değil" - İhracatçı "Deniz Havası"nı Sevdi - Şimşek "E-Fatura"ya Son Noktayı Koydu - Gayrimenkulde Arap Fonları Beklemeye Geçti - Dış Ticaret Açığı, Temmuz Ayında Biraz Daha Büyüdü - Ticaret Açığı Temmuzda 10 Milyar Dolara Ulaştı - Sanayici, Kur Artışından Değil; Dengesizliğinden Endişeli - Türkiye Orta Gelir Tuzağı Eşiğinde - İşe Yerleştirme Programına Genç İşsizlerden Sınırlı İlgi - Sanayi İşgücü Girdi Endeksleri Yükseldi - Sektörel Güven Geriledi Dolarlık Ders Bir Makale: - Faturasız mal bulundurana KDV cezası- Bir Hikaye: Dolarlık Ders Hiçbir şeye ihtiyacımız yok, yalnız bir şeye ihtiyacımız vardır; Çalışkan olmak! Bizden Haberler: MSV 2013, ULUSLARARASI MÜHENDİSLİK FUARI Ekim 2013 Çek Cumhuriyeti'nin Brno şehrinde 55. kez gerçekleştirilecek "MSV 2013-International Engineering Fair - Uluslararası Mühendislik Fuarı"na Ülkemizin partner ülke olarak katılımı uygun görülmüştür. Söz konusu fuarın Türkiye milli katılım organizasyonu İMMİB tarafından gerçekleştirilecek olup, fuarın açılışına ülkemizden de üst düzey temsilcilerin katılımı ve fuar katılımının yanı sıra eş zamanlı Türk-Çek İş Forumunun düzenlenmesi planlanmaktadır. Detaylı Bilgi ve Katılım İçin: Deniz GÜLER Tel: ( Dahili 124) deniz.guler@pagev.org.tr ASELSAN TEDARİKÇİ GÜNLERİ 7-8 Kasım 2013 Aselsan A.Ş. ve İstanbul Ticaret Odası işbirliği ile 7-8 Kasım 2013 tarihinde İTO da düzenlenecek olan toplantıda, Aselsan yetkilileri belirledikleri talep konularında yan sanayiciler ile görüşmek istemektedirler. Toplantıya dahil olmak sanayicilerimizin, İTO nun web sitesinden temin edecekleri başvuru formunu 13 Eylül 2013 Cuma akşamına kadar İTO ya faks geçmek sureti ile ulaştırmaları gerekmektedir. Talep konuları, başvuru formu ve detaylı bilgi için: TİM, İHRACATÇIYI 2023 VİZYONUNA HAZIRLIYOR Türkiye Cumhuriyeti nin bir Devlet Politikası olarak yürüttüğü 2023, 500 milyar Dolar İhracat Hedefi, üretici ihracatçı 26 sektörün her yıl, bu hedef doğrultusunda stratejileri belirlemesi ile yürütülmektedir. Her yıl 26 ihracatçı sektör, 2023 yılında hedeflediği ihracat rakamını gerçekleştirebilmek için, dış ticaret performansını bilimsel paradigmalar eşliğinde, küresel gelişmeler doğrultusunda raporlamakta ve eylem planı çıkarmaktadır. TIMAKADEMİ2023, 2023 Türkiye İhracat Stratejisi ve Eylem Planlarını, 26 sektörün ihracat stratejisi bilgisini, 26 ihracatçı sektörde bulunan firmaların üst kademe yöneticilerine aktarmayı planlamaktadır. Detaylı bilgi için: Kalbi buz gibi soğuk bir insan,başka hangi niteliğe sahip olursa olsun;iyi bir eğitimci olamaz. R. HUBERT

2 İhracatta Hızlı Yükseliş Bu yılın Ağustos ayında ihracat 2012 yılının aynı ayına göre yüzde 1,4 artarak 10 milyar 594 milyon 536 bin dolar seviyesinde gerçekleşti. 01 Eylül 2013 Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, bu yılın Ağustos ayında ihracat, 2012 yılının aynı ayına göre yüzde 1,4 artarak 10 milyar 594 milyon 536 bin dolar oldu. Son 12 aydaki ihracat ise 151 milyar 389 milyon 670 bin dolar olarak gerekleşti. Ağustos ayı ihracat rakamları Muğla'nın Bodrum ilçesinde Grand Yazıcı Otel de düzenlenen basın toplantısıyla açıklandı. TİM verilerine göre, bu yılın Ocak-Ağustos döneminde ihracat yüzde 1,3 artarak 98 milyar 887 milyon 720 bin dolara yükselirken, son bir yıllık ihracat ise yüzde 5,3 artarak 151 milyar 389 milyon 670 bin dolar seviyesinde gerçekleşti. Ağustos ayında en fazla ihracat yapan sektör 1 milyar 447 milyon 762 bin dolarla kimyevi maddeler ve mamülleri, olurken, bunu 1 milyar 401 milyon 805 dolarla hazır giyim ve konfeksiyon sektörü takip etti. Ağustos ayında Türkiye ihracatında ilk 10 ülke sırasıyla Almanya, Irak, Birleşik Krallık, Rusya Federasyonu, Fransa, Birleşik Devletler, İtalya, Mısır, İspanya ve Hollanda. Kaynak: Toptan ve Perakende Fiyatlar Arttı İstanbul'da ağustos ayında perakende fiyatlar yüzde 0,13 oranında, toptan fiyatlar yüzde 1,01 oranında arttı. 01 Eylül 2013 İstanbul'da ağustos ayında perakende fiyatlar yüzde 0,13 oranında, toptan fiyatlar yüzde 1,01 oranında arttı. İstanbul Ticaret Odası'nca (İTO) İstanbul ili için hazırlanan 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksine göre, ağustos ayında perakende fiyatlar aylık yüzde 0,13, Toptan Eşya Fiyatları İndeksine göre toptan fiyatlar ise aylık yüzde 1,01 oranında yükseliş kaydetti. Kaynak: Japon Devlerinden Türkiye'ye İlgi Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı'nın, Türkiye'deki yatırım fırsatlarını anlatmak üzere Tokyo'da düzenlediği seminere Japon yatırımcılar yoğun ilgi gösterdi. 31 Ağustos 2013 Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı'nın, Türkiye'deki yatırım fırsatlarını anlatmak üzere Tokyo'da düzenlediği seminere Japon yatırımcılar yoğun ilgi gösterdi. Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Başkanı İlker Aycı, seminerin çok verimli geçtiğini belirterek, "Japon yatırımcıların bazılarının ilave yatırımları ve yeni şirketlerin Türkiye'ye girişiyle ilgili haberleri cebimizde taşıyoruz" dedi. Japonya Başbakanı Şinzo Abe'nin mayıs ayında gerçekleştirdiği Türkiye ziyaretiyle ivme kazanan ticari ilişkiler kapsamında Başbakanlık Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı, Japonya'ya çıkarma yaparak Türkiye'deki yatırım ortamını tanıttı. Japonya'nın en büyük bankası BTMU ve Japon Ortadoğu İşbirliği Merkezi ortaklığıyla Tokyo Ticaret Odası'nın merkezi Tosho Kaikan binasında gerçekleştirilen seminere, 400'ün üzerinde Japon yatırımcı katıldı. Kaynak: 2

3 "Cari Açık İçin Kur Yükseltmek Gereksiz" "Cari işlemler açığını azaltma amaçlı daha yüksek kur seviyesine gereksinim yok" 31 Ağustos 2013 Akbank Ekonomik Araştırmalar biriminin hazırladığı analizde, "Türkiye için büyüme görünümü yılın başına göre kısa vadeli bir miktar gerilese de orta-uzun vadeli görünüm sağlam. Dolayısıyla cari işlemler açığını azaltma amaçlı daha yüksek bir kur seviyesine bir gereksinim bulunmamakta" değerlendirmesi yapıldı. İnşaat Malzemesi İhracatında 5'inci Büyük Ülkeyiz İMSAD Başkanı Yetişener, "2013 mayıs ayı itibariyle inşaat malzemelerinin yıllık ihracatı 21,29 milyar dolara ulaştı. 2015'te 40 milyar dolar ihracat hedefliyoruz" dedi. Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (İMSAD) Başkanı Dündar Yetişener, Türkiye'nin inşaat malzemesi ihracatında dünyada en büyük 5'inci ülke olduğunu belirterek, "2015'te 40 milyar dolar ihracat hedefliyoruz" dedi. Kaynak: AB'ye İhracatımız Yüzde 5.8 Yükseldi Bakan Çağlayan, "İhracatçı Birlikleri kayıtlarına göre ağustos ayı ihracatımız yüzde 1,4 arttı, 10 milyar 595 milyon dolar oldu" dedi. 01 Eylül 2013 Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, ağustos ayı ihracatının yüzde 1,4 artarak 10 milyar 595 milyon dolar olduğunu, AB'ye ihracatın yüzde 5,8 yükseldiğini belirtti. Çağlayan, "AB'nin dünyadan ithalatı gerilerken bizim AB'ye ihracatımız artıyor" değerlendirmesinde bulundu. Bakan Çağlayan, ağustos ayı İhracatçı Birlikleri kayıt rakamlarını değerlendirdi. İhracatçı Birlikleri kayıtlarına göre, ağustos ihracatının yüzde 1,4 artarak 10 milyar 595 milyon dolara ulaştığını ifade eden Çağlayan, ağustos ayı ihracat kayıt rakamları ile 8 aylık ihracatın 98,9 milyar dolara ulaştığını ve 100 milyar dolara dayandığını vurguladı. Kaynak: "Yapılan Zam Fırsatçılıktan Başka Bir Şey Değil" Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, dolardaki kurun yükselmesi bahane edilerek motorine 17, benzine 14, LPG'ye ise litrede 5 kuruş zam yapılmasının fırsatçılıktan başka bir şey olmadığını savundu. Kaynak: 3

4 İhracatçı "Deniz Havası"nı Sevdi 2013 yılı ocak-temmuz döneminde ihracatın yüzde 54,8'i deniz yoluyla, yüzde 34,7'si kara yoluyla gerçekleştirildi. İhracatçı firmalar ihracat ettiği ürünlerini en çok deniz yoluyla gerçekleştiriyor. TÜİK tarafından yayınlanan dış ticaret verilerinden derlenilen bilgilere göre, bu yılın ocak-temmuz döneminde ihracatın yüzde 54,8'i deniz yoluyla, yüzde 34,7'si kara yoluyla, yüzde 9,1'i hava yoluyla ve yüzde 0,6'sı da demir yoluyla yapıldı. Kaynak: Şimşek "E-Fatura"ya Son Noktayı Koydu "Mükelleflerin en geç 2 Eylül 2013 Pazartesi günü e-fatura sistemine başvurularını yapmaları gerekiyor" Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, elektronik fatura (efatura) sisteminden faydalanmak için başvuruda bulanan mükellef sayısının 15 bini aştığını belirterek, "Mükelleflerimizin sonradan herhangi bir cezai durumla karşılaşmamaları açısından en geç 2 Eylül 2013 Pazartesi günü e-fatura sistemine başvurularını yapmaları gerekiyor" dedi. Bakan Şimşek, konuya ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, e-fatura kullanma zorunluluğu getirilen mükelleflerin, sonradan herhangi bir cezai durumla karşılaşmamaları açısından en geç 2 Eylül'e kadar uygulamaya başvurmaları ve yıl sonuna kadar da fiilen e-fatura uygulamasına geçmeleri gerektiğini bildirdi. Kaynak: Gayrimenkulde Arap Fonları Beklemeye Geçti Ortadoğu coğrafyasında yaşanan olaylar Türkiye gayrimenkul pazarını da etkiliyor. Olaylar nedeniyle Arap fonları Türkiye'den yaptıkları gayrimenkul alımlarını beklemeye aldı. Mısır ve Suriye başta olmak üzere Ortadoğu'daki son gelişmeler, Türkiye'de gayrimenkul sektörünü etkiliyor. Olaylar nedeniyle Katar, Kuveyt ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne ait fonların Türkiye'deki gayrimenkul alımlarını ertelediği ifade ediliyor. Büyük fonların beklemeye geçmesinden dolayı Türkiye gayrimenkul piyasasında 3-4 milyar dolarlık bir kayıp yaşandığı vurgulanırken, yabancılar tarafından yapılan bireysel alımların ise sürdüğü belirtiliyor. Ortadoğu coğrafyasında yaşanan olayları değerlendiren Arap Ülkeleri ve Türk Cumhuriyetleri Gayrimenkul Derneği Başkanı Abdullah Çiftçi, Mısır ve Suriye'de yaşananlardan dolayı fon ve blok satışlarında bir gerileme olduğunu söyledi. Kaynak: Dış Ticaret Açığı, Temmuz Ayında Biraz Daha Büyüdü Yedi aylık dış ticaret açığı geçen yıla göre yüzde 18.3 artışla 60 milyar milyon dolara ulaştı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; Temmuz ayında ihracat geçen yılın aynı ayına göre sadece yüzde 2.2 artarak 13 milyar 113 milyon dolar olurken, ithalat yüzde 10 artışla 22 milyar 918 milyon dolara ulaştı. Dış ticaret açığı yüzde 22.5 büyüyerek 9 milyar 806 milyon dolar oldu. Temmuz ayları itibariyle ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 61.6 dan yüzde 57.2 ye geriledi. Yılın ilk yedi ayında ihracat sadece yüzde 1.3 lük bir artışla 88 milyar milyon dolar, ithalat ise 4

5 yüzde 7.6 büyüyerek 148 milyar milyon dolar oldu. Böylece yedi aylık dış ticaret açığı geçen yıla göre yüzde 18.3 artışla 60 milyar milyon dolara ulaştı. Yedi aylık dönemlere göre ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 63 ten yüzde 59.4 e geriledi. Kaynak: Ticaret Açığı Temmuzda 10 Milyar Dolara Ulaştı Temmuz ayında 8.2 milyar dolar gelmesi beklenen dış ticaret açığı 9.81 milyar dolar oldu. 7 aylık ticaret açığı ise 60.5 milyar dolara çıktı. 29 Ağustos 2013 Dış ticaret açığı, Temmuz ayında 9.81 milyar dolar oldu. Piyasada beklenti ticaret açığının 8.2 milyar dolar olacağı yönündeydi. Ticaret açığı Ocak-temmuz döneminde yüzde 18.3 artışla milyar dolar olarak gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre, Temmuz ayında dış ticaret açığı yüzde 22,5 artarak 8 milyar 5 milyon dolardan 9 milyar 806 milyon dolara çıktı. Kaynak: Sanayici, Kur Artışından Değil; Dengesizliğinden Endişeli 29 Ağustos 2013 Sanayiciler, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Ergün'ün dolardaki yükseliş konusunda "sanayicinin kaygılanmasını gerektirecek bir durum olmadığı" değerlendirmesine katılırken, doların 2 TL'yi aşması değil, iniş-çıkışının endişe yarattığını savunuyor. Kurdaki artışın etkisinin sektörden sektöre değişmekle birlikte yabancı para birimine endeksli iç piyasada satış yapanlarda fazla sorun yaşanmayacağı belirtilirken, hammaddeyi ithal edip yurtiçinde TL ile satış yapanlarda ekstra maliyetlere neden olacağı ifade ediliyor. Geçtiğimiz günlerde İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kurulu'nu açıklarken yaptığı değerlendirmede, döviz kurunda yaşanan hızla artışların sanayiyi olumsuz etkileyeceğine dikkat çeken İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan, İSO Meclis Toplantısı'nda yaptığı konuşmada da, 2013 ün ilk yarısında özel sektör borçlanmasının özellikle kısa vadeli kaynaklardan gerçekleşmesinin riskli bir gelişme olduğuna işaret ederek, döviz kurlarındaki olası aşırı artışların bu açık pozisyon nedeniyle reel sektörün mali yapısını olumsuz etkileyebileceğini söyledi. Kaynak: Türkiye Orta Gelir Tuzağı Eşiğinde Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) Türkiye ekonomisinin orta gelir tuzağının eşiğinde olduğu belirtilerek, bu eşiğin aşılması için gerekli olan emek verimliliği artışının nasıl sağlanacağı soru işareti olduğu belirtildi. 28 Ağustos 2013 Orta gelir tuzağı, kişi başına gelirin 10,000 dolar seviyelerinde, yani orta gelir düzeyinde, sıkışıp kalması anlamına geliyor. Türkiye'de kişi başına millim gelir 2002'den 2012'ye yaklaşık olarak 3,000 dolardan 10,000 dolara yükseldi. BETAM notunda önümüzdeki yıllarda, geçmiş dönemin büyüme performansının tekrarlanmasının zor olduğuna değinilerek, "Türk Lirasının önümüzdeki dönemde hızla değerlenmeye devam etmesi, yüksek cari açık ve bol likidite döneminin sonuna gelinmesi nedeniyle olanaksız. Ama daha önemlisi, bu araştırmada gösterildiği gibi, son iki yılda emek verimliliği artışı hemen hemen durmuş durumda. Bu durum, Türkiye ekonomisinin orta gelir tuzağının eşiğinde bulunduğunun en bariz kanıtı" görüşüne yer verildi. Kaynak: 5

6 İşe Yerleştirme Programına Genç İşsizlerden Sınırlı İlgi Türkiye'de toplam genç işsiz sayısı 4 milyon 755 bini geçmesine rağmen, İŞKUR'a kayıtlı genç işsiz sayısı 581 bin 518 kişide kaldı. 28 Ağustos 2013 Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Türkiye'de yaş arasındaki gençlerin 4 milyon 755 bini işsiz. DÜNYA'nın İŞKUR verilerinden yaptığı derlemeye göre ise bu genç işsizlerin sadece 581 bin 518'i İŞ- KUR'a kayıt yaptırdı. Bu gençlerin 166 bini herhangi bir nitelik gerektirmeyen beden işçisi olarak çalışmak istediği yönünde bildirimde bulundu. Ancak İŞKUR verilerinde, bu yüksek sayılara rağmen kurumun meslek edindirmeye yönelik kurs ve programlarında kayıtlı genç sayısı sadece 82 bin 929'da kaldı. Kaynak: Sanayi İşgücü Girdi Endeksleri Yükseldi 28 Ağustos 2013 Sanayide istihdam 2013 yılı 2. çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 3,4, çalışılan saat yüzde 2,7, brüt ücret-maaş yüzde 14 arttı. Sanayide istihdam, bu yılın 2. çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 3,4, çalışılan saat yüzde 2,7, brüt ücret-maaş yüzde 14 arttı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın 2. çeyreğine ilişkin Sanayi İşgücü Girdi Endekslerini açıkladı. Buna göre, sanayi istihdam endeksi (2010=100 temel yıllı) 2013 yılı 2. çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 3,4, bir önceki çeyreğe göre 1,6 arttı. Üç aylık sanayi istihdam endeksi 115,2 oldu. Sanayide çalışılan saat endeksi bu yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 2,7, bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,6 arttı. Üç aylık sanayide çalışılan saat endeksi 113,6 olarak gerçekleşti. Kaynak: Sektörel Güven Geriledi Güven endeksi ağustos ayında, hizmet sektöründe yüzde 1,7, perakende ticaret sektöründe yüzde 1,1 artarken, inşaat sektöründe yüzde 2,2 azaldı. 27 Ağustos 2013 Hizmet sektörü güven endeksi, ağustos ayında aylık bazda yüzde 1,7, perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde 1,1 arttı, inşaat sektörü güven endeksi ise yüzde 2,2 azaldı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) inşaat, perakende ticaret ve hizmet sektörlerine yönelik düzenlediği "Aylık İşyeri Eğilim Anketi" ile bu sektörlerde faaliyet gösteren girişimcilerin mevcut iş durumları ve gelecek üç aya ilişkin beklentilerini ölçen anketlerden yararlanarak her sektöre ilişkin hesapladığı Sektörel Güven Endekslerinin ağustos ayı sonuçlarını açıkladı. Buna göre, hizmet sektörü güven endeksi, ağustos ayında geçen aya göre yüzde 1,7, perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde 1,1 arttı, inşaat sektörü güven endeksi ise yüzde 2,2 azaldı. Temmuz ayında 105,4 olan hizmet sektörü güven endeksi 107,2 değerine, 108,4 olan perakende ticaret sektörü güven endeksi 109,5 değerine yükselirken, 85,3 olan inşaat sektörü güven endeksi 83,4 değerine geriledi. Kaynak: 6

7 Bir Makale: Faturasız mal bulundurana KDV cezası Yılmaz SEZER / YMMGüncel&Laviale TürkiyeYönetim Kurulu Başkanı Vergi kanunlarımızda çeşitli yaptırımlar bulunmasına rağmen, mal ve hizmet satışlarında belge düzenlenmemesi olayına sıkça rastlanılmaktadır. Bu durum ise mal ve hizmet piyasalarında belgesiz mal ve hizmet dolaşımının önlenebilmesi bakımından etkili ve caydırıcı yaptırımlara ihtiyaç duyulduğunu göstermektedir. Vergi İdaresi belgesiz satışların önlenmesine yönelik olarak çeşitli tedbirler almakta ve bazı yeni müesseseler getirmektedir. Bu amaca yönelik olarak getirilen uygulamalardan birisi de, belgesiz mal ya da hizmet bulundurdukları tespit edilenlerin, bu mal ve hizmetlere ait KDV yi cezalı olarak ödemekle sorumlu tutulmalarıdır. Faturasız mal bulunduran veya faturasız hizmet satın alan mükelleflerin KDV sorumluluğu ile ilgili düzenleme KDV Kanunu nun 9/2. maddesinde yer almaktadır. Anılan maddeye göre, fiili ya da kaydi envanter sırasında faturasız mal bulundurulduğu veya faturasız hizmet satın alındığının tespiti halinde, bu alışlar nedeniyle ziyaa uğratılan KDV, vergi ziyaı cezası ile birlikte faturasız mal bulunduran veya hizmet satın alan mükelleflerden aranılmaktadır. Mükellefler bu şekilde tarh edilen KDV yi ödemeyi yaptıkları dönemde indirim konusu yapabileceklerdir. Ancak kesilen cezasının indirim konusu yapılması söz konusu değildir. Faturasız mal bulunduran veya faturasız hizmet satın alan mükelleflerin, bu mal ve hizmetlerin KDV sinden sorumlu tutulabilmesi için, bazı şartlar aranılmaktadır. Aşağıda belirtilen söz konusu şartlar gerçekleşmeden, mükelleflerin KDV den sorumlu tutulmaları mümkün bulunmamaktadır. 1- Faturasız mal bulundurulduğu veya hizmet satın alındığının fiili yada kaydi envanter yöntemleriyle tespit edilerek vergi inceleme raporuna bağlanması gerektiği KDV Kanunu nun 9/2. maddesine göre, faturasız mal bulundurulduğu ya da hizmet satın alındığının mutlak suretle mükellefler hakkında yapılacak fiili ya da kaydi envanter ile tespit edilmesi ve buna bağlı olarak vergi inceleme raporu düzenlenmesi gerekmektedir. Böyle bir tespit yapılmadan, faturasız mal bulunduranların veya hizmet satın alanların, bu malların KDV sinden sorumlu tutulmaları mümkün değildir. 2- Faturasız mal bulunduranlara ya da hizmet satın alanlara bunların belgesini ibraz etmeleri için 10 gün süre verilmesi gerektiği Madde hükmüne göre, fiili ya da kaydi envanter çalışmaları sonucunda faturasız mal bulundurduğu ya da hizmet satın aldığı tespit edilen mükelleflere, tespitin yapıldığı tarihten itibaren, bu mal ve hizmetlere ait belgeleri ibraz etmeleri için 10 günlük bir süre verilmesi gerekmektedir. 3- Verilen bu 10 günlük sürede belge ibraz edilememesi halinde yapılacak işlem KDV Kanunu nun 9/2. maddesinde yer alan yasal düzenleme gereği verilen bu 10 günlük sürede, mükelleflerin söz konusu mal ya da hizmetin alış belgesini ibraz etmeleri halinde, mükellefler adına sorumlu sıfatıyla cezalı KDV tarhiyatı yapılmayacaktır. Verilen 10 günlük süre içinde mal ya da hizmetin alış belgelerinin ibraz edilememesi halinde, belgesi ibraz edilemeyen mal ve hizmetlerin, tespit tarihindeki emsal bedelleri üzerinden KDV hesaplanarak, alışlarını belgeleyemeyenler adına re sen tarh edilecektir. Tarhiyatın, tespit tarihindeki dönem (ay) itibariyle yapılması gerekir. 7

8 4- Faturasız mal bulundurduğu ya da hizmet satın aldığı tespit edilen mükelleflere KDV tarhiyatının yanı sıra ayrıca vergi ziyaı cezası kesileceği Faturasız mal bulundurduğu ya da hizmet satın aldığı tespit edilen ve bunlara ait alış belgele-rini verilen süre içerisinde ibraz edemeyen mükellefler adına, belgesiz mal ya da hizmetlerin tespit tarihindeki emsal bedelleri üzerinden tarh edilen KDV ye ayrıca bir kat vergi ziyaı cezası kesilecektir. Mal ve hizmetlerin ne zaman alındığı bilinse dahi, sadece tespit tarihi itibariyle re sen tarhiyat yapılacak, alış tarihi itibariyle gecikme faizi uygulanması söz konusu olmayacaktır. 5- Faturasız mal veya hizmeti satanlara daha önceki tarihlerde tarhiyat yapıldığı takdirde, KDV sorumluluk uygulamasına başvurulup başvurulamayacağı Faturasız mal bulundurulduğu veya hizmet satın alındığının tespitinden önce bu mal ve hizmetlerin satıcısının tespit edilip bunlar adına tarhiyat yapılması durumunda, belge düzenlememe nedeniyle ziyaa uğratılan vergi ve buna bağlı cezalarla ilgili olarak ayrıca bu mal ve hizmetleri bulunduranlar adına sorumlu sıfatıyla KDV tarhiyatı yapılması mümkün değildir. 6- Sorumlu sıfatıyla ödenen KDV nin indirim konusu yapılabileceği Faturasız mal bulunduranların ya da hizmet satın alanların bu mal ve hizmetlere ait KDV yi, malın satıcısına ödemesi ile yapılan tarhiyat sonucu vergi dairesine ödemesi arasında, KDV indirimi yönünden herhangi bir fark bulunmamaktadır. Sonuçta sorumlu sıfatıyla ödenen vergi, mükellefler açısından Yüklenilen KDV niteliğindedir. Bu nedenle, faturasız mal bulundurduğu ya da hizmet satın aldığı tespit edilen mükellefler, kanunun 9/2. maddesine göre adlarına cezalı olarak tarh edilen KDV yi, bağlı bulundukları vergi dairesine ödedikleri dönemde indirim konusu yapabileceklerdir. İndirim için, tarh edilen KDV nin ödenmesi ve verginin kanuni defterlere kaydedilmesi şarttır. İndirimin dayanağını ise vergi dairesi tahsilat makbuzları oluşturacaktır. Konu ile ilgili olarak 49 Seri No.lu KDV Genel Tebliği nin B bölümünde aşağıdaki açıklama yapılmıştır: Sorumlu sıfatıyla beyanın hiç yapılmadığının veya eksik yapıldığının tespiti üzerine bu vergilerin ikmalen veya re'sen tarh edilmesi halinde de tarh edilen vergi aslı indirim konusu yapılabilecektir. İndirim, ikmalen veya re'sen tarh edilen vergi aslının vergi dairesine ödenmesi ve ödemenin gerçekleştiği takvim yılı aşılmaması şartıyla kanuni defterlere kaydedildiği dönemde, I numaralı katma değer vergisi beyannamesi ile yapılacaktır. Ancak, Maliye Bakanlığı nın verdiği bazı özelgelerde 49 No.lu Tebliğde yaptığı açıklamanın tam aksi yönünde idari görüş bildirmiştir. Bu kapsamda verilen bir özelgede; 2007 yılına ilişkin olarak sorumlu sıfatıyla adınıza tarhedilen 2010 yılında da ödenen KDV nin KDV Kanunu nun 29/3. maddesi uyarınca, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV den indirilmesi mümkün değildir. Şeklinde açıklama yapılmıştır. (GİB. Antalya VDB.nin 16/08/2012 tarih ve B.07.1.GİB KDV.ÖZG sayılı özelgesi) Kişisel görüşümüz, sorumlu sıfatıyla beyanın hiç yapılmadığının veya eksik yapıldığının tespiti üzerine ikmalen veya re'sen tarh edilen KDV nin vergi dairesine ödenmesi ve ödemenin gerçekleştiği takvim yılı aşılmaması şartıyla kanuni defterlere kaydedilmesi halinde indirim konusu yapılması gerektiği doğrultusundadır. 8

9 Bir Hikaye: 100 Dolarlık Ders Meşhur bir hatip konuşmasına 100 dolarlık bir banknotu elinde tutarak başladı. - Bu 100 dolarlık banknotu kim ister? diye sordu. Salonda eller tek tek havaya kalktı. - Tamam. Bu 100 doları içinizden birine vereceğim, ama önce lütfen müsaade edin, dedi ve banknotu iyice buruşturduktan sonra tekrar sordu: - Hâlâ kim istiyor? Salonda aynı eller havaya kalktı. Bu defa, adam, banknotu yere attı ve ayakkabısıyla ezdi. Ardından eğildi ve parayı aldı. Banknot kirli ve buruş buruş olmuştu. - Hâlâ isteyen var mı? diye sordu. Meşhur bir hatip konuşmasına 100 dolarlık bir banknotu elinde tutarak başladı. - Bu 100 dolarlık banknotu kim ister? diye sordu. Salonda eller tek tek havaya kalktı. - Tamam. Bu 100 doları içinizden birine vereceğim, ama önce lütfen müsaade edin, dedi ve banknotu iyice buruşturduktan sonra tekrar sordu: - Hâlâ kim istiyor? Salonda aynı eller havaya kalktı. Bu defa, adam, banknotu yere attı ve ayakkabısıyla ezdi. Ardından eğildi ve parayı aldı. Banknot kirli ve buruş buruş olmuştu. - Hâlâ isteyen var mı? diye sordu. Salonda eller tekrar havaya kalktı. - Arkadaşlar, sanırım hepiniz çok önemli bir ders öğrendiniz. Paraya ne yaparsam yapayım siz hâlâ onu istemeye devam ettiniz, çünkü biliyordunuz ki, bu banknot değerinden bir şey kaybetmedi. İşte bunun gibi, bizler de hayatta çok zor durumlarla karşı karşıya kalırız. Zirveden aşağılara düşeriz, istiskale uğrarız; üzerimizden basıp geçerler; bütün o olumsuz hadiseleri yaşarken, eğer kişiliğimizi muhafaza edersek, başımıza ne gelirse gelsin değerimizi asla kaybetmeyiz. 9