Sağlığın Merkezinde Bir Adanalı; Hüseyin Çelik

Transkript

1 Sağlığın Merkezinde Bir Adanalı; Hüseyin Çelik M.Ö Yunan kaynaklı modern tıbbın başlangıcı sayılan Hipokrat ın açmış olduğu ilk hastane ve ilk tıp okullarından biri, Adana nın Yumurtalık İlçesinde açılmıştır. Yumurtalık ın tarihteki isimlerinden birinin Hipokrat ın annesinin ismi olan Hygeia ( Hijyen kelimesi buradan gelmektedir. ) olması da Adana daki ilk hastanenin işaretlerinden biri sayılabilir Adana yı portakal çiçeği kokusunun kapladığı bir nisan sabahı Adana uçağından inen Leyla ve Hüseyin ÇE- LİK çiftinin amacı bir arkadaşlarını ziyarettir. En azından Leyla Hanım öyle bilmektedir... Aslında Hüseyin Bey Adana da açılacak bir hastanenin kuruluşu için buraya gelmiştir. Sonrasını Leyla Hanım şöyle anlatıyor: Portakal çiçekleri, göl kenarı Adana müthiş güzel. Ben Adana daki bir portakal bahçesini gördüm, çıldırdım. Ellerimle portakal topladım. İşçiler bana nasıl toplanır gösterdi. Ortam da hoşuma gitti. Mutlu bir şekilde İstanbul a dönerken uçağın kapısında Hüseyin bana: Adana da yaşar mısın? diye sordu. Yaşarım dedim YIL ÖNCE... Çukurova da yapılan arkeolojik araştırmalar 4000 yıl önce bölgede Hitit Federal İmparatorluğu içinde yer alan Kizzuwatna isminde bir krallık olduğunu göstermiştir. Hiç ordusu olmayan bu krallık, diğer federatif krallıklardan ve merkezi imparatorluktan her zaman saygı görmüştür. Bunun nedeni her biri birer doktor olan rahiplerin krallığı yönetiyor olması idi. Bu rahipler bitkilerden ve hayvan etinden, özellikle de kuş etinden ilaçlar yaparak hastalıklara çare buluyorlardı. Diğer krallıklardan çok sayıda hasta Adana ya bu rahiplere tedavi olmaya geliyorlardı. Bulunan yazılı kanıtlar Hitit İmparatoru Muvattali ve oğlu Urhiteşup un tedavi için Adana ya geldiklerini göstermektedir. Bu belgeler sağlık için seyahat etmeyi anlatan en eski belgelerdir.buna dayanarak tarihte ilk sağlık turizmi hareketi Adana da doğmuştur diyebiliriz. HÜSEYİN ÇELİK 05

2 2010 TEMMUZ AYI. Yoğun çalışmalar sonucu; aralarında Hüseyin Çelik in de bulunduğu etkin kişiler ve Adana nın bir çok kuruluşu bir araya gelerek, Adana Sağlık Turizmi Derneği ni kurarlar. Başta Adana valisi olmak üzere, milletvekillleri, İl Sağlık Müdürü, Kültür ve Turizm Müdürü, Türkiye Seyahat Acentaları Birliği(TURSAB) Yönetimi, Çukurova Turistik Otelciler Birliği(ÇUKTOB) Yönetimi, Sağlık Kurumu Yöneticileri, Büyükşehir Belediyesi, Sivil Toplum Kuruluşları ve Adana nın aydın insanları birleşerek bu derneğin amacının; Adana nın yurt içinde ve yurt dışında bilinen bir sağlık merkezi olmasını sağlayacak çalışmalar yapması olduğunu açıklarlar. Derneğin başkanlığına Hüseyin Çelik seçilir. VE BUGÜN Adana daki özel hastanelere ve kamu hastanelerine; Azerbaycan, Irak, Suriye, Lübnan, Kıbrıs, İngiltere gibi çeşitli ülkelerden çok sayıda hasta gelmekte, bölge ekonomisine ve gelişimine büyük katkı sağlamaktadır. Bu gelişmeden alınan cesaretle kentimizde hızla yeni hastaneler açılmaktadır. En son tıbbi teknolojilerin kullanıldığı bu hastanelerde uluslararası kabul görmüş kalite standartlarında hizmet verilmektedir. Artık Adana uluslararası bir sağlık merkezidir. Sağlık Turizmi: Sağlığını korumak ve tedavi olmak amacıyla başka bir ülkeye yapılan seyahattir. 06 ADANA YA GÜÇ VERENLER - I

3 HÜSEYİN ÇELİK İsterseniz Türkiye de ilk defa il düzeyinde bir sağlık turizmi derneği kurulmasına ve kentimize yeni iş sahaları sağlanmasına, kentimizin ekonomik olarak kalkınmasına öncülük eden, ayrıca sağlık dışındaki projeleri de bir Adana aşığı olarak sahiplenen Hüseyin Çelik i kısaca değil, kitabımıza konu olacak şekilde anlatalım ki, Adanalı gençlere gelecekleri için yol gösteren bir örneği sunmuş olalım. BEŞ YILLIK ADANA LIYIM Nerelisiniz sorusuna Beş yıllık Adana lıyım. diyen Hüseyin Çelik Afyon İli Dinar İlçesi nin Karahacılı köyünde 1965 yılında dünyaya gelir. Altı kardeşli ailenin üçüncü çocuğudur. Babası Bayram Bey köy yaşamından kurtulup şehre gitmek için memuriyete girip postacı olarak işe başlamış birisi. Annesi Dudu Hanım ise ev hanımı. Baba otoriter, kural koyucu; anne ise uzlaşmacı kişilik özelliklerine sahip bir hanım.hüseyin Çelik yöneticilikte önemli olan uzlaşmacı özelliğini annesinden, otoritesini ise babasından almış. Üç yaşındayken babasının tayini nedeniyle Ankara ya trenle gidişlerini hiç unutmuyor: Trenin içinde o vagonda kaybolur mu insan? Vagonların kapıları kapandıktan sonra hangisi olduğunu seçemiyorsunuz. Ben sürekli annemi babamı aramıştım. Sonra gelip ağabeyim bulmuştu beni. O anı hiç unutmam. Yolculukla ilgili başka hiçbir şey hatırlamıyorum. diye anlatıyor Ankara treninde kayboluşunu. İlkokula Ankara da başlıyor, ancak dedesi vefat edince babası ailenin en büyüğü olduğu için memlekete geri dönmek zorunda kalıyorlar. İkinci yarı yılı köy ilkokulunda okuyor. Bütün sınıfların bir arada okuduğu köy okuluna uyumda çok zorlanıyor. İki, üç ve dördüncü sınıflara Afyon İli nin Dinar İlçesi nde devam ediyor. Bu arada yazları köye gidip gelmeyi sürdürüyorlar. Az çok köy hayatını biliyorum, köylülük ezberim biraz da olsa var. diyor. Daha sonra babasının tekrar tayin olmasıyla Isparta ya yerleşiyorlar. İlk orta ve lise eğitimini Isparta da tamamlıyor. Sınıfın en başarılısı değil belki ama her zaman ilk beşte yer alıyor. Babası devlet memuru olduğundan imkanları da sınırlı. Ortaokul ve lisede hep çalışıyor. Manavlık yapıyor, simit satıyor. Sabahları fırından satacağı simitleri almak için erkenden gidip iki saat sırada bekliyor. Daha ilkokuldayken kendi parasını kazanmaya başlıyor. Hiç harçlık almadığı gibi para biriktirip aile bütçesine de katkıda bulunuyor. Erken yaşta çalışmaya başlamasının ÇOCUKKEN HAYAL KURMALI Hayatının her döneminde hayata ve geleceğe dair hayal kurduğunu söyleyen Hüseyin Çelik hayalperest olmadığını ise özellikle belirtiyor. Örneğin; Ortaokul döneminde kurduğu hayallerden birisinin kendisinde üzüntüye neden olduğunu düşünüyor.fen bilgisi öğretmenine aya ayna yerleştirerek dünya üzerindeki şehirlerin aydınlatılabileceği hayalini anlatıyor. Öğretmeni ise sen bunları bırak çalışmana bak diye tersleyerek motivasyonunu kırıyor. Üniversiteye gittiği dönemde TRT (Türkiye Radyo Televizyon Kurumu) ana haber programında Fransız bilim adamlarının aya ayna yerleştirip Paris i gece aydınlatmayı başaran bir proje yaptıklarını duyuyor. Hocam neden beni hayal kurmaktan uzaklaştırdı diye düşünerek daha çok üzülüyor. Hayalleri ve bilgisini birleştirerek bir de cihaz tasarlıyor.develerin hörgüçlerinin içinde yağ tabakası olduğunu, hava alınca bunun suya dönüştüğünü ve bu nedenle çölde uzun süre yaşayabildiklerini öğreniyor. O sistemle bir cihaz üretip çöldeki insanların su gereksinimini karşılayabileceğine inanıyor.bu defa motivasyon kırıcı kimya öğretmeni oluyor: Boşver bu işleri üniversite sınavına çalış, bu işlerden sana ekmek çıkmaz. diyor. Ona göre öğretmenler bırakın engellemeyi, çocukları hayal kurmaya yönlendirmeliler. HÜSEYİN ÇELİK 09

4 rine tanınmış olduğunu sonradan öğreniyor. Büyük bir hüsrana uğruyor ama durumu kabullenmiyor. Bir şeyi kendime hedef olarak seçtiysem elde edinceye kadar hatta tam tersine ondan vazgeçsem bile sırf başarmış olmak için üstüne giderim. Ben bu dağın zirvesine çıkmalıyım, ona ulaşmalıyım. Orada kalmayabilirim ama bir işi yapmak isteyip de başaramamayı kolay kabul edemiyorum. diyen Çelik pes etmiyor. Bu yüzden kanunu değiştirtebilmek için okul arkadaşları ve diğer İktisadi İdari Bilimler Fakültelerinin mezunları ile işbirliği yaparak bir mücadele başlatıyorlar. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi nin adı Siyasal Bilgiler değil Siyasal Bilimler olduğu için bu bölümün öğrencilerinin de kaymakam olma hakkı yok. O dönemde bu hakkı elde edebilmek için azimle üç yıl mücadele ediyorlar. Bu işin uzayacağını anlayınca, adındaki Bilimler ibaresi Bilgiler olarak değiştirilen İstanbul Siyasal Bilgiler Fakültesine yatay geçiş yaparak çok istediği kaymakamlık hakkını elde ediyor Hüseyin Çelik yılında İstanbul Siyasal Bilgiler Fakültesi nden mezun oluyor yılında çıkan bir kanunla ise diğer okullara da kaymakamlık hakkı veriliyor. Davalar açılarak, birçok emek harcanarak azimle yapılan bu mücadele olumlu bir şekilde sonuçlanıyor ancak bu arada Hüseyin Çelik kayözellikle özgüven ve dışa dönüklük açısından kişisel gelişimine çok katkı sağladığını düşünüyor. Lisede okurken top peşinde fazla koşturup bileğini kırdığı için üniversite sınavına kolu kırık olarak giriyor. Ortaokul ve lisedeki ideali asker olmak. Afyonlularda asker olma hayali çoktur diyor. Bunda Mustafa Kemal Atatürk ün Büyük Taarruz u başlattığı tarihi Kocatepe nin de Afyon da olmasının mutlaka etkisi olmuştur diye düşünüyorum. Ancak gerek lise, gerekse üniversite aşamasında iki defa denemesine rağmen mülakat sınavlarında elendiği için asker olamıyor. HEDEF İÇİN MÜCADELE İlçede Dinar da gözümde en büyük adam kaymakamdı.o zaman kafaya kaymakam olmayı koymuştum ve tek isteğim buydu. Hedefine ulaşmak için üniversite tercihinde Hacettepe Üniversitesi Kamu Yönetimini yazıyor. Hacettepe onun için çok büyük bir üniversite. Puanı Siyasal Bilgiler Fakültesine yetiyor ancak kendisini bu konuda bilinçlendirecek kimse olmadığı için tercihlerine yazmıyor. Hacettepe Kamu Yönetiminden kaymakamlık hakkı olmadığını öğrendiğinde ise büyük bir şok yaşıyor. ÖS- YM nin kılavuzlarında kaymakamlık hakkı olduğu yazıyor ama özel bir kanun maddesi ile bu hakkın sadece Hukuk ve Siyasal Bilgiler Fakültelemakam olmaktan vazgeçiyor. SAĞLIK SEKTÖRÜ İLE TANIŞMA Üniversiteden mezun olduğunda hedefi o dönemde yıldız bir kurum olan Devlet Planlama Teşkilatı nda çalışmak... Bu arada çeşitli sınavlara girmeye başlıyor ve ilk girdiği sınavı kazanıyor. Babama yük olmaktan kurtulayım daha sonra sınavlara girer Devlet Planlamaya geçerim. diye düşünerek 25 Ocak 1988 de Sosyal Sigortalar Kurumu nda (SSK) müfettiş yardımcısı olarak işe başlıyor. Turnelerden bir türlü evin yolunu bulamıyor ama bu arada müfettiş olmak için gerekli ara sınavlara giriyor. Dördüncü yılın sonunda, hiçbir zaman SSK da müfettiş olup hastaneleri denetlemek gibi bir hedefi olmayan Hüseyin Çelik müfettiş oluyor ve sağlık sektörü ile bu şekilde tanışıyor yılında geleceğini planlarken ömür boyu müfettişlik mesleğine devam etmek istemediğine karar veriyor. O dönemin hükümet yetkilileriyle Genel Sağlık Sigortası, Hastanelerin Özerkleşmesi ile ilgili çalışmalarda yer alıyor. Kariyerini Müfettişlikte Turne; oturduğunuz ilin dışında yapılan teftiş ve soruşturmalardır. Hastane İşletmeciliği ve Sağlık Sigortacılığı üzerine planlıyor. Bu arada üç uzmanlık alanında eğitimine devam ediyor. ALTIN BİR FIRSAT 1987 yılında Türkiye de ilk defa açılan Avrupa Birliği (AB) uzmanlığı programına başlayan ilk yirmi kişiden biri oluyor ancak müfettişliğe başlaması, turneleri, evlilik ve çocuk sahibi olmasının da aynı dönemlere HÜSEYİN ÇELİK 11

5 denk gelmesi nedeniyle sadece bir dönem derslere katılabiliyor. Finallere girip sınavlarını veriyor ama tezini yazamadığı için hayatında hiç bütünlemeye kalmamış bir insan olarak okuldan atılıyor. Çok ağırıma gitti. diyor. Bunun üzerine hastane işletmeciliği planına yönelik olarak İstanbul Üniversitesi Hastane İşletmeciliği Uzmanlık Programına başlıyor ancak turneler uzmanlık derslerine devamını yine engelliyor. Derslerini veremeyeceğini düşünerek atıldığı okul için çıkan aftan yararlanıyor ve tezini yazmaya başlıyor. Aynı tarihlerde Türkiye Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü(TODAİE); Kamu Yönetimi Yöneticisi yetiştirmek amacıyla Ankara da bir yıl ders bir yıl da tezi olan bir uzmanlık programı açıyor. Sınavı kazanınca devlet kendisini ücretli izinli sayarak uzmanlık eğitimine gönderiyor. Ankara ya gelmesini -Altın bir fırsat- olarak düşünerek Avrupa Birliği uzmanlık tezini de yazmaya başlıyor. Ankara daki programını üç güne yığarak, diğer iki günde de İstanbul daki Hastane İşletmeciliği uzmanlık derslerine devam ediyor. Böylece 1995 te başlayıp 2000 yılında sonlanan bu süreçte kendi tabiri ile -inat ederek- aynı yılda iki bölümün derslerini ve tezlerini, diğer bölümün ise tezini bitiriyor. Aslında master benim için öğrenmenin bir aracıydı diyen Çelik in yazdığı tezlerin hepsi de birbirini bütünleyen konulardan oluşuyor. Avrupa Birliği Ülkelerinde Sosyal Sağlık Sigortacılığı ve Finansmanı konulu tezini İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Fakültesi nin Avrupa Topluluğunun Ekonomik Yapısı Yüksek Lisans Programında, Sağlık Sigortasında Ödeme Sistemleri ve SSK Uygulaması tezini İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Fakültesi nin Hastane ve Sağlık Kuruluşları Yöneticiliği Yüksek Lisans Programında, Türkiye de Sosyal Sağlık Sigortasında Norm Birliği tezini Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü (TO- DAİE) nün Kamu Yönetimi Uzmanlık Programında yapıyor. TEZLERİN KAZANDIRDIKLARI Uzmanlık tezlerinden bir tanesi daha sonra Genel Sağlık Sigortası Kanununa dönüşüyor. Hüseyin Çelik in bizzat kendisinin yazmış olduğu 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (2006). Bir başka tezinde Dünyadaki Sağlık Sigortacılığı ile Türkiye yi kıyaslayarak Türkiye bir rol model olabilir mi? çalışmasını yapıyor. Bu çalışması da yasalaşma sürecine katkıda bulunduğu Kamu Hastaneler Birliği Yasası olarak yasalaşıyor. Diğer tezi ise özel hastanecilikte önünü açarak sağlık sigortacılığını iyi öğrenmesini sağlıyor.

6 ACIBADEM E İLK GEÇİŞ 2000 yılında artık kamuda yapabileceği fazla bir şey olmadığına karar vererek istifa ediyor. Acıbadem Sağlık Grubu ile yollarının kesişmesi de o zamana denk geliyor de kurulmuş olan kurumun Acıbadem ismiyle ortaya çıkması 2000 yılında başlıyor ve Hüseyin Çelik; Acıbadem in dört yıllık başlangıç dönemindeki tüm stratejilerin oluşmasında, uygulanmasında ve sistemlerin kurulmasında görev alıyor. ÇOCUĞUM GİBİ İKİ KANUN 2004 yılında Genel Sağlık Sigortası Sosyal Güvenlik Reformunun yaşama geçmesiyle ilgili olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ndan görev teklifi alınca, Acıbadem den ayrılarak tekrar kamu sektörüne geçiş yapıyor. SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığını birleştirerek tek çatı altında toplayan Teşkilat Kanunu nun yazılmasıyla ilgili olarak şöyle diyor: Sanırım en zor olanı buydu çünkü yeni bir kadro yaratılıyor ve sonucunda kendi arkadaşlarınızın kadrolarını elinden alıyorsunuz. Birçok insan mağdur oluyor. Emeklilik ve genel sağlık sigortası reform kanunu için danışmanlık yaptığı dönemde danışman olmasına rağmen iş başa düşer: Kanunların felsefelerini, fikirlerini oluşturmak, katılımcı bütün dernek, sendika, meslek örgütleri ile müzakereler yapmak, yürütmek ve kanunları yazmak, metinleri toparlayıp hazır etmek, meclise gitmek ve Başbakanlığa giderek oradaki müzakerelere katılmak. gibi. İki buçuk yıl kadar devam eden bu süreç sonunda çocuğum gibi dediği iki kanun yazılmış olur: sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, (2006) sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Teşkilat Kanunu, (2006) yılında Çalışma Bakanlığına ilk gittiği gün söylediği gibi kanunlar çıktıktan sonra hiçbir unvan, kadro talep etmeden devletten ayrılarak Acıbadem Sağlık Grubuna geri döner. EDİRNE YE TEK GELEN ÇİFT DÖNER 1988 yılı Temmuz ayı; Edirne SSK Hastanesi laboratuvar evrak işlemlerinin yapıldığı camlı bölmede hemen dikkatini çeken o güzel gülüşe vuruluyor kahramanımız. Leyla Hanım Marmara Üniversitesi Biyoloji Fakültesi mezunu. Biyolojiyi hiç sevmemiş. Tek sevdiğim şey mikrobiyoloji oldu. O da hocamdan dolayı. diyor. O dönemde kendi üniversitesinde kürsü yok. İstanbul Üniversitesi ne uzmanlık için girmek ise çok zor. Tıpta Uzmanlık Sınavı na

7 (TUS) odaklanır. Okul bitince memleketi olan Edirne de, SSK Hastanesi laboratuvarında biyolog olarak işe girer. Hem çalışır hem de sınava hazırlanır. Leyla Hanım ın işe girdiği dönemde (Temmuz 1988), üç genç ve bekar müfettiş Edirne ye teftişe gönderilmiştir:süleyman Kılıç, Özkan Dalbay ve Hüseyin Çelik Laboratuvar denetimlerini Hüseyin Çelik yapar. Müfettiş olmasının da etkisiyle Leyla Hanıma mesafeli davranır. Hastanede birer yabancılar. Leyla Hanım, Hüseyin Beyin aklına öyle bir yerleşiyor ki hiç çıkmıyor. Ancak o dönemde evlilik düşüncesi olmadığı için laboratuvara gitmemeye çalışan Hüseyin Bey bir akşam sohbeti sırasında arkadaşlarına açılır. Müfettişlerden Süleyman Bey aynı memleketten oldukları için Leyla Hanım a hemşerim diye hitap etmektedir ve muhabbetleri oldukça iyidir. Hüseyin Bey e Leyla, Ankara ya sınava gidiyor, sen de bu vesileyle duygularını rahatlıkla açarsın. der. Hüseyin Beyin kankam dediği Özkan Dalbay bu olayı şöyle anlatıyor. Hüseyin benim çeyrek yüzyıllık arkadaşım, dostum. Hüseyin ile çok anımız var ve bunların çoğunu halen detaylarıyla hatırlıyorum. Bu anılardan ilki, Hüseyin in de hayatını değiştiren olaylardan birisi olan eşi Leyla ile birlikteliğinin ilk başlangıcındaki rolümüzdür. Hüseyin, ben ve 7 kişilik iş arkadaşı grubumuzun diğer üyesi olan Süleyman Kılıç ile SSK Edirne Hastanesini, 1988 yılı Temmuz ayında teftiş ederken, Hüseyin in görüp beğendiği Leyla Hanım ile konuşma ortamını oluşturmak için Süleyman Kılıç ile bir plan yapıp hayata geçirmiştik. Bu planda, Leyla nın TUS sınavı için hafta sonu Ankara ya gidecek olduğu bilgisini kullandığımızı ve Hüseyin, ben ve Süleyman ın, Leyla nın Ankara ya gideceği otobüse bilet aldığımızı, hatta Leyla ya yardımcı olma bahanesiyle SSK Dışkapı Misafirhanesinde rezervasyon yapıp kalacak yer ayarladığımızı, sınav sonunda misafirhane lobisinde birlikte otururken Süleyman ile benim aniden bir işimizin çıktığı bahanesiyle Hüseyin ve Leyla yı birbirleriyle konuşma ortamında bıraktığımızı, dönüş yolunda birlikte bindiğimiz otobüsün lastiğinin patlamasıyla Hüseyin ve Leyla yı yan yana oturtarak konuşma ortamını daha samimi hale getirdiğimizi halen tebessümle hatırlıyorum. Kısa bir süre sonra da Hüseyin Bey den evlenme teklifi gelir. Leyla Hanım ın annesi; Hüseyin Bey ile tanışmak istemez. Isparta çok uzak, kültürlerimiz farklı, anlaşamayız yapamayız. dese de Hüseyin Bey i bir akşam yemeğe alırlar. Aile büyükleri Hüseyin Bey i severler. Artık ikna olmuşlardır. Bu gelişmeler olmadan bir süre önce Hüseyin Çelik bayram dolayısı ile memleketine gider.annesi ve babası, oğullarının evlenmesini istedikleri için ona çeşitli gelin adayları önerirler. Kahramanımızın gündeminde ise henüz evlilik düşüncesi yoktur o zamanlar. Masterını ve askerliğini yapıp, biraz da para kazandıktan sonra evlenmeyi planlamaktadır. Kendi kendinize gelin güvey olmayın. diyerek biraz da sert çıkmıştır ailesine karşı. Bu olayın üstünden daha bir ay geçmeden gecenin oniki- ÖZKAN DALBAY TÜRKSAT Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş. Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı Kendimden kısaca şöyle bahsedebilirim; 1966 yılında Kırklareli nde başlayan ve lise birinci sınıfta İstanbul la tanışarak devam eden bir yaşam. Bu yaşamın içerisinde, sürekli öğrenme, öğrendiklerimle kendime ve insanlara faydası olan şeyleri yapma, karşılık beklemeden bilgi ve tecrübemi herkesle paylaşma ilkeleriyle hareket etme. Bu süreçteki öğrenme faaliyetleri ve öğrendiklerimle faydalı işler yapma imkanı olan görevlerden bazıları ise şöyledir;1987 İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi lisansı, 1992 İstanbul Üniversitesi Çalışma sinde bir telefon; Anne, ben evleniyorum. deyince, Genç oğlan gözüyle kız alınmaz, kocakarı gözüyle bez alınmaz. sözünü her fırsatta oğluna tekrarlayan anne şok olmuştur. Dur bakalım bir tanıyalım, kimdir nedir? diye oğlunu oyalamaya çalışan anne de sonunda ikna olur. Giderken Bir daha bu memlekete gelmem. diye düşünen Hüseyin Çelik için de Edirnelilerin meşhur sözü geçerli olur: Edirne ye tek gelen çift döner. Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri bölümü yüksek lisansı, 2002 İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme bölümü doktorası, 2006 ODTÜ Yönetim Bilişim Sistemleri sertifika programı, TSE adına ISO-9000 Dış Tetkikçiliği ile KalDer adına EFQM Modeli Değerlendiriciliği, 25 Ocak 1988 tarihinde SSK Genel Müdürlük Müfettiş Yardımcısı olarak başlayan iş hayatında APK Daire Başkanlığı, SSK Kadıköy Sigorta Müdürlüğü, SSK Sigorta İşleri Genel Müdür Yardımcılığı, SSK Kurum Başkanlığı ve Yönetim Kurulu Başkanlığı, SGK Kurum Başkan Yardımcılığı gibi görevlerde yer aldım. 26 Ekim 2007 tarihinden bu yana TÜRKSAT Uydu haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş. Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütmekteyim. 16 ADANA YA GÜÇ VERENLER - I HÜSEYİN ÇELİK 17

8 olur. O dönem Acıbadem bünyesinde açılacak olan Adana, Kayseri, Eskişehir, İstanbul hastanelerinden Adana yı kendisi için uygun bulur. İstanbul u sadece bir hastanenin veya bir binanın yöneticisi olabileceği ama o büyüklükte bir şehirle bütünleşme olamayacağını düşündüğü için tercih etmez. Kayseri yi ise oradaki hakim kültürel yapıya ya boyun eğilmesi ya da dışarıda kalınması gerektiğini düşündüğü ancak özgürlüğüne düşkün olduğu için istemez. Adana yı 1993 yılında Mersin de turnede kaldığı sırada tanır. Adana da hem büyük şehir hem de bir Anadolu şehri havası olduğunu düşünen Hüseyin Çelik kendi tanımıyla; her kültürün kendisini yaşadığı, yaşattığı ve kimsenin kimseye yaşam tarzını dayatmadığı, sanatçıların ve sanatın kol gezdiği bu şehri sever. Kendi yaptıklarıyla var olma imkanı olduğunu düşündüğü için Adana yı bilerek ve isteyerek seçer. kafa bulurduk onunla. Sonra geldik hastane yöneticisi olduk... Hastane yöneticisi olduktan sonra ise hastane yönetiminin en zor işletmeler arasında olduğunu görüyor. Hayata bizzat dokunuyorsunuz. diyor. Hatta Hastaneyi yöneten ülkeyi de yönetir. diye düşünüyor. Hastanecilik insan gücünün çok önemli olduğu ve işleyiş süreçlerinin henüz tam oturmadığı bir sektör ve bu nedenle inisiyatif kulanmak gerekiyor. Sigortacılıkta her şey kanunda yazılı ve onu uygulamak durumundasınız. Hastaneciliği insiyatif kullanmaya fırsat verdiği için seviyorum. Hastane yöneticiliği konusundaki başarısı, 2008 yılında aldığı Özel Sektörde Türkiye nin En İyi Hastane Yöneticisi Ödülü ile de tescillenen Hüseyin Çelik i dört yıldır birlikte çalıştığı asistanı Şendağ Durmaz şöyle anlatıyor: ZAMAN Hüseyin Bey i tek kelime ile tanımlayın derseniz zaman derim. Sürekli zamanla yarışır. Tıpkı yelkovan ve akrep gibi devamlı çalışır. Yemeğini çoğu zaman masada, bilgisayar başında yer. Hasta olduğunda bile elinde bilgisayarı olur. İşi gereği çok fazla telefon görüşmesi yapar. Tatili en fazla üç gündür, yaz tatilleri ise bir hafta. Asla bir işi yarım bırakmaz, işini bitirir diğerine geçer. Kendi kuralları ve prensipleri vardır. Yalanı hiç sevmez. Güven duyarsa karşısındakine her türlü desteği verir. Gerçekten çalışıp Adana VE PORTAKAL ÇİÇEKLERİ AÇAR Hüseyin Çelik Acıbadem e döndükten sonra iki yıl süreyle Hayatımda hiç bilmediğim, yapmadığım bir iş dediği Satın Alma Direktörlüğü yapar. Danışmanlık da alarak, Acıbadem de satın alma ile ilgili bir sistem kurar. Sistem kurmayla ilgili olarak Benim müfettişlikten öğrendiğim bir kurucu özelliğim var. Hiç bilmediğimiz bir konuyu bize verirlerdi. Biz o konuyu önce öğrenir sonra inceliklerini ve üç kağıtlarını anlar daha sonra da delillendirip gereğini yapardık. diyor. Kurduğu bu sistemle şirkete milyonlarca dolar kazandırdıktan sonra bir başka projesini; Adana projesini gerçekleştirmek için görevini devreder. Adana projesi için önce eşini ikna etmesi gerekir. Leyla Hanım; portakal çiçeklerinin kokusuna bayılır, başka hiçbir yerde duymadım dediği arap bülbülünün sesine hayran olur, sıcakkanlı Adanalıları sever ve bu kentte yaşayabileceğini söyler. Hüseyin Çelik kariyerini hastane yöneticiliğinde yapmak istediğini ve Acıbadem Adana Hastanesine yönetici adayı olduğunu söylediğinde, patronu Mehmet Ali Aydınlar ı ikna etmekte biraz zorlansa da başarılı HAYATA BİZZAT DOKUNMAK Hüseyin Çelik in hayatında Adana dönemi ile Hastane Yöneticiliği aynı anda başlar. Hastane Yöneticiliği ile ilgili anlattığı bir anekdot; Kamu Yönetimi bölümünde okurken Hastane Yöneticiliği okuyan bir arkadaşımız vardı. Sen bir hastaneyi yöneteceksin biz koskoca şehri, bir ülkeyi yöneteceğiz diye 18 ADANA YA GÜÇ VERENLER - I HÜSEYİN ÇELİK 19

9 emek verdiğini görürse çalışanlarını korur. Çok dikkatlidir. Küçük de olsa hataları hemen görür. Sonucu görmeden iş bitmiş demez; sonuç odaklıdır. Bir iş veya proje verdiğinde zamanında bitmişse ve istediği gibiyse çok mutlu olur. Ayrıca teşekkürü bilen bir yöneticidir. Güncel haberleri çok iyi takip eder. Gazetenin içindekileri en küçük cümleye kadar dikkatlice okuyup konuları ayırır, ilgili kişilere aktarır. Merak ettiği bir şeyi mutlaka araştırır ve öğrenir. Odasının kapısı her zaman açıktır. Kendisiyle görüşmek için gelen hiç kimseyi geri çevirmez. Tüm çevresinin doğum, ölüm gibi özel durumlarına önem verir ve mutlaka hatırlar. Başarı odaklıdır ve liderlik özellikleri vardır. İş hayatımda yirmi birinci senem ve onunla çalıştığım için çok şanslıyım. İş hayatıma, spordaki başarıma hep katkı vermiştir. BAŞARILI OLMANIN ŞARTI ÇOK ÇALIŞMAKTIR Başarılı bir kurum yöneticisi olan Hüseyin Çelik hayatında hep başarıyı hedeflemiş birisi. Yirmi beş yıllık arkadaşı Özkan Dalbay Hüseyin, gerçekten de çok başarılı bir yönetici diyor. Ona göre başarısının temel sebepleri planlı ve programlı olması, hedefler koyması. Ardından gelen sebepler ise; kararlı ve azimli olması, çalışmayı çok sevmesi, olaylara farklı yönlerden bakabilmesi, insanların davranışlarını ve psikolojisini doğru analiz edebilmesi ve bulunduğu ortamda güven inşaa etmesi. Hüseyin i başarılı bir yönetici olarak tanımlamanın yanında bir lider olarak da değerlendirmek gerektiğini düşünüyorum. diyerek liderlik özelliğini de vurguluyor. Hüseyin Çelik bence, hayatta başarılı olmanın şartı çok çalışmaktır prensibinin en güzel örneği; sürekli fikir ve proje üretmek için dünyaya nasıl bakılır, çok çalışırken hem iş hem aile, hem sosyal hayat nasıl detaylı şekilde planlanır ve uygulanır, azim ve kararlılık ne demektir; bunun içinde sabrın yeri nedir sorularının cevabıdır. OLMAZSA OLMAZ PRENSİPLER İş hayatında olmazsa olmaz dediği prensipleri var. Bunlardan biri varsaymamak. Benim iş yaşamımdaki en önemli prensiplerimden birisi varsaymadan, bilgiye ulaşarak sonuca ulaşmaktır. diyor. Birlikte çalıştığı kişilere de Bu varsayımınız mı tahmininiz mi yoksa bilgiye dayalı mı,bilgiye dayalıysa bunun kaynağı nedir? diye soruyor. Bu şekilde çalışmanın birçok hatayı önlediğini ve yeni iş fırsatları ortaya çıkardığını düşünüyor. Bir diğer prensibi ise samimiyet. Hata da yapılsa samimi olunması gerektiğine inanıyor. Kendisi de hem iş hem de özel hayatında samimiyeti önemsiyor. Her işin en iyisini yapmaya çalışan bir yönetici olan Hüseyin Bey için En iyinin sonu yok!. O, buna kendine razı olmamak diyor. Sahip olduklarımızın mutluluğunu, hazzını yaşayarak geleceği ertelemeden, kendimizi demotive etmeden daha iyisini yapabilir miyiz arayışında olmalıyız. diyor. Birlikte çalıştığı arkadaşlarına da yetersizlik duygusuna kapılmadan ama aynı zamanda, kendilerine razı olmadan çabalamalarını öneriyor. Başarı için her fırsatta bir daha denemek gerektiğine inanıyor. Sıkıntıya katlanmadan, risk almadan ve emek harcamadan başarılı olunamayacağını düşündüğü için birlikte çalıştığı kişileri de zorlayarak kapasitelerini kullanmalarını ve kendilerini geliştirmelerini sağlıyor. Hüseyin Bey e göre başarmak; istemekle değil başaracak kadar istemekle ilgili. Eğer bir şeyi başaramıyorsanız yeterince istememişsiniz demektir. Yeterli çalışma gücü, yeterli strateji ve yeterli emekle desteklenmemişse başarı gelmez. Hiçbir başarı kendini altın tepsi içinde sunmaz. Onun için emek harcamak gerekir. O HALA ÇOCUK Hayal kurduğunuz sürece büyümüyorsunuz ve içinizdeki çocuk hep HÜSEYİN ÇELİK 21

10 Prof. Dr. Mustafa Kibar ile yılında Hatay İli İskenderun İlçesi nde dünyaya gelmiştir. İlk ve Orta öğrenimini Dörtyol da tamamlamıştır. Tıp tahsilini ise yılları arasında İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi nde yapmıştır yılları arasında Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı nda araştırma görevlisi olarak çalışmıştır yılında Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Nükleer Tıp Anabilim Dalında başladığı uzmanlık eğitimini 1993 yılında tamamlamıştır yılında yardımcı doyaşıyor. Hüseyin Çelik de içindeki çocuğu yaşatanlardan biri. Onunla işinin dışında bir gün geçirmeniz dahi bu yanını daha iyi anlamanızı sağlıyor. Kırlarda birlikte bir gezi yaparsanız, bir anda karşıdaki koca ağacın üzerine tırmanmaya başladığını görüyorsunuz. Yaşamdaki başarısında içindeki çocuğu harekete geçirmek de mutlaka etkili oluyordur.bilirsiniz; çocuklar ön yargısız, paylaşımcı ve gayretli olurlar. Üstelik başarmak için çok isteklidirler. PROJE ADAMI Hüseyin Çelik i; Acıbadem Adana Hastanesi nin ilk kurulduğu dönemden rektör seçilinceye kadar başhekim olarak birlikte çalıştığı Çukurova Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Mustafa Kibar dan dinleyelim: Hüseyin Bey i tanımlayacak olursam en öncelikli söyleyeceğim şeyler: dostluk, güven, ve çalışkanlıktır. Birlikte çalışırken güzel bir iş arkadaşlığımız oldu. Çalışırken hep güven duydum. Eksik birşey kalırsa Hüseyin Bey zaten onu görecektir diye düşünüyorsunuz. Ben de elimden geleni yapmaya çalıştım. Aramızda bir sinerji oluştu ve birbirimizi tamamladık. Her şey bir tarafa, iş arkadaşı değil artık iyi dost olduk. Hüseyin Bey, proje adamıdır. Ben hiçbir dakikasını boş geçirdiğini düşünmüyorum. Sürekli değişik konu- larda projeler üretme peşindedir ve kurduğu sistemlerde de işler tıkır tıkır yürümektedir. Adanalılığına gelince; hepimizden daha çok Adanalı! Bence Adana yı sahiplendi o. Adana yı Adanalılardan daha çok savunuyor, daha çok proje üretmeye ve bu topraklara bir şeyler vermeye çalışıyor. Bu kadar çalışkan, bu kadar düzgün, bu kadar işine odaklı bir insanı tanımış olmaktan dolayı çok mutluyum. SENİ HAK ETMEK İÇİN ÇOK ÇALIŞMAK ZORUNDAYIM MUSTAFA KİBAR Çukurova Üniversitesi Rektörü Çalışma temposu çok yoğun olan kahramanımız bunun faturasının aileye çıktığını söylüyor. Leyla Hanım O turnede olduğu zamanlar ben çocuklarla tek başıma kalıyordum. Çalışıyordum. Nöbet tutmak zorunda kaldığım aylar oluyordu ve zorlanıyordum. derken ; Hüseyin Bey eşine Seni hak etmek için çok çalışmak zorundayım. diyor. Hüseyin Çelik e göre evlilik bir çiçek gibi bakım istiyor. Evlendim deyip onun üzerine emek harcamazsanız zamanla evlilik değerini yitiriyor. diyor ve ekliyor; Eşimin benden hiçbir zaman sıkılçent, 1997 yılında doçent ve 2003 yılında da profesörlük ünvanlarını almıştır ve yılları arasında Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Nükleer Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı yapmıştır. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi nde Güçlendirme Vakfı Genel Sekreterliği ve Tıp Fakültesi Dekan Yardımcılığı, Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesinde Başhekim Yardımcılığı, Başhekimlik, Genel Direktörlük görevlerinde bulunmuştur yıllarında Acıbadem Adana Hastanesi Başhekimi olarak çalışmıştır yılı Ağustos ayından bu yana Çukurova Üniversitesi Rektörü olarak görev yapmaktadır. Evli ve iki çocuk babasıdır. ma şansı olmamıştır, sürekli bir heyecan, bir değişiklik, bir belirsizlik mutlaka vardır. Adana ya gelişleri gibi... Leyla Hanım ın ailesi İstanbul un ötesine gitmemesi şartıyla evlenmesine izin veriyor. Ancak O, onsekiz yıl sonra eşi için şehir değişikliği yapmayı kabul ediyor. Hüseyin Bey in Masterını Elif te, doktorasını Ayşegül de yaptı. Doçentliğini annesinden, profesörlüğünü benden aldı. dediği Leyla Hanım, yirmi üç yıllık eşi için Dünyaya tekrar gelsem hayatımda yine Hüseyin in olmasını isterim diyor. HÜSEYİN ÇELİK 23

11 BABAM GİBİ BİR BABA Hüseyin Çelik çocuklarına çok düşkün bir baba. Hayatta en çok muhtaç olduğumuz şeyler aslında en ucuz şeyler. Güneş, hava, toprak, su gibi. Anne baba da onlardan. Hiçbir bedel ödemeden sahip oluyorsunuz ve size kendi hayatlarını adıyorlar. Anne babalık öyle bir şey... diyor. İki kızı var. Büyük kızı Elif üniversite son sınıfta, küçük kızı Ayşegül ise lise son sınıfta okuyor. Küçükken hep turnelere gittiği için babamı sadece oyun oynadığım biri olarak görüyordum. Geldiğinde benle oyun oynuyordu ve bir de oyuncak getiriyordu. Uzun süre öyleydi benim gözümde babam... diye anlatıyor babasını Elif. Şimdi ise babasından çok memnun olduğunu, açık görüşlü bir baba olduğunu belirtiyor. Küçüklüğümüzden beri hep kendi seçimlerimizi yapmamızı sağladı. Bize hiçbir konuda dayatmadı ama başı boş da bırakmadı. Her konuda yardımcı oldu ve koçluk yaptı. Babamın başka bir mesleği olsaydı herhalde psikolojik danışmanlık ve rehberlik olurdu. Ne zaman bir lise veya üniversite öğrencisi görse hemen onun için kariyer planı yapar. diye anlatıyor. Babam küçüklüğümüzden beri ailede hep demokratik bir ortam oluşturdu. Pazar günleri aile meclisi toplantıları yapardık ve oylama ile başkan seçerdik. Biz küçük olmamıza rağmen başkan seçilebiliyorduk. Başkanın iki oy hakkı oluyordu. Evle, aile ile ilgili bir karar alınacaksa tartışıyorduk ve oylama yapıyorduk. Babasıyla ilgili ilginç bir de bilgi paylaşıyor. Bir şey daha söyleyeyim; babam hiç film izleyemez, dizi de izleyemez çünkü izlerken şimdi bunu yönetmen buradan çekiyor, arkada bir sürü insan var aslında diye düşünmekten filmin içine giremiyor. Babasının mükemmeliyetçi, detaycı, zoru seven, ileri görüşlü ve hoşgörülü olduğunu düşünen Elif ; babasını gerçekten çok beğendiğini ve evleneceği kişinin de babası gibi olmasını istediğini söylüyor. Hüseyin Bey in -Gül Ayşem- dediği küçük kızı Ayşegül e göre annesinin ayrı babasının ayrı çocuk yetiştirme yöntemleri var ama genelde baskın olan babası. Sonuç olarak babamın dediğine gitmiş oluyorum. diyor. Babasıyla ilgili düşüncesini ise Babamı seviyorum, o iyi bir baba... diye kısaca özetliyor. Leyla Hanım da eşinin babalığından duyduğu memnuniyeti şu sözlerle ifade ediyor; Ben babamı çok severim. Çocuklarım için de öyle bir baba buldum. Hüseyin, gerçekten benim idealimdeki baba. Babam gibi bir baba! SAĞLIK TURİZMİ DÜŞÜNCESİ Sağlık turizmi düşüncesi Almanya, Fransa, Hollanda gibi ülkelerde yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye ye geldiklerinde sağlık hizmeti almak istemeleri ile başlıyor. Türkiye de sağlık hizmetleri SSK, devlet, üniversite ya da özel hastanelerden alınabiliyor. 24 ADANA YA GÜÇ VERENLER - I

12 Devlet; Türkiye ye gelen vatandaşlara daha ucuz hizmet vermek için zararı göze alarak bu ülkelere kesilen faturalardaki farkı kapatıyor. Bunu değiştirmek için neler yapılabileceği mücadelesine neredeyse yirmi yıl önce, ben SSK da müfettiş olarak çalışırken başlamıştık. diyor Hüseyin Çelik. Yaklaşık on yıl önce, sağlık sektörü de yeni pazarlar bulması gerektiğini fark ediyor. Sağlık turizmini Türkiye de gündeme getirmek, bunu devletin de desteklediği bir teşvik politikasına kavuşturmak, sektörde farkındalık yaratmak, yurt dışında Türkiye yi tanıtmak amacıyla İstanbul da Akredite Hastaneler Derneği kuruluyor. Hüseyin Çelik bu derneğin kurucu üyelerinden. Uzun süre de dernek genel sekreterliğini yapıyor. Türkiye Odalar Borsalar Birliği nin Türkiye Sağlık Kurumları Meclisi üyesi olan Çelik bu meclisin yapılandırılmasında, Türk Dış İlişkiler Konseyi altında sağlık turizmine yönelik ayrı bir komisyon kurulmasında ve Türkiye Sanayiciler ve İş Adamları Derneği(TÜSİAD) da da benzer faaliyetlerin oluşturulmasında yer alıyor. Bu birikimlerle Adana ya gelen Çelik sadece bir hastaneyi, bir binayı yönetmek için değil şehrin gelişiminde, dinamiğinde var olmak, onu anlamak, ona katkı vermek, ondan bir şeyler öğrenmek, şehrin bütününü kavramak ve şehrin atmosferini de solumak istiyor. Adana da sağlık turizmi ile ilgili bir oluşum var mı diye sorgulamaya başladığında tıp tarihi açısından zengin bir geçmişi olan bölgede böyle bir oluşumun yüzyıllar öncesinde de var olduğunu görüyor. TARİHTE ADANA VE SAĞLIK TURİZMİ Adana nın resmi kaynaklara dayanan tarihi 4000 yıl öncesine kadar uzanıyor. Tepebağ, Misis, Anavarza, Yumurtalık gibi tıbbın doğduğunu zannettiğimiz yerler henüz tam olarak gün yüzüne çıkmamış olmasına rağmen 4000 yıl geriye gittiğimizde dünya tıp tarihine ait belgelere ulaşıyoruz. Elimizdeki belgeler Hipokrat la başladığı kabul edilen Dünya Tıp Tarihinden 2000 yıl öncesine ait bulguları işaret ediyor.(1) Adana ve Sağlık Turizmi ile ilgili tarihi bilgilere S.Haluk Uygur un yazıları ve anlatılarından ulaşıyoruz: Kizzuwatna krallığına dayanan bir tıp tarihi var. Kizzuwatna birçok federal devletten oluşan Hitit İmparatorluğu na bağlı bir Hitit Federal Devleti. Anamur dan Gavur Dağları na (Amanoslar a), Akdeniz den Torosların arkasına kadar uzanan bir krallık.(1,4) Toprağının az olmasına karşın asker bulundurmayan bu krallık tıp alanındaki başarıları nedeni ile kutsandığı için iktidarını sürdürebiliyor. Çevresindeki krallıklar ve Hitit İmparotorluğu üzerinde kültürel olarak çok etkili olan bu krallığı rahip doktorlar yönetiyorlar. Bu rahip doktorlar Torosların zengin bitki çeşitleri arasında tıbbi özelliği bulunan bitkileri ve özellikle kuş eti olmak üzere hayvan etlerini tedavi amacıyla kullanıyorlar. Tıbbın bir bilim dalı olmadığı, hayat veren kişilerin kutsal sayıldığı o dönemlerde tıp, din işleri, büyücülük ve falcılık bir arada yapılıyor.(1) Tarihin en uzun savaşlarından biri olan Kadeş Savaşı ( M:Ö:1274) Mısırlılar ile Hititler arasında yaşanıyor. O yıllarda Mısır Firavunu II. Ramses, Hitit Kralı ise Muvattalli dir. Muvattalli 10 yıl süren savaş nedeniyle Hattuşaş ta bulunan başkent ile Antakya nın güneyinde Suriye de bulunan Kadeş arasında gidip gelirken Adana dan da geçiyor. Savaş döneminde hastalanan Muvattalli tedavi olmak için Adana ya rahip doktorlara geliyor. Misis ile Ceyhan arasında bulunan Sirkeli Höyüğü nde Muvattalli nin buraya geldiğini anlatan bir kaya kabartması bulunmaktadır.(1) Muvattalli nin ölmesiyle oğlu Urhiteşup ve kardeşi 3.Hattuşil arasında başlayan iktidar savaşı sırasında Urhiteşup yaralanıyor ve o da babası gibi tedavi olmak için Adana ya geliyor.(1) 3.Hattuşil ise savaş sırasında Kizzuwatna nın önemli bir merkezi olan Lavazantiya ya geliyor ve ünlü bir rahibinin kızı olan Puduhepa ile evleniyor. Puduhepa da babası gibi sağlık konusunda oldukça bilgili. Yazılı kayıtlara göre Hattuşil in sağlığının bozuk olması nedeniyle devlet yönetimini ele alan Puduhepa sağlıkla direk ilgisi olan Adanalı bir kraliçe. HÜSEYİN ÇELİK 27

13 KADEŞ BARIŞ ANLAŞMASI (M.Ö.1280) Tarihin bilinen ilk barış anlaşması olan Kadeş Anlaşması MÖ 13. yüzyılın iki büyük siyasi ve askeri gücü olan Hitit ve Mısır devletleri arasında yapılmıştır. Bu anlaşmanın metnini içeren kil tablet 1906 yılında Boğazköy de yapılan kazılarda ele geçmiştir. Bu belgenin ortaya çıkmasından önce anlaşmanın yalnızca Mısır da Karnak Tapınağı ndaki bir stel üzerine Mısır hiyeroglifi ile yazılmış metni biliniyordu. Bu anlaşmanın altında Mısır Firavunu II. Ramses ve Hitit Kralı III. Hattuşil ile birlikte Hitit Kraliçesi Puduhepa nın da imzası bulunmaktadır. Eşit koşullar altında imzalanan anlaşmanın metninde: Mısır Ülkesi kralı, büyük kral, kahraman Re-masesa-mai Amana nın (II.Ramses in çivi yazısında yazılışı), Hatti Ülkesinin büyük kralı Hattuşili ile dostluklarının, kardeşliklerinin ve büyük krallıklarının devamı için yaptıkları anlaşmadır. denmektedir. Tarihin yazılı ilk barış anlaşması olması nedeniyle orijinal tabletin iki metre boyundaki bakır kopyası, Birleşmiş Milletler Bina sının duvarına asılmıştır. Bir kopyası da Adana da 75. Yıl Sanat Galerisi nin giriş duvarındadır. (5,6) ADANA TARİHİNDE TIP Adana tıp tarihi geleneksel tıbbın yanısıra bilimsel tıp tarihine de tanıklık ediyor. Tıbbın babası sayılan ve M.Ö. 460 yılında Kos Adası nda (İstanköy) doğan Hipokrat Tıp Sanatını babadan oğula geçen geleneksel yoldan öğreniyor.(1,7) Ancak kendisi, önceleri atadan oğula geçen tıp sanatını öğrencilerine okulda öğretmeye başlıyor.tıpta kayıt sistemi Hipokrat ile birlikte başlıyor.hipokrat, her hastadan aldığı sonucu yazıyor ve karşılaştırmalar yaparak istatistikler elde ediyor. Tıp, Hipokrat la birlikte gelenek olmaktan çıkarak bilim haline geliyor. Hipokrat; Kos ta, Bergama da ve o zamanki ismi Hygea olan Yumurta- خملSavaş Kadeş lık ta tıp okulları kuruyor. (Hygeia annesinin ismi ve hijyen kelimesi de buradan geliyor.) Bu okullara sağlık tanrısı Asklepios anısına Asklepieion yani Sağlık Tanrısının Evi ismi veriliyor.(1) Yumurtalık taki Tıp Okulu ile ilgili pek çok kilisede freskleri de bulunan bir inanış var. Bu okulda doktorluk yapan Cosmo ve Damian adlı hekimlerin, bir zencinin bacağını bir beyaza takmak suretiyle tarihteki ilk organ naklini gerçekleştirdikleri efsane edilmektedir. Klikya doğumlu olan bu hekimler, Hristiyanlar tarafından ermiş kabul ediliyorlar. Asklepieion: Tıp tanrısı Asklepios adına yapılmış hastane ve tıp okulu görevini gören tapınak. (1,3) Başarılı olamadılarsa bile o dönemde organ naklini düşünebilecek kadar tıpta ileri oldukları anlaşılıyor. Bu aynı zamanda Adana nın tıp alanındaki gelişmişliğini gösteriyor. Bu gelişmişliğin başka bir kanıtı da Dioskorides. Dioskorides; Anavarza da doğmuş bir askeri hekim. Hipokrat ve Galen ile birlikte dünya tıp tarihinin üç büyüklerinden biri olarak kabul ediliyor. Dünyanın bilinen en eski tıp ve eczacılık kitabının yazarı.(1,2) De Materia Medica (Tıbbî Maddeler) adlı bu kitap beş cilt olup yazım dili Grekçedir. M.S.1. yüzyılda tahminen kırk yılında yazılan kitabın daha sonraki yıllarda Süryanice, Farsça, İlk organ nakli kخملyumurtal 28 ADANA YA GÜÇ VERENLER - I

14 Latince ve Arapça gibi dillere çevirileri yapılıyor.(2) Bitkiler, hayvanlar ve madenlerle tedavinin anlatıldığı bu kitaptaki tedavilerin bir kısmı günümüzde hala kullanılmaktadır. Kitabın bilinen en eski nüshası Viyana da, Arapça çevirisi (Kitab -ül Haşayiş) İstanbul da Süleymaniye Kütüphanesinde, Osmanlı dönemindeki en iyi çevirisi olan Kitabü n-nebat ın bir nüshası ise Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Deontoloji ve Tıp Tarihi Anabilim Dalı Kütüphanesinde bulunuyor. Bölgemizde bilimsel tıbbın yanısıra sağlıkla ilgili efsaneler de var. Anavarza ile Yumurtalık arasında bir geçiş noktası olan Misis Köprüsü nün üzerinde öykülendirilen Lokman Hekim efsanesine bakarak, belki de Lokman Hekim in Hipokrat ın talebelerinden biri veya Dioskorides in ta kendisi olduğunu söyleyebiliriz. Yılan Kale ve Misis için anlatılan, kralın kızının şahmeranın gözleri ile tedavi edildiğini gösteren Şahmeran Efsanesi de, bu sağlık kültünün varlığını gösteriyor. Misis te yapılan kazı çalışmalarında ilk bulunan eserin bir Asklepieion ikonu olması Misis in de bir sağlık merkezi olduğunu gösteriyor. Bu belgelere göre başlangıcını rahipler de kabul etsek, Hipokrat da kabul etsek tıp tarihinin, Adana da başladığı görülüyor.hipokrat dersek Kos la birlikte Adana da başlamış diyeceğiz tabii ki.(1) S.HALUK UYGUR (1956- ) Adana da dört adet müzenin ve Abidin Dino Sanat Parkı nın kurucu küratörü olan S.Haluk Uygur un fotoğraf ve sanat alanında çok sayıda ödülü bulunmaktadır. Atatürk Evi olarak bilinen Atatürk Bilim ve Kültür Müzesi nin de iç dekorasyonunda etkin görev almıştır. Adana nın heykel sayısının artması için yaptığı çalışmalarla bilinmektedir. İsviçre, Romanya, Sırbistan, Fransa, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Japonya, Çin, İran gibi ülkelerde sergiler açmış, gösteriler yapmıştır. Fotoğraf alanında çok sayıda juride yer alan Uygur un yirmiden fazla yayınlanmış kitabı bulumaktadır. Bu kitapların çoğu Adana hakkında yazılmış kitaplardır ve bir kısmı çok sayıda baskı yapmıştır. Milliyet ve sabah gibi Türkiye nin en büyük gazetelerinde 1995 ten beri düzenli olarak gezi yazıları yazmıştır.şu an ise her pazar Posta Gazetesinin GAP ilavesinde yazıları yayınlanmaktadır. Adana Life ve Altınşehir Adana gibi dergilerin genel yayın koordintörlüğünü üstlenmiştir. Uzun yıllar Altınkoza Yönetim Kurulu üyeliği ve Sanat Konseyi Başkanlığı nı yapmış, Altınkoza Film Festivalini yeniden canlandıran ekibin içinde yer almıştır. Adana Kent Konseyinin kurucuları arasındadır. Altınoran Düşünce ve Sanat Platformu nun kurucusudur. Bu platform çeşitli sanat disipinlerini, duygu ve düşüncelerin özgürce söylenebilmesi için bir araya gelip gençlere bu amaç doğrultusunda eğitim vermeyi hedefi yapmıştır. S.Haluk Uygur da bu platform bünyesindeki atölyelerde onlarca genci yetiştirmektedir.verilen sanat eğitimlerinde Sanat Adana İçin ve Yeni Yaşar Kemaller, Yılmaz Güneyler, Şahin Kaygunlar çıkacak şiarlarıyla hareket edilerek, Adana ya yeni sanat insanları kazandırmak amaçlanmaktadır. Aslen Tıp Doktoru olan Uygur, halen Ortopedia Hastanesi nde görev yapmaktadır. Kendisi arkasındaki en büyük gücün, eşi Dr. Hanife Uygur un biçim verdiği ailesi olduğunu söylemektedir.(8) S.Haluk Uygur HÜSEYİN ÇELİK 31

15 GÜNÜMÜZDE ADANA VE SAĞLIK TURİZMİ Günümüzde de zihinlerde Adana da Sağlık Turizmi düşüncesinin var olduğunu gören Hüseyin Çelik, yüzyıllar önce Adana dan doğan sağlık turizmini yeniden canlandırmak istiyor. Dönemin Adana Valisi ve Büyükşehir Belediyesi Başkanı, İl Sağlık Müdürü,İl Kültür ve Turizm Müdürü, Özel Sağlık Kurumları, TURSAB ve ÇUKTOB yönetimleri, turizmcileri ile diğer kurum ve kuruluşlarının, sivil toplum örgütlerinin ve aydın Adanalıların da bu konuda çok bilinçli ve istekli olduklarını görüyor. Onların da desteğini alarak Türkiye de ilk defa il düzeyinde bir sağlık turizmi derneği kurulmasına öncülük ediyor. Derneğin kuruluş modeli ile ilgili karar alındıktan sonra, uygulamaya hemen geçilebilmesi için karar alma mekanizmasında etkili olan herkesin masada olması amaçlanıyor. Altmışa yakın kurucu üye ile 2008 Temmuz ayında kurulan Adana Sağlık Turizmi Derneği; bu kuruluş modeli ile 2010 yılında her yıl düzenlenen Mehmet Kemal Dedeman Araştırma ve Geliştirme Proje yarışmasının turizm dalında Sağlık Turizminde Destinasyon Yönetimi:Adana Modeli projesi ile birincilik ödülüne layık görülüyor. Mevzuat oluşturma hazırlıklarında da yer alan derneğin tüzüğünü ve yapılanmasını, Türkiye de kurulan diğer dernekler de örnek alıyor. Derneğin amacı; temelde sağlık turizmi konusunda algıyı ve bilgiyi arttıracak bir atmosfer oluşturmak ve sağlıkla beraber şehrin diğer faaliyetlerinin de tanıtımını yapmak yani özünde Adana yı tanıtmaktır. Türkiye nin ilk Sağlık Turizmi referans kitabı olan ve Çukurova Üniversitesi öğretim üyesi Doç.Dr. M. Cihan YAVUZ tarafından yazılan Dünyada Sağlık Turizmi ve Adana Destinasyonu kitabı Adana Sağlık Turizmi Derneği nin sponsorluğu ile basılıyor. Dernek ayrıca Ortadoğunun Sağlık Merkezi Adana tanıtım kitapçığına da sponsor olarak sağlık turizmi konusunda farkındalık oluşumuna katkıda bulunuyor. Hedef pazarı Ortadoğu olan sağlık turizmi ile birlikte Suriye, Irak, Yemen, Azerbaycan, Kıbrıs, İngiltere gibi ülkelerden Adana ya gelen hastaların sayısı artıyor. Sadece sağlık sektöründe değil başta turizm olmak üzere pek çok sektörde de anlamlı bir gelişme ve gelir artışı oluyor. Sağlıkta kümelenme kavramı da buradan çıkıyor. Sağlık turizminde kümelenme dediğiniz zaman şehrin sağlık, sanat, kültür, otelcilik boyutlarıyla tanıtımı, temizliği, yollarının düzgün olması gibi şehircilik hizmetleri de önem kazanıyor.kümelenme, birlikte hareketle şehrin kalkınmasına destek oluyor. 14 Mayıs 2013 tarihinde Mersin ve Hatay İl Sağlık Turizmi Derneklerinin temsilcilerinin de katıldığı toplantıda Çukurova Sağlık Turizmi Platformu oluşumu kararı alınıyor. Bu kararla sadece Adana nın değil tüm Çukurova Bölgesinin sağlık turizminin olumlu katkılarından yararlanması hedefleniyor. Hüseyin Çelik gibi derneğin kuruluşundan bu yana yönetim kurulunda çalışan ve şu anda derneğin genel sekreteri olan, Özel Ortopedia Hastanesi Direktörü Fırat Uzel, kahramanımız hakkında şunları söylemektedir: Hüseyin Bey ile bizim bir kader birliğimiz var. İkimiz de İstanbul dan Adana ya geldik. Kendisini İstanbul dan da biliyorum; gerçekten sağlık sektöründe çok değerli bir insan. Adana nın bildiği ve düşündüğünden daha değerli. Hüseyin Bey İstanbul da da sağlıkla ilgili çok ciddi görevlerde bulunmuş, sektöre katkıları olmuş, başarılı biridir ama Adana daki katkıları çok daha fazla oldu. Adana ya sağlık turizmi anlamında çok büyük bir hareket kazandırdı. Dernek olarak birlikte gerçekten çok faydalı işler yaptık. Dernek başkanımız olarak hep öncülük yaptı. Adana Sağlık Turizmi Derneği nde bir çok hastane yöneticisini bir arada tuttu. Ortak projelerde, ortak nasıl çalışılır kısmında insanların daha iyi noktaya gelmesinde yardımcı oldu. Biz bir ekiptik; ama Hüseyin Bey in önderliği bizi hep daha fazla hırslandırdı ve daha başarılı olmamızı sağladı. ASTD nin bu noktaya gelmesinde çok büyük payı var. HÜSEYİN ÇELİK 33

16 İşinin hem özel hem kamu tarafını bilen çok donanımlı bir insan.kamuda daha önceleri çok iyi noktalara gelmiş. Bundan sonra da çok iyi noktalara geleceğine inanıyorum.onun adına kendim bazen hedef çiziyorum.ben Hüseyin Bey in bakanlığa kadar gideceğini düşünüyorum İş hayatı dışında daha farklı yönlerini gördüm. Davranışları, tutumu, aile yaşantısı gibi bir çok konuda örnek aldığım, kuralları, idealleri ve hedefleri olan, doğru ve çalışkan bir insan. Kendine has bir gülümsemesi var. Çok mütevazı. Çocukluk ruhu güçlü, yeri geldiğinde 5 yaşındaki, yeri geldiğinde 10 yaşındaki çocukla aynı seviyeye inebilen biri. Onu burada daha yakından tanıdığım için çok mutluyum. ADANA SEVDALISI Adana ya gelmeden önceki algısıyla, bulduğu Adana arasında müthiş bir fark olduğunu söyleyen Hüseyin Çelik; bunun Adana ya haksızlık olduğunu düşünüyor. Adana nın mevcut potansiyeli ile çok şey ifade ettiğini ama dışarıdan algılanmasında sorun olduğunu gözlemliyor. Müfettiş olarak Türkiye nin pek çok yerini gezdiğini söylüyor. Kıyaslama yaptığında ise genel görüşü, Adana nın refahını ve lüksünü yaşadığı yönünde. Bir Proje Adamı olarak Adana ile ilgili farkındalık yaratacak projeler yapılması gerektiğine inanıyor. Adana da hastane direktörlüğünün yanısıra Adana yı Onurlandıranlar ve Adana nın Gelinleri projelerinin de bulunduğu pek çok sosyal sorumluluk projesine öncülük ediyor. Adana yı Onurlandıranlar Projesi her yıl Acıbadem Adana Hastanesi nin açılış dönemine denk getirilen bir proje. Projenin öyküsünü Hüseyin Çelik ten dinleyelim; Adana yı temsilen ya da kendi çabasıyla Türkiye de ve dünyada başarı kazanmış ama Adana ya, yaşadığı şehre döndüğünde kimsenin farkında olmadığı pek çok insan var. Bu durum onları çok üzüyor. Biz, Adana yı başarıya götürmüş, birey ve kurumları buluyoruz. Hastanenin açılış yıldönümü ile birleştirerek, Adana yı onurlandırdıkları için onlara teşekkür ediyoruz ve sertifika veriyoruz. İnsanlar gözyaşlarını tutamıyorlar. (Mart 2013 te bu projenin üçüncüsü gerçekleştirildi.) Adana nın Gelinleri Projesi ise Adana nın, Türkiye de ve dünyada doğru algılanmasını sağlamak fikrinden gelişiyor. Bunu birilerinin anlatması lazım; ama kim anlatırsa etkili olur? Adanalı biri olursa diyecekler ki kendine yontuyorsun. Dışarıdan birine yaptırırsanız bunu ne kadar özümseyecek ne kadar içten olacak onu ayarlayamazsınız. Dedim ki; Bunu en iyi gelinler anlatır! Yaşamlarını burada geçirmişler ve Adanalı olmuşlar. Amaç, onların hayat hikayelerinden yola çıkarak Adana yı

17 anlatmak aslında. Adanalılar ve Adanalı olanlar; ben onlara Adana sevdalıları diyorum. Kendisini de tam bir Adana Sevdalısı olarak tanımlayan Hüseyin Çelik, bu projesinin de en kısa sürede gerçekleştirilmesini planlıyor. Adana için doğru ekonomik kalkınma modelini kurgulamamız gerektiğini vurgulayan Çelik yaşanılan kentin sosyolojik yapısına, kültürüne uygun olmayan kalkınma modellerinin beklentileri karşılamayacağını düşünüyor. Adana nın geleceğini yeşertmek, gençlere yaşayabileceği bir iklim yaratmak zorundayız ve bunun için en etkili çıkış yolu Adana nın İstanbullulaşmasıdır. diyor. Bulunduğumuz coğrafyanın yapısına uygun olarak başkalarının doğrularını da kabul ederek işbirliği ile hedefe doğru yol almak gerektiğini belirtiyor. Kültürel dokuya uygun bir ekonomik kalkınma planı ile coğrafyadaki zenginliğin enerjiye dönüşebileceğine inanıyor. Hüseyin Çelik, sosyal sorumluluk projelerinde yer almasının yanı sıra sağlık turizminin Adana da yüzyıllar sonra canlanmasına öncülük ederek özellikle Ortadoğu ülkelerinden Adana daki özel hastanelere ve kamu hastanelerine çok sayıda hasta gelmesine, dolayısıyla bölge ekonomisine ve sağlıkta kümeleşme bilinciyle şehrin gelişimine büyük katkı sağlamıştır ve sağlamaya devam etmektedir. Bu gelişmeden alınan cesaretle kentimizde hızla yeni hastaneler açılmaktadır. Gelişmiş, üstün tıbbi teknolojilerin kullanıldığı bu hastanelerde uluslar arası kabul görmüş kalite standartlarında hizmet verilmektedir. Hüseyin Çelik, yaşanan bu olumlu değişimi; sadece kendisinin görev yaptığı Acıbadem Adana Hastanesi ne değil, tüm Adana ya yansıtmıştır. Bu yoldaki çalışmalarına azimle devam etmektedir. Bizler Hüseyin Çelik in Adana ya hatta ülkemize önemli katkıları olduğuna inanıyor, onun verdiği gücü hissediyoruz. Kendisi tarihinden itibaren Sağlık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı görevine atanmış olup bundan sonra Ankara dan Adana ya güç vermeye devam edecektir. Son söz onun: Adana da doğmanın bedeli ödenmeden Adanalı olunamaz. Bu bedel Adana için üretmek, tüketmek, çalışmak ve çalışmaktır. Kaynakçalar: 1. S.Haluk Uygur; Sağlık Turizmi Adana dan başlar; ASTD 2. Doç.Dr.Adnan Ataç,Bil.Uzm.Vedat Yıldırım; Osmanlı Hekimleri ve Dioskorides in De Materna Medica sı ; GATA Tıp Tarihi ve Deontoloji AnabimDalı; Saints Cosmas and Damian S.Haluk Uygur; 52 Hafta Adana ve Çevresi; Adana Yayınevi 9. Görüşmeler yapılarak sözlü bilgi alınan kişiler;(harf sırasına göre yazılmıştır.) Ayşegül Çelik, Elif Çelik, Fırat Uzel, Hüseyin Çelik, Leyla Çelik, Mustafa Kibar, Özkan Dalbay, S.Haluk Uygur, Şendağ Durmaz HÜSEYİN ÇELİK 37

18 38 ADANA YA GÜÇ VERENLER - I ORHAN HÜSEYİN APAYDIN ÇELİK 39

19 F. Hilal ONAÇ Mersin Erdemli doğumludur. İlköğrenimini Erdemli de, orta ve lise öğrenimini Ankara da tamamlamıştır. Ç.Ü. Tıp Fakültesi mezunu olup uzmanlığını aynı üniversitede Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji alanında yapmıştır. Eskişehir Seyitgazi Merkez Sağlık Ocağı ve Erdemli Devlet Hastanesi Acil Servisinde pratisyen hekim, Adana Dr. Ekrem Tok Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesinde mikrobiyoloji uzmanı olarak çalışmıştır. Halen Özel Acıbadem Labmed Klinik Laboratuvarlarında çalışmaktadır. Bu kitap Seyhan Rotary Kulübü nün ve Güney Rotary Kulübü nün katkılarıyla basılmıştır. Bir sanatsever olarak S. Haluk Uygur un sanat tarihi dersine katılma fırsatı bulmasının ardından fotoğrafa ilgi duymaya başlamıştır. Temel fotoğraf eğitimini Haluk Uygur önderliğinde Altınoran Düşünce ve Sanat Platformu bünyesinde almıştır. Haluk Uygur un İleri Fotoğraf Teknikleri Atölyesine devam etmektedir. Ercan Onaç ile evlidir. Efe nin annesidir.