Kendini Öteki yle Bilmek...

Transkript

1 Kültür & Sanat Sayı: 01 / Ekim Ayda Bir Yayınlanır Beykoz Kültür & Sanat Sayı: 01 Ekim Ayda Bir Yayınlanır Kendini Öteki yle Bilmek... Bir Ab-ı Hayat; Kanlıca Beykoz artık eğitim, kültür ve turizm alanına doğru dönüşüm içerisinde Ego'suz Organik, Mustafa Sandal

2 Beykoz demek sanat huzur doga deniz

3 Ve daha neler demek...

4 40 Beykoz Belediye Başkanı Yücel Çelikbilek: Beykoz artık eğitim, kültür ve turizm alanına doğru dönüşüm içerisinde 8 Kültür-Sanat Ajandası 28 Bir Ab-ı Hayat, Kanlıca 36 Yoğurt, Sükunet, Kahvaltı İçin... 5 İstanbul dan 44 Ahmet Mithat Efendi: Kırk Beygir Gücünde Yazı Makinesi 2 içindekiler

5 18 Kendini Öteki yle Bilmek... İnancın Birleştirdiği Bir Aile 30 Kanlıca Yoğurdu ve İki İşletme Kültür & Sanat Beykoz Belediyesi Adına Sahibi Yücel ÇELİKBİLEK Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Abdurrahman C.Fidancı Yayın Kurulu M. Hanefi DİLMAÇ Metin TORUN Nevin Çalışkan Av. Yüksel BAKİ Suphi UÇAK Mehmet Abay Adem Çalışkan Yayın Koordinatörü Zübeyir Arı Editör Ali YILDIZ Görsel Yönetmen M. Taylan TOPKAYA 14 Ego suz Organik, Mustafa Sandal Web Şahin HANÇER Grafik Feriha SAYGINSOY 64 Kanuni nin Macaristan daki Kayıp Türbesinin İzinde Beykoz da Kültür-Sanat 70 Söz Objektifin: Mehmet Yavuz Sokak 74 Ortak Tarih Bir Arada Tutuyor, Mohaç 78 Beykoz Amatör Spor Kulüpleri Destekleme Derneği Yayın Türü YEREL SÜRELİ Üç ayda bir yayınlanır Yayım - Basım - Hazırlık YÖN TANITIM 19 Mayıs Mh. Teyyareci Cemal Sk. Kervan Apt. No.32 Daire 7 Şişli / İstanbul Tel Faks yon@yontanitim.com BEYKOZ KÜLTÜR SANAT ismi başkaları tarafından kullanılmaz. Copyright Sahibinden izin alınarak ve kaynak belirtilerek yazı ve fotoğraflar kullanılabilir. Reklamların sorumluluğu reklam veren firmaya ait olup, YÖN TANITIM hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Dergide yayınlanan yazılar yazarın düşüncelerini kapsamaktadır.

6 Geçmişin daha insani, daha güzel olanını geleceğe taşımak ve Beykoz Editör Ali YILDIZ Editör 1976 yılından bu yana yaşadığım İstanbul da, 20 li yaşlarıma kadar hiç gitmediğim Beykoz, Boğaz ın sınırmışçasına ortadan ayırdığı bir semtin karşıyakadaki parçası gibiydi. Biz Tarabya da oturur İstinye de okurken Beykoz dan gelen arkadaşlarımız sayesinde ilk kez bilgi sahibi olduğum bu semtin bugün, kültür sanat içerikli dergisinin editörlüğünü yapmak hem hayatın enteresan bir tesadüfü hem şahsım adına büyük bir lütuf Hiç gitmemiştim 20 li yaşlarıma kadar, zira bizler merak değil itaatle yetiştirilmiştik. Ben, belki fazla konformist olduğumdan, hayatım boyunca sahip olduğumun dışına hemen heme hiç çıkmadım. Bundan pişman değilim zira herkes bir şeyi, zamanı gelince yaşar, öğrenir diye düşünüyor ya da düşünmek istiyorum. Benim Beykoz ve farklı semt ve kültür merakımın zamanı da 20 li yaşlardan sonrasına tekabül ediyormuş demek 4 editör Beykoz u yerinde yaşamaya başladıktan sonraki görüşüm ise hakikaten aynı semtin gözlerden ırak kalmış, her yönüyle daha çok korunmuş bir yakası olduğu yönünde. Doğası, kültürel değerleri, komşuluk ve yaşam biçimleri ile Beykoz, geçmişteki yerine daha yakın duruyor. Ancak hiçbir şey aynı kalamaz. İlçe bugün turizm, eğitim-kültür alanlarındaki yatırımlarla benim sevdiğim o nostaljik halinden moderne doğru bir sürece hızla girmiş durumda ki tüm bunların detaylarını gerek Belediye Başkanımız la gerçekleştirdiğimiz röportaj gerek bölge haberleri kısmında bulacaksınız. Bu manada bakıldığında dergimizin bir misyonu da; bu yeni yaşam ve kent kültürüne geçerken geçmişin daha insani boyutunu hatırlatıp onların kodlarını bu modern hayata aktarmanın yollarını beraberce bulabilmek. Destek ve önerilerinizi bekliyoruz. Geçmişin daha insani bir boyutu olan farklı din, dil, ırk ve yörelerden insanların birbirini küçümsemeden, dışlamadan bir arada yaşamaları konusu günümüzde önem kazanıyor. Bunu modern dünyada başarmak ise hele de Türkiye gibi sancılı ve başarısız bir tektipçi ulus-devlet süreci yaşamış bir ülkede çok daha zorlaşıyor. Oysa formül şunların üstünde düşünmekten geçiyor: Kimse cinsiyetini, dilini, dinini, ailesini, ırkını seçmiyor ve her insan kendini özel görmek ve hissetmek istiyor. Herkes her şeye bulunduğu yerden bakıyor. Ve her insan, hatta hayvan, aynı koşullarda aynı tepkileri gösteriyor. Doğada örneğin beyaz renkli bir geyik kahverengi geyikler tarafından dışlanıp yalnızlığa itilebiliyor. Bizlerin insan olarak farkımızı bu noktalarda ortaya koymamız gerekiyor. Bir de üretilen kültür sanat değerlerine daha fazla ilgi göstermekle tabii ki

7 Büyük Adımlar... Ekim ayında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Bağcılar daki Medipol Mega Hastaneler Kompleksi ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ataköy İleri Biyolojik Arıtma Tesisi nin açılışlarını gerçekleştirdi. Çevre sorunları için büyük adım Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ataköy İleri Biyolojik Arıtma Tesisi'nin 7 Ekim deki açılış töreninde yaptığı konuşmada tesisin, Türkiye'nin en büyük enerji ve katı yakıt üretebilen ileri biyolojik atık su arıtma tesisi olduğunu söyledi. Bakırköy, Bahçelievler ve Bağcılar'ın tamamının, Başakşehir, Küçükçekmece ve Sultangazi ilçelerinin bir bölümünün atık suyunun burada arıtıldığını anlattı. Arıtılan suyun ziyan edilmediğini, Ayamama Deresi'ne verilerek, buraya yeniden hayat kazandırdıklarını ifade eden Erdoğan, burada arıtılan suyu parklarda, bahçelerde, sanayide kullanılarak en verimli şekilde değerlendirildiğini vurguladı. Erdoğan sözlerini şöyle sürdürdü: Bütün bu çalışmalarımızla İstanbul un, 1994 öncesi %4.5 olan atık atık su arıtma oranını, bugün %97 ye çıkardık. Önümüzdeki yıl 30 yeni arıtma tesisini daha devreye alarak, toplam arıtma tesisi sayısını 71 e yükseltiyoruz. Böylece, İstanbul un atık suyunun %100 ünü arıtma hedefimize ulaşmış olacağız. Haliç yaşam, kültür-sanat merkezi olacak Haliç teki temizleme çalışmalarına da değinen Başbakan Erdoğan, Buradaki o balçığı alıp Alibeyköy'de, 9.5 km ötedeki kullanılmayan bir taş ocağına pompalayarak çamuru orada süzüyor, suyu tekrar Haliç'e geri döndürüyoruz. İnşallah 2013'ün 23 Nisan'ında, orada çocuklarımız için dev 650 bin m 2 lik bir park oluşuyor dedi. Tüm bu çalışmaların istanbul dan

8 bütün Avrupa nın en önemli sağlık merkezlerinden biri haline getiriyoruz. Taksim Meydanı nı, trafiği yer altına alarak, sadece yayalara tahsis ediyoruz. Yassıada ve Sivriada yı uluslararası bir kongre merkezine dönüştürüyoruz. Taksim Kışlası nı bir kültür merkezi olarak milletimize kazandırıyoruz a kadar İstanbul Karayolu Tüp Geçişini, Boğaza 3. köprüyü, İstanbul-İzmir Otoyolu ve Körfez geçişini, İstanbul-Çanakkale-Tekirdağ otoyollarını tamamlayacağız. İstanbul da 2 yeni kongre merkezi, yeni bir uluslararası fuar merkezi, uluslararası temalı bir eğlence parkı, yeni müzeler ve yeni marinalar inşa edileceğini aktaran Erdoğan, Marmaray ın 29 Ekim 2013 te açılmasının planlandığı bilgisini de verdi. sonunda Haliç in biyolojik yaşamının canlanmakla birlikte yüzülecek bir yer haline gelebileceğini vurguladı. Bu sayede Haliç'i mezbahaneden kongre merkezine dönüştürerek, sadece ulusa değil, uluslararası camiaya hizmet verir hale getirdiklerini söyledi. Erdoğan, Türkiye'nin dünyadaki konumunu güçlendirmek için kültürü ve turizmi farklı gördüklerini ifade ederek, Bahariye Mevlevi Tekkesi'ni ihya ettiklerini, Silahtarağa Elektrik Kompleksi'ni Bilgi Üniversitesi'ne vererek faydalı bir hale dönüştürdüklerini kaydetti. Şu anda Haliç'in Ayvansaray tarafında bazı çalışmalar yapıldığını, yeni bir adım daha attıklarını, Kuzey Deniz Saha Komutanlığı'ndan itibaren Haliç Kongre Merkezi'ne kadar Ulaştırma Bakanlığı'nın yaptığı bir çalışmayla tünel ihalesi yapıldığını, araçların o tünelden oradan gidip geleceğini belirten Erdoğan, Haliç'in bir kültür ve turizm vadisi haline getirileceğini belirtti. Sadece İstanbul la sınırlı değil Ülkenin tamamında çevrenin korunması konusunda çok önemli hizmetleri hayata geçirdiklerini ve geçirmeye de devam ettiklerini ifade eden Erdoğan, şunları kaydetti: Bugün, 81 ilimizin tamamını kapsayan 122 hava kalitesi izleme istasyonu ile ülke genelinde hava kalitesinin, değerli kardeşlerim, ölçümünü yapıyoruz. Hava tahmin oranlarımızda, alınan tedbirler ve yeni kurulan istasyonlarla %90 düzeyinde isabet kaydeder hale geldik. İllerimizin %90'ında çevre düzeni planlarını tamamladık. Artık ülke genelinde çöplerimiz büyük ölçüde modern tesislerde bertaraf ediliyor. Katı Atık Düzenli Depolama Tesisi sayısını, 10 yılda 15'ten 59'a çıkardık yılında belediye nüfusunun ancak %38'inin atık suları arıtılırken, şimdi bu oran %72'ye ulaştı. Hedefimiz %100'e ulaşmak'' dedi hedefleri içinde İstanbul İstanbul un Avrupa yakasına yılda 100 milyon kişiye hizmet verecek yeni bir havalimanı inşa ettiklerini bildiren Erdoğan, şunları söyledi: Avrupa ve Anadolu yakalarında kuracağımız iki şehir hastanesi ile, İstanbul u, sadece bölgesinin ve ülkemizin değil, 6

9 Kültür ve Sanat Sezonu Açıldı 8 Ekim de gerçekleştirilen açılış gecesinde konuşan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, İstanbul un kendisine yakışır bir sanat yılını geride bırakmasını diledi. İnsanoğlunun ortak dilinin sanat olduğuna dikkat çeken Başkan Topbaş, sözlerine şöyle devam etti: Çünkü sanat insanın duygularını, yaşam tarzını yansıtan ve nesilden nesile aktarmasını sağlayan bir öğedir. İnsan karakterini, %20 aileden soya çekim olarak, %80 de çevresinden alır. Çevre ne kadar etki ederse insanın kültürel değerleri de o denli değişir. İstanbul 24 saat yaşayan bir şehir. Göreve geldiğimiz zaman belediyeye ait kültür merkezi sayımız 4, koltuk sayımız 420 ydi. Şimdi 28 kültür merkezimiz var, koltuk sayımız 22,200 e yükseldi. Tiyatro sahne sayımız 8 iken 17 ye çıkarttık, %42 oranında koltuk sayısını arttırdık. Mekanları ne denli paylaşırsak demokrasi o kadar gelişir Tiyatro ve sinema salonlarını demokrasi alanı olarak gördüğünü ifade eden Topbaş; Bu gibi yerlerde insanlar bir araya gelerek, diğerini hissetmeyi, algılamayı öğreniyor. Büyük bir aile olduğumuzun ve fertlerin farklılığını görmeyi sağlıyor bu alanlar. Ne denli mekanları paylaşırsak o denli demokrasi gelişir kültür başkentliği yapmış bir şehirde yaşamak ayrıcalıktır, o denli de sorumluluk getirir dedi. İstanbul Kültür Ödülü İBB Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanı Abdurrahman Şen de, 2013 ten itibaren İstanbul Kültür Ödülü adı altında çeşitli sanat dallarında ödüller vereceklerini söyledi. Şen, 2013 yılında milli şairimiz Mehmet Akif Ersoy un adına yakışır bir mekan eksikliğini gidereceğiz. Cemil Topuzlu ya, İstanbullular ın Açık Hava Tiyatrosu dediği mekana ek yapmayı düşünüyoruz. Çatısını açılır kapanır hale getirmeyi planlıyoruz şeklinde konuştu te kutlanacak olan Türk sineması ve Türk tiyatrosunun 100.yılı etkinliklerine şimdiden hazırlanmaya başladıklarını altını çizen Şen konuşmasına şöyle devam etti: Muhsin Ertuğrul Evrakı Kataloğu adıyla önemli bir arşiv katalog olarak basıldı. Şehir tiyatromuzun elinde çok ciddi bir tiyatro külliyatı var. Repertuardan geçmiş eserlerimiz var. Tiyatronun senaryo güçlüğü çektiğini biliyoruz. Tiyatro kütüphanemizin bütün repertuarlarımızı katalog olarak armağan etmeye hazırlanıyoruz dedi. Açılış gecesi Can Doğan ın yönetmenliğini yaptığı, Hilmi Zafer Şahin in oyunlaştırdığı Ziya Osman Saba nın Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi isimli eserden sunulan bir kesitle sona erdi.

10 11. FİLMEKİMİ 29 Eylül-7 Ekim de Yapıldı İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından 11. kez düzenlenen Filmekimi, 29 Eylül-7 Ekim tarihlerinde, İstanbul da 9 gün boyunca Atlas, Beyoğlu ve Nişantaşı Citylife City s olmak üzere 3 sinemada izleyicilerle buluştu. Geçen yıl ilk kez İstanbul a ek olarak beş şehirde daha sinemaseverlerle buluşan Filmekimi gösterimleri, bu yıl Bursa, İzmir, Ankara, Erzurum, Diyarbakır ve Gaziantep te gerçekleştirilecek. Ayrıca Van ve Batman da da Filmekimi kapsamında ücretsiz gösterimler yapılacak. Programda neler var? U Ödüllü filmler bölümünde ACI / Kim Ki-duk, AŞK / Michael Haneke, MELEKLERİN PAYI / Ken Loach, TEPELERİN ARDINDA / Cristian Mungiu, ONUR SAVAŞI / Thomas Vinterberg, DÜŞLER DİYARI / Benh Zeitlin, SARAYBOSNA ÇOCUKLARI / Aida Begic gibi filmler yer aldı. Usta yönetmenlerin son filmleri bölümünde; BEN VE SEN / Bernardo Bertolucci, BİZ VE BEN / Michel Gondry, KATİL JOE / William Friedkin, CENNETTEKİ ÇÖPLÜK / Fatih Akın ile TUTKU / Brian De Palma; ayrıca Abbas Kiarostami nin SEVMEK GİBİ, Benicio del Toro, Pablo Trapero, Julio Medem, Elia Suleiman, Gaspar Noé, Juan Carlos Tabio, Laurent Cantet ten oluşan 7 yönetmenin Havana da geçen 7 farklı öyküyü anlattığı HAVANA DA 7 GÜN, Madonna nın son sinema çalışması W.E, Edwin in HAYVANAT BAHÇESİNDEN KARTPOSTALLAR filmi ve daha pek çok enteresan film de program kapsamında gösterildi. 8 kültür 1.İstanbul Tasarım Bienali İstanbul Modern, İstanbul Kültür Sanat Vakfı tarafından İstanbul da ilk kez düzenlenecek ve ana teması Kusurluluk/ Imperfection olan 1. İstanbul Tasarım Bienali, 13 Ekim-12 Aralık arasında gerçekleştirilecek. Kusurluluk (Imperfection) temasını ayrı ayrı yorumlayan bienal küratörlerinden Emre Arolat ın Musibet, Joseph Grima nın ise Adhokrasi başlıklarını taşıyan sergilerine, Türkiye den toplam 236, ABD, Almanya, Belçika, Fransa, İngiltere, İtalya, İspanya, Yunanistan ın da olduğu 48 farklı ülkeden 300 dolayında başvuru yapıldığı belirtiliyor. - sanat ajandası: Festival ve Bienaller k

11 22.Akbank Caz Festivali l Her yıl olduğu gibi 22. yılında da dünyaca ünlü caz sanatçılarını caz tutkunlarıyla buluşturacak Akbank Caz Festivali, Ekim 2012 tarihleri arasında gerçekleşecek. Klasik cazdan avangart tınılara, dünya müziklerinden elektronikanın sınırlarına uzanan işitsel tecrübelerle sanatseverlere oldukça geniş bir çeşitlilik sunan Akbank Caz Festivali bu seneki isimleriyle göz kamaştırıyor. Festival, zengin konser programının yanı sıra atölye çalışmaları, paneller, yarışmalar, cazlı brunch lar ve Kampüste Caz konserleri ile de dikkat çekiyor. Cazın Ustaları Cazın megastar ı Miles Davis in, ölümünden 20 sene sonra dahi müzik dünyası üzerinde etkisini sürdürmesini sağlayan projelerden Miles Smiles izleyenleri unutulmaz bir zaman yolculuğuna çıkacak. Bu sene 20. yılını kutlayan ACT plak şirketinin, dokuz müzisyenden oluşan yıldızlar topluluğu kutlamalar şerefine 20 yılın hikayesini efsane bir performans ile anlatacak. Amerikan cazının efsanelerinden Anthony Braxton, 17 yıl aradan sonra bu kez Diamond Curtain Wall Quartet ile Akbank Caz Festivalinde. Günümüzün en önemli film ve tiyatro bestecilerinden Yunan piyanist ve besteci Eleni Karaindrou, Ender Sakpınar yönetiminde yaylı ve nefesli çalgılardan oluşan çok özel bir orkestra eşliğinde Theo Angelopoulos filmlerinden unutulmaz anları sahneye taşıyacak. 2.İstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali İlki İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı tarafından desteklenerek 65 bin izleyiciye ulaşan İstanbul Çocuk ve Gençlik Bienali nin ikincisi, 6 Kasım - 6 Aralık arasında şehir hatları vapurları, Kadıköy deki Karaköy iskelesi, Şirketi Hayriye Sanat Galerisi ve Taksim Meydanı nda gerçekleşiyor. İl Milli Eğitim Müdürlüğü ortaklığıyla düzenlenen bienal, Beyoğlu ndan Tuzla ya, Kadıköy den Sultanbeyli ye 39 ilçenin özel ve kamu okullarında öğrenim gören öğrencilerle birlikte, sokakta çalışan, suça bulaşmış, cezaevinde bulunan, cezaevinde doğmak zorunda kalan çocuklar ve özürlüler gibi dezavantajlı grupları da kapsıyor. 2. İstanbul Çocuk ve Sanat Bienali; Plastik Sanatlar disiplinlerinin çağdaş sanat uygulama ve düzenlemeleriyle, panel, sanatçı sunumu, performans, video gösterimi, enstalasyon, atölye çalışmaları ve birçok farklı müzik grubunun yer alacağı sahne performanslarından oluşuyor. s

12 t Dönüşüm: Çağdaş Çin Sanatına Bir Bakış Sergisi 10kültür - sanat ajandası: Sergiler İstanbul Modern, Dönüşüm: Çağdaş Çin Sanatına Bir Bakış başlıklı sergiyle Türkiye ve Çin arasındaki diplomatik ilişkilerin 40. yılında Çin sanatının çağdaş örneklerine ev sahipliği yapıyor. 21 Eylül - 25 Kasım 2012 tarihleri arasında düzenlenecek ve 15 sanatçının 20 yapıtla yer aldığı sergide geleneksel Çin kültürü ve felsefesi, yeni teknikler, çağdaş keşifler ve yenilikçi yaklaşımlarla yorumlanıyor.

13 Bakış - Portre Fotoğrafının Değişen Yüzü Sergisi l 3 Ekim Ocak 2013 tarihleri arasında İstanbul Modern Fotoğraf Galerisi nde yer alacak Bakış - Portre Fotoğrafının Değişen Yüzü sergisi, Bank of America koleksiyonundan seçilmiş 52 fotoğrafçının çalışmaları aracılığıyla portre fotoğrafının 160 yıllık geçmişine ışık tutuyor. Richard Avedon, George Brassaï, Walker Evans, David Hockney, Diane Arbus, Julia Margaret Cameron, Rineke Dijkstra, Man Ray, Edward Steichen, Thomas Struth gibi isimlerin yer aldığı sergi yalnızca portre türünün değil, fotoğrafın ortaya çıkışından günümüze uzanan dönemdeki toplumsal ve sanatsal dönüşümün de izini sürüyor. Ruzin Gerçin ( ) - Suluboya Sergisi Öğrenciliği sırasında Edip Hakkı Köseoğlu ile galeride, Bursalı Şefik ile Cour de Soir çalışmalarında, Vedat Ar-İsmail Hakkı Oygar-Sadi Diren ile seramik uygulamalarında bulunan Ruzin Gerçin in Suluboya Sergisi 18 Eylül 22 Ekim tarihleri arasında Galeri Selvin de görebilirsiniz. Van Gogh Alive Sergisi Çerçeve yok, içindesin. Unutulmaz bir deneyim sunan Van Gogh Alive, 16 Ekim Ocak 2013 tarihleri arasında, CerModern Ankara da. Türk ilaç sektörünün lideri Abdi İbrahim, 100. kuruluş yıldönümünü, dünyanın en büyük ressamlarından biri olarak kabul edilen Van Gogh un eserlerini bugüne kadar hiç deneyimlenmemiş yepyeni bir formatta sunan Van Gogh Alive Dijital Sanat Sergisi ile kutluyor.

14 r Sting, Enrique Iglesias, Jennifer Lopez ve Scorpions Jolly Joker İstanbul da Ekim de sırasıyla Cem Adrian, Yeni Türkü, Yasemin Mori, MFÖ, Halil Sezai, Gökhan Türkmen, Athena, Feridun Düzağaç ve İskender Paydaş; Kasım da Jay Jay Johanson, Gripin izlenebilir. Frame de Kasım ayında Suat Ateşdağlı, Ghetto da Ekim de Jehan Barbur, Hayal Kahvesi Bistro da Ekim de NY Gypsy All-Stars ve İstanbul Arabesque Project, Salon İKSV de Ekim de Saint Etienne ve Esmerine ile Kasım da Neil Cowley Trio ve Stacey Kent ve Aralık ta Anour Brahem (Enver İbrahim) Trio sahne alıyor. Müzik dünyasının efsanevi isimlerinden Fragile, Shape of My Hearth, Englishman in New York, It s Probably Me gibi pek çok şarkısı ile hafızalarda yer edinen Sting, en son 2006 yılında da İstanbul a gelmiş ve Kuruçeşme Arena da i aşkın dinleyicisiyle buluşmuştu. Sting, bu konser esnasında sahneden gördüğü manzaraya hayranlığını dile getirmişti. Sanatçı şimdi 26 Kasım da Ataköy Atletizm Arena da bir kez daha İstanbullu dinleyicileriyle buluşacak. Küçükçiftlik Park ta 24 Ekim de Enrique Iglesias, 19 Ekim de Scorpions sahne alacak. Scorpions 17 Ekim de de İzmir Arena da müzikseverlerin karşısında olacak. Ayrıca 16 Kasım da da Jennifer Lopez Ülker Sports Arena da sevenleriyle bir araya gelecek. İstanbul Devlet Opera ve Balesi 2013 yılı; büyük opera bestecisi G. Verdi nin 200. Doğum yılı. Tüm opera evlerinde kutlanacak olan Verdi müziği ile 29 Eylül de açılış yapan kurumun bu sezonu; Aşk İksiri, Midas ın Kulakları, Yusuf ile Züleyha, Ariadne Naksos ta, La Traviata, Öldüren Aşk, Kötülüğün Döngüsü, Sevil Berberi, Mançalı Şövalye, Şen Dul, Opera Müdürü, Önce Müzik Sonra Söz, Wolfgang ve Lorenzo, Fauré Requiem, Çanakkale 12kültür - sanat ajandası: Konser ve Gösteriler

15 Kraliyet Concertgebouw Orkestrası 10 Kasım da İstanbul da İKSV, Hollanda ve Türkiye arasındaki diplomatik ilişkilerin 400. yılı kutlamaları kapsamında, dünyanın en iyi senfoni orkestralarından biri olarak kabul edilen Kraliyet Concertgebouw Orkestrası nı ağırlıyor. Her biri virtüöz 120 müzisyenden oluşan Concertgebouw Orkestrası, kurulduğu 1888 yılından bu yana Strauss, Mahler, Debussy ve Stravinsky gibi pek çok önemli besteci tarafından yönetildi, BBC Music Magazine tarafından verilen müzik ödüllerinde 2007 yılının en iyi orkestrası seçildi yılında şef Mariss Jansons yönetiminde 35. İstanbul Müzik Festivali nin kapanış konserini vermek üzere İstanbul a gelen topluluk, Lorin Maazel yönetiminde yeniden İstanbul da olacak. Programda; Peter van Anrooy un Piet Hein Rhapsody, Sergei Prokofiev in Romeo ve Juliet Süiti nden bölümler ile Piotr Ilyich Tchaikovsky nin Fa minör 4. Senfoni, Op. 36 eserleri seslendirilecek. TİYATRO-DANS Devlet Tiyatroları nda Çehov Makinesi, Bedensiz Kadın, Birdy, Kendi Kendine Konuşmaktır Aşk, Aşkın Sıradanlığı, Ölüleri Gömün, Herkesin Bildiği Sırlar, Zalim Mahmut gibi oyunlar sergilenirken Şehir Tiyatrıoları nda; Zırhlı Kurt (Kösem Sultan ile Avcı Mehmed), Ateşli Sabır (Postacı), Vişne Bahçesi, Sevgili Doktor, Şark Dişçisi ve Lüküs Hayat gibi eserler göze çarpıyor. Özel tiyatrolarda ise iki yeni oyun olarak Benimle Delirir misin 5-7 Ekim 2012 tarihlerinde Kadıköy Halk Eğitim Merkez inde gösterildi. Onlar Seri Katil Pragma ise 5 Kasım-25 Aralık tarihleri arasında garajistanbul da sergileniyor. s Oratoryosu, Osmanlı da İtalyan Operası gibi opera ve oratoryolar ile Hurrem Sultan, Genç Werther in Acıları, Afife, Senfonik Minyatür, Kuğu Gölü, Jeunehomme, Arenal, Sixdances gibi bale eserleri, Şantiye, Ergime, Seyahatname II, Minifest gibi modern dans etkinlikleri, Fındıkkıran çocuk balesi, Çocuk Dünyası, Bremen Mızıkacıları, Müziğe Dokunmak gibi çocuk oyunlarından oluşuyor.

16 MUSTAFA D n A a L s 14 ben de burdayım

17 & k Dergimizin, ilçemizde yaşayan ünlülere ayırdığımız Ben de Burdayım köşesinde ilk konuğumuz, ünlü pop müzik sanatçısı Mustafa Sandal oldu. Kendisi, biliyorsunuz bu yılki Çayır Şenliği nde, şenlikten 1 ay önce piyasaya sürdüğü Organik adlı albümü peşinden, büyük katılımlı bir halk konseri vermişti. Aile hayatı ile de topluma örnek bir duruş sergileyen başarılı müzisyen ve son dönemlerde oyuncu Sandal ile, sanatının yanı sıra yaşam kültürü hakkında kısa bir söyleşi gerçekleştirdik. Bestecilik, söz yazarlığı ve aranjörlükle başladığı müzik hayatında aranjörlüğü bırakan sanatçı o alanı uzmanlarına bırakmayı tercih ettiğini söylüyor. Oyunculuğa ise 1 yıl ara vermeyi planladığını... Yaşadığı yerde sessizlik ve doğal zenginlik aradığını söyleyen Sandal, Beykoz u da tam bu nedenle seçmiş. Sandal a göre evlilik ise ego suz bir dengeleme işi...

18 Yaşadığınız şehir ve semtte başlıca ne gibi özellikler ararsınız? Sessizlik ve doğayla iç içe olması... Şu an tam da öyle bir yerde yaşıyorum. Doğanın tam ortasında adeta oksijen deposu olan bir yerdeyim ve çok da memnunum. Zaten Beykoz'un en önemli özelliği de bu. Tertemiz havası ve bol yeşilliği olan bir yer... Başarılı bir popüler müzik besteci, söz yazarı, aranjörü ve yorumcususunuz. Aranjörlüğü bıraktınız sanırım? Neden? Geçmişte bazı albümlerde aranjörlük yaptım ama o benim için bir süreçti. Hiçbir zaman hedefim ve amacım değildi. Ben üreten bir insanım. Söz yazarı, besteci ve yorumcu olarak kalmayı tercih ettim. Bence ülkemizde çok başarılı aranjörler var. O işi onlar yapmalı bence... Müzikte söz çok önemli bir unsurken popüler müzikte özensiz ürünlere çokça rastlanıyor. Şarkı sözü konusundaki düşünceleriniz neler? 16 Mustafa Sandal'ın Geleneksel Beykoz Çayır Festivali kapsamında 7 Temmuz'da gerçekleştirilen Düğün Şöleni'nde verdiği konser çok büyük bir katılıma sahne oldu Evet katılıyorum söz, müzikte çok önemli bir unsur. Ben şarkı sözlerinde samimiyeti yakalamaya özen gösteriyorum. Benim duygularımı ve ruhumu yansıtmasına dikkat ediyorum. Tekerleme diye tabir ettiğiniz duruma gelince, ben abartmadıkça ve makul ölçülerde o tip sözlerin de yazılmasına karşı değilim. Zaten iyi iş insanlara ulaşıyor, müzikseverler bir şarkıyı sevmişse onun üzerine laf söylemek anlamsız olur. Bay E ile başlayan oyunculuk kariyerinizde başarılı bir noktada olduğunuz konuşuluyor. Oyunculuğa bakış açınızı öğrenebilir miyiz? Gelecekte bu alanla ilgili planlarınız var mı? Oyunculuğu çok seviyorum. Birçok reklam filminde

19 oynadıktan sonra, Mahsun'la (Kırmızıgül) New York'ta Beş Minare filminde oynadık. Oyunculuğumla ilgili çok olumlu eleştiriler alıyorum ama benim öncelikli işim müzik. Önce müzisyenim. Oyunculuğa devam edeceğim ama 1 yıl bir şey yapmayacağım o konuda, sadece albümle ve konserlerimle ilgileneceğim. Evli ve 2 evlat sahibisiniz. Evlilik gibi bir birlikteliği sürdürmenin sırları neler? 4 yılda neler öğretti size evlilik ve babalık? Evlilik akıllı adamın işi. Dengeyi çok iyi ayarlamak lazım. İki taraf da gergin anlarda susacağı anı bilir ve nerede gaza basıp, nerede debriyaj fren yapacağını bilirse sorunlar pek büyümüyor. Çocuk sahibi olmak ise, dünyanın en güzel şeyi. Biz de her anne baba gibi normal bir şekilde çocuklarımızı büyütüyoruz. Fazla medya önüne çıkmayı tercih etmiyoruz. Bu bizim tercihimiz, başkalarının ne yaptığıyla pek ilgilenmiyorum. Çocuklarınızı yetiştirirken en çok özen gösterdiğiniz hususlar neler? Her ebeveyn gibi sağlıklı beslenmelerine dikkat ediyoruz. Tabi anneleri onlarla ilgili her türlü bakımı yapıyor. Onun dışında Yavuz daha çok küçük ama ağabeyi Yaman'ı spora teşvik ediyoruz. Kayak yapıyor, yürüme bandından inmiyor, sporla iç içe yaşıyor. Çünkü, spor ayrı bir disiplin. O disiplinle yaşamasını çok istiyoruz, o da ilgi duyduğu için sorun yaşamıyoruz. Kısaca Mustafa Sandal 11 Ocak 1970 te, İstanbul Beşiktaş ta doğdu. Profesyonel müzik yaşamına İstanbul Gelişim Stüdyosu nda; Onno Tunç, Selçuk Başar, Uğur Başar ve Garo Mafyan gibi ülkemizin en ileri gelen müzik adamlarının yanında başladı (1989). Büyük sanatçılara verdiği besteler, kendisini peşinden koşulan bir besteci ve söz yazarı konumuna getirdi yılında ilk albümü Suç Bende yi çıkardı. Evine bir stüdyo kurarak çalışmalarını daha hızlı ve çok yönlü olarak yapmaya başladı yılında ilk kez bir albümün müzik Bence ülkemizde çok başarılı aranjörler var. O işi onlar yapmalı... direktörlüğünü ve aranjörlüğünü üstlenerek Sibel Alaş ın Adam isimli prodüksiyonuna imza attı da Gölgede Aynı adlı ikinci albümünü hazırladı. Bir Anda adlı şarkısına aksiyon tarzında çektiği klip, ilk günden itibaren büyük dikkat çekti yılında, Londra ya yerleşip üniversite eğitimine kaldığı yerden American College of London da devam ederken yine Londra da İzel in Emanet adlı albümün müzik direktörlüğünü üstlendi de çıkardığı 3.albümden sonra Paris Sony Music le yaptığı anlaşma ile dünyaya açıldı de yeni stüdyosunu kurdu yılında, Almanya-Universal Music etiketiyle Aya Benzer 2003 (Moonlight) isimli bir single ve Seven isimli bir albüm ile Avrupalı müzikseverlerle buluştu te İsyankar isimli şarkısının single çalışması ile yurtdışındaki sevenleriyle buluştu da İsyankar adlı single çalışması ile Almanya da 150 bin tirajı geçerek Gold Record (Altın Plak) ödülünü kazandı. Mustafa Sandal, bu single ile Almanya resmi satış listelerinde en uzun süre kalan Türk sanatçısı ünvanını elinde bulunduruyor. Sandal ın Ekim 2012 itibarıyla diskografisinde single lar da dahil 14 albüm yer alıyor te Bay E ile ilk kez oyunculuk yapan Sandal ın, 2007 yılından itibaren çekilen Muhabbet Kart reklamlarında çok beğenilmesi onu 2010 yılının en çok izlenen filmi olan New York ta Beş Minare de başrole taşıdı. Star Tv de yayınlanan Kimsin Sen adlı yarışma programının sunuculuğunu yaptı yılında Dolunay Soysert ile TRT 1 de yayınlanan Başrolde Aşk adlı dizide başrolü paylaştı. Halihazırda devam eden O Ses Türkiye adlı yarışma programında jüri üyesi olarak yer alıyor.

20 Kendini Öteki yle Bilmek... Ey insanlar! Biz sizi bir erkek ve bir kadından yarattık. Birbirinizi tanıyasınız, anlayasınız, idrak edesiniz diye kavim ve kabilelere ayırdık. Ey insanlar! Biz sizi bir erkek ve bir kadından yarattık. Birbirinizi tanıyasınız, anlayasınız, idrak edesiniz diye kavim ve kabilelere ayırdık mealindeki Hucurat Suresi 13. Ayet-i Kerime, cinsiyet ve dil-millet ayrımının; birbirinin idrakine varma maksadına yönelik Rabb in bir hikmeti olduğunu beyan eder. ( Tanıma kelimesi; kendini, aynan olacak başkalarında, onlar sayesinde görme anlamını taşır ve en büyük ilim olarak nitelendirilen kendini bilme yle taçlandırır insanı.) Devamında; Allah katında en üstün olanınız, en takva sahibi olanınızdır diyerek de kabile, kan, dil bağının kimseyi kimseye üstün kılmadığını, üstünlüğün, hayata geçirilen inanç ta olduğunu açıkça ortaya koyar. 18biz den biri

21 Günümüzde liberal demokrasi, sosyal demokrasi olarak geldiğimiz noktadan tarihe bakıldığında tüm bu ulus-devlet oluşturma süreçlerine dehşet dolu gözlerle bakıyoruz. Azınlıklar, hele de onları dışarıda temsil edebilecek bir devlet varsa hem onların casusu muamelesi görüyor hem onlara karşı koz olarak kullanılıyor. Yeri geldiğinde ise sevilesi bir kültürel öge, kültürel mozayiğin bir parçası olarak, bir hoşgörü nişanesi gibi sunulabiliyor. Tarihte öteki ve ötekileştirme Ancak tarihe baktığımızda, klan, kabile gibi akrabalık bağına dayalı köyvari küçük topluluk biçimlerinin, şehirleşmeyle beraber şehir devletlerine dönüştüğü söylenebilir. Şehirlerdeki ekonomik güç, yakın farklı bölgelerden farklı din ve dilden insanları kendine çekip de güvenlik ihtiyacı da artınca bu kez hem ekonomik gücün sürdürülmesi hem güvenlik ihtiyacının giderilmesi gibi ortak çıkarlar bu farklı kimliklerin bir arada yaşadığı imparatorluklara evrilmiş. Gelir ve güvenlik ihtiyacı adil olarak paylaşılıp karşılandıkça da sürmüş bu yapılanmalar. Derken dünyanın örnek aldığı batı toplumları, yaşadıkları kolonileşme, sanayileşme, burjuva ve kapitalist sınıfların yükselişiyle devlet yapılanmalarını, tüm bu kazanım ve çıkarları korumak maksadıyla tek dil, tek din, tek millete indirgeyerek, hatta yoktan millet var ederek, ulus devlet denen bir sürece girmiş. Dünyanın krizle çalkalandığı 1930 larda bu yapı, Frankenstein gibi kendi canavarını yaratarak faşist, nazist, farklı olanı yok etmeye yönelebilen bir devlet yapısına dönüşünce bunun yol açtığı 2.Dünya Savaşı nın sonrası, daha adil, eşit bir dünyaya yakın model olarak liberalizm, sosyalizm öne çıkmış. Günümüzde liberal demokrasi, sosyal demokrasi olarak geldiğimiz noktadan tarihe bakıldığında tüm bu ulus-devlet oluşturma süreçlerine dehşet dolu gözlerle bakıyoruz. Bu süreçte ötekileştirilen azınlıklarla ilgili kötücül, ahlaksız, aşağılayıcı mitler uyduruluyor, tarih saptırılıyor. Azınlıklar, hele de onları dışarıda temsil edebilecek bir devlet varsa hem onların casusu muamelesi görüyor hem onlara karşı koz olarak kullanılıyor. Yeri geldiğinde ise sevilesi bir kültürel öge, kültürel mozayiğin bir parçası olarak, bir hoşgörü nişanesi gibi sunulabiliyor. Osmanlı kültürü geçmiş ve var olan kültürlerin bir birleşimiydi Halbuki bazı azınlıklara bakıldığında şu anki evsahiplerinden önce o topraklarda yaşamış ve yaşamakta olan insanlar olduğunu gözlemleyebiliyorsunuz. Bu manada bizim ülkemiz için; Ermeni, Rum ve Süryaniler, Anadolu topraklarının Türkler den daha köklü sahipleri konumundalar örneğin. (Gerçi Türkler de dahil, günümüze adı kalmış tüm bu kültürlerin, bu toplulukların potasına karışmış ve

22 adını kaybetmiş kadim Anadolu uygarlıklarından ne kadar bağımsız olduğu da tartışmaya açık ama...) Hatta Osmanlı kültüründe yerleşikliğin, yerleşik kültürün temelleri biraz da bu, görece daha eski yerleşik kültürler sayesinde atılmış. Büyük Osmanlı medeniyeti bu kültürlerden faydalanmış kendini oluştururken. Göçebe, avcılık ve hayvancılıkla meşgul Türk kabileleri, çiftçiliği, balıkçılığı, mimariyi doğal olarak bu kültürlerden öğrenmiş. Bugün Türk Sanat Müziği diye adlandırdığımız Osmanlı Saray Müziği, Arap, Bizans, İran, Ermeni kültürlerinin Türk kültürüyle birleşiminden doğmuş, zengin saray mutfağı bu kültürlerin yanına zamanla fethedilen Balkan, Orta Avrupa, Orta Doğu kültürlerini de ekleyerek oluşmuş, yönetim biçimi bile Roma, kadim Yunan, Bizans, Arap, Pers deneyimlerinin üzerinde yükselmiş. Her insan aynı olsa da grup üyeleri birbirinin aynı değildir Diyeceğimiz odur ki, bizlere anlatılan çarpıtılmış tarihin bile inkar edemediği; geçmişimizin tüm bu farklı kültürlerin ortak bir bileşkesi oluşu gerçeği, Rabbimiz in bizleri farklı milletlere bölmüş olmasının hikmetinin bir başka tezahürü. Bize öteki diye sunulan ve aramızda kimliklerinin temel hususlarını gizleyerek, fark ettirmeden sessiz sedasız yaşamak durumunda kalan bu insanlar da tıpkı bizler gibi yaşamın kaçılması imkansız zıt kardeşleri olan; doğru-yanlış, iyi-kötü, güzel-çirkin, bol-kıt, aşk-nefret, inanç/ilke-çıkar, vb ikilemlerin arasında eylemsel ve duygusal gel-gitli bir hayat yaşıyor, tercihler yapıyor, yaptıklarını sanıyor, ya da kaderin rüzgarında savruluyorlar. Her insan benzer koşullarda benzer tepkiler verse, benzer tavırlar sergilese de hiçbir toplum ya da hiçbir birey hatta hiçbir varlık homojen ya da tek likten müteşekkil değildir ki zaten deyip kısa keselim bu konuyu dilerseniz ve bu ilk sayımızın BİZDEN BİRİ bölümü konuklarına kulak verelim. Hem onların farklı hem aynı yanlarını keşfedelim hep beraber... Bize öteki diye sunulan ve aramızda kimliklerinin temel hususlarını gizleyerek, fark ettirmeden sessiz sedasız yaşamak durumunda kalan bu insanlar da tıpkı bizler gibi yaşamın kaçılması imkansız zıt kardeşleri olan; doğru-yanlış, iyi-kötü, güzelçirkin, bol-kıt, aşk-nefret, inanç/ilke-çıkar, vb ikilemlerin arasında eylemsel ve duygusal gel-gitli bir hayat yaşıyor, tercihler yapıyor, yaptıklarını sanıyor, ya da kaderin rüzgarında savruluyorlar. 20

23 İnancın Birleştirdiği Bir Aile Hermans Çiçekeker, Silva Değirmencoğlu, Antuanet Değirmencioğlu, Muhammed Bey le Kilise önünde bizi karşılarken... Beykoz merkezimizdeki Mehmet Yavuz Sokak, eski adıyla Ermeni Mahallesi, Surp Nigoğayos Kilisesi ne ev sahipliği yapıyor. 10 yıl kadar önce harabe halindeki mabed, hayırsever Hristiyan bir dindar olan, müteveffa Haçik Çiçekeker in önayak oluşu ve ilgili vakfın da desteğiyle onarılmış. Bay Haçik, 6 yıl önce vefat edince haliyle, kilisenin ve arazinin bakımı, sevgili eşi Hermans Çiçekeker, onun kendisi gibi dul eltisi ve aynı zamanda ablası olan Silva Değirmencioğlu ile, anneleri Antuanet Değirmencioğlu na kalmış. 2 kız 1 ana, kilisenin yakınındaki ahşap evlerinden sabahları, kahvaltılarını yapıp kiliseye geliyor, bir yandan yaz aylarında girilen yıllık bakım-onarımı takip ediyor, bir yandan bahçesiyle temizliğiyle uğraşıyorlar. Hermans Hanım ın Mali Müşavir olan oğlu da, arada bahçeyle ilgilenip -bütün erkek evlatlar gibi- en kısa yoldan işten kaytarmanın yolunu kolluyor haliyle. 3 farklı kişilik, tek rol: Evsahipliği Bir dönemler imamlık yapıp sonrasında öğretmenlikten emekli ve aynı zamanda Beykoz Belediyesi nde Danışman olan komşuları Muhammed Bey in aracılığıyla bulduğumuz aileyle, kilise arazisi içinde bir araya geliyoruz. Hermans Hanım, eski camilerimizdeki gibi kocaman, ağır bir kapıyı açarak bizi karşıladığında, böyle bir kapının bir mabede ne kadar yakıştığını fark ediyorum hayatımda ilk kez

24 (aslına bakarsanız yaşarken değil, o anı muhayyilemde canlandırıp yazarken fark ediyorum). Kapı iri cüssesiyle açılırken yarattığı cereyan, sizi, ayaklarınızı yerden keserek bir uçan halı eşliğinde, uhreviyatın yüceliğine doğru yolculuğa çıkarıyor adeta. Karşınızda, orta yaşın olgunluğu ve anne ağırlığıyla duran 3 farklı kişilikteki kadının, nasıl bir anda, tek ve biricik, müşfik, sevecen bir evsahibesine dönüştüğünü görmek ayna tutuyor insan olma hallerimizden; kişilik ve rol ayrımına. Kişilikler farklı da olsa roller herkesi bir anda aynı kişiye dönüştürebiliyor. Ancak herkes kendinden tadlar da ekliyor rolüne. Hermans Hanım, mantığı ağır basan ve hisleri güçlü, titiz, organize haliyle usta manevralarla sohbeti yönetiyor. Silva Hanım, daha sessiz, yer yer melankolik ve Ermeni hanımlar için söylendiği üzere mutfakta başarılı bir hanım. İş bölümünü de bu şekillendirmiş zaten. Buradaki evde mutfak işleri genellikle Silva Hanım a bakarken ortalığın düzenlenmesi, alış-veriş gibi konular Hermans Hanım ın. Bayan Antuanet ise şiir gibi, dans gibi ahenkli ve adeta ayakları yerden kesilmiş coşkun, çocuksu bir ruha sahip. Geçmişin tecrübesiyle yoğrulmuş Antuanet, işlerden mütekaitliğin verdiği iç huzuruyla ailenin dengesinin 3.sac ayağı. Silva Hanım ın çayları, kurabiyeler ve Antuanet Hanım ın bir önceki günden kalan doğumgünü pastası eşliğindeki sohbete, bahçedeki ceviz ağacı ile fıstık çamı gölgeleriyle katkı sunuyor. Onları tanıyarak başlıyoruz söze... Hey gidi günler ve Antuanet Anne Antuanet aslen Tokatlı bir ailenin İstanbul da doğmuş büyümüş iki kızından küçüğü. Diş Hekimi olan Babası, Kürtler le olan sorunlar yüzünden İstanbul a göçmüş. (Bir zamanlar Ermeni çeteleri ile başa çıkmak için Kürtler den oluşturulan Hamidiye Alayları nı hatırlıyorum. Çetelerin yanı sıra sıradan vatandaşlara da ne eziyetler edilmiş. Tüm bunlar bana son 30 yılımızı kabus gibi kaplayan terör sorununu hatırlatıyor ve onunla başa çıkmak 22 için kullanılan şiddet içerikli yöntemleri... Demek hiç ders almıyormuşuz, nisyan ile malülmüşüz demek...) Şişli de bugün Atatürk Müzesi olan binanın arka sokağında otururlarmış. Taksim deki Sainte Pulchérie Fransız Lisesi ni bitirmiş. Ünlü kemanistimiz Ayla Erduran ın da hocası olan müzik profesörü Karl Berger den keman dersleri almış. 2 sene önce merdivenden düşüp parmağındaki sinirler zarar gördüğünden artık çalamıyormuş. Ablası da piyano çalarmış. Gençlik dönemlerinde, bugünkü Tarabya,

25 Elgiz Sergi Alanı, Beybi Giz Plaza / Maslak Çocukluğunda, ava meraklı babası ile Maslak ta çiftliği olan Tokatlı Türk bir ahbaplarına giderlermiş. (Maslak ta domuz, bıldırcın vs avlanırmış yani bir zamanlar. Gözümün önünde bugünün Maslak ında gökdelenler arasında koşuşturan domuzlar canlanıyor da...) o zamanki Tokatlıyan Oteli nde balolar tertip edilir, dansa gidilirmiş. Çok seviyor dans etmeyi belli. Kızları da doğruluyor; Şimdi olsa yine gider diye. Çocukluğunda, ava meraklı babası ile Maslak ta çiftliği olan Tokatlı Türk bir ahbaplarına giderlermiş. (Maslak ta domuz, bıldırcın vs avlanırmış yani bir zamanlar. Gözümün önünde bugünün Maslak ında gökdelenler arasında koşuşturan domuzlar canlanıyor da... Bu arada bölgedeki Beybi Giz Plaza nın terasında Elgiz Müzesi tarafından oluşturulan Elgiz Sergi Alanı da görmeye değer.) Çiftlikte maymunlar hatırladığını söyleyen Antuanet, onların maskaralıklarıyla nasıl eğlendiklerini, erkek kardeşi ile uçurtma uçurduklarını anlatırken adeta o günlerdeki yaşına rücu ediyor. Beykoz çayırında 15 odalı köşkleri olan Nezahat, Nebahat Hanımlar ve Eşref Beyler i anlatırken, buruk bir sevinç kaplıyor yüzünü o kız çocuğunun aniden (Rasime, Nafiye, Narin vs Teyzeler i hatırlayınca bende de aynısı oluyor inanın) ve her kişi gibi çocukluğuna, eski zamanlara duyduğu özlemi dile getiriyor: Şimdi apartmanlarda komşuluk kalmadı. En fazla, yüzeysel bir merhaba... Herkes birbirine selam verirdi. Şimdi birine selam versen, neden verdin der gibi kızgın bir ifade beliriyor yüzlerde adeta. Antuanet in Neli adında bir kızı daha var bu arada. Eyi ki cennet vatanımızda kalmışız İskendurunlu, 8 dil bilen bir Makine Mühendisi ile evlenmiş Antuanet ve oraya taşınmış. Bir süre sonra oradan İstanbul Pangaltı na dönülmüş. Eşinin işi dolayısıyla bir ara çocukları da alıp Kenya ya gitme durumları oluşmuş, pasaport işlemleri sırasında Antuanet hastalanınca tehir edilmiş. Silva Hanım, pasaportları hala saklıyormuş. Sonrasında eşi de Kenya nın iklimine dayanamayıp geri dönmüş zaten. 3 ü birden sözün burasında haykırıyor; Eyi ki gitmemiş, cennet vatanımızda kalmışız! (Öyle ya,

26 Kendisi Ermenice kaligraflık yapan Silva nın eşi kuyumcu, Hermans ınki ise hırdavatçı imiş. Kayınvalide aslen Erzincanlı bir ailenin Beykoz Ermeni Mahallesi nde doğup büyümüş kızıymış. Kayınpeder de elmastraşlık yaparmış. bir kişi, bir varlık, bir yeri yurt edinmişse kovsalar da, dövseler de gidemez, ille vatanım demez mi?) 24 Silva ve Hermans ın çakışan kaderi Çocukluklarında gidip geldikleri Beykoz, iki kız kardeşin, evlendikler eşler dolayısıyla bugün, ikinci bir ikametgahı haline gelmiş. Saint Benoit dan mezun olduktan sonra Silva 1965 te nişanlanıp 3 yıl sonra evlenmiş. 2 sene sonra da kız kardeş Hermans, ablası Silva nın kayınbiraderiyle evlenmiş. Hayatları Saint Benoit dan sonra eltilikte çakışan kız kardeşler, eşlerin vefatıyla da bu kez, her yazı Beykoz da geçirme şeklinde bir hayatı birlikte yaşamaya başlamış. Kendisi Ermenice kaligraflık yapan Silva nın eşi kuyumcu, Hermans ınki ise hırdavatçı imiş. Kayınvalide aslen Erzincanlı bir ailenin Beykoz Ermeni Mahallesi nde doğup büyümüş kızıymış. Kayınpeder de elmastraşlık yaparmış. Uzunca bir süre, yazları Büyükdere de, kışları Feriköy de oturmuşlar. Oğlu işadamı, kızı ise ev hanımı. Muhasebeden emekli olan Hermans ın eşi hırdavatçı imiş. Balık tutmayı çok sevdikleri için yaz haftasonları sabahın dördünde, Büyükdere den Beykoz a gelip kayınpederlerde kalırlarmış. Ayrıca kilise günlerinde yine Beykoz a gelinirmiş. 10 sene önce eşi Haçik, anne-babasından sonra harabeye dönen kiliseyi tamir etmeye karar verince, bu işlerle ilgilenebilmek için Beykoz a gelmişler. Hermans, askere giderken; Ben burada yaşayamam diyen oğlunun, askerlik dönüşü hem şaşırdığını hem de buraya ısınmaya başladığını söylüyor. Şimdi ise özellikle bahçeyle ilgilenen oğlu, babası gibi balıkçılığa merak sarmış, kendi gibi balıkçılık meraklısı gruplarla balık avı turlarına çıkıyormuş. 6 yıl önce eşi vefat edince, ablası Silva ve annesi Antuanet de ona yardım etmeye başlamış. Böylece her yaz Silva ile Antuanet Feriköy, Hermans Kurtuluş tan kalkıp Beykoz a gelir ve kilise işleriyle ilgilenir olmuşlar. Yalancı dolma ve topik Bu sene tadilat bizi çok yordu, Çayır Festivali ne bile katılamadık diyor Hermans Hanım, biz Beykoz daki kültür-sanat faaliyetlerini takip edebiliyor musunuz? diye sorduğumuzda. Silva Hanım, özellikle festivalin sonlarına doğru yapılan yemek yarışmasına katılmayı düşünebileceklerini belirtince soruyoruz; en iddialı, özel yemeğiniz nedir? diye. Yalancı dolma dedikleri zeytinyağlı dolmadan bahsediyor, tarifini istiyoruz. Anlatıyor Silva: Soğan doğranıp tuzla ovulur. Nane, limon, şeker, karabiber, pirinç ve zeytinyağı eklenip karıştırılır.

27 makla yükümlüdür. Vaftiz anne-babaların çocukları birbirleriyle evlenemez. Kendi vaftiz annesi başka bir ailenin vaftiz annesi olduğunda o üçüncü ailenin çocuklarıyla da evlenemezler mesela. Hafif tombul ve kısa olacak şekilde üzüm yapraklarıyla sarılır. Etli dolmaları bunlardan da küçük yapıyolarmış. Bir de meşhur Ermeni mezesi topikten bahsediyor. Özellikle Antuanet çok güzel yaparmış. Tarifine göre; soğan doğranıp, içine tarçın, karanfil konup haşlanıyor. Bolca çam fıstığı, üzüm, kimyon, tuz konup limon sıkılıyor. Tahin eklenip kıvam alana kadar yoğuruluyor. Haşlanmış nohut püre haline getirilerek, üzerine zeytinyağı, biber ve tuz eklenip yoğuruluyor. Nemli bir tülbentin üzerine yayılıp hazırlanan iç üzerine konup bohça halinde kapatılıyor. Tülbent alınıp servis ediliyor. İbadetler, ayinler, yortular, törenler... Mutfaktan başlamışken ibadet, tören gibi adet ve uygulamalarını da öğrenelim istiyorum. Bebeklikten başlayarak konuşuyoruz. Hermans Hanım diyor ki; Ben Kilise Vakfı Başkanı Varujan Bey in sağdıç (vaftiz) annesiyim örneğin. Yani eşim onun sağdıcıydı. Allah bağışlasın bir oğlu olunca ben, onun vaftiz anneliğini yaptım. Vaftizde, 1 yaşından önce bebekler dua ve törenlerle bir suya batırılıp çıkarılır. Suya batırılan kişinin eski günahlı yaşamına öldüğü, pak ve aklanmış olarak doğduğuna inanırız. Vaftiz anne ya da baba, gerçek anne ya da babanın yarısı gibidir, çocuğun dini yön göstericisidir. Ayrıca gerçek anne ya da baba ölürse onlara bak- Yalancı Sarma Ayinlerin bir yerine gelindiğinde, kanı olarak sembolize edilen şaraba Hz.İsa nın nurunun indiğine inanılıyor. Gerçekten tövbe etmek isteyen ve, kendini buna layık hissedenler, ekmeği bu şaraba banarak yiyor ve ibadetler bu şekilde sonlandırılıyor. Yılda 4 ayin, 6 yortu Hz.İsa nın yaşamını, ölümünü ve dirilişini anmak, erdemlerini kutlamak üzere kilisenin belirlediği günlerde gerçekleştirilen ibadetler olarak tanımlayabileceğimiz ayinlerde de, yortularda da, evsahibelerimizin verdikleri bilgilere göre; rahip ya da papazın önderliğinde kiliselerde bir araya gelinip kadınlar ayrı, erkekler ayrı bölümlerde oturarak, dualar, ilahiler okuyorlar. Ayinlerin bir yerine gelindiğinde, kanı olarak sembolize edilen şaraba Hz.İsa nın nurunun indiğine inanılıyor. Gerçekten tövbe etmek isteyen ve, kendini buna layık hissedenler, ekmeği bu şaraba banarak yiyor ve ibadetler bu şekilde sonlandırılıyor. Bir yılda 4 ayin ve 6 yortu

28 Bölgede yerleşik sadece 3 aile kaldıkları için Pazar Ayinleri ise yapılamıyor. Kurban Ayini ni şöyle anlatıyorlar: Eskiden kuzular kesilirdi, şimdi kasaptan alıyor, sabahlara kadar hazırlık yapıp, pişiriyoruz. Ertesi gün buraya et, pilav, ayran ve ordövr tabağından oluşan sofralar kurulur; cemaat, fakir fukara, davet edilen komşular vs gelir. yapmaya karar verdik ancak kiliseler o dönemde dolu olduğundan Haziran ın 3 ünde yapabildik. Yemek verdik ama, kurban olmadı bu kez. Onun yerine, kiliseye yardım eden gelmiş geçmiş herkesin ruhuna bir ayin yaptık. Kasımın 27 sinde kilisenin İsim Günü Ayini yapılıyormuş. Paskalya ve orucunu da şöyle anlatıyorlar: Paskalya dan evvelki 40 gün bizim bir perhizimiz yapılıyor. Bölgede yerleşik sadece 3 aile kaldıkları için Pazar Ayinleri ise yapılamıyor. Bu yıla kadar ağustos un 1 ya da 2.haftasında yapılan Kurban Ayini ni şöyle anlatıyorlar: Eskiden kuzular kesilirdi, şimdi kasaptan alıyor, sabahlara kadar hazırlık yapıp, pişiriyoruz. Ertesi gün buraya et, pilav, ayran ve ordövr tabağından oluşan sofralar kurulur; cemaat, fakir fukara, davet edilen komşular vs gelir. Öncesinde Marmara Gazetesi ne davet ilanı veriyoruz. Bu sene geçmiş deneyimlerimizi de üstüste koyarak kadınlar olarak kafakafaya verip hem pek çok kişi tatile gidip cemaat kalmadığı ve aynı zamanda çok sıcak olduğu için Mayıs ayında 26 vardır ama aslında 5 e kadar oruç, 5 ten sonra perhizdir. Perhizde protein alınmaz. Ramazan gibi bereketli değildir. Paskalya da karnaval, şenlik yapılır, tatlılar yenir. Böylece burada yılda 4 ayin yapılır. Yortulara gelince; Hz.İsa nın nur olarak gözüktüğü gün namına, temmuzun 2.haftasında düzenlenen yortuda, ayin yapılmasının yanı sıra birbirine su atılıyor. 15 Ağustos ta Meryem Ana nın adına düzenlenen yortuda yine ayin yapılıyor ve o gün boyunca yaş üzüm yenmiyor. 14 Eylül e en yakın pazar günleri gerçekleştirilen Haç Yortusu, tarihi bir olayın anısına yapılıyor. Silva Hanım ın söylediğine göre bu yortu döneminde, mesela Balat Kilisesi n-

29 de hastalıkların iyileştirilmesi şeklinde mucizeler gerçekleşiyormuş. Son olarak 6 Ocak ta Noel kutlanıyor. Yortuların ertesi günü de ölüler anılarak mezarlık ziyaretine gidiliyormuş. Sıradan bir gün; kahve altı ve üstü... Son 3 aydır kilisenin mutfağı, duvarlarının onarımı ve bahçesinin düzenlenmesiyle uğraşan aile, sabahlara; ev yapımı reçeller, peynir ve haşlanmış yumurtalı kahvaltıyla başlıyor. Saat 11.00, Türk Kahvesi ve fal demek. Aslında diyor Hermans, ne faldan anlarız ne kahve severiz ama işte alışkanlık olmuş. En önce annem kapatır fincanını. Kahve ve faldan sonra, izdivaç ve haber programlarına meraklı, onları izler. Başbakanımız Erdoğan ı çok sever, onun olduğu haberleri, programları hiç kaçırmaz. Günün devamında Silva mutfakla ilgileniyor, Hermans ortalığın toparlanması ve alış-verişle. Sokakta kedi besliyorlar. Fırsat bulursak, sevdiğimiz bir etkinlik olursa takip ediyoruz. Örneğin geçen yıl bir TSM konseri olmuştu Melihat Gülses in. Muhteşemdi. Vakıf Başkanımız Varujan Bey de çok sever ve çok bilgilidir Sanat Müziği konusunda. Bu yıl tadilatlar bizi çok yorduğu için Çayır Festivali ndeki güzel konserleri takip edemedik ne yazık ki diyerek yazları Beykoz daki hayatlarını anlatmayı tamamlıyorlar. Kışın Kurtuluş ve Feriköy de özellikle 5 dul hanım arkadaşlarıyla buluşuyor, ev sohbetleri yapıyorlarmış. Geç saatlere kadar dışarıda olmayı sevmediklerinden dışarı çıktıklarında, mümkün olan en kısa sürede eve dönüyorlarmış. Dışarı çıkmak denince de Nişantaşı ndaki Cafe Zone u kast ediyorlar. Cumartesi akşamları buraya yemeğe gidiyorlar. Bayan Hermans, hepimizin anneleri gibi evladının bekarlığından yakınıp oğlunun artık yaşının geldiğini belirterek; helal süt emmiş birini bulup baş-göz etmek istiyorum deyince komşuları Muhammed Bey de tasvip ediyor. Bu muhabbet, kendimi mahallemde ya da akrabalarımın arasında ve konunun muhatabı gibi hissetiriyor ve sözü tamamlayıp, sıra bana gelmeden, teşekkür edip veda ediyorum. Ayrılmak da öyle zor geliyor ki... Antuanet, Hermans ve Silva, adet olduğu üzere, bizi kapıya kadar geçirdiler... Bayan Hermans, hepimizin anneleri gibi evladının bekarlığından yakınıp oğlunun artık yaşının geldiğini belirterek; helal süt emmiş birini bulup baş-göz etmek istiyorum deyince komşuları Muhammed Bey de tasvip ediyor. Bu muhabbet, kendimi mahallemde ya da akrabalarımın arasında ve konunun muhatabı gibi hissetiriyor ve sözü tamamlayıp, sıra bana gelmeden, teşekkür edip veda ediyorum. Ayrılmak da öyle zor geliyor ki...

30 Bir ab-ı hayat Kanlıca 28bekleriz...

31 Semt, yoğurdu kadar Mihrabad Korusu ve ayrıca yalıları ile ünlü. Osmanlı dönemlerinde tulumbacılarıyla nam salan Kanlıca nın önünde, Bülbül Deresi nin ağzındaki koy ise, özellikle de 19.YY da, bülbül dinlenen mehtap şenlikleri ile hatıralarda yer edinmiş. Yaz sıcağının bastırdığı son zamanlarda gittiğim Kanlıca da, hararetten gövdemi saran nem damlalarını dindirmek için daldım sokak aralarına, gölge, ruzigarlık alan bulur daldalanırım diye. Derken kendimi Osmanlı döneminden kalma 2-3 katlı ahşap evlerin dizi dizi sıralandığı bir sokakta buldum. Hacı Muhittin derler şol sokakta, birbirine gölge eder, destek çıkarcasına yaslanmış evlere bakarak yürürken ecdadın inşa ettirdiği ve şükür ki akmakta olan bir çeşmeye rastgeldim. İşin ecayibi şudur ki bölgede 100 m çaplık alan içinde 3 çeşme müşahede ettim. Neyse efendim, dindirip hararetimi rahmetle anıp ceddimi, bugünkülere de örnek olsun diye zikrettim bu hikayeyi Adı kanlı ya, suyu ab-ı hayat Kanlıca yı gezelim, öğrenelim isterseniz artık... Yoğurt denince akla Beykoz un günümüzde dahi müstesna semtlerinden biri olan Kanlıca, İstanbul Boğazı sahilinde, Emirgan ın karşısında, Anadoluhisarı ile Çubuklu arasında yer alıyor. Semt, yoğurdu kadar Mihrabad Korusu ve ayrıca yalıları ile ünlü. Osmanlı dönemlerinde tulumbacılarıyla nam salan Kanlıca nın önünde, Bülbül Deresi nin ağzındaki koy ise, özellikle de 19.YY da, bülbül dinlenen mehtap