FAALİYET RAPORU. Yeni ve Temiz Enerji Araştırma ve Uygulama Merkezi YETAM

Transkript

1 FAALİYET RAPORU Yeni ve Temiz Enerji Araştırma ve Uygulama Merkezi YETAM Eylül 2012

2 YETAM'ın Kuruluşu 1993 yılında, Hacettepe Üniversitesinin temiz tükenmez enerjiler alanında ülkemizde önde gelen bir kurum olmasında, bir Araştırma - Uygulama Merkezi kurulmasının yararlı olacağı görüşünde olan Hacettepe Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü nde çalışan öğretim üyeleri öncülüğünde kuruldu..

3 YETAM ın Hedefleri Temiz-tükenmez enerjiler konularında çağdaş eğitim-araştırma düzeyini korumak ve geliştirmek. Temiz-tükenmez enerjilerde -gerek insan gücü, gerekse donanım açısından gelişmek. Çağdaş teknolojileri izlemek ve ülkemizde uygulanmasında yardımcı olmak. Üniversitemizdeki ilgili Bölümlerle işbirliği yapmak, ortak projeler üretmek ve yürütmek. Özel kesimle ilişki kurmak, ortak proje oluşturmak ve yürütmek. Öğrencilere temiz-tükenmez enerjiler alanlarında çalışma fırsatları yaratmak.

4 Yönetim Kurulu Üyeleri Prof. Dr. Aynur ERAY (H.Ü.Fizik Mühendisliği Bölümü) Prof. Dr. Turan ÖZBEY (H.Ü.Fizik Mühendisliği Bölümü) Prof.Dr. Yılmaz KAPTAN (H.Ü. Fizik Mühendisliği Bölümü Prof. Dr.Şakir ŞİMŞEK (H.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü) Doç. Dr. Murat KÖKSAL (H.Ü. Makina Mühendisliği Bölümü) Merkezde Görevli Araştırma Görevlisi Gülin Acarol Zilanlı

5 Kuruluşundan bu güne, YETAM ın çalışmaları Araştırma uygulama çalışmaları Eğitim, bilgilendirme tanıtma çalışmaları başlıkları çerçevesinde sürdürülmektedir.

6

7 YETAM ın ilk etkinliği olan ve merkez binası olarak 2001 yılında kullanıma açılan Güneş Evi, elektrik ve ısı gereksinimi güneş enerjisinden sağlayacak şekilde tasarlanmış ve inşa edilmiştir. O günün teknolojisi ile Fresnel merceklerle ve güneş panelleri ile donatılan Güneş evi, ülkemizde ilk kez bu tür bir uygulama örneği olmuştur. Temiz- Tükenmez Enerjiler Yüksek Lisans programı YETAM öncülüğünde 2005 yılında eğitime başlamıştır.

8 YETAM ın güçlü yönleri Her geçen yıl ilginin arttığı disiplinler arası bir program olan Yüksek lisans programına destek veren öğretim üyelerinin konularında uzman olması, programa kayıtlı öğrencilerin Ankara da enerji ile ilgili bir çok kamu kuruluşu ve özel sektör çalışanları olması ve farklı üniversitelerden mezun olan öğrencileri bünyesinde bulundurması, YETAM ın zayıf yönü Eğitim ve araştırmaların sürdürüldüğü bina olan Güneş Evi nin küçük ve yetersiz oluşu

9 TEZ DANIŞMANI Prof. Dr. Demir İNAN H. Ü. Fizik Müh Prof. Dr. Aynur ERAY H.Ü. Fizik Müh. Prof. Dr. Yılmaz KAPTAN H.Ü. Fizik Müh. Doç. Dr. Murat KÖKSAL H.Ü. Makina Müh. Doç. Dr. Merih AYDINALP KÖKSAL H.Ü. Çevre Müh. YÖNETİLEN TEZLER (BİTEN) Güneş Enerjili Su Damıtma Sistemlerinin İncelenmesi ve Kamp Tipi Bir Damıtma Düzeneği Tasarlanması Nihal Dilek Sümer, ( ) Sanayide Temiz-Tükenmez Enerji Seçenekleri ve Süt Endüstrisinde Bir Örneğin İncelenmesi Ayşe Yıldırım Coşgun, ( ) Sera Örtü Gerelerinin İncelenmesi ve Seraya Giren Güneş Enerjisinin Hesaplanması Ahmet Şafak Acar, Güneş Gözelerinin Üretilmesinde Son Gelişmelerinin Araştırılması Göksan Gül, Bilim Uzmanlığı Tezi, Hidrojenlendirilmiş Amorf Silikon-Kristal Silikon Heteroeklem Güneş Gözelerinin Bilgisayar Modellemesi Melis Bilgiç, Güneş ve Rüzgar Enerjisi Veri Toplama Sisteminin Geliştirilmesi Taner Yıldırım, ( ) Hidrojen Üretimi İçin Dolaşımlı Akışkan Yatak Kömür Gazlaştırma İşleminin Modellenmesi Ekin Kaya, ( ). Beytepe Yerleşkesinin Uzun Dönem Elektrik İsteminin Güneş-Elektrik Dönüşüm Sistemleriyle Karşılanması Mehmet Türkay Yoldar ( );

10 TEZ DANIŞMANI YÖNETİLEN TEZLER (DEVAM EDEN) Doç. Dr. Mehmet Dilaver.H. Ü. Fizik Müh Prof. Dr. Aynur ERAY H. Ü. Fizik Müh. Hacettepe Üniversitesi Beytepe Güneş Evi Bahçesinde Örnek Rüzgar Türbünü Tasarımı ve Kurulumu İrfan Can Işıklı, Güneş Enerjili Su Pompalama Sistemlerinin İncelenmesi ve Ankara Dolayındaki Köylerde Uygulanabilirliği, Zahid Erdoğan, Türkiye İklim Koşullarında Fotovoltaik Güç Sistemlerinin Tasarımı ve Maliyet Analizi Ethem Keskin, Değişik Yiyeceklerin Farklı Yöntemlerle Pişirilmesindeki Pişirme Enerjisinin Belirlenmesi ve Seçilen Örneklerle Bir Güneş Fırınında Sonuçların Değerlendirilmesi Emel Dilaver, Çift Eksende Mikrokontrollü Güneş İzleme Sistemi Mert Anameriç, Kw İle Sınırlanmış Fotovoltaik Sistemlerin Türkiye İçin Uygulanabilirliliğinin, Mevzuat, Teknik Altyapı Ve Fınansman Açısından Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi, Çağdaş Karakurt 2011, Rankine ve Stirling Çevrimi Kullanan Çanak Tipi Yoğunlaştırıcı Güç Sistemlerinin İncelenmesi ve Model Bir Sistemin Tasarlanması Gülin Acarol Zilanlı, 2011-

11 TEZ DANIŞMANI Prof. Dr. Şakir ŞİMŞEK H. Ü. Jeoloji Müh. YÖNETİLEN TEZLER (DEVAM EDEN) Yer Kaynaklı Isı Pompalarının Teknolojik Gelişimi ve Türkiye deki Uygulanabilirliği, Mete Develioğlu, Ankara'da jeotermal kaynaklı ısı pompası uygulamasının incelenmesi, Balım Canan Hoşafcı Prof. Dr. Ayşenur UĞURLU H. Ü. Cevre Müh. Yrd. Doç. Dr. Şule ERGÜN H. Ü. Nükleer Enerji Müh. Tarımsal Atıkların Arıtım Çamuru ile Birlikte Anaerobik Parçalanması ile Biyogaz Üretim Potansiyelinin Araştırılması Fatma Erol, Erğimiş tuz akışkanlı yoğunlaştırıcı fotovoltaik/ısıl sistemlerin tasarımı ve hesaplamalı benzeşim analizlerinin yapılması, Recep Yalçın, 2011-

12 TEZ DANIŞMANI Prof. Dr. Necdet BAŞTÜRK H. Ü. HMYO. Doç Dr. Burak GÜNALP H. Ü. İİBF İktisat Böl. Dr. İlker AY H. Ü. Bala MYO ÖNERİLEN TEZLER Doğu Azerbaycan Bölgesinde Güneş Enerjili Su Pompalama Sistemlerinin Kullanılabilirliğinin Araştırılması, Hamed JAHED Yenilenebilir Enerji Ekonomisi: Türkiye de Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Enerji Üretim Maliyetleri ve Fosil Kaynaklarla Karşılaştırılması, Sami Melih YILDIZOĞLU Güneş Duvarlarının Dünyadaki Uygulamaları ve Türkiye deki Uygulanabilirliği, Ataollah KHANLARI

13 Güneş Evi, kapasitesi küçük de olsa, kurulduğu günden bugüne yaşayan bir ev olarak aktif kullanılmaktadır. Yeni öğrenci ve araştırma laboratuvar mekanlarına, ofislere, dersliklere, toplantı ve seminer salonuna gereksinim duyulmaktadır. Mevcut kurulu sistemler artan enerji ihtiyacı karşısında yetersiz kalmaktadır, özellikle son yıllarda sert geçen kış aylarında ısınma ile ilgili ciddi sorun yaşanmıştır yeni inşa edilecek, donanımlı büyük bir binaya gereksinim duyulmaktadır.

14 Güneş Evi Revizyonu ile ilgili Çalışmalar Sayın rektörümüz Prof. Dr. Murat Tuncer in 2013 yılı bütçesinde, DPT projesi olarak Güneş evi için yeni bir bir bina yapılması önerisi üzerine, yeni binanın planlanması ile ilgili çalışma ve araştırmalarımız başlatılmış ve halen devam etmektedir. Yapı İşleri Dairesi Başkanlığınca verilen takvime göre, Eylül ayı sonunda önerilerimiz ve görüşülen firmaların iletişim bilgileri Yapı İşleri Dairesi Başkanlığına aktarılacak, çalışmalarımız ilerleme kaydedecektir.

15 Bina yapımına ek olarak, Güneş Evinin yenilenmesi kapsamında başlatılan ön çalışmalar proje şeklinde hazırlanıp rektörlük makamına sunulmuştur. Proje 1. Güneş Evinin Elektrik Gereksiniminin Fotovoltaik Modüllerden Sağlanması Proje 2. Güneş Evinin Isıtma/Soğutma Gereksiniminin Isı Pompasından Sağlanması Proje 3. İnsan Kaynakları Gereksinimi Proje 4. Güneş Evindeki Yüksek Lisans Eğitimine Yönelik Alt Yapının Geliştirilmesi Enerji Sistemlerii Modelleme Lab Enerji Mühendisliği Lab.

16 Araştırma uygulama çalışmaları Katılınan Ulusal Etkinlikler Workshop on New & Renewable Energy, Kore Büyükelçiliği evsahipliğinde, Hilton Oteli-Ankara, 29 Haziran 2012 (Katılımcı: Bedrettin UZUN, Gülin ACAROL, Doğukan ZAĞLANMIŞ, Taha KOTAN, Ömer AKAN, Emel DİLAVER )

17 Araştırma uygulama çalışmaları Katılınan Uluslararası Etkinlikler 1. Intersolar EUROPE 2012, Haziran 2012, Münih, Almanya, 2. 6th International Ege Energy Symposium and Exhibition, Haziran 2012, İzmir, 3. International workshop on clean energy finance, 28 Haziran 2012 Ankara, ( Katılımcılar: Gülin ACAROL, Bedrettin UZUN) 4. International Summer University on Energy 2012 Renewable Energies IV: Photovoltaics, Solar Thermal & Wind, Ağustos 2012, Falera, İsviçre. (Katılımcılar: Gülin ACAROL, Bedrettin UZUN)

18

19 Araştırma uygulama çalışmaları SolarTR-2 Solar Electricity Conference and Exhibition-7-9 Kasım 2012, Antalya konferansına katılım hazırlıkları Konferansa gönderilen 3 çalışma sözlü sunum olarak kabul edilmiştir. 1. Investigation of Performance For Fixed-Inclined, One Axis and Two- Axis Tracking Photovoltaic System in Different Parts of Turkey Bedrettin Uzun, Ömer Akan. Gülin Acarol Zilanlı, Aynur Eray 2. Outdoor Performance Evaluation of a-si Modules in Beytepe- Ankara Climate Conditions Gülin Acarol Zilanlı, Bedrettin Uzun, Ömer Akan. Aynur Eray 3. Simulation Studies on Hydrogenated Amorphous Silicon Solar Cells Melis Bilgic AKSARI, Giuseppe NOBILE, Aynur ERAY

20 Araştırma uygulama çalışmaları TEKNAM firmasının ziyareti ve işbirliği teklifi Yüksek lisans öğrencisi Taner YILDIRIM ın Güneş ve Rüzgar Enerjisi Veri Toplama Sisteminin Geliştirilmesi başlıklı yüksek lisans tezi kapsamında yapılan veri toplama düzeneğinin geliştirilip ticarileştirilmesini hedefleyen ve bu konudaki projeleri TUBİTAK tarafından desteklenen TEKNAM firmasına, firmadan gelen öneri ile danışmanlık hizmeti verilmektedir.

21 Eğitim Bilgilendirme Tanıtım çalışmaları Vaillant Genel Müdürlüğü nden bir ekibin Anabilim dalımızı ziyareti, 3 Mart 2012 Demirdöküm yönetim kurul başkanı Christoph Grosser, Sencer ERTAN, Bedri Dilik, Can Tanrıyeri ve Anabilim dalımız öğrencilerinin de katıldığı, olası işbirlliği olanaklarının konuşulduğu oplantının ardından yapılan girişimlerle: iki yüksek lisans öğrencimiz, Erasmus staj hareketliliği programı kapsamında 3 er aylık süre ile, Vaillant-Almanya ya gitmişlerdir. Aynı toplantıda, İstanbul Vaillant Genel Müdürlüğüne teknik bir gezi düzenlenmesi ve 2 günlük teknik seminer verilmesi görüşülmüştür.

22 Eğitim Bilgilendirme Tanıtım çalışmaları İstanbul Vaillant Genel Müdürlüğüne Teknik Gezi Nisan 2012, İstanbul. Anabilim dalımız Yüksek Lisans programında zorunlu ders olan FİZ561 Güneş ve diğer Tükenmez Enerjiler II dersi kapsamında, dersi alan 11 öğrencimizle, İstanbul Vaillant Genel Müdürlüğü ne teknik gezi düzenlenmiştir.

23 Eğitim Bilgilendirme Tanıtım çalışmaları Tarım Kampı nın Güneş Gününde Güneş Evini Ziyareti, 21 Haziran 2011 Milli Eğitim Bakanlığı ve Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü işbirliği ile ilköğretim öğrencilerine doğa bilinci vermek, çevre farkındalığı kazandırmak, gıda üretim teknolojileri ve gıda güvenliği hakkında uygulamalı eğitim vermek amacıyla düzenlenen Çocuk Tarım Kampı kapsamında Güneş Evi ziyaret edilmiştir. Bu ziyaret sırasında, Güneş Evi ve bahçesi ve güneş saatleri parkı hakkında bilgiler vererek temiz enerji bilinci kazandırılmaya çalışılırken, Yüksek lisans tez kapsamında tasarlanan güneş fırınında pişirilen kurabiye ve kekler ikram edilmiştir.

24 Eğitim Bilgilendirme Tanıtım çalışmaları Tarım Kampı nın Ziyareti, 21 Haziran 2011

25 Eğitim Bilgilendirme Tanıtım çalışmaları Tarım Kampı nın Ziyareti, 21 Haziran 2011

26 Eğitim Bilgilendirme Tanıtım çalışmaları

27 Kamu Kurum Yöneticilerinin Ziyaretleri Mehmet Bulut- Elektrik Üretim AŞ Genel Müdürlüğü, Ar-Ge Müdürü Hayati Çetin- Yenilenebilir Enerji Kaynakları Genel Müdürlüğü, Genel Müdür Yardımcısı Yıldırım Özkaya Eğitim Bilgilendirme Tanıtım çalışmaları Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğü Uluslararası Projeler Koordinatörü

28 Eğitim Bilgilendirme Tanıtım çalışmaları Temiz- Tükenmez Enerjiler Yüksek Lisans programı Güz dönemi Mülakat sınavı yapıldı 23 başvuru arasında, 2 si yabancı uyruklu olmak üzere 11 kişi kabul edildi. 15 Eylül 2012 itibariyle, Ders aşamasında 19 öğrenci ( 3 yabancı uyruklu) Tez aşamasında 18 öğrenci (2 yabancı uyruklu) Mezun 8 öğrenci

29 Hacettepe Üniversitesi ODTÜ Elektronik Mühendisliği 1 Fizik Mühendisliği 6 Jeoloji-Hidrojeoloji Mühendisliği 3 Nükleer Enerji Mühendisliği 6 Çevre Mühendisliği 1 Elektronik Mühendisliği 1 İnşaat Mühendisliği 2 Makina Mühendisliği İTÜ Meteoroloji Mühendisliği 1 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi Elektronik Mühendisliği 2 2 Ankara Üniversitesi Fizik Mühendisliği 1 1 Gazi Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi 1 1 İstanbul Üniversitesi İnşaat Mühendisliği 1 1 Gaziantep Üniversitesi İnşaat Mühendisliği 1 1 Kırıkkale Üniversitesi Elektronik Mühendisliği 1 1 TOBB ETÜ Üniversitesi Elektronik Mühendisliği 1 1 Yıldız Teknik Üniversitesi Elektronik Mühendisliği 1 1 İRAN Malzeme /Elektrik Elektronik/Makina 5 5

30 PLANLANAN ÇALIŞMALAR Kısa vade Merkezimizin binası olan GüneşEvi nin yenilenmesi ile ilgili olarak başlatılan çalışmalara devam edilmesi. Temiz Tükenmez Enerjiler Yüksek Lisans Programı için Bologna Uyum Çalışmalarının Tamamlanması Yüksek lisans programının daha geniş kitlelere tanıtımı için broşür hazırlanması ve tanıtım çalışmalarının başlatılması Ürettikleri güneş kollektörlerinin testinin yapılmasını isteyen SERGÜN firmasından gelen öneri ile işbirliğine geçilerek, iki adet kollektör güneş evi bahçesine kurulup 2011 yaz döneminde deneme testleri yapıldı. Pompalı bir sistem tasarlanıp kurularak, test işlemlerine devam edilecek ve bu kapsamda enerji mühendisliği laboratuvar deneyi olarak küçük bir düzenek geliştirilecek.

31 PLANLANAN ÇALIŞMALAR Orta vade Endüstri ile işbirliğini artırmak için enerji sektöründe önde gelen kuruluşlarla işbirliği yapmak Doktora Programı açmak Uluslararsı ilişkileri güçlendirmek için gerekli iletişimi kurmak ve Erasmus koordinatörlüğü ile birlikte uluslararası ilişkilerde koordinasyonu sağlamak Yaz okulu, Yaz/bilim kampı, kurslar düzenlemek Ders notlarının elektronik ortama aktarılması veya ders notu olarak basılması

32 Teşekkür ederiz