LEED SERTİFİKASI ALMAYA YÖNELİK YENİ BİNA VE KAPSAMLI YENİLEME PROJELERİNDE SÖZLEŞMELERİN BİÇİMLENDİRİLMESİ. YÜKSEK LİSANS TEZİ Gamze SELÇUK
|
|
- Ufuk Kaba
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ LEED SERTİFİKASI ALMAYA YÖNELİK YENİ BİNA VE KAPSAMLI YENİLEME PROJELERİNDE SÖZLEŞMELERİN BİÇİMLENDİRİLMESİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Gamze SELÇUK Anabilim Dalı : Mimarlık Programı : Proje ve Yapım Yönetimi Tez Danışmanı: Doç. Dr. A. Murat ÇIRACI HAZİRAN 2010
2
3 İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ LEED SERTİFİKASI ALMAYA YÖNELİK YENİ BİNA VE KAPSAMLI YENİLEME PROJELERİNDE SÖZLEŞMELERİN BİÇİMLENDİRİLMESİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Gamze SELÇUK ( ) Tezin Enstitüye Verildiği Tarih : 07 Mayıs 2010 Tezin Savunulduğu Tarih : 11 Haziran 2010 Tez Danışmanı : Diğer Jüri Üyeleri : Doç. Dr. A. Murat ÇIRACI (İTÜ) Yrd. Doç. Dr. Senem DEVİREN (İTÜ) Öğr. Gör. Dr. Şule Filiz AKŞİT (İTÜ) HAZİRAN 2010
4
5 iii Aileme,
6 iv
7 ÖNSÖZ Lisans ve yüksek lisans hayatım boyunca ve özellikle bu tez çalışmasının her aşamasında birikimlerinden faydalandığım ve beni her konuda destekleyen değerli hocam Doç. Dr. Murat Çıracı ya ve tüm diğer hocalarıma, bu çalışmaya ve bana katkılarından dolayı teşekkür ederim. Attığım her adımda arkamda olan ve bugün sahip olduğum her şeyi borçlu olduğum sevgili babam Hüseyin Selçuk, sevgili annem Ayfer Selçuk, sevgili ailem Nilüfer Dökmetaş, Nilay Dörtler, Kaya Dökmetaş ve Hakan Dörtler e ve bu çalışma boyunca gösterdikleri hoşgörü ve sabır için tüm dostlarıma ve iş arkadaşlarıma teşekkür ederim. Mayıs 2010 Gamze Selçuk (Mimar) v
8 vi
9 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... v İÇİNDEKİLER...vii KISALTMALAR... ix ÇİZELGE LİSTESİ... xi ŞEKİL LİSTESİ...xiii ÖZET... xv SUMMARY...xvii 1. GİRİŞ YEŞİL BİNALAR Yeşil Bina Kavramı, İçeriği ve İhtiyacı Yeşil Bina Sertifikalandırma Sistemleri Breeam bina sertifikalandırma sistemi Bepac bina sertifikalandırma sistemi Casbee bina sertifikalandırma sistemi Green Star bina sertifikalandırma sistemi LEED Bina sertifikalandırma sistemi LEED BİNA SERTİFİKALANDIRMA SİSTEMİ LEED Kriterleri Sürdürülebilir yerleşim yeri Su verimliliği Enerji ve atmosfer Malzemeler ve kaynaklar Kapalı alan çevre kalitesi Mekanlar ve bağlantılar Farkındalık ve eğitim Tasarımda yenilik Bölgesel öncelik Bina Türlerine Göre LEED Bina Sertifikasyon Sistemi Yeni binalar için LEED Mevcut binalar için LEED: İşletme ve bakım Ticari içyapılar için LEED Çekirdek ve kabuk için LEED Okullar için LEED Perakende satış mekanları için LEED Sağlık hizmeti binaları için LEED Konutlar için LEED Yakın çevre gelişimi için LEED Yeni Binalar ve Kapsamlı Yenilemeler için LEED Sertifikasyon Sürecinin İşleyişi Kayıt Sayfa vii
10 3.3.2 Dokümanların hazırlanması Dokümanların teslim edilmesi Yeni binalar ve kapsamlı yenilemeler için LEED 2009 proje kontrol listesi Dokümanların onaylanması LEED SERTİFİKASI ALMAYA YÖNELİK YENİ BİNA VE KAPSAMLI YENİLEME PROJELERİNDE SÖZLEŞMELERİN BİÇİMLENDİRİLMESİ LEED Sertifikasyon Hizmetlerinin Bir Mal Sahibi - LEED Danışmanı Sözleşmesiyle Bağımsız Bir LEED Danışmanı Tarafından Sağlanması LEED sertifikasyon hizmetlerinin LEED danışmanı tarafından sağlanması durumunda yapılan mal sahibi LEED danışmanı sözleşmesi LEED sertifikasyon hizmetlerinin LEED danışmanı tarafından sağlanması durumunda yapılan mal sahibi mimar sözleşmesi LEED sertifikasyon hizmetlerinin LEED danışmanı tarafından sağlanması durumunda yapılan mal sahibi yüklenici sözleşmesi LEED Sertifikasyon Hizmetlerinin Proje Müelliflerince Sağlanması LEED Sertifikasyon hizmetlerinin proje müelliflerince sağlanması durumunda yapılan mal sahibi mimar sözleşmesi LEED sertifikasyon hizmetlerinin proje müelliflerince sağlanması durumunda yapılan mal sahibi yüklenici sözleşmesi LEED Sertifikasyon Hizmetlerinin Proje Müellifi Mimara Bağlı Bir LEED Danışmanı tarafından Sağlanması LEED sertifikasyon hizmetlerinin proje müellifi mimara bağlı bir LEED danışmanı tarafından sağlanması durumunda yapılan mal sahibi mimar sözleşmesi LEED sertifikasyon hizmetlerinin proje müellifi mimara bağlı bir LEED danışmanı tarafından sağlanması durumunda yapılan mimar LEED danışmanı sözleşmesi LEED sertifikasyon hizmetlerinin proje müellifi mimara bağlı bir LEED danışmanı tarafından sağlanması durumunda yapılan mal sahibi yüklenici sözleşmesi SONUÇ VE ÖNERİLER Çalışmanın Uygulama Alanı ve Yöntemi Öneriler...81 KAYNAKLAR...83 EKLER...85 viii
11 KISALTMALAR AE : Awareness & Education AIA : The American Institute of Architects ANSI : American National Standards Institute ASHRAE : American Society of Heating, Refrigerating and Air Conditioning BEPAC : The Building Environmental Performance Assessment Criteria BRE : Building Research Establishment BREEAM : Building Research Establishment Environmental Assessment CASBEE : Comprehensive Assessment System for Building Environmental CFC : Chlorofluorocarbon CONQUAS â : Green Mark and Construction Quality Assessment System CSA : Canadian Standards Association CxA : Commissioning Authority DGNB : German Sustainable Building Council EA : Energy and Atmosphere Efficiency Engineers EPA : U.S. Environmental Protection Agency EPAct : Energy Policy Act GBCA : Green Building Council of Australia GBCI : Green Building Certification Institute GRIHA : Green Rating for Integrated Habitat Assessment HKBEAM : Hong Kong Building Environmental Assessment Method HVAC : Heating Ventilating and Air Conditioning IBEC : Institute for Building Environmental and Energy Conservation ID : Innovation in Design IEQ : Indoor Environmental Quality IESNA : Iluminating Engineering Society JaGBC : Japan Green Building Council LEED : Leadership in Energy and Environmental Design LL : Location & Linkages Method MLIT : Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism MR : Materials and Resources RP : Regional Priority SS : Sustainable Sites USGBC : United States Green Building Council WE : Water Efficiency ix
12 x
13 ÇİZELGE LİSTESİ Çizelge 3.1: Yeni Binalar ve Kapsamlı Yenilemeler için LEED 2009 Proje Kontrol Listesi, USGBC Çizelge 3.2: Su kullanımının azaltılması için önkoşullar (Çizelgeler ABD Çevre Koruma Kurumu /Su Departmanı Çizelge 4.1: Mal Sahibi Mimar Sözleşmesi Ek Hizmetler Listesi Çizelge B.1: GreenFormat Detaylı Tanımları Çizelge B.2: GreenFormat LEED İlişkileri Sayfa xi
14 xii
15 ŞEKİL LİSTESİ Şekil 4.1: LEED Sertifikasyon Hizmetlerinin Mal Sahibi ile anlaşan Bağımsız bir LEED Danışmanı Tarafından Verilmesi Durumunda Sözleşme İlişkileri Şeması Şekil 4.2: LEED Sertifikasyon Hizmetlerinin Proje Müellifi Mimar Tarafından Verilmesi Durumunda Sözleşme İlişkileri Şeması Şekil 4.3: LEED Sertifikasyon Hizmetlerinin Proje Müellifi Mimara bağı bir LEED Danışmanı Tarafından Verilmesi Durumunda Sözleşme İlişkileri Şeması Şekil 4.4: LEED Sertifikasyon Hizmetlerinin Mal Sahibi ile anlaşan Bağımsız bir LEED Danışmanı Tarafından Verilmesi Durumunda Sözleşme İlişkileri Şeması Şekil 4.5: LEED Sertifikasyon Hizmetlerinin Proje Müellifi Mimar Tarafından Verilmesi Durumunda Sözleşme İlişkileri Şeması Şekil 4.6: LEED Sertifikasyon Hizmetlerinin Proje Müellifi Mimara bağı bir LEED Danışmanı Tarafından Verilmesi Durumunda Sözleşme İlişkileri Şeması Şekil A: LEED Sertifikasyon Hizmetlerinin LEED Danışmanı Tarafından Sağlanması Durumunda Yapılan Mal Sahibi LEED Danışmanı Sözleşme Formu Şekil B: LEED Mimarlık Hizmetleri Standart Formu: LEED Sertifikasyonu Sözleşme Formu Şekil C: LEED Sertifikasyon Hizmetlerinin Proje Müellifi Mimar a Bağlı Bir LEED Danışmanı Tarafından Sağlanması Durumunda Yapılan Mimar LEED Danışmanı Sözleşmesi Şekil D: GreenFormat Version Şekil E: Division Yapım Atık Yönetimi Prosedürleri Sayfa xiii
16 xiv
17 LEED SERTİFİKASI ALMAYA YÖNELİK YENİ BİNA VE KAPSAMLI YENİLEME PROJELERİNDE SÖZLEŞMELERİN BİÇİMLENDİRİLMESİ ÖZET Bu tez çalışmasında, yeşil bina sertifikasyon sistemlerinden biri olan LEED sertifikasını alması hedeflenen yeni binalar ve kapsamlı yenileme projelerinde, temel proje katılımcıları arasındaki sözleşmeler biçimlendirilmiştir. Bunun için öncelikle LEED sertifikasyon sistemi tanıtılmış, proje gereklilikleri açıklanmış ve sertifikasyon sürecinin işleyiş biçimi tarif edilmiştir. LEED sertifikasını hedefleyen yeni bina ve kapsamlı yenileme projeleri katılımcıları arasındaki sözleşmeler biçimlendirilirken, geleneksel proje teslim sistemine göre karşılaşılması en muhtemel üç tip proje organizasyonu tanımlanmıştır. Bu proje organizyonlarının birinci ve üçüncüsünde, LEED sistemi konusunda deneyimli yapım profesyonelinin sayıca yeterli olmadığı Türkiye gibi ülkeler referans alınmıştır ve geleneksel proje teslim sistemindeki yapım sürecine ek katılımcı olarak LEED danışmanı dahil edilmiştir. Daha sonra her üç proje organizasyonu için de, mal sahibi, mimar, LEED danışmanı ve yüklenici gibi temel yapım süreci katılımcıları arasındaki sözleşmeler LEED hizmetleri doğrultusunda biçimlendirilmiştir. Bu sözleşmeler oluşturulurken AIA nın sözleşme formları esas alınmış ve öncelikle Türkiye yapım sektörüne uyumlu bir hale getirilmiştir. Çalışma kapsamında oluşturulan sözleşme dokümanları, sözleşme ekleri, kılavuz formatlar ve örnek prosedürlerin en önemli özelliği, dünyanın her yerinde, LEED sertfikası alması hedeflenen yeni bina ve kapsamlı yenileme projelerinin geleneksel proje teslim sistemiyle üretilmesi durumunda kullanıma hazır bir formatta düzenlenmiş ve geliştirilmeye açık olmasıdır. Yeşil bina sertifikasyon sistemleri, doğal çevreye en az zarar veren ve enerji kaynaklarını en etkin biçimde kullanan bir yapım sektörü için çok önemli bir araçtır. Bu tez çalışması ile LEED gibi dünyanın birçok yerinde yaygın biçimde kullanılan bir yeşil bina sertifikasyon sisteminin yapım sektörümüzde kullanımını, sözleşme dokümanları sistematiği kapsamında kolaylaştırmak ve yaygınlaştırmak amaçlanmıştır. xv
18 xvi
19 FORMATION OF THE CONTRACT DOCUMENTS OF THE NEW CONSTRUCTION AND MAJOR RENOVATION PROJECTS PROJECTED TO GET THE LEED CERTIFICATE SUMMARY The contract documents between the participants of the new construction and major renovation projects are projected to get LEED certification, which is one of the green building certification systems, are tried to be formed in this paper. First, the LEED certification system is introduced and its functions are described. Three project organization types are defined for the traditional project delivery system and their project participants are described to form the contract documents. The first and the third project organizations are based on the countries construction system that are not much familiar to green building certification systems such as Turkey, so they are added a LEED consultant as a participant to the construction process. Then the contract documents between the main participants such as owner, architect, LEED consultant and contractor are formed towards the LEED services. The AIA contract documents are the model of all these formed contracts documents. The most important characteristics of the formed contract documents, the addenda, the formats and the sample procedures in this paper are they are ready to be used and appropriate to be developed. The green building certification systems are some of the most important tools to make the construction sector to be less harmful to the environment and use the sustainable energy sources efficiently. LEED, as a common used green building certification system, is aimed to be widely used in the countries such as Turkey by forming some sample contract documents in this research. xvii
20 xviii
21 1. GİRİŞ Tüm canlıların türlerini sürdürebilmek için, üstünde ve altında, binlerce yıldır doğayla ve birbirleriyle mücadele ettiği yeryüzü, bugün bilinen tarihinin en önemli sorunlarından biri olan enerji kaynaklarının tükenmesi sorunu ile karşı karşıya kalmıştır. Çeşitli nedenlerle yıllarca bir türlü gereken dikkati üzerine çekememiş olan bu konu artık dünyanın her yerinde bir tehlike alarmı çalmasına yol açmıştır. Bugün gelişmiş ülkelerin birçoğu, enerji politikalarında düzenlemelere giderek, bireysel tasarrufu teşvik ederek, sivil toplum kuruluşları ve çeşitli diğer oluşumlarla halkı enerji tasarrufu konusunda bilinçlendirerek yeryüzünün sürdürülebilirliğini sağlamaya çalışmaktadır. Enerji kaynaklarının kontrolsüz bir biçimde kullanıldığı ve atıklarının da bir o kadar kontrolsüz bir biçimde doğaya bırakıldığı tüketim alışkanlıklarımızdan biri yapısal çevre gelişimidir. Yapı üretimi sektörünün sürdürülebilirlik politikası kapsamında yeniden ele alınması kaynak tüketiminin azaltılmasında önemli bir rol oynayacaktır. Özellikle son elli yılda gelişmiş ülkelerin sürdürülebilir binalarla ilgili geliştirdiği standartlar ve sertifikasyon sistemleri bugün birçok ülkede kullanılmakta ve yerel kriterlerin belirlendiği yeni sistemler geliştirilmektedir. Yeşil bina sertifikasyon sistemlerinin yaygınlaşmasıyla, kullanıldığı yapım sektörünün yeniden biçimlendirilmesi ihtiyacı doğmuştur. Bu sistemler yapı üretim fikrinin ortaya çıkmasından, tasarıma, malzeme seçimlerinden, çeşitli yapı sistemlerinin geliştirilmesine, uygun yöntemlerle üretim aşamasının gerçekleştirilmesine, kullanım aşamasından ömrünü tamamlamasına ve sonra geri dönüştürülmesine kadarki tüm süreçlerin sürdürülebilirlik kriterleri kapsamında yeniden ele alınmasını gerektirmiştir. Bu da yapı üretim sürecinin tüm katılımcıların görev tanımlarını ve birbirlerine karşı yüklendikleri sorumluluk tanımlarını değiştirmiştir. Bir projenin başarısı, hedeflenen noktaya ulaşmak için projenin tüm katılımcılarının görevlerini bilmesi ve eksiksiz, gecikmesiz ve beklenen kalitede yerine getirmesi ile mümkündür. 1
22 Bu tez çalışmasında, yeşil bina sertifikasyon sistemlerinin dünyada en çok kullanılanlarından biri olan LEED sertifikasyon sistemine göre, bu sertifikayı almaya aday yeni bina ve kapsamlı yenileme projelerinin proje katılımcıları arasındaki sözleşmeler ve bu katılımcıların LEED sertifikasyon sürecindeki görev tanımları biçimlendirilmeye çalışılmıştır. Böylece tüm proje süreçlerinin sertifikasyon gerekliliklerine göre gerçekleşmesinin projenin en başından itibaren, sözleşme güvencesi altına alınması hedeflenmiştir. Bu tez çalışması beş ana bölümden oluşmaktadır. Bu bölümler giriş, yeşil binalar, LEED sertifikalandırma sistemi, LEED sertifikası almaya yönelik yeni bina ve kapsamlı yenileme projelerinde sözleşmelerin biçimlendirilmesi ve sonuç bölümleri olarak adlandırılmıştır. Giriş bölümü; yeşil bina sertifikasyon sistemlerinin gerekliliği, bu sistemlerin yapım sektöründe yol açtığı değişiklikler, LEED sertifikasyon sistemi ile ilgili literatür araştırmaları ile ilgili bilgiler, tez çalışmasının konusu olan LEED sertifikası almaya aday yeni binalar ve kapsamlı yenileme projelerinde proje organizasyonu ve katılımcılar arasındaki yapım sözleşmelerinin biçimlendirilmesinin gerekliliği ile ilgili açıklamalardan oluşmaktadır. İkinci bölüm yeşil ve sürdürülebilir bina kavramlarının ve içeriğinin neler olduğu ile ilgili açıklamalarla başlamakta ve yeşil bina üretimi ile ilgili standartların temel hedefleri ile ilgili açıklamalarla devam etmektedir. İkinci kısımda yeşil binaların sertifikalandırılmasını sağlayan sistemler açıklanmaktadır. Bu sistemler temel olarak tasarım ve yapım profesyonellerine yeşil bina üretimi için gerekli standartların neler olduğunu ve bu gerekliliklere ulaşmada nasıl bir yol izlenmesi gerektiğini, kullanılabilecek yöntemleri ve hizmet araçlarını tarif etmektedirler. Bu kısımda, geliştirilmiş yeşil bina sertifikasyon sistemlerine ve kullanıldıkları ülkelere ilişkin örnekler verilmiştir. Bunlardan en yaygın olarak kullanılan Breeam, Bepac, Casbee, Green Star ile ilgili bilgi verilmiş ve bu tez çalışmasına temel olan LEED sertifikasyon sistemi ile ilgili açıklamalar yapılmıştır. Tez çalışmasının üçüncü bölümünde LEED yeşil bina sertifikalandırma sistemi açıklanmıştır. LEED sertifisyon sistemine göre sürdürülebilir yapı kriteleri, sürdürülebilir yaşam yeri, su verimliliği, enerji ve atmosfer, malzemeler ve kaynaklar, kapalı alan çevre kalitesi, mekanlar ve bağlantılar, farkındalık ve eğitim, 2
23 tasarımda yenilik ve bölgesel öncelik olarak sınıflandırılmıştır. LEED yeşil binasertifikasyon sistemi, yeni binalar, mevcut yapılar (işletme ve bakım), ticari iç yapılar, çekirdek ve kabuk, okullar, perakende satış mekanları, sağlık hizmeti yapıları, konutlar ve yakın çevre gelişimi için LEED olmak üzere dokuz farklı yapılaşma tipi için özelleştirilmiştir. Bu kısımda tüm bu gruplarla ilgili açıklamalar yapılmıştır. Üçüncü bölümün son kısmında yeni binalar ve kapsamlı yenilemeler için LEED sertifikasyon sürecinin işleyişi açıklanmıştır. Buna göre bu süreç projenin USGBC ye çevrimiçi kaydının yapılması ile başlar, yine USGBC tarafından hazırlanmış olan proje kontrol listesinin önkoşulları ve kredi gereklilikleri doğrultusunda dokümantasyonu yapılır, bu dokümanlar incelenmek üzere çevrimiçi olarak USGBC ye gönderilir, sertifika koşullarını sağladığına karar verilirse onaylanır ve LEED sertifikasını alır. Literatür araştırmasının ardından bu çalışmanın konusu olan LEED sertifikası almaya aday yeni binalar ve kapsamlı projelerde, proje katılımcıları arasındaki sözleşmelerin biçimlendirilmesi dördüncü bölümde açıklanmıştır. Bir yapım projesi için, hedef ister yalnızca tamamlamak olsun, ister doğal çevreye duyarlı, sürdürülebilir ve enerji etkin bir yapı üretmek olsun, belirlenen noktaya ulaşmanın en kısa, en az maliyetli ve en etkin yolu, proje sürecini ve katılımcılar arasındaki görev ve sorumluluk ilişkilerini projenin başlangıcından bitişine kadarki tüm aşamalar için açık bir şekilde tanımlamak ve yürümesini sağlamaktır. Bu tez çalışmasının temel amacı yeşil bina sertifikasyon sistemlerinin dünyada en yaygın olarak kullanılanlardan biri olan LEED sertifikasını almaya aday yeni binalar ve kapsamlı yenileme projeleri için, geleneksel proje teslim yöntemi model alınarak üç farklı proje organizasyonu oluşturmak ve bu proje organizasyonlarının katılımcıları arasındaki görev ve sorumlulukları tanımlamaktır. Ancak kendi yeşil bina sertifikasyon sistemlerini geliştirmemiş ve LEED gibi sistemlerle yeni yeni tanışmaya başlayan ülkelerde bu tür proje organizasyonları oluşturulurken geleneksel modellerden farklı katılımcıların sürece katılması gerekmektedir. Örneğin bu tez çalışması kapsamında geleneksel proje teslim modellerinde karşılaştığımız, mal sahibi, mimar/mühendis, danışman, yüklenici veya alt yüklenici gibi katılımcıların dışında bir LEED danışmanı tanımlanmıştır. Bunun sebebi, kendi yeşil bina sertifikasyon sistemleri bulunan veya bu tür sistemleri kullanan ülkelerde tasarım ve 3
24 yapım profesyonellerinin bu tür hizmetleri verecek deneyimi bulunmasına karşın, bu sistemleri henüz kullanmaya başlamış ülkelerde sertifikasyon hizmetlerinin bir danışmandan temin edilmesi zorunluluğudur. Bu çalışma ile modelize edilen üç proje organizasyonundan birincisinde LEED sertifikasyon hizmetleri; mal sahibi adına çalışan bir LEED danışmanı tarafından, ikincisinde proje müellifinin kendisi tarafından ve üçüncüsünde ise proje müellifine bağlı bir LEED danışmanı tarafından sağlanmaktadır. Bu üç proje organizasyonunda hem proje için yeni bir hedef belirlenmesi, hem de sürece yeni bir proje katılımcısının eklenmesi, diğer tüm katılımcıların da görev tanımlarını ve birbirlerine karşı olan sorumluluklarını değiştirmiştir. Dolayısıyla projenin başarıyla hedefe ulaşması için modelize edilen tüm geleneksel ve yeni katılımcı figürlerinin görev ve sorumluluklarının tanımlandığı sözleşmelerin LEED sertifikasyon hedefine yönelik olarak yeniden biçimlendirilmesi veya en baştan oluşturulması gerekmektedir. 4
25 2. YEŞİL BİNALAR 2.1 Yeşil Bina Kavramı, İçeriği ve İhtiyacı Son yıllarda yapısal çevrenin, doğal çevreye etkileri konusunda pek çok enformasyon gündeme getirilmiştir. Bunların birçoğu yeşil ve sürdürülebilir in anlamını ve asıl meselenin ne olduğunu sorgulamakla kalmamış, bununla birlikte sürdürülebilir tasarımı göz ardı etmenin doğuracağı sonuçları göz önüne sermeye çalışmıştır. ASHRAE tarafından 2006 yılında yayınlanan ASHRAE GreenGuide: The Design, Construction of Sustainable Buildings rehberinde yeşil kelimesinin birçok anlamı olmakla birlikte sembolik olarak doğal anlamı taşıdığına işaret edilmiştir [1,s.3]. Yeşil tasarım, insanların doğal dengeler, kaynaklar, malzemeler ve tüm diğer süreçler üzerindeki etkilerini asgari düzeye indirmeyi amaçlar. Dolayısıyla yeşil bina tasarımının birinci amacı yenilenemeyen doğal enerji kaynaklarının, toprakların, suyun ve yapı malzemelerinin tüketimini azaltmak ve sıfır enerji tüketimine ulaşmaktır. İkinci hedefi doğaya ve atmosfere zararlı salınımlara neden olan kaynak ve malzeme tüketimini en aza indirmektir. Bunun dışında yapım veya yıkım aşamalarında meydana gelebilecek katı, sıvı veya gaz atıkların oluşumunu önlemeyi veya geri dönüşümünü sağlamayı hedefler. Yapım alanındaki ekosisteme karşı olumsuz etkileri en aza indirmeyi amaçlar. Son olarak yapı iç mekan kalitesini insan fizyolojisinin ve psikolojisinin gereklilikleri doğrultusunda uygun hava kalitesi, ısıl, görsel ve işitsel dengeye ulaştırmayı amaçlar. Sürdürülebilir gelişim bir hedeftir ve toplumun ekonomik hedeflerinin bugünkü tüketim oranları göz önünde bulundurulduğunda daha fazla devam edemeyeceği ilkesine dayanır [2]. 20. Asrın başında dünya üzerindaki insan nüfusu bugün olduğu kadar kalabalık ve teknoloji de doğaya ve ekolojiye uzun dönemli küresel boyutta etkilerini görebileceğimiz kadar gelişmiş değildi. Ancak bugün durum değişti, dünya nüfusu 6 milyarı geçti ve önümüzdeki 25 yıl içinde 8 milyarı bulması beklenmektedir. Bu durum da, aynı tüketim alışkanlıklarımızı devam ettirirsek toplumların kaynak ihtiyacının aynı oranda katlanması anlamına gelmektedir. 5
26 Yeryüzünün kaynakları sınırlı olduğuna göre ortaya, ancak kaynak tüketiminin azaltılmasıyla yaşamaya devam edebileceğimiz anlamına gelen basit bir denklem çıkar. Bu noktada yeşil bina ihtiyacı, kaynak tüketiminin azaltılması hedefine ulaşmak üzere doğar. Doğal kaynakların tüketilmesinde çok büyük rolü olan yapısal çevre gelişimi doğal gerekliliklilikler doğrultusunda yeniden ele alındığında sürdürülebilir gelişime yönelik önemli bir adım atılmış olur. Bahsedilen doğal gereklilikler bir takım standartlar doğrultusunda belirlenebilir. Toplumların, yeşil binalara duyduğu ihtiyacı kavramaya başladığı bu sürecin bir sonraki adımı olarak yeşil bina sertifikalandırma sistemleri ortaya çıkmıştır. 2.2 Yeşil Bina Sertifikalandırma Sistemleri Yeşil bina sertifikalandırma sistemleri yeşil bina kavramının ortaya çıkmasını takiben gelişmiştir. Temel olarak tasarım ve yapım profesyonellerine yeşil bina üretimi için gerekli standartların neler olduğunu ve bu gerekliliklere ulaşmada nasıl bir yol izlenmesi gerektiğini, kullanılabilecek yöntemleri ve hizmet araçlarını tarif eder. Bunu takiben yeşil bina olmaya aday yapıların bu gereklilikleri yerine getirip getirmediğini değerlendirir ve eğer uygunsa sertfikasyon türüne göre onay verir veya derecelendirir. Bu tür sistemler öncelikle gelişmiş ülkelerde geliştirildikten sonra dünyanın birçok ülkesinde kullanılmaya başlanmıştır. Birçok ülke ya kendi yeşil bina sertifikasyon sistemini geliştirmiş ya da diğer ülkelerin uluslararası sertifikasyonları için aday olmuşlardır. Bu ülkelerden bazıları şöyledir: Güney Kore: /Greening Building System Brezilya: AQUA / LEED Brasil Kanada: LEED Canada/ Green Globes Çin: GB Evaluation standard for green building Finlandiya: PromisE Fransa: Care & Bio, Chantier Carbone and HQE Almanya: DGNB 6
27 Hong Kong: HKBEAM Hindistan : GRIHA (national green rating)/ LEED India İsrail: SI-5281 Italya: Protocollo Itaca Meksika: Consejo Mexicano de Edificación Sustentable Hollanda: BREEAM Netherlands Yeni Zelanda: Green Star NZ Portekiz: Lider A Singapur: Green Mark and Construction Quality Assessment System (CONQUAS â) Güney Afrika: Green Star SA İspanya: VERDE Birleşik Arap Emirlikleri: Estidama Tayvan: EEWH Bu tez çalışmasında dünyada en çok kullanılan Bream, Bepac, Casbee ve Green Star kısaca ve LEED yeşil bina sertifikasyon sistemi detaylı bir şekilde tanıtılacaktır Breeam bina sertifikalandırma sistemi BREEAM (Building Research Establihment Environmental Assessment Method / Bina Araştırma Kurumu Çevresel Değerlendirme Yöntemi), BRE tarafından 1993 yılında İngiltere de başlatılmış ve geliştirilmiştir [3]. Yeşil bina değerlendirme sistemlerinin öncülerinden biri olmuştur ve geliştirilen diğer değerlendirme sistemlerinin birçoğunu etkilemiştir. Bugüne kadar den fazla yeşil binayı tescillemiş ve e yakın bina da BREEAM tarafından tescillenmek üzere incelenmektedir yılında Environment Canada and ECD Energy BREEAM i Kanada Standartları Kurumu (Canadian Standards Association CSA) na göre yeniden düzenlemiştir. Bunun dışında BRE 2008 yılından itibaren uluslar arası BREEAM sertifikasının çeşitli sürümlerini geliştirilmiştir. Breeam de Sağlık ve refah, enerji, ulaşım, su kullanımı, malzeme, atık, arazi kullanımı ve ekoloji ve kirlilik vb. alt başlıklar 7
28 incelenmektedir Bepac bina sertifikalandırma sistemi BEPAC (The Building Environmental Performanca Assessment Criteria Bina Çevresel Performansı Değerlendirme Kriterleri), mevcut ve yeni binaların çevresel performanslarını değerlendirmek üzere 1987 de İngiltere de geliştirildikten sonra 1993 yılında Kanada sürümü geliştirilen bir değerlendirme metodudur. BEPAC, LEED de dahil olmak üzere daha sonra geliştirilen yeşil bina değerlendirme araçları için bir zemin oluşturmuştur [4, s.29]. Bu kriterler (Bina Çevresel Performansı Değerlendirme Kriterleri) beş ana çerçevede incelenmektedir: Ozon Tabakasının Korunması, Enerji Kullanımının Çevresel Etkileri, Kapalı Alan Kalitesi, Kaynak Korunması ve Saha ve Ulaşım [5, s.5]. BEPAC in değerlendirme kategorileri geliştirildiği 1990 lı yıllar için ozon tabakasının zayıflaması gibi önemli sorunları yansıtmıştır ve daha sonra geliştirilen programlar üzerinde önemli etkileri olmuştur ancak bir değerlendirme aracı olarak geniş bir kullanım görmemiştir Casbee bina sertifikalandırma sistemi Japonya da 2001 Nisan ayında endüstri / yönetim /akademi ortak çalışmasıyla başlatılan ve Konut Bürosu, Toprak, Altyapı, Ulaştırma ve Turizm Bakanlığı nın (Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism (MLIT)) desteğiyle geliştirilen proje, Japonya Yeşil Bina Konseyi (JaGBC) / Japonya Sürdürülebilir Bina Konsorsiyumu (JSBC) ve Yapısal Çevre ve Enerji Tasarrufu Enstitüsü (IBEC) [6]. Japonya Yeşil Bina Konseyi (JaGBC), Japonya Sürdürülebilir Bina Konsorsiyumu (JSBC) ve alt komiteler, Kapsamlı Yapısal Çevre Değerlendirme Sistemi (Comprehensive Assessment System for Building Environmental Efficiency (CASBEE)) üzerinde Ar&Ge çalışmaları gerçekleştirmiştir. CASBEE nin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması, Toprak, Altyapı, Ulaştırma ve Turizm Bakanlığı nın (Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism (MLIT)) Çevresel Eylem Planı (Haziran, 2004) ve Kyoto Protokolü Başarı Hedefi Planı (Bakanlar Kurulu tarafından 28 Nisan 2005 tarihinde imzalandı) kapsamında teşvik edilmektedir. Son yıllarda yerel yetkililer tarafından bina yönetimlerine tanıtılan CASBEE ile birlikte bugün Japonya da birçok bina çevresel performans değerlendirmesi sistemine uygun olarak inşa edilmektedir. 8
29 Japonya Yeşil Bina Konseyi (JaGBC) ve Japonya Sürdürülebilir Bina Konsorsiyumu (JSBC), CASBEE sistemini sürekli olarak geliştirmektedir de CASBEE nin uygulamaya girdiği dönemdeki sertifikasyon uygulamaları aşağıdaki gibidir: Yeni Binalar için CASBEE Mevcut Binalar için CASBEE Yenileme için CASBEE Isı Adaları için CASBEE Kentsel Gelişim için CASBEE Kentsel Gelişim + Binalar için CASBEE Konutlar (Müstakil Konutlar) için CASBEE Green Star bina sertifikalandırma sistemi Avustralya Yeşil Bina Konseyi (Green Building Council of Australia (GBCA)), Green Star ı geliştirirken sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmeyi ve yeşil programları, teknolojileri, tasarım pratiklerini ve uygulamalarını destekleyerek emlak endüstrisinde bir geçiş dönemi yaratmayı amaçlamıştır. Konsey tarafından yürütülen çalışmanın ardından Green Star, çevresel ve yapısal başarıları değerlendirmek üzere kapsamlı, ulusal ve gönüllü bir çevresel değerlendirme sistemi olarak kullanılmaya başlanmıştır. Green Star BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Method) sistemi ve Kuzey Amerika LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) sistemi gibi yerleşik sistemler ve araçlar temel alınarak geliştirilmiştir ve bugün Avustralya daki ticari yapıların %11 i Green Star sertifikası almıştır [7]. Geliştirilme amaçları temel olarak aşağıdaki gibi sıralanabilir: Ortak bir dil geliştirmek, Yeşil binalar için standart bir değerlendirme sistemi geliştirmek, Bütünüyle entegre edilmiş bina tasarımını desteklemek, Çevresel liderliği tanımak, Bina yaşam döngüsü etkilerini tanımlamak, Yeşil binaların avantajları konusunda kamuoyunu bilinçlendirmek. 9
30 2.2.5 LEED Bina sertifikalandırma sistemi ABD Yeşil Bina Konseyi (USGBC) tarafından geliştirilen LEED Yeşil Bina Değerlendirme Sistemi, yeşil bina ve çevre tasarımı, yapımı, bakım ve onarımı değerlendirmesi için bir tanımlama ve uygulama çerçevesi sunar. LEED değerlendirme sistemi güncel olarak ticari, kurumsal ve konut tipi yapıların gelişimine öncülük eder. LEED doğal kaynakların kullanımını maksimize etmek, yenileyici ve onarıcı stratejileri desteklemek, çevreye ve canlı sağlığına zarar veren etkileri en aza indirmek ve bina kullanıcıları için kapalı alan kalitesini yükseltmeyi hedefler. LEED yeşil bina sertifikasyon sisteminin USGBC tarafından 2009 yılında yayınlanan Foundations of LEED adlı kaynağa göre [8, s.5,6] tarihi aşağıdaki gibi anlatılmıştır: ABD Yeşil Bina Konseyi nin 1993 yılında kurulmasından sonra konsey üyeleri sürdürülebilir bina endüstrisinin yeşil binalar ı tanımlamak ve değerlendirmek için bir sisteme olan ihtiyacından yola çıkarak mevcut yeşil bina ölçüm ve değerlendirme sistemleri üzerinde çalışmaya başlamışlardır. Bir yıldan daha az bir süre içerisinde elde edilen bulgulara dayanarak sadece bu konu üzerinde çalışacak bir komite oluşturulması gerektiğine karar verilmiştir. Oluşturulan komite, mimarlar, emlak acenteleri, bir bina sahibi, bir avukat, çevreciler ve sanayi temsilcilerinden oluşturulmuştur. İlk LEED Pilot Projesi Programı LEED Versiyon 1.0 a referans olduğu gibi ayrıca 1998 Ağustos ayındaki USGBC Üyelik Zirvesi nde tanıtılmıştır. Kapsamlı değişikliklerin ardından LEED Yeşil Bina Değerlendirme Sistemi Versiyon yılı Mart ayında piyasaya çıkmıştır, bunu 2002 yılında LEED Versiyon 2.1 ve 2005 yılında LEED Versiyon 2.2 takip etmiştir. Bu ilk değerlendirme sistemi serisi mal sahibinin aynı zamanda kullanıcı olduğu yeni yapılan ticari binalara yönelik olarak geliştirilmiştir. LEED geliştikçe yeni programlara ilişkin sorumluluklar yüklenmeye başlamıştır. LEED, binaların bakım ve onarımı gibi meselelerin yanı sıra ABD nin bina tasarım ve yapım piyasasındaki mevcut proje geliştirme ve proje teslimi süreçlerindeki değişime de, özgün bina tipolojileri için değerlendirme sistemleri geliştirme doğrultusunda öncülük etmiştir. Bahsi geçen proje kapsamları: Çekirdek ve Kabuk Tasarımı, Yeni Binalar, Okullar, Mevcut Binaların Bakım ve Onarımı, Yakın Çevresel Gelişim, Sağlık Yapıları, Konutlar ve Ticari Dekorasyon Projeleridir. Proje ekipleri proje kayıtları ve sertifikasyon için Yeşil Bina Sertifikasyon Enstitüsü (Green Building Certification Institute (GBCI)) ile iletişime geçmektedirler. Yeşil Bina Sertifikasyon Enstitüsü 2008 yılında ABD Yeşil Bina Konseyi nin desteği 10
31 (USGBC) ile ayrı bir anonim kurum olarak kurulmuştur. Yeşil Bina Sertifikasyon Enstitüsü yeşil bina pratikleri ile ilişkili olan sertifikasyon programları ve yeterlilik belgesi programlarını yürütmektedir. USGBC nin yılları için açıkladığı stratejik plana göre [9, s. 3,4] hedefleri aşağıdaki gibi belirlenmiştir: Sürdürülebilir Kentler ve Topluluklar: Sürdürülebilir kentler ve topluluklar hareketinin başarıya ulaşması için yapı sektörünün aktif bir rol oynamasına liderlik ve katalizörlük etmek. İklim ve Doğal Kaynaklar: İklim değişikliğine ve doğal kaynakların tüketilmesine yol açan bina yapımının etkili biçimde azaltılmasına öncülük etmek. Yeşil Bina Pazarı: Yeşil bina talebini, teslimini ve erişilebilirliğini arttırmak. Kamu Politikası: Her derecedeki idari kurumda etkin ve kapsamlı yeşil bina politikasını desteklemek. Uluslararası: Sertifikasyon kapasitesini arttırarak, mevcut bilgiyi paylaşarak ve bölgesel olarak uygun ve efektif yeşil bina politikalarını destekleyerek dünya çapında yeşil bina gelişimini arttırmak. Örgütsel Başarı: ABD Yeşil Bina Konseyi nin (USGBC) organizasyonel yapısının, misyonuna ulaşmak için ihtiyaç duyulan pazar dönüşümünü katalize etmek ve desteklemek. LEED in Stratejik Hedefleri: Yeşil binaların ömürleri boyunca, çevresel, ekonomik, insan sağlığı ve sosyal alanlardaki somut ve soyut faydalarını teşvik etmek. Yüksek profilli ve başarılı ürün meydana getirmek. Özel ve kamusal gayrimenkul sektöründeki liderler ve paydaşlar tarafından yaygın ve rutin biçimde kabul görmek. Politika geliştirme ve uygulama için bir araç olarak federal, eyalet ve yerel yönetimler tarafından yaygın ve rutin biçimde kabul görmek. LEED ürünleri için yenilikçi teknik araçlar ve destek servisleri geliştirmek. Uluslararası LEED uyarlamaları için yeşil bina konseyleri gibi kurumları desteklemek. 11
32 12
33 3. LEED BİNA SERTİFİKALANDIRMA SİSTEMİ 3.1 LEED Kriterleri LEED; bir binanın veya topluluğun tasarlanması ve yapımı aşamalarında, enerji tasarrufu, su verimliliği, CO2 emisyonlarının azaltılması, kapalı alan çevresel kalitesinin iyileştirilmesi ve kaynakların yönetimi gibi amaçlanan performans kriterlerinin sağlanması için kullanılan stratejilerin sertifikasyonunu sağlayan, uluslararası kabul görmüş bir yeşil bina sertifikasyon sistemidir. LEED, her tür bina ve her tür bina yaşam döngüsü aşamasında uygulanabilir. Binaların, sürdürülebilir yerleşim yeri, su verimliliği, enerji ve atmosfer, malzemeler ve kaynaklar, kapalı alan çevre kalitesi, mekanlar ve bağlantılar, farkındalık ve eiğitim, tasarımda yenilik ve bölgesel öncelik kriterleri ile ilgili performans gereklilikleri doğrultusunda üretilmesini teşvik eder [10] Sürdürülebilir yerleşim yeri Bina yerleşim alanının seçimi ve yapım aşamasında yönetilmesi bir projenin sürdürülebilirliği için önemlidir. Sürdürülebilir yerleşim yeri kategorisi önceden geliştirilmemiş arazi üzerine yerleşmenin önünü keser, binanın ekosistem ve suyollarına etkilerini en aza indirir, bölgeye uygun çevre düzenlemesini teşvik eder, etkin ulaşım seçimlerini ödüllendirir, yağmur suyu akışını kontrol eder ve erozyon, ışık kirliliği, ısı adası etkilerini ve yapımla ilişkili kirliliği azaltır [10] Su verimliliği Binalar içme suyunun en çok kullanıldığı yerlerdir. Su verimliliği kredi kategorisinin amacı suyun hem iç mekan hem de dış mekanda daha etkin kullanımını teşvik etmektir. Su azaltımı genellikle verimli uygulamalarla, iç mekanda oluşturulmuş donanım ve parçalarla ve dış mekanda suyun en etkin biçimde kullanılabileceği dış mekan düzenlemesi aracılığıyla sağlanır [10]. 13
34 3.1.3 Enerji ve atmosfer ABD Enerji Bakanlığı na göre, Amerika da her yıl üretilen elektrik enerjisinin %74 ünü ve tüm enerjinin %39 unu binalar kullanmaktadır. Enerji & Atmosfer kategorisi; hizmete sokma, enerji kullanımını gözlemleme, verimli tasarım ve yapım, verimli uygulamalar, verimli sistemler ve aydınlatma uygulamaları, yenilenebilir ve temiz enerji kaynaklarının kullanımı, saha içinde veya dışında enerji üretimi ve diğer yenilikçi stratejiler gibi çok çeşitli enerji stratejilerini teşvik eder [10] Malzemeler ve kaynaklar Yapım ve işletim aşamalarının her ikisinde de binalar çok miktarda atık üretir ve yine çok miktarda malzeme ve kaynak tüketirler. Bu kredi kategorisi, sürdürülebilir biçimde yetişmiş, toplanmış, üretilmiş ve ulaşımı sağlanmış ürünlerin ve malzemelerin seçimini teşvik eder. Geri dönüşüm ve yeniden kullanım kadar atık azaltımını da teşvik eder ve bir ürünün kaynağındaki atık azaltımını dikkate alır [10] Kapalı alan çevre kalitesi ABD Çevre Koruma Ajansı nın tahminlerine göre Amerikalılar günlerinin %90 ını, hava kalitesi açık alana göre önemli ölçüde daha kötü olan kapalı alanlarda geçirmektedir. Kapalı alan çevre kalitesi kredi kategorisi, kapalı alan hava kalitesinin iyileştirilmesi kadar, kapalı alanlara doğal gün ışığı girişinin geliştirilmesi ve akustik uygulamaların geliştirilmesi stratejilerini de destekler [10] Mekanlar ve bağlantılar Konutlar için LEED değerlendirme sistemi, bir konutun bulunduğu çevreye etkilerini ve çevresindeki toplulukla nasıl ilişki kurduğunu tanılar. Mekanlar ve bağlantılar kredi sistemi konutların, çevresel açıdan hassas bölgelerden uzakta, halihazırda mevcut altyapının, toplumsal kaynakların ve ulaşımın gelişmiş olduğu bölgelerde inşa edilmesini teşvik eder[10] Farkındalik ve eğitim Konutlar için LEED değerlendirme sistemi, bir yeşil konutun ancak içinde yaşayan kullanıcıların maksimum etkinliği sağlayabilmek için yeşil özellikleri kullanmasıyla gerçekten enerji etkin olabileceğini kabul eder. Farkındalık ve eğitim kredi sistemi 14
35 konut ve gayrimenkul profesyonellerini, mal sahiplerine, kiracılara ve bina yöneticilerine binalarını neyin enerji etkin yaptığını ve bunları sağlamak için neler gerektiğini anlatmak ve eğitmek için teşvik eder [10] Tasarımda yenilik Tasarımda yenilik kredi kategorisi, binaların performansını arttırmak üzere kullanılan, LEED veya herhangi bir başka yeşil bina gereklilikleri ile ilgili olarak belirtilmemiş, yeni ve yenilikçi teknolojilere ve stratejilere ek kredi sağlar. Bu kredi kategorisi, tasarım ve yapım aşamasına bütünsel bir yaklaşım sağlamak üzere proje ekibinde akredite olmuş bir LEED profesyoneli bulundurmayı teşvik eder [10] Bölgesel öncelik USGBC nin (ABD Yeşil Bina Konseyi) bölgesel konseyleri, ülkenin her bölgesi için en önemli çevresel kaygıları belirlemiştir ve altı LEED kredisi bu belirlenen bölgesel öncelikler kapsamında verilir [10]. 3.2 Bina Türlerine Göre LEED Bina Sertifikasyon Sistemi USGBC (ABD Yeşil Bina Konseyi) tarafından geliştirilen LEED, bina sahiplerine ve operatörlerine, pratik ve ölçülebilir bir yeşil bina tasarımı, inşaat, bakım ve onarım çözümleri tanımlamada temel bir çerçeve sağlar. Bina türlerine göre LEED Değerlendirme sistemleri aşağıda belirtildiği gibi kategorilere ayrılmıştır: Yeni binalar için LEED Yeni binalar için LEED öncelikle yeni ticari ofis binaları için tasarlanmıştır ancak LEED uygulayıcıları tarafından birçok farklı bina tipi için uygulanabilmektedir. Standart bina kodları tanımına göre tüm ticari binalar yeni binalar için LEED için uygundur. Yeni binalar için LEED, yeni binalar ve mevcut yapıların kapsamlı yenileme projelerinin hem tasarım hem yapım aşamasındaki aktivitelere yöneliktir. Kapsamlı yenileme projeleri HVAC renovasyonu, önemli cephe yenilemeleri ve büyük ölçekte iç mekan rehabilitasyonlarını içerir. Eğer projenin içeriği büyük tasarım ve yapım aktiviteleri değil de daha çok bakım ve işletme aktivitelerine yönelikse Mevcut yapılar için LEED: Bakım ve işletme daha uygun bir 15
36 değerlendirme prosedürü sunar LEED Yeni binalar ve kapsamlı yenilemeler için önkoşullar ve krediler 7 ana başlığa işaret eder: Sürdürülebilir alanlar (Sustainable Sites (SS)) Su verimliliği (Water Efficiency (WE)) Enerji ve atmosfer (Energy and Atmosphere (EA)) Malzeme ve kaynaklar (Materials and Resources (MR)) Kapalı alan çevre çalitesi (Indoor Environmental Quality (IEQ)) Tasarımda yenilik (Innovation in Design (ID)) Bölgesel öncelik (Regional Priority (RP)) USGBC tarafından belirtildiği gibi LEED sertifikaları aşağıda belirtilen seviyelerde değerlendirilir [11]: Onaylı sertifika: puan Gümüş sertifika: puan Altın sertifika: puan Platin sertifika: 80 puan ve üzeri Yeni binalar ve kapsamlı yenilemeler için LEED minimum program gereklilikleri aşağıdaki gibidir [12, s.xiv]: Çevre yasaları ile uyumlu olmalıdır: LEED proje ve yapım alanı, proje sınırları içindeki tüm diğer gayrimenkul projeleri, tüm proje çalışmaları ve tüm federal, bölgesel ve yerel yapılaşma ile ilgili tüm yasa ve düzenlemelere uygun olmalıdır. Tüm LEED projeleri mevcut bir arazi üzerindeki kalıcı bir yer için tasarlanmalı, inşa edilmeli ve işletilmelidir. Ömrü boyunca herhangi bir yere taşınmak üzere tasarlanmış hiçbir proje LEED sertifikasyonu için uygun değildir. Makul bir yapım sahası sınırı bulunmalıdır: LEED proje sınırı, LEED proje binası için yapılacak tüm operasyonlarını destekleyecek projeyle ilişkili alanlara bitişik olmalıdır. LEED proje sınırına, bina yapımını destekleyen birimleri içermediği sürece, LEED projesi sahibi dışındaki kişi/kurumların sahip olduğu araziler dahil 16
37 olmamalıdır. Aynı kampus üzerinde yer alan LEED projelerinin hepsi LEED sertifikasyonuna dahil olacak şekilde proje sınırı belirlenmelidir. Kampus alanının %100 ü LEED sınırları içerisinde bulunmalıdır. Eğer bu gereklilik minimum yapı alanının tüm alana oranına uygun olmalıdır kuralı ile çakışıyorsa öncelikle minimum yapı alanının tüm alana oranına uygun olmalıdır kuralı geçerlidir. Gayrimenkulün herhangi bir parseli ancak bir LEED projesi ile ilişkilendirilebilir. Gerekli LEED kredilerini sağlamak üzere arsa sınırları mantıksız biçimde parçalara bölünemez. Minimum kat alanı gereklilikleri ile uyumlu olmalıdır. LEED projesi brüt kat alanının en az 93 m² sini (1,000 feet²) içermelidir. Gereken minimum doluluk oranları ile uyumlu olmalıdır. Tüm bina enerji ve su kullanım paylaşımı tarihlerine uyacağını taahhüt etmelidir. Sertifikalandırılmış tüm projeler USGBC ve/veya GBCI ile an az 5 yıllık periyotta tüm bina enerji ve su kullanım verilerini paylaşmayı taahhüt eder. Bu periyod, Yeni Binalar, Çekirdek & Kabuk, Okullar veya Ticari Yapılar gibi LEED sertifikasyon türlerinden herhangi biri ile sertifikalandırılmış binalarda, projenin tipik fiziksel doluluğunun sağlanmasıyla veya Mevcut Yapılar: İşletme & Onarım LEED sertifikası almışsa sertifikasını aldığı tarihte başlar. Bu veri paylaşımı çevrimiçi olarak düzenli, ücretsiz, erişilebilir ve güvenli destekleyici bilgileri içerir. Minimum yapı alanının tüm alana oranı ile ilgili gerekliliklerle uyumlu olmalıdır. LEED projesi yapısının brüt kat alanı, LEED proje sınırının brüt alanının %2 sinden az olmamalıdır [12, s.xvii] Mevcut yapılar için LEED: İşletme ve bakım Mevcut yapılar için LEED: İşletme ve bakım, mevcut ticari ve kurumsal yapıların devam etmekte olan operasyonlarının sürdürülebilirliğini sertifikalandırmak üzere tasarlanmıştır. Standart bina kodları tanımına göre mevcut yapılar için LEED: İşletme ve bakım sertifikasyonuna uygun yapılar ofisler, hizmet kuruluşları, kurumsal yapılar (kütüphaneler, okullar, müzeler, kiliseler vs.), oteller ve 4 veya daha fazla konut içeren rezidental yapılar. Mevcut yapılar için LEED: İşletme ve bakım, mal sahibi ve mevcut yapı işletmecilerine, LEED sertifikasyon sürecinde yapısal uygulamalar, süreçler, sistem güncelleştirmeleri, küçük alan kullanımı 17
38 değişiklikleri ve küçük tesis değişiklikleri ve eklemeler doğrultusunda bir giriş noktası sağlar. Mevcut yapılar için LEED: İşletme ve bakım, mal sahiplerini ve mevcut yapı işletmecilerini sürdürülebilir uygulamalar ve binalarının yaşam döngüsü boyunca yarattığı çevresel etkileri azaltmak konusunda teşvik eder. Bu değerlendirme sistemi özellikle bina dışı bakım programları, su ve enerji kullanımı, çevre dostu ürünler ve temizlik uygulamaları, sürdürülebilir satın alma programları, atık yönetimi ve kapalı alan çevre kalitesi konularını destekler. Mevcut yapılar için LEED: İşletme ve Bakım, tek binaları, mal sahibi tarafından kullanılan binaları, birden çok kiracı tarafından kullanılan binaları veya çoklu binalardan oluşan kampus projelerini hedefler. Bu bir tüm yapı değerlendirme sistemidir. Çoğu proje yalnızca bir LEED değerlendirme sistemi için uygunken bazıları 2 veya daha fazla değerlendirme sistemine uygun olabilir. Eğer proje tüm önkoşulları yerine getiriyor ve değerlendirme sistemine göre minimum puan gerekliliklerini karşılıyorsa LEED sertifikasyonu için adaydır. Eğer birden fazla değerlendirme sistemi için uygunsa proje ekibi hangisi için çalışılacağına karar verir [13] Ticari içyapılar için LEED Ticari içyapılar için LEED, öncelikle ofislerde, perakende veya kurumsal işletmelerde, özellikle tüm bina işletiminde bulunmayan kullanıcılar için üretkenlik açısından uygun ve sağlıklı bir iç mekan sağlamayı hedefler. Kira alan veya kiracı olan kullanıcılar için uygun bir değerlendirme sistemidir. Ticari içyapılar için LEED, çekirdek ve kabuk için LEED ile birlikte çalışmak üzere tasarlanmıştır [14] Çekirdek ve kabuk için LEED Çekirdek ve kabuk için LEED değerlendirme sistemi, çekirdek ve kabuk gelişiminin doğasını tanıyan özel bir pazardır. Çekirdek ve kabuk için LEED değerlendirme sistemi, spekülatif gelişim pazarına hizmet etmek amacıyla, proje ekiplerinin, projenin tasarım ve yapım aşamalarını kapsamlı olarak kontrol edemediği projeler için geliştirilmiştir. Projenin yapılandırılma biçimine göre kapsamı projeden projeye değişiklik gösterebilir. Çekirdek ve kabuk için LEED değerlendirme sistemi, çeşitli proje tipleri ve geniş bir proje yelpazesi içindir. 18
39 Çekirdek ve kabuk için LEED, geliştiricinin, projenin tüm çekirdek ve kabuk tasarımını (mekanik, elektrik, sıhhi tesisat ve yangın koruma sistemleri vb.) ve yapımını kontrol edebildiği ancak kullanıcıların tasarım ve yapım uygulamalarını kontrol edemediği projeler için uygulanabilir. Bu tür yapılara örnek olarak ticari ofis binaları, tıbbi ofis binaları, perakende ticaret merkezleri, depolar ve laboratuvar tesisleri verilebilir. Eğer proje kısmi mal sahibi veya geliştirici tarafından tasarlanmış ve yapımı gerçekleştirilmiş ise mal sahibi ya da geliştiricinin içyapı işleri konusunda aynı oranda etkisi vardır. Bu tür projelerin çekirdek ve kabuk için LEED sertifikasyonu için mal sahibi yapının kiralanabilir alanının en fazla %50sini işgal etmiş olmalıdır. %50 sinden fazlasını işgal ettiği durumlarda Yeni binalar için LEED sertifikasyonuna başvurmalıdır [15] Okullar için LEED Okullar için LEED yeni okul binaları ve mevcut okul binalarının kapsamlı yenileme projelerinin hem tasarım hem de yapım aktiviteleri ile ilişkilidir. Okullar için LEED sertifikasyonu K 12 okullarının akademik binalarının yapımı ya da kapsamlı yenilenmesi projeleri için kullanılmalıdır. Okul kampusundeki diğer projeler iki veya daha fazla LEED değerlendirme sistemi kapsamına girebilir; örneğin, bir okul kampusundeki idari binalar, bakım tesisleri ya da yurt gibi binalar Okullar için LEED Sertifikasyonu veya yeni binalar için LEED sertifikasyonunun her ikisi için de uygun olabilir. Eğer proje kapsamı önemli tasarım ve yapım aktivitelerini içermiyorsa ve daha çok bakım ve onarım aktivitelerine yoğunlaşıyorsa mevcut yapılar için LEED: İşletme ve bakım değerlendirme sistemi için uygundur [16] Perakende satış mekanları için LEED Perakende satış mekanları için LEED, perakendecilerin kendi ürünlerine farklı türdeki mekanlara ihtiyaç duyması sonucu geliştirilmiştir [17] Sağlık hizmeti yapıları için LEED Sağlık hizmeti yapıları için LEED yeşil bina değerlendirme sistemi sağlık sektörünün, yatılı ve ayakta hasta tedavilerinin yapıldığı binaların kendine özgü 19
40 ihtiyaçları göz önüne alınarak geliştirilmiştir. Sağlık hizmeti yapıları için LEED sertifikasyonu aynı zamanda tıbbi ofisler, tıbbi eğitim ve araştırma merkezleri için de uygundur. Kimyasal ve diğer atıklara karşı hassasiyet ve doğal alanlara erişim gibi konularla da ilişkilidir [18] Konutlar için LEED Konutlar için LEED, dünya çapında tüm binaların tasarım, yapım ve işletme pratikleri konusunda sürdürülebilir olmasını destekleyen LEED araçlarının kapsamlı bir bölümünü oluşturmaktadır. Konutlar için LEED Değerlendirme Sistemi konutların genel performansını 8 kategoride inceler [19]: Yenilik ve tasarım süreci (Innovation and Design Process (ID)) Mekanlar ve bağlantılar (Location & Linkages (LL)) Sürdürülebilir yerleşim yerleri (Sustainable Sites (SS)) Su verimliliği (Water Efficiency (WE)) Enerji ve atmosfer (Energy & Atmosphere (EA)) Malzemeler ve kaynaklar (Materials & Resources (MR)) Kapalı alan çevre kalitesi (Indoor Environmental Quality (IEQ)) Farkındalık ve eğitim (Awareness & Education (AE)) Yakın çevre gelişimi için LEED Yakın çevre gelişimi için LEED değerlendirme sistemi yakın çevre tasarımı, akılcı kentleşme ve yeşil binaların çevreye entegrasyonu konuları ile ilişkilidir [20]. 3.3 Yeni Binalar ve Kapsamlı Yenilemeler için LEED Sertifikasyon Sürecinin İşleyişi Genel olarak LEED sertifikasyon sürecinin başlangıç aşamasında, mal sahibi, gayrimenkul geliştiriciler, mimarlar, mühendisler, peyzaj mimarları, yükleniciler ve tüm diğer katılımcılar bir araya gelerek sürdürülebilir yapı stratejilerini belirlemelidir. Yeşil bina tasarımı hedefine ulaşmak ve bina verimliliğini arttırmak için öncelikle sistem odaklı entegre sistemlerin kullanımı konusunda proje ekibi 20
41 olarak hedefler belirlenmelidir. Bu bağlamda LEED ekibinin ilk görevi proje ekibini bir araya getirerek bu hedeflerin belirlenmesini sağlamaktır. Bu aşamayı, projenin kaydı, dokümantasyonunun yapılması, gözden geçirilmesi ve onaylanması aşamaları izler Kayıt Proje hedefleri belirlendikten ve LEED yeşil bina değerlendirme sistemi proje için uygun bulunduktan sonraki ilk aşama LEED sertifikasyonu için web sitesi üzerinden çevrimiçi kayıt yaptırmaktır. Bu tez çalışmasında yapım süreci katılımcılarının LEED sertifikasyon hizmetlerini kimlerin hangi durumlarda sağlayacağı tanımlanmıştır ve kayıt aşaması işlemleri LEED sertifikasyon hizmetlerinin bir parçasıdır. Kayıt, LEED sertifikasyonu hedefinin bir çeşit deklarasyonudur. Kayıt aşaması beraberinde LEED onayı alabilmek için gerekli olan hizmet araçları ve kaynak ihtiyacını getirir. Değerlendirme sistemine karar verildikten ve gereken kayıt ücreti ödendikten sonra proje USGBC nin web sitesinde LEED Online başlığı altında çevrimiçi erişilebilir hale gelir. Bu aşamadan itibaren proje ekibinin sağlayacağı dokümantasyon süreci başlar Dokümanların hazırlanması Projenin, Yeni Binalar ve Kapsamlı Yenilemeler için LEED Sertifikasyonu süreci için gerekli kayıt ve ödemeleri yaparak LEED sertifikası almaya aday olduğunu deklare etmesinin ardından, projenin LEED gerekliliklerini yerine getirmesi gerekmektedir. Bu gereklilikler, projenin her bir aşaması için ihtiyaç duyulan önkoşullar ve kredi koşullarının tanımlandığı, bu tezin bölümünde verilen Yeni Binalar ve Kapsamlı Yenilemeler için LEED 2009 Proje Kontrol Listesi nde belirtilmiştir. Sertifikasyon aşamasında tüm önkoşul ve kredi koşulları yerine getirilmeli ve arşivlenmelidir Dokümanların teslim edilmesi Projenin uygulama aşamasına geçilirken proje ekibi bu kontrol listesindeki kredi gerekliliklerini yerine getirmek için üzerine düşen hizmetleri paylaşır. Proje ekibi tüm önkoşullar ve seçilen krediler için gerekli olan hesaplamalar için enformasyon toplamaya başlar. Gerekli dokümanlar ve belgeler hazırlandıktan sonra proje ekibi elindeki materyalleri LEED Online erişimi yoluyla çevrimiçi teslim eder ve 21
MULTIPLAN Sürdürülebilir Sistemler Serisi LEED Sertifikasyonu
MULTIPLAN Sürdürülebilir Sistemler Serisi LEED Sertifikasyonu LEED-NC: Yeni Binalar LEED-EB: Mevcut Binalar LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) USGBC tarafından geliştirilen LEED ( Leadership
DetaylıENERJİ TASARRUFU VE ENERJİ ETKİNLİKLERİ YEŞİL BİNALAR M.ERDİNÇ VARLIBAŞ / CEO FORUM İSTANBUL 2023 E DOĞRU-IX / SWISSOTEL 21 MAYIS 2010
ENERJİ TASARRUFU VE ENERJİ ETKİNLİKLERİ YEŞİL BİNALAR M.ERDİNÇ VARLIBAŞ / CEO FORUM İSTANBUL 2023 E DOĞRU-IX / SWISSOTEL 21 MAYIS 2010 Gelecek kuşakların ihtiyaç duyacağı kaynakların varlığını ve kalitesini
DetaylıSAĞLIK YAPILARI ve LEED SERTİFİKASYONU
SAĞLIKTA SAĞLIK YAPILARI PANELİ SAĞLIK YAPILARI ve LEED SERTİFİKASYONU YARD. DOÇ. DR. GÖKÇE TUNA TAYGUN YTÜ MIMARLIK FAKÜLTESI MIMARLIK BÖLÜMÜ 28 KASIM 2013 Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Cem i Demiroğlu Oditoryumu
DetaylıBina Sektörü. Teknik Uzmanlar Dr. Özge Yılmaz Emre Yöntem ve Duygu Başoğlu
Bina Sektörü Teknik Uzmanlar Dr. Özge Yılmaz Emre Yöntem ve Duygu Başoğlu İçerik 1. Bina sektörü mevcut durum 2. Bina sektöründen kaynaklanan sera gazı salımları 3. İklim değişikliği üzerine AB politka
DetaylıYEREL ÇEVRESEL PLANLAMA
YEREL ÇEVRESEL PLANLAMA M. SİNAN ÖZDEN 2 AĞUSTOS 2017 İSTANBUL PLAN Plan, yapılacak bir işin tasarıları toplamıdır. Plan, bir amaca ulaşmada izlenecek yol ve davranış biçimini gösterir. Plan, bir düşünceyi,
DetaylıEnerji Yönetimi 11 Aralık 2015. Ömer KEDİCİ
Enerji Yönetimi 11 Aralık 2015 Ömer KEDİCİ Tanım Enerji yönetimi ; Planlama, Koordinasyon ve Kontrol gibi birbirinden bağımsız olduklarında etkisiz kalabilecek işlevlerin bir araya gelerek oluşturdukları
DetaylıSAĞLIKLI ŞEHİR YAKLAŞIMI
SAĞLIKLI ŞEHİR YAKLAŞIMI Bugün şehirlerimizdeki problemlerin çoğu fakirlik, eşitsizlik, işsizlik, işe ve mal ve hizmetlere erişim zorlukları, düşük düzeyde sosyal ilişkiler ve kentsel alanlardaki düşük
Detaylı4/5 6 7 8 9 10/14 15 İÇİNDEKİLER YEŞİL BİNA SERTİFİKA SİSTEMLERİ SERTİFİKA SİSTEMLERİNİN AMAÇLARI BİNALARIN ÇEVRESEL ETKİSİ LEED/BREEAM KRİTERLERİ
4/5 6 7 8 9 10/14 15 İÇİNDEKİLER YEŞİL BİNA SERTİFİKA SİSTEMLERİ SERTİFİKA SİSTEMLERİNİN AMAÇLARI BİNALARIN ÇEVRESEL ETKİSİ LEED/BREEAM KRİTERLERİ ÇEVRE DOSTU ÜRÜN TALEBİ CEVREDOSTU.COM HAKKINDA CEVREDOSTU.COM
DetaylıBu nedenle çevre ve kalkınma konuları birlikte, dengeli ve sürdürülebilir bir şekilde ele alınmalıdır.
1992 yılına gelindiğinde çevresel endişelerin sürmekte olduğu ve daha geniş kapsamlı bir çalışma gereği ortaya çıkmıştır. En önemli tespit; Çevreye rağmen kalkınmanın sağlanamayacağı, kalkınmanın ihmal
DetaylıSÜRDÜRÜLEBİLİR İNŞAAT CE İngilizce. Lisans. Kısıtlı Seçmeli. Yard. Doç. Dr. Özgür Köylüoğlu DERS BİLGİLERİ
DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U+L Saat Kredi AKTS SÜRDÜRÜLEBİLİR İNŞAAT CE 496 8 3+0+0 3 5 Ön KoĢul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü İngilizce Lisans Kısıtlı Seçmeli Dersin Koordinatörü
DetaylıDENEYİM. Yenilik, Tekfen deneyimi ile birleşiyor.
DENEYİM. Yenilik, Tekfen deneyimi ile birleşiyor. Uluslararası standartlarda, sıra dışı ofis projelerine imza atan Tekfen Emlak Geliştirme, sektörün saygın ve güvenilir markalarından biri. Yatırım kararlarını
DetaylıAtaköy 7-8-9-10 Mah. 26A/1 Bakırköy, İstanbul T: +90 (212) 661 01 16 www.seleniumretro.com
Ataköy 7-8-9-10 Mah. 26A/1 Bakırköy, İstanbul T: +90 (212) 661 01 16 www.seleniumretro.com Selenium Retro... Yeni Ataköy de Selenium Yaşam ve Ofis Kalitesi... A T A K Ö Y Selenium kalite algısında, yenilikçi
DetaylıProje Faaliyetleri ve Beklenen Çıktılar
UNIDO EKO-VERİMLİLİK (TEMİZ ÜRETİM) PROGRAMI BİLGİLENDİRME TOPLANTISI Proje Faaliyetleri ve Beklenen Çıktılar Ferda Ulutaş, Emrah Alkaya Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı Ankara, 20 Mayıs 2009 KAPSAM
DetaylıBeton Sürdürebilirlik Konseyi (CSC)- Kaynakların Sorumlu Kullanımı Belgelendirme Sistemi BETON VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK: Beton, dünyada kullanılan en
Beton Sürdürebilirlik Konseyi (CSC)- Kaynakların Sorumlu Kullanımı Belgelendirme Sistemi BETON VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK: Beton, dünyada kullanılan en yaygın yapı malzemesidir. Dolayısıyla betonun sürdürülebilir
DetaylıAtaköy 7-8-9-10 Mah. 26A/1 Bakırköy, İstanbul T: +90 (212) 661 01 16 www.seleniumretro.com
Ataköy 7-8-9-10 Mah. 26A/1 Bakırköy, İstanbul T: +90 (212) 661 01 16 www.seleniumretro.com Selenium Retro... Yeni Ataköy de Selenium Yaşam ve Ofis Kalitesi... A T A K Ö Y Selenium kalite algısında, yenilikçi
DetaylıBİNA ENERJİ PERFORMANSI VE BÜTÜNLEŞİK BİNA TASARIM YAKLAŞIMI
BİNA ENERJİ PERFORMANSI VE BÜTÜNLEŞİK BİNA TASARIM YAKLAŞIMI Ekonomik çevresel ve toplumsal gereksinmelerin, gelecek kuşakların yaşam koşullarına zarar vermeden karşılanmasını hedefleyen bir dünya görüşü.
DetaylıLEED Yeşil Bina Sertifikasyonu ve Yeşil Bina Tasarım / İnşaat Süreci
LEED Yeşil Bina Sertifikasyonu ve Yeşil Bina Tasarım / İnşaat Süreci Ömer Moltay, LEED AP BD+C, ASHRAE BEMP, CPMP 1 Yeşil Yapılar Neden Gerekli? Sürdürülebilirlik: Bügünün ihtiyaçlarının, gelecek nesillerin
DetaylıKuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti. Ülkesel Fizik Planı. Bölüm III. Vizyon, Amaç ve Hedefler (Tasarı)
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Ülkesel Fizik Planı Bölüm III. Vizyon, Amaç ve Hedefler (Tasarı) Şehir Planlama Dairesi İçişleri Bakanlığı Lefkoşa - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 2014 İçindekiler 1. Giriş...
DetaylıEkolojik Mesleki Yetkinlik Transfer Sistemi
Leonardo da Vinci Transfer of Innovation Project Sonuç 4: Modelinin Denenmesi, Kontrolü ve Sertifikaları Final Rapor Özeti Ekim 2013 projesinin açıklamasına göre, dört nolu iş paketinin amacı Eco-Matrix
Detaylıvizyon escarus hakkında misyon hakkında Escarus un misyonu, müşterilerine sürdürülebilirlik çözümleri sunan öncü bir şirket olmaktır.
escarus hakkında Nisan 2011 de faaliyetine başlayan Escarus Sürdürülebilir Danışmanlık A.Ş., deneyimli ve profesyonel kadrosuyla sürdürülebilirlik çözümleri geliştirerek, danışmanlık hizmetleri vermek
DetaylıT. C. KAMU İHALE KURUMU
T. C. KAMU İHALE KURUMU Elektronik İhale Dairesi KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ BT Strateji Yönetimi BT Hizmet Yönetim Politikası Sürüm No: 6.0 Yayın Tarihi: 26.02.2015 444 0 545 2012 Kamu İhale Kurumu Tüm hakları
DetaylıÇEVRE ALANıNDA FINANSMAN FıRSATLARı
ÇEVRE ALANıNDA FINANSMAN FıRSATLARı Dr. Şafak HENGİRMEN TERCAN Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanı safakhengirmen@hotmail.com Çevre Alanında Kapasite Geliştirme Projesi Yerel Çevre Eylem Planları Finansman
DetaylıISO 14001:2015 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ GEÇİŞ BİLGİLENDİRME KILAVUZU
ISO 14001:2015 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ GEÇİŞ BİLGİLENDİRME KILAVUZU GEÇİŞ DENETİMLERİ İÇİN BELİRLENEN EK SÜRELER Gözetim tetkiki sırasında ISO 14001:2015 in şartlarına uyacak şekilde yapılacak geçiş için
DetaylıĐÇĐNDEKĐLER. Yeşil Binaların Amacı. Yeşil Binaların Avantajları. Sertifika Sistemleri. Jotun ve Yeşil. Jotun Yeşil Ürünler. Jotun Boya / Yeşil
ĐÇĐNDEKĐLER Yeşil Binaların Amacı Yeşil Binaların Avantajları Sertifika Sistemleri Jotun ve Yeşil Jotun Yeşil Ürünler Yeşil Binalar da amaç nedir? Ticari binalar toplam tüketilen enerjinin %35 ini, elektrik
DetaylıTürk Yapı Malzemeleri Çevresel Performans Veri Tabanı (TurCoMDat)
Türk Yapı Malzemeleri Çevresel Performans Veri Tabanı (TurCoMDat) Yapı işlerinde çevresel etkilerin belirlenmesi ve hesaplanabilmesi ve bu sayede sürdürülebilir yapılara geçişi kolaylaştırmak amacıyla
DetaylıDersin Amaçları Dersin İçeriği. Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci; Hafta Konu Ön Hazırlık Öğretme Metodu
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : YAPI BİLGİSİNE GİRİŞ Ders No : 0010120012 Teorik : 2 Pratik : 2 Kredi : 3 ECTS : 5 Ders Bilgileri Ders Türü - Seçiniz - Öğretim
DetaylıCARRIER ve ENERJİ VERİML
Carrier HAP e20 programı ile yapılan enerji simülasyonlarında yılın 8.760 saatlik hava verileri kullanılarak gerçek bir saatlik enerji analizi gerçekleştirilir. Program, bina ısı akışını hesaplamak için
DetaylıAKDENİZ EYLEM PLANI SEKRETARYASI (AEP)
AKDENİZ EYLEM PLANI SEKRETARYASI (AEP) Türkçe Adı Akdeniz Eylem Planı Sekretaryası (AEP) İngilizce Adı Secretariat on Mediterrenaen Action Plan (MAP) Logo Resmi İnternet Sitesi http://www.unepmap.org Kuruluş
DetaylıKURUMSAL RİSK YÖNETİMİ (KRY) EĞİTİMİ KURUMSAL RİSK YÖNETİMİ: KAVRAMSAL VE TEORİK ÇERÇEVE
KURUMSAL RİSK YÖNETİMİ (KRY) EĞİTİMİ KURUMSAL RİSK YÖNETİMİ: KAVRAMSAL VE TEORİK ÇERÇEVE SUNUM PLANI 1. RİSK VE RİSK YÖNETİMİ: TANIMLAR 2. KURUMSAL RİSK YÖNETİMİ 3. KURUMSAL RİSK YÖNETİMİ DÖNÜŞÜM SÜRECİ
DetaylıTEST REHBER İLKELERİ PROGRAMI ULUSAL KOORDİNATÖRLER ÇALIŞMA GRUBU 26. TOPLANTISI (8-11 Nisan 2014, Paris)
TEST REHBER İLKELERİ PROGRAMI ULUSAL KOORDİNATÖRLER ÇALIŞMA GRUBU 26. TOPLANTISI (8-11 Nisan 2014, Paris) Dr. A. Alev BURÇAK Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Sunu Planı OECD Hakkında
DetaylıBÜTÜNLEŞİK TASARIM BİNA ENERJİ VERİMLİLİĞİ YEŞİL BİNALAR
BÜTÜNLEŞİK TASARIM BİNA ENERJİ VERİMLİLİĞİ YEŞİL BİNALAR ENERJİ VERİMLİLİĞİNİ ARTIRMA POTANSİYELİMİZ! Binalarda enerjinin verimli kullanılmasını sağlayarak, ülke çapında enerji tüketimimizi yaşam konforumuzdan
DetaylıBina Yaşam Döngüsü. Doç. Dr. Hakan YAMAN. Bina Yaşam Döngüsü Giriş. Bina Yaşam Döngüsü Tanımlar. İçerik Neler öğreneceksiniz?
İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü * İPY ABD İnşaat Projeleri Yönetimi YL Programı İPY 501 İnşaat Projelerinin Yönetimine Giriş Dersi Bina Yaşam Döngüsü İçerik Neler öğreneceksiniz? Bina Yaşam Döngüsü Giriş Bina
DetaylıSERBEST BÖLGELER, YURTDIŞI YATIRIM VE HİZMETLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI SERBEST BÖLGELER, YURTDIŞI YATIRIM VE HİZMETLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Mehmet ÇETİK Dış Ticaret Uzmanı 17 Serbest Bölgeler, İthalat Yurtdışı Genel Yatırım Müdürlüğü ve Hizmetler Genel Müdürlüğü
DetaylıTürkiye de Ulusal Politikalar ve Endüstriyel Simbiyoz
Türkiye de Ulusal Politikalar ve Endüstriyel Simbiyoz Ferda Ulutaş Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı KALKINMA AJANSLARI VE BÖLGE PLANLARI İÇİN ENDÜSTRİYEL SİMBİYOZ ÇALIŞTAYI 31 Ocak 1 Şubat 2013 CK Farabi
Detaylıİş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği Binalarda Enerji Verimliliği Bildirgesi Uygulama Kılavuzu
1. GİRİŞ İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği Binalarda Enerji Verimliliği Bildirgesi Uygulama Kılavuzu Bu doküman İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği nin (SKD) Binalarda Enerji Verimliliği
DetaylıGrontmij Sürdürülebilir Mühendislik ve Tasarım... Övünç Birecik, Grontmij Türkiye
Grontmij Sürdürülebilir Mühendislik ve Tasarım... Övünç Birecik, Grontmij Türkiye 1 Grontmij Profilimiz Kuruluş; 1915 Hizmet Alanı; Danışmanlık, Tasarım ve Mühendislik Hizmetleri Halka açık; EuroNext Amsterdam
DetaylıProje DöngD. Deniz Gümüşel REC Türkiye. 2007,Ankara
Proje Yönetiminde Y Temel Kavramlar Proje DöngD ngüsü Yönetimi ve Mantıksal Çerçeve eve Yaklaşı şımı Deniz Gümüşel REC Türkiye 2007,Ankara TEMEL KAVRAMLAR Proje nedir? Proje Yönetimi nedir???? Proje Döngüsü
DetaylıMerSis. Bilgi Teknolojileri Yönetimi Danışmanlık Hizmetleri
MerSis Bilgi Teknolojileri Yönetimi Danışmanlık Hizmetleri Bilgi Teknolojileri risklerinize karşı aldığınız önlemler yeterli mi? Bilgi Teknolojileri Yönetimi danışmanlık hizmetlerimiz, Kuruluşunuzun Bilgi
DetaylıHedefler, Aktiviteler, Çıktılar
Technical Assistance for Implementation of the By-Law on Strategic Environmental Assessment EuropeAid/133447/D/SER/TR Stratejik Çevresel Değerlendirme Yönetmeliği'nin Uygulanması Teknik Yardım Projesi
DetaylıISO 14001:2015 ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ GEÇİŞ KILAVUZU
ISO 14001:2015 ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ GEÇİŞ KILAVUZU ISO 9001:2015 KYS standardı ile birlikte değişen pazar ve çevresel şartlara uyum için ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi standardı da yeni seviye yönetim
DetaylıWe are experts of. workplace culture. GIFTWORK Modelini Anlamak. greatplacetowork.com.tr
We are experts of workplace culture GIFTWORK Modelini Anlamak greatplacetowork.com.tr Great Place to Work Hakkında Great Place to Work Enstitüsü bugün dünyada 53 ülkede faaliyet gösteren, 25 Yıldır işletmeleri
DetaylıTEMİZ ENERJİ GÜNLERİ. Binalarda Enerji Verimliliği
TEMİZ ENERJİ GÜNLERİ Binalarda Enerji Verimliliği Ebru ACUNER İstanbul Teknik Üniversitesi, Enerji Enstitüsü İTÜ Elektrik Mühendisliği Kulübü, SDKM, 07 Mart 2013 BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ NEDEN?? Ülkemizde;
DetaylıT.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğü. Kümelenme Destek Programı
T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kümelenme Destek Programı Fadime YILMAZ San. ve Tek. Uzmanı 1 Küme Kümeler, özellikle de aynı faaliyet alanında hem rekabet içinde olan hem de birbirleriyle işbirliği
DetaylıDünya Bankası Finansal Yönetim Uygulamalarında Stratejik Yönelimler ve Son Gelişmeler
Dünya Bankası Finansal Yönetim Uygulamalarında Stratejik Yönelimler ve Son Gelişmeler ECA Bölge Perspektifi Marius Koen TÜRKİYE: Uygulama Destek Çalıştayı 6-10 Şubat 2012 Ankara, Türkiye 2 Kapsam ve Amaçlar
DetaylıPiyasaya Hazırlık Ortaklık Girişimi
Piyasaya Hazırlık Ortaklık Girişimi Geleceğin Karbon Piyasaları Şekilleniyor Pazara Hazırlık Ortaklık Girişimi (PMR) Kyoto Protokolü nün ilk yükümlülük döneminin sona ereceği 2020 yılı sonrası yeni iklim
DetaylıWWW.GREENıNDUSTRYPLATFORM.ORG. YEŞİL ENDÜSTRİ PLATFORMU İlk Danışma Kurulu Toplantısı 3 Nisan 2013 Paris, Fransa
YEŞİL ENDÜSTRİ PLATFORMU İlk Danışma Kurulu Toplantısı 3 Nisan 2013 Paris, Fransa DÜNYA DAKİ DURUM GSYİH nın Dünya daki eğilimleri, nüfus ve malzeme kullanımı Source: Dittrich, M. et al., Green Economies
DetaylıKURUMSAL YÖNETİM KOMİTESİ GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI
KURUMSAL YÖNETİM KOMİTESİ GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI 1. AMAÇ Petkim Petrokimya Holding A.Ş. Yönetim Kurulu bünyesinde 22/01/2010 tarih ve 56-121 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile kurulan Kurumsal Yönetim
DetaylıISO Nedir? denir. ISO 16001, Enerji yönetimi standardı, maliyetlerinizi ve sera gazı emisyonlarınızı indirgeme temelli, etkili bir enerji yöneti
BS EN 16001 ENERJİ YÖNETİM SİSTEMİ BELGESİ WHİTE PAPER HAKKINDA TEMEL BİLGİLER BS EN 16001 STANDARDİZASYONU 1999 dan beri Bilgilendiriyoruz, Belgelendiriyoruz ISO 16001 Nedir? denir. ISO 16001, Enerji
Detaylı2013/101 (Y) BTYK nın 25. Toplantısı. Üstün Yetenekli Bireyler Stratejisi nin İzlenmesi [2013/101] KARAR
2013/101 (Y) Üstün Yetenekli Bireyler Stratejisi nin İzlenmesi [2013/101] BTYK nın 2009/102 no.lu kararı kapsamında hazırlanan ve 25. toplantısında onaylanan Üstün Yetenekli Bireyler Stratejisi nin koordinasyonunun
DetaylıİÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1
İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1 1.1. Dünya da Enerji...1 1.1.1. Dünya Birincil Enerji Arzındaki Gelişmeler ve Senaryolar...1 1.2. Türkiye de Enerji...4 1.2.1. Türkiye Toplam Birincil Enerji
DetaylıTürk İş Dünyası Liderlerinin İklim Değişikliğine Yanıtı Rifat Ünal Sayman, Direktör - REC Türkiye 5 Aralık 2016, Sabancı Center, İstanbul
Türk İş Dünyası Liderlerinin İklim Değişikliğine Yanıtı Rifat Ünal Sayman, Direktör - REC Türkiye 5 Aralık 2016, Sabancı Center, İstanbul Bölgesel Çevre Merkezi (REC) Ø Bağımsız, tarafsız ve kâr amacı
DetaylıSERA GAZLARININ İZLENMESİ ve EMİSYON TİCARETİ
T.C. ÇEVRE ve ORMAN BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü İklim Değişikliği Dairesi Başkanlığı SERA GAZLARININ İZLENMESİ ve EMİSYON TİCARETİ Semra GÜNEN Kimya Mühendisi III. Enerji Verimliliği Kongresi
DetaylıSürdürülebilir Kalkınma - Yeşil Büyüme. 30 Mayıs 2012
Sürdürülebilir Kalkınma - Yeşil Büyüme 30 Mayıs 2012 Sürdürülebilir Kalkınma gelecek kuşakların kendi ihtiyaçlarını karşılayabilme olanağından ödün vermeksizin bugünün ihtiyaçlarını karşılayabilecek kalkınma
DetaylıÇEVRE DENETİMİNDE KÜRESEL GÜNDEM VE EUROSAI İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN DENETİMİ SEMİNERİ
YÜKSEK DENETİM DÜNYASINDAN HABERLER ÇEVRE DENETİMİNDE KÜRESEL GÜNDEM VE EUROSAI İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN DENETİMİ SEMİNERİ ÇEVRE DENETİMİNDE KÜRESEL GÜNDEM VE EUROSAI İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN DENETİMİ SEMİNERİ
Detaylıürün SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ DANIŞMANLIK HİZMETLERİMİZ
ürün SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ DANIŞMANLIK HİZMETLERİMİZ 1 YEŞİL BİNA DANIŞMANLIĞI Yeşil Bina Danışmanlığı ile Yeşil Bina Danışmanlığı ile hizmet kapsamını genişletti. hizmet kapsamını genişletti. 2007 2011 2009
DetaylıTürkiye de Stratejik Çevresel Değerlendirme: İhtiyaçlar, Zorluklar ve Fırsatlar
Technical Assistance for Implementation of the By-Law on Strategic Environmental Assessment EuropeAid/133447/D/SER/TR Stratejik Çevresel Değerlendirme Yönetmeliği'nin Uygulanması Teknik Yardım Projesi
DetaylıİVEDİK OSB. Misyon-Vizyon
İVEDİK OSB Misyon-Vizyon Ankara nın ve üyelerinin; ulusal ve uluslararası ticaretten daha fazla pay alan, rekabet gücüne ulaşmış siyasi ve ekonomik oluşumları kendi yararı doğrultusunda kullanabilen, varlık
DetaylıPUANLAMA REHBERİ. SUNVIA Gün Işığı Tüpü Aydınlatma Sistemleri OCAK 2012. www.formgroup.com. Form Endüstri Tesisleri Sanayi A.Ş.
PUANLAMA REHBERİ SUNVIA Gün Işığı Tüpü Aydınlatma Sistemleri OCAK 2012 GİRİŞ Yeşil Bina Derecelendirme Sistemi, gönüllülük esasına dayanan ve farklı amaçlarla kullanılan yapıların yeşil bina olabilmesi
DetaylıKadıköy Belediyesi Bütüncül ve Katılımcı İklim Eylemi Projesi İKLİM ELÇİLERİ DANIŞMA 1. TOPLANTISI
Merkezi Finans ve İhale Birimi Türkiye de İklim Değişikliği Alanında Kapasite Geliştirme Programı Kadıköy Belediyesi Bütüncül ve Katılımcı İklim Eylemi Projesi İKLİM ELÇİLERİ DANIŞMA 1. TOPLANTISI Kozyatağı
DetaylıBM Fotoğrafı/Larry Barns GLOBAL IMPACT METLIFE TA KURUMSAL SORUMLULUK
BM Fotoğrafı/Larry Barns GLOBAL IMPACT METLIFE TA KURUMSAL SORUMLULUK Kurumsal sorumluluk; riskleri minimize edecek, mali gücü muhafaza edecek ve finansal taahhütlerimizi uzun vadede yerine getirmemize
DetaylıHAVA YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. Emisyon Kontrolünün Geliştirilmesi Projesi 09.03.2012
HAVA YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Emisyon Kontrolünün Geliştirilmesi Projesi 09.03.2012 Ulusal Emisyon Tavanlarının Belirlenmesi Ülkemizin, Ø Uzun Menzilli Sınırötesi Hava Kirliliği Sözleşmesi (CLRTAP)
DetaylıBir Bakışta Proje Döngüsü
1 Bir Bakışta Proje Döngüsü Carla Pittalis, Operasyonlar Sorumlusu Dünya Bankası UYGULAMA DESTEK ÇALIġTAYI Ankara, 6-10 Şubat 2012 2 Amaçlar Proje hazırlık ve yönetim çalışmalarının önemini vurgulamak
DetaylıKurumlar, Bölümler ya da Diğer kuruluşlar için Kalite ve Mükemmelliyet Kriterleri 1
Kurumlar, Bölümler ya da Diğer kuruluşlar için Kalite ve ükemmelliyet Kriterleri 1 Bu dokuman d2.0 projesi kapsamında hazırlanmış ükemmelliyet erkesi akreditasyon çalışmasının bir parçasıdır. Bu Öz-Değerlendirme
DetaylıİSTANBUL ATIK MUTABAKATI
İSTANBUL ATIK MUTABAKATI 2013 ün Mayıs ayında İstanbul da bir araya gelen dünyanın farklı bölgelerinden belediye başkanları ve seçilmiş yerel/bölgesel temsilciler olarak, küresel değişiklikler karşısında
DetaylıDeğerlendirme Araçları Projesi
Hastanelerde Kalite Geliştirme için Performans Değerlendirme Araçları Projesi (PATH) ve Türkiye nin Katılımı Günnur ERTONG Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi 20 Mart 2009 PATH NEDİR? Hastanelerin emsalleriyle
DetaylıProje alanı, süresi ve bütçesi
1 Proje Gelişim Süreci Projenin amacı Proje alanı, süresi ve bütçesi İşbirliği yapılan kurumlar Proje Bileşenleri Proje Faaliyetleri 2/21 Mart 2011 Mart 2011 Mart 2012 Mart 2012 Haziran 2012 Haziran 2013
DetaylıTÜRKİYE ÇEVRE POLİTİKASINA ÖNEMLİ BİR DESTEK: AVRUPA BİRLİĞİ DESTEKLİ PROJELER
Technical Assistance for Implementation Capacity for the Environmental Noise Directive () Çevresel Gürültü Direktifi nin Uygulama Kapasitesi için Teknik Yardım Projesi Technical Assistance for Implementation
Detaylı24 HAZİRAN 2014 İSTANBUL
24 HAZİRAN 2014 İSTANBUL UNCTAD Dünya Yatırım Raporu Türkiye Lansmanı Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü «UNCTAD» ın Uluslararası Doğrudan Yatırımlara ilişkin olarak hazırladığı Dünya Yatırım
DetaylıCittaslow: Sürdürülebilir Yerel Kalkınma Modeli
Cittaslow: Sürdürülebilir Yerel Kalkınma Modeli Cittaslow Nedir? İtalyanca Citta (Şehir) ve İngilizce Slow (Yavaş) kelimelerinden oluşan Cittaslow sakin şehir/yavaş şehir anlamında kullanılmaktadır. Cittaslow,
DetaylıDaha Yeşil ve Daha Akıllı: Bilgi ve İletişim Teknolojileri, Çevre ve İklim Değişimi
Daha Yeşil ve Daha Akıllı: Bilgi ve İletişim Teknolojileri, Çevre ve İklim Değişimi Bu sunum Greener and Smarter, ICTs, the Environment and Climate Change başlıklı Eylül 2010 tarihli OECD raporundan uyarlanmıştır.
Detaylı13. HAFTA MICROSOFT OFFICE POWERPOINT UYGULAMALARI -2
ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAYRİMENKUL GELİŞTİRME VE YÖNETİMİ BÖLÜMÜ GGY 109 - BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE KULLANIMI DERSİ (DOÇ.DR. ARZUHAN BURCU GÜLTEKİN) 13. HAFTA MICROSOFT OFFICE POWERPOINT UYGULAMALARI -2 Dersin
DetaylıSÜRDÜRÜLEBİLİR YEŞİL BİNALAR VE SERTİFİKA SİSTEMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
SÜRDÜRÜLEBİLİR YEŞİL BİNALAR VE SERTİFİKA SİSTEMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ S. Bilge ERDEDE 1, Burç ERDEDE 2, Sebahattin BEKTAŞ 3 1 Tapu ve Kadastro X. Böl. Müd., 55100,Samsun, bilgeerdede@gmail.com 2 Sahra
DetaylıPOL.01 Rev.Tar/No:22.02.2012/1.0 HĠZMETE ÖZEL
SAYFA 1 / 6 1. AMAÇ TÜRKSAT ın bilgi güvenliğini yönetmekteki amacı; bilginin gizlilik, bütünlük ve erişilebilirlik kapsamında değerlendirilerek içeriden ve/veya dışarıdan gelebilecek, kasıtlı veya kazayla
DetaylıBilindiği üzere Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi, bilgi ve bilgi varlıklarının
BİLGİ GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ VE İŞ SÜREKLİLİĞİ - 1 Bilindiği üzere Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi, bilgi ve bilgi varlıklarının Gizliliği Tamlığı (Bütünlüğü) Erişebilirliği (Kullanılabilirliği) Üzerine
DetaylıT.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BELGE YÖNETİMİ VE ARŞİV SİSTEMİ STRATEJİSİ
T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BELGE YÖNETİMİ VE ARŞİV SİSTEMİ STRATEJİSİ (Doküman No: BEYAS-DK-02) Ankara Üniversitesi için aşağıda verilen temel bir Belge Yönetimi ve Arşiv Sistemi Stratejisi metni hazırlanmıştır.
DetaylıLEED PUANLAMA REHBERİ
LEED PUANLAMA REHBERİ SUNVIA Gün Işığı Tüpü Aydınlatma Sistemleri OCAK 2012 Makine Mühendisi M.Murat Gökkaya GİRİŞ LEED Yeşil Bina Derecelendirme Sistemi, gönüllülük esasına dayanan ve farklı amaçlarla
DetaylıT.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI SERA GAZI EMİSYON AZALTIM PROJELERİ SİCİL İŞLEMLERİ
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI SERA GAZI EMİSYON AZALTIM PROJELERİ SİCİL İŞLEMLERİ ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ŞUBAT 2012 İklim Değişikliği ve Türkiye Türkiye, 24 Mayıs 2004 tarihinde Birleşmiş
DetaylıSÖKTAŞ TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Riskin Erken Saptanması Komitesi Yönetmeliği
SÖKTAŞ TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Riskin Erken Saptanması Komitesi Yönetmeliği Bu Yönetmelik, Yönetim Kurulu nun 25/04/2013 tarih ve 21 sayılı kararı ile kabul edilmiş olup 15.04.2014 tarih ve 2014/11
DetaylıT.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI. Türkiye de Karbon Piyasası
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Türkiye de ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Ekim 2012 Türkiye de Türkiye de KARBON PİYASALARI Türkiye, her ne kadar Kyoto Protokolü nün emisyon ticaretine konu olan esneklik
DetaylıKüresel Isınma ile Mücadelede Kentlerin Rolü: Ulaşım ve Yapı Sektöründen Uluslararası Örnekler 12 Eylül 2014
TÜRKİYE SAĞLIKLI KENTLER BİRLİĞİ 10. Yıl Kırşehir Konferansı Küresel Isınma ve Kentlerimizin Geleceği 10-11-12 Eylül 2014 Küresel Isınma ile Mücadelede Kentlerin Rolü: Ulaşım ve Yapı Sektöründen Uluslararası
DetaylıKyoto Protokolü nün Onanması (Taraf Olunması) ve Uluslararası İklim Rejiminin Geleceği ile İlgili Bazı Politik ve Diplomatik Noktalar
Kyoto Protokolü nün Onanması (Taraf Olunması) ve Uluslararası İklim Rejiminin Geleceği ile İlgili Bazı Politik ve Diplomatik Noktalar José Romero* İsviçre Federal Çevre Bakanlığı Berne, İsviçre Ankara,
DetaylıKurumsal Düzenlemeler Dokümantasyon: İtalya, Finlandiya ve Hollanda nın Ulusal Envanter Sistemleri
3. Oturum Kurumsal Düzenlemeler Dokümantasyon: İtalya, Finlandiya ve Hollanda nın Ulusal Envanter Sistemleri Ulusal Sera Gazı Envanterlerine Yönelik Uygulamalı Eğitim Çalıştayı Envanter Yönetimi ve KG/KK
DetaylıUE.18 Rev.Tar/No:09.05.2011/03 SAYFA 1 / 5
UE.18 Rev.Tar/No:09.05.2011/03 SAYFA 1 / 5 1. AMAÇ Türksat İnternet ve İnteraktif Hizmetler Direktörlüğü nün bilgi güvenliğini yönetmekteki amacı; bilginin gizlilik, bütünlük ve erişilebilirlik kapsamında
DetaylıKalite Yönetim Sistemi
Kalite Yönetim Sistemi 1 1 Kalite Güvence Süreçlerinin Yönetimine İlişkin, Organizasyonel Yapılanma 2 Kalite Yönetim Sistemi Üniversitemizin; misyon, vizyon ve hedeflerine ulaşmak için bu değerleri kalite
DetaylıFİNAL (11 TEMMUZ 2016)
ÇEVRESEL VE SOSYAL EYLEM PLANI OKSUT ALTIN MADENİ, TURKİYE (PROJE) FİNAL (11 TEMMUZ 2016) PG1 Çevresel ve in ve Etkilerin Değerlendirilmesi ve Yönetimi 1.1 Projenin çevresel ve sosyal 1 performansı ve
DetaylıGüneş Enerjisi nde Lider
Güneş Enerjisi nde Lider GO Enerji, 2003 yılından itibaren, Güneş enerjisinden elektrik üretimi teknolojilerinde uzmanlaşmış ekibiyle faaliyet göstermektedir. Kendi markaları ile ABD den Avustralya ya
DetaylıÇevre ve Şehircilik Bakanlığı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ÇEVRECİ ŞEHİRLERE DOĞRU Kadir DEMİRBOLAT İklim Değişikliği Dairesi Başkanı 7 Temmuz 2012, Gaziantep Çevreci Şehircilik; Yaşam kalitesi yüksek, Çevreye duyarlı, Tarihi ve kültürel
DetaylıDOĞAN BURDA DERGİ YAYINCILIK VE PAZARLAMA A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM KOMİTESİ GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI
DOĞAN BURDA DERGİ YAYINCILIK VE PAZARLAMA A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM KOMİTESİ GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI 1. AMAÇ Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve Pazarlama A.Ş. ( Şirket veya Doğan Burda ) Kurumsal Yönetim Komitesi
DetaylıTemiz Üretim Süreçlerine Geçişte Hibe Programlarının KOBİ lere Katkısı. Ertuğrul Ayrancı Doğu Marmara Kalkınma Ajansı 07.10.2015
Temiz Üretim Süreçlerine Geçişte Hibe Programlarının KOBİ lere Katkısı Ertuğrul Ayrancı Doğu Marmara Kalkınma Ajansı 07.10.2015 KOBİ lere Yönelik Destekler -Kalkınma Ajansları -KOSGEB -TÜBİTAK -Bilim Sanayi
DetaylıProje Teslim Yöntemleri: Yapım Yönetimi. Doç. Dr. Hakan YAMAN. Yapım Yönetimi PTY Giriş. Yapım Yönetiminin Nitelikleri
İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü * İPY ABD İnşaat Projeleri Yönetimi YL Programı İPY 501 İnşaat Projeleri Yönetimine Giriş Dersi Proje Teslim Yöntemleri: Yapım Yönetimi Doç. Dr. Hakan YAMAN İçerik Neler öğreneceksiniz?
DetaylıBSBEEP Karadeniz Havzası Binalarda Enerji Verimliliği Planı. Faaliyet GA1.3
ENPI-Karadeniz Havzasında Sınır Ötesi İşbirliği Programı 2007-2013 BSBEEP Karadeniz Havzası Binalarda Enerji Verimliliği Planı GA1: Mevcut Dış Durumun Analizi Veri ve Bilgi Toplanması ve Dağıtılması Faaliyet
DetaylıKURUMSAL DIŞ DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
KURUMSAL DIŞ DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ Yükseköğretim Kalite Kurulu NİSAN, 2016 YÜKSEKÖĞRETİM KURULU Yükseköğretim Kalite Kurulu 06539 Bilkent/ANKARA İçindekiler Kurumsal Dış Değerlendirme İlkeleri... 3 A.
DetaylıStrateji Analizi 1/20
Strateji Analizi Deniz GümüşelG REC TürkiyeT 1/20 Strateji Nedir? Strateji Analizi Önceden belirlenen bir amaca ulaşmak için tutulan yol. Strateji Analizi Nedir? Paydaşların, sorun ve hedeflerin aratırıldığı
Detaylı2. Gün: Finlandiya Maliye Bakanlığı ve Birimleri
2. Gün: Finlandiya Maliye Bakanlığı ve Birimleri Virpi Einola-Pekkinen 11.1.2011 1 2 Maliye Bakanlığının Yönetim Birimleri Limited Şirketler Kurumlar Ticari işletmeler ve fonlar HANSEL LTD SATIN ALMA KURUMU
DetaylıHavza Rehabilitasyon Projeleri Planlaması, Uygulaması ve Çıkarımlar. Halil AGAH Kırsal Kalkınma Uzmanı Şanlıurfa, 2013
Havza Rehabilitasyon Projeleri Planlaması, Uygulaması ve Çıkarımlar Halil AGAH Kırsal Kalkınma Uzmanı Şanlıurfa, 2013 Havza Rehabilitasyonu Planlaması İÇERİK Tanımlar (Havza, Yönetim ve Rehabilitasyon)
Detaylıİstanbul Ticaret Odası Websphere Portal Çözümü ile İstanbul Trafiğini Nasıl Hafifletti?
Ali Beklen Yazılım Mimarı 15/10/2009 İstanbul Ticaret Odası Websphere Portal Çözümü ile İstanbul Trafiğini Nasıl Hafifletti? Gündem İstanbul Ticaret Odası e-ito Proje Kapsamı ve Ekibi Çözüm Gündem İstanbul
DetaylıATLAS INTERNATIONAL REFERRED JOURNAL ON SOCIAL SCIENCES ISSN: X
ATLAS INTERNATIONAL REFERRED JOURNAL ON SOCIAL SCIENCES ISSN:2619-936X Article Arrival Date: 08.05.2018 Published Date:27.07.2018 2018 / July Vol 4, Issue:10 Pp:656-661 Disciplines: Areas of Social Studies
Detaylıİç Kontrol ve Risk Yönetimi Sisteminiz Stratejik Yönetim ve Planlama Sürecinize Katkı Sağlayabilir
İç Kontrol ve Risk Yönetimi Sisteminiz Stratejik Yönetim ve Planlama Sürecinize Katkı Sağlayabilir Kurumlarımızda kullanılmakta olan önemli yönetim araçlarımız bulunmakta; İç Kontrol, Risk Yönetimi, Stratejik
Detaylıwww.enveenerji.com.tr Enve Enerji Mühendislik Proje Müşavirlik Taahhüt Ticaret A.Ş. 1971 yılında kurumsal çalışmalarına başlayan organizasyonumuz; elektrik, elektronik ve makina mühendisliği uygulamalarının
DetaylıStratejik Plan 2015-2019
Stratejik Plan 2015-2019 Bu Stratejik Plan önümüzdeki beş yıl Bezmiâlem in gelmesini umut ettiğimiz yeri ve buraya nasıl geleceğimizi anlatan bir Vizyon Belgesidir. 01.01.2015 Rektör Sunuşu Sevgili Bezmiâlem
Detaylı