EUbuild EE Binalarda Enerji Verimliliği - Ülke Raporu ve Rehber Kitap -

Transkript

1 EUbuild EE Binalarda Enerji Verimliliği - Ülke Raporu ve Rehber Kitap - Kubilay BÜYÜKLÜ / Y. Mimar kubilay.buyuklu@saint-gobain.com 26 Ocak 2013-Ankara

2 SUNUM İÇERİĞİ İnşaat Malzemesi Sanayisi ve İMSAD Hakkında Binalarda Enerji Verimliliğinin Gerekliliği:İhtiyaç Analizi EUbuild EE Projesi Neden? Genel değerlendirme Türkiye de Binalarda Enerji Verimliliği ve Finansmanın Geliştirilmesi için bir Yol Haritası Avrupa Birliği ile Türkiye nin karşılaştırılması Yol haritası Sonuç ve Değerlendirme

3 TÜRK İNŞAAT MALZEMESİ SANAYİSİ GİRİŞİMCİ GELİŞEN SEKTÖR DÜNYADA HER BÖLGEDE AKTİF MERKEZİ KONUM DENEYİMLİ REKABETÇİ

4 TÜRK İNŞAAT MALZEMELERİ DÜNYA SIRALAMASINDA

5 İNŞAAT MALZEMESİ SANAYİCİLERİ DERNEĞİ

6 İMSAD IN KONFEDERATİF YAPISI 28 Sektör Derneği Üye İMSAD Mevcut Ağı ile 20,000 den Fazla Üreticiye/Bayiye Ulaşıyor. Lider Sanayici Üyeler İMSAD Üyeleri 1milyon 250 bin istihdam sağlıyor. İMSAD ve temsil ettiği sektör toplam nüfusun %7.5 ini ilgilendiriyor.

7 İMSAD ın VİZYONU YAPI MALZEMELERİ SEKTÖRÜNÜ BÜYÜTMEK KURALLARIN OLUŞTURULMASINI SAĞLAMAK UYGULAMASINA KATILMAK ÜRETİCİ FİRMALARA DEĞER KATMAK PAZARI BÜYÜTME POLİTİKAYI ETKİLEME SEKTÖREL ÇÖZÜM ve GELİŞİM BİLGİ ÜRETİMİ ALT YAPI GELİŞTİRME ETKİN İLETİŞİM Sürdürülebilir, verimli, rekabetçi, katma değeri yüksek ürünler üreten, ihracat hacmi yüksek yapı malzemesi sektörü için çalışmaktadır

8 ĠMSAD ĠNġAAT MALZEMESĠ SANAYĠCĠLERĠ DERNEĞĠ ĠNġAAT SEKTÖRÜNÜ BĠRARAYA GETĠREREK SEKTÖRÜN GELĠġĠMĠNĠ SAĞLAMAK AMACIYLA 1984 YILINDA KURULDU. İMSAD IN SEKTÖREL KAPSAMA ALANI: Çimento Hazır Beton Gazbeton Alüminyum Yalıtım Malzemeleri Yapı Kimyasalları Çatı Kaplamaları Demir & Çelik Pencere & Kapı Doğramaları Döşeme & Duvar Kaplamaları Cam Boya Prefabrikasyon İskele-Kalıp Isıtma & Soğutma, Aydınlatma Elemanları

9 TÜRK YAPI MALZEMELERİ KENTSEL DÖNÜŞÜM KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ ÜLKEMİZ MEVCUT YAPI STOĞUNUN KAYITİÇİ, GÜVENLİ HALE GETİRİLMESİ VE YENİ YAPILARIN DA GÜVENLİ İNŞASI İÇİN BÜYÜK FIRSAT SUNMAKTADIR. BU PROJE İLE ÇEVRE DOSTU VE AKILLI BİNALARA GEÇİŞ HIZLANABİLECEKTİR. TÜRK YAPI MALZEMELERİ BU DEĞİŞİME HAZIRDIR.

10 BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ Küresel İklim Değişikliği Sera Etkisine Neden Olan Gazların Fosil Yakıtların Yanmasıyla Oluşması Düşük Karbon Ekonomisine Yönelim Çözüm: Sürdürülebilir Kalkınma Çözüm: Binalarda Enerji Verimliliğinin Gelişimi

11 İMSAD AB DESTEKLİ PROJELER ĠnĢaat Malzemeleri Sektöründe AB ye Uyum ve ĠĢbirliği AB Mevzuatı Çerçevesinde Binalarda Enerji Verimliliğinin Finansmanı ve Hukuki Düzenlemeler ile Ġlgili Sektörlerarası ĠĢbirliği

12 Projenin künyesi: EUBUILD EE PROJESI: PROJE KÜNYESI Proje Adı: EUbuild EE - AB Mevzuatı Çerçevesinde Binalarda Enerji Verimliliğinin Finansmanı ve Hukuki Düzenlemeler ile İlgili Sektörlerarası İşbirliği Projesi Dönemi: Finansman: Avrupa Komisyonu Proje Lideri: Türkiye İMSAD, İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği Ortaklar: Arnavutluk AB Enerji Verimliliği Merkezi (EEC) Belçika Avrupa İnşaat Malzemesi Üreticileri Konseyi (CEPMC) Bosna ve Hersek Saraybosna Kantonu Ekonomi Odası (CESC) Makedonya Makedonya Enerji Verimliliği Merkezi (MACEF) Karadağ Karadağ İşveren Federasyonu (MEF) Sırbistan Belgrad Ticaret Odası (BCC) İştirakçi Ortaklar: Proje ortağı 7 ülke ile Norveç, Fransa, Avusturya dan 47 iştirakçi kurum

13 EUBUILD EE PROJESİ: NEDEN?.. Türkiye nin Genel Enerji Dengesi Üzerine Bir Karşılaştırma ( ) Kaynak: Türkiye nin Enerji Görünümü, 2012, MMO

14 EUBUILD EE PROJESİ: NEDEN?? Enerji Kaynaklarına Göre Tüketim (2010) Nihai Enerji Tüketiminin Sektörel Dağılımı (2010) Kaynak: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, arası dönemde yıllık toplam enerji tüketim artış oranı %3.81 iken konutlarda %3.49, hizmet sektöründe ise %7.44 olarak gerçekleşmiştir.

15 EUBUILD EE PROJESİ: NEDEN?? Enerji Kaynaklarına Göre Elektrik Tüketimi (2010) Sektörlere Göre Elektrik Tüketimi (2010) Kaynak: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, 2012 Bina sektörü toplam: % arası dönemde toplam elektrik enerjisi tüketim artış oranı %7-8 arasındadır. Kaynak: TEDAŞ, 2012

16 EUBUILD EE PROJESİ: NEDEN?? Sektörel Enerji Tasarruf Potansiyelleri Sektör Enerji Tasarruf Potansiyeli, % Elektrik Isı Genel Sanayi Demir-çelik Tekstil Kağıt Şeker Cam Seramik Kimya Gıda Çimento Bina Konut Ticari Kaynak: Enerji Verimliliği Strateji Belgesi, 2012

17 EUBUILD EE PROJESİ: NEDEN?? Türkiye de hızla gelişmekte olan bina sektörü; - yüksek oranda enerji ve elektrik enerjisi tüketim artışları - mevcut ve değerlendirilmeye açık enerji tasarruf potansiyelleri bazında enerji verimliliği uygulamaları için odak sektörlerin başında yer almaktadır. Enerji verimliliği uygulamalarının başarılı olabilmesi ve yaygınlaştırılabilmesi için kilit unsur FİNANSMAN dır.

18 EUBUILD EE PROJESİ: GENEL DEĞERLENDİRME EUbuild EE Projesi kapsamında: Ortak ülkelerin; genel göstergeler (nüfus, gayri safi yurt içi hâsıla (GSYİH), birincil enerji üretimi, nihai enerji tüketimi, enerji tasarruf potansiyelleri, karbon dioksit (CO2) salımları) enerji verimliliği ile ilgili yasal ve kurumsal düzenlemeleri, mevcut uygulanmakta olan enerji verimliliği önlemleri, uygulanan ve uygulanabilecek finansman yöntemleri, enerji verimliliği ile ilgili öngörüleri bazında karşılaştırmaları yapılmıştır. Avrupa Birliği nin binalarda enerji verimliliği ve finansmanı ile ilgili mevcut durumu CEPMC tarafından derlenmiştir.

19 EUBUILD EE PROJESİ: SWOT ANALİZİ Bir Değerlendirme Yöntemi

20 EUBUILD EE PROJESİ: GENEL DEĞERLENDİRME AVRUPA BİRLİĞİ: AB Enerji Verimliliği Yönetmeliği (4 Ekim 2012) : Her üye ülkede bina stoğu verilerinin yenilenmesi için stratejiler oluşturulması, Enerji firmalarının sanayi ve konutlara sağladıkları enerjinin yıllık %1.5 oranında azaltılması, Sıfır enerji düzeyi ne ulaşmak için, merkezi yönetime ait kamu binalarında maliyet etkin uygulamaların gerçekleştirilmesi, 2050 yılına kadar tüm üye ülkelerdeki binaların enerji verimli binalara dönüştürülmeleri için yol haritalarının, eylem planlarının hazırlanması (mevcut binaların iyileştirilmesi amaçlı ulusal enerji verimliliği fonunun oluşturulması ve teknik asistanlık gerekliliklerinin belirlenmesi, v.b.), Her üye ülkenin sağlanan teşviklerde, bina sahibi ve kiracılar arasında enerji verimliliği uygulamalarının gerçekleştirilmesi potansiyelini gözeterek farklılıklar oluşturmasıdır.

21 TÜRKİYE DE BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE FİNANSMANININ GELİŞTİRİLMESİ İÇİN YOL HARİTASI: Avrupa Birliği Karşılaştırmalı Hedefler: Avrupa Birliği (AB) Türkiye (TR) Enerji : EV nin %20 arttırılması Genel Hedef İklim : EV nin binalarda %40-50 arttırılması Sera gazı salımlarının %20 azaltılması Sera gazı salımlarının %90 azaltıması Enerji Yoğunluğunun %20 azaltılması Binalarda karbon salımlarının azaltılması 2050 yılında AB de binaların büyük bir bölümünün sıfır enerji tüketen ve sıfır CO 2 salımlı olması 2017 yılından itibaren, salım miktarları asgari değerlerin üzerinde olan binalara idari yaptırım uygulanması Diğer Hedefler Enerji pozitif binaların yerel/ ulusal bazlı yaygınlaştırılması Talep tarafında kamu-özel sektör ortaklıklarının EVD projeleri, üçüncü taraf finansmanı, v.b. finansman mekanizmaları ile desteklenmesi Kentsel dönüşümde, enerjinin de yönetilebildiği ve binaların yerel / ulusal şebekelere kolaylıkla bağlanabildiği akıllı şehirlerin oluşturulması enerji pozitif bina??? 2013 te ilgili yasal düzenlemelerin yapılması beklenmekte 2023 yılında belirli konutlar ile birlikte ticari ve hizmet binalarında, yürürlükteki standartları sağlayan ısı yalıtımı ve enerji verimli ısıtma sistemlerinin bulunması

22 TÜRKİYE DE BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE FİNANSMANININ GELİŞTİRİLMESİ İÇİN YOL HARİTASI: Avrupa Birliği ve Türkiye Potansiyel Problemler ve Kilit Çözüm Noktaları: Avrupa Birliği (AB) Türkiye (TR) Kamu finansmanlarının sınırlı olması. piyasaya istenilen yön verilememekte piyasadaki aktörler beklenilen uygulamaları gerçekleştirememekte Potansiyel Problemler ve Kilit Çözüm Noktaları Yapılan uygulamalarda enerji verimliliği ve sera gazı salımlarının ana kriterler arasında yer almaması. kamunun bu konulardaki zorunlu/gönüllü uygulamalarda teşvik/ceza sistemini yaygın olarak uygulayamaması başarılı örnek uygulamaların gerçekleştirilememesi Verimli ve yenilenebilir enerji teknolojilerinin yatırım maliyetlerinin yüksek olması bu teknolojilerin kullanımlarının bireysel binalar ve yerel / bölgesel uygulamalarda yaygınlaştırılamaması

23 TÜRKİYE DE BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE FİNANSMANININ GELİŞTİRİLMESİ İÇİN YOL HARİTASI: Çözüm Anahtarı: Verimli ve yenilenebilir enerji teknolojilerinin, inşaat malzemesi, cihaz ve enerji tüketim sistemlerinin istenilen kalitede, maliyette ve zamanında piyasaya girmesi!!

24 TÜRKİYE DE BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE FİNANSMANININ GELİŞTİRİLMESİ İÇİN YOL HARİTASI: Yol Haritası 1 Ülke genelinde ve uluslararası alanda binalar ve enerji sektörü terminolojilerinin uyumunun sağlanması Bina stoğu verilerinin güvenilir olarak oluşturulması için işlevsel bir izleme/doğrulama sisteminin kurulması Hükümet destekli verimlilik arttırıcı proje ve gönüllü anlaşma desteklerinin binalar için de tanımlanması Verilen kredilerin geniş tabanlı kullanılabilmeleri için, başta düşük faiz ve uzun dönemli olmak üzere özel durumlarının tanımlanması ve çıktılarının izlenmesi Ülkede ticari sektörde faaliyet gösteren Eximbank gibi, enerji verimliliği finansmanının geliştirilmesinden sorumlu bir çatı finans kurumunun oluşturulması

25 TÜRKİYE DE BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE FİNANSMANININ GELİŞTİRİLMESİ İÇİN YOL HARİTASI: Yol Haritası 2 Orta (2030) ve uzun dönemler (2050) için zorunlu enerji verimliliği hedefleri ile birlikte farklı stratejileri de içeren alternatif senaryo analizlerinin ve projeksiyon çalışmalarının gerçekleştirilmesi, Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı nın pratik uygulamalara yönelik olarak destek / ceza mekanizmaları içerecek şekilde hazırlanması, 2008 yılında hazırlanan ve 2009 da yürürlüğe giren Binalarda Enerji Performans Yönetmeliği nin ve özellikle performans hesaplama yönteminin, uygulamada gözlemlenen sorunları giderecek şekilde yenilenmesi, Enerji verimliliğinin başta ekonomi, afet yönetimi, kentsel dönüşüm ve çevre stratejileri olmak üzere ilgili tüm politikalarla entegrasyonunun sağlanması,

26 TÜRKİYE DE BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE FİNANSMANININ GELİŞTİRİLMESİ İÇİN YOL HARİTASI: Yol Haritası - 3 Enerji Verimliliği Danışmanlık (EVD) Şirketi olma şartlarının, proje bazlı uygulamaların arttırılması amacıyla yeniden düzenlenmesinin yanısıra, garanti edilen enerji tasarruf potansiyellerinin sağlanması için enerji performans sözleşme uygulamalarının kamu-özel sektör projeleri başta olmak üzere yaygınlaştırılması, Yenilenebilir enerji uygulamalarının teşviki için alım garantisi ve gönüllü salım ticareti uygulamalarının etkinliklerinin arttırılması ve enerji verimliliği stratejileri ile sinerji etkisinin yaratılması, Gelişime açık tüm öneriler / önlemler / finans yöntemleri ile ilgili uluslararası ortaklıkların geliştirilmesi (hibeler...), Türkiye de ilgili tüm önerilerin / stratejilerin / uygulamaların geliştirilmesi, düzenli olarak izlenmesi, doğrulanması ve yaygınlaştırılması için Ajans yapısının oluşturulması. Kurum ARNAVUTLUK BOSNA HERSEK MAKEDONYA KARADAĞ SIRBİSTAN TÜRKİYE Ajans Kamu Yok Makedonya Enerji Ajansı; Enerji Denetim Komisyonu Enerji Denetim Ajansı (EV ile ilgili değil) Sırbistan EV Ajansı (SEEA) - Kamu Sırbistan Enerji Ajansı (SEA) Yok

27 ÖNERİLER / ÖNLEMLER / STRATEJİLER / EYLEMLER ÜZERİNE SONUÇ VE DEĞERLENDİRME Aklımız gözlerimizdir! - Geçmiş deneyimler - Günümüz koşulları - Gelecek öngörüleri... Değişimin hızı sürekli değişmektedir! Bina sektörü enerji verimliliği piyasasının ihtiyaçları doğrultusunda ve belirli dönemlerde yeniden değerlendirmeler ve gerekli düzenlemeler yapılmalıdır...

28 İlginize teşekkürler