- 2 - Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi: , No: 99/12746

Transkript

1

2 TEKEL DIŞI BIRAKILAN PATLAYICI MADDELERLE AV MALZEMESİ VE BENZERLERİNİN ÜRETİMİ, İTHALİ, TAŞINMASI, SAKLANMASI, DEPOLANMASI, SATIŞI, KULLANILMASI, YOK EDİLMESİ, DENETLENMESİ USUL VE ESASLARINA İLİŞKİN TÜZÜK (87/12028) 14 Mayıs 1999 tarih ve sayılı, 23 Mayıs 2001 tarih ve sayılı ve 12 Kasım 2004 tarih ve sayılı Resmi Gazetelerde yayınlanan değişikliklerle Ocak 2009 ANKARA - 1 -

3 Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi: , No: 87/12028 Dayandığı Kanunun Tarihi: , No: 6551 Yayımlandığı R.Gazetenin Tarihi: , No: Yayımlandığı Düsturun Tertibi: 5, Cildi: 27, S Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi: , No: 99/12746 Dayandığı Kanunun Tarihi: , No: 6551 Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi: , No: Yayımlandığı Düsturun Tertibi : Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi: ,No:2001/2443 Dayandığı Kanunun Tarihi: , No: 6551 Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi: , No: Yayımlandığı Düsturun Tertibi : Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi: /7336 Dayandığı Kanunun Tarihi: , No: 6551 Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi: Yayımlandığı Düsturun Tertibi : Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi: , No:2004/8057 Dayandığı Kanunun Tarihi: , No: 6551 Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi: , No:25641 Yayımlandığı Düsturun Tertibi :

4 BİRİNCİ KISIM Genel Esaslar N DOLU Kapsam Madde 1 - Av ve taş barutlarının, lağım patlatmakta kullanılan patlayıcı maddelerin ve bunların fitil, kapsül, ateşleme aletleriyle malzemelerinin, nişan, tüfek ve tabanca fişeklerinin, şenlik fişeklerinin, havai fişeklerin, maytapların ve benzerlerinin, dolu veya boş av fişekleriyle bunların hazırlanmasında kullanılan, tapa, kapsül gibi av malzemesinin, av saçmasının ve av kurşunlarının, potas güherçilesinin, üretilmesi için işyeri kurulması ve işletilmesi, üretilen maddelerin ambalajlanması, taşınması, saklanması, depolanması, ithali, satışı, kullanılması, yok edilmesi, denetimi, yivsiz av tüfeklerinin, hava ve gaz basıncı ile çalışan ateşsiz nişan tüfek ve tabancalarının ve bunların parçalarının ithali ve alınacak güvenlik önlemlerine ilişkin usul ve esaslar bu Tüzükte gösterilmiştir. Deyimler Madde 2 - Bu Tüzükte; A - Patlayıcı maddeler, şiddetli bir kimyasal reaksiyonla parçalanarak, ani yüksek sıcaklıkla birlikte büyük hacimlerde gaz haline dönüşebilen maddelerden olan; 1 - Dumansız av barutu, kara av barutu, taş barutu, 2 - (Değişik: 4/5/ /12746 K.) Dinamitler ve emülsiyon patlayıcılar. 3 - (Değişik: 4/5/ /12746 K.) Patlayıcı madde olarak kullanılan: içeriğinde % 34.5 (yüzde otuz dört nokta beş) ve üzeri nitrojen (azot) ve % 02 (binde iki) ve daha fazla karbon içeren anfo (hazır amonyum nitrat ve fuel-oil karışımları). % 02 (binde iki) ve daha fazla karbon içeren potas güherçilesi (potasyom nitrat) ve % 2 (binde iki) ve daha fazla karbon içeren sodyum nitrat. 4 - Ateşleme fitilleri, 5 - Dinamit kapsülleri, 6 - Her türlü av kapsülleri, 7 - (Değişik: 4/5/ /12746 K.) Sağırlaştırılmış (plastifiye edilmiş) olanlar dışında % 12.6 (yüzde oniki nokta altı) ve daha fazla azot içeren ve % 25 (yüzde yirmi beş) den az oranda su veya alkolle ıslatılmış olan her türlü nitroselülozlar, 8 - Nitrogliserin, 9 - Her türlü piroteknik mamüller, sayılı Türkiye`de Harp Silah ve Mühimmatı Yapan Hususi Sanayi Müesseselerinin Kontrolü Hakkında Kanun kapsamında bulunan ve harp silah ve mühimmatı olarak kullanılabilecek olanlar dışında kalan bütün patlayıcı maddeler, B - Piroteknik mamüller, - 3-

5 1 - El maytabı ve çanak maytabı gibi her türlü maytaplar, 2 - Şenlik, işaret, aydınlatma fişekleriyle veri işaret fişekleri, havai fişekler, patlaklı ve yıldızlı roketler ve demiryollarında uyarı amacıyla kullanılan kestane fişekleri gibi her türlü fişekler ve roketler, 3 - Sinyal, gök yıldızlı ve kestaneli bombalar, renkli ve renksiz duman ve sis bombaları ile hakem bombası ve yer topları gibi her türlü piroteknik bombalar, 4 - Ateş çemberi, rozet güneşi, kayaş güneşi gibi her türlü döner mamüller, 5 - Altın veya gümüş yağmuru, romen kandili, serpantin, mızrak, çin ateşi gibi diğer şenlik malzemeleri, 6 - Oyun ve eğlence aracı olan; a - İçinde taneli karabarut bulunan kurbağa ve böcek şeklindeki eğlence malzemesi, b - Adi fırfır maytapları, çiçek yağmuru saçan maytaplar, ispanyol maytapları, şenlik mumları gibi klorat ve fosfor karışımıyla üretilen patlayıcı oyuncak malzemeleri, c - Şerit halindeki kağıt kapsüller, oyuncak tabanca mantarları, mukavva kapsülleri, C - Av malzemesi, her türlü dolu ve boş av fişekleri, saçma ve kurşunlar, bunların hazırlanmasında kullanılan her türlü av kapsülleri ve parçaları, D - Nişan tüfek ve tabanca mermileri, hava ve gaz basıncıyla çalışan ateşsiz, namluları yivli veya yivsiz olan Türk standartlarına ya da uluslararası standartlara uygun nişan tüfek ve tabancalarına ait mermiler, E - İşyerleri, bu Tüzük kapsamına giren maddelerin üretildiği ve işlendiği yerler, anlamında kullanılmıştır. Patlayıcı maddelerin sınıflandırılması Madde 3 - Bu Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddeler aşağıdaki biçimde sınıflandırılır. A - Duyarlılıkları bakımından: 1 - Güvenlikli patlayıcı maddeler; ısıya, sürtünmeye ve darbeye karşı çok duyarlı olmayan av kapsülleri, saniyeli fitiller gibi maddeler, 2 - (Değişik: 4/5/ /12746 K.) Güvenliksiz patlayıcı maddeler: ısıya, sürtünmeye ve darbeye karşı çok duyarlı olan nitrogliserin, sağırlaştırılmış (plastifiye edilmiş) olanlar dışında kalan % 12.6 (yüzde oniki nokta altı) ve daha fazla azot içeren ve % 25 (yüzde yirmi beş) den az oranda su veya alkolle ıslatılmış olan nitroselüloz, trinitrotoluen ve dinamit gibi maddeler. B - Uygulama alanları bakımından: 1 - İtici ve balistik etkisi olan patlayıcı maddeler; kara av barutu, dumansız av barutu gibi maddeler, - 4 -

6 2 - Tahrip gücü olan patlayıcı maddeler; a - Ön patlayıcılar (inisiyal patlayıcılar), asıl patlayıcıları patlatmada kullanılan kurşun azotür kurşun trizinat, kurşun pikrat, tetrasen ve civa fülminat gibi maddeler, b - (Değişik: 4/5/ /12746 K.) Asıl patlayıcılar; trinitrotoluen, tetril, dinamit, nitrogliserin, sağırlaştırılmış (plastifiye edilmiş) olanlar dışında kalan % 12.6 (yüzde on iki nokta altı ) ve daha fazla azot içeren ve % 25 (yüzde yirmi beş) den az oranda su veya alkolle ıslatılmış olan nitroselüloz gibi maddeler. 3 - Piroteknik mamüller; maytaplar, roketler, şenlik, işaret ve aydınlatma fişekleri, şenlik bombaları, döner mamüller gibi maddeler. İKİNCİ KISIM İşyerlerinin Kuruluş ve İşletilmeleri BİRİNCİ BÖLÜM İşyerlerinin Kuruluşu İşyeri kurmada ön izin Madde 4 - (Değişik birinci fıkra: 14/5/ /2443 K.) Bu Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddelerin üretimi ve işlenmesi için işyeri kurmak isteyenler, üretecekleri patlayıcı maddelerin cins ve özellikleri ile işletmenin kapasitesi ve nerede kurulacağına ilişkin bilgileri içeren bir dilekçeyle İçişleri Bakanlığından ön izin belgesi almak üzere iş yerinin kurulacağı il valiliğine başvururlar. Girişimci gerçek kişi ise nüfus cüzdanının onaylı örneğinin, tüzelkişi ise temsile yetkili olanların nüfus cüzdanlarının onaylı örneğinin başvuru dilekçesine eklenmesi gerekir. Başvurunun yapıldığı valilik, dilekçe ve eki belgeleri inceleyerek görüşü ile birlikte İçişleri Bakanlığına gönderir. İçişleri Bakanlığınca, ön izin belgesi isteyenin genel güvenlik bakımından durumunun uygun olduğunun belirlenmesinden ve kuruluş yeri bakımından Genelkurmay Başkanlığının görüşünün alınmasından sonra, ilgiliye ön izin belgesi verilir. Kuruluş izni için gerekli belgeler Madde 5 - Patlayıcı madde üretmek ve işlemek üzere işyeri kurmak isteyenler aşağıda yazılı belgeleri sağlamak zorundadırlar: A - İşyerinin kurulacağı yerin 1/1000 veya 1/2000 ölçekli hâlihazır haritası üzerine çizilmiş ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca onanmış dört nüsha mevzi imar planı, B - İşyerinin kurulacağı yerin yüzölçümü ve sınırlarını gösteren, il bayındırlık ve iskan müdürlüğünce onanmış 1/500 ölçekli dört nüsha vaziyet planı, C - 1/50 Ölçekli ve il bayındırlık ve iskan müdürlüğünce onanmış inşaat projesi, D - İşyeri alanını sınırlayan, çevre duvarı veya en az iki metre yüksekliğindeki sağlam direklere bağlı sık tel örgüyü, sütre ve taş duvarları, denetime tabi ana giriş kapısı ile gerekli diğer kapıları gösterir vaziyet planı ve detay resimleri, E - (Değişik: 4/5/ /12746 K.) 3194 sayılı İmar Kanununun 21 inci maddesi hükümlerine göre alınmış yapı ruhsatı, - 5 -

7 F - İşyerinin Ek: 1 sayılı çizelgede belirlenen güvenlik uzaklıklarını gösteren krokisi, G - (Değişik:14/5/ /2443 K.) Yapılacak yerüstü depolarında Ek-1 çizelgenin dip notunun (D) bendinde gösterilen uzaklıkların içinde kalan alanın, girişimcinin mülkiyetinde olduğunu veya kiralandığını ya da sahip veya zilyetlerinden muvafakat alındığını gösterir noter onaylı belge. H - Üretilecek patlayıcı maddelerin cins ve özelliklerini açıklayan belge, İ - İşyerinde üretilecek her madde için ayrı ayrı yıllık üretim kapasitesini belirten belge, K - İşyerindeki deneme ve yok etme yerlerini gösteren kroki, L - Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığından 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununa göre alınacak gayri sıhhi müessese belgesi, M - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bölge çalışma müdürlüğünden 1475 sayılı İş Kanununa ve İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğüne göre alınacak kurma izni, N - Sanayi ve Ticaret Bakanlığından alınacak imalat belgesi, O - (Değişik: 4/5/ /12746 K.) Çevre Bakanlığından alınacak iş yerinin çevreye olumsuz etkisi olmadığını belirten belge, P - (Ek: 4/5/ /12746 K.) İş yeri alanını sınırlayan tüm çevrenin harekete duyarlı sensörler ile çalışacak aydınlatma ve alarm sistemi ile birlikte ayrıca, kameralarla bir merkezden izlenecek şekilde düzenlenmiş donanımların kurulduğunu gösterir belge, Kuruluş izin belgesinin verilmesi Madde 6 - Patlayıcı madde üretmek ve işlemek üzere işyeri kurmak isteyenler, kuruluş izin belgesi almak için, bir dilekçeyle İçişleri Bakanlığına başvurmak zorundadırlar. Başvuru dilekçesine, ön izin belgesiyle 5 inci maddede yazılı belgelerin eklenmesi gerekir. Yapılan inceleme sonunda, işyerinin kurulması uygun görülürse, başvuru tarihinden başlayarak bir ay içinde kuruluş izin belgesi verilir. Kuruluş izin belgesi, iki yıl için geçerlidir. Kuruluş, zorlayıcı ya da kabul edilebilir nedenlerle gerçekleştirilmezse, bu süre İçişleri Bakanlığınca uzatılır. İşyerinin genişletilmesi, yeni tesisler eklenmesi, kapasite artırılması içinde yukarıda öngörülen usul ve esaslara göre yeniden izin belgesi alınması zorunludur

8 İKİNCİ BÖLÜM İşyerlerinin İşletilmesi Madde 7 - Kuruluş izin belgesi alınan işyerlerine işletme izni verilebilmesi için aşağıda yazılı belgelerle valiliğe başvurulur: A - İşyerinin, bu Tüzük hükümlerine uygun olarak yapıldığına ilişkin il bayındırlık ve iskan müdürlüğü raporu, B - Belediye veya valilikçe verilen yapı kullanma izni, C - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bölge müdürlüğünce verilmiş işletme belgesi, D - (Değişik: 4/5/ /12746 K.) Çevre Bakanlığından alınacak, iş yerinde arıtma tesis veya sistemleri kurulduğuna ve işletmeye elverişli olduğuna ilişkin belge, E - Yangın yönünden gerekli önlemlerin alındığına ilişkin itfaiye kuruluşu raporu, F - İşyerinin teknik sorumluluğunu yüklenecek kimya yüksek mühendisi, kimya mühendisi veya kimyagerin bu konuda vereceği noterlikçe onaylı kabul belgesi, G - İşyeri sahibince hazırlanan ve il sanayi ve ticaret müdürlüğünce onaylanmış işletme ve çalışma yönergesiyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bölge müdürlüğünce onaylanmış teknik güvenlik yönergesi. Dilekçe ve ekleri valilikçe, İçişleri Bakanlığına gönderilir. İşyerinin, plan ve projelerine ve bu Tüzük hükümlerine uygunluğu saptandığında İçişleri Bakanlığınca, işletme izin belgesi verilir. İşletme izin belgesi almak için başvuranın kuruluş izin belgesi sahibinden başka bir kişi olması halinde, ayrıca, durumunun genel güvenlik yönünden uygun görülmesi gerekir. İşletme izin belgesinin yenilenmesi Madde 8 - (Değişik: 4/5/ /12746 K.) Oyun ve eğlence aracı olan patlayıcı maddelerin üretimi için verilen işletme izin belgeleri üç yıl, bunların dışında kalanlara verilen işletme izin belgeleri beş yıl sürelidir. İşletme izinleri sürenin bitiminde yapılacak tahkikat sonucuna göre yenilenir. İşletme izni almış işletmeler, yılda en az bir kez, valilikçe oluşturulacak bir komisyon tarafından denetlenir. Denetleme sonunda Tüzük hükümlerine aykırılığın tesbit edilmesi halinde, Tüzüğün 129 uncu maddesi hükümlerine göre işlem yapılır

9 ÜÇÜNCÜ KISIM İşyerlerinin Kuruluş ve İşletilmelerine İlişkin Güvenlik Önlemleri BİRİNCİ BÖLÜM Binalar ve Tesisatta Alınacak Güvenlik Önlemleri Güvenlik uzaklıkları Madde 9 - Patlayıcı maddelerin üretildiği veya işlendiği her işyerinin kurulmasında Ek: 1 sayılı çizelgede gösterilen en az güvenlik uzaklıklarına uyulması zorunludur. Bu işyerlerinin çevresine,güvenlik uzaklıklarından geçen tel örgü veya taş duvar çekilir. Binalar ve tesisat Madde 10 - işyeri binaları tek katlı yapılır. Ancak teknolojinin gerektirdiği hallerde çok katlı da olabilir. Duvarlar yanmaz, tavanlar hafif ve yanmaz, tabanlar düz, yanmaz, sızdırmaz, çarpmayla kıvılcım çıkarmaz, yumuşak malzemeden, kolay temizlenir ve hafif eğimli, pencereler büyük parçalar halinde etrafa dağılmayacak ve zarar vermeyecek mika, telli cam gibi maddelerden yapılır. Üretimin özelliğine göre binaların tabanları, statik elektriği iletici özel asfalt veya içerisine demir oksit karıştırılmış betonla yapılır. Ayrıca, kapılara statik elektriğe karşı topraklanmış pirinç, bakır veya alüminyum levhalar konur. Binalardaki giriş ve çıkış kapıları, pencereler, pancurlar ve havalandırma menfezlerinin kapakları basınç karşısında dışarıya doğru açılacak, tehlike anında bina içinde bulunanların kolayca kaçabilmelerini sağlayacak biçimde yapılır. Binanın pencerelerinde parmaklık veya kafes bulunmaz. Birden çok bölümleri bulunan işyeri binalarında bölümlerden herbirinin, biri doğrundan doğruya dışarıya, diğeri ana koridora açılan en az iki kapısı bulunur. Güvenliksiz patlayıcı maddelerin bulunduğu yerlerin çevresi, yapılan işin özelliğine göre, tamamen veya kısmen ya da ayrı ayrı sütrelenir veya taş duvar çekilir. Duvar veya sütrenin taban kenarları binalardan en az bir buçuk metre uzaklıkta başlar. Toprak sütrelerin üstleri en az bir metre genişliğinde olur ve kenarlarının eğimleri doğal eğiminden çok olamaz. Sütreler bina çatısının en üst noktasından en az bir metre daha yüksek olur. Duvarların çimento harçlı olarak taştan yapılması halinde üst genişlik en az elli santimetre, betonarme olması halinde, en az on santimetre olur. Sütre giriş kapıları ve geçitler, çalışanları patlama basıncı ve alevden koruyacak biçimde yapılır. Makine ve tezgahlar Madde 11 - Üretimde kullanılan makine, tezgah, teçhizat ve bunlarla ilgili malzeme özenle seçilir. Makine ve tezgahların hareketli ve demir ve çelik malzemeden yapılmış bölümlerinin patlayıcı madde ve artıkları ile temasını önlemek için gerekli önlemler alınır

10 Bütün takım, cihaz, mastar ve kalıpların yapımında ve makine ve tezgahlara bağlanmasında gereken özen gösterilir. Kullanım ve bakımlarında sürtme, şok, darbe etkisiyle alev alma veya patlamalara karşı önlemler alınır. Kayış, kasnak, dişli gibi hareketli bölümlerin çalışanlara zarar vermemesi için bunlara koruyucu siperler yaptırılması zorunludur. Makine ve tezgahlar topraklanır, alet ve edavatta kıvılcım oluşmaması için önlemler alınır. Elektrik tesisatı Madde 12 - Motorlar, armatürler ve bütün elektrik tesisatı, kıvılcım, alev ve toz geçirmez, patlamaya dirençli, kapalı tipte olacaktır. Cihaz ve malzemelerin kullanılmasından önce, üretici ve satıcı kuruluşlardan bu cihaz ve malzemelerin gereken özelliklere sahip olduklarına ilişkin belgeler alınır, dosyalarında saklanır. Kapalı tipte olmayan motor ve şalterler binaların dışına konur. Mekanik bir etkinin bulunabileceği yerlerde zırhlı kablolar kullanılır veya kabloyu mekanik etkilere karşı korumak için gerekli önlemler alınır. Telekomünikasyon kabloları dahil, bütün yeraltı kabloları en az elli santimetre derinliğe yerleştirilir. Sigortalar daima tehlike bölgesi dışına konur, bu sağlanamazsa,kapalı tip kutular içerisine yerleştirilir. Bütün elektrik tesisatı, konuya ilişkin mevzuata uygun olarak yapılır. Isıtma tesisatı Madde 13 - Patlayıcı madde bulundurulan, üretilen veya işlenen yerlerde, bu maddeleri veya bunların buhar ve gazlarını tutuşturabilecek, kıvılcım veya alev çıkaran ısıtma sistemi kullanılmaz. Isıtma, sıcak su, ısıtılmış hava ya da alçak basınçlı buhar devreleriyle sağlanır. Isıtma merkezlerinin patlayıcı madde bulundurulan, üretilen ve işlenen yerlerden güvenlik uzaklıkları Ek: 1 sayılı çizelgede gösterilmiştir. Isıtma araçları işyerini çeşitli bölümlerinde yürütülen işin özelliğine ve bilimsel esaslara göre belirlenen sıcaklığı geçmeyecek biçimde otomatik termostatlarla donatılır. Isıtmada kullanılan radyoyatörlerin, sağlam, sızdırmaz, pürüzsüz ve düzgün olması gerekir. Havalandırma Madde 14 - Üretimde ortaya çıkan çeşitli patlayıcı, parlayıcı, tehlikeli ve zararlı maddelerin işyeri havasında, Bakanlar Kurulunun 27/11/1973 günlü ve 7/7551 sayılı kararıyla yürürlüğe konulan parlayıcı, patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzükle izin verilen en çok miktarları aşmasını önleyecek havalandırma tesisatı kurulması zorunludur. Bu amaçla kullanılacak aspiratörlerin motorları, kapalı tipte olacak veya motor ve diğer bölümleri işyeri binasının dışında bulundurulacaktır

11 Aspiratörlerin emme boruları yanmaz malzemeden, yeterli ölçüde olacaktır. Havalandırma tesisatında patlayıcı gaz karışımı oluşturacak ölü alanlar veya akışı zorlaştıracak keskin dönüşlü dirsekler olmayacak, tesisat kolaylıkla temizlenebilir ve onarılabilir nitelikte yapılacaktır. Paratoner Madde 15 - Patlayıcı madde bulundurulan, üretilen veya işlenen binalar, mevzuatın öngördüğü paratoner sistemiyle donatılacaktır. İKİNCİ BÖLÜM Patlayıcı Madde Üretimiyle İlgili Güvenlik Önlemleri Üretimle İlgili Güvenlik Önlemleri Madde 16 - Patlayıcı madde üretilen veya işlenen işyerinin bölümlerinde yalnızca o bölümde görevli işçiler bulunabilir. Dışardan kumandalı tezgahlarla çalışılması gereken bölümlere, tezgahların çalışması sırasında bu bölümde görevli olanlar dahil, kimsenin girmesine izin verilmez. İşçiler, görevlendirildikleri işten başka bir iş yapamazlar. Kendi bölümlerinden başka bir bölüme gerekmedikçe gidemezler. Görevlilerden başkasının bulunmaması gereken bir üretimin yapılması sırasında yabancı işçi, personel ve ziyaretçilerin girmeleri durumunda iş derhal durdurulur. Çalışma halindeki işyerlerinin civarında zorunluluk olmadıkça işçilerin bulundurulması yasaktır. İşçilerin çalışma sırasında dalgın ve sinirli bulunmalarına, yüksek sesle tartışmalarına, şakalaşmalarına ve sert hareketler yapmalarına engel olmak için gerekli önlemler alınır. İşyerinde çalışan işçilerin naylon, orlon, perlon gibi statik elektrik toplanmasına neden olacak giysilerle lastikli veya kıvılcım çıkaracak altı madeni çivili ayakkabılar giymeleri yasaktır. İşçilere işin özelliğine uygun gözlük, maske eldiven giysi, özel ayakkabı, çizme gibi koruyucu malzeme ve teçhizat verilir. Yapılan işin niteliğine göre işçi ile tezgah ve makine arasına koruyucu cam, mika, tahta, veya saç kalkan ya da perdeler yerleştirilir. Her giriş ve çıkışta kapılardaki madeni levhalara elle dokunularak vücuttaki statik elektriğin boşaltılması sağlanır. İşyerlerindeki çalışma masaları, makine, tezgah, alet ve edavat toz veya diğer yabancı maddelerden temizlenir, yerler sık sık yıkanır ve işyeri, sonraki vardiyaya güvenlik yönünden olumsuz etkileri giderilerek bırakılır. Kömür, yağ, herhangi bir patlayıcı ve parlayıcı madde ile bulaşmış kırpıntı, paçavra, üstüpü, pamuk veya kendiliğinden tutuşabilecek hiç bir madde işyeri içinde bulunduralamaz. Bu artıklar usulüne uygun biçimde yok edilir

12 Hammadde ve üretim artıkları veya üretim ve işleme sırasında dökülen, saçılan maddeler, özelliklerine uygun bir biçimde toplanarak plastik özel kovalarda ve gerektiğinde suyla ıslatılarak saklanır, bir uzmanın gözetim ve denetimi altında etkisiz hale getirilir. İşyerlerinde, işle ilgili olmayan malzeme ve yabancı eşya bulundurulamaz. Üretime giren hammadde ve tekrar işlenecek maddelerin saflıklarına gereken özen gösterilir. Patlayıcı maddelerle çalışılan işyerlerinde, ortamın nem ve sıcaklığı klimayla ayarlanır, sıcaklığın reaksiyon için gerekli sınırları aşmasına izin verilmez. Patlayıcı maddelerin güneş ışını almaması için gerekli önlemler alınır. Üretimde kullanılacak çözeltilerin hazırlanmasında titizlik gösterilmesi ve reaksiyon esnasında köpürme, sıçrama ve dökülme gibi durumlara meydan verilmemesi, süzme, kurutma, kırma, eleme ve presleme gibi işlemlerin bu konularda hazırlanmış olan çalışma ve işletme yönergesiyle teknik güvenlik yönergesi uyarınca yürütülmesi sağlanır. Nitrogliserinin Üretiminde Dikkat Edilecek Hususlar Madde 17 - Dinamit harmanlarına girecek nitrogliserin üretiminde gliserine enaz yüzde yirmi dietilen glikol veya bu maddenin sağladığı oranda donmayı geciktiren, teknik bakımdan elverişli diğer maddeler karıştırılarak Nitrogliserinin donma sıcaklığı düşürülür. Donar tip nitrogliserinli dinamit üretimi ve kullanılması için İçişleri Bakanlığından ayrıca izin alınması zorunludur. Oyun ve Eğlence Aracı Olan Patlayıcı Maddeler Madde 18 - Oyun ve eğlence aracı olan patlayıcı maddelerin üretiminde kullanılacak klorat ve fosfor karışımındaki fosfor miktarı yüzde on iki buçuk, klorat miktarı yüzde seksen yedi buçuk oranlarını geçemez. Tabanca mantarlarında, mantarın ortasına patlayıcı madde konmak için açılan çukurun içine kağıt yapıştırılır, sıvı veya pasta halindeki patlayıcı madde, mantar çatlak ve deliklerine sızmayacak biçimde bu çukura yerleştirilir, üstü kağıt yapıştırılarak kapatılır. Bir tabanca mantarında bulunan karışım miktarı dört ile altı miligram arasında olur ve her bin adetteki karışım miktarı altı gramı geçemez. Elle atılarak patlatılan, atom gibi,oyun ve eğlence aracı olan patlayıcı maddelerin bin adedi içindeki patlayıcı madde miktarı beş yüz miligramı, yüz adet kağıt kapsüldeki patlayıcı maddenin toplam ağırlığı yedi yüz elli miligramı geçemez. Yukarıdaki hükümlere uyulmadan üretildiği belirlenen patlayıcı maddeler, denetimi yapanın emriyle derhal yok edilir. Üretim yerlerinde, bir binadaki patlayıcı madde karışımının miktarı bir kilogramı geçmez. Üretim sırasında, bu maddelerin nem oranı hiçbir zaman yüzde on beşten aşağı olamaz

13 Üretilen yirmi adet tabanca mantarını içine alacak kutuların her on tanesi kurutma ve ambalaja gönderilmek üzere, derhal üretildiği yerden çıkarılır. Kutuların atölyede birikmesine izin verilmez. Kurutma odalarının rafları, yanmaz malzemeden yapılır, raflarla zemin su geçirmez hale getirilerek her iş günü sonunda, madde artığı kalmamak üzere ıslak bez veya süngerle silinerek temizlenir. Odalardaki kurutma, sıcak su veya sıcak hava akımıyla yapılır. Ayrıca, her iş gününün sonunda ambalajı tamamlanan yüz kutu tabanca mantarlarından herhangi bir kutu numune olarak alınır ve her üç günde bir,bu kutular, sarsıntı makinasında beş saat süreyle yöntemine uygun biçimde sarsıntı denemesine tabi tutulur.bu denemede patlayıcı maddeleri dökülen veya patlayan tabanca mantarlarının devir ve satışı yasaktır. Üretildiği işyerinden devir veya satışı yapılacak oyun ve eğlence aracı olan her çeşit patlayıcı maddenin, yönetmelikte gösterilen biçimde sarsıntı denemesinden geçirilmesi zorunludur. Bu denemelerin sonuçları, üretimin miktar ve muayene oranları, noterlikçe onaylı bir deftere yazılarak denetime hazır bulundurulur. Kutuların ve sandıkların üzerine büyük boyutta, "DİKKAT! İÇİNDE PATLAYICI MADDE VARDIR. TEHLİKELİDİR." sözcüklerinin yazılması zorunludur. Üretimde Taşıma Madde 19 - İşyeri içinde patlayıcı madde taşımalarında aşağıdaki hususlara uyulması zorunludur: A - Taşımalar, olanaklar ölçüsünde insan gücüyle ve gereğinden çok kişi kullanılmadan yapılır. Taşımanın yapılacağı zeminin kaygan olmaması, patlayıcı maddelerin, etrafa dökülüp saçılmaması, düşürülmemesi, taşıma sırasında sert hareketlerden kaçınılması için gerekli önlemler alınır. Art arda yapılan taşımalarda belli bir güvenlik uzaklığının bulunmasına dikkat edilir. B - Büyük miktarlardaki patlayıcı maddelerin taşınması için, eksozu kıvılcım çıkarmayan motorlu araçlar veya kapalı tip akülü araçlar kullanılır. C - Elle, el arabasıyla, römorkla ya da motorlu araçlarla yapılan bütün taşımalarda, taşıma hızı, taşınan patlayıcı madde miktarı, güvenliğin gerektirdiği sınırları geçemez, statik elektriğin boşalması için gerekli önlemler alınır. D - Taşıma sırasında patlayıcı madde ambalajları, tam bir güvenlik sağlayacak biçimde araca yerleştirilir, giriş ve çıkış yolları serbest tutulur. E - Taşımadan önce, taşınacak maddelerin özelliğine bağlı olarak, gerekirse patlayıcı madde nem bakımından şartlandırılır. F - Patlayıcı maddeler, özelliklerine göre fabrika içinde ancak kapalı veya örtülü özel kaplar veya borularla ve gereken önlemler alınarak taşınır

14 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Bina,Tesisat,Makine ve Tezgahların Bakım ve Onarımında Alınacak Güvenlik Önlemleri Bakım ve Onarımda Güvenlik Önlemleri Madde 20 - Patlayıcı maddelerle çalışılan işyerlerinde bakım ve onarıma başlamadan önce aşağıdaki güvenlik önlemleri alınır: A - Gereğine göre iş, kısmen veya tamamen durdurulur. B - İşyerinde bulunan bütün patlayıcı, parlayıcı, tehlikeli ve zararlı maddelerle bunların bileşimlerine giren diğer tehlikeli maddeler, onarım yerinden uzaklaştırılır. C - Onarılacak bölüm, patlayıcı, parlayıcı, tehlikeli ve zararlı madde artıklarından ve bulaşıklarından, usulüne uygun olarak, temizlenir ve yerler suyla yıkanır. D - Bakım ve onarım, yetkili amirin yazılı izniyle başlar, sorumlu bir teknik elemanın sürekli gözetiminde yapılır. E - Elektrik ve oksijen kaynağı gibi onarım cihazları, ancak, gerekli önlemler alınmak koşuluyla kullanılabilir. F - Onarım ve değişiklikler bina, tesisat, makine ve tezgahların ilk güvenlik durumunu bozmayacak veya azaltmayacak biçimde yapılır. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM İşletme Güvenliği ve Sorumluluğu Sorumlu Müdür Madde 21 - İşyerleri teknik bakımdan sorumlu bir müdür tarafından yönetilir. Sorumlu müdürün kimya yüksek mühendisi, kimya mühendisi veya kimyager olması zorunludur. Müdürün herhangi bir nedenle görev başında veya vardiyalarda bulunmaması halinde sorumluluğu yüklenebilecek bir kimya yüksek mühendisi veya kimya mühendisi veya kimyagerin işyerinde sürekli olarak bulundurulması sağlanır. İşletme Güvenliği Madde 22 - İşyerlerinde, ancak,18 yaşını tamamlayan ve bu işlerde çalışmalarında yerel güvenlik makamlarınca sakınca görülmeyen kişiler çalıştırılabilir. İşçilere, özellikle, karşılaşabilecekleri tehlikeler, yangın halinde alınması gereken önlemler, artıkların etkisiz hale getirilmesi, yükleme, boşaltma, taşıma ve işyerinin temizlenmesi gibi işler hakkında uygulamalı eğitim yaptırılarak yeterli bilgi ve deneyim kazandırılır. İşçiler, bu hususlarda yeterli bilgi ve deneyime sahip oldukları, işveren veya işyeri sorumlusu tarafından belirlendikten sonra çalıştırılırlar.işyerlerinin kapıları iş saatleri dışında kilitli bulundurulur; silahlı ve kontrol saatli koruma görevlileri tarafından günün yirmi dört saatinde gözetim altında tutulur

15 Kontrol saatleri, en az saatte bir basılacak biçimde ayarlanır ve kayıt kağıtları saklanır. Geniş bir alana yayılmış ve etrafı duvar, tel örgü veya tel kafesle çevrilmiş işyerlerinin sınırları, belirli yerlere amaca uygun biçimde yapılmış bekçi kulelerindeki projektörlerle aydınlatılır. İşyeri sorumlusunun izni alınmadan ve beraberinde nezaretçi bulunmadan hiçbir yabancı,fabrika veya imalathaneye veya bunların tesislerine giremez. İşyeri alanı içinde, sigara ve benzerlerinin içilmesi, kibrit, çakmak, ateş, kızgın veya akkor halinde cisimlerle parlayabilecek veya yangın meydana getirebilecek maddelerin taşınması, bulundurulması ve kullanılması yasaktır. Bu hususları sağlamak için giriş ve çıkış kapılarında gerekli denetimler yapılır, kolay ve iyi görünen yerlere uyarı levhaları konulur. İşçilerin sigara içebileceği ve ateşli maddelerle çalışılmasına izin verilen yerler ayrı bölümlerde bulunur. Kömür ocaklarında kullanılan patlayıcı maddelerin grizu ve kömür tozuna karşı güvenli olup olmadığını belirlemek için, bunların fiziksel ve kimyasal müayeneleri ile galeri testleri yaptırılır. Bu muayene ve testler, yurt içinde yaptırılamazsa yurtdışındaki bir laboratuvar veya deneme istasyonunda yaptırılır. Nitroselüloz, nitrogliserin, barut ve dinamitlerle diğer patlayıcı maddelere ait standart stabilite testleri, üretici fabrikalar tarafından yapılır ve bu testler, İçişleri Bakanlığınca gerek görüldükçe yetkili mercilere kontrol ettirilir. Yönerge ve Levhalar Madde 23 - Patlayıcı madde üretiminde uygulanan işlem ve süreçleri ve çalışma yöntemlerini açıklayan bir işletme ve çalışma yönergesiyle çalışma sırasında alınacak güvenlik önlemlerini gösteren bir teknik güvenlik yönergesi hazırlanarak özel dosyalarında saklanır. Bunların bir örneği uygun yerlere asılır. Yönergeler, işçilere okutturulur; okunup anlaşıldığına ilişkin belge düzenlenir ve dosyalarında saklanır. Çalışmaların bu yönergelere uygun yürütülmesi sağlanır. Bakanlar Kurulunun 30/4/1953 günlü ve 4/685 sayılı kararıyla yürürlüğe konulan Sabotajlara Karşı Korunma ve Sabotajları Önleme Hakkında Talimat hükümleri de ayrıca uygulanır. İşyerinin çeşitli bölümlerinde yapılmasına izin verilen işin ne olduğunu, bulundurulabilecek en çok patlayıcı madde miktarıyla çalıştırılabilecek en çok işçi sayısını, ayrıca, güvenlik yönünden gerekli görülen diğer hususları belirleyen levhalar hazırlanarak uygun yerlere asılır. İlk Yardım Madde 24 - İşyerlerinde üç kişiden az olmamak üzere, çalışan toplam işçi sayısının en az yüzde beşi ilk yardım ve kurtarma kurslarından geçirilir ve bunların ad ve soyadlarını gösteren listeler kapılara asılır. Yanık olaylarında ilk yardım amacıyla, tehlikeli yerlerin civarında suyla dolu

16 tekne veya havuzlar ya da gerekli yerlere duş tertibatı yaptırılır. Ecza dolaplarında yanık ilaçları da bulundurulur. Patlama, yangın ve benzeri önemli olaylarda, işveren veya vekili,gerekli önlemleri almak,hastalanan veya yaralanan işçileri sağlık kuruluşlarına en süratli biçimde ulaştırmakla yükümlüdür. Yangın Madde 25 - Her işyerinde işyerinin büyüklük ve özelliğine göre mekanik veya otomatik olarak çalışan alarm cihazları bulundurulur, İşyerinde, yapılan işin cinsine ve özelliğine göre etkili olabilecek tipte ve yeterli sayıda kolayca kullanılabilecek biçimde karbondioksitli, köpüklü veya otomatik yangın söndürme cihazlarının bulundurulması zorunludur. Bu cihazlar ve bunlara yardımcı tesisat ve teçhizat sürekli işler halde tutulur. Cihazlar, her altı ayda bir tartılır,ağırlığı diğer hususlar üzerine takılacak bir etikete işlenir, içindeki etkili maddenin net ağırlığının yarıdan aşağıya düştüğünün anlaşılması halinde,yeniden doldurulur. Suyla çalışan yangın söndürme cihaz ve tesisatı belirli yerlerde kutu ve dolaplar içinde kolaylıkla alınıp kullanılabilir biçimde düzenlenir. Bunlar, yangın hidrantları, varsa basınçlı su sağlayan motopomplar günde en az bir defa beş dakika çalışma denemesine tabi tutulur. Yeterli sayıda işçi, bir yangın söndürme ekibi oluşturacak biçimde görevlendirilir ve eğitilir. Eğitim günleri ve çalışmalar, ilgililerin her isteminde gösterilmek üzere özel defterine işlenir. Yıldırıma Karşı Korunma Madde 26 - Yıldırıma karşı korunma sistemi en az yılda bir kez bir uzmana denetlettirilir, belirlenen arıza ve noksanlar bir deftere yazılır. Arıza ve noksanlar derhal giderilir, onarımın tamamlandığına ilişkin belge düzenlenerek ilgililerin her isteminde gösterilmek üzere işyeri dosyasında saklanır. Elektrik Tesisatı Madde 27 - Elektrik tesisatı ile statik elektrik donanımı bir yılı geçmeyen süreler içinde uzmanlarca bakım ve onarımdan geçirilir ve bu husus, istendiğinde gösterilmek üzere, özel defterine yazılır. DÖRDÜNCÜ KISIM Ambalajlama ve Güvenlik Önlemleri BİRİNCİ BÖLÜM Ambalajlamada Genel Esaslar

17 DÖRDÜNCÜ KISIM Ambalajlama ve Güvenlik Önlemleri BİRİNCİ BÖLÜM Ambalajlamada Genel Esaslar Genel Esaslar Madde 28 - Patlayıcı maddelerin, parça, koli, sandık ve benzeri ambalaj birimleri tek tip patlayıcı maddeyi içerecek biçimde olur ve patlayıcı maddelerin her hangi biri diğeri ile aynı ambalaj içinde kesinlikle bulundurulmaz. Ancak, av kovanı dolularının değişik türleri bir sandığa konulabilir. Patlayıcı maddelerin, sarsıntı ve sallantıya meydan vermeyecek biçimde boşluk bırakılmadan anbalajlarına yerleştirilmeleri zorunludur. Patlayıcı madde ambalajlarının iki tarafına kolayca görülebilecek biçimde, sıcak damgayla veya şablon kullanılarak kolay silinmeyecek boyayla içindeki patlayıcı maddenin türüne göre "PATLAYICI MADDE", "GÜVENLİKLİ MUHİMMAT" veya "GÜVENLİKSİZ MUHiMMAT" sözcükleri yazılır. Ambalaj varilse, bu yazılar, varillerin alt ve üst yüzeyleri ile yan yüzeylerine de yazılır. (Değişik:14/5/ /2443 K.) Patlayıcı madde ambalajlarının üzerine patlayıcı madde üreten işyerinin adı, yeri, üretilen maddenin cinsi, net ve brüt ağırlığı, grizu güvenli olup almadığı, üretim tarihi, seri numarası, Birleşmiş Milletler numarası ile CE (Avrupa Birliği) işareti yazılır. Dinamitlerin donar veya donmaz tip oldukları da ambalaj üzerinde belirtilir. Ayrıca, patlayıcı madde sınıf ve uyum grubunu gösteren etiket yapıştırılır. (Ek:14/5/ /2443 K.) Yukarıda belirtilen hükümler ithal edilecek patlayıcı maddeler hakkında da uygulanır. İKİNCİ BÖLÜM Barutların Ambalajı Barutlar Madde 29 - Nitroselüloz esaslı dumansız av barutları ile kara barut türünden taş veya av barutlarının iç ambalajları, sağlam çinko, teneke, mukavva, polietilen ya da uygunluğu Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanmış başka maddelerden kutu, şişe ve torba biçiminde yapılır, su ve hava geçirmeyecek biçimde kapatılır. Ambalajların içinde net olarak en çok bir kilogram barut bulunur.kara barut ve taş barutları en az beş yüz gram,dumansız av barutu en az iki yüz elli gram olarak ambalajlanır. Taş barutları, bez torbalar içinde, teneke veya mukavva kutulara ya da polietilen torbalara yerleştirilmek koşuluyla iki buçuk kilograma kadar ambalajlanabilir. İç ambalajları tamamlanan nitroselüloz esaslı dumansız av barutları ile kara barut türünden taş ya da av barutları, ayrıca en az yedi milimetre kalınlığında, patlama direnci en az on kilogram/santimetrekare olan doppel-doppel oluklu mukavvadan sandıklara konulur. Sandık kapakları, gerekli direnci ve yapışmayı sağlayacak bir bantla yapıştırılarak kapatılır

18 Av barutları, önce polietilen torbalara konulmak ve torbalar da galvanizli demir, alüminyum, pirinç, sıkıştırılmış mukava ya da uygunluğu Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanmış başka maddelerden yapılan kaplar içine yerleştirilmek koşuluyla ambalajlanabilir. Av ve taş barutları dışında, mamul ya da yarı mamul barutların ambalajının varil veya sandık olması zorunludur. Variller ağaç, galvanizli demir, aliminyum, pirinç, sıkıştırılmış mukavva ya da uygunluğu Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanmış başka maddelerden yapılır. Kapaklar sızmayı önleyecek biçimde kauçuk, plastik veya galvanizli civata ve somunlarla sıkıca tutturulur. Ağaç variller, en az on milimetre kalınlığında, temiz ve sağlam tahtadan, geçmeli olarak yapılır ve ağaç kuşakla çemberlenir. Bu işte pirinç veya galvanizli demir çiviler kullanılır. Sandık ambalajlar, mümkünse budaksız veya düşmez budaklı, en az on iki milimetre kalınlıkta, nitelikli tahtadan yapılır. Köşeleri lambalı geçme, yanları geçme olur. Kapaklarda pirinç ya da galvanizli demirden, vidalı çiviler kullanılır. Bir ambalajın içindeki barutun net ağırlığı otuz kilogramı geçemez. Nitroselülozlar Madde 30 - Komprime ve jelatinize edilmemiş, plastikleştirici madde ile cips haline getirilmemiş nitroselüloz ve kollodyumların en az yüzde otuz oranında su ya da alkol ile nemlendirilmiş olarak, her türlü sürtünmeyi ve nem kaybını önleyecek biçimde kapatılmış, su sızdırmaz, galvanizli saçtan, hermetikli veya uygunluğu Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanmış kaplara konulması zorunludur. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Dinamitlerin Ambalajı Dinamitler Madde 31 - Dinamit hamuru, sağlam ve neme dayanıklı, parafinlenmiş kâğıt, plastik ya da ince antistatik madensel sargıdan yapılmış kartuş içinde bulundurulur. Kartuşlar, kapsül veya ilk ateşleyici maddelerle birleştirilmez, üzerlerine okunaklı harflerle dinamitin ticari adı, ağırlığı ve üretim yılı yazılır. Kartuşlar, en az iki buçuk kilogram, en çok on kilogramağırlığında, en az dört milimetre kalınlıkta, patlama direnci en az beş kilogram/santimetrekare olan oluklu mukavvadan kutulara yerleştirilir, gerektiğinde kartuşların sallanmaması ve kusma halinde nitrogliserinin emilmesi için kartuş aralarına kuru testere talaşı veya buna benzer kuru toz maddeler yerleştirilir. Kutuların içine kullanma ve güvenlik talimatı konur. Kutu kapaklarının üstüne,dinamitin,üretildiği fabrikanın adı ve yeri,ticari adı,miktarı,üretim tarihi,donar ya da donmaz tipte olduğu, grizu güvenlikli olup olmadığı yazılı bir etiket yapıştırılır veya bu hususlar şablonla yazılır. Kutuların kapakları yapıştırıcı bir bantla kapatılır. Kutular hava ve su sızdırmayacak biçimde parafinle kaplanır veya sağlam polietilen,ya da uygunluğu Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanmış başka maddelerden yapılmış torbalara yerleştirilir ve torbaların ağzı hava ve su geçirmeyecek biçimde bağlanarak kapatılır

19 Bu kutu veya torbaların iki buçuk kilogramlık olanlarından sekiz adedi, beş kilogramlık olanlardan dört adedi ve on kilogramlık olanlardan iki adedi en az yedi milimetre kalınlığında,patlama direnci en az on kilogram/santimetrekare doppel-doppel oluklu mukavvadan yapılmış sandık içerisine,kutular torba içerisindeyse torba ağızları karşılıklı olarak birbirlerine ve içe doğru gelecek biçimde yerleştirilir. Sandık tek parça oluklu mukavvanın kıvrılmasıyla yapılır, sandığın birleştirilen yan kenarı en az onda dokuz milimetre kalınlıkta galvanizli tel ile dikilir ve sandığın taban ve kapak kısımları,ayrıca,gerekli sağlamlığı ve yapışmayı sağlayacak bir bantla kapatılır. Her sandığın içindeki dinamitin net ağırlığı yirmi kilogramı geçemez. Sandıkların üzerine,dinamitin üretildiği fabrikanın adı ve yeri, ticari adı,net ve brüt miktarı,üretim tarihi,kafile numarası şablon kullanılarak kolay silinmeyecek bir boyayla yazılır. Fitiller Madde 32 - Maden işlerinde kullanılan güvenlikli lağım fitilleri gibi saniyeli ateşleme fitilleri,dinamit kapsüllerine takılmamış olarak,her biri on metrelik on kangal halinde bağlanır ve bir polietilen torbaya yerleştirilerek ağzı sıkıca kapatılır. İçinde kangal halinde fitiller bulunan polietilen torbalardan on adedi de,en az yedi milimetre kalınlığında, patlama direnci en az on kilogram/santimetrekare olan doppel-doppel oluklu mukavvadan veya uygunluğu Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanmış başka maddelerden yapılmış bir sandık içerisine yerleştirilerek ambalajlanır ve ambalaj kutularının alt ve üst kapakları sağlam bir bantla yapıştırılır. Ambalaj kutularındaki fitil uzunluğu en çok bin metre olur. Ambalaj kutularının üzerine,fitilin adı,üretildiği fabrikanın adı ve yeri, net ve brüt miktari,üretim tarihi ve kafile numarası şablon kullanılarak kolay silinmeyecek bir boyayla yazılır. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Zor Tutuşan Patlayıcı Maddelerin Ambalajı Zor Tutuşan Patlayıcı Maddeler Madde 33 - Amonyum nitrat esaslı zor tutuşan patlayıcı maddeler, sağlam, neme dayanıklı kağıt sargı ya da plastik torbadan yapılmış kartuş içinde bulundurulur. Kartuşların üzerine,patlayıcı maddenin ticari adı ve üretim tarihi yazılır. Kartuşlar,en az iki buçuk,en çok on kilogram olarak polietilen torbalara konur, ağzı, hava ve su geçirmeyecek biçimde kapatılır,torbaların üzerlerine patlayıcının üretildiği fabrikanın adı,yeri,türü ve miktarı yazılır. Torbalar,en az yedi milimetre kalınlığında, patlama direnci en az on kilogram /santimetrekare olan doppel-doppel oluklu mukavvadan ya da uygunluğu Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanmış başka maddelerden yapılmış kutu veya sandıklarda ambalajlanır; dolu kutu veya sandıkların brüt ağırlığı otuz kilogramı geçemez

20 Baraj, liman, yol, havaalanı gibi büyük yapım işlerinde ve galeri atışlarında kullanılacak, zor tutuşan patlayıcı maddeler,kartuşsuz en az iki buçuk ve en çok on kilogram, amonyum nitrat ise kartuşsuz olarak en az iki buçuk ve en çok elli kilogram olarak polietilen torbalara veya uygunluğu Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanmış başka maddelerden yapılmış kutu ya da torbalara konularak ambalajlanır. Kartuşlu ya da kartuşsuz olarak taşınacak zor tutuşan patlayıcı maddeler kapsül takılmış olarak veya ilk ateşleyici maddelerle birlikte bulundurulamaz. BEŞİNCİ BÖLÜM Fitille ve Elektrikle Ateşlenen Dinamit Kapsüllerinin Ambalajı Fitille Ateşlenen Kapsüller Madde 34 - Fitille ateşlenen dinamit kapsülleri,ağızları yukarıya gelmek üzere yüz adedi bir arada,teneke ya da uygunluğu Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanmış başka maddelerden yapılmış bir kutuya konur.tehlikeli sürtünmeleri ve sallantıları önlemek için,kutuların iç yüzeyi mukavva ya da keçe gibi maddeler ile yastıklanır; gerekiyorsa,ayrıca,kapsüllerin,delikli karton veya plastik levhalara geçirilerek birbirlerine dokunmaması,taşıma ve istif sırasında sarsıntılardan etkilenmemesi sağlanır. Kutuların üzerine kapsülün adı,miktarı,üretildiği fabrikanın adı yazılır, kutuların içerisine de gün,ay ve yıl olarak kapsülün üretim tarihi yazılı bir etiket konulur. Her birinin içerisinde yüz adet kapsül bulunan teneke kutulardan beş adedi bir oluklu mukavva kutuya,kapsül ağızları üst tarafa gelecek biçimde yan yana yerleştirilir ve teneke kutuların arasına çarpma ve sürtünmeyi önlemek için, oluklu mukavva parçalar konur. Her beşyüz adetlik oluklu mukavva kutu ambalajlarının ağızları,yapıştırıcı bir bantla kapatılır ve kapağın üst yüzeyine kapsülün adı,miktarı,üretildiği fabrikanın adı ve yeri,gün,ay,yıl olarak üretim tarihi ile kullanma ve güvenlik talimatını içeren bir etiket yapıştırılır. On bin adedi geçmemek ve beş yüzün katlarından olmak koşuluyla, her beş yüzlük oluklu mukavva kutular en az on iki milimetre kalınlığında ahşap malzemeden yapılmış ve kulpları madeni olmayan sağlam sandıklara yerleştirilir, kapakları da galvanizli demir veya pirinç malzemeden yapılmış ağaç vidalarıyla kapatılır. Sandıkların üzerine,kapsülün üretildiği fabrikanın adı, yeri, ticari adı, miktarı, net ve brüt ağırlığı,üretim tarihi,kafile numarası,şablon kullanılarak ve kolay silinmeyecek bir boyayla yazılır. Dolu sandıkların brüt ağırlığı kırk kilogramı geçemez. Elektrikle Ateşlenen Kapsüller Madde 35 - Elektrikle ateşlenen dinamit kapsüllerinin iletken kabloları fiyonk haline getirilerek,en çok on adedinden bir bağ oluşturulur; bu bağlardan on adedi en çok yüzlük bağ haline getirilerek,bu bağlardan iki adedi kapsüller ters yöne gelecek biçimde oluklu mukavvadan yapılmış

21 kutu içerisine yerleştirilir. İçinde en çok ikiyüz adet elektrikli kapsül bulunan oluklu mukavva ambalaj kutularının kapakları yapıştırıcı bir bantla kapatılır ve kutuların üzerine kapsülün adını,miktarını,üretildiği fabrika ve yerini,gün,ay,yıl olarak üretim tarihini, Ohm. olarak elektrik dirençlerini,iletken kablo tellerinin malzeme cinsi ve uzunluklarını,grizu güvenlikli olup olmadıklarını ve kullanma ve güvenlik talimatını içeren bir etiket yapıştırılır. Ayrıca,kutuların içine kullanma ve güvenlik talimatı konur. İçinde en çok ikiyüz adet kapsül bulunan oluklu mukavva kutulardan altısı, en az on iki milimetre kalınlığında,kulpları madeni olmayan,sağlam,ahşap sandıklara yerleştirilir,kapakları galvanizli demir veya pirinç malzemeden yapılmış ağaç vidalarıyla kapatılır.sandıkların üzerine,kapsülün adı,üretildiği fabrikanın adı ve yeri,ohm. grubu,grizu güvenlikli olup olmadığı,miktarı,net ve brüt ağırlığı, üretim tarihi,kafile numarası,şablon kullanılarak kolay silinmeyecek bir boyayla yazılır. Dolu sandıkların brüt ağırlığı kırk kilogramı geçemez. Gecikmeli Elektrikli Kapsüller Madde 36 - Gecikmeli elektrikli kapsüller,elektrikle ateşlenen dinamit kapsülleri gibi ambalajlanır.ambalaj üzerine,ayrıca,gecikme kademe numaraları yazılır. ALTINCI BÖLÜM Güvenlikli Mühimmatın Ambalajı Mermiler ve Av Kapsülleri Madde 37 - Av ve nişan tüfek ve tabanca mermilerinin dolu ve boşları ile her türlü av kapsüllerinin en çok yüz adedi karton,plastik ya da madeni kutulara konur. Kutular sağlam sandıklara yerleştirilir. Dolu sandıkların brüt ağırlığı kırk kilogramı geçemez. YEDİNCİ BÖLÜM Piroteknik Mamullerin Ambalajı Şenlik ve İşaret Fişekleri, Bombalar, Döner Mamüller Madde 38 - Şenlik ve işaret fişekleri,bombalar,döner mamüller gibi piroteknik mamüllerin ateşleme bölümleri önceden kağıt ya da karton içerisine alınır, güvenli bir biçimde yapıştırılarak diğer bölümleriyle birleştirilir. Üzerlerine mamülün adını ve kullanış biçimini belirten etiketler yapıştırıldıktan sonra, sağlam tahta ya da oluklu mukavva sandıklar içerisine,sallanmayacak biçimde konularak ambalajlanır. Dolu sandıkların brüt ağırlığı kırk kilogramı geçemez. Kestane Fişekleri

22 Madde 39 - Demiryollarında kullanılan kestane fişekleri gibi patlayıcı işaret fişeklerinin en çok on adedi bir polietilen torbaya konularak ağzı hava ve su sızdırmayacak biçimde kapatılır. Bu torbalardan en çok yüz adedi tahta bir sandığa yerleştirilir ve kapağı pirinç ya da galvanizli çivi kullanılarak kapatılır. Dolu sandıkların brüt ağırlığı kırk kilogramı geçemez. Elektrikli Tutuşturucular Madde 40 - Detonotörsüz elektrikli kapsüller gibi elektrikli tutuşturucuların yüzer adedi,lambalı geçme sandıklara kağıt ambalajlar içinde konur. Dolu sandıkların brüt ağırlığı kırk kilogramı geçemez. Fünyeler Madde 41 - Çekme ve sürtme fünyeler ile fitil tutuşturucuların yirmi adedi sağlam kağıtlara sarılır,bu paketlerden en çok beş adedi aynı biçimde,yüzlük paketler halinde ambalajlanır,iple bağlanır ve brüt ağırlığı kırk kilogramı geçmemek koşuluyla sağlam sandık ya da varillere yerleştirilir. Eğlence Bonbonları Madde 42 - Patlayıcı eğlence bonbonları,karton kutulara,bu kutular da sandıklara yerleştirilir. Oyuncak Patlayıcılar Madde 43 - Elle atılarak patlatılan atom gibi oyuncak patlayıcıların bin adedi,aralarına testere talaşı doldurularak karton kutulara konur. Kutular kağıtlara sarılarak sağlam sandıklara yerleştirilir. Tabanca Mantarları Madde 44 - Mantarların en çok yirmi adedi alt yüzeylerinden ince bir karton levhaya muntazam aralıklı olarak yapıştırılarak karton kutulara konur. Mantar araları ve üstleri testere talaşı ve kağıtla yastıklanır,mantar üst kenarlarıyla kutunun kapağı arasında en az beş milimetre aralık bulundurulur. Kapaklar yerine oturtulduğunda kapak ağzı kenarları kutu alt yüzeyine kadar iner,kutular ya kağıt bantlarla yapıştırılır veya iplerle bağlanır. Kutuların beş adedi bir arada paketlenir,bu paketlerden en çok yirmi adedi oluklu mukavvadan yapılmış bir sandık içerisine yerleştirilir. Sandık boşlukları da ayrıca testere talaşıyla beslenerek,paketler sarsıntıdan etkilenmeyecek biçimde yerleştirilir. Paket ve sandıkların üzerine, "TABANCA MANTARI", "DiKKAT! İÇİNDE PATLAYICI MADDE VARDIR", "TEHLİKELİDİR" sözcükleri yazılır. Kağıt Kapsüller Madde 45 - Oyuncak tabanca kağıt kapsüllerinden yüz adedi bir mukavva kutuya konur. Bu kutulardan en çok iki yüz adedi,sağlam kağıtlara sarılmış ve bir iple bağlanmış olarak oluklu mukavvadan yapılmış sandıklara yerleştirilir. Sandık iç yüzleri en az üç santimetre kalınlıkta testere talaşı,saman gibi maddelerle beslenir

23 BEŞİNCİ KISIM İthal ve Güvenlik Önlemleri İthal İzin Belgesi Madde 46 - (Değişik birinci fıkra: 14/5/ /2443 K.) Bu Tüzük kapsamına giren maddeleri ithal etmek isteyenlere, ticaret sicilinde bu tür maddelerin ithalatçısı olarak kayıtlı bulunmaları, ithal edilecek maddelerin saklanmasına elverişli deposu bulunduğuna ilişkin depolama izin belgesine sahip olmaları veya izin belgeli depo kiralamaları, Sanayi ve ticaret Bakanlığından alınacak yerli imal durum belgesinin aslını veya onaylı örneğini vermeleri ve güvenlik bakımından durumlarının İçişleri Bakanlığınca uygun bulunması koşuluyla ithal edilecek miktarlarla sınırlı olmak üzere ilgili kuruluşca ithal izni verilir. (Mülga: 14/5/ /2443 K.) Tıpta,sanayide ve tarımda kullanılacak olan birer kilograma kadar şişeler içinde veya yarım kilograma kadar mukavva veya karton ambalajlarda bulunan ve miktarı elli kilogramı geçmeyen potas güherçilesi ithali için depolama izin belgesi aranmaz. Başvuru Madde 47 - İthal izni için,ithal edilecek maddenin üretildiği fabrika ile fabrikanın bulunduğu ülkeyi,varsa patent tarih ve numarasını,kimyasal bileşimini ve belli başlı özelliklerini gösteren menşe şahadetnamesi ve proforma (teklif) faturaları,maddenin özellikleri ve ambalajları yönünden güvenli olduklarına ilişkin bulunan ve yetkili mercilerce belirlenen deneme istasyonlarından alınmış orijinal ambalaj belgesi de eklenerek bir dilekçe ile İçişleri Bakanlığına baş vurulması gerekir. İthal izni verilmeden önce ithali istenilen patlayıcı maddelerden örnek isteyerek inceleme ve testler yapmaya ve yaptırmaya İçişleri Bakanlığı yetkilidir. Grizu ve Kömür Tozuna Karşı Güvenli Dinamit İthali Madde 48 - Kömür ve maden ocaklarında kullanılan grizu ve kömür tozlarına karşı güvenli dinamitlerin ithaline İçişleri Bakanlığınca izin verilebilmesi için,bileşim,özellik ve ambalajları belirlenmiş tipler üzerinden Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca Maden ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı ve İşgüvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük hükümlerine göre kullanma izni verilmiş olması ve bunların galeri denemelerinin yapıldığının belgelendirilmesi gerekir. İthal Öncesi İşlemler Madde 49 - İthalatçılar,ithalden önce,bu maddelerin,üretildiği ülkeyi, fabrikayı, cins, nevi ve miktarını, hangi amaçla ithal edileceğini, nerelerde kullanılacağını, başka kişi veya kuruluşlara devredilecekse bunların adlarını ve teslim alacakları yerleri, gireceği gümrük kapısını,deniz ve hava limanını, transit olarak geçecekse yol güzergahını İçişleri Bakanlığına bildirmek zorundadırlar. İçişleri Bakanlığınca ithal izni verilen patlayıcı maddelerden, demiryolu, karayolu ve denizyolu ile taşınacaklar için,gelişlerinden üç gün, havayoluyla taşınacaklar ise gelişlerinden

24 yirmidört saat önce ilgili gümrük makamlarına deniz ve hava limanı yetkililerine yerel zabıta makamlarına yazılı olarak bilgi verilir. Deniz limanında izin belgesi verilmiş bir pallayıcı madde deposu yoksa deniz üstü işlemi yapılır ve patlayıcı maddeler liman başkanlığınca izin verilen en yakın ve en uygun iskeleye boşaltılır. İskelede yükleme ve boşaltma sırasında gereken güvenlik önlemleri zabıta makamlarınca alınır. İthalde Güvenlik Önlemleri Madde 50 - İthal edilmekte olan patlayıcı maddelerin, yüklenmesi, boşaltılması, istifi, taşınması ve bunlardan örnek alınması sırasında sinirli, aceleci ve sert hareketlerden kaçınılması sağlanır.ambalajların düşürülmemesine, çarpılmamasına ve bozulmamasına, istiflerin bu Tüzüğe uygun olmasına dikkat edilir. Sandıkların açılmasında ve depolamada gerekli güvenlik önlemleri alınır. Muayene ve Kontrol Madde 51 - İçişleri Bakanlığı,gerekli gördüğü hallerde ve ithalden önce patlayıcı maddelerin siparişine ve örneklerine uygun olup olmadığını muayene ve kontrola yetkilidir. Muayene ve kontrol,ithalatın yapıldığı ülkede, Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca uygun görülecek bir deneme istasyonu veya laboratuvarda yaptırılabileceği gibi,ithalde gümrük muayenesi sırasında da yaptırılabilir. İthat edilcek patlayıcı maddelerin kullanma kılavuzlarının,türkçe olarak hazırlattırılması ve her ambalaja yeter sayıda konulması sağlanır. İthalde Yok Etme Madde 52 - Gümrüklere gelmiş bulunan pallayıcı maddelerin nitelikleri yönünden ithal izin belgesine uygun olmadığı veya ambalajının bozuk olduğu muayene sırasında anlaşılırsa,ithalatçı bunları muayene tarihinden itibaren bir ay içinde geldiği yere geri göndermek veya yok etmek zorundadır. ALTINCI KISIM Taşıma ve Güvenlik Önlemleri BİRİNCİ BÖLÜM Taşımada Genel Esaslar Taşıma İzin Belgesi Madde 53 - Bu Tüzük kapsamındaki patlayıcı maddelerin fabrikadan, giriş gümrüğünden,satıldığı yerden veya depolardan başka bir yere taşınması için taşıma izin belgesi alınması zorunludur. Bu belgeler,işletme,ithal,satın alma,depolama,kullanma veya satış izin belgesi bulunanların dilekçe ile yapacakları başvuru üzerine,gönderileceği yerin uzaklığına göre belirlenecek süre için

25 geçerli olmak üzere yerel emniyet makamları, bulunmadığı yerlerde ilçe jandarma bölük komutanlıklarınca verilir. İthal edilecek veya ülkeden transit geçecek patlayıcı maddelere ait taşıma izin belgesi verilmeden önce İçişleri Bakanlığından izin alınır. Av tezkeresi sahiplerinin bir kiloya kadar ambalajlı barutları,avda kullanılan dolu fişekleri ve her türlü av malzemesi ile 83 üncü maddede belirtilen birinci gruba dahil satıcıların,aynı belediye sınırları içerisinde taşıyacakları, beş kilogramı geçmeyen ambalajlı av barutları,her türlü av malzemesi ve beş bin adedi geçmeyen ava mahsus dolu fişekleri taşıma izin belgesine tabi değildir. Patlayıcı maddelerin taşınmasından sonra izin belgesinin kırk sekiz saat içinde yerel emniyet makamlarına,bulunmadığı yerlerde ilçe jandarma bölük komutanlıklarına verilmesi zorunludur. Belgeyi alan makam, taşınmasına izin verilen maddelerin yerine tam olarak gelip gelmediğini ve depo edildiği yeri saptayarak bunları belgeye yazar ve belgeyi veren yere geri gönderir. (Değişik: 14/5/ /2443 K.) Taşıma izin belgesini veren makam durumu Emniyet Genel Müdürlüğüne bildirir. Taşınacak patlayıcı madde miktarı, gideceği yerdeki sürekli,geçici veya gezici depoların izin belgelerinde yazılı kapasitelerinden,depo edilmeden kullanılacaksa,bir defada kullanılacak miktardan çok olamaz. Maden işletmesi içindeki depolar arasında yapılacak taşımalar için, her yıl onaylanmak,taşıma sırasında görev yapacak sorumluların adları bildirilmek ve sadece işletme sahasıyla sınırlı kalmak üzere sürekli taşıma izin belgesi verilir. İnsan tarafından taşınan ve on kilogramı geçmeyen, taşıtla taşınan ve iki yüz elli kilogramı geçmeyen aynı işyeri içindeki patlayıcı madde taşımaları, işyeri amirinin sorumluluğu altında,taşıma izin belgesi aranmadan yapılır. İthalde Taşıma İzin Belgesi Madde 54 - İthal edilen patlayıcı maddelerin taşıma izin belgesi bu maddelerin ambalajlarının Tüzük hükümlerine uygunluğu belirlendikten sonra verilir. İthalatçı,ithal edilecek patlayıcı maddelerin yaklaşık geliş tarihini, onbeş gün önceden bildirmekle yükümlüdür. Kesin geliş tarih ve saatinin de demir, kara, denizyoluyla gelenler için gelişlerinden üç gün,havayoluyla gelenler için gelişlerinden yirmi dört saat önce,geldiği yere göre istasyon,liman ve havaalanı müdürlükleriyle yerel güvenlik makamları ve gümrük idarelerine yazılı olarak bildirilmesi gerekir. Taşınması Yasak Patlayıcı Maddeler Madde 55 - Aşağıda belirtilen patlayıcı maddelerin taşınması yasaktır. A - Emici maddeye emdirilmemiş nitrogliserin, B - Nitrogliserini terlemeyle kusan dinamitler,

26 C - Kapsül takılmış dinamitler, D - Civa fülminat,kurşun azotür, kurşun tirizinat, kurşun pikrat, tetrasen gibi kovan ve kapsüllere doldurulmuş bulunmayan her türlü inisiyal patlayıcı maddelerle karışımlarından üretilen kağıt kapsüller,bonbonlar ve benzeri oyuncak türünden kapsüller dışında kalan patlayıcı maddeler. Yasak Haller Madde 56 - PTT İşletmesi veya posta taşıyan yüklenicilere ait araçlarla koli halinde veya zarf içinde patlayıcı madde taşınması yasaktır. Birlikte Taşıma Yasağı Madde 57 - Dinamitler,barutlar ve kapsüller aynı taşıtta bir yerde ve bir arada taşınamaz. Bu Tüzük kapsamındaki patlayıcı maddelerin aynı vagonda veya gemi ambarında yahut motorlu ve motorsuz taşıtlarda yolcu,hayvan veya başka eşyayla bir arada taşınması yasaktır. Ancak,dolu ve boş av kovanlarıyla bunlara ait av kapsül ve av fişekleri, saniyeli fitillerle amonyum nitrat, bu Tüzük hükümlerine uygun olarak ambalajlanmış olmaları koşuluyla,birlikte veya diğer maddelerle bir arada kara taşıtlarında taşınabilirler. Bu taşımalarda aynı araçta parlayıcı ve yanıcı maddeler bulundurulmaz. Taşıma izin belgesi bu kurallara uygun olarak düzenlenir. Birlikte Taşıma Koşulları Madde 58 - Ana depolardan geçici ve gezici depolara ve işyerlerine yapılan ve il sınırı dışına elli kilometreden çok çıkmayan taşımalarda,toplam üç yüz kilogramı geçmemesi ve çeşitli patlayıcı maddelerin aynı bölümlere konulmaması koşuluyla 57 nci maddenin birinci fıkrası hükmü uygulanmaz. Güvenlik Önlemleri Madde 59 - Ambalajların,taşıma sırasında patlayıcı maddelerin ambalaj içindeki,ambalajların taşıt içindeki dengeleri bozulmayacak biçimde yerleştirilmelerine özen gösterilir. Yükleme ve boşaltma,seyir ve durma sırasında,taşıtın yakınında veya içinde sigara içilmez ve ateş yakılmaz. Ambalajlar,taşıt içinde sıkışmayacak, sarsılmayacak, çarpılmayacak ve yuvarlanmayacak biçimde istif edilir ve ıslanmaması için önlemler alınır. Yükleme ve boşaltma işlerinde çalışan işçilerin, çalışma sırasında, çivisiz, işin ve işyerinin

27 özelliğine uygun ayakkabı giymeleri zorunludur; çalışma günlerinde alkollu içki kullanmaları ve iş başında sigara içmeleri yasaktır. Yükleme ve boşaltma sırasında, darbe, düşürme, sürtme, çarpma gibi tehlikeli olabilecek hareketlerden kaçınılır. Patlayıcı madde yüklü taşıtların insan ve hayvan topluluklarının bulundukları yerlerde bekletilmesi yasaktır. Demiryolu istasyonlarında, limanlarda ve hava limanlarında patlayıcı maddelerin yükleme ve boşaltma işlemleri öncelikle ve bekletilmeden yapılır ve yüklenen taşıtların yükleme ve boşaltma yerlerinden derhal uzaklaştırılması sağlanır. Patlayıcı maddelerin yükleme,boşaltma ve taşınmasında diğer güvenlik önlemleri yanında,bakanlar Kurulunun 30/4/l953 günlü ve 4/685 sayılı kararıyla yürürlüğe konulan sabotajlara Karşı Korunma ve Sabotajları Önleme Hakkında Talimat hükumlerine göre de gerekli önlemler alınır. İKİNCİ BÖLÜM Karayoluyla Taşıma Taşımada istifleme ve araçlarda aranacak teknik özellikler Madde 60 - Patlayıcı maddelerin karayollarında taşınmasında ambalajların darbe ve çarpmalardan korunması ve düşürülmemesi için önlemler alınır. Taşıma sırasında taşıtın hızı,tehlikeli madde taşıyan araçlar için öngörülen hız sınırlamalarını aşmamak üzere,görüş,yol,hava ve trafik durumuna göre bir tehlike oluşturmayacak düzeyde tutulur. Patlayıcı maddeler,hayvan gücüyle çekilen taşıtlarla taşınmaz. Ambalajlar,taşıtlara,kapakları üst tarafa gelecek biçimde ve birbirlerine iyice yanaştırılmış olarak yerleştirilir,hareket halinde,patlayıcı madde ambalajlarının sağa,sola oynamamaları,kaymamaları,sıçramamaları ve düşmemeleri için gereken önlemler alınır. Patlayıcı maddeler,taşıtlara taşıtın yan kenarlarının yüksekliğini aşmayacak biçimde yüklenir. Üstü kapalı taşıtların arkadan kilitlenir kapılı olması, üstü açık olan taşıtların branda beziyle iyice örtülmüş bulunması gerekir. İçi saç veya demir malzeme ile kaplı taşıtların tabanlarına ve yan kenarlarına tamamen branda bezi döşenmesi zorunludur. (Ek: 14/5/ /2443 K.) Kapsüle duyarsız emülsiyon patlayıcılar ile anfo ve bunların benzeri patlayıcı maddeler, taşıma izin belgesi alınması suretiyle; A- Sabit üretim tesisinde üretildikten sonra araç istiap haddini aşmamak koşuluyla kartuş, püsüs veya özel torba içinde en çok 400 kilograma kadar uygun ambalajlarda paketlenmiş biçimde veya özel donanımlı yol tankerleri ve/veya araçları ile dökme olarak, B- Sabit tesislerde üretilen emülsiyon ve/veya anfo ayrı tanklar içinde özel donanımlı araçlarla kullanım sahaları veya işletmelere taşınarak araç üzerinde karıştırıldıktan sonra doğrudan deliklere pompalanmak veya dökülmek üzere, maden sahaları veya işletmelere nakledilebilir

28 (Ek: 14/5/ /2443 K.) Bu amaçla kullanılacak özel donanımlı yol tankerleri veya araçlarında aranacak teknik özellikler ile bu araçların muayene ve denetim esasları yönetmelikle belirlenir. Gece Yükleme ve Boşaltma Yasağı Madde 61 - Yükleme ve boşaltma gündüzleri yapılır. Taşıtların, yüklenecek veya boşaltılacak patlayıcı maddelerden en az yirmi metre uzaklıkta bulunması, gerekli güvenlik önlemlerinin alınması ve aydınlatmanın elektrikle yapılması koşuluyla geceleri de yükleme ve boşaltma yapılabilir.yükleme,boşaltma ve taşıma sırasında taşıtın yanında sigara ve benzerlerini içmek,ateş yakmak ve kıvılcım çıkaran maddeler kullanmak yasaktır. Geceleme Yeri Madde 62 - Taşıtlar olabildiğince yerleşim yerleri dışında ve etrafı en az iki yüz metreye kadar boş bulunan arazide geceleyebilirler. Yerleşim yerleriyle konaklama yerleri arasında bir tepe veye benzeri bir engel bulunursa, uzaklık, yüz metreye kadar indirilebilir. Konaklamalarda her aracın başında sürekli olarak en az bir kişi korumayla görevlendirilir,ayrıca,topluca korunmaları için gerekli önlemler alınır. İçişleri Bakanlığı gerekli gördüğü zaman ve yerlerde gece patlayıcı madde taşınmasını sınırlamaya ve yasaklamaya yetkilidir. Hava karardıktan sonra taşıtların önüne ve yanlarına görünebilen yükseklikte beyaz, arkasına kedi gözü camı veya kırmızı reflektörler konulması zorunludur. Güzergah Madde 63 - Üç yüz kilogramdan çok patlayıcı madde için verilecek taşıma izin belgelerinde,taşıtın izleyeceği yol ve konaklama yerleri belirtilir. Taşıma sırasında zorunlu nedenlerle belgede belirlenen yol ve konaklama yer leri zabıta tarafından değiştirilirse,bu husus belgeye yazılır ve trafik zabıtasına haber verilir. Taşıma sırasında bir tehlike olasılığı varsa,zabıta makamlarınca, istem üzerine veya resen gerekli güvenlik önlemleri alınır. Konvoy Halinde Taşıma Madde 64 - Konvoy halinde taşımalarda taşıtlar arasınde en az seksen metre uzaklık bulunması zorunludur. Demiryolu geçitlerinde taşıtlar, bekleyerek yolun açık ve güvenli olduğunu gördükten sonra geçerler. Patlayıcı madde yüklü taşıtlar,olanaklar ölçüsünde insan topluluğu bulunan yerlerden geçirilmez; başka yol yoksa,geçiş için yerel güvenlik makamlarınca uygun görülen yerlerde güvenlik önlemleri alındıktan sonra bu taşıtların geçişine izin verilebilir

29 Gerek görülürse şehir içinde patlayıcı madde taşımaları için güvenlikli geçiş yerleri, yetkili mercilerce belirlenir,taşımaların bu yol üzerinden güvenlikle yapılabilmesi için gerekli önlemler alınır. Yangına Karşı Önlemler Madde 65 - Patlayıcı madde taşınacak motorlu taşıtlarda kabul edilmiş standart tiplerden,her an çalışır durumda en az iki yangın söndürme cihazı bulundurulması zorunludur. Taşıtlarda sarsıntı veya başka nedenlerle alev ve yangın çıkabilecek bir arıza meydana gelirse taşıt önce durdurulur,sonra patlayıcı madde ambalajları, olanaklar ölçüsünde güvenli ve gölgeli bir yere indirilir,üzerleri branda beziyle örtülür ve bir görevli tarafından korunması sağlanır. Taşıtın arızası giderilemezse,ambalajlar,güvenlik önlemleri alınarak başka taşıtlara yüklenir. Ambalajların Bozulması Madde 66 - Yükleme ve taşıma sırasında ambalajlardan patlayıcı madde dökülürse, taşıt hemen durdurulur ve ambalajlar özenle güvenlikli bir yere indirilir. Daha sonra taşıt içine ve yola dökülmüş olan patlayıcı maddeler, maddenin özelliğine göre gereken usullerle temizlenerek yok edilir. Ambalajlar, taşıtlara, ancak, onarımları yapıldıktan sonra yüklenir. Taşıta Flama ve Levha Asma Zorunluluğu Madde 67 - Patlayıcı madde taşıyacak taşıtların ön ve arkasına, her iki taraftan görünecek biçimde,eni ve boyu otuz santimetre olan kırmızı renkte flamalar asılması,ön,arka ve yanlarına da boyu yirmi,çizgi kalınlığı iki buçuk santimetreden az olmayan beyaz renkli harflerle,kırmızı zemin üzerine, "PATLAYICI MADDE" sözcükleri yazılı levhalar konulması zorunludur. Karayoluyla Taşımada Gözetim Madde 68 - Karayoluyla yapılacak üç yüz kilogramdan çok patlayıcı madde taşımalarının bu konuda gerekli bilgi ve deneyimi olan bir kişinin gözetiminde yapılması zorunludur. Diğer Hükümler Madde 69 - Patlayıcı maddelerin karayoluyla taşınmasında bu Tüzükte düzenlenmeyen hususlarda,2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunuyla bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmeliklerde yer alan hükümler,erişme kontrollü karayollarındaki taşımalarda ise ilgili mevzuat hükümleri ayrıca uygulanır

30 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Demiryoluyla Taşıma Gruplandırma Madde 70 - Demiryoluyla taşınacak patlayıcı maddeler aşağıdaki gruplara ayrılır. Birinci grup: Dumansız av barutu,kara av barutu,taş barutu, dinamitler, sağırlaştırılmış (plastifiye edilmiş) olanlar dışında her türlü nitroselülozlar, piroteknik mamüller. İkinci grup: Dinamit kapsülleri. Üçüncü grup : Patlayıcı madde olarak kullanılan saf ve teknik amonyum nitrat ile potas güherçilesi. Dördüncü grup : Ateşleme fitilleri,nişan,tüfek ve tabanca mermileri ve her türlü av malzemesi. Taşıma İzin Belgesi Madde 71 - Demiryoluyla yapılacak taşımalar için verilecek taşıma izin belgesine,taşınacak patlayıcı maddelerin 70 inci maddede gösterilen gruplardan hangisine girdiği, ambalajlarının bu Tüzük hükümlerine uygun bulunduğu, ayrıca,yazılır. Gruplara Göre Taşıma Madde 72 - Birinci ve ikinci gruba giren patlayıcı maddeler ayrı ayrı vagonlarla taşınırlar ve bu vagonlara başka patlayıcı maddelerle başka eşya konulmaz. Şenlik fişeklerinden brüt üç yüz kilograma,bunun dışında kalan birinci gruba giren patlayıcı maddelerden yüz kilograma,ikinci gruba giren bütün patlayıcı maddelerden de kırk kilograma kadar olan miktarlar aynı vagon içinde ve bir arada taşınabilirler. Üçüncü ve dördüncü gruplara giren patlayıcı maddeler bu Tüzük hükümlerine göre ambalajlanmak ve kolay yanıcı maddelerle bir arada bulunmamak koşuluyla diğer eşyayla birlikte taşınabilirler. Vagon Tahsisi İçin Başvuru Madde 73 - Demiryoluyla patlayıcı madde taşımak isteyenlerin,vagon tahsisi için,taşımanın yapılacağı tarihten en az üç gün önce,taşımanın yapılacağı günü belirten bir dilekçeyle ve taşıma izin belgesini göstermek suretiyle,yükleme yapılacak istasyon veya ambarın veya işletilmesi T.C.Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne verilmiş bulunan limanın yetkili amirine başvurmaları gerekir. Yapılan başvuru üzerine,istasyon,liman veya ambarın yetkili amiri patlayıcı maddeye,en kısa zamanda ve diğer maddelere göre öncelikle vagon tahsisi için gereken önlemleri alarak yüklemenin yapılacağı gün ve saati yirmi dört saat içerisinde başvurana bildirir. Vagonların Durumu Madde 74 - Patlayıcı maddeler,kapalı ve kapıları kilitli,zemin ve yan tahtaları deliksiz ve sağlam, içerisinde uç veya başları çıkmış çivi ve civata bulunmayan vagonlarda taşınır. Yüklemeden önce,vagonların zeminleri süpürülür ve yıkanır

31 Tozları dökülebilecek barut gibi patlayıcı maddelerin yükleneceği vagonların zeminine branda bezi serilir. Patlayıcı madde ambalajları, vagonlara, demiryoluna paralel olarak, dağılmayacak ve istiften düşmeyecek biçimde zemine yayılarak yüklenir. Yükleme ve Boşaltma Madde 75 - Patlayıcı maddelerin vagonlara yüklenmesi ve boşaltılması, istasyon,liman veya ambarın yetkili amirinin veya bunların görevlendireceği bir memurun gözetim ve sorumluluğunda yapılır. Vagonlar yüklendikten sonra kilitlenir, mühürlenir ve vagon numaraları taşıma izin belgesine yazılır. Demiryolu taşıma evrakına,gönderen ve gönderilenin adı,soyadı ve açık adresinin yazılması ve eşyanın gelişinin gönderilene bildirilmesi için,demiryollarında yürürlükteki usule göre gönderen tarafından bildirim işleminin yapılması zorunludur. Yangına Karşı Önlemler Madde 76 - Patlayıcı madde yüklenmiş olan vagonların ön ve arkalarında bulunan en az dörder vagona,ispirto,benzin,eter gibi yanıcı ve parlayıcı veya kibrit,çakmak gibi ateş meydana getirebilen veya saman,tahta talaşı ve kuru ot gibi yangına neden olabilecek maddeler yüklenemez. Patlayıcı madde yüklü vagonlara,çivili ayakkabılarla veya sigara ve benzeri şeyler içilerek,kibrit,çakmak,çıplak ateş, kızgın cisimlerle patlamaya veya Yangına neden olabilecek maddelerle girilmesi yasaktır. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Deniz, Nehir ve Göllerde Taşıma Yükleme ve Boşaltma Madde 77 - Patlayıcı maddelerin yükleneceği ve boşaltılacağı deniz taşıtlarının çıkış ve varış limanlarındaki liman başkanlığının ilgili mevzuat gereğince bu taşıtların demirleyeceği yeri hazırlaması,yükleme ve boşaltmada çalıştırılacak işçi ve personelin adlarını yerel güvenlik makamlarına bildirmesi zorunludur. Yükleme ve boşaltma sırasında iskeleye,işle ilgisi olmayanlar giremez. Çalışan işçiler,liman işletmesi sorumlusunun gözetimi altında bulundurulur ve iskele,güvenlik makamlarınca korunur. Boşaltmadan sonra,patlayıcı madde yüklenen vagonlar ve kara taşıtları iskelede bırakılmaz,bina ve topluluktan uzak bir yere çekilir ve burada korumaya alınır. Deniz taşıtlarındaki yükleme ve boşaltma sırasında vinçlerin çalıştırılması, geminin ilgili güverte subayı veya güverte lostromosu gözetiminde,silkeleme, çarpma ve sarsıntı olmayacak biçimde ve gerekli önlemler alınarak yapılır

32 Boşaltmada Gözetim Madde 78 - Gemiden mavnaya veya motora ve motor veya mavnadan iskeleye patlayıcı madde yüklenmesi ve boşaltılması liman işletmesi sorumlusunun gözetiminde yapılır. Ambalajların tabla sapan veya sandık sapanlara konulması ve indirilmesi sırasında sürtünmemesi,çarpılmaması ve ezilmemesi için gereken önlemler alınır. Yangına Karşı Önlemler Madde 79 - Patlayıcı madde yükleme ve boşaltılmasında çalıştırılacak işçiler ve personelin üzerinde sigara,kibrit,çakmak gibi maddeler bulundurulması yasaktır. Patlayıcı madde yüklenecek motor ve mavnaların içi ve üstü süpürülür, yıkanır,zeminine branda bezi serilir,yüklemeden sonra patlayıcı maddelerin üzerine ayrıca bir branda bezi örtülür. Yüklü motor ve mavnalarda ateş yakılmaz,elektrik ocağı kullanılmaz, sigara içilmez. Aydınlatma amacıyla kuru pilli el lambaları kullanılabilir. Motor ve mavnalara asılacak seyir güvenliğine ait lambaların güvenlikli ve sağlam olması gerekir. Diğer Hükümler Madde 80 - Patlayıcı maddelerin,suda çalışan taşıtlarla taşınmasında bu Tüzükte yer almayan hususlarda Bakanlar Kurulunun 6/4/1952 günlü ve 3/14831 sayılı kararıyla yürürlüğe konulan Tehlikeli Eşyanın Ticaret Gemileri ile Taşınmasına Dair Tüzükte yer alan bükümler uygulanır. BEŞİNCİ BÖLÜM Havayoluyla Taşıma Taşıma İzin Belgesi Madde 81 - Havayoluyla patlayıcı madde taşınabilmesi için, patlayıcı maddelerin cins ve miktarları,nereden yükleneceği veya ithal edileceği,yüklenecek uçağın adı ve tipi,uçağın hereket edeceği havaalanı ile kalkış günü,saati ve ineceği havaalanı bildirilmek suretiyle İçişleri Bakanlığından havayoluyla taşıma izin belgesi alınır. Hava limanı başmüdürlüğü veya hava meydanı müdürlüğü,gümrük idaresi ve güvenlik makamlarınca birlikte,uçağın kalkış ve varış saatine göre havaalanında gerekli önlemler alınarak,alanın patlayıcı maddelerin yükleme ve boşaltılmasına ayrılacak bölümü hazırlar. Patlayıcı maddelerin uçağa yükleme veya uçaktan boşaltma işi ile diğer yükleme ve boşaltma işi mal sahibince sağlanacak personel tarafından en kısa zamanda yapılarak, havayoluyla taşıma izin belgesiyle birlikte gideceği yere gönderilir. Yükleme ve boşaltma anları dışında bu gibi patlayıcı maddeler, alanda depolanmaz, kısa bir süre için de olsa bekletilemez

33 BİRİNCİ BÖLÜM Depolamada Genel Esaslar N DOLU Depolama İzin Belgesi Madde 82 - Bu Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddeleri kullanmak veya satmak üzere depolayacak olanların İçişleri Bakanlığından patlayıcı madde depolama izin belgesi almaları zorunludur. Avcılar, av malzemesi bakımından bu kayda tabi değildirler. Satıcı,Depolayıcı ve Tüketicilerin Gruplandırılması Madde 83 - İzin belgelerinde belirtilen en yüksek miktarlara göre patlayıcı maddeleri kullanacak ve satacak olanlar üç gruba ayrılmıştır: Birinci grup: Perakende satıcılar,kuyucular ve az miktarda patlayıcı madde kullananlar. Bunlar depo kurmak zorunda değildirler. İkinci grup: İki tondan az patlayıcı madde depolayacak olan satıcılar,taş ocakları, çimento fabrikaları, küçük maden ocakları işleticileri, kanal açma,tarıma elverişli saha hazırlama işlerini yüklenenler gibi tüketiciler. Üçüncü grup: İki ton ve daha çok patlayıcı madde depolayacak olan satıcı ve tüketicilerle, maden işletmeleri ve stok amacıyla kurulmuş büyük dağıtım merkezleridir. Depolarda Çalıştırılacak Kişiler Madde 84 - Patlayıcı madde depolarında,yerel güvenlik makamlarınca bu işlerde çalıştırılmalarında sakınca görülmeyen kişiler çalıştırılır. Depoların Korunması Madde 85 - Patlayıcı madde depolarında,sürekli olarak, durumları silah taşıma belgesi verilmesine uygun,yeterli sayıda bekçi bulundurulması zorunludur. Bekçilere kontrol saati verilir. İdarece gerekli görülen durumlarda eğitilmiş köpek de bulundurulur. Levhalar Madde 86 - Depo sınırları üzerine, "TEHLİKELİ BÖLGEDİR. GİRİLMEZ" levhalarının konulması zorunludur. Depo içinde uygun yerlere çalışma ve güvenlik yönergeleri asılır. Stok istifleri sıra başlarına,patlayıcı maddenin,adı,cinsi ve miktarıyla üretim ve depoya giriş tarihlerini gösteren levhalar konur. Depoların dış duvarlarına Ek: 2`deki örneğe uygun levhalar konur. İstifleme ve Depolardan Dağıtım Madde 87 - Patlayıcı madde ambalajları, depolarda doğrudan doğruya zemine oturtulamaz,hava akımına engel olmıyacak biçimde,zeminle arasında on santimetre kadar boşluk kalmak üzere sağlam kalaslar veya bunlardan yapılmış ızgaralar üzerine üretim tarihlerine göre sıraya konularak istif edilir

34 Bu istiflemede, gerek geçiş yerlerinde ve gerekse istif başlarında,ambalajların etiket ve yazılarının görülebilir ve okunabilir biçimde olması,ambalajların duvara gelen taraflarında duvarla aralarında boşluk bırakılması ve istif yüksekliğinin bir metre altmış santimetreyi geçmemesi gerekir. İstifler gruplar halinde ve aralarında geçiş boşlukları bulundurulmak suretiyle yapılır. Patlayıcı maddeler, depolardan,üretim tarihi sırasına uyularak dağıtılır. İstiflemede depo görevlisinin sorumluluğu altında,depo hizmetlerini bilen kişiler çalıştırılır. Birlikte Depolama Koşulları Madde 88 - Dinamitler, nitrogliserin, nitroselüloz,barutlar,kapsüller, av fişekleri ve piroteknik mamuller kesinlikle bir arada veya başka maddelerle birlikte depolanamaz. Bu patlayıcı maddelerden her biri ayrı depolara veya deponun ayrı bölümlerine konulur. Ancak,amonyum nitrat ile dinamit,kapsül ile fitil aynı bölümde ayrı yerlere konabilir. Patlayıcı madde deposu bölümlerinin artırılması halinde Ek: 3/D sayılı şemadaki esaslar dikkate alınarak, Ek: 3 sayılı tip projeler uygulanır. Dinamit ve Kapsüllerin Depolanması Madde 89 - Kartuş halindeki dinamitler,depolarda,sürekli olarak ambalajlarında bulundurulur. Sürekli ve geçici depolarda dinamit ve kapsüllerin aynı depoda birlikte bulundurulması halinde,dinamit ve kapsüllerin bulunduğu bölümlerin kapılarının ayrı olması ve bölümlerin bitişik duvarları arasında sekiz ton kapasiteye kadar depolar için en az otuz santimetre,sekiz tondan on iki ton kapasiteye kadar depolar için en az kırk santimetre,on iki ton kapasiteden yukarı depolar içinse en az elli santimetre boşluk bulunması ve ara duvar kalınlıklarının en az on dokuz santimetre olması zorunludur. Depolarda Onarım Madde 90 - Depolarda değişiklik ve onarım yapmak gerektiğinde, patlayıcı maddeler,depolardan uzaklaştırılır,kalaslar üzerine düzenli biçimde yerleştirilir, üzerleri su sızdırmayan,güneş ışığını geçirmeyen branda bezleriyle örtülür ve bir görevlinin gözetiminde korumaya alınır. Bu işlerin hava kararmadan bitirilip patlayıcı maddelerin depoya konulması,bu mümkün olamayacaksa patlayıcı maddelerin başka bir depoya taşınması zorunludur

35 İKİNCİ BÖLÜM Depo Kurmak Zorunda Olmayan Satıcı ve Kullanıcıların Uyacakları Kurallar Tüketicilerin Yükümlülükleri Madde 91 - Birinci gruba dahil tüketiciler,ihtiyaçları olan patlayıcı maddeleri, meskün binalara en az on beş metre uzaktaki bir yerde,gece ve gündüz kendi gözetim ve sorumlulukları altında kilitli,etiketli ve sağlam bir sandık içinde bulundurabilirler. Tüketiciler İçin Miktar Sınırlaması Madde 92 - Kuyucular ve benzeri ihtiyaç sahipleri,patlayıcı madde olarak en çok iki buçuk kilogram dinamit, on kilogram taşbarutu ve yüz dinamit kapsülü bulundurabilirler. Ancak,bunların birden çoğunu bulundurmak durumunda olanlar,bu patlayıcı maddeleri ayrı ayrı sandıklarda saklamak zorundadırlar. Saniyeli fitiller miktar sınırlamasına tabi değildir. Perakende Satıcılar ve Yükümlülükleri Madde 93 - Birinci gruptaki perakende satıcılar,sadece av barutu, her türlü av kapsülü, boş kovan ve dolu fişek gibi av malzemesiyle oyun ve eğlence aracı olan patlayıcı maddeleri satmaya yetkilidirler. Bunlar, dükkanlarında bulundurabilecekleri çeşitli patlayıcı maddeleri,içleri uygun bir malzemeyle ateşe dayanıklı hale getirilmiş,üzerinde etiketi bulunan, çelikten yapılmış,özel kasa,sandık ya da dolaplar içinde saklamak ve yangın çıkması halinde,bu patlayıcı maddeleri derhal uzak ve güvenli bir yere taşımak zorundadırlar. Birden çok türde patlayıcı madde,aynı sandık içinde, ancak, türlerine göre ayrı ayrı bölümlere yerleştirilerek bulundurulabilir. Perakende Satıcılar İçin Miktar Sınırlaması Madde 94 - (Değişik birinci fıkra: 14/5/ /2443 K.) Perakende satıcılar, dükkanlarında en çok on kilogram dumansız av barutu, on kilogram kara av barutu ve taş barutu ile kara av barutuyla doldurulmuş yirmi bin, dumansız av barutu ile doldurulmuş altmış bin av fişeği bulundurabilirler. Ayrıca birinci gruba giren perakende satıcılar, sahip oldukları, kiraladıkları veya noterden onaylı muvafakat belgesi aldıkları deponun kapasitesi miktarınca av fişeği satın alabilirler. Her türlü av kapsülleri, boş kovanlar, oyun ve eğlence aracı olan patlayıcı maddeler, bu sınırlamaya tabi değildir. Barut Satışı Madde 95 - Av malzemesi dükkanlarında açık ve dağılmış halde barut bulundurulamaz. Satışın açılmamış ambalajlar halinde yapılması zorunludur

36 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Depo Kurmak Zorunda Olan Satıcı ve Tüketicilerin Uymak Zorunda Oldukları Kurallar Depo Kurma Zorunluluğu ve İzin Belgesi Madde 96 - İkinci ve üçüncü gruba dahil satıcı ve tüketiciler depo kurmak zorundadırlar. Satıcılar dışında bu gruplara dahil olanlar,işin geçici olması halinde, izin belgeli bir depo sahibinden depo kiralayabilirler. Kira sözleşmeleri, kamu kuruluşları arasında yapılanlar dışında noter önünde yapılır. (Değişik fıkra: 4/5/ /12746 K.) İkinci gruba giren satıcı ve tüketiciler valiliklere; üçüncü gruba dahil satıcı ve tüketicilerle maden işletmesi veya stok amacı ile kurulmuş olan büyük dağıtım merkezi sahipleri ise, valilikler kanalıyla İçişleri Bakanlığına; bu Tüzüğün 5 inci maddesinin A,B,C,D,E,F,G,L,M ve O bentlerinde belirtilen ve depo yapım işine göre hazırlanan belgelerin eklendiği dilekçe ile başvurarak patlayıcı madde depo yapımı için izin belgesi almak zorundadırlar. (Ek: 4/5/ /12746 K.) Depo inşaatının bitiminden sonra, deponun plan ve projelerine ve Tüzüğün ilgili hükümlerine ve bu konu ile ilgili diğer mevzuat hükümlerine uygun olarak yapıldığı anlaşılan depolar için depo yapımı izni veren mercilerce patlayıcı madde depolama izin belgesi verilir. (Ek: 4/5/ /12746 K.) Gezici depo yapımı izin belgesi başvurularına, Ek-4 deki örneklere uygun projelerin eklenerek İçişleri Bakanlığına gönderilmesi yeterlidir. Gezici depo yapım ve depolama izni İçişleri Bakanlığınca verilir. (Ek: 4/5/ /12746 K.) Mevcut depoların kapasite artırılması genişletilmesi ve yeni depolar eklenmesi hallerinde de yukarıdaki hükümler uygulanır. Depo cinsi ve öteki hususlar izin belgesinde belirtilir. Valiliklerce izin belgesi verilenlerin kimlikleri ve izin belgesinin tarih ve sayısı İçişleri Bakanlığına bildirilir. Yeraltında ve ocak içinde yapılacak depolar için,maden ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzüğün 18 inci maddesi hükmü uygulanır. Dükkanlardan Satış Madde 97 - İkinci ve üçüncü gruba giren satıcıların dükkanlarında 94 üncü maddede belirtilen miktarlardan çok patlayıcı madde bulundurulamaz. Av kapsülleri, boş kovan ve oyun ve eğlence aracı olan patlayıcı maddeler bu sınırlamaya tabi değildir. 94 üncü maddede sayılanlar dışında kalan,dinamit ve dinamit kapsülleri gibi diğer bütün patlayıcı maddelerin alıcıya teslimi depolardan yapılır

37 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Patlayıcı Madde Depolarının Teknik Özellikleri Depoların Türleri ve Projeleri Madde 98 - (Değişik: 14/5/ /2443 K.) Patlayıcı madde depoları sürekli, geçici ve gezici olmak üzere üç gruba ayrılır. Sürekli patlayıcı madde depoları ise yerüstü ve yeraltı depoları olmak üzere iki gruba ayrılır. Sürekli yerüstü depoları ve geçici depoların projelerinin Ek-3, gezici depoların projelerinin Ek-4, sürekli yeraltı depolarının projelerinin ise Ek-6`daki örneklere ve ilgilerine göre 99 uncu maddede belirtilen yapım özelliklerine uygun olmaları gerekir. Sürekli Depolar Madde 99 - (Değişik: 14/5/ /2443 K.) Sürekli depolar en az iki ton kapasitede yapılabilir. A- Yerüstü depoları: 1- Hafif yapılı depolar; yan duvarları en az 225 milimetre kalınlığında normal dolgu tuğla veya en az 275 milimetre kalınlığında delikli tuğladan inşa edilir. 2- İglo tipi (üstü toprakla örtülü) depolar; üzeri 60 santimetre toprakla örtülü, yan ve arka tarafı en az 26 en fazla 33 derece eğimli, yan duvarları en az 30 tavanı ise en az 15 santimetre betonarme, kapıları en az 7 bar basınca dayanıklı malzemeden inşa edilir. Bu depoların kapısı, varsa komşu deponun kapısına bakmayacak yönde yapılır. 3- Kalın duvarlı ve sağlam yapılı depolar; duvarları en az 680 milimetre kalınlıkta tuğla veya en az 450 milimetre kalınlıkta betonarme veya eşdeğer dayanıklı malzemeden, tavanı en az 15 santimetre betonarme veya eşdeğer malzemeden inşa edilir. Yerüstü depoları, Ek-1`de belirtilen güvenlik uzaklıklarına uygun, tek katlı ve patlama olduğunda uzaklara tehlikeli parçalar saçmayacak malzemeyle geniş saçaklı olarak yapılır, çatıları da hafif ve yanmaz malzemeyle örtülür. Bu depoların zemini çivi, vida, herhangi bir yarık ve çatlak bulunmayan, düzgün, sızdırmaz, herhangi bir cismin çarpmasıyla kıvılcım çıkarmaz ve kolay temizlenir biçimde çimento şap veya mozaikle kaplanır. Duvarları nem geçirmez bir harçla çatlaksız ve düz olarak sıvanır, havalandırma delikleri konur, açık renkte badana ile boyanır. Pencereleri çatıya yakın yükseklikte ve güneş ışınlarının doğrudan depo içine girmesini önleyecek biçimde demir parmaklıklı olarak yapılır. Ayrıca, pencerelerine sağlam pirinç veya galvaniz tel kafes konur, dış kısımlarına ise dışarıya açılır ve içeriden mandallanabilir sağlam tahta kapaklar yapılır. Dış kapıları sağlam saç malzemeden yapılır, gizli kilit takılır ve kanatları dışarıya açılır. İç kapıları ahşap olarak yapılır. Yağmur olukları sık sık kontrol edilerek çalışır durumda bulundurulmaları sağlanır. Su baskınına karşı binanın etrafına kanallar açılır

38 B- Yeraltı depoları: Yeraltı (galeri tipi) depoları, maden işletmelerinde yer altında ve ocak içinde yapılabileceği gibi, bir yamaçta açılacak galeriyle girilmek suretiyle de yapılabilir. Ek-6 daki esaslara uygun olarak yapılan yeraltı depolarının çıkış ağzına gerektiğinde Ek-5`e göre sütre yapılır. Su girmemesi ve nem oluşmaması için gerekli önlemler alınır. Depo içi sıcaklığının 25 dereceyi geçmesini önleyecek havalandırma düzeni yapılır ve patlama etkisini azaltmak amacıyla uygun yerlere oyuk ve boşluklar açılır. Geçici Depolar Madde Geçici depolar, üç yıla kadar süren geçici işler için yapılabilir. Bu süre içinde işin tamamlanmaması halinde geçici depolama izin belgesinin süresi bir yıl uzatılabilir. Geçici depolarda dayanıklı ve yanmaz tipte prefabrik yapı elemanları kullanılabilir. Ancak, prefabrik yapi elemanlarıyla yapılan depolarda, işçilerin geliş ve gidişlerinde güvenliği sağlamak amacıyla depo yakınında koruyucu sütreler yapılması zorunludur. Bu gibi depoların kapı ve yan duvarları birbirine geçme veya bindirmeli olarak sağlam yapılır ve çatılar izin merciince uygun görülen hafif ve yanmaz malzemeyle örtülür. Döşemeler yerüstü sürekli depolarda olduğu gibi yapılır. Geçici depoların projeleri sürekli depoların projeleri gibi olur. Bu depolarda en çok altı tona kadar patlayıcı madde depolanabilir. Gezici Depolar Madde Gezici depolarda,en çok iki ton patlayıcı madde bulundurulabilir. Ancak,sismik araştırmalarda kullanılmak üzere,yalnız sismik dinamit için, ihtiyacın Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce belgelenmiş olması koşuluyla en çok on tonluk gezici depoya izin verilebilir. (Değişik: 14/5/ /2443 K.) Güvenlik uzaklıklarına uygun olarak yerleştirilen gezici depodan 20 metre uzaklığa, geçişi engelleyecek tarzda dikenli tel çekilmesi zorunludur. Ancak, sismik petrol aramalarında kullanılacak gezici depolarda, arama süresince Ek-1 çizelgede belirtilen güvenlik uzaklıklarına uyulması ve diğer çevre güvenlik önlemlerinin alınması kaydıyla dikenli tel çekme koşulu aranmaz. Gezici depolar patlayıcı madde taşınmasında kullanılamaz. Depolarda Ortak Teknik Özellikler Madde Sürekli,geçici ve gezici depolarda aşağıdaki teknik özellikler bulunur: A - Bina içinde zeminden çatıya kadar yapılan bacalar ve bunlara açılan havalandırma delikleriyle depoların havalandırılmaları sağlanır. Baca delikleri, kuş,fare gibi hayvanların ve böceklerin girmesine engel olabilecek bakır veya pirinç tel kafeslerle örtülür

39 B - Depolar mevzuatın öngördüğü paratoner sistemiyle donatılır.paratonerler veya çubuklarla yer arasında tam bir iletkenliğin bulunup bulunmadığının ve iletkenlerin depo duvarlarından ve çatısından izole edilmiş olup olmadığının araştırılması ve arızalarının giderilmesi için her yıl yağmur ve dolu mevsiminden önce kontrol ettirilir. C - Depo kapılarına ve girişte duvarların yanına,statik elektriğe karşı topraklanmış pirinç, bakır veya alüminyum levhalar konur. D - Aydınlatma tesisatı,yalıtılmış tipteki armatürlerle ve bu konudaki mevzuata uygun olarak yapılır. E - (Değişik: 14/5/ /2443 K.) Patlayıcı madde depolarının çevresinde, k-5`e uygun olarak yapılacak sütrenin tabanı, depo binasına bir buçuk metre uzaklıktan başlar. Sütreler, depo çatışının en üst noktasından en az bir metre yükseklikte ve sütrenin üstü de en az bir metre genişlikte yapılır. Sütre, depo binasını tamamen çevreliyorsa geçiş için uygun giriş yerleri ve tüneller açılır. Sütrenin üzeri çimlendirilir veya bodur ağaçlarla ağaçlandırılır. Engebeli arazide kurulmuş ve etrafında sütre görevini yapacak yüksek tümsekler bulunan depolarda sütrenin, varsa tehlike gösteren yönde yapılması yeterlidir. F - (Değişik: 14/5/ /2443 K.) Geçici depolar hariç olmak üzere, stoklama kapasitesi beş bin kilograma kadar olan depolardan en az otuz metre, daha fazla patlayıcı madde stoklanacak depolarda ise en az altmış metre uzaklığa bir metre yüksekliğinde taş veya beton duvar yapılarak üzerine geçişleri engelleyecek şekilde bir metre yüksekliğinde dikenli tel çekilir. G - Patlayıcı madde depolarının yapımında Ek:1 sayılı çizelgede gösterilen en az güvenlik uzaklıklarına uyulması zorunludur. BEŞİNCİ BÖLÜM Depolamayla İlgili Güvenlik Önlemleri Sorumluluk Madde Bütün depo hizmetleri depo görevlisinin sorumluluğu altında yürütülür. Güvenlik Makamlarına Bildirme Madde Patlayıcı madde depoları sınırlarından izinsiz içeriye girenler, depo bekçileri tarafından en kısa zamanda güvenlik makamlarına bildirilir. Yangına Karşı Önlemler Madde Depo yakınında kuru ot,saman,kağıt,benzin,gaz,ispirto,mazot gibi kendi kendine veya herhangi bir etkiyle kolayca tutuşabilecek maddelerin bulundurulması yasaktır. Depo binalarının çevresi elli metre kadar kuru otlardan temizlenir

40 (Değişik: 4/5/ /12746 K.) Patlayıcı madde depolarında 25 inci maddede öngörülen önlemler alınır. Ayrıca, yangınların önlenmesi amacıyla güvenlik uzaklıkları içinde kalacak şekilde düzenlenen mekanik veya otomatik çalışan alarm cihazları bulundurulur. Depo ile ilgili personel,depo dışında yangın söndürme eğitimi yaptırılarak yetiştirilir. Depoların bulunduğu sahanın ana kapısından içeri gireceklerin, üzerinde bulunan kibrit,çakmak gibi ateş meydana getirici maddelerle sigara,pipo ve bütün madeni eşya görevliler tarafından alıkonulur.patlayıcı madde depolarına bu tür yanıcı ve ateşleyici maddelerle girilemez. Miktar Sınırlaması Madde Depolarda,izin belgesinde yazılı olandan çok patlayıcı madde bulundurulamaz. Gece Çalışma Yasağı Madde Depolara patlayıcı madde konulması veya alınması gündüzleri yapılır. Zorunlu hallerde,sabit elektrik tesisatı,pilli el lambaları veya akümülatörlü lambalar kullanılması koşuluyla gece çalışması yapılabilir. Açık alevle aydınlatma yapılması yasaktır. Depo Görevlileri Madde Depo içi sürekli hizmetler,patlayıcı maddeler konusunda eğitilmiş ve yeterli deneyimi olan görevliler tarafından yürütülür. Depo personeli olmayan işçi ve taşıyıcılar,patlayıcı madde ambalajlarını sadece depo kapısına kadar getirebilir ve depolardan çıkarılacak olanları da yine depo kapısından alabilirler. Depo Temizliği Madde Depoların içinin temiz bulundurulmasına özen gösterilir. Sandık,varil,kutu gibi boş ambalajlar ve alet, edavat ve benzeri diğer yabancı maddelerin depoda bulundurulması yasaktır. Statik Elektrik İçin Önlemler Madde Depoya çivili ayakkabılarla girilmez ve içerde çivisiz özel ayakkabı giyilir. Ayrıca depo görevlileri naylon,orlon,perlon gibi statik elektrik oluşturabilen giysileri kullanamazlar. Depo İçinde Yapılamayacak İşler Madde Galeri tipi gömme depoların depo hücresi ile diğer depoların içinde,ambalajların onarımı,çivilenmesi,açılması ve patlayıcı maddelerin ambalajlarından çıkarılarak aktarılması gibi işlere kesinlikle izin verilmez. Bu işler ancak depo dışında,gereken güvenlik önlemleri alınmış özel bir yerde yapılır

41 Ambalajların Açılması ve Düzeni Madde İçinde patlayıcı madde bulunan ambalajları açmada, bakır, pirinç ve alüminyum gibi yumuşak malzemeden yapılmış aletler kullanılır. Depolardaki patlayıcı madde ambalajları,yere atılmaz, sürüklenerek çekilmez, etrafa çarptırılmaz ve bunların düşürülmemelerine dikkat edilir. SEKİZİNCİ KISIM Satış ve Satın Alma İşlemleri BİRİNCİ BÖLÜM Satış İşlemleri Satış İzin Belgesi Madde Bu Tüzük hükümlerine tabi patlayıcı maddeleri toptan ve perakende olarak satmak isteyenler bir dilekçeyle başvurarak satış izin belgesi almak zorundadırlar. Başvuru dilekçesine; A - Tüzük hükümlerine uygun patlayıcı madde deposunun bulunduğu veya birinci grupta yer alan perakende satıcıların dükkanlarında 93 üncü maddeye uygun düzenlemenin yapıldığına, B - Satılacak patlayıcı maddelerin cinsine, C - On sekiz yaşın tamamlanmış bulunduğuna ilişkin belgeler eklenir. Birinci gruba dahil olanların satış izin belgesi valiliklerce, ikinci ve üçüncü gruba dahil olanların satış izin belgesi İçişleri Bakanlığınca verilir. Satış izin belgeleri, 1-3 yıl süreli olarak verilir. Aynı sürelerle yenilenebilir. Valiliklerce satış izin belgesi verilenlerin kimlikleri ve izin belgelerinin tarih,sayı ve süreleri İçişleri Bakanlığına bildirilir. Soruşturma Madde Satış izin belgesi verilebilmesi için,yapılacak soruşturma sonunda,ilgilinin,durumunun güvenlik yönünden uygun olduğunun belirlenmesi gerekir. Kayıt İşlemleri Madde 115 -(Değişik birinci fıkra:14/5/ /2443 K.) Satıcılar aldıkları, sattıkları ve halen depolarında bulundurdukları patlayıcı madde miktarlarını, nereden ve kimden aldıklarını, ambalaj seri numaralarını, noterlikçe onaylanmış deftere günü gününe yazmak ve kimlere ne miktarda satış yaptıklarını da belirterek ay sonunu izleyen yedi gün içinde yerel güvenlik makamlarına bildirmekle yükümlüdürler. Üretici ve ithalatçılar da ürettikleri ve ithal ettikleri patlayıcı maddelerin satış ve devir işlemlerinde kimlere ne miktarda satış ve devir yaptıklarını, ambalaj seri numaralarını da belirterek noterlikçe onaylanmış deftere yazmak zorundadırlar

42 (Değişik: 4/5/ /12746 K.) İkinci ve üçüncü gruplara dahil satıcıların bildirimlerinde yer alan bilgiler üç aylık dönemler için ocak, nisan, temmuz ve ekim ayı başlarında valiliklerce İçişleri Bakanlığı ve Milli Savunma Bakanlığına bildirilir. Satıcılar,alıcıların satın alma ve kullanma izin belgelerine,kendilerine sattıkları patlayıcı maddelerin cins ve miktarıyla satış tarihini yazıp onaylamak zorundadırlar. Sınırlama Madde Şenlik ve işaret fişekleriyle oyun ve eğlence aracı olan patlayıcı maddelerin brüt beş kilograma kadar olan miktarlardaki satışları serbesttir. Ancak, şenlik ve işaret fişekleri on sekiz yaşından küçüklere satılamaz. Atış Sorumluluğu Madde Oyun ve eğlence aracı olan patlayıcı maddeler dışında şenlik ve işaret fişeklerinin kullanılması,bu işi bilen bir sorumlu gösterilerek yerel mülkiye amirinden izin alınmasına bağlıdır. İKİNCİ BÖLÜM Satın Alma İşlemleri ve Kullanma Satın Alma ve Kullanma İzin Belgesi Madde Patlayıcı madde satın almak ve kullanmak isteyen kişi ve kuruluşlar ikametgahlarını,işlerini veya sanatlarını,patlayıcı maddeyi hangi işte ve nerede kullanacaklarını bildiren ve aşağıdaki belgeleri ekledikleri bir dilekçeyle valiliğe başvurarak İçişleri Bakanlığından satın alma ve kullanma izin belgesi almak zorundadırlar: A - Patlayıcı maddenin alıcısına veya cins ve miktarına göre,depoda saklanması gerekiyorsa deponun izin belgesi,kiralanmışsa kira sözleşmesi, B -(Değişik:14/5/ /2443 K.) Kullanılacak patlayıcı maddenin cins ve miktarını belirten patlayacı madde ihtiyaç raporu (Bu rapor, kendi ihtiyaçlarını tespit edebilme olanağı bulunan kamu kuruluşları için kendilerince, bu olağana sahip olmayan kamu kuruluşları ile özel kuruluş veya kişiler için il valiliğince verilir. C - Kamu ve özel kuruluşlardan ihaleyle alınan işlerde,bu hususu belgeleyen yazı, D - Maden veya taş ocağı işletme ruhsatı,maden veya taş ocağı başkasından kiralanıyorsa noterlikçe onaylı kira sözleşmesi,bir kamu kuruluşuna ait ocağın kiralanması söz konusuysa,bu kamu kuruluşu tarafından verilen maden veya taş ocağının kullanılabileceğine ilişkin yazı, E - Patlayıcı maddeleri kullanacak kişinin bu Tüzük hükümlerine göre verilmiş ateşleyici yeterlik belgesi, F - (Değişik:14/5/ /2443 K.) Patlayıcı madde işiyle uğraşacak gerçek ve tüzelkişilerin temsile yetkilileri ile ateşleyicilerinin sorumluluğu üstlendiklerine dair noterce düzenlecek taahhütnameleri, G - Varsa,daha önce alınmış ve kullanılmış satın alma ve kullanma izin belgesi

43 H- (Ek:14/5/ /2443 K.) Genel ve katma bütçeli idareler hariç olmak üzere patlayıcı madde işiyle uğraşacak gerçek ve tüzelkişilerin bu faaliyetlerinden dolayı üçüncü kişilere verecekleri zararların tazmini için düzenlecek Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigortası poliçesinin aslı veya noterce onaylanmış sureti, (Değişik:14/5/ /2443 K.) Valilik, başvuru ve eki belgeleri görüşüyle birlikte İçişleri Bakanlığına gönderir. Bakanlıkça uygun görülenlere 1-3 yıl süreli olarak satın alma ve kullanma izin belgesi verilir. (Değişik:14/5/ /2443 K.) Kamu kurum ve kuruluşlarının patlayıcı madde satın alma ve kullanma izin belgesi almalarında (C) bendi uygulanmaz. Ayrıca (F) bendinde öngörülen belgelerin kurum yetkilisi tarafından onaylanması yeterlidir. Geçici İşlerde Satın Alma ve Kullanma Madde (Değişik birinci fıkra:14/5/ /2443 K.) Valilikçe, geçici bir iş için patlayıcı madde satın almak ve kullanmak isteyenlere, ihtiyaç miktarının yerinde yapılacak inceleme ile saptanması ve durumlarının güvenlik yönünden uygun olduğunun belirlenmesi koşuluyla yalnız bu iş için her defasında beş kilogramı, toplam olarak elli kilogramı geçmemek üzere satın alma ve kullanma izin belgesi verilir. Bilimsel ve tıbbi amaçlar için kullanılacak,yarımşar kilograma kadar muhafazalı şişeler içinde ambalajlanmış ve özel dolap veya sandıklarda saklanmak koşuluyla iki buçuk kilograma kadar olan patlayıcı maddelerin satın alınması, saklanması ve kullanılması yerel mülkiye amirlerinin iznine bağlıdır. Bu izin her yıl yenilenir. Ancak,işi gereği kullanmak üzere,uzman doktorlar,eczaneler ve kimya laboratuvarları,laboratuvarları olmak koşuluyla üniversiteler,yüksek okullar, enstitüler ve diğer okulların yetkili öğretim görevlileri yerel mülkiye amirinin iznine gerek kalmaksızın,iki yüz elli grama kadar patlayıcı maddeyi üretebilir ve deneylerde kullanabilirler. Bu üretim ve deneylerden artan patlayıcı maddeler, bekletilmeksizin, aynı gün ilgili yönetmelik hükümlerine göre yok edilir. Yok edilmeden sonra bu durum belgelendirilerek,yetkililerin kontroluna sunulmak üzere saklanır. Kapasite Madde Satış yapmak,depolamak ve kullanmak üzere izin belgesi alanlar, depolarının kapasitesinden çok patlayıcı madde satın alamazlar. DOKUZUNCU KISIM Kullanma ve Güvenlik Önlemleri Ateşleyici Yeterlik Belgesi Madde (Değişik birinci fıkra:14/5/ /2443 K.) patlayıcı maddelerin ateşlenmesinde görev alacak kişilerin, ateşleyici yeterlik belgesi almaları zorunludur. Yapılacak sınavda yeterli bilgi ve deneyime sahip oldukları anlaşılan ve güvenlik soruşturması sonucu durumu uygun bulunanlara, valilikçe beş yıl süreli ateşleyici yeterlik belgesi verilir

44 (Değişik:14/5/ /2443 K.) Ateşleyici yeterlik belgesine ilişkin sınavın koşulları, sınav kurulunun oluşumu ve sınavla ilgili hususlar yönetmelikle belirlenir. Ateşleyici yeterlik belgesinde,belge sahibinin kimliği,kullanabileceği patlayıcı maddelerle yerler ve işkolları belirtilir. Ateşlemede Güvenlik Önlemleri Madde Lağım delikleri ancak ateşlenecekleri zaman doldurulur. Kartuşlar biçimleri bozulmadan,oldukları gibi kullanılır ve lağım deliklerine zorla sokulmaz. Dinamit kapsülleri kartuşlara kullanılacağı zaman takılır.elektrikle ateşlemede ateşlemeden önce ateşleme makinesi ve elektrikli kapsül devresi gözle kontrol edilir. Patlamayan bir lağım bulunursa veya bundan kuşku duyulursa fitille ateşlemeden en az bir saat,elektrikle ateşlemeden beş dakika geçmeden iş alanına hiç kimse giremez. Patlamamış patlayıcı madde artıkları,bir nezaretçinin sorumluluğu altında,olanak varsa,o lağımı delen usta tarafından,patlamamış lağım deliğinin en az otuz santimetre yakınında,ona parelel başka bir delik delinip doldurularak ateşlenir. Delinme, doldurulma, ateşleme ve pasanın kaldırılması sırasında,çalışma alanında,görevlilerden başkasının bulunması yasaktır. Ateşleyici,lağım deliğinde kalan patlamamış patlayıcı maddeleri zararsız hale sokamazsa,çalışmayı durdurur; kendisinden sonraki vardiya ateşleyicisine durumu bildirerek işi teslim eder ve nezaretçiye gerekli bilgileri bizzat verir. Patlamamış kartuş ve kapsüller bulunması olasılığına karşı, pasalar elle kaldırılır ve kartuş ve kapsüller aranır, kürek, kazma ve benzeri aletler kullanılmaz. Kullanma Talimatı Bulundurma Zorunluluğu Madde Şenlik,işaret ve donanma fişeklerinin atış ve kullanma talimatı, üretici kuruluş tarafından ambalajlarına konur. Uygulanacak Diğer Hükümler Madde Bu Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddelerin kullanılmasında, bu Tüzükte hüküm bulunmayan hallerde Maden ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzüğün ilgili maddeleri uygulanır. Ancak,sözü edilen maddelerle diğer Bakanlıklara verilmiş olan yetkiler,maden ve taş ocakları işletmeleriyle tünel yapımı dışındaki yerlerde İçişleri Bakanlığı tarafından kullanılır. Devir İzni ve Yasağı Madde Satış izin belgesi,ancak,bu belgeyi alan kişi ve kuruluşlarca kullanılır, başkalarına devredilemez. Satın alma,depolama veya kullanma izin belgeleri,belgeyi veren makamdan izin almadan devredilemez

45 Yıllık Bildirim Zorunluluğu Madde Bu Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddeleri üretmek ve ithal etmek üzere izin belgesi alanlar,yıllık üretim ve ithalatın çeşidini, miktarını ve kullandıkları patlayıcı özellikteki hammaddelerin ve artıklarının miktarını, bir sonraki yılın ilk ayı içinde İçişleri Bakanlığına bir çizelge halinde vermek zorundadırlar. Yolcu Beraberinde İthal Yasağı Madde Bu Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddelerin yolcu beraberinde ithali yasaktır. Kazaların Bildirilmesi Madde Patlayıcı madde kazalarının, ölüm ve yaralanma olsun veya olmasın,işveren,işveren vekili veya sorumlu müdür tarafından yerel güvenlik makamlarına ve Cumhuriyet savcılıklarına derhal bildirilmesi zorunludur. İdari ve Adli İşlemler Madde İzin belgesi sahiplerinin bu Tüzük hükümlerine aykırı hareketlerinin belirlenmesi halinde,aykırılığın giderilmesi için kendilerine yeterli süre verilerek uyarıda bulunulur. Ateşleyici yeterlik belgesi almış olanların bu Tüzük hükümlerine aykırı davranışlarının belirlenmesi halinde,bunun yinelenmemesi kendilerine yazılı olarak bildirilir. Aykırılığın giderilmemesi veya aykırı davranışın yinelenmesi halinde,ilgililerin belgeleri,içişleri Bakanlığı, belgeyi veren valilik veya belgenin kullanıldığı yer valiliğince geçici veya sürekli olarak geri alınır. Aykırılığın suç oluşturması halinde, durum, Cumhuriyet savcılığına bildirilmekle birlikte belgeler geçici veya sürekli olarak geri alınır. Zaptetme Madde Belgesiz olarak üretildikleri, ithal edildikleri, taşındıkları, saklandıkları, depolandıkları, satıldıkları veya kullanıldıkları anlaşıldığında, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 90 ıncı maddesine göre zaptolunan patlayıcı maddeler,işlemi yapan memurca izin belgesi bulunan en yakın patlayıcı madde deposuna geçici olarak teslim edilir. Zaptolunan patlayıcı maddelerin hazırlık soruşturması sırasında sulh hakimliğinden, son soruşturma sırasında da mahkemeden,soruşturma ve yargılamanın sonucu beklenilmeksizin satılmalarına veya uygun görülen bir mercie teslim edilmelerine karar alınması halinde,bu patlayıcı maddeler ya kararda gösterilen mercilere teslim edilir veya patlayıcı madde satınalma, depolama ve kullanma izin belgesine sahip kişi ve kuruluşlara bu Tüzük hükümlerine göre izin alınarak satılır. Satış ve bu husustaki işlemler, Suç Eşyası Yönetmeliğine göre yapılır Harp Mühimmatının Askeri Amaç Dışında Kullanılması

46 Madde Askeri amaçlarla ve harp mühimmatı olarak kullanılmak üzere üretilen patlayıcı maddelerin,gerektiğinde askeri amaçlar dışında kullanılmak üzere Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumuna devri için İçişleri Bakanlığından izin alınması ve bu Tüzüğün patlayıcı maddelerin ambalaj ve kullanımına ilişkin hükümlerine uyulması zorunludur. Uzmanlardan Yararlanma Madde İçişleri Bakanlığınca, bu Tüzük hükümlerinin uygulanmasında ve yapılacak denetimlerde konunun ilgisine ve önemine göre kamu idare, kurum ve kuruluşlarının uzmanlarından yararlanılır. İzin Belgeleri Yönergesi Madde İzin belgelerinin renk,biçim ve içeriği İçişleri Bakanlığınca hazırlanacak yönergede gösterilir. Yönetmelik Madde Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddelerin standart stabilite testlerinin usul ve esaslarıyla,kusurları giderilemeyecek derecede hatalı ve bozuk olduğu,depolarda uzun süre bekleme gibi nedenlerle özelliğini yitirdiği muayene sonucu anlaşılan patlayıcı maddelerin ve üretim sırasında oluşan artıkların yok edilme usul ve esasları,tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihi izleyen bir yıl içinde,içişleri Bakanlığıyla Sanayi ve Ticaret Bakanlığının ortaklaşa hazırlayacakları bir yönetmelikle belirlenir. (Ek Madde 1 - (Ek: 4/5/ /12746 K.) Aşağıda belirtilen hallerden birine giren kişilere, bu Tüzük kapsamındaki patlayıcı maddelerin imali, ithali, satışı, satınalınması, taşınması, kullanılması, saklanması ve depolanması için izin verilmeyeceği gibi bu işlerde ve koruma hizmetlerinde hiçbir şekilde görevlendirilemez. A- Ateşli silahlar ve patlayıcı maddelerle işlenen cürümlerden hüküm giymiş bulunanlar, B- Taksirli suçlar hariç değişik zamanlarda işlediği aynı veya farklı türden ikiden fazla suçtan dolayı hapis veya ağır hapis ve/veya ağır para cezasına mahkum olanlar, C- Taksirli suçlar hariç, bir yıldan fazla hürriyeti bağlayıcı cezaya mahkum olanlar, D- Devlet Güvenlik Mahkemelerinin görev kapsamına giren suçlarla 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamındaki suçlardan birinden hüküm giyenler, E- Türk Ceza Kanununun 403 ve 404 üncü maddelerinde yazılı suçların birinden mahkum olanlar, F- Akıl hastalığı, psikolojik, nörolojik veya fiziki olarak yapacağı işe engel olacak bir rahatsızlığı bulunanlar, G- (Değişik:14/5/ /2344 K.) Yetkili kamu kurum ve kuruluşlarından alınmış çalışma izni ve meşruhatlı ikamet tezkeresi bulunmayan yabancı uyruklular. H- Onsekiz yaşını bitirmemiş olanlar, I- Kısıtlı olanlar, Bu madde hükmüne aykırı hareket edenler hakkında Tüzüğün 129 uncu maddesi hükmü uygulanır

47 Ek Madde 2 - (Ek: 4/5/ /12746 K.) İzin belgesinde gösterilen patlayıcı maddeler dışında patlayıcı madde kullanılması veya bu patlayıcı maddeleri güçlendirmek amacıyla harhangi bir kimyasal madde eklenerek patlayıcı madde imal edildiğinin tesbit edilmesi halinde uyarı yapılmaksızın Tüzüğün 129 uncu maddesinin son fıkrası hükmü uygulanır. Depo denetlemeleri Ek Madde 3- (Ek:14/5/ /2443 K.) Yılda en az üç defadan az olmamak üzere, patlayıcı madde depolarının Tüzük hükümlerine uygun olup olmadığı valilikçe oluşturulacak komisyon tarafından denetlenir. Her denetlemede, güvenlik uzaklıklarına etki eden unsurların bulunup bulunmadığı da belirtilerek, hazırlanan depo denetim formlarının bir örneği valilikçe İçişleri Bakanlığına gönderilir. Gerek gürüldüğünde İçişileri Bakanlığınca oluşturulacak komisyonca da depo denetlemeleri yapılabilir. Denetim sonucunda güvenlik uzaklıkları değiştiği belirlenen patlayıcı madde depolarının, Ek-1 çizelgenin Not bölümünün (A) bendinde belirtilen formüllere göre Bakanlıkça ruhsat kapasiteleri düşürülür veya depolama izni gecikmeksizin iptal edilir. İhraç işlemleri Ek Madde 4-(Ek:14/5/ /2443 K.) Bu Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddeleri (harp silah ve mühimmatı hariç) ihraç etmek isteyen kişi ve kuruluşlar, ikametgahlarını, işlerini veya sanatlarını, patlayıcı maddeleri hangi ülke, kişi veya kuruluşa ihraç edeceklerini belirten bir dilekçeyle valiliğe başvururlar. Bu konuda hazırlanan dosya valilik görüşü ile birlikte İçişleri Bakanlığına gönderilir. Durumu İçişleri Bakanlığınca uygun görülenlere ilgili kuruluşça ihraç izni verilir. Geçici Madde 1 -(Mülga:14/5/ /2443 K.) Geçici Madde 1 (Ek:14/5/ /2443 K.) Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddelerin üretildiği, işlendiği ve depolandığı iş yerleri ile bunlara ait veya bağımsız patlayıcı madde depolarında bu Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihi izleyen üç yıl, içerisinde Tüzük hükümlerine ve eklerine uygun gerekli değişikliklerin yapılması zorunludur. Bu süre içerisinde değişiklikleri yapmayan işyerleri ve depoların ruhsatları iptal edilerek faaliyetlerine son verilir. Geçici Madde 2- (Ek:14/5/ /2443 K.) Bu Tüzükte öngörülen yönetmelikler, Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihi izleyen altı ay içinde, İçişleri Bakanlığının eşgüdümünde Milli Savunma, Bayındırlık ve İskan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Sanayi ve Ticaret Bakanlıklarınca hazırlanır

48 Kaldırılan Hükümler Madde Bakanlar Kurulunun 18/5/1956 günlü ve 4/7310 sayılı kararıyla yürürlüğe konulan Barut ve Patlayıcı Maddelerle Silah ve Teferruatının ve Av Malzemesinin Sureti Murakabesine Dair Tüzük ile bu Tüzüğün bazı maddelerinin değiştirilmesine ilişkin Bakanlar Kurulunun 8/5/1963 günlü ve 6/1718 sayılı, 31/7/1980 günlü ve 8/1391 sayılı kararlarıyla yürürlüğe konulan Tüzükler yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük Madde sayılı Barut ve Patlayıcı Maddelerle Silah ve Teferruatı ve Av Malzemesinin İnhisardan Çıkarılması Hakkında Kanunun 2 nci maddesine göre hazırlanmış ve Danıştayca incelenmiş olan bu Tüzük hükümleri Resmi Gazete`de yayımı gününde yürürlüğe girer. Yürütme Madde Bu Tüzük hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. 14/8/1987 TARİHLİ VE 87/12028 SAYILI TÜZÜĞE İŞLENEMEYEN HÜKÜMLER (4/5/1999 tarih ve 99/12746 Sayılı Kanunun Geçici Maddesi) Geçici Madde -(Mülga:14/5/ /2443 K.) 1 Bu maddede yer alan "üç yıl" ibaresi, 24/5/2004 tarihli ve 2004/7336 sayılı bakanlar kurulu Kararları eki Tüzüğün 1 inci maddesiyle "dört yıl" olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir

49 23 Mayıs 2001 Sayı : RESMİ GAZETE Sayfa:

50 N DOLU

51 Sayfa : 28 RESMİ GAZETE 23 Mayıs Sayı :

52 23 Mayıs 2001 Sayı : RESMİ GAZETE Sayfa :

53 Sayfa : 30 RESMİ GAZETE 23 Mayıs 2001 Sayı :

54 23 Mayıs 2001 Sayı : RESMİ GAZETE Sayfa :

55 Sayfa : 32 RESMİ GAZETE 23 Mayıs 2001 Sayı :

56 23 Mayıs 2001 Sayı : RESMİ GAZETE Sayfa :

57 Sayfa : 34 RESMİ GAZETE 23 Mayıs 2001 Sayı :

58 23 Mayıs 2001 Sayı : RESMİ GAZETE Sayfa :

59 Sayfa : 36 RESMİ GAZETE 23 Mayıs 2001 Sayı :

60 23 Mayıs 2001 Sayı : RESMİ GAZETE Sayfa :

61 Sayfa : 38 RESMİ GAZETE 23 Mayıs 2001 Sayı :

62 23 Mayıs 2001 Sayı : RESMİ GAZETE Sayfa :

63 Sayfa : 40 RESMİ GAZETE 23 Mayıs 2001 Sayı :

64 23 Mayıs 2001 Sayı : RESMİ GAZETE Sayfa :

65 Sayfa : 42 RESMİ GAZETE 23 Mayıs Sayı :

66 N DOLU

67 N DOLU

68 23 Mayıs 2001 Sayı : RESMİ GAZETE Sayfa: 43 SÜTRE ÖZELLİKLERİ A) Sınıflandırılmış temiz kum (iyi cins kum) en büyük tane ebadı 6,3 mm yi ve ve ebatı 0,063 mm'den küçük olan kum miktarı toplamının %15'ini geçmemelidir.sütre eğim açıları olmalıdır. B) İyi cins çakıllı yada killi kum 75 mm'den büyük parça olmamak şartı ile herhangi bir inorganik dolgu da kullanılabilir. ancak iri malzeme oranı mm arası olması halinde ağırlığın %10'unu geçmemelidir. 0,063 mm'den küçük parçaların oranı toplam ağırlıkça %25'ini geçmemelidir. C) SÜtre malzemesi içinde 75 mm'den büyük parça ve organik malzeme kullanılmaz. kil miktarı (parça boyutu <0,02 mm) parça tesirine sebep olabilecek büyük parçaların kesek oluşumunu önlemek için toplam ağırlığın %20 sini geçemez. sütre eğimi açıları 0,063 mm'den küçük malzeme oranına bağlı olup olabilir.d) Sütrenin epo tarafına gelen yüzünün dik duvar olması durumunda ve yapımında tuğla kullanılması halinde dörtte bir, beton kullanılması halinde altıda bir, çelik kullanılması halinde ide yirmi dörtte bir oranında sütre genişliği azaltılabilir. ancak sütrenin istif üst seviyesi hizasındaki kalınlığı 2,4 metreden az olamaz

69 Sayfa : 42 RESMİ GAZETE 23 Mayıs Sayı : YERALTI GALERİ TİPİ DEPOLARIN ÖZELLİKLERİ A) Yeraltı galeri tipi depolar için toprak kalınlığına ilişkin formüller Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddeler için geçerli olmak üzere aşağıda gösterilmiştir: 1 Yeraltı galeri tipi depolarında bir depo hücresi ile komşu diğer bir depo hücresi arasındaki toprak kalınlığı: 10,75 k = g. x 3 (x) = Hücre ile komşu depo arasındaki metre cinsinden uzaklık 2 Patlayıcı madde ambalajlarının istifleme kurallarına uyulmak koşuluyla toplu olarak depolanması halinde depo üstünde bulunması gereken toprak kalınlığı: 8. k = g. (y+1) 3 (y) = Depo üstünde bulunması gereken metre cinsinden toprak kalınlığı 3 Patlayıcı madde ambalajlarının, istifleme kurallarına uyulmak koşuluyla bir depoya (hücreye) boylamasına sıralanması halinde, tepo üstünde bulunması gereken toprak kalınlığı: 8. k = g. (3/2. z+1) 3 (z) = Depo üstünde bulunması gereken metre cinsinden toprak kalınlığı 4 Bir gömme depoda sandıkların konulacağı galerinin uznluğu: L = 3y (L) = Galerinin metre cinsinden uzunluğu. (y) = II nci formülle elde edilen değer Formüllerdeki: k, depoya konulacak patlayıcı maddenin kilogram cinsinden miktarını. g, arazinin cinsine göre: Hafif toprak için g = 1,25 Adi toprak için g = 1,50 Kuvvetli kum için g = 1,75 Taşla karışık toprak için g = 2.00 Fazla killi toprak için g = 2,25 Kaya için g = 3.00 Depo inşaatının beton olması halinde g = 2,50 Depo inşaatının betonarme olması halinde g = 3.00 katsayısını göstermektedir. MUHTELİF MİKTARLAR VE (g) LER İÇİN (x, y, z, l) NİN HESAPLANMIŞ DEĞERLERİ g Depoya Konulacak Patlayıcı Madde: k (kg) x , ,5 41, , , ,5 44,5 50, , ,5 47,5 52,5 56,5 2,25 25, ,5 46,5 51,5 55,5 y 2,5 24, , ,5 53, , ,5 50 2, ,5 24, ,5 37 z 2,5 16, ,5 19,5 22,5 24,5 28, ,5 2,25 75, ,5 139, L 2,5 72,5 92, ,5 148, , ,5 139,5 150,5 B) Bir yeraltı galeri tipi depoda 2 numaralı formüle göre bulunacak toprak kalınlığına ulaşıncaya kadar giriş galerisi açılır. Depo hücresi, giriş galerisi sonunda buna dik olarak 4 numaralı formüle göre bulunacak (L) uzunluğunda galeri açılarak yapılır. Giriş galerisi uzunluğu 3 numaralı formülle bulunacak toprak kalınlığından az (z) olmayacaktır. Depo hücresine 200 kilogramdan çok patlayıcı madde konulacaksa hücre galerisi karşısına 3 metre uzunlukta patlamaya karşı bir galeri açılır. C)Yeraltı galeri tipi deponun giriş ağzına 2 metre uzaklıkta 3 metre uzunluğunda hücre biçiminde bir siper yapılacaktır. Bu siperin etrafı, yüksekliği ve genişliği depo giriş ağzı alanının iki katı olarak toprakla örtülür. D)Yeraltı galeri tipi depolar genel ulaşım yollarından en az 20 metre, oturulan binalarla içinde çalışılan tesis ve fabrikalardan en az 50 metre uzaklıkta olacaktır

70 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - I * T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI Emniyet Genel Müdürlüğü SAYI : B.OS.1.EGM / KONU : 87/12028 Karar Sayılı TELEKS Tüzükte Değişiklik 87/12028 Kara Sayılı "Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması. Yok Edilmesi, Denetlenmesi, Usul ve Esaslarına ilişkin tüzük'te değişiklik yapan 04,05,1999 tarih ve 99/12746 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilip, tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Tüzüğe eklenen Geçici Madde ile ülkemiz genelindeki bütün patlayıcı madde depolarına, Tüzüğün 5 inci maddesine uygun hale getirilmeleri amacıyla 'e kadar süre öngörülmüştü. Ancak verilen süre içerisinde ülke genelindeki patlayıcı madde depolarından yalnızca 7 deponun durumunun uygun hale getirilebilmiş olması. Tüzüğün mevcut hali ile yetersiz olması ve bazı maddelerinde değişiklik yapılması gerektiği için yeniden Tüzük Değişikliği Tasarısı hazırlanmış ve söz konusu Tasarı tarih ve Sayılı Bakanlar Kumlu Kararı ile kabul edilip, tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve bu Tüzüğe eklenen Geçici Madde l ile patlayıcı madde depolarının tüzüğe uygun hale geçirilmesi için tarihine kadar süre öngörülmüştür. Bu itibarla, yurdumuzun genelinde kamu kuruluşu, şirket ve şahısların kullanmış oldukları patlayıcı madde depoları ile ilgili olarak (gezici depolar hariç) tarihli kadar süreli alarak verilen Patlayıcı Madde Satmalına ve Kullanma izin Belgeleri. Satın alma ve Satış izin Belgeleri ve imalat İzin Belgeleri sürelerinin, A- İzin belgesi taleplerine ilişkin dosyalarında izin belgesinin suresini kısıtlayıcın başka bir neden bulunmaması B- Patlayıcı maddelerin depolandığı depoların, bu Tüzüğün güvenlik uzaklıklarına ilişkin husustan düzenleyen Ek- 1 sayılı çizelgesine uygun olmaları. C- Yapılacak kontrol ve denetimlerde izin belgelerinin geçerliliğini koruduğunun belirlenmesi amacıyla, Ruhsat İşlemler Şube Müdürlüklerince izin belgelerinin arkasına bu genelgenin tarih ve sayısı da yazılmak suretiyle süresinin uzatıldığına dair gerekli şerh verilerek imzalanıp mühürlenmesi kaydıyla, tarihine kadar uzatılması uygun görülmüştür. Ancak, izin belgesi sahiplerinin, bu tarihten Önce müracaat ederek izin belgelerini yeniletmek istemeleri halinde bu konudaki müracaatları da mevzuata uygun olarak Bakanlığımızca değerlendirilecektir. Uygulamada ortaya çıkabilecek tereddütlerle ilgili olarak Bakanlığımız (3 hat) nolu telefonlarından bilgi alınabilecek olup, Tüzük değişikliği nedeniyle yapılacak uygulamanın belirlenmesi amacıyla, ilgili Bakanlık ve kuruluşların görüşleri de alınarak kapsamlı bir şekilde hazırlanacak olan uygulama talimatı en kısa zamanda gönderilecektir. Bilgi ve gereğini arz ve rica ederim DAĞITIM : Gereği : Bilgi Bayındırlık ve İskan Bakanlığına Milli Savunma Bakanlığına Sağlık Bakanlığına Tarım ve Köyişleri Bakanlığına Çalışma ve Sosyal Güv. Bakanlığına Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına Sanayi ve Ticaret Bakanlığına Gümrük Müsteşarlığına Çevre Bakanlığına Dış Ticaret Müsteşarlığına 81 İl Valiliğine Bakanlık Teftiş Kurulu Bakanlığına Jandarma Genel Komutanlığına Bakanlık APK. Kurulu Başkanlığına EGM. Polis Teftiş Kurulu Başkanlığına EGM. APK. Daire Başkanlığına

71 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - II İÇİŞLERİ BAKANLIĞI Emniyet Genel Müdürlüğü SAYI : :B.05.1.EOM /10/2001 KONU : 87/12028 Karar Sayılı Tüzükte TELEKS Hükümlerinin Uygulanması 87/12028 Karar Sayılı Teke! Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük'ün 113 maddesi uyarınca verilen patlayıcı madde salın alma ve satış ile 118 inci maddesi uyarınca verilen patlayıcı madde satın alma ve kullanma izin belgelerine ilişkin işlemlerin Valiliklerce yürütülmesine dair alınan tarihli Bakanlık Onayının bir örneği ve onayla ilgili konularda yapılacak işlemlerin açıklamasını gösterir talimat ilişikte gönderilmiştir. Bilgilerini ve gereğini arz ve rica ederim. EKLER: Ek-1 : Bakanlık Makamı Onayı (2 Sayfa) Ek-2 : Uygulama Talimatı (9 Sayfa) DAĞITIM : Gereği : Jandarma Genel Komutanlığına 81 İl Valiliğine Bilgi : Devlet Bakanlığına (Dış Tic. Müsteşarlığına) Devlet Bakanlığına (Gümrük Müsteşarlığına) Milli Savunma Bakanlığına Maliye Bakanlığına Bayındırlık ve İskan Bakanlığına Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığına Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına Sanayi ve Ticaret Bakanlığına Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına Çevre Bakanlığına Bakanlık Hukuk Müşavirliğine Mahalli İdareler Genel Müdürlüğüne İller İdaresi Genel Müdürlüğüne Bakanlık Özel Kalem Müdürlüğüne E.G.M. Özel Kalem Müdürlüğüne

72 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - II / A T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI Emniyet Genel Müdürlüğü SAYI : :B.05.1.EOM /.../2001 KONU : 87/12028 Karar Sayılı Tüzükte Hükümlerinin Uygulanması Ülke itinarını doğrudan düzenlemeye yönelik otoyol, baraj, göller hava meydanı, rıhtım, liman gibi geniş inşaat projeleri ile milli ekonomiye önemli bir girdi sağlayan maden sektöründe kullanılmakta olan sivil amaçlı patlayıcı maddelerle ilgili işletmeler 6551 Sayılı Barut ve Patlayıcı maddelerle silah ve teferruatının ve av malzemelerinin inhisardan çıkarılması hakındaki kanunu 2 inc maddesine göre hazırlanmış olan 87/12028 karar sayılı Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi Ve Benzerlerinin Üretim, İthali, Taşınması, Satınalınması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok edilmesi, Denetlenmesi Usul Ve Esaslarına İlişkin Tüzük'ün Madde 18: Patlayıcı madde satın almak ve kullanmak isteyen kişi ve kuruluşlar ikametgahlarını,işlerini veya sanatlarını patlayıcı maddeyi hangi işte ve nerede kullanacaklarını bildiren ve aşağıdaki belgeleri ekledikleri bu dilekçeyle valiliğe başvurulan İçişleri Bakanlığından satın alma ve kullanma izin belgesi almak zorundadırlar. Valilik, başvuru ve eki belgeleri görüşüyle birlikte İçişleri bakanlığına gönderir. Buranında uygun görülenlere 1-3yıl süreli olarak satın alma ve kullanma izin belgesi verilir. Hükmü doğrultusunda bakanlığımızca yürütülmektedir. Söz konusu sektörlerde patlayıcı madde kullanarak çalışan binlerce kamu kuruluşu, şirket ve şahıs sayısı sektörün gelişmesine parelel olarak her geçen gün artmaktadır. Bunlardan yıl içinde faaliyette olanlar patlayıcı madde satın alma ve kullanma izin belgesi Patlayıcı madde satın alma ve satış izin belgesi Patlayıcı madde depo yapımı ve depolama izin belgesi İthal uygunluk belgesi vb. izinleri alarak veya daha önceden verilip süresi devam eden belgeler üzerinde yapılacak ek ihtiyaç, isim değişikliği, süre uzatımı gibi işlemler için de her defasında valilikler kanalıyla bakanlığımıza müracat etmektedirler. Yapılan iş ve işlemlerin %85 İni oluşturan söz konusu taleplerin önemli bir kısmı il valilikleri ile yapılan yazışma da bir kısmı da faaliyet itibarı ile talep sahiplerince bizzat bakanlığımıza intikal etmektedir. Valiliklerce işlemleri tamamlana dosyaların bakanlığımıza ulaşmasına müteakip yapılan incelemesi neticesinde tamam olan dosya için bir kısa sürede izin belgesi düzenlenmesine rağmen eksik belgenin tamamlandırılması gibi bazı zorunlu nedenlerden dolayı işlemler geciktiğinde sektörde işgücü zaman ve verim kaybına neden olduğu gibi izin belgesi olmaksızın usulsüz patlayıcı madde kullanımına da sebep olunmaktadır sayılı İl İdaresi Kanunun 9 uncu maddesine göre vali ile devletin ve hükümetin temsilcisi ve ayrı ayrı her bakanın mümessili ve bunların idari ve siyasi yürütme vasıtasıdır. Bu sıfatla valiler, ilin genel dairesinden her bakana karşı ayrı ayrı sorumludur. Bakanlar bakanlıklarına ait işleri için aitlere resmi emir ve talimat verirler sayılı kanunun 58 inci maddesi ile Bakanı müsteşar gerektiğinde sınırlarını yazılı olarak açıkça belirtmek şartıyla yetkilerinin bu kısmının astlarına devredebilir. hükmüne amirdir

73 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - II / A -1 T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI Emniyet Genel Müdürlüğü SAYI : :B.05.1.EOM /.../2001 KONU : 87/12028 Karar Sayılı Tüzükte Hükümlerinin Uygulanması Bakanlığımız Hukuk Müşavirliği'nin tarih ve 1022 sayılı yazısı ile uygun görüş bildirdiği üzere 87/12028 karar sayılı Tüzük kapsamındaki iş ve işlemlerin daha rasyonel Yürütülmesi, maliyet iş gücü zaman ve verim kaybını önlemesi amacıyla, patlayıcı madde satın alma ve satış izin belgelerinin verilmesi, Bu izin belgelerinde yapılacak süre uzatma, patlayıcı maddelerin naklinde görevlendirileceklerin eklenmesi, çıkarılması işlemleri ve patlayıcı madde satın alma ve kullanma izin belge verilmesi bu izin belgelerinde yapılacak süre uzatılması veya düşürülmesi, ek ihtiyaç verilmesi, ateşleme ve nakil işinde görevlendirileceklerin eklenmesi veya çıkarılması belgede belirtilen işler haricinde maden sahası, taşocağı veya yeni bir işin eklenmesi veya çıkarılması işlemlerinin vaktinde yürütülmesi için yetki devri yapılmasını tensiplerinize arz ederim. Br. A.V. : E.UÇAK Şb. Mdr. V. :K.BAŞKAN D. Bşk. Yrd. :H.YILMAZ D. Bşk. : Dr.H.ERYILMAZ Gen. Mü. Yrd. :R.ER

74 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - II / B UYGULAMA TALİMATI 87/12028 Karar Sayılı Tüzüğün 113 Öncü maddesine göre Patlayıcı Madde Satın Alma ve Şans İzin Belgelerinin verilmesi ile 118 inci maddesine göre Patlayıcı Madde Satın Alma ve Kullanma izin Belgelerinin verilmesi işlemleri tarihli Bakanlık Makamı Onayı ile alman yetki çerçevesinde tarihinden itibaren Valilikler tarafından yürütülecek olup; bu talimat işlemlerin ne şekilde yürütüleceğine, talep sahiplerinden hangi belgelerin isteneceğine ve talep dosyalarının ne şekilde tanzim edileceğine dair uygulamada ortaya çıkacak aksaklıkları ve meydana gelmesi muhtemel tereddütleri önlemek amacıyla hazırlanmıştır. 87/12028 Karar Sayılı Tüzükte değişiklik yapan tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2001/2443 Karar Sayılı Tüzük ile, patlayıcı madde depolarının Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihi izleyen 3 yıl içerisinde Tüzük hükümlerine uygun hale getirilmeleri zorunlu kılmıştır. Bu süre tarihinde sona erecek olup, gerekli düzenlemeleri yaparak depolama izni alanlar haricindeki depolara ilişkin müracaatlarda izin belgeleri bu tarihe kadar düzenlenecektir. A) PATLAYICI MADDE SATIN ALMA VE KULLANMA İZJN BELCESİ TANZİMİ İÇİN İSTENECEK BELGELER 1. Dilekçe 2. Depolama izin Belgesi 3. Depo Tespit Tutanağı (izin belgesinin yenilenmesinde) 4. Depo Uygunluk Raporu veya Depo Denetleme Formu 5. İhtiyaç Raporu 6. Taahhütname 7. Ateşleyici Yeterlilik Belgesi 8. İşe Dair Belge (Maden ruhsatı, sözleşme vb.) 9. Depo Muvafakatnamesî (Depo başkasına, ait ise) 10. Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigorta Poliçesi 11. Eski izin Belgesinin Aslı (izin belgesinin yenilenmesinde) 12. Beyanname 13.Ticaret Sicil Gazetesi (ilk müracaatlar ve isim değişikliklerinde) 1-DİLEKÇE Patlayıcı madde satın alma ve kullanma izin belgesi talebine dair talep sahibi tarafından valiliğe verilecek dilekçe. 2-DEPOLAMAİZİN BELGESİ Patlayıcı maddelerin muhafaza edileceği deponun Bakanlık veya Valilikçe verilmiş depolama izin belgesinin fotokopisi ( tarihine kadar depolara süre verildiğinden bu tarihe kadar istenmeyecektir. 3-DEPO TESPİT TUTANAĞI (Yenilemede) İzin belgesi yenilemelerinde ve süresi biten izin belgesinin valiliğe tesliminde, ekte gönderilen forma uygun olarak deponun bulunduğu yer, yerel güvenlik makamlarınca düzenlenir. (ÖRNEK 1) Bu tutanak, yenilenmesi talebinde bulunulan izin belgesinin not bölümünde belirtilen depoda yapılan kontrol neticesinde, içerisinde önceki izin belgesiyle satın alınarak kullanım sonu patlayıcı madde olup olmadığına ilişkin düzenlenmelidir

75 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - II / B-1 4-DEPO UYGUNLUK RAPORU VEYA DEPO DENETLEME FORMU Patlayıcı maddelerin muhafaza edileceği deponun kapasite ve yerinin belirtildiği ve 87/12028 Karar Sayılı Tüzük hükümlerine uygunluğunu muhafaza ettiğine dair İl Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünce hazırlanacak Teknik Rapor (Depo Uygunluk Raporu) veya yılda üç defadan az olmamak üzere Valiliklerce oluşturulacak komisyon marifetiyle yapılmışı gereken depo denetlemeleri neticesinde hazırlanan depo denetleme formu. 5-İHTİYAÇ RAPORU Bünyesinde maden mühendisi bulunan kamu kuruluşları ile özel kuruluş veya kişiler ihtiyaçlarım kendileri tanzim edebilirler. Bu durumda rapor raporu düzenleyen maden mühendisi tarafından udi, soyadı ve diploma numarası belirtilerek onaylanmak zorundadır. Bu olmağa sahip olmayan kamu kurutuşları ile özel kuruluş veya kişiler için İl Valiliğince görevlendirilecek maden mühendisleri veya bünyesinde maden mühendisi bulunduran bir kamu kuruluşunca verilir. Patlayıcı maddelerin kullanılacağı yerler ve bu yerlerde Tüzük kapsamındaki patlayıcı maddelerden kullanılması talep edilenlerin cinsi ve miktar, acık olarak belirtilmelidir. Galeri patlatma izni yalnızca, İl Bayındırlık ve Iskan Müdürlüklerince verilecek rapor doğrultusunda Valilikçe durumu uygun görülenlere verilecektir. 6-TAAHHÜTNAME Patlayıcı madde işi ile uğraşacak gerçek ve tüzel kişilerin temsile yetkililerinin, patlayıcı madde nakliyle görevlendirilenlerin ve ateşleyicilerin, yalnızca izin belgesi ile tahsis olunan patlayıcı maddelerin satın alma, depolama ve kullanma işlemlerini 87/12028 Karar Sayılı Tüzük hükümlerine uygun alarak yapacaklarına dair noter onaylı olarak ekteki örneğe (ÖRNEK 2} uygun olarak tanzim edilecek taahhütnamedir. Kamu kurutuşlarının taleplerinde söz konusu taahhütlerin kurum yetkilisi tarafından imzalanıp onaylanması yeterlidir. Ateşleyici, nakilci ve temsile yetkili kişilerin hepsi birden aynı taahhüdü imzalayabileceği gibi, taahhütler ayrı ayrı da düzenlenebilir. 7-ATEŞLEYİCİ YETERLİLİK BELGESİ Patlayıcı madde ateşleyici yeterlilik belgesi, Tüzüğün 121 inci maddesine göre, yapılacak sınavda yeterli bilgi ve deneyime sahip oldukları anlaşılan ve yaptırılacak soruşturmaya göre durumu uygun bulunanlara Valiliklerce verilir. Bu belgenin alınmağı için yapılacak sınavda bulunacak komisyonda kimlerin bulunacağı, sınav koşullan gibi hususlar hazırlanacak bir yönetmelikle belirlenecek olup, yönetmelik yay unlandıktan sonra ayrıca bilgi verilecektir. 8-İŞE DAİR BELGE (Kamu kuramlardan istenmez) A) Patlayıcı madde kullanılacak yer maden veya taşocağı ise; Maden veya taşocağı ruhsatının üzerinde, ruhsat sahibinin adı, bulunduğu il, ilçe, mevki ve ruhsat numarası ile bitiş tarihine dikkat edilmelidir. Ruhsatın bitiş tarihi, izin belgesi düzenlenmesinde süre kısıtlayıcı bir unsurdur. Maden veya taşocağı başkasına aitse; Patlayıcı madde irip belgesi talebinde bulunanın maden veya taşocağı sahibinden, söz konusu sahada patlayıcı madde kullanabilmesine ilişkin noterden muvafakatname alması, saha sahihi kurum ise sahanın kullandırılmasına ilişkin kurum onaylı muvafekamame getirilmesi gerekmektedir

76 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - II / B-2 Maden sahası mermer sahası ise; Mermer sahalarında patlayıcı madde kullanımı Maden İşleri Genel Müdürlüğü'nün iznine tabidir. Bu yüzden mermer sahalarında patlayıcı madde kullanma talebinde bulunanlar Maden işleri Genel Müdürlüğü' Eden söz konusu sahada patlayıcı madde kutlananında sakınca almadığına dair yazı getirmek zorundadırlar. b)ihale veya sözleşme yoluyla alınmış br iş ise; İşin, izin belgesi talebinde bulunan gerçek veya tüzel kişinin yükleminde olduğunu ve bitim tarihini belirtir resmi yazı veya konuya ilişkin sözleşme varsa bu sözleşmenin aslı veya noterden lastikli sureti getirilmelidir. c)tapulu bir arazide yapılacak î; ise; Kanal açma, tacıma elverişli saha hazırlama veya bir inşaat temelinde çıkan kayaların temizlenmesi gibi tapulu arazide yapılan işlerde tapunun fotokopisinin, arazi başkasına aitse tapu sahibinden noterden onaylı muvafakat getirilmesi gerekmekledir. 9-DEPO MUVAFAKATİ (Depo Başkasına Ait ise) İzin belgesi talebinde bulunanın, patlayıcılar başkasına, ait patlayıcı madde deposunda muhafaza etmek istemesi durumunda, izin belgesinin verildiği il içerisinden, bu mümkün olmadığı takdirde çevre illerdeki patlayıcı madde deposu sahiplerinden alınacak, muvafakat suresi ve miktarının belirtildiği noter tasdikli muvafakamame (ÖRNEK 3) getirilmelidir, (depo sahibinin kurum olması halinde kurum lastikli yazı yeterlidir.) Muvafakat verilecek depoda, muvafakat verilen miktar ile depoda toplam olarak depolanacak miktarın deponun kapasitesini aşmaması gerekmektedir. Bu itibarla il içerisindeki tüm depoların; kapasite durumları, verilen muvafakat miktarları ile depo sahiplerinin kendilerinin kutlandıkları miktarlar kayıt altına alınmalı ve izin belgesi verilirken bu hususlara dikkat edilmelidir. 10-TEHLİKELİ MADDELER ZORUNLU SORUMLULUK SİGORTA POLİÇESİ Genel ve katma bütçeli daireler hariç olmak üzere patlayıcı madde işi ile uğraşacak gerçek ve tüzel kişilerin bu faaliyetlerinden dolayı üçüncü kimilere verecekleri zararların tazmini için düzenlenecek 'Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigorta Poliçesi'nin aslı veya noterce onaylanmış sureti. 11-ESKİ İZİN BELGESİNİN ASLI (Yenilemede) 12-BEYANNAME 13-TİCARET SİCİL GAZETESİ (İlk Müracaat ve İsim Değişikliklerinde) Talep sahibinin şirket olması durumu da; şirketin ismini, ticaret unvanın' temsile yetkililerini, faaliyet alanını belirtir belgedir. Talep dosyasında bulunan bütün evraklar ticaret sicil gazetesine uygun olmalıdır. Yapılacak kontrol sonucunda ilin belgesine ilişkin belgeleri tamamlayan ve durumun güvenlik yününden uygun olduğu belirlenenlere, ekte gönderilen (ÖRNEK 4) patlayıcı madde satın alma ve kullanma izin belgesi tanzim edilir

77 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - II / B-3 B) EK İHTİYAÇ İÇİN İSTENİLEN BELGELER a) Valiliğe bu konuda verilecek dilekçe, b)verilen izin belgesi ile olman veya alınacak olan miktar dışında patlayıcı madde ihtiyacının olduğu ve miktarının belirtildiği ek ihtiyaç raporu, c)izin belgesi aslı C) SATIŞ İZİN BELGESİ İÇİN İSTENİLEN BELGELER a)şans izin belgesi talebinde bulunanın Tüzüğün 113 üncü maddesinde belirtilen şartlara uygun olarak vereceği başvuru dilekçesi, b)depolama izin belgesi, c)depo Uygunluk Raporu veya Depo Denetleme Formu, d)taahhütname, (Patlayıcı maddelerin satın alma, depolama ve satış işlemlerinin 87/12028 Karar Sayılı Tüzük Hükümlerine uygun olarak yapılacağına dair noterden tanzim edilecek) e)beyanname, f)tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigorta Poliçesi. g)satış izin belgesi verilebilmesi için, yapılacak soruşturma sonunda ilgilinin durumunun güvenlik yönünden uygun olduğunun belirlenmesi gerekir. Yapılacak kontrol sonucunda izin belgesine ilişkin belgeleri tamamlayan ve durumunun güvenlik yön ünden uygun olduğa be liri e D enlere, ekte gönderilen (ÖRNEK 5) patlayıcı madde satın alma ve satış ban belgesi tanzim edilir. D)PATLAYICI MADDE DEVİR İŞLEMLERİNDE İSTENİLEN BELGELER a)patlayıcı maddenin bulunduğu İl Valiliğine, devir alan ve devir edenin vereceği dilekçe, b)devir edilecek patlayıcı madde miktarım gösterir depo tespit tutanağı, c)devir edene verilen patlayıcı madde satın alma ve kullanma belgesinin aslı d)devir edilene ait ruhsat fotokopisi. E) KAYIP İZİN BELGELERİNİN YENİLENMESİ İÇİN İSTENİLEN BELGELER a)kaybolan izin belgesinin alındığı Valiliğe verilecek dilekçe b)mahalli gazeteye ruhsatın kayıp olduğuna dair verilen i lan, c)izin belgesi ile alman patlayıcı maddelerin usulüne uygun olarak sarf edilip edilmediğinin belirtildiği Emniyet veya Jandarma tarafından düzenlenecek tutanak ile depo tespit tutanağı. Kayıpların belgesine İlişkin belgelerin tamamlanmasına müteakip başvurunun yapıldığı İl Va liliğince Emniyet Genel Müdürlüğü ve tüm illere konu hakkında teleks çekilir

78 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - II / B-4 ÖRNEK 1 DEPO TESBİT TUTANAĞI * tarih ve sayıyla düzenlenen Patlayıcı Madde Satın Alma ve Kullanma İzin Belgesi ile satın alınıp, aynı izin belgesinin not bölümünde muhafazasına izin verilen depoda yapılan kontrolde izin belgesi sahibine ait patlayıcı madde ve miktarları tespit edilerek aşağıda belirtilmiştir. NOTLAR : l-patlayıcı madde miktarları sayı ve yazıyla belirtilecektir, 2-Patlayıcı madde miktarlarının karşısına her patlayıcı madde için uygun olan ölçü birimi (kilogram, adet, metre şeklinde) yazılacaktır. 3-Tutanak en az iki yetkili memur tarafından imzalanacaktır. 4-Tutanakta tarih bulunmalıdır. 5-Tutanaklar, düzenleyen makam tarafından mühürlenecektir

79 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - II / B-5 TAAHHÜTNAME... işinde/işlerinde kullanılmak Özere ihtiyacımız olan patlayıcı madde ve ferilerini 87/12018 Karar Saydı Tüzük ve ilgili diğer mevzuat hükümlerine uygun olarak kullanacağımızı, (Müdürlüğümüze, Şirketimize, Şahsıma) verilecek olan Patlayıcı Madde Satın Alma ve Kullanma İzin Belgesinde tahsis ulunun patlayıcı maddeler dışında hiç bir patlayıcı madde kullanmayacağımızı, bunları hiç bir surette kaçağa çıkarmayacağımız gibi, başka ellere devretmeyeceğimizi, gereklerini ehil olan kimselere, işin fenni mesuliyetini deruhte edecek elemanlar nezaretinde yaptıracağımızı, bu maddelerin naklinden, muhafazasından ve kullanılmasından doğacak her türlü mesuliyeti peşinen kabul ettiğimizi taahhüt eder, mevzuat hükümlerine ayları hareket ettiğimizde taraflınıza yüklenecek her türlü mesuliyeti kabul ettiğimizi beyan ederim....adına / vekili İsim ve İmza NOTLAR : 1-Şirket adına verilen taahhütlerde şirket adı, ticaret sicil gazetesinde olduğu şekilde belirtilecektir. 2-Şirket adına verilecek taahhütnameler şirketi temsile yetkili sahıs tarafından.şirketi ADINA, ŞİRKET VEKİLİ.şeklinde düzenlenip temsil yetkisinin dayanağı belirtilmek suretiyle noterce tastiklenecektir. 2-Kurum adına verilecek taahhütnameler kurumun ildeki en üst düzey yöneticisi tarafından/ MÜDÜRLÜĞÜ/ KURUMU ADINA, İL MÜDÜRÜ / KURUMU MÜDÜRÜ. şeklinde düzenlenip kurum mührü ile tastiklenecektir. 3-Bu taahhütname, patlayıcı madde şato alma ve kullanma izin belgesi talebinde bulunan tüzel kişilik adına düzenlenen taahhütnamelerde yukarıdaki not gereği hususa riayet edilmediği takdirde geçersiz sayılır

80 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - II / B-6 ÖRNEK - 3 MUVAFAKATNAME Valilik tarafından. işinde/içlerinde kullanılmak üzere 'ne verilecek patlayıcı madde satmalına ve kollanma izin belgesiyle tahsis olunan patlayıcı maddelerin. İli,.. ilçesindeki kilogram kapasiteli depomuzun. Kilogramlık kısmında muhafaza edilmesine muvafakat ediyorum/ediyoruz....adına / vekili İsim ve İmza NOTLAR : 1-Şirket adına verilen taahhütlerde şirket adı, ticaret sicil gazetesinde olduğu şekilde belirtilecektir. 2-Şirket adına verilecek taahhütnameler şirketi temsile yetkili sahıs tarafından.şirketi ADINA, ŞİRKET VEKİLİ.şeklinde düzenlenip temsil yetkisinin dayanağı belirtilmek suretiyle noterce tastiklenecektir. 2-Kurum adına verilecek taahhütnameler kurumun ildeki en üst düzey yöneticisi tarafından/ MÜDÜRLÜĞÜ/ KURUMU ADINA, İL MÜDÜRÜ / KURUMU MÜDÜRÜ. şeklinde düzenlenip kurum mührü ile tastiklenecektir. 3-Bu taahhütname, patlayıcı madde şato alma ve kullanma izin belgesi talebinde bulunan tüzel kişilik adına düzenlenen taahhütnamelerde yukarıdaki not gereği hususa riayet edilmediği takdirde geçersiz sayılır

81 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - II / B-7 SAYI:B.05.1.EGM.4. İzin Belgesi Sahibinin: Adı / Ünvanı:. Adresi:.. Satın Alınacak Patlayıcı Maddenin Cinsi: Miktarı: Dinamit ve muadili Olan povergel-emulite : Anfo : Kapsül : Fitil : ÖRNEK - 4 T.C....VALİLİĞİ Emniyet Müdürlüğü PATLAYICI MADDE SATIN ALMA VE KULLANMA İZİN BELGESİ Ruhsat No: Veriliş Tarihi:... Bitiş Tarihi:.. Yukarıda cinsi ve miktarı yazılı patlayıcı madde ve ferilerinin M.K.E. Kurumu, bayileri ve Bakanlığımızca satış izni verilen diğer üreticilerden, aşağıda belirtilen patlayıcı madde deposunun ishap haddine göre peyderpey ( ).. geçmemek kaydı ile ruhsat sahibinin yetkilisi tarafından satın alınması, nakli ve depolanarak muhafazası, ateşleme işini yapacak ateşci belgesine haiz aşağıda adı belirtilenler tarafından kullanılması şartı ile 6551 sayılı kanunun tatbik şeklini gösterir 87/12028 Karar sayılı Tüzüğün 118'inci maddesine istinaden bu belge verilmiştir. AÇIKLAMA: a) Bu belge Tehlikeli maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigorta poliçesi ile birlikte geçerlidir. b) Patlayıcı maddelerin satın alınması, nakli, muhafazası ve kullanılması işlemleri 87/12028 Karar sayılı tüzük ile 84/8428 Maden ve Taş Ocakları işletmelerinde ve tünel yapılarında alınacak işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerine ilişkin tüzük doğrultusunda yapılacaktır. c) Tüzüğün 53. Maddesi gereği; satın alınacak patlayıcı maddelerin nakli için yerel emniyet makamları, bulunmadığı yerlerde Jandarma Bölük Komutanlığından taşıma izin belgesi alınacak ve satın alınan patlayıcı maddelerin imalat seri numarası, taşıma izin belgesi yazılarak düzenleyen makamca onaylanacaktır. d) Patlayıcı maddelerin satın alınması, nakli, muhafazası ve kullanılması sırasında herhangi bir kusur veya ihmal yüzünden doğacak mesuliyet belge sahibi olan kamu kuruluşu ve görevlileri, şirket veya şahıslarla vekillerine aittir. e) Belge sahibi, bu belgeyi, bitiş tarihinden itibaren bir ay içerisinde depo tespit tutanağıyla birlikte belgeyi veren makama teslim etmek zorundadır. ATEŞLEYİCİLER:.. Not: Vali (Bu izin belgesi örneği valiliklerce çoğaltılmak suretiyle tanzim edilecektir.)

82 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - II / B-8 ÖRNEK - 5 T.C.... VALİLİĞİ Emniyet Müdürlüğü SAYI: B.05.1.EGM.4. Konu: Satış İzin Belgesi./../20 PATLAYICI MADDE SATIN ALMA VE SATIŞ İZİN BELGESİ Adı Soyadı : Baba Adı : Doğum Yeri-Tarihi : İkametgahı : İşyeri adresi : Depo Adresi : Depo İstiihap Haddi : Belge Meriyeti : 87/12028 Karar sayılı Tüzüğün 113. Maddesine istinaden yukarıda açık kimliği yazılı şirket yetkilisi.. adlı şahsın/şahısların patlayıcı maddelerden, dinamit, kapsül, fitil, anfo, taş barutu, av barutu ile av malzemesi satın almasına, nakletmesine, depolamasına ve deposundan satış yapmasına izin verildiğine dair belgedir. NOT: Bu belge Tehlikeli maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigorta Poliçesi ile birlikte geçerlidir. Vali

83 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - III T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI Emniyet Genel Müdürlüğü SAYI : B.05.1.EGM KONU: Patlayıcı Madde İLGİ : a) gün vs B.05.1,EGM , sayılı yazımız b) MKEK Barutsan Elmadağ Barut Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin gün ve B042MKE /455 sayılı yazısı. Bilindiği üzere yurdumuz genelinde inşaat ve maden sektöründe kullanılan patlayıcı maddeler için 87/12028 Karar Sayılı Tüzüğün 118 inci maddesi gereği Patlayıcı Madde Satın Alma ve Kullanma îzin Belgesi alınması gerekli olup, bu belge için aynı maddede belirtikti evrakların tamamlanarak İl Valiliklerine müracaat edilmesi ve Valiliklerce talebin uygun görülmesi halinde gün ve 0199 sayılı genelgemiz doğrultusunda 1-3 yıl süreli olmak üzere söz konusu belge düzenlenerek talep sahiplerine verilmektedir. Tüzüğün 118 nci maddesinin (B) fıkrasına göre hazırlanması gereken ve Patlayıcı Madde Satın Alma ve Kullanma izin Belgesi talebinde bulunanların kullanacakları patlayıcı madde miktarını gösterir ihtiyaç raporunda Elbar-5 veya Elbar-100 tipi patlayıcı madde olması halinde; bunların dinamit sınıfında değerlendirilerek rapordaki dinamit miktarı ile Elbar-5 veya Elbar-100 tipi patlayıcıların miktarı birlikte hesaplanmak suretiyle izin belgesinde dinamit olarak tahsis edilmekteydi. Ancak, MKE Kurumu Barutsan Elmadağ Barut Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin Bakanlığımıza muhatap ilgi (b) yazılarında; şirketlerince üretimi yapılan Elbar-5 ve Elbar-100 tipi patlayıcı maddelerin bünyesinde NO (Nitro Gliserin) ihtiva etmediği, güçlendirilmiş Anfo türü toz patlayıcı madde olmaları ve Anfo gibi 50 kilogramlık ['»balarda ambalajlanarak piyasaya arz edildiği halde, bu tip patlayıcı maddelerin dinamit sınıfında değerlendirilmek suretiyle yapılan yanlış uygulamanın giderilmesi istenmektedir. Bu itibarla, Patlayıcı Madde Satın Alma ve Kullanma tan Belgesi talebinde bulunanların ihtiyaç raporları incelenirken yukarıda belirtilen hususun göz Önünde bulundurulmasını, Elbar-5 veya Elbar-100 tipi patlayıcıların Anfo ile birlikte değerlendirilmesi ve izin belgesine de bu şekilde işlenmesi gerekmektedir. Bilgi ve gereğini arz ve rica ederim. Sebati BUYURAN Bakana. Müsteşar Yardımcısı DAĞITIM : Gereği : Bilgi : 81 İl Valiliğine Milli Savunma, Bayındırlık ve Iskan, Tarım ve Köyişleri, Sanayi ve Ticaret, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlıklarına, Devlet Bakanlığına (Dış Tic. Müsteşarlığına) Devlet Bakanlığına (Gümrük Müsteşarlığına) E.G.M. APK Dairesi Başkanlığına Jandarma Genel Komutanlığına MKEK Genel Müdürlüğüne

84 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI Emniyet Genel Müdürlüğü SAYI : B.05.1.EGM KONU: 87/1228 Karar Sayılı Tüzük Hükümlerinin Uygulanması tarih ve S7/1202S Karar Sayılı "Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, ithali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük'te değişiklik yapan tarih ve 2001/2443 Karar Sayılı Tüzük, 23,05,2001 tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Yürürlüğe giren Tüzük hükümlerinin uygulanmasında karşılaşılabilecek tereddütlerin giderilmesi, uygulamada birlik ve istikrarın sağlanması amacıyla hazırlanan Uygulama Talimatı ilişikte gönderilmiştir. Bilgilerini ve keyfiyetin bağımsız depo sahiplerine, işletme ve işletmeye bağlı olan depolarla ilgili şirketin birinci derece yetkilisine, patlayıcı madde satın alma ve satış izin belgesi verilmiş olan bayileri;, talimatta açıklanan hususlar doğrultusunda depolarında tarihine kadar gerekli değişiklikleri yapmaları ve Tüzüğün diğer hükümlerine uymaları konusunun yazılı olarak tebliğini ve Tüzük hükümlerinin uygulanması konusunda gerekli hassasiyetin gösterilmesini arz ve rica ederim. EKLER : Ek-1 : Uygulama Talimatı (21 Sayfa) Ek-2 : Denetleme Formu (l Sayfa) DAĞITIM : Gereği : Bilgi : 81 İl Valiliğine Devlet Bakanlığına (Dış Tic. Müsteşarlığına) Jandarma Genel Komutanlığına Devlet Bakanlığına (Gümrük Müsteşarlığına) Milli Savunma, Maliye, Bayındırlık ve İskan, Sağlık, Tarım ve Köyişleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Sanayi ve Ticaret, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Çevre Bakanlıklarına. Bakanlık APK Kurulu Başkanlığına E.O.M. APİC Dairesi Başkanlığına Br.M :H.TURHAL Ks.A. :A.SEÇKİN Br.A. :E.GÜNEŞ Şb.Md. :M.Z.ÜNVER D.Bşk.Yrd :H.YILMAZ D.Bşk. :Dr.H.ER YILMAZ Gn.Md.Yrd. :R.ER Gn.Md.Vali :İ.K.ÖNAL Müsteşar Vali :M.ECEMİŞ

85 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A 87/12028 KARAR SAYILI TÜZÜKTE TARİH VE 2001/2443 KARAR SAYILI TÜZÜKLE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN UYGULANMASINI GÖSTERİR TALİMAT tarih ve 87/12028 Karar Sayılı "Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı. Kullanılması, Yok Edilmişi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük'te değişiklik yapan tarih ve 2001/2443 Karar Sayılı Tüzük, tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Yürürlüğe konulun Tüzük hükümlerinin uygulanmasında karşılaşılabilecek tereddütlerin giderilmesi, uygulamada birlik ve istikrarın sağlanması amacıyla, getirilen yeni hükümlerin gerekli açıklamaları madde, fıkra ve bent sırasına uygun olarak aşağıda yapılmıştır: Madde 4 - l inci Fıkra: (Değişik: R.G: S:24410) "Bu Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddelerin üretimi ve istenmesi için işyeri kurmak isteyenler, üretecekleri patlayıcı maddelerin cins ve özellikleri Uf işletmenin kapasitesi ve nerede kurulacağına ilişkin bilgileri içeren kir dilekçe ile içişleri Bakanlığı 'adan Ön İzin Belgesi almak üzere iş yerinin kurulacağı İl Valiliğine başvururlar. Girişimci gerçek kişi ise nüfus cüzdanının onaylı örneğinin, tüzel kişi ise temsile yetkili olanların nüfus cüzdanlarının onaylı örneğinin başvuru dilekçesine eklenmesi gerekir. Başvurunun yapıldığı valilik, düetçe ve eki belgeleri inceleyerek goril fil ile birlikle İçişleri Bakanlığına gönderir, " Yapılan değişiklikle; ön izin belgesi almak için, doğrudan Bakanlığa müracat edilmesi yerine işyerinin kurulacağı İl Valiliğine başvurma zorunluluğu getirilmiştir. İşyeri kurmada ön izin için yakanda belirtilen belgelerin Valilik görüşü ile birlikle Bakanlığımıza gönderilmesi gerekmektedir. Madde 5 - (G) Bendi (Değişik: R.G:23.Q S:24410) "G-Yapılacak yerüstü depolarında Ek-1 çizelgenin dip notunun (D) bendinde gösterilen uzaklıkların içinde kalan alanını girişimcilerin mülkiyetinde olduğunu veya kiralandığım ya da sahip veya zilyetlerinden muvafakat alındığını gösterir noter onaylı belge, 87/12028 Karar Sayılı Tüzükte, 2001/2443 Karar Sayılı Tüzük İle yapılan değişiklikle, patlayıcı madde işyerleri ve depolarının çevreye ve birbirlerine olan güvenlik uzaklıklarım düzenleyen Ek-1 sayılı çizelgedeki mesafeler (güvenlik uzaklıkları); ülkemizin coğrafi konumu, kadastro durumu, fiziki şartlan ve mevzi imar planının alınmasındaki zorluklar da göz önünde bulundurularak yeniden tespit edilmiştir. Buna göre, güvenlik uzaklıktan NATO ve ABD standartları da göz önünde bulundurularak önceki Tüzüğe göre düşürülmüş, böylece insanların toplu olarak bulunduğu ve yaşadığı yerlere olası bir patlamanın etkili olamayacağı yeni mesafeler belirlenerek, bu mesafeler Ek-1 çizelgenin Not bölümüne (D) bendi olarak eklemini; ve güvenlik uzaklığının sağlanıyor olması şartı ile sadece bu güveni; alanın satın alınması, kiralanması veya sahip veya zilyetlerinden noter onaylı muvafakat ağrıması zorunluluğu getirilmiş olup, bu konuda açıklamalı şekil ve örnekler aşağıda gösterilmiştir

86 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 1 Ek-1 sayılı çizelgede belirlenen güvenlik uzaklıklarının Ölçümü, İl Valiliklerince Emniyet Müdürlüğü Ruhsat İşlemler Şube Müdürlüğü, jandarma Komutanlığı (Ruhsat Kısım Amiri), Bayındırlık ve Iskan Müdürlüğü, Sağlık Müdürlüğü ile Belediye Başkanlığında görevli birer personelin katılımıyla oluşturulacak bir komisyon marifetiyle karara bağlanır. ÖRNEK l : (75) tonluk sütreli bir deponun Ek-1 sayılı çizelgenin l nci sırasına göre güvenlik uzaklığı 527 metre olması gerekmektedir. Ancak, 527 metrelik güvenlik uzaklığı içerisinde kalan ve girişimcinin mülkiyetinde olması veya kiralanması ya da sahip veya zilyedlerinden muvafakat alınması gereken alan, aynı çizelgenin dip notunun (D) bendine göre (2-75) tonluk depo kategorisinin l nci sırasına göre 160 metredir. Bununla birlikte patlayıcı madde deposuna 527 metrelik güvenlik uzaklığı içerisinde hiçbir şekilde l nci sırada belirtilen yerler bulunmayacaktır. ÖRNEK 2 : (50) tonluk sütresiz bir deponun Ek-1 sayılı çizelgenin 2 nci sırasına göre güvenlik uzaklığı 343 metre olması gerekmektedir. Ancak, 343 metrelik güvenlik uzaklığı içerisinde kalan ve girişimcinin mülkiyetinde olması veya kiralanması ya da sahip veya zilyedlerinden muvafakat alınması gereken alın, aynı çizelgenin dip notunun (D) bendine göre (2-75) tonluk depo kategorisinin 2 nci sırasına göre 100 metredir. Bununla birlikte patlayıcı madde deposuna 343 metrelik güvenlik uzaklığı içerisinde hiçbir şekilde 2 nci sırada belirtilen yerler bulunmayacaktır. ÖRNEK 3 : (20) tonluk sütreli bir deponun Ek-1 sayılı çizelgenin 3 üncü sırasına göre güvenlik uzaklığı 415 metre obuası gerekmektedir. Ancak, 415 metrelik güvenlik uzaklığı içerisinde kalan ve girişimcinin mülkiyetinde olması veya kiralanması ya da sahip veya zilyedlerinden muvafakat alınması gereken alan, aynı çizelgenin dip notunun (D) bendine göre (2-75) tonluk depo kategorisinin 3 üncü sırasına göre 270 metredir. Bununla birlikte patlayıcı madde deposuna 415 metrelik güvenlik uzaklığı içerisinde hiçbir şekilde 3 üncü şuada belirtilen yerler bulunmayacaktır. ÖRNEK 4 : (100) tonluk sütreli bir deponun Ek-1 sayılı çizelgenin güvenlik uzaklığı, not bölümünün (A) bendi 3 Üncü sırasında sütreli depo için verilen (D=15,3 x Ql/3) formülüne göre 711 metre olması gerekmektedir. Ancak, 711 metrelik güvenlik uzaklığı içerisinde kalan ve girişimcinin mülkiyetinde olması veya kiralanması ya da sahip veya zilyedlerinden muvafakat alınması gereken alan, aynı çizelgenin dip notunun (D) bendine göre (76-100) tonluk depo kategorisinin 3 üncü sırasına göre 290 metredir. Bununla birlikte patlayıcı madde deposuna 711 metrelik güvenlik uzaklığı içerisinde hiçbir şekilde 3 üncü sırada belirtilen yerler bulunmayacaktır. ÖRNEK 5 : (150) tonluk sütresiz bir deponun güvenlik uzaklığı Ek-1 sayılı çizelgenin not bölümünün (A) bendi 2 nci sırasında süresiz depo için verilen (D=9,3 ı Q1/3) formülüne göre 495 metre olması gerekmektedir. Ancak, 495 metrelik güvenlik uzaklığı içerisinde kalan ve girişimcinin mülkiyetinde olması veya kiralanması ya da sahip veya zilyedlerinden muvafakat alınması gereken alan, aynı çizelgenin dip notunun (D) bendine göre ( ) tonluk depo kategorisinin 2 nci sırasına göre 140 metredir. Bununla birlikte patlayıcı madde deposuna 495 metrelik güvenlik uzaklığı içerisinde hiçbir şekilde 2 nci sırada belirtilen yerler bulunmayacaktır

87 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 2 Yukarıdaki şekilde gösterilen değerler Ek-1 çizelgenin her üç sırasını da kapsamaktadır Ayrıca, daha önceden depolama izni verilmiş bir deponun yakınma güvenlik uzaklıklarına etki edecek şekilde sonradan ahır, mandıra, işyeri, yazlık ev vb. yerin yapılması halinde depoya daha önceden verilmiş bulunan depolama izni ve deponun sağlaması gereken güvenlik uzaklıkları göz önünde bulundurularak, yukarıda belirtilen komisyon marifetiyle karara bağlanır. EK-1 ÇİZELGENİN UYGULANMASINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Ek-1 sayılı çizelgenin hemen altına eklenen sütresiz hafif yapılı depolar için çizelgede belirtilen sütreli uzaklıkların iki kıtının alınacağına ilişkin not doğrulusunda; Tüzüğün 99 uncu maddesinde sürekli yerüstü depolarının bir çeşidi olarak belirlenen hafif yapılı depolardan sütresiz olarak yapılacakların güvenlik uzaklıkları için; deponun istiap haddine göre sütreli olarak belirtilen uzaklıkların İki katı alınarak hesaplama yapılacaktır. Örneğin sütresiz hafif yapılı 5 tonluk bir deponun güvenlik uzaklıkları l inci sıra için (214 x 2 = 42E) metre, 2 nci sıra için (100 * 2 = 200) metre, 3 üncü sıra için (270 n 2 =540) metre, 4 üncü sıra için ise (29 \ 2 = 58) metre olarak hesaplanacaktır. Ek-1 sayılı çizelgenin (A), (B) ve (C) Bentlerine İlişkin Açıklamalar İse; "A-Bu cetvelde yer almayan miktarlardaki patlayıcı madde depoları için en az güvenlik uzaklıkları l. sıra için en az 160, 2. sıra için 100, 3. sıra için ise 270 metre olması şartıyla aşağıdaki formüllere göre hesaplanır" Bu hesaplamalar aşağıdaki örneklerde belirtilen şekilde yapılacaktır:

88 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 3 ŞEKİL 2 : (5) ton kapasiteli sabit - sütresiz patlayıcı madde deposunun, Batısında :250 metre mesafede köy yolu Doğusunda :189 metre ve 201 metre mesafede okul ve ev Kuzeyinde :45 metre mesafede depoya ait işyeri binası, Güneyinde :300 metre mesafede demiryolu bulunduğu varsayıldığında, * Batısındaki köy yolu için Ek-1 çizelgenin 2 nci sırasına göre; 5 tonluk sabit-sütresiz deponun kay yoluna (159) metre mesafede olması gerektiği, köy yoluna (250) metre mesafesi bulunan deponun bu haliyle Tüzüğün Ek-} sayılı çizelgesine uygun olduğu anlaşılmıştır * Doğusunda okul ve ev bulun düğ l için 3 üncü sıraya göre; deponun okul ve eve (380) metre mesafede olması gerekmektedir. Ancak, deponun bu yönü itibariyle Tüzüğün Ek-1 sayılı çizelgesine uygun olmadığı anlaşılmıştır. Bu itibarla depo için (A) bendinin 3 üncü sırasındaki sütresiz depolara ait formülün uygulanması gerekmektedir. Burada mevcut güvenlik uzaklığı formüldeki yerine konularak depoda bu hali ile en çok kaç kilogram parlayıcı madde depolanabileceği aşağıda hesaplanmıştır. D=22,2 x Q1/3 189=22,2 x Q1/3 189/22,2=Q 8,51=Q1/3 Q=(8,51)3 Q=617kg. formülünde bilinen değerler yerine konularak gerekli matematiksel İşlem yapıldığında; (Q) değeri yalnız bırakılıp, eşittir bölümünün karşısındaki değerin Küpü alındığında Burada depo istiap haddi belirlenirken dikkat edilecek husus,iki meskun mahal olması itibari ile en yakın olan meskun mahalin depoya olan güvenlik uzaklığının esas alınmasıdır.formülün uygulanması neticesinde söz konusu depoda, meskun mahale olan uzaklığı nedeni ile depo kapasitesinin (5) ton yerinme en fazla 6 17kg. patlayıcı madde depolanabileceği hesaplanmıştır

89 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 4 * Kuzeyindeki depoya ait işyeri binası için Ek-1 çizelgenin 4 üncü sırasına göre; iş yeri binasına (30) metre mesafede olması gerektiği, iş yeri binasına (45) metre mesafesi bulunan deponun bu haliyle Tüzüğün Ek-1 sayılı çizelgesine uygun olduğu anlaşılmıştır. * Güneyindeki demiryolu için Ek-1 çizelgenin 1.inci sırasına göre; demiryoluna (253) metre mesafede olması gerektiği, (300) metre mesafesi bulunan deponun bu hali ile Tüzüğün Ek-1 sayılı çizelgesine uygun olduğu anlaşılmıştır. Sonuç olarak, Bakanlıkça (5) ton patlayıcı madde depolama izni verilen sabit-sütresiz patlayıcı madde deposunun, Ek-1 çizelgenin 1,2,3, ve 4.üncü sıralarında belirlenen yerlere olan güvenlik uzaklıklarının denetlenmesi neticesinde; deponun (189) metre uzağında meskun mahal bulunduğundan, kapasitesini (617) kilograma düşürülmesi gerekmektedir. ŞEKİL 3: Bakanlıkça (100) ton patlayıcı madde depolama izni verilen sabit sütreli patlayıcı madde deposunun, Kuzey Batısında : 409 metre mesafede göl, Doğusunda : 330 metre mesafede orman yolu, Kuzeyinde : 655 metre mesafede başkasına ait tekstil binası, Güneyinde : 70 metre mesafede depoya ait iş yeri binası bulunduğu varsayıldığında

90 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 5 *100 tonluk sabit-sütreli deponun kuzey batısında göl bulunduğu için Ek-1 saydı çizelgenin Not bölümü (A) bendinin l inci sırasındaki (D - 12,5 x Ql/3) formülüne göre; gök olan (409) metre uzaklığı ile depoda en çok kaç kilogram patlayıcı madde depolanabileceği aşağıda hesaplanmıştır. D = 12,5 x Q l/3 formülünde bilinen değerler yerine konularak gerekli matematiksel işlem yapıldığında; 409 = 12,5 x O l/3 409/12,5-Q l/3 32,72 = Q l/3 (Q) değeri yalnız bırakılıp, eşittir bölümünün karşısındaki değerin küpü alındığında Q = kg Yapılan hesaplama sonucu, söz konusu depoda (100) ton değil, en fazla kg. patlayıcı madde depolanabileceği ortaya çıkmaktadır. Doğusunda orman yolu bulunduğu için Ek-1 sayılı çizelgenin Not bölümü (A) bendinin 2 nci sırasındaki (D = 4,7 x Q l/3) formülüne göre; orman yoluna olan (330) metre uzaklığı ile depoda en çok kaç kilogram patlayıcı madde depolanabileceği aşağıda hesaplanmıştır. D = 4,7 x Q l/3 formülünde bilinen değerler yerine konularak gerekli matematiksel işlem yapıldığında; 330 = 4,7xQ l/3 330/4,7 = Q l/3 70,21= Q l/3 (Q) değeri yalnız bırakılıp, eşittir bölümünün karşısındaki değerin küpü alındığında: Q = kg. Formül uygulanarak güvenlik uzaklığına göre depoda depolanabilecek miktarın hesaplanması neticesinde, depolama izin belgesinde belirtilenden fazla çıkması halinde, depolama izin belgesinde belirtilen miktarın (100 ton) esas alınması gerekmektedir. *Kuzeyinde başkasına ait tekstil binası bulunduğu için Ek-1 sayılı çizelgenin Not bolümü (A) bendinin 3 üncü sırasındaki (D = 153 x Q l/3) formülüne güre; tekstil binasına olan (655) metre uzaklığı ile depoda en çok kaç kilogram patlayıcı madde depolanabileceği aşağıda hesaplanmıştır. D = 15,3xQ l/3 655 = 15,31 Q l/3 655/153 = Q l/3 42,81 =Q l/3 Q = kg. formülünde bilinen değerler yerine konularak gerekli matematiksel işlem yapıldığında; (Q) değeri yalnız bırakılıp, eşittir bölümünün karşısındaki değerin küpü alındığında Yapılan hesaplama sonucu, söz konusu depoda (ldo) ton değil, en fazla kg. patlayıcı madde depolanabileceği ortaya çıkmıştır. *Güneyinde depoya ait iş yeri binası (idare binası) bulunduğu için Ek-1 sayılı çizelgenin Not bölümü (A) bendinin 4 üncü sırasındaki (D = 1,7 x Q l/3) formülüne göre; idare binasına olan (70) metre uzaklığı ile depoda en çok kaç kilogram patlayıcı madde depolanabileceği aşağıda hesaplanmıştır

91 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 6 D = 1,7 x Q 70-J,7xQ l/3 70/1,7 = Q l/3 41,18 = Q l/3 Q = kg. formülünde bilinen değerlet yerine konularak gerekli matematiksel işlem yapıldığında; (Q) değeri yalnız bırakılıp, eşittir bölümünün karşısındaki değerin küpü alındığında: Yapılan hesaplama sonucu, söz konusu depoda 100 ton değil, en fazla kg. patlayıcı madde depolanabileceği ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak:, Bakanlıkça (100) ton patlayıcı madde depolama izni verilen sabit-sütreli patlayıcı madde deposunun, Ek-1 çizelgenin l, 2, 3, ve 4 üncü sıralarında güvenlik uzaklıklarının tespitinde esas utulacak unsurlara göre güvenlik uzaklıklarının denetlenmesi neticesinde; deponun kuzey batısı, kuzeyi ve güneyinde güvenlik uzaklığını etkileyen unsurlar olduğu anlaşılmıştır. Yapılması gereken güvenlik uzaklığına göre depoda depolanabilecek en düşük miktarın esas alınmasıdır ki, deponun (409) metre uzağında göl bulunduğundan deponun kapasitesinin (35030) kilograma düşürülmesi gerektiği anlaşılmıştır. Bu durumda; 2001/2443 Karar Sayılı Tüzüğe eklenen ve depo denetimlerini büküm altına alan "Ek Madde 3" On ikinci fıkrası gereği ruhsat kapasitelerinin düşürülmesi için Valilik görüşü ve izin belgesi asılları ile birlikle Bakanlığımıza gönderilmesi gerekmektedir. "B-Av malzemesi (barut hariç) depolanacak depolar için bu tablo ile belirlenmiş olan güvenlik uzaklıkları ve girişimci tarafından satın alınması, kiralanması veya muvafakatinin alınması gereken uzaklıklar yarıya indirilir. " Bilindiği üzere av malzemeleri de Tüzük kapsamında olup, tahrip güçleri ve taşıdıkları risk diğer patlayıcı maddelere oranla daha azdır. Bu itibarla av malzemelerinin depolanacağı depolarda (barut olmaması şartıyla) aranacak güvenlik uzaklıkları ile Ek-1 çizelgenin Not bölümü (D) bendinde belirtilen uzaklıklar yarıya indirilerek hesaplanacaktır. Örneğin 5 ton kapasiteli ve içerisinde barut haricinde av malzemesi depolanacak sütresiz bir deponun güvenlik uzaklıklarının; l inci sıraya göre göle (253/ 2 = 127) metni, 2 nci sıraya göre köy yoluna (l59 / 2 = 80) metre, 3 üncü sıraya göre okul binasına (380 / 2 = 190) metre, 4 üncü sıraya göre depoya ait idari binaya (41/2=21) metre olması gerekmektedir. Not bölümü (D) bendine göre salın alınması, kiralanması veya muvafakatinin alınması gereken uzaklıklar ise göle yakın yönde (160/2 = 80) metre, köy yoluna yakın yönde (100/2 = 50) metre, okul binasını olduğu yönde ise (270/2 =13i) metre olacaktır. "C-Yeraltı galeri tipi depolar için güvenlik uzaklıkları Ek-6'da verilmiştir, (Üstü toprakla önünü ve galeri tipi gömme depolardan -galeri tipi depolar hariç- mevcut gömme depoların üstünde bulunması gereken toprak kalınlığı santimetre olarak hesaplanacak ve güvenlik uzaklıkları da "D" bendi doğrultusunda değerlendirilecektir." Tüzük değişikliğinden önce üstü toprakla örtülü depolar; Ek-6 saydı Üstü toprakla örtülü ve galeri tipi gömme depolarla ilgili çizelge kapsamında değerlendirilmekteydi. Bu çizelgeye göre üstü toprakla örtülü depolar üzerinde bulunması gereken toprak kalınlığı metre cinsinden tespit edildiği için, (30) tonluk üstü toprakla örtülü bir deponun üzerinde ilgili Formüller gereği (43) metre toprak olması gerekmekteydi. Bunun hem teknik yönden, hem de mali açıdan yapılması imkansızdı. NATO ve AB ülkelerinde uslu toprakla örtülü depoların sürekli yerüstü depolan kapsamında değerlendirildiği ve mevcut Tüzüğün hu haliyle üstü toprakla örtülü depo yapılmasını imkansız hale getirdiği de göz önüne alınarak, üstü toprakla Örtülü depolar Ek-6 çizelge kapsamından çıkarılıp iglo tipi (üstü toprakla örtülü) depolar olarak düzenlenerek Ek-1 sayılı çizelge kapsamıma alınmış, Üzerlerinde bulunması gereken toprak kalınlığının ise santimetre olarak hesaplanması hükmü getirilmiştir. Toprak kalınlığı en az 60 om. olacaktır.)

92 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 7 Ayrıca, Tüzük değişikliğinden önce depolama izni verilmiş mevcut üstü toprakla örtülü depolar ile gömme tip depoların, (galeri tipi depolar hariç) üzerinde bulunması gereken toprak kalınlığı santimetre olarak hesaplanacak ve güvenlik uzaklıkları ise Ek-6 sayılı çizelgenin (p) bendi doğrultusunda değerlendirilecektir. Madde 28-4 üncü Fıkra: (Değişik: R.G S:24410) "Patlayıcı madde ambalajlaman üzerine patlayıcı madde üreten işyerinin adı, yeri, üretilen maddenin cinsi, net ve brüt ağırlığı, grizu güvenli olup olmadığı, üretim tarihî, seri numarası, Birleşmiş Milletler numarası ile CE (Avrupa Birliği) işareti yazılır. Dinamitlerin donar veya donmaz tip oldukları da ambalaj üzerinde belirtilir. Ayrıca, patlayıcı madde sınıf ve uyum grubunu gösteren etiket yapıştırılır. " 5 inci Fıkra : (Ek:R.G: S:24410) "Yukarıda belirtilen hükümler ithal edilecek patlayıcı maddeler hakkında da uygulanır. " Bilindiği üzere ülkemiz Avrupa Birliğine girme sürecinde Ulusal Programım hazırlayarak AB ne sunmuş ve bu program doğrultusunda, kendi mevzuatımızı AB Mevzuatına uydurma yolundaki uyum çalışmalarıyla birlikte yeni mevzuat alımları, kamu kurumlan arasındaki koordineli çalışmalarla halen devam etmektedir. AB müktesebatı içerisinde 87/12028 Karar Sayılı Tüzük kapsamındaki sivil amaçlı patlayıcı maddelerle ilgili olarak, Sivil Amaçlı Patlayıcı Piyasaya Sürülmesi ve Denetlenmesine İlişkin Hükümlerin Uyumlu Hale Getirilmesi Konusunda 5 Nisan 1993 tarih ve 93/15/EEC sayılı Konsey Direktifi mevcut olup, direktifte bulunan hükümlerin Ülkemizde sivil amaçlı patlayıcı maddelerin işlemlerini düzenleyen söz konusu tüzük hükümleri ile uyumlaştırılması amacıyla 29 Nisan 1997 tarih sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla koordinatör kurum olarak görevlendirilen (tayin edilen) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ve katkıda bulunacak diğer kamu kimim ve kuruluşlarıyla birlikte devam eden çalışmalar esnasında; Sivil amaçlı patlayıcılarla ilgili AB direktifinin 87/12028 Karar Sayılı Tüzük hükümleri çerçevesinde değerlendirilmesi ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nca çıkarılacak bir yönetmelikte ilgili hükümlerin bu Tüzüğe atıfta bulunularak uyumlaştırılmasına karar verilmiş olup, 93/15/EC sayılı AB Direktifine uyumlaştırılan yönetmelik yürürlüğe girene kadar, iç piyasaya arz edilen veya ithal edilen sivil amaçlı patlayıcı maddelerde CE Uygunluk İşareti aranmayacak olup, mevcut uygulamaya devam edilecektir. Madde 46- l inci Fıkra : (Değşik:R.G:23.05,20(»l 5:24410) "Bu Tüzük kapsamına giren maddeleri ithal etmek isteyenlere, ticaret sicilinde bu tur maddelerin ithalatçısı olarak kayıtlı bulunmaları, ithal edilecek maddelerin saklanmasına elverişli deposu bulunduğuna İlişkin depolama İzin belgesine sahip almaları veya izin belgeli depo kiralamaları, Sanayi ve Ticaret Bakanlığından alınacak yerli imal durum belgesinin aslını veya ortaylı örneğini vermeleri ve güvenlik bakımından durumlarının İçişleri Bakanlığınca uygun bulunması koşuluyla İthal edilecek miktarlarla sınırlı olmak üzere ilgili kuruluşa ithal izni verilir. " İkinci Fıkra: (Mülga: R.G: :24410) 87/12028 Karar Sayılı Tüzüğün 46 ncı maddesi birinci fıkrasında İçişleri Bakanlığınca ithal izin belgesi verileceği belirtilmesine rağmen Bakanlığımızca sadece ithal uygunluk yazısı verilmekte, ithal izni ise ilgili kuruluşlarca verilmekteydi. Bu itibarla, söz konusu maddenin birinci fıkrasında içişleri Bakanlığının uygun görmesi koşuluyla ilgili kuruluşça ithal izninin verileceği yönünde gerekli değişiklik yapılmıştır

93 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 8 Ayrıca, birinci fıkrada yapılan değişiklik ile Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddeleri ithal edeceklerin izin belgeli depolarının bulunması şartı korunmakla beraber, İzin belgeli depo kira lav ab ilmîleri hakkı tanınmış, ayrıca Tüzüğün, kamu kurum ş lan ve maden işletmeleri ile bazı inşaat yüklenicilerine tanınan "...ticaret sicilice kayıtla olma koşulu aranmaz." hükmünü de içeren ikinci fıkrası kaldırılarak bütan ithalatçıların ticaret siciline kayıtlı olmaları şartı getirilmiştir, Madde 53-6 ncı Fıkra: (Değişik: K. G: ,2001 8:24410) "Taşıma izin belgesini veren makam durumu Emniyet Genel Müdürlüğüne bildirir. " Söz konusu maddenin 6 ncı fıkrasının amir hükmü gereği taşıma izin belgesini alan makamlar, taşınmasına izin verilen patlayıcı maddelerin belgede bilinilen yere tam ve eksiksiz olarak ulaşıp ulaşmadığım ve depolandığı yeri saptayarak belgeye yazmak, belgeyi veren makama geri göndermek ve ayrıca durumu Emniyet Genel Müdürlüğüne bildirmek zorunda iken yapılan değişiklik ile, taşıma için belgesini alan makamlar (yerel emniyet makamları, bulunmadığı yerlerde ilçe jandarma bölük komutanlıkları) yalnızca taşıma izin belgesini veren makama geri göndermekle yükümlü tutulmuştur. Yalnızca veren makama göndermekle yükümlü tutularak bürokratik işlemlerin azaltılması amaçlanmıştır. Madde 60 - Başlık: "Taşımada istifleme ve araçlarda aranacak teknik özellikler " (Değişik: R.G :24410) 6 ncı Fıkra: (Ek: R.G: :24410) " Kapsüle duyarsız emülsiyon patlayıcılar ile anfo ve bunların benzeri patlayıcı maddeler, taşıma izin belgesi alınması sureti île; A-Sabit Üretim tesisinde üretildikten sonra araç istiap haddini aşmamak koşuluyla kartuş, püsüs veya özel tarba içinde en çok 400 kilograma kadar uygun ambalajlarda paketlenmiş biçimde veya özel donanımlı yol tankerleri ve/veya araçları ile dökme olarak, B-Sabit tesislerde üretilen emülsiyon ve/veya anfo ayrı tanklar içinde özel donanımlı araçlarla kullanım sahaları veya işletmelere taşınarak araç üzerinde karıştırıldıktan sonra doğrudan deliklere pompalanmak veya dökülmek üzere, Maden sahaları veya işletmelere nakledilebilir." 7 nci Fıkra: (Ek: (H.G: S:24410) "Bu amaçla kullanılacak özel donanımlı yol tankerleri veya araçlarında aranacak teknik özellikler ile bu araçların muayene ve denetim esasları yönetmelikle belirlenir." Tüzüğün 60 ıncı maddesinde yapılan değişiklikle bu maddenin başlığı değiştirilmiş olup, özel donanımlı yol tankerleri ve/veya araçlarının teknik özellikleri ile taşıma, muayene, denetim ile diğer esas ve usuller Tüzüğün yayımlandığı tarihten itibaren (6) ay içerisinde İçişleri Bakanlığının eşgüdümünde Milli Savunma, Bayındırlık ve Iskan, Çalışına ve Sosyal Güvenlik ve Sanayi ve Ticaret Bakanlıklarınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenecektir, Madde 94 - l inci Fıkra : (Değişik: R.G: »1 S:I4410) "Perakende satıcılar, dükkânlarında eti çok on kilogram dumansız av barutu, on kilogram kara av baruta ve taş barutu ile kara av barutuyla doldurulmuş yirmi bin, dumansız av barutu ile doldurulmuş altmış bin av fîşeği bulundurabilirler. Ayrıca birinci gruba giren perakende satıcılar, sahip oldukları, kiraladıkları veya noterden onaylı muvafakat belgesi aldıkları deponun kapasitesi miktarınca av fişeği satın alabilirler

94 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 9 87/12028 Karar Sayılı Tüzüğün 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında yapılan bu değişiklikle, Bakanlığımıza intikal eden talepler, deha önce yapılan genelgelerde belirtilen konunun mevzuata yansıtılması, av bayilerinin bu ihtiyacına cevap verebilecek hale getirilebilmesi ve söz konusu patlayıcı maddelerin nakil sefer sayısı da düşeceğinden güvenlik açısından sakıncanın en aza indirilmesi amacıyla, bayilerin satış yerlerinde bulunduracakları av fişeği miktarının arttırılması ile birinci gruba giren perakende satıcıların kiraladıkları veya muvafakat aldıkları deponun kapasitesi miktarınca av fişeği satın alabileceği hususu düzenlenmiştir. Madde 98- (Değişik: R.G: *01 8:24410} "Patlayıcı madde depoları sürekli, geçici ve gezici olmak üzere üç gruba ayrılır. Sürekli patlayıcı madde depoları ise yerüstü ve yeraltı depolan olmak özere iki gruba ayrılır. Sürekli yerüstü depoları ve geçici depoların projelerinin Ek-3, gezici depoların projelerinin Ek-4, sürekli yeraltı depolarının projelerinin ise Ek-6' daki örneklere ve ilgilerine göre 99uncu maddede belirtilen yapım özelliklerine uygun olmaları gerekir. " Bilindiği üzere 87/12028 Karar Sayılı Tüzüğün 98 inci maddesinde, patlayıcı madde depolarının sınıflandırılması ve sınıflandırılan bu depoların Tüzüğün eki projelerden hangisine uygun elması gerektiği belirtilmekteydi. Ancak, söz konusu madde "Yerüstü depoları sürekli, geçici veya gezici olmak üzere üç gruba ayrılır" diye başlamakta, bununla, birlikte 99 uncu maddede ise yerüstü depo türlerinden biri olduğu belirtilen sürekli depoların yerüstü ve yeraltında yapılabileceği de belirtilerek bir anlamda karışıklığa sebebiyet verilmekteydi. Yapılan değişiklik ile bu dunun, "Patlayıcı madde depolan sürekli, geçici ve gezici olmak üzere üç gruba, sürekli patlayıcı madde depolan ise yerüstü ve yeraltı depolan olmak üzere iki gruba ayrılır." denmek suretiyle yukarıdaki karışıklığın önlenmesi sağlanarak ifade karmaşası da düzeltilmiş ayrıca, bu depo türlerinin projelerinin Tüzüğün hangi eklerine uygun olmaları gerektiği de belirtilmiştir. Yukarıdaki şemadan da anlaşılacağı üzere yapılan değişiklik ite patlayıcı madde depolan sürekli, geçici ve gezici olmak üzere üç gruba ayrılmış, sürekli depolar ise kendi içerisinde yerüstü ve yeraltı depoları olmak üzere ikiye ayrılmış olup, sürekli yerüstü depolan ise üç grup halinde düzeltilmiştir. Tüzüğün 99 uncu maddesinde yapılan bu değişiklik ile sürekli depolanıl en az iki ton kapasitede yapılabilecekleri hüküm altına alınmış, yine; aynı maddenin A bendinde sürekli yerüstü depoların üç tipte olabileceği ve bunların taşıması gereken özellikleri (B) bendinde ise sürekli yeraltı depoların tanımı ve taşıması gereken özellikler belirtilmiştir

95 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 10 Tüzüğün 98 ve 99 uncu maddelerinde yapılan değişiklikler doğrultusunda patlayıcı madde depolarının tanım ve açıklamaları aşağıda yapılmıştır, Madde 99 - (Değişik : R.G:Z :24410) Sürekli depolar en az iki ton kapasitede yapılabilir. Bilindiği Üzere Tüzüğün 96 ncı maddesine göre ikinci gruba giren satıcı ve tüketiciler valiliklere, üçüncü gruba giren satıcı ve tüketiciler, maden işletmesi ve stok amacıyla kurulmuş olan büyük dağıtım merkezi sahipleri ise valilikler kanalıyla İçişleri Bakanlığına; depo yapım işine göre hazırlanan belgelerin eklendiği dilekçe ile başvurarak patlayıcı madde depo yapımı için izin belgesi almak zorundadırlar. 99 uncu maddede yapılan bu değişiklik ile sürekli depoların en az iki ton kapasitede yapılabileceği hükmü getirilmiştir. Böylece; ikinci gruba giren satıcı ve tüketicilerin (iki tondan az patlayıcı madde depolayacak olan satıcılar, taş ocakları, çimento fabrikaları, küçük maden ocakları işleticileri, kanat açma, tarıma elverişli saha hazırlama işlerini yüklenenler gibi tüketicilerin) iki tondan daha az kapasitede yapacakları sürekli depoların inşaat projelerini Tüzüğün 5 inci maddesinde depo yapım işine esas teşkil eden belgelerden (C) bendinde belirtilen inşaat projelerini Ek-T e göre iki ton kapasitede çizdirmeleri gerektiğidir. (Örneğin 500 kilogram depo yapmak isteyen ikinci grup bir satıcı veya tüketici, depo projelerini yine iki tonluk depo projesine göre hazırlamak zorundadır.) A- Yerüstü Depolar:: 1-Hafif yapılı depolar; yan duvarları en az 225 milimetre kalınlığında normal dolgu tuğla veya en az 275 milimetre kalınlığında delikli tuğladan inşa edilir. Bu depolar yan duvarları en az 225 milimetre kalınlığında normal dolgu tuğla veya en az 275 milimetre kalınlığında delikli tuğladan, ilgisine göre yerüstü patlayıcı madde depolarının yapım Özelliklerine ve 102 nci maddede belirtilen ortak teknik özelliklere göre inşa edilir. Hafif yapılı depoların tavanı Ek-3/A-l ve Ek-3/A-2 deki projelerde görüldüğü gibi yalnızca, eternit veya diğer hafif ve yanmaz bir malzemeyle kaplanmış olarak inşa edilir. Duvarları daha ince ve daha az dayanıldı malzemeden inşa edildiğinden iglo tipi depolar ve kalın duvarlı ve sağlam yapılı depolara göre güvenilirlikleri daha azdır. 2-İglo tipi (üstü toprakla örtülü) depolar; üzeri 60 santimetre toprakla örtülü, yan ve arka tarafı en az 26 en fazla 33 derece eğimli, yan duvarları en az 30 tavanı ise en az 15 santimetre betonarme, kapıları en az 7 bar basınca dayanıklı malzemeden inşa edilir. Bu depoların kapısı, varsa komşu deponun kapısına bakmayacak yönde yapılır. Bu depolar üzeri 60 santimetre toprakla örtülü, yan ve arka tarafı en az 26 en fazla 33 derece eğimli, yan duvarları en az 30 tavanı ise en az 15 santimetre betonarme, kapıları en az 7 bar basınca dayanıklı malzemeden, ilgisine göre yerüstü patlayıcı madde depolarının yapım özelliklerine ve 102 nci maddede belirtilen ortak teknik ezelliklere göre inşa edilir. Bu depoların kapısı, varsa komşu kapısına bakmayacak yönde yapılır. Bu depolar, Ek-3/F-l ve Ek-3/F-2 deki örnek projeler doğrultusunda deponun tonajına uygun olarak inşa edilirler. Meydana gelebilecek herhangi bir patlama halinde Üzerlerindeki toprak kalınlığı ve kapılarının daha dayanıklı olması itibariyle patlama tesiri etrafa daha az tesir edeceğinden güvenilirliği fazladır

96 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 11 Yapılan değişiklikten önce üstü toprakla örtülü depolar, galeri tipi gömme depolarla birlikte sürekli yeraltı depolan olarak değerlendirilmekte, projelendirme ve yapım işleri ise Ek-6'ya göre yapılmaktaydı. Ancak, Tüzük değişikliği çalışmalarında alman görüşler ile NATO ve Avrupa standarttan güz önünde bulundurularak, usta toprakla örtülü (iglo tipi) depoların yerüstü sürekti depolarının bir çeşidi olduğu ve teknik alarak da galeri tipi depolardan farklı olduğu anlaşıldığından, yapılan değişiklikle yerüstü sürekli depolarının bir çeşidi olarak düzenlemiştir. Bu itibarla iglo tipi (üstü toprakla örtülü) depoların güvenlik uzaklıkları Ek-6'ya göre değil, değişik Ek-1 sayılı çizelgeye göre tespit edilecek, üzerlerinde bulunması gereken toprak kalınlıkları santimetre olarak hesaplanacak ve projelendirmeleri yine Ek-3/F-1 ve Ek-3/F-2'deki örneklere uygun olarak yapılacaktır. 3- Kalın duvarlı ve sağlam yapılı depolar; duvarları en az 680 milimetre kalınlıkta tuğla veya en az 450 milimetre kalınlıkta betonarme veya eşdeğer dayanıklı malzemeden, tavan en az 15 santimetre betonarme veya eşdeğer malzemeden inşa edilir. Bu depolar ise duvarları en az 680 milimetre kalınlıkta tuğla veya en az 450 milimetre kalınlıkta betonarme veya eşdeğer dayanıklı malzemeden, tavam en az 15 santimetre betonarme veya eşdeğer malzemeden, ilgisine göre yerüstü patlayıcı madde depolarının yapım özelliklerine ve 102 nci maddede belirtilen ortak teknik özelliklere göre inşa edilir. Bu depoların tavanı Ek-3/B-l ve Ek-3S-2 deki projelerde de görüldüğü gibi inşa edilecek olup tavanın en az 15 santimetre kalınlığında betonarme veya eşdeğer malzemeden inşa edilmesi gerekmektedir. Bu depolar; yan duvar kalınlıkları diğerlerine oranla daha fazla ve daha dayanıklı malzemeden inşa edildiği ve çatının en az 15 santimetre kalınlığındaki tavan Üzerine inşa edildiğinden çok daha güvenlidirler. Yerüstü depoları, Ek-1 'de belirtilen güvenlik uzaklıklarına uygun, tek katlı ve patlama olduğunda uzaklara tehlikeli parçalar saçmayacak malzemeyle geniş saçaklı olarak yapılır, çatıları da hafif ve yanmaz malzeme ile örtülür. Bu depoların zemini çivi, vida, herhangi bir yarık ve çatlak bulunmayan, düzgün, sızdırmaz, herhangi bir cismin çarpmasıyla kıvılcım çıkarmaz ve kolay temizlenir biçimde çimento şap veya mozaikle kaplanır. Duvarları nem geçirmez bir harçla çatlaksız ve düz olarak sıvanır, havalandırma delikleri konur, açık renkte badana ile boyanır. Pencereleri çatıya yakın yükseldikte ve güneş ısınlarının doğrudan depo içine girmesini önleyecek hiçimde demir parmaklıklı olarak yapılır. Ayrıca, pencerelerine sağlara pirinç veya galvanîz tel kafes konur, dış kısımlarına ise dışarıya açılır ve içeriden mandallanabilir sağlam tahta kapaklar yapılır. Dış kapıları sağlam saç malzemeden yapılır, gizli kilit takılır ve kanatları dışarıya açılır. İç kapıları ahşap olarak yapılır. Yağmur olukları sık sık kontrol edilerek çalışır durumda bulundurulmaları sağlanır. Su baskınına karşı binanın etrafına kanallar açılır. Yerüstü Patlayıcı Madde Depolanma Yapım Özellikleri Tüm yerüstü depolan, değişik Ek-l'de belirtilen güvenlik uzaklıklarına uygun, tek katlı olarak inşa edilen ve meydana gelebilecek herhangi bir patlama anında, patlama tesiri ile uzaklara tehlikeli parçalar saçmayacak malzemeyle ve yağmur, kar vs. yağış şekillerinden etkilenmemesi için de geniş saçaklı olarak yapılırlar. Çatıları ise hafif ve yanmaz malzeme ile örtülür. Bu depoların zemini muhafaza edilecek olan patlayıcı maddelerin kusması veya sızdırması da düşünülerek, çivi, vida, herhangi bir yarık ve çatlak bulunmayan, düzgün, sızdırmaz, herhangi bir cismin çarpmasıyla kıvılcım çıkarmaz ve kolay temizlenir biçimde çimento şap veya mozaikle kaplanmalıdır, Depoda muhafaza altına alınacak patlayıcı maddelerin daha uzun süre ve emniyetli bir şekilde korunması için duvarlarının nem geçirmez bir harçla çatlaksız ve düz olarak sıvanması, Ek:3/E 6'daki örneğe uygun gerekli havalandırma delikleri konulması ve açık renkte badana ile boyanması gerekmektedir

97 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 12 Pencereleri geni; saçakların yeterli korumayı sağlayamayacağı da düşünülerek yağış çeşitlerinin ve güneş ısınlarının doğrudan İçeriye girmemesi için çatıya yakın yükseklikte ve güneş ışınlarının doğrudan depo içine girmesini önleyecek biçimde demir parmaklıklı olarak Bk-3/E-l, Ek-3/E-2 ve Ek-3/E-3'deki örneklere uygun olarak yapılmalıdır. Ayrıca, pencerelere sağlam pirinç veya galvaniz tel kafes konulmalı, dış kısımlarına ise dışarıya açılır ve içeriden mandallanabilir sağlam tahta kapaklar yapılmalıdır. Dış kapılan sağlam saç malzemeden ve kapı kanatlan dışarıya açılacak şekilde yapılmalı ayrıca, gizli kilit takılmalı, iç kapılan ise ahşap (Ek-3/E-4 ve Ek-3/E-5'deki örneklere uygun) olarak yapılmalıdır. Yağmur olukları sık sık kontrol edilerek çalışır dununda bulundurulmaları sağlanmalı, su baskınına karşı binanın etrafına kanallar açılmalıdır. B- Yeraltı Depoları: Yeraltı (galeri tipi) depoları, maden işletmelerinde yeraltında ve ocak içinde yapılabileceği gibi, bir yamaçta açılacak galeriyle girilmeli suretiyle de yapılabilir. Ek-6 daki esaslara uygun olarak yapılan yeraltı depolarının çıkış ağzına gerektiğinde Ek-5'e göre sütre yapılır. Su girmemesi ve nem oluşmaması için gerekli önlemler alınır. Depo içi sıcaklığının 25 dereceyi geçmesini önleyecek havalandırma düzeni yapılır ve patlama etkisini azaltmak umacıyla uygun yerlere oyuk ve boşluklar açılır." Yeraltı (galeri tipi) depoları, maden işletmeleri içerisinde yerin altına girilerek veya ocak içinde yapılabilecekleri gibi, bir dağ veya tepenin yamacında galeri açılarak dağ veya tepenin içine girilmesi suretiyle de yapılabilen depolardır. Bu depoların yapımında Ek-6'daki esaslar aranmakta olup, çıkış ağızları önüne Ek-6 çizelgenin (C) bendinde belirtildiği şekilde siper veya gerekli görüldüğü taktirde Ek-5'de belirtilen özelliklere uygun olarak sütre yapılacaktır. Bu depolarda da ilgilerine göre yerüstü patlayıcı madde depolarının yapım özellikleri ve 102 nci maddede belirtilen ortak teknik özellikler aranmakta olup, depo içindeki sıcaklığın, muhafaza edilen patlayıcı maddeleri etkilememesi için 25 dereceyi geçmesini önleyecek tarzda havalandırma düzeni kurulmalı ve meydana gelebilecek herhangi bir patlama anındaki etkinin en aza indirgenebilinesi için galeri içinde uygun yerlere oyuk ve boşluklar açılmalıdır, Madde inci Fıkra; (Değişik : R.G: S:24410) "Güvenlik uzaklıklarına uygun olarak yerleştirilen gezici depodan 20 metre uzaklığa, geçişi engelleyecek tarata dikenli tel çekilmesi zorunludur Ancak, sismik petrol aramalarında kullanılacak gezici depolarda, arama süresince Ek-1 çizelgede belirtilen güvenlik uzaklıklarına uyulması ve diğer çevre güvenlik önlemlerinin alınması kaydıyla dikenli tel çekme koşulu aranmaz. " Tüzüğün 101 inci maddesinin ikinci fıkrasında yapılan değişiklikle gezici depolarda, Ek-1 sayılı güvenlik uzaklıkları çizelgesine uygun olarak yerleştirildikten sonra depodan itibaren 20 metre uzaklığa geçişi engelleyecek tarzda dikenli tel çekilmesi zorunluluğu getirilmiş, ancak sismik petrol arama faaliyetleri esnasında kullanılacak olan gezici patlayıcı madde depolarında, arama süresince Ek-1 sayılı çizelgede belirtilen güvenlik uzaklıklarına uygun konuşlandırılmaları ve diğer çevre güvenlik önlemlerinin alınması kaydıyla depo etrafına dikenli tel çekme koşulu da aranmayacağı hüküm altına alınmıştır. Yapılan değişiklikle görüldüğü üzere gezici depoların etrafına duvar yapılması şartı kaldırılarak, hem iş yerlerinin değişebileceği göz önünde bulundurularak her kurulacak yere duvar yapılmasının getireceği ek külfetin önlenmesi ve böylece küçük çaplı satıcı veya tüketicilerin mali açıdan fazla zarar görmemesi, bent de taşındıkları önceki yerde kalan duvardan ötürü yaratacakları çevre kirliliğinin önüne geçilmesi amaçlanmıştır

98 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 13 Ayrıca, Gezici patlayıcı madde depoları en çok iki ton kapasitede yapılabilecek olup, yalnızca sismik araştırmalarda kullanılması, sismik dinamit depolanması ve ihtiyacın Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce belgelenmiş olması halinde en çok on tonluk gezici depoya izin verilebilir. Söz konusu gezici depolardan iki ton kapasitede yapılacak olanların projelerinin Ek-4/A'ya, on ton kapasitede yapılacak olanların projelerinin ise Et-4/B' ye uygun olması gerekmekledir. Bu depoların patlayıcı madde taşınmasında kullanılması kesinlikle yasaktır. Deponun bir yerden başka bir yere nakledilmesi gerekliğinde; Deponun nakledileceği yer aynı il huduttan dahilinde ise, depo sahibinin Valiliğe yazılı müracaatı, depoda patlayıcı madde bulunup bulunmadığını gösterir yerel güvenlik kuvvetlerince düzenlemiş depo tespit tutanağı (depo nakledilirken boş olması gerekiyor) ve deponun yerleştirileceği alanın mülkiyeline ilişkin belgeyi (maden veya taşocağı ruhsatı, tapu gibi) ibraz etmesi, Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünün uygun görmesi ve deponun yerleştirilmesi esnasında Ek-1 sayılı çizelgede belirtilen güvenlik uzaklıklarına uyulması şartıyla Valilikçe nakil izni verilebilir. Valiliklerce aynı il dahilînde verilen gezici depo nakil izinlerinin Bakanlığa bildirilmesi gerekmektedir, Deponun nakledileceği yerin deponun bulunduğu il haricinde başka bir il hudutları dahilinde olması halinde, depo sahibinin deponun nakledileceği yer ti Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünden alacağı uygunluk yazısı, depoda patlayıcı madde bulunup bulunmadığını gösterir yerel güvenlik kuvvetlerince düzenlemiş depo tespit tutanağı (depo nakledilirken bos olması gerekiyor) ve deponun yerleştirileceği alanın mülkiyetine İlişkin belgenin (maden veya taşocağı ruhsatı, tapu gibi) eklendiği dilekçe ile Valilik kanalıyla Bakanlığınıza müracaat etmesi ve durumunun uygun görülmesi halinde Bakanlığımızca nakil izni verilebilecektir. Madde (E) Bendi: (Değişik: R.G: S:244l6)" E-Patlayıcı madde depolarının çevresinde, Ek-5 'e uygun olarak yapılacak sütrenin tabanı, depo binasına bir buçuk metre uzaklıktan başlar. Sütreler, depo çatısının en üst noktasından en az bir metre yükseklikte ve setrenin üstü de en az bir metre genişlikte yapılır. Sütre, depo binasını tamamen çevreliyorsa geçiş için uygun giriş yerleri ve tüneller açılır. Sütrenin üzeri çimlendirilir veya bodur ağaçlarla ağaçlandırılır Engebeli arazide kurulmuş ve etrafında sütre görevini yapacak yüksek tümsekler bulunan depolarda sütrenin, varsa tehlike gösteren yönde yapılması yeterlidir. " Tüzük değişikliğiyle patlayıcı madde depolarının etrafına yapılacak olan sütreleri açıklayan 102 nci maddenin (E) bendi ile Ek-5 sayılı çizelge değiştirilmiştir. Bu değişikliliğe göre; Ek-5 sayılı çizelgedeki örnek proje ve not bölümünde belirtilen "Sütre özelliklerine uygun olarak yapılacak sütrenin tabanının, depo binasına bir buçuk metre uzaktan başlaması, sütrenin yüksekliğinin depo çatısının en üst noktasından en az bir metre daha yüksek olması ve sütrenin üstünün en az bir metre genişlikte yapılarak yağış çeşitleri ve rüzgardan etkilenip bozulmaması için üzerinin çimlendirilmesi veya bodur ağaçlarla ağaçlandırılması şartı getirilmiştir. Ayrıca, sütre depo binasını tamamen çevreliyorsa geçiş için (yayalar veya nakil araçları için) uygun giriş yerleri ve tüneller açılması gerekmektedir. Engebeli arazide kurulmuş ve/veya etrafında doğal sütre görevini görecek yüksek tümsekler (dağ, tepe vb. yer şekilleri) bulunan, bir yanı uçurum olan patlayıcı madde depolarında sütre yapılacaksa, sütrenin yalnızca tehlike gösteren (doğal sütrenin olmadığı) yön veya yönlerde yine yukarıda belirtilen özelliklere göre yapılması yeterlidir

99 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 14 (F) Bendi: (Değişik: R.G: S:24410) "F-Gezici depolar hariç olmak üzere, stoklama kapasitesi beş bin kilograma kadar olan depolardan en az otuz metre, daha fazla patlayıcı madde stoklanacak depolarda ise en az altmış metre uzaklığa bir metre yüksekliğinde taş veya beton duvar yapılarak üzerine geçişleri engelleyecek şekilde bir metre yüksekliğinde dikenli tel çekilir. " 101 inci maddenin ikinci fıkrasında yapılan değişiklikle gezici patlayıcı madde depolarında duvar yapılması zorunluluğu kaldırılarak, yerine sadece dikenli tel çekilmesi zorunluluğu (süz konusu fıkrada belirtilen istisnai sırtlara haiz değilse) getirildiğinden 102 nci maddenin (F) bendinde yapılan değişiklikle; gezici depolar hariç almak Özere, stoklama kapasitesi beş bin kilograma kadar olan depolarda (beş bin kilogram dahil) en az otuz metre, beş bin kilogramdan fazla patlayıcı madde depolanacak depolarda ise en az atmış metre uzaklığa bir metre yüksekliğinde taş veya beton duvar yapılması, yapılacak olan beton duvar üzerine de en az bir metre yüksekliğinde geçişleri engelleyecek tarzda dikenli tel çekilmesi zorunluluğu getirilerek daha Önce elli ve yüz metre olan duvar ve dikenli tel mesafesi düşürülmüştür. Değişiklik öncesi, 50 ve 100 metre duvar ve dikenli tel çekme şartını yerine getirmiş olan depoların, bu durumunu muhafaza etmeleri ( yeni şekle uyma isteği hariç) sağlanacaktır. Madde l inci Fıkra; (Değişik : R.G: S:24410) "Satıcılar aldıkları, sattıkları ve halen depolarında bulundurduktan patlayıcı madde miktarlarını, nereden ve kimden aldıklarını, ambalaj seri numaralarını, noterlikçe onaylarını; deftere günü gününe yazmak ve kimlere ne miktarda satış yapaklarını da belirterek ay sonunu izleyen yedi gün içinde yerel güvenlik makamlarına bildirmekle yükümlüdürler. Üretici ve ithalatçılar da ürettikleri ve ithal ettikleri patlayıcı maddelerin satış ve devir işlemlerinde kimlere ne miktarda satış ve devir yaptıklarını ambalaj seri numaralarını da belirterek noterlikçe onaylanmış deftere yazmak zorundadırlar, Tüzükte yapılan bu değişiklik ile Tüzük kapsamındaki tüm patlayıcı maddelerin üretiminden tüketimine kadar geçen bütün aşamalarda denetiminin etkin bir biçimde yapılabilmesi, patlayıcı maddelerin üretiminden kullanılış aşamasına kadar meydana gelebilecek patlama, çalınma, bozulma ve benzeri durumlarda takip ve tespitlerinin kolayca yapılabilmesi amaçlanmıştır. Madde l inci Fıkra (B) Bendi: (Değişik: R.C:23, S:24410) "B-Kullanılacak patlayıcı maddenin cins ve miktarını belirten patlayıcı madde ihtiyaç raporu, (Bu rapor, kendi ihtiyaçlarını tespit edebilme olanağı bulunan kamu kuruluşları için kendilerince, bu olanağa sahip olmayan tamu kuruluşları ile özel kuruluş veya kişiler için İl valiliğince verilir.) " Bu maddenin birinci fıkrasının "B" bendinde yapılan değişiklik, ile kendi ihtiyaçlarını tespit edebilme olanağı bulunmayan kamu kuruluşları ile özel kuruluş ve kişilerin kullanacakları patlayıcı madde miktarlarının belirtildiği ihtiyaç raporlarının, Valiliğin uygun göreceği ve bünyesinde maden mühendisi bulunduran diğer kamu kuruluşları veya özel kuruluşlarca da verilebilmesine imkan tanınarak, bu konuda uygulamada doğan bazı aksaklıktan gidermek ve yapılan işlemlerin hızlandırılmasının sağlanması amaçlanmıştır. (F) Bendi : (Değişik: R.G: S:24410) "F-Patlayıcı madde işi ile uğraşacak gerçek ve tüzel kişilerin temsile yetkilileri ile ateşleyicilerinin sorumluluğu üstlendiklerine dair noterce düzenlenecek taahhütnameleri," Bu maddenin birinci fıkrasının "F" bendinde yapılan değişiklik ile uygulamada kolaylık sağlanması amacıyla ateşleyicilerin vereceği taahhütname yanında genel geçerlilik arz eden gerçek ve tüzel kişilerin bu işten sorumlu yetkilisinin taahhütnamesi istenmiş ve bu suretle genelgemiz doğrultusunda istenen söz konusu belgenin de Tüzükte yer alması sağlanmıştır

100 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 15 (H) Bendi: (Ek: R.G: S:24410) "H-Genel ve katma bütçeli daireler hariç olmak üzere patlayıcı madde işi ile uğraşacak gerçek ve tüzel kişilerin bu faaliyetlerinden dolayı üçüncü kişilere verecekleri zararların tazmini için düzenlenecek "Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigorta Poliçesi 'nin aslı veya noterce onaylanmış sureti," Bu maddenin birinci fıkrasına eklenen "H" bendi ile Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından hazırlanan ve 29/04/1997 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigortası Genel Şartları" ile yanıcı, parlayıcı, patlayıcı ve yakıcı maddeleri üreten, depolayan, nakleden veya satanların hu mesleki faaliyetleri nedeniyle bu maddelerin doğrudan doğruya neden olduğu olaylar sonucu kusurları olsun olmasın üçüncü kişilere verebilecekleri bedeni ve maddi zararlara karşı sigorta şartı getirilerek, can ve mal güvenliğinin güvence altına alınması amaçlanmıştır. 2 nci Fıkra : (Ek : R.G: S:24410) "Valilik, başvuru ve eki belgeleri görüşüyle birlikte İçişleri Bakanlığı'na gönderir. Bakanlıkça uygun görülenlere 1-3 yıl süreli olarak satın alma ve kullanma izin belgesi verilir. " Tüzükte değişiklik yapılmadan önce, patlayıcı madde satın alma ve kullanma izin belgelerinin kaç yıl için düzenleneceği hususunda herhangi bir açıklama bulunmamakta ve söz konusu izin belgeleri l yıl süreli olarak verilmekteydi. Bununla birlikte patlayıcı madde satın alma ve satış izin belgeleri ise Tüzüğün ilgili maddesi gereği 3 yıl süreli olarak verilmekteydi. İkinci fıkrada yapılan değişiklikle patlayıcı madde satın alma ve kullanma izin belgelerinin l -3 yıl süreli olarak verileceği hüküm altına alınarak patlayıcı madde satın alma ve satış izin belgesinin süresi ile uyum sağlanmaya çalışılmıştır. Bu durumda izin belgesi talep dosyalarında süre kısıtlayıcı bir unsur olmayan talep sahiplerine izin belgeleri 1-3 yıl süreli olarak düzenlenebilecektir. Ancak, tarihli Bakanlık onayı doğrultusunda hazırlanan tarih ve B.05.1.EGM sayılı talimat gereği, tarihinden itibaren satın alma ve satış izin belgeleri ile satın alma ve kullanma izin belgelerine ait işlemler (gerekli yasal düzenlemeler yapılıncaya kadar) Bakanlığımızca değil, Valiliklerce yürütülecektir. 3 üncü Fıkra : (Ek : R.C: S:24410) "Kamu kuram ve kuruluşlarının patlayıcı madde satın alma ve kullanma izin belgesi almalarında (C) bendi uygulanmaz. Aynen (F) bendinde öngörülen belgelerinin kurum yetkilisi tarafından onaylanması yeterlidir. " Bu maddenin üçüncü fıkrasında yapılan değişiklik ile kamu kurum ve kuruluşlarının patlayıcı madde satın alma ve kullanma izin belgesi taleplerinde aranmayan, temsile yetkilileri ile ateşleyicilerinin vereceği taahhütnamelerin kamu kurum ve kurul uslarından da istenmesi ve bunların kurum yetkilisi tarafından onaylanmasının yeterli olacağı hükme bağlanmıştır. Böylece hem patlayıcı maddelerin kullanımından genel sorumlular ile ateşleme işini bizzat yapan ateşleyicilerin taahhütlerinin alınarak daha duyarlı olmalarının sağlanması amaçlanmış, hem de kamu kuruluşlarına tanınan istisna kaldırılmak suretiyle eşitlik sağlanmaya çalışılmıştır. Madde inci Fıkra: (Değişik: R.G: S:24410) "Valiliklçe geçici bir iş için patlayıcı madde satın atmak ve kullanmak isleyenlere, ihtiyaç miktarının yerinde yapılacak inceleme ile saplanması ve durumlarının güvenlik yönünden uygun olduğunun belirlenmesi koşuluyla yalnız bu iş için her defasında elli kilogramı, toplam olarak elli kilogramı geçmemek üzere satın alma ve kullanma izin belgesi verilir

101 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 16 87/12028 Karar Sayılı Tüzüğün 119 uncu maddesi ile geçici işler için tahsis edilen ve her defasında 2,5 kilogram, toplam alarak 25 kilogram patlayıcı madde için Valiliklerce satın alma ve kullanma izin belgesi verilmesi, günümüz şartlarına göre ihtiyaçları karşılamadığı için, 50 kilograma kadar patlayıcı maddelerin tahsisi için Bakanlığımıza müracaat edilmekte, hem kullanıcıların işi aksamakta, hem de Bakanlığımızın iş hacmi artmakta olduğundan Tüzüğün 119 uncu maddesinin 1 inci fıkrasında değişiklik yapılmış olup, yapılan değişiklik ile her defasında 5 kilogram, toplam alarak 50 kilogramı geçmemek üzere Valiliklere, ilgilileri hakkında yapılacak soruşturma sonunda durumlarının uygun görülmesi halinde, yalnız o iş için satın alma ve kullanma izin belgesi verme yetkisi verilerek işlemlerin hızlandırılması ve az miktarda patlayıcı madde için bürokrasinin azaltılması amaçlanmıştır. Madde 121- l inci Fıkra (Değişik: R.G: S:24410) 'Patlayıcı maddelerin ateşlenmesinde görev alacak kişilerin, ateşleyici yeterlik belgesi almaları zorunludur. Yapılacak sınavda yeterli bilgi ve deneyime sahip oldukları anlaşılan ve güvenlik soruşturması sonucu durumu uygun bulunanlara, valilikçe 5 yıl süreli Ateşleyici yeterlilik belgesi verilir, " 2 nci Fıkra: (Değişik: R.G.: S:24410) "Ateşleyici yeterlilik belgesine ilişkin sınavın koşulları sınav kurulunun oluşumu ve sınavla ilgili diğer hususlar yönetmelikle belirlenir." Tüzüğün 121 inci maddesinde yapılan değişiklik doğrultusunda ateşleyici yeterlilik belgesi alınması, sınav koşullan, sınav kumlunun oluşumu ve ilgili diğer hususlara ilişkin olarak Tüzüğün yayımlandığı tarihten itibaren (6) ay içerisinde içişleri Bakanlığının eşgüdümünde Milli Savunma, Bayındırlık ve İskan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik ve Sanayi ve Ticaret Bakanlıklarınca yönetmelik çıkartılacaktır, ilgili yönetmelik çıkarılıncaya kadar eski uygulamaya devam edilecek ve mevcut ateşleyici belgeleri de geçerliliğin: koruyacaktır. Ek Madde l- l/ (G) Bendi: (Değişik: R.G: S:24410) "G - Yetkili kamu kurum ve kuruluşlarından alınmış çalışma izni ve mefruşatlı ikamet tezkeresi bulunmayan yabancı uyruklular," Ülkemizde, yabancılara çalışma izni şu anda Hazine Müsteşarlığınca verilmekte olup, bu izin İçişleri Bakanlığından alınacak ikamet izni ile birlikte geçerli olmaktadır. Bu itibarla, Tüzüğün Ek-1 inci maddesinin (G) bendinde yapılan bu değişiklik ile. Tüzüğün diğer mevzuatlara uyum sağlaması, İkamet iznini veren makamın ileride değişebileceği ve bu değişikliğin Tüzüğe yansıtılmasının zor olacağı düşünüldüğünden yetkili kamu kurum ve kuruluşlarından çalışma izni alınması şartı getirilerek madde metninde esneklik sağlanmıştır. Tüzük eki çizelgelerden: 1-Ek: 3/A-l sayılı çizelgenin başlığı "9 Tonluk Sürekli Yerüstü Depo", 2-Ek:3/ A-2 sayılı çizelgenin başlığı "8 Tonluk Sürekli Yerüstü Depo-Cepheler", 3-Ek:3/ B-l sayılı çizelgenin başlığı 15 Tonluk Sürekli Yerüstü Depo, 4-Ek:3/B-2 sayılı çizelgenin başlığı "15 Tonluk Sürekli Yerüstü Depo-Cepheler", 5-Ek:3/C-l sayılı çizelgenin başlığı "30 Tonluk Sürekli Yerüstü Depo", 6-Ek:3/C-2 sayılı çizelgenin başlığı "30 Tonluk Sürekli Yerüstü Depo-Cepheler", 7-Ek:3/D sayılı çizelgenin başlığı 10,150,200,250 Tonluk Sürekli Yerüstü Depo", 8-Ek:3/E-l sayılı çizelgenin başlığı "Sürekli Yerüstü Depo Pencere Detayı l", 9-Ek:3/E-2 sayılı çizelgenin başlığı "Sürekli Yerüstü Depo Pencere Detayı 2", 10-Ek:3/E-3 sayılı çizelgenin başlığı "Sürekli Yerüstü Depo Pencere Detayı 3", 11-Ek:3/E-4 sayılı çizelgenin başlığı «Sürekli Yerüstü Depo Kapı Detayı", 12-E k: 3/E -5 sayılı çizelgenin başlığı "Sürekli Yerüstü Depo Kapı Detayı", 13-Ek:3/E-6 sayılı çizelgenin başlığı "Sürekli Yerüstü Depo Havalandırma

102 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / Ek:3/F-l sayılı çizelgenin başlığı "75 Tonluk İglo Tipi (üstü Topraklı örtülü) Sürekli Yerüstü deposu, 15-Ek:3/F-2 sayılı çizelgenin başlığı 75 Tonluk İglo Tipi (Üstü Toprakla örtülü) Sürekli Yerüstü deposu, olarak değiştirilmiştir. Ek:3/F-l sayılı çizelgeye "Not:Değerler milimetre alarak hesaplanır." notu ve Ek:3/F-2 sayılı çizelgeye "Not: Değerler santimetre olarak hesaplanır" notu eklenmiş, Ek:l, Ek:5 ve Ek:6 sayılı çizelgeler Ek'teki şekilde yediden düzenlenmiştir. Tüzüğün 98 ve 99 uncu maddelerinde yapılan değişiklikler doğrultusunda ilgili çizelgelerin de başlıkları değiştirilerek çizelgeler ile tanımlar arasında uyum sağlanması amaçlanmış, ayrıca katışıklıkların önlenmesi amacıyla Ek:3/F-l sayılı çizelgedeki değerlerin milimetre, Ek:3/F-2 sayılı çizelgedeki değerlerin ise santimetre olarak hesaplanması gerektiğine ilişkin notlar eklenmiştir. "Depo denetlemeleri Ek Madde 3- (Ek: R.C: S:24410) Yılda en az üç defadan az olmamak üzere, patlayıcı madde depolarının Tüzük hükümlerine uygun olup olmadığı valilikçe oluşturulacak komisyon tarafından denetlenir. Her denetlemede, güvenlik azatlıklarına etki ede/l unsurların bulunup bulunmadığı da belirtilerek, hazırlanan depo denetim formlarının bir örneği valilikçe İçişleri Bakanlığına gönderilir. Gerek görüldüğünde İçişleri Bakanlığınca oluşturulacak komisyonca da depo denetlemeleri yapılabilir. Denetim sonucunda güvenlik uzaklıkları değiştiği belirlenen patlayıcı madde depolarının, Ek-1 çizelgenin not bölümünün (A) bendinde belirtilen formüllere göre Bakanlıkça ruhsat kapasiteleri düşürülür veya depolama izni gecikmeksizin iptal edilir. " Tüzüğe eklenen bu ek madde ile ülkemiz genelinde bulunan patlayıcı madde depolarının denetlenmesi ve takibi hususu açıklığa kavuşturulmuştur. Tüzük değişikliğinden önce Bakanlığımızca hazırlanan genelgeler doğrultusunda yapılmakta olan depo denetlemelerine ilişkin bil ek madde Tüzüğe etlenerek depoların denetiminin önemi belirginleştirilmiş, patlayıcı madde depolarının takibinin yapılabilmesi için de bu denetleme sonuçlarının Bakanlığımıza gönderilmesi zorunluluğu getirilmiştir. Valilikçe oluşturulacak komisyon tarafından yapılacak her denetlemede, deponun güvenlik uzaklıklarına etki eden yeni unsurların bulunup bulunmadığı kontrol edilerek denetleme formunda bu husus belirtilecektir. Güvenlik uzaklıklarının değiştiği belirlenen depolar hakkında, depoda mevcut güvenlik uzaklıklarına göre depolanabilecek en çok patlayıcı madde miktarları hesaplanacak ve neticeye göre Bakanlığımızca depo ruhsat kapasitesi düşürülecek veya depolama izni hemen iptal edilecektir. Ayrıca, gerek görüldüğü takdirde patlayıcı madde depolan Bakanlığımızca oluşturulacak bir komisyon tarafından da denetlenebilecektir. Oluşturulacak komisyon tarafından doldurulup onaylanacak ve bir örneği Valilikçe Bakanlığımıza gönderilecek olan depo denetleme formanda bazı değişiklikler yapılmış ve yeni form örneği ekte gönderilmiştir tarih ve 3008Î8 sayılı ve tarih ve 040 sayılı genelgelerimiz yürürlükten kaldırılmış olup, bundan böyle depo denetlemeleri bu talimat hükümleri doğrultusunda yerine getirilecektir. Ancak, Patlayıcı madde depolarının durumlarım Tüzük Hükümlerine uydurmaları için, 2001/2443 Karar Sayılı Tüzük ile 23.05İ004'e kadar süre verildiğinden, denetleme esnasında Tüzüğün 102 nci maddesine göre denetlenecek olan hususlardan (E) ve (F) bentlerinde belirtilen hususlar (denetleme formunun 7 nci sırası) bu tarihe kadar dikkate alınmayacaktır

103 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 18 Emniyet Müdürlüğü Ruhsal işlemler Şube Müdürlüğü ve Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünde görevli birer personel, Jandarma Komutanlığı Ruhsat Kısım Amiri ile Emniyet Müdürlüğü ile Jandarma Komutanlığında görevli birer Bomba Uzmanının depo denetimlerine katılması mecburidir. Depoyu denetlemek üzere Valilikçe oluşturulacak komisyonda; Emniyet Müdürlüğü Ruhsat İşlemler Şube Müdürlüğü ve Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünde görevli birer personel, Jandarma Komutanlığı Ruhsal Kısım Amiri ile Emniyet Müdürlüğü ile Jandarma Komutanlığında görevli birer Bomba Uzmanı bulunacaktır Depoların denetlemesi neticesinde ilgili komisyon tarafından formun doldurulması esnasında, formda maddeler halinde belirtilen hususlar Tüzüğün ilgili maddelerine güre titizlikle doldurularak komisyon başkanı ve üyeler tarafından imzalanacaktır. Denetleme neticesinde tespit edilen aksaklıklar madde numaralan ile birlikte formun arka yüzüne ayrıntılı olarak açıklanacakta, İhraç İşlemleri Ek Madde 4-(Ek: R.C: :24410) "Bu Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddeleri (harp silah ve mühimmatı hariç) ihraç etmek isleyen kişi ve kuruluşlar, ikametgahlarım, işlerini veya sanatlarım, patlayıcı maddeleri hangi ülke, kişi veya kuruluşa ihraç edeceklerini belirten kir dilekçeyle Valiliğe başvururlar. Bu konuda hasırlanan dosya valilik görüşü ile birlikte İçişleri Bakanlığına gönderilir. Durumu İçişleri Bakanlığınca uygun görülenlere ilgili kuruluşça ihraç izni verilir " Tüzüğe eklenen bu ek madde ile daha önce Tüzükte yer almayan ihraç konusunda genel uygulanışlar düzenlenmiştir. Bu Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddeleri (harp silah ve mühimmatı hariç) ihraç etmek isteyen kişi ve kuruluşların, ikametgahlarını, işlerim veya sanatlarını, patlayıcı maddelerin hangi ülke, kişi veya kuruluşa ihraç edeceklerini belirten bir dilekçeyle valiliğe başvurulması ve bu konuda hazırlanacak dosyanın valilik görüşüyle birlikle gönderilmesinin ardından Bakanlığımızca durumu uygun görülenlere İlgili kuruluşça ihraç izni verileceği hükme bağlanmıştır. Geçici Madde l - (Mülga : R.C: S:24410) Geçici Madde - (Mülga : R.G: S:24410) Geçici Madde l- (Ek : R.G: S:24410) "Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddelerin üretildiği, işlendiği ve depolandığı işyerleri ile bunlara ait veya bağımsız patlayıcı madde depolarında bu Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihi izleyen üç yıl, içerisinde Tüzük hükümlerine ve eklerine uygun gerekli değişikliklerin yapılması zorunludur. Bu süre içerisinde değişiklikleri yapmayan İşyerleri ve depoların ruhsatları iptal edilerek faaliyetlerine son verilir, Bu Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddelerin üretildiği, işlendiği, depolandığı işyerleri ile bunlara ait veya bağımsız patlayıcı madde depolarının bu Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihi izleyen üç yıl içerisinde Tüzük hükümlerine ve eklerine uygun gerekli değişiklikleri yapmaları zorunludur ve bu süre içinde gerekli düzenlemeleri yapmayanların işyerleri ve depoların ruhsatlarının iptal edilerek fâaliyetine son verileceği hükme bağlanmış olup, tüzük değişikliği ile verilen üç yıllık süre tarihinde sona erecektir Geçici Madde 2-(Ek: R-G: S:24410) "Bu Tüzükle öngörülen yönetmelikler. Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihi izleyen altı ay içinde, içişleri Bakanlığının eşgüdümünde Milli Savurana, Bayındırlık ve İskan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Sanayi ve Ticaret Bakanlıklarınca hazırlanır."

104 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 19 Bu tüzükte yapılması öngörülen yönetmeliklerin Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihi izleyen altı (6) ay içerisinde içişleri Bakanlığının eşgüdümünde Milli Savunma, Bayındırlık ve İskan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Sanayi ve Ticaret Bakanlıklarınca hazırlanacağı hüküm altına alınmıştır. Bu yönetmelikler; Tüzüğün 60 inci maddesinde belirtilen "Özel Donanımlı Yol Tankerleri veya Araçlarında Aranacak Teknik Özellikler ile Bu Araçların Muayene ve Denetim Esaslarına Dair Yönetmelik ile Tüzüğün 121 inci maddesinde belirtilen "Ateşleyici Yeterlilik belgesine ilişkin Sınav Koşullan, Sınav Kurulunun Oluşumu ve Ateşleyici Yeterlilik Sınavına Dair Y5netmelik"dir. Söz konusu yönetmelikler yayımlanana kadar normal uygulamaya devam edilecektir. Yukarıdaki açıklamalar dışında, tereddüt konusu olabilecek diğer hususlar aşağıda maddeler halinde belirtilmiştir; l- Bakanlığımıza intikal eden talep ve şikayetlerden; Tüzüğün 85 inci maddesi doğrultusunda patlayıcı madde depolarının korunmasının yapılabilmesi için depo yakınına yapılan bekçi kulübelerinin bazı Valiliklerimizce deponun istiap haddine göre Ek-1 yazılı çizelgenin 4 üncü sırası da belirtilen uzaklıkta olması gerektiğinin belirtildiği, bu mesafeye uymayan bekçi kulübelerinin yıkıldığı veya depo istiap hadlerinin bu doğrultuda düşürüldüğü anlaşılmıştır. Patlayıcı madde depolarının korunmasının ne kadar önemli olduğu bilinmekte olup, depoların genellikle meskun mahal dışında bulunması ve terör gruplarının eylemlerine hedef olabileceği de göz Önünde bulundurulduğunda, bekçi kulübelerinin depoya yakın olmasının daha sağlıklı olacağı muhakkaktır. Bu itibarla bekçilerin kaldığı bekçi kulübeleri; sadece konuna amacına yönelik kullanılıyor olmaları şartıyla (ev, yazlık, büro vb. gibi amaçlarla kullanılmıyor olması koşuluyla), Ek-1 çizelgenin 4 üncü sırası kapsamında değerlendirilmeyecektir. Tüzüğün 102 nci maddesinin (F) bendine göre depoların çevresine yapılan duvarların içinde kalmak şartıyla deponun güvenliğinin en iyi sağlanabileceği yer ve mesafede kurulabilecektir, 2- Yapılan Tüzük değişikliğiyle; depolar etrafına çekilmesi zorunlu olan (gezici depolar hariç) duvar ve dikenli telin yapılacağı mesafeler ve depo sahiplerinin satın alacakları, kiralayacakları veya muvafakatim alacakları zorunlu mesafeler düşürülmüş, üstü toprakla örtülü depolar üzerinde bulunması gereken toprak kalınlığı santimetre olarak düzenlenmiştir. Bu itibarla daha önceden depolama izni almış olan depolardan duvar ve dikenli tel mesafesi daha fazla olanların, üstü toprakla örtülü depolar üzerinde bulunan toprak kalınlığı daha fazla olanların ve satın alınacak, kiralanacak veya muvafakati alınacak alanın fazlasını yerine getirenlerden ayrıca bu şartlara uymaları aranmayacaktır. 3- Yılda üç defadan az olmamak üzere yapılacak depo denetlemelerinde; A) Denetlenen depoda eksiklik veya aksaklık tespit edilmesi halinde, bu eksiklik can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürür nitelikte değilse; a-denetleme komisyonunca belirli bir süre verilerek eksikliğin giderilmesi depo sahibi gerçek kişi ise kendisine, özel veya tüzel kişilik ise temsile yetkili olanlara yazılı olarak tebliğ edilecektir. b-söz konusu eksiklikler Valilikçe verilen süre içerisinde giderildiği takdirde denetleme formu eksikliklerin giderildiğine dair tutanakla birlikle Bakanlığımıza gönderilecektir. Şayet verilen süre içerisinde eksiklikler giderilmemişse, Bakanlığımızca verilen patlayıcı madde satın alma ve kullanma veya patlayıcı madde satın alma ve satış izin belgesi Valilikçe alıkonularak, eksiklik giderilinceye kadar depoya, patlayıcı madde giriş ve çıkısı önlenecek, depoda patlayıcı madde varsa miktarları bu tutanakla tespit edilip Bakanlığımız veya Valiliğinizce verilmiş depolama izni bulunan bir depoya yed-i emin olarak teslim edilerek konu hakkında Bakanlığımıza bilgi verilecektir

105 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-A / 20 B) Tespit edilen eksiklik veya aksaklığın can ve mal emniyetini tehlikeye düşürecek veya deponun soyulmasına sebep olacak nitelikte ise; a - Satın alma ve kullanma veya satın atma ve satış izin belgesi hemen alınarak geçici bir süre için patlayıcı madde ile ilgili faaliyetleri durdurulacak, b - Depoda patlayıcı madde varsa miktarları bir tutanakla tespit edilerek. İzin belgesinin verildiği ilde, bulunmaması halinde komşu illerde Bakanlığımız veya Valiliğinizce verilmiş depolama izni bulunan başka bir depoya yed-i emin olarak teslim edilecek, tahkikat evraklarına) tamamlanmasından sonra; izin belgesi aslı, ilgili ve sorumluların ifadeleri ile birlikte yapılacak idari tahkikata esas teşkil etmek üzere Bakanlığımıza gönderilecektir. 4-87/12028 Karar Sayılı Tüzüğün 113 ve 118 inci maddeleri uyarınca verilen izin belgelerine ilişkin işlemlerin; tarihli Bakanlık Onayı doğrultusunda yayımlanan gün ve 0199 savdı genelge ile Valiliklerce yürütülmesi talimatı verilmişti. Söz konusu talimat doğrultusunda Valiliklerce verilecek izin belgeleriyle, bu izin belgelerine verilecek şerhlerin bir fotokopisi Bakanlığımıza gönderilecektir. Daha Önce Bakanlığımızca yayımlanan genelge ve talimatlara aykırı veya çelişen hükümler bulunması halinde bu talimat hükümleri geçerli olacaktır

106 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - IV-B Deponun kime ait olduğu : Depolama İzni ve Sayısı-Veren Makam : Deponun bulunduğu Mevki- kapasitesi : Bir önceki denetlemenin tarihi : Denetleme tarihi : DEPO DENETLEME RAPORU S O N U Ç OLUMSUZ : ( ) (Olumsuz ise (x) işareti konulup olumsuz maddeler numara ve açıklamaları ile arka sayfaya tutanak halinde belirtilecektir.) OLUMLU : ( ) (Tamamı olumlu ise *TAMAM* yazılacak) DENETLEYENLER Komisyon Başkanı Adı Soyadı Ünvanı İmzası Üye Üye Üye Üye Adı Soyadı Adı Soyadı Adı Soyadı Adı Soyadı Ünvanı Ünvanı Ünvanı Ünvanı İmzası İmzası İmzası İmzası NOT 1: Emniyet Müdürlüğü Ruhsat İşlemler Şube Müdürlüğü ve Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünde görevli birer personel, Jandarma Komutanlığı Ruhsat Kısım Amiri ve Emniyet Müdürlüğü ile Jandarma Komutanlığında görevli birer bomba Uzmanının depo denetimlerine katılması mecburidir. 2. Yukarıda belirtilen maddeler ayrıntılı olarak incelenmek suretiyle depolar denetlenecek. Denetlenen deponun uygun olmayan maddeleri yukarıda gösterilen yerde belirtilecek. Ayrıca açılama yapılması gereken maddeler bu raporun arka sayfasına veya başka bir kağıda yapılıp imzalanmalıdır. deponun uygun olmayan maddeleri yukarıda gösterilen yerde belirtilecek. Ayrıca açılama yapılması gereken maddeler bu raporun arka sayfasına veya başka bir kağıda yapılıp imzalanmalıdır

107 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - V T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI Emniyet Genel Müdürlüğü SAYI :B.05.1.EGM /10/2002 KONU : Ateşleyicilerle ilgili Yönetmelik Hükümlerinin Uygulanması Bakanlığımız eşgüdümünde Milli Savunma, Bayındırlık ve İskan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik ile Sanayi ve Ticaret Bakanlıklarınca ortaklaşa hazırlanan "Patlayıcı Madde Ateşleyici Yeterlilik Belgesinin Verilmesi Esas ve Usullerinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik", tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Anılan Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasında karşılaşılabilecek tereddütlerin giderilmesi, uygulamada birlik ve İstikrarın sağlanması amacıyla hazırlanan Uygulama Talimatı ilişikte gönderilmiştir. İlinizde bulunan ve bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce Tüzüğün 121 inci maddesine göre yeterlilik belgesi almış olan tüm ateşleyici yeterlilik belgesi sahiplerine, Yönetmeliğin Geçici l inci maddesi gereği tarihine kadar belgelerini yenisiyle değiştirmeleri, bu süre içerisinde gerekli değişiklikleri yaptırmayanların belgelerinin iptal edileceğinin duyurulmasını ve bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanması konusunda gerekli hassasiyetin gösterilmesini arz ve rica ederim. EKLER: Ek-1: Uygulama Talimatı (9 sayfa) Ek-2: Talep Formu Örneği (1 sayfa) Ek-3: Ateşleyici Yeterlilik Belgesi örneği (1 sayfa) DAĞITIM : Gereği : Bilgi : Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Milli Savunma Bakanlığına Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Sağlık Bakanlığına 81 il Valiliği Sanayi ve Ticaret Bakanlığına Jandarma Genel Komutanlığı Bakanlık APK Kurulu Başkanlığına E.G.M. Kriminal Polis Lab. Daire Başkanlığına E.G.M. APK Dairesi Başkanlığına Türk Polis Teşkilatı Güçlendirme Vakfı Genel Müdürlüğüne Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğine

108 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - V - A PATLAYICI MADDE ATEŞLEYİCİ YETERLİLİK BELCESİNİN VERİLMESİ ESAS VE USULLERİNİN BELİRLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİĞİN UYGULANMASINI GÖSTERİR TALİMAT Bakanlığımız eşgüdümünde Milli Savunma, Bayındırlık ve İskan, Çalınma ve Sosyal Güvenlik ile Sanayi ve Ticaret Bakanlıklarınca hazırlanan "Patlayıcı Madde Ateşleyici Yeterlilik Belgesinin Verilmesi Esas ve Usullerinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik", tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Yürürlüğe konulan Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasında karşılaşılabilecek tereddütlerin giderilmesi, uygulamada birik ve istikrarın sağlanması amacıyla, madde, fıkra ve bent sırasına uygun alarak gerekli açıklamalar aşağıda yapılmıştır. Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı; 87/12028 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük kapsamında bulunan patlayıcı maddelerin kullanılmasında görevlendirilecek ateşleyicilere verilecek yeterlilik belgesine ilişkin sınav koşulları, sınav kurulunun oluşumu ve sınavla ilgili diğer hususları düzenlemektir. Bu Yönetmelik ile, S7/12028 Sayılı Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depo l anması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük kapsamında bulunan patlayıcı maddelerin yine aynı Tüzüğün 121 inci maddesine göre ateşlenmesi işini yapacaklara verilecek yeterlilik belgesine ilişkin sınav kurulu, sınav koşullan ve diğer şartların, Milli Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Bayındırlık ve Iskan Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığının ortaklaşa hazırlayacakları bîr yönetmelikle belirlenerek, ateşleyicilerin daha dikkatli seçilmesi, Tüzük kapsamındaki patlayıcı maddelerin ateşlenmesi işini yapacak bütün şahısların belirli bir standarda tabi tutulması, adlî ve sağlık durumları uygun olmayanların belgelerinin iptal edilebilmesi ve böylece meydana gelebilecek iş kazalarının önlenmesi ve azaltılması amaçlanmıştır. Madde 2 - Bu Yönetmelik, Tüzük kapsamındaki patlayıcı maddelerin kullanımında görevlendirilecek ateşleyicilerde aranan özellikler, sınavların yapılış şekli, sınav kurulunun oluşumu ile ateşleyici yeterlilik belgelerinin düzenlenmesi, yenilenmesi ve geri alınması işlemlerini kapsar. Bu Yönetmelik, ateşleyici adaylarında aranacak nitelikler ile başvuru şartlarını, adaylara uygulanacak olan sınavı yapacak kurul ve sınavla ilgili esasları, sınavda basarılı olan adaylara verilecek olan ateşleyici yeterlilik belgesi ve bu belgenin düzenlenmesi, yenilenmesi ve iptali ile ilgili esasları kapsamaktadır. Madde 3 - Bu Yönetmelik, 14/08/1987 tarihli ve 87/12028 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzüğün 121 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. 87/12028 Karar Sayılı Tüzükte değişiklik yapan 2001/2443 Sayılı Tüzükle; Tüzüğün "Ateşleyici Yeterlilik Belgesi" başlıklı 121 inci maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklikle ateşleyici yeterlilik belgesi sahibi şahısların adlî ve sağlık durumlarında meydana gelebilecek değişiklikler düşünülerek yapılacak - sınavda yeterli bilgi ve deneyime sahip oldukları anlaşılan ve güvenlik soruşturması sonucu durumu uygun bulunanlara Valilikçe 5 yıl süreli ateşleyici yeterlilik belgesi verileceği, ikinci fıkrada yapılan değişiklikle ateşleyici yeterlilik belgesine ilişkin sınavın

109 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - V - A/1 PATLAYICI MADDE ATEŞLEYİCİ YETERLİLİK BELCESİNİN VERİLMESİ ESAS VE USULLERİNİN BELİRLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİĞİN UYGULANMASINI GÖSTERİR TALİMAT koşulları, sınav kurulunun oluşumu ve sınavla ilgili diğer hususların yayımlanacak bir yönetmelikle belirleneceği vs Tüzüğe eklenen Geçici 2 nci madde ile de söz konusu yönetmeliğin, İçişleri Bakanlığı eşgüdümünde Milli Savunma, Bayındırlık ve İskan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik ile. Sanayi ve Ticaret Bakanlıklarınca hazırlanacağı hüküm atfına alınmıştır. Bu itibarla Tüzüğün 121 inci maddesi doğrultusunda hazırlanan "Patlayıcı Madde Ateşleyici Yeterlilik Belgesinin Verilmesi Esas ve Usullerinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik", tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir, Madde 4 - Yönetmelikte gecen tanımlara ilişkin madde olup, tanımlar Yönetmelikte açıklanmıştır. Madde 5 - Ateşleyici yeterlilik belgesi düzenleneceklerde; a) 18 yaşından büyük olmak, b) En az ilkokul mezunu olmak, c) Ateşli silahlar ve/veya patlayıcı maddelerle işlenen cürümlerden hüküm giymemiş olmak, d) Taksirli suçlar hariç, değişik zamanlarda aynı veya farklı türden ikiden fazla suçtan dolayı hapis veya ağır hapis ve/veya ağır para cezasına mahkum olmamak, e) Taksirli suçlar hariç, bir yıldan fazla hürriyeti bağlayıcı cezaya mahkum olmamak, f) Devlet Güvenlik Mahkemelerinin yargılama kapsamına giren suçlarla 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamındaki suçlardan birinden hüküm giymemiş olmak, g) 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 403 ve 404 üncü maddelerinde yazılı suçların birinden mahkum olmamak, h) Ateşleyicilik işine engel olacak akıl hastalığı, psikolojik, nörolojik ve fiziki rahatsızlığı bulunmamak, i) Yabancı uyruklu vatandaşlar için, yetkili kamu kurum ve kuruluşlarından çalışma izni ve meşruhatlı ikamet teskeresi almış olmak, j) Kısıtlı olmamak, şartları aranır. Söz konusu Yönetmelik; 87/S202Ş Karar sayılı Tüzüğün 121 İnci maddesine göre hazırlanmış olması itibariyle, Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddelerin ateşlenmesi işin: yapmak üzere ateşleyici yeterlilik belgesi talebinde bulunanların, Tüzüğün Ek 1 inci maddesinde belirtilen patlayıcı madde işleri ile iştigal edemeyeceklere ilişkin hükümlere paralellik sağlanması amacıyla, Tüzüğün Ek l inci maddesindeki hükümler alınmıştır. Ayrıca, ateşleyicilik işini üstleneceklerin en az ilkokul mezunu olmaları şartı getirilerek, ateşleyicilerin daha dikkatli seçilmesi, bu işi yapacak bütün şahısların belirli bir standarda tabi tutulması ve böylece iş kazalarının azaltılmasının da sağlanması amaçlanmıştır. Madde 6 - Adayların aşağıdaki belgelerin eklendiği bir dilekçe ile ikamet ettikleri İl Valiliğine başvurmaları gerekir; a) Nüfus cüzdanı fotokopisi, b) Son bir yıl içinde çekilmiş dört adet renkli vesikalık fotoğraf, c) Öğrenim durumunu gösteren belge aslı ve onaylı örneği, d) 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu ve bu Kanunun uygulama yönetmeliği hükümleri çerçevesinde mahalli kolluk amirliği kayıtlarına uygunluğu tastiklenmiş muhtarlık ikamet ilmuhaberi,

110 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - V - A/2 e) Yeterlilik belgesi almasında psikolojik, nörolojik veya fiziki bir rahatsızlığı bulunmadığına dair resmi veya İl Sağlık Müdürlüğünün yetkilendirdiği özel sağlık kuruluşları tarafından düzenlenecek sağlık raporu, f) Adli sicil belgesi. Bu maddenin birinci fıkrası ile ateşleyici yeterlilik belgesi almak isteyen adayların, ikamet ettikleri il valiliğine başvurmaları gerektiği ve başvuru esnasında kendilerinden istenecek belgelerin neler olduğu belirtilmiştir. Adıyla talepleri, bu fıkrada belirtilen ve yeterlilik belgesine esas teşkil edecek belgelerin tamamlanarak (EK.-2) de bir örneği gönderilen talep formuna (bu formların basım ve dağıtım işlemleri Türk Polis Teşkilatını Güçlendirme Vakfı Genel Müdürlüğünce yürütülecektir). eklenerek ikamet edilen il valiliğine başvurulması halinde değerlendirilecektir. Talep formunda adayların hangi sınıf veya sınıflara ait yeterlilik belgesini atmak istedikten de belirtilecektir. Fotokopisi verilen belgeler, müracaatı alan görevli tarafından aslı ile karşılaştırılarak "Aslı Görüldü" ibaresi ile birlikte sicil ve imza atılarak alınır. Birinci fıkrada belirtilen belgelerin fotokopilerinin getirilmesi halinde bu fotokopi belgelerin geçerlilik arzedebilmesi için, asıllarının müracaat esnasında aday tarafından getirilmesi gerekmektedir. Müracaatı alan görevli, fotokopisi verilen belge ile bu belgenin aslını karşılaştırarak doğruluğunun anlaşılması halinde fotokopi belge ürerine, "Aslı Görüldü" ibaresi ile sicilini yazarak imzası ile onaylayacaktır. Bu sayede müracaatı alan görevlinin yapacağı kontrolün daha etkin hale getirilmesi amaçlanmıştır. Valilikçe durumu uygun görülenlerden, dosyaları Bakanlığa gönderilen adaylara ait liste, sınav kuruluna intikal ettirilir. Yapılan tüm kontroller sonucu, bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen şartlara haiz olan ve 6 ncı maddede belirtilen belgeleri tamamlamış olanların durumlarının, gün ve B.05.1.EGM / sayılı genelgemize göre yaptırılacak tahkikat neticesinde uygun olduğunun da anlaşılması hafinde dosyaları Valilikçe Bakanlığa gönderilecektir. Dosyaları Valiliklerce Bakanlığımıza gönderilen adayların isimleri ile t gerekli bilgiler bir liste haline getirilecektir. Daha sonra bu liste Bakanlığımızca, sınavı yapacak olan kurula intikal ettirilecektir. Durumu uygun görülmeyenlerin talepleri kabul edilmeyecek, ayrıca talep sahibine gerekçesi ile birlikte durum yazılı olarak bildirilecektir. Madde 7 - Sınav kurulu Bakanlığın koordinesinde; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Maden Mühendisi İş Müfettişi başkanlığında, Bayındırlık ve İskan Bakanlığında görevli bir inşaat mühendisi, İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı Kriminal Daire Başkanlıklarında görevli birer Bomba/Patlayıcı Madde İmha Uzmanı ile İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığında görevli ilgili büro amirleri ve Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinden bir uzman maden mühendisinin katılımıyla yedi kişiden oluşturulur. Bu maddede, yeterlilik belgesi talebinde bulunan ve durumu uygun görülerek dosyası Bakanlığa gönderilenlere uygulanacak, olan sınavı yapacak olan kurulun kaç kj;iden ve kimlerden oluşacağı hüküm altına alınmıştır. Söz konusu kurulun toplanması için gerekli koordine Bakanlığımızca sağlanacak olup, yedi kişiden oluşacak bu kurula Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Maden Mühendisi İ; Müfettişi başkanlık edecektir. Diğer üyeler ise. Bayındırlık ve İskan Bakanlığında görevli bir inşaat mühendisi, içimleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı Kriminal Daire Başkanlıklarında görevli birer Bomba/Patlayıcı Madde İmha Uzmanı ile içişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığında görevli ilgili büro amirleri ve

111 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - V - A/3 Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinden (TMMOB) bir uzman maden mühendisinin katılımıyla oluşacaktır. Kurul, gerekli görülmesi halinde sınav sorularının hazırlanması ve sınavların yapılması aşamasında ilgili Bakanlık, kurum ve kuruluşların uzmanlarından da yararlanabilir. Bakanlığımız koordinesinde ateşleyici yeterlilik belgesi sınavını yapmak üzere yukarıda belirtilen yedi kişiden oluşturulan kurul, gerek gördüğü hallerde kurul kararıyla yazılı ve/veya mülakat sınav sorularının hazırlanması (A, B ve C sınıfı ateşleyici yeterlilik belgeleri için ayrı ayrı olmak üzere), görüş alınması, sınavların yapılması, sınav uygulayıcısı ve gözetmeni ihtiyacının karşılanması gibi hususlarda ilgili Bakanlık, kurum ve kuruluşların uzmanlarından da yararlanabilecektir. Bu konuda kurul tarafından alınacak kararların sekreterya istemleri. Bakanlığımızca (Emniyet Genel Müdürlüğünce yürütülecektir.) Madde 8 - Sınav kurulu; a) Yazılı sınav sorularını hazırlamak, b) Yazılı sınavı yapmak ve değerlendirmek, c) Mülakat sınavını yapmak ve değerlendirmek, d) Sınavları tespit edilen programlar ve esaslar dahilinde yürütmek, e) Yeteri kadar sınav uygulayıcısı ve gözetmeni belirlemek, f) Sınavları belirlenen süre içinde tamamlamak, g) Sınav sonucu başarılı olanların listesini hazırlamak, h) Sınav sonuçlarına yapılacak itirazları inceleyerek sonuca bağlamakla, görevlidir. Yönetmeliğin bu maddesinde de kurulun kimin başkanlığında, kaç kişiden ve kimlerden oluşturulacağı, adaylara uygulanacak sınavlarla (yazılı ve mülakat) ilgili görevler belirlenmiştir. Bu görevler; A, B ve C sınıfı ateşleyici yeterlilik belgeleri için ayrı ayrı olmak ve gerekli görülen hallerde ilgili Bakanlık, kurum ve kuruluşların uzmanlarından da yararlanmak suretiyle yazılı ve mülakat sınav sorularının hazırlanması, Yine belge sınıflarına göre ayrı ayrı olmak üzere yazılı ve mülakat sınavlarının yapılması ve sonuçlarının değerlendirilmesi, Sınavların Bakanlığımızca belirlenen program dahilînde belirtilen yer ve zamanda yapılması, Sınavlar esnasında gerekli sayı ve nitelikte uygulayıcı ve gözetmenin belirlenmesi, Sınavların verilen süre İçerisinde bitirilmesinin sağlanması, Sınavı kazanan adayların listesinin hazırlanarak sınav kurulunca önceden belirtilen yerlerde ilan edilmesi, Sınav sonuçları hakkında adayların zamanında yanacağı itirazları inceleyerek sonuçlandırmaktır. Madde 9 - Yeterlilik sınavları, müracaat sayısı da dikkate alınarak Bakanlıkça tespit edilecek tarih ve yerlerde, sınav kurulunun denetiminde yazılı ve mülakat sınavı olmak üzere iki aşamalı olarak, adayın almak istediği yeterlilik belgesine göre farklı bir şekilde yapılır. Ateşleyici yeterlilik belgesi talep sahiplerinden durumu uygun görülen adayların isimlerinin Valiliklerce Bakanlığımıza bildirilmesini müteakip, tüm Valiliklerden gelen müracaat sayısı göz önünde bulundurulmak suretiyle, ateşleyici yeterlilik belgesi sınavının hangi tarihlerde ve nerede yapılacağı Bakanlığımızca belirlenecek ve tüm Valiliklere teleksle bildirilecektir

112 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - V - A/4 Yazılı sınav sonuçlarına itirazlar, sınav sonuçlarının açıklanmasından itibaren 24 saat içerisinde dilekçe ile sınav kuruluna yapılır. Sonuç en geç 24 saat içerisinde açıklanır. Kurulun itirazla ilgili aldığı karar kesindir. Yazılı sınav sonuçlanılın açıklanmasını müteakip yapılacak itirazlar 24 saat içerisinde dilekçe ile sınav kurutuna yapılmak zorundadır. Söz konusu sürenin biliminden sonra yapılacak itirazlar değerlendirilmeyecektir. Geçerli itiraz süresi içerisinde yapılan itirazlar kurul tarafından İncelenecek ve dilekçenin verildiği andan itibaren en geç 24 saat içerisinde sonuç açıklanacaktır, itiraz sonuçlarına ilişkin değerlendirmeler yazılı sınav sonuçlarının ilan edildiği yerlere asılarak itiraz sahiplerine duyurulacaktır, itirazlara ilişkin olarak yapılan inceleme sonucu kurul tarafından alınan kararlar kesindir. Madde 11 - Yeterlilik belgesi, kullanılacağı alan ve işin durumuna göre; (A) Sınıfı Yeterlilik Belgesi: Piroteknik maddelerin ateşlenmesi işini yapacaklara verilen yeterlilik belgesidir. (B) Sınıfı Yeterlilik Belgesi: Yerüstünde yapılacak işlemlerle ilgili Tüzük kapsamındaki patlayıcı maddelerin ateşlenmesi işini yapacaklara verilen yeterlilik belgesidir. (C) Sınıfı Yeterlilik Belgesi: Yeraltında ve grizulu ocaklarda yapılacak işlemlerle ilgili Tüzük kapsamındaki patlayıcı maddelerin ateşlenmesi işini yapacaklara verilen yeterlilik belgesidir. Yeterlilik belgelerinin renk, şekil ve muhteva esasları Bakanlıkça belirlenir. (A), (B) ve (C) Sınıfı Yeterlilik Belgeleri aynı tip ve renkte olup, belgenin sınıfı/sınıfları üzerinde belirtilir. Tüzük kapsamındaki patlayıcı maddelerin çeşitliliği ve özellikleri, patlatma yöntemlerinin kendine özgü farklılıklar arzetmesi, bu sektende meydana gelen hızlı teknolojik gelişmeler de dikkate alınarak Tüzük kapsamındaki patlayıcı maddelerin kullanılması esnasında meydana gelebilecek kazaların önüne geçilebilmesi amacıyla Ateşleyici Yeterlilik Belgeleri sınıflandırmaya tabi tutulmuştur. Bu sınıflandırma; Tüzüğün 121 inci maddesinin son fıkrasında, yeterlilik belgesi üzerinde belge sahibinin kimliğiyle birlikte kullanabileceği patlayıcı maddelerle yerler ve iş kollarının belirtilmesi amir hükmüne dayanılarak yapılmıştır. Söz konusu ateşleyici yeterlilik belgeleri (Ek-3) deki şekilde tek tipte olup, (A), (D) ve (C) sınıflan için aynı tip belge düzenlenecek, belge talebinde bulunan adayın almaya hak kazandığı belge sınıf veya sınıflan ilgili bölüm doldurulmak suretiyle belirlenecektir. Yeterlilik belgelerinin basım ve dağıtım işlemleri Türk Polis Teşkilatını Güçlendirme Vakfı Genel Müdürlüğünce yürütülecek olup, 11 Emniyet Müdürlüklerinin yeterlilik belgesi talepleri aynı Genel Müdürlük tarafından karşılanacaktır. Madde 12 - Sınavlarda başarılı olanların listesinin başarılı oldukları belge sınıfı/sınıfları ile birlikte, sınav kurulunca Bakanlığa iletilmesinden sonra, bu bilgiler Bakanlıkça ilgili Valiliklere bildirilir. Bakanlıkça Valiliklere başarılı olduğu bildirilenlere beş yıl için Valiliklerce, başarılı oldukları sınıfa/sınıflara ait yeterlilik belgesi düzenlenir

113 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - V - A/5 Yapılan sınavlar sonucu yeterlilik belgesi atmaya hak kazananların listesi, müracaat ettikleri 11 Valiliği, hak ettikleri belge sınıf veya sınıfları ve sınav sonuç notlan ile birlikle sınav kurulunca Bakanlığımıza (Emniyet Genel Müdürlüğüne) bi[dirilecektir. Listelerin gönderilmesinin ardından da, kazananların listeleri Bakanlıkça ilgili Valiliklere gönderilecektir. Valiliklere isimleri bildirilenlere veriliş tarihinden itibaren beş yıl süreyle geçerli olmak üzere almayı hak ettikleri belge sınıf veya sınıflarına göre Ateşleyici Yeterlilik Belgesi makbuz karşılığında kart masrafları alındıktan sonra düzenlenecektir, Madde 13 - Yeterlilik belgelerinin yenilenmesi için, belgenin süresinin sona ermesinden bir ay önce yenileme için gerekli işlemlerin başlatılması gerekir. Yeterlilik belgesi sahiplerinin, belgenin arka yüzünde yazılı bulunan belgenin sona ereceği tarihten bir ay ünce yeterlilik belgelerinin yenilenmesine ilişkin işlemleri başlatmaları gerekmektedir. Yenileme işlemleri için başvuru esnasında adayların, Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen şartlan taşıyor olduklarını belgelemeleri, Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen belgelerden (c) bendi dışındaki belgeleri, Süresi biten yeterlilik belgesinin aslını getirmeleri gerekmektedir. 2 nci Fırka: Süresi biten yeterlilik belgeleri, süresi sonunda yazılı ve mülakat sınavları yapılmaksızın, verilişindeki usule uygun olarak Valilikçe yenilenir. Süresi içinde yapılan müracaatlar Valiliklerce incelenerek, yenilenmesinde bir sakınca bulunmayanların belgeleri en geç bir ay içerisinde yenilenecektir. Belgenin yenilenmesi için adaylar tekrar yazılı ve mülakat sınavlarına tabi tutulmayacaktır. Başvuru tarihinden itibaren bir ay içerisinde belgenin Valilikçe yenisiyle değiştin içmemesi halinde, durum gerekçesi ile birlikte talep sahibine yazılı olarak bildirilecek ve en kısa sürede belge yenilenecektir. Belgelerin yenisiyle değiştirilmesini müteakip, eski belgeler Valilikçe alıkonulup, delinmek suretiyle kullanılamaz hale getirildikten sonra dosyasında muhafaza edilecektir. Belgelerinin süresinin biteceği tarihten bir ay önce kabul edilebilir nedenlerden ötürü gerekli başvuruyu yapamayan adayların belgeleri, surelerinin bitiş tarihinden itibaren en geç (6) ay içerisinde gerekli başvurunun hala yapılmaması halinde iptal edilecektir. Bu dununda olan şahısların tekrar ateşleyici yeterlilik belgesi talebinde bulunmaları halinde, Yönetmeliğin 5 ve 6 ncı maddesinde belirtilen şartlan yerine getirmeleri kaydıyla yeniden, yazılı ve mülakat sınavlarına, tabi tutularak, bu sınavlarda başarılı olmaları halinde kendilerine yeni belge düzenlenebilecektir. Süresi biten belgelerin yenileme müracaatları da ikamet edilen Valiliklere yapılacağından, belge sahibinin ikametinin belgenin verildiği ilden başka bir il olması halinde, yenileme müracaatının yapıldığı il Valiliğince, belgenin verildiği veya en son yenilendiği il Valiliğinden (silah ruhsat işlemlerinde olduğu gibi) tüm dosyası istenecektir. Dosyanın istenmesi aşamasında belge sahibi hakkında gerekli işlemler başlatılacak. 5 inci maddede aranan şartlara uyuyor olduğu, 6 ncı maddede istenen belgeleri getirdiğinin anlaşılmasından sonra dosyasının gelmesini müteakip süresi biten belgeler yenilenecektir. Madde 14 - Yeterlilik belgesi sahiplerinin Tüzük ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareketlerinin tespiti halinde, bu durumun giderilmesi için Tüzüğün 129 uncu maddesi doğrultusunda yeterli süre verilerek gerekli uyarıda bulunulur. Tekerrürü halinde, yeterlilik belgeleri geçici veya sürekli olarak Valilikçe geri alınarak, durum gecikmeksizin Bakanlığa ve İl Valiliklerine bildirilir

114 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - V - A/6 Geçerli Ateşleyici Yeterlilik Belgesi bulunun şahısların usulsüz ve izinsiz patlayıcı madde kullanmaları veya kaçağa çıkarmaları ve benzeri gibi Tüzük ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareketlerinin tespit edilmesi halinde, kanunun önem derecesine göre belge sahipleri Valilikçe gerekli süre verilerek yazılı olarak ikaz edilir ve durum gecikmeye meydan vermeden derhal Bakanlığa ve diğer il valiliklerine teleks yoluyla bildirilir. Belge sahiplerinin Tüzüğün Ek l inci maddesinde belirtilen hallerden birisine düştüklerinin tespit edilmesi halinde belgeler Valilikçe sürekli olarak geri alınır ve durum derhal Bakanlığa ve diğer il valiliklerine teleks yoluyla bildirilir. Aykırılığın suç oluşturması halinde ise Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur. Belge geçici olarak Valilikçe alıkonulur. Mahkemenin sonucu takip edilerek neticesinden Bakanlığa bilgi verilir. Bakanlığımız veya valiliklerce verilen idari cezalar hakkında tüm Valiliklere teleks çekilmek suretiyle bilgi verilecektir. Geçici Madde 1 - Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce Tüzüğün 121 inci maddesine göre yeterlilik belgesi almış olanların, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde başvurmaları ve bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (b) bendi dışındaki nitelikleri taşımaları halinde belgeleri yenilenir. Bu süre içerisinde gerekli değişikliği yaptırmayanların belgeleri iptal edilir tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Patlayıcı Madde Ateşleyici Yeterlilik Belgesinin Verilmesi Esas ve Usullerinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten önce, 87/12028 Karar sayılı Tüzüğün 121 inci maddesine göre (121 inci madde hükmü gereği ateşleyici yeterlilik belgelerinin Valilikçe verilmiş olması gerektiğinden, Vali imzası veya Vali adına imzalı olmayan belgeler bu madde kapsamlarla değerlendirilmeyecektir) kendisine Ateşleyici Yeterlilik Belgesi verilenlerden, tarihine kadar başvuran ve bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen şartlardan (b) bendi dışındaki niteliklere uydukları anlaşılanların yeterlilik belgeleri, Önceki belgenin hangi Valilikçe verildiğine bakılmaksızın, halen ikamet edilen Valilikçe makbuz karşılığında kart masrafları alındıktan sonra yenilenecektir. Yenileme esnasında adaylara verilecek olan belgenin sınıfının belirlenebilmesi için, öncelikle Tüzüğün 121 inci maddesine göre daha önce verilen izin belgesi üzerinde belgenin kullanılabileceği iş kollarının belirtilip belirtilmediği kontrol edilecektir. Belirtilmişse bu ise en uygun olan izin belgesi sınıfı, yeni düzenlenecek olan belge üzerine yazılacaktır. Örneğin izin belgesinde yeraltı madenlerinde veya kömür ocaklarında kullanılmasına ilişkin bir ifade var ise şahsa (C) sınıfı izin belgesi, yerüstü patlatmalarında, maden ocağı veya taş ocaklarında kullanılabileceği belirtiliyorsa (B) sınıf: izin belgesi, piroteknik maddeleri kullanmak üzere verilmiş izin belgesi ise (A) sınıfı izin belgesi düzenlenecektir. Belge ile çalışılabilecek iş kollarının belirtilmemiş olması halinde adaylara (B) sınıfı izin belgesi düzenlenmesini, eski belgesinin (C) sınıfı olarak yenilenmesini isteyenlerden ise; a) Eski izin belgesinin astı, b) Almak istedikleri belge sınıfına ilişkin olarak verecekleri yazılı beyanları. c) Bu yönetmelikle belirtilen (C) sınıfı belge ile yapılabilecek işleri daha önce yaptıklarını gösterir Bakanlığımız veya Valiliğinizce verilmiş olan geçerli veya süresi bitmiş Patlayıcı Madde Satın Alma ve Kullanma izin Belgesi aslını veya fotokopisini ibraz etmeleri, d) (C) sınıfı belge ile yapılabilecek isleri yapmaya ehil olduklarım belirtir bir maden mühendislerce verilecek referans mektubu istenecektir, Referans mektubu, mektubu veren mühendis tarafından adı soyadı ve diploma numarası belirtilerek onaylanacaktır

115 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - V - A/7 Söz konusu belgelerin ibraz edilememesi ve eski izin belgesinde hangi iş kollarında kullanılabileceğine ilişkin bilgi bulunmayan izin belgeleri (B) sınıfı belge olarak yenilecektir. Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihinden itibaren bir yıl içerisinde ( tarihine kadar) belgelerini bu Yönetmelik hükümlerine göre yenisi ile değiştirmek için baş vurmayanların belgeleri iptal edilecektir. Bu itibarla, daha önceden verilmiş olan ateşleyici yeterlilik belgesi sahiplerinin konu hakkında bilgilendirilmelerinin sağlanması gerekmektedir. Bu tarihten sonra ( 'den sonra) başvuran yeterlilik belgesi sahiplerinin belgeleri iptal edileceğinden, tekrar belge verilmesi talebinde bul uranların, ilk kez ateşleyici yeterlilik belgesi almak İçin talepte bulunanlara uygulandığı şekilde, Yönetmeliğin 5 ve 6 ncı maddesinde belirtilen şartlan yerine getirmeleri, bu şartlara haiz olduklarının anlaşılması halinde yazılı ve mülakat sınavlarına tabi tutulmadan ve bu sınavlarda başarılı görülmeleri halinde yeni belge düzenlenecektir. Yukarıda yapılan açıklamalar dışında tarihinden itibaren, gün ve B.05.1.EGM I99 sayılı genelgemiz doğrultusunda Valiliklerce yürütülen ve Tüzüğün 118 ve 119 uncu maddelerine göre verilen patlayıcı madde satın alma ve kullanma izin belgelerinin düzenlenmesi esnasında, izin belgesi talebine ilişkin olarak ibraz edilecek ise dair belge veya belgeler dikkate alınarak; patlayıcı maddeler yerüstünde kullanılacaksa (B) sınıfı ateşleyici yeterlilik belgesi, yeraltında kullanılacaksa (C) sınıfı ateşleyici yeterlilik belgesi, hem yeraltı hem de yerüstünde kullanılacaksa mümkün olduğu kadar her iki yeterlilik belgesine de sahip ateşleyicilerin, bulunamaması halinde yeraltı ve yerüstü patlatmaları için ayrı ayrı bir (B), bir de (C) sınıfına ait olmak üzere yeterlilik belgesi bulunan en az iki ateşleyicinin görevlendirilmesine, ayrıca kutlamalarda ve eğlence amacıyla kullanılmak istenen oyun ve eğlence aracı olan piroteknik maddeler dışında kalan şenlik ve İşaret fişeklerinin (havai fişek ve benzeri) kullanılması taleplerinde, yine aynı Tüzüğün 117 nci maddesine göre izin verilirken bu maddeleri ateşleyecek olan şahısların (A) sınıfı yeterlilik belgesi sahibi olmalarına ve yapılacak denetlemelerde de bu hususlara uyulup uyulmadığına dikkat edilecektir

116 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - V - A/

117 BAKANLIĞIMIZCA YAYIMLANAN UYGULAMA TALİMATLARI - V - B EK-2 ATEŞLEYİCİ YETERLİLİK BELGESİ TALEP FORMU...VALİLİĞİNE...sınıfı / sınıfları ateşleyici yeterlilik belgesi almak istiyorum. Gerekli işlemlerin yapılmasını arz ederim,.../.../20... Fotoğraf ATEŞLEYİCİ YETERLİLİK BELGESİ TALEP EDENİN NÜFUS HÜVİYET CÜZDANINDAKİ KAYITLARA GÖRE Adı Soyadı İmza 87/12028 Karat Sayılı Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üre timi, İthali. Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına ilişkin Tüzük ve Patlayıcı Madde Ateşleyici Yeterlilik Belgesinin Verilmesi Esas ve Usullerinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre Ateşleyici Yeterlilik Belgesi alacak olanlarda aranan şartlara haiz bulunmaktayım. Yukarıdaki talep formundaki bilgilerin tarafıma ait ve doğru olduğunu beyan ederim.../.../20... Adı Soyadı imza Bu form...tarafından huzurumda imzalanmış olup, beyanların doğruluğu kontrol edilmiştir. Müracaat sahibinin psikolojik, nörolojik veya fiziki rahatsızlıklar bakımından sakıncasının bulunmadığına dair doktor raporu ve yeterlilik belgesi almasına engel hali olmadığına dair adli sicil belgesi ektedir. EKLER : Ek 1:Doktor Raporu Ek 2: Adli Sicil Belgesi Kayıt Defteri No: Kayıt Tarihi : Formu Teslim Alan Memurun Adı Soyadı İmzası Mühür

118 PATLAYICI MADDE ATEŞLEYİCİ YETERLİLİK BELGESİNİN VERİLMESİ ESAS VE USULLERİNİN BELİRLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK Resmi Gazate Tarih ve Sayısı : /24812 Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı; 87/12028 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük kapsamında bulunan patlayıcı maddelerin kullanılmasında görevlendirilecek ateşleyicilere verilecek yeterlilik belgesine ilişkin sınav koşulları, sınav kurulunun oluşumu ve sınavla ilgili diğer hususları düzenlemektir. Kapsam Madde 2 - Bu Yönetmelik, Tüzük kapsamındaki patlayıcı maddelerin kullanımında görevlendirilecek ateşleyicilerde aranan özellikler, sınavların yapılış şekli, sınav kurulunun oluşumu ile ateşleyici yeterlilik belgelerinin düzenlenmesi, yenilenmesi ve geri alınması işlemlerini kapsar. Hukuki Dayanak Madde 3 - Bu Yönetmelik, 14/08/1987 tarihli ve 87/12028 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzüğün 121 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen; a) Bakanlık: İçişleri Bakanlığını, b) Valilik: İl Valiliğini, c) Emniyet Müdürlüğü: İl Emniyet Müdürlüğünü, d) Tüzük: 14/08/1987 tarihli ve 87/12028 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzüğü, e) Aday: Ateşleyici yeterlilik belgesi talebinde bulunan adayı, f) Patlayıcı Maddeler: Şiddetli bir kimyasal reaksiyonla parçalanarak, ani yüksek sıcaklıkla birlikte büyük hacimlerde gaz haline dönüşebilen maddeleri, g) Piroteknik Maddeler: İnfilak edici özelliği olmayan kendiliğinden ekzotermik reaksiyonların bir sonucu olarak ısı, ışık, ses, gaz veya duman ya da bunların kombinasyonu yoluyla bir etki yaratmak amacıyla tasarlanan bir madde ya da maddelerin karışımını, h) Sınav: Yeterlilik belgesi için yapılacak mülakat sınavı ve yazılı sınavını, i)yeterlilik Belgesi: Tüzük kapsamındaki patlayıcı maddelerin ateşlenmesi işini yapacaklara verilecek ateşleyici yeterlilik belgesini,ifade eder

119 İKİNCİ BÖLÜM Adaylarda Aranacak Nitelikler ve Başvuru Adaylarda Aranacak Nitelikler Madde 5 - Ateşleyici yeterlilik belgesi düzenleneceklerde; a) 18 yaşından büyük olmak, b) En az ilkokul mezunu olmak, c) Ateşli silahlar ve/veya patlayıcı maddelerle işlenen cürümlerden hüküm giymemiş olmak, d) Taksirli suçlar hariç, değişik zamanlarda aynı veya farklı türden ikiden fazla suçtan dolayı hapis veya ağır hapis ve/veya ağır para cezasına mahkum olmamak, e) Taksirli suçlar hariç, bir yıldan fazla hürriyeti bağlayıcı cezaya mahkum olmamak, f) Devlet Güvenlik Mahkemelerinin yargılama kapsamına giren suçlarla 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamındaki suçlardan birinden hüküm giymemiş olmak, g) 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 403 ve 404 üncü maddelerinde yazılı suçların birinden mahkum olmamak, h) Ateşleyicilik işine engel olacak akıl hastalığı, psikolojik, nörolojik ve fiziki rahatsızlığı bulunmamak, i) Yabancı uyruklu vatandaşlar için, yetkili kamu kurum ve kuruluşlarından çalışma izni ve meşruhatlı ikamet teskeresi almış olmak, j) Kısıtlı olmamak, şartları aranır. Başvuru Madde 6 - Adayların aşağıdaki belgelerin eklendiği bir dilekçe ile ikamet ettikleri İl Valiliğine başvurmaları gerekir; a) Nüfus cüzdanı fotokopisi, b) Son bir yıl içinde çekilmiş dört adet renkli vesikalık fotoğraf, c) Öğrenim durumunu gösteren belge aslı ve onaylı örneği, d) 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu ve bu Kanunun uygulama yönetmeliği hükümleri çerçevesinde mahalli kolluk amirliği kayıtlarına uygunluğu tastiklenmiş muhtarlık ikamet ilmuhaberi, e) Yeterlilik belgesi almasında psikolojik, nörolojik veya fiziki bir rahatsızlığı bulunmadığına dair resmi veya İl Sağlık Müdürlüğünün yetkilendirdiği özel sağlık kuruluşları tarafından düzenlenecek sağlık raporu, f) Adli sicil belgesi. Fotokopisi verilen belgeler, müracaatı alan görevli tarafından aslı ile karşılaştırılarak "Aslı Görüldü" ibaresi ile birlikte sicil ve imza atılarak alınır. Valilikçe durumu uygun görülenlerden, dosyaları Bakanlığa gönderilen adaylara ait liste, sınav kuruluna intikal ettirilir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Sınav Kurulu ve Sınavla İlgili Esaslar

120 Sınav Kurulu N DOLU ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Sınav Kurulu ve Sınavla İlgili Esaslar Madde 7 - Sınav kurulu Bakanlığın koordinesinde; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Maden Mühendisi İş Müfettişi başkanlığında, Bayındırlık ve İskan Bakanlığında görevli bir inşaat mühendisi, İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı Kriminal Daire Başkanlıklarında görevli birer Bomba/Patlayıcı Madde İmha Uzmanı ile İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığında görevli ilgili büro amirleri ve Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinden bir uzman maden mühendisinin katılımıyla yedi kişiden oluşturulur. Kurul, gerekli görülmesi halinde sınav sorularının hazırlanması ve sınavların yapılması aşamasında ilgili Bakanlık, kurum ve kuruluşların uzmanlarından da yararlanabilir. Sınav Kurulunun Görevleri Madde 8 - Sınav kurulu; a) Yazılı sınav sorularını hazırlamak, b) Yazılı sınavı yapmak ve değerlendirmek, c) Mülakat sınavını yapmak ve değerlendirmek, d) Sınavları tespit edilen programlar ve esaslar dahilinde yürütmek, e) Yeteri kadar sınav uygulayıcısı ve gözetmeni belirlemek, f) Sınavları belirlenen süre içinde tamamlamak, g) Sınav sonucu başarılı olanların listesini hazırlamak, h) Sınav sonuçlarına yapılacak itirazları inceleyerek sonuca bağlamakla, görevlidir. Sınavların Yapılışı Madde 9 - Yeterlilik sınavları, müracaat sayısı da dikkate alınarak Bakanlıkça tespit edilecek tarih ve yerlerde, sınav kurulunun denetiminde yazılı ve mülakat sınavı olmak üzere iki aşamalı olarak, adayın almak istediği yeterlilik belgesine göre farklı bir şekilde yapılır. Yazılı sınav Bakanlığın belirleyeceği bir salonda, sınav kurulunun önceden hazırladığı (50) soru üzerinden çoktan seçmeli olarak yapılır. Yazılı sınavdan yeterli not alan adayların mesleki bilgi ve becerisinin değerlendirilmesi amacıyla mülakat sınavı yapılır. Sınav Sonuçları Madde 10 - Yazılı ve mülakat sınavları (100) not üzerinden ayrı ayrı değerlendirilir. Adayların her iki sınavdan da en az (60) not almaları gerekir. Sınav sonuç listeleri sınav kurulunun sınav tarihinden önce belirleyeceği yer, zaman ve şekilde ilan edilir. Yazılı sınav sonuçlarına itirazlar, sınav sonuçlarının açıklanmasından itibaren 24 saat içerisinde dilekçe ile sınav kuruluna yapılır. Sonuç en geç 24 saat içerisinde açıklanır. Kurulun itirazla ilgili aldığı karar kesindir

121 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Yeterlilik Belgesi İle İlgili Esaslar Belgelerin Sınıflandırılması Madde 11 - Yeterlilik belgesi, kullanılacağı alan ve işin durumuna göre; (A) Sınıfı Yeterlilik Belgesi: Piroteknik maddelerin ateşlenmesi işini yapacaklara verilen yeterlilik belgesidir. (B) Sınıfı Yeterlilik Belgesi: Yerüstünde yapılacak işlemlerle ilgili Tüzük kapsamındaki patlayıcı maddelerin ateşlenmesi işini yapacaklara verilen yeterlilik belgesidir. (C) Sınıfı Yeterlilik Belgesi: Yeraltında ve grizulu ocaklarda yapılacak işlemlerle ilgili Tüzük kapsamındaki patlayıcı maddelerin ateşlenmesi işini yapacaklara verilen yeterlilik belgesidir. Yeterlilik belgelerinin renk, şekil ve muhteva esasları Bakanlıkça belirlenir. (A), (B) ve (C) Sınıfı Yeterlilik Belgeleri aynı tip ve renkte olup, belgenin sınıfı/sınıfları üzerinde belirtilir. Belgelerin Düzenlenmesi Madde 12 - Sınavlarda başarılı olanların listesinin başarılı oldukları belge sınıfı/sınıfları ile birlikte, sınav kurulunca Bakanlığa iletilmesinden sonra, bu bilgiler Bakanlıkça ilgili Valiliklere bildirilir. Bakanlıkça Valiliklere başarılı olduğu bildirilenlere beş yıl için Valiliklerce, başarılı oldukları sınıfa/sınıflara ait yeterlilik belgesi düzenlenir. Belgelnin Yenilenmesi Madde 13 - Yeterlilik belgelerinin yenilenmesi için, belgenin süresinin sona ermesinden bir ay önce yenileme için gerekli işlemlerin başlatılması gerekir. Süresi biten yeterlilik belgeleri, süresi sonunda yazılı ve mülakat sınavları yapılmaksızın, verilişindeki usule uygun olarak Valilikçe yenilenir. Belgelerin İptali Madde 14 - Yeterlilik belgesi sahiplerinin Tüzük ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareketlerinin tespiti halinde, bu durumun giderilmesi için Tüzüğün 129 uncu maddesi doğrultusunda yeterli süre verilerek gerekli uyarıda bulunulur. Tekerrürü halinde, yeterlilik belgeleri geçici veya sürekli olarak Valilikçe geri alınarak, durum gecikmeksizin Bakanlığa ve İl Valiliklerine bildirilir. BEŞİNCİ BÖLÜM Diğer Hükümler Geçici Madde 1 - Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce Tüzüğün 121 inci maddesine göre yeterlilik belgesi almış olanların, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde başvurmaları ve bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (b) bendi dışındaki nitelikleri taşımaları halinde belgeleri yenilenir. Bu süre içerisinde gerekli değişikliği yaptırmayanların belgeleri iptal edilir. Yürürlük Madde 15 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 16 - Bu Yönetmelik hükümlerini İçişleri, Milli Savunma, Bayındırlık ve İskan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik ile Sanayi ve Ticaret Bakanları yürütür

122