ZONGULDAK HAVZASI KÖMÜR DAMARLARININ GAZ İÇERİĞİNE GÖRE SINIFLANDIRILMASI CLASSIFICATION OF COAL SEAMS BASED ON GAS CONTENT IN ZONGULDAK BASIN

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ZONGULDAK HAVZASI KÖMÜR DAMARLARININ GAZ İÇERİĞİNE GÖRE SINIFLANDIRILMASI CLASSIFICATION OF COAL SEAMS BASED ON GAS CONTENT IN ZONGULDAK BASIN"

Transkript

1 ZONGULDAK HAVZASI KÖMÜR DAMARLARININ GAZ İÇERİĞİNE GÖRE SINIFLANDIRILMASI CLASSIFICATION OF COAL SEAMS BASED ON GAS CONTENT IN ZONGULDAK BASIN S.C. Özer *, O. Esen, A. Fişne, G. Ökten İstanbul Teknik Üniversitesi, Maden Mühendisliği Bölümü, İstanbul Ö.A. Ergenekon Bülent Ecevit Üniversitesi, Maden Mühendiliği Bölümü, Zonguldak ÖZET Bu çalışmada Zonguldak Havzası kömür damarlarının gaz içeriklerine göre sınıflandırılması hedeflenmiştir. Bu amaçla, Türkiye Taşkömürü Kurumu na bağlı ocaklarda üretim ve hazırlık çalışmaları sürdürülen kömür damarlarından, toplam 57 adet yatay sondaj yapılarak kömür numuneleri alınmıştır. Farklı 11 damardan alınan toplam 349 numune üzerinde doğrudan yöntem ile gaz içeriği değerleri ölçülmüştür. Damarların orijinal bazda ortalama gaz içerikleri 0,50 m 3 /t ile 14,66 m 3 /t arasında değişmektedir. En düşük değer (0,50 m 3 /t) Çay, en büyük değer (14,66 m 3 /t) ile Hacımemiş damarlarında belirlenmiştir. En fazla üretim yapılan Acılık, Çay ve Sulu damarlarında kömürlerin orijinal bazda gaz içeriği sırasıyla 0,92-11,55 m 3 /t, 0,50-8,74 m 3 /t ve 0,73-10,49 m 3 /t arasında değişmektedir. Kömür damarları, ölçülen gaz içeriği değerleri ile bulundukları Müessese ve derinlikleri de dikkate alınarak sınıflandırılmıştır. Armutçuk, Karadon, Kozlu ve Üzülmez Müesseselerinde numune alınan kömür damarları orta gazlı ve çok gazlı olarak sınıflandırılmıştır. Sadece Kurul damarı Kozlu Müessesesi için az gazlı sınıfa girmektedir. ABSTRACT The aim of this study is to classify the coal seams of Zonguldak Basin in terms of gas content. A total of 57 horizontal drilling were drilled to determine the gas content of coal seams by direct method in the mines of Turkish Hardcoal Enterprise. From these horizontal drillings, a total of 349 samples were taken in 11 different coal seams, and gas content values were measured. The average gas content of the coal seams varies between 0,50 m 3 /t and 14,66 m 3 /t. These values were obtained from Çay and Hacımemiş seams respectively. The highest production levels are gained mostly from Acılık, Çay and Sulu seams. Gas content of these coal seams at original basis varies between 0,92-11,55 m 3 /t, 0,50-8,74 m 3 /t and 0,73-10,49 m 3 /t respectively. Coal seams are classified with gas contents and depth. Coal seams of Armutçuk, Karadon, Kozlu and Üzülmez Collieries are classified as moderately gassy and highly gassy. Kurul seam is the only seam that determined as mildly gassy for Kozlu Colliery. * canozer@itu.edu.tr 1

2 1. GİRİŞ Kömür madenlerinde metan gazının varlığı, madencilik tarihi boyunca önemli can ve mal kayıplarına yol açan patlama, yangın ve boğulma gibi iş kazalarına neden olmuştur. Konu ile ilgili yeni yöntemler, ekipmanlar ve standartlar geliştirilmesine, havalandırma planlaması ve ocak havasının daha etkin biçimde izlenmesi konularındaki gelişmelere karşın, yeraltı kömür madenciliğinde metan gazı kaynaklı kazalar hâlâ yaşanabilmektedir. Yüzeye yakın kömür damarlarının tükenmesi sonucu üretimin daha derinlere inmesi ve üretimde mekanizasyonun artması da bu konuda etkili olmaktadır (Ediz ve Durucan, 1998). Ülkemizde de metan gazı kaynaklı sorunlar yeraltı kömür madenciliğindeki iş kazaları arasında önemli yer tutmaktadır. Kömür damarı içindeki gazın büyük bölümü bir denge basıncında kömür damarları ile çevre tabakaları içinde serbest ve gözeneklerin yüzeyine soğurulmuş durumda bulunmaktadır. Üretim çalışmaları ile bozulan basınç dengesinden dolayı kömürün gözenek ve çatlaklarında biriken metan gazı ocak ortamına çeşitli şekillerde yayılarak patlama, yangın ve boğulma gibi birçok tehlikeyi de beraberinde getirmektedir. Ayrıca bazı yeraltı ocaklarında, kömür damarı içinde basınç altında depolanan metan gazı aniden arının dayanımını aşarak onu parçalamakta ve büyük hacimlerde metan emisyonlarına sebep olmaktadır (Ökten, 1983). Ani gaz ve kömür püskürmesi olarak tanımlanan bu olaylar yeraltı ocaklarında işletme güvenliğinin en önemli sorunları arasında yer almaktadır. Zonguldak Havzası ülkemizde prodüktif taşkömürü rezervlerinin bulunduğu başlıca bölgedir. Üretim çalışmalarını zorlaştıran çeşitli engellerin (karmaşık jeolojik yapı, üretim derinliği artışı vb.) bir arada bulunduğu Havza da en önemli sorunlardan birisi de kömür damarlarının fazla miktarda metan gazı içermesidir. Üretim ve hazırlık çalışmaları sırasında farklı şekillerde ocak havasına karışan bu gaz, çok sayıda madencinin ölümüne, üretimin aksaması ve/veya durmasına, makine ve teçhizatın zarar görmesine neden olmaktadır. Yukarıda belirtilen metan gazı kaynaklı sorunlara çözüm getirmek, ortaya çıkabilecek olan kayıpları en alt düzeye indirebilmek (metan denetimi) ancak birbirini tamamlayan iki farklı uygulama ile mümkün olmaktadır. Bunlar, ocakta etkin bir havalandırmanın sağlanması ve kömür damarlarından metan gazının drenajıdır. Her iki uygulamanın da sağlıklı bir şekilde planlanması ve yürütülmesi için ocakta veya panolarda yayılacak metan miktarının belirlenmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, söz konusu hedefe yönelik verilerin elde edilmesi olup, öncelikle havzada üretim faaliyetlerinin büyük bir bölümünü gerçekleştiren Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra, Armutçuk, Karadon, Kozlu ve Üzülmez Müesseselerine bağlı yeraltı maden ocaklarında üretim ve hazırlık çalışmalarının sürdürüldüğü kömür damarlarının gaz içeriklerinin doğrudan yöntemle belirlenmesidir. 2. HAVZA İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER Akdeniz (Antalya Akseki Kemer ) ve Güneydoğu (Diyarbakır Hazro ) bölgelerinde bulunan çok az miktardaki rezervler hariç tutulursa, Zonguldak Kömür Havzası ülkemizdeki taşkömürü varlığının bulunduğu başlıca bölgedir. Havzada üretilen taşkömürü koklaşabilir ve koklaşmaz olmak üzere iki ayrı kalitededir. Doğrudan metalurjik kok üretimine uygun olan rezervler Kozlu, Üzülmez ve Karadon Müesseselerinin çalışma alanlarında bulunmakta olup, Armutçuk işletmesinde üretilen kömür yarı koklaşabilir özelliğe, Amasra kömürleri ise kısmen koklaşabilir özelliğe sahiptir (Öztürk, 2014). 2

3 Havzada kömürlü birimler Üst Karboniferin Namuriyen katına ait Alacaağzı formasyonu ile başlamakta, Alt Vestfaliyen A yaşlı Kılıç formasyonu, Üst Vestfaliyen A ya ait Kozlu formasyonu ve Vestfaliyen B-C-D yaşlı Karadon formasyonu ile tamamlanmaktadır. Şekil 1 de Zonguldak Kömür Havzası nın stratgrafik kesiti verilmiştir. Şekil 1. Zonguldak Kömür Havzası stratigrafik kesiti. Havzada bu formasyonlar içinde 46 adet değişik yapı ve özellikte kömür damarı mevcut olup, halen bunlardan ekonomik olarak işletilebilen 18 damarda üretim faaliyetleri sürdürülmektedir. Üretim ağırlıklı olarak Kozlu formasyonu içerisindeki verimli damarlarda yapılmaktadır. Havzanın m derinliğe kadar hesaplanmış jeolojik rezervi yaklaşık 1,354 milyar ton olup, bunun % 42 si görünür rezerv olarak kabul edilmektedir. Kömür damarlarının eğimleri 0 90 arasında ve damar kalınlıkları 0,8 3,5 m arasında değişmektedir. Armutçuk Müessesesi Büyük damarda kalınlık 25 m ye kadar çıkmaktadır. Damar eğimlerinin dik ve dike yakın olması ocakların hızla derinleşmesine neden olmuştur. Ortalama üretim derinliği her yıl yaklaşık 12 m artmaktadır. Karadon ve Kozlu ocaklarında sırasıyla -540 ve -630 m derinlikte üretim ve hazırlık çalışmaları sürdürülmekte olup m ye derinleştirilen kuyularla derin kömür madenciliğine hazırlık yapılmaktadır. Havzada üretim yapılan müesseseler ile 3

4 ilgili bilgiler (rezerv, üretim, işçi sayısı, üretim derinliği vb.) Tablo 1 de özet olarak verilmiştir. Tablo 1. Havzada üretim yapılan müesseseler ile ilgili bilgiler. Müessese Rezerv (10 6 ton) Üretim (10 3 ton/yıl) 4 İşçi Sayısı Ortalama Üretim Derinliği (m) Amasra Armutçuk Karadon Kozlu Üzülmez Toplam Havzada 0 45 meyilli damarlarda ilerletimli-göçertmeli uzun ayak, yangına eğilimli damarlarda (Armutçuk ve Kozlu Müesseseleri) geri dönümlü göçertmeli uzun ayak yöntemleri ile üretim yapılmaktadır. Eğimi 45 den büyük damarlarda pnömatik patlatmalı kazı yöntemi uygulanmakta olup, üretim ara katlı göçertme yöntemi ile yapılmaktadır. Ayrıca Kozlu Müessesesi nde dik damarlarda oda topuk yönteminin değişik bir türü olan tumba baca yöntemi de uygulanmaktadır. Havzada irili ufaklı çok sayıda fay ve sıkmalar mekanize yöntemlerin uygulanmasını engellemektedir. Üretim halen büyük oranda insan gücüne dayalı olarak gerçekleştirilmektedir. 3. KÖMÜR DAMARLARININ GAZ İÇERİĞİNİN BELİRLENMESİ Kömürün gaz içeriğini belirlemek için geliştirilmiş Doğrudan Yöntem olarak nitelendirilen farklı yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemlerin çoğunda kömürün gaz içeriği üç ana bileşene ayrılmaktadır. Bunlar; kayıp gaz (lost gas), desorbe olan gaz (desorbed gas) ve artık gaz (residual gas) dır. Bu bileşenlerin her biri doğrudan ölçülerek veya tahmin edilerek kömürün toplam gaz içeriği tespit edilmektedir (Diamond ve Levine, 1981, Diamond and Schatzel, 1998). Söz konusu yöntemler temelde aynı prensiplere dayansa da farklı uygulamalara sahiptirler. Yöntemlerin özünü, kömür damarlarından olası en az gaz kaybı ile numuneler alınması ve bu numunelerden çözülen gaz miktarının belirlemesi oluşturmaktadır. Kömür damarlarının gaz içeriğinin doğrudan yöntemle belirlenmesi konusunda Bertard ve arkadaşlarının (1970) Fransız Kömür Araştırma Merkezi CERCHAR da yaptıkları çalışmalar bu konudaki temel yaklaşım olarak kabul edilmektedir (Çakır, 1994). Bu çalışmada, desorpsiyon sürecinin erken aşamalarında salınan gaz (kayıp gaz) miktarının zamanın kareköküyle orantılı olduğu ortaya koyulmuştur. Söz konusu teknikte numunenin kömür damarından kesilmesi ve sızdırmaz bir kap içerisine alınması süresince kaybolan gaz miktarı (Q 1 ), örneklerin kontrollü metan emisyon deneylerinden elde edilen sonuçların değerlendirilmesi ile belirlenmektedir. Bulunan bu değer numunenin laboratuvara taşınması sırasında kap içine yayılan (Q 2 ) ve laboratuvarda sızdırmaz değirmende öğütülerek belirlenen artık gaz (Q 3 ) miktarına eklenerek kömürün toplam gaz içeriği saptanmaktadır Sondaj İşlemleri ve Numune Alınması Kömür damarlarının gaz içeriğini belirlemek amacıyla sürdürülen çalışmalar süreklilik arz eden, jeolojik parametrelere veya kömürün fiziksel-kimyasal özelliklerine bağlı olarak değişebilen çalışmalardır. Gaz içeriği aynı panodaki kömür damarının doğusu ile batısı arasında bile çok farklı değerler alabilmektedir. Kömür

5 damarlarının homojen yapıda olmaması bu durumun başlıca sebebi olsa da, numune alınan yerin uzun süre önce açılmış olması veya yakınında yapılan madencilik çalışmaları (alt-üst kat üretim çalışmaları, rahatlatma veya keşif sondajları vb,) gibi sebeplerle kömür bünyesindeki gazın bir kısmını kaybetmektedir. Bunun dışında fay zonlarına olan yakınlık da gaz içeriğini lokal olarak etkileyebilen bir parametredir. Belirtilen nedenlerle bu çalışmada numunelerin mümkün olduğunca damarı kesesiye ilerleyen ana hazırlık galerileri ve yeni sürülmekte olan taban yollarının arınlarından alınmasına dikkat edilmiştir. Yapılan sondajların plan görünüşleri Şekil 2 de gösterilmiştir. Çalışma kapsamında gaz içeriğini belirlemek amacıyla numune alma işleri Zonguldak Taşkömürü Havzasında kömür damarlarının Kozlu, Karadon ve Armutçuk Müesseselerinde yoğunlaştırılmıştır. Şekil 2. Yeraltından numune alma işleminde uygulanan sondajların plan görünüşleri. Numune alma işlemi için, sondaj tijleri içindeki boşluktan vakum yapabilecek ejektöre sahip bir sondaj makinesi kullanılmıştır. Sondaj düzeneği ana hatlarıyla Şekil 3 de gösterilmiştir. Bu ekipmanın en büyük avantajı, istenilen derinlikten numune alınabilmesi ve kayıp gaz zamanını oldukça azaltmasıdır. Şekil 3. Numune alma işleminde kullanılan sondaj düzeneği. Bu ekipmanda kilit rolü oynayan parça ejektördür. Ejektördeki vanalar(valfler) sayesinde sondaj donanımına gelen basınçlı hava hem delik içini temizlemek ve soğutmak için hem de tersine çevrilerek vakum yapmak için kullanılmaktadır. Vanalar ters çevrilerek vakum yapmaya başlandığında ejektör kutusunun içinde bulunan hazneye kömür numuneleri gelmektedir. Çalışma prensibi basitçe Şekil 4 de gösterilmiştir. 5

6 Şekil 4. Vakum ile numune almayı sağlayan ejektör kutusu Kayıp Gaz Miktarının (Q1) Belirlenmesi Kayıp gaz, kömür numunesi damardan kesilip sızdırmaz bir kap içerisine yerleştirilinceye kadar geçen sürede yayılan gaz miktarı olup toplam gaz içeriğinin bir parçasıdır. Bu işlemler sırasında gecen süre Kayıp Gaz Zamanı olarak tanımlanmaktadır. Kayıp gaz miktarı doğrudan ölçülememekte, desorpsiyon ölçmelerinden hareketle tahmin edilmektedir. Kayıp gaz miktarı Eşitlik (1) yardımıyla hesaplanabilmektedir. (Q 1 ) L = Q a = Q b t a (1 k t ) t b (1 k t ) t a (1 k t ) (1) Q a : Numunenin damardan kesilip sızdırmaz bir kap içerisine yerleştirilmesine kadar geçen sürede yayılan gaz miktarı (cm 3 ), Q b : Numunenin laboratuvara taşınması sırasında kap içine yayılan gaz miktarı (cm 3 ), t a : Numunenin alınması ile numune kabının kapatılması arasında geçen süre (sn), t b : Numunenin alınması ile laboratuvardaki Q 2 değerinin ölçümü arasında geçen süre (sn), k t : Desorpsiyon katsayısı; 0,65 tir. Desorpsiyon katsayısı kömür numunesinin desorpsiyon hızındaki değişimin bir ölçüsüdür, k t değeri kömürden desorbe olan gaz miktarının zamana bağlı değişiminden elde edilen veriler ile belirlenmektedir. Söz konusu verilerin tam logaritmik kağıt üzerine taşınması ile elde edilen noktalardan geçen doğrunun eğimi k t değeri olarak tanımlanmaktadır. Desorpsiyon hızı arttıkça doğrunun eğimi yani k t değeri de artacaktır. Zonguldak Taşkömürü Havzası kömür damarları için desorpsiyon katsayısının k t = 0,645 ± 0,035 arasında değiştiği belirlenmiştir (Ökten,1983). Eşitlik (1) ile belirlenen kayıp gaz değerine sıcaklık ve basınç düzeltmesi Eşitlik (2) ile yapılarak normal şartlardaki kayıp gaz miktarı elde edilmiş olur. (Q 1 ) N = (Q 1 ) L P L : Laboratuvardaki atmosfer basıncı (hpa), P L 1013, (2) T L 6

7 T L : Laboratuvar sıcaklığı (K) Yayılan Gaz Miktarının (Q2) Belirlenmesi Yayılan gaz hacmi Q 2 değeri, yeraltında numune alma işlemi tamamlanıp, numune kabının ağzı kapatıldıktan sonra, laboratuvarda ölçüm yapılıncaya kadar geçen sürede yayılan gazı temsil etmektedir. Yayılan gaz (Q 2 ) miktarı Eşitlik (3) ile hesaplanmaktadır. (Q 2 ) L = (V Fl V K ) (C Fl C V ) 100 C Fl T L P V T V P L (3) V Fl : Numune kabının hacmi (cm 3 ), V K : Kömür numunesinin hacmi (cm 3 ), C Fl : Numune kabındaki metan konsantrasyonu (%), C V : Ocak havasındaki metan konsantrasyonu (%), P L : Laboratuvardaki atmosfer basıncı (hpa), T L : Laboratuvar havası sıcaklığı (K), P V : Ocak atmosfer basıncı (hpa), T V : Ocak havası sıcaklığı (K). Sıcaklık ve basınç düzeltmesi Eşitlik (2) ile yapılarak normal şartlardaki yayılan gaz miktarı elde edilmiş olur Artık Gaz Miktarının (Q3) Belirlenmesi Artık gaz olarak değerlendirilen bu bileşen, kömür numunesinin sızdırmaz bir değirmende öğütüldüğü sırada açığa çıkan gaz miktarıdır. Artık gaz miktarı Eşitlik (4) yardımı ile hesaplanmaktadır. Bu çalışmada damardan alınan numunelerin artık gaz bileşeninin belirlenmesinde kullanılan sızdırmaz değirmen Şekil 5 de gösterilmiştir. Q 3 = Q 3 (4) Burada; Q 3 : Kömürün öğütülmesi sırasında yayılan gaz hacmi (cm³) dir. Şekil 5. Artık gazın bulunmasında kullanılan halkalı değirmen. Ölçülen bu değere gerekli sıcaklık ve basınç düzeltmesi Eşitlik (2) ile yapılarak normal şartlardaki artık gaz miktarı elde edilmiş olur. 7

8 4. GAZ İÇERİĞİ ÖLÇÜM SONUÇLARI Zonguldak Taşkömürü Havzasında kömür üretimi kalınlıkları 0,7 30 m arasında değişen yaklaşık 18 işletilebilir kömür damarında gerçekleştirilmektedir. Bu damarlar arasında üretim ve hazırlık faaliyetlerinin yoğun bir şekilde sürdürüldüğü damarlar Acılık, Çay, Sulu, Büyük, Kurul, Hacımemiş, Nasifoğlu, Unudulmuş ve Domuzcu dur. Dolayısıyla gaz içeriği ölçüm çalışmaları da söz konusu damarlarda yoğunlaştırılmıştır. Elde edilen değerlerin istatistiksel analiz sonuçları Tablo 2 de özet olarak verilmiştir. Tablo 2. Zonguldak Havzası Kömür Damarlarının Gaz İçeriği Sonuçları. Damarlar Numune Sayısı Gaz İçeriği (m 3 /t), (orj) 8 Gaz İçeriği (m 3 /t), (kk) Min. Max. Ort. Std. Min. Max. Ort. Std. Acılık Çay Sulu Hacımemiş Kurul Domuzcu Büyük Unudulmuş Piriç Gökcan Nasifoğlu Damarların orijinal bazda ortalama gaz içerikleri 0,50 m 3 /t ile 14,66 m 3 /t arasında değişmektedir. Söz konusu değerler sırasıyla Çay ve Hacımemiş damarları için elde edilmiştir. Acılık, Çay ve Sulu havzada en fazla üretim çalışması yapılan damarlardır. Bu damarların orijinal bazda gaz içeriği değerleri sırasıyla 0,92-11,55 m 3 /t, 0,50-8,74 m 3 /t ve 0,73-10,49 m 3 /t arasında değişmektedir. En büyük gaz içeriği Hacımemiş damarında ölçülmüştür. Bu damarın orijinal bazda gaz içeriği 1,01 14,66 m 3 /t arasındadır. En düşük gaz içeriği ise Unudulmuş damarında ölçülmüş olup, değerler 1,04 2,50 m 3 /t arasında değişmektedir. Piriç, Gökcan ve Nasifoğlu damarlarında birer adet numune alma işlemi gerçekleştirilebilmiş olup, 4 12 adet numune alınabilmiştir. Alınan numunelerin gaz içerikleri Piriç damarında 2,23 5,83 m 3 /t, Gökcan damarında 2,15 4,32 m 3 /t ve Nasifoğlu damarında ise 2,69 5,74 m 3 /t arasında bulunmuştur. Bazı numunelerde gaz içeriği değerlerinin düşük çıkmasında numune alınan lokasyonların etkisi vardır. Çay damarı numunelerinin bazıları çok uzun zaman önce açılmış olan No.lu hazırlık galerisinden, Domuzcu numunelerinin bazıları ise -425/-485 kotları arasında oluşturulan panodan alınmıştır. Yapılan çalışmalarda en düşük değerlerin ayak arınlarından alınan numunelerde elde edildiği görülmüştür. Bunun nedeni, pano oluşturulurken açılan tavan-taban yolları ve ayak sayesinde birçok serbest yüzey alanının ortaya çıkması ve gazın bu serbest yüzeylerden desorbe olmasıdır. En yüksek değerler ise damarı kesesiye ilerleyen ana hazırlık galerileri ve yeni sürülmekte olan taban yollarının arınlarından elde edilmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken noktalardan biri de, gaz içeriği belirleme çalışması amacıyla yapılacak numune alma işleminin yeni açılmış

9 yüzeylerde gerçekleştirilmesidir. Açıldıktan sonra uzun süre bekleyen yüzeylerden alınan numuneler üzerinde elde edilen değerler gerçek değerin altında çıkmakta, bu da damarların gaz içeriği konusunda yanlış değerlendirmelere neden olmaktadır. Kömür damarları içerdikleri gazın miktarına ve derinliklerine bağlı olarak Tablo 3 de görüldüğü gibi az gazlı, orta gazlı ve çok gazlı olmak üzere üç kategoride sınıflandırılmaktadır (Thakur, 2011). Tablo 3. Kömür damarlarının gazlılık durumuna göre sınıflandırılması. Derinlik Gaz İçeriği Kategori (m) (m 3 /t) Az Gazlı 200 < 3 Orta Gazlı Çok Gazlı > Derinliği 200 m den, gaz içeriği 3 m 3 /t dan az olan kömür damarları az gazlı, derinliği 200 ile 500 m ve gaz içeriği 3 10 m 3 /t arasında olan damarlar orta gazlı ve 500 m den derinde ve m 3 /t arasında gaz içeriğine sahip damarlar ise çok gazlı olarak tanımlanmaktadır. Zonguldak Taşkömürü Havzasında, üretim yapılan kömür damarları Tablo 3 de verilen gazlılık durumuna göre sınıflandırılmıştır. Damarlardan yatay sondajla alınan numunelerin gaz içeriklerinin sondaj uzunluğu ile değişimi yukarıda açıklanmıştır. Her bir damar için belirlenen minimum sondaj uzunluğuna karşı gelen gaz içeriği o damarın yerinde gaz içeriği olarak kabul edilmiştir. Damarlar bulundukları Müessese ve derinlikleri de dikkate alınarak sınıflandırılmış, sonuçlar Tablo 4 de verilmiştir. Tablo 4 den de görüleceği gibi, Armutçuk, Karadon, Kozlu ve Üzülmez Müesseselerinde numune alınan kömür damarları orta gazlı ve çok gazlı olarak sınıflandırılmıştır. Sadece Kurul damarı Kozlu Müessesesi için az gazlı sınıfa girmektedir. Tablo 4. Zonguldak havzası kömür damarlarının gazlılık durumuna göre sınıflaması. Damar Adı Müessese En Yüksek Gaz İçeriği (m 3 /t) 9 Derinlik (m) Gazlılık Sınıfı Acılık Kozlu 11, Çok Gazlı Karadon 10,47 360/460 Çok Gazlı Çay Kozlu 8,74 560/630 Çok Gazlı Karadon 4, Orta Gazlı Sulu Kozlu 10,49 560/630 Çok Gazlı Hacımemiş Kozlu 14,66 560/630 Çok Gazlı Karadon 6, Orta Gazlı Kurul Kozlu 2, Az Gazlı Karadon 8, Orta Gazlı Domuzcu Kozlu 8,78 425/485/560 Orta Gazlı Büyük Kozlu 5, Orta Gazlı Armutçuk 10,90 500/520 Çok Gazlı Unudulmuş Karadon 2, Az Gazlı Piriç Kozlu 5, Orta Gazlı Gökcan Kozlu 4, Orta Gazlı Nasifoğlu Üzülmez 5, Orta Gazlı

10 5. SONUÇ Bu çalışmada Türkiye Taşkömürü Kurumu na bağlı ocaklarda kömür damarlarının yerinde gaz içerikleri Doğrudan Yöntemle belirlenmiştir. Kurumun Amasra, Armutçuk, Karadon, Kozlu ve Üzülmez Müesseselerine bağlı yeraltı ocaklarında üretim ve hazırlık çalışmaları sürdürülen kömür damarlarının gaz içeriklerinin doğrudan yöntemle belirlenmesi için yeraltında toplam 57 yatay sondaj yapılmıştır. Bu sondajlarda 11 farklı damardan toplam 349 numune alınmış ve gaz içerikleri ölçülmüştür. Havzadaki damarlar ölçülen gaz içeriği değerleri ile bulundukları Müessese ve derinlikleri de dikkate alınarak sınıflandırılmıştır, TTK na bağlı Armutçuk, Karadon, Kozlu ve Üzülmez Müesseselerinde numune alınan kömür damarları orta gazlı ve çok gazlı olarak sınıflandırılmıştır. Sadece Kurul damarı Kozlu Müessesesi için az gazlı sınıfa girmektedir. Zonguldak havzasının geçirdiği yapısal evrim sonucunda kömürlü birimler çok sayıda fayla sınırlanmış ve farklı oranlarda aşındırılmış bloklarda bulunduklarından havza genelinde gaz içeriği ölçümlerinin artırılarak devam ettirilmesi gerekmektedir. Ayrıca havzadaki ocaklarda çok sayıda ani gaz ve kömür püskürmesi olayı meydana gelmiştir. Bu olayların meydana gelmesinde kritik gaz içeriği değeri büyük öneme sahiptir. Havzadaki kömür damarlarının ani püskürmeye eğilimleri bakımından sınıflandırılması ve kritik gaz içeriği değerlerinin tespit edilmesi olayların önlenmesi bakımından da son derece önemlidir. Sonuç olarak, bu konuda sürdürülecek çalışmalar havza genelinde daha güvenli ve verimli madencilik yapılmasını sağlayacaktır. TEŞEKKÜR Bu çalışma Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından desteklenen Zonguldak Taşkömürü Havzası nda Kömür Damarlarının Gaz İçerikleri İle Gaz Yayma Karakteristiklerinin Belirlenmesi adlı 113M460 No.lu proje çalışmaları sırasında elde edilen verilere dayanarak hazırlanmıştır. Sağladıkları ekonomik destek ve her konudaki yardımlarından dolayı TÜBİTAK yetkililerine ve mühendislik araştırma grubu sekreterliği elemanlarına teşekkürlerimizi sunarız. Ayrıca numune alma ve ölçme çalışmaları sırasında, gösterdikleri yakın ilgi ve destek nedeniyle TTK Genel Müdürlüğü yetkilileri ve mühendislerine teşekkür ederiz. KAYNAKLAR Bertard, C., Bruyet, B., Gunther, J., Determination of Desorbable Gas Concentration of Coal (Direct Method), Int J Rock Mech Min, 7(1), 43, doi: / (70) Çakır, A., TTK Karadon İşletmesi -303/-360 Büyük Damarının Gaz İçeriğinin ve Gaz Yayma Karakteristiklerinin Belirlenmesi (MSc. Master). Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak. Diamond, W. P., Levine, J. R., Direct method determination of the gas content of coal: procedures and results, US Bureau of Mines, 36. Diamond, W.P., Schatzel, S.J, Measuring the gas content of coal: A review, Int J Coal Geol, 35, Ediz, İ.G., Durucan, Ş Kömür ocaklarında metan gazı oluşumu ve birikimi. Kömür özellikleri, teknolojisi ve çevre ilişkileri. ed: Kural, O., Özgün Ofset, Ökten, G, Zonguldak taşkömür havzasındaki ani gaz ve kömür püskürmesi olaylarının incelenmesi ve olaya eğilimli zonların belirlenebilirliğinin araştırılması, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi, İstanbul. Öztürk, M, Taşkömürü Havzası Damar Gaz İçerikleri Tespit Çalışmaları, Zonguldak Türkiye Taşkömürü Kurumu İş Sağlığı Güvenliği ve Eğitim Daire Başkanlığı, 71. Thakur, P., Gas and Dust Control. SME Mining Engineering Handbook, 3th Edition, Published by SME Inc. USA. s

TTK ARMUTÇUK MÜESSESESİ BÜYÜK DAMAR GAZ İÇERİĞİNİN DOĞRUDAN ÖLÇME YÖNTEMİYLE BELİRLENMESİ DETERMINATION

TTK ARMUTÇUK MÜESSESESİ BÜYÜK DAMAR GAZ İÇERİĞİNİN DOĞRUDAN ÖLÇME YÖNTEMİYLE BELİRLENMESİ DETERMINATION Madencilik, Cilt 54, Sayı 2, Sayfa 3-12, Haziran 2015 Vol.54, No.2, pp 3-12, June 2015 TTK ARMUTÇUK MÜESSESESİ BÜYÜK DAMAR GAZ İÇERİĞİNİN DOĞRUDAN ÖLÇME YÖNTEMİYLE BELİRLENMESİ DETERMINATION of the GAS

Detaylı

ZONGULDAK HAVZASI KÖMÜR DAMARLARININ ANİ GAZ VE KÖMÜR PÜSKÜRMESİ OLAYLARINA EĞİLİMLERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ

ZONGULDAK HAVZASI KÖMÜR DAMARLARININ ANİ GAZ VE KÖMÜR PÜSKÜRMESİ OLAYLARINA EĞİLİMLERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ ZONGULDAK HAVZASI KÖMÜR DAMARLARININ ANİ GAZ VE KÖMÜR PÜSKÜRMESİ OLAYLARINA EĞİLİMLERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ INVESTIGATION OF COAL AND GAS OUTBURST PRONENESS IN ZONGULDAK BASIN O. Esen, * S.C. Özer, A.

Detaylı

EYLÜL TTK KARADON İŞLETMESİ BÜYÜK DAMARINDA METAN GAZI İÇERİĞİNİN İNCELENMESİ ÖZET

EYLÜL TTK KARADON İŞLETMESİ BÜYÜK DAMARINDA METAN GAZI İÇERİĞİNİN İNCELENMESİ ÖZET MADENCİLİK EYLÜL CILT-VOLUME XXXV 1996 SEPTEMBER SAYI - NO 3 TTK KARADON İŞLETMESİ BÜYÜK DAMARINDA METAN GAZI İÇERİĞİNİN İNCELENMESİ Investigation of the Methane Content in Büyük Seam of TTK's Karadon

Detaylı

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Brifingi

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Brifingi Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü Amasra Taşkömürü İşletme Müessesesi İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Brifingi 3 Mayıs 2015 Ejder ERBAY - Müessese Müdürü Giriş &Tarihçe Amasra Karboniferi ndeki ilk

Detaylı

SOMA CİNAYETİ ; BİR ÇIĞLIK BİN HIÇKIRIK. MEHMET UYGUR Maden Mühendisi MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBESİ Y.K. ÜYESİ

SOMA CİNAYETİ ; BİR ÇIĞLIK BİN HIÇKIRIK. MEHMET UYGUR Maden Mühendisi MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBESİ Y.K. ÜYESİ SOMA CİNAYETİ ; BİR ÇIĞLIK BİN HIÇKIRIK MEHMET UYGUR Maden Mühendisi MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBESİ Y.K. ÜYESİ NOSTALJİ Sen aziz şehrim, Uykusuz yaşadığımı bilmelisin. Bütün işçilerin Saçak altında

Detaylı

METAN DRENAJI VE KOZLU BÖLGESİNDE TATBİKATI

METAN DRENAJI VE KOZLU BÖLGESİNDE TATBİKATI METAN DRENAJI VE KOZLU BÖLGESİNDE TATBİKATI Halim DEĞİRMENCİ**) Mesut ZIRTILOĞLU(**) ÖZET Kozlu Bölgesinde - 560 katı hazırlıkları başlamış, - 425/- 485 katlarında üretim faaliyetleri devam etmektedir.

Detaylı

YERALTI MADENCİLİK YÖNTEMLERİ

YERALTI MADENCİLİK YÖNTEMLERİ DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ YAYINLARI NO:337 Prof. Dr. Ferhan ŞİMŞİR YERALTI MADENCİLİK YÖNTEMLERİ YERALTI MADENCİLİK YÖNTEMLERİ 1. BASKI İZMİR - 2015 Prof. Dr. Ferhan ŞİMŞİR İZMİR -

Detaylı

ÇAMLI-KANDİLLİ-ALACAAĞZI'NIN (ARMUTÇUK) EKONOMİK KÖMÜR VARLO ECONOMICAL COAL RESERVES OF ÇAMU-KANDÎLÜ-ALACAAĞZI (ARMUTÇUK) Şaban KOÇ*

ÇAMLI-KANDİLLİ-ALACAAĞZI'NIN (ARMUTÇUK) EKONOMİK KÖMÜR VARLO ECONOMICAL COAL RESERVES OF ÇAMU-KANDÎLÜ-ALACAAĞZI (ARMUTÇUK) Şaban KOÇ* ÇAMLI-KANDİLLİ-ALACAAĞZI'NIN (ARMUTÇUK) EKONOMİK KÖMÜR VARLO ECONOMICAL COAL RESERVES OF ÇAMU-KANDÎLÜ-ALACAAĞZI (ARMUTÇUK) Şaban KOÇ* ÖZET Ülkemizde sadece batı karadenizde sınırlı miktarda rezerve sahip

Detaylı

SOMA EYNEZ KAZASI İLE İLGİLİ YAPILMASI GEREKENLER

SOMA EYNEZ KAZASI İLE İLGİLİ YAPILMASI GEREKENLER 24 Ekim 2014 2 3 4 ABD DE 2010 DA UPPER BIG BRANCH KÖMÜR OCAĞINDA MEYDANA GELEN KAZA: Metan Yanması Grizu Patlaması Kömür Tozu Patlaması 29 Kayıp OLUŞ ŞEKLİ AÇISINDAN EYNEZ İLE KARŞILAŞTIRILAMAYACAK KADAR

Detaylı

TTK Amasra Taşkömürü İşletmesi 1989 Yılı Toz Ölçüm Sonuçlarının Değerlendirilmesi

TTK Amasra Taşkömürü İşletmesi 1989 Yılı Toz Ölçüm Sonuçlarının Değerlendirilmesi MADENCİLİK Eylül September Cilt Volume XXXI Sayı TTK Amasra Taşkömürü İşletmesi Yılı Toz Ölçüm Sonuçlarının Değerlendirilmesi The Analysis of Dust Measurement Results in at TTK Amasra Hardcoal Enterprise

Detaylı

Yeraltı Kömür Madenlerinde Metan Drenajı. Mert DURŞEN İSG Uzman Yardımcısı Maden Mühendisi 1

Yeraltı Kömür Madenlerinde Metan Drenajı. Mert DURŞEN İSG Uzman Yardımcısı Maden Mühendisi 1 Yeraltı Kömür Madenlerinde Metan Drenajı Mert DURŞEN İSG Uzman Yardımcısı Maden Mühendisi 1 İÇERİK Metan gazının oluşumu ve özellikleri Grizunun tanımı ve havalandırma ilişkisi Metan drenajı ve yöntemleri

Detaylı

Maden kazası değil, bu bir cinayettir ve sorumlulardan hesap sorulmalıdır

Maden kazası değil, bu bir cinayettir ve sorumlulardan hesap sorulmalıdır Maden kazası değil, bu bir cinayettir ve sorumlulardan hesap sorulmalıdır Zonguldak taki Türkiye Taşkömürü Kurumu Karadon Müessese Müdürlüğü maden ocağında bir patlama meydana geldi. Gelen son bilgilere

Detaylı

ZONGULDAK TAŞKÖMÜRÜ HAVZASININ GELECEĞİ HAKKINDA DÜŞÜNCELER

ZONGULDAK TAŞKÖMÜRÜ HAVZASININ GELECEĞİ HAKKINDA DÜŞÜNCELER ZONGULDAK TAŞKÖMÜRÜ HAVZASININ GELECEĞİ HAKKINDA DÜŞÜNCELER IDEAS ON THE FUTURE OF ZONGULDAK COAL BASIN Alim DEĞİRMENCİ Anahtar Sözcükler Üretim Ekonomisi, Zonguldak Havzası ABSTRACT Zonguldak Coal

Detaylı

Olgun Esen a, *, Gündüz Ökten a, **, Abdullah Fişne a, ***

Olgun Esen a, *, Gündüz Ökten a, **, Abdullah Fişne a, *** Madencilik, 2017, 56(3), 99-108 Mining, 2017, 56(3), 99-108 Derleme / Review TÜRKİYE DE MEYDANA GELEN ANİ GAZ VE KÖMÜR PÜSKÜRMESİ OLAYLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE OLAYLARLA MÜCADELEDE ALINACAK ÖNLEMLER

Detaylı

Linyit Kömürü İşletmelerinde Havalandırma Planlamasına Alternatif Çözümler

Linyit Kömürü İşletmelerinde Havalandırma Planlamasına Alternatif Çözümler Dokuz Eylül Üniversitesi-Mühendislik Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi Cilt 20, Sayı 60, Eylül, 2018 Dokuz Eylul University-Faculty of Engineering Journal of Science and Engineering Volume 20, Issue

Detaylı

MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN VE TÜNEL KAZILARINDA MEKANİZASYON LABORATUVAR DENEY FÖYÜ

MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN VE TÜNEL KAZILARINDA MEKANİZASYON LABORATUVAR DENEY FÖYÜ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN VE TÜNEL KAZILARINDA MEKANİZASYON LABORATUVAR DENEY FÖYÜ Deney 1. Sievers Minyatür Delme Deneyi Deney 2. Kırılganlık(S20) Deneyi Deney 3. Cerchar Aşındırıcılık İndeksi (CAI)

Detaylı

Metan Gelirini Tahmin Yöntemlerinin İlkeleri ve Pratikte uygulamaları

Metan Gelirini Tahmin Yöntemlerinin İlkeleri ve Pratikte uygulamaları MADENCİLİK Eylül September 1988 Cilt Volume XXVII Sayı Mo 3 Metan Gelirini Tahmin Yöntemlerinin İlkeleri ve Pratikte uygulamaları The Principles and Practical Applications of Methane Prediction Methods

Detaylı

TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU'NDA UYGULANAN KÖMÜR KAZISI PRİM HESABINA ALTERNATİF BÎR YAKLAŞIM

TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU'NDA UYGULANAN KÖMÜR KAZISI PRİM HESABINA ALTERNATİF BÎR YAKLAŞIM MADENCİLİK, Cilt 43, Sayı 4, Sayfa 445, Aralık 2004 ol.43, No. 4, pp 445, December 2004 Teknik Not / Technical Note TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU'NDA UYGULANAN KÖMÜR KAZISI PRİM HESABINA ALTERNATİF BÎR YAKLAŞIM

Detaylı

Asma işletmesi Yeraltı Delik Delme İşlerinde Kullanılan Burguların Performansını Etkileyen Faktörler

Asma işletmesi Yeraltı Delik Delme İşlerinde Kullanılan Burguların Performansını Etkileyen Faktörler Asma işletmesi Yeraltı Delik Delme İşlerinde Kullanılan Burguların Performansını Etkileyen Faktörler The Factors Affecting the Performance of Drill Bits Used in the Underground Blasthole Drilling at Asma

Detaylı

3 MART 1992 KOZLU KAZASI VERİLERİ İLE BARAJ GERİSİ YANGIN VE PATLAMA KOŞULLARINA YAKLAŞIM

3 MART 1992 KOZLU KAZASI VERİLERİ İLE BARAJ GERİSİ YANGIN VE PATLAMA KOŞULLARINA YAKLAŞIM Türkiye 13. Kömür Kongresi Bildiriler Kitabı, 29-31 Mayıs 2002, Zonguldak, Türkiye Proceedings of the 13th Turkish Coal Congress, May 29-31, 2002, Zonguldak, Turkey 3 MART 1992 KOZLU KAZASI VERİLERİ İLE

Detaylı

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü HİDROLOJİ Buharlaşma Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü BUHARLAŞMA Suyun sıvı halden gaz haline (su buharı) geçmesine buharlaşma (evaporasyon) denilmektedir. Atmosferden

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ Prof. Dr. VEDAT DİDARİ

ÖZGEÇMİŞ Prof. Dr. VEDAT DİDARİ Doğum Yılı: 1952 ÖZGEÇMİŞ Prof. Dr. VEDAT DİDARİ Yazışma Adresi : B.E.Ü. Müh.Fak. Maden Müh.Böl. 67100 Zonguldak/ Telefon : 372-2574010/1294 Faks : 372-2574023 e-posta : vedatdidari@hotmail.com EĞİTİM

Detaylı

TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU OCAKLARINDAKİ ANİ GAZ VE KÖMÜR PÜSKÜRMESİ OLAYLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE OLAYLARI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI

TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU OCAKLARINDAKİ ANİ GAZ VE KÖMÜR PÜSKÜRMESİ OLAYLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE OLAYLARI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU OCAKLARINDAKİ ANİ GAZ VE KÖMÜR PÜSKÜRMESİ OLAYLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE OLAYLARI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI YÜKSEK

Detaylı

GRİZULU VE YANGINA ELVERİŞLİ OCAKLARDA ALINMASI GEREKLİ TEDBİRLER HAKKINDA YÖNETMELİK RG: 25.7.1996-22707 BİRİNCİ BÖLÜM

GRİZULU VE YANGINA ELVERİŞLİ OCAKLARDA ALINMASI GEREKLİ TEDBİRLER HAKKINDA YÖNETMELİK RG: 25.7.1996-22707 BİRİNCİ BÖLÜM GRİZULU VE YANGINA ELVERİŞLİ OCAKLARDA ALINMASI GEREKLİ TEDBİRLER HAKKINDA YÖNETMELİK RG: 25.7.1996-22707 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak Tanımlar Amaçlar Madde 1 Bu Yönetmeliğin amacı, grizulu

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Prof. Dr. VEDAT DİDARİ

ÖZGEÇMİŞ. Prof. Dr. VEDAT DİDARİ ÖZGEÇMİŞ Prof. Dr. VEDAT DİDARİ Doğum Yılı: 1952 Yazışma Adresi : Telefon : 372-2911294 Faks : 372-2574023 e-posta : B.E.Ü.Müh.Fak. Müh.Böl. 67100 Zonguldak/ vedatdidari@hotmail.com EĞİTİM BİLGİLERİ Ülke

Detaylı

DENİZ, GÖL VEYA NEHİR ALTINDA BULUNAN MADENLERDEKİ ÇALIŞMALAR HAKKINDA YÖNETMELİK. (13.4.1997 tarih ve 22963 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır)

DENİZ, GÖL VEYA NEHİR ALTINDA BULUNAN MADENLERDEKİ ÇALIŞMALAR HAKKINDA YÖNETMELİK. (13.4.1997 tarih ve 22963 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır) DENİZ, GÖL VEYA NEHİR ALTINDA BULUNAN MADENLERDEKİ ÇALIŞMALAR HAKKINDA YÖNETMELİK Amaç (13.4.1997 tarih ve 22963 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar

Detaylı

Doç.Dr. Gültekin Kavuşan

Doç.Dr. Gültekin Kavuşan JEOLOJİ RAPORU YAZIMI Doç.Dr. Gültekin Kavuşan Jeoloji raporu, yazılan bir belgedir ve jeoloji j mühendisinin yaptığı ğ çalışmayı ş anlattığı, bir soruna ışık tuttuğu dokümandır. Bu belge onun ortaya koyduğu

Detaylı

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAYA MEKANİĞİ DERSİ LABORATUVARI. (2014-2015 Güz Dönemi) NOKTA YÜK DAYANIMI DENEYİ

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAYA MEKANİĞİ DERSİ LABORATUVARI. (2014-2015 Güz Dönemi) NOKTA YÜK DAYANIMI DENEYİ KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAYA MEKANİĞİ DERSİ LABORATUVARI (2014-2015 Güz Dönemi) NOKTA YÜK DAYANIMI DENEYİ THE POINT LOAD TEST DENEY:4 Amaç ve Genel Bilgiler: Bu deney, kayaçların

Detaylı

KAYIT FORMU TEL : 0 (354) 242 1002 FAKS :. 0 (354) 242 1005. E-MAİL 1 : zbabayev@erciyes.edu.tr E-MAİL 2 :...

KAYIT FORMU TEL : 0 (354) 242 1002 FAKS :. 0 (354) 242 1005. E-MAİL 1 : zbabayev@erciyes.edu.tr E-MAİL 2 :... Türkiye İnşaat Mühendisliği XVII. Teknik Kongre ve Sergisi KAYIT FORMU İnşaat Mühendisleri Odası TMMOB ADI SOYADI : Ziyafeddin BABAYEV KURULUŞ :. Erciyes Üniversitesi YAZIŞMA ADRESİ :. E.Ü. Yozgat Müh.

Detaylı

Midi Fayınının Kuzeyinde Westfalien-A Yaşlı Kılıç Serisinin Araştırılması

Midi Fayınının Kuzeyinde Westfalien-A Yaşlı Kılıç Serisinin Araştırılması Midi Fayınının Kuzeyinde Westfalien-A Yaşlı Kılıç Serisinin Araştırılması MADEN Y. MÜHENDİSİ Vedat AKYÜREKÜ GİRİŞ E.K.İ. Üzülmez Bölgesinin toplam 120 milyon tonluk bir rezervi mevcuttur. Bu günkü istihsal

Detaylı

Madenlerde Yaşanan İş Kazaları ve Sonuçları Üzerine Bir Değerlendirme Selin Arslanhan Araştırmacı

Madenlerde Yaşanan İş Kazaları ve Sonuçları Üzerine Bir Değerlendirme Selin Arslanhan Araştırmacı Madenlerde Yaşanan İş Kazaları ve Sonuçları Üzerine Bir Değerlendirme Selin Arslanhan Araştırmacı Hüseyin Ekrem Cünedioğlu Araştırmacı TEPAV Değerlendirme Notu Temmuz 2010 Özet Türkiye maden sektörünün

Detaylı

İRANDA KÖMÜR ARAMALARI

İRANDA KÖMÜR ARAMALARI İRANDA KÖMÜR ARAMALARI Hasan MAD ANI Çeviri : Mehmet LEKÎLÎ(*) ÖZET Görünür, muhtemel ve mümkün rezervleri de içeren toplam kömür rezervinin yaklaşık 30 milyar ton olduğu İran'daki, kömür arama yöntemlerini

Detaylı

Kozlu Bölgesinde 1974-1979 Yılları Arasındaki Tasman Ölçümlerinin Etki Fonksiyonııyla Mukayesesi

Kozlu Bölgesinde 1974-1979 Yılları Arasındaki Tasman Ölçümlerinin Etki Fonksiyonııyla Mukayesesi TÜRKİYE 8. KOMUR KONGRESİ BİLDİRİLER KİTABI / PROCEEDINGS OF THE 8th COAL CONGRESS OF TURKEY Kozlu Bölgesinde 1974-1979 Yılları Arasındaki Tasman Ölçümlerinin Etki Fonksiyonııyla Mukayesesi Comparison

Detaylı

KAYA KÜTLESİ SINIFLAMALARI

KAYA KÜTLESİ SINIFLAMALARI KAYA KÜTLESİ SINIFLAMALARI SINIFLAMA SİSTEMLERİNİN HEDEFİ VE ÖZELLİKLERİ Kaya kütle sınıflama sistemleri eğer belirli koşullar yerine getirilirse; gözlem, ölçüm, tecrübe ve mühendislik yargıları sonucu

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ Doç. Dr. OLGAY YARALI

ÖZGEÇMİŞ Doç. Dr. OLGAY YARALI ÖZGEÇMİŞ Doç. Dr. OLGAY YARALI Doğum Yılı: 1966 Yazışma Adresi : ZONGULDAK KARAELMAS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BÖLÜMÜ İNCİVEZ-ZONGULDAK 67100 /Türkiye Telefon : 372-2574010/1110 Faks : 372-2574023

Detaylı

TMMOB MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI

TMMOB MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI TMMOB MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI TMMOB MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI, 1954 yılında Anayasa'nın 135. Maddesinde tanımlanan 66 ve 85 sayılı KHK ve 7303 sayılı Yasa ile değişik 6235 sayılı Yasa'ya göre kurulmuş,

Detaylı

Tali Havalandırma Hesaplamaları Auxiliary Ventilation Calculations

Tali Havalandırma Hesaplamaları Auxiliary Ventilation Calculations MADENCİLİK Aralık December 1989 Cilt Volume XXVIII Sayı No 4 Tali Havalandırma Hesaplamaları Auxiliary Ventilation Calculations Çetin ONUR (*) Gündüz YEREBASMAZ (**) ÖZET Bu yazıda, tali havalandırma vantüplerinin

Detaylı

METAN DRENAJ İSTASYONU

METAN DRENAJ İSTASYONU METAN DRENAJ İSTASYONU Wictor MACIEJEWSKI (*) Çeviri: Gündüz YEREBASMAZ ÖZET Üretim çalışmalarında grizu tehlikelerinin ortadan kaldırılmasının fizibilitesi tartışılmıştır, üretimin ilerleme yönünün ve

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. 7. Yayınlar 7.1. Uluslararası hakemli dergilerde yayınlanan makaleler (SCI & SSCI & Arts and Humanities)

ÖZGEÇMİŞ. 7. Yayınlar 7.1. Uluslararası hakemli dergilerde yayınlanan makaleler (SCI & SSCI & Arts and Humanities) ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : MUSTAFA ÖNDER 2. Doğum Tarihi : 7 Ağustos 1972 3. Unvanı : Doç. Dr. 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Maden Mühendisliği Anadolu Üniversitesi 1994 Y. Lisans

Detaylı

DUVARMATĠK 1150 MODÜLER DUVAR PANELĠNĠN ISI ĠLETĠM KATSAYISININ VE SES ĠLETĠM KAYBININ TAYĠNĠ

DUVARMATĠK 1150 MODÜLER DUVAR PANELĠNĠN ISI ĠLETĠM KATSAYISININ VE SES ĠLETĠM KAYBININ TAYĠNĠ DENEY RAPORU 15.09.2010 DUVARMATĠK 1150 MODÜLER DUVAR PANELĠNĠN ISI ĠLETĠM KATSAYISININ VE SES ĠLETĠM KAYBININ TAYĠNĠ Deney Yeri İstanbul Teknik Üniversitesi, Makina Fakültesi, Isı Tekniği Birimi, Isı

Detaylı

713 SU TEMİNİ VE ÇEVRE ÖDEV #1

713 SU TEMİNİ VE ÇEVRE ÖDEV #1 713 SU TEMİNİ VE ÇEVRE ÖDEV #1 Teslim tarihi:- 1. Bir şehrin 1960 yılındaki nüfusu 35600 ve 1980 deki nüfusu 54800 olarak verildiğine göre, bu şehrin 1970 ve 2010 yıllarındaki nüfusunu (a) aritmetik artışa

Detaylı

İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU

İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU AR TARIM SÜT ÜRÜNLERİ İNŞAAT TURİZM ENERJİ SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU ÇANAKKALE İLİ GELİBOLU İLÇESİ SÜLEYMANİYE KÖYÜ TEPELER MEVKİİ Pafta No : ÇANAKKALE

Detaylı

AMPİRİK METAN ADSORPSIYON EŞİTLİKLERİNİN DENEYSEL SONUÇLARLA KARŞILAŞTIRILMASI

AMPİRİK METAN ADSORPSIYON EŞİTLİKLERİNİN DENEYSEL SONUÇLARLA KARŞILAŞTIRILMASI AMPİRİK METAN ADSORPSIYON EŞİTLİKLERİNİN DENEYSEL SONUÇLARLA KARŞILAŞTIRILMASI Ercüment YALÇIN (*) Şevket DURUCAN (**) ÖZET Bu çalışmada, değişik gaz basınçlarında, Zonguldak havzası, Kozlu bölgesindeki

Detaylı

Büro : Bölüm Sekreterliği Adana, 22 / 04 /2014 Sayı : 46232573/

Büro : Bölüm Sekreterliği Adana, 22 / 04 /2014 Sayı : 46232573/ Büro : Bölüm Sekreterliği Adana, 22 / 04 /2014 ACADİA MADENCİLİK İNŞ. NAK. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. TARAFINDAN GETİRİLEN KAYAÇ NUMUNESİNİN ÇEŞİTLİ ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK RAPOR İlgi: ACADİA Madencilik

Detaylı

19 ve 29 cmlik PONCEBLOC HAFİF YAPI ELEMANI SES AZALMA İNDİSİ ÖLÇÜMÜ ÖN RAPORU

19 ve 29 cmlik PONCEBLOC HAFİF YAPI ELEMANI SES AZALMA İNDİSİ ÖLÇÜMÜ ÖN RAPORU 19 ve 29 cmlik PONCEBLOC HAFİF YAPI ELEMANI SES AZALMA İNDİSİ ÖLÇÜMÜ ÖN RAPORU HAZIRLAYAN : Y.DOÇ. DR. NURGÜN TAMER BAYAZIT İTÜ MİMARLIK FAKÜLTESİ YAPI BİLGİSİ ABD TAŞKIŞLA TAKSİM-34437 İST TEMMUZ, 2014

Detaylı

Türkiye Taşkömürü Kurumu Karadon Müessesesi Yeni Servis Kuyusu Ağzında Meydana Gelen Metan Patlamasının İncelenmesi

Türkiye Taşkömürü Kurumu Karadon Müessesesi Yeni Servis Kuyusu Ağzında Meydana Gelen Metan Patlamasının İncelenmesi Türkiye 19 Uluslararası Madencilik Kongresi ve Fuarı. IMCET2005, Izjnir, Türkiye, 09-12 Haziran 2005 Türkiye Taşkömürü Kurumu Karadon Müessesesi Yeni Servis Kuyusu Ağzında Meydana Gelen Metan Patlamasının

Detaylı

TTK Yeraltı işyerlerinde Solunabilir Toz Koşullarının Ayrıntılı Değerlendirilmesi

TTK Yeraltı işyerlerinde Solunabilir Toz Koşullarının Ayrıntılı Değerlendirilmesi MADECİLİK Aralık December 99 Cilt Volume XXX ayı o TTK Yeraltı işyerlerinde olunabilir Toz Koşullarının Ayrıntılı Değerlendirilmesi A Detailed Evaluation of the Respirable Dust Conditions in Underground

Detaylı

KAYA GAZI NEDİR? (SHALE GAS) DÜNYA KAYA GAZI REZERVLERİ HARİTASI KAYA GAZI ÜRETİMİ HİDROLİK ÇATLATMA

KAYA GAZI NEDİR? (SHALE GAS) DÜNYA KAYA GAZI REZERVLERİ HARİTASI KAYA GAZI ÜRETİMİ HİDROLİK ÇATLATMA BAŞLIKLAR 1 FOSIL YAKITLAR 2 3 KAYA GAZI NEDİR? (SHALE GAS) KAYA GAZI OLUŞUMU 4 DÜNYA KAYA GAZI REZERVLERİ HARİTASI 5 KAYA GAZI ÜRETİMİ 6 KAYA GAZI ÜRETİMİ HİDROLİK ÇATLATMA BAŞLIKLAR 7 KAYA GAZININ FİYATLARA

Detaylı

KÖMÜR DAMARLARININ GAZ İÇERİKLERİNİN TESPİT EDİLMESİ GENEL BİR BAKIŞ ÖZET

KÖMÜR DAMARLARININ GAZ İÇERİKLERİNİN TESPİT EDİLMESİ GENEL BİR BAKIŞ ÖZET KÖMÜR DAMARLARININ GAZ İÇERİKLERİNİN TESPİT EDİLMESİ GENEL BİR BAKIŞ Özer ÖREN 1, Mehmet ÖZDEMİR 2, Cem ŞENSÖĞÜT 3 ÖZET Global dünyada enerjiye olan talebin artışı; kömür orijinli üretim miktarlarının

Detaylı

Prof. Dr. Berna KENDİRLİ

Prof. Dr. Berna KENDİRLİ Prof. Dr. Berna KENDİRLİ Genel olarak havalandırma, yapı içerisindeki kullanılmış havanın doğal veya yapay olarak yapı dışındaki temiz havayla yer değiştirmesidir. Sera içinde ortam sıcaklığının aşırı

Detaylı

T.C. ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI Petrol İşleri Genel Müdürlüğü ŞEYL GAZLARI. Ömer KOCA Genel Müdür Yardımcısı

T.C. ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI Petrol İşleri Genel Müdürlüğü ŞEYL GAZLARI. Ömer KOCA Genel Müdür Yardımcısı T.C. ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI Petrol İşleri Genel Müdürlüğü ŞEYL GAZLARI PETROL ARAMA - ÜRETİM SEKTÖRÜ I. İSTİŞARE TOPLANTISI 10 Mart 2012 Ömer KOCA Genel Müdür Yardımcısı 1 Sunum Planı NEDEN

Detaylı

MADENCİLİK TMMOB MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI DERGİSİ THE JOURNAL OF THE CHAMBER OF MINING ENGINEERS OF TURKEY

MADENCİLİK TMMOB MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI DERGİSİ THE JOURNAL OF THE CHAMBER OF MINING ENGINEERS OF TURKEY MADENCİLİK TMMOB MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI DERGİSİ THE JOURNAL OF THE CHAMBER OF MINING ENGINEERS OF TURKEY HAZİRAN CİLT SAYI JUNE VOLUME NUMBER 2015 54 2 İÇİNDEKİLER / CONTENTS Vedat Didari Mehmet Oskan

Detaylı

508 HİDROLOJİ ÖDEV #1

508 HİDROLOJİ ÖDEV #1 508 HİDROLOJİ ÖDEV #1 Teslim tarihi: 30 Mart 2009 16:30 1. Yüzey alanı 40 km 2 olan bir gölde Haziran ayında göle giren akarsuyun ortalama debisi 0.56 m 3 /s, gölden çıkan suyun ortalama debisi 0.48 m

Detaylı

Ek Form-14 İŞLETME FAALİYETİ BİLGİ FORMU

Ek Form-14 İŞLETME FAALİYETİ BİLGİ FORMU Ek Form-14 İŞLETME FAALİYETİ BİLGİ FORMU 1 Sahanın Hukuki Durumu : Ruhsatın İli : Ruhsatın İlçesi : Ruhsatın Grubu : Madenin Cinsi : Ruhsat No : Erişim No : Ruhsat Yürürlük Tarihi : İşletme İzin Tarihi

Detaylı

DÖKÜMHANELERDE EMİSYONLARIN AZALTILMASI UYGULAMALARI

DÖKÜMHANELERDE EMİSYONLARIN AZALTILMASI UYGULAMALARI DÖKÜMHANELERDE EMİSYONLARIN AZALTILMASI UYGULAMALARI Berivan Boduroğlu 26.10.2018 1 EMİSYON VE HAVA KİRLİLİĞİ Katı, sıvı ve gaz şeklindeki yabancı maddelerin insan sağlığına, canlı hayatına ve ekolojik

Detaylı

ZONGULDAK İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI

ZONGULDAK İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI ZONGULDAK İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI ildir. Zonguldak ili, Batı Karadeniz Bölgesi nde, Karadeniz e batı ve kuzeyden kıyısı olan bir Genel Müdürlüğümüzün il ve yakın çevresinde gerek metalik madenlere

Detaylı

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,

Detaylı

MADEN ARAMALARINDA DES VE IP YÖNTEMLERİ TANITIM DES UYGULAMA EĞİTİM VERİ İŞLEM VE SERTİFİKA PROGRAMI

MADEN ARAMALARINDA DES VE IP YÖNTEMLERİ TANITIM DES UYGULAMA EĞİTİM VERİ İŞLEM VE SERTİFİKA PROGRAMI MADEN ARAMALARINDA DES VE IP YÖNTEMLERİ TANITIM DES UYGULAMA EĞİTİM VERİ İŞLEM VE SERTİFİKA PROGRAMI a) Zaman b) V P c) V P V P V(t 1 ) V M S V(t 1 ) V(t 2 ) V(t 3 ) V(t 4 ) Zaman t 1 t 2 V(t ) 4 Zaman

Detaylı

ZONGULDAK TAŞKÖMÜR HAVZASI ĐŞ KAZALARININ SAYISAL ANALĐZĐ

ZONGULDAK TAŞKÖMÜR HAVZASI ĐŞ KAZALARININ SAYISAL ANALĐZĐ ZONGULDAK TAŞKÖMÜR HAVZASI ĐŞ KAZALARININ SAYISAL ANALĐZĐ Öğr.Gör. Sibel BUZKAN, Yrd.Doç.Dr. Gökhan OFLUOĞLU Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Đ.Đ.B.F. Đşletme ÖZET Türkiye de iş kazaları ile ilgili olarak

Detaylı

Bir Yeraltı Taş Kömürü Madeninde Göçük ve Taş-Kavlak Düşmelerinden Kaynaklanan Kazaların Kök Nedenlerinin Bulunması

Bir Yeraltı Taş Kömürü Madeninde Göçük ve Taş-Kavlak Düşmelerinden Kaynaklanan Kazaların Kök Nedenlerinin Bulunması T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Bir Yeraltı Taş Kömürü Madeninde Göçük ve Taş-Kavlak Düşmelerinden Kaynaklanan Kazaların Kök Nedenlerinin Bulunması CANSU

Detaylı

MEKANİZE UZUN AYAKLARDA KÖMÜR DAMAR EĞİMİNİN AYAK SÖKÜM SÜRESİNE ETKİSİ

MEKANİZE UZUN AYAKLARDA KÖMÜR DAMAR EĞİMİNİN AYAK SÖKÜM SÜRESİNE ETKİSİ Madencilik, Cilt 50, Sayı 4, Sayfa 29-37, Aralık 2011 Vol.50, No.4, pp 29-37, December 2011 MEKANİZE UZUN AYAKLARDA KÖMÜR DAMAR EĞİMİNİN AYAK SÖKÜM SÜRESİNE ETKİSİ Effect of the Inclination of Coal Seam

Detaylı

Emisyon Ölçümlerinin Planlanması, Bacalarda toz ve hız ölçümü

Emisyon Ölçümlerinin Planlanması, Bacalarda toz ve hız ölçümü Emisyon Ölçümlerinin Planlanması, Bacalarda toz ve hız ölçümü Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Tınaztepe Yerleşkesi 35390 Buca-İzmir Tel:

Detaylı

TÜRKİYE TAŞKÖMÜRLERİ KURUMU (TTK) KOZLU İŞLETMESİNDE 1 NUMARALI KUYUDA PSİKROMETRİK KOŞULLARIN İNCELENMESİ

TÜRKİYE TAŞKÖMÜRLERİ KURUMU (TTK) KOZLU İŞLETMESİNDE 1 NUMARALI KUYUDA PSİKROMETRİK KOŞULLARIN İNCELENMESİ Osmangazi Üniversitesi Müh.Mim.Fak.Dergisi C.XVI, S.2, 2002 Eng.&Arch.Fac.Osmangazi University, Vol.XVI, No: 2, 2002 TÜRKİYE TAŞKÖMÜRLERİ KURUMU (TTK) KOZLU İŞLETMESİNDE 1 NUMARALI KUYUDA PSİKROMETRİK

Detaylı

MTA Genel Müdürlüğü nün Ortaya Çıkardığı Yeni Bir Kara Elmas Yöresi KONYA KARAPINAR Kömür Sahası

MTA Genel Müdürlüğü nün Ortaya Çıkardığı Yeni Bir Kara Elmas Yöresi KONYA KARAPINAR Kömür Sahası MTA Genel Müdürlüğü nün Ortaya Çıkardığı Yeni Bir Kara Elmas Yöresi KONYA KARAPINAR Kömür Sahası Şekil 1. Konya Karapınar Kömür Sahası nın coğrafik ve yer bulduru haritası. KONYA KARAPINAR Lokasyon: İç

Detaylı

EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ

EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ Giriş Isı değiştiricileri (eşanjör) değişik tiplerde olup farklı sıcaklıktaki iki akışkan arasında ısı alışverişini temin ederler. Isı değiştiricileri başlıca yüzeyli

Detaylı

KARADENİZ MÜHENDİSLİK

KARADENİZ MÜHENDİSLİK KARADENİZ MÜHENDİSLİK BAĞLIK MAH. ŞEHİT RIDVAN CAD. NO:25/1 KDZ EREĞLİ / ZONGULDAK TEL & FAX : 0 (372) 322 46 90 GSM : 0 (532) 615 57 26 ZONGULDAK İLİ EREĞLİ İLÇESİ KIYICAK KÖYÜ İNCELEME ALANI F.26.c.04.c.4.d

Detaylı

VANTİLATÖR DENEYİ. Pitot tüpü ile hız ve debi ölçümü; Vantilatör karakteristiklerinin devir sayısına göre değişimlerinin belirlenmesi

VANTİLATÖR DENEYİ. Pitot tüpü ile hız ve debi ölçümü; Vantilatör karakteristiklerinin devir sayısına göre değişimlerinin belirlenmesi VANTİLATÖR DENEYİ Deneyin amacı Pitot tüpü ile hız ve debi ölçümü; Vantilatör karakteristiklerinin devir sayısına göre değişimlerinin belirlenmesi Deneyde vantilatör çalışma prensibi, vantilatör karakteristiklerinin

Detaylı

TÜRKİYE 6. KÖMÜR KONGRESİ The Sixth Coal congress of TURKEY

TÜRKİYE 6. KÖMÜR KONGRESİ The Sixth Coal congress of TURKEY TÜRKİYE 6. KÖMÜR KONGRESİ The Sixth Coal congress of TURKEY KUZEY-BATI ANADOLU TAŞKÖMÜR HAVZASI KARADON BÖLGESİNDE BAZI KÖMÜR DAMAR KALINLIKLARININ JEOİSTATİSTİKSEL İRDELENMESİ GEOSTATISTICAL INVESTIGATION

Detaylı

Cemalettin SIĞIRCI, Şebnem TARHAN,, Fatih Bülent TAŞKIN Park Termik A.Ş., Ankara

Cemalettin SIĞIRCI, Şebnem TARHAN,, Fatih Bülent TAŞKIN Park Termik A.Ş., Ankara ÇAYIRHAN LİNYİT İŞLETMESİ G SAHASINDA OCAK YANGINLARI İLE MÜCADELE YÖNTEMLERİNİN İNCELENMESİ AN INVESTIGATION of STRUGGLE METHODS WITH COALMINE FIRE IN G FIELD AT ÇAYIRHAN LIGNITE Ergin KAHRAMAN * Park

Detaylı

Değerli Öğrenciler, Yrd. Doç. Dr. Gökhan AYDIN

Değerli Öğrenciler, Yrd. Doç. Dr. Gökhan AYDIN Değerli Öğrenciler, Proje raporlarının hazırlanmasında, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü nün tez yazım kılavuzu referans alınacaktır. İlgili kılavuz sizlerle paylaşılacaktır. Raporlarınızın

Detaylı

Çalışma hayatında en çok karşılaşılan soru işyerinden patlama tehlikesi olup olmadığı yönündedir. Bu sorunun cevabı, yapılacak risk

Çalışma hayatında en çok karşılaşılan soru işyerinden patlama tehlikesi olup olmadığı yönündedir. Bu sorunun cevabı, yapılacak risk Çalışma hayatında en çok karşılaşılan soru işyerinden patlama tehlikesi olup olmadığı yönündedir. Bu sorunun cevabı, yapılacak risk değerlendirmesiyle birlikte aşağıdaki sorularla birlikte basitçe değerlendirilebilir.

Detaylı

Hava Kirleticilerin Atmosferde Dağılımı ve Hava Kalitesi Modellemesi P R O F. D R. A B D U R R A H M A N B A Y R A M

Hava Kirleticilerin Atmosferde Dağılımı ve Hava Kalitesi Modellemesi P R O F. D R. A B D U R R A H M A N B A Y R A M Hava Kirleticilerin Atmosferde Dağılımı ve Hava Kalitesi Modellemesi P R O F. D R. A B D U R R A H M A N B A Y R A M Temel Kavramlar Emisyon Dış Hava Kalitesi Hava Kalitesi Dağılım Modellemesi Emisyon

Detaylı

KUZEY - BATI ANADOLU TAŞKÖMÜR HAVZASI KİLİMLİ ÜRETİM BÖLÜMÜ ( KARADON - ZONGULDAK ) KÖMÜR DAMARLARININ TEKNOLOJİK ( METALURJİK ) ÖZELLİKLERİ

KUZEY - BATI ANADOLU TAŞKÖMÜR HAVZASI KİLİMLİ ÜRETİM BÖLÜMÜ ( KARADON - ZONGULDAK ) KÖMÜR DAMARLARININ TEKNOLOJİK ( METALURJİK ) ÖZELLİKLERİ KUZEY - BATI ANADOLU TAŞKÖMÜR HAVZASI KİLİMLİ ÜRETİM BÖLÜMÜ ( KARADON - ZONGULDAK ) KÖMÜR DAMARLARININ TEKNOLOJİK ( METALURJİK ) ÖZELLİKLERİ IşıköZPEKER(*) İbrahim BUZKAN (**) Erdem ÜNAL (***) Doğu RODOPMAN

Detaylı

CBAE-05 numaralı sondaj 51.60mile 53.50m arasında 1.90m kalınlığında %1.45 Sb ve 48.10m ile m arasında 3.50m kalınlığında 0.

CBAE-05 numaralı sondaj 51.60mile 53.50m arasında 1.90m kalınlığında %1.45 Sb ve 48.10m ile m arasında 3.50m kalınlığında 0. ODAŞ Enerji nin %100 iştiraki olan Suda Maden A.Ş. ye ait Cebrail sahasında yapılan sondajlı arama çalışmalarında önemli olabilecek Antimuan (Sb) ve Altın (Au) değerleri kesilmiştir. En önemlileri aşağıdaki

Detaylı

1.10.2015. Kömür ve Doğalgaz. Öğr. Gör. Onur BATTAL

1.10.2015. Kömür ve Doğalgaz. Öğr. Gör. Onur BATTAL Kömür ve Doğalgaz Öğr. Gör. Onur BATTAL 1 2 Kömür yanabilen sedimanter organik bir kayadır. Kömür başlıca karbon, hidrojen ve oksijen gibi elementlerin bileşiminden oluşmuş, diğer kaya tabakalarının arasında

Detaylı

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma Meteoroloji IX. Hafta: Buharlaşma Hidrolojik döngünün önemli bir unsurunu oluşturan buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde farklı şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik faktörlerin etkisiyle

Detaylı

Sevk Şekli Akma Muk. Kopma Muk. Kopma Uzaması Bükme Momenti Sıcak haddelenmiş N/ mm² ( min) N/ mm² ( min) % ( min) M (Nm) 31 Mn

Sevk Şekli Akma Muk. Kopma Muk. Kopma Uzaması Bükme Momenti Sıcak haddelenmiş N/ mm² ( min) N/ mm² ( min) % ( min) M (Nm) 31 Mn 2016 YILI TH 70/34 PROFİLİ GEÇMELİ BAĞ, TRAPEZ KESİTLİ ÇELİK TAHKİMAT VE BAĞLANTI PARÇALARI TEKNİK ŞARTNAMESİ 1-AMAÇ TTK ihtiyacı olarak yer altı taban yolları tahkimatında kullanılmak üzere TH profili

Detaylı

KÖMÜR KÖKENLĠ METANIN DOĞAL GAZ OLARAK KULLANIMI

KÖMÜR KÖKENLĠ METANIN DOĞAL GAZ OLARAK KULLANIMI Metan Miktarı (Eşd. CO 2 Mt.) KÖMÜR KÖKENLĠ METANIN DOĞAL GAZ OLARAK KULLANIMI Arş. Gör. İzzet KARAKURT Karadeniz Teknik Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maden Mühendisliği Bölümü ÖZET Kömürleşme ile

Detaylı

ATMOSFERDEKİ YAĞIŞA GEÇERİLİR SURUHARI MİKTARININ HESAPLANMASI

ATMOSFERDEKİ YAĞIŞA GEÇERİLİR SURUHARI MİKTARININ HESAPLANMASI ATMOSFERDEKİ YAĞIŞA GEÇERİLİR SURUHARI MİKTARININ HESAPLANMASI SEMA TOPÇU* 1. GİRİŞ Dünya üzerindeki büyük su kütlelerinden meydana gelen buharlaşma ve canlıların terleme olayı atmosferdeki subuharının

Detaylı

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU. 7 nci Toplantı

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU. 7 nci Toplantı TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU T U T A N A K D E R G İ Sİ 7 nci Toplantı 20 Nisan 2016 Çarşamba (TBMM Tutanak Hizmetleri Başkanlığı tarafından hazırlanan bu Tutanak Dergisi

Detaylı

Ders Notları 3 Geçirimlilik Permeabilite

Ders Notları 3 Geçirimlilik Permeabilite Ders Notları 3 Geçirimlilik Permeabilite Zemindeki mühendislik problemleri, zeminin kendisinden değil, boşluklarında bulunan boşluk suyundan kaynaklanır. Su olmayan bir gezegende yaşıyor olsaydık, zemin

Detaylı

INM 305 Zemin Mekaniği

INM 305 Zemin Mekaniği Hafta_8 INM 305 Zemin Mekaniği Zeminlerde Gerilme ve Dağılışı Yrd.Doç.Dr. İnan KESKİN inankeskin@karabuk.edu.tr, inankeskin@gmail.com Haftalık Konular Hafta 1: Zeminlerin Oluşumu Hafta 2: Hafta 3: Hafta

Detaylı

KÖMÜRÜN ÖĞÜTÜLEBİLİRLİĞİ İLE DAYANIM VE İNDEKS ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER

KÖMÜRÜN ÖĞÜTÜLEBİLİRLİĞİ İLE DAYANIM VE İNDEKS ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER Turkıve 14 Komıır Kongresi Bildiriler Kitabı, 02-04 Haziran 2004 Zonguldak, Türkiye Proceedings of the 14 th Turkey Coal Congress, June 02-04, 2004, Zonguldak, Turkey KÖMÜRÜN ÖĞÜTÜLEBİLİRLİĞİ İLE DAYANIM

Detaylı

YAPI TEKNOLOJİSİ DERS-2

YAPI TEKNOLOJİSİ DERS-2 YAPI TEKNOLOJİSİ DERS-2 ÖZET Yer yüzündeki her cismin bir konumu vardır. Zemine her cisim bir konumda oturur. Cismin dengede kalabilmesi için konumunu koruması gerekir. Yapının konumu temelleri üzerinedir.

Detaylı

KALINLIK VE DERİNLİK HESAPLAMALARI

KALINLIK VE DERİNLİK HESAPLAMALARI KALINLIK VE DERİNLİK HESAPLAMALARI Herhangi bir düzlem üzerinde doğrultuya dik olmayan düşey bir düzlem üzerinde ölçülen açıdır Görünür eğim açısı her zaman gerçek eğim açısından küçüktür Görünür eğim

Detaylı

3. ÜNİTE BASINÇ ÇIKMIŞ SORULAR

3. ÜNİTE BASINÇ ÇIKMIŞ SORULAR 3. ÜNİTE BASINÇ ÇIKMIŞ SORULAR 1-) 2002 OKS 3-) 4-) 2004 OKS 2-) 2003 OKS 5-) 2005 OKS 6-) 2006 OKS 10-) 2010 SBS 7-) 2008 OKS 11-) 2011 SBS 8-) 2009 SBS 2012 SBS 14-) 12-) 15-) 2015 TEOG 2014 TEOG 13-)

Detaylı

Enerji Kaynağı Olarak Kömür

Enerji Kaynağı Olarak Kömür SOMA'DAN SONRA: TÜRKİYE'DE ENERJİ KAYNAKLARI, ÜRETİM VE TÜKETİMİ, ALTERNATİF ENERJİLER, ENERJİ POLİTİKALARI PANELİ Enerji Kaynağı Olarak Kömür Prof. Dr. Ahmet Arısoy Giriş. Enerji kaynağı olarak kömürün

Detaylı

Dolgu ve Yarmalarda Sondaj Çalışması ve Değerlendirmesi. HAZIRLAYAN Özgür SATICI Mad. Yük. Jeo. Müh. (MBA)

Dolgu ve Yarmalarda Sondaj Çalışması ve Değerlendirmesi. HAZIRLAYAN Özgür SATICI Mad. Yük. Jeo. Müh. (MBA) Dolgu ve Yarmalarda Sondaj Çalışması ve Değerlendirmesi HAZIRLAYAN Özgür SATICI Mad. Yük. Jeo. Müh. (MBA) İçerik Yarmalarda sondaj Dolgularda sondaj Derinlikler Yer seçimi Alınması gerekli numuneler Analiz

Detaylı

Zonguldak Taşkömür Havzası İş Kazalarındaki Ölüm Oranlarını Etkileyen Faktörler

Zonguldak Taşkömür Havzası İş Kazalarındaki Ölüm Oranlarını Etkileyen Faktörler Zonguldak Taşkömür Havzası İş Kazalarındaki Ölüm Oranlarını Etkileyen Faktörler The Factors Affecting the Fatality Ratios in the Job Accidents at Zonguldak Hardcoal Region Sibel BUZKAN * Ibrahim BUZKAN

Detaylı

GİRİŞ. Faylar ve Kıvrımlar. Volkanlar

GİRİŞ. Faylar ve Kıvrımlar. Volkanlar JEOLOJİK YAPILAR GİRİŞ Dünyamızın üzerinde yaşadığımız kesiminden çekirdeğine kadar olan kısmında çeşitli olaylar cereyan etmektedir. İnsan ömrüne oranla son derece yavaş olan bu hareketlerin çoğu gözle

Detaylı

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMB-305 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI I

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMB-305 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI I ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMB-305 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI I DENEY 2 : BORULARDA BASINÇ KAYBI VE SÜRTÜNME DENEYİ (AKIŞKANLAR MEKANİĞİ) DENEYİN AMACI:

Detaylı

TÜRKİYE 6. KÖMÜR KONGRESİ The sixth coal Congress of TURKEY

TÜRKİYE 6. KÖMÜR KONGRESİ The sixth coal Congress of TURKEY TÜRKİYE 6. KÖMÜR KONGRESİ The sixth coal Congress of TURKEY METAN DENETİMİ GEREKSİNİMLERİNİN AMPİRİK TEKNİKLERLE BELİRLENMESİ DETERMINATION OF METHANE CONTROL REQUIREMENTS BY USING EMPIRICAL TECHNIQUES

Detaylı

Patlayıcı Ortamlarda Kullanılan Ekipmanlar ve ATEX Yönetmelikleri

Patlayıcı Ortamlarda Kullanılan Ekipmanlar ve ATEX Yönetmelikleri Patlayıcı Ortamlarda Kullanılan Ekipmanlar ve ATEX Yönetmelikleri Hamdi Nadir Tural Araştırma&Geliştirme Bölümü Mart 2013 Özet Günümüzde Avrupa birliği ülkelerinde geçerli olan ve Avrupa dışında birçok

Detaylı

Türkiye 14 Madencilik Kongresi / 14th Mining Congress of Turkey, 1995, ISBN 975-395-150-7

Türkiye 14 Madencilik Kongresi / 14th Mining Congress of Turkey, 1995, ISBN 975-395-150-7 Türkiye 14 Madencilik Kongresi / 14th Mining Congress of Turkey, 1995, ISBN 975-395-150-7 ZONGULDAK KARBONİFER HAVZASINDA GELİK BÖLGESİ'NİN BELİRGİN YAPISAL ÖZELLİKLERİ VE KÖMÜR REZERVİNİN HESAPLANMASI

Detaylı

MADEN MÜHENDİSİ TANIM

MADEN MÜHENDİSİ TANIM TANIM Yeraltında ve yer üstünde bulunan her tür enerji, maden ve doğalgaz yatağının ekonomik bir biçimde işletilmeye elverişli olup olmadığına karar veren, madenlerin işletilmesi için gerekli tesisleri

Detaylı

2. Zonguldak Kömürlerinin Briketlenmesi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Araştırma Fonu Projesi, 96-115-01-08, Proje Yöneticisi, 1996.

2. Zonguldak Kömürlerinin Briketlenmesi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Araştırma Fonu Projesi, 96-115-01-08, Proje Yöneticisi, 1996. Yrd. Doç. Dr. İbrahim BUZKAN 1. Trakya Havzası Kömürlerinde İz Elementlerin İncelenmesi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Araştırma Fonu Projesi, 96-115-001-04, Proje Yöneticisi, 1997. 2. Zonguldak Kömürlerinin

Detaylı

5/8/2018. Windsor Probe Penetrasyon Deneyi:

5/8/2018. Windsor Probe Penetrasyon Deneyi: BETON DAYANIMINI BELİRLEME YÖNTEMLERİ Mevcut betonarme yapılarda beton dayanımının belirlenme nedenleri: Beton dökümü sırasında kalite denetiminin yapılmamış olması. Taze betondan alınan standart numune

Detaylı

TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MÜDÜRLÜĞÜ 2016 YILI FAALİYET RAPORU Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı Zonguldak ın derin toprakları altındaki

Detaylı

Teftiş Gözüyle Türkiye Kömür Madenciliğinde İş Sağlığu ve Güvenliği Durum Özeti

Teftiş Gözüyle Türkiye Kömür Madenciliğinde İş Sağlığu ve Güvenliği Durum Özeti Teftiş Gözüyle Türkiye Kömür Madenciliğinde İş Sağlığu ve Güvenliği Durum Özeti C.K. Erbayat Maden Müh. İş Müf. Yrd. cerbayat@csgb.gov.tr 05.12.2016, İstanbul Teftiş Gözüyle Türkiye de Kömür Madenciliği

Detaylı

MalzemelerinMekanik Özellikleri II

MalzemelerinMekanik Özellikleri II MalzemelerinMekanik Özellikleri II Doç.Dr. Derya Dışpınar deryad@istanbul.edu.tr 2014 Sünek davranış Griffith, camlarileyaptığıbuçalışmada, tamamengevrekmalzemelerielealmıştır Sünekdavranışgösterenmalzemelerde,

Detaylı