SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF HEALTH SCIENCES Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır
|
|
- Tolga Güler
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF HEALTH SCIENCES Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır Araştırma Yazısı 2014; 23: KAYSERİ MELİKGAZİ EĞİTİM ARAŞTIRMA SAĞLIK GRUP BAŞKANLIĞI BÖLGESİNDE GEBE KADINLARIN GEBELİKTE BESLENME KONUSUNDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİ VE BESLENME DURUMU THE NUTRITIONAL KNOWLEDGE LEVEL AND NUTRITION STATUS OF PREGNANT WOMEN ON PREGNANCY IN KAYSERİ MELİKGAZİ EDUCATION RESEARCH HEALTH GROUP CENTER AREA 1 Kayseri Asker Hastanesi, Kayseri Serap YAVUZ 1 Mualla AYKUT 2 2 Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Kayseri ÖZET: Kayseri Melikgazi Eg itim ve Araştırma Sag lık Grup Başkanlıg ı Bo lgesi nde gebe kadınların gebelikte beslenme konusundaki bilgi du zeyleri ve beslenme durumunu saptamak amacıyla tanımlayıcı olarak yapılan bu araştırmaya, gebeliklerin II. trimesterinde ( aylarında) olan 375 gebe alınmıştır. Veriler gebe kadınların gebelikte beslenme konusundaki bilgi du zeyleri ve beslenme durumunu saptamaya yo nelik olarak hazırlanan, 54 soru içeren anket formu ile toplanmıştır. Gebelerin yaş ortalaması 27.16± 5.4 yıl, %85.3 u ev kadını, %71.2 si çekirdek aileye sahiptir. Kendi deg erlendirmelerine go re, % 56.3 u nu n ekonomik durumu orta, %58.7 si SSK lı, %96.8 i gebe izlemi almıştır, %99.2 si doktor kontrolu nden geçmiştir. Gebelerin %13.1 i gebelikten o nce folik asit kullanmış, %95.5 i gebelikte vitamin-mineral desteg i almıştır. Gebelerin besin gruplarından gebelik o ncesine go re et, yumurta, kurubaklagil, su t ve su t u ru nleri, sebze-meyve gruplarının daha fazla miktarda tu ketilmesi gerektig ini bilme oranları sırasıyla, %85.1, % 92.5, %93.6 olarak yu ksek, ancak tahıllar ve yag -şeker gruplarının aynı miktarda tu ketilmesi gerektig ini bilenlerin oranı sırasıyla %18.7 ve %5.9 olarak du şu k bulunmuştur. Besin grupları tu ketim durumları incelendig inde yetersiz tu ketim, et, yumurta, kurubaklagiller grubunda en yu ksektir (%86.7), bunu su t ve su t u ru nleri izlemektedir (%48.8), fazla tu ketim ise sebze ve meyve grubunda en yu ksek (%50.4) bulunmuştur, tahıllar (%43.7) bunu izlemektedir. Gebelerin yarısından fazlasında (%55.4) ag ırlık kazanımının normal ve u zerinde oldug u saptanmıştır. Gebelik o ncesi beden ku tle indeksine fazla kilolu ve obez olanlarda normal ve u zerinde ag ırlık kazananların oranı, zayıf ve normal ag ırlıkta olan gebelere go re yu ksek bulunmuştur. Tahılları fazla tu ketenlerin (%64) yarısından fazlası normal ve u zerinde ag ırlık kazanmışlardır. Sonuç olarak; gebe kadınların gebelikte beslenme konusundaki bilgi du zeyleri ve ag ırlık kazanımlarındaki yetersizlik dikkati çekmiştir. Anahtar kelimeler: Beslenme, bilgi, gebelik, ag ırlık kazanımı ABSTRACT: This study was conducted to determine the level of nutritional knowledge level and nutritional status of pregnant women in the second trimester (4-5-6th months) (n=375) in Melikgazi Health Group Area. The data was obtained by a structured questionnaire consisting of 54 items. Mean age was 27.16±5.4 years, 85.3% were housewives, 71.2% had nuclear family. According to their self-reports; 56.3% represent moderate socio-economic level and 58.7% have health insurance, 96.8% were followed up by midwives. 99.2% were followed up by physicians. 13.1% used folic acid before pregnancy and 95.5% used vitamin-mineral supplements during pregnancy. The true knowledge of pregnant women on food groups to be increased during pregnancy was high as 85.1%, 92.5%, and 93.6%, respectively for meat-egg-legumes, milk and milk products, vegetable-fruit group; however the true knowledge on cereals and fat-sugar groups were low, 18.7% and 5.9%, respectively. The highest inadequate consumption was for meat-egg-legumes (86.7%), milk and milk products (48.8%), the highest adequate consumption was for vegetablefruit (50.4%), cereals group (43.7%). More than half of the pregnant women (55.4%) gained normal and above weight. The weight gain status according to prepregnancy body mass index (BMI) is as follows; the proportion of the women who were overweight and obese in prepregnancy gained normal and above weight compared to the women who were underweight and normal. More than half of the women who consumed cereals in high amounts (64%) gained normal and above weight. In conclusion, the knowledge status of pregnant women on pronounced. Key words: Nutrition, knowledge, pregnancy, weight gain Makale Geliş Tarihi : Makale Kabul Tarihi: Corresponding Author: Serap YAVUZ Kayseri Asker Hastanesi Diyetisyen. Kayseri Asker Hastanesi Diyetisyeni, Kayseri, Tel: +90 (352) / 2413 E-posta: serapyavuzk@gmail.com K YE 10
2 Yavuz S, Aykut M GİRİŞ Gebelik beslenmenin çok o nemli oldug u do nemlerden biridir. Gebelikte fetu s, annenin aldıg ı besin o g elerinin plasenta yoluyla fetu se taşınması ile bu yu r. Gebelikte yetersiz ve dengesiz beslenme, hem bebek hem de anne sag lıg ı açısından o nem taşır. Gebe kadının yetersiz ve dengesiz beslenmesi bebekte; o lu, prematu re dog ugelişimde geriliklere yol açmaktadır. Gebe kadılama veya aşırı kilo alma, diş çu ru kleri, anemi, osteomalasi gibi beslenme yetersizlig i hastalıklarına yol açmaktadır. Gebe kadının beslenmesinin, dog an çocug un sag lıg ı u zerinde etkisini inceleyen bir araştırma yeterli ve dengeli beslenen kadınlardan dog an çocukların, % 94 u nu n sag lık durumunun iyi, % 3 u nu n orta ve % 3 u nu n de ko tu oldug u go ru l- mu ştu r. Bunun yanında yetersiz ve dengesiz beslenen kadın grubundan dog an çocukların % 67 sinin ko tu, % 25 inin orta ve % 8 inin iyi sag lık koşullarında oldug u saptanmıştır. Beslenme durumu iyi ile orta arasında olan kadınların çocukları arasında, iyi olanların oranı % 50, orta olanların % 44, ko tu olanların oranı ise % 5 olarak bulunmuştur (1). Gebe kadınların beslenme bilgi du zeyleri ve beslenme durumları, gebelerin yeterli ve dengeli beslenmesi, anne sag lıg ı ve bebek sag lıg ı açısından o nem taşımaktadır. Bu çalışmada Kayseri Melikgazi Eg itim Araştırma Sag lık Grup Başkanlıg ı Bo lgesi nde gebe kadınların, gebelikte beslenme konusundaki bilgi du zeyleri ve beslenme durumlarının saptanması amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM Kurulu nun onayı alınmıştır. (Karar No : 09/258). Bir çalışmada gebe kadınların gu nlu k besin tu ketim miktarları o nerilen miktarlarla karşılaştırıldıg ında; su t ve su t u ru nlerini % 60.6, et ve et u ru n- lerini % 84.5, kurubaklagilleri % 76.8, taze sebzeleri % 79.9, taze meyveleri % 56.4 oranında eksik aldıkları belirlenmiştir (2). Bu oranlar esas alınıp % 95 gu ven du zeyinde o rneklem sayıları hesaplandıktan sonra; en yu ksek o rneklem sayısını veren en du şu k yu zde kullanılarak en az alınması gereken gebe sayısı 347 olarak hesaplanmış ve 375 gebe araştırma kapsamına alınmıştır. Bu çalışma, nu fusu kapsayan Kayseri Melikgazi Eg itim Araştırma Sag lık Grup Başkanlıg ı Bo lgesi nde yu ru tu lmu ştu r. Bo lgede 18 sag lık ocag ı hizmet vermektedir. Bu sag lık ocaklarından u ç sag lık ocag ı rastgele seçilerek, araştırma Bu nyamin Somyu rek, Latif Başkal ve Yıldırım Beyazıt Sag lık Ocag ı bo lgelerinde yapılmıştır. Melikgazi Eg itim ve Araştırma Sag lık Grup Başkanlıg ı Ocak 2007 verilerine go re gebe sayısı; araştırmanın yu ru tu ldu g u Bu nyamin Somyu rek Sag lık Ocag ı Bo lgesi nde 2518, Latif Başkal Sag lık Ocag ı Bo lgesi nde 2647, Yıldırım Beyazıt Sag lık Ocag ı Bo lgesi nde 3311 olmak u zere toplam gebe sayısı 8476 dır. Araştırma kapsamına alınması planlanan 375 gebenin ku me o rnekleme yolu ile; her ku meden 25 gebe olmak u zere toplam 15 ku - meden alınması kararlaştırıldı. Araştırma bo lgesi olarak seçilen sag lık ocag ı bo lgelerindeki gebe sayıları dikkate alınarak, orantı yoluyla her sag lık ocag ı bo lgesindeki ku me sayıları; Bu nyamin Somyu rek Sag lık Ocag ı için 4.45, Latif Başkal Sag lık Ocag ı için 4.6 ve Yıldırım Beyazıt Sag lık Ocag ı için 5.8 olarak hesaplandı. Bunlar virgu lden sonra 5 ve u zeri olanlar bir u st rakama tamamlanarak her sag lık ocag ı için sırası ile 4, 5 ve 6 ku me olarak belirlendi. Sag lık ocaklarındaki her ebe bo lgesi bir ku me olarak kabul edilip, ebelerin gebe listelerinden faydalanılarak gebelig inin II. trimesterinde olan ilk 25 kadın ve adresleri belirlendi. Bu gebeler evlerinde ziyaret edilerek araştırmanın amacına uygun olarak hazırlanmış, gebeye ait tanımlayıcı bilgileri, gebenin beslenme konusundaki bilgi du zeyleri ve besin tu ketim sıklıg ı ile besin grupları tu ketimine ait bilgilerini sorgulayan 54 sorudan oluşan anket formu yu z yu ze go ru şme yoluyla araştırmacı tarafından dolduruldu. Evde bulunamayanlara telefonla ulaşılıp, randevu kadınların tamamı araştırmaya katılmayı kabul etmiştir. Gebelere, Gebelik o ncesiyle karşılaştırıldıg ında, besin gruplarından tu ketim durumu nasıl olmalı? sorusu sorulmuştur. Et, yumurta, kurubaklagil, su t ve su t u ru nlerini ve sebze-meyveyi daha çok, tahıllar ile yag ve şeker grupları içinde aynı şeklinde ifade edenler biliyor bunun dışındaki ifadelerde bilmiyor olarak deg erlendirilmiştir (1,3). Gebe kadınların beslenme durumu deg erlendirilirken, Tablo 1 de go sterilen gebe kadınlar için gu nlu k alınması gereken porsiyonlar esas alınarak, o nerilen miktarda gu nlu k alınması gereken porsiyonu alanlar yeterli, eksik alanlar yetersiz, o nerilen porsiyondan fazla tu ketenlerin ise besin grupları tu ketim miktarları fazla olarak deg erlendirilmiştir (1). 11
3 Tablo 1. Normal Ag ırlıkta Normal Faaliyette Gebeler için Gerekli Gu nlu k Besin Tu r ve Miktarları Besin grupları Normal Gebelik için ek 1. Et, kuru baklagil, yumurta (Her çeşit et, tavuk, balık, fasu lye, nohut, mercimek, bo ru l- ce, vb) veya kurubaklagil yemeg i veya 2 etli sebze yemeg i 1 porsiyondur) 1 yumurta veya onun kadar et veya 1 porsiyon dig erleri 2. Taze sebze ve meyveler 5-6 porsiyon mu mku nse bir porsiyonu yeşil yapraklı sebzelerden, 1 i turunçgillerden veya domatesten 1-2 porsiyon 3.Su t ve tu revleri (Su t, yog urt, peynir) 1-2 porsiyon (1 su bardag ı su t veya yog urt 1 porsiyondur. 2 kibrit kutusu kadar peynir veya ço kelek 1 porsiyondur) 1 porsiyon 4. Tahıllar 3 6 dilim Hiç veya 1 dilim Ekmek, pirinç, bulgur, makarna, bo rek, tatlı Hiç veya 1 porsiyon Hiç Gebelerin ag ırlık o lçu mleri 100 gr hassaslıkta o lçebilen dijital basku l ile yapılmıştır. Kadının gebelik su resinde uygun ag ırlık kazanımının belirlenmesinde, gebe kalmadan o nceki ag ırlık durumu (beden ku tle indeksi) temel alınmıştır. Gebelerin ifade ettikleri gebelikten o nceki ag ırlıkları ve o lçu len boy deg erleri kullanılarak (m 2 ) formu lu nden yararlanılarak hesaplanmıştır olanlar normal, olanlar fazla kilolu, 30 ve u zeri olanlar obez olarak deg erlendirildi (4). Gebelerin ag ırlık kazanımları, gebe kalmadan o nceki ag ırlık ve şu andaki ag ırlık farkından yaralanılarak hesaplanmıştır. Tablo 2 de gebe o nerilen ag ırlık kazanımları go ru lmektedir (4). Tablo 2. BKi ye göre ağırlık kategorileri Toplam ağırlık kazanımı (kg) 1. trimesterde artış (kg) 2. ve 3.trimesterde haftalık artış (kg) <20.0) Normal -24.9) Fazla kilolu (BKI ) Obez En az
4 Yavuz S, Aykut M ayına go re o nerilen ag ırlık kazanımları Tablo 2 esas alınarak hesaplandı. Ayrıca gebelerin araştırma sırasında saptanan ag ırlık deg eri ile kadının ifade ettig i gebelik o ncesi ag ırlık deg eri arasındaki fark hesaplanarak gebelikteki ag ırlık kazanımları bulundu. BULGULAR Araştırmaya alınan gebelerin bazı o zelliklerine go re dag ılımı Tablo 3 te sunulmuştur. Tablo 3. Özellikler Sayı % Yaş grupları 19 yaş ve altı yaş yaş ve u zeri Meslek Memur Sigortalı işçi Serbest meslek sahibi Ev kadını Aile tipi Çekirdek aile Geleneksel aile Kendi değerlendirmelerine göre ekonomik durum Orta Ko tu Sosyal güvence SSK Emekli Sandıg ı Bag -Kur Yeşil Kart Yok Ebe izlemi Yapılan Yapılmayan Doktor kontrolünden geçme n=375 Evet Folik asit kullanma durumu Evet Hayır Vitamin-mineral desteği alma durumu Evet Hayır TOPLAM
5 Araştırma kapsamına alınan gebelerin besin gruplarından gebelik o ncesine go re tu ketime ilişkin bilgi du zeyleri Tablo 4 te verilmiştir. Tablo 5 te gebelerin besin gruplarını tu ketim durumlarını o nerilen miktarlara go re deg erlendirme sonuçları go ru lmektedir. Tablo 4. Besin Grupları Biliyor Bilmiyor Toplam Sayı % Sayı % Sayı % Et, yumurta, kurubaklagiller Su t ve su t u ru nleri Sebze ve meyve Tahıllar Yag ve şeker Gebelerden, et, yumurta, kurubaklagiller, su t ve su t u ru nleri ve sebze-meyvenin gebelik o ncesine go re daha fazla tu ketilmesi gerektig ini bilenlerin oranı sırasıyla %85.1, %92.5 ve %93.6 olarak yu ksek oranlarda bulunmuştur, ancak tahıllar ve yag -şeker gruplarının aynı miktarda tu ketilmesi gerektig ini bilenlerin oranı sırasıyla % 18.7 ve %5.9 olarak du şu k bulunmuştur. Yetersiz tu ketim; et, yumurta, kuru baklagiller grubunda en yu ksektir (%86.7). Bunu su t ve su t u ru nleri izlemektedir (%48.8). Fazla tu ketim ise, sebze ve meyve grubunda en yu k- sek (%50.4) bulunmuştur, tahıllar (%43.7) bunu izlemektedir. Tablo 5. Araştırma Kapsamına Alınan Gebelerin Besin Gruplarını Tu ketim Durumları Besin Grupları Yetersiz Yeterli Fazla Toplam Sayı % Sayı % Sayı % Sayı % Et,yumurta, kurubaklagiller Su t ve su t u ru nleri Sebze ve meyve Tahıllar
6 Yavuz S, Aykut M Tablo 6. Araştırma Kapsamına Alınan Gebelerin Gebelik Ayına Go re Ag ırlıklarındaki Deg işimin Deg erlendirilmesi Ağırlık Değişimi Sayı % Ag ırlık kaybı Yetersiz ag ırlık kazanımı Normal ve u zerinde ag ırlık kazanımı Toplam Tablo 6 da go ru ldu g u gibi, gebelerin % 55.4 u nu n ag ırlık kazanımlarının normal ve u zerinde, % 41.1 inin yetersiz oldug u, % 3.5 inin de ag ırlık kaybettig i saptanmıştır. kazanım durumları incelendig inde, fazla kilolu ve obez olanlardan normal ve u zerinde ag ırlık kazananların oranı zayıf ve normal ag ırlıkta olan gebelere go re anlamlı olarak yu ksek bulunmuştur. Tablo 7. Ağırlık Kazanım Durumu Özellikler Yaş grupları n Ağırlık kaybı Yetersiz ağırlık kazanımı Normal ve üzerinde ağırlık kazanımı Sayı % Sayı % Sayı % 19 yaş ve altı yaş yaş ve u zeri X 2 p >0.05 Eğitim düzeyi ilkokul >0.05 Ortaokul ve lise Meslek Çalışan >0.05 Ev kadını Tablo 7 de gebelerin çeşitli o zelliklerine go re ag ırlık kazanım durumları go ru lmektedir. Yaş, eg itim, meslek ve aylık gelirlerine go re ag ırlık kazanım durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır. 15
7 Tablo 7 nin devamı Özellikler Aylık gelir (TL) n Ağırlık kaybı Ağırlık Kazanım Durumu Yetersiz ağırlık kazanımı Normal ve üzerinde ağırlık kazanımı Sayı % Sayı % Sayı % Asgari u cretin altında ve u stu Gebelik öncesi BKİ (normal) (fazla X 2 p P> P< Tablo 8. Araştırma Kapsamına Alınan Gebelerin Ag ırlık Kazanımlarına Go re Besin Grupları Tu ketim Durumlarına Go re Dag ılımı Ağırlık Kazanım Durumu Besin Grupları n Ağırlık kaybı Normal ve Yetersiz üzerinde ağırlık kazanımı ağırlık kazanımı Sayı % Sayı % Sayı % Süt ve süt ürünleri Yetersiz Yeterli Fazla Et, yumurta, kurubaklagil Yetersiz Yeterli Fazla Sebze ve meyve Yetersiz Yeterli Fazla Tahıllar Yetersiz Yeterli Fazla X 2 p P > P > P > P <
8 Yavuz S, Aykut M Tablo 8 de go ru ldu g u gibi gebelerin su t ve su t u ru nleri, et-yumurta-kurubaklagil ve sebze -meyve grubundan yetersiz, yeterli ya da fazla tu ketim durumlarına go re, ag ırlık kazanımları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Tahılları yetersiz tu ketenlerin % 46.7 si normal ve u zerinde ag ırlık kazanırken, fazla tu ketenlerin % 64 u normal ve u zerinde ag ırlık kazanmışlardır. Tahıl tu ketimi arttıkça normal ve u zerinde ag ırlık kazanımı da artmaktadır. Gruplar arasındaki fark anlamlı bulunmuştur. TARTIŞMA Araştırma kapsamına alınan gebelerin yaş ortalaması 27.16±5.47 yıldır. Gebelerin % 80 inin yaş grubunda oldug u belirlenmiştir.tu rkiye Nu fus Sag lık Araştırması (TNSA) 2003 sonuçlarında, Tu rkiye de kadınlar ilk dog urganlık deneyimini 20 li yaşlarda yaşamakta, bir kadının 25 yaşında ortalama bir çocug a, 30 yaşında iki çocug a sahip oldug u saptanmıştır (5). Yine gebe beslenmesine ilişkin bir çalışmada, yaş grubu dog urganlıg ın en yu ksek oldug u yaş grubu olarak vurgulanmıştır (6). Araştırmamızda gebelerin % 85.3 u ev kadını iken, % 8.3 u nu n memur, % 5.1 inin sigortalı işçi, %1.3 u nu n ise serbest meslek sahibi oldug u belirlenmiştir. Çalışan gebe oranı % 14.7 dir. Arslan ve arkadaşlarının (2), Ankara da yaptıkları çalışmada ev hanımı gebe oranı % 85.5 iken, çalışan gebe oranı % 14.5 bulunmuştur. Bu çalışmadaki bulgular, araştırmamızdaki bulgulara oldukça benzerdir TNSA da kadınların %42 sinin araştırmadan o n- ceki 12 aylık su re içerisinde çalışmış, % 27 sinin araştırma esnasında çalışıyor oldug u belirlenmiştir (5). Çalışmamızda gebelerin % 13.1 inin gebelikten o nce folik asit, % 95.5 inin multivitaminve ark. (7), Malatya da yaptıkları çalışmada kadınların % 46.5 inin gebeliklerinde vitamin-mineral desteg i aldıg ını, % 20.3 u nu n demir ve vitamin preparatını birlikte kullandıg ını saptamışlardır. Kılıç ve ark. (8), gebelerin % 67 sinin vitamin ve mineral aldıg ını bulmuştur. Gebelikte artan vitamin ve mineral ihtiyacını diyetle karşılamak mu mku n olmadıg ından, gebe kadınlara multivitamin ve demir desteg i verilmesi o nerilmektedir o nerdig i beslenme tarzı demir-folik asit destekli beslenmedir (10). Tokso z ve ark. (11) ado lesan gebelerle yaptıkları çalışmada; % 28.8 inin demir, % 25.6 sının vitamin preparatı kullandıkları belirlenmiştir. So zeri ve ark. (12) yaptıg ı çalışmada, olguların % 61 inin gebelik su resince demir, % 71.6 sının vitamin preparatı kullandıg ı belirtilmiştir. Amerika Birleşik Devletleri nde gebelerde demir ve çinko kullanım oranı % 56.5 olarak bulunmuştur Birinci veya ikinci trimesterde başlanılan vitamin mineral desteg inin preterm dog um riskini ve du şu k dog um tartılı bebek olasılıg ını 2 kat azalttıg ı bazı go zlemsel çalışmalarda ortaya konmuştur (13). Vitamin ve mineral desteklerinin alınması besin o g esi alımına o nemli katkılarda bulunmaktadır (14). Londra nın dog usunda yaşayan 402 gebe kadın u zerinde yapılan çalışmada, gebelerin % 12 sinin gebelik o ncesi do nemde folik asit kullandıkları bulunmuştur (15). Tu rkiye de yapılan bir araştırmada, gebelerin % 8 inin gebelik o ncesi do nemde folik asit almaya başladıg ı bulunmuştur (16). Yine Tu rkiye de yapılan başka bir araştırmada, hamileliklerin yarıdan fazlası planlanmış olmasına rag men, gebelerin sadece % 10 u gebe kalmadan folik asit almaya başlamışlardır (16). Araştırmamızda da bu oran du şu k (% 13.1) bulunmuştur. Folik asit gibi vitaminlerin alımının gebelik için istenen du - zeyde olmayışı, çog u kadının vitamin alımının o nemini bilmemesi ya da bilmelerine rag men yeterli motivasyona sahip olmamalarından kaynaklanabilir. Annenin diyeti gebelik gidişatını belirleyen o nemli fakto rlerdendir. Gebelikteki malnu t- risyon uzun vadede toplum sag lıg ını da olumsuz etkiler (6). Gebelerin et-yumurta-kurubaklagiller, su t ve su t u ru nleri ve sebze meyveyi gebelik o ncesine go re daha fazla tu ketilmesi gerektig ini bilenlerin oranı sırasıyla % 85.1, % 92.5, % 93.6 olarak yu ksek bulunmuştur. Ancak tahıllar ve yag -şeker gruplarının aynı miktarda tu ketilmesi gerektig ini bilenlerin oranı sırasıyla % 18.7 ve % 5.9 olarak du şu k bulunmuştur (Tablo 4). Baysal ve ark. (17) tarafından yapılan çalışmada, gebe kadınların; % 38.1 i su t ve su t u ru nlerinin, % 31.1 i et-yumurta-kurubaklagillerin, % 10.2 si sebzelerin, % 10.4 u meyvelerin, % 4.9 u tahılların tu ketilmesi gerektig ini ifade etmişlerdir. Tu r- kiye deki kadınların genel olarak beslenme ve o zellikle de gebelik su resinde beslenme konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıg ına ilişkin bilgiler mevcuttur (16). Bu sonuçlardan gebelerin besin gruplarını gebelik o ncesine go re tu ketimi konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıkları anlaşılmaktadır. Bu bilgi yetersizlig ine etki eden birçok fakto r olabilir. Bunların başında, besinlerle ilgili ku ltu rel inançlar, ebe tarafından yapılan izlem sayısı, izlemde beslenme eg itimi ve ayrıca ebe tarafından yapılan izlemde verilen beslenme eg i- timinin nitelig i de o nem taşımaktadır. Gebelikte beslenme, gebelik su recini ve sonuçlarını etkileyen o nemli bir sag lık belirleyici- 17
9 sidir. Arslan ve ark. (2) çalışmasında, gebelerin su t ve su t u ru nlerini % 64, et, yumurta, kurubaklagilleri % 72, tahılları % 58, taze sebzeyi % 79.9, taze meyveyi % 56.4 oranında yetersiz tu kettikleri saptanmıştır. Aykut ve ark. (6), gebelerdeki beslenme eg itiminin dog um ag ırlıg ına etkisini belirlemek amacıyla Kayseri de yaptıkları çalışmada, gebe kadınların % 16.4 u nu n su t ve su t u ru nlerini, % 62.7 sinin et,yumurta,kuru baklagilleri, % 32.8 inin sebze ve meyveyi yetersiz tu kettikleri, tahıllar ve yag -şeker grubunu da yetersiz tu keten gebe olmadıg ını saptamışlardır. Garipayan bir grup gebe kadının beslenme durumunun deg erlendirilmesi amacıyla yaptıkları çalışmada, gebelerin beslenme ile aldıkları ortalama gu nlu k enerji ve besin o g elerinin yetersiz oldug u tespit edilmiştir. Tokso z ve ark. (11), Diyarbakır da yaptıkları bir çalışmada, gebelerin % 13.6 sının su t ve su t u ru nlerini, % 56 sının et, yumurta, kurubaklagilleri, % 22.4 u nu n sebzeyi, % 40 ının da meyveyi yeterli tu kettikleri saptanmıştır. Araştırmamızda gebelerin besin gruplarını tu ketim du zeyleri o nerilen miktarlar ile karşılaştırıldıg ında % 5.3 u et, yumurta, kuru baklagilleri, % 16.5 i su t ve su t u ru nlerini, % 12.8 i sebze ve meyveyi, % 8.3 u tahılları yeterli ancak bu besin gruplarını sırasıyla % 86.7, % 48.8, % 36.8 ve % 48.0 oranında yetersiz tu kettikleri saptanmıştır (Tablo 5). Bu oranların gebe kadınların gereksinmeleri için yeterli olmadıg ı go ru lmektedir. Kadanalı ve ark. (19), dog um kilosunu etkileyen fakto rleri inceleyen çalışmasında, gebelikte ek olarak besin alanların almayanlarla kıyaslandıg ında daha ag ır (+148 g) bebek dog urdukları ve kadınların gebelikte en sık su t tu ketimini artırdıkları saptanmıştır. Fowles ve ark. (20), tarafından yapılan çalışmada bu tu n gebeler, et, yumurta, kurubaklagilleri, tahılları yeterli alırken; meyveyi, su t ve su t u ru nlerini yetersiz aldıkları saptanmıştır. Baysal ve ark. (17), yaptıkları çalışmada da, gebelerin enerjilerini genellikle ekmek, bulgur, un, şeker gibi bol karbonhidratlı besinlerden sag ladıg ı ve et, yumurta su t ve su t u ru nlerinin tu ketiminin bizim çalışmamızla da uyumlu olarak, o nerilenin çok altında oldug u tespit edilmiştir. Bunun yanında tahılları, taze sebze-meyveyi ise yeterli du zeyde tu kettikleri belirlenmiştir. Garipag aog lu belerin yeterli ve dengeli beslenmedikleri belirlenmiştir. Bizim araştırmamız da bu sonuçlarla benzerlik go stermektedir. Araştırmamızda, gebelerin yarısından fazlasının (% 55.4) gebelikteki ag ırlık kazanımı fazla bulunmuştur (Tablo 6). Kadının gebelikteki ag rılık artışı bebeg in dog um ag ırlıg ını ve sag lıg ını etkiler (18). Gebelikte yetersiz ag ırlık artışı, intrauterin gelişme gerilig i ve du şu k dog um ag ırlıklı bebekle sonuçlanmakta, aşırı ag ırlık artışı ise zor dog um ve buna bag lı komplikasyonları ortaya çıkarmaktadır (2). ABD Tıp Enstitu su 1990 da gebelikte ag ırlık kazanımı ile ilgili var olan bilgileri ele alıp Nutrition During Pregnancy adlı kapsamlı bir deg erlendirme yayınladı. Bu raporda gebelikte kazanılan ag ırlık miktarının anne adayılirtildi. Johnson ve arkadaşları (21), gebelikte kao lçu mlerinin izlenmesinin, diyeti ile tu kettiklerinin saptanmasından daha iyi bir go sterge oldug unu ileri su rmekle beraber, kadının besin tu ketiminin saptanarak aldıg ı enerji ve besin o g elerinin miktarlarının belirlenmesi risklerini daha iyi ortaya koymaktadır. Portekizli araştırmacılar, gebeliklerinde, 16 kg dan fazla ag ırlık kazanan kadınların çocuklarının, gebeliklerinde 9 kg dan daha az ag ırlık kazanan kadınların çocuklarına go re daha obez olduklarını go stermişlerdir (21). Annenin gebelik do nemindeki, aşırı kilo alımının engellenmesinin çocukluk çag ı obezitesinin engellenmesinde o nemli bir rol oynadıg ı ortaya koyulmuştur (21). Lir ve ark. (22), tarafından yapılan bir çalışmada gebelerin % 31 i o nerilenden daha az ve % 42.5 i daha fazla ag ırlık kazanmıştır. Amerikalı kadında yapılan kontrollu bir çalışmada da gebelikte aşırı ag ırlık kazanım deneyimi yaşayan kadınlar arasında, bebek makrosomiasının riskinde u ç kat artış bulunmuştur. Bunun yanı sıra, gebelikte aşırı ag ırlık kazanımı, kadınlarda obezite için bir risk fakto ru olan postpartum do nemindeki ag ırlık kaybedememe ile bag lantılıdır (22). Gebelikte daha fazla ag ırlık kazanan kadınlar, daha uzun su re kilolu kalmaya ve daha az ag ırlık kazanan kadınlara go re, hayatları boyunca daha yu ksek bir ag ırlık du zeyinde gitmeye yatkındırlar. Gebelikteki ag ırlık kazanımının, çocug un gelecekteki obezite riskine etkileri oldug u go sterilmiştir (23). Araştırmamızda, gebelerin yaş grupları, eg itim du zeyi, meslek, gebelik o ncesi ag ırlık kazanımı arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Dig er o zellikleriyle ag ırlık kazanım durumları arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır (Tablo 7). Olson ve ark. (10), yaptıg ı çalışmada sında o nemli bir etkileşim bulunmuştur. Araştırma sonuçlarımız bu çalışmayla uyum go stermektedir Araştırmamızda besin grupları alım durumuna go re ag ırlık kazanım durumları incelen- 18
10 Yavuz S, Aykut M miş ve su t ve su t u ru nleri, et-yumurtakurubaklagil, sebze meyve tu ketimi ile ag ırlık kazanımı durumu arasında anlamlı bir fark bulunmazken, tahılları yetersiz tu ketenlerin % 46.7 si normal ve u zerinde ag ırlık kazanırken, fazla tu ketenlerin % 64 u normal ve u zerinde ag ırlık kazanmışlardır (Tablo 8). Fazla ag ırlık kazanımı olanların, tahılları fazla tu kettig i go ru l- mektedir. Tahıl grubunu fazla tu ketenlerde fazla ag ırlık kazanımı olmasının nedeni, tahıl grubundaki besinlerin enerji deg erinin yu ksek olmasından kaynaklanabilir. Yapılan çeşitli araştırmalarda gebe kadınların enerjilerini genellikle ekmek, bulgur, un gibi enerji deg eri yu ksek tahıllardan sag ladıkları belirlenmiştir (16,21). SONUÇ VE ÖNERİLER Gebe kadınların gebelikte beslenme konusundaki bilgi du zeyleri ve beslenme durumunu saptamak amacıyla yapılan araştırma sonuçlarına go re; 1. Araştırma kapsamındaki gebelerin yaş ortalaması 27.16±4.5 yıldır. Gebelerin çog unlug u ev kadınıdır (% 85.3), % 71.2 sinin aile yapısı çekirdek aile olup, gebelerin yarısından fazlası (% 56.3) ekonomik durumlarının orta oldug unu ifade etmişlerdir. 2. Gebelik nedeniyle vitamin-mineral desteg i alma oranı (% 95.5) yu ksek iken, gebelik o ncesi folik asit kullanım oranı ise (% 13.1) du şu ktu r. 3. Araştırma kapsamına alınan gebelerin, et - yumurta-kurubaklagiller, su t ve su t u ru nleri, meyve ve sebzeyi gebelik o ncesine go re daha fazla tu ketilmesi gerektig ini bilenlerin oranı yu ksektir (sırasıyla % 85.1, % 92.5 ve % 93.6), ancak tahıllar ve yag -şeker gruplarının aynı miktarda tu ketilmesi gerektig ini bilenlerin oranı (sırasıyla % 18.7, % 5.9) du şu ktu r. 4. Besin gruplarından tu ketim durumları incelendig inde yetersiz tu ketim; etyumurta-kuru baklagiller grubunda (% 86.7), fazla tu ketim ise sebze ve meyve grubunda (% 50.4) en yu ksektir Gebelik su resinde ag ırlık kazanımı, gebelerin yarısından fazlasında (% 55.4) normal ve u zerindedir. nım durumları, gebelik o ncesi fazla kilolu ve obez olanlarda, normal ve u zerinde ag ırlık kazananların oranı, zayıf ve normal ag ırlıkta olan gebelere go re daha yu ksektir. 7. Tahılları fazla tu ketenlerin (% 64) yarısından fazlası normal ve u zerinde ag ırlık kazanmışlardır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara go re; Kadınlar, gebelik o ncesi do nemde folik asit kullanımı konusunda bilgilendirilmelidir. Gebelik do neminde besin gruplarından tu ketim miktarları konusunda bilgilendirilmelidir. Yetersiz tu ketimin en fazla oldug u et, yumurta ve kurubaklagiller grubunun gebelikte beslenme açısından o nemi vurgulanmalıdır. Gebe kadınların, gebelik su resince ag ırlık kazanımları ve beslenme durumları ile beslenme bilgi du zeyleri saptanarak, onların ekonomik, sosyal ve ku ltu rel du zeylerine go re gerekli o neriler ve genel beslenme eg itimi verilmelidir. Bir kadının sag lıklı beslenme durumu, hem kişisel, hem de ulusal du zeyde bir iyilik ve gelişmişlik go stergesidir. Çu n- ku kadının sag lıg ı ve beslenmesi ile ilgili sorunlar çocukları aracılıg ı ile gelecek kuşakları etkilemektedir. Bu nedenle beslenme sorunlarının ço zu - mu nde sag lık personelinin duyarlılıg ı- nın artırılmasını sag layacak hizmet içi eg itimlerin verilmesi, halk eg itimleri yolu ile toplumsal duyarlılıg ın artırılması gerekmektedir. lendirilmesinin yapılması ve ag ırlık artışının bu dog rultuda du zenlenmesi gereklidir. Gebelerin yeterli ve dengeli beslenmesini sag lamak için, ebelerin nitelikli ve yeterli sayıda gebe izlemi konusunda motive edilip, beslenme konularında 19
11 KAYNAKLAR bilgileri artırılarak gebe eg itimine ag ırlık verilmelidir. 1. Baysal A. Beslenme, 10. Baskı, Hatipog lu Yayınevi, Ankara, 2000, ss Gebe kadınlara yapılan beslenme eg itiminin gebelerin beslenme ve genel sag lık durumları u zerine etkisi. Beslenme ve Diyet Dergisi 1992; 21: Ko ksal G, Go kmen H. Çocuk Hastalıklarında Beslenme Tedavisi, Hatipog lu Yayınları, Ankara 2000: ss Berzy D, Erfft J, Jacobsen N, et al. Life Cycle Nutrition Pregnancy. Manual of Clinical Dietetics, Sixth Edition, Chicago, USA, 2000, pp Sag lık Bakanlıg ı, Hacettepe Nu fus Etu tleri Enstitu su ve Macro International Inc: Tu rkiye Nu fus ve Sag lık Araştırması beslenme eg itiminin dog um ag ırlıg ına etkisi. Beslenme ve Diyet Dergisi 1990; 19 : beslenmenin deg erlendirilmesi. STED 2005; 14: zelbahçe Sag lık Ocag ı Bo lgesindeki gebe kadınlarda anemi prevalansı. 1. Ulusal Ana-Çocuk Sag lıg ı Kongresi. Ankara 2001, ss Yu zbir N, Şen C. Gebelikte ve su t verme do neminde beslenme. Perinatoloji Dergisi 2001; 9: Olson C, Strawderman M, Dennison B. Maternal weight gain during pregnancy and child weight at age 3 years. Matern Child Health J 2009; 13: Gebelerin Gebelik, Dog um, Beslenme Sorunları ve Bunların Yenidog ana Etkileri, Tıp Faku ltesi Halk Sag lıg ı Anabilim Dalı, Diyarbakır, So zer C, Cevahir R, Şahin S, ve ark. Gebelerin gebelik su reci ile ilgili bilgi ve davranışları. Fırat Sag lık Hizmetleri Dergisi 2006; 1: kilo alımı ve egzersiz. Perinatoloji Dergisi 2005; 13: Haugen M, Brantsaeter A, Alexander J, et al. Dietary supplements contribute substiantially to the total nutrient intake in pregnant Norwegian women. Ann Nutr Metab 2008; 52: Brogh L, Rees G, Crawford M, et al. Social and ethinc differences in folic acid use during preconception and early pregnancy in the UK: Effect on maternal folate status. J Human Nutr & Dietetics 2009; 22: antenatal health behaviour: Findings from one maternity unit in Turkey. Midwifery 2008; 11: Baysal A, Karaag aog lu N, Taşçı N, ve ark. Gebe ve emzikli kadınların beslenme alışkanlıkları ve bunun anne sag lıg ı ve çocuk o lu mu ile ilişkisi. Beslenme ve Diyet Dergisi 1985; 14: Garipag aog lu M, Budak N, Elmacıog lu F, 19. kadının beslenme durumunun deg erlendirilmesi. Tu rk Aile Hekimlig i Dergisi 2007; 11: kilosunu etkileyen fakto rler. Perinatoloji Dergisi 1994; 2: Fowles E, Murphey C. Nutrition and mental health in early pregnancy: A pilot study. J Midwifery Women s Health 2009; 54: Position of the American Dietetic Association and American Society for Nutrition: Obesity, Reproduction and Pregnancy Outcomes. J Am Diet Assoc 2009; 109: Lir Jewel S. Grummer L. Maternal obesity and breast-feeding practices. Am J Nutr 2003; 77: de Vader SR, Neeley HL, Myles TD, et al. Evaluation of gestational weight gain guidelines for women with normal pregnancy body mass index. Obstet Gynecol 2007; 110:
01.01.2015 DOĞALGAZ YAPI MARKET İMALAT SAN.TİC
01.01.2015 DOĞALGAZ YAPI MARKET İMALAT SAN.TİC ŞİRKET PROFİLİ 2010 Yılından itibaren DOĞ ALĞAZ SEKTO RU NDE o nemli kuruluşlardan biri olan RVC DOĞ ALĞAZ YAPI MARKET I MALAT SAN.TI C. KALI TELI U RETI
DetaylıAİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE İLK 1000 GÜNDE BESLENME DR.GÖNÜL KAYA
AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE İLK 1000 GÜNDE BESLENME DR.GÖNÜL KAYA AİLE SAĞLIĞI BİRİMİNDE EKİP Aile Hekimi Aile Sağlığı Elemanı Sözleşmeli Hemşire-Ebe BÜTÜNCÜL YAKLAŞIM AİLE SAĞLIĞI BİRİMİNDE HİZMETLER Kayıtlı
DetaylıPostmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi
Özgün Araştırma / Original Investigation Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Effect of Body Mass Index on the Determination of Bone Mineral Density in Postmenopausal
DetaylıSAĞLIKLI BESLENME VE MENÜ PLANLAMA BİLKENT ÜNİVERSİTESİ KAFETERYALAR İŞLETMESİ MÜDÜRLÜĞÜ
SAĞLIKLI BESLENME VE MENÜ PLANLAMA BİLKENT ÜNİVERSİTESİ KAFETERYALAR İŞLETMESİ MÜDÜRLÜĞÜ SAĞLIK; Fiziksel, zihinsel ve sosyal yönden tam bir iyilik halidir. BESLENME; Büyüme, gelişme, sağlıklı ve üretken
DetaylıGEBELİK DÖNEMİNDE BESLENME. Dr. Hülya YARDIMCI A.Ü. Beslenme ve Diyetetik Bölümü
GEBELİK DÖNEMİNDE BESLENME Dr. Hülya YARDIMCI A.Ü. Beslenme ve Diyetetik Bölümü GEBELİKTE BESLENMENİN ÖNEMİ Gebelik kadınlar için doğal fizyolojik bir olaydır. Annenin yeterli ve dengeli beslenmesi bebeğin
DetaylıBENİM ANNEM GÜZEL ANNEM KARNINDA GÜZEL BESLE BENİ
BENİM ANNEM GÜZEL ANNEM KARNINDA GÜZEL BESLE BENİ Merhabalar, Uzun zamandır bilgi birikimimi yazıya dökme isteğim vardı. Bunun için de dolan bardağın taşmasını bekliyordum. İlk ne yazsam, neyi paylaşsam
DetaylıSAĞLIKLI BESLENME. AVRASYA ÜNİVERSİTESİ Sağlıklı Yaşam Merkezi Dyt. Melda KANGALGİL
SAĞLIKLI BESLENME AVRASYA ÜNİVERSİTESİ Sağlıklı Yaşam Merkezi Dyt. Melda KANGALGİL 1 İNSANLAR NEDEN YEMEK YER 2 3 Sağlığın temeli yeterli ve dengeli (sağlıklı) beslenmedir. İnsan vücudunu bir arabaya benzetebiliriz;
DetaylıGENÇLİK VE BAĞIŞ KÜLTÜRÜ EKİM 2015 Pİ GENÇLİK DERNEĞİ
EKİM 2015 Pİ GENÇLİK DERNEĞİ İÇİNDEKİLER TABLOSU I çindekiler Ön Bilgilendirme 1 Katılımcı Profili 2 Gençlik Alanında Çalışan Bir STK ya daha önce bağış yaptınız mı ya da yapmayı düşünür müsünüz? 3 Faaliyet
DetaylıHALİÇ U NİVERSİTESİ YURTİÇİ VE YURTDIS I AKADEMİK FAALİYET DESTEĞİ VE İZİN YO NERGESİ
HALİÇ U NİVERSİTESİ YURTİÇİ VE YURTDIS I AKADEMİK FAALİYET DESTEĞİ VE İZİN YO NERGESİ Amac MADDE 1- Bu Yo nerge nin amacı, Haliç U niversitesi o g retim elemanlarının akademik faaliyetlerini destekleme,
DetaylıFETAL HAYATTAN ÇOCUKLUĞA ĠLK 1000 GÜNDE BESLENME VE AĠLE HEKĠMLĠĞĠ SĠSTEMĠNDE HEMŞĠRENĠN ROLÜ
FETAL HAYATTAN ÇOCUKLUĞA ĠLK 1000 GÜNDE BESLENME VE AĠLE HEKĠMLĠĞĠ SĠSTEMĠNDE HEMŞĠRENĠN ROLÜ Yrd.Doç.Dr. Gülten KOÇ Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Doğum-Kadın Hastalıkları Hemşireliği Anabilim
Detaylı... OKULU SOSYAL BİLGİLER DERSİ 5. SINIFLAR ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI
... OKULU SOSYAL BİLGİLER DERSİ 5. SINIFLAR ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI AY EYLÜL EYLÜL 1. (17-23) 2. (24-30) 3. (01-07) 4. (08-14) SB.5.1.1. Sosyal Bilgiler dersinin, Tu rkiye Cumhuriyeti nin etkin
DetaylıSağlıklı besleniyoruz Sağlıkla büyüyoruz. Diyetisyen Serap Orak Tufan
Sağlıklı besleniyoruz Sağlıkla büyüyoruz Diyetisyen Serap Orak Tufan İstanbul 2015 NEDEN OKULA GİDERİZ? PEKİ NEDEN YEMEK YERİZ? Hastalanmamak için Daha Güçlü olmak için Daha çabuk büyümek için Karnımızı
DetaylıKABUKLU SU ÜRÜNLERİ ve ÜRETİM TEKNİĞİ
KABUKLU SU ÜRÜNLERİ ve ÜRETİM TEKNİĞİ 1 Su ÜRÜNLERİNE GENEL BAKIŞ 2011 yılında, du nyada su u ru nleri u retimi icşularda 11.5, denizlerde 78.9, yetis tiricilikte 63.6 milyon tona ve toplamda 154 milyon
DetaylıYETERLİ DENGELİ BESLENME
YETERLİ DENGELİ BESLENME Yeterli ve dengeli beslenme için günlük ihtiyaç duyulan ENERJİ ve BESİN ÖGELERİ besinlerle vücuda alınır. BESİNLER Besinler içerdikleri besin ögelerine göre 5 TEMEL BESİN GRUBU
DetaylıSAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF HEALTH SCIENCES Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır
Üniversite Öğrencilerinin Vitamin ve Mineral Desteği Kullanım Durumları SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF HEALTH SCIENCES Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır Araştırma Yazısı
DetaylıGebelikte beden kitle indeksi ve kilo değişimi ile albuminüri arasındaki ilişki
Gebelikte beden kitle indeksi ve kilo değişimi ile albuminüri arasındaki ilişki Özlem Banu Tulmaç, Zeynep Özcan Dağ, Yüksel Işık, Cemile Dayangan Sayan, Funda Erdoğan, Nevin Sağsöz Kırıkkale Üniversitesi
DetaylıTu rkiye C ag rı Merkezi Pazarı 2017 Verileri
Tu rkiye C ag rı Merkezi Pazarı 2017 Verileri ÜYELERİMİZ 2008 yılının Kasım ayında kurulan C ag rı Merkezleri Derneg i, bugu n bu nyesinde bulundurdug u 54 u ye ile sektöru n yu zde 90 ını temsil ediyor!
DetaylıVitaminlerin yararları nedendir?
Vitaminlerin yararları nedendir? Vitamin ve mineraller vücudun normal fonksiyonlarının yerine getirilmesinde, büyüme ve gelişiminde çok önemlidir. Az miktarlarda yeterlidirler. Gebelikte anne yanında bebeğin
DetaylıBESİN GRUPLARINDAN NE KADAR TÜKETİLMELİ?
BESİN GRUPLARINDAN NE KADAR TÜKETİLMELİ? SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ NE KADAR TÜKETİLMELİ? Süt ve süt ürünleri tüketiminin; Okul çağı çocuklarında ve yetişkinlerde: Her gün yaklaşık 3 porsiyon
DetaylıANNE ve ÇOCUK BESLENMESİ
ANNE ve ÇOCUK BESLENMESİ Prof. Dr. Nilgün KARAAĞAOĞLU Doç. Dr. Gülhan EROĞLU SAMUR 4. Baskı Prof. Dr. Nilgün Karaağaoğlu Doç. Dr. Gülhan Eroğlu Samur ANNE ve ÇOCUK BESLENMESİ ISBN 978-605-364-200-8 Kitapta
DetaylıTU RKIẎE GAYRIṀENKUL SEKTO RU GU VEN ENDEKSI ve REIDIN TU RKIẎE GAYRIṀENKUL SEKTO RU FIẎAT BEKLENTI ENDEKSI CȨYREK DO NEM SONUCĻARI OCAK 2017
TU RKIẎE GAYRIṀENKUL SEKTO RU GU VEN ENDEKSI ve REIDIN TU RKIẎE GAYRIṀENKUL SEKTO RU FIẎAT BEKLENTI ENDEKSI 2017 1. CȨYREK DO NEM SONUCĻARI OCAK 2017 İÇİNDEKİLER REIDIN Tu rkiye Gayrimenkul Sekto rü Gu
DetaylıANNE ve ÇOCUK BESLENMESİ
ANNE ve ÇOCUK BESLENMESİ Prof. Dr. Nilgün KARAAĞAOĞLU Doç. Dr. Gülhan EROĞLU SAMUR 2. Baskı Prof. Dr. Nilgün Karaağaoğlu Doç. Dr. Gülhan Eroğlu Samur ANNE ve ÇOCUK BESLENMESİ ISBN 978-605-364-200-8 Kitapta
DetaylıBURSA İLİ 2016 YILI DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU
BURSA İLİ 2016 YILI DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU ULUDAĞ İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ AR-GE ŞUBESİ Şubat, 2017 İÇİNDEKİLER 1. Genel Bilgi...1 2. Bursa İli Dış Ticaret Verileri...2 3. Bursa
DetaylıSAĞLIKLI BESLENME TABAĞI
SAĞLIKLI BESLENME TABAĞI Ekmek, diğer tahıllar ve patates Meyve ve sebzeler Et, balık ve alternatifleri Yağ ve şeker oranı yüksek yiyecek ve içecekler Süt ve süt ürünleri Sağlıklı beslenme tabağı insanların
DetaylıMEF ÜNİVERSİTESİ LİSANS ÖĞRENCİLERİ BURS YÖNERGESİ I. AMAÇ, TANIMLAR, GENEL HÜKÜMLER
MEF ÜNİVERSİTESİ LİSANS ÖĞRENCİLERİ BURS YÖNERGESİ I. AMAÇ, TANIMLAR, GENEL HÜKÜMLER Amaç Madde 1. Bu yo nergenin amacı, MEF U5 niversitesi nde, lisans du zeyinde verilen eg itimo g retimin nitelig ini
DetaylıSAĞLIKLI BESLENME TABAĞI
SAĞLIKLI BESLENME TABAĞI YETERLİ VE DENGELİ BESLENME Beslenme; insanın büyümesi, gelişmesi, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması için gerekli olan enerji ve besin öğelerinin vücuda alınıp kullanılabilmesidir.
DetaylıKADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ
KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ GEBELİK VE EMZİKLİKTE BESLENME BU EĞİTİMDE NELER PAYLAŞACAĞIZ?
DetaylıÖZEL KAŞGARLI MAHMUT İLKÖĞRETİM OKULU Sağlık Bülteni-1. YETERLİ ve DENGELİ BESLENME. PSİKOLOJİK DANIŞMA ve REHBERLİK BÖLÜMÜ
ÖZEL KAŞGARLI MAHMUT İLKÖĞRETİM OKULU Sağlık Bülteni-1 YETERLİ ve DENGELİ BESLENME PSİKOLOJİK DANIŞMA ve REHBERLİK BÖLÜMÜ OKUL ÇAĞINDA BESLENME Okul çağı dönemi, büyüme ve gelişmenin hızlı olduğu, besin
DetaylıSPORDA BESLENME ÖYKÜSÜ VE TÜKETİM KAYITLARI. Prof. Dr. Funda ELMACIOĞLU
SPORDA BESLENME ÖYKÜSÜ VE TÜKETİM KAYITLARI Prof. Dr. Funda ELMACIOĞLU Sporcunun Kişisel Bilgileri Aileye ait bilgi Siklet Sporları *Diğer Sporlar Tıbbi Öykü Sigara Alkol? ( Vitamin C? ) Kullanılan farmakolojik
DetaylıGİRİŞ. Sağlıklı Beslenme ve Vücudumuzun Sağlıklı Beslenme Piramidi. Ana Gıda Grupları
SAĞLIKLI BESLENME GİRİŞ Sağlıklı Beslenme ve Vücudumuzun Sağlıklı Beslenme Piramidi Ana Gıda Grupları Meyve ve Sebzeler Hububat ve Bakliyat Süt ürünleri Nişasta, Şeker ve Yağlar Vitaminler ve Mineraller
DetaylıT.C. I STANBUL MEDI POL U NI VERSI TESI I LETI ŞI M FAKU LTESI EG I TI M O G RETI M YO NERGESI * BI RI NCI BO LU M Amac, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
T.C. I STANBUL MEDI POL U NI VERSI TESI I LETI ŞI M FAKU LTESI EG I TI M O G RETI M YO NERGESI * BI RI NCI BO LU M Amac, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amac MADDE 1 - (1) Bu Yo nerge, I stanbul Medipol U
DetaylıMENTOR BABY RealCare Total Parenting Experience
MENTOR EĞİTİM DANIŞMANLIĞI MENTOR BABY RealCare Total Parenting Experience Y A Ş A Y A R A K Ö Ğ R E N M E N I N E N K E Y I F L I V E E T K I L I Y O L U L I V E I T L E A R N I T Amerika Liselerinde
DetaylıTÜRKİYE DE EN FAZLA GÖRÜLEN BESLENME HATALARI
TÜRKİYE DE EN FAZLA GÖRÜLEN BESLENME HATALARI Türkiye beslenme durumu yönünden hem gelişmekte olan, hem de gelişmiş ülkelerin sorunlarını birlikte içeren bir görünüme sahiptir. Ülkemizde halkın beslenme
DetaylıUzm.Dyt. Rukiye BOZBULUT GAZİ ÜN. TIP FAK. HASTANESİ ÇOCUK ENDOKRİNOLOJİ BİLİM DALI
Uzm.Dyt. Rukiye BOZBULUT GAZİ ÜN. TIP FAK. HASTANESİ ÇOCUK ENDOKRİNOLOJİ BİLİM DALI OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARINDA BESLENME YETERLİ VE DENGELİ BESLENME Karın doyurmak yada açlık duygusunu bastırmak değildir. Sevilen
DetaylıŞişmanlık (obezite); sağlığı bozacak düzeyde vücutta yağ miktarının artmasıdır.
ŞİŞMANLIK (OBEZİTE) Şişmanlık (obezite); sağlığı bozacak düzeyde vücutta yağ miktarının artmasıdır. Yağ dokusunun oranı; Yetişkin erkeklerde % 12 15, Yetişkin kadınlarda %20 27 arasındadır. Bu oranların
DetaylıBESLENME İLKELERİ BESLEME, BESİN ÖĞESİ VE SAĞLIK
BESLENME İLKELERİ BESLEME, BESİN ÖĞESİ VE SAĞLIK Beslenme İle İlgili Temel Kavramlar Beslenme: İnsanın büyümesi, gelişmesi, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması, Yaşam kalitesini artırması için
DetaylıKilo verme niyetiyle diyet tedavisinin uygulanamayacağı durumlar nelerdir? -Hamilelik. -Emziklik. -Zeka geriliği. -Ağır psikolojik bozukluklar
Diyet denilince aklımıza aç kalmak gelir. Bu nedenle biz buna ''sağlıklı beslenme programı'' diyoruz. Aç kalmadan ve bütün besin öğelerinden dengeli biçimde alarak zayıflamayı ve bu kiloda kalmayı amaçlıyoruz.
DetaylıÇAĞDAŞ SİYASET DÜŞÜNCESİ (SBK204)
T.C. Bilecik Şeyh Edebali U3 niversitesi I:ktisadi ve I:dari Bilimler Faku ltesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yo netimi Bo lu mu ÇAĞDAŞ SİYASET DÜŞÜNCESİ (SBK204) 14. Hafta Ders Notları 08-09/02/2018 Yrd. Doç.
DetaylıBeslenme Sorunlarıyla Mücadele: Gizli Açlık, Hidden Hunger
Beslenme Sorunlarıyla Mücadele: Gizli Açlık, Hidden Hunger Prof Dr Halit Tanju Besler Doğu Akdeniz Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Gazimağusa, KKTC G İ Z L İ A Ç L
DetaylıREIDIN TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ ve REIDIN TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ FİYAT BEKLENTİ ENDEKSİ CȨYREK DÖNEM SONUCĻARI
REIDIN TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ ve REIDIN TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ FİYAT BEKLENTİ ENDEKSİ 2017 2. CȨYREK DÖNEM SONUCĻARI NİSAN 2017 İÇİNDEKİLER REIDIN Tu rkiye Gayrimenkul Sekto rü
DetaylıOBEZİTE VE GEBELİK. Hazırlayan. Yrd. Doç. Dr. Gülhan Samur Hacettepe Üniversitesi-Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü
OBEZİTE VE GEBELİK Hazırlayan Yrd. Doç. Dr. Gülhan Samur Hacettepe Üniversitesi-Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Şubat - 2008 ANKARA Birinci Basım : Şubat 2008 / 3000 Adet Sağlık
DetaylıÇocukluk ve Ergenlikte Beslenme. Prof.Dr.Muazzez garipağaoğlu İstanbul Medipol Üniversitesi
Çocukluk ve Ergenlikte Beslenme Prof.Dr.Muazzez garipağaoğlu İstanbul Medipol Üniversitesi İkisi de mutlu!!!! Malnütrisyon ve Obezite Günümüzde tüm dünyada çocuk sağlığını, dolayısıyla halk sağlığını tehdit
DetaylıDiyetisyen Ezgi Karakoç GEBELİK DÖNEMİNDE BESLENME
Diyetisyen Ezgi Karakoç GEBELİK DÖNEMİNDE BESLENME Gebelik, döllenmeyi takiben, doğuma kadar olan süreçte annedeki metabolik düzene, bebeğin büyüme/gelişiminin eklendiği fizyolojik ve metabolik değişikliklerdir.
DetaylıMERSİN SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ GEBELİK VE EMZİKLİLİK DÖNEMİNDE BESLENME
MERSİN SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ GEBELİK VE EMZİKLİLİK DÖNEMİNDE BESLENME Züleyha KAPLAN Beslenme ve Diyet Uzmanı GEBELİKTE BESLENME SA Ğ LIKLI BEBEKLER = SA Ğ LIKLI NES İ LLER B İ R ANNEN
DetaylıREIDIN TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖ RÜ GÜVEN ENDEKSİ ve FİYAT BEKLENTİ ENDEKSİ CȨYREK DÖNEM SONUCĻARI TEMMUZ 2017
REIDIN TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖ RÜ GÜVEN ENDEKSİ ve FİYAT BEKLENTİ ENDEKSİ 2017 3. CȨYREK DÖNEM SONUCĻARI TEMMUZ 2017 İÇİNDEKİLER REIDIN Tu rkiye Gayrimenkul Sekto rü Gu ven Endeksi & REIDIN Tu rkiye
Detaylı1- Süt ve Sütten Yapılan Besinler
Besin Grupları Doğada çok çeşitli besinler bulunmakta ve her besinin besin öğesi bileşimi farklılık göstermektedir. Besin öğelerini tek bir besinle vücudumuza almamız imkansızdır. Besin öğelerinin dengeli
DetaylıSporcu Beslenmesi Ve Makarna. Prof. Dr. Funda ELMACIOĞLU Beslenme ve Diyetetik Bölümü Bölüm Başkanı
Sporcu Beslenmesi Ve Makarna Prof. Dr. Funda ELMACIOĞLU Beslenme ve Diyetetik Bölümü Bölüm Başkanı BESLENME Genetik yapı PERFORMANS Fiziksel kondisyon Yaş Cinsiyet Yaş Enerji gereksinimi Vücut bileşimi
DetaylıBeslenme: Yeterli ve dengeli beslenme: Besin: hayvansal kaynaklı besinlerdir. bitkisel kaynaklı besinlerdir. Besin öğesi:
Beslenme: İnsanın büyümesi, gelişmesi, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması ve yaşam kalitesini artırması için gerekli olan besinleri vücuduna alıp kullanmasıdır. Beslenme, ne karın doyurmak veya
DetaylıGEBELİKTE YETERLİ ve DENGELİ BESLENME
GEBELİKTE YETERLİ ve DENGELİ BESLENME NEDEN ÖNEMLİDİR? Hayat sağlıkla güzeldir BESLENME ve DİYET POLİKLİNİĞİ Gebelik öncesi ideal ağırlığında olan yetişkin kadınların ortalama 9-14 kg arasında (ayda 1-1,5kg)
DetaylıANNE BESLENME BĠLGĠSĠ ve ALIġKANLIKLARI. Doç.Dr.Pemra C.ÜNALAN Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD
ANNE BESLENME BĠLGĠSĠ ve ALIġKANLIKLARI Doç.Dr.Pemra C.ÜNALAN Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD Fetal Hayattan Çocukluğa Ġlk 1000 gün boyunca anne beslenmesi özellikle 2 evrede bebek
DetaylıDr. Nilgün Çöl Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD. Sosyal Pediatri BD.
A N N E L E R İ N Ç A L I Ş M A D U R U M U N U N S Ü T Ç O C U K L U Ğ U D Ö N E M İ N D E B E S L E N M E M O D E L İ, H E M O G L O B İ N / H E M A T O K R İ T D E Ğ E R L E R İ V E V İ TA M İ N K U
DetaylıGEBELİK & EMZİKLİLİK DÖNEMLERİNDE SAĞLIKLI BESLENME
GEBELİK & EMZİKLİLİK DÖNEMLERİNDE SAĞLIKLI BESLENME BESLENME NEDİR? Beslenme, yaşam zincirinin içinde yer alan, sağlık ve gelişimi kapsayan temel bir unsurdur. Her insanın yaşamının sonuna kadar sağlıklı
DetaylıYeterli ve Dengeli Beslen!
Yeterli ve Dengeli Beslen! Hareketli Ol, Egzersiz Yap! Kişisel Bakımına ve Günlük Hijyenine Özen Göster! Uyku Düzenine Dikkat Et! Stresten Uzak Dur! Yeterli ve dengeli beslenme «4 Yapraklı Yonca» içerisindeki
DetaylıGÜVENLİ ANNELİK. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 2016
GÜVENLİ ANNELİK Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 2016 Bu sunum; Arş. Gör. Dr. Tuğçe Şanver, Arş. Gör. Dr. Can Keskin ve Prof. Dr. Şevkat Bahar Özvarış tarafından hazırlanmıştır.
DetaylıMERVE SAYIŞ 04150019305 TUĞBA ÇINAR 04140033048 SEVİM KORKUT 04140033017 MERVE ALTUN 04140019065
MERVE SAYIŞ 04150019305 TUĞBA ÇINAR 04140033048 SEVİM KORKUT 04140033017 MERVE ALTUN 04140019065 TÜRKİYE SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ HAYAT PROGRAMI (2014 2017) TÜRKİYE SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ
DetaylıGEBELİK SIRASINDA MATERNAL VE FETAL SAĞLIĞIN YÜKSELTİLMESİ
GEBELİK SIRASINDA MATERNAL VE FETAL SAĞLIĞIN YÜKSELTİLMESİ GEBELİK SIRASINDA MATERNAL VE FETAL SAĞLIĞIN YÜKSELTİLMESİ Doğuma Hazırlık Doğum Öncesi Eğitim Fetal Aktivitenin İzlenmesi Göğüs Bakımı Emzirmeye
DetaylıEMZİREN ANNELERİN BESLENMESİ. Kendiniz ve bebeğiniz için sağlıklı olan gıdaları seçin
EMZİREN ANNELERİN BESLENMESİ Kendiniz ve bebeğiniz için sağlıklı olan gıdaları seçin Bu yayın, FSA nın (Food Standards Agency) izniyle tercüme edilmiştir. Bu kitapçık, bir GAV yayınıdır. GAV Yayın No:
DetaylıDiyet Önerileri ve Etkisi
Akılcı Hipertansiyon Tedavisi Diyet Önerileri ve Etkisi Dr. Soner Duman Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi İç ç Hastalıkları Anabilim Dalı 15. Ulusal Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Kongresi, 24-26 Nisan
Detaylıneden az yağlı az kolesterollü diyet?
neden az yağlı az kolesterollü diyet? DYT-YRD07 Rev / 2 Yürürlük Tarihi / 30.12.2005 Rev Tarihi / 17.18.2012 neden az yağlı az kolesterollü diyet? Kolesterol insan vücudunda doğal olarak bulunan yağa benzer
DetaylıSOSYAL MEDYA ARAŞTIRMASI SONUÇ RAPORU
SOSYAL MEDYA ARAŞTIRMASI SONUÇ RAPORU KUMLUCA REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ REHBERLİ K VE PSİ KOLOJİ K DANİŞMA Hİ ZMETLERİ BO LÜ MÜ 2016 Bu araştırma Kumluca ilçesindeki MEB e bağlı resmi ortaokul ve
DetaylıBESLENME. Doç. Dr. Emel ĐRGĐL
BESLENME Doç. Dr. Emel ĐRGĐL Oktay ın Yemek Duası Beslenme Fetal gelişimin en başından itibaren, bebeklik, çocukluk, adölesan dönemlerden erişkin döneme kadar yaşamın her döneminde; Yeterli gıda, Đyi beslenme,
DetaylıDİYABETTE BESLENME PRENSİPLERİ
İstanbul Üniversitesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı DİYABETTE BESLENME PRENSİPLERİ Dr. Dyt. Cemile İdiz Ne yemeliyim? DİYABET Tatlı meyve yeme!! Limon şekeri düşürür
DetaylıBilindiği üzere beslenme; anne karnında başlayarak yaşamın sonlandığı ana kadar devam eden yaşamın vazgeçilmez bir ihtiyacıdır
OBEZİTE Obezite günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Obezite genel olarak bedenin yağ kütlesinin yağsız kütleye oranının aşırı artması sonucu
DetaylıİLK 1000 GÜNDE UYGULANAN BESLENME POLİTİKALARI VE GELECEK NESİLLERE ETKİSİ
İLK 1000 GÜNDE UYGULANAN BESLENME POLİTİKALARI VE GELECEK NESİLLERE ETKİSİ Dr. Sema ÖZBAŞ Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanı Sağlık Bakanlığı Teşkilat Şeması Türkiye Halk
DetaylıSENTEZ KOLEJİ OCAK 2016 SABAH KAHVALTISI - ÖĞLE YEMEĞİ - İKİNDİ MENÜSÜ SABAH KAHVALTISI ve İKİNDİ MENÜSÜ SADECE ANAOKULU ÖĞRENCİLERİNE VERİLMEKTEDİR.
SENTEZ KOLEJİ OCAK 2016 KAHVALTISI - YEMEĞİ - MENÜSÜ KAHVALTISI ve MENÜSÜ SADECE ANAOKULU ÖĞRENCİLERİNE VERİLMEKTEDİR. PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA 01.01.2016 04.01.2016 05.01.2016 06.01.2016
DetaylıCan boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur..
Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. 1 BESLENME BİLİMİ 2 Yaşamımız süresince yaklaşık 60 ton besin tüketiyoruz. Besinler sağlığımız ve canlılığımızın devamını sağlar. Sağlıklı bir
DetaylıÇOCUKLARIN BÜYÜME VE GELİŞMESİNDE YETERLİ VE DENGELİ BESLENME
ÇOCUKLARIN BÜYÜME VE GELİŞMESİNDE YETERLİ VE DENGELİ BESLENME Okul Çağı Dönemde (6-12 yaş) Çocuklarda Yeterli ve Dengeli Beslenme OKUL DÖNEMİNDE BESLENME ALIŞKANLIKLARI Öğün atlama görülebilir. Özellikle
DetaylıÇOCUKLARIN BÜYÜME VE GELİŞMESİNDE YETERLİ VE DENGELİ BESLENME
ÇOCUKLARIN BÜYÜME VE GELİŞMESİNDE YETERLİ VE DENGELİ BESLENME Okul Çağı Dönemde (6-12 yaş) Çocuklarda Yeterli ve Dengeli Beslenme OKUL DÖNEMİNDE BESLENME ALIŞKANLIKLARI Öğün atlama görülebilir. Özellikle
DetaylıPKOS ve Yaşam Tarzı Değişikleri. Dr. Gamze Sinem Çağlar Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi
PKOS ve Yaşam Tarzı Değişikleri Dr. Gamze Sinem Çağlar Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hast. ve Doğum ABD. PCOS Reprodüktif problemler -Hirsutismus -İnfertilite -Gebelik komplikasyonları Metabolik
DetaylıBebeğinizin Beslenme Sağlığı ve Zeytin Yağı
Bebeğinizin Beslenme Sağlığı ve Zeytin Yağı Bebek beslenmesinde 0-3 yaş arası kritik bir dönemdir. Bu dönemde annelerin her konuda olduğu gibi beslenme konusunda bebekleri için mümkün olan en 1 / 7 iyi
DetaylıÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:
ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve
DetaylıDİYABET DİYETİ * Diabet diyeti, yeterli ve dengeli beslenme temeline dayanmaktadır. Size önerilen miktarlardaki yiyecekler günlük protein,
DİYABET DİYETİ * Diabet diyeti, yeterli ve dengeli beslenme temeline dayanmaktadır. Size önerilen miktarlardaki yiyecekler günlük protein, karbonhidrat, yağ ve enerji ihtiyacınızı karşılayacaktır. * Bu
DetaylıOBEZİTE VE GEBELİK. Hazırlayan. Doç. Dr. Gülhan Eroðlu Samur Hacettepe Üniversitesi-Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü
OBEZİTE VE GEBELİK Hazırlayan Doç. Dr. Gülhan Eroðlu Samur Hacettepe Üniversitesi-Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Şubat 2012-2008 ANKARA İkinci Basım : 2012 Sağlık Bakanlığı Yayın
DetaylıEMZİREN ANNE BESLENMESİ NASIL OLMALIDIR?
EMZİREN ANNE BESLENMESİ NASIL OLMALIDIR? Gebe ve emziren annede yeterli ve dengeli beslenme gereklidir. 1 Tüm annelerin kendi fizyolojik gereksinimlerini karşılamaları Kendi vücut besin depolarını dengede
Detaylıraşitizm okul çağı çocuk ve gençlerde diş çürükleri büyüme ve gelişme geriliği zayıflık ve şişmanlık demir yetersizliği anemisi
büyüme ve gelişme geriliği diş çürükleri zayıflık ve şişmanlık okul çağı çocuk ve gençlerde demir yetersizliği anemisi 0-5 Yaş Grubu Çocuklarda iyot yetersizliği hastalıkları vitamin yetersizlikleri raşitizm
DetaylıULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ KOAH LI HASTANIN BESLENMESİ FR-HYE-04-719-41
FR-HYE-04-719-41 ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ KOAH LI HASTANIN BESLENMESİ Hazırlayan AD/BD/Birim(ler): Beslenme ve Diyet Birimi Sayfa 1 / 7 İlk yayın tarihi: 01.05.2007
DetaylıÖZGEÇMİŞ. İSİM Gülşah KANER. Kişisel Bilgiler Doğum Tarihi: 21.03.1985 Doğum Yeri: İzmir. Eğitim
İSİM Gülşah KANER ÖZGEÇMİŞ Kişisel Bilgiler Doğum Tarihi: 21.03.1985 Doğum Yeri: İzmir Eğitim 1991-1999...İzzet Gökçimen İlköğretim Okulu, İzmir 1999-2003...Karşıyaka Şemikler Süper Lisesi, İzmir 2003-2007...Erciyes
DetaylıTAMAMLAYICI BESLENME Prof.Dr Sevin Altınkaynak Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
TAMAMLAYICI BESLENME Prof.Dr Sevin Altınkaynak Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı 1 / 29 Tanım Tamamlayıcı beslenme DSÖ tamamlayıcı beslenmeyi; 6. aydan sonra anne sütü yanında diğer Sadece anne
DetaylıOKAN EĞİTİM KURUMLARI PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK VE REHBERLİK BİRİMİ SORUMLULUK SAHİBİ ÇOCUKLAR YETİŞTİRMEK İÇİN KASIM 2017
OKAN EĞİTİM KURUMLARI PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK VE REHBERLİK BİRİMİ SORUMLULUK SAHİBİ ÇOCUKLAR YETİŞTİRMEK İÇİN KASIM 2017 SORUMLULUK SAHİBİ ÇOCUKLAR YETİŞTİRMEK İÇİN Bas arılı bir kimlik olus turmada o nemli
DetaylıBESLENME. Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Şenay GÖRÜCÜ YILMAZ
BESLENME Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Şenay GÖRÜCÜ YILMAZ 2 SAĞLIKLI BESLENME O Beslenme, O Yeterli ve dengeli beslenme O Besin O Besin öğeleri 3 İnsanlar neden yemek yer? Beslenme; İnsanın büyümesi, gelişmesi,
DetaylıEKMEKSİZ DİYET OLUR MU? ŞİŞMANLIĞIN TEK SUÇLUSU EKMEK Mİ? Dilara Koçak Beslenme ve Diyet Uzmanı 8 Mart 2013 www.dilarakocak.com.tr
EKMEKSİZ DİYET OLUR MU? ŞİŞMANLIĞIN TEK SUÇLUSU EKMEK Mİ? Dilara Koçak Beslenme ve Diyet Uzmanı 8 Mart 2013 www.dilarakocak.com.tr Ağacın kökü toprak İnsanın kökü EKMEK tir. 2 BİR AYDA 7-12 KG. VERMEK
DetaylıOKUL ÖNCESİ ÇOCUK BESLENMESİ. Dr. Hülya YARDIMCI
OKUL ÖNCESİ ÇOCUK BESLENMESİ Dr. Hülya YARDIMCI Okul öncesi dönem yetişkinlik için temel oluşturan pek çok alışkanlığın geliştirildiği bir dönemdir. Bu dönemde yeterli ve dengeli beslenme kadar, iyi geliştirilmiş
DetaylıOp Dr Aybala AKIL. ACIBADEM Bodrum Hastanesi
Sağlıklı bir anne için Sağlıklı beslenme Düzenli hekim kontrolü Gebelik öncesi hastalıkların sıkı takibi Sağlıklı bir yaşam tarzı Huzurlu bir gebelik süreci Sağlıklı beslenme = Dengeli beslenme Proteinler
DetaylıKanser tedavisi sırasında sağlıklı bir diyet hemen hemen başka zamanlardakiyle aynıdır. Her gün çeşitli gıdalar yemeniz gerekir.
KANSER HASTALARINDA BESLENME DESTEĞİ Dengeli ve sağlıklı beslenme sadece tedavi gören kanser hastaları için değil tedavi sonrası süreçte de sağlıklı yaşamı oluşturan önemli unsurlardan biridir. Kanser
DetaylıManisa da yarı-kentsel bir bölgede 0-24 ay çocuklarda anne sütü alma durumu ve beslenme alışkanlıkları
Turk J Public Health 2017;15(3) Available online at: http://tjph.org/ojs/index.php/ Araştırma Makalesi Manisa da yarı-kentsel bir bölgede 0-24 ay çocuklarda anne sütü alma durumu ve beslenme alışkanlıkları
DetaylıYenilikçi Öncü. mu s terilerimize en iyi kalitede ve en uygun maliyetlerde u ru nler sunmaya odaklanmak tayız.
2 Yenilikçi Öncü Tekstil sekto ru nde katma deg er yaratabilmek ic in firma olarak, yaratıcılıg ı ve gu venilirlig i temel alan bir prensiple yol almaktayız. Sosyal ve c evresel sorumlulug umuzu da o n
DetaylıEBRUDAN YEŞERENLER SERGİ KATALOĞU
Hikmet Barutçugil Hikmet Barutçugil EBRUDAN YEŞERENLER SERGİ KATALOĞU ISBN: 978-605-83558-9-7 Sergi Kataloğu - 8 Genel Koordinatör Hikmet YILDIRIM Yayına Hazırlayanlar Servet GÜNGÖR Abdullah ÖZKAN Tasarım
DetaylıYakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu
Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Yaşlı Bakım-Ebelik 2. Ders YB 205 Beslenme İkeleri 2015 Uzm. Dyt. Emine Ömerağa emine.omeraga@neu.edu.tr BESLENME Dünya Sağlık Örgütü (WHO-DSÖ)
DetaylıSAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF HEALTH SCIENCES Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır
SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF HEALTH SCIENCES Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır Araştırma Yazısı 2014; 23: 1-9 HASTANE TEMİZLİK ÇALIŞANLARININ HASTANE ENFEKSİYONLARI
DetaylıTeori (saat/hafta) Laboratuar (saat/hafta) ÇOCUK HASTALIKLARINDA BES305 5.Güz 2 2 0 5
ÇOCUK HASTALIKLARINDA BESLENME Dersin Adı Kodu Yarıyıl Teori Laboratuar ÇOCUK HASTALIKLARINDA BES305 5.Güz 2 2 0 5 BESLENME Önkoşullar Yok Dersin dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin öğrenme ve öğretme
Detaylıİstanbul da üç farklı sosyoekonomik grupta yer alan annelerin emzirme ve bebek beslenmesi konusundaki bilgi ve davranışları
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2013; 56: 76-81 Orijinal Makale İstanbul da üç farklı sosyoekonomik grupta yer alan annelerin emzirme ve bebek beslenmesi konusundaki bilgi ve davranışları Kevser
DetaylıEmzirme dönemindeki beslenmeniz en az hamilelikte beslenmenize dikkat etmeniz kadar önemlidir.
Emzirme dönemindeki beslenmeniz en az hamilelikte beslenmenize dikkat etmeniz kadar önemlidir. Bir anne adayı anne olduğunu öğrendiği andan itibaren yavrusu ve kendisi için en iyi şekilde yaşamaya çalışır
DetaylıSAĞLIKLI BESLENME. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015
SAĞLIKLI BESLENME Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015 Bu sunum Arş. Gör. Dr. Zehra Gökkaya Kılıç, Arş. Gör. Dr. Müsenna Arslanyılmaz
DetaylıÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı 2. Doğum Tarihi 3. Unvanı 4. Öğrenim Durumu Derece Alan Üniversite Yıl
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Fatma Ilgaz (Çelik) 2. Doğum Tarihi : 17/07/1986 3. Unvanı : Araştırma Görevlisi 4. Öğrenim Durumu : Doktora Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Beslenme ve Diyetetik Hacettepe Üniversitesi
DetaylıDoğum Sonrası Dönemdeki Annelerin Sağlıklı Kilo Vermek Konusundaki Bilgi Düzeylerinin ve Tutumlarının Sorgulanması
Ankara Med J, 24, 4(4): 44-5 DOI:.9/amj.2239 Araştırma / Research Doğum Sonrası Dönemdeki Annelerin Sağlıklı Kilo Vermek Konusundaki Bilgi Düzeylerinin ve Tutumlarının Sorgulanması Questioning the Knowledge
DetaylıÇOCUKLARDA BESLENME. Dr.Belkıs Kütük Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Liv Hospital Ankara
ÇOCUKLARDA BESLENME Dr.Belkıs Kütük Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Liv Hospital Ankara **Bir ülkenin sosyal ve ekonomik yönden, beklenen uygarlık seviyesine ulaşabilmesi, ancak bedensel ve zihinsel
Detaylı21 OCAK 2015. 21.01.2015 Prof. Dr. A. Emel Önal
Prof. Dr. A. Emel Önal 21 OCAK 2015 21.01.2015 Prof. Dr. A. Emel Önal 1 Doğru beslenme çocukların normal büyüme ve gelişmesini sağlar ve daha sonra da yaşamı sağlıklı sürdürmek için gereklidir. Protein,
DetaylıAYAKTAN HASTA BESLENME ve DİYET DEĞERLENDİRME FORMU
AYAKTAN HASTA BESLENME ve DİYET DEĞERLENDİRME FORMU Adı, Soyadı: Hasta ID No: Doğum Tarihi (Gün/Ay/Yıl): / / Cinsiyeti: K E Uyruğu: KKTC TC Diğer: Kimlik No: Sosyal Güvencesi: Ücretli Hasta Devlet Sevkli
Detaylıgereksinimi kadar sağlamasıdır.
Yeterli beslenme, vücudun yaşamı ve çalışmasını sürdürebilesi için gerekli olan enerjinin sağlanması anlamına gelir. Dengeli beslenme ise, alınan enerjinin yanında bütün besin öğelerini gereksinimi kadar
DetaylıSAĞLIKLI BESLENME BİRECİK MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ZEYNEP ŞAHAN KARADERE
SAĞLIKLI BESLENME BİRECİK MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ZEYNEP ŞAHAN KARADERE Sağlıklı büyümek ve gelişmek için yeterli ve dengeli beslenmeliyiz. BESLENME İnsanın yaşına, cinsiyetine, çalışma ve özel
Detaylı