İÇİNDEKİLER. İSTATİSTİK: AB ve ADAY ÜLKELERDE SON 3 YILDA GSYİH ve KİŞİ BAŞINA GSYİH (%)

Transkript

1 İÇİNDEKİLER STEFAN FÜLE DEN FRANSA YA, TÜRKİYE YE YÖNELİK BLOKAJI KALDIRMA ÇAĞRISI AB GENEL İŞLER KONSEYİ, TÜRKİYE İLE MÜZAKERELERE İVME KAZANDIRILMASINI İSTEDİ AB DÖNEM BAŞKANLIĞI 1 OCAK TA İRLANDA YA GEÇIYOR AB İZLANDA İLE 6, KARADAĞ İLE 1 FASLI MÜZAKEREYE AÇTI SURİYELİ SIĞINMACILAR İÇİN AB DEN TÜRKİYE'YE 25 MİLYON DESTEK AB LİDERLERI, EKONOMİK VE PARASAL BİRLİĞE İLİŞKİN YOL HARİTASINI ONAYLADI BANKACILIK BİRLİĞİ NDE UZLAŞI SAĞLANDI YUNANİSTAN A İKİNCİ KREDİ DİLİMİ ONAYLANDI AVRUPA KOMİSYONU, 2013 YILLIK BÜYÜME RAPORU NU ONAYLADI 2012 YOLSUZLUK ALGISI ENDEKSİ AÇIKLANDI VERGİ KAÇAKLIĞINA KARŞI AB EYLEM PLANI AB SİNGAPUR STA MÜZAKERE SÜRECİ TAMAMLANDI AB, 2013 TE JAPONYA İLE STA MÜZAKERELERİNE BAŞLAYACAK AVRUPA PARLAMENTOSU, 8 LATİN AMERİKA ÜLKESİ İLE İMZALANAN STA LARI ONAYLADI KRİZE RAĞMEN, AB DE AR-GE YATIRIMLARI ARTIYOR AB TEK PATENTİ 2014 TE UYGULAMAYA GİRİYOR İSTATİSTİK: AB ve ADAY ÜLKELERDE SON 3 YILDA GSYİH ve KİŞİ BAŞINA GSYİH (%)

2 STEFAN FÜLE DEN FRANSA YA, TÜRKİYE YE YÖNELİK BLOKAJI KALDIRMA ÇAĞRISI Avrupa Komisyonu'nun Genişleme ve Komşuluk Politikasından Sorumlu Üyesi Stefan Füle, 4 Aralık ta Fransa Senatosu'nda yaptığı konuşmada, Türkiye nin müzakere sürecine ivme kazandırılması için fasıllar üzerindeki engellerin kaldırılması çağrısında bulundu. Halihazırda, 5 fasıl (Tarım ve Kırsal Kalkınma, Ekonomik ve Parasal Politika, Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu, Mali ve Bütçesel Hükümler, Kurumlar) Fransa nın koyduğu siyasi engeller nedeniyle müzakereye açılamıyor. Türkiye'nin, dinamik ekonomisi, stratejik konumu ve bölgesindeki önemli rolü göz önüne alındığında, AB açısından anahtar ülke olduğuna dikkat çeken Füle, özellikle Suriye'deki durum ve mülteciler krizinin çözümü konusunda gösterdiği çabalar nedeniyle, Türkiye nin, AB açısından öneminin arttığını vurguladı. Türkiye ile işbirliği için en etkin çerçeve olan katılım sürecinin durma noktasına geldiğine işaret eden Füle, sürecin yeniden canlanması için Pozitif Gündem girişiminin başlatıldığını, bu kapsamda vize muafiyeti konusunda da somut adımlar atıldığını belirtti. Ancak bunun yeterli olmadığını ifade eden Füle, üyelik müzakerelerine resmen devam edilmesinin önemine vurgu yaparak, üye ülkeler arasında uzlaşı sağlanamaması nedeniyle açılamayan müzakere fasıllarında, çalışmaların yeniden başlatılması gereğinin altını çizdi. Müzakere sürecinde kaydedilecek gelişmelerin, Türkiye'nin, başta ifade özgürlüğü olmak üzere temel haklar alanındaki eksikliklerinin giderilmesine de katkı sağlayacağını belirten Komisyon Üyesi, AB nin bu yıl için belirlediği genişleme stratejisinde ana temanın hukukun üstünlüğü olduğunu hatırlattı. AB GENEL İŞLER KONSEYİ, TÜRKİYE İLE MÜZAKERELERE İVME KAZANDIRILMASINI İSTEDİ 11 Aralık ta gerçekleştirilen AB Genel İşler Konseyi toplantısında, genişlemenin, Avrupa da barış, demokrasi ve istikrarı güçlendirerek, AB nin küresel düzeydeki konumuna ve stratejik çıkarlarına önemli katkıda bulunduğu; bu açıdan genişleme sürecinin, AB nin temel politikalarından biri olmaya devam ettiği belirtildi. Türkiye ye geniş yer verilen toplantının sonuç bildirgesinde, Türkiye nin dinamik ekonomisine ve stratejik rolüne dikkat çekilerek, katılım müzakerelerinin, AB nin taahhütlerine riayet ettiği, aktif ve inandırıcı bir biçimde sürdürülmesinin, taraflararası ilişkilerin gerçek potansiyeline ulaşmasını sağlayacağı vurgulandı. Müzakerelere yeniden ivme kazandırılmasının, her iki tarafın da çıkarına olmasının yanı sıra, AB nin Türkiye nin reform sürecine dayanak olmayı sürdürmesine imkan vereceği belirtilen bildirgede, Türkiye nin, açılış kriterlerinin yerine getirilmesinde ilerleme kaydetmesi ve AB ye yönelik yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde müzakerelerin hız kazanacağına işaret edildi. Türkiye nin bölgesinde oynadığın rolün önemine vurgu yapılan toplantıda, dinamik ekonomisi ile Avrupa kıtasının refahına katkıda bulunan Türkiye nin, AB ile yakın ticari ve yatırım ilişkileri sayesinde Avrupa nın rekabet gücünün önemli bir parçası olduğu belirtildi. Türkiye nin siyasi reformlar konusundaki taahhütlerinin Konsey tarafından kuvvetle desteklendiğine dikkat çekilen toplantıda, yeni anayasa sürecinin önemi vurgulanarak, bu sürecin katılımcı ve demokratik bir şekilde işletilmesinin, başta Kürt meselesi olmak üzere bir çok alanda reform çalışmalarına temel oluşturacağı kaydedildi. AB üyeliği için uyum sağlanması gereken siyasi kriterlerde eksiklikler bulunduğu belirtilen toplantıda, Ombudsmanlık ve Ulusal İnsan Hakları Kurumu nun kurulması, kadın hakları ve cinsiyet eşitliği alanında atılan adımlar, üçüncü yargı paketinin kabul edilmesi gibi olumlu gelişmelere de yer verildi. 2

3 PKK nın, AB nin terör örgütleri listesinde yer aldığının bir kez daha kayda geçirildiği toplantıda, terörle mücadelede Türkiye ye tam destek verildiği ve Türkiye topraklarında gerçekleştirilen her türlü terör eyleminin kınandığı belirtildi. Toplantı sonuç bildirgesinde ayrıca, AB nin Geri Kabul Anlaşması nın imzalanmasına ilişkin beklentisi dile getirilerek, sürecin, Türkiye ile vize serbestisine yönelik vize diyaloğunun başlatılması ile paralel yürütüleceği ifade edildi. Türkiye nin Ortaklık Anlaşması na Ek Protokolü, tüm çağrılara karşın üye devletlerin tamamına uygulamadığı ve Guney Kıbrıs Rum Yonetimi ile ilişkilerini normalleştirmediği hatırlatılan bildirgede, konunun önümüzdeki dönemde yakından izlenmeye devam edileceği belirtildi. AB DÖNEM BAŞKANLIĞI 1 OCAK TA İRLANDA YA GEÇİYOR 1 Ocak itibariyle, AB Dönem Başkanlığı nı Güney Kıbrıs Rum Yönetimi nden devralacak olan İrlanda, bu görevi yedinci kez üstleniyor. AB üyeliğinin 40. yılına denk gelen 2013 te dönem başkanlığını üstlenecek olan İrlanda, bu görevi sürdüreceği 6 ay boyunca üç ana temaya odaklanacağını açıkladı: İstikrar, istihdam ve büyüme. AB DÖNEM BAŞKANLIĞI TAKVİMİ GKRY Temmuz-Aralık 2012 İrlanda Ocak - Haziran 2013 Litvanya Temmuz-Aralık 2013 Yunanistan Ocak - Haziran 2014 Italya Temmuz-Aralık 2014 Letonya Ocak - Haziran 2015 Lüksemburg Temmuz-Aralık 2015 Hollanda Ocak - Haziran 2016 Slovakya Temmuz-Aralık 2016 Malta Ocak - Haziran 2017 İngiltere Temmuz-Aralık 2017 Estonya Ocak - Haziran 2018 Bulgaristan Temmuz-Aralık 2018 Avusturya Ocak - Haziran 2019 Romanya Temmuz-Aralık 2019 Finlandiya Ocak - Haziran

4 Başta Avrupa Sömestri olmak üzere AB nin yeni ekonomik yönetişim tedbirlerinin hayata geçirilmesi ve istihdamı teşvik eden büyümeye yönelik gerekli koşulların sağlanması için, AB ile üye devletlerin birlikte çalışmasına odaklanmayı hedefleyen İrlanda Dönem Başkanlığı, 6 ay süreyle aşağıdaki konulara öncelik verecek: AB nin dönemi bütçesine ilişkin Çokyıllı Çerçeve Anlaşması nın sonuçlandırılması, Ortak Tarım Politikası, Ortak Balıkçılık Politikası ve AB nin Araştırma ve İnovasyon Programı Ufuk 2020 ye yönelik reform çalışmalarının tamamlanması, AB nin yeni ekonomik yönetişim kuralları ve prosedürlerinin uygulamaya koyulması yoluyla, Birlik genelinde mali istikrarın tesis edilmesi çalışmalarının sürdürülmesi, İşsizlikle mücadelede somut adımlar atılması, özellikle genç işsizlerin doğrudan istihdama katılımlarını sağlamak üzere eğitim ve staj programları uygulanması. Avrupa Vatandaşlar Yılı olarak ilan edilen 2013 yılında, AB genelinde serbest dolaşımın teşvik edilmesi ve çalışanların haklarının korunmasına yönelik çeşitli girişimlerde bulunmayı planlayan İrlanda, istihdam odaklı büyümeye, dijital ekonominin güçlendirilmesine, telekomünikasyon, enerji ve ulaştırma altyapılarının entegrasyonuna, KOBİ lerin finansmana erişiminin kolaylaştırılmasına, kamu ihalelerinde fırsatlar sağlanmasına ve ar-ge fonlarının artırılmasına yoğunlaşacak. İrlanda Dönem Başkanlığı, Birliğin, yeni üyelerle genişlemesinin sürdürülmesine de öncelikleri arasında yer veriyor. Bu kapsamda, İrlanda nın AB İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Lucinda Creighton, yaptığı açıklamada, Turkiye nin AB için çok önemli bir ülke olduğunu ve Türkiye nin katılım sürecine ivme kazandırmak açısından, İrlanda Dönem Başkanlığı nın eşsiz bir fırsat sunduğunu belirtti. Bazı müzakere fasıllarının son yıllarda dondurulmuş olduğuna dikkat çeken Creighton, kendi başkanlıkları sırasında en az bir faslın müzakereye açılabileceği ve sürecin yeniden rayına gireceği konusunda emin olduklarını ifade etti. Ocak ayında üstlenecekleri dönem başkanlığının, İrlanda nın 7. dönem başkanlığı olması nedeniyle son derece tecrübeli olduklarına vurgu yapan Bakan, 2004 yılında İrlanda Dönem Başkanlığı nda, AB ye 10 yeni üye katıldığını hatırlatarak, bir çok üye ülke ile müzakere sürecinde çalışma deneyimine sahip olduklarını belirtti. Türkiye nin önüne sürekli bir engel olarak getirilen Kıbrıs konusunda ise haksızlık yapıldığı kanısında olduğunu ifade eden Lucinda Creighton, Kıbrıs meselesinin çözülmesi gerektiğine ancak bunun ikili bir konu olduğuna ve BM bağlamında ele alınmasının en uygun zemin olduğuna dikkat çekerek, AB nin Kıbrıs sorununu çözmek için uygun bir platform olmadığını, tüm taraflara adil davranılması gerektiğini belirtti. AB İZLANDA İLE 6, KARADAĞ İLE 1 FASLI MÜZAKEREYE AÇTI AB, Katılım Müzakerelerine 2010 yılında başlayan İzlanda ile, 18 Aralık ta gerçekleşen Katılım Konferansı nda 6 faslı daha müzakereye açarak, 1 faslı da geçici olarak kapattı. Böylelikle, katılım müzakerelerine konu olan 33 fasıldan 27 si açılmış, 11 i kapatılmış oldu. Tek Pazar a ve Schengen Alanı na dahil olması nedeniyle İzlanda, AB müktesabatının önemli bir bölümünü halihazırda uyguluyor. 4

5 18 Aralık ta Karadağ ile de, katılım müzakerelerinin ilk faslı açılarak kapatıldı. AB nin yargı ve temel haklar ile adalet, özgürlük ve güvenlik fasıllarına öncelik veren yeni yaklaşımı ise ilk kez Karadağ ile uygulanacak. Buna göre, müzakere sürecinin başında açılması gereken bu fasıllara yönelik olarak, Karadağ ın gerekli reformları içeren bir eylem planı hazırlaması gerekiyor. Katılımcı ülke MÜZAKERE SÜRECİNDE SON DURUM Üyelik başvuru tarihi Müzakerelere başlama tarihi Açılan fasıl sayısı Kapatılan fasıl sayısı Katılım Antlaşması imza tarihi Hırvatistan Şubat 2003 Ekim Aralık 2011 Aday ülkeler Türkiye Nisan 1987 Ekim İzlanda Temmuz 2009 Temmuz Karadağ Aralık 2008 Haziran Makedonya Mart Sırbistan Aralık SURİYELİ SIĞINMACILAR İÇİN AB DEN TÜRKİYE'YE 25 MİLYON DESTEK AB, Suriyeli sığınmacıların temel ihtiyaçlarını ve onlara kapılarını açan ülkelerin bu konudaki gereksinimlerini karşılamak üzere, 313 milyon yu aşan bir insani yardım fonu tahsis etmiş bulunuyor. Suriye den kaçan ve sınır boyunca kurulan kamplarda i aşkın sığınmacıyı konuk eden Türkiye nin, önemli bir yük üstlendiğine ve kriz uzadıkça bu yükün daha da ağırlaştığına dikkat çeken AB, Türkiye ye yönelik desteğin, 25 milyon tutarında bir fon ile arttırılması kararı aldı. Suriye krizinden etkilenen gruplar için bir Bölgesel Destek Programı oluşturan AB, bu kapsamda Türkiye'ye 8.2 milyon tahsis edecek. Krizin sonuçlarının hafifletilmesi sürecinde yetkili makamlara ve yerel toplumlara destek olmak amacıyla AB, UNICEF (BM Çocuklara Yardım Fonu) ve UNHCR (BM. Mülteciler Yüksek Komiserliği) ile birlikte çalışacak. Avrupa Komisyonu'nun İnsani Yardımdan Sorumlu Genel Müdürlüğü (ECHO) ise, UNHCR'a sağlanan 1 milyon 'ya ilave olarak, Türkiye'ye 4 milyon destek aktaracak. Bu fonların kullandırılması sürecinde ECHO, UNHCR ve Türk Kızılay'ı ile işbirliği içinde çalışacak. İnsani yardım konularında Türk makamları ile daha yakın koordinasyon sağlanabilmesi amacıyla ECHO, Ekim ayında, AB Türkiye Delegasyonu'na bir uzman atamış bulunuyor. Avrupa Komisyonu ayrıca, Türkiye'ye Katılım Öncesi Mali Yardım Programı kapsamında destek sağlamak üzere, 13 milyon 'luk ilave bir paket hazırlıyor. Paketin kullandırılması sürecinde, ilgili bakanlıklar ve AFAD ortaklarınca sağlanacak somut öneriler ve veriler kilit rol oynayacak. 5

6 AB LİDERLERI, EKONOMİK VE PARASAL BİRLİĞE İLİŞKİN YOL HARİTASINI ONAYLADI Aralık tarihlerinde gerçekleşen AB Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi nde, Ekonomik ve Parasal Birliğin (EPB) tamamlanmasına ilişkin yol haritası üzerinde uzlaşı sağlandı. Avrupa Komisyonu tarafından 28 Kasım da sunulan yol haritasında, AB antlaşmalarında ve ikincil mevzuatta bazı değişiklikler yapılması öngörülüyor. Yol haritası, Ekim 2012 de bankacılık birliğinin, mali birliğin, ekonomik ve siyasi birliğin sağlanması için gerekli adımların atılması konusunda üye ülke liderleri arasında sağlanan anlaşma doğrultusunda, aşağıda özetlenen kısa ve orta vadeli önlemlerden oluşan ayrıntılı bir plan içeriyor: Daha iyi bir ekonomi ve bütçe yönetişimine yönelik reformların hayata geçirilmesi, Rekabetçiliğin artırılması ve üye ülke ekonomilerinde gerekli düzeltmelerin yapılabilmesi için daha entegre bir mali çerçeve oluşturulması, Bankacılık alanında Tek Gözetim Mekanizması nın (Single Supervisory Mechanism (SSM)) ivedilikle hayata geçirilmesi ve sektöre yönelik Direktif tasarılarının Haziran 2013 ten önce yasalaşması, Tek Pazar ın bütünlüğünün korunması da dahil olmak üzere, ekonomik büyüme, istihdam ve küresel rekabetin güvence altına alınabilmesi için, Haziran 2013 e kadar: temel ekonomik politika reformları; sosyal diyalog da dahil olmak üzere Ekonomik ve Parasal Birliğin sosyal boyutu; rekabet ve büyüme konusunda mutabakat sağlanan anlaşmaların fizibilite ve yöntemi ile bu alanda üye ülkelerin çabalarını desteklemek üzere oluşturulacak dayanışma mekanizmalarına ilişkin takvimli bir önlemler paketi hazırlanması. BANKACILIK BİRLİĞİ NDE UZLAŞI SAĞLANDI Aralık tarihli AB Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi nde, Bankacılık Birliği ne ilişkin ortak kurallar üzerinde uzlaşıya varıldı. Zor durumdaki bankalara yardım için oluşturulacak fonla ilgili tartışmaya ise 2013 te başlanması kararlaştırıldı. Avrupa Komisyonu, 12 Eylül 2012 de, Euro Alanı nda bankacılık sektörüne yönelik Tek Gözetim Mekanizması kurulmasına ve Bankacılık Birliği ne yönelik bir yol haritası oluşturulmasına ilişkin iki tüzük ve bir tebliğden oluşan tasarılar paketini kabul etmişti. Komisyon un, Ekonomik ve Parasal Birliğin güçlendirilmesi amacıyla Euro Alanı ndaki bankalar için ortak gözetim mekanizması oluşturulmasına yönelik tasarılar paketi, kurulacak sistemin Avrupa Merkez Bankası (ECB) tarafından yürütülmesini öngörüyor. Euro Alanı ndaki tüm bankaların denetimi için AMB ye geniş yetkiler veren bir Tüzük, Avrupa Bankacılık Kurumu nun (EBA) karar mekanizmalarında, Euro Alanı na dahil olan ve olmayan üye ülkeler arasında denge kurulmasını sağlayacak bir Tüzük değişikliği ve Bankacılık Birliği ne yönelik yol haritası belirleyen bir Tebliğ den oluşan paketin, 2013 te yürürlüğe girmesi hedefleniyor. Ancak yeni mekanizmanın sorunsuz işleyişini sağlamak için kademeli bir geçiş dönemi öngörülüyor. Buna göre, ilk aşamada ECB nin, başta kamu fonları kullanan ya da talep eden kuruluşlar olmak üzere tüm kredi kuruluşları üzerinde tam denetim sorumluluğunu üstlenmesi; ikinci aşamada, sistemsel öneme sahip 6

7 bütün büyük bankaların ECB nin denetimi altına alınması ve üçüncü aşamada bütün bankaların SSM nin denetimine girmesi planlanıyor. Euro Alanı nda bankacılık lisanslarının düzenlenmesi, verilmesi ya da iptali, denetim amacıyla stres testlerinin yürütülmesi, kredi kurumlarının yetkilendirilmesi, sermaye, kaldıraç ve likidite ihtiyaçlarına uygunluğun tespiti ve finansal şirket gruplarının denetimi gibi sorumluluklar üstlenecek olan ECB, bir bankanın düzenleyici sermaye gereksinimlerini ihlal ya da riske etmesi durumunda, bankaların çözüm getirecek adımlar atmalarını şart koşarak erken müdahale tedbirleri alabilecek. ECB nin denetim görevlerinin para politikasından ayrılması ise kurumsal ilkeler ve banka bünyesinde oluşturulacak bir denetim kurulu aracılığı ile yönetilecek. ECB, ayrıca Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Komisyonu nun denetimine tâbi olacak. Euro Alanı na dahil olmayan AB ülkeleri de talep ettikleri takdirde, belirli şartlar altında bu sisteme katılabilecekler. Ancak söz konusu katılım koşulları konusunda henüz bir uzlaşı sağlanmış değil. YUNANİSTAN A İKİNCİ KREDİ DİLİMİ ONAYLANDI Euro Alanı ülkeleri, 13 Aralık ta Yunanistan a yönelik ikinci mali düzenleme programı kapsamında, 49,1 milyar tutarındaki ikinci kredi diliminin serbest bırakılmasını resmen onayladı. Yunanistan tarafından gerçekleştirilen borç geri alımı operasyonun ve ilgili ulusal prosedürlerin tamamlanmasını takiben alınan karara ilişkin Euro Grubu Başkanı Jean Claude Junker tarafından yapılan açıklamada, son dönemde Yunanistan ın reform çalışmalarında gösterdiği başarılı performansa dikkat çekilerek, Avrupa Komisyonu, Avrupa Merkez Bankası ve IMF den oluşan Troyka nın ülkeye ilişkin gözlemleri sonucunda, uygulanan kurtarma programının iyi işlediği konusunda uzlaşı sağlandığı belirtildi. Yunanistan ın halihazırda uygulamakta olduğu ikinci mali düzenleme programının da başarılı olması halinde, 2020 ye kadar ülkedeki kamu borçlarının Yunanistan ın hedef olarak belirlediği, GSYİH nın %124 ü gibi sürdürülebilir bir düzeye çekilebileceği belirtildi. İkinci kredi diliminin 34,3 milyar luk bölümünün önümüzdeki günlerde aktarılması, kalan tutarın ise, 2013 yılının ilk çeyreğinde alt dilimler halinde ödenmesi planlanıyor. Kredinin Ocak 2013 te ödenecek ilk bölümünün, bankaların yeniden sermayelendirilmesine ilişkin maliyetlerin karşılanması; kalan tutarın ise, Troyka tarafından onaylanacak reform programında yer alan spesifik tedbirleri hayata geçirmek üzere bütçenin finansmanında kullanılması öngörülüyor. AVRUPA KOMİSYONU, 2013 YILLIK BÜYÜME RAPORU NU ONAYLADI Avrupa Komisyonu, üye ülkelerin bütçe ve ekonomi programlarını, İstikrar ve Büyüme Paktı ile Avrupa 2020 Stratejisi doğrultusunda hazırlayarak koordinasyon içinde yürütmelerini öngören 2013 Yıllık Büyüme Raporu nu onayladı. AB nin krizden çıkış amacıyla geliştirdiği politikaların sonuç vermeye, bütçe açıklarının ve mali piyasalardaki gerginliğin azalmaya başladığına; bazı üye ülkelerde rekabet edebilirlikte ilerleme sağlandığına, ancak bu iyileşmenin sürdürülebilirliği için reform politikalarından taviz verilmemesi gerektiğine işaret eden rapor, 2013 yılı için 5 temel öncelik belirliyor: Ekonomik büyümeyi engellemeyecek bir mali konsolidasyon gerçekleştirilmesi, Ekonomiye kesintisiz kredi akışının sürdürülmesi, 7

8 Büyüme ve rekabetçiliği destekleyen politikalar izlenmesi, İşsizlik ve işsizliğin sosyal sonuçlarıyla mücadele edilmesi, Kamu yönetiminin modernize edilmesi. Üye ülkelerin farklı koşullara sahip olmaları nedeniyle, büyüme ve istihdamın artırılması için tek tip bir reçete önerisi getirmeyen Rapor, temel ilkeleri ortaya koyan ortak hedefler belirliyor. Bu kapsamda, gerek kamu gerek özel sektörde ar-ge odaklı destekler sağlanması; eğitim ve mesleki eğitim sistemlerinin iyileştirilmesi; girişimciliğin teşvik edilmesi için işletmeleri ilgilendiren yasaların sadeleştirilmesi ve bürokratik işlemlerin azaltılması; ulaştırma, enerji ve telekomünikasyon alt yapılarının geliştirilmesi; aktif istihdam piyasası politikalarının desteklenmesi gereğine dikkat çekiliyor. Son bir yılda Avrupa da işsiz sayısının 2 milyon arttığı ve halihazırda 25 milyon işsiz bulunduğu vurgulanan raporda, uzun dönemli işsizlerin ve genç işsizlerin oranında ciddi artış gözlendiğine işaret edilerek, bazı üye ülkelerde gençler arasında işsizlik oranının %50 lere ulaştığı, bu nedenle işsizlikle mücadele konusunda acil tedbirler alınması gerektiği belirtiliyor. Gelir düzeyi düşük kişiler için özel tedbirler alınması gereğine dikkat çeken Rapor, söz konusu kesimlere yönelik gelir vergisi ve sosyal güvenlik katkı paylarının azaltılması, ayrıca işsizlikle mücadele programlarında esnek çalışma koşullarının oluşturulmasına da yer verilmesi önerileri getiriyor YOLSUZLUK ALGISI ENDEKSİ AÇIKLANDI Uluslararası Şeffaflık Örgütü, 5 Aralık ta, 2012 Yolsuzluk Algısı Endeksi raporunu açıkladı. 176 ülkede kamu sektörüne ilişkin yolsuzluk algısını ölçümleyen endeksin, 0 dan (yolsuzluk çok yüksek), 100 e (çok temiz) kadar yaptığı puanlama sıralamasında, 100 puana ulaşan hiçbir ülke yer almazken, birinci sırayı 90 puanla iki AB ülkesi Danimarka ve Finlandiya- ile Yeni Zelanda paylaşıyor. Sıralamanın en sonunda ise 8 puanla Afganistan, Kuzey Kore ve Somali yer alıyor. AB üyesi ülkeler arasında çarpıcı farklılıkların gözlendiği endekste, ilk sırada bulunan Danimarka ve Finlandiya nın ardından, İsveç (88 puan), Hollanda (84 puan), Lüksemburg (80 puan), Almanya (79 puan) öne çıkarken; bu ülkeleri, Belçika (75 puan), İngiltere (74 puan), Fransa (71 puan), Avusturya (69 puan) izliyor. Endekste en geride yer alan, bir başka ifadeyle yolsuzluk algısının en yüksek olduğu AB ülkeleri ise 41 puanla Bulgaristan (75. sıra), 42 puanla İtalya (72. sıra), 44 puanla Romanya (66. sıra) ve 46 puanla Slovakya (62. sıra) olarak sıralanıyor. Türkiye nin, 49 puanla, Letonya, Çek Cumhuriyeti ve Malezya ile 54. sırayı paylaştığı endekste, ABD 73 puanla 19.; Çin 39 puanla 80.; Hindistan 36 puanla 94. sırada yer alıyor. VERGİ KAÇAKLIĞINA KARŞI AB EYLEM PLANI Avrupa Komisyonu 6 Aralık ta, vergi kaçakçılığı ve sahtecilik ile mücadele konusunda üye devletleri desteklemek ve aralarındaki işbirliğini güçlendirmek amacıyla kapsamlı bir eylem planı sundu. Vergi alanında, 3. ülkelerle bilgi alışverişinin de geliştirilmesini öngören Eylem Planı, üye devletlerin ulusal mevzuatları arasındaki farklılıklar ve koordinasyon eksikliği nedeniyle yaşanan ciddi vergi kayıplarını engellemek için AB düzeyinde ortak bir strateji uygulanmasını hedefliyor. 8

9 Eylem Planı, yürürlükte olan yasal düzenlemelerin eksiksiz uygulanması, bazı düzenlemelerde iyileştirmeler yapılması, vergi yönetişiminin güçlendirilmesi, vergi kaçakçılığı ve sahteciliğin önlenmesi, İç Pazar da adil bir vergi rekabetinin tesis edilmesi, üye devletler arası işbirliği ve bilgi alış verişinin artırılması hedefleri doğrultusunda aşağıda ana hatları ile özetlenen ve kısa, orta ve uzun vadede alınması önerilen tedbirleri içeriyor: İdari işbirliğine ilişkin yeni çerçevenin iyileştirilmesi, Tasarruflardan alınan vergileri düzenleyen Direktif teki hukuki boşlukların giderilmesi, Sahtecilikle mücadele ve vergi işbirliği anlaşmasının imzalanarak uygulanması, KDV sahteciliği ile mücadele için erken uyarı mekanizmasının hayata geçirilmesi, AB düzeyinde bir KDV forumu oluşturulması, 3. ülkeleri, vergi alanında iyi yönetişime yönelik asgari standartları uygulama konusunda teşvik edecek tedbirlerin alınması, Şirketlerin, mevzuattaki boşluklardan ve üye ülkelerin farklı uygulamalarından yararlanarak vergi kaçırmalarını önlemek üzere, çifte vergilendirme anlaşmalarının güçlendirilmesi ve mevzuattaki tutarsızlıkların giderilmesi, Vergi iyi yönetişimi için bir platform kurulması, Vergilendirme ile ilgili bir internet portalı "TIN on EUROPA" oluşturulması, Vergilendirme alanında bilgi alış verişinin standart formlar aracılığıyla sağlanması ve bilgi değişiminin bilgisayar ortamında otomatik olarak gerçekleştirilmesi, AB vergi kimliği numarası (TIN) kullanılması, Avrupa vergi mükellefleri kodu oluşturulması, Risk yönetimi tekniklerinin geliştirilmesi, Üye ülkelerin, birbirlerinin ulusal veri bankalarına doğrudan erişiminin sağlanması, Tüm vergiler için idari işbirliğini sağlayacak tek bir yasal araç geliştirilmesi, AB mevzuatında vergi suistimaline yönelik önlemler içeren düzenlemelerin revizyonu, Para akışlarının izlenmesi amacıyla rehber ilkeler belirlenmesi ve vergi ihlallerine uygulanacak yaptırımların uyumlaştırılması, Ulusal listeler oluşturularak vergi cennetlerinin belirlenmesi, üye devletlerin bu listelerde yer alan ülkeler ile çifte vergilendirme anlaşmalarını revize etmeye, askıya almaya ya da yeniden muzakere etmeye teşvik edilmesi, KDV alanında, ikili idari işbirliği anlaşmalarının müzakeresine başlamak üzere Komisyon a yetki verilmesi, KDV sahteciliğine ilişkin hızlı bilgi alış verişi sağlayan EUROFISC in yetki alanının, doğrudan vergilendirmeye ilişkin tüm alanları kapsayacak şekilde genişletilmesi, Vergi denetimine ilişkin bir AB standardı ve metodolojisi geliştirilmesi. 9

10 Vergi makamları arasında işbirliğini ve veri paylaşımını güçlendirerek, banka bilgilerinin gizli tutulması gibi vergi kaçakçılığına imkan veren uygulamaların ortadan kaldırılmasını hedefleyen Eylem Planı, bir üye ülkenin talebi halinde, diğer üye ülkelere banka bilgilerini paylaşma yükümlülüğü de getiriyor. AB SİNGAPUR STA MÜZAKERE SÜRECİ TAMAMLANDI AB ile Singapur arasında Mart 2010 dan bu yana yürütülen Serbest Ticaret Anlaşması müzakereleri, 16 Aralık ta tamamlandı yılının ilkbahar aylarında parafe edilmesi öngörülen anlaşma, Temmuz 2011 de yürürlüğe giren AB-G.Kore STA sının ardından, Birliğin Asya daki varlığını güçlendirmesi ve diğer ASEAN ülkelerine örnek teşkil etmesi açısından büyük önem taşıyor. AB nin 13. büyük ticari ortağı olan Singapur, ASEAN ülkeleri arasında da Birliğin en yoğun ticari ilişki içinde olduğu ülke konumunda döneminde AB-Singapur arasında mal ticaretinde %40, hizmet ticaretinde %41 oranında artış yaşanırken, gerek mal, gerek hizmetlerde AB ticaret fazlası veriyor. Avrupalı firmaların Asya da en fazla yatırım yaptığı ülke olan Singapur un AB deki yatırımları ise, Asya ülkeleri arasında Japonya dan sonra ikinci sırada geliyor yılında AB-Singapur arasındaki karşılıklı yatırımların hacmi 190 milyor euro düzeyinde gerçekleşmiş bulunuyor. Sanayi ürünlerinin yanı sıra, başta bankacılık, mali hizmetler, sigortacılık olmak üzere hizmet sektörleri ve kamu alımları açısından da önemli fırsatlar içeren STA, AB standartlarının Singapur da kabul edilmesini sağlaması nedeniyle, sanayi ve tarım ürünlerinde Avrupalı firmaların ihracat olanaklarını artırıyor. Çevre dostu teknolojilere yatırım ve kamu alımlarında çevre dostu ürünlerin tercih edilmesi gibi konulara da yer veren Anlaşma, AB nin 2020 Stratejisi kapsamında, rekabetçi ekonomi hedeflerini içeren ve yeşil ekonominin gelişimini destekleyen niteliği ile de bu alanda bir ilk oluşturuyor. AB, 2013 TE JAPONYA İLE STA MÜZAKERELERİNE BAŞLAYACAK AB Ticaret Bakanları Konseyi, Avrupa Komisyonu na Japonya ile Serbest Ticaret Anlaşması müzakerelerine başlanması konusunda yetki verdi. Komisyon a ayrıca, Japonya ile Çerçeve Anlaşması müzakerelerinin başlatılması ve iki anlaşmanın müzakerelerinin taraflar arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi için birbirine paralel olarak yürütülmesi konusunda da yetki verildi. STA müzakerelerinin, Japonya daki parlamento seçimlerini takiben başlatılması öngörülüyor. Halihazırda Japonya AB nin yedinci, AB ise Japonya nın üçüncü büyük ticari ortağı konumunda yılında taraflar arasında 116,4 milyar olarak gerçekleşen ticaret hacminin, STA imzalanması ve Japonya nın uygulamakta olduğu tarife dışı engelleri kaldırması halinde %71 oranında artması bekleniyor. Sanayi ürünleri, hizmetler ve yatırımlarda kademeli ve karşılıklı liberalizasyonunun yanı sıra tarife dışı engellerin de kaldırılması öngörülen anlaşmaya ilişkin olarak, Avrupa Komisyonu nun Ticaretten Sorumlu Üyesi Karel de Gucht tarafından yapılan açıklamada, Avrupa otomotiv sanayiini koruyucu tedbirler alınmasının da planlandığı belirtildi. Gucht ayrıca, Japonya nın uyguladığı tarife dışı engelleri kaldırma konusunda ilerleme sağlanmaması halinde, AB nin tek taraflı olarak müzakereleri askıya alma hakkını kullanabileceğini vurguladı. 10

11 AVRUPA PARLAMENTOSU, 8 LATİN AMERİKA ÜLKESİ İLE İMZALANAN STA LARI ONAYLADI Avrupa Parlamentosu, 11 Aralık ta, AB nin Peru ve Kolombiya ile imzaladığı Çok Taraflı Serbest Ticaret Anlaşması nı ve El Salvador, Guatemala, Honduras, Kosta Rika, Nikaragua ve Panama dan oluşan altı Orta Amerika ülkesi ile imzaladığı Ortaklık Anlaşmalarını onayladı. Peru ve Kolombiya tarafından da onaylandıktan sonra yürürlüğe girecek olan Çok Taraflı Serbest Ticaret Anlaşması, sanayi ve balıkçılık ürünlerinde gümrük vergilerinin kaldırılmasından tarım ürünleri piyasasına, hizmetler sektörüne ve kamu alımlarına erişimin kolaylaştırılmasına; yatırımlara ilişkin prosedürlerin basitleştirilmesinden ticarette teknik engellerin kaldırılmasına; fikri mülkiyet haklarının geliştirilmesinden şeffaflık ve rekabetin artırılmasına yönelik ortak bir çerçeve oluşturulmasına; insan haklarının korunmasından çevre standartlarının geliştirilmesine kadar bir dizi önemli tedbir içeriyor. Altı Orta Amerika ülkesi ile imzalanan Ortaklık Anlaşmaları ise, AB ve söz konusu ülkeler arasında siyasi işbirliğinin güçlendirilmesini ve ticari ilişkilerin geliştirilmesini öngörüyor. Malların, hizmetlerin ve yatırımların kademeli liberalizasyonunu hedefleyen anlaşmalar kapsamında, tarım ürünlerinde de gümrük vergilerinin aşamalı olarak azaltılması planlanıyor. KRİZE RAĞMEN, AB DE AR-GE YATIRIMLARI ARTIYOR Avrupa Komisyonu, 6 Aralık ta AB Sanayi Ar-Ge Yatırım Karnesi başlıklı bir rapor yayınladı. Dünyada en fazla ar-ge yatırımı yapan 1500 firmanın ekonomik ve mali verilerini içeren Rapor da, 405 AB firması yer alıyor. AB li firmaların, ekonomik ve mali krizin etkilerine karşın, ar-ge yatırımlarında %8,9 oranında artış kaydedildiğine dikkat çeken rapor, söz konusu artışın bir önceki yılın %6,1 lik seviyesinin oldukça üzerinde olduğunu belirtiyor. ABD li firmaların, bir önceki yılın %10 luk artış hızının gerisinde kalmakla birlikte (%9) net satışlarda (ABD de %12,3, AB de %4,9) ve karlılık artışında (ABD de %12,4, AB de %3,5) AB firmalarına kıyasla çok daha yüksek bir performans gösterdiğini vurgulayan rapor, Japon firmalarının ise, güçlü para birimi Yen ve 2011 de yaşanan deprem felaketi nedeniyle satışlarda (%2,1) ve ar-ge yatırımlarındaki (%1,7) artış oranının oldukça düşük düzeylerde kaldığına işaret ediyor. AB DE AR-GE YATIRIMLARINDA İLK 10 ÜLKE SIRALAMASI Ülke Firma sayısı AB ar-ge yatırımlarındaki payı Almanya 234 %34.5 Fransa 126 %17.5 İngiltere 248 %16.2 Hollanda 52 %7.4. İsveç 85 %5.9 İtalya 50 %5.0 11

12 Finlandiya 46 %4.1 İspanya 21 %2.6 Danimarka 35 %2.1 İrlanda 14 %1.7 AB Firmaların ar-ge yatırımlarına ilişkin genel bir değerlendirme yapıldığında, ABD nin lider konumunu sürdürdüğü belirtilen Rapor da, bu alanda en iyi performansa sahip ilk 50 şirketten 18 inin ABD li, 15 inin Avrupalı, 12 sinin Japon kökenli olduğunu belirtiyor. Rapora göre, Avrupa Birliği nde en fazla arge yatırımı yapan ülkelerin başında Almanya, Fransa ve İngiltere yer alırken, 2011 yılında ar-ge yatırımlarında artış gözlenen ülkeler arasında ise, İsveç (%14,8), İspanya (%14,7), İrlanda (%13,3), İngiltere (%11,2), Almanya (%9,4) ve Fransa (%7,3) öne çıkıyor. 10 AB ülkesi, toplam AB ar-ge yatırımlarının %97,2 sini gerçekleştiriyor. AB li firmaların en yoğun ar-ge yatırımı gerçekleştirdikleri sektörlerin başında ise otomotiv/aksam-parça, ilaç ve uzay sanayii geliyor. Dünya geneline bakıldığında ise, ar-ge yatırımlarında en fazla artış gözlenen sektörün Bilgi ve İletişim Teknolojileri olduğu görülüyor. DÜNYA AR-GE YATIRIMLARINDA İLK 50 FİRMA SIRALAMASI Sıra Firma Ülke Sıra Firma Ülke Sıra Firma Ülke 1 Toyota Japonya 18 Sony Japonya 35 Toshiba Japonya 2 Microsoft ABD 19 Siemens Almanya 36 LG G.Kore 3 Volkswagen Almanya 20 Nissan Japonya 37 Canon Japonya 4 Novartis İsviçre 21 Robert Bosch Almanya 38 Bayer Almanya 5 Samsung G.Kore 22 Cisco Systems ABD 39 Bristol-Myers Squibb ABD 6 Pfizer ABD 23 IBM ABD 40 Denso Japonya 7 Roche İsviçre 24 Hitachi Japonya 41 Huawei Çin 8 Intel ABD 25 Ford ABD 42 Takeda Pharmaceutical Japonya 9 General Motors ABD 26 Google ABD 43 Boeing USA ABD 10 Merck US ABD 27 Eli Lilly ABD 44 NTT Japonya 11 Johnson&Johnson ABD 28 AstraZeneca ABD 45 Peugeot Fransa 12 Daimler Almanya 29 Ericsson İsveç 46 Boehringer Ingelheim Almanya 13 Panasonic Japonya 30 General Electric ABD 47 Hewlett-Packard ABD 14 Honda Japonya 31 Oracle ABD 48 Alcatel-Lucent Fransa 15 Nokia Finlandiya 32 BMW Almanya 49 Fujitsu Japonya 16 Sanofi-Aventis Fransa 33 EADS Hollanda 50 Qualcomm ABD 17 GlaxoSmithKline İngiltere 34 Abbott Laboratories ABD Sınırlı miktarda olmakla birlikte, Türk firmalarının da yer aldığı sıralamada, Koç Holding (438.), Teknosa (593.), Vestel Elektronik (1040.), Ford Otomotiv (1281.) ve Rodi Giyim Sanayii de (1353.) bulunuyor. 12

13 AB TEK PATENTİ 2014 TE UYGULAMAYA GİRİYOR Avrupa Parlamentosu, 11 Aralık ta tek patent, dil rejimi ve tek patent mahkemesi nden oluşan, AB Tek Patent Paketi ni onayladı. 30 yılı aşkın bir süredir devam eden müzakerelerin sonucunda benimsenen yeni sistem, AB patenti alınması için yapılan harcamaları %80 oranında azaltacak. Uygulamanın yürürlüğe girmesiyle birlikte, otomatik olarak İspanya ve İtalya dışındaki 1 25 üye ülkeyi kapsayacak tek patent koruması sayesinde, halihazırda yaklaşık tutarında olan patent giderlerinin, ya düşürülmesi öngörülüyor. ABD ve Japonya gibi ar-ge ve inovasyon alanında güçlü ülkeler karşısında AB nin rekabet gücünü artırması beklenen yeni uygulamaya göre, buluş sahipleri, Avrupa Patent Ofisi ne (EPO) 2, EPO nun 3 resmi dili olan İngilizce, Fransızca ve Almanca dillerinden birinde başvuruda bulunabilecek. İnceleme sonucunda özgün metin, söz konusu dillerden birinde yayınlanacak; buluşun kapsamı ve korunmasına yönelik bölümler ise, diğer iki dilde çeviriyi de içerecek. Patent sahibinden, AB patentine ilişkin hukuki bir ihtilaf ortaya çıkması haricinde, bir başka dilde çeviri yaptırması istenmeyecek. AB menşeli KOBİ ler, kar amacı gütmeyen kuruluşlar, üniversiteler ve kamu araştırma kurumlarından tercüme ücreti alınmayacak. Patent yenileme ücretleri de küçük firmaların karşılayabileceği seviyede tutulacak. Tek patent mahkemesinin kurulmasını sağlayacak uluslararası anlaşmanın, 1 Ocak 2014 te ya da anlaşmaya taraf 13 ülkenin onay sürecinin tamamlanmasını takiben yürürlüğe girmesi; tek patent ve dil rejimine ilişkin yasal düzenlemelerin de, 1 Ocak 2014 te ya da uluslararası anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihte uygulamaya koyulması planlanıyor. İSTATİSTİK AB ve ADAY ÜLKELERDE SON 3 YILDA GSYİH ve KİŞİ BAŞINA GSYİH Cari Fiyatlarla GSYİH (Milyar $) GSYİH Reel Artışı (%) Kişi Başına GSYİH** ($) * * * AB , , ,0 2,0 1,6 0, Almanya 3.286, , ,8 3,6 3,1 0, Avusturya 379,8 419,2 409,6 2,3 3,1 0, Belçika 470,2 513,4 496,8 2,3 1,9 0, Bulgaristan 47,7 53,5 50,8 0,4 1,7 0, Çek Cumh. 197,7 215,3 206,0 2,7 1,7 0, Danimarka 312,0 333,2 321,0 1,3 1,1 0, Estonya 18,9 22,2 22,3 2,3 7,6 2, Söz konusu iki ülke, kendi dillerinin çeviri dilleri arasında yer almaması nedeniyle, ayırımcılık yapıldığını gerekçe göstererek sistemin dışında kalma kararı aldılar. Ancak bu ülkeler istemeleri halinde, süreç içinde sisteme katılabilecekler. 2 EPO nun halihazırda 38 üyesi bulunuyor: 27 AB üyesi ülkesi ( Almanya, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, GKRY, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İsveç, İspanya, İtalya, Letonya, Litvanya, Macaristan, Malta, Lüksemburg, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, Yunanistan), Arnavutluk, Hırvatistan, İsviçre, İzlanda, Lihtenştayn, Monako, Makedonya, Norveç, Sırbistan, San Marino, Türkiye. 13

14 Finlandiya 238,5 266,6 257,8 3,7 2,9 0, Fransa 2.562, , ,0 1,4 1,7 0, GKRY 23,0 24,9 24,0 1,1 0,5-1, Hollanda 780,7 840,4 802,1 1,6 1,3-0, İngiltere 2.263, , ,7 2,1 0,7 0, İrlanda 207,0 217,7 209,6-0,4 0,7 0, İspanya 1.395, , ,8-0,1 0,7-1, İsveç 462,1 538,2 549,4 5,8 4,0 0, İtalya 2.060, , ,9 1,8 0,4-1, Letonya 24,0 28,3 27,5-0,3 5,5 2, Litvanya 36,5 42,7 42,4 1,4 5,9 2, Lüksemburg 53,4 58,4 55,9 2,7 1,0-0, Macaristan 128,6 140,3 130,0 1,3 1,7 0, Malta 8,1 8,9 8,7 2,3 2,1 1, Polonya 469,4 513,8 528,5 3,9 4,4 2, Portekiz 229,0 238,9 220,6 1,4-1,5-3, Romanya 164,4 189,8 186,4-1,6 2,5 1, Slovakya 87,2 96,1 94,6 4,2 3,3 2, Slovenya 47,0 49,6 46,9 1,4-0,2-1, Yunanistan 305,4 303,1 271,1-3,5-6,9-4, Aday ülkeler Türkiye 731,6 772,3 821,7 9,2 8,5 4, Hırvatistan 60,8 63,8 61,8-1,2 0,0-0, İzlanda 12,6 14,0 13,6-4,0 3,1 2, Karadağ 4,1 4,5 4,3 2,5 2,5 0, Makedonya 9,2 10,3 10,1 1,8 3,0 2, Sırbistan 38,0 45,1 43,2 1,0 1,8 0, Kaynak: Eurostat ; IMF * Tahmin; **Satın alma gücü paritesine göre 14