YOĞUN BAKIMDA BESLENME

Transkript

1 YOĞUN BAKIMDA BESLENME Uzm Dr Özlem Yazıcıoğlu Moçin TTD Yoğun Bakım m Kursu

2 Beslenmenin Başlanmas lanması Beslenme desteği i klinik sonucu iyileştirir mi? Hangi hastalara beslenme desteği verilmelidir? Enteral/ Parenteral? Nasıl l başlan lanır? Kalori, protein ihtiyacı? Destek ürünler eklenmeli mi?

3 Beslenmenin Amaçlar ları Ciddi hastalarda; Sempatik SS ve Pituater-Adrenal Aks aktivasyonu Katabolism > Anabolism Negatif N balansı Protein kaybı

4 Malnütrisyon Vücut doku ve organ fonksiyonunun devamlılığı ığı için in gerekli makro ve mikrobesinlerin,, yetersiz, dengesiz ya da aşırı alımı sonucu, dokularda yapısal eksikliklerin ve organlarda fonksiyon bozukluklarının n ortaya çıkardığı kompleks bir durumdur

5 Malnütrisyonun Olumsuz Etkileri Enfeksiyonlara karşı artmış yatkınl nlık Yara iyileşmesinde bozulma Barsak mukozasında atrofi ve bakterilerin artması Çizgili kas kitlesinde azalma Vücutta ödem gelişimi imi eğilimie

6 Malnütrisyon 4301 YB hastasında: Başvuru sırass rasında düşük k BKI, hem hastaneye yatış ışta hem de 6 ay içinde i inde artmış mortalite BKI 15. persintil % % 23 artmış mortalite 6 ay içindei inde Galanos AN. Relationship of body mass index to subsequent mortality among seriously ill hospitalized patients. Crit Care Med 1997; 25:1962.

7 Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi erlendirilmesi Anamnez: Mevcut hastalık k bilgisi, İlaçlar, lar, Kilodaki değişim; im; son 6 ayda %10, son 1 ayda %5 kilo kaybı,, ideal vücut v ağırlığının %20 altında olmak

8 Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi erlendirilmesi Fizik muayene: İnspeksiyon ( kas atrofisi, glossit, ödem) Antropometrik ölçümler ( BKI, kol çevresi, deri kalınl nlığı) Kas gücü( g ( el dinamometresi, MIP)

9 Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi erlendirilmesi Laboratuar: Serum albumin ( 2.2g/ 2.2g/dl), prealbumin( Y.Ö:2 :2-33 gün g 20mg/ 20mg/dl), transferrin(y. (Y.Ö:9 gün), g retinol bağlay layıcı protein Geç aşırı duyarlılık k reaksiyonları Lenfosit sayısı( 1500/ml) Azot dengesi

10 Azot Dengesi Alınan protein(g) - 24 saatlik idrar N N: +2-4 Protein dengesi ile ilgili en güvenilir g test.

11 Bazal Enerji Gereksinmesi Harris-Benedict Eşitliği Erkek: 66+(13.7xW) + (5xH) (6.8xA) Kadın: 66+(9.6xW) + (1.8xH) (4.7xA) W: vücut v ağıa ğırlığı H: boy (cm) A: yaş(y (yıl)

12 Bazal Enerji Gereksinmesi Beden Kitle İndeksi Yaklaşı şımı BKI(kg/m²) ) Enerji gereksinmesi(kcal kcal/kg/g) kcal/m /m²/g(e),/g(e), 850 kcal/m /m² /g (K) kcal/kg

13 Total Kalori Hesaplanması Sürdürme rme tedavisi için i in 1.5 x BEE Anabolik etki içini in 1.8 x BEE

14 Besinlerin Enerji Karşı şılıkları Karbonhidrat: 4 kcal/g Protein: 4 kcal/g Yağ: : 9 kcal/g

15 Kalori Gereksiniminin Karşı şılanması Total kalorinin % 70 i i karbonhidratlar Total kalorinin % 30 u lipidler Protein, kalori hesabına katılmamal lmamalıdır.

16 Protein Gereksinmesi 1g/kg ( normalde) g/kg(orta 1.4g/kg(orta metabolik stres) 1.5-2g/kg(a 2g/kg(ağır metabolik stres) 1 g azotun (=6.25g protein) metabolize olabilmesi için i in 150 kcal gereklidir.

17 Karbonhidrat Gereksinmesi Total kalorinin %70 i 5g/kg/gün Kan glukozu 150mg/dl dl.

18 Karbonhidrat Gereksinmesi RQ= CO2 üretimi/o2 tüketimi= t Solunum katsayısı 1 glukoz: : RQ=1 1 yağ: : RQ=0.7 1aminoasit: RQ=0.8

19 Karbonhidrat Gereksinmesi Solunum yetmezliğinde inde yüksek y karbonhidrat alımı CO2 retansiyonu R/Q 1 ise Fazla karbonhidrat Karbonhidratlar, kalorik eşdeğerli erli lipidlere göre % 40 daha fazla CO2 oluşturur.

20 Yağ Gereksinmesi Total kalorinin %30 Max yağ miktarı: : 2.5g/kg/gün Total kalorinin en az % 7 si 7 esansiyel yağ asitlerini içermelidir. i

21 Sıvı Gereksinmesi İlk 10 kg için i in 1000ml Sonraki 10kg için i in 500ml Sonraki her kg için i in 20 ml Ya da 1ml/kalori + Kayıplar

22 Beslenme Yolunun Seçilmesi Oral*** Oral +Enteral+ Enteral** Enteral + Parenteral Total Parenteral

23 Enteral Beslenme **Gastrointestinal sistem fonksiyonel olduğu u sürece s çok az tolere edilse bile enteral beslenme tercih edilmelidir. GIS yapısal ve fonksiyonel bütünlb nlüğü Bakteri translokasyonunun önlenir Barsak mukozasındaki lenfoid doku korunur Komplikasyonlar daha az, daha ucuz.

24 Enteral Beslenmenin Endikasyonları Yetersiz oral alım( gün g n süre s ile günlg nlük ihtiyacın %50 alınmas nması) Oral beslenmeyi engelleyecek durumlar(koma, inme, rad ösafajiti) İhtiyacın n oral beslenme ile karşı şılanamayacak kadar arttığı durumlar Düşük çıkışlı enterokütan tan fistül( l( 500ml/g) Masif ince barsak rezeksiyonu sonrası TPN ek olarak

25 Enteral Beslenme Kontraendikasyonları Mutlak: Ciddi enterit ya da peritonit, Distal GI tıkanma, t Ciddi diare( 1000ml/g) Üst GI kanama Ciddi pankreatit

26 Enteral Beslenme Kontraendikasyonları Rölatif: İleus Kusma Yüksek aspirasyon pnömonisi riski Enterokutanöz fistül l ( 500ml/g)(

27 Enteral Beslenme Komplikasyonları Metabolik (Hipernatremi) Non-metabolik İshal Aspirasyon Rezidü( ( verilen miktarın %50 veya ml) Mekanik Obstrüksiyon Özofajit Stoma enfeksiyonu

28 Enteral Beslenme Yolları Kısa süreli s beslenme (4 haftadan az) Oro/nazogastrik tüp Oro/nazoduodenal tüp Oro/nazojejunal tüp Uzun süreli s beslenme (4 haftadan fazla) Gastrostomi Duodenostomi Jejunostomi

29

30

31 Enteral Beslenme YöntemleriY İntermittant Bolus İnfüzyon Hastanın n gövdesi g derece yükseltilir. y Genellikle 48 saat içinde i inde hedeflenen beslenmeye ulaşı şılır.

32 Enteral Beslenme YöntemleriY İnfüzyon ile beslenme: 20cc/sa infüzyon başlan lanır, 4 saatte bir gastrik rezidü bakılır, rezidü ml doz iki katına çıkarılarak arttırılır. r. Hedef ml/ 120ml/sa Bolus beslenme: Her 2-42 sa bir ml, dak ara verilir.350 ml den fazla önerilmez. İntermittant beslenme: 6-88 kez/gün, dak

33 Enteral Beslenme Ürünleri Standard ürünler: 1kcal/ml, mOsm, 40g protein/1000ml, %60 KH,%40 yağ Enerji-plus ürünler: 1.5kcal/ml Lifli ürünler Yüksek proteinli ürünler 3 3 yağ asidi içeren i ürünler(ards) İmmünonütrisyon ürünleri( Vit A, E, C, çinko) Diabetik ürünler: 0.9-1kcal/ml, %40-55 KH, %45-60 yağ

34

35

36 Parenteral Beslenme GIS fonksiyon bozuklukları Ağır pankreatit Barsakların 5-77 gün g n dinlendirilmesi gerekliliği Enteral beslenmeyi tolere edememe Masif ince barsak rezeksiyonu Yüksek çıkışlı enterokütan tan fistüller Ciddi malnütrisyon

37 Parenteral Beslenme Kontraendikasyonları 5 gün g n içinde i inde oral beslenmenin başlayaca layacağı durumlar Enteral beslenme ile ihtiyacın %75 nin karşı şılanması Agresif beslenme desteğinin gerekli olmadığı prognozun kötü olduğu hastalıklar

38 Parenteral Beslenmenin Komplikasyonları Enfeksiyöz: Kateter ilişkili sepsis Mekanik: Pnömotoraks Metabolik: Hiperglisemi, hipernatremi, elektrolit dengesizliği, i, karaciğer fonk. bozulma, üre miktarında artış ış.

39 Parenteral Beslenme Yolları Periferik(PPN): Ozmolaritesi 900 mosm %15 Dekstroz %10 Protein %10-20 lipid Total(Santral)(TPN): Ozmolaritesi daha yüksek ürünler

40

41 Parenteral Beslenme Ürünleri 3 yağ asidi Tekli doymamış ış(zeytin yağı ğı), çoklu doymamış yağ asidi Glutamin Dallı zincirli AA Esansiyel AA

42

43 YBÜ Beslenme Desteğinin İzlenmesi Saatlik Günlük Glukoz Endikasyonlar Erişim im yolu/yolları Komplikasyonlar Vücut ağıa ğırlığı? Haftalık Prealbümin Nitrojen dengesi Duruma göreg Kan biyokimyası