HABER BÜLTENİ. Haber Özetleri. Irak. 12 Kasım 2008

Transkript

1 HABER BÜLTENİ 12 Kasım 2008 Haber Özetleri Irak Iraklı Türkmenlerin Irak Başbakanı Nuri El-Maliki nin anayasada değişiklik yapılması yönündeki açıklamalarına destek verdiği bildirildi. Irak Türkmen Cephesi, konuyla ilgili bir bildiri yayınlayarak, Irak Anayasasının olağan üstü şartlarda yazıldığını belirtti ve Irak Anayasasının halkla devlet arasında bir sözleşme değil, saldırganlarla işbirliği yapanların çıkarlarına cevap veren bir belge olduğunu ifade etti. Başbakan Nuri El-Maliki nin anayasanın değiştirilmesi önerisini destekleyen Irak Türkmen Cephesi, ABD nin Irak a atadığı sivil yönetici Paul Bremer in etnik temelde paylaşıma dayalı hükümet anlayışını yansıtan bu anayasanın ülkeyi bir iç savaşın eşiğine getirdiğine dikkat çekti. ( Başbakan Nuri El Maliki'nin lideri olduğu Şii Dava Partisi'nin üst düzey yetkililerinden Sami El-Askeri, Kürtleri kastederek; "Başbakan Nuri El-Maliki'yi anayasayı ihlal etmekle suçlayanların kendileri anayasayı ihlal ederek, bağımsız devlet gibi hareket ediyorlar", dedi. Askeri, Kürt bölgesel yönetiminin açmış olduğu dış diplomatik temsilciliklerle bir "devlet" gibi hareket ettiğini" öne sürdü. "Kürt İttifakı, Irak İslam Yüksek Konseyi gibi bazı güçler, bölgelere daha çok yetki verilmesini talep ediyor" diyen Askeri, bu meselenin tehlikeli olduğunu savundu. Kürtler, Irak Başbakanı Nuri Maliki'nin Kerkük'te Kürt, Türkmen ve Arap aşiretlerinden oluşturmaya çalıştığı silahlı savunma meclisini 'yasadışı' ve "koruculuk sistemi'nin geri dönüşü olarak değerlendirerek şiddetle karşı çakacaklarını belirtiyorlar. Irak Başbakanı Nuri El Maliki'nin, Güvenlik koşullarının güçlükle sağlanabildiği Kerkük kentinde aşiretlerden silahlı milis gücü oluşturmaya çalıştığı iddia ediliyor. Irak ın kuzeyinde yayın yapan Denge Azad adlı basın kurulusu, "Silahlı Savunma Meclisi"nin Baas rejimi döneminde Kürtlere karşı oluşturulan koruculuk sisteminin "geri dönüşü" olarak değerlendiriliyor. Denge Azad, Irak ın kuzeyindeki bölgesel yönetimin Silahlı Savunma Meclisini "yasadışı" ve "tehlikeli" olarak nitelendirdiğini ve Maliki'nin bu tavrının ülkeyi bir iç savaşa sürükleyebileceği iddiasında bulunuyor. Basın kurulusunun haberinde, Kürt Listesi üyesi parlamenter Mahmut Osman, Kerkük'te lrak ordusu dışında oluşturulacak her hangi bir askeri birlik ve ya milis gücünün kentin güvenlik sorunlarını ağırlaştıracağı ifadesine yer veriliyor. Haber de Kerkük'teki mevcut güvenlik güçlerinin kenti tamamen kontrol ettiğini ifade eden Osman, "Kerkük'te oluşturulacak her hangi bir güç, güvenliği sağlamasından ziyade, büyük sorun olacağına inanıyoruz" diyerek, Maliki'nin silahlı meclisine karşı çıktığını dile getiriyor. Osman, "Eğer bu karar parlamentoya gelirse karşı çıkarız", dedi. Haberde, Osman'ın Türkmen, Şii ve Sünni Arapların da bu gibi "yasadışı" silahlı güçlerin oluşturmasına karşı 1

2 Ortadoğu olduğunu belirterek, "lrak Savunma Bakanı bir süre önce Kerkük'ü ziyaret ederken, kentte güvenlik ve istikrarın sağlandığından söz ediyordu. Şimdi, güvenlik adı altında yeni askeri güçlerin oluşturulması düşündürücüdür", diye konuştuğunu belirtiyor. (VOANEWS) Irak Meclis Başkanı Mahmud El-Meşhedani, Irak ın ulusal egemenliğini ihlal edecek bir anlaşmayı asla imzalamayacaklarını söyledi. Lübnan resmi haber ajansının bildirdiğine göre Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri ile görüşmesinden sonra bir basın toplantısı düzenleyen Irak Meclis Başkanı Mahmud El-Meşhedani, Irak la ABD arasında yapılması düşünülen anlaşma ve Barack Obama nın ABD başkanlığına seçilmesinden sonra Irak ın geleceği ile ilgili soruları cevapladı. Güvenlik anlaşmasıyla ilgili konuşmak için henüz zamanın erken olduğunu belirten Meşhedani, eğer güvenlik anlaşması bağımsızlık, egemenlik, barış ve iç işlerine müdahale etmeme şeklindeki Irak ın ilkelerine uygun olursa bunu kabul ederiz aksi takdirde bu anlaşmayı asla kabul etmeyiz, dedi. ( Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari, Amerika Birleşik Devletleri'nin Irak topraklarından Suriye'ye düzenlediği saldırıdan sonra ilk kez Şam'a gitti. Zebari, "Irak'ın hiçbir biçimde komşularına saldırı düzenlenmesi için üs olmayacağını" söyledi. Zebari, Şam'da Suriye Dışişleri Bakanı Velid El Muallim ile görüştü. Suriye Resmi Haber Ajansı Sana'nın haberine göre Zebari, görüşmede, Irak'ın; komşu ülkelere saldırıda bulunulması için üs olarak kullanılamayacağını söyledi. Hoşyar Zebari'nin, Irak ile Amerika Birleşik Devletleri arasında imzalanması beklenen güvenlik anlaşmasına ilişkin gelişmeleri de anlattığı kaydedildi. Anlaşmaya karşı çıkan Suriye ve İran, Iraklıların anlaşmayı reddetmesini istiyor. Zebari'nin Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad ile görüşmesi bekleniyor. (TRT) Irak'ta 10 kadar direnişçi grubunun, ABD-Irak ortak güvenlik anlaşmasını engellemek üzere Amerikalı ve Iraklı askerlere yönelik saldırıları artırma konusunda anlaştığı belirtildi. (AA) Irak'ın kuzeyindeki Musul kentinde düzenlenen saldırıda, iki Hıristiyan kızkardeşin öldürüldüğü, annelerinin yaralandığı bildirildi. Polis, silahlı kişilerin, sabah saatlerinde kent merkezindeki Kahire mahallesinde bulunan evlerine girerek kız kardeşleri öldürdüğünü, annelerini yaraladığını belirtti. Saldırganların kaçmadan önce eve bomba yerleştirdiği, polislerin gelişi sırasında patlayan bombanın iki polisin yaralanmasına neden olduğu kaydedildi. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği, şiddet olayları yüzünden ekim ayında Musul'dan civardaki köylere kaçan Hıristiyan ailelerinden yüzlercesinin kente dönmeye başladığını açıklamış, Iraklı yetkililerin, kaçan toplam 2 bin 275 ailenin bin kadarının geri döndüğünü bildirdiğini kaydetmişti. El Kaide terör örgütünün Irak'ın kuzeyindeki kalelerinden biri sayılan Musul'da, Hıristiyan ailelerine yönelik şiddet olaylarının artışı ve halkın göçü yüzünden 35 bin kadar polis ve asker konuşlandırılmıştı. (CNNTÜRK) 2

3 Birleşmiş Milletler de düzenlenen Barış Kültürü Toplantısı, ilk kez Suudi ve İsrail liderlerini aynı masada bir araya getiriyor. Bugün başlayacak ve iki gün sürecek olan Barış Kültürü Toplantısı nın amacı, din, kültür ve ortak değerlerde küresel diyaloğun geliştirilmesi. Toplantı öncesi Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-Mun un, verdiği yemeğe Suudi Arabistan Kralı Abdullah ve İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres in katılmasıyla, iki lider ilk kez aynı ortamda bulunmuş oldu. Ancak Suudi Kralı, İsrail Cumhurbaşkanıyla yan yana gelmemeye özen gösterdi. Birleşmiş Milletler deki toplantı, Riyad yönetiminin girişimiyle yapılıyor ve geçen Temmuz da İspanya da yapılan dinler arası diyalog konferansının devamı niteliği taşıyor. (NTV) Kafkasya ve Orta Asya Kıbrıs Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko, ekonomik kriz ortamında erken genel seçime gitmenin akılcı olmayacağını söyledi. Yuşçenko, 14 Aralık'ta yapılması öngörülen erken genel seçimle ilgili olarak, yıl sonunda seçim yapmanın akılcı olmayacağını belirtti. (AA) KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Danışmanı Alexander Downer'ı kabul etti. KKTC Cumhurbaşkanlığında saat 10.30'da başlayan ve iki taraftan yetkililerin de katıldığı görüşme öncesinde basına açıklama yapılmadı. Downer bugün, Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas ile de görüşecek. Downer'in temaslarında, ''müzakere sürecinin nasıl daha verimli hale getirilebileceği'' konusunda liderlerin görüşlerini alması bekleniyor. Bu arada, Kıbrıs sorununa çözüm bulmayı amaçlayan kapsamlı müzakereler çerçevesinde dün görüşen Talat ve Hristofyas yarın sekizinci kez bir araya gelecek. (AA) Diğer Haberler Hindistan, ülkenin doğusunda nükleer başlık taşıyabilen orta menzilli K-15 füzesini test etti. Hindistan Savunma Bakanlığından adı açıklanmayan bir yetkili, 700 kilometre menzilli K-15 balistik füzesinin ülkenin doğusundaki Orisa eyaletinde bulunan Çandipur'daki test merkezinden fırlatıldığını açıkladı. (AA) Dünya Basını Independent ön sayfasına ekonomik krizden beri sıkça duyar olduğumuz bir tasviri iri puntolarla manşete çekiyor: ''Domino taşları gibi'' diyor Independent. Hemen altında İngiltere'den tipik bir durum nakledilmiş. Ufak bir market işleten 40 yaşında bir İngiliz in dükkânına eskisi gibi müşteri gelmez olunca, bunun etkileri nereye uzanıyor? Independent, Richard Green adlı fotoğrafı da basılı olan market sahibinin, camekânları biraz tamirat istese de, bundan vazgeçtiğini aktarıyor. ''Ama'' diyor gazete, ''kemerleri biraz sıkmaya karar veren sadece o değil, binlerce dükkân sahibi de aynı şeyi yapıyor. Bu, Chemix adlı şirketin batmasına ve 60 kişinin işini kaybetmesine yol açmış. İnşaat malzemeleri satan bir firma bu. Independent, 'İşte' diyor, ''bu gibi küçük 3

4 kararlardan dolayı, dün İngiltere'de 5 bin kişi işini kaybetti.'' Independent, Noel zamanına, yani Aralık sonuna gelindiğinde, İngiltere'de 2 milyon insanın işsiz kalacağının beklendiğini yazıyor. Art arda düşen domino taşlarının pasaportsuz her yönde ilerleyebildiği bir dünyada yaşıyoruz. Bu hafta sonu Washington'da bir araya gelecek olan önde gelen 20 büyük ekonominin liderleri, karamsar gidişata küresel anlamda dur demenin yollarını arayacak. Financial Times, ''G20 ülkeleri mali pakette uzlaşmaya meyilli'', diye yazıyor. Faiz hadleriyle ekonomiyi canlandırma kapsamında eskisi kadar manevra sahası kalmadığını yazan Financial Times, liderlere vergileri indirip kamu harcamalarını pompalamak gibi eşgüdümlü adımlar atmanın cazip geldiğini belirtiyor. Gazeteye göre büyük ekonomiler arasında sadece Fransa şu ana dek ekonomisini canlandırmak amacıyla bu yönde bir mali paket açıklamış değil. Guardian'a göre kredi darboğazının ardından, kapıda yeni bir kriz daha var: Petrol darboğazı. Uluslararası Enerji Kurumu'nun acil çağrısını sayfalarına taşıyan Guardian, 2030 yılına gelindiğinde dünyanın her gün 64 milyon varil ek petrole ihtiyacı olacağı tahminini bildiriyor. Gazete, Avrupa Komisyonu'nun yarın açıklayacağı bir raporda da petrol alarmı verileceğini yazıyor. Petrol havzaları daralan, arz-talep ilişkisi giderek dengesizleşen kritik bir dünya tablosu çiziyor söz konusu rapor. Uzmanlar, petrole bağımlılığın azaldığı bir ''yeşil devrime'' ihtiyaç duyulduğunu aktarıyorlar. Rusya-Gürcistan gerilimi yaz aylarında doruğa tırmanmıştı fakat savaşın tahlilleri İngiliz gazetelerini hala meşgul ediyor. Batılı ülkelerin Gürcistan'ı bir kurban olarak gösterip Rusya'yı suçlamakta fazla aceleci davrandıklarını düşünen Independent yazarı, ''Batı, gerçekleri neden görmezden geldi?'' diye soruyor. Yazıda, savaşın üzerinden geçen zaman içinde bölgedeki sivillerle, komutanlarla, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı AGİT'in bölgede konuşlanmış üyeleriyle konuşan gazetecilerin, Gürcistan'ın kışkırtması ve saldırganlığına tepki veren bir Rusya görüşünde hemfikir olmaya başladıkları belirtiliyor. Ayrıca, Amerika ve İngiltere'nin hükümet yetkililerinin bu gerçeği en başından beri bilmemesine imkan olmadığını ileri süren Independent yazarı, Gürcistan'ı eleştirmek için neden üç ay beklediklerini sorguluyor: ''Cehalet mi? Yoksa ideolojik bir körlük mü?'' Amerika Birleşik Devletleri'nde başkanlığı Ocak ayında devralacak olan Barack Obama, askerleri Irak'tan yaklaşık 1 buçuk yıl içinde geri çekme vaadinde bulunmuştu. Ancak Financial Times'taki analize göre bunun hayata geçip geçmeyeceğinde kilit kelime, Kerkük. Gazete, Sünni-Şii gerginliğinin geçmişe nazaran Irak'ın güneyinde yatışmaya yüz tuttuğu bir dönemde, ülkenin kuzeyinin yeni bir patlama noktası olarak belirdiği görüşünde. Financial Times, tarihi anlamda Irak taki Kürt bölgesinin parçası kabul edilmesine karşın Irak ın kuzeyindeki bölgesel yönetim sınırları dışında yer alan petrol zengini kentin gelecekteki statüsü tartışmasının çözüm işaretleri vermediğini yazıyor. Gazetenin ifadesiyle, merkezi Bağdat hükümeti ile Kürt yöneticiler arasındaki anlaşmazlık o kadar hassas ki, önümüzdeki Ocak sonunda Irak çapında planlanan yerel seçimlere Kerkük'ü dahil etmemeye karar verdiler. Çünkü 4

5 taraflar kentin etnik nüfus yapısına ilişkin süregiden araştırmaya zaman tanımak istiyor. 5