4CO RAF B LG S STEMLER

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "4CO RAF B LG S STEMLER"

Transkript

1 4CO RAF B LG S STEMLER Amaçlar m z Bu üniteyi tamamlad ktan sonra; Co rafi Bilgi Sistemlerinde veri haz rlama için kullan lan araçlar tan mlayabilecek, Raster veri konumland rma ifllemini aç klayabilecek, Vektör veri konumland rma ifllemini aç klayabilecek, Co rafi Bilgi Sistemlerinde veri haz rlama ve düzenleme kavram n aç klayabilecek, Konumsal veri iflleme araçlar n tan mlayabilecek, Konumsal veri görüntüleme fonksiyonlar n aç klayabileceksiniz. Anahtar Kavramlar Raster veri konumland rma (georeferencing) Kontrol noktas Afin dönüflüm Ekrandan say sallaflt rma (heads-up digitizing) Konumsal veri iflleme (geoprocessing) Sembol kütüphanesi Etiketleme çerik Haritas Co rafi Bilgi Sistemleri Veri Haz rlama, Düzenleme ve Görüntüleme Araçlar G R fi KONUMLANDIRMA VER HAZIRLAMA VE DÜZENLEME VER GÖRÜNTÜLEME

2 Veri Haz rlama, Düzenleme ve Görüntüleme Araçlar G R fi Co rafi Bilgi Sistemlerinde, konumsal veritaban tasar m verinin depolanaca ortam haz rlamak, verinin hangi formatta ve hangi kurallarla saklanaca n belirlemek için yap lmaktad r. Verilerin üretimi ve hatalar n n düzeltilmesi aflamas nda çeflitli araçlar kullan lmaktad r. CBS yaz l mlar nda bu araçlar ana modül içinde veya farkl modüller fleklinde sunulmaktad r. Veriyi oluflturmak, verideki hatalar temizlemek, verinin tutarl l n sa lamak, öznitelik iliflkilerini kurmak ve veriyi sorgulamaya haz r duruma getirmek uzun ve dikkat gerektiren bir süreçtir. Daha önceki bölümlerde de söz edildi i gibi, konumsal veri haz rlamak bir CBS projesinin en pahal ve en önemli bileflenlerinden biridir. CBS projesinin baflar s ve sürdürebilirli i veri kalitesine ba l d r. Konumsal veri kalitesi, veriyi oluflturan ve düzenleyen personelin bilgi düzeyine ba l d r. Veri üretmek ve düzenlemek, CBS araçlar n n iyi anlafl lmas ve gerekli yerde gerekli araçlar n kullan m ile sa lanabilmektedir. CBS yi bir tak m çantas na benzetirsek, yaz l mlar da bu tak m çantas içindeki aletler olabilir. Çivi çakmak için çekiç, vida sökmek için tornavida ve tahta kesmek için testere kullan lmal d r. Do ru arac do ru yerde kullanmak, iflin kalitesini ve ifl verimini artt racakt r. CBS de veri haz rlama araçlar, CBS projesinin en önemli bilefleni olan verinin, düzenlenmesini ve konumsal veritaban na aktar lmas n sa lamaktad r. KONUMLANDIRMA CBS projelerinde farkl kaynaklardan elde edilen verilerin konumsal iliflkilerinin incelenmesi, ortak referans sistemi gereksinimini ortaya ç karm flt r. Yerkürede ayn noktada farkl disiplinler taraf ndan üretilen verilerin ortak bilefleni konumdur. Altl k haritalar üzerine farkl temalarda veri üretimi gereksinimi, verilerin konumland r lmas zorunlulu unu ortaya ç karmaktad r. Konumsal veri haz rlamada ilk aflama, verinin konumland r lmas d r. Konumsal sorgulaman n anlaml olabilmesi için, verinin yerküre üzerindeki konumu tan mlanmal d r. Konum bilgisi tan mlama, ölçe e ba l olarak farkl koordinat sistemi ve harita projeksiyonlar nda yap lmaktad r. Konum tan mlamas yap lmadan önce verinin ölçe ine göre harita projeksiyonu seçilmeli ve yerküre üzerindeki konumland rma, seçilen harita projeksiyonuna göre yap lmal d r.

3 108 Co rafi Bilgi Sistemleri Konumland rma iki ana bafll kta incelenebilir. Raster Veri Konumland rma (Georeferencing) Vektör Veri Konumland rma (Spatial Adjustment) SIRA S ZDE 1 Raster Veri Konumland rma (Georeferencing): Taranm fl ka t pafta, hava foto raf veya uydu görüntülerinin bilinen koordinat de erleri kullan larak, yerküre üzerinde gerçek konum ve boyuta dönüfltürme ifllemidir. Kontrol Noktas : Birinci nokta grid yap s nda raster hücre konumu, ikinci nokta hücrenin tafl nmas gereken yerküre koordinat olan, nokta çiftine kontrol noktas denir. Konumland rma neden gereklidir? Kaça ayr l r? Aç klay n z. Raster Veri Konumland rma (Georeferencing) Raster veri konumland rma, taranm fl ka t pafta, hava foto raf veya uydu görüntülerinin bilinen koordinat de erleri kullan larak, yerküre üzerinde, gerçek konum ve boyuta dönüfltürme ifllemidir. Konumsal veri oluflturma yöntemlerinin bafl nda ekrandan say sallaflt rma (heads-up digitizing) gelmektedir. Ekrandan say sallaflt rma iflleminde taranm fl paftalar, hava foto raflar ve uydu görüntüleri konumland - r larak (georeferencing) altl k olarak kullan lmaktad r. Raster veri konumland rma iflleminde ka t pafta veya görüntü üzerinde koordinat de erleri bilinen noktalar n yerküre üzerindeki konumuna tafl nmas ile yap lmaktad r. Di er bir deyiflle, say sal raster veri hücrelerinin grid yap s içerisindeki sat r ve sütun konum de erleri, seçilen harita projeksiyonundaki koordinat de- erlerine tafl nmaktad r. Seçilen her nokta çiftine kontrol noktas ad verilir. Kontrol nokta çiftleri birinci nokta grid yap s ndaki raster hücre konumu, ikinci nokta hücrenin tafl nmas gereken harita koordinat fleklinde oluflturulur. Kontrol noktalar raster veri seti üzerinde olabildi ince köflelere da n k seçilmelidir. Konumland rma ifllemi raster veri setindeki her hücreyi, hücre boyutuna ve yak nl klar na ba l olarak konumland rmay hedeflemektedir. Bu nedenle, raster veri üzerinde bir bölgede yo unlaflm fl kontrol noktalar ile kontrol noktalar ndan uzak hücrelerin konumland r lmas sa l kl olmamaktad r. Raster konumland rma iflleminde ne kadar çok da n k kontrol noktas kullan l rsa, konumland rma ifllemi o kadar sa l kl olacakt r. Konumland rma iflleminde kontrol noktalar na ba l olarak polinom dönüflüm interpolasyonu kullan lmakta ve ço unlukla 1.derece polinom (afin-affine) dönüflümü uygulanmaktad r. Afin dönüflümde kontrol noktalar na ba l kurulan denklem seti fiekil 4.1 de verilmifltir. fiekil 4.1 Raster veri afin dönüflümünde denklem seti y = Ax + By + C y = Dx + Ey + F Görüntü birimi = hücre (piksel) x sütunlar Harita birimi=metre, km, di er y A F E sat rlar Raster veri seti C Koordinat düzlemi x

4 4. Ünite - Veri Haz rlama, Düzenleme ve Görüntüleme Araçlar 109 Denklem setindeki de iflkenler; x = kontrol noktas çiftinde birinci noktan n içine düfltü ü hücrenin sütun say s, y = kontrol noktas çiftinde birinci noktan n içine düfltü ü hücrenin sat r say s, x = kontrol noktas çiftinde ikinci noktan n koordinat düzlemindeki yatay de eri, y = kontrol noktas çiftinde ikinci noktan n koordinat düzlemindeki düfley de eri, A = hücre geniflli inin harita birimi cinsinden de eri, B = yatay eksendeki dönüklük katsay s, C = raster veri setinde sol üst köfledeki hücre merkezinin x de eri, D = düfley eksendeki dönüklük katsay s E = hücre yüksekli inin harita birimi cinsinden negatif (-) de eri, F = raster veri setinde sol üst köfledeki hücre merkezinin y de eri, olarak tan mlanmaktad r. Afin dönüflüm nedir? Aç klay n z. Raster veri konumland rmak için en az üç kontrol noktas gereklidir. Üç kontrol noktas ndan sonra eklenen her nokta için, tüm noktalara da t lm fl gözlem ve hesap sonuçlar aras nda fark oluflur (residual). Noktalara da t lan residual de erlerinin birbirine yak n olmas, konumland rma iflleminin tutarl oldu unu göstermektedir. Di erlerinden daha büyük residual de eri veren noktalar silinerek raster konumland rmas düzenlenebilmektedir. Residual de erlerinin, karelerinin ortalamas n n karekökü RMS (Root Mean Square) de erini verir. Raster veri konumland rma iflleminde toplam RMS de eri s f ra (0) yak n olmal d r. Ancak nokta say s az olan konumland rma iflleminde, RMS de erinin s f ra yak n olmas konumland rman n hassas yap ld anlam na gelmez. Nokta say s artt kça RMS de eri s f rdan uzaklaflabilir, ancak nokta say s artt kça da konumland rma hassasiyeti artacakt r. 2 SIRA S ZDE Vektör Veri Konumland rma (Spatial Adjustment) Vektör veri konumland rma, konumland rma yap lmadan say sallaflt rma tableti veya paftalardan üretilen vektör veriler için kullan lmaktad r. Amaç konum bilgisi do ru olmayan vektör verileri yerküre üzerinde do ru konuma tafl makt r. Vektör konumland rma ile ölçek, dönüklük, çarp kl k, öteleme ve döndürme ifllemleri yap labilmektedir. Ayr ca farkl paftalardan üretilen vektör verilerin kenar efllemesini yapmak için de kullan lmaktad r. Vektör veri konumland rma konum, geometrik flekil düzenleme ve öznitelik veri transferi yetenekleri ile veri kalitesinin art r lmas nda kullan lan oldukça güçlü bir veri haz rlama arac d r. Vektör veri konumland rma, raster veri konumland rmada oldu u gibi genellikle 1. derece polinom dönüflümü (afin dönüflüm) denklem seti ile yap lmaktad r. Denklem setindeki parametreler kontrol noktalar na ba l olarak de er almaktad r. Yerküre üzerindeki koordinat de erleri bilinen noktalar n tafl nmas na ba l olarak tüm vektör elemanlar n ötelenmesi, ölçeklenmesi ve/veya döndürülmesi sa lan r (fiekil 4.2). Vektör Veri Konumland rma (Spatial Adjustment): Konum bilgisi do rulanmadan say sallaflt rma tableti ve/veya paftalardan üretilen vektör verileri bilinen noktalar n koordinat de erleri kullan larak, yerküre üzerinde gerçek konum ve boyuta dönüfltürme ifllemidir.

5 110 Co rafi Bilgi Sistemleri fiekil 4.2 Vektör veri afin dönüflümü x,y x,y Kontrol noktas na göre ötelenme ve ölçek de iflimi Dönüflümden Önce Dönüflümden Sonra Afin dönüflüm kullan larak vektör veri ölçeklendirilebilir, döndürülebilir, ötelenebilir ve e iklik verilebilir (fiekil 4.3). fiekil 4.3 Afin dönüflüm ile gerçeklefltirilebilecek grafik dönüflüm gösterimleri Ölçeklendirme E iklik Döndürme Ötelenme Raster veri konumland rmada oldu u gibi vektör veri konumland rma ifllemi için de en az üç kontrol noktas gereklidir. Ayn flekilde residual de erleri ve RMS de eri oluflmaktad r. Hassas bir dönüflüm için nokta say s n n da n k ve yeteri kadar çok olmas gereklidir. VER HAZIRLAMA VE DÜZENLEME CBS projesi gelifltirme sürecinde en maliyetli ve en çok zaman alan bölüm, veri haz rlama ve düzenleme sürecidir. Konumsal veri kalitesi CBS projelerinde önemli bir parametredir. Veri kalitesi, do ruluk ve güncel olma ile de erlendirilir. Konumsal verinin de eri zamana ba l olarak azal r. Güncelli ini yitirmifl konumsal veri de ersizdir. Bu nedenle konumsal veritabanlar güncel tutulmal d r. Bir parselin mülkiyet bilgisi de iflti inde veya parsel geometrik olarak bölünüp, birleflti- inde art k güncelli ini yitirmifltir. Veri haz rlama ve düzenleme maliyetlerini minimize etmek için verinin sistematik olarak güncelli inin sa lanmas gereklidir. CBS yaz l mlar, veri güncelli ini sa lamak için çeflitli veri haz rlama ve düzenleme araçlar sunmaktad r.

6 4. Ünite - Veri Haz rlama, Düzenleme ve Görüntüleme Araçlar 111 Çizim Araçlar Veri haz rlama süreci iki yöntemle gerçeklefltirilmektedir. Say sallaflt rma veya özel ölçüm cihazlar ile araziden toplama. Say sallaflt rma yönteminde en çok kullan lan yöntem, ekrandan say sallaflt rma (heads-up digitizing) raster konumland rma iflleminden sonra gerçeklefltirilen bir süreçtir. Raster veri konumland rd ktan sonra altl k veri üstünde konumsal vektör nesne yaratmak için çizim araçlar kullan lmaktad r. Çizim araçlar ile CAD (AutoCAD, NetCAD, vb) yaz l mlarda oldu u gibi, nokta, çizgi ve poligon say sallaflt r lmaktad r (fiekil 4.4). Burada önemli olan altl k raster konumland r ld ktan sonra üstünden çizilen her konumsal nesnenin konum bilgisi yeryüzü koordinatl olacakt r. Konumsal nesnenin geometrik flekli girildikten sonra, konumsal veritaban tablosunda bir kay t oluflur. Bu kay t n bilgi alanlar na o nesne ile ilgili öznitelik bilgileri girilmektedir. fiekil 4.4 Nokta, çizgi ve poligon say sallaflt rma Çizim araçlar n kullan rken çizgisel bir eleman n bafllang ç ve bitifl noktalar na node (k rm z noktalar), bu noktalar aras nda kalan di er tüm noktalara vertex (yeflil noktalar) ad verilir (fiekil 4.5). fiekil 4.5 Çizgisel elemanda node ve vertex Vektör elemanlar düzenleme iflleminde vertex ekleme ve ç kartma yap labilmektedir. Böylece, bir poligona ek köfleler ekleyip ç kart labilir veya çizgi eleman na hassasiyet kazand r labilmektedir. Konumsal Veri flleme Araçlar (Geoprocessing Tools) Konumsal veri iflleme araçlar karar verme sürecinde konumsal veriyi tan mlama, analiz etme ve düzenlemek için kullan l r. Konumsal veri iflleme süreci, girdi veri setine amaca uygun bir ifllem uygulad ktan sonra ç kt veri seti sunmaktad r. Temel konumsal veri iflleme araçlar ; Kesiflme (intersect), Simetrik fark (symmetrical difference), Node - Vertex: Çizgisel bir eleman n bafllang ç ve bitifl noktalar na node, bu noktalar aras nda kalan di er tüm noktalara vertex ad verilir.

7 112 Co rafi Bilgi Sistemleri Birleflme (union), Kesme (clip), Silme (erase), Özdeflleflme (identity), Güncelleme (update), olarak s ralanabilir. SIRA S ZDE 3 Konumsal veri iflleme (geoprocessing) nedir? Aç klay n z. Kesiflme (intersect): Girdi ile kesiflme nesnesinin geometrik kesiflimleri ç kt olarak sunulmaktad r (fiekil 4.6). fiekil 4.6 Kesiflme ifllemi Kesiflme nesnesi Simetrik fark (symmetrical difference): Girdi ile kesiflme nesnesinin birleflimlerinden, girdi ile kesiflme nesnesinin kesiflti i bölge ç kart larak, simetrik fark ç kt s olarak sunulmaktad r (fiekil 4.7). fiekil 4.7 Simetrik fark ifllemi Kesiflme nesnesi Birleflme (union): Girdi ile birleflme nesnesinin geometrik birleflimleri ç kt olarak sunulmaktad r (fiekil 4.8).

8 4. Ünite - Veri Haz rlama, Düzenleme ve Görüntüleme Araçlar 113 Kesiflme nesnesi fiekil 4.8 Birleflme ifllemi Kesme (clip): Girdi kesme nesnesi ile kesilip, d fl nda kalan alanlar silinerek, ç kt olarak sunulmaktad r (fiekil 4.9). fiekil 4.9 Kesme ifllemi Kesme nesnesi Silme (erase): Girdi silme nesnesi ile kesilip, içinde kalan alanlar silinerek, ç kt olarak sunulmaktad r (fiekil 4.10). fiekil 4.10 Silme ifllemi Silme nesnesi Özdeflleflme (identity): Girdinin özdeflleflme nesnesi ile kesifliminde kalan poligonlar, girdiye eklenmektedir. Ç kt da oluflan kesiflim poligonlar, özdeflleflme nesnesinin öznitelik bilgilerini almaktad r (fiekil 4.11).

9 114 Co rafi Bilgi Sistemleri fiekil 4.11 Özdeflleflme ifllemi Özdeflleflme nesnesi Güncelleme (update): Girdi ile güncelleme nesnesinin geometrik olarak birlefliminde güncelleme nesnesinin geometrisi ve öznitelik bilgileri girdiye eklenerek, ç kt olarak sunulmaktad r (fiekil 4.12). fiekil 4.12 Güncelleme ifllemi Güncelleme nesnesi SIRA S ZDE 4 fiekil 4.13 Konumsal veri iflleme araçlar ndan kesme (clip) nedir? Aç klay n z. Konumsal Veri Birlefltirme Araçlar CBS yaz l mlar nda veri yönetimi (data management) bafll alt nda veri birlefltirmek ve bütünlefltirmek için kullan lan araçlard r. Yan yana paftalardan say sallaflt r lm fl verileri birlefltirmek ve/veya farkl veri kaynaklar ndan üretilen verileri birbirine eklemek için kullan lmaktad r. Ekleme (append): Ekleme ifllemi birden çok veri setini tek bir veri seti üstüne ekleme ifllemidir. Ekleme iflleminde konumsal nesne türleri (nokta, çizgi, poligon) ve öznitelik bilgi alanlar (tablo kolonlar ) ayn olmak zorundad r. fiekil 4.13 de ekleme (append) ifllemi gösterilmektedir. Ekleme ifllemi

10 4. Ünite - Veri Haz rlama, Düzenleme ve Görüntüleme Araçlar 115 Birlefltirme (merge): Birlefltirme ifllemi yan yana paftalardan üretilen veri setlerini tek bir veri seti üstüne bütünleme ifllemidir. Birlefltirme iflleminde konumsal nesne türleri (nokta, çizgi, poligon) ve öznitelik bilgi alanlar (tablo kolonlar ) ayn olmak zorundad r. Birlefltirme (merge) ifllemi fiekil 4.14 de gösterilmektedir. fiekil 4.14 Birlefltirme ifllemi Konumsal veri birlefltirme araçlar ndan ekleme (append) nedir? Aç klay n z. Konumsal Veri Sadelefltirme Araçlar Say sallaflt rma aflamas nda gere inden fazla detayl ve karmafl k yap da üretilen geometrik flekiller, analiz ve (küçük ölçekte) gösterim aflamas nda sadelefltirilmekte, detaylar azalt lmaktad r. Detay azaltma ve sadelefltirme ifllemlerinde konumsal nesnelerin temel geometrik yap s de ifltirilmeden nokta azaltmas ya da çizgisel düzlefltirme yap lmaktad r. Çizgisel basitlefltirme (simplify line): Çizgi üzerindeki küçük düzensizlikleri nokta azaltma yöntemi ile nesnelerin temel geometrik yap s de ifltirilmeden basitlefltirilmektedir (fiekil 4.15). 5 SIRA S ZDE fiekil 4.15 Çizgisel basitlefltirme ifllemi NOKTA AZALTMA YÖNTEM LE BAS TLEfiT RME Çizgisel düzlefltirme (smooth line): Konumsal verinin kartografik ve estetik kalitesini art rmak amac ile interpolasyon yöntemi ile verinin geometrik yap s n de ifltirmeden düzlefltirme ifllemi yap lmaktad r (fiekil 4.16).

11 116 Co rafi Bilgi Sistemleri fiekil 4.16 Çizgisel düzlefltirme ifllemi NTERPOLASYON YÖNTEM LE DÜZLEfiT RME Ham veri Düzlefltirilmifl veri fiekil 4.17 Bütünlefltirme (dissolve): Belirlenen öznitelik verisi özelliklerine göre konumsal veriyi bütünlefltirme, toplulaflt rma ifllemi gerçeklefltirmektedir (fiekil 4.17). Bütünlefltirme ifllemi SIRA S ZDE 6 Konumsal veri sadelefltirme araçlar ndan bütünlefltirme (dissolve) nedir? Aç klay n z. VER GÖRÜNTÜLEME CBS ortam nda konumsal veriler, öznitelik verilerine göre farkl özelliklerde s n fland r larak görüntülenebilmektedir. CBS yaz l mlar nda var olan sembol kütüphaneleri ile konumsal nesneler, veri türlerine göre (noktalar de iflik nokta sembolleri ile, çizgiler farkl çizgi tipleri ve renkler ile, poligonlar farkl tarama ve renk kataloglar ile) s n fland r lm fl olarak gösterilebilmektedir. CBS yaz l mlar veri görüntüleme platformunda ayr ca, vektör ve raster verilerin öznitelik de erlerine göre etiketleme yapabilmektedirler. Etiketleme iflleminde kullan lan bilgisayar n fontlar n n yan s ra, yaz l m n font kütüphanesini de kullanmaktad r. Konumsal nesneler, öznitelik verilerinin bilgi alanlar ndaki tek (unique) de erlere veya say sal verilerin aral k (range) de erlerine göre s n fland r lmaktad r. Yaz l mlar içerisinde önceden haz rlanm fl sembol, çizgi tipi ve renk kütüphanelerinin yan s ra, kullan c lar kendi kütüphanelerini de oluflturabilmektedir. Veritaban platformundaki konumsal nesneler (nokta, çizgi, poligon), gösterim platformuna eklendiklerinde tek sembol ile görüntülenmektedir. Ancak öznitelik verilerindeki herhangi bir de ere göre kategorize edilebilmektedirler. Örne in arazi kullan m kabiliyetini (AKK) gösteren, poligon nesneleri gösterim platformuna eklendi inde tek renk ile görüntülenir (fiekil 4.18a). Verinin öznitelik verilerinden

12 4. Ünite - Veri Haz rlama, Düzenleme ve Görüntüleme Araçlar 117 AKK bilgi alan na göre kategorize edildi inde farkl renkler verilerek veri daha anlafl l r flekle dönüfltürülebilir (fiekil 4.18b). Etiketleme ve harita aç klamas eklenerek toprak haritas elde edilmektedir (4.18c). fiekil 4.18 II I IV III II IV V I Arazi Kullan m Kabiliyeti I. S n f Tar m Topra II. S n f Tar m Topra III. S n f Tar m Topra IV. S n f Tar m Topra V. S n f Tar m Topra Konumsal veri (a) (b) (c) Veri görüntüleme fonksiyonlar ile birden fazla öznitelik bilgi alan bir arada kullan labilir. Örne in, Türkiye il haritas nda il adlar na göre farkl renkler alan poligonlar, nüfus bilgilerine göre s n fland r larak artan büyüklüklerde nokta sembolleri ile belirtilebilir (fiekil 4.19). fiekil 4.19 Birden fazla öznitelik bilgi alan n n ayn anda kullan lmas Nüfus den az aras aras aras dan fazla Konumsal veri görüntüleme yöntemlerinde bir di eri ise, say sal öznitelik verilerini nokta yo unlu u sembolojisi kullanarak göstermektir. fiekil 4.20 de illere göre nüfus bilgisi nokta yo unlu u kullanarak gösterilmifltir. Nüfus de eri artt kça poligon içindeki nokta say s da artmaktad r. Bu gösterim, tablo olarak verilen de- erin alg lanmas ndan daha etkili bir gösterimdir.

13 118 Co rafi Bilgi Sistemleri fiekil 4.20 Nüfus bilgisinin nokta yo unlu u sembolojisi ile SIRA S ZDE 7 Veri görüntüleme nedir? Aç klay n z. Veri görüntüleme fonksiyonlar ile birden fazla öznitelik bilgi alan n n kullan ld di er bir yöntem ise raporlama grafikleri ve konumsal verilerin bir arada kullan lmas d r. Raporlama grafikleri yüzde dilimleri, de er çubuklar, kümülatif grafikler olarak harita üzerinde sunulmaktad r (fiekil 4.21). fiekil 4.21 Raporlama grafikleri ve konumsal nesne

14 4. Ünite - Veri Haz rlama, Düzenleme ve Görüntüleme Araçlar 119 Özet A MAÇ 1 A MAÇ 2 A MAÇ 3 Co rafi Bilgi Sistemlerinde veri haz rlama için kullan lan araçlar tan mlamak. Co rafi Bilgi Sistemlerinde verilerin üretimi ve hatalar n n düzeltilmesi aflamas nda çeflitli araçlar kullan lmaktad r. CBS yaz l mlar nda bu araçlar ana modül içinde veya farkl modüller fleklinde sunulmaktad r. Konumsal veri üretiminde en çok kullan lan yöntem ekrandan say sallaflt rma (heads-up digitizing) yöntemidir. Konumsal verinin yerküre üzerinde do ru konumda üretilebilmesi için altl k verinin do ru konumland r lmas gerekmektedir. Konumland rma ifllemi tamamland ktan sonra veri üretimi ifllemine geçilir. Veri haz rlama iflleminde çizim araçlar, veri iflleme araçlar ve birlefltirme araçlar kullan lmaktad r. Verinin geometrik flekli tamamland ktan sonra ise verinin öznitelik verileri iliflkilendirilerek veri haz rlama süreci tamamlanmaktad r. Raster veri konumland rma ifllemini aç klamak. Raster veri konumland rma, ka t pafta veya görüntülerin, üzerindeki koordinat de erleri bilinen noktalar kullan larak yerküre üzerindeki konumlar na tafl nmas d r. Konumland rma ifllemi kontrol noktalar yard m ile yap lmaktad r. Konumland rma ifllemi raster veri setindeki her hücreyi, hücre boyutuna ve yak nl klar na ba l olarak konumland rmay hedeflemektedir. Raster konumland rma iflleminde ne kadar çok ve da - n k kontrol noktas kullan l rsa konumland rma ifllemi o kadar hassas olacakt r. Raster veri konumland rma iflleminin hassas olmas veri üretimi aflamas nda üretilen verinin de hassasiyetini do rudan etkilemektedir. Bu nedenle hassas ve sa l kl bir konumland rma veri kalitesi aç s ndan önemlidir. A MAÇ 4 A MAÇ 5 A MAÇ 6 Vektör veri konumland rma ifllemini aç klamak. Vektör veri konumland rma, konumland rma yap lmadan say sallaflt rma tableti veya paftalardan üretilen vektör veriler için kullan lmaktad r. Amaç konum bilgisi do ru olmayan vektör verileri yerküre üzerinde do ru konuma tafl makt r. Vektör konumland rma ile ölçek, dönüklük, çarp kl k, öteleme ve döndürme ifllemleri yap labilmektedir. Vektör veri konumland rma konum, geometrik flekil düzenleme ve öznitelik verisi transferi yetenekleri ile veri kalitesinin art r lmas nda kullan lan oldukça güçlü bir veri haz rlama arac d r. Vektör veri konumland rmada koordinat de erleri bilinen noktalar n tafl nmas na ba l olarak tüm vektör elemanlar n ötelenmesi, ölçeklenmesi ve/veya döndürülmesi ifllemlerinde kullan lmaktad r. Co rafi Bilgi Sistemlerinde veri haz rlama ve düzenleme kavram n aç klamak. CBS de konumsal veri kalitesi önemli bir parametredir. Veri kalitesi, do ruluk ve güncel olma ile de erlendirilir. Veri güncelli i, veri haz rlama ve düzenleme araçlar kullan larak sa lanabilir. Veri haz rlama ve düzenleme araçlar ; çizim araçlar, konumsal veri iflleme araçlar, konumsal veri birlefltirme araçlar, konumsal veri sadelefltirme araçlar, olarak dört ana bafll k alt nda toplanmaktad r. Konumsal veri iflleme araçlar n tan mlamak. Konumsal veri iflleme araçlar girdi veri setine amaca uygun bir ifllem uygulad ktan sonra ç kt veri seti sunan veri yönetim araçlar d r. Genel konumsal veri iflleme araçlar ; kesiflme (intersect), simetrik fark (symmetrical difference), birleflme (union), kesme (clip), silme (erase), özdeflleflme (identity), güncelleme (update), olarak s ralanabilir. Konumsal veri görüntüleme fonksiyonlar n aç klamak. Konumsal veri görüntüleme, öznitelik verilerini kullanarak nesnelerin renk, çizgi kal nl, sembol vb. grafik özelliklerini de ifltirerek, tematik harita üretme ifllemidir. Görüntüleme fonksiyonlar tek bilgi alan na göre, birden fazla bilgi alan na göre, say sal de er aral klar na göre konumsal nesnelerin renk ve sembolojisini de ifltirebilmektedir. CBS yaz l mlar görüntüleme fonksiyonlar ile kullan lacak sembol kütüphanesi sunmaktad r. Bu kütüphanelere ek olarak kullan c lar, kendi sembol kütüphanelerini de yaratabilir.

15 120 Co rafi Bilgi Sistemleri Kendimizi S nayal m 1. Konumsal verinin hangi formatta, hangi kurallarla, nerede saklanaca n ve ifllenece ini belirleyen kavram afla dakilerden hangisidir? a. Konumsal veritaban (geodatabase) b. Konumsal veri iflleme (geoprocessing) c. Konumland rma (georeferencing) d. Konumsal adres eflleme (geocoding) e. Konumsal istatistik (geostatistics) 2. Konumland rma iflleminde kullan lan dönüflüm afla dakilerden hangisidir? a. Afin Dönüflüm b. Konumsal Dönüflümü c. Fourier Dönüflümü d. Aç sal Dönüflüm e. Laplace Dönüflümü 3. Konumland rman n iki temel bafll afla dakilerden hangisidir? a. -Raster Veri Konumland rma (georeferencing) -Konumsal Veri flleme (geoprocessing) b. -Raster Veri Konumland rma (georeferencing) -Vektör Veri Konumland rma (spatial adjustment) c. -Afin Dönüflümle Konumland rma -Helmert Dönüflümle Konumland rma d. -Vektör Veri Konumland rma -Öznitelik Verisi Konumland rma e. -Fourier Dönüflümle Konumland rma -Projeksiyon Dönüflümü ile Konumland rma 4. Afla dakilerden hangisi 1.Derece Polinom Dönüflümü ile yap lamaz? a. Ölçeklendirme b. Bütünlefltirme c. Ötelenme d. Döndürme e. E iklik 6. Çizgisel elemanlar n bafllang ç ve bitifl noktalar na ne ad verilir? a. Vertex b. Start - Stop c. Node d. Pixel e. Point 7. Afla dakilerden hangisi Konumsal Veri Birlefltirme araçlar ndan biridir? a. Kesme (clip) b. Güncelleme (update) c. Özdeflleflme (identity) d. Ekleme (append) e. Bütünlefltirme (dissolve) 8. Nokta Azaltma Yöntemi afla daki araçlardan hangisinde kullan l r? a. Simetrik fark (symmetrical difference) b. Silme (erase) c. Çizgisel düzlefltirme (smooth line) d. Çizgisel basitlefltirme (simplify line) e. Bütünlefltirme (dissolve) 9. Afla dakilerden hangisi konumsal veri görüntüleme araçlar ndan biri de ildir? a. Etiketleme (labeling) b. Tekil öznitelik de erlerine göre kategorize etme (uniqe value categories) c. Nokta yo unlu u (dot density) d. Raporlama grafikleri ile konumsal veri (charts with spatial data) e. çine düflenleri seçme (within) 10. Konumsal veri görüntülemede kullan lan çizgi tipi, renk paletleri, tarama flekilleri ve nokta sembollerinin bütününe ne ad verilir? a. Öznitelik Bilgisi b. Konumsal Veri c. Nicelik Bilgisi d. Netlik Bilgisi e. Sembol Kütüphanesi 5. Yukar daki flekilde görülen ifllem afla dakilerden hangisidir? a. Güncelleme (update) b. Simetrik fark (symmetrical difference) c. Özdeflleflme (identity) d. Birleflme (union) e. Kesiflme (intersect)

16 4. Ünite - Veri Haz rlama, Düzenleme ve Görüntüleme Araçlar 121 Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar 1.a Yan t n z yanl fl ise Girifl bölümüne bak n z. 2.a Yan t n z yanl fl ise Konumland rma bölümüne bak n z. 3.b Yan t n z yanl fl ise Konumland rma bölümüne bak n z. 4.b Yan t n z yanl fl ise Konumland rma bölümüne bak n z. 5.c Yan t n z yanl fl ise Veri Haz rlama ve Düzenleme bölümüne bak n z. 6.c Yan t n z yanl fl ise Veri Haz rlama ve Düzenleme bölümüne bak n z. 7.d Yan t n z yanl fl ise Veri Haz rlama ve Düzenleme bölümüne bak n z. 8.d Yan t n z yanl fl ise Veri Haz rlama ve Düzenleme bölümüne bak n z. 9.e Yan t n z yanl fl ise Veri Görüntüleme bölümüne bak n z. 10.e Yan t n z yanl fl ise Veri Görüntüleme bölümüne bak n z. S ra Sizde Yan t Anahtar S ra Sizde 1 Konumsal iliflkilerinin incelenmesi, ortak referans sistemi gereksinimini ortaya ç karm flt r. Yerkürede ayn noktada farkl disiplinler taraf ndan üretilen verilerin ortak bilefleni konumdur. Altl k haritalar üzerine farkl temalarda veri üretimi gereksinimi, verilerin konumland r lmas zorunlulu unu ortaya ç karmaktad r. Konumland rma iki ana bafll kta incelenebilir. Raster Veri Konumland rma (Georeferencing) Vektör Veri Konumland rma (Spatial Adjustment) S ra Sizde 2 Konumland rma iflleminde kontrol noktalar na ba l polinom dönüflümleri kullan lmaktad r. Kontrol noktalar - na ba l 1.derece polinom dönüflümüne afin dönüflüm ad verilmektedir. Afin dönüflüm bir denklem setinden oluflmaktad r. Konumland rma ifllemlerinde en çok kullan lan dönüflümdür. S ra Sizde 3 Konumsal veri iflleme araçlar karar verme sürecinde konumsal veriyi tan mlama, analiz etme ve düzenleme için kullan l r. Konumsal veri iflleme süreci, girdi veri setine amaca uygun bir ifllem uygulad ktan sonra ç kt veri seti sunmaktad r. Temel konumsal veri iflleme araçlar ; Kesiflme (intersect), Simetrik fark (symmetrical difference), Birleflme (union), Kesme (clip), Silme (erase), Özdeflleflme (identity), Güncelleme (update), olarak s ralanabilir. S ra Sizde 4 Kesme, konumsal veri haz rlama ve düzenleme arac - d r. Kesme (clip) iflleminde girdi, kesme nesnesi ile kesilip, d fl nda kalan alanlar silinerek, ç kt olarak sunulmaktad r. Kesme nesnesi S ra Sizde 5 Ekleme, konumsal veri birlefltirme arac d r. Ekleme (append) ifllemi birden çok veri setini tek bir veri seti üstüne ekleme ifllemidir. Ekleme iflleminde konumsal nesne türleri ve öznitelik bilgi alanlar ayn olmak zorundad r. S ra Sizde 6 Bütünlefltirme (dissolve), konumsal veri sadelefltirme araçlar ndan biridir. Belirlenen öznitelik verisi özelliklerine göre konumsal veriyi bütünlefltirme, toplulaflt rma ifllemi gerçeklefltirmektedir.

17 122 Co rafi Bilgi Sistemleri S ra Sizde 7 Konumsal veri görüntüleme, öznitelik verilerine ba l olarak tematik harita haz rlama sürecidir. Konumsal veri görüntülemede amaç veriyi daha anlaml, anlafl l r olarak ifade etmektir. Öznitelik verileri tekil, ve çoklu olarak çeflitli yöntemlerle görüntüleme fonksiyonu olarak kullan lmaktad r. Veri görüntüleme platformunda, tekil de erlere göre s n fland rma ve renklendirme, çoklu de erlere göre s n fland rma, renklendirme ve artan semboloji büyüklükleri, nokta yo unlu u ve raporlama grafikleri ile tematik harita üretimi yap lmaktad r. Ayr - ca bilgi alanlar, etiketleme ifllemlerinde de kullan lmaktad r. Veri nde kullan lan çizgi tipleri, renk paletleri, tarama flekilleri, nokta sembolleri ve özel fontlar, CBS yaz l mlar n n sembol kütüphanelerini oluflturmaktad r. Yararlan lan ve Baflvurulabilecek Kaynaklar Aronoff, S. (1991), Geographic Information Systems: A Management Perspective, WDL, Publications, Newyork, USA Davis B.E. (2001), GIS: A Visual Approach, Onword Press Thomson Learning, Canada ESRI (2009), ArcGIS Desktop Help, California, USA Mitchell, A. (1999), The ESRI Guide to GIS Analysis: Geographic Patterns & Relationships, California, USA

18

6. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN

6. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN SAYILAR Kümeler 6. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN 1. Bir kümeyi modelleri ile belirler, farkl temsil biçimleri ile gösterir. Belirli bir kümeyi temsil ederken afla da belirtilen bafll

Detaylı

5CO RAF B LG S STEMLER

5CO RAF B LG S STEMLER 5CO RAF B LG S STEMLER Amaçlar m z Bu üniteyi tamamlad ktan sonra; Co rafi Bilgi Sistemlerinde mekansal analiz için kullan lan araçlar tan mlayabilecek, Ç kar m analizlerini aç klayabilecek, Çak flt rma

Detaylı

Tablo 3.3. TAKV YES Z KANAL SAC KALINLIKLARI (mm)

Tablo 3.3. TAKV YES Z KANAL SAC KALINLIKLARI (mm) 3. KANAL KONSTRÜKS YONU Türk Standart ve fiartnamelerinde kanal konstrüksiyonu üzerinde fazla durulmam flt r. Bay nd rl k Bakanl fiartnamesine göre, bas nç s - n fland rmas na ve takviye durumuna bak lmaks

Detaylı

2CO RAF B LG S STEMLER

2CO RAF B LG S STEMLER 2CO RAF B LG S STEMLER Amaçlar m z Bu üniteyi tamamlad ktan sonra; Haritalar ile ilgili genel kavramlar tan yabilecek; Türkiye de kullan lan belli bafll datumlar hakk nda bilgi sahibi olabilecek; Datum

Detaylı

İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ

İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ Deneyde dolu alan tarama dönüşümünün nasıl yapıldığı anlatılacaktır. Dolu alan tarama

Detaylı

6. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN

6. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN SAYLAR Do al Say lar Parças ve fl n 6. SNF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YLLK PLAN Süre/ KAZANMLAR Ders AÇKLAMALAR 1. Do al say larla ifllemler yapmay gerektiren problemleri çözer ve kurar. Do al say

Detaylı

eylül Avrupa Komisyonu Projeleri çin Görsel Kimlik K lavuzu

eylül Avrupa Komisyonu Projeleri çin Görsel Kimlik K lavuzu eylül Avrupa Komisyonu Projeleri çin Görsel Kimlik K lavuzu Avrupa Komisyonu Projeleri çin Görsel Kimlik K lavuzu 02 Amblem ve Logo Amblem Çizim 3 Logotype Yerleflim 4 Amblem/Logo Yerleflim 5 Amblem/Logo

Detaylı

Mak-204. Üretim Yöntemleri II. Vida ve Genel Özellikleri Kılavuz Çekme Pafta Çekme Rayba Çekme

Mak-204. Üretim Yöntemleri II. Vida ve Genel Özellikleri Kılavuz Çekme Pafta Çekme Rayba Çekme Mak-204 Üretim Yöntemleri II Vida ve Genel Özellikleri Kılavuz Çekme Pafta Çekme Rayba Çekme Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt. Bölümü Üretim Yöntemleri 1

Detaylı

GAZLAR ÖRNEK 16: ÖRNEK 17: X (g) Y (g) Z (g)

GAZLAR ÖRNEK 16: ÖRNEK 17: X (g) Y (g) Z (g) ÖRNEK 16: ÖRNEK 17: X (g) Y (g) Z (g) Sürtünmesiz piston H (g) He Yukar daki üç özdefl elastik balon ayn koflullarda bulunmaktad r. Balonlar n hacimleri eflit oldu una göre;. Gazlar n özkütleleri. Gazlar

Detaylı

ArcGIS ile Tarımsal Uygulamalar Eğitimi

ArcGIS ile Tarımsal Uygulamalar Eğitimi ArcGIS ile Tarımsal Uygulamalar Eğitimi Kursun Süresi: 5 Gün 30 Saat http://facebook.com/esriturkey https://twitter.com/esriturkiye egitim@esriturkey.com.tr ArcGIS ile Tarımsal Uygulamalar Eğitimi Genel

Detaylı

Aç ve Aç Ölçüsü. Üçgen, Kare ve Dikdörtgen. Geometrik Cisimler. Simetri. Örüntü ve Süslemeler

Aç ve Aç Ölçüsü. Üçgen, Kare ve Dikdörtgen. Geometrik Cisimler. Simetri. Örüntü ve Süslemeler MTEMT K ç ve ç Ölçüsü Üçgen, Kare ve ikdörtgen Geometrik Cisimler Simetri Örüntü ve Süslemeler Temel Kaynak 4 ç ve ç Ölçüsü ÇI VE ÇI ÖLÇÜSÜ ç lar n dland r lmas C Resimde aç oluflturulan yerlerin baz lar

Detaylı

Ölçme Bilgisi Ders Notları

Ölçme Bilgisi Ders Notları 1. ÖLÇÜ BİRİMLERİ Ölçme Bilgisi: Sınırlı büyüklükteki yeryüzü parçalarının ölçülmesi, haritasının yapılması ve projelerdeki bilgilerin araziye uygulanması yöntemleri ile bu amaçlarla kullanılacak araç

Detaylı

Yıllarca bu konuda çalışan görüntü işleme uzmanlarının önerisi. Artık ArcGIS ile entegre

Yıllarca bu konuda çalışan görüntü işleme uzmanlarının önerisi. Artık ArcGIS ile entegre ENVI EX CBS kullanıcıları için görüntü işleme yazılımı Yıllarca bu konuda çalışan görüntü işleme uzmanlarının önerisi Artık ArcGIS ile entegre Uydu veya hava sensörlerine ait görüntülerin artalan verisi

Detaylı

5.2 CEPHE PANEL 5.2.1 K YÜZÜ METAL M NERAL YÜN YALITIMLI SANDV Ç PANEL. 5.2.1.1 DÜfiEY CEPHE PANEL UYGULAMASI

5.2 CEPHE PANEL 5.2.1 K YÜZÜ METAL M NERAL YÜN YALITIMLI SANDV Ç PANEL. 5.2.1.1 DÜfiEY CEPHE PANEL UYGULAMASI 5.2 CEPHE PANEL Resim 5.16 Mineral yün cephe paneli 5.2.1 K YÜZÜ METAL M NERAL YÜN YALITIMLI SANDV Ç PANEL Is, su, ses yal t m ve yang n güvenli i özelliklerini bünyesinde bar nd ran mineral yün yal t

Detaylı

Araflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama

Araflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama 21 G R fi Araflt rman n amac na ba l olarak araflt rmac ayr ayr nicel veya nitel yöntemi kullanabilece i gibi her iki yöntemi bir arada kullanarak da araflt rmas n planlar. Her iki yöntemin planlama aflamas

Detaylı

Kılavuz Çekmek. Üretim Yöntemleri 15

Kılavuz Çekmek. Üretim Yöntemleri 15 Kılavuz Çekmek Kılavuz çekme işlemlerinde kullanılan takımlar genellikle Yüksek Hız Çeliklerinden (HSS) yapılırlar. Bununla birlikte son zamanlarda kaplamalı(tin) kılavuz takımları da üretilmeye başlanmıştır.

Detaylı

7CO RAF B LG S STEMLER

7CO RAF B LG S STEMLER 7CO RAF B LG S STEMLER Amaçlar m z Bu üniteyi tamamlad ktan sonra; ArcGIS ArcCatalog ortam nda verilerin incelenmesini yapabilecek, ArcGIS ArcCatalog ortam nda projeksiyon sistemini tan mlayabilecek, Projeksiyon

Detaylı

standartlar Standartlar ve Sertifikalar sertifika

standartlar Standartlar ve Sertifikalar sertifika standartlar Standartlar ve Sertifikalar sertifika Standartlar ve Sertifikalar.1. Genel Önceki bölümlerde paslanmaz çeliklere ait pek çok özellikler, standartlar ve karfl l klar hakk nda baz bilgiler verilmiflti.

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ARCGIS GİRİŞ EĞİTİMİ

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ARCGIS GİRİŞ EĞİTİMİ COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ARCGIS GİRİŞ EĞİTİMİ http://facebook.com/esriturkey https://twitter.com/esriturkiye egitim@esriturkey.com.tr Kursun Süresi: 5 Gün 30 Saat COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ARCGIS GİRİŞ

Detaylı

Jeoloji Mühendisleri için ArcGIS Eğitimi

Jeoloji Mühendisleri için ArcGIS Eğitimi Jeoloji Mühendisleri için ArcGIS Eğitimi http://facebook.com/esriturkey https://twiter.com/esriturkiye egitim@esriturkey.com.tr Kursun Süresi: 4 Gün 24 Saat Jeoloji Mühendisleri için ArcGIS Eğitimi Genel

Detaylı

CO RAFYA. DÜNYA NIN fiekl N N VE HAREKETLER N N SONUÇLARI ÖRNEK 1 :

CO RAFYA. DÜNYA NIN fiekl N N VE HAREKETLER N N SONUÇLARI ÖRNEK 1 : CO RAFYA DÜNYA NIN fiekl N N VE HAREKETLER N N SONUÇLARI ÖRNEK 1 : K rk nc paralel üzerindeki bir noktan n hangi yar mkürede yer ald afla dakilerin hangisine bak larak saptanamaz? A) Gece-gündüz süresinin

Detaylı

CO RAFYA. TÜRK YE DE YERfiEK LLER VE ETK LER

CO RAFYA. TÜRK YE DE YERfiEK LLER VE ETK LER CO RAFYA TÜRK YE DE YERfiEK LLER VE ETK LER ÖRNEK 1 : 1990 nüfus say m na göre nüfus yo unluklar Türkiye ortalamas n n alt nda olan afla daki illerin hangisinde, nüfus yo unlu unun azl yüzey flekillerinin

Detaylı

Tablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri

Tablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri 2 DENET M TÜRLER 2.DENET M TÜRLER Denetim türleri de iflik ölçütler alt nda s n fland r labilmektedir. En yayg n s n fland rma, denetimi kimin yapt na ve denetim sonunda elde edilmek istenen faydaya (denetim

Detaylı

Kendimiz Yapal m. Yavuz Erol* 16 Sütunlu Kayan Yaz

Kendimiz Yapal m. Yavuz Erol* 16 Sütunlu Kayan Yaz Kendimiz Yapal m Yavuz Erol* 16 Sütunlu Kayan Yaz Bu yaz da 8 sat r, 16 sütundan oluflan LED li kayan yaz projesi anlat l yor. Projenin en önemli özelli i gerek donan m gerekse yaz l m olarak basit olmas.

Detaylı

kesri 3 tane Bu kesri yedide üç fleklinde okuruz. Yukar daki bütün 7 efl parçaya ayr lm flt r. Buna payda denir. 3

kesri 3 tane Bu kesri yedide üç fleklinde okuruz. Yukar daki bütün 7 efl parçaya ayr lm flt r. Buna payda denir. 3 Temel Kaynak Kesirler KES RLER kesri tane dir. Bu kesri yedide üç fleklinde okuruz. Yukar daki bütün efl parçaya ayr lm flt r. Buna payda denir. payda Bütünden al nan ya da belirtilen parça say s na ise

Detaylı

CO RAFYA KONUM. ÖRNEK 2 : Afla daki haritada, Rize ile Bingöl il merkezlerinin yak n ndan geçen boylam gösterilmifltir.

CO RAFYA KONUM. ÖRNEK 2 : Afla daki haritada, Rize ile Bingöl il merkezlerinin yak n ndan geçen boylam gösterilmifltir. CO RAFYA KONUM ÖRNEK 1 : Aralar nda 1 lik fark bulunan iki paralel aras ndaki uzakl k de iflmezken, aralar nda 1 lik fark, bulunan iki meridyen aras ndaki uzakl k Ekvator dan kutuplara gidildikçe azalmaktad

Detaylı

Yay n No : 1665 Hukuk Dizisi : Bask - Ekim STANBUL

Yay n No : 1665 Hukuk Dizisi : Bask - Ekim STANBUL I HUKUK VE TEKN K BOYUTLARI LE ARAZ VE ARSA DÜZENLEMES Y. Müh. Celil TÜRK Yard. Doç. Dr. fi. fience TÜRK Yay n No : 1665 Hukuk Dizisi : 745 1. Bask - Ekim 2006 - STANBUL ISBN 975-295 - 560-6 Copyright

Detaylı

25 Ekim 2016 Salı - Sistemlere Giriş ve Tanıtım

25 Ekim 2016 Salı - Sistemlere Giriş ve Tanıtım 10.45-12.45 Açılış Töreni Uzaktan Algılama Sistemlerinden Konumsal Bilgiye Genel Giriş 12.45-13.30 Öğle Yemeği 13.30-14.30 14.30-14.45 Ara 14.45-15.45 15.45-16.00 Ara 16.00-17.00 17.00-17.15 Ara 17.15-18.15

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMLI. 2. ÜNİTE: KUVVET ve HAREKET 3. Konu TORK, AÇISAL MOMENTUM ve DENGE ETKİNLİK ve TEST ÇÖZÜMLERİ

11. SINIF KONU ANLATIMLI. 2. ÜNİTE: KUVVET ve HAREKET 3. Konu TORK, AÇISAL MOMENTUM ve DENGE ETKİNLİK ve TEST ÇÖZÜMLERİ 11. SINIF ONU ANAIMI 2. ÜNİE: UVVE ve HAREE 3. onu OR, AÇISA MOMENUM ve DENGE EİNİ ve ES ÇÖZÜMERİ 2 2. Ünite 3. onu ork, Aç sal Momentum ve Denge A n n Yan tlar 1. Çubuk dengede oldu una göre noktas na

Detaylı

K MYA K MYASAL TEPK MELER VE HESAPLAMALARI ÖRNEK 1 :

K MYA K MYASAL TEPK MELER VE HESAPLAMALARI ÖRNEK 1 : K MYA K MYASAL TEPK MELER VE ESAPLAMALARI ÖRNEK 1 : ÖRNEK : X ile Y tepkimeye girdi inde yaln z X Y oluflturmaktad r. Tepkimenin bafllang c nda 0, mol X ve 0, mol Y al nm flt r. Bu tepkimede X ve Y ten

Detaylı

1. Yukar daki çubuk makarna afla dakilerden hangisinin modelidir? Yukar daki rakamlardan kaç tanesinde dikey do ru modeli vard r?

1. Yukar daki çubuk makarna afla dakilerden hangisinin modelidir? Yukar daki rakamlardan kaç tanesinde dikey do ru modeli vard r? Ad : Soyad : S n f : Nu. : Okulu : 1. Yukar daki çubuk makarna afla dakilerden hangisinin modelidir? Do ru Düzlem Nokta 5. MATEMAT K TEST 19 Ifl n Do ru Do ru parças 2. Afla daki hangi do runun çizgi modeli

Detaylı

Uluslararas De erleme K lavuz Notu No. 13 Mülklerin Vergilendirilmesi için Toplu De erleme

Uluslararas De erleme K lavuz Notu No. 13 Mülklerin Vergilendirilmesi için Toplu De erleme Uluslararas De erleme K lavuz Notu No. 13 Mülklerin Vergilendirilmesi için Toplu De erleme 1.0. Girifl 1.1. Bu K lavuz Notunun amac ; Uluslararas De erleme Standartlar Komitesine (UDSK) üye tüm ülkelerde,

Detaylı

FOTOGRAMETRİK DEĞERLENDİRME - ÇİFT FOT. DEĞ. Analog ve Analitik Stereodeğerlendirme. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ

FOTOGRAMETRİK DEĞERLENDİRME - ÇİFT FOT. DEĞ. Analog ve Analitik Stereodeğerlendirme. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ FOTOGRAMETRİ II FOTOGRAMETRİK DEĞERLENDİRME - ÇİFT FOT. DEĞ. Analog ve Analitik Stereodeğerlendirme BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF336 FOTOGRAMETRİ II DERSi NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz/

Detaylı

Düzlem - Do ru - Nokta - Aç - Üçgen - Kare - Dikdörtgen - Çember - Simetri - Örüntü ve Süslemeler

Düzlem - Do ru - Nokta - Aç - Üçgen - Kare - Dikdörtgen - Çember - Simetri - Örüntü ve Süslemeler Geometri Düzlem - Do ru - Nokta - Aç - Üçgen - Kare - Dikdörtgen - Çember - Simetri - Örüntü ve Süslemeler ncele, bul flekilleri Çemberleri, üçgenleri, Resimdeki kareleri. Dikdörtgen hangileri? C S MLER

Detaylı

K MYA GAZLAR. ÖRNEK 2: Kapal bir cam kapta eflit mol say s nda SO ve NO gaz kar fl m vard r. Bu kar fl mda, sabit s - cakl kta,

K MYA GAZLAR. ÖRNEK 2: Kapal bir cam kapta eflit mol say s nda SO ve NO gaz kar fl m vard r. Bu kar fl mda, sabit s - cakl kta, K MYA GAZLAR ÖRNEK 1 : deal davran fltaki X H ve YO gazlar ndan oluflan bir kar fl m, 4,8 mol H ve 1,8 mol O atomu 4 8 içermektedir. Bu kar fl m n, 0 C ve 1 atm deki yo unlu u,0 g/l oldu una göre, kütlesi

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ JDF329 Fotogrametri I Ders Notu 2015-2016 Öğretim Yılı Güz Dönemi

Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ JDF329 Fotogrametri I Ders Notu 2015-2016 Öğretim Yılı Güz Dönemi FOTOGRAMETRİ I Fotogrametrik Temeller Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ JDF329 Fotogrametri I Ders Notu 2015-2016 Öğretim Yılı Güz Dönemi Tanımlar Metrik Kameralar Mercek Kusurları

Detaylı

MATEMAT K 1 ÜN TE II KÜMELER

MATEMAT K 1 ÜN TE II KÜMELER ÜN TE II KÜMELER 1. TANIM 2. KÜMELER N GÖSTER M a) Liste yöntemi ile gösterimi b) Venn flemas ile gösterimi c) Ortak özelik yöntemi ile gösterimi 3. KÜMELER N KARfiILAfiTIRILMASI a) Kümenin elaman say

Detaylı

Yukar daki kare ve dikdörtgene göre eflitlikleri tan mlay n z. AB =... =... =... =...

Yukar daki kare ve dikdörtgene göre eflitlikleri tan mlay n z. AB =... =... =... =... Üçgen, Kare ve ikdörtgen MTEMT K KRE VE KÖRTGEN Kare ve ikdörtgenin Özellikleri F E Kare ve dikdörtgenin her kenar uzunlu u birer do ru parças d r. Kare ve dikdörtgenin kenar, köfle ve aç say lar eflittir.

Detaylı

4 STAT ST K-II. Amaçlar m z. Anahtar Kavramlar. çindekiler

4 STAT ST K-II. Amaçlar m z. Anahtar Kavramlar. çindekiler 4 STAT ST K-II Amaçlar m z Bu üniteyi tamamlad ktan sonra; Say sal olmayan de iflkenler aras ndaki iliflkinin varl n test edebilecek, Farkl örneklemlerin ayn evrenden seçilip seçilmedi ini test edebilecek,

Detaylı

ÜN TE III L NEER CEB R

ÜN TE III L NEER CEB R ÜN TE III L NEER CEB R MATR SLER Matrisin ki matrisin eflitli i Toplama ifllemi ve özellikleri Matrislerde skalarla çarpma ifllemi ve özellikleri Matrislerde çarpma ifllemi Çarpma ifllemine göre birim

Detaylı

netcadkampüs Jeoloji Mühendisleri için GIS ve CAD Tabanlı Netcad 5.1 Uygulaması

netcadkampüs Jeoloji Mühendisleri için GIS ve CAD Tabanlı Netcad 5.1 Uygulaması netcadkampüs Jeoloji Mühendisleri için GIS ve CAD Tabanlı Netcad 5.1 Uygulaması 1 BÖLÜM 1. JEOLOJI HARITALARININ OLUŞTURULMASI - Jeoloji Altlığının Yüklenmesi, Coğrafi Referanslama, Projeksiyon Tanımlama

Detaylı

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz? CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.

Detaylı

T.C. ANADOLU ÜN VERS TES YAYINI NO: 2341 AÇIKÖ RET M FAKÜLTES YAYINI NO: 1338 KONUMSAL VER TABANI

T.C. ANADOLU ÜN VERS TES YAYINI NO: 2341 AÇIKÖ RET M FAKÜLTES YAYINI NO: 1338 KONUMSAL VER TABANI T.C. ANADOLU ÜN VERS TES YAYINI NO: 2341 AÇIKÖ RET M FAKÜLTES YAYINI NO: 1338 KONUMSAL VER TABANI Yazarlar Endar KELLEC (Ünite 1, 3, 5, 8) Serdar ERGEN (Ünite 2, 4, 7) Yrd.Doç.Dr. Hakan UYGUÇG L (Ünite

Detaylı

Harita Mühendisleri için ArcGIS Eğitimi

Harita Mühendisleri için ArcGIS Eğitimi Harita Mühendisleri için ArcGIS Eğitimi http://facebook.com/esriturkey https://twiter.com/esriturkiye egitim@esriturkey.com.tr Kursun Süresi: 4 Gün 24 Saat Harita Mühendisleri için ArcGIS Eğitimi Kursu

Detaylı

OYUNCU SAYISI Oyun bir çocuk taraf ndan oynanabilece i gibi, farkl yafl gruplar nda 2-6 çocuk ile de oynanabilir.

OYUNCU SAYISI Oyun bir çocuk taraf ndan oynanabilece i gibi, farkl yafl gruplar nda 2-6 çocuk ile de oynanabilir. OYUNCA IN ADI Akl nda Tut YAfi GRUBU 4-6 yafl OYUNCU SAYISI Oyun bir çocuk taraf ndan oynanabilece i gibi, farkl yafl gruplar nda 2-6 çocuk ile de oynanabilir. GENEL KURALLAR Çocuklar n görsel belle inin

Detaylı

Yersel Lazer Tarayıcılar ile 3 Boyutlu Modelleme

Yersel Lazer Tarayıcılar ile 3 Boyutlu Modelleme Yersel Lazer Tarayıcılar ile 3 Boyutlu Modelleme Gelişen yersel lazer tarayıcı teknolojisi tarihi ve kültürel yapıların belgelenmesi ve üç boyutlu modellenmesinde oldukça popüler bir yöntem haline gelmiştir.

Detaylı

1. Mesaj Tipi ve Mesaj Fonksiyonu Bazında Bildirim Mail Adresi Tanımlama Đşlemleri

1. Mesaj Tipi ve Mesaj Fonksiyonu Bazında Bildirim Mail Adresi Tanımlama Đşlemleri MERKEZĐ KAYDĐ SĐSTEM KULLANICI KILAVUZU MESAJ TĐPĐ VE MESAJ FONKSĐYONU BAZINDA BĐLDĐRĐM MAIL ADRESĐ TANIMLAMA Đçindekiler Đçindekiler... 2 1. Mesaj Tipi ve Mesaj Fonksiyonu Bazında Bildirim Mail Adresi

Detaylı

INS4801 Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) (3 + 0)

INS4801 Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) (3 + 0) Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü INS4801 Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) (3 + 0) Prof.Dr.YALÇIN ARISOY yalcin.arisoy@deu.edu.tr DERSİN KAPSAMI: Coğrafi Bilgi Sistemlerine

Detaylı

ÜN TE II L M T. Limit Sa dan ve Soldan Limit Özel Fonksiyonlarda Limit Limit Teoremleri Belirsizlik Durumlar Örnekler

ÜN TE II L M T. Limit Sa dan ve Soldan Limit Özel Fonksiyonlarda Limit Limit Teoremleri Belirsizlik Durumlar Örnekler ÜN TE II L M T Limit Sa dan ve Soldan Limit Özel Fonksiyonlarda Limit Limit Teoremleri Belirsizlik Durumlar Örnekler MATEMAT K 5 BU BÖLÜM NELER AMAÇLIYOR? Bu bölümü çal flt n zda (bitirdi inizde), *Bir

Detaylı

Belediyelerde e-arfliv Uygulamalar ile Dijitallefltirme Çal flmalar nda zlenmesi Gereken Yol Haritas

Belediyelerde e-arfliv Uygulamalar ile Dijitallefltirme Çal flmalar nda zlenmesi Gereken Yol Haritas Belediyelerde e-arfliv Uygulamalar ile Dijitallefltirme Çal flmalar nda zlenmesi Gereken Yol Haritas Uzman Zeynep Akdo an Ankara Üniversitesi, Türkiye, zsen@ankara.edu.tr, Prof. Dr. Fahrettin Özdemirci

Detaylı

Ek 1 Kaynakl Yap larda Tasar m Prensipleri

Ek 1 Kaynakl Yap larda Tasar m Prensipleri İMO - 01 / 2005 EK 1 E 1-1 Ek 1 Kaynakl Yap larda Tasar m Prensipleri E1.1. Kayna a Uygun Tasar m Kaynak dikiflleri afla daki durumlarda çentik etkisi yarat r: a) Kesit yüksekli ince uygun olmayan gerilme

Detaylı

Basit Elektrik Devresi FEN VE TEKNOLOJ

Basit Elektrik Devresi FEN VE TEKNOLOJ Basit Elektrik Devresi FEN VE TEKNOLOJ Temel Kaynak 5 Yaflam m zdaki Elektrik BAS T ELEKTR K DEVRES Devrede Ampullerin n Nas l De ifltirebiliriz? Basit bir elektrik devresinde pil ampul anahtar ba lant

Detaylı

ISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler

ISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler ISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler Metin TUNÇ Seçici Olun ISI' n editoryal çal flanlar her y l yaklafl k olarak 2,000 dergiyi de erlendirmeye tabi tutmaktad r. Fakat de erlendirilen

Detaylı

MOTORLU TAfiIT SÜRÜCÜLER KURSLARINDA KATMA DE ER VERG S N DO URAN OLAY

MOTORLU TAfiIT SÜRÜCÜLER KURSLARINDA KATMA DE ER VERG S N DO URAN OLAY MOTORLU TAfiIT SÜRÜCÜLER KURSLARINDA KATMA DE ER VERG S N DO URAN OLAY brahim ERCAN * 1- GENEL B LG : Motorlu tafl t sürücüleri kurslar, 5580 say l Özel Ö retim Kurumlar Kanunu kapsam nda motorlu tafl

Detaylı

YGS Soru Bankas MATEMAT K Temel Kavramlar

YGS Soru Bankas MATEMAT K Temel Kavramlar 9. 7 = 3.3.3, 07 = 3.3.3 007 = 3.3.3, 0007 = 3.3.3,... Yukar daki örüntüye göre, afla daki say lar n hangisi 81'in kat d r? A) 00 007 B) 0 000 007 C) 000 000 007 D) 00 000 000 007 13. Ard fl k 5 pozitif

Detaylı

CO RAFYA HAR TA B LG S

CO RAFYA HAR TA B LG S CO RAFYA HAR TA B LG S ÖREK : Bir fiziki haritada Çukurova ile Konya Ovas n n farkl renklerle belirtilmifl olmas, bu ovalar n afla dakilerden hangisi bak m ndan farkl oldu unu gösterir? ÖREK 3 : A) Y ll

Detaylı

GEOMETR 7 ÜN TE III S L ND R

GEOMETR 7 ÜN TE III S L ND R ÜN TE III S L ND R 1. S L ND R K YÜZEY VE TANIMLAR 2. S L ND R a. Tan m b. Silindirin Özelikleri 3. DA RESEL S L ND R N ALANI a. Dik Dairesel Silindirin Alan I. Dik Dairesel Silindirin Yanal Alan II. Dik

Detaylı

Evrak Ekle. Kurum İçi Giden Evrak Ekleme. Kırmızı renker; doldurulması zorunlu alanları ifade etmektedir. İleri Geri tarihli işlem yapılamamaktadır.

Evrak Ekle. Kurum İçi Giden Evrak Ekleme. Kırmızı renker; doldurulması zorunlu alanları ifade etmektedir. İleri Geri tarihli işlem yapılamamaktadır. Evrak Ekle Kurum İçi Giden Evrak Ekleme Kırmızı renker; doldurulması zorunlu alanları ifade etmektedir. İleri Geri tarihli işlem yapılamamaktadır. İçyazı No sistem tarafından otomatik verilmekte, müdahale

Detaylı

CBS Arc/Info Kavramları

CBS Arc/Info Kavramları Arc/Info Kavramları Prof.Dr. Emin Zeki BAŞKENT Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi (ESRI) Environmental Systems Research Institute Dünyadaki 50 büyük yazılım şirketinden birisidir Pazarın 1/3

Detaylı

F Z K BASINÇ. Kavram Dersaneleri 42

F Z K BASINÇ. Kavram Dersaneleri 42 F Z BASINÇ ÖRNE : ÇÖZÜ : Özdefl iki tu lan n I, II, III konumlar ndayken yere uygulad klar toplam bas nç kuvvetleri, iki tu lan n a rl klar toplamlar na eflittir. Bu nedenle F = F = F olur. yer I II III

Detaylı

3.2. Raster Veriler. Satırlar. Sütunlar. Piksel/hücre büyüklüğü

3.2. Raster Veriler. Satırlar. Sütunlar. Piksel/hücre büyüklüğü 3.2. Raster Veriler Satırlar Piksel/hücre büyüklüğü Sütunlar 1 Görüntü formatlı veriler Her piksel için gri değerleri kaydedilmiştir iki veya üç bant (RGB) çok sayıda bant Fotoğraf, uydu görüntüsü, ortofoto,

Detaylı

Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar

Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Hmfl. Sevgili GÜREL Emekli, Ac badem Sa l k Grubu Ac badem Hastanesi, Merkezi Sterilizasyon Ünitesi, STANBUL e-posta: sgurkan@asg.com.tr H

Detaylı

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün Veri Toplama Yöntemleri Prof.Dr.Besti Üstün 1 VERİ (DATA) Belirli amaçlar için toplanan bilgilere veri denir. Araştırmacının belirlediği probleme en uygun çözümü bulabilmesi uygun veri toplama yöntemi

Detaylı

2. Afla daki çokgenlerden hangisi düzgün. 1. Afla dakilerden hangisi çokgen de ildir? çokgen de ildir? A) B) A) B) C) D) C) D)

2. Afla daki çokgenlerden hangisi düzgün. 1. Afla dakilerden hangisi çokgen de ildir? çokgen de ildir? A) B) A) B) C) D) C) D) Ad : Soyad : S n f : Nu. : Okulu : Çokgenler Dörtgenler MATEMAT K TEST 15 1. Afla dakilerden hangisi çokgen de ildir? 4. Afla daki çokgenlerden hangisi düzgün çokgen de ildir? 2. Afla daki çokgenlerden

Detaylı

fleklinde okuruz. Pay paydas ndan büyük veya eflit olan kesirlere bileflik kesirler denir.

fleklinde okuruz. Pay paydas ndan büyük veya eflit olan kesirlere bileflik kesirler denir. Kesirler MATEMAT K KES RLER pay kesir çizgisi payda kesri tane tir. Bu kesri beflte iki ya da iki bölü befl fleklinde okuruz. kesrinde, bütünün ayr ld parça say s n gösterir. Yani paydad r. ise al nan

Detaylı

6 MADDE VE ÖZELL KLER

6 MADDE VE ÖZELL KLER 6 MADDE VE ÖZELL KLER TERMOD NAM K MODEL SORU 1 DEK SORULARIN ÇÖZÜMLER MODEL SORU 2 DEK SORULARIN ÇÖZÜMLER 1. Birbirine temasdaki iki cisimden s cakl büyük olan s verir, küçük olan s al r. ki cisim bir

Detaylı

CO RAFYA AKARSULAR. ÖRNEK 1 : Afla daki haritada bir yöredeki akarsular gösterilmifltir.

CO RAFYA AKARSULAR. ÖRNEK 1 : Afla daki haritada bir yöredeki akarsular gösterilmifltir. CO RAFYA AKARSULAR ÖRNEK 1 : Afla daki haritada bir yöredeki akarsular gösterilmifltir. K ÖRNEK 2 : Bir nehrin deltas ndan, on y ll k bir biriktirme kesiti al narak incelenmifltir. Bu inceleme sonucunda

Detaylı

ELITE A.G. KS100/HEFM SICAK-SOĞUK ETĐKET BOY KESME VE ĐŞARETLEME MAKĐNASI KULLANIM KILAVUZU

ELITE A.G. KS100/HEFM SICAK-SOĞUK ETĐKET BOY KESME VE ĐŞARETLEME MAKĐNASI KULLANIM KILAVUZU ELITE A.G. KS100/HEFM SICAK-SOĞUK ETĐKET BOY KESME VE ĐŞARETLEME MAKĐNASI KULLANIM KILAVUZU ANA EKRAN Makinenin şalteri açıldığında 5 sn boyunca açılış ekranı gelir. Daha sonra ana ekrana geçilir. Bu ekranda

Detaylı

DSİ kapsamında oluşturulan dağınık durumdaki verilerinin düzenlenmesi, yeniden tasarlanarak tek bir coğrafi veri tabanı ortamında toplanması,

DSİ kapsamında oluşturulan dağınık durumdaki verilerinin düzenlenmesi, yeniden tasarlanarak tek bir coğrafi veri tabanı ortamında toplanması, Projenin Amacı DSİ Genel Müdürlüğünde, Bölge Vaziyet Planı çalışmaları kapsamında üretilen ve mevcut DSİ faaliyetlerini içeren CBS veri setleri ile CBS Veritabanının incelenerek yine mevcut CBS donanım,

Detaylı

1. KONU. Geometrik Cisimler ve Şekiller. 1. Afla daki nesnelerden küp, prizma ve silindire benzeyen nesneleri iflaretleyiniz.

1. KONU. Geometrik Cisimler ve Şekiller. 1. Afla daki nesnelerden küp, prizma ve silindire benzeyen nesneleri iflaretleyiniz. 1. KONU Adı - Soyadı:... Numarası:.. Sınıfı:. Ön Çalışma 1. Afla daki nesnelerden küp, prizma ve silindire benzeyen nesneleri iflaretleyiniz. SALÇA + 11 2. Afla daki nesnelerden koni, prizma ve küreye

Detaylı

De ik ba lang ç v 0 zlar için aç n fonksiyon olarak maksimum

De ik ba lang ç v 0 zlar için aç n fonksiyon olarak maksimum Mekanik Dinamikler E ik At Ne ö renebilirsiniz Yörünge parabolü Genel ivmelendirme gerektiren hareketler Balistik Prensip: demir top de ik h zlarda ve de ik aç larda yatay bir yüzeye rlat lmaktad r. Aral

Detaylı

ANALOG LABORATUARI İÇİN BAZI GEREKLİ BİLGİLER

ANALOG LABORATUARI İÇİN BAZI GEREKLİ BİLGİLER ANALOG LABORATUARI İÇİN BAZI GEREKLİ BİLGİLER Şekil-1: BREADBOARD Yukarıda, deneylerde kullandığımız breadboard un şekli görünmektedir. Bu board üzerinde harflerle isimlendirilen satırlar ve numaralarla

Detaylı

TEMEL MATEMAT K TEST

TEMEL MATEMAT K TEST TEMEL MATEMAT K TEST KKAT! + Bu bölümde cevaplayaca n z soru say s 40 t r + Bu bölümdeki cevaplar n z cevap ka d ndaki "TEMEL MATEMAT K TEST " bölümüne iflaretleyiniz. 2 4. 4. 0,5 2. iflleminin sonucu

Detaylı

BIM BUILDING INFORMATION MODELING YAPI BİLGİ MODELİ

BIM BUILDING INFORMATION MODELING YAPI BİLGİ MODELİ BIM BUILDING INFORMATION MODELING YAPI BİLGİ MODELİ S u n u m ö z e t i 1. Bölüm: Genel tanımlar 2. Bölüm: BIM e gereksinim 3. Bölüm: Birlikte çalışabilirlik ve BIM veri standardı 4. Bölüm: BIM verisi

Detaylı

Koordinat Referans Sistemleri

Koordinat Referans Sistemleri Koordinat Referans Sistemleri Harita yapımında geometrik süreç Küre Referans yüzeyin seçimi Elipsoit Ölçek küçültme Dünya/Jeoit Harita düzlemine izdüşüm Harita Fiziksel yer yüzünün belli bir şekli yok,

Detaylı

TEMEL MATEMAT K TEST

TEMEL MATEMAT K TEST TML MTMT K TST KKT! + u bölümde cevaplayaca n z soru say s 40 t r + u bölümdeki cevaplar n z cevap ka d ndaki "TML MTMT K TST " bölümüne iflaretleyiniz.. + : flleminin sonucu kaçt r? 4. ört do al say afla

Detaylı

256 = 2 8 = = = 2. Bu kez de iflik bir yan t bulduk. Bir yerde bir yanl fl yapt k, ama nerde? kinci hesab m z yanl fl.

256 = 2 8 = = = 2. Bu kez de iflik bir yan t bulduk. Bir yerde bir yanl fl yapt k, ama nerde? kinci hesab m z yanl fl. Bölünebilme B ir tamsay n n üçe ya da dokuza tam olarak bölünüp bölünmedi ini anlamak için çok bilinen bir yöntem vard r: Say - y oluflturan rakamlar toplan r. E er bu toplam üçe (dokuza) bölünüyorsa,

Detaylı

POL GON NOKTA RÖPER KROK LER

POL GON NOKTA RÖPER KROK LER GENEL SINIR KROK S Burada arazi çal mas nda çal lan bölge, kuzey yönü dikkate al narak genel hatlar ile kroki olarak çizilir. Kullan lan poligonlar n yerleri ve numaralar, Çevredeki yollar, caddeler, önemli

Detaylı

ORHAN YILMAZ (*) B- 3095 SAYILI YASADA YAPILAN DE fi KL KLER:

ORHAN YILMAZ (*) B- 3095 SAYILI YASADA YAPILAN DE fi KL KLER: YASAL TEMERRÜT FA Z ORHAN YILMAZ (*) A- G R fi: Bilindi i üzere, gerek yasal kapital faizi ve gerekse yasal temerrüt faizi yönünden uygulanmas gereken hükümler, 19.12.1984 gün ve 18610 say l Resmi Gazete

Detaylı

MAPINFO PROFESSIONAL TEMEL VE İLERİ SEVİYE KURS İÇERİĞİ

MAPINFO PROFESSIONAL TEMEL VE İLERİ SEVİYE KURS İÇERİĞİ MAPINFO PROFESSIONAL TEMEL VE İLERİ SEVİYE KURS İÇERİĞİ Başar Bilgisayar Sistemleri Ve İletişim Teknolojileri San. Ve Tic. Ltd. Şti. Web site: http://www.basarsoft.com.tr Kontak mail: basar@basarsoft.com.tr

Detaylı

B LG VE LET fi M TEKNOLO LER 2 ÜN TE I

B LG VE LET fi M TEKNOLO LER 2 ÜN TE I ÜN TE I ELEKTRON K TABLOLAMA A. BAfiLANGIÇ 1. Elektronik Tablolama Uygulamas yla lk Ad mlar a. Elektronik tablolama uygulamas n açma b Kay tl bir dosyay açma c. Birden çok elektronik tablolama dosyas n

Detaylı

TEKNİK RESİM. Ders Notları: Mehmet Çevik Dokuz Eylül Üniversitesi. Görünüşler - 1

TEKNİK RESİM. Ders Notları: Mehmet Çevik Dokuz Eylül Üniversitesi. Görünüşler - 1 TEKNİK RESİM 2010 Ders Notları: Mehmet Çevik Dokuz Eylül Üniversitesi 2/25 Görünüşler Birinci İzdüşüm Metodu Üçüncüİzdüşüm Metodu İzdüşüm Sembolü Görünüşlerin Çizilmesi Görünüş Çıkarma Kuralları Tek Görünüşle

Detaylı

AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ LİSANSÜSTÜ UZAKTAN EĞİTİM YÖNERGESİ

AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ LİSANSÜSTÜ UZAKTAN EĞİTİM YÖNERGESİ AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ LİSANSÜSTÜ UZAKTAN EĞİTİM YÖNERGESİ Afyonkarahisar 2012 İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM... 1 AMAÇ, KAPSAM, DAYANAK ve TANIMLAR... 1 Amaç... 1 Kapsam... 1 Dayanak... 1 Tanımlar...

Detaylı

KAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI

KAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI KAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI PVD Kaplama Kaplama yöntemleri kaplama malzemesinin bulunduğu fiziksel durum göz önüne alındığında; katı halden yapılan kaplamalar, çözeltiden yapılan kaplamalar, sıvı ya

Detaylı

Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları

Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları Prof. Dr. Günay Özmen İTÜ İnşaat Fakültesi (Emekli), İstanbul gunayozmen@hotmail.com 1. Giriş Çağdaş deprem yönetmeliklerinde, en çok göz önüne

Detaylı

RİSKLİ YAPILAR ve GÜÇG

RİSKLİ YAPILAR ve GÜÇG RİSKLİ YAPILAR ve GÜÇG ÜÇLENDİRME ÇALIŞMALARI Doç.. Dr. Ercan ÖZGAN Düzce Üniversitesi YAPILARDA OLU AN R SKLER N NEDENLER GENEL OLARAK 1. Tasar m ve Analiz Hatalar 2. Malzeme Hatalar 3. çilik Hatalar

Detaylı

VOB- MKB 30-100 ENDEKS FARKI VADEL filem SÖZLEfiMES

VOB- MKB 30-100 ENDEKS FARKI VADEL filem SÖZLEfiMES VOB- MKB 30-100 ENDEKS FARKI VOB- MKB 30-100 ENDEKS FARKI VADEL filem SÖZLEfiMES VOB- MKB 30-100 ENDEKS FARKI VADEL filem SÖZLEfiMES Copyright Vadeli fllem ve Opsiyon Borsas A.fi. Aral k 2010 çindekiler

Detaylı

TR2009/0327.03-01/001 Technical Assistance for Implementation Capacity for the Environmental Noise Directive (EuropeAid/131352/D/SER/TR)

TR2009/0327.03-01/001 Technical Assistance for Implementation Capacity for the Environmental Noise Directive (EuropeAid/131352/D/SER/TR) TR2009/0327.03-01/001 Technical Assistance for Implementation Capacity for the Environmental Noise Directive () Çevresel Gürültü Direktinin Uygulama Kapasitesi için Teknik Yardım Projesi Stratejik Gürültü

Detaylı

Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü 07.03.2012 06:18

Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü 07.03.2012 06:18 http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/03/201203... 1 of 5 6 Mart 2012 SALI Resmî Gazete Sayı : 28225 Atatürk Üniversitesinden: YÖNETMELİK ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ASTROFİZİK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

Detaylı

İKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ

İKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ İKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ 120 kinci Bölüm - Ekonomiye Güven ve Beklentiler Anketi 1. ARAfiTIRMANIN AMACI ve YÖNTEM Ekonomiye Güven ve Beklentiler Anketi, tüketici enflasyonu, iflsizlik

Detaylı

T.C. ANADOLU ÜN VERS TES YAYINI NO: 2341 AÇIKÖ RET M FAKÜLTES YAYINI NO: 1338 KONUMSAL VER TABANI

T.C. ANADOLU ÜN VERS TES YAYINI NO: 2341 AÇIKÖ RET M FAKÜLTES YAYINI NO: 1338 KONUMSAL VER TABANI T.C. ANADOLU ÜN VERS TES YAYINI NO: 2341 AÇIKÖ RET M FAKÜLTES YAYINI NO: 1338 KONUMSAL VER TABANI Yazarlar Endar KELLEC (Ünite 1, 3, 5, 8) Serdar ERGEN (Ünite 2, 4, 7) Yrd.Doç.Dr. Hakan UYGUÇG L (Ünite

Detaylı

6. Tabloya bakt m za canl lardan K s 1 CEVAP B. 7. Titreflim hareketi yapan herfley bir ses kayna d r ve. II. ve III. yarg lar do rudur.

6. Tabloya bakt m za canl lardan K s 1 CEVAP B. 7. Titreflim hareketi yapan herfley bir ses kayna d r ve. II. ve III. yarg lar do rudur. SES DALGALARI 1. Kesik koni biçiminde k vr lm fl bir mukavvan n dar k sm kula a tutuldu unda sesin daha iyi duyulmas sesin mukavvan n yüzeyinde çarp p yans mas n n bir sonucudur. Di erleri sesin iletimi

Detaylı

F inansal piyasalar n küreselleflmesi, çokuluslu flirketlerin say lar nda yaflanan

F inansal piyasalar n küreselleflmesi, çokuluslu flirketlerin say lar nda yaflanan PERAKENDE SATIfi YÖNTEM NE GÖRE fiüphel T CAR ALACAKLAR VE B R ÖNER Yrd.Doç.Dr. Bar fl S PAH Marmara Üniversitesi,..B.F., flletme Bölümü, Ö retim Üyesi 1.G R fi F inansal piyasalar n küreselleflmesi, çokuluslu

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ HARİTA TABANLI PLANLAMA VE YÖNETİM Prof.Dr. Vahap TECİM Dokuz Eylül Üniversitesi HARİTADAN DA ÖTE COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ BİLGİ SİSTEMİ Donanım Yazılım Veriler Personel Yeryüzü

Detaylı

TEST Lambalar özdefl oldu- 6. K ve L anahtarlar LAMBALAR. ε ε ε. K anahtar aç k iken lambalar n uçlar aras ndaki gerilimler:

TEST Lambalar özdefl oldu- 6. K ve L anahtarlar LAMBALAR. ε ε ε. K anahtar aç k iken lambalar n uçlar aras ndaki gerilimler: AAA ES -. 4. anahtar aç k iken lambalar n uçlar aras ndaki gerilimler: anahtar kapal iken lambalar n uçlar aras ndaki gerilimler: 0 Sö ner Artar De fl i mez I II aln z anahtar kapat l rsa ve lambalar söner.

Detaylı

Do al Say lar Do al Say larla Toplama fllemi Do al Say larla Ç karma fllemi Do al Say larla Çarpma fllemi Do al Say larla Bölme fllemi Kesirler

Do al Say lar Do al Say larla Toplama fllemi Do al Say larla Ç karma fllemi Do al Say larla Çarpma fllemi Do al Say larla Bölme fllemi Kesirler Do al Say lar Do al Say larla Toplama fllemi Do al Say larla Ç karma fllemi Do al Say larla Çarpma fllemi Do al Say larla Bölme fllemi Kesirler Kesirlerle Toplama, Ç karma ve Çarpma fllemi Oran ve Orant

Detaylı

1. Afla daki flekillerin boyal k s mlar n bütün, yar m ve çeyrek olarak belirtiniz.

1. Afla daki flekillerin boyal k s mlar n bütün, yar m ve çeyrek olarak belirtiniz. Ad : Soyad : S n f : 2. SINIF Nu. : Kesirler 53 Uygulamal Etkinlik 1. Afla daki flekillerin boyal k s mlar n bütün, yar m ve çeyrek olarak belirtiniz. 4. Afla daki boflluklar uygun ifadelerle tamamlay

Detaylı

PLASTİK VAKUM TEKNOLOJİSİ DERSİ ÇALIŞMA SORULARI. b. Fanlar. c. Şartlandırıcı. d. Alt tabla. a. Rotasyon makinesi. b. Enjeksiyon makinesi

PLASTİK VAKUM TEKNOLOJİSİ DERSİ ÇALIŞMA SORULARI. b. Fanlar. c. Şartlandırıcı. d. Alt tabla. a. Rotasyon makinesi. b. Enjeksiyon makinesi PLASTİK VAKUM TEKNOLOJİSİ DERSİ ÇALIŞMA SORULARI 1. Aşağıdakilerden hangisi kontrol panosundaki butonlardan birisi değildir? a. Sayıcı reset b. Tabla yukarı c. Maça d. Devir sayısı 2. Aşağıdakilerden hangisi

Detaylı

Teknik sistem kataloğu Taşıyıcı kol sistemleri

Teknik sistem kataloğu Taşıyıcı kol sistemleri Teknik sistem kataloğu Taşıyıcı kol sistemleri 2 Makinaya farklı bakış açıları sayesinde uzun veya kısa boylu operatör oturarak ya da ayakta çalışabilir - Rittal taşıyıcı kol sistemleriyle izleme ve kumanda

Detaylı

Do ufl Üniversitesi Matematik Kulübü Matematik Bireysel Yar flmas 2004 Soru ve Yan tlar

Do ufl Üniversitesi Matematik Kulübü Matematik Bireysel Yar flmas 2004 Soru ve Yan tlar o ufl Üniversitesi Matematik Kulübü Matematik ireysel Yar flmas 2004 Soru ve Yan tlar Soru. S f rdan farkl bir a say s için sonsuz ondal klarla oluflan ifadesinin de eri nedir? ise, Soru 2. 0 < < 0 olmak

Detaylı