Hava Hareketleri (Rüzgâr) 1. Hava hareketleri, bitkilerin dağılışı ve gelişimi üzerine büyük etkilere sahiptir. 2. Buharlaşmayı ayarlayıp canlıların

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Hava Hareketleri (Rüzgâr) 1. Hava hareketleri, bitkilerin dağılışı ve gelişimi üzerine büyük etkilere sahiptir. 2. Buharlaşmayı ayarlayıp canlıların"

Transkript

1 Hava Hareketleri (Rüzgâr) 1. Hava hareketleri, bitkilerin dağılışı ve gelişimi üzerine büyük etkilere sahiptir. 2. Buharlaşmayı ayarlayıp canlıların su rejimini etkiler, 3. Fotosentez için gerekli olan CO 2 dolaşımını sağlar, 4. Yaprak ve dalları hareket ettirerek meşcerelerin altına düşen ışık miktarı üzerinde etkili olur, 5. Bitkilerin morfoloji ve anatomisinin şekillendirebilir. Bütün bu önemli etkiler rüzgarın yönü, şiddeti, esme sayısı gibi karakteristiklere bağlıdır.

2 Ormancılık uygulamasında rüzgarın olumsuz etkilerinden kaçınmak için, ormana yapılacak teknik müdahalelerde rüzgar yönü ve hızı daima göz önünde tutulmalıdır. Rüzgar erozyonu, buna karşı önlemlerin saptanması, yağış getirip getirmeyeceğinin tahmin edilmesi bakımından da rüzgarların ana yönünü ve şiddetini bilme zorunluluğu vardır. Rüzgar ile CO 2 asimilasyonu arasında da sıkı bir ilişki vardır. Çünkü ormanda CO 2 in kaynağı toprak solunumudur. Onun için CO 2 bakımından optimum durumdaki ekosistemler, mikroorganizmaların yaşamasına elverişli olan nemli ve rüzgara karşı korunmuş bulunan yerlerdir. Rüzgar ile ilişkili olarak meteoroloji bültenlerinden alınarak tanıtılması gerekli olan hava hareketi özellikleri şunlardır. Ortama rüzgar hızı (m/san), en hızlı rüzgarın yönü ve hızı (m/san), egemen rüzgarın yönü, ortalama hızı ve esme sayısı.

3 Rüzgâr üzerinde etkili faktörler 1- Arazi yüzü şekillerinin rüzgâr üzerindeki etkileri * sırtlarda, tepelerde, üst yamaçlarda, boyun noktalarında *eğim derecesi fazla ve yüzeyi düz yamaçlarda *sırtlardaki oyuntularda ve çıkıntılarda * dar vadilerde veya V şeklindeki ormana açılan arazilerde, rüzgâr kanallarında * rüzgar bacası adı verilen traşlama kesim şeritlerinde *bir yamaç üzerindeki arazi yarmalarının yan yüzeylerinde rüzgar hızı artmaktadır. 2- Ormanların rüzgârlar üzerindeki etkileri Bitki toplumları, özellikle ormanlar rüzgârın hızını ve yönünü değiştirmede etkili olmaktadır. Ormanların rüzgâr hızını kesme derecesi sıklığa ve tepe kapalılığına göre değişir. Yapılan bir araştırmada kapalılık 0.8 den 0.4 e inince rüzgâr hızının 3-10 kat kadar arttığı ifade edilmektedir.

4 Ormanda rüzgâr şiddeti yükseklikle de değişir. En düşük şiddet tabanda olup, tepe tacına doğru düzgün olmayan bir şekilde artar. Bu durum çıplak arazi için de söz konusudur. Ancak çıplak arazide yerden yüksekliğe göre rüzgâr hızının artış oranı orman altındakinden çok daha yüksektir. Ormanların rüzgâr hızını azaltma özellikleri traşlama kesimle gençleştirme için açılacak şeritlerin genişliğinin belirlenmesinde önem taşır. Çünkü ormanda açılacak şeritlerin genişliğine göre rüzgar hızı çok değişmektedir. Yapılan bir araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; bir çam ormanında açılan 180m boyunda 600m genişliğindeki traşlama şeridindeki rüzgar hızının, açık sahadakinin %58 i kadar olduğu belirlenmiştir. Aynı ormanda 200m genişliğinde traşlama alanında bu oran %37, 100m genişliğindeki şeritte %15, 50m genişliğinde %5-8 olarak ölçülmüştür.

5

6

7 Rüzgarın Diğer Faktörler Üzerindeki Etkileri Rüzgarın fiziksel çevre üzerindeki etkileri Rüzgar iklim ve toprak üzerinde etkili olmaktadır. Kurutucu etki yapar, dal ve yaprakları sallayarak orman topraklarının ışık ve sıcaklık iklimini, dolayısıyla nem durumunu etkiler. Genel olarak bölgelerin sıcaklık ve nem iklimini değiştirir, örneğin poyraz, karayel ve yıldız Ülkemize soğuk havayı, lodos ise sıcak havayı getirir. Orman havasındaki CO 2 miktarını değiştirir. Böylece fotosentez bakımından elverişli bir durum oluşturur. Toprak üzerinde taşıyıcı ve kurutucu etki yapar. Böylece bazı yerlerden ince toprak, kar ve ölü örtü alınır götürülür. Bu da humus ve nem dengesizliklerini doğurur. Rüzgarın bitkiler üzerindeki mekanik etkileri Şiddetli rüzgarlar ağaçların devrilmesine ve kırılmasına neden olabilir. Bunlara rüzgar devriği veya rüzgar kırığı denir.

8 Rüzgâr devriği veya rüzgar kırığı yoluyla ormana verilecek zarar derecesi aşağıdaki faktörlere göre değişir: 1- Rüzgârın şiddeti 2- Toprağın mekanik bileşimi. 3- Toprak nemi 4- Ormandaki bakım müdahaleleri 5- Ağaç türü (Kavak, söğüt ve akçaağaç) 6. Yetişme ortamı koşulları 7. Islak kar ve şiddetli rüzgar bir arada olursa zarar artar

9 Rüzgarlar ağaçlarda kırıklara neden olabilir yılında Bolu Orm Böl. Md. 96 km/saat hızındaki rüzgar m 3 devriğe yol açmıştır.

10 Rüzgarın mekanik etkileri veya zararları sadece devirme ve kırma değildir. Bunun dışında rüzgar ağaçların şekline de etki yaparak: 1- Pala oluşumu 2- Bayrak oluşumu 3- Aerodinamik oluşum 4- Ekzantrik gövde oluşumu 5- Genç sürgünleri, dokuları ve yaprakları parçalama Gibi zararlar meydana getirir. Pala oluşumu: Devamlı olarak veya sık sık belirli yönlerden esen rüzgarlar yaptıkları basınçla ağaçların eğri olarak büyümesine neden olur ve ağaçlar pala şeklini alabilir.

11 Bayrak oluşumu: ağaçların genç sürgünleri, tomurcukları daimi olarak bir yönden gelen rüzgarla zarara uğrar, gelişemez, rüzgar gölgesindeki sürgünler gelişip uzar. Böylece bir taraflı dalları gelişmiş ağaç şekli meydana gelir. Buna bayrak oluşumu denir. Özellikle gürgen ve sedirlerde bu tür zararlara rastlanır. Aerodinamik şekil: Bazı bitki toplulukları, özellikle deniz kıyısındaki Kermes meşesi, Kızılçam, Meşe, Kayın denizden gelen şiddetli rüzgar etkisi ile eğilir, yere paralel gövdeler haline gelir veya rüzgar tarafındaki bireyler çok kısa boylu, onların yanındakiler giderek artan boylarda olur.

12 Ekzantrik gövde oluşumu: Gymnosperlerde (iğne yapraklı) rüzgarın geldiği yönün aksi taraftaki, angiospermlerde (geniş yapraklı) ise rüzgar tarafındaki yıllık halkalar daha geniştir. Bunun sonucunda aynı yıla ait yıllık odun halkasının yarısı ince, yarısı kalın olur. Böylece elipsoid gövde kesiti oluşur. Rüzgar Gymnosperm Basınç odunu Rüzgar Ayrıca rüzgar, kumları ağaçlara hızla çarparak bazı doku, sürgün ve yaprakların zedelenmesine, parçalanmasına neden olabilir. Angiosperm Çekme odunu

13 Rüzgarın bitkiler üzerindeki fizyolojik etkileri 1- Evaporasyon 2- Transpirasyon 3- Tozlaşma 4- Tohum yayılışı Gibi etkiler olarak özetlenebilir. Biyolojik ve fizyolojik bakımdan rüzgarın en büyük önemi evapotranspirasyon üzerinde yaptığı etkilerden soğuk ve sıcak hava kütlelerini taşımak, nemli hava ile kuru havanın yerlerini değiştirmek suretiyle evapotranspirasyonu azaltır veya çoğaltır. Eğer artan transpirasyonu karşılayacak toprak suyu yoksa bitkiler zarar görür.

14 Bu yazın olduğu gibi kışın da olur. Kışın toprak donmuş veya çok soğumuş ise bitkiler çok az su alabilir. Bu gibi hallerde esecek rüzgarlar transpirasyonu artırır ve transpirasyonla harcanan su topraktan alınamaz. Böylece kış kuraklığı meydana gelir. Onun için yeni ağaçlandırma alanlarında 4-5 yaşındaki fidanlar bazan kısmen karla örtülür. Kar düzeyi üstünde kalan kısımlarındaki sürgünler rüzgar etkisi ile aşırı transpirasyon yapar ve su temini ise yeterli olmaz, böylece bu sürgün ve yapraklar sararıp ölür.

15 Rüzgarın tozlaşma ve tohum dağılımı üzerindeki etkilerine gelince: Birçok anemogam bitkiler ancak rüzgar sayesinde tozlaşma sağlayabilir. Çiçek tozları km, bazan çok daha fazla mesafelere kadar taşınarak dişi çiçeği döller. İğne yapraklılar ile akçaağaç, karaağaç, dışbudak ve gürgen gibi yapraklı ağaçlarda kanatlı tohumlar rüzgarlarla uzak mesafelere kadar taşınır, böylece bu ağaç türlerinin doğal yolla yayılışı sağlanır. Sedir Doğu ladini Göknar Sarıçam Kızılçam

16 Dişbudak Karaçam Akçaağaç Gürgen Huş Avrupa ladini

17 Rüzgar büyük kentlerde kirli havayı da uzaklaştırarak kentlinin sağlığı bakımından büyük rol oynar. Fakat bu kirli havayı götürdüğü yerde zarar yapar. Örneğin Murgul Göktaş bakır fabrikasından çıkan dumanlar çevredeki tüm bitki örtüsünü zehirleyerek öldürmüştür.

18 Toprak ile Orman Ekosistemlerinin Diğer Faktörleri Arasındaki İlişkiler Toprak tekstürünün diğer faktörlerle ilişkisi, özellikle orman ağaçları üzerindeki etkisi Toprak tekstürünün ince veya kaba olmasında etkili olan en önemli faktör anataşdır. Toprağı oluşturan anataş ne kadar kaba taneli olursa ve bileşimindeki mineraller ne kadar güç ayrışırsa, bunlardan kaba taneli, yani kumlu topraklar meydana gelir. Kaba taneli kumtaşı, granit, kıyı kumulları, iç püskürük kayaçlar kaba taneli (hafif) toprakları meydana getirir. Granit Kumtaşı Bunun aksine kalker, killer, kil şistleri, bazalt, diyabaz gibi ince taneli taşlar ince tekstürlü (ağır) toprakları meydana getirir. Kiltaşı Kireçtaşı

19 Toprak tekstürünün ekolojik önemi Köklerin girmesine karşı direnç Toprak ince tekstürlü olduğu oranda köklerin girmesi zorlaşır. Toz ve kil fraksiyonları bakımından zengin olan topraklar, köklere karşı önemli bir direnç gösterirler ve hem kökün toprağa girdiği derinlik, hem de kökün dallanma derecesi azalır. Suyun sızması Kaba taneli bir toprağın yüzeyine düşen yağmur derhal emilerek derin tabakalara sızar ve böylelikle yüzeyden akışla su kaybı olmaz. Buna karşılık ağır topraklarda suyun sızma hızı çok yavaştır ve yüzeyden akış daha büyüktür. Suyun hareket hızı Toprak ince tekstürlü olduğu oranda suyun hareketi yavaşlar. Çünkü bu tip topraklar ince gözeneklerin oranı yüksektir. Kum topraklarında ise su o kadar büyük hızla hareket eder ki, kısa zamanda sığ köklü bitkilerin alamayacağı derinliğe iner. Bundan dolayı kum topraklarında yaşayan bitkiler, taban suyu seviyesi yüksek değilse, hemen daima kazık köklü türlerdendir. Su tutma kapasitesi Su, toprakta parçacıkların yüzeyini saran filmler, taneler arasında kalan köşelerde ve kolloidlerin iç yüzeylerinde emilmiş nem halinde tutulurlar. İnce tekstürlü topraklarda özgül yüzey daha büyüktür. Bundan dolayı film şeklinde daha fazla su tutar. Ancak kil toprakta çok su tutarak bitkiler için O 2 yetersizliği oluşturabilir. Kurak dönemlerde, ince tekstürlü topraklarda bitkiler daha iyi nem şartlarına sahiptir. Çünkü daha fazla su depo ederler. Tabii ki taş ve çakılın artışına paralel toprağın su tutma kapasitesi düşer.

20 Verimlilik Orman ağaçlarının gelişim ve verimi ile toprak tekstürü arasında belirgin ve kesin bir ilişki yoktur. Kesin ilişki kum toprakları ve taşlı topraklar için söylenebilir. Homojen derin kum toprakları su ve besin maddeleri bakımından fakirdir. Buralarda genel olarak çamlar yetişir. Çamlar az su ve besin maddesi ile yetinebilir ve derin kök geliştirebilirler. Çamlar, kum topraklarında 5m kök geliştirdiği tespit edilmiştir. Kil miktarı çok olan topraklarda ise oksijen kıtlığına karşı hassas türler gelişim gösteremez. Örneğin Ladin en iyi gelişimini Balçıklı kum toprakları üzerinde yapar. Orman ağaçlarının kök sistemlerinde toprak özelliklerine (tekstür, strüktür, gözeneklilik, taban suyu, pastaşı tabakası) bağlı olarak meydana gelen değişimler. Üst kısımda yan kökleri bulunmayan kazık kök sistemi üstte kaba kum toprağı, altta ince tekstürlü toprakların bulunduğu durumlarda gelişmektedir.

21 Saçaklı kazık kök. Bu kök sistemi altta taban suyunun bulunduğu yerlerde köklerin kapillar saçak boyunca ilerlemesi ile oluşmaktadır. Yüzeyde yan kökler ve derinde kılcal kök ağı bulunan sistem gözenekli materyalden oluşan bir ara tabakadan kaynaklanmaktadır.

22 Yeterince derinde bulunan tabansuyuna bağlı olarak gelişmiş yayvan kök sistemi Şekildeki yassılaşmış Kalp kök sistemi üstte kum tabakası bulunun kil içerisinde gelişmiştir. Tabansuyunun yüzeye yakın olduğu organik toprakta gelişmiş yayvan kök sistemi Yayvan ve kazık kök gelişimi olan iki formlu bir yapı. Üst horizonları organik madde bakımından zengin, yıkanmış topraklarda görülen bir kök sistem.

23 Pastaşı içeren bir podsol toprakta birbirine paralel iki yayvan kök içeren yapı Yüzeyde ham humus bulunan, şiddetli yıkanmanın olduğu ve altta pastaşı bulunan bir toprakta yapraklı bir ağacın geliştirmiş olduğu sığ kök sistemi. Gel-git olaylarının olduğu mangrov ormanlarındaki ağaçlara (Hindistan, Pakistan, tayland ve Avustralya nın uç kısmında) ait kök yapısı

24 Toprağın Strüktürüne Ait Karşılıklı İlişkiler Strüktür, toprak taneciklerinin kırıntılar oluşturmak üzere bir araya gelme ve gruplaşma şeklini ifade eden bir deyimdir. Bu tanımlamadan anlaşılacağı üzere ince tekstürlü bir toprak kaba taneli bir toprak gibi görünebilecek ve ince taneli topraklara özgü kötü fiziksel özelliklerden kurtulabilecektir. Onun içindir ki strüktür, özellikle kil ve toz oranı yüksek topraklar için büyük bir önem taşımaktadır. Bu topraklarda iyi bir kırıntı strüktürü hem havanın, hem de suyun toprak içinde kolayca hareket etmesini sağlayacaktır. O halde strüktürün en başta gelen ekolojik önemi, toprağın su ve hava ekonomisini etkileyen toprak içindeki boşlukların şekil ve miktar bakımından optimum durumda olmasını sağlamasıdır. Böylece bitki köklerinin toprakta kolayca gelişmesi ve yayılması üzerinde etkili olduğu gibi yeterli su ve havayı alabilmesi için gerekli ortamı sağlayan bir faktör olmaktadır.

25 Toprak Strüktürü Üzerinde Etkili Olan Faktörler Fiziksel Etkenler Toprağın strüktürü üzerinde rol oynayan başlıca fiziksel etkenler toprak türü, ıslanma kuruma, don olaylarıdır. İnce tekstürlü topraklarda taneciklerin yüzeyi fazla olacak ve bunun sonucunda da yüksek bir adezyon kuvveti ile birbirini çekerek kırıntılar meydana getireceklerdir. Zira adezyon kuvveti ancak çapları 0.01 mm den küçük olan parçacıklar arasında meydana gelerek toprakta kırıntı yapar. Onun için iri tanelerden oluşan topraklara kırıntı yoktur. Islanma ve kuruma esnasında da özellikle kil topraklarında bir hacim genişlemesi ve daralması söz konusudur. Bu hareketler olurken bazı toprak kitleleri çok sıkışır ve aralarında çatlaklar meydana gelir. Bu çatlaklar arasında iri yapılı kırıntılar oluşur. Don olayı da kırıntılaşma yapan önemli bir fiziksel etmendir. Su donunca hacminin % 9 oranında genişlemesinden dolayı toprağı sıkıştırıp, hareket ettirir, böylece toprakta belirli kopmalar ve kırıntılar oluşturur. Toprakta tuz ve humus maddeleri ne kadar çoksa ve ne kadar ince tekstürlü ise don olayı o derece iri kırıntılar meydana getirir.

26 Kimyasal Etkenler Topraktaki kil, kalsiyum katyonları, humus, kollaidal demir ve aliminyum oksitler toprak taneciklerini birbirine birleştirmede doğal çimento görevi yaparlar. Son zamanlardaki araştırma sonuçlarına göre topraktaki bazı polisakkaritler de kırıntı meydana getirmede önemli role sahiptirler. Genel olarak besin maddelerince zengin kireçli topraklar, besin maddelerince fakir, asit podsol topraklarına kıyasla daha büyük kırıntılara sahiptirler. Biyotik Etkenler Biyotik etkenlerden toprak yangınları dehidratasyonla ve sudaki tuz konsantrasyonunu arttırmakla kırıntı oluşumuna neden olur. Ağaç kökleri ve mantar miselleri toprak taneciklerini sıkıştırıp birbirine bağlayarak kırıntı yaparlar. Bazı mikroorganizma salgılarının da toprakta kırıntı oluşumu için yararlı olan çimento maddesi yerine geçtiği araştırmalarla saptanmıştır. Bundan başka solucanlar, kırkayaklar toprağı organik madde ile birlikte sindirim organlarından geçirirler ve böylece kırıntı bünyesi verirler. Örneğin solucan mulu deyimi solucanlar tarafından meydana getirilen çok iyi kırıntılı, humuslu topraklar için kullanılır.

27 Strüktür İle Orman Ağaçları Arasındaki İlişkiler İyi bir kırıntı strüktürü orman altında meydana gelir, buda bitki köklerinin ve yağış sularının toprağa kolayca girmesini sağlar. Bunun sonucunda da özellikle eğimli yerlerde toprak, erozyonla taşınmaktan korunur. A.B.D de dağlık bölgede ki orman kaldırıldıktan sonra geçen 11 yıllık sürede strüktürün bozulması nedeni ile 55 hektarlık bir araziden 200 ton toprağın taşındığı araştırmalarla bulunmuştur. Ormancılık uygulamasında doğal gençleştirme için açılacak şeritlerde fazla güneş nedeni ile meydana gelebilecek kuraklık ölü örtü ayrışmasını yavaşlatabilir, humus toprağa karışmaz; böylece toprağın strüktürü bozulur ve infiltrasyon azalır. Bunun sonucunda toprak yüzü yıkanabilir. Ülkemizde dağlık bölge ormanlarından açılan tarlaların kısa zamanda yıkanarak verimsiz hale gelmesinin en önemli nedenlerinden biride budur.

28 Toprak strüktürü kök yayılışı üzerinde çok etkilidir. Yapılan araştırmalara göre kökler, yaklaşık olarak ortalama kök çapına eşit olan mm den daha dar olan gözeneklerden geçemez. Bu gibi topraklarda ancak köklerin toprak taneciklerini itip, aradaki boşluğu genişletebildiği yerlerde kökler yayılabilir. Aksi takdirde elverişsiz strüktürden dolayı kökler iyice yayılamaz, böylece ağacın beslenme ortamı daralmış olur. Özet olarak denilebilir ki, toprak strüktürü, dar anlamda toprağın kırıntılılığı ve buna bağlı olarak gözenekliliğine ait özelliklerini kapsayan bir deyimdir. İyi strüktürdeki topraklarda kırıntılar arasında kalan boşluklarda yağış suları akıtılarak atmosfer havasının da toprak içinde dolaşımı sağlanır, taze hava köklerinin çıkardığı CO 2 in yerini alır ve böylece toprağın hava ekonomisi düzenlenir. Bundan başka kırıntılar ve arasındaki gözeneklerde su, adezyon ve kohezyon kuvvetleri ile tutularak, bitkiler için gerekli suyun kök ortamında depolanmasını sağlar. Bütün bu olaylar sonucunda bitkilerin normal bir kök yayılışı yapabilmesi sağlanır, böylece bitkiler geniş bir beslenme ortamından yararlanarak, iyi bir gelişim yapabilirler.

29 Toprak Rengine Ait Karşılıklı İlişkiler Toprağın rengi, toprağın içindeki organik ve inorganik maddelerin çeşitleri ile, toprakta cereyan eden yıkanma, birikme, oksitlenme, redüklenme ve taşınma gibi bazı toprak oluşum süreçleri hakkında bilgi sahibi olmayı sağlar. Bu nedenle toprak tiplerinin ayrılmasında, toprağın bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerinin değerlendirilmesinde yardımcı olan bir faktördür. Toprak rengi ile diğer faktörler arasındaki karşılıklı ilişkiler aşağıdaki şekilde özetlenebilir. Toprak Rengi Üzerinde Rol Oynayan Faktörler Toprak rengi üzerinde rol oynayan başlıca faktörler, anataşın minerolojik bileşimi, iklim koşulları, toprağın tekstürü ve nem derecesi, organik maddelerdir. Bunların toprağa hangi rengi verdikleri kısaca açıklanacaktır.

30 Anataşın Toprak Rengi Üzerindeki Etkisi Anataştaki minerallerden özellikle demir bileşikleri çeşitli oksitlenme ve redüklenme faaliyetleri ile toprağa esmer, kırmızı, yeşilimsi, mavimsi renkler verir. Gerçekten sıcak iklimlerde demir bileşikleri iyice oksitlenerek hematite dönüşür ( Fe 2 O 3 ) ve böyle toprakların rengi parlak kırmızı olur. Bunun aksine nemli iklim koşullarında ise demir bileşikleri bulunan topraklar esmer veya pas esmeri renge döner. Manganez bileşiklerinin bulunduğu topraklar da esmer veya siyah renktedir. Anataşa bağlı olarak bazen topraklar baştan aşağı açık veya koyu renkte görünür. Açık veya beyaz renkli topraklar genel olarak kireç marnı, kaolin, açık renkli kil şistleri ve kuvarsitler üzerindeki topraklardır. Buna karşılık koyu renkli topraklar ise genel olarak bazlar bakımından zengin, humuslu topraklardır. Çoğunluğunu montmorillonit kilinin oluşturduğu topraklar ise genellikle koyu renklidir. Toprak içindeki organik ve inorganik maddelerin toprağa hangi rengi verdiği şu şekilde özetlenebilir.

31 Toprağın Nem Derecesi Toprağın rengi üzerinde rol oynayan diğer bir etmende toprağın nem derecesidir. Kuru topraklar ışığı yansıttığı için açık renkli, nemli topraklar ise koyu renkli görülür. Toprak Tekstürü Toprak tekstürü de toprak rengi üzerinde önemli derecede rol oynar. Kaba tekstürlü topraklar az iç yüzeye sahip olduklarından renk maddesi toprak tanecikleri etrafını kalın bir tabaka ile sarar, renk kuvvetli görünür. İnce tekstürlü topraklarda bunun aksi olur. Gerçekten aynı renk tonunu elde etmek için kum topraklarına % 1-2 oranında, kil topraklarına % 5 10 oranında demir hidroksit vermek gerekir. Toprak İklimi ve Buna Bağlı Olarak Cereyan Eden Pedogenetik Olaylar Topraktaki oksitlenme redüklenme olayları da toprak rengi üzerinde ekili olur. Genellikle leke veya damar şeklindeki renkler buralarda birikmiş demir bileşiklerinin oksitlenme veya redüklenmesinden meydana gelir. Oksitlenme sonucunda esmer, kırmızı renkler, redüklenme sonucunda ise boz, yeşil v mavimsi renkler meydana gelir. Böylece toprak alacalı bir renk alır. Oksitlenme olan yerlerde toprağın geçirgenliği iyi, redüklenme olan yerlerde ise kötüdür. Böylece topraktaki renk lekeleri homojen olmayan drenaj koşullarının bulunduğunu gösterir.

32 Toprak Rengi İle Bitkiler Arasındaki Karşılıklı İlişkiler Siyah, esmer yada bozumsu esmer renkte olan kalın bir A- horizonu üst toprağın çok miktarda humus ihtiva ettiğini, dolayısıyla fiziksel ve kimyasal bakımdan iyi toprak özelliklerinin bulunduğunu gösterir. Böylece bitkilerin kök yayılışı ve beslenmesi için elverişli bir ortam var demektir. Genellikle grimsi bir rengin egemen olduğu topraklarda ise drenaj koşulları iyi değildir. Aşırı derecede yıkanmış topraklar açık renkte olur, onun içindir ki özellikle soğuk ve çok nemli iklimlerdeki açık renkli asit topraklar verimsiz olmaya eğilimlidir. Koyu renkli topraklar ise genellikle bazlar bakımından zengin bu nedenle de genellikle verimli olurlar.

33 Bitki kökleri çıkarmış oldukları salgılarla etrafındaki toprakların demirli ve aluminyumlu bileşiklerini çözündürür ve bunların kök etrafından uzaklaşmasını sağlarlar. Kökleri salgıladığı asitli salgıların etkisi dışına çıkmış olan bu çözünmüş seskioksitler, tekrar çökerler ve çöktükleri yerlerde oksitlenerek kırmızı bir renk alırlar. Böylece toprak profili yukardan aşağıya doğru türlü uzunluk ve kalınlıktaki beyaz şeritler, onların arasında da esmer veya kırmızı yüzeylerle bezenir. Açık renkli kısımların ortasında kökler bulunabileceği gibi, bunlar eskiden burada yaşayıp sonra ölen ve ayrışan, böylece ortadan kalkmış olan eski köklerin geçtiği yerlerde olabilir. Belgrad Ormanı nda özellikle meşe meşcereleri altında böyle damarlı mermerleri andıran renklere sahip ( mermerleşmiş toprak ) topraklar vardır. Podsol topraklarının B Horizonundaki koyu kırmızı veya esmer renkli, belirgin bir tabaka, bitki köklerinin bu kısımdan aşağı geçemeyeceğinin bir işaretidir.

34 Entisol Toprak oluşumu işlemleri çok kısa, bu nedenle zayıf toprak profili gelişimi vardır. Sadece a horizonu belirgindir. Eski ismi Regosol. Histosol Organik toprak materyalinin hakim olduğu topraklardır. Bunlar, bataklık veya devamlı su ile doygun şartlarda bulunan anaerobik ortamlarda gelişen bitki artıklarının birikimi sonucunda oluşmuş topraklardır. Organik toprak, peat, muck olarak adlandırılırlar. Spodosol Soğuk iklim etkisi ve iğne yapraklı ormanlar altında gelişmiş topraklardır. Eski ismi podsol topraklardır.

35 Vertisol Koyu renkli ağır veya çok ağır tekstürlü ve düşük organik madde içeren topraklardır.eski adı Grumusol olan bu topraklara yerel olarak Karakepir denmektedir. Ultisol Sıcak nemli tropik iklimlerin altında gelişen rutubetli topraklardır. Eski sınıflama sisteminde Kırmızımsı-sarı lateritik toprak olarak isimlendirilir. Inceptisol Entisol lere göre daha ileri toprak oluşum işlemlerinin etkisinde kalmış topraklar. B horizonu içerirler. Kahverengi orman toprakları olarak bilinmektedir.

36 Toprak Organik Maddeleri ile Diğer Faktörler Arasındaki İlişkiler Toprak organik maddeleri, toprak minerallerinin ayrışmasında ve kırıntılı bir toprak strüktürünün meydana gelişinde önemli derecede rol oynar, böylece toprak gelişimini etkiler. Ayrıca bitkiler için gerekli besin maddelerini içerdiğinden mineral madde dolaşımını sağlayan bir kaynaktır. Bunun dışında toprak mikroorganizmalarının besin ortamını teşkil eder, böylece toprak biyolojisi üzerinde önemli bir etkendir. Ayrıca humus, katyon değiştirme kapasitesi ve tamponluk gibi fiziko şimik özelliklerle toprağın reaksiyonu ve dolayısıyla besin maddelerinin alınabilmesi üzerinde önemli bir rol oynar. Humus maddelerinin en önemli fonksiyonlarından biri de bitkilerin gelişimi üzerinde doğrudan doğruya etkili olmasıdır. Organik artıklardan oluşan bazı maddeler bitkilerde toksik etkiler yaparak gelişmeyi önler (benzoik asit ve vanilin gibi). Humus bunları absorbe ederek zararsız hale getirebilir. Buna karşılık belirli organik maddelerin az miktarda olanları bile bitkinin gelişimi üzerinde önemli derecede olumlu etkiler yapar (önemli derecede dispersleşmiş humus asitleri, bazı aromatik bileşikler, amino asitlerin bazı ayrışma ürünleri gibi). Organik maddelerin toprak özellikleri üzerinde etkileri şu şekilde özetlenebilir :

37 Toprak Minerallerinin Ayrışmasında Organik Maddelerin Rolü Organik artıkların ( orman ölü örtüsünün ) ayrışmasından meydana gelen bazı organik asitlerin topraktaki kalsit, aragorit, magnezit, dolomit ve siderit gibi karbonatları çözündürdüğü saptanmış fakat bu etki şekillerinin biyoşimik mekanizması henüz tamamen aydınlanmamıştır. Son yıllarda organik maddelerin chelat teşkil etme özellikleri ile temas ettikleri taş ve minerallerden bazı elementleri ayrıştırdığı böylece kayaların dağılmasında ve minerallerin ayrışmasında önemli derecede rol oynadığı ortaya çıkarılmıştır. Yine humus maddelerinin buna benzer etkileri dolayısıyla Sovyet Rusya da kuzey ve güney podsol zonların da bilhassa ph değerleri bakımından değişik toprak tipleri meydana gelmektedir.

38 Organik Maddelerin Toprak Strüktürü Üzerindeki Etkisi Humusun toprak taneciklerini bir araya getirerek agregatları ( kırıntılar ) oluşturduğu bilinen bir gerçektir. Yalnız bu olayın mekanizmasının açıklanması güçtür zira toprak kırıntılaşması üzerine yazılmış bir eserde 360 referansın yer almasına karşın bu konunun henüz tam anlamıyla aydınlatılmadığı ifade edilmektedir. Toprak tanelerinin birbirine bağlanarak kümeler teşkil etmesinde bazı yapıştırıcı materyalin rol oynadığı, bu yapıştırıcı maddelerin kireç, kil, demir hidroksit ve humus maddeleri olduğu bilinmektedir. En son araştırmalarda ise esas bağlayıcı materyalin, mikroorganizmalar tarafından meydana getirilen veya sentezlenen polisakkarit, poliuronid gibi maddeler olduğu ifade edilmektedir. Gerek bu sonuncu organik maddeler, gerekse bundan önce sayılan yapıştırıcı maddelerle toprak kırıntılarının meydana getirilmesi dinamiği karışıktır.

39 Bununla beraber özet olarak denilebilir ki humus maddeleri bazı elektro kimyasal olaylar sonucunda toprak tanelerini birbirine bağlayarak (topraktaki kil minerallerini geniş olan düz yüzeylerinin negatif, kenarlarının ise pozitif elektrik yüküyle yüklü olması da bunda önemli rol oynar) toprağa iyi bir kırıntılılık verir. Orman topraklarında humus ve ölü örtü mikroorganizmalar için bir besin maddesi kaynağı olduğundan bazı mikroorganizmaların, özellikle solucanların sindirim organlarından geçen humuslu maddeler dolaylı olarak toprağa bir kırıntılılık kazandırmış olur. Humus kendi ağırlığını dokuz katı kadar su tutabildiğinden, toprağa kırıntı strüktürü kazandırması yanında su ekonomisi bakımından da iyi bir özellik sağlar.

40 Organik Maddelerin Toprağın Besin Maddesi Ekonomisine Etkisi Toprağın besin maddesi ekonomisi üzerine humusun yapmış olduğu etki iki türlüdür. Bunlardan birincisi yüksek bir sorpsiyon kuvvetine sahip olması nedeniyle besin maddesi tutucusu karakterini göstermesidir. İkincisi ise kendisini besin maddesi kaynağı olmasıdır. Bilhassa azot gerçek humus maddelerinde yüksek miktarlarda depo edilir. Mangan, bakır, çinko ve kobalt gibi toprak minerallerinde ekseriya güç çözünen oksitler halinde bulunan elementlerin bitki tarafından alınabilmesi için asitlerle birlikte bazı indirgeyici maddelere de gereksinim vardır. Yüksek bir redoks potansiyeline sahip humus maddeleri bu hususta indirgeyici olarak büyük çapta yardımcı olurlar. Toprağa karışan humus mineralize olursa yapısındaki mineral besin maddeleri iyon haline geçer ve bunlar toprak kolloidleri tarafından tutulur. Böylece bitki kökleri için alınmaya hazır mineral besin maddeleri haline gelirler. Bu yolla toprağın kazanmış olduğu besin maddelerinin miktarı oldukça yüksektir. Bu besin maddelerinin gübre olarak değeri düşünülürse bu yolla toprağa verilen besin maddelerinin ne kadar önemli olduğu kolayca anlaşılır.

41 Humus maddelerinin mineralizasyonu sonucunda serbest hale geçen bu şekildeki inorganik besin maddeleri yanında organik artıkların ayrışmasından meydana gelen organik bileşimindeki humus maddelerinden bazılarının doğrudan doğruya bitkiler tarafından alınabildiği saptanmıştır. Bitki bünyesine alınmış olan bu organik besin maddelerinin ne olacağı hususu üzerinde de durulmuştur. Bunların ya olduğu gibi bitki dokularında depo edileceği, ya bazı maddelere yapıtaşı olarak monte edilebileceği veya bitkide madde değişimi olaylarına karışabileceği kabul edilmektedir. Diğer bazı araştırmalarla da toprak organik maddesinin ayrışmasından meydana gelen bazı humus maddelerini (bunlar enzim, antibiyotik, hormon vb. yapıda olabilirler) bitki gelişimi ve ürün miktarı üzerinde son derece etkili olduğu meydana çıkarılmıştır. Bunların özellikleri kesin olarak bilinmediğinden etki maddeleri olarak isimlendirilmişlerdir. Orijini organik madde olan bu etki maddeleri özellikle bitkilerin gençlik gelişiminde önemli derecede rol oynamaktadırlar. Böylece literatürde söz konusu bu humuslaşma esnasında meydana gelen ara ürünlerin bitki gelişimini etkilediği hususunda ileri sürülen tahminler doğrulanmış bulunmaktadır. Organik maddeler, yalnız bitkiler için değil toprak mikroorganizmaları içinde bir besin maddesi kaynağıdır.

42 Toprağa karışmış olan humusun lignin, selüloz, şeker, nişasta, yağ ve protein gibi çeşitli organik maddeleri vardır. Toprak organizmaları bunlardan özellikle lezzetli ve hoş kokulu olanlarını besin maddesi olarak kullanır ve bu maddeleri ayrıştırır. Bunun aksine yüksek oranda reçine, ligninleşmiş maddeler ve hoşa gitmeyen lezzet ve kokuların bulunduğu organik artıklar pek ilgi görmez ve uzun süre ayrışmadan kalır. Topraktaki humus, yüksek bir sorpsiyon kuvveti ile toprağın katyon değiştirme kapasitesi üzerinde etkili olur. Toprağın katyon değiştirme kapasitesi üzerinde organik maddelerin olumlu etkisi vardır. Bu etki özellikle kum topraklarında yüksektir, kil topraklarında ise belirgin değildir. Gerçekten kum oranı yüksek olan bir toprakta organik madde arttıkça toprağın katyon değiştirme kapasitesi de arttığı halde kil topraklarında böyle bir ilişki görülmez. Yani kil oranı yüksek topraklarda organik madde miktarı artışına paralel bir katyon değiştirme kapasitesi yükselişi görülmez.

43 Özet olarak denilebilir ki bitkisel ve hayvansal artıkların ayrışması sonucunda meydana gelen humusun toprağa karışması ile, toprağın bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri değişir. Humusun toprakta birikmesi ve ayrışarak humus maddelerine dönmesi arasında bir denge vardır. Normal iklim ve vejetasyon koşullarında bu denge, genel olarak topraktaki humus miktarı % 10 olmadan önce gerçekleşir. Humus toprak özellikleri için o kadar önemlidir ki toprağa eklenince anataşın bitki gelişimi üzerinde ki etkisi büyük çapta değiştirilmiş olur. Toprağın organik maddeleri toprak gelişimini, toprağın bazı fizik ve fiziko-şimik özelliklerini toprak biyolojisini etkiler. Bu etkiler, aşağıda açıklandığı şekilde olur:

44 1 ) Toprak Gelişimine Ait Etkiler 1.1 ) Bazı mineral maddelerin ayrışma hızını arttırır 1.2 ) Podsolleşmeye neden olabilir 2 ) Toprağın Bazı Fizik ve Fizikoşimik Özelliklerine Ait Etkiler 2.1 ) Toprağa kırıntılılık kazandırır 2.2 ) Özellikle kumlu toprakların katyon değiştirme kapasitesini arttırır 2.3 ) Toprağa tamponluk özelliği kazandırır 2.4 ) Toprak reaksiyonunu etkiler 3 ) Toprak Biyolojisi Üzerine Etkileri 3.1) Mikroorganizmaların besin maddesi kaynağıdır. Onun için birçok saprofitik organizmaların üremesini sağlar 3.2) Yüksek organizasyonlu bitkilerin besin ve su ekonomisi üzerinde doğrudan doğruya ve dolaylı olarak önemli etkileri vardır.

BAŞLICA TOPRAK TİPLERİ

BAŞLICA TOPRAK TİPLERİ BAŞLICA TOPRAK TİPLERİ Topraklar zonal, intrazonal ve azonal topraklar olmak üzere üçe ayrılır. 1. Zonal (Yerli) Topraklar iklim ve bitki örtüsüne bağlı olarak oluşan ve bütün katmanların(horizonların)

Detaylı

PERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK

PERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK PERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK Toprak yüzüne gelmiş olan suyun, toprak içine girme olayına ve hareketine denir. Ölçü birimi mm-yağış tır. Doygunluk tabakası. Toprağın yüzündeki

Detaylı

TOPRAK STRÜKTÜRÜ. Toprak strüktürü toprak gözeneklerinin yapısal düzenidir.

TOPRAK STRÜKTÜRÜ. Toprak strüktürü toprak gözeneklerinin yapısal düzenidir. TOPRAK STRÜKTÜRÜ Toprak strüktürü veya yapısı denince, katı toprak taneciklerinin istiflenme düzeni ve buna bağlı olarak toprak gözenek sisteminin şekli anlaşılır. Toprak strüktürü toprak gözeneklerinin

Detaylı

ÜNİTE 4 DÜNYAMIZI SARAN ÖRTÜ TOPRAK

ÜNİTE 4 DÜNYAMIZI SARAN ÖRTÜ TOPRAK ÜNİTE 4 DÜNYAMIZI SARAN ÖRTÜ TOPRAK ÜNİTENİN KONULARI Toprağın Oluşumu Fiziksel Parçalanma Kimyasal Ayrışma Biyolojik Ayrışma Toprağın Doğal Yapısı Katı Kısım Sıvı Kısım ve Gaz Kısım Toprağın Katmanları

Detaylı

5. Bölüm: TOPRAK PROFİLİ

5. Bölüm: TOPRAK PROFİLİ 5. Bölüm: TOPRAK PROFİLİ Toprak profili: Toprak yüzeyinden ana kayaya kadar düşey kesittir. Horizon: Toprak oluşum süreçleri ile meydana gelmiş, yataya ve/veya birbirine oldukça paralel dizilmiş katmanlardır.

Detaylı

Taşların fiziksel etkiler sonucunda küçük parçalara ayrılmasına denir. Fiziksel çözülme, taşları oluşturan minerallerin kimyasal yapısında herhangi

Taşların fiziksel etkiler sonucunda küçük parçalara ayrılmasına denir. Fiziksel çözülme, taşları oluşturan minerallerin kimyasal yapısında herhangi TOPRAK Yer kabuğunu oluşturan çeşitli kaya ve minerallerin fiziksel ve kimyasal yoldan ayrışmasıyla meydana gelen, içinde son derece zengin flora, hayvan varlığı barındıran ve inorganik maddeler ile hava,

Detaylı

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ) TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak

Detaylı

Toprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu

Toprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu TOPRAK OLUŞUMU Toprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu şekildedir: 1. İklim (su, sıcaklık, oksijen ve karbondioksit) 2. Ana materyal 3. Bitki ve hayvanlar (organik faktörler)

Detaylı

AYRIŞMA (KAYA VE TOPRAK KAVRAMI)

AYRIŞMA (KAYA VE TOPRAK KAVRAMI) AYRIŞMA (KAYA VE TOPRAK KAVRAMI) AYRIŞMA, EROZYON ve TAŞINMA Yer yüzeyindeki kayaçlar su, hava, sıcaklık değişimler ve diğer etkenler tarafından devamlı değişmektedir. Ayrışma Yer yüzeyinde veya Yer yüzeyinin

Detaylı

OTEKOLOJİ TOPRAK FAKTÖRLERİ

OTEKOLOJİ TOPRAK FAKTÖRLERİ OTEKOLOJİ TOPRAK FAKTÖRLERİ - Kayaların ayrışması + organik maddeler - Su ve hava içerir - Bitki ve hayvanlar barındırır - Mineral maddeler TOPRAKLARI OLUŞTURAN ANA MATERYAL TİPLERİ - Toprak tipi-ana materyalin

Detaylı

2. Karışımın Ağaç Türleri Meşcere karışımında çok değişik ağaç türleri bulunur. Önemli olan, ağaçların o yetişme ortamı özelliklerine uyum gösterip

2. Karışımın Ağaç Türleri Meşcere karışımında çok değişik ağaç türleri bulunur. Önemli olan, ağaçların o yetişme ortamı özelliklerine uyum gösterip 2. Karışımın Ağaç Türleri Meşcere karışımında çok değişik ağaç türleri bulunur. Önemli olan, ağaçların o yetişme ortamı özelliklerine uyum gösterip karışıma katılabilmeleridir. Karışımdaki ağaç türleri

Detaylı

Kaya çatlaklarına yerleşen bitki köklerinin büyümesine bağlı olarak çatlak genişler, zamanla ana kayadan parçalar kopar.

Kaya çatlaklarına yerleşen bitki köklerinin büyümesine bağlı olarak çatlak genişler, zamanla ana kayadan parçalar kopar. Toprağın Hikâyesi (Toprak Oluşumu) Toprak, yer kabuğunu oluşturan kayaçların ayrışması ve ufalanması ile oluşmuş; içinde çeşitli mineraller, canlı organizmalar, organik maddeler, hava ve su bulunan yeryüzü

Detaylı

Toprağın katı fazını oluşturan kum, kil ve mil partiküllerinin toprak. kütlesi içindeki nispi miktarları ve bunların birbirlerine oranları toprağın

Toprağın katı fazını oluşturan kum, kil ve mil partiküllerinin toprak. kütlesi içindeki nispi miktarları ve bunların birbirlerine oranları toprağın TOPRAĞIN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ 1. Toprağın Bünyesi (Tekstürü) Toprağın katı fazını oluşturan kum, kil ve mil partiküllerinin toprak kütlesi içindeki nispi miktarları ve bunların birbirlerine oranları toprağın

Detaylı

Toprak etütleri; Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1

Toprak etütleri; Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1 Toprak etütleri; Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1 Toprak haritası Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 2 Toprak ağaçlandırma başarısını en çok etkileyen faktörlerden birisidir. İklim koşulları bakımından yeterlilik olsa

Detaylı

TOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI

TOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI TOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI Toprak Bilgisi Dersi Peyzaj Mimarlığı Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Toprak Oluşumunda Aşınma, Ayrışma ve Birleşme Olayları Temel yapıyı

Detaylı

Ceviz Fidanı-Ağacı İklim ve Toprak İstekleri

Ceviz Fidanı-Ağacı İklim ve Toprak İstekleri Yavuz-1 CEVİZ (KR-2) Ceviz yetişen tüm bölgelerde yetişir. Özellikle geç donların görüldüğü yerlerde yetiştirilmesi tavsiye edilir. Verimsiz bir çeşittir. Nisbi Periyodisite görülür. Meyvesi oval şekilli

Detaylı

BÖLÜM 3 AYRIŞMA (KAYA VE TOPRAK KAVRAMI)

BÖLÜM 3 AYRIŞMA (KAYA VE TOPRAK KAVRAMI) BÖLÜM 3 AYRIŞMA (KAYA VE TOPRAK KAVRAMI) AYRIŞMA, EROZYON ve TAŞINMA Yer yüzeyindeki kayaçlar su, hava, sıcaklık değişimler ve diğer etkenler tarafından devamlı değişmektedir. Ayrışma Yer yüzeyinde veya

Detaylı

TOPRAK İLMİ, ORMAN EKOLOJİSİ, HAVZA AMENAJMANI VE ETÜD-PROJE İŞLERİ

TOPRAK İLMİ, ORMAN EKOLOJİSİ, HAVZA AMENAJMANI VE ETÜD-PROJE İŞLERİ DİKKAT: 1- Sorular çoktan seçmeli test şeklinde olup, cevap kağıdındaki doğru cevaba ait kare kutunun içi X (çarpı) şeklinde işaretlenerek cevaplanacaktır. 2- Cevaplandırmada siyah kurşun kalem ve yumuşak

Detaylı

TOPRAK RENGİ. Oi A E Bhs Bs1 Bs2

TOPRAK RENGİ. Oi A E Bhs Bs1 Bs2 TOPRAK RENGİ Oi A E Bhs Bs1 Bs2 BC Renk çeşitli cisimlerden yansıyarak gelen ışınların görsel algı sonucu kişide oluşturduğu duygudur. Işığın cisimlere çarptıktan sonra yansıyarak görme duyumuzda bıraktığı

Detaylı

KAVAK ÖKALİPTUS VE KIZILAĞAÇTA YETİŞME ORTAMI İSTEKLERİ. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 1

KAVAK ÖKALİPTUS VE KIZILAĞAÇTA YETİŞME ORTAMI İSTEKLERİ. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 1 KAVAK ÖKALİPTUS VE KIZILAĞAÇTA YETİŞME ORTAMI İSTEKLERİ Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 1 Kavaklar Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 2 İklim bakımından uzun vejetasyon mevsimine sahip, korumalı ve sıcak yerlerde daha iyi

Detaylı

Türk Tarımı nda verimi ve kaliteyi arttırmak için Yerli organik kaynaklardan üretilen Organomineral gübre Hexaferm in kullanımı

Türk Tarımı nda verimi ve kaliteyi arttırmak için Yerli organik kaynaklardan üretilen Organomineral gübre Hexaferm in kullanımı Türk Tarımı nda verimi ve kaliteyi arttırmak için Yerli organik kaynaklardan üretilen Organomineral gübre Hexaferm in kullanımı Hexaferm, organomineral gübre olarak adlandırılan yeni nesil bir gübre cinsidir.

Detaylı

Fonksiyonlar. Fonksiyon tanımı. Fonksiyon belirlemede kullanılan ÖLÇÜTLER. Fonksiyon belirlemede kullanılan GÖSTERGELER

Fonksiyonlar. Fonksiyon tanımı. Fonksiyon belirlemede kullanılan ÖLÇÜTLER. Fonksiyon belirlemede kullanılan GÖSTERGELER Fonksiyonlar Fonksiyon tanımı Fonksiyon belirlemede kullanılan ÖLÇÜTLER Fonksiyon belirlemede kullanılan GÖSTERGELER Fonksiyona uygulanacak Silvikültürel MÜDAHALELER 2) ETÇAP Planlarının Düzenlenmesine

Detaylı

TOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI

TOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI TOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI Toprak Bilgisi Dersi Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Toprak Oluşumunda Kimyasal Ayrıştırma Etmenleri Ana kayanın kimyasal bileşimini değiştirmek

Detaylı

Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I

Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I asitleşme-alkalileşme (tuzluluk-alkalilik) ve düşük toprak verimliliği Doç. Dr. Oğuz Can TURGAY ZTO321 Toprak İyileştirme Yöntemleri Toprak Kimyasal Özellikleri

Detaylı

- Su hayatsal olaylar - Çözücü - Taşıyıcı - ph tamponlaması - Fotosentez - Mineral madde alınımı - YAĞIŞLAR

- Su hayatsal olaylar - Çözücü - Taşıyıcı - ph tamponlaması - Fotosentez - Mineral madde alınımı - YAĞIŞLAR OTEKOLOJİ SU - Su hayatsal olaylar - Çözücü - Taşıyıcı - ph tamponlaması - Fotosentez - Mineral madde alınımı - YAĞIŞLAR ÇİĞ VE KIRAĞI - Toprak yüzeyinin sıcaklığını kaybetmesi - Suyun yoğunlaşması - Çiy

Detaylı

7. Bölüm: MİNERAL TOPRAKLARIN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ

7. Bölüm: MİNERAL TOPRAKLARIN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ 7. Bölüm: MİNERAL TOPRAKLARIN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ Verimli bir toprakta, Suyun toprağa girişi kolay olmalı ve toprakta bitkiye yeterli su tutulmalıdır. Toprak her zaman iyi havalanmalıdır. Bu havalanma,

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMI 24 STOMA VE TERLEME (TRANSPİRASYON)

12. SINIF KONU ANLATIMI 24 STOMA VE TERLEME (TRANSPİRASYON) 12. SINIF KONU ANLATIMI 24 STOMA VE TERLEME (TRANSPİRASYON) STOMA Genellikle yaprakta bulunan bitkide gaz alışverişini sağlayan küçük gözeneklerdir. Bitkinin yaşadığı iklim koşuluna bağlı olarak konumu

Detaylı

TOPRAK ANA MADDESİ Top T rak Bilgisi Ders Bilgisi i Peyzaj Mimarlığı aj Prof. Dr Prof.. Dr Günay Erpul kar.edu.

TOPRAK ANA MADDESİ Top T rak Bilgisi Ders Bilgisi i Peyzaj Mimarlığı aj Prof. Dr Prof.. Dr Günay Erpul kar.edu. TOPRAK ANA MADDESİ Toprak Bilgisi Dersi 2011 2012 Peyzaj Mimarlığı Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Toprak Ana Maddesi Topraklar, arz kabuğunu oluşturan kayalar, mineraller ve organik maddelerin

Detaylı

TARIM SİSTEMLERİ 3. Nemli Tarım

TARIM SİSTEMLERİ 3. Nemli Tarım NEMLİ TARIM TARIM SİSTEMLERİ 3 Nemli Tarım Nemli Tarım Yağan yağışlarla gelen su, evaporasyon ve transpirasyonla harcanan sudan fazla olur ise böyle yerlere nemli bölgeler denir. Bu bölgelerde uygulanan

Detaylı

KAPLAN86 CEVİZİ. Kaplan 86 Cevizi

KAPLAN86 CEVİZİ. Kaplan 86 Cevizi Kaplan 86 Cevizi Dik, yayvan bir taç gelişmesi gösterir. 5 yaşındaki bir ağacın ortalama verimi 4-5 kg'dır. Meyve salkımı 2-3'lü olur. Meyveler elips şeklinde olup, kabuktan kolay ayrılır. Taze ceviz olarak

Detaylı

Transpirasyonun fiziksel yönü evaporasyona benzer ve aşağıdaki şekilde gerçekleşmektedir:

Transpirasyonun fiziksel yönü evaporasyona benzer ve aşağıdaki şekilde gerçekleşmektedir: Transpirasyon Transpirasyon Bitkilerin çeşitli dokularından atmosfere buhar halinde su verilmesi olayına transpirasyon denmektedir. Hava, nemli ve kurak oluşuna göre değişen belli bir su buharı emme gücüne

Detaylı

12. BÖLÜM: TOPRAK EROZYONU ve KORUNMA

12. BÖLÜM: TOPRAK EROZYONU ve KORUNMA 12. BÖLÜM: TOPRAK EROZYONU ve KORUNMA TOPRAK EROZYONU Toprakların bulunduğu yada oluştuğu yerden çeşitli doğa kuvvetlerinin (rüzgar, su, buz, yerçekimi) etkisi ile taşınmasıdır. Doğal koşullarda oluşan

Detaylı

BİTKİ TANIMA I. P E P 1 0 1 _ H 0 4 C h a m a e c y p a r i s l a w s o n i a n a ( L a v z o n Ya l a n c ı S e r v i s i ) Yrd. Doç. Dr.

BİTKİ TANIMA I. P E P 1 0 1 _ H 0 4 C h a m a e c y p a r i s l a w s o n i a n a ( L a v z o n Ya l a n c ı S e r v i s i ) Yrd. Doç. Dr. 1 BİTKİ TANIMA I Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR P E P 1 0 1 _ H 0 4 C h a m a e c y p a r i s l a w s o n i a n a ( L a v z o n Ya l a n c ı S e r v i s i ) C r y p t o m e r i a j a p o n i c a ( K a d i f

Detaylı

Derleyip Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Aysel ULUS

Derleyip Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Aysel ULUS Derleyip Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Aysel ULUS PEYZAJ EKOLOJİSİNDE TEMEL PRENSİPLER Peyzaj ekolojisinde 7 önemli ana prensipten söz edilebilir. Bunlardan ilk ikisi peyzajın strüktürüne odaklanmaktadır.

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMI 23 BİTKİLERDE BESLENME BİTKİLERDE TAŞIMA

12. SINIF KONU ANLATIMI 23 BİTKİLERDE BESLENME BİTKİLERDE TAŞIMA 12. SINIF KONU ANLATIMI 23 BİTKİLERDE BESLENME BİTKİLERDE TAŞIMA BİTKİLERDE BESLENME Bitkiler inorganik ve organik maddelere ihtiyaç duyarlar. İnorganik maddeleri hazır almalarına rağmen organik maddeleri

Detaylı

ORMAN KORUMA ABİYOTİK (CANSIZ) ZARARLILAR

ORMAN KORUMA ABİYOTİK (CANSIZ) ZARARLILAR ORMAN KORUMA ABİYOTİK (CANSIZ) ZARARLILAR Prof. Dr. Ertuğrul BİLGİLİ Aralık 2014 Biyotik (Canlı) Zararlılar Abiyotik (Cansız) Zararlılar İnsan Hayvan Bitki Ekolojik Kumul Yangın İklim Toprak Rüzgar Fırtına

Detaylı

Porsuk. Şube : Gymospermae Sınıf : Coniferae Takım : Taxoideae Familya : Taxaceae Cins : Taxus L. Tür : Taxus baccata L.

Porsuk. Şube : Gymospermae Sınıf : Coniferae Takım : Taxoideae Familya : Taxaceae Cins : Taxus L. Tür : Taxus baccata L. Porsuk Şube : Gymospermae Sınıf : Coniferae Takım : Taxoideae Familya : Taxaceae Cins : Taxus L. Tür : Taxus baccata L. Genel olarak 15-20 m boylanır. 2-2.5 m çap yapabilir. Yenice - Karakaya (Karabük)

Detaylı

Endüstriyel Ağaçlandırma Alanlarının Seçimi. Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1

Endüstriyel Ağaçlandırma Alanlarının Seçimi. Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1 Endüstriyel Ağaçlandırma Alanlarının Seçimi Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1 Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 2 Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 3 Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 4 Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 5 Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER

Detaylı

DOĞU KARADENĠZ BÖLGESĠNDE HEYELAN

DOĞU KARADENĠZ BÖLGESĠNDE HEYELAN DOĞU KARADENĠZ BÖLGESĠNDE HEYELAN Heyelan ya da toprak kayması, zemini kaya veya yapay dolgu malzemesinden oluşan bir yamacın yerçekimi, eğim, su ve benzeri diğer kuvvetlerin etkisiyle aşağı ve dışa doğru

Detaylı

ANAKAYALARIN TOPRAK VERME ÖZELLĠKLERĠ ve AĞAÇLANDIRMA AÇISINDAN YORUMLANMASI. AGM Etüt ve Proje ġube Müdürlüğü

ANAKAYALARIN TOPRAK VERME ÖZELLĠKLERĠ ve AĞAÇLANDIRMA AÇISINDAN YORUMLANMASI. AGM Etüt ve Proje ġube Müdürlüğü ANAKAYALARIN TOPRAK VERME ÖZELLĠKLERĠ ve AĞAÇLANDIRMA AÇISINDAN YORUMLANMASI AGM Etüt ve Proje ġube Müdürlüğü Anakayalar oluşum şekline göre 3 gurupta toplanır. 1 Püskürük (Volkanik) Anakayalar 2 Tortul

Detaylı

Ekosistem Ekolojisi Yapısı

Ekosistem Ekolojisi Yapısı Ekosistem Ekolojisi, Ekosistemin Yapısı Ekosistem Ekolojisi Yapısı A. Ekoloji Bilimi ve Önemi Ekoloji canlıların birbirleriyle ve çevreleriyle olan etkileşimlerini inceleyen bilim dalıdır. Günümüzde teknolojinin

Detaylı

Sulama Ot Mücadelesi ve Çapalama Gübreleme ve Toprak Islahı Seyreltme Gölgeleme veya Siperleme Budama Yerinde Kök Kesimi

Sulama Ot Mücadelesi ve Çapalama Gübreleme ve Toprak Islahı Seyreltme Gölgeleme veya Siperleme Budama Yerinde Kök Kesimi FİDAN ÜRETİMİNDE BAKIM ÇALIŞMALARI Sulama Ot Mücadelesi ve Çapalama Gübreleme ve Toprak Islahı Seyreltme Gölgeleme veya Siperleme Budama Yerinde Kök Kesimi SULAMA Sulamada kullanılan suyun miktarı; toprağın

Detaylı

YAGIŞ-AKIŞ SÜREÇLERİ

YAGIŞ-AKIŞ SÜREÇLERİ YAGIŞ-AKIŞ SÜREÇLERİ HİDROLOJİK DÖNGÜ (Su Döngüsü) Yer kürenin atmosfer, kara ve su olmak üzere üç ayrı bölümünde su, gaz durumdan sıvı veya katı duruma ya da katı veya sıvı durumdan gaz durumuna dönüşerek

Detaylı

HİDROLOJİK DÖNGÜ (Su Döngüsü)

HİDROLOJİK DÖNGÜ (Su Döngüsü) HAVZA SÜREÇLERİ HİDROLOJİK DÖNGÜ (Su Döngüsü) Yer kürenin atmosfer, kara ve su olmak üzere üç ayrı bölümünde su, gaz durumdan sıvı veya katı duruma ya da katı veya sıvı durumdan gaz durumuna dönüşerek

Detaylı

8. BÖLÜM: MİNERAL TOPRAKLARDAKİ BİTKİ BESİN MADDELERİ

8. BÖLÜM: MİNERAL TOPRAKLARDAKİ BİTKİ BESİN MADDELERİ 8. BÖLÜM: MİNERAL TOPRAKLARDAKİ BİTKİ BESİN MADDELERİ BİTKİ GELİŞMESİNİ KONTROL EDEN ETMENLER IŞIK TOPRAK (durak yeri) ISI HAVA SU BİTKİ BESİN MADDELERİ BİTKİLER İÇİN MUTLAK GEREKLİ ELEMENTLER MUTLAK GEREKLİ

Detaylı

Ekoloji, ekosistemler ile Türkiye deki bitki örtüsü bölgeleri (fitocoğrafik bölgeler)

Ekoloji, ekosistemler ile Türkiye deki bitki örtüsü bölgeleri (fitocoğrafik bölgeler) Ekoloji, ekosistemler ile Türkiye deki bitki örtüsü bölgeleri (fitocoğrafik bölgeler) Başak Avcıoğlu Çokçalışkan Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği Biraz ekolojik bilgi Tanımlar İlişkiler

Detaylı

İNCİRİN TOPRAK İSTEKLERİ VE GÜBRELENMESİ. Yrd. Doç. Dr. Mehmet ZENGİN

İNCİRİN TOPRAK İSTEKLERİ VE GÜBRELENMESİ. Yrd. Doç. Dr. Mehmet ZENGİN İNCİRİN TOPRAK İSTEKLERİ VE GÜBRELENMESİ Yrd. Doç. Dr. Mehmet ZENGİN İncirin iklim İstekleri İncir bir yarı tropik iklim meyvesidir. Dünyanın ılıman iklime sahip bir çok yerinde yetişebilmektedir. İncir

Detaylı

Başlıca Toprak Tipleri ve Özellikleri

Başlıca Toprak Tipleri ve Özellikleri Başlıca Toprak Tipleri ve Özellikleri Toprak, üzerinde tüm canlıların barınıp yaşadığı, insan ve hayvan beslenmesi için gerekli ürünlerin yetiştiği yaşayan canlı bir varlıktır ve yaşamın kaynağıdır. Toprak,

Detaylı

MİNERAL TOPRAKLARIN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ

MİNERAL TOPRAKLARIN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ MİNERAL TOPRAKLARIN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ Toprak Bilgisi Dersi Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Toprak Fiziği Toprakların fiziksel özellikleri, toprak boşluk oranını, havalanması, su tutma özellikleri

Detaylı

1. Giriş. 2. Toprak kompozisyonu. Bölüm 1 - Topraklar ve Toprak Verimliliği. Modül 2 Toprak ve Besin Döngüsü

1. Giriş. 2. Toprak kompozisyonu. Bölüm 1 - Topraklar ve Toprak Verimliliği.  Modül 2 Toprak ve Besin Döngüsü Modül 2 Toprak ve Besin Döngüsü Bölüm 1 - Topraklar ve Toprak Verimliliği www.econewfarmers.eu 1. Giriş Tanıtım modülünden hatırlayacağınız gibi organik tarım en az sentetik girdi ile bitki yetiştirmek

Detaylı

TOPRAKLARA KARAKTER KAZANDIRAN ETMENLER

TOPRAKLARA KARAKTER KAZANDIRAN ETMENLER TOPRAKLARA KARAKTER KAZANDIRAN ETMENLER Toprak Bilgisi Dersi Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr 5 Etmen Ana materyalin ufalanıp ayrışması ve belli oranlarda organik madde ile karışması sonucu oluşan

Detaylı

Solunum. Solunum ve odunsu bitkilerin büyümesi arasında yüksek bir korelasyon bulunmaktadır (Kozlowski ve Pallardy, 1997).

Solunum. Solunum ve odunsu bitkilerin büyümesi arasında yüksek bir korelasyon bulunmaktadır (Kozlowski ve Pallardy, 1997). SOLUNUM Solunum Solunum, canlı hücrelerdeki organik maddelerin oksidasyonuyla, enerjinin açığa çıkarılması olayı olarak tanımlanır. Açığa çıkan enerji, kimyasal enerji (ATP) olarak depolanır. Solunum ürünleri,

Detaylı

Çayın Bitkisel Özellikleri

Çayın Bitkisel Özellikleri Çayın Bitkisel Özellikleri Bir asırlık bir ömre sahip bulunan çay bitkisi doğada büyümeye bırakıldığında zaman bir ağaç görünümünü alır. Görünüş itibarı ile dağınık bir görünüm arz eden bitki yapısı tek

Detaylı

İşletme Amaçları ve Koruma Hedefleri Ormancılığın ve orman işletmesinin en önemli görevi, toplumun orman ürün ve hizmetlerine olan ihtiyacını karşılamak olduğundan, işletmenin amaç veya hedeflerini saptaya

Detaylı

BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM)

BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM) BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM) Toprak Bilgisi Dersi Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Işık Enerjisinin Kimyasal Enerjiye Dönüştürülmesi Fotosentez, karbon (C), oksijen (O) ve hidrojen (H) atomlarını

Detaylı

İşletme Amaçları ve Koruma Hedefleri Ormancılığın ve orman işletmesinin en önemli görevi, toplumun orman ürün ve hizmetlerine olan ihtiyacını karşılamak olduğundan, işletmenin amaç veya hedeflerini saptaya

Detaylı

1 PÜSKÜRÜK ( MAGMATİK = KATILAŞIM ) KAYAÇLAR :

1 PÜSKÜRÜK ( MAGMATİK = KATILAŞIM ) KAYAÇLAR : Kayaçlar Nelerdir Kayaçlar su, gaz ve organik varlıkların dışında yerkabuğunu meydana getiren unsurlardır. Yol yarmaları, maden ocakları ve taş ocakları gibi yerlerle, toprak veya enkaz örtüsünden yoksun

Detaylı

11. BÖLÜM: TOPRAK SUYU

11. BÖLÜM: TOPRAK SUYU 11. BÖLÜM: TOPRAK SUYU Bitki gelişimi için gerekli olan besin maddelerinin açığa çıkmasını sağlar Besin maddelerini bitki köküne taşır Bitki hücrelerinin temel yapı maddesidir Fotosentez için gereklidir

Detaylı

ORMAN YANGIN DAVRANIŞINA GİRİŞ

ORMAN YANGIN DAVRANIŞINA GİRİŞ Orman Koruma Dersi ORMAN YANGIN DAVRANIŞINA GİRİŞ Prof. Dr. Ertuğrul BİLGİLİ Ekim 2014 1.2. Orman Yangını Tanımı Orman yangını, çevresi açık olması nedeniyle serbest yayılma eğiliminde olan ve ormandaki

Detaylı

A. TOHUMLU BİTKİLERİN TEMEL KISIMLARI

A. TOHUMLU BİTKİLERİN TEMEL KISIMLARI Bitkilerin Yapısı Biyoloji Ders Notları A. TOHUMLU BİTKİLERİN TEMEL KISIMLARI Karasal bitkiler iki organ sistemine sahiptir. Toprakların su ve mineral alınmasını sağlayan toprak altı kök sistemi ve gövde,

Detaylı

Stres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi

Stres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi Stres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi Stres nedir? Olumsuz koşullara karşı canlıların vermiş oldukları tepkiye stres denir. Olumsuz çevre koşulları bitkilerde strese neden olur. «Biyolojik Stres»: Yetişme

Detaylı

9. SINIF KONU ANLATIMI 46 CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-8 BİTKİLER ALEMİ

9. SINIF KONU ANLATIMI 46 CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-8 BİTKİLER ALEMİ 9. SINIF KONU ANLATIMI 46 CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-8 ALEMİ ALEMİ Çok hücreli ökaryot canlılardır. Koloroplast içerirler ve fotosentez ile inorganik maddeleri organik madde haline getirerek beslenirler.

Detaylı

Büyüklüklerine Göre Zemin Malzemeleri

Büyüklüklerine Göre Zemin Malzemeleri SIZMA Sızma (infiltrasyon) yerçekimi ve kapiler kuvvetlerin etkisiyle olur. Sızan su önce zemin nemini arttırır ve yüzeyaltı akışını oluşturur. Geriye kalan (yüzeyaltı akışına katılmayan) su ise perkolasyon

Detaylı

SU VE HÜCRE İLİŞKİSİ

SU VE HÜCRE İLİŞKİSİ SU VE HÜCRE İLİŞKİSİ Oluşturacağı her 1 g organik madde için bitkinin 500 g kadar suyu kökleriyle alması ve tepe (uç) noktasına kadar taşıyarak atmosfere aktarması gerekir. Normal su düzeyinde hayvan hücrelerinin

Detaylı

organik gübre

organik gübre www.multiponi.com MultiPoni gübre, standart kimyasal gübrelere kıyasla bitki beslemesini, tabiatın yöntemleriyle gerçekleştirir ve toprak yapısını zenginleştirerek dengeler. Mikroorganizmalar, MultiPoni

Detaylı

ORMANCILIĞIMIZ (TOHUM-FİDAN-AĞAÇLANDIRMA)

ORMANCILIĞIMIZ (TOHUM-FİDAN-AĞAÇLANDIRMA) ORMANCILIĞIMIZ (TOHUM-FİDAN-AĞAÇLANDIRMA) Prof. Dr. İbrahim TURNA Orman Nedir? Orman, sadece ağaç ve ağaççık toplulukları değildir. Orman canlı ve büyük bir sistemdir. Bu sistem; ağaçlar, çalılar, otlar,

Detaylı

Bilim adamları canlıları hayvanlar, bitkiler, mantarlar ve mikroskobik canlılar olarak dört bölümde sınıflandırmışlar.

Bilim adamları canlıları hayvanlar, bitkiler, mantarlar ve mikroskobik canlılar olarak dört bölümde sınıflandırmışlar. 1- Canlının tanımını yapınız. Organizmaya sahip varlıklara canlı denir. 2-Bilim adamları canlıları niçin sınıflandırmıştır? Canlıların çeşitliliği, incelenmesini zorlaştırır. Bu sebeple bilim adamları

Detaylı

YETİŞME ORTAMI ÖZELLİKLERİ

YETİŞME ORTAMI ÖZELLİKLERİ YETİŞME ORTAMI ÖZELLİKLERİ Orman ekolojisi;orman ile ormanın yaşama ve gelişmesini sağlayan tüm faktörlerin oluşturduğu sistemi inceleyen ve bu sistemdeki karşılıklı etki ve ilişkileri araştıran bir bilim

Detaylı

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü HİDROLOJİ Buharlaşma Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü BUHARLAŞMA Suyun sıvı halden gaz haline (su buharı) geçmesine buharlaşma (evaporasyon) denilmektedir. Atmosferden

Detaylı

Fonksiyonlara göre dağılım

Fonksiyonlara göre dağılım Fonksiyonlara göre dağılım (2004 OBM çalışmalarına göre) 2008 yılında; 1,451,047 ha alan KORUYUCU özelliği ile korumaya 0,613,626 ha alan su havzalarını korumaya 1,832,770 ha alan toprak korumaya Biyoçeşitlilik

Detaylı

ÇİLEK YETİŞTİRİCİLİĞİNDE GÜBRELEME

ÇİLEK YETİŞTİRİCİLİĞİNDE GÜBRELEME ÇİLEK YETİŞTİRİCİLİĞİNDE GÜBRELEME Ülkemizin birçok bölgesinde yetiştiriciliği yapılan çilek bitkisi üzümsü meyveler grubunda olup meyvesi en kısa sürede olgunlaşmaktadır. İnsan beslenmesi ve sağlığı bakımından

Detaylı

BİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 26 ŞUBAT 2014

BİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 26 ŞUBAT 2014 BİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM DOÇ. DR. YASEMEN SAY ÖZER 26 ŞUBAT 2014 1 19.02.2014 TANIŞMA, DERSLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER, DERSTEN BEKLENTİLER 2 26.02.2014 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 3 05.03.2014 DOĞAL

Detaylı

EKİM YOLUYLA AĞAÇLANDIRMA. Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1

EKİM YOLUYLA AĞAÇLANDIRMA. Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1 EKİM YOLUYLA AĞAÇLANDIRMA Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1 Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 2 Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 3 Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 4 Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 5 **Tohum ekimi büyük, verimsiz ve fiziksel

Detaylı

9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU

9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU 9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU Canlıların yapısına katılan maddeler çeşitli özellikler nedeni ile temel olarak iki grupta incelenir. Canlının Temel Bileşenleri

Detaylı

Toprakta bazı oluşum olayları Toprakların sınıflandırılması

Toprakta bazı oluşum olayları Toprakların sınıflandırılması Toprakta bazı oluşum olayları Toprakların sınıflandırılması Yıkanma ve Podsolleşme Toprak gelişiminde toprak suyunun düşey yönde hareketi sonucunda üst topraktaki ayrışma ürünleri olan katyon ve anyonların

Detaylı

ADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU

ADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU ADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU Canlıların yapısına katılan maddeler çeşitli özellikler nedeni ile temel olarak iki grupta incelenir. Canlının Temel Bileşenleri

Detaylı

ARIKÖY TOPLU YAPI YÖNETİMİ BİTKİLER NE İSTER

ARIKÖY TOPLU YAPI YÖNETİMİ BİTKİLER NE İSTER ARIKÖY TOPLU YAPI YÖNETİMİ BİTKİLER NE İSTER Hazırlayan ZİRAAT MÜHENDİSİ:Murad Ali DEMİR İSTANBUL 2009 N (DAL) (AZOT) Bitkilerin en fazla ihtiyaç duyduğu besin maddelerinden biri olan azot vejetatif gelişmeyi

Detaylı

8. Meşceredeki yapısal değişim Meşcere geliştikçe onu oluşturan ağaçların büyümesi, gelişmesi, türlerin varlığı, bulunma oranı vb özellikler de

8. Meşceredeki yapısal değişim Meşcere geliştikçe onu oluşturan ağaçların büyümesi, gelişmesi, türlerin varlığı, bulunma oranı vb özellikler de 8. Meşceredeki yapısal değişim Meşcere geliştikçe onu oluşturan ağaçların büyümesi, gelişmesi, türlerin varlığı, bulunma oranı vb özellikler de değişir. Saf meşcerelerde değişim, her bir bireyin hayatta

Detaylı

ORGANOMİNERAL GÜBRELERİ. Şubat 2014

ORGANOMİNERAL GÜBRELERİ. Şubat 2014 ORGANOMİNERAL GÜBRELERİ Şubat 2014 1 Hexaferm organomineral gübreleri nedir? Hexaferm organomineral gübreleri, organomineral gübre olarak anılan yeni cins bir gübredir. Organomineral gübrelerin özelliği;

Detaylı

4. Hafta Bahçe bitkilerinin ekolojik istekleri: İklim ve toprak faktörleri, yer ve yöney

4. Hafta Bahçe bitkilerinin ekolojik istekleri: İklim ve toprak faktörleri, yer ve yöney 4. Hafta Bahçe bitkilerinin ekolojik istekleri: İklim ve toprak faktörleri, yer ve yöney BAHÇE BİTKİLERİNİN EKOLOJİK İSTEKLERİ Bitkide büyüme ve gelişme, bitkisel üretimde çeşitlilik Bitkinin genetik yapısı

Detaylı

ORMAN AMENAJMANI ( BAHAR YARIYILI)

ORMAN AMENAJMANI ( BAHAR YARIYILI) ORMAN AMENAJMANI (2016-2017 BAHAR YARIYILI) YETİŞME ORTAMI ENVANTERİ Yetişme Ortamı? Orman toplumu ve onunla birlikte yaşayan diğer canlıların yetişmesini, gelişmesini sağlayan ve onları sürekli etkisi

Detaylı

ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ

ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ Ekosistem, birbiriyle ilişkili canlı ve cansız unsurlardan oluşur. Ekosistem, bu unsurlar arasındaki madde ve enerji dolaşımı ile kendini besler ve yeniler. Madde döngüsü

Detaylı

Bitkilerin Adaptasyonu

Bitkilerin Adaptasyonu Bitkilerin Adaptasyonu 1 Bitkiler oldukça ekstrem ekolojik koşullarda hayatta kalabilirler. Bitkilerin bu türden ekstrem koşullarda hayatta kalabilmesi için adaptasyona ihtiyacı vardır. Shelford s Tolerans

Detaylı

6. SINIF FEN VE TEKNOLOJĐ DERSĐ 8. ÜNĐTE: YER KABUĞU NELERDEN OLUŞUR?

6. SINIF FEN VE TEKNOLOJĐ DERSĐ 8. ÜNĐTE: YER KABUĞU NELERDEN OLUŞUR? 6. SINIF FEN VE TEKNOLOJĐ DERSĐ 8. ÜNĐTE: YER KABUĞU NELERDEN OLUŞUR? KONU: TOPRAK VE TOPRAK EROZYONU ÇALIŞMA YAPRAĞI KONU ANLATIMI DERS: ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ MATERYALLERĐ GELĐŞTĐRME PROF. DR. ĐNCĐ MORGĐL

Detaylı

Hidroloji: u Üretim/Koruma Fonksiyonu

Hidroloji: u Üretim/Koruma Fonksiyonu Hidroloji: u Üretim/Koruma Fonksiyonu Ormanların yağışlardan yararlanmayı artırma, su ekonomisini düzenleme ve sürekliliğini sağlama, su taşkınlarını önleme, dere, nehir, bent, baraj, su kanalı ve benzeri

Detaylı

SEDİMANTER KAYAÇLAR (1) Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I

SEDİMANTER KAYAÇLAR (1) Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I SEDİMANTER KAYAÇLAR (1) Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I KAYAÇ ÇEŞİTLERİ VE OLUŞUMLARI soğuma ergime Mağmatik Kayaç Aşınma ve erosyon ergime Sıcaklık ve basınç sediment

Detaylı

Picea (Ladin) Picea abies (Avrupa Ladini) Picea orientalis (Doğu Ladini) Picea glauca (Ak Ladin) Picea pungens (Mavi Ladin)

Picea (Ladin) Picea abies (Avrupa Ladini) Picea orientalis (Doğu Ladini) Picea glauca (Ak Ladin) Picea pungens (Mavi Ladin) Picea (Ladin) 1 Picea abies (Avrupa Ladini) Picea orientalis (Doğu Ladini) Picea glauca (Ak Ladin) Picea pungens (Mavi Ladin) Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR SAÜ PMYO 19.12.2012 Picea (Ladin) 2 Picea (Ladin)

Detaylı

Çevre Biyolojisi

Çevre Biyolojisi Çevre Biyolojisi 115-02 Bölüm 03-02 Temel Ekolojik Kavramlar ve Süreçler Çağatay Tavşanoğlu 2017-2018 Güz Biyojeokimyasal döngüler ve madde geri kazanımı Ekosistem boyunca enerji akışı tek yönlü bir süreçtir

Detaylı

MAGNEZYUM. Biotit, serpantin, hornblend ve olivin gibi ferro-mg mineralleri kolay ayrıştıklarından

MAGNEZYUM. Biotit, serpantin, hornblend ve olivin gibi ferro-mg mineralleri kolay ayrıştıklarından Toprakta Magnezyum MAGNEZYUM Biotit, serpantin, hornblend ve olivin gibi ferro-mg mineralleri kolay ayrıştıklarından killi topraklarda fazla (% 0.5) kumlu topraklarda az (% 0.05) bulunur Klorit, vermikulit,

Detaylı

FİDANCILIK TEKNİĞİ DERS 2: FİDANLIK İŞLETMELERİ İÇİN YER SEÇİMİ

FİDANCILIK TEKNİĞİ DERS 2: FİDANLIK İŞLETMELERİ İÇİN YER SEÇİMİ FİDANCILIK TEKNİĞİ DERS 2: FİDANLIK İŞLETMELERİ İÇİN YER SEÇİMİ 2. AÇIK ALAN FİDANLIK İŞLETMELERİ İÇİN YER SEÇİMİ FİDANLIK İŞLETMELERİ İÇİN YER SEÇİMİ Genel ve özel mevki özellikleri İklim özellikleri

Detaylı

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU- Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi.

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU- Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi. Yavuz KAYMAKÇIOĞLU- Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi yvzkymkc@gmail.com 2 Atmosferi hangi coğrafya dalı inceler? Klimatoloji 4 Asal Gazlar 0,96% Oksijen 20,95% Azot 78,07% ASAL GAZLAR

Detaylı

ZEHİRSİZ DOĞA MANTARLARI. Yrd.Doç.Dr. Halil DEMİR

ZEHİRSİZ DOĞA MANTARLARI. Yrd.Doç.Dr. Halil DEMİR ZEHİRSİZ DOĞA MANTARLARI Yrd.Doç.Dr. Halil DEMİR TÜRKİYE NİN YENEN MANTARLARI Ülkemiz sahip olduğu flora ve iklim koşulları nedeniyle değişik ortamlarda yetişen doğa mantarları yönünden oldukça zengindir.

Detaylı

2. Bölüm: TOPRAK ANA MADDESİ

2. Bölüm: TOPRAK ANA MADDESİ 2. Bölüm: TOPRAK ANA MADDESİ Topraklar, yerküresinin en üst bölümünde bulunan kayalar, mineraller ve organik maddelerin çeşitli doğal faktörlerin etkileriyle parçalanması, ayrışması ve ayrışan bir kısım

Detaylı

SİLVİKÜLTÜRÜN TEMEL İLKELERİ. Doç. Dr. Zafer YÜCESAN

SİLVİKÜLTÜRÜN TEMEL İLKELERİ. Doç. Dr. Zafer YÜCESAN SİLVİKÜLTÜRÜN TEMEL İLKELERİ Doç. Dr. Zafer YÜCESAN TEMEL KAVRAMLAR Ağaç? Orman? Mekanik ve Organik görüş? Yaşam ortaklığı? Silvikültür? Amacı ve Esasları? Diğer bilimlerle ilişkileri? Yöresellik Kanunu?

Detaylı

TOPRAKLARIN KİMYASAL ÖZELLİKLERİ

TOPRAKLARIN KİMYASAL ÖZELLİKLERİ TOPRAKLARIN KİMYASAL ÖZELLİKLERİ Toprakların kimyasal özellikleri denince, genel olarak toprak reaksiyonu = toprak asitliği ve toprağın besin maddeleri bakımından karakteristikleri anlaşılmaktadır. İyon

Detaylı

GENUS: ABİES (GÖKNARLAR)

GENUS: ABİES (GÖKNARLAR) Bitki tanıma I 1 GENUS: ABİES (GÖKNARLAR) Yaklaşık 35-40 türü bulunur. Ülkemizde doğal olarak 4 türü yetişir. Herdem yeşildir. Dallar gövdeye çevrel dizilir. Kabuk gençlerde düzgün yaşlılarda çatlaklıdır.

Detaylı

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma Meteoroloji IX. Hafta: Buharlaşma Hidrolojik döngünün önemli bir unsurunu oluşturan buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde farklı şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik faktörlerin etkisiyle

Detaylı

Silvikült Temel Esasları

Silvikült Temel Esasları Silvikült ltürün Temel Esasları (Klasör - 5) Prof. Dr. Musa GENÇ Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü Silvikültür Anabilim Dalı 32260 Isparta musagenc@sdu.edu.tr http://kisisel.sdu.edu.tr/akademik/musagenc

Detaylı

Tohum Bahçeleri. Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER

Tohum Bahçeleri. Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER Tohum Bahçeleri Tohum bahçeleri irsel (genetik) bakımdan daha yüksek nitelikli tohum elde etmek üzere, bir anlamda damızlık olarak seçilen üstün ağaçlardan alınan aşı kalemleriyle aşılanan fidanlardan

Detaylı

Suyun Fizikokimyasal Özellikleri

Suyun Fizikokimyasal Özellikleri Suyun Fizikokimyasal Özellikleri Su bitkinin yaşamında yaşamsal bir rol oynar. Bitki tarafından yapılan her gram başına organik madde için kökler tarafından 500 gr su alınır. Bu su, bitkinin bir ucundan

Detaylı