İşletmeye Giriş. Ekonomik Fonksiyonlarına na göre; g. Mal Üreten. İşletmeler Hizmet Üreten Pazarlama İşletmeleri*

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İşletmeye Giriş. Ekonomik Fonksiyonlarına na göre; g. Mal Üreten. İşletmeler Hizmet Üreten Pazarlama İşletmeleri*"

Mehmet Güçer
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 İşletme Fakültes İşletme BölümüB Ders Notu - 4 İşletmelern SınıflandS İşletmeye Grş Yrd. Doç.. D M. Volkan TÜRKERT vturker@marmara.edu.tr Ekonomk Fonksyonlarına na göre; g Mal Üreten İşletmeler Hzmet Üreten İşletmeler Pazarlama İşletmeler* 1 2 İşletmelern SınıflandS * Pazarlama İşletmeler de aslında brer hzmet şletmesd Ekonomk açıdan kapladıklar kları büyük k pay neden le ayrı olarak ele alınablmektedrle Toptancı,, perakendec, acenta, mağaza, aza, vb. Faalyet Konularına na göre; g Sanay İşletmeler Hzmet İşletmeler Tcaret İşletmeler 3 4

2 İşletmelern SınıflandS Sermaye Sahplğne ne göre; g Özel İşletmeler Kamu İşletmeler Karma İşletmeler Yabancı Sermayel İşletmeler 5 Sermaye Sahplğne ne göreg Özel İşletmeler letmeler; ; Kamu dışıd ışındak kş ve kuruluşlar ların n sahb olduğu u şletmelerd Kamu İşletmeler letmeler; ; Sermayelernn tamamı veya büyük b k br kısmk smı kamu tüzel t kşlerne lerne at olan şletmelerd Ör: Türkye T Elektrk İletm A.Ş. Türkye Kömür K İşletmeler Kurumu Türkye Petroller A.O. Toplu Konut İdares Başkanl kanlığı Kamu şletmelernn toplam sayısı azdır r ve daha zyade endüstryel üretm alanında nda faalyet gösterrle g 6 Sermaye Sahplğne ne göreg Karma İşletmeler letmeler; ; Karma şletmeler, özel kşler ler le kamu tüzel t kşlernn lernn brlkte kurduklar, şletmelerd TC Merkez Bankası A.Ş. Türkye Gübre G Sanay A.Ş. Yabancı Sermayel İşletmeler letmeler; Sermayelernn tamamı veya büyük b br kısmk smı yabancı tüzel kşlern lern elnde bulunan şletmelerd İşletmelern SınıflandS Hukuk Yapılar larına göre; g Tek Kş İşletmeler Ortaklık İşletmeler (Şrketler)( Ad Şrket (Borçlar Kanunu) Tcaret Şrket (TTK) Kş Şrketler Sermaye Şrketler Kooperatfler Türk Henkel, Mercedes-Benz Türk T A.Ş.,., HSBC Kamu İşletmeler Bank, vs. 7 8

3 Tek Kş İşletmeler Şahs frma denldğnde, nde, kşnn nn herhang br ortaklık k kurmadan doğrudan kend adına tcar faalyet yürüttüğü durum kastedlmekted Şahs frmalar, daha çok sahbnn mesasne dayanan şler çn n terch edlmekted Ortaya çıkablecek şletme rskler tümüyle t şletme sahbne kendsne att 9 Tek Kş İşletmeler Genellkle az sermaye gerektren, küçük ölçekl, tüzel t kşl lğ bulunmayan şletmelerd Kurulmaları ve sona ermeler yasal açıdan kolaydı Sermayelernn yetersz olması ve alacaklılara lara karşı sınırsız z sorumluluk üstlenmeler, büyümelerne engeld 10 Ad Şrket: Ortaklık İşletmeler İk veya daha fazla kş tarafından kurulu Türk Tcaret Kanunun hükümlern h tab değldr ld. Borçlar Kanunu hükümlerne h dayanı En bast şrket modeld Ad Şrket: Tüzel kşl lğ yoktu Sahbnden ayrı br varlığı olmayan şrketlerd Borçlar larından dolayı ortaklar brlkte sorumlu olurla Ortaklardan br ayrılmak stedğ zaman şrketn fesh talep edlmek zorundadı 11 12

4 İşletmelern SınıflandS Şahıs Şrketler Kolektf Şrket rket; Tcar br şletmey, tcaret unvanı altında çalıştırmak çn n kurulu Ortaklarının n sorumluluğu sınırlandırılmamıştı Kolektf şrket, özellkle küçük üçük k ve orta çapta perakende, toptancı tcaret şletmeler le, orta çapta şletmeler çn n uygundu Asgar br sermaye koyma zorunluluğu u yoktu Kolektf şrket ortakları brbrne güven g olan kmseler arasında kurulu 13 Şahıs Şrketler Komandt Şrket; ; Tcar br şletmey, tcaret unvanı altında çalıştırmak çn n kurulu Br veya brkaç ortağı ğın sorumluluğu u sınırlands rlandırılmamış,, dğerlernn k sınırlands rlandırılmıştı Bu şeklde doğrudan tcaretle uğrau raşmadan kazanç elde etmek mkânı sağlan lanı Tcar yeteneğ ve blgs olup, yeterl sermayes olmayan kmseler çn n de tcaretle uğraşma olanağı elde edlmş olu 14 İşletmelern SınıflandS Sermaye Şrketler Anonm Şrket; ; yazılı ortak esas sözleşme le kurulu Sermayes paylara bölünmb nmüş ve borçlar larından dolayı sadece mal varlığı le sorumlu olan br şrkett En az 1 kurucusu bulunu Kuruluş sermayes en az 100,000 TL d 15 İşletmelern SınıflandS Sermaye Şrketler Lmted Şrket; ; en az 1 en çok 50 ortak le kurulu Sermayes belrl ve ortakların n sorumlulukları koydukları sermaye le sınırls rlıdı En az kuruluş sermayes TL d Lmted şrketlerde müdürler m kamu borçlar larına karşı kanunen tüm t m mal varlıklar klarıyla sorumludurla Lmted şrketler bankacılık k ve sgortacılık yapamazla 16

5 Kooperatfler İşletmelern BüyüklB klüğü Şrket değldrle Tüzel T kşl lğ vardı Ortaklarının n belrl ekonomk menfaatlern karşı şılıklı yardım m ve dayanış ışma suretyle sağlay layıp korumak amacıyla gerçek ek ve kamu tüzel kşler ler le özel dareler, beledyeler, köyler, k cemyetler ve dernekler tarafından kurulan değşr r ortaklı ve değşr r sermayel 17 ortaklıklard klardı (En az 7 ortak) İşletmelern Büyüklüklernn klernn tanımlanmas mlanmasında nda kullanıla lan n br takım ncel krterler vardı Ncel Krterler, satış mktarı ve hasılat latı, üretm mktarı veya kapastes, toplam şgücü sayısı, sabt yatırım m tutarı, makne gücü, g tüketlen enerj mktarı, pazar payı, kullanılablr lablr alan, kârlılık. k. Uygulamada en yaygın n olarak kullanılan lan krte 19 İşletmelern BüyüklB klüğü Büyüklük Toplam şgücü sayısı Mkro Ölçekl 1-9 Küçük Ölçekl Orta Ölçekl Büyük Ölçekl 250 den fazla 20

6 İşletmelern BüyüklB klüğü Büyüklük Yıllık k Net Satış Hasılat latı (TL) Mkro Ölçekl TL < 1,000,000 Küçük Ölçekl 1,000,000 < TL <5,000,000 Orta Ölçekl 5,000,000 < TL < 25,000,000 Büyük Ölçekl TL > 25,000, KOBİLER Koblern GüçG üçlü ve Zayıf f YönlerY Güçlü Yönler; esneklk ve değşklklere klklere uyum sağlama, büyük k şletmeler tamamlama, yenlklere yatkın n olma, güçlü br örgüt t kültk ltürü, sthdam sağlama, bölgelerarası dengel büyümeye b katkı. 22 Koblern Güçlü ve Zayıf Yönler Zayıf f Yönler; Y KOBİLER pazarlamadak yeterszlkler, yönetm yeterszlkler, fnansman yeterszlkle OECD İstatstkler le KOBİ ler OECD Nedr? Organsaton for Economc Co- operaton and Development Ekonomk İşbrl brlğ ve Kalkınma Örgütü uluslararası br ekonom örgütüdü 23 24

7 OECD, 14 Aralık k 1960 tarhnde mzalanan Pars SözleS zleşmes'ne dayanılarak kurulmuştur ve savaş yıkıntıları çndek ndek Avrupa'nın n Marshall Planı çerçevesnde evesnde yenden yapıland landırılması amacıyla 1948 yılında y kurulan Avrupa Ekonomk İşbrl brlğ Örgütü'nün n (OEEC) doğrudan mrasçısıdı Örgüte üye otuz ülke bulunmaktadı Türkye OECD nn kurucu üyelerndend 25 Halen 34 tam üye olan ülke vardır, r, 26 SMEs ENTREPRENEURSHIP AND INNOVATION OECD 27 28

8 29 30 KOBİ lerdek sthdamın toplam çndek payı (%) KOBİ lern yarattığı katma değern toplam çndek payı (%) Türkye İtalya İspanya Fransa Almanya Büyük Brtanya

9 Br sonrak derste görüşmek g dleğyle yle Yrd. Doç.. D M. Volkan TÜRKERT T.C. Marmara Ünverstes İF İşletme BölümüB 33

Benzer belgeler

İşletmeye Giriş. Ekonomik Fonksiyonlarına na göre; g. Mal Üreten. İşletmeler Hizmet Üreten Pazarlama İşletmeleri

İşletmeye Giriş. Ekonomik Fonksiyonlarına na göre; g. Mal Üreten. İşletmeler Hizmet Üreten Pazarlama İşletmeleri İşletme BölümüB Yönetm ve Organzasyon Anablm Dalı İşletmeye Grş Ders Notu - 4 Öğr. Grv.. Dr. M. Volkan TÜRKERT vturker@marmara marmara.edu..edu.tr www.volkanturker volkanturker.com..com.tr İşletmelern