İTALYA ÜLKE RAPORU TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER GENEL VE SEKTÖREL BİLGİLER. İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ AR & GE ve MEVZUAT ŞUBESİ

Transkript

1 İTALYA ÜLKE RAPORU TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER GENEL VE SEKTÖREL BİLGİLER İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ AR & GE ve MEVZUAT ŞUBESİ AĞUSTOS 2007

2 İTALYA ÜLKE RAPORU İÇİNDEKİLER I. İTALYA HAKKINDA GENEL BİLGİLER... 1 Giriş... 1 Temel Ekonomik Göstergeler... 1 Sosyal Durum... 2 Sanayi... 2 Ekonomi... 3 Dış Ticaret Mevzuatı ve Anlaşmalar... 3 Perakende Sektörü ve Mağazacılık... 4 II. İTALYA NIN DIŞ TİCARETİ... 5 Yıllar İtibariyle Genel İhracat ve İthalat... 5 En Çok İhraç Edilen Ürünler... 5 En Çok İthal Edilen Ürünler... 6 En Çok İhracat Yapılan Ülkeler... 6 En Çok İthalat Yapılan Ülkeler... 8 III. İTALYA DA TEKSTİL, KONFEKSİYON VE AYAKKABI SEKTÖRÜ VE DIŞ TİCARETİ... 9 İtalya da Tekstil ve Konfeksiyon Sektörü... 9 Tekstil, Konfeksiyon ve Deri-Deri Mamülleri İhracatı... 9 Tekstil, Konfeksiyon ve Deri-Deri Mamülleri İthalatı En Çok Konfeksiyon İthal Edilen Ülkeler En Çok Tekstil İthal Edilen Ülkeler Deri ve Deri Mamülleri Dış Ticareti İtalya da Ayakkabı Pazarı Ayakkabı Dış Ticareti IV. TÜRKİYE İTALYA DIŞ TİCARET İLİŞKİLERİ Türkiye - İtalya Genel İhracat ve İthalat Türkiye İtalya Konfeksiyon İhracat ve İthalatı Türkiye - İtalya Tekstil İhracat ve İthalatı Türkiye - İtalya Deri- Deri Mamülleri İhracat ve İthalatı Türkiye nin Ayakkabı Ticaretinde İtalya nın Yeri V. FAYDALI ADRESLER Diplomatik Temsilcilikler Devlet Kuruluşları Ticaret Odaları ve Meslek Kuruluşları VI. YARARLANILAN KAYNAKLAR ii

3 İTALYA ÜLKE RAPORU I. İTALYA HAKKINDA GENEL BİLGİLER Giriş Coğrafi olarak Güney Avrupa nın önemli ülkelerinden biri olan İtalya, diğer yandan da bir Akdeniz ülkesidir yılında kurulan ve 1946 yılına kadar monarşiyle yönetilen İtalya, bu tarihte cumhuriyet yönetim şekline geçmiştir. Aynı dönemde ekonomik kalkınma hamlesiyle Avrupa nın başlıca sanayilerinden birine sahip olan İtalya, NATO ve AET nin de kurucu üyesidir. Ülke ayrıca, Zenginler Kulübü olarak ta bilinen G-8 üyesidir. İtalya 1999 yılında Avrupa Ortak Para Birimi ne dahil olarak euro para birimini kullanmaya başlamıştır. Ayrıca İtalya, AB içinde kişilerin serbest dolaşımına ilişkin Şengen Anlaşması na da taraf bir ülkedir. Temel Ekonomik Göstergeler Uluslararası CIA (The World Fact Book) ve Dış Ticaret Müsteşarlığı raporlarından temin edilebilen İtalya ya ait en güncel temel ekonomik göstergeler aşağıda verilmektedir. Başkenti Yüzölçümü Roma km2 Nüfus 58.2 milyon (2006) Ortalama Yaşam Süresi 79.8 Para Birimi Euro GSYİH $ 1,8 trilyon (2006) GSYİH Büyüme Hızı % 1.5 (2006) Kişi Başına Milli Gelir $ (2006) Sektörlere Göre GSMH Tarım % 2 Sanayi % 29 Hizmet % 69 1

4 Enflasyon Oranı % 2.4 (2006) İşsizlik Oranı % 7.2 Faal İşgücü 24.6 milyon (2006) Sektörlere Göre İşgücü Tarım % 5 Sanayi % 32 Hizmet % 63 İhracat $ milyar (F.O.B.) (2006) İthalat $ milyar (F.O.B.) (2006) Başlıca İhracat Ürünleri Makinalar ve aksam, deri ve konfeksiyon ürünleri, ayakkabı, mobilya, kimyasal ürünler, taşıt araçları, gıda maddeleri. Başlıca İthalat Ürünleri Makinalar ve aksam, ulaşım araçları, kimyasal maddeler, enerji ürünleri, tekstil, deri, gıda maddeleri. Karayolları km Demiryolları km Havaalanı Sayısı 133 Sosyal Durum İtalya geçmişten beri süregelen bir çok sosyal, siyasi ve ekonomik sorunla da karşı karşıyadır. Siyasi istikrarsızlık, ülkeye kaçak giren mülteciler, organize suç, yolsuzluk, yüksek işsizlik oranının yanı sıra, sanayileşmiş kuzey ile nispeten geri kalmış güney arasındaki gelişmişlik ve refah farkı gibi sorunlar, ülkenin başını ağrıtmaktadır. İşsizlik %7,2 gibi yüksek oranlarda seyretmeye devam etmektedir. Sanayi İtalyan sanayinin otomotiv, elektronik ürünleri, ölçü aletleri, telekomünikasyon cihazları, biyokimya ve yüksek teknoloji ürünleri alanında rekabet gücü ABD, Japonya, Almanya, İngiltere ve Fransa gibi gelişmiş ülkelerin gerisinde bulunmaktadır. Özellikle son dönemde şirketlerin sabit sermaye yatırımları ve araştırma geliştirmeye ayrılan fonlarının yetersiz kaldığı rapor edilmektedir. Ancak İtalyan hükümeti tarafından global ölçekte rekabet gücünün arttırılması, İtalyan ürünlerinin uluslar arası pazarlarda imajının 2

5 korunması amacıyla (made in Italy) çeşitli girişimler başlatılmıştır. Diğer yandan, özellikle promosyon faaliyetlerine de ağırlık verilmektedir. Ekonomi İtalyan Merkez Bankası nın güncel raporlarına göre 2006 yılı ekonomik büyüme oranı beklenenin üzerinde gerçekleşerek, son altı yılın en yüksek büyüme oranı elde edilmiştir. Öte yandan, yine aynı rapora göre, 2006 nın son çeyreğinde hızlanan ekonomik büyüme, 2007 yılıyla birlikte bir miktar yavaşlama işaretleri vermektedir. Kısa dönemde, iç pazar tüketim rakamlarında az da olsa bir miktar düşüş yaşanması beklenirken, Tüketici Güven Endeksi nde de ciddi oranda düşüşler söz konusudur. Öte yandan, İmalat Sanayi Endeksi nin de Şubat 2006 dan beri en düşük seviyeye gerilediği rapor edilmektedir. Esasen, İtalyan ekonomisinin dış ticaret potansiyeli ve sanayi gücünü yatırımlara aktaramadığı gözlenmektedir. Dünyanın önde gelen sanayi ürünleri ihracatçısı olmasına karşılık, yabancı yatırımlar bakımından aynı performansı gösterememiştir. Bu durum İtalyan sanayinin ve üretiminin uluslararasılaşma alanında yaşadığı bazı güçlüklerden kaynaklanmaktadır. Son yıllarda ekonomide görülen yavaşlama İtalya nın ihracat performansı ve rekabet gücüne yansımış, dünya ticaretinde ve üretiminde önde gelen sektörlerdeki payını azaltmıştır. Ayrıca, Rusya ve Çin in Dünya ekonomisi ve ticareti içerisinde giderek ağırlık kazanması neticesinde artan rekabet ortamından İtalyan sanayisinin uluslararası rekabet gücü olumsuz etkilenmiş, son beş yıl içerisinde çeşitli sektörlerde rekabet gücü ve dünya ticaretindeki pazar payında az da olsa gerileme yaşanmıştır. Hatta İtalya nın, dünyanın en önemli üreticisi konumunda bulunduğu ürünlerde bile pazar payını kaybetmekte olduğu ifade edilmektedir. Dış Ticaret Mevzuatı ve Anlaşmalar AB üyesi olan İtalya'da dış ticaret, AB norm ve kurallarına göre yürütülmektedir. İtalya nın AB nin Ortak Dış Ticaret Politikası dışında ulusal bazda bir dış ticaret mevzuatı mevcut olmayıp dış ticaret alanındaki ulusal mevzuat AB direktiflerinin ulusal mevzuata aktarılması ile yürütülmektedir. Bu çerçevede, uluslararası anlaşmalarla ticareti yasaklanan mallar dışında ithali yasak ürün bulunmamaktadır. Yine AB üyeliğinin sonucu olarak İtalya, Birliğin üçüncü ülkelerle yaptığı anlaşmalara taraf olup Ortak Dış Ticaret politikası tatbik etmektedir. Bu çerçevede EFTA Ülkeleri, Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri, Akdeniz Ülkeleri Meksika, Güney Afrika Cumhuriyeti ve Şili gibi AB nin STA imzaladığı ülkelerle serbest ticaret anlaşması hükümleri geçerli olup, AB nin gelişme yolundaki 3

6 ülkelere GSP mekanizması çerçevesinde uyguladığı tek taraflı taviz sistemi yürürlüktedir. AB ülkeleri ile İtalya arasında gümrük vergileri ve eş etkili vergilerle miktar kısıtlamaları ve benzeri önlemlerden muaf olarak mallar serbest dolaşmakta, AB dışındaki ülkelere Ortak Gümrük Tarifesi uygulanmaktadır. Tarım ürünleri itibariyle AB nin Ortak Tarım Politikası çerçevesinde ortak piyasa düzenlemeleri ve telafi edici mekanizmalar uygulanmaktadır. İthalatta KDV malın ithal değeri ve gümrük vergisi üzerinden tahsil edilmekte ve gümrük vergisinin matrahı AB Komisyonu direktiflerince DTÖ Gümrük Kıymet Kodu hükümlerine paralel olarak belirlenmektedir. İthalatta haksız rekabetin önlenmesine ilişkin anti damping kuralları AB düzeyinde ve AB Komisyonu tarafından uygulanmaktadır. Tarife dışı engeller konusunda ise, serbest ticarete dayalı bir dış ticaret rejiminin bulunduğu İtalya da ithalat için herhangi bir izne ya da lisansa gerek yoktur. Ancak bazı ürünler için İtalya ya giriş yapabilecekleri ihtisas gümrükleri ve limanlar belirlenmiştir. Su ürünleri ve canlı hayvan ve et ürünleri ve bazı tarımsal ürünlerde ise Sağlık Bakanlığı nın uygun görüşünün alınması gerekmektedir. Anti damping ve anti sübvansiyon tedbirleri AB düzeyinde ve AB Komisyonu nun içtihatları çerçevesinde uygulanmaktadır. Perakende Sektörü ve Mağazacılık İtalya her alanda kaliteli tasarım ürünleriyle ünlüdür. Şık giysilerden, lüks arabalara, son moda ev eşyalarından deri ürünlere çok çeşitli ürün açısından tam bir alışveriş merkezidir. İtalya da ürün pazarlama usul ve esasları diğer Batı Avrupa ülkelerinden farklılık arz etmektedir. Yüksek alım gücü bulunan bölgelerde kaliteli ve İtalyan markalarına yönelim göze çarpmaktadır. Ancak özellikle orta ve düşük gelir gruplarının yoğun olduğu güney ve orta İtalya bölgelerinde ucuzluk ve kalite ön plana çıkmaktadır. Dağıtım kanalları çeşitlilik arz etmekte, büyük zincir mağazalar ve toptancı distribütörlerin yanı sıra bazı sektörlerde aracı komisyoncuların (Brokerların) çalışması söz konusudur. Genellikle küçük ve orta ölçekli firma yoğunluğunun yüksek olduğu sektörlerde ise firmaların doğrudan tedarik yöntemlerini tercih ettikleri gözlenmektedir İtalya da hipermarketlere, 1971 de yürürlüğe giren yasayla büyük alışveriş merkezlerinin haksız rekabete yol açmasını önleyici ve küçük esnafı koruyucu hükümler uygulanmaktadır. Yasa, tüketiciye en uygun hizmetin verilmesini sağlayıcı özelliğe sahiptir. Satış yüzeyi 400 m²'yi geçen ticari merkez ve işletmelerin yer seçimi düzenlenmekte ve belediyenin yaptığı bu düzenleme ile alışveriş merkezlerinin sadece tespit edilen bölgelerde kurulması ve faaliyet göstermesi sağlanmaktadır. 4

7 Avrupa ülkelerinde perakendeciliğe bakıldığında, İtalya ve İspanya da perakendeciliğin bir geçiş dönemi yaşamakta olduğu, büyük perakendeciliğin geleneksel küçük perakendecilikle paralel gittiği görülmektedir. Kuzey ülkelerine bakıldığında ise Fransa, Danimarka, Lüksemburg ve Hollanda da ürün çeşitliliği çok olan, üretici ile ilişkileri gelişmiş, teknoloji kullanımında çok başarılı olmuş büyük perakendeciler dikkat çekmektedir. II. İTALYA NIN DIŞ TİCARETİ Yıllar İtibariyle Genel İhracat ve İthalat Birleşmiş Milletler verilerine göre İtalya 2006 yılı itibariyle 848 milyar dolar civarında bir dış ticaret hacmine sahiptir yılında yapılan genel ihracat 437,4 milyar dolar ve genel ithalat 410,8 milyar dolar olarak verilmektedir yılından 2006 yılına kadar yedi yıllık süreçte İtalya nın dış ticaretine ilişkin veriler aşağıdaki tablodan izlenebilir. Birim ABD $ İTALYA'NIN GENEL DIŞ TİCARETİ YILLAR İHRACAT DEĞİŞİM % İTHALAT DEĞİŞİM % , , , , , , , , , , , ,7 Kaynak: UN Comtrade Birleşmiş Milletler / Ağustos 2007 En Çok İhraç Edilen Ürünler İtalya nın en fazla ihraç ettiği ürünler Fasıl 84 te yeralan nükleer reaktörler, kazan ve makinalar, Fasıl 87 de yeralan motorlu kara taşıtları, Fasıl 85 kapsamındaki elektrikli makina ve cihazlar, Fasıl 73 kapsamındaki demir ve çelikten eşyalar ile Fasıl 39 kapsamındaki plastik ve mamülleridir. İtalya dan en 5

8 fazla ihraç edilen ürünlere ilişkin rakamsal bilgiler aşağıdaki tabloda verilmektedir. İTALYA'NIN EN ÇOK İHRAC ETTİĞİ ÜRÜNLER İLK 5 ÜRÜN GRUBU / 2006 FASIL NO TANIM DEĞER $ 84 NÜKLEER REAKTÖRLER, KAZANLAR, MAKİNALAR MOTORLU KARA TAŞITLARI ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR DEMİR VE ÇELİKTEN EŞYA PLASTİK VE MAMÜLLERİ Kaynak: UN Comtrade Birleşmiş Milletler / Ağustos 2007 En Çok İthal Edilen Ürünler Diğer yandan İtalya nın en çok ithal ettiği ürünlerin başında Fasıl 27 kapsamındaki mineral yakıtlar ve yağlar gelmektedir. Fasıl 87 kapsamındaki motorlu kara taşıtları, Fasıl 84 kapsamındaki nükleer reaktör ve kazanlar, Fasıl 85 te yer alan elektrikli makine ve cihazlar ile Fasıl 99 kapsamındaki tanımlanmamış ürünler diğer temel ithalat kalemleridir. FASIL NO TANIM DEĞER $ 27 MİNERAL YAKITLAR, MİNERAL YAĞLAR VE BUNLARIN DAMITILMASINDAN ELDE EDİLEN ÜRÜNLER MOTORLU KARA TAŞITLARI NÜKLEER REAKTÖRLER, KAZANLAR, MAKİNALAR ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR TANIMLANMAMIŞ ÜRÜN * Akit taraflarca, özel amaçlarda kullnılmak üzere saklı tutulmuştur. Kaynak: UN Comtrade Birleşmiş Milletler / Ağustos 2007 İTALYA'NIN EN ÇOK İTHAL ETTİĞİ ÜRÜNLER İLK 5 ÜRÜN GRUBU / 2006 En Çok İhracat Yapılan Ülkeler İtalya nın genel ihracat verileri Birleşmiş Milletler kaynaklarından incelendiğinde, en fazla ihracat yapılan ülkelerin başında Almanya nın geldiği 6

9 görülmektedir. Fransa, ABD, İspanya ve İngiltere Almanya yı izleyen ülkelerdir. İtalya nın en çok ihracat yaptığı ilk 20 ülkeye toplam ihracatın %74 ü yönlenmiş durumdadır yılında, 2005 yılına kıyasla, bu 20 ülke içerisinde 17 sine yapılan ihracat %2,4 ile %119,3 arasında artarken; ABD, Japonya ve Tayvan a yapılan ihracat %4,6 ile %18,5 arasında değişen oranlarda düşüş kaydetmiştir. Türkiye İtalya nın en fazla ihracat yaptığı 12. ülkedir. Bu 20 ülkeye ilişkin veriler aşağıdaki tabloda görülebilir. Birim:$ İTALYA'NIN EN ÇOK İHRACAT YAPTIĞI ÜLKELER DEĞİŞİM % ALMANYA ,7 FRANSA ,0 ABD ,6 İSPANYA ,9 İNGİLTERE ,4 İSVİÇRE ,0 BELÇİKA ,9 AVUSTURYA ,0 HOLLANDA ,8 RUSYA FED ,3 POLONYA ,8 TÜRKİYE ,3 YUNANİSTAN ,8 ÇİN ,4 ROMANYA ,7 JAPONYA ,5 PORTEKİZ ,8 İSVEÇ ,4 BİRLEŞİK ARAP EMİR ,0 TAYVAN ,1 İLK 20 ÜLKE TOPLAMI ,4 İLK 20 ÜLKENİN TOP. PAYI 70,9 74,2 DÜNYA TOPLAMI ,2 Kaynak: UN Comtrade Birleşmiş Milletler / Ağustos

10 En Çok İthalat Yapılan Ülkeler İtalya nın en fazla ithalat yaptığı ülkelerin 2006 yılı itibariyle sıralamasında ihracatta olduğu gibi Almanya ve Fransa yine başı çekmektedir. Tayvan, Çin ve Hollanda bu iki ülkeyi izlemektedir. En çok ithalat yapılan 20 ülkenin 19 unda ithalat %0,9 ile %49,9 arasında değişen oranlarda artarken, yalnız İngiltere den yapılan ithalat %0,4 gibi çok küçük bir oranda düşüş kaydetmiştir. Türkiye İtalya nın en fazla ithalat yaptığı 14. ülke olarak görünmektedir. En fazla ithalat yapılan 20 ülkeye ait veriler aşağıdaki tabloda yeralmaktadır. Birim:$ İTALYA'NIN EN ÇOK İTHALAT YAPTIĞI ÜLKELER DEĞİŞİM % ALMANYA ,0 FRANSA ,5 TAYVAN ,9 ÇİN ,2 HOLLANDA ,8 BELÇİKA ,4 İSPANYA ,2 İNGİLTERE ,4 LİBYA ,3 A.B.D ,4 İSVİÇRE ,0 AVUSTURYA ,9 RUSYA ,1 POLONYA ,8 JAPONYA ,6 TÜRKİYE ,6 ROMANYA ,2 SUUDİ ARABİSTAN ,9 İSVEÇ ,7 İRAN ,1 İLK 20 ÜLKE TOPLAMI ,1 İLK 20 ÜLKENİN TOP. PAYI 77,5 76,4 DÜNYA TOPLAMI ,7 Kaynak: UN Comtrade Birleşmiş Milletler / Ağustos

11 III. İTALYA DA TEKSTİL, KONFEKSİYON VE AYAKKABI SEKTÖRÜ VE DIŞ TİCARETİ İtalya da Tekstil ve Konfeksiyon Sektörü Tekstil ve konfeksiyon sektöründe İtalya, Çin in ardından dünyanın ikinci büyük tekstil ürünleri ihracatçısı konumundadır. Sektör dünya ihracatında önemli bir paya sahiptir. Ülkenin Prato ve Veneto bölgelerinde tekstil ve konfeksiyon kümelenmesi mevcuttur. Puglia bölgesi de tekstil ve konfeksiyon sektörlerinde İtalya'nın hızla gelişen bölgelerindendir. Bununla paralel olarak, tekstil endüstri makineleri sektörü de, İtalyan endüstri sisteminde büyük bir öneme sahiptir. Yaklaşık 300 firma ve 23 bin kişilik istihdam gücüyle İtalya dünya tekstil mekaniğinin zirvesindedir. Tekstil, Konfeksiyon ve Deri-Deri Mamülleri İhracatı 2000 yılından 2006 yılına kadar olan yedi yıllık süreçte, İtalya nın tekstil, konfeksiyon ile deri ve deri mamülleri ihracatında bir miktar dalgalanmalar olmakla birlikte, 2006 yılında, tekstil ihracatının 14,8 milyar dolar, konfeksiyon ihracatının 19,3 milyar dolar ve deri ve deri mamülleri ihracatının 18,7 milyar dolar olduğu görülmektedir yılında İtalya nın tekstil ihracatında %0,3, konfeksiyon ihracatında %5,3 ve deri-deri mamülleri ihracatında %7,3 oranında artışlar göze çarpmaktadır yılında tekstil sektöründeki düşük oranlı düşüş ve diğer sektörlerdeki düşük oranlı artışlar dikkate alındığında İtalya da tekstil, konfeksiyon ve deri-deri mamülleri ihracatının 2006 yılında ivme kazandığından bahsedilebilir. Ayrıntılı rakamlar ve yıllık artış oranları aşağıdaki tabloda verilmektedir. 9

12 Birim: $ YILLAR İTALYA'NIN TEKSTİL, KONFEKSİYON VE DERİ-DERİ MAMÜLLERİ İHRACATI TEKSTİL İHRACATI DEĞİŞİM % KONFEKSİYON İHRACATI DEĞİŞİM % DERİ-DERİ MAMÜLLERİ İHRACATI DEĞİŞİM % , , , , , , , , , , , , , , , , , ,3 Kaynak: UN Comtrade Birleşmiş Milletler / Ağustos 2007 Tekstil, Konfeksiyon ve Deri-Deri Mamülleri İthalatı İtalya önemli bir tekstil, konfeksiyon ve deri ürünleri ihracatçısı olmakla birlikte, hatırısayılır düzeyde ithalat da yapmaktadır yılları arasında İtalya nın ithalatına ilişkin istatistikler ile yıllık artış oranları aşağıdaki tabloda verilmektedir. Birim: $ YILLAR İTALYA'NIN TEKSTİL, KONFEKSİYON VE DERİ-DERİ MAMÜLLERİ İTHALATI TEKSTİL İTHALATI DEĞİŞİM % KONFEKSİYON İTHALATI DEĞİŞİM % DERİ-DERİ MAMÜLLERİ İTHALATI DEĞİŞİM % , , , , , , , , , , , , , , , , , ,1 Kaynak: UN Comtrade Birleşmiş Milletler / Ağustos 2007 En Çok Konfeksiyon İthal Edilen Ülkeler 2006 yılı rakamları itibariyle İtalya nın en fazla hazırgiyim ve konfeksiyon ithal ettiği ülkeler Çin, Romanya, Tunus, Fransa ve Türkiye olarak sıralanmaktadır. İthalatta ilk 20 ülke ve toplam ithalattan aldıkları paylar aşağıda verilmektedir. 10

13 İTALYA'NIN EN ÇOK KONFEKSİYON İTHAL ETTİĞİ ÜLKELER Birim:$ ÜLKELER DEĞİŞİM % ÇİN ,7 ROMANYA ,1 TUNUS ,2 FRANSA ,7 TÜRKİYE ,1 HİNDİSTAN ,8 ALMANYA ,8 BANGLADEŞ ,2 BELÇİKA ,1 İSPANYA ,4 MACARİSTAN ,4 BULGARİSTAN ,2 HIRVATİSTAN ,8 İNGİLTERE ,6 HONG KONG ,3 HOLLANDA ,3 AVUSTURYA ,1 PORTEKİZ ,8 SRİ LANKA ,3 PAKİSTAN ,7 İLK 20 ÜLKE TOPLAMI ,7 İLK 20 ÜLKENİN TOP. PAYI 85,8 85,5 TOPLAM İTHALAT ,1 Kaynak: UN Comtrade Birleşmiş Milletler / Ağustos

14 En Çok Tekstil İthal Edilen Ülkeler İtalya nın tekstil ithalatında ilk beş ülke Çin, Almanya, Türkiye, Fransa ve İspanya olarak sıralanmaktadır yılı itibariyle ithalat rakamları ve ülkelerin ithalattaki payları aşağıdaki tabloda verilmektedir. İTALYA'NIN EN ÇOK TEKSTİL İTHAL ETTİĞİ ÜLKELER Birim:$ ÜLKELER DEĞİŞİM % ÇİN ,9 ALMANYA ,0 TÜRKİYE ,6 FRANSA ,8 İSPANYA ,3 HİNDİSTAN ,0 BELÇİKA ,7 İNGİLTERE ,4 AVUSTRALYA ,1 ÇEK CUMHURİYETİ ,3 HOLLANDA ,2 BULGARİSTAN ,2 PAKİSTAN ,8 AVUSTURYA ,3 ROMANYA ,6 GÜNEY KORE ,6 POLONYA ,1 İSVİÇRE ,8 SLOVENYA ,9 ENDONEZYA ,2 İLK 20 ÜLKE TOPLAMI ,1 İLK 20 ÜLKENİN TOP. PAYI 79,0 79,4 TOPLAM İTHALAT ,6 Kaynak: UN Comtrade Birleşmiş Milletler / Ağustos

15 Deri ve Deri Mamülleri Dış Ticareti 18,7 milyar dolarlık deri ve deri mamülleri ihracatı ve 11,4 milyar dolarlık ithalatı ile İtalya, dünya deri ve deri mamülleri ticaretinde önemli bir rol oynamaktadır. Deri ve deri mamülleri ihracatı daha ziyade Fasıl 64 kapsamındaki ayakkabılarda yoğunlaşırken, Fasıl 41 kapsamındaki ham postlar, deri ve köseleler ile Fasıl 42 kapsamındaki deri eşya ve saraciye eşyasında 2006 yılı rakamları itibariyle toplam 8,6 milyar dolar değerinde ihracat ve 5,9 milyar dolar değerinde ithalat sözkonusudur. İtalya nın yılları arasında deri ve deri mamülleri ihracat ve ithalatına ilişkin veriler aşağıdaki tablolardan izlenebilir. Birim: $ YILLAR FASIL 41 HAM POST, DERİ VE KÖSELE DEĞİŞİM % İTALYA'NIN DERİ VE DERİ MAMULLERİ İHRACATI FASIL 42 SARACİYE EŞYASI VE DERİ KONFEKSİYON DEĞİŞİM % FASIL 43 POST, KÜRK VE BUNLARIN MAMÜLLERİ DEĞİŞİM % FASIL 64 AYAKKABI VE AKSAMI DEĞİŞİM % , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,0 Kaynak: UN Comtrade Birleşmiş Milletler / Ağustos 2007 Birim: $ YILLAR FASIL 41 HAM POST, DERİ VE KÖSELE DEĞİŞİM % İTALYA DERİ VE DERİ MAMULLERİ İTHALATI FASIL 42 SARACİYE EŞYASI VE DERİ KONFEKSİYON DEĞİŞİM % FASIL 43 POST, KÜRK VE BUNLARIN MAMÜLLERİ DEĞİŞİM % FASIL 64 AYAKKABI VE AKSAMI DEĞİŞİM % , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,3 Kaynak: UN Comtrade Birleşmiş Milletler / Ağustos

16 İtalya da Ayakkabı Pazarı Geçmişte ayakkabı sektöründe dünyanın en önemli ihracatçısı olan İtalya, bu unvanını Çin e bırakmış, dünya ticaretindeki payı gerilemiştir. Yine de dünya ticaretinin önemli bir bölümünü elinde bulunduran İtalyan deri ve ayakkabı sektörünün, verimlilik düşüşü ve üretim maliyetlerinde artış sebebiyle üretimini özellikle Romanya ve bazı Asya ülkelerine doğru kaydırma eğilimde olduğu gözlenmektedir. Nitekim son yıllarda yurt dışından yapılan ithalat artış göstermektedir. İtalyan ayakkabı piyasasının gelişmiş olması bir çok nedene bağlanabilir. İtalyanlar için ayakkabıda stil, moda ve kalite çok önemli olup, özellikle ülkenin kuzey kısımlarında belirleyicidir. Bu bölgede giyim eşyası ve ayakkabı ürünlerinde modaya uygun ürünler üretilmektedir. Gucci, Prada, Salvatore, Marina Rinaldi ve Moreschi gibi belli başlı İtalyan moda evleri dünya modasında önemli yere sahiptirler. İtalyanlar günlük yaşamlarında bile giyimlerine önem verirler. O yüzden İtalyan ayakkabı pazarı diğer AB pazarlarına göre daha resmidir. Miktar bazında pazardaki tüketim harcamalarının % 36.7 sini oluşturan deri ayakkabılar, değer olarak ise pazarın % 49.1 ini oluşturmakta olup; deri ayakkabıların çok daha pahalı olduğu görülmektedir. AB ayakkabı pazarının dörtte birini elinde tutan İtalyanlar 2004'te, global pazar analisti Avromonitor'e göre, yaklaşık 395 milyon çift ayakkabı satın aldı. Bu rakamlarla, kişi başına düşen ayakkabı harcamasında da bir numara olan İtalyanları ayakkabı pazarında farklı kılan çok sayıda faktör var. Yine Avromonitor'un verilerine göre, Gucci, Prada, Salvatore Ferragamo, Marina Rinaldi ve Moreschi gibi modaevleriyle dünya modasına yön veren ülkenin, özellikle kuzey kesimlerinde, neyin alınacağını belirleyen hayati unsurların başında stil, moda ve kalite geliyor. Sıradan bir İtalyan bile, İtalyan tasarımcıların çalışmalarıyla gurur duyuyor. Diğer AB ülkelerine göre kaliteye daha fazla önem veren İtalyanlar bunu, gelirlerinin ciddi bir kısmını giyeceğe harcayarak da gösteriyorlar. Son dönemlerde ekonomik bir durgunluk içinde olan ülkede, tüketiciler buna rağmen kaliteli ürüne düşünmeden para ayırabiliyor. İtalyan ulusal ayakkabı sanayisinin büyük bir kısmı A.N.C.I. (İtalyan Ayakkabı Üreticileri Derneği) çatısı altında organize olmuş durumdadır. Yaklaşık 1000 firmanın üye olduğu Dernek, üyelerinin üretim hacmi bakımından İtalyan ayakkabı imalatının %70 ini içermektedir. 14

17 Ayakkabı Dış Ticareti Birleşmiş Milletler den temin edilen 2000 yılından 2006 yılına İtalya nın ayakkabı dış ticaretine ilişkin verilere bakıldığında, ayakkabı ihracatının 2005 yılı hariç devamlı artış eğiliminde olduğu, yıllık ortalama artış oranın da %5,3 olduğu tesbit edilmektedir. Ayakkabı ithalatının ise daha yüksek oranda arttığı (yıllık ortalama artış oranı %13,3) görülmektedir. İtalya nın ayakkabı dış ticaretine ilişkin istatistikler aşağıdaki tabloda yeralmaktadır. İTALYA'NIN AYAKKABI İHRACATI VE İTHALATI Birim:$ YILLAR AYAKKABI İHRACATI DEĞİŞİM % AYAKKABI İTHALATI DEĞİŞİM % , , , , , , , , , , , ,3 YILLIK ORTALAMA ARTIŞ 5,3 13,3 Kaynak: UN Comtrade Birleşmiş Milletler / Ağustos yılında İtalya nın en fazla ayakkabı ihraç ettiği ülkeler Almanya, Fransa, ABD, Romanya ve İngiltere olarak sıralanmaktadır. Bu ülkelerden Almanya, ABD ve İngiltere de pazar kaybına uğrayan İtalya, diğer pazarlarda gerçekleştirdiği ihracat artışlarıyla toplam ayakkabı ihracatını 2005 yılına oranla %6 oranında arttırmıştır yılında İtalya nın en çok ayakkabı ihraç ettiği ilk 20 ülkeyi gösteren bir tablo aşağıda verilmektedir. 15

18 İTALYA'NIN EN ÇOK AYAKKABI İHRACATI YAPTIĞI ÜLKELER Birim:$ DEĞİŞİM % ALMANYA ,9 FRANSA ,3 ABD ,4 ROMANYA ,9 İNGİLTERE ,4 RUSYA FEDERASYONU ,9 İSVİÇRE ,9 İSPANYA ,8 HOLLANDA ,0 BELÇİKA ,4 JAPONYA ,9 AVUSTURYA ,2 YUNANİSTAN ,6 KANADA ,1 UKRAYNA ,6 BULGARİSTAN ,5 HIRVATİSTAN ,9 HONG KONG ,3 DANİMARKA ,9 POLONYA ,0 İLK 20 ÜLKE TOPLAMI ,0 İLK 20 ÜLKENİN TOP. PAYI 85,1 84,3 DÜNYA TOPLAMI ,0 Kaynak: UN Comtrade Birleşmiş Milletler / Ağustos 2007 İtalya nın ayakkabı ithalatı 2006 yılında, 2005 yılına kıyasla, %10,3 oranında artmıştır. En fazla ithalat yapılan ülkelerin başında Romanya gelmektedir. Çin, Belçika, Vietnam ve Tunus ise izleyen ülkelerdir yılı Birleşmiş Milletler istatistiklerine göre İtalya nın ayakkabı ihracatında ve ithalatında ilk 20 ülke içerisinde Türkiye nin yeralmadığı görülmektedir. 16

19 Birim:$ İTALYA'NIN EN ÇOK AYAKKABI İTHALATI YAPTIĞI ÜLKELER DEĞİŞİM % ROMANYA ,3 ÇİN ,2 BELÇİKA ,3 VİETNAM ,4 TUNUS ,8 HİNDİSTAN ,5 BULGARİSTAN ,5 FRANSA ,5 ARNAVUTLUK ,2 HOLLANDA ,6 BOSNA HERSEK ,7 İSPANYA ,4 SIRBİSTAN-KARADAĞ ,1 ENDONEZYA ,5 SLOVAKYA ,3 ALMANYA ,4 BRAZİLYA ,3 MACARİSTAN ,0 HIRVATİSTAN ,9 İNGİLTERE ,7 İLK 20 ÜLKE TOPLAMI ,2 İLK 20 ÜLKENİN TOP. PAYI 91,8 91,7 DÜNYA TOPLAMI ,3 Kaynak: UN Comtrade Birleşmiş Milletler / Ağustos

20 IV. TÜRKİYE İTALYA DIŞ TİCARET İLİŞKİLERİ Türkiye - İtalya Genel İhracat ve İthalat İtalya Türkiye nin hem genel anlamda hem de tekstil, konfeksiyon ve deri sektörleri açısından bakıldığında önemli bir ticari partneridir yılında 85,7 milyar dolar değerinde gerçekleşen Türkiye genel ihracatında, İtalya nın 6,7 milyar dolar ile yaklaşık %8 lik bir payı bulunmaktadır. İthalat sözkonusu olduğunda ise, 137 milyar dolar değerinde Türkiye genel ihracatında İtalya dan yapılan 8,5 milyar dolarlık ithalatın payı %6,25 olarak hesaplanmaktadır yılında Türkiye nin genel ihracatı 2005 yılına kıyasla %16,8 oranında artarken, İtalya ya ihracat %20,2 gibi daha yüksek bir oranda artmıştır. Türkiye ile İtalya arasındaki genel ticareti yılları arasında son yedi yıllık süreçte gösteren bir tablo aşağıda verilmektedir. Birim: $ TÜRKİYE - İTALYA DIŞ TİCARETİ YILLAR GENEL İHRACAT YILLIK ARTIŞ ORANI (%) GENEL İTHALAT YILLIK ARTIŞ ORANI (%) , , , , , , , , , , , ,2 Kaynak DTM Bilgi Sistemi / Şubat 2007 Türkiye nin İtalya ile dış ticaretini tekstil ve konfeksiyon ticareti ile birlikte değerlendiren bir tablo da aşağıda yeralmaktadır. 18

21 Birim: $ TÜRKİYE - İTALYA TİCARİ İLİŞKİLERİ DEĞİŞİM YILLIK YILLIK % İTALYA'YA İHRACAT ,2 TÜRKİYE GENEL İHRACAT ,8 İTALYA'NIN PAYI % 7,65 7,87 İTALYA'DAN İTHALAT ,2 TÜRKİYE GENEL İTHALAT ,3 İTALYA'NIN PAYI % 6,48 6,25 İTALYA'YA TEKSTİL VE KONFEKSİYON İHRACATI ,1 TÜRKİYE TEKSTİL VE KONFEKSİYON İHRACATI ,3 İTALYA'NIN PAYI % 5,57 6,15 İTALYA'DAN TEKSTİL VE KONFEKSİYON İTHALATI ,5 TÜRKİYE TEKSTİL VE KONFEKSİYON İTHALATI ,6 İTALYA'NIN PAYI % 11,25 10,52 Kaynak DTM Bilgi Sistemi / Şubat 2007 Yine Türkiye den İtalya ya genel ihracat incelendiğinde en fazla ihraç edilen mamüllerin başında binek otomobilleri ile eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtların geldiği görülmektedir. İtalya ya 2006 yılında en fazla ihraç edilen ürünler izleyen tablodan görülebilir. 19

22 20

23 Türkiye nin İtalya dan ithal ettiklerinin başında ise kara taşıtları için aksam ve parçalar ile petrol yağları gelmektedir. İthalata konu olan ilk 30 ürünü gösteren bir tablo aşağıda verilmektedir. 21

24 Türkiye İtalya Konfeksiyon İhracat ve İthalatı İtalya Türkiye nin en fazla hazırgiyim ve konfeksiyon ihraç ettiği 7. büyük pazardır yılından 2006 yılına İtalya ile Türkiye arasındaki konfeksiyon ticareti ele alındığında, ihracatın devamlı bir artış eğilimi içerisinde olduğu, ithalatın ise sadece 2001 yılında %9 luk bir düşüş kaydettiği, diğer yıllarda artış eğilimini sürdürdüğü görülmektedir yılında ithalatın oransal olarak %30 un üzerinde artış kaydetmesi dikkat çekicidir. Son yedi yılda İtalya ile Türkiye arasındaki konfeksiyon ticaretini gösteren bir tablo aşağıda verilmektedir. Birim: $ TÜRKİYE - İTALYA KONFEKSİYON TİCARETİ YILLAR KONFEKSİYON İHRACATI YILLIK ARTIŞ ORANI (%) KONFEKSİYON İTHALATI YILLIK ARTIŞ ORANI (%) , , , , , , , , , , , ,9 Kaynak DTM Bilgi Sistemi / Şubat 2007 İtalya ya konfeksiyon ihracatı ürün bazında incelendiğinde tarifeli t-shirtler, fanila ve benzeri giysiler ile tarifeli kazak, süveter, hırka, yelek ve benzeri eşyalar en fazla ihraç edilen ürünler olarak görünmektedir yılında tarifeli erkek örme gömleklerin İtalya ya ihracatının %130 oranında artmış olması dikkat çekicidir. Diğer yandan, tarifeli erkek dokuma takım elbiseler ve tarifeli bayan takımlar ve takım elbiseler 2006 yılı sonu itibariyle İtalya dan en fazla ithal edilen konfeksiyon ürünleri olarak görünmektedir. 22

25 23

26 24

27 Türkiye - İtalya Tekstil İhracat ve İthalatı İtalya 2006 yıl sonu rakamları itibariyle Türkiye nin en fazla tekstil (elyaf, iplik ve kumaş) ihraç ettiği ülke konumundadır yılında Türkiye den İtalya ya tekstil ihracatı %17,6 oranında artarak 581,9 milyon dolara ulaşmıştır yılındaki %0,4 lük düşüşten sonra İtalya ya tekstil ihracatının 2006 yılında toparlandığı söylenebilir. Diğer yandan İtalya dan tekstil ithalatı 2006 yılında %1,7 oranında azalarak 655,6 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir yılından bu tarafa İtalya ile tekstil ticaretine ilişkin veriler aşağıdaki tablodan izlenebilir. Birim: $ TÜRKİYE - İTALYA TEKSTİL TİCARETİ YILLAR TEKSTİL İHRACATI YILLIK ARTIŞ ORANI (%) TEKSTİL İTHALATI YILLIK ARTIŞ ORANI (%) , , , , , , , , , , , ,7 Kaynak DTM Bilgi Sistemi / Şubat 2007 İtalya ya 2006 yılında en fazla ihraç edilen tekstil mamüllerinin başında tarifeli pamuk iplikleri ile tarifeli örme mensucatlar gelmektedir. Bu iki çeşit ürünün ihracatında 2005 yılına kıyasla sırasıyla %44 ve %38 oranında artışlar kaydedilmiştir tarifeli pamuklu kumaşlar, tarifeli sentetik liflerden iplikler gibi bazı ürün gruplarının İtalya ya ihracatında ise düşüşler sözkonusu olmuştur. Tekstil ithalatına bakıldığında, İtalya dan en fazla ithal edilen tekstil ürünlerinin başında tarifeli sentetik liflerden dikiş iplikleri ile tarifeli sentetik lif demetlerinin geldiği görülmektedir. Diğer yandan, ve tarifeli pamuklu dokuma kumaşlar, tarifeli vatka ve natka mamülleri gibi çeşitli ürünlerin ithalatında ise düşüşler kaydedilmiştir. Türkiye nin İtalya ya en çok ihraç ettiği ve İtalya dan en çok ithal ettiği ürünleri gösteren tablolara aşağıda yeralmaktadır. 25

28 26

29 27

30 Türkiye - İtalya Deri- Deri Mamülleri İhracat ve İthalatı Türkiye 2006 yılında İtalya ya 41,2 milyon dolar değerinde deri ve deri mamülü ihracatı yapmıştır yılına gör ihracatın artış oranı %144 gibi yüksek bir orandadır. Ancak yine de İtalya ile Türkiye nin deri ve deri mamülleri ticareti yıllardır İtalya lehine gelişim göstermektedir. Zira 2006 yılında İtalya dan yapılan deri ve deri mamülleri ithalatı %27,5 oranında artışla 225,5 milyon doları bulmuştur yılından bu tarafa, Türkiye ile İtalya arasındaki deri ve deri mamülleri ticaretini ve yıllık artış oranlarını gösteren bir tablo aşağıda verilmektedir. Birim: $ TÜRKİYE - İTALYA DERİ-DERİ MAMÜLLERİ TİCARETİ YILLAR DERİ-DERİ MAMÜLLERİ İHRACATI YILLIK ARTIŞ ORANI (%) DERİ-DERİ MAMÜLLERİ İTHALATI YILLIK ARTIŞ ORANI (%) , , , , , , , , , , , ,5 Kaynak DTM Bilgi Sistemi / Şubat 2007 Türkiye nin İtalya ya deri ve deri mamülleri ihracatına temel ürün grupları itibariyle bakıldığında, tarifeli deri ve köseleden seyahat eşyası, tarifeli deri ve köseleden giyim eşyası ile tarifeli dabaklanmış, aprelenmiş kürklerin en fazla ihraç edilen ürünler olarak sıralandığı görülmektedir tarifeli koyun ve kuzuların dabaklanmış derileri, 2006 yılında ihracatı oransal olarak en fazla artan ürünler olarak dikkat çekmektedir yılında İtalya dan deri ve deri mamülleri ithalatında ise tarifeli yüzü deri,tabanı kauçuk, plastik, tabii, suni vb. kösele ayakkabılar en fazla ithal edilen ürünlerdir tarifeli sığır ve atların dabaklanmış ve hazırlanmış deri ve köseleleri, tarifeli koyun ve kuzuların diğer deri ve köseleleri, tarifeli dabaklanmış, aprelenmiş kürkler diğer en fazla ithal edilen ürünler olarak sıralanmaktadır. 28

31 En çok ihraç edilen ve ithalatı yapılan ürünleri gösteren tablolar aşağıda verilmektedir. 29

32 30

33 Türkiye nin Ayakkabı Ticaretinde İtalya nın Yeri İtalya Türkiye nin ayakkabı ihracatında 14. büyük pazardır. İthalatta ise 2006 yıl sonu itibariyle Çin in ardında İtalya ikinci büyük tedarikçi durumundadır. İtalya ya ayakkabı ihracatı 2006 yılında hiç bir değişim göstermeksizin 3,5 milyon dolar düzeyinde kalırken, ithalat %27 oranında artışla 68,5 milyon doları bulmuştur. Türkiye nin ayakkabı ihracatında ve ithalatında başlıca ülkeler ile ilgili güncel istatistikler aşağıdaki tablolardan görülebilir. TÜRKİYE'NİN EN ÇOK AYAKKABI İHRAÇ ETTİĞİ ÜLKELER $ SIRALI 2005 / 06 ÜLKELER DEĞİŞİM % BULGARİSTAN ALMANYA SUUDİ ARABİSTAN RUSYA FEDERASYONU ROMANYA YUNANİSTAN İNGİLTERE IRAK HOLLANDA FRANSA İSRAİL İSPANYA KUZEY KIBRIS T.C İTALYA UKRAYNA SIRBİSTAN MACARİSTAN BELÇİKA KAZAKİSTAN AZERBAYCAN-NAHÇ A.B.D BİR.ARAP EMİRLİK MAKEDONYA LİBYA ARNAVUTLUK BOSNA HERSEK TÜRKMENİSTAN LİTVANYA MISIR KOSOVA İLK 30 ÜLKE TOPLAMI TOPLAM AYAKKABI İHRACATI Kaynak DTM Bilgi Sistemi / Şubat

34 TÜRKİYE'NİN EN ÇOK AYAKKABI İTHAL ETTİĞİ ÜLKELER $ SIRALI 2005 / 06 ÜLKELER DEĞİŞİM % ÇİN HALK CUMHUR İTALYA VİETNAM SOSYALİST ENDONEZYA TAYLAND İSPANYA BREZİLYA ROMANYA PORTEKİZ HİNDİSTAN ALMANYA SURİYE FAS FRANSA HOLLANDA MALEZYA BULGARİSTAN DOMİNİK CUMHUR TAYVAN İNGİLTERE SLOVAK CUMHUR YUNANİSTAN FİLİPİNLER MAKAO KAMBOÇYA MACARİSTAN A.B.D TUNUS ÇEK CUMHURİYETİ HONG-KONG İLK 30 ÜLKE TOPLAMI TOPLAM AYAKKABI İTHALATI Kaynak DTM Bilgi Sistemi / Şubat

35 V. FAYDALI ADRESLER Diplomatik Temsilcilikler T.C. Roma Büyükelçiliği Ticaret Ateşeliği Viale Pasteur 77/8 EUR Roma Tel: Fax: İtalya Büyükelçiliği (Konsolosluk hizmetleri) Atatürk Bulvarı No: , Ankara Tel: Fax: Web: İstanbul İtalya Başkonsolosluğu Tok Tom Kaptan Sokak No:15 Boğazkesen, Beyoğlu, İstanbul Tel: Fax: Web: İzmir İtalya Konsolosluğu Cumhuriyet Meydanı No:12/3 Pasaport - İzmir Tel: Fax: consolato.izmir@esteri.it Web: Devlet Kuruluşları Ministero del Commercio Internazionale (Dış Ticaret Bakanlığı) Viale Boston, Roma Tel:06/59931 Web: IPI Istituto Promozione Industriale (Sanayii Geliştirme Enstitüsü) V. Maresciallo pilsudski 124, Roma Tel: 06/

36 Faks: 06/ Web: ICE Istituto Commercio Estero (Dış Ticaret Enstitüsü) V. Liszt 21, Roma Tel: 06/59921 Faks: 06/ Web: AICE Associazione Italiana Commercio Estero (Dış Ticaret Birliği) Corso venezia, 47/ Milano Tel: 02/ Faks: 02/ aice@confcommercio.it Web: Ticaret Odaları ve Meslek Kuruluşları CONFINDUSTRIA Confederazione Italiana degli Industriali (İtalyan Sanayiciler Konfederasyonu) V. Le Dell'astronomia 30, Roma Tel: 06/59031 Faks: 06/ Web: FEDEREXPORT Federazione Italiana Dei Consorzi all'esportazione (İtalyan İhracat Konsorsiyumları Federasyonu) V. Le Dell'astronomia 30, Roma Tel: 06/ Faks: 06/ Web: A.N.C.I. Associazione Nazionale Calzaturifci Italiani (İtalyan Ayakkabı Sanayicileri Derneği) Via Monte Rosa, Milano Tel: Faks: Web: CONFCOMMERCIO Confederazione Italiana del Commercio, Turismo, Servizi E Pmi 34

37 (İtalyan Ticaret, Turizm, Hizmetler Ve Küçük-Orta Ölçekli Şirketler Konfederasyonu) P.Zza G.G. Belli 2, Roma Tel: 06/58661 Faks: 06/ Web: CONFARTIGIANATO Confederazione Generale Italiana Dell'artigianato (İtalyan Zanaatkarlar Konfederasyonu) V. S. Gýovanni In Laterano 152, Roma Tel: 06/ Faks: 06/ Web: CONFAPI Confederazione Italiana della Piccola E Media Industria (İtalyan Küçük Ve Orta Sanayii Konfederasyonu) V. Della Colonna Antonina 52, Roma Tel: 06/ Faks: 06/ Web: UNIONCAMERE Unione Nazionale delle Camere Di Commercio, Industrýa e Artigianato (Ticaret, Sanayi ve Zannatkarlar Odaları Birliği) P.Zza Sallustio 21, Roma Tel: 06/47041 Faks: 06/ Web: 35

38 VI. YARARLANILAN KAYNAKLAR - İtalyan Merkez Bankası Web Sitesi, - İtalyan Ticaret Odası Web Sitesi, - Avrupa Birliği Resmi İstatistik Birimi Web Sitesi, - Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Veri Bankası, - İzmir İtalyan Ticaret Odası, - Dış Ticaret Müsteşarlığı Bilgi Sistemi - T.C. Roma Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği Web Sitesi, - CIA The World Factbook, Country Profiles, - Explore Export Markets Web Site, İTKİB Genel Sekreterliği AR & GE ve Mevzuat Şubesi