Açıklama Araştırmacı: Danışman: Gelir getiren yoktur Konuşmacı: Gelir getiren yoktur

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Açıklama 2008 2010. Araştırmacı: Danışman: Gelir getiren yoktur Konuşmacı: Gelir getiren yoktur"

Yağmur Mardin
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Araştırmacı: Açıklama RISKMAN (Çalışma kodu: DIREG_L_03836) Türkiye de Hipertansiyonlu Hastalarda Kardiovasküler Risk Yönetimi Uygulamaları Çalışması Firma: Sanofi Aventis Geliri Türk Geriatri Vakfı ile Geriatri Gerontoloji Derneğine bağışlanmıştır. Danışman: Gelir getiren yoktur Konuşmacı: Gelir getiren yoktur

2 YAŞLILARDA İLAÇ METABOLİZMASI VE KULLANIM İLKELERİ Dr. M. İlkin NAHARCI GATA Geriatri Bilim Dalı

3 İlaç poşetleri Metformin 850 3x1 Glimeprid 2 mg 1x1 Asetilsalisilik asit 100 mg 1x1 Valsartan Hidroklorotiyazid 25 mg 1x1 Trazadone 50 mg 1x1 Daha da irdelersek Naproksen sodyum 500 mg 1x1 Omega 3 (1 2 kap/ hafta) Atorvastatin 20 mg (1 2 hafta) DAHA NE OLSUN?

4 İlaç kullanımı neden önemli? Hastalık insidansı artışı ilaç sayısını artırmaktadır Kardiovasküler hastalıklar Artrit GIS problemleri Mesane disfonksiyonu

5 KRONİK HASTALIK PREVALANSI YAŞLA ARTAR hastalık 2 hastalık 3 hastalık % Hasta sayısı < >65 Yaş (yıl)

6 İlaç kullanım oranları Türkiye Toplum içinde yaşayan %84.7 sürekli ilaç, %15.3 kullanmıyor %24.2 (1), %18 (2), %19.6 (3), %38.2 ( 4 4) Huzurevi Kadın %94, erkek %80.4 (1) İlaç sayısı kadın: 3.59 ve erkek: 2.39 Reçetesiz ilaç tüketimi %14.4 (en çok NSAİD) *Gökçe Kutsal Y, ve ark. Polypharmacy in Turkish Elderly: A multicenter study. Geriatrics 2006 **Esengen Ş, ve ark. Drug consumption in a group of elderly residents of a nursing home: relationship to cognitive impairment. J Am Med Dir Assoc 2000

7 İLAÇ SAYISI VE YAN ETKİ % Hasta sayısı İlaç sayısı

8 YAŞLANAN VÜCUTTA FARMAKOLOJİK DEĞİŞİKLİKLER Farmakokinetik Emilim Dağılım Metabolizma Vücuttan atılma Farmakodinamik

9 Gençler kadar iyi İlaç Emilimi GİS motilite değişikliği Aktif taşınmada bozulma Kan akımı Genel kanı: Emilim miktarı değişmezken hızı değişir

10 İlaç Dağılımı Yağ miktarı artar, su azalır Kardiak atım Toplam plazma proteini Albumin α 1 asit glikoprotein

11 İlaç Metabolizması Ekstrahepatik mikro rozomal omal enzimler (oksidasyon ksidasyon, konjugasyon) Hepatik mikrozomal enzimler (oksidasyon, konjugasyon) Hepatik non mi mikro rozomal enzimler (asetilasyon setilasyon, sülfasyon, GSH, alkol kol/alde /aldehit dehidrojenaz hidrojenaz, hidroliz idroliz, oksi ksi/red)

12 Karaciğer portal venöz sistem arteryal sistem Düz endoplazmik retikulum Hepatositler safra mikrozomlar Sitokrom P450 bağımlı oksidazlar içeriyor Venöz kan

13 İlaç Atılımı Karaciğer Metabolizma Kan akımı Böbrek Kan akımı Kitlesi Kreatinin klerensi Kreatinin klerensi = 140 yaş x vücut ağırlığı 72 x serum kreatinin

14 Farmakodinamik değişiklikler Reseptör düzeyinde Nörotransmittter salınımında Bireysel farklılık

15 POLİFARMASİ Polifarmasi nedir? Oranı yüksektir İlaç sayısının artması yan etki riskini Problem nedir? Trafik kazası, kalça kırığı, kognitif bozukluk, ölüm Acil servise başvuruların %10 Hospitalizasyonlarının %28 i %60 ı >11 ilaç

16 İLAÇ KULLANIMININ TEMEL İLKELERİ İlaç gerekli mi? Mutlaka teşhis gerekir Tüm hastalıklar veya şikayetler ilaç gerektirmeyebilir Mümkünse tedavi verme, ama yaşam kalitesi artacaksa kullan

17 Kullanılan ilaçlar ve alışkanlıklar dikkatle sorgulanmalı!!! Düzenli olarak ilaçların gözden geçirilmesi İlaç değişimi, doz ayarlaması İlaç etkileşimlerini ortaya koyabilir Sigara, alkol ve kafein ilaç cevabını değiştirebilir

18 İlaç farmakolojisi iyi bilinmeli Tedaviye düşük dozla başlayınız İlacın standart dozu yaşlılar için genellikle yüksek gelebilir Yaşlanmanın böbrek fonksiyonlarına etkisi karaciğere olan etkisinden daha standarttır Yaşlılar SSS etkileyen ilaçlara daha duyarlıdır

19 Hastanın ilaca yanıtına göre doz ayarlanmalı Tedavide hedef kriterleri iyi belirlenmeli Dozları yan etkiler oluşmayacak şekilde, hedef doğrultusunda artır!!! İlaç yeterli dozda kullanılmalı Kombine ilaç bazen gerekebilir

20 İlaç tedavisini basitleştiriniz ve hasta uyumunu artırınız (1) Günde 1 veya 2 doz tercihi Sıvı formülasyon İlaç kutularının belirgin olarak etiketlenmesi İlaç kullanım takvimi kullanma

21 İlaç tedavisini basitleştiriniz ve hasta uyumunu artırınız (2) Hastaya veya yakınına ilaç hakkında yeterli ve anlaşılır bilgi verilmeli (tercihen yazılı olarak) İlaç neden veriliyor Hasta yakınının ilacın kullanımını denetlemesi sağlanmalı

22 İlaç tedavisini basitleştiriniz ve hasta uyumunu artırınız (3) Kullanılmamış yada artan ilaçlar hastadan alınmalı İlaçların yeni sorunlar yaratacağı unutulmamalı Tedaviye yanıt dökümante edilmeli

23 Genel Prensipler Farmakokinetik (emilim, dağılım, metabolizma, atılım) Son üçü anlamlı etkileniyor Düşük doz başla, yavaş artır İlaç yan etkilerine bağlı semptomlar olabilir Normal serum kreatinin normal GFR yi göstermez

24 VAKA 1 (1) 78 yaşında bayan, 6 aydır huzurevinde Yakınmaları: 2 haftadır devam eden görsel halüsinasyon ve bulantı Ölmüş akrabalarını görüyor (yüzleri yeşil) Tıbbi özgeçmiş: Alkol, HT, KKY, osteoartrit FM: Şuur açık, koopere, oryante. AKB:135/ 80, Nb:94 aritmik, S1 şiddetli, diğer sistem muayeneleri tabii

25 VAKA 1 (2) Kullandığı ilaçlar Aspirin 100 1x1, İndapamid SR 1x1, Digoxin 0.25 tb 1x1 (3 hafta önce), İsosorbid mononitrat tb 1x1/ 2 Laboratuvar BK: 6400, Hb: 12.1, Htc: 30.5, Sedim: 19, T. İdrar: N, AKŞ: 86, Üre: 64, Kreatinin: 1.4, Na: 145, K: 3.7, AST: 33, ALT: 31, ALP: 120, Ca: 9.5

26 Tanınız nedir? A. Demans B. Digoksin C. Madde bağımlılığı D. Enfeksiyon E. Renal yetmezlik Digoksin kan düzeyi: 2.5 ng/ ml (0.6 2)

27 VAKA 2 (1) 84 yaşında erkek 3 gün önce acilde İYE ve antibiyotik 2 gün sonra konfüze ve fonksiyon Tıbbi öykü sundowning, İYE, fekal inkontinans, ateş, gece terlemeleri HT, demans (AD), BPH, depresyon, böbrek fonksiyonları normal

28 VAKA 2 (2) Kullandığı ilaçlar Verapamil 240 mg 1x1, Donepezil 10 1x1, Levofloksasin 500 1x1, Ranitidine 150 mg 1x1, Losartan 100 mg+hctz x1, Paroksetin 20 1x1, Aspirin 300 1x1 Laboratuvar EKG: sinüs bradikardisi, PR uzaması Hb: 14, Htc: 43.1, Na: 140, K: 4.1, Üre: 65, Kreatinin: 2.2

29 Farmakokinetik değişiklikler hangi terapotik düzeylerini etkilemez? ilaçın A. Levofloksasin B. Ranitidin C. Verapamil D. HCTZ E. Donepezil

Benzer belgeler

YAŞLILIKTA İLAÇ KULLANIM İLKELERİ. Uzm. Hem. Kader KILIÇ Acıbadem Fulya Hastanesi, Sorumlu Hemşire Hazırlanma Tarihi: 22 Kasım 2014

YAŞLILIKTA İLAÇ KULLANIM İLKELERİ Uzm. Hem. Kader KILIÇ Acıbadem Fulya Hastanesi, Sorumlu Hemşire Hazırlanma Tarihi: 22 Kasım 2014 Yaşlılık da sevgi gibidir saklanamaz Thomas Dekker Sunu Planı Yaşlı Nüfus