Yazı İşleri Ece Yarkataş İletişim Tel: pbx

Transkript

1

2 İÇİNDEKİLER yatırımlar Suriye nin olumsuz etkilerine rağmen bölgedeki yatırımlar devam ediyor Haberler acenteler/havayolları Bayram tatili, tur operatörlerini de otelcileri de mutlu edecek Haberler kongre ve toplantı turizmi Tercih edilme oranı azalsa da kongre merkezlerinin önemi artıyor Kongre-Toplantı turizmi-haberler Oteller-haberler tedarikçiler Buklet malzemeleri üretiminde AB standartları uygulanmaya başladı Haberler Diğer haberler İstatistikler Yetkin Medya Yayıncılık Ticaret Limited Şirketi Adına Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Sebahattin Ercan Genel Koordinatör Bülent Büyükaras Editör Özlem Kasa Görsel Yönetmen Türkel Hocaoğlu Yazı İşleri Ece Yarkataş İletişim Tel: pbx Reklam Tel: pbx Faks: Baskı: Özgün Ofset Tel: Issn: Adres: Yetkin Medya Yayıncılık Emniyetevler Mah. Bornova Sok. No: 5/B, 4. Levent / İstanbul Abonelik 12 aylık abonelik bedeli 90 TL dir. Abone olmak isteyenler için hesap numarası: Yetkin Medya Yayıncılık Ltd. Şti. Türkiye İş Bankası 4. Levent-İstanbul Şubesi. IBAN: TR (Dekont ve adres bilgilerinizi nolu faksa gönderiniz.) Yayın Türü: Ulusal, süreli, aylık Baskı yeri ve tarihi: İstanbul, Eylül ǀ turizm&yatırım ǀ

3

4 SUNUŞ 2013 te inişli çıkışlı grafik devam ediyor Bu ay 14. sayımızla okuyucularımızın karşısına çıkıyoruz sezonundaki inişli çıkışlı grafik, ağustos ayında hem incomingte hem de iç pazarda yukarı doğru çıkmaya başladı. Yabancı ziyaretçi sayısında yaşanan yükselen ivme karları düşen turizmciye rahat nefes aldırdı. Ocak-Ağustos ayları arasında 19 milyonu aşan yabancı ziyaretçi sayısıyla geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,68 lik bir büyüme yakaladı. Gezi olaylarından olumsuz etkilenen İstanbul, Ağustos ta yükselişe geçti. Diğer bir gelişmede iç pazarda yaşandı. Mayıs ve Haziran ayında iç pazarda beklediğini bulamayan turizmciler, ertelenen tatilleri bayram tatili rezervasyonlarıyla telafi ettiler. Kurban Bayramı tatilinde de rekor bir artış bekleyen acente yetkilileri, ekim ayına denk gelen bayramda yurtiçi ve yurtdışı kültür turlarında bir artış bekliyor. Sanatçılı programlar hazırlayan oteller ise yılın son uzun tatilinde çok sayıda yerli turist bekliyor. Bu sayımızda acentelerin kurban bayramı tatili beklentilerini ele aldık. Bildiğiniz gibi kongre turizmi Türkiye de de her geçen yıl önemini artırıyor. Son yıllarda açılan veya açılması planlanan büyük şehir otellerinde kapasitesi yüksek kongre ve toplantı salonları yer alıyor. Mevcut otellerde bu alandaki yatırımlarını ve satış pazarlama stratejilerini kongre turizmine göre şekillendiriyor. Kongre turizminin yükselmesinde önemli unsurlardan biri olan kongre merkezleri, destinasyon tanıtımında önemli etkisi bulunuyor. Ancak otellerin bu alanda ciddi yatırım yapması kongre merkezlerini gölgede bırakmaya başladı. Konuyla ilgili hazırladığımız haberde kongre merkezlerini ele aldık. Bu sayımızda öne çıkan bir diğer dosya konumuz ise Suriye ile yaşanan gerginlik nedeniyle bölge turizm yatırımlarının etkileri oldu. Bildiğiniz gibi Suriye ile Türkiye arasında ilişkilerin iyi olması nedeniyle 2009 da karşılıklı olarak vizeler kaldırılmış, özellikle Suriye ye sınırı olan Hatay, Gaziantep, Kilis, Mersin, Adana, Mardin ve Şanlıurfa gibi illerde ciddi ticari hareketlilik başlamıştı. Karşılıklı turizm hareketlerinin de yoğunlaşması bölge illerinde turizm yatırımlarını da hızlandırmıştı. Ancak iki ülke arasındaki ilişkilerin gerilmesi ve Suriye de iç savaşın çıkması bölge turizmini sıfır noktasına getirdi. Bu durumun yatırımlara etkisi ise şaşırtıcı sonuçlar ortaya çıkardı. Turizm sektörünün önemli aktörlerinden tedarikçiler bölümünde Otellerde Buklet Malzemeleri konusunu ele aldık. Otellerin konuklarına bedelsiz olarak sunduğu ve gerek müşteri memnuniyeti gerekse otelin marka değerini oluşturmada etken olan buklet malzemeleri, otellerin tanıtımına da katkı sunuyor. Artık daha kaliteli, doğal ürünlerin yanı sıra daha şık tasarımların kullanıldığı buklet ürünlerindeki yeni trendleri haberden takip edebilirsiniz. Keyifle okumanız dileğiyle Turizm ve Yatırım Dergisi 24 ǀ turizm&yatırım ǀ

5

6 DOSYA YATIRIMLAR Suriye nin olumsuz etkilerine rağmen, bölgedeki yatırımlar devam ediyor Geçtiğimiz yıllarda 1milyona yakın turist ile bölge turizmini ve ticari hayatını hareketlendiren Suriye ile ilişkilerin bozulmasının faturası turizmcilere çıktı. Suriye de yaşanan iç savaş nedeniyle gelen turist sayısında keskin bir düşüş yaşanmasına rağmen, Suriye ve Ortadoğulu turistler düşünülerek başlanan turizm yatırımları devam ediyor. Hatay, Gaziantep, Adana, Mersin, Şanlıurfa, Mardin gibi sınır illerinde son 3 yılda 69 tesis için turizm yatırım belgesi alındı. Suriye de yaşanan iç savaş ve Türkiye-Suriye arasındaki siyasi gerginlik, Hatay, Kilis, Gaziantep, Adana, Mersin, Şanlıurfa, Mardin gibi illerin turizm hareketlerine olumsuz yansırken, turizm yatırımlarını da kısmen etkiledi. Suriye den gelen turist sayısı ciddi oranda azalırken, Suriyelilerin bölgede yarattığı ekonomik hareketlilik, yerini durgunluğa bıraktı. Gelen turist sayısında azalmaya rağmen bölgede başlayan turizm yatırımları devam ediyor. Günübirlik ziyaretler, ticari hayatı hareketlendirmişti Türkiye ye giriş yapan Suriyelilerin yüzde 95 i Hatay, Kilis, Gaziantep, Adana, Mersin, Şanlıurfa, Mardin de bulunan sınır kapılarından giriş yapıyordu yılı verilerine göre giriş yapılan iller arasında yüzde 52 lik pay ile ilk sırayı Hatay alırken, ikinci sırayı yüzde 19 pay ile Kilis alıyordu. Suriye ile Türkiye arasındaki vizelerin 16 Eylül 2009 tarihinde kaldırılması günübirlik ziyaretleri de artırmıştı. Suriyelilerin alışveriş, ticaret ve ziyaretler yapması bölge illerindeki turizm gelirlerinin artmasında önemli bir etken olmuştu. Ancak Türkiye ile Suriye arasında bulunan Akçakale, Cilvegözü, Karkamış, Öncüpınar, Yayladağı ve Nusaybin olmak üzere 6 sınır kapısının kapanması hem Suriyeli turistleri hem de Türkiye ye Suriye üzerinden giriş yapan diğer Ortadoğulu turistleri bitirdi. Turist sayısı hızla düşüyor İki ülke arasında politik ilişkilerin iyi olduğu 2010 yılında Suriye den gelen turist sayısı 899 bin 494 kişi iken 2011 yılında 974 bin 54 kişiye çıkmıştı. Günübirlik gelenlerle bu sayı 1,5 milyon seviyelerine ulaşıyordu. Ancak iki ülke arasında yaşanan gerginlik nedeniyle Suriye den gelen turist sayısı hızla düşmeye başladı de yüzde 25,05 oranında düşüşle 730 bin 39 kişiye düşen Suriyeli ziyaretçiler, 2013 te şekil 26 ǀ turizm&yatırım ǀ

7 değiştirdi. Kültür ve Turizm Bakanlığı nın verilerine göre yılın ilk 7 ayında Suriye den gelen ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 131,90 artışla 769 bin 582 kişiye ulaştı. Ancak Suriye de yaşanan iç savaş nedeniyle sığınmak i- çin 100 binlerce kişinin Türkiye ye giriş yaptığı biliniyor. Dolayısıyla son sayısal veriler, sınırdan giriş yapan mültecileri ve Türkiye ye yerleşmek için giriş yapan Suriyelileri kapsadığı için normal ziyaret olarak değerlendirilemiyor. Sınır kapılarının kapanması, süreci tersine çevirdi Hatay, Mardin ve Antep e alışveriş için düzenlenen günübirlik gezilerde ciddi düşüşler yaşanırken restoranlar, oteller ve perakendeciler de bu durumdan olumsuz etkileniyor. Hatay daki otel ve restoran sahipleri, Ortadoğulu turistlere yönelik başlattıkları yatırımlar için bankalardan çektikleri kredilerin geri ödemelerinde zorluk yaşıyorlar. Suriye deki gelişmeler Türkiye den Suriye ye ve Ortadoğu ya gidenleri de etkiledi yılında Hatay, Kilis ve Gaziantep illerinden Suriye ye geçen yaklaşık 1,1 milyon Türk vatandaşının yüzde 91 inden fazlası karayolu ile seyahat etti. İki ülke arasında yaşanan gerginlik ve iç savaş Türkiye den gidenleri de olumsuz etkiledi. İhracat-ithalat durma noktasına geldi Suriye olayları nedeniyle sınır kapılarının kapatılması, hem Suriye hem de Ortadoğu ülkeleriyle yapılan kara ticaretini de sekteye uğrattı. Sınır kapılarının kapatılmasının yanı sıra karayolu ile u- laşımın güvensiz olması, sınır illerinden Ortadoğu ya yapılan ihracat ve ithalatın farklı kanallara kaymasına yol açtı. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) tarafından yapılan araştırmada, Suriye ye ve Ortadoğu ya mal taşıyan karayolu lojistik firmaları, Suriye deki krizden doğrudan etkilendiler. Diğer taraftan iki ülke arasındaki ticari ilişkiler de durma noktasına geldi. Yatırımlarda duraklama yok Bölge turizmini ciddi olarak hareketlendiren Suriye den gelen turist sayılarının geçtiğimiz yıllarda hızla artması turizm yatırımlarını da hareketlendirmişti. Gaziantep, Hatay, Adana ve Mersin gibi illerde önemli yatırımlara imza atılırken, birçok yatırımcı da yeni otel yatırımları için kolları sıvadı. Antakya, Gaziantep, Adana, Mersin, Şanlıurfa, Mardin illerinde ikisi modernizasyon olmak üzere 2011 de 16 tesis için yatırım belgesi alınırken, 2012 de 3 ü modernizasyon olmak üzere 39 tesis için yatırım belgesi alındı. Bölgede 2013 yılında da yatırımlar hız kesmedi. Yılın ilk 7 ayında 15 yeni tesise turizm yatırım belgesi verildi. Turist sayısında ve ticari faaliyetlerde düşüş yaşanmasına rağmen yatırımlarda çok da duraklama olmadığı görülüyor. SURİYE DEN GELEN ZİYARETÇİLER (OCAK-ARALIK) YILLAR % DEĞİŞİM ORANI * 2011/ /2011 SURİYE ,29-25,05 *Yılın ilk 7 ayına ait veri İLLERDEKİ YATIRIM BELGELİ TESİSLER VE KAPASİTELERİ ŞEHİR TESİS SAYISI ODA YATAK HATAY ADANA MERSİN GAZİANTEP ŞANLIURFA MARDİN Son 3 yılda 69 tesis için teşvik belgesi alındı Turizm yatırımlarında 2011, 2012 ve 2013 te ilk sırayı yenileme yatırımları dahil toplam 19 yatırımla Mersin alırken, onu 18 otel yatırımı ile Hatay izledi. Hatay daki tüm tesislerin komple yeni yatırımlardan oluşması ise dikkat çekti. Hatay ı 10 tesisle Mardin ile Gaziantep izlerken, Adana ve Şanlıurfa 6 şar tesis ile takip etti. Bölgede son 3 yılda toplamda 69 tesis yapımı için teşvik belgesi alınmış oldu. Bu tesislerin yapımıyla birlikte toplamda 13 bin 167 yatak devreye girmiş olacak. İL İL BÖLGEDEKİ YATIRIMLAR En çok Hatay turizmi etkilendi Bölgede yaşanan olaylar en çok Suriyeli turistlerin en çok giriş yaptığı şehirlerin başında gelen Hatay ı vurdu. Bölgede ticari ve turistik hayat ciddi anlamda yön değiştirdi. Suriyeli sığınmacıların Hatay daki kamplarda kalması ise şehrin günlük yaşamını farklı yönleriyle etkiledi. Ancak bölgedeki turizm yatırımları devam ediyor. Hatay İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü nden alınan verilere göre Hatay da yatırım belgesine sahip toplam 24 tesis bulunuyor. Bu tesislerin hayata geçmesiyle 2793 oda ve 5861 yatağın hizmete girmesi bekleniyor. Biri turizm kompleksi olmak üzere dört adet 5 yıldızlı otelin yapıldığı Hatay da 9 adet 4 yıldızlı ve 9 adet 3 yıldızlı otel yapımı öngörülüyor.» ǀ turizm&yatırım ǀ 7

8 DOSYA YATIRIMLAR Bölgede yaşanan olaylar Suriyeli turistlerin en çok giriş yaptığı şehirlerin başında gelen Hatay ı vurdu. İldeki ekonomik kayıp sürerken turizm yatırımları da durgunluğa girdi. Daha önce alınan belgelerle birlikte Hatay da yatırım belgesine sahip toplam 24 tesis bulunuyor. Bu tesislerin hayata geçmesiyle 2793 oda ve 5861 yatağın hizmete girmesi bekleniyor. Öte yandan 2013 yılında verilen yeni teşviklerde Hatay ve Mersin ilk 6 il arasına girdi ün ilk 7 ayında yatırım belgesi a- lan illerin yüzdelik oranları ise şöyle: YATIRIMLARIN İLLERE GÖRE DAĞILIMI (2013) Yaratılacak İstihdamın Dağılımı Yatak Sayısının Dağılımı Antalya 31,0 31,3 İstanbul 16,2 17,6 Hatay 3,9 4,4 Muğla 5,3 4,2 Mersin 1,9 3,5 Balıkesir 3,8 3,3 Mersin hem turist hem yatırımcı çekiyor Suriyeli ve Ortadoğulu turistlerin alışveriş ve gezi dışında deniz-güneş-kum turizmi için de ziyaret ettiği sınır illerinden Mersin de 47 otel bulunuyor oda ve 6379 yatak kapasitesi bulunan il, Avrupalı turistlerin yanı sıra iç pazara da hizmet veriyor de 500 bin kişi ağırlayan kent, 2012 de 534 bin kişi a- ğırladı te 600 bin kişi ağırlamayı hedefleyen kentte, yeni turizm bölgeleriyle birlikte turizm yatırımları da artış gösteriyor. İlde 43 yeni yatırımla 6 bin 97 oda ve 12 bin 779 yatak devreye girecek. Adana da turizm yatırımları çok arttı Bölgenin önemli illerinden Adana da turizm yatırımları devam ediyor. Adana da 19 adet yatırım belgesine sahip otel bulunuyor. 19 tesisin 14 tanesinin inşaatı devam ediyor. Yeni yatırımlarla birlikte şehirde 1639 oda ve 3410 yatak devreye girecek. Adana da işletme belgesine sahip otel sayısı 34 iken toplam 5100 yatak yer alıyor. Ancak henüz yatırım belgesi bulunan ve otelinin ön açılışını yapan tesislerle birlikte bu sayı 5728 yatağa çıkıyor. Adana ya geçen yılın ilk 7 ayında gelen 338 bin 1 ziyaretçi sayısı bu yıl, 7,5-8 artışla 364 bin 204 kişiye ulaştı. Sınır giriş çıkışlarında düşüş yaşanan kentte, konaklama sayılarında artış yaşanıyor. Toplamda 2012 de 544 bin 65 kişinin konakladığı Adana da 2013 yılında 600 bin konaklama hedefleniyor. Şanlıurfa olaylardan daha az etkilendi Bölgenin ticari anlamda az etkilenen illerinden Şanlıurfa da üçü 5 yıldızlı, ikisi 4 yıldızlı, üçü ise 3 yıldızlı olmak üzere toplam 8 yeni yatırım için turizm yatırım belgesi alındı. Yeni yatırımlarla birlikle 922 oda ve 1915 yatak devreye girecek. Urfa da yatırımlarda dahil olmak üzere toplamda 68 tesis, 2288 oda ve 4897 yatak kapasitesi bulunuyor. Ağırlıklı iç pazardan beslenen Şanlıurfa, Suriye deki olaylardan etkilenmesine rağmen çabuk toparlandı. Olaylar nedeniyle turist sayılarında yüzde 40 lara varan düşüş yaşayan kent, yabancı turist anlamında olumsuz etkilenirken iç pazarda ciddi bir etkilenme yaşamadı. İlde 2010 yılında 428 bin 983 kişi konaklarken, 2011 de 456 bin 848, 2012 de 494 bin 490 kişi konakladı ün ilk 7 ayında ise konaklayan kişi sayısı 297 bin 513 kişi olarak gerçekleşti. Mardin, yatırımcıları çekiyor Son yıllarda hem iç turizmde hem de yurtdışında yıldızı parlayan kentler a- rasında yer alan Mardin, 2010 yılında yerli ve yabancı toplam 109 bin 928 kişi konakladı. İlde 2011 de 135 bin 317 kişi konaklarken 2012 de 138 bin 73 kişiyi a- ğırladı. Kent 2013 ün ilk 7 ayında 97 bin 614 kişiyi ağırladı oda ve 2296 yatak kapasitesine sahip işletme belgeli 13 tesis bulunan kentte, 595 oda ve 1310 yatak kapasitesine sahip 24 belediye belgeli tesis ile hizmet veriyor. Yatırım belgesi alan 9 tesiste de mevcuda eklenecek. Gaziantep te yatırımlar tam hızla devam ediyor Suriye den ve Ortadoğu ülkelerinden gerek ticari gerek alışveriş ve gezi gerekse de sağlık turizmi için birçok turist ağırlayan Gaziantep te 2010 yılında 265 bin 924 kişi, 2011 de 311 bin 711 kişi, 2012 de 338 bin 939 kişi ve 2013 ün ilk 7 ayında 153 bin 722 kişi konakladı. Bölgenin en fazla gelişen illeri arasında yer alan Gaziantep te yedisi 5 yıldızlı, beşi 4 yıldızlı, dördü 3 yıldızlı ve biri 2 yıldızlı olmak üzere 17 adet yatırım belgeli tesis bulunuyor. Yeni yatırımlarla 2218 oda ve 4444 yatak sayısı ilde bulunan kapasiteye eklenecek. İlde hâlihazırda 37 tesis ve 2199 oda ile 5219 yatak bulunuyor. Suriye ile sınırı olan illerde gerek turizm hareketleriyle gerekse yatırımlarla ilgili düşüncelerini illerin ticaret odası başkanları, turizm birliği yöneticileri ve otelciler Turizm ve Yatırım dergisiyle paylaştılar. C M Y CM MY CY CMY K 28 ǀ turizm&yatırım ǀ

9

10 DOSYA YATIRIMLAR 10 2 ǀ turizm&yatırım ǀ YATIRIM BELGESİ ALAN TESİSLER ( ) 2011 YATIRIMIN CINSI YATIRIMIN TOPLAM ISTIHDAM MÜRACAAT EDEN FİRMA YERİ YATIRIM (TL) (KISI) SINIFI GAZİANTEP SERTAŞ GYO A.Ş. KOMPLE YENİ HATAY KIZILKAYA TURİZM LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YILDIZ 196 HATAY EMİN DÖNMEZ / HATAY KOMPLE YENİ YILDIZ 100 HATAY AYÇA TEKSTİL TURİZM LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ OTEL 196 HATAY NURİ TURİZM OTELCİLİK VE TİC. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ HATAY ZEYNEDDİN AVCI KOMPLE YENİ MARDİN MAHMUT ORAK / MARDİN KOMPLE YENİ MARDİN İRAZ GIDA İNŞAAT LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ OTEL 74 MERSİN HEPKON OTEL İŞLETMECİLİĞİ A.Ş. MODERNİZASYON MERSİN KERVAN İNŞAAT TURİZM A.Ş. MODERNİZASYON OTEL 158 MERSİN UYAR MOTORLU ARAÇLAR LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YILDIZ 190 MERSİN ALTUNÖREN-GİZER İNŞAAT TURİZM LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ YILDIZ 262 MERSİN HÜSEYİN EŞKİ / MERSİN KOMPLE YENİ OTEL 60 MERSİN ÖMERYAN TURİZM İNŞAAT MOBİLYA KOMPLE YENİ OTEL 100 ŞANLIURFA NEVKAR TURİZM OTELCİLİK PETROL A.Ş. KOMPLE YENİ OTEL TOPLAM ADANA ADANA PARK VADİ TUR. OTELCİLİK LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ ADANA SÜRMELİ TURİZM TİCARET PAZ. İŞL. A.Ş. MODERNİZASYON ADANA TUR-İN PETROL TURİZM.A.Ş. KOMPLE YENİ BUTİK 130 ADANA ÜÇGÜL METAL ENERJİ TURİZM SAĞLIK A.Ş. KOMPLE YENİ ADANA KÜÇÜKLER TEKSTİL İNŞAAT LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ ADANA MNS TURİZM OTELCİLİK LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ GAZİANTEP KAHRAMAN YAPI TURİZM LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ GAZİANTEP MEHMET BOZAN-PALMİYE YAPI İNŞAAT KOMPLE YENİ GAZİANTEP TEYMUR TEKSTİL SAN.VE TİC.AŞ. KOMPLE YENİ GAZİANTEP AK-A YATIRIM TURİZM OTELCİLİK LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ GAZİANTEP CUMALİ YILMAZOĞLU KOMPLE YENİ GAZİANTEP ÖZTAN İNŞAAT SANAYİ VE TURİZM A.Ş. KOMPLE YENİ BUTİK 158 HATAY DOK-PET PETROL ÜRÜNLERİ LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ HATAY AVCI ELEKTRONİK İLETİŞİM VE BİLG.SİST. KOMPLE YENİ HATAY BAYAZIT BUTİK TURİZM OTELCİLİK LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ HATAY AKÇALI TİCARET - İBARAHİM AKÇALI KOMPLE YENİ HATAY ANEMON TURİZM VE İNŞAAT TİC.A.Ş. KOMPLE YENİ HATAY ŞAHUTOĞLU TURİZM OTELCİLİK ORG. KOMPLE YENİ BUTİK 46 HATAY MURAT TURİSTİK TESİS YAT. OETLCİLİK A.Ş. KOMPLE YENİ MARDİN ERTA ENERJİ HALKLA İLŞ. TURİZM KOMPLE YENİ MARDİN İSTANBUL YEDİTEPE TURİZM EĞİTİM A.Ş. KOMPLE YENİ MARDİN ABDÜLĞANİ DEMİRCİ KOMPLE YENİ MARDİN LEMAKS TURİZM ORGANİZASYON LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ MARDİN MERDİN KALE OTELCİLİK TURİZM A.Ş. KOMPLE YENİ MARDİN DORADUS TURİZM GIDA LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ MARDİN GURUR OTELCİLİK HİZ.TURİZM LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ BUTİK 84 MARDİN AKDAĞLAR TARIM HAYV. İNŞ. LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ MERSİN NEC-ER MÜH. İNŞ. GIDA TEKSTİL LTD. ŞTİ KOMPLE YENİ MERSİN AKDENİZ TURİZM İŞLETMECİLİK A.Ş. MODERNİZASYON MERSİN MERSİN PARK TURİZM A.Ş. KOMPLE YENİ MERSİN MERTUR MERSİN TURİZM İNŞAAT A.Ş. KOMPLE YENİ MERSİN HASAN URAS -NİXE OTEL MODERNİZASYON MERSİN PULATLAR MADENCİLİK İNŞ. TUR. LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ MERSİN KARTEPER İNŞAAT KUYUM. TUR. LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ MERSİN MÜHENDİS KUYUMCULUK İNŞ. TUR. LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ MERSİN ASLAN KÜÇÜK-MUTLU ASLAN OTEL KOMPLE YENİ MERSİN EZEL OTOMOTİV TAŞ. LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ ŞANLIURFA ABİDE PARK MAĞAZACILIK LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ ŞANLIURFA DNR AKARYAKIT İNŞAAT LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ TOPLAM * GAZİANTEP MUHARREM BALAT KOMPLE YENİ * 232 GAZİANTEP EMİNCAN OTELCİLİK TUR. İNŞ. A.Ş. KOMPLE YENİ * 224 GAZİANTEP AY-TAT OTOMOTİV İNŞ. TUR. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ * 262 HATAY RHOSSOS TURİZM LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ * 356 HATAY AKYÜZ İNŞAAT İTHALAT İHR. LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ * 320 HATAY PARLAK TEKSTİL NAK.İNŞ. KUYUM. TUR. KOMPLE YENİ * 92 HATAY TRUVALAR S.MARKET NALB. TUR. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ * 86 HATAY CİHAN GRUP YAT. GAY. TAŞ. İNŞAAT A.Ş. KOMPLE YENİ * 112 HATAY A-H-M İNŞAAT TİC. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ * 348 MERSİN PEKKAN HİZMET END. TUR. TİC. A.Ş. KOMPLE YENİ * 1000 MERSİN LOJA TURİZM OTELCİLİK İNŞ. KUYUMCULUK KOMPLE YENİ * 198 MERSİN UĞURGELEN İNŞAAT GAY. TAŞ. TUR. LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ * 140 ŞANLIURFA ŞİLAN VEFA İNŞAAT PET. TURİZM LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ * 98 ŞANLIURFA URFA OTELCİLİK TURİZM İNŞAAT LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ * 194 ŞANLIURFA MİRBEY YAPI TUR. OTEL. TİC. VE SAN. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ * 95 TOPLAM 3757 * İlk 7 ayda teşvik belgesi alan firmalar YATAK SAYISI

11 YATIRIMLAR GÖRÜŞLER KONUNUN UZMANLARI NE DEDİ? Osman Ayık / TÜROFED Başkanı Suriye deki olaylar nedeniyle Hatay daki yatırımlar etkilendi Suriye de yaşanan olayları Mersin, Antep, Urfa, Mardin, Hatay, Mardin gibi sınır illerindeki turizm yatırımlarını çok da olumsuz etkilediğini sanmıyorum. TÜROFED in hazırladığı rapora bakarsanız yatırımlarda bir yavaşlama yok. Benim bildiğim kadarıyla otel doluluklarında da büyük bir etkilenme yok. Özellikle kuzeye yapılan ticaret devam ediyor, onda bir sıkıntı yok. Bu zaten belli bir hareketlilik getiriyor. Ama Suriye ile olan ticarette tabii biraz azalma oldu. Hatay için bölgesel bakıldığında turizm yatırımları açısından bir sıkıntı olabilir. Suriye ye en yakın bölgelerden biri olunca ister istemez öyle bir durum ortaya çıkabiliyor. Bölgede bir taraftan da barış süreci devam ediyor. Bu yıllardır zaten özlenen bir şeydi. Özellikle Güneydoğu ve Anadolu nun birçok bölgesinde uzun yıllardır yaşanan olaylardan dolayı yapılamayan Anadolu turları vardı. Şimdi barış süreciyle beraber bu iklimin yumuşaması, birkaç yıldır yatırımların ciddi şekilde o bölgeye kaymasını getirdi. O bölgede önümüzdeki süreçte hem iç pazar anlamında hem de yurt dışı turları anlamında çok ciddi bir hareketlilik olabilir. Çok ciddi bir hareketlilik olacak diye bekliyorum. Atila Menevşe /Adana Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Suriye olayları, bölge turizmine ve yatırımlarına önemli oranda zarar verdi Bilindiği gibi Suriye ile ilişkilerimiz, 2007 yılında Serbest Ticaret Anlaşması i- le gerek turizmin gerekse de ticaretin gelişimi bakımından ülkemiz çıkarları doğrultusunda katlanarak artan bir seyir izledi. Suriye ile turizm konusundaki gelişmeler ise özellikle 2011 yılında iki ülke arasındaki vizelerin kaldırılması ile de her yönden arzu edilen bir seviyeye u- laştı. Turizm gelirlerinin beklenenin de ötesinde bir düzeyde arttı. Ancak bilindiği üzere bu ülkedeki olayların başlamasıyla birlikte başta turizm olmak üzere ticari ilişkilerimiz tamamen durma noktasına geldi. Suriye, daha önce dış ticaretinde ö- nemli kalem oluşturan ürünleri, yaklaşık 800 kilometrelik sınır komşuluğu bulunan Türkiye den karşılıyordu. Şuan özellikle Adana, Mersin, Hatay, Gaziantep, Kilis ve Mardin kent ekonomilerinde yaşanan ciddi hareketlilik tam anlamıyla durgunluğa dönüştü. Başta bu şehirlerde olmak üzere, ülkemizin hemen her köşesinden Suriye ile ticaret yapan firmalar büyük zarara uğradı, bunlardan çoğu iflas ederek kepenklerini kapattı. Bazıları ise büyük zorluklar içerisinde faaliyetlerini sürdürmeye çalışıyor. Suriye deki olaylar taşımacılık sektörünü de olumsuz etkiledi ve Suriye üzerinden Ortadoğu ülkelerine yapılan taşımacılığı durma noktasına getirdi. Türkiye nin bu ülke üzerinden Ortadoğu ülkelerine ticareti de bitme noktasına geldi. Türkiye-Suriye ticaretinde yaşanan bu olumsuzluklar, ülkemiz ticaretinin en zor koşullarda bile gelişmesi için çaba gösteren bizleri üzüyor. Tarihi ve kültürel bağlarımızın yüzyıllardır devam ettiği Suriye ile olan ilişkilerimizin sıfır noktasına gelmesi, bölge turizmine ve yatırımlarına önemli oranda zarar verdi. Adana Ticaret Odası olarak Suriye deki olayların sona ermesi ve ülkenin istikrarlı bir yönetime kavuşmasını bekliyoruz. İç savaşın sona ermesiyle birlikte bu konuda geliştireceğimiz projeleri en kısa sürede hayata geçireceğiz. Ülkemiz ve bölgemiz ticareti ve turizminin Suriye deki gelişmelerden kaynaklanan kayıplarının telafisi için transit taşımacılığın da sağlıklı olarak yapılabileceği alternatif ülke arayışlarımız sürüyor. Bölge ekonomisinde yaşanan sakıntıların ancak yeni pazarlara ulaşılarak çözümlenebileceği kanaatindeyiz ǀ turizm&yatırım ǀ 11

12 YATIRIMLAR GÖRÜŞLER Numan Olcar / Mersin Tanıtma Platformu Başkanı Suriyeliler bölgede ticari işletmeler açıyorlar İki ülke arasında vizenin kaldırılması Mersin e çok müspet şekilde yansımıştı. Bölgemizde birçok insanın akrabası Suriye de yaşıyor. Dolayısıyla karşılıklı gidiş gelişler, bölgede her zaman olmuştur. Bu çerçevede ilk defa gelen turist sayıları 290 bin olan sayılar; 500 binleri buldu. Bütün bölgede özellikle Gaziantep, Hatay, Mersin ve Adana bundan en çok etkilenen iller oldu. Ancak bu talihsiz konuların yaşanması ve bunun neticesinde sınırların kapatılması bölgemize turistik amaçla gelişleri kesti. Ancak ekonomiye çok yüksek bir katkısı oldu. Bu sayede pek çok parası olan Suriyeli bölgeye yerleşti ve bölgede kendi işlerini kurmaya başladılar. Daha çok ticari olarak çalıştıracakları yerler açıyorlar. Dolayısıyla bölgede turizmle ilgili bir kayıp yaşanırken, bölge ticaretine katkıları oldu. Mersin e Avrupa dan yabancı gruplar ile özellikle yurt dışındaki gurbetçi vatandaşlarımız, haziran, temmuz, ağustos aylarında çok gelen oluyor. Sezon normalin üzerinde gittiği için doluluklar da iyi Ortadoğu dan gezme amaçlı gelen turistlerde azalma var ama daha uzun süre konaklama amacıyla gelenlerde artış var. Geçen yıl Mersin de 534 bin turist ağırladık de bu sayı 500 bin idi. Yani olay aslında tersine dönmüş olmasın rağmen 35 binlik bir artış olduğunu gördük için de kendimize 600 bin olarak hedef koyduk. Yükseliş var ama buna tekabül edecek olan hali hazırda hükümetten beklediğimiz, bölgemize verdiği sözlerle ilgili olan konularda da ilerleme bekliyoruz. Özellikle Çukurova Havalimanı hala çalışmıyor. Diğer taraftan 15 bin yatak kapasiteli, Seyhan projesi var de tahsisleri yapılmıştı ama inşaat hala başlamadı. Ya bu tahsisler iptal edilsin ki biz yeni yatırımcılar getirelim ya da tahsis edilmiş olan bu yatırımcıların bir an önce talip oldukları bu çalışmalara başlasınlar. Bölgeyi çok fazla önemsemiyorlar. Yeni yatırımcıların da bölgeye gelmesini engelliyorlar. Biz bu konularda da gelişmeleri bekliyoruz. Ali Güngör / Antakya Ottoman Palace Hotel Suriye olaylarıyla 2 milyon TL kayba uğradık Suriye de yaşanan iç savaş dolayısıyla Ortadoğu dan gelen misafirlerde yüzde 95 e varan düşüş oldu. Sınır bölgesinde olmamız ve yaşanan kaos dolayısıyla iç pazar misafirlerimizde de azalma oldu. Bölgeye yapılacak olan yatırımlar ve turizm tesisleri ciddi gelir kaybına uğradı. Örnek verecek olursak, sadece Suriye den gelen misafirlerimiz 20 bin geceleme, Ortadoğu dan gelen misafirlerimiz 10 bin geceleme yapıyorken bu sayı lere kadar düştü. Ekonomik kayıp olarak Ortadoğu pazarından yılda bir milyon TL, iç pazardan da; iptal olan kongre, toplantı, seminer, grup ve münferit rezervasyonları sayarsak 2 milyon TL civarı gelir kaybına uğradık. Bölgedeki belirsizlik, iç savaşın sürmesi, bölgemize ve otelimize gelen turist sayısının düşmesi dolayısıyla gelirlerimize yansıdığı için yatırımlarımız ve projelerimizde etkilendi. Senelik doluluklarımıza bakacak olursak yüzde lerden yüzde 40 lara kadar düştük. Pınar Gülbakanoğlu/ Dedeman Otelleri Satış, Pazarlama ve Gelirler Direktörü Düşen doluluklarımızı iş turizmi ile telafi ettik Şanlıurfa da 1, Diyarbakır da 1 ve Gaziantep te 2 olmak üzere bölgede 4 otelimiz ile hizmet veriyoruz. Bu otellerden Dedeman Park Gaziantep, Ağustos ayında kapılarını açtı. Suriye de yaşanan iç savaş, Suriye ve Ortadoğu dan bölgeye olan trafiğin azalmasına sebep oldu. Ancak bu azalma ağırlıklı olarak olayların ilk başladığı dönemde ve turistik amaçlı seyahat eden misafirlerde gözlemlendi. Bölgede hizmet verdiğimiz otellerin ağırlıklı olarak iş oteli konseptiyle hizmet vermesi, bu durumdan daha az etkilenmemizi sağladı. Otellerimizin doluluk oranlarına baktığımızda şu an için 2013 için planladığı hedeflere u- laştığımızı söyleyebiliriz. Hedeflerimize ulaşmamızın önemli sebeplerinden biri bölgeye seyahat eden misafir profilinde yaşanan değişiklik. Tatil amaçlı seyahat eden misafirlerin sayısında yaşadığımız düşüşü, iş sebebi ile seyahat eden kurumsal misafirlerimiz ile dengelemiş olduk. Bu nedenle de hem otel doluluklarımızda hem de bütçe planlaması anlamında bir değişiklik gözlemlemedik. Öte yandan bölge olarak değil sadece Suriye ve Türkiye arasındaki turizm hareketlerine baktığımızda iç savaşın olumsuz etkilerinin gözlemlendiğini söyleyebiliriz. Dedeman Hotels & Resorts International olarak bölgede yeni proje anlaşmaları ile ilgili görüşmelerimiz devam ediyor ǀ turizm&yatırım ǀ

13 Kırmızı kablo mu, mavi kablo mu? IP TV de doğru kararı verin. Otelinizin yayın kalitesi size pahalıya patlamasın. IP TV, otelinize yayın kalitesi sunan, ancak kurulumu biraz karışık olan bir sistem. Bu sistem, HD yayın, çok daha fazla kanal, merkezi kontrol kolaylığı gibi birçok faydayı beraberinde getiriyor. Digiturk bu noktada devreye giriyor ve bu konuda size tam bir danışmanlık hizmeti sunuyor. Digiturk, geniş içeriği, EPG desteği, HD yayın özelliği ve altyapı maliyetinizdeki önemli avantajları ile tüm teknolojik bilgi ve birikimini sizin için kullanıyor, sizi kurulum için en güvenilir firmalara yönlendiriyor. Ayrıca Digiturk, kurulum aşamasından sonra da yanınızda. Digiturk uyumlu IP TV sistemiyle Digiturk ün eğlenceli dünyasını otelinize taşıyın, müşterilerinize HD yayın kalitesinde ayrıcalıklı bir hizmet sunun.

14 YATIRIMLAR GÖRÜŞLER Eyüp Bartık / Gaziantep Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Gaziantep ekonomisi ve turizm yatırımları olumsuz etkilendi Suriye de uzun süreden beri devam eden gelişmeler Suriye ile sınırı olan Gaziantep ekonomisini önemli oranda olumsuz etkilendi. Bu durum sadece Gaziantep ekonomisi değil, aynı zamanda bölge ekonomilerini de olumsuz etkiledi. Suriye deki olaylar aynı zamanda Suriye dışındaki Ortadoğu ülkelerine transit geçişte büyük sorunlara neden oldu. Olaylardan önce Gaziantep e günde yaklaşık 60 bin Suriyeli turist geliyordu. Ülkemize 2000 yılında gelen Suriyeli turist sayısı 122 bin iken, 2011 yılında bu rakam 974 bin oldu. Eylül 2009 da Suriye ile vizelerin karşılıklı olarak kaldırılması ile Suriyeli turist sayısında daha önce görülmemiş oranda bir artış yaşandı. Ancak 2011 e dek turizmde gözlenen bu artış eğilimi, yaşanan olayların etkisiyle 2012 yılında tersine döndü. Acenteler iki ülke arasında haftada en az 2-3 tur yapıyordu. Olaylardan dolayı turların iptal edilmesi ile acenteler büyük gelir kaybına uğradı. Suriyeli vatandaşlar bölgemize özelikle sağlık turizmi ve ticari açıdan çok hareketli ve verimli ziyaretler gerçekleştiriyordu. Suriyeli vatandaşların ilimize tedavi amaçlı günübirlik gelmemesi sağlık turizmini önemli ölçüde etkiledi. Suriye de yaşanan olaylar, turizmi ve ülkemiz, bölge ve Gaziantep ekonomisi ile bölgeye yapılan turizm yatırımlarını da olumsuz etkiledi. Olaylardan dolayı Suriyeli turistlerin gelmemesi nedeniyle turizm sektörü ile esnaf ve ticaret erbabı büyük zarar gördü. Suriye deki gelişmeler sadece Suriye den ülkemize gelenleri değil, ülkemizden Suriye ye ve Ortadoğu ya gidenleri de etkiledi. Olaylar nedeniyle bölgemizde turizm ve turizm yatırımları olumsuz etkilenmiş olsa da şu anda Gaziantep te yaşayan Suriyeli mültecilerin kent ekonomisine farklı boyutlarda katkısı oluyor. Özellikle kültür turizmi a- çısından oldukça cazip olan Gaziantep ve bölgenin yaşadığı kayıpların telafisi için bölgenin turizm master planı yapılarak Gaziantep turizm yatırım bölgesi olarak ilan edilmeli Tayyar Zaimoğlu / Çukurova Turistik Otelciler Birliği Başkanı Turizm yatırımlarında sorun yok Suriye deki olaylar patlak vermeden önce özellikle Çukurova bölgesinde Hatay, Mersin, Adana Suriye den çok sayıda turist alıyordu. O turistler hem buraya alışverişe hem yeme içme, eğlenmeye geliyordu. Özellikle Hatay dan günübirlik giriş çıkışlar yapıyorlardı, alışveriş yapıyorlardı. Deniz-güneş kum turizmi için de Mersin i tercih ediyorlardı. Fakat olaylar patlak verdikten sonra bunlar çok hızlı şekilde azaldı. Otel dolulukları geçen yıldan beri sıkıntılı bir şekilde devam ediyor. Suriye sınırının problemli olmasından dolayı Ortadoğu dan uçak gelmeye başladı. Araçla gelenler iptal oldu. Direkt Suriye den gelen turistler açısından aşırı etkilendik. Ama Suriye deki olaylardan dolayı diğer ülkelerden bölgemize gelenlerde sıkıntı yaşamıyoruz. Ciddi bir ekonomik kayıp söz konusu ǀ turizm&yatırım ǀ Örneğin Adana daki alışveriş merkezlerinde en fazla alışverişi Suriyeliler yapıyordu. Alışveriş için geldiklerinde konaklıyorlardı. Araçlarıyla Mersin e gidip hem alışveriş hem tatil yapıyorlardı. Bizim buradan Suriye sınırımız 2,5 saat. Hatay da zaten iki ayrı sınır kapısı vardı. İki kapıdan da giriş yapıyorlardı. Fakat şu an maalesef yapamıyorlar. Suriye olaylarından en çok Hatay etkilendi. Gaziantep de aynı şekilde etkilendi diyebiliriz. Etkilenme oranı sıralaması yaparsak Hatay, Gaziantep, Mersin, Adana geliyor. Adana da sağlık turizminde çok büyük artış var. Olayların sona ermesini büyük bir arzuyla istiyoruz. Çünkü Ortadoğu daki her türlü barış ortamında bölgenin hem turizm hem de ekonomik açıdan büyük hızla gelişeceğine inanıyoruz. Ö- te yandan olayların yatırımlara bir etkisi olmadı. Tam tersine hızla devam ediyor. Sadece Çukurova bölgesi olarak değil, Gaziantep ve Kahramanmaraş ı da dahil ettiğimizde bölgedeki turizm yatırımları artarak devam ediyor.

15

16 YATIRIMLAR HABER Kolin İnşaat, ikinci oteli için Carlson Rezidor ile anlaştı Carlson Rezidor Otel Grubu Türkiye deki büyümesine devam ediyor. Grup, İstanbul daki altıncı oteli Radisson Blu Conference & SPA, Tuzla yı 2013 yılının son çeyreğinde hizmete açacak. Kolin İnşaat, İstanbul Tuzla da yaptığı ikinci otelinin işletmesi için Carlson Rezidor Otel Grubu ile anlaştı. İlk oteli Çanakkale de yer alan Kolin İnşaat ın ikinci 5 yıldızlı oteli Radisson Blu Conference & SPA yıl sonunda misafir ağırlamaya başlayacak. Carlson Rezidor, İstanbul da büyümeye devam edecek Yeni tesisin açılışıyla ilgili açıklama yapan Carlson Rezidor Otel Grup Başkanı Wolfgang Neumann, İstanbul un kendileri için önemli olduğunu belirterek, İstanbul da büyümeye devam edeceklerini açıkladı. Neumann, Önümüzdeki yıllarda Radisson Blu ve Park Inn markalarımızla şehrin farklı bölgelerinde büyümeyi sürdüreceğiz dedi. Sabiha Gökçen Havaalanı na, Tuzla Harp Okulu na, Formula 1 pistine ve üniversitelere yakın bir lokasyonda yer alan Radisson Blu Conference & SPA da 249 oda, 2 restoran, 3 bar, 3300 metrekarelik toplantı ve konferans salonu, 4000 metrekarelik lüks Spa, açık ve kapalı yüzme havuzu, tenis kortu bulunuyor. Diyarbakır a 200 milyon dolarlık turizm yatırımı Diyarbakır ın Çermik İlçesi ne 5 yıldızlı termal tatil köyü yapılacağı açıklandı. Tesisin içinde otel, AVM, yüzme havuzu, restoran ve eğlence merkezi bulunacak. Diyarbakırlı işadamı Hamza Öner, Çermik ilçesinde 5 yıldızlı otel yatırımına hazırlanıyor. Diyarbakır ın kaplıcalarıyla ünlü ilçesi Çermik te yapılması ve 2015 te açılması planlanan tesisin 200 milyon dolara mal olacağı açıklandı. 300 bin metre karelik bir alanda yapılan projede; 300 devre mülk, AVM, 5 yıldızlı termal kongre oteli, aqua park bulunacak. Kompleksin içinde ayrıca, kapalı ve açık yüzme havuzları, SPA-Wellness merkezi, sağlık merkezi, modern termal kaplıca tatil köyü, ekolojik pazarı, etnografya müzesi, kanatlı hayvanat bahçesi, çocuk eğlence merkezi, manzara terasları, restoran, kafe ve spor olanakları yer alacak. Tesiste toplam 2 bin kişi istihdam edilecek. Hamza Öner Doğuş Grubu, 7. tesisini Trabzon a yapacak Bankacılık, otomotiv, inşaat, medya, turizm ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren Doğuş Grubu, otel yatırımlarını Anadolu ya kaydırıyor. Türkiye de altı otelle hizmet veren grup, Trabzon da 5 yıldızlı otel yapacak. Turizm sektöründe otel, restoran ve marina işletmeleriyle faaliyet gösteren Doğuş Grubu, yedinci otelini Trabzon da yapacak. Trabzon un Yalıncak Beldesi nde bulunan Türk Telekom arazisini satın alan grup, araziye 5 yıldızlı otel yapacağını açıkladı. Doğuş Grubu 18,5 dönümlük araziyi 31 Temmuz 2013 tarihinde yapılan ihaleyle 14,5 milyon liraya satın aldı. Otel yatırımına en kısa zamanda başlanacağı bildirildi. Eyüp belediye binası beş yıldızlı otele dönüştürülecek Eyüp Belediye binası olarak kullanılan yere 5 yıldızlı otel yapılması planlanıyor. Belediye binası ise Feshane nin karşısında yeni bir alana taşınacak. Konuya ilişkin açıklama yapana Eyüp Belediye Başkanı İsmail Kavuncu, Eyüp Sultan ve Piyer Loti çevresinde belediyeye ait birçok mekanın restore edilerek turizme kazandırıldığını belirterek bölgede bulunan bütün otellerin oda sayısının 1500 ü bulduğunu ancak bu sayının yetmediğini söyledi. İlçeye 5 yıldızlı otel kazandırmak amacıyla proje hazırladıklarını aktaran Kavuncu, otelin yerinin Eyüp Belediye binası olacağını bildirdi. Zengin turistlerin kalabileceği bir yer istediklerini vurgulayan Kavuncu, belediye binasını 2013 yılsonuna kadar boşaltırlarsa projeye 2014 yılında başlayacaklarını ifade etti. Belediye nin boşaltacağı tarihi bina ve çevresindeki hizmet binaları da restore edilerek beş yıl içerisinde otele dönüşecek. Belediye ise Feshane nin karşısında bulunan yeni bir binaya taşınacak ǀ turizm&yatırım ǀ

17 Starwood Türkiye de büyümeye devam ediyor Starwood Grubu, Türkiye deki 11 inci tesisi için Tanrıverdi Mensucat ile anlaştı. Samsun da 2014 yıl sonunda açılması planlanan otel Sheraton markasını taşıyacak. Sheraton Samsun da 200 oda ve 10 toplantı odasının bulunması planlanıyor. Tanrıverdi Mensucat Sanayii A.Ş ile Samsun da inşa edilecek tesis için Starwood Hotels & Resorts ile anlaştı. Sheraton Samsun, Starwood Grubu nun Türkiye deki 11 inci oteli olacak ün ortasında açılması planlanan Sheraton Samsun Oteli ile gelişmekte olan şehre giriş yapacak olan grup, 2015 yılına kadar 500 üncü otel hedefine yaklaşacak. Sheraton Samsun, 29 kat ve deniz manzaralı 200 misafir odası ve 20 süitten oluşacak. Aynı zamanda büyük balo salonu ve 10 toplantı odası bulunacak otelde, lounge alanı ve roof barın yanı sıra gün boyu hizmet verecek bir restoran, farklı mutfakların sunulacağı alakart restoranlar ve bir lobi bar yer alacak. Tesis, şehir merkezine 3 kilometre ve Samsun Çarşamba Havaalanı na sadece 25 kilometre uzaklıkta. Karaköy de iki yeni restoran hizmete açıldı Karaköy de yer alan tarihi Grifin Han da iki yeni restoran açıldı. Handa modern o- cakbaşı konsepti ile Ali ve terasında yer alan panoramik İstanbul manzaralı haliç misafir ağırlayacak. En üst standartlarda hizmet kalitesi, özgün ve geleneksel yemek kültürü ile klasik kebap restoranı anlayışını yıkarak Türk geleneksel mutfağındaki değişimin öncülerinden olan Köşebaşı markasının kurucularından Ali Akkaş, Karaköy de bayrağı oğlu Okan Akkaş a devretti. Babasının izinden giderek kebap algısına farklı bir soluk getirmeyi hedefleyen Okan Akkaş, tarihi Grifin Han da; modern ocakbaşı Ali nin lezzetlerini ve eşsiz manzarasıyla teras barı Haliç i lezzet severlerle buluşturuyor. Polimeks Türkmenistan da yelken yat kulübü yatırımı yaptı Türkmenistan ağırlıklı çalışmalar yapan Polimeks İnşaat, lüks konaklamaya yönelik Yelken Yat Kulübü nün açılışını gerçekleştirdi. Yaklaşık 90 milyon dolar civarındaki yatırımla hayata geçen tesiste, 66 apart odanın yanı sıra 44 villa bulunuyor. Kurulduğundan beri Türkmenistan da 121 projeye imza atan Polimeks İnşaat, Türkmenistan ın Awaza Bölgesi nde ilk marinası Yelken Yat Kulübü nü hayata geçirdi. Yelken Yat Kulübüyle lüks konaklama imkanları ve zengin yaşam alanlarıyla dinlence, eğlence ve sporu bir araya getiren Polimeks İnşaat, tesise yaklaşık 90 milyon dolar değerinde yatırım yaptı. Tesise özel plaj da bulunuyor Ortalama olarak bir kişiye bin metrekare alan düşen Yelken Yat Kulübü; 13 binada bulunan toplam 66 apart oda; 15 metrekare açık alan, özel telefon hattı ve yangın koruma sistemi uygulanıyor. Aynı zamanda, 200 metrekareden başlayan 44 villanın yer aldığı tesiste; yelken ve yatların yararlanabileceği hizmetler, açık spor alanları ve motorlu su sporları imkanları bulunuyor. Tesise özel plajda, a la carte restoran, snack restoran ve bar bulunuyor. Turcas Petrol den Bodrum a 100 milyon dolarlık turizm yatırımı Turcas Petrol Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Aksoy turizmde yeni yatırımlar yapmak üzere Bodrum da ada satın aldı. CNBC-e ye açıklama yapan Aksoy, Bodrum Yalıkavak Beldesi nde yer alan Tilkicik Koyu nda turizm tesisi yapmak ü- zere ada satın aldıklarını söyledi. Aksoy, aldıkları adanın arazisine 76 milyon lira ödediklerini ve buraya toplamda 100 milyon dolarlık bir yatırım ile turizm tesisi ve konut yapacaklarını belirtti. Erdal Aksoy ǀ turizm&yatırım ǀ 17

18 YATIRIMLAR HABER Temmuz ayında 28 tesis teşvik aldı Turizm sektörü; yenileme, komple yeni yatırım ve modernizasyon gibi amaçlarla 7 aylık dönemde, 219 proje için 2,64 milyar TL lik yatırım teşviği aldı. Bu teşviklerin 2,51 milyar TL si ile 186 adet komple yeni yatırım yapılacak. Sektör, 186 adet komple yeni yatırım projesi ile 40 bin yeni yatak üretirken, 10 binden fazla kişiye de iş imkanı sağlayacak. Öte yandan temmuz ayında ise 28 tesis için teşvik belgesi alındı. AKTOB Ar-Ge Birimi hesaplamalarına göre; komple yeni yatırımlarda; tesis türlerinde, ilk sırayı yüzde 37 ile 3 yıldızlı oteller alırken onu yüzde 32 ile 4 yıldızlı oteller izledi. Öte yandan teşviklerin, yüzde 14 ü ile 5 yıldızlı, yüzde 11 ile de butik oteller yapılacak. Teşviklerin yatak sayısı bazında, illere göre dağılımında, ilk sırayı yüzde 31 ile Antalya aldı. Bu ili İstanbul, Hatay, Muğla, Mersin, Balıkesir ve İzmir izledi. Teşviklerin yaratılacak istihdam sayısı bazında dağılımında ise yüzde 31 ile yine Antalya başı çekiyor. Ardından, İstanbul, Muğla ve Balıkesir geliyor. Temmuz ayında 28 tesis için teşvik belgesi alınırken, 2 tesisin teşvik belgesi ise iptal edildi ǀ turizm&yatırım ǀ TEMMUZ 2013 TE TEŞVİK BELGESİ ALAN FİRMALAR ŞEHİR FİRMA ADI TÜRÜ TESİS ODA VE YATAK SAYISI TEŞVİK TUTARI İSTANBUL GARANTİ İNŞ. TAAH. TURİZM VE SAN. TİC. A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* 496 YATAK İZMİR AEGAN VIEW TUR. İNŞ. GIDA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM BUTİK 20 YATAK GİRESUN SURENTİ OTELCİLİK İNŞ. TAAH. TUR. TİC. LTD. ŞTİ KOMPLE YENİ YATIRIM 3* 19 YATAK BİTLİS CAN ELMAS KONUT YAPI İNŞ. ELEK. HAYV. A.Ş KOMPLE YENİ YATIRIM 5* 424 YATAK ANKARA CG CEYHUN GÖKSEL OTEL TURİZM İTH. VE İHR. A.Ş KOMPLE YENİ YATIRIM BUTİK 44 ODA, 88 YATAK ANTALYA GÜRTAŞ İNŞAAT TURİZM TİCARET LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* 46 ODA BALIKESİR HATTUŞA SAĞLIK TERMAL TUR. İNŞ. SAN. VE TİC. A.Ş KOMPLE YENİ YATIRIM 5* 764 YATAK BOLU KATAR GIDA KURUYEMİŞ SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* 20 ODA, 40 YATAK MUŞ ÖZEN-PAK DERİCİLİK İNŞ. SAN. VE DIŞ TİC. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* 172 YATAK ADANA VATAN İNŞAAT HAFRİYAT NAK. İŞ MAK. MAD. TUR. KOMPLE YENİ YATIRIM 4* 208 YATAK KASTAMONU B-K ILGAZ TURİZM İNŞAAT YATIRIMLARI VE İŞL. A.Ş MODERNİZASYON 5* 252 YATAK NEVŞEHİR İMPERİA YAPI ENDÜSTRİ VE TUR. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM BUTİK 20 YATAK MARDİN HACIHASANOĞULLARI TEKSTİL İNŞAAT TUR. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM LOKNATALI OTELLER 53 YATAK İSTANBUL MACRO AYAKKABI OTELCİLİK TURİZM SAN. VE TİC. A.Ş KOMPLE YENİ YATIRIM 5* 528 YATAK NEVŞEHİR ASKA HOTEL TEMİZLİK TUR. İNŞ. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM BUTİK 25 YATAK NEVŞEHİR BEDİR TURİZM TİC. İNŞ. İÇ VE DIŞ PAZ. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* 30 ODA, 60 YATAK BURSA CAN ALÜMİNYUM SANAYİ VE TİCARET A.Ş KOMPLE YENİ YATIRIM 3* 165 ODA, 330 YATAK ANKARA RAYMAR TURİZM OTELCİLİK TİCARET A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* 73 ODA, 152 YATAK ANTALYA SÜLEYMAN ÜNAL KOMPLE YENİ YATIRIM 3* 25 ODA, 50 YATAK KARS DOĞUKENT TEKNİK HİZMETLER LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 4* 197 YATAK KARABÜK PÜRPA TURİZM OTELCİLİK SAN. VE TİC. A.Ş KOMPLE YENİ YATIRIM 5* 125 YATAK NEVŞEHİR METREKARE MÜH. MİMARLIK HARİTA İNŞ. TUR. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* 76 YATAK ADANA SERKA TURİZM A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* 247 ODA, 489 YATAK KARS MECİTOĞULLARI İNŞ. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 4* 87 YATAK İZMİR ÖZEN ENERJİ İNŞ. TAAH. TİC. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* 70 YATAK ANTALYA AYA OTELCİLİK HİZ. TUR. İNŞAAT OTOMOTİV LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 4* 79 ODA, 176 YATAK KONYA BERA TURİZM İNŞAAT SEYAHAT TİC. A.Ş MODERNİZASYON 4* 315 YATAK BALIKESİR ÇETİN ZİRAİ İLAÇ TOHUMCULUK TARIM TUR. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* 272 YATAK TEMMUZ 2013 TE TEŞVİK BELGESİ İPTAL EDİLEN TESİSLER ŞEHİR FİRMA TÜRÜ HİZMET TÜRÜ TEŞVİK TUTARI BALIKESİR HATTUŞA SAĞLIK TERMAL TURİZM İNŞ. A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM LOKANTALI OTELLER 453 ODA, 1450 YATAK, 5* OSMANİYE POLİTEKS SUNİ DERİ KİMYA İNŞ. TEKS. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM LOKANTALI OTELLER 150 YATAK, 75 ODA, 4*

19

20 YATIRIMLAR HABER Koray Sarıkaya Emlak İnşaat, İstanbul ve Antalya da iki yeni tesis açacak The Colours Hotels markasıyla turizm sektörüne giriş yapan Koray Sarıkaya Emlak İnşaat, Antalya da The Colours Side ve The Colours West Hotel adıyla iki yılda iki tesis açtıktan sonra iki yeni tesis daha açmayı planlıyor. Koray Sarıkaya Emlak İnşaat, ve Mimar Fırat Çalışır, 2012 de Antalya Side de 4 yıldızlı, 260 odalı The Colours Side nin ardından ikinci tesisleri 274 odalı ve 5 yıldızlı The Colours West Hotel i bu yıl hizmete açtı. İki yeni tesis daha açmayı planlayan grup, zincirleşme yolunda ilerliyor. İstanbul Mahmutbey de 5 yıldızlı üçüncü tesisin inşaatına sonbaharda başlayacak olan Koray Sarıkaya Emlak İnşaat, dördüncü tesisini de yine Antalya da yapacak. Firma ortaklarından Koray Sarıkaya yeni yatırımlarla ilgili şu bilgileri verdi: Bundan sonra için iş alanı olarak turizm sektörüne odaklanacağız. Yeni oteller yatırımları yapmayı planlıyoruz. Antalya Titreyengöl de bir yerimiz var. Bu arazide de aynı konsepte bir otel yapacağız. Renk temasına devam edeceğiz. Ayrıca İstanbul da bir arazimiz mevcut. Orada da otel yatırımı düşünüyoruz. Yakın tarihte toplamda iki otel daha yapacağız. İstanbul daki tesis, 2014 te açılacak Şirketin ikinci ortağı Mimar Fırat Çalışır ise İstanbul daki tesisin Mahmutbey de olacağını açıkladı. 160 odalı bu yatırım için The Colours İstanbul adıyla yatırım teşvik belgesi aldıklarını belirten Çalışır, Projeleri tamamlandı. İnşaatına 1,5 ay içinde başlayacağız. Haziran 2014 te de tesisi hizmete açacağız. 5 yıldızlı olacak İstanbul otelimizin yatırım maliyetini 5 milyon avro civarında olmasını bekliyoruz. Yatırım için hem öz kaynaklarımızdan hem de kredi olanaklarından yararlanacağız diye konuştu. Dördüncü tesis de Antalya da Gruba ait dördüncü tesisi Antalya Manavgat ta yapacaklarını dile getiren Çalışır, şunları kaydetti: The Colours River Hotel adıyla açmayı düşündüğümüz tesis 350 Koray Sarıkaya odalı olacak. Buranın da turizm yatırım ve turizm teşvik belgeleri alındı. Sanıyorum 2014 te bu tesisin inşaatına da başlarız. 12 milyon avro gibi bir yatırım tutarı olacağını tahmin ediyoruz. Antalya daki diğer iki otelimizdeki konsepti burada da devam ettireceğiz. Bölgedeki ırmak ve göl temasını mimari anlamda daha fazla işleyeceğiz. PRS Otelcilik, otel sayısını 20 ye çıkarmayı hedefliyor Prince Group bünyesinde PRS Otelcilik, otel yatırımlarını artıracak. Turizm başta olmak üzere 33 ayrı şirket ile faaliyet gösteren grup, Euphoria ve Litus adıyla işlettiği otel sayısını 5 ten 20 li rakamlara çıkaracak. Geçtiğimiz aylarda Seferihisar da 80 milyon dolarlık yatırımla Euphoria Aegean Resort & SPA yı a- çan grup, yeni yatırımlara hazırlanıyor. Prince Group Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Lepiev, yeni otel yatırımlarına devam edeceklerini ve toplam 20 otele çıkmayı hedeflediklerini açıkladı. Lepiev; Bizim yatırımlarımız devam edecek. Başka otel yatırımlarımız da olacak görüşmelerimiz ve araştırmalarımız devam ediyor. İleriki yıllarda otel sayımızı 20 li rakamlara çıkarmayı hedefliyoruz dedi. Anadolu Isuzu nun Kartaldaki arazisi EAG Turizmin oldu Kartal da yer alan Anadolu Isuzu nun eski fabrika arazisi 191 milyon lira karşılığında EAG Turizm ve İnşaat A.Ş ye satıldı. EAG Turizm ve İnşaat şirketinin başında ise Ali Sabancı bulunuyor. Anadolu Isuzu, Kartal da bulunan eski fabrika arazisini 191 milyon lira bedelle EAG Turizm ve İnşaat A.Ş ye sattı. Eski fabrika a- razisini satın alan şirketin başında Pegasus Havayolları Yönetim Kurulu Başkanı Ali Sabancı yer alıyor. Sermayesi 70 milyon lira olan şirkette aynı zamanda Esas Holding Yönetim Kurulu Üyesi Erhan Kamışlı, Şevket Sabancı nın torunu Kazım Köseoğlu ile Esas Gayrimenkul Yönetim Kurulu üyeleri İnan Tanrıöver ve Sami Vodina bulunuyor. Anadolu Isuzu nun Kamuoyunu Bilgilendirme Platformuna yaptığı a- çıklamada: Şirketimizin 9 Ekim 2012 Tarihli Yönetim Kurulu toplantısında aktifinde bulunan İstanbul Kartal İlçesi Soğanlık Mahallesi 4485 ada 139 Pafta 17, 184, 190, 192 ve 289 numaralı parsellere kayıtlı taşınmazların satışa konu edilmesine karar verilmiş ve bu kapsamda 4 Temmuz 2013 tarihinde yapılan ihalede en yüksek fiyatı teklif eden EAG Turizm ve İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. ne söz konusu taşınmazların (yüzdoksanbirmilyon) TL bedel ile nakden satılması işlemi 13 Ağustos 2013 tarihli genel kurul toplantısında onaylanmıştır denildi ǀ turizm&yatırım ǀ

21

22 YATIRIMLAR HABER Hyatt Grubu, İstanbul daki üçüncü tesisini Ocak 2014 te açacak Hyatt Hotels Corporation tarafından franchising yöntemiyle işletilecek olan Hyatt Regency Otel, Ocak 2014 te hizmete açılacak. Bosphorus Otelcilik ve Yatırım Ltd. tarafından Ataköy de yapılan tesis, Hyatt grubunun İstanbul daki üçüncü tesisi oldu. Ocak 2014 te açılacak olan Hyatt Regency Istanbul Ataköy, Grand Hyatt Istanbul ve Park Hyatt İstanbul Maçka Palas ın ardından İstanbul da Hyatt markasının üçüncü oteli olacak. 30 u süit olmak üzere toplam 310 o- dası bulunan tesisin m² lik balo salonu, iki restoran, çatı bar, kapalı ve a- çık yüzme havuzu, spor salonu ve Spa dahil toplam m² toplantı ve etkinlik alanı bulunacak. Tesisin iç tasarımını GA Design International gerçekleştirecek. İstanbul un Avrupa nın önemli bir ticaret ve turizm merkezlerinden biri olduğunu belirten Hyatt International Avrupa, Afrika ve Orta Doğu Yatırım ve Geliştirme Başkan Yardımcısı Peter Norman, Hyatt Regency Istanbul Ataköy ile Avrupa genelinde Hyatt markalı otellerin sayısını artırarak, Hyatt ayrıcalığını yaşamak isteyen konuklarımıza tercih sunma taahhüdümüzü yerine getiriyoruz diye konuştu. Bosphorus Otelcilik ve Yatırım Limited Hakkında: 2009 yılında kurulan Bosphorus Otelcilik ve Yatırım Limited Şirketi, kurucularından Ahıska Türkü Tarık Celaloğulları ve ortağı Rusya vatandaşı Rostislav Gurevich in önderliğinde turizm sektöründe önemli çalışmalar yürütüyor. 10 yılda 10 otel hedefi ile yola çıkan şirket Taşkent (Özbekistan) ve Denizli (Türkiye) şehirlerinde iki oteli hizmete açtı. Oskemen (Kazakistan) ve Samsun daki (Türkiye) otel inşaatları devam eden şirket, bu tesisleri 2013 yılında açmayı planlıyor. Ayrıca Almata (Kazakistan) ve Krasnodar (Rusya) şehirlerindeki otel projeleri devam eden şirket, bu otelleri 2014 te açmayı hedefliyor. Levni Hotel e kardeş geliyor İstanbul Sultanahmet te faaliyet gösteren Levni Hotel sahipleri yeni yatırıma hazırlanıyor. Otelin yanındaki Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) binasını satın aldıklarını açıklayan Karacabay Dış Ticaret Mühendislik ve Turizm San. Tic. Ltd. Şti. Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Karacabay, yeni otelin konseptini henüz belirlemediklerini söyledi. Yeni bir otel veya Levni Hotel e birleştirebilecekleri bir otel olabileceğini belirten Karacabay, inşaata ise bürokratik işlemler bittikten sonra başlayacaklarını ifade etti. İstanbul yılı büyümeyle kapatır Başka otel yatırımı planlarının da olduğunu belirten Aydın Karacabay, Ama çok da agresif değiliz. Yavaş yavaş, ayağımızı yere basarak gitmek istiyoruz şeklinde konuştu yılının iyi geçtiğini belirten Karacabay, yüzde 20 büyüme beklenen İstanbul un Gezi Parkı olayları nedeniyle yılı küçük bir büyümeyle kapatacağını söyledi. Afrika nın otel portföyü genişliyor Ekonomik açıdan hızla büyüyen Afrika ülkelerinde, uluslararası otel zincirleri, markalarına yeni oteller ekliyor. Bu bölgede 2017 yılına kadar 40 bin odanın faaliyete geçmesi planlanıyor. Afrika bölgesinde Lagos, Nijerya, Kahire ve Hurgada ise öne çıkıyor. Africa Hotel Investment Forum un (AHIF) katılımcılarından olan W Hospitality Group un Afrika Bölgesi üzerine yaptığı araştırmada, bölgede 2017 yılına kadar 40 bin odanın açılması planlanıyor. Bölgede otel yatırımlarında Nijerya da yer alan Lagos 4080 oda ile öne çıkıyor. Bu destinasyonları, 2843 odanın yapım aşamasında olduğu Kahire ile 2221 odanın açılması planlanan Hurgada takip ediyor. Abuja, Algiers, Tangier, Nairobi şehirleri de turizm yatırımlarında popülerliğini devam ettiriyor. Marriott International Ortadoğu ve Afrika Bölge Başkanı Alex Kyriakidis, Afrika Bölgesinin en hızlı büyüyen ekonomilerine sahip olduğunu ve uluslararası otel zincirlerinin az görüldüğünü belirtti. Kyriakidis, konaklama endüstrisi için seyahat fırsatları sunan Afrika Bölgesi nde 300 milyon olan orta sınıfın 2050 yılında 1 milyara ulaşacağını ifade etti. Açılacak Oteller ( ) Şehir Otel Oda Lagos Kahire Hurghada Abuja Algiers Tangier Nairobi Casablanca Accra Sharm El Sheikh Marrakech Libreville Tripoli Addis Ababa Marsa Alam Luanda Rabat Conakry Dakar Cotonou Diğerler TOPLAM ǀ turizm&yatırım ǀ