2015 Sonrası Kalkınma Gündemi Türkiye İstişareleri Özel Sektör Katılımı. Paydaş Toplantısı. 25 Haziran TÜSİAD TOPLANTI TUTANAĞI

Transkript

1 2015 Sonrası Kalkınma Gündemi Türkiye İstişareleri Özel Sektör Katılımı Paydaş Toplantısı 25 Haziran TÜSİAD TOPLANTI TUTANAĞI Açılış Konuşması UN Global Compact Ulusal Ağlar Başkanı ve Global Compact Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Yılmaz Argüden toplantıyı açarak Global Compact Türkiye faaliyetleri ve 2015 sonrası kalkınma gündemiyle ilgili bilgilendirmede bulundu. Türkiye nin Özel Sektör Katılımı konulu tematik diyaloğun gerçekleşeceği 5 ülkeden biri olduğunu vurgulayan Argüden, söz konusu sürecin BM Sınai Kalkınma Teşkilatı (UNIDO) Türkiye ve Global Compact Türkiye ortaklığında yürütüldüğünü belirtti Sonrası Kalkınma Gündemi Türkiye İstişareleri Özel Sektör Katılımı konusunda bilgi verilmesi UNIDO Uluslararası Danışmanı Damla Taşkın, yaptığı sunumda Binyıl Kalkınma Hedefleri ile ilgili genel bilgilendirmede bulunduktan sonra kısaca geçen yıl gerçekleşen birinci etap istişarelerine değindi. Sunumunun devamında ikinci etap istişare süreci ve izlenecek yöntem ile ilgili ayrıntılı bilgilendirmede bulunan Taşkın, Türkiye istişareleri için seçilen iki konunun ortaklıkların geliştirilmesi ve KOBİ katılımının sağlanması olduğunu belirtti. Taşkın, çok paydaşlı diyalog sürecini başlatarak, söz konusu alanlardaki mevcut ortak çalışmaları ve iyi örnekleri tespit etmeyi, bunları Eylül ayındaki ana istişarede sunmayı hedeflediklerini belirtti. Taşkın, söz konusu paydaş toplantısında yer alan STK temsilcilerinden, hem 2015 sonrasında nasıl bir gelecek hayal ettikleri hem de özel sektörün bu sürece nasıl dâhil olabileceği ile ilgili bilgi paylaşımında bulunmalarını beklediklerini belirtti. Katılımcıların tanışması Toplantının bir sonraki gündem maddesi kapsamında katılımcılar kısaca kendilerini tanıttılar. İlginin yüksek olduğu toplantıda Ulusal İstişare Süreci için oluşturulan Görev Gücü üyesi olan Uluslararası Göç Örgütü (IOM), BM Nüfus Fonu (UNFPA) ve BM Gönüllüleri (UNV) temsilcilerinin yanı sıra farklı alanlarda çalışmalar yürüten STK temsilcileri yer aldı.

2 Katılımcıların görüşlerinin alınması Toplantıda Nasıl bir gelecek istiyoruz? sorusundan yola çıkılarak, sürdürülebilirlik, ortaklıklar, KOBİ katılımı ve yoksullukla mücadele konularında hazırlanan sorular doğrultusunda görüş ve öneri paylaşımında bulunuldu. Katılımcıların Nasıl bir dünyada yaşamak istiyoruz? sorusuna verdikleri cevaplar aşağıdaki maddeler ile özetlenebilir: Saygı, sevgi, barış ve huzurun hâkim olduğu, Savaşın olmadığı, Temel ihtiyaçların (temiz suya erişim, elverişli sağlık koşulları, gıda) karşılandığı, Önlenebilir ölümlerin yaşanmadığı, Dil, din, ırk ayrımı olmadan herkesin eşit olarak yaşadığı, Her bireyin iyi ilköğretim eğitimi aldığı ve eğitimde fırsat eşitsizliğinin olmadığı, Topluma değer katan, vicdanlı ve duyarlı bireylerin yaşadığı, Toplumun tüm kesimlerinin birlik ve beraberlik içinde yaşadığı, Dezavantajlı bireylerin sosyal entegrasyonunun arttırıldığı, Özgür düşünce ortamının var olduğu, Din üzerinden siyasetin yapılmadığı, Çevre ve sürdürülebilirlik konularına daha çok önemin verildiği, Hukukun üstünlüğünün kabul gördüğü, Ticaretin gelişmesi ve kalkınma için elverişli ortamın bulunduğu, İşbirlikleri ve ortaklıkların daha yaygın olduğu, kurum ve kuruluşlar arası iletişim kopukluğunun olmadığı, İyi yönetişim kavramının ön planda olduğu ve uygulandığı, Kısıtlı kaynakların tüm bireyler tarafından duyarlı ve eşit bir şekilde kullanıldığı, Kalkınmanın tüketim ve büyüme üzerinden değil, sürdürülebilir yollarla sağlandığı, Kapsayıcı büyümenin hedeflendiği, Bölgesel kalkınma konusuna gerektiği önemin ve önceliğin verildiği bir dünya. Katılımcılara yöneltilen Nasıl bir gelecek istiyoruz? sorusu kapsamında, bazı katılımcılar, söz konusu sorunun yerel ve küresel çapta yeterince tartışıldığını, artık eyleme ve uygulama planı oluşturmaya yönelik tartışmaların yapılması gerektiğini belirtti. Katılımcılar, 2015 Sonrası Kalkınma Gündemi oluşturmaya yönelik tartışmaların söz konusu hedeflere nasıl ve ne şekilde ulaşılabileceği konusunda şekillenmesi gerektiğini belirtti. Özel sektör bu sürece nasıl katkı sağlayabilir? Katılımcılar, özel sektörü bu sürece dâhil etmek için, sonuç odaklı bir yaklaşım izlenmesi gerektiğini belirtti. Şirketlerin, sürdürülebilir kalkınma yolunda atacağı adımların ne tür faydalar sağlayacağının iyi bir şekilde şirket temsilcilerine aktarılması gerektiği dile getirildi. Ayrıca, kurumsal gönüllülük kavramının daha ön plana çıkarılabileceğini ve gönüllü faaliyetleri kapsamında, farklı paydaşların sürece dâhil edilmesinin mümkün olduğunu belirtildi.

3 Katılımcılar, özel sektörün, hem kendi arasında hem de diğer sektörler ile daha fazla ortaklık oluşturması gerektiği, finansman desteği vererek ve örnek projelerini sunarak, 2015 sonrası kalkınma gündeminin oluşturulmasında önemli destek sağlayabileceğini belirtti. Çevre konusuna dikkat çeken katılımcılar, özellikle özel sektörün çevreye olan olumsuz etkilerini azaltma yönünde adım atması gerektiğini dile getirdi. Dr. Yılmaz Argüden, bu aşamada, teşvik mekanizmalarının önemli rol oynadığını ve var olan teşvik sisteminin değişmesi gerektiğine vurgu yaptı. Argüden, çevre, istihdam ve katma değer yaratma konularında, pozitif dışsallıkların (positive externality) üzerindeki yükün azaltılması, negatif dışsallıkların (negative externality) önlenmesine yönelik tedbir alınması gerektiğinin altını çizdi. Teknolojinin ilerlemesiyle, artık mevcut vergi sistemlerinin yenilenmesinin mümkün olduğunu belirten Argüden, katma değere ve olumlu etkiye daha fazla önem verilmesi gerektiğine vurgu yaptı. Yönetim şekli ve yönetim kalitesi de katılımcılar tarafından dile getirilen konu başlıklarındandı. İyi yönetilmenin herkesin hakkı olduğunun altı çizilirken, özellikle kurumsallaşma sürecinde başarılı yönetim modellerinden yararlanılması gerektiği belirtildi. Yerel yönetimlerin ve kadroların sık sık değişmesine dikkat çeken bir katılımcı, bu süreçten özel sektörün de olumsuz etkilendiğine dikkat çekti. Özel sektörün katılımı ana teması altında, Türkiye istişaresi Ortaklıkların Geliştirilmesi ve KOBİ Katılımının Sağlanması alt başlıklarını ele almaktadır. Bu kapsamda Damla Taşkın katılımcılara sırasıyla Ortaklıklar, KOBİ Katılımı ve Yoksullukla Mücadele için Sürdürülebilirlik konularında sorular yönelterek görüş ve önerilerini aldı. Ortaklıklar Ortaklıklar konu başlığı altında katılımcılar, temsil ettikleri kurumların özel sektör, kamu, ve STK ortaklığında yürüttüğü projelerden bahsetti. Bu kapsamda, şeffaf yönetimin ön plana çıktığı ve daha başarılı sonuçlar doğurduğu dile getirildi. Çok ortaklı projelerde sonuçların sürdürülebilir olması için geliştirilen modellerin içselleştirilmesi ve mümkünse kamu sektörü tarafından desteklenmesi gerektiği de dile getirildi. Katılımcılar ayrıca, kalkınmaya katkı sağlayıcı ortaklıklar oluşturulurken, söz konusu bölge/ülkedeki önceliklerin iyi belirlenmesi gerektiği ve stratejik bir şekilde hareket edilip, akıllı uzmanlaşma yapılması gerektiğini de belirtti. KOBİ Katılımı Bu konu başlığı altında katılımcılar, KOBİ lere ve kapasitelerini güçlendirmeye yönelik oluşturulmuş projelerinden bahsetti. KOBİ lerin Türkiye ekonomisinin belkemiği niteliğinde olduğuna vurgu yapan Taşkın, bu konu başlığının istişare süreci için büyük önem teşkil ettiğini dile getirdi.

4 Dr. Yılmaz Argüden, KOBİ lerin risk almasının ve belli alanlarda farklı girişimlerde bulunmalarının büyük şirketlere nazaran daha kolay ve muhtemel olduğunu belirtti. Yenilikçilik ve sürdürülebilirlik kavramlarının ön plana çıktığı toplantının bu aşamasında, KOBİ lerin sürdürülebilir kalkınmaya destek olması için öncelikle kendilerinin sürdürülebilir olması ve başarılı örnek teşkil etmesi gerektiğine vurgu yapıldı. KOBİ lerin gerçekçi olarak sürdürülebilirliğe katkıda bulunması ve kalkınma gündeminde aktif rol alması için, öncelikli olarak söz konusu alanlarda basitleştirilmiş dil kullanmanın gerekliliğine vurgu yapıldı. Türkiye nin farklı bölgelerinde yer alan KOBİ lere ulaşma konusunda daha yalın bir dil kullanılır, çeşitli örnek uygulamalardan bahsedilirse, sürecin daha kolay anlaşılabileceği dile getirildi. Yoksullukla Mücadele için Sürdürülebilirlik Kayıt dışı ekonominin gündeme getirildiği bu bölümde, katılımcılar özellikle KOBİ ler arasında yaygın olan kayıt dışı istihdam meselesine önem verilmesi gerektiğini söyledi. Kayıt dışı çalışan yoksulların ekonomik kalkınması için devletin önemli rol oynadığı ve yasal düzenlemeler ile çözüm sürecine gidilebileceğinden bahsedildi. Çalışan üzerindeki verginin kaldırılması bu konu başlığı altında dile getirilen politika önerilerinden biri oldu. Tedarik zinciri yönetiminin bu aşamada çok önemli olduğu ve büyük firmaların da bu anlamda sorumluluk üstlendiğinden bahsedildi. Katılımcılar, temsil ettikleri kurumlarının özellikle çiftçiler ve mevsimlik tarım işçileri ile yürüttüğü projelerden bahsetti. Dilekler ve öneriler Toplantı sonunda katılımcılardan; 1. temsil ettikleri kuruluşlarda 2015 Sonrası Kalkınma Gündemi ile ilgili bilgi paylaşımında bulunmaları, 2. önümüzdeki günlerde kendilerine iletilecek olan anket formunu doldurmaları ve 3. mümkünse anketi paydaşlarına da iletmeleri istendi. Ayrıca, Kalkınma Bankası nın da paydaş listesine eklenmesi konusunda katılımcılar öneride bulundu. İstişare sürecine aktif katılım gösteren ve bilgi paylaşımında bulunan kuruluşlar 19 Eylül 2014 tarihinde gerçekleşecek olan kapsamlı istişareye davet edilecektir. (Söz konusu istişareye katılım sınırlıdır).

5 Toplantıya Katılanlar: 1. Ai Watanabe (UNV) 2. Akın Alıkçıoğlu (KalDer) 3. Arzu Özyol (BPW International) 4. Başak Muştu (Türkiye Kurumsal Yönetişim Derneği) 5. Burcu Morel (UNV) 6. Ceyhun Göcenoğlu (Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği & Ulusal Gönüllülük Komitesi) 7. Damla Taşkın (UNIDO) 8. Deniz Öztürk (Global Compact Türkiye) 9. Derin Şenerdem (Global Compact Türkiye) 10. Didem Uygun (Sürdürülebilir Kalkınma Derneği) 11. Dr. Yılmaz Argüden (Global Compact Türkiye) 12. Ecehan Ersöz (JCI İstanbul) 13. Elif Elçi Çarıkçı (UNFPA) 14. Elif Eren Çimen (Türkiye Irak Uluslararası Yatırımcılar Derneği) 15. Emine Etili (Endeavor) 16. Ezgi B. Uçar (Mersin Ticaret ve Sanayi Odası) 17. Ezgisu Biber Karadeniz ve Hazar Denizi Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonları Uluslararası Birliği (UBCCE) 18. İpek İşbitiren (BPW Türkiye) 19. Jülide Ergin (AKUT Vakfı) 20. Kadri Kanpak (Türkiye Irak Uluslararası Yatırımcılar Derneği) 21. Lale Tüzüner (Trakya Kalkınma Derneği) 22. Lauranne Callet-Ravat (IOM) 23. Melda Çele (Global Compact Türkiye) 24. Merve Tahmişoğlu (Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı) 25. Neslihan Cingi (KalDer) 26. Seda Gedik (TOBB) 27. Selma Masic (IOM) 28. Sevgi Şairoğlu (Global Compact Türkiye) 29. Ufuk Yılmaz (TÜRSAB - Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği) 30. Ünal Sayman (REC Türkiye)