Bu destek kimi zaman müminlerin içlerine indirilen güç, iç sükunet, cesaret, celadet

Transkript

1 Meleklere İman Eski Kültürlerde Melekler Yahudilikte Melekler Hıristiyanlıkta Melekler Gökteki Savaş Kur an da Meleklerin Özellikleri Melekler Allah ın Görevlileri Midir? Melekler Görülebilir Mi? Cebrail Azrail Mikail İsrafil Kiramen Katibin Koruyucu Melekler Diğer Melekler Kaynakça Meleklere İman

2 Meleklere İman Meleklere iman, özünde Allah ın bizi rahmetiyle her an ve her yerde kuşattığına imandır. Çünkü melekler ilahi emre hazır ilahi güçlerdir. Bu nedenle onlara Kur an da Allah ın orduları adı verilmiştir. Yine Kur an, Elbette Allah iman edenleri savunur buyurur. Allah mümin kullarını tıpkı Bedir de olduğu gibi melekleriyle savunur ve destekler.

3 Bu destek kimi zaman müminlerin içlerine indirilen güç, iç sükunet, cesaret, celadet (kahramanlık), sabır ve sebat; bazen de müminlerin düşmanlarının kalbine indirilen korku ve yılgınlık suretinde gerçekleşir (Kur an, Al-i İmran [3] ; Enfal [8] 9-12).

4 Eski Kültürlerde Melekler Melek ( الملك ) : Göndermek, haberci, elçi. Aggelos (Yun.), Angelus (Lat.), Ange (Fr.), Angel (İng.), Engel (Alm.), Mal akh (İbr.), Angiras (Sanskr.), Ferişteh (Fars.). Arkeolojik bulgulara göre melek kavramı binlerce yıl öncesine, antik Perslere kadar uzanır.

5 Yahudilikte Melekler Yahudi kutsal kitabında bilgi ve kudrette insandan daha üstün, bir olan Tanrı ya bağlı, bir kralın mahiyeti gibi O nun hizmetinde bulunan, mesajını insanlara iletme ve iradesini yerine getirmede elçilik görevi yapan varlıklardan bahsedilmektedir. Mihael (Mikail), Gabriel (Cebrail), Uriel ve Rafael (İsrafil) adlı dört büyük meleğe inandıkları gibi diğer meleklere de inanırlar (Ekrem Sarıkçıoğlu, Başlangıçtan Günümüze Dinler Tarihi, İstanbul 1983, 199; Osman Cilacı, Genel Hatlarıyla Dinler Tarihi, Konya 1994, 93).

6 Yahudilikte melekler yer içer (Tevrat, Tekvin, 19:3), dört kanatları, dört yüzleri, el ve ayakları vardır (Hezekiel, 1:6-12, 23-25). Tanrı nın oğullarıdır, dünyadaki kadınlarla evlenebilirler (Tekvin 6:2), bunlardan da devler olan Nefiller (Nephilim) doğar (Tekvin, 6:4). Metatron ise, Yahudi mitolojisinde yüksek dereceli bir melektir (Babil Talmudu nda üç yerde geçer).

7 Hıristiyanlıkta Melekler Melekler bütün varlıklarıyla Tanrı nın uşakları ve kullarıdır. Sürekli olarak göklerdeki Baba nın yüzünü seyreder (İncil, Matta 18:10), iyi ve kötü diye ikiye ayrılırlar (Matta, 25:41-42; 2. Petrus, 2:4; Vahiy, 12:7). Cennette Tanrı ya isyan etmeleri sonucu birçok melek (günaha) düşmüştür (Tevrat, Yeşaya 14:12; İncil, Luka, 10:18; 2. Petrus 2:4).

8 Hıristiyanlıkta baş melek (İng. Archangel, Alm. Erzengel), Mikail dir (İncil, Yahuda, 9). Cebrail, Allah ın buyruklarını, vahiylerini peygamberlere bildirir (Luka, 1:19). Aboddon denilen cehennem meleği ve tabiat olaylarını sevk ve idare eden melekler vardır (İncil, Vahiy, 7:1; 9:11).

9 Hıristiyanlığa göre gökte savaş çıktı. Mikail ve melekleri, ejderha ve onun meleklerine karşı savaştılar. Ejderha onları yenemedi. Şeytan ve iblis diye adlandırılan ve bütün dünyayı kandıran o büyük ejderha (yılan), melekleri ile birlikte yeryüzüne atıldılar (İncil, Vahiy 12/7-9). Gökteki Savaş

10 Kur an da Meleklerin Özellikleri Melekler, insanlardan önce yaratılan (Bakara [2] 30-34), çok hızlı varlıklardır (Mearic [70] 4). Bir kısmı gece gündüz, bıkıp usanmadan Allah a tesbih (Enbiya [21] 19-20) ve hamd eder (Bakara [2] 30). Yeme içme, cinsiyetleri yoktur (Hud [11] 69-70; Zariyat [51] 24-28; Saffat [37] 149; Zuhruf [43] 19; Necm [53] 27-28). Çoğalmaları yaratılma iledir.

11 Madem meleklerin cinsiyeti yok, o zaman biz niye kızlara Melek, erkeklere de İsrafil, Cebrail, Mikail gibi isimler veriyoruz?

12 Gaybı (gizli olanı) ve bilgisi sadece Allah a ait bulunan konuları bilemezler. Bilgileri, Allah ın öğrettikleri kadardır (Bakara [2] 31-33). Meleklerin çeşit ve sayılarını Allah tan başka kimse bilemez (Müddessir [74] 31). Kur an yerde ve gökte Allah ın ordularının bulunduğu belirtir (Fetih [48] 4). Akıllıdırlar, fakat irade ve nefisleri, isyan etme özellikleri yoktur (Kur an, Nahl [16] 50; Tahrim [66] 6)

13 Kur an da meleklerin çok kanatlı olduklarının ifade edilmesi, niteliğini kavrayamayacağımız mecazi bir anlatım olsa gerektir (Fatır [35] 1). Çünkü cenah ( ج ن اح ) kelimesi kanat anlamına geldiği gibi taraf, yan, el ve mecazi olarak kudret, kuvvet, himaye (Şuara [26] 215) manalarına da gelebilmektedir (Prof.Dr. Bekir Topaloğlu vd., İslam da İnanç Esasları, 234; Prof.Dr. M. Sait Özervarlı, Melek, 40-42); Mustafa İslamoğlu, İman Bilinci, 36). Dolayısıyla son derece süratli olan meleklerin kanatlarını, kuş kanadı şeklinde düşünmemek daha uygundur.

14 Bazıları, Benim şeyhim, Azrail'i geri gönderdi! şeklinde iddialarda bulunsa da bu iddia, şu ayetlere aykırıdır: Onlar, mutlak hükümranlık sahibi olarak tanıyıp bildikleri Rablerinden korkarlar ve kendilerine emredilen her şeyi yaparlar! (Nahl [16] 50). Melekler her işlerini Allah ın emri doğrultusunda yaparlar! (Enbiya [21] 27).

15 Yaşayan Tanrı, Yanlış Zamanda Öldü! Hinduların Yaşayan Tanrı olarak kabul ettiği, Hindistan ın en popüler ve nüfuzlu ruhani liderlerinden Sathya Sai Baba 85 yaşında hayatını kaybetti. 23 Kasım 1926 da doğan Sai Baba müritlerine, 2022 yılında 96 yaşında öleceğini açıklamıştı (Hürriyet Gzt., Yaşayan Tanrı öldü, 25 Nisan 2011).

16 Melekler Allah ın Görevlileri Midir? Allah, muhtaç olmadığı halde meleklere görev verir. Fakat melekler Allah a yardım değil, ibadet ederler. İnsanlar acizlikten dolayı görevli edinir. Allah ın ise hiçbir şekilde, hiç kimsenin yardımına ihtiyacı yoktur.

17 Allah, kâinatta hükmeden kudretinin icraatını (yapılan işleri) ilan etmek, onlar vasıtasıyla azametini bildirmek, şahit tutmak için de melekleri görevlendirir (Kur an, Al-i İmran [3] 18; Nisa [4] 166). Kur an ı kesinlikle biz indirdik; elbette onu yine biz koruyacağız. (Hicr [15] 9).

18 Melekler Görülebilir Mi? Bazı ayetlerde, meleklerin özel görevleri veya peygamberlerle diyalogları sırasında çeşitli maddi suretlere bürünüp (temessül) insanlarla konuştukları haber verilmektedir. Mesela Cebrail, peygamber olmadığı halde Hz. Meryem e insan suretinde görünür ve bir çocuğunun olacağını haber verir (Meryem [19] 17-19). Fakat melekler, kıyamette görülecektir (Kur an, Furkan [25] 22; Nebe [78] 38).

19 Cebrail Vahiy ve ilham meleğidir. Kur an da üç yerde Cibril ( جبريل ) şeklinde geçmektedir (Kur an, Bakara [2] 97; [66] Tahrim 4). Ayrıca er-ruh (Mearic [70] 4, Nebe [78] 38; Kadr [97] 4), Rasulü n-kerim (Tekvir [81] 19), Rasulü Rabbike (Meryem [19] 19), er-ruhu l-emin (Şuara [26] 193) ve Ruhu l-kuds (Bakara [2] 87, 253, Maide [5] 110, Nahl [16] 102) isimleri ile de anılmaktadır.

20 Azrail Nihayet birinize ölüm gelince elçilerimiz onun canını alırlar. (En am [6] 61). Eceli gelenlerin ruhunu alan meleğe ayetlerde genelde çoğul kalıbıyla yer verilmiş (Kur an, Nisa [4] 97; En am [6] 61, 93), bir yerde de Melekü l-mevt (ölüm meleği) (Secde [32] 11) şeklinde atıfta bulunulmuştur. Azrail ismi sadece bazı zayıf hadislerde geçmektedir (Prof.Dr. M. Sait Özervarlı, Melek, 40-42).

21 Mikail Kur an da Cebrail ile birlikte ismi geçen tek melek olan Mikail in (Kur an, Bakara [2] 98) hangi vazifeyi yerine getirdiği ile ilgili bilgi verilmez. Onun canlıların rızıkları, yağmurların yağması ve bitkilerin gelişmesi gibi işlerle ilgili olan görevleri rivayette yer almaktadır (Mahmûd Muhammed es-sübkî, el-menhelü l- Aźbü l-mevrûd, Kahire 1394/1974, V, 178; Lütfullah Cebeci, Mikail, 46).

22 İsrafil Kur an da kıyametin kopması ve ahiret hayatının başlaması sırasında sûra üflenme olayından (Kur an, Neml [27] 87; Zümer [39] 68) ve yeniden dirilişi haber veren bir çağrıcıdan (Kaf [50] 41; Kamer [54] 6) söz edildiği halde bu işle görevli meleğin adı anılmamış, söz konusu duyuruyu yapacak olan İsrafil in adı ancak hadislerde anılmıştır (Hadis, Müslim, Salatü l-müsafirin 200; M. Sait Özervarlı, Melek, 40-42).

23 Kiramen Katibin Her insanın önünde ve ardında onu takip eden ve yaptığı işleri Allah ın emri uyarınca bir bir kaydeden melekler vardır. (Kur an, Ra d [13] 11; Zuhruf [43] 80; Kaf [50] 17-18; İnfitar [82] 10-12; Tarık [86] 4). Yazıcı melekler, sürekli kayıt yapan güvenlik kameraları gibi düşünülebilir.

24 Diğer Melekler Bu meleklerin dışında Uluhiyet (ilahlık, tanrılık) makamına yakın, arşı taşıyan ve onun çevresinde bulunan meleklere Mukarrabin denilir (Kur an, Nisa [4] 172; Zümer [39] 75; Mü min [40] 7; Hakka [69] 17). Bunların görevleri sırf Allah a ibadet; O nu tesbih, tenzih (kusurdan uzak görmek) ve takdis etmektir (kutsal saymaktır).

25 Kabirde sorgulayan ve Münker-Nekir adlarıyla bilinen iki melekten Kur an da söz edilmez; tek bir rivayette geçmektedirler (Hadis, Tirmizi, Cenaiz 70 [1077]. Bu hadis, hasen-garibtir). Ahirette mü minleri selamlayarak karşılayacak cennet meleklerine (Kur an, Ra d [13] 23-24; Enbiya [21] 103; Zümer [39] 73), cehennemlikleri aşağılayıp korkutan ve 19 grup oldukları açıklanan görevlilere (Zümer [39] 71-72; Tahrim [66] 6; Müddessir [74] 30-31) genel olarak Hâzin adı verilmiştir.

26 Cehennem bekçilerini temsil eden melek bir ayette Mâlik (Zuhruf [43] 77), cennet meleği ise hadislerde Rıdvan (Hadis, Suyuti, el-haba ik fi ahbari l- Melaik, nşr. Ebu Hacer Muhammed Said bin Besyuni Zağlul, Beyrut 1405/1985, s. 67) ismiyle geçer. Cehennem görevlileri ayrıca Zebani olarak da adlandırılmıştır (Kur an, [96] Alak 18; Prof.Dr. M. Sait Özervarlı, Melek, 40-42). Cehennemde görevli melekler, herhangi bir suçtan dolayı değil, Allah ın takdiri sonucu orada görev yaparlar.

27 İnsanlardan olduğu gibi meleklerden de elçiler (Rasul) seçilmiştir (Hac [22] 75). Kadir gecesinde inip inananların oluşturduğu manevi barış ortamını paylaşırlar (Kadir [97] 4-5). Yine melekler insanlara dua edip destekler; müminler için Allah tan af dileyip istiğfar eder (Ahzab [33] 5-6, 43; Mü min [40] 7-9; Şura [42] 5; Necm [53] 26); mü minlere ve zor durumda kalanlara görünmeden destek verirler (Al-i İmran [3] ; Enfal [8] 9; Tevbe [9] 26, 40).

28 Koruyucu Melekler Her biri için onu önünden ve arkasından izleyen gözcüler vardır ki, kendisini Allah ın emrine bağlı olarak koruyup denetlerler. (Kur an, Ra d [13] 11; En am [6] 61). Bu melekler insanları bazı görünmez kazalardan veya olumsuz etkilerden korurlar. Yoksa bu manevi koruyucular her kötülüğe engel olsaydı, o zaman insanın sorumluluğu kalmazdı.

29 Kaynakça Ateş, Süleyman, İnsan ve İnsanüstü (Ruh, Melek, Cin, İnsan), 3. bsk., Yeni Ufuklar Neşr., İstanbul Ekim Cebeci, Lütfullah, Kur an-ı Kerim e Göre Melekler, İstişare Yay., Konya Cebeci, Lütfullah, Mikail, Diyanet İslam Ansiklopedisi, XXX, Erbaş, Ali, Melek, Diyanet İslam Ansiklopedisi, XXIX, İslamoğlu, Mustafa, İman Bilinci, 5. bsk., Düşün Yay., İstanbul Özbek, Durmuş, Bugünkü Semavi ve İlahi Kitaplarda Melekler ve Özellikleri, Selçuk Üniv. İlahiyat Fak. Derg., III, 1990, s Özervarlı, M. Sait, Melek, Diyanet İslam Ansiklopedisi, XXIX, Uyanık, Mevlüt, İslam da İnanç İlkeleri, Esin Yay., Ankara Topaloğlu, Bekir - Yavuz, Yusuf Şevki - Çelebi, İlyas, İslam da İnanç Esasları, Marmara Üniv. İlahiyat Fak. Vakfı Yay., İstanbul Ekim 2016