Edinsel Bağışıklık: İmmun Yanıtın Özellikleri. Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Edinsel Bağışıklık: İmmun Yanıtın Özellikleri. Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD"

Transkript

1 Edinsel Bağışıklık: İmmun Yanıtın Özellikleri Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD

2 DOĞAL İMMUN SİSTEM ÖZGÜL İMMUN SİSTEM İNFEKSİYÖZ AJAN FAGOSİTOZ ENDOSİZTOZ B HÜCRE UYARISI EFEKTÖR T HÜCRE UYARI MAKROFAJ NÖTROFİL ANTİJEN SUNUMU OPSONİZASYON KOMPLEMAN ANTİKOR B HÜCRELERİ ANTİKOR-ARACILI ETKİ MEKANİZMALARI AKTİVE EDİCİ /DÜZENLEYİCİ SİNYALLER SİTOKİNLER AKTİVE EDİCİ /DÜZENLEYİCİ SİNYALLER

3 Yavaş yanıt (Gün-hafta) DOĞAL İMMUNİTE EDİNSEL İMMUNİTE Downloaded from: StudentConsult (on 25 September :01 AM) 2005 Elsevier

4 Salgısal immünite Hücre aracılı immünite Mikrop Değişkendir Yanıtlı hücre CD19 Etki mekanizması (Efektör) CD4 CD8 CD3 Cluster of differentiation: CD Aracı İşlevler İnfeksiyonun blokajı ve hücre dışı mikropların yok edilmesi Makrofaj aktivasyonu ile fagosite edilen mikropların yok edilmesi İnfekte hücrenin öldürülmesi infeksiyon odağının yok edilmesi

5 Yanıt sırasında gelişir ve bellek oluşturur

6 EDİNSEL İMMÜN YANITIN DÖNEMLERİ Antijen tanıma Lenfosit aktivasyonu Antijenin azaltılması Homeostasis Bellek

7 TANIMA MEKANİZMALARI Doğal bağışıklık Hızlı yanıt (saatler) Sabit Sınırlı çeşidi tanıma Yanıt sırasında değişmez Edinsel bağışıklık Yavaş yanıt (Gün-hafta) Değişken Çok sayıda çeşidi seçici tanıma Yanıt sırasında gelişir Farklılaşır Bellek özelliği kazanılır Her hücreye özgül reseptör (R) ile tanıma

8 LENFOSİT ALTGRUPLARI SINIF İŞLEV ÖZGÜL R YÜZEY KAN İŞARETİ LENFOSİTLERİNDE ORANI B HÜMORAL YANIT BHR (Yüzey İg) CD20/19 %10-15 Antikor yapımı T HÜCRESEL YANIT CD3 Yardımcı T Sitokin üretimi THR CD4 %50-60 Th1/Th2/Th17 Düzenleyici rol Sitotoksik T Öldürme THR CD8 %20-25 Sitokin üretimi Regülatör T T Hücre baskılama THR? %5 NK Virus, tümör öldürme CD16/56 %10 2 X lenfosit Karaciğer/beyin kütlesi

9 Primer Lenfoid Organlar HEMAPOETİK KÖK HÜCRE Kemik iliği Miyeloid öncülü Lenfoid öncülü NK PLURİPOTENT KÖK HÜCRE TİMUS B lenfosit Bazofil Eozinofil Nötrofil Monosit T lenfosit

10 LENFOSİT OLGUNLAŞMASI VE DOLAŞIMI Primer lenfoid organlar Kan ve lenf Periferik (Sekonder) lenfoid organlar Ortak lenfoid öncül Kemik iliği B lenfositleri Yeniden dolaşım Lenf düğümü Dalak Deri ve mukozal lenfoid doku Timus T lenfositleri Yeniden dolaşım

11 Torasik kanal Drene olduğu odak İnfeksiyon yeri

12 Tonsilla/ Adenoid Lenf düğümleri Lenf düğümleri Lenf damarları Timus Lenfoid Organlar: Primer ve Sekonder Dalak Appendiks Kemik iliği Peyer plakları Lenf düğümleri Lenf damarları LENF DÜĞÜMÜ Lenfatik DALAK Kan LOKAL LENFOİD DOKU Mukoza Waldeyer halkası GİS de Peyer plakları (GALT) Bronşlarla ilişkili (BALT) Ürogenital sistem vb. (MALT)

13 EDİNSEL İMMÜN YANITIN GELİŞİMİ? Etkene özgül yanıt geliştirilmesi Efektör hücre gruplarının uyarılma mekanizmalarının farklı olması (Antijen sunumu yapan hücre) Çok farklı yanıt verebilen, ancak düşük frekanslı hücre bulunması Düşük frekanslı hücrelerle mikroplerin karşılaşmasının zorluğu

14 B HÜCRE-T HÜCRE TANIMA MEKANİZMALARI PROTEİN T HÜCRESİ T THR HLA/MHC ANTİKOR ANTİJEN SUNUCU HÜCRE B HÜCRESİ

15 EDİNSEL BAĞIŞIKLIK HÜCRELERİ ANTİJENLERİN SUNULMASI TANIMA T lenfositi Yardımcı T Sitotoksik T B lenfositi Dendritik hücre (Profesyonel) Makrofaj, B hücresi vb. + Vücut hücreleri EFEKTÖR HÜCRE Yardımcı T hücresi Sitotoksik T hücresi Makrofaj vb. Granülositler: Nötrofil Eozinofil

16 ADAPTİF İMMUN YANITTA ANTİJEN TANIMA B LENFOSİTLERİ B hücreleri ile hümoral yanıt direkt gelişebilir. Antijen: Protein Polisakarit Lipit Nükleoik asit T LENFOSİTLERİ Yardımcı T hücreleri: CD4 + ve Sitotoksik T hücreleri:cd8 + Protein parçacıklarını konak hücrelerinin özel SUNMA MOLEKÜLLERİ ile gösterilirse görebilmektedir. T hücre-aracılı immün yanıt ancak konak hücreleri ile ilişkili gelişebilmektedir.

17 EDİNSEL İMMÜN YANITIN GELİŞİMİ? Etkene özgül yanıt geliştirilmesi Efektör hücre gruplarının uyarılma mekanizmalarının farklı olması (Antijen sunumu yapan hücre) Çok farklı yanıt verebilen, ancak düşük frekanslı hücre bulunması Düşük frekanslı hücrelerle mikroplerin karşılaşmasının zorluğu

18 LENFOSİT UYARISI ile KLONAL YANIT Lenfosit klonları primer lenfoid organlarda antijen varlığından bağımsız gelişir Naif B lenfositleri Çeşitli antijenlere özgül olgun lenfositler sekonder lenfoid dokuya gelir Antijenle karşılaşan o antijene özgül lenfositler aktiflenir Efektör B lenfositleri Antijene özgül yanıt oluşur Downloaded from: StudentConsult (on 25 September :01 AM) 2005 Elsevier

19 EDİNSEL İMMÜN YANITIN GELİŞİMİ? Etkene özgül yanıt geliştirilmesi Efektör hücre gruplarının uyarılma mekanizmalarının farklı olması (Antijen sunumu yapan hücre) Çok farklı yanıt verebilen, ancak düşük frekanslı hücre bulunması Düşük frekanslı hücrelerle mikroplerin karşılaşmasının zorluğu

20 Mikropların Yakalanması ve Antijen Sunucu Hücrelerce (ASH) Sunulması Epitel Bağ dokusu Kan dolaşımına giren antijen Epitel ve bağ dokusundan gelen antijen lenf düğümündeki ASH lerce yakalanır Kan yoluyla gelen dalaktaki ASH lerce yakalanır AK. Abbas, AH. Lichtman, Temel İmmünoloji, 2002

21 PROFESYONEL ASH: DENDRİTİK HÜCRE Endozomda antijen işleme Göç ve farklılaşma Antijen yutma Kemik iliği Olgunlaşma ve göç Farklılaşma IL-12 TNF IL-10 Lenf sıvısının drene olduğu düğüm Hackstein, 4, 2004

22 LENFOSİT AKTİVASYONU Naif B Hücreleri Efektör T hücreleri ve antikorlar Lenf düğümü Dalak Periferik (Sekonder) lenfoid organlar Lenfositlerin aktivasyonu ve edinsel yanıtın başlangıcı Lenf yoluyla dokudan antijenlerin toplanması Kan yoluyla antijenlerin toplanması Efektör hücrelerin göçü ve kan yoluyla antikorların dokuya iletilmesi

23 LENF DÜĞÜMÜ YAPISI Sekonder lenfoid folikül (Germinal merkezli) Dendritik hücre Naif B hücresi B hücre kemokini Afferent lenfatik damar Afferent lenfatik Primer lenfoid folikül (B hücre alanı) Parakortikal T hücre alanı Efferent lenfatik damar Arter Ven T hücre ve Kapsül dendritik hücre kemokini AK. Abbas, AH. Lichtman, Temel İmmünoloji, 2012

24 PRİMER YANIT UYARISI: LENF DÜĞÜMÜ Antijen-T lenfosit karşılaşma yeri: LENF DÜĞÜMÜ (LD) Naif T hücreleri dolaşımı: Her hücre 1-2 kez / gün / LD Yakaladıkları antijeni taşıyan profesyonel ASH Naif T hücreleri lenf düğümlerinde buluşur. Mikrobik antijene karşı T hücre yanıtı bölgesel lenf düğümünde saat içinde başlar.

25 SEKONDER LENFOİD DOKU: LENF DÜĞÜMÜ Antijen uyarısı öncesi Antijen uyarısı sonrası Afferent lenfatik Afferent lenfatik Ven ve arter Efferent lenfatik Sekonder lenfoid folikül (Germinal merkezli) Efferent lenfatik Lenfoblast Plazma hücresi LENFADENOPATİ

26 Antijen Sunumu Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD

27 B HÜCRE-T HÜCRE TANIMA MEKANİZMALARI PROTEİN T HÜCRESİ T THR HLA/MHC ANTİKOR ANTİJEN SUNUCU HÜCRE B HÜCRESİ

28 ANTİJEN SUNUMU T hücresinin antijenle karşılaşması Antijen sunucu moleküllerin yapısı Antijen sunucu hücreler MHC nin genetik özellikleri ve değişkenliği Bağladığı peptitlerle yüklenme ve sunma yolları

29 Dendritik Hücrenin İşlevi Antijen yakalama DH göçü Epidermisdeki DH Afferent lenfatik Lenf düğümü T hücre alanı DH olgunlaşması Antijen sunma Olgun DH nin naif T hücresine antijen sunması

30 Deri Gastrointestinal Solunum yolu Dokuda serbest antijen Lenfatik damar Lenf düğümü Lenf düğümü Dolaşım ve dalağa Lenf düğümü epitel ve bağ dokusundan gelen antijeni yakalar Kan kökenli antijenler dalaktaki antijen sunucu hücrelerce yakalanır

31 T Hücre Aktivasyonu Antijen alımı ya da sentezi MHC sınıf I yolu Antijen işleme T hücre efektör işlevleri MHC sınıf II yolu CD8 + Sitotoksik T hücresi Antijeni bulunduran hücrenin öldürülmesi CD4+ Yardımcı T hücresi Sitokinler Makrofaj aktivasyonu: Fagosite edilen antijenin yok edilmesi B hücre antikor salgısı: Antikorun antijene bağlanması

32 T HÜCRE RESEPTÖRÜ ve MAJÖR HİSTOKOMPATİBİLİTE KOMPLEKSİ ETKİLEŞİMİ: MHC SINIRLILIĞI (Bağımlılığı) Peptidin T hücresine tutunduğu amino asit T HÜCRE RESEPTÖRÜ MHC/HLA nin değişken amino asidi Peptidin MHC/HLA ye tutunduğu amino asit MHC cebi MHC/HLA PEPTİT

33 T Hücre Reseptörü ve Antijen Sunucu Molekül THR T HÜCRESİ PEPTİT MHC I ANTİJEN SUNUCU HÜCRE

34 MHC sınıf I HLA-A HLA-B HLA-C mikroglobülin MHC sınıf II Peptit bağlama oluğu Peptit bağlama oluğu Peptit CD8 bağlama bölgesi ANTİJEN SUNUCU MOLEKÜLLERİN YAPISI HLA-DR HLA-DQ HLA-DP CD4 bağlama bölgesi

35 MHC sınıf I molekülü Peptit MHC sınıf II molekülü Peptit MHC cepleri Tutunma noktası

36

37 ANTİJEN SUNUCU HÜCRELER (ASH) Antijenleri T lenfositlerinin tanıyabileceği şekilde işleyen ve gösteren hücrelerdir. 1. Naif T hücreleri profesyonel ASH Dendritik hücre (DH) 2. Farklılaşmış efektör T hücreleri CD4+ DH Makrofaj B hücre CD8+ + Vücut hücreleri

38 Antijen Sunucu Hücre Tipleri Dendritik hücreler yanıtın doğasını da etkiler. Naif CD4 + T hücre farklılaşmasını yönlendirir. Makrofaj mikropları fagosite eder. CD4 + efektör T hücrelerine gösterir. B hücreleri protein antijenleri yutar Antijene özgü CD4 + Yardımcı T hücrelerine gösterir SINIF II + ve SINIF I + CD4 + ve CD8 + T hücrelerine Tüm çekirdekli hücreler sitoplazmada ortaya çıkan antijenleri CD 8 + sitotoksik T hücresine sunabilir. SINIF I + CD8 + T hücrelerine

39 GENOMİK DÜZEN 6.KROMOZOM MHC SINIF II SINIF III SINIF I DPB DPA DQB DQA DRB DRA B C E A G F C4B CYP21 C4A Bf C2 TNF HSP Tapasin DNA DOB DRB3/4/5/6 DPB1 DPA1 DMA DMB LMP2 TAP1 LMP7 TAP2 DQB1 DQA1 DRB1 DRA

40 Özellik Önemi Eş-Baskın ekspresyon Sunucu molekül sayısı artar T hücre MHC molekülü MHC Özellikleri Anne ve baba kromozomu Polimorfik gen Farklı kişilerde farklı yanıt oluşur MHC eksprese eden hücre tipleri Dendritik hücre Makrofaj B hücre Sınıf II: Profesyonel ASH, makrofaj, B hücresi CD4+ yardımcı T hücrelerine sunar Sınıf I: Tüm çekirdekli hücreler CD8+ sitotoksik T hücreleri tüm hücreleri öldürebilir (Majör Histokompatibilite Kompleksi)

41 MHC nin POLİMORFİK EKSPRESYONU HLA SINIF II DP DQ DR B A B A B A HLA SINIF I B C A ANNENİN 6.KROMOZOMU SINIF II SINIF I b2-mikro globulin B A B A B A B C A Margulies & McCluskey, 2002 BABANIN 6.KROMOZOMU

42 ANTİJEN SUNUM YOLLARI SINIF I sunumu I II SINIF II sunumu II

43 ANTİJEN İŞLEME VE SUNMA CD8+ sitotoksik T CD4+ yardımcı T MHC sınıf I MHC sınıf II Post-Golgi + ASH Enzim Eksojen protein ER + + HLA I TAP Proteazom + HLA II Değişmez zincir Endojen protein

44 Proteinlerin İşlenme Yolakları Antijen alımı Antijen işleme MHC biyosentezi Peptid-MHC birleşmesi Endositik vesikül Hücredışı mikropların endositozu Değişmez zincir MHC sınıf II yolu Sitosolik mikrop Mikrobik protein Sitozoldeki peptitler MHC sınıf I MHC sınıf I yolu

45 Hücre İçine Alınan Proteinlerin Sınıf II MHC Moleküllerine Hazırlanması HÜCRE DIŞINDAN ANTİJENİ YAKALAMA HÜCREYE GİRİŞ: 1. RESEPTÖR ARACILI ENDOSİTOZ B hücre reseptörü (BHR) B Kompleman reseptörü (CR2) B, DH ve Mf Fc reseptörü DH ve Mf 2. FAGOSİTOZ Mf ve dendritik hücreler? (DH) yapar 3. MAKROPİNOSİTOZ Dendritik hücreler yapar Makropinozom HÜCREDE HÜCREDIŞI PROTEİNLER

46 Hücre dışı proteinlerin vesiküllere alınması Endositik vesikül Endozom Endozomal vesiküllerde proteinlerin işlenmesi MHC sınıf II sentezi ve endozomlara taşınması Lizozom VESİKÜLLERE ALINAN PROTEİNLERİN MHC SINIF II ile SUNULMASI Vesiküllerde MHC sınıf II molekülleriyle işlenmiş peptitlerin birleşmesi MHC-peptit kompleksinin hücre yüzeyine çıkması Yardımcı T hücresi CD4

47 Virüs Sitosolde protein üretimi Fagozom Sitosolik proteinlerin proteolitik yıkımı Peptidlerin sitosolden ER ye taşınması İşaretli protein Yıkılacak protein Peptidler MHC snıf I Proteazom SİTOSOLİK PROTEİNLERİN MHC SINIF I ile SUNULMASI ER de MHC sınıf I peptid Kompleksinin birleşmesi MHC sınıf I-peptit kompleksinin hücre yüzeyine çıkması

48 ANTİJEN İŞLEME YOLLARININ ÖZELLİKLERİ Özellik MHC sınıf II yolu MHC sınıf I yolu Dayanıklı MHCpeptid kompleksi birleşimi ASH tipleri Yanıtlı hücre Dendritik hücre, fagositler, B hücre, endotel, timik epitel CD4+ yardımcı T Tüm çekirdekli hücreler CD8+ sitotoksik T Proteinlerin kaynağı Endozomal proteinler Sitosolik proteinler Peptit hazırlayan enzimler MHC yükleme yeri Eşlikçi/yardımcı moleküller Endozomal proteazlar Endozomal vesikül Değişmez zincir, DM Sitosolik enzim kompleksi Endoplazmik retikulum TAP

49 ÇAPRAZ SUNUM Antijen yutma Çapraz sunum T hücre yanıtı Yutulmuş hücre DH Virüse özgül CD8 + STL Virüsle infekte hücre

50 Edinsel Yanıtta Antijen Tanıma ve Lenfosit Gelişimi Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD

51 Mikropların Tanınmasında MHC nin Rolü Antijen alımı veya sentezi MHC sınıf I Antijen sunumu T hücre işlevleri MHC sınıf II CD8+ Sitotoksik T hücresi Antijeni bulunduran hücrenin öldürülmesi CD4 + Yardımcı T hücresi Sitokinler Makrofaj aktivasyonu B hücre antikor sentezi

52 T LENFOSİTLERİ Periferik kandaki lenfositlerin %70 i kadardır Gelişimlerini timusda tamamlar Her olgun T hücresi yüzeyinde bir tip özgül antijen reseptörü taşır: T Hücre Reseptörü (THR) Kan ve lenfoid dokular arasında sürekli dolaşır Uyarılma için antijen sunumuna gerek duyar (ASH) Morfolojik olarak B lenfositlerinden ayrılamaz

53 T HÜCRESİNİN ÖZELLİKLERİ T hücresi çeşitliliği: Yapısal ve işlevsel T hücre reseptör yapısı ve kodlanması: Reseptör genleri ve düzenlenmesi T hücresi- ASH etkileşiminde diğer elemanlar: İmmmunolojik sinaps T hücre aktivasyonu: Naif vs. efektör T hücresi Efektör T hücre altgrupları: Yardımcı, Sitotoksik, Regülatör

54 T Hücre Çeşitliliği 1. Yapısal çeşitlilik T hücre reseptör (THR) çeşitliliği: 2 x 10 7 Reseptör alt tipleri ab ya da gd 2. İşlevsel çeşitlilik Yardımcı T hücreci:cd4+ Sitotoksik T hücresi: CD8+

55 ANTİJEN in B ve T LENFOSİT UYARISI ile KLONAL YANIT (Çeşitlilik) 1x B1 B2 B3 Naif B lenfositleri Farklı klonlar 1x T1 T2 T3 Naif T lenfositleri B3 Efektör B lenfositleri T1 T1 T1 B3 T1 Özgül yanıtlı çoğalan, aktif klonlar Plazma hü Bellek lenfositi Efektör T lenfositleri Bellek T lenfositi T

56 T Hücre Aktivasyonunun Başlangıcı: İmmünolojik Sinaps CD4 + T Hücresi Yüzey R MHC Sınıf II + ASH Yapışma, sinyal iletimi Antijen tanıma Peptid MHC sınıf II Sinyal iletimi B7-1/B7-2 Yapışma ICAM-1

57 Özgüllüğü Sağlayan Efektör Hücre Reseptörleri Klonal reseptör yapıları Yapısal çeşitlilik Gelişimsel çeşitlilik 1. T hücre reseptörü (THR) 2. İmmünoglobulin reseptörü (İg)= Antikor (BHR)

58 T HÜCRE RESEPTÖRÜ (THR) b/d a/g

59 İmmünoglobulin (BHR)-THR-MHC nin Yapısal Benzerliği HÜCRE MEMBRANI

60 ANTİJENİ ÖZGÜL TANIMA RESEPTÖRLERİ Antikor (BHR) İmmunoglobulin T hücre reseptörü (THR) RESEPTÖR Membran Ig Sinyal iletimi Antijen THR Sinyal iletimi 1. BENZER DEĞİŞKENLİK 2. KLONAL TANIMA 3. BENZER GENOMİK DÜZEN 4. BENZER YANIT YOLAKLARI SALGILANAN ANTİKOR Komplemana bağlanma Fagosite bağlanma MEMBRANDA ANTİJENE BAĞLANIR Iga ve Igb İLE SİNYAL GEÇİŞİ ÇÖZÜNMÜŞ (Salgılanan formu) MEMBRANDA ANTİJEN-MHC BAĞLANIR CD3 ve z İLE SİNYAL GEÇİŞİ AK. Abbas, AH. Lichtman, Temel İmmünoloji, 2002

61 T Hücre Reseptörü (THR) ve B Hücre Reseptörü (BHR) Yeniden Düzenlenmiş Yapısı Değişken (V) kısım Sabit (C) kısım b zinciri a zinciri

62 LENFOSİTLERDE GENETİK YENİDEN DÜZENLENME (REKOMBİNASYON)

63 THR (a/b) GENLERİNİN YENİDEN DÜZENLENMİŞ YAPISI Tahmini matematiksel çeşitlilik: Timik pozitif ve negatif seçimden sonra: farklı THR 2 X 10 7 farklı THR

64 GENETİK YENİDEN DÜZENLENME Somatik rekombinasyon (V-D-J), P ve N nükleotitler ile BHR gelişimi 3 ayrı B hücrede BHR ekspresyonu

65 İmmünoglobulin T hücre reseptörü Değişken (V) gen segmenti Çeşitlilik (D) gen segmenti Birleştirici (J) gen segmenti Ağır zincir ALTERNATİF THR GEN SAYILARI Mekanizma Kombinasyona bağlı çeşitlilik: Olası V-(D)-J sayısı Eklenmeye bağlı çeşitlilik: Nükleotidlerin uzaklaştırılması Nükleotidlerin eklenmesi ( P ve N) Birleşme çeşitliliği olası sayısı AK. Abbas, AH. Lichtman, Temel İmmünoloji, 2002

66 ANTİJENE ÖZGÜL RESEPTÖRLERDE GENETİK DÜZEN Gen bölgesi 2 THR a(/g) ve b(/ d) zincirleri BHR İMMUNOGLOBULİN 3 Ağır zincir (H), l, k Zincir yapısı Her zincirde 1 Değişken (V) 1 Sabit bölge (C) Her ağır zincirde 1 Değişken (V) 1-4 Sabit bölge (C) R yapısı Değişken antijen bağlama bölgesi Afinite 1 b ve 1 a zinciri (%95) ya da 1 g ve 1 d zinciri 3 Tamamlayıcılığı belirleyen bölge (CDR 1-3) ağır ve 2 hafif zincir 3 Tamamlayıcılığı belirleyen bölge (CDR 1-3) İmmün yanıtla artar

67 THR DEĞİŞKENLİĞİ: 2 x 10 7 FARKLI RESEPTÖR/KLON ANTİJENDEN BAĞIMSIZ ÇOK SAYIDA GEN PARÇASI: SOMATİK REKOMBİNASYON V x x (D y ) x J z x C a BİRLEŞME ÇEŞİTLİLİĞİ V-J (a), V-D (b), D-J (b) ARASI N-NÜKLEOTİDLERİ (non-template encoded nucleotides) P-NÜKLEOTİDLERİ ALELİK DIŞLAMA ANTİJENE BAĞIMLI SOMATİK MUTASYON SIK DEĞİL (BHR)

68 EDİNSEL BAĞIŞIKLIKTA TANIMA MEKANİZMALARI Yavaş yanıt (Gün-hafta) Değişken R Çok sayıda çeşidi seçici tanıma Yanıt sırasında gelişir: Bellek ve efektör işlevleri Gelişimsel seçim aşamaları

69 T HÜCRE SEÇİMİ MHC sınıf II-peptidi zayıf tanıma Olgun CD4 + T hücresi Pozitif seçim MHC sınıf I-peptidi zayıf tanıma Olgun CD8 + T hücresi Pozitif seçim Kök hücre CD4 - CD8 - (Pro-T) Pre-T CD4+CD8+ MHC sınıf I-peptidi tanımama Pozitif seçim hatası MHC sınıf II ya da sınıf I-peptidi güçlü tanıma Apoptoz Negatif seçim AK. Abbas, AH. Lichtman, Temel İmmünoloji, 2002

70 TİMUSDA T HÜCRE GELİŞİMİ Yetersiz THR sinyali HLA I tanıma Kortikal epitel hücresi HLA II tanıma Lenfoid öncül Kortiko-medüler birleşme Negatif seçim Pozitif seçim Negatif seçim Medüler epitel /dendritik hücre Ölüm Perifere göç Ölüm Medüler epitel /dendritik hücre Hematopoetik öncül

71 T Hücre Gelişiminde Timus Kemik iliği fetal karaciğer Korteks Timus Medulla Periferik doku Pozitif seçim Pozitif seçim Pozitif seçim

72 T HÜCRE GRUPLARI (CD3+, CD2+) T HÜCRE RESEPTÖRÜ ab %95 gd <%5 CD8+ CD4+ CD4-CD8-

73 T HÜCRE RESEPTÖR KOMPLEKSİ SİNYAL İLETEN KISIM

74 NAİV T HÜCRE AKTİVASYONUNDA YER ALAN ETKİLEŞİMLER: İMMÜNOLOJİK SİNAPS MOLEKÜL LİGAND HÜCRE THR ANTİJEN-MHC ASH CD3 SİNYAL GEÇİŞİ CD28 B7-1/B7-2 ASH CD4/CD8 HLA II/HLA I ASH İNTEGRİN İNTEGRİN ASH

75 EDİNSEL YANITIN HÜCRESEL MEKANİZMALARI T LENFOSİTLERİ Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD

76 Antijen tanıma Efektör İşlevler B lenfositleri Yardımcı T lenfositleri Sitotoksik T lenfositleri Regülatör T lenfositleri Mikrobun nötralizasyonu fagositoz, kompleman aktivasyonu Makrofaj aktivasyonu İnflamasyon T ve B lenfositlerinin aktivasyonu (Çoğalma ve farklılaşma) İnfekte hücrenin öldürülmesi İmmün yanıtın baskılanması LENFOSİT ALT GRUPLARI Çok farklı yanıtlı, fakat düşük frekanslı hücrelerle uyaranların (mikrop) karşılaşması?? Doğal öldürücü hücreler (NK) İnfekte hücrenin öldürülmesi 2005 Elsevier

77 T LENFOSİT ALT GRUPLARI SINIF İŞLEV YÜZEY KANDA İŞARETİ ORANI T HÜCRESEL YANIT CD3+ Yardımcı B hücre gelişimi CD4+ %50-60 farklılaşması Makrofaj aktivasyonu Sitotoksik Virus, tümör, CD8+ %20-25 allograft lizisi Makrofaj aktivasyonu

78 T HÜCRE GRUPLARI CD3 + T HÜCRE RESEPTÖRÜ ANTİJENE ÖZGÜL ab gd THR tipine göre %95 <%5 CD8 + CD4+ CD4-CD8- Yardımcı reseptörüne göre SİTOTOKSİK Th1 YARDIMCI (Helper) Th2 Sitokin salgısına göre Th17

79 LENFOSİT DOLAŞIMI Naif T Hücreleri lenf düğümlerini dolaşır ve antijen bulur Naif T hücreleri lenf düğümünde aktiflenir ve efektör hücreler gelişir Efektör T hücreleri infeksiyon bölgesinde aktiflenir; mikrop etkisizleştirilir

80 T Hücrede Aktivasyon Sinyali Oluşumu MHC SINIF II MHC SINIF I Antijen tanıma Antijen tanıma CD8 Sinyal iletimi Sinyal iletimi

81 LENFOSİT AKTİVASYONU Mikroplara doğal immun yanıt Lenfosit çoğalması ve farklılaşması Edinsel immun yanıt

82 T Hücre Aktivasyonunun Başlangıcı: İmmünolojik Sinaps CD4 + T Hücresi Yüzey R MHC Sınıf II + ASH Yapışma, sinyal iletimi Antijen tanıma Peptid MHC sınıf II Sinyal iletimi B7-1/B7- Yapışma 2 ICAM-1

83 Yardımcı T Hücresinin Yönelimi Th1 ye yönlendirici faktör Naiv Th hücresi İFNg TNFb Th1 yönlendirici sinyal Dendritik hücre Th2 yönlendirici sinyal İL-4 İL-5 İL-13 Th2 ye yönlendirici faktör

84 Antijen tanıma Aktivasyon Klonal çoğalma Farklılaşma Efektör işlevler Naif CD4 + T hücresi Efektör CD4 + T hücresi Makrofajlar, B hücreleri, diğer ASH Sitokin: İL-2 Bellek CD4 + T hücresi Naif CD8 + T hücresi Sitokin: İL-2 Efektör CD8 + T hücresi İnfekte hedef hücre ölümü, makrofaj aktivasyonu Lenfoid Organlar Bellek CD8 + T hücresi Periferik Doku

85 T Lenfosit Dolaşımı Lenf düğümü Periferik doku Arter Kan damarı Aktif (efektör) T hücre Naif T hücresi Özel endotel hücre Efferent lenfatik damar AK. Abbas, AH. Lichtman, Temel İmmünoloji, 2002

86 İL-12 Yanıtın indüksiyonu Hücresel İmmünitenin İndüksiyonu ve Efektör Aşaması CD4 + T hücresi CD8 + Efektör T hücresi CD4 + T (STL) hücresi (Th1) Antijen tanıma CD8 + T hücresi T hücre çoğalma ve farklılaşması Efektör T hücre lerinin dolaşıma geçişi Lenfoid Dokuda Efektör hücrelerin antijene doğru göçü Mikrop içeren hücre Efektör hücrelerin periferde antijenle karşılaşması Periferik Dokuda İFN-g Efektör T hücre aktivasyonu Makrofaj aktivasyonu: Mikrobun öldürülmesi İnfekte hücrenin STL ile yok edilmesi T hücre Efektör işlevleri

87 Efektör T Hücrelerinin Periferdeki Etkileşimleri CD4 + hücreler dokuda antijeni tanır CD4 + T hücreler ve makrofajlar karşılıklı birbirini aktifler Lökosit çağrısı (Kemotaksisi) Yanıtın söndürülmesi: Ölüm ya da T hücre baskılanması Lökosit aktivasyonu

88 Aktif makrofaj, DH Aktif T hücresi Diğer hücreler Naif T Hücresinde n Yardımcı T Hücre Gelişimi

89 Th1 İL-12 İFN-g İFN-g İFN-g Efektör işlevler: Makrofaj aktivasyonu Bazı antikor izotiplerinin üretimi

90 Th1 İşlevleri Naif CD4 + T hücresi B hücre Makrofaj aktivasyonu (Mikrop öldürmenin güçlenmesi) Kompleman bağlanması ve opsonizan IgG antikorları Antikor desteği ile fagositozun artışı

91 Makrofajların Aktivasyonu Makrofaj aktivasyonu CD40L-CD40 Mikrop içeren hücre Makrofaj yanıtı Fagosite edilmiş mikrobun öldürülmesi İFN-g MHC ve eş-r artışı Antijen sunumu artışı Efektör CD4 + T hücresi (Th1) Sitokin salgısı: TNF, İL-1, İL-12, İL-23, kemokin

92 Makrofaj- Yardımcı T Hücre (CD4 + ) Etkileşimi Antijen olarak mikrobu sunan makrofaj Naif CD4 + T hücresi İL-12 İFN-g Efektör CD4 + T hücresi (Th1) Makrofaj aktivasyonu: Mikrobun öldürülmesi AK. Abbas, AH. Lichtman, Temel İmmünoloji, 2002

93 Th2 İL-4 İL-4 İL-4 Efektör işlevler: İgE üretimi Eozinofil aktivasyonu Mukozal salgılar

94 Th2 İşlevleri Helmintler veya protein antijenler Naif CD4 + T hücresi Çoğalma ve farklılaşma Makrofaj aktivasyonu Antikor üretimi (Fibrozis ve onarım) Mast hücre degranülasyo nu Barsak mukus salgısı ve barsak hareketleri Eozinofil aktivasyonu

95 Th17 İL-6 İL-1 TGF-b Efektör işlevler: İnflamasyon Bariyer işlevleri (Epitel)

96 Th17 İşlevleri Naif CD4 + T hücresi Anti-mikrobik peptit İnflamasyon Nötrofil yanıtı Bariyer işlev artışı

97 HÜCRE İÇİ MİKROBA YANIT Veziküle alınmış mikroplu fagosit Sitoplazmasında mikroplu hücre CD4 + efektör T hücresi (Th1) CD4 + efektör T hücresi (Th17) CD8 + T hücresi (STL) Sitokin salgısı Makrofaj aktivasyonu Hücreiçi öldürme İnflamasyon Mikrobun öldürülmesi İnfekte hücrenin yok edilmesi

98 Yardımcı T Hücre İşlevleri İmza Immün Konak Hastalıkta Yanıtı Koruması Rolü Makrofaj aktivasyonu İgG üretimi Mast hücre ve eozinofil aktivasyonu İgE üretimi Makrofaj onarım uyarısı Monosit ve nötrofil ağırlıklı inflamasyon Otoimmun hastalıklar Kronik infeksiyonda doku hasarı Allerjik hastalıklar Organa özgül otoımmunite

99 Yardımcı T Hücre Alt Grupları (2014)

Edinsel İmmün Yanıt Güher Saruhan- Direskeneli

Edinsel İmmün Yanıt Güher Saruhan- Direskeneli Edinsel İmmün Yanıt Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD Doğal bağışıklık Edinsel bağışıklık Hızlı yanıt (saatler) Sabit R yapıları Sınırlı çeşidi tanıma Yanıt sırasında değişmez Yavaş yanıt (Gün-hafta)

Detaylı

İMMÜN YANITIN EFEKTÖR GRUPLARI VE YANITIN DÜZENLENMESİ. Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD

İMMÜN YANITIN EFEKTÖR GRUPLARI VE YANITIN DÜZENLENMESİ. Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD İMMÜN YANITIN EFEKTÖR GRUPLARI VE YANITIN DÜZENLENMESİ Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD HÜCRE İÇİ MİKROBA YANIT Veziküle alınmış mikroplu fagosit Sitoplazmasında mikroplu hücre CD4 + efektör

Detaylı

ÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMI

ÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMI ÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMI Tıp Fakülteleri Mezuniyet Öncesi İmmünoloji Eğitim Programı Önerisi in hücre ve dokuları ilgi hücrelerini isim ve işlevleri ile bilir. Kemik iliği, lenf nodu, ve dalağın anatomisi,

Detaylı

Hücresel İmmünite Dicle Güç

Hücresel İmmünite Dicle Güç Hücresel İmmünite Dicle Güç dguc@hacettepe.edu.tr kekik imus Kalbe yakınlığı ve Esrarengiz hale Ruhun oturduğu yer Ruh cesaret yiğitlik Yunanlı Hekim MS 1.yy Kalp, pankreas, timus imus yaşla küçülür (timik

Detaylı

VİROLOJİ -I Antiviral İmmunite

VİROLOJİ -I Antiviral İmmunite VİROLOJİ -I Antiviral İmmunite Prof.Dr. Yılmaz Akça Prof.Dr. Feray Alkan Prof.Dr. Aykut Özkul Prof. Dr. Seval Bilge-Dağalp Prof.Dr. M. Taner Karaoğlu Prof.Dr. Tuba Çiğdem Oğuzoğlu DOĞAL SAVUNMA HATLARI-DOĞAL

Detaylı

LENFOİD SİSTEM DR GÖKSAL KESKİN ARALIK-2014

LENFOİD SİSTEM DR GÖKSAL KESKİN ARALIK-2014 LENFOİD SİSTEM DR GÖKSAL KESKİN ARALIK-2014 Lenfoid Sistem Lenfositlerin, mononükleer fagositlerin ve diğer yardımcı rol oynayan hücrelerin bulunduğu, yabancı antijenlerin taşınıp yoğunlaştırıldığı, Antijenin

Detaylı

I- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık

I- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık I- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık Fagositik hücreler (makrofajlar, mast hücreleri) Kompleman sistemi(direkt bakteri hücre membranı parçalayarak diğer immün sistem hücrelerin bunlara atak yapmasına

Detaylı

DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II. KAN-DOLAŞIM ve SOLUNUM DERS KURULU

DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II. KAN-DOLAŞIM ve SOLUNUM DERS KURULU DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II KAN-DOLAŞIM ve SOLUNUM DERS KURULU Doç.Dr. Engin DEVECİ İMMÜN SİSTEM TİPLERİ I- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık Fagositik hücreler (makrofajlar, mast

Detaylı

HLA MOLEKÜLLERİ VE KLİNİK ÖNEMİ. Prof. Dr. Göksal Keskin

HLA MOLEKÜLLERİ VE KLİNİK ÖNEMİ. Prof. Dr. Göksal Keskin HLA MOLEKÜLLERİ VE KLİNİK ÖNEMİ Prof. Dr. Göksal Keskin 2017-18 1 HLA Human LÖKOSİT Antijen human MHC Hücre yüzey proteinleri Self ve nonself ayırımında önemli T lenfositlerine peptid yapıda antijenleri

Detaylı

HÜCRESEL İMMÜNİTENİN EFEKTÖR MEKANİZMALARI. Hücre İçi Mikropların Yok Edilmesi

HÜCRESEL İMMÜNİTENİN EFEKTÖR MEKANİZMALARI. Hücre İçi Mikropların Yok Edilmesi HÜCRESEL İMMÜNİTENİN EFEKTÖR MEKANİZMALARI Hücre İçi Mikropların Yok Edilmesi Hücre içi mikropları yok etmekle görevli özelleşmiş immün mekanizmalar hücre aracılı immüniteyi oluştururlar. Hücresel immünitenin

Detaylı

b. Amaç: Bakterilerin patojenitesine karşı konakçının nasıl cevap verdiği ve savunma mekanizmaları ile ilgili genel bilgi öğretilmesi amaçlanmıştır.

b. Amaç: Bakterilerin patojenitesine karşı konakçının nasıl cevap verdiği ve savunma mekanizmaları ile ilgili genel bilgi öğretilmesi amaçlanmıştır. İMMÜNOLOJİİ I-DERS TANIMLARI 1- Tanım: Konakçı savunma mekanizmalarının öğretilmesi. b. Amaç: Bakterilerin patojenitesine karşı konakçının nasıl cevap verdiği ve savunma mekanizmaları ile ilgili genel

Detaylı

T Lenfositleri. Dr. Göksal Keskin

T Lenfositleri. Dr. Göksal Keskin T Lenfositleri Dr. Göksal Keskin Lenfositlerin ortak özellikleri-1 Kazanılmış bağışıklık sisteminin en önemli elemanlarıdır Spesifite özellikleri var Bellekleri var Primer lenfoid organlarda üretilirler

Detaylı

HUMORAL İMMUN YANIT 1

HUMORAL İMMUN YANIT 1 HUMORAL İMMUN YANIT 1 Antijen B lenfosit... HUMORAL İMMUN YANIT Antikor üretimi 2 Antijenini işlenmesi ve sunulması Yardımcı T-lenfosit aktivasyonu Yardımcı T hücre- B hücre ilişkisi B hücre aktivasyonu

Detaylı

Hümoral İmmün Yanıt ve Antikorlar

Hümoral İmmün Yanıt ve Antikorlar Hümoral İmmün Yanıt ve Antikorlar H. Barbaros ORAL Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi İmmünoloji Anabilim Dalı Edinsel immün sistemin antijenleri bağlamak için kullandığı 3 molekül sınıfı: I.Antikorlar,

Detaylı

VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA. Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE

VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA. Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE VİRAL HASTALIKLARDA İMMÜNİTE Virüsler konak hücreye girdikten sonra çoğalır ve viral çoğalma belirli bir düzeye ulaştığında hastalık semptomları

Detaylı

LENFOİD DOKU. Lenfoid Organlar:

LENFOİD DOKU. Lenfoid Organlar: LENFOİD DOKU Lenfoid Organlar: Lenfoid organlar santral ve periferik olmak üzere iki gruba ayrılırlar. Santral organlar yeni lenfositlerin antijene bağımlı olmaksızın otonom olarak yapıldıkları ve immun

Detaylı

3. Sınıf Klinik İmmünoloji Vize Sınav Soruları (Kasım 2011)

3. Sınıf Klinik İmmünoloji Vize Sınav Soruları (Kasım 2011) 3. Sınıf Klinik İmmünoloji Vize Sınav Soruları (Kasım 2011) 1- Virgin B lenfositleri ile ilişkili aşağıda yer alan ifadelerden ikisi yanlıştır. Yanlış ifadelerin ikisini de birlikte içeren seçeneği işaretleyiniz.

Detaylı

DOĞAL BAĞIŞIKLIK. Prof. Dr. Dilek Çolak

DOĞAL BAĞIŞIKLIK. Prof. Dr. Dilek Çolak DOĞAL BAĞIŞIKLIK Prof. Dr. Dilek Çolak 1 DOĞAL BAĞIŞIKLIK İkinci savunma hattı birinci hat: fiziksel bariyerler Kazanılmış bağışık yanıtın aktivatörü ve kontrolörü 2 DOĞAL BAĞIŞIKLIK Kompleman proteinleri

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI

ADIM ADIM YGS LYS Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI ADIM ADIM YGS LYS 177. Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI Hastalık yapıcı organizmalara karşı vücudun gösterdiği dirence bağışıklık

Detaylı

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I V. KURUL DERS PROGRAMI HEMOPOETİK VE İMMÜN SİSTEM. (1 Mayıs Haziran 2017 )

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I V. KURUL DERS PROGRAMI HEMOPOETİK VE İMMÜN SİSTEM. (1 Mayıs Haziran 2017 ) Dekan V. Baş Koordinatör Dönem I Koordinatörü Dönem I Koordinatör Yardımcısı Dönem I Koordinatör Yardımcısı Kurulun amacı: 2016 2017 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I V. KURUL DERS PROGRAMI HEMOPOETİK VE İMMÜN

Detaylı

Ankilozan Spondilit te Patogenez: Yeni Gelişmeler

Ankilozan Spondilit te Patogenez: Yeni Gelişmeler Ankilozan Spondilit te Patogenez: Yeni Gelişmeler 1 Prof. Dr. Pamir Atagündüz Marmara Üniversitesi Romatoloji Bilim Dalı 21 Nisan 2017 Genel Bilgiler Kronik, progressif, inflamatuar hastalık grubu Prevalans

Detaylı

DOĞAL BAĞIŞIKLIK. Enfeksiyonlara Karşı Erken Savunma Sistemi

DOĞAL BAĞIŞIKLIK. Enfeksiyonlara Karşı Erken Savunma Sistemi DOĞAL BAĞIŞIKLIK Enfeksiyonlara Karşı Erken Savunma Sistemi DOĞAL BAĞIŞIKLIK Tüm çok hücreli canlılar mikroorganizmaların yol açacağı enfeksiyonlara karşı kendilerini korumak için intrensek savunma

Detaylı

ORGANİZMALARDA BAĞIŞIKLIK MEKANİZMALARI

ORGANİZMALARDA BAĞIŞIKLIK MEKANİZMALARI ORGANİZMALARDA BAĞIŞIKLIK MEKANİZMALARI Organizmalarda daha öncede belirtildiği gibi hücresel ve humoral bağışıklık bağışıklık reaksiyonları vardır. Bunlara ilave olarak immünoljik tolerans adı verilen

Detaylı

Savunma Sistemi: İmmün Yanıt

Savunma Sistemi: İmmün Yanıt Savunma Sistemi: İmmün Yanıt Etkeni ilk karşılayan: Doğal Bağışıklık İkinci aşamada : Özgül bağışıklık Nature Rev Immunol 2004;4:841 ANTİMİKROBİK PEPTİDLER - Defensinler - Katelisidinler - Eozinofil kökenli

Detaylı

Dr. Gaye Erten. 21. Ulusal İmmünoloji Kongresi, 9 Nisan 2011, Marmaris

Dr. Gaye Erten. 21. Ulusal İmmünoloji Kongresi, 9 Nisan 2011, Marmaris Dr. Gaye Erten 21. Ulusal İmmünoloji Kongresi, 9 Nisan 2011, Marmaris Fig 2 Source: Journal of Allergy and Clinical Immunology 2011; 127:701-721.e70 (DOI:10.1016/j.jaci.2010.11.050 ) Copyright 2011 American

Detaylı

Doğal Bağışıklık. İnsan doğar doğmaz hazırdır

Doğal Bağışıklık. İnsan doğar doğmaz hazırdır Doğal Bağışıklık 1 Doğal Bağışıklık İnsan doğar doğmaz hazırdır 2 Mikrop vücuda girdiği zaman doğal bağışıklık onunla saatler içinde savaşır. 3 Doğal bağışıklık ikinci görev olarak adaptif immün cevabı

Detaylı

İMMÜN SİSTEMİ OLUŞTURAN ORGANLAR

İMMÜN SİSTEMİ OLUŞTURAN ORGANLAR İMMÜNOTOKSİKOLOJİ İMMÜN SİSTEM İnsan kendi yapısına yabancı olan maddeleri (antijenleri) tanıyabilme ve onlarla başedebilme özelliklerine sahiptir. Bu sayede virüs, bakteri, mantar ve protozonlar çeşitlenen

Detaylı

KANSER AŞILARI. Prof. Dr. Tezer Kutluk Hacettepe Üniversitesi

KANSER AŞILARI. Prof. Dr. Tezer Kutluk Hacettepe Üniversitesi KANSER AŞILARI Prof. Dr. Tezer Kutluk Hacettepe Üniversitesi Bir Halk Sağlığı Sorunu Şu an dünyada 24.600.000 kanserli vardır. Her yıl 10.9 milyon kişi kansere yakalanmaktadır. 2020 yılında bu rakam %50

Detaylı

Doğal İmmünite, Kazanılmış İmmünite. Dr Göksal Keskin

Doğal İmmünite, Kazanılmış İmmünite. Dr Göksal Keskin Doğal İmmünite, Kazanılmış İmmünite Dr Göksal Keskin İMMÜNOLOJİ Kendine yabancı maddeleri ayırt edebilecek yeteneğindeki organizmaların, bu maddelere karşı göstermiş oldukları tepkimelerin tümü ile ilgilenen

Detaylı

LÖKOSİTLER,ÖZELLİKLERİ. ve İNFLAMASYON. 2009-2010 Dr.Naciye İşbil Büyükcoşkun

LÖKOSİTLER,ÖZELLİKLERİ. ve İNFLAMASYON. 2009-2010 Dr.Naciye İşbil Büyükcoşkun LÖKOSİTLER,ÖZELLİKLERİ ve İNFLAMASYON 2009-2010 Dr.Naciye İşbil Büyükcoşkun Dersin Amacı: * Yabancı maddeye karşı savunma? * Lökosit çeşitleri ve miktarları * Lökopoez * Fonksiyonel özellikleri * Monosit-

Detaylı

İmmün Sistemin Tanıtımı

İmmün Sistemin Tanıtımı İmmün Sistemin Tanıtımı Nurşen DÜZGÜN 97 İmmünite, yabancı ve zararlı olan her türlü maddeye (mikroorganizma, protein ve polisakkarid gibi) karşı organizmanın verdiği reaksiyonu tanımlayan bir kavramdır.

Detaylı

FARMASÖTİK MİKROBİYOLOJİ VE İMMUNOLOJİ. Yrd.Doç.Dr. Müjde ERYILMAZ

FARMASÖTİK MİKROBİYOLOJİ VE İMMUNOLOJİ. Yrd.Doç.Dr. Müjde ERYILMAZ FARMASÖTİK MİKROBİYOLOJİ VE İMMUNOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Müjde ERYILMAZ İmmunoloji (Bağışıklık Bilimi) İmmunolojinin tanımı Antikor (immunoglobulin) nedir? Antikorun yapısı, çeşitleri ve görevleri Monoklonal

Detaylı

Nöroinflamasyon nedir? Temel mekanizmaları ve ölçümleme

Nöroinflamasyon nedir? Temel mekanizmaları ve ölçümleme Nöroinflamasyon nedir? Temel mekanizmaları ve ölçümleme Uz. Dr. Tevfik Kalelioğlu Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Nöroinflamasyon nedir? Temel mekanizmaları ve ölçümleme Uz. Dr. Tevfik Kalelioğlu

Detaylı

MONONÜKLEER FAGOSİT SİSTEM

MONONÜKLEER FAGOSİT SİSTEM MONONÜKLEER FAGOSİT SİSTEM MONONÜKLEER FAGOSİT SİSTEM Kemik iliğinde meydana gelip, olgunlaşmasını yaparak dolaşıma katılırlar. Orijinleri monositlerdir. Görevleri fagositoz yapmaktır. Bu hücrelerin hepsi

Detaylı

TİP I HİPERSENSİTİVİTE REAKSİYONU. Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu

TİP I HİPERSENSİTİVİTE REAKSİYONU. Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu TİP I HİPERSENSİTİVİTE REAKSİYONU Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu HİPERSENSİTİVİTE REAKSİYONLARI TİP I TİP II TİPII TİPIII TİPIV TİPIV TİPIV İmmün yanıt IgE IgG IgG IgG Th1 Th2 CTL Antijen Solübl antijen Hücre/

Detaylı

Adaptif İmmünoterapi. Prof.Dr.Ender Terzioğlu Akdeniz Üniversitesi Antalya

Adaptif İmmünoterapi. Prof.Dr.Ender Terzioğlu Akdeniz Üniversitesi Antalya Adaptif İmmünoterapi Prof.Dr.Ender Terzioğlu Akdeniz Üniversitesi Antalya Adaptif immünoterapi İmmün Sistemin kanser oluşumunda koruyucu rolü daha iyi anlaşılmıştır. Monoklonal antikor teknolojisi, Tümör

Detaylı

T. C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I V. KURUL DERS PROGRAMI HEMOPOETİK VE İMMÜN SİSTEM

T. C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I V. KURUL DERS PROGRAMI HEMOPOETİK VE İMMÜN SİSTEM T. C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I Dekan Baş Koordinatör Dönem I Koordinatörü Dönem I Koordinatör Yardımcısı Dönem I Koordinatör Yardımcısı Kurulun

Detaylı

T. C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I V. KURUL DERS PROGRAMI HEMOPOETİK VE İMMÜN SİSTEM

T. C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I V. KURUL DERS PROGRAMI HEMOPOETİK VE İMMÜN SİSTEM T. C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I Dekan Baş Koordinatör Dönem I Koordinatörü Dönem I Koordinatör Yardımcısı Dönem I Koordinatör Yardımcısı Kurulun

Detaylı

İmmün Sistemin Yapısı

İmmün Sistemin Yapısı ÜNİTE 10 İmmün Sistemin Yapısı Bu üniteyi çalıştıktan sonra, Amaçlar Organizmada bağışıklık sistemini oluşturan organlar ile Organizmada bağışıklık olaylarında rol alan hücreler hakkında bilgi edineceksiniz.

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM BAHAR YARI YILI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI. Tarih Saat Konu Yer Anlatan

EĞİTİM-ÖĞRETİM BAHAR YARI YILI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI. Tarih Saat Konu Yer Anlatan 2016- EĞİTİM-ÖĞRETİM BAHAR YARI YILI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM BAŞLANGIÇ: 13 Şubat EĞİTİM-ÖĞRETİM BİTİŞ: 18 Mayıs Bitirme sınav tarihleri : 22 Mayıs-2 Haziran Bütünleme sınav tarihleri: 12-23

Detaylı

Yapay Bağışık Sistemler ve Klonal Seçim. Bmü-579 Meta Sezgisel Yöntemler Yrd. Doç. Dr. İlhan AYDIN

Yapay Bağışık Sistemler ve Klonal Seçim. Bmü-579 Meta Sezgisel Yöntemler Yrd. Doç. Dr. İlhan AYDIN Yapay Bağışık Sistemler ve Klonal Seçim Bmü-579 Meta Sezgisel Yöntemler Yrd. Doç. Dr. İlhan AYDIN Bağışık Sistemler Bağışıklık sistemi insan vücudunun hastalıklara karşı savunma mekanizmasını oluşturan

Detaylı

İMMİNOLOJİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS TANITIM TABLOSU

İMMİNOLOJİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS TANITIM TABLOSU İMMİNOLOJİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS TANITIM TABLOSU Dersin Kodu ve Adı İMM610 İmmünolojinin esasları Dersin Kredisi 2 0 2 Prof. Dr. Özden Sanal, Prof. Dr. İlhan Tezcan Yok 1 yarıyıl (haftada toplam

Detaylı

ayxmaz/biyoloji Olumsuz yanıtları: Alerjiler - normalde zararsız maddelere tepki Otoimmün hastalıklar (Diyabet)(Kendi dokularını yok eder)

ayxmaz/biyoloji Olumsuz yanıtları: Alerjiler - normalde zararsız maddelere tepki Otoimmün hastalıklar (Diyabet)(Kendi dokularını yok eder) Vücut Savunmasını Bağışıklık : potansiyel zararlı yabancı maddelere ve anormal hücrelere karşı vücudun ortaya koyduğu savunma yeteneğidir. Aşağıdaki faaliyetleri gerçekleştirir: virüsler ve bakterilere

Detaylı

SEKONDER LENFOİD ORGANLAR

SEKONDER LENFOİD ORGANLAR SEKONDER LENFOİD ORGANLAR 2-SEKONDER LENFOİD ORGANLAR Fetal devrenin sonuna doğru mezodermden meydana gelirler ve bütün hayat devresinde organizmada kalan organlardır. Antijenik uyarılmalara cevap veren

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKTA PRİMER İMMÜN YETMEZLİK

BİRİNCİ BASAMAKTA PRİMER İMMÜN YETMEZLİK 1 LERDE LABORATUVAR İPUÇLARI GENEL TARAMA TESTLERİ Tam kan sayımı Periferik yayma İmmünglobulin düzeyleri (IgG, A, M, E) İzohemaglutinin titresi (Anti A, Anti B titresi) Aşıya karşı antikor yanıtı (Hepatit

Detaylı

Kanın Bileşenleri. Total kan Miktarı: Vücut Ağırlığı x0.08. Plazma :%55 Hücreler : %45. Plazmanın %90 su

Kanın Bileşenleri. Total kan Miktarı: Vücut Ağırlığı x0.08. Plazma :%55 Hücreler : %45. Plazmanın %90 su KAN DOKUSU Kanın Bileşenleri Total kan Miktarı: Vücut Ağırlığı x0.08 Plazma :%55 Hücreler : %45 Plazmanın %90 su Kan Hücreleri Eritrosit Lökosit Trombosit Agranulosit Lenfosit Monosit Granulosit Nötrofil

Detaylı

Immunogenetik II MHC YAPISI, İŞLEVİ, İMMÜN YANITLAR

Immunogenetik II MHC YAPISI, İŞLEVİ, İMMÜN YANITLAR Immunogenetik II MHC YAPISI, İŞLEVİ, İMMÜN YANITLAR Prof. Dr. Fatma Savran Oğuz İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı MHC Sınıf II MHC Sınıf I Graft Tipleri Otograft:

Detaylı

Bağışıklık sistemi nasıl çalışır?

Bağışıklık sistemi nasıl çalışır? On5yirmi5.com Bağışıklık sistemi nasıl çalışır? İnsanda bağışıklık sistemi, özellik ve görevleri nelerdir? Kaç çeşit bağışıklık sistemi vardır? Yayın Tarihi : 23 Ekim 2012 Salı (oluşturma : 10/3/2017)

Detaylı

Bağışıklamada Temel Tanımlar

Bağışıklamada Temel Tanımlar Aşı İmmünolojisi Bağışıklamada Temel Tanımlar Dr. Resul Karakuş Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi İmmünoloji AD İzmir, 30 Mayıs 2015 Temel Tanımlar 1 Antijen Anti(body) generating T-lenfosit Reseptörü (TCR)

Detaylı

YENİ T HÜCRE ALT GRUPLARI T

YENİ T HÜCRE ALT GRUPLARI T YENİ T HÜCRE ALT GRUPLARI T H. Barbaros Oral Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı İmmünoloji Bilim Dalı Sunum Planı İmmün Sisteme Genel Bakış ve T lenfositler Th1 ve Th2

Detaylı

TEMEL İMMUNOLOJİ. Dr. Ayşe Bilge Öztürk Koç Üniversitesi Hastanesi, Alerji ve İmmunoloji Bölümü

TEMEL İMMUNOLOJİ. Dr. Ayşe Bilge Öztürk Koç Üniversitesi Hastanesi, Alerji ve İmmunoloji Bölümü TEMEL İMMUNOLOJİ Dr. Ayşe Bilge Öztürk Koç Üniversitesi Hastanesi, Alerji ve İmmunoloji Bölümü İmmunoloji Ne ile İlgilenir? Bağışıklık sisteminin zayıf olduğu nasıl anlaşılır? Hazımsızlık Şiş ve ağrılı

Detaylı

Sitokinler. Dr. A. Gökhan AKKAN İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Ab. Dalı www.farmakoloji.org

Sitokinler. Dr. A. Gökhan AKKAN İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Ab. Dalı www.farmakoloji.org Sitokinler Dr. A. Gökhan AKKAN İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Ab. Dalı www.farmakoloji.org Sitokinler Doğal ve adaptif immünitede rol alan ve hücrelerin immün fonksiyonlarını

Detaylı

22 Şubat Enflamasyon DETAE Prof. Dr. Günnur Deniz Dr. Sema Bilgiç. 29 Şubat Sinyal iletimi DETAE Doç. Dr. Suzan Çınar

22 Şubat Enflamasyon DETAE Prof. Dr. Günnur Deniz Dr. Sema Bilgiç. 29 Şubat Sinyal iletimi DETAE Doç. Dr. Suzan Çınar IMMN 7005 İMMÜN SİSTEM MORFOLOJİSİ 22 Şubat Enflamasyon DETAE Prof. Dr. Günnur Deniz Dr. Sema Bilgiç 29 Şubat Sinyal iletimi DETAE Doç. Dr. Suzan Çınar 7 Mart Hücre Çoğalması ve DETAE Prof. Dr. Günnur

Detaylı

EMBRİYONAL DÖNEMDE İSTEMLİ GEBELİK. TERMİNASYONU ve SPONTAN ABORTUS YAPMIŞ. HASTALARDA EMBRİYONAL ve MATERNAL DOKULARDA İMMUNOGLOBULİN DAĞILIMININ

EMBRİYONAL DÖNEMDE İSTEMLİ GEBELİK. TERMİNASYONU ve SPONTAN ABORTUS YAPMIŞ. HASTALARDA EMBRİYONAL ve MATERNAL DOKULARDA İMMUNOGLOBULİN DAĞILIMININ T.C. Sağlık Bakanlığı Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği Klinik Şefi: Doç. Dr. Cem FIÇICIOĞLU EMBRİYONAL DÖNEMDE İSTEMLİ GEBELİK

Detaylı

BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ...

BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... 1 Bilinmesi Gereken Kavramlar... 1 Giriş... 2 Hücrelerin Fonksiyonel Özellikleri... 2 Hücrenin Kimyasal Yapısı... 2 Hücrenin Fiziksel Yapısı... 4 Hücrenin Bileşenleri... 4

Detaylı

Kuramsal: 28 saat. 4 saat-histoloji. Uygulama: 28 saat. 14 saat-fizyoloji 10 saat-biyokimya

Kuramsal: 28 saat. 4 saat-histoloji. Uygulama: 28 saat. 14 saat-fizyoloji 10 saat-biyokimya HEMATOPOETİK SİSTEM Hematopoetik Sistem * Periferik kan * Hematopoezle ilgili dokular * Hemopoetik hücrelerin fonksiyon gösterdikleri doku ve organlardan meydana gelmiştir Kuramsal: 28 saat 14 saat-fizyoloji

Detaylı

DOKU UYUŞUM SİSTEMİ. Doku Uyuşum Kompleksi-MHC (Major Histocompatibility Complex) Doku Uyuşum Molekülleri (Dokum Uyuşum Antijenleri)

DOKU UYUŞUM SİSTEMİ. Doku Uyuşum Kompleksi-MHC (Major Histocompatibility Complex) Doku Uyuşum Molekülleri (Dokum Uyuşum Antijenleri) DOKU UYUŞUM SİSTEMİ Doku Uyuşum Kompleksi-MHC (Major Histocompatibility Complex) Doku Uyuşum Molekülleri (Dokum Uyuşum Antijenleri) DOKU UYUŞUM SİSTEMİ DLA HLA (Human Leucocyte Antigen) FLA BoLA OLA CLA

Detaylı

LENF DÜĞÜMÜ DR. OKTAY ARDA

LENF DÜĞÜMÜ DR. OKTAY ARDA LENF DÜĞÜMÜ DR. OKTAY ARDA 2 GENELYAPI KAPSÜLLÜ KÜREMSİ (BÖBREK GİBİ) 3 NEREDE? KOLTUK ALTI KASIK BOYNUN BÜYÜK DAMARLARI ETRAFINDA TORAX ABDOMEN MEZENTER 4 DOKU SIVISI LENF 5 DOKU SIVISI LENF FİLİTRELERİ

Detaylı

İMMÜNOBİYOLOJİ. Prof. Dr. Nursel GÜL. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü

İMMÜNOBİYOLOJİ. Prof. Dr. Nursel GÜL. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü İMMÜNOBİYOLOJİ Prof. Dr. Nursel GÜL Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü GİRİŞ İmmünoloji, organizmaların dışarıdan gelen mikroorganizmalara, parazitlere vb. birçok yabancı ajana karşı veya

Detaylı

AKUT VE KRONİK İNFLAMASYON DR. ESİN KAYMAZ BEÜTF PATOLOJİ AD

AKUT VE KRONİK İNFLAMASYON DR. ESİN KAYMAZ BEÜTF PATOLOJİ AD AKUT VE KRONİK İNFLAMASYON DR. ESİN KAYMAZ BEÜTF PATOLOJİ AD İNFLAMASYON( İLTİHAP) GENEL ÖZELLİKLERİ Canlı dokunun zedelenmeye karşı verdiği yanıt Fiziksel ajanlar Kimyasal maddeler Bağışıklık reaksiyonları

Detaylı

Bağışık Yanıtta Rol Oynayan Doku, Organ ve Hücreler

Bağışık Yanıtta Rol Oynayan Doku, Organ ve Hücreler Bağışık Yanıtta Rol Oynayan Doku, Organ ve Hücreler Dr.Cumhur Özkuyumcu Bağışıklıkta rol oynayan hücreler vücudumuzda bulunan çeşitli doku ve organlarda yer alırlar. Bu hücrelerin tamamının ilk kaynağı

Detaylı

Biyolojik Ajanlar Dünden Bugüne: Türkiye Verileri. Prof. Dr. Mahmut İlker Yılmaz GATA Nefroloji Bilim Dalı

Biyolojik Ajanlar Dünden Bugüne: Türkiye Verileri. Prof. Dr. Mahmut İlker Yılmaz GATA Nefroloji Bilim Dalı Biyolojik Ajanlar Dünden Bugüne: Türkiye Verileri Prof. Dr. Mahmut İlker Yılmaz GATA Nefroloji Bilim Dalı SİTOKİNLER Sitokinler, hücreler arası iletişimi sağlayan ve hemen hemen tüm biyolojik proseslerde

Detaylı

Bağışıklamada Temel Tanımlar. Dr. Resul Karakuş Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi İmmünoloji AD

Bağışıklamada Temel Tanımlar. Dr. Resul Karakuş Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi İmmünoloji AD Bağışıklamada Temel Tanımlar Dr. Resul Karakuş Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi İmmünoloji AD Temel Tanımlar 1 Antijen Anti(body) generating T-lenfosit Reseptörü (TCR) ve/veya B-lenfosit membran Ig i (mig)

Detaylı

24 Şubat Enflamasyon DETAE Prof. Dr. Günnur Deniz Dr. Sema Bilgiç

24 Şubat Enflamasyon DETAE Prof. Dr. Günnur Deniz Dr. Sema Bilgiç IMMN 7005. İMMÜN SİSTEM MORFOLOJİSİ 24 Şubat Enflamasyon DETAE Prof. Dr. Günnur Deniz Dr. Sema Bilgiç 3 Mart Hormon Etki Mekanizması Biyokimya Prof.Dr.Beyhan Ömer 10 Mart Isı Şoku Proteinleri DETAE Doç.Dr.

Detaylı

ANTİJENLER VE YAPILARI

ANTİJENLER VE YAPILARI ANTİJENLER VE YAPILARI IMMUNOJEN VE ANTIJEN nedir? Immun cevap oluşturan yabancı maddeler antijen veya immunojen olabilir. Immunojen; İmmun yanıt meydana getirme kabiliyetindeki herhangi bir madde Antijen

Detaylı

I. YARIYIL MOLEKÜLER HÜCRE BİYOLOJİSİ I (TBG 601, ZORUNLU, TEORİK 3, 3 KREDİ)

I. YARIYIL MOLEKÜLER HÜCRE BİYOLOJİSİ I (TBG 601, ZORUNLU, TEORİK 3, 3 KREDİ) T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TIBBİ BİYOLOJİ VE GENETİK ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2017-2018 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL MOLEKÜLER HÜCRE BİYOLOJİSİ

Detaylı

HAYVANSAL ÜRETİM FİZYOLOJİSİ

HAYVANSAL ÜRETİM FİZYOLOJİSİ HAYVANSAL ÜRETİM FİZYOLOJİSİ 4. Hafta Prof. Dr. Gürsel DELLAL 1 Dolaşım Fizyolojisi Kan Kan, vücutta damarlar içinde devamlı halde dolaşan bir dokudur. Kan, plazma içinde süspansiyon halinde bulunan eritrosit

Detaylı

Glomerül Zedelenmesi -İmmunolojik Mekanizmalar-

Glomerül Zedelenmesi -İmmunolojik Mekanizmalar- Glomerül Zedelenmesi -İmmunolojik Mekanizmalar- Dr. Lale Sever 9. Ulusal Çocuk Nefroloji Kongresi, 24-27 Kasım 2016 - Antalya Glomerülonefritlerin pek çoğunda (patogenez çok iyi bilinmemekle birlikte)

Detaylı

Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler

Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler EGZERSİZ VE KAN Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler Akciğerden dokulara O2 taşınımı, Dokudan akciğere CO2 taşınımı, Sindirim organlarından hücrelere besin maddeleri taşınımı, Hücreden atık maddelerin

Detaylı

GENEL ÖZELLİKLER. Vücudun kendini çeşitli hastalık meydana getirici etkenlere karşı savunması immün sistem (Bağışıklık) tarafından gerçekleştirilir.

GENEL ÖZELLİKLER. Vücudun kendini çeşitli hastalık meydana getirici etkenlere karşı savunması immün sistem (Bağışıklık) tarafından gerçekleştirilir. BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ GENEL ÖZELLİKLER Vücudun kendini çeşitli hastalık meydana getirici etkenlere karşı savunması immün sistem (Bağışıklık) tarafından gerçekleştirilir. Organizma için yabancı olan ve bağışıklık

Detaylı

Transplantasyonda Regülatör T Hücrelerin Rolü. H. Barbaros Oral Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi İmmünoloji Anabilim Dalı

Transplantasyonda Regülatör T Hücrelerin Rolü. H. Barbaros Oral Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi İmmünoloji Anabilim Dalı Transplantasyonda Regülatör T Hücrelerin Rolü H. Barbaros Oral Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi İmmünoloji Anabilim Dalı Liu Z et al. Immunol Rev 152, 2013 Shalev I et al. Liver Transpl 18, 2012 Wood

Detaylı

Enfeksiyon Hastalıklarında İmmünoloji

Enfeksiyon Hastalıklarında İmmünoloji Enfeksiyon Hastalıklarında İmmünoloji Doç. Dr. Şükran Köse İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği Alerji ve İmmünoloji Birimi 1 İmmünite nedir?

Detaylı

HEMATOPOEZ (HEMAPOEZ)

HEMATOPOEZ (HEMAPOEZ) HEMATOPOEZ (HEMAPOEZ) Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD KAN HÜCRELERİ ERİTROSİT LÖKOSİT TROMBOSİT Oksijen taşıma Patojenlerden korunma Pıhtılaşmayı uyarma Morfolojik sınıflama GRANÜLOSİT Nötrofil

Detaylı

BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ FARMAKOLOJİSİ

BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ FARMAKOLOJİSİ BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ FARMAKOLOJİSİ Bağışıklık sistemini etkileyen (uyaran veya baskılayan) maddeler özellikle kanser ve oto-bağışıklık hastalıklarının sağaltımında kullanılan ilaçlar Organ nakillerinde reddin

Detaylı

Mikrop vücudumuza girdiği zaman

Mikrop vücudumuza girdiği zaman Doğal Bağışıklık 1 Doğal Bağışıklık 2 Mikrop vücudumuza girdiği zaman 3 İkinci görevi adaptif immün yanıtı uyarmaktır 4 Hafızası yoktur 5 Doğal Bağılık Yanıtın Kompenentleri 1. Anatomik yapı 2. Mekanik

Detaylı

SAĞLIKLI GEBELERDE ADENOZİN DEAMİNAZ VE İZOENZİMLERİ NİN DEĞERLENDİRİLMESİ

SAĞLIKLI GEBELERDE ADENOZİN DEAMİNAZ VE İZOENZİMLERİ NİN DEĞERLENDİRİLMESİ T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI HASEKİ EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ BİYOKİMYA VE KLİNİK BİYOKİMYA LABORATUVARI ŞEF : Uzm. Dr. NEZAKET EREN SAĞLIKLI GEBELERDE ADENOZİN DEAMİNAZ VE İZOENZİMLERİ NİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Detaylı

Böbrek nakli hastalarında akut rejeksiyon gelişiminde CTLA-4 tek gen polimorfizmlerinin ve soluble CTLA-4 düzeylerinin rolü varmıdır?

Böbrek nakli hastalarında akut rejeksiyon gelişiminde CTLA-4 tek gen polimorfizmlerinin ve soluble CTLA-4 düzeylerinin rolü varmıdır? Böbrek nakli hastalarında akut rejeksiyon gelişiminde CTLA-4 tek gen polimorfizmlerinin ve soluble CTLA-4 düzeylerinin rolü varmıdır? Çağlar Ruhi 1, Nilgün Sallakçı 2, Fevzi Ersoy 1, Olcay Yeğin 2, Gültekin

Detaylı

Bağ doku. Mezodermden köken alır. En Yaygın bulunan dokudur ( Epitel, Kas, Kemik sinir)

Bağ doku. Mezodermden köken alır. En Yaygın bulunan dokudur ( Epitel, Kas, Kemik sinir) Bağ doku Mezodermden köken alır En Yaygın bulunan dokudur ( Epitel, Kas, Kemik sinir) Bağ dokunun Fonksiyonları Diğer organ ve dokuların Fonksiyonal ve yapısal desteğini sağlar. kan damarları aracılığı

Detaylı

Doç.Dr. Gülbu IŞITMANGİL Hücresel İmmün Cevap İntrasellüler antijenlere antikorlar etkisiz olduğu için hücresel immünite ile cevap verilir. Hücresel immünitede başlıca iki T hücre popülasyonu vardır: CD4+

Detaylı

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I I

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I I T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2016-2017 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I I DOKU BİYOLOJİSİ I. DERS KURULU ( 19 EYLÜL 2016 28 EKİM 2016) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM II KOORDİNATÖRÜ

Detaylı

BİY 401 MİKROBİYOLOJİ DERSİ İMMÜNOLOJİ TERİMLERİ

BİY 401 MİKROBİYOLOJİ DERSİ İMMÜNOLOJİ TERİMLERİ 1 BİY 401 MİKROBİYOLOJİ DERSİ İMMÜNOLOJİ TERİMLERİ Doğuştan varolan direnç: Bir defa kızamık geçiren kişi ikinci defa yakalanmaz ve artık kızamığa karşı bağışıktır. Edinsel ya da kazanılmış direnç: Belirli

Detaylı

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II DOKU BİYOLOJİSİ

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II DOKU BİYOLOJİSİ T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014-2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II DOKU BİYOLOJİSİ I. DERS KURULU ( 15 EYLÜL 2014-31 EKİM 2014) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM II KOORDİNATÖRÜ

Detaylı

Kan Bankacılığı ve Transfüzyon Tıbbında HLA Sisteminin Önemi

Kan Bankacılığı ve Transfüzyon Tıbbında HLA Sisteminin Önemi Kan Bankacılığı ve Transfüzyon Tıbbında HLA Sisteminin Önemi 1 HLA TAŞIYAN HÜCRELER VE TRANSFÜZYONDA ÖNEMİ Dr. İshak Özel TEKİN Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi İmmünoloji A.D. 2 3 Baruj Benacerraf

Detaylı

İMMUNİTE DE KORUNMUŞ BÖLGE: DOKUYA ÖZGÜ İMMUN YANIT GELİŞİMİ MERKEZİ SİNİR SİSTEMİ ÖRNEĞİ. Güher Saruhan-Direskeneli İTF Fizyoloji AD

İMMUNİTE DE KORUNMUŞ BÖLGE: DOKUYA ÖZGÜ İMMUN YANIT GELİŞİMİ MERKEZİ SİNİR SİSTEMİ ÖRNEĞİ. Güher Saruhan-Direskeneli İTF Fizyoloji AD İMMUNİTE DE KORUNMUŞ BÖLGE: DOKUYA ÖZGÜ İMMUN YANIT GELİŞİMİ MERKEZİ SİNİR SİSTEMİ ÖRNEĞİ Güher Saruhan-Direskeneli İTF Fizyoloji AD İMMUN KORUNMUŞ BÖLGE İmmün yanıtın gelişimi Yapısal farklılık gösteren

Detaylı

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I I

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I I T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2017-2018 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I I DOKU BİYOLOJİSİ I. DERS KURULU ( 18 EYLÜL 2017 27 EKİM 2017) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM II KOORDİNATÖRÜ

Detaylı

LÖKOSİT. WBC; White Blood Cell,; Akyuvar. Lökosit için normal değer : Lökosit sayısını arttıran sebepler: Lökosit sayısını azaltan sebepler:

LÖKOSİT. WBC; White Blood Cell,; Akyuvar. Lökosit için normal değer : Lökosit sayısını arttıran sebepler: Lökosit sayısını azaltan sebepler: LÖKOSİT WBC; White Blood Cell,; Akyuvar Lökositler kanın beyaz hücreleridir ve vücudun savunmasında görev alırlar. Lökositler kemik iliğinde yapılır ve kan yoluyla bütün dokulara ulaşır vücudumuzu mikrop

Detaylı

AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM -ÖĞRETİM YILI DÖNEM I / DERS KURULU VI KAN ve LENF SİSTEMİ (29 Nisan Haziran 2019)

AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM -ÖĞRETİM YILI DÖNEM I / DERS KURULU VI KAN ve LENF SİSTEMİ (29 Nisan Haziran 2019) AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2017-2018 EĞİTİM -ÖĞRETİM YILI DÖNEM I / DERS KURULU VI KAN ve LENF SİSTEMİ (29 Nisan 2019 03 Haziran 2019) VI. DERS KURULU: KAN ve LENF SİSTEMİ Süre: Yöntem: Ölçme

Detaylı

Romatoid Artrit Patogenezinde SitokinAğı

Romatoid Artrit Patogenezinde SitokinAğı Romatoid Artrit Patogenezinde SitokinAğı Prof. Dr. Ahmet Gül İ. Ü. İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı Romatoid Artrit Kronik simetrik poliartrit q Eklemde İnflammasyon

Detaylı

SANKO ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS KURULU 102: HÜCRE VE DOKU SİSTEMLERİ

SANKO ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS KURULU 102: HÜCRE VE DOKU SİSTEMLERİ 05-06 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS KURULU 0: HÜCRE VE DOKU SİSTEMLERİ Ders Kurulu Başkanı: / Başkan Yardımcıları: / Histoloji Embriyoloji Yrd. Doç. Dr. Bahadır Murat Demirel / Üyeler: / Tıbbi / Dersin AKTS

Detaylı

I. YARIYIL MOLEKÜLER HÜCRE BİYOLOJİSİ I (TBG 601 TEORİK 3, 3 KREDİ)

I. YARIYIL MOLEKÜLER HÜCRE BİYOLOJİSİ I (TBG 601 TEORİK 3, 3 KREDİ) T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TIBBİ BİYOLOJİ VE GENETİK ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL MOLEKÜLER HÜCRE BİYOLOJİSİ

Detaylı

Ders Yılı Dönem-II Hastalıkların Biyolojik Temeli Ders Kurulu

Ders Yılı Dönem-II Hastalıkların Biyolojik Temeli Ders Kurulu 2018 20 Ders Yılı Dönem-II Hastalıkların Biyolojik Temeli Ders Kurulu 30.04.20-27.05.20 2018 20 Ders Yılı Dönem-II Hastalıkların Biyolojik Temeli Ders Kurulu 30.04.20 27.05.20 Dersler Teorik Pratik Toplam

Detaylı

SOLİD ORGAN TRANSPLANTASYONLARINDA İMMÜN MONİTORİZASYON

SOLİD ORGAN TRANSPLANTASYONLARINDA İMMÜN MONİTORİZASYON SOLİD ORGAN TRANSPLANTASYONLARINDA İMMÜN MONİTORİZASYON Ali ŞENGÜL MEDICALPARK ANTALYA HASTANE KOMPLEKSİ İMMÜNOLOJİ BÖLÜMÜ Organ nakli umudu Beklenen Başarılı Operasyonlar Hayaller ve Komplikasyonlar?

Detaylı

RENAL TRANSPLANT ALICILARINDA C5aR 450 C/T GEN POLİMORFİZMİ: GREFT ÖMRÜ İLE T ALLELİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

RENAL TRANSPLANT ALICILARINDA C5aR 450 C/T GEN POLİMORFİZMİ: GREFT ÖMRÜ İLE T ALLELİ ARASINDAKİ İLİŞKİ RENAL TRANSPLANT ALICILARINDA C5aR 450 C/T GEN POLİMORFİZMİ: GREFT ÖMRÜ İLE T ALLELİ ARASINDAKİ İLİŞKİ Ramazan GÜNEŞAÇAR 1, Gerhard OPELZ 2, Eren ERKEN 3, Steffen PELZL 2, Bernd DOHLER 2, Andrea RUHENSTROTH

Detaylı

Sıkı bağ dokusu yapısında parankimi yada dalak pulpasını. birbiriyle devamlılık gösteren bölümlere ayıran trabekulaların

Sıkı bağ dokusu yapısında parankimi yada dalak pulpasını. birbiriyle devamlılık gösteren bölümlere ayıran trabekulaların Sıkı bağ dokusu yapısında parankimi yada dalak pulpasını birbiriyle devamlılık gösteren bölümlere ayıran trabekulaların uzandığı fibroelastik bir kapsülle sarılıdır. Dalağın orta çizgisindeki hilumda kapsül

Detaylı

HÜCRE SĠNYAL OLAYLARI PROF. DR. FATMA SAVRAN OĞUZ

HÜCRE SĠNYAL OLAYLARI PROF. DR. FATMA SAVRAN OĞUZ HÜCRE SĠNYAL OLAYLARI PROF. DR. FATMA SAVRAN OĞUZ Çok hücreli organizmaların kompleks omurgalılara evrimi, hücreler birbirleriyle iletişim kuramasalardı mümkün olmazdı. Hücre-hücre Hücre-matriks etkileşimini

Detaylı

Kanserin İmmün Şekillendirilmesinin. Moleküler ve Biyolojik. Temelleri

Kanserin İmmün Şekillendirilmesinin. Moleküler ve Biyolojik. Temelleri Kanserin İmmün Şekillendirilmesinin Moleküler ve Biyolojik Temelleri Dicle Güç 1. 2. 3. 4. 5. 6. Büyüme sinyalleri açısından kendi kendine yeterlidir Büyümeyi durduran sinyallere duyarsızdır Sınırsız bölünebilme

Detaylı

Reed Sternberg Hücreleri

Reed Sternberg Hücreleri CD40 RSH Reed Sternberg Hücreleri Antijen sunumuyla ilgili yüzey molekülleri HLA Klas II, CD40, CD86 Sitotoksik moleküller Granzim B, Perforin Dendritik Hücre marker ları Fascin, Kemokin CCL17 (TARC) Myeloid

Detaylı

BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ FARMAKOLOJİSİ

BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ FARMAKOLOJİSİ BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ FARMAKOLOJİSİ Bağışıklık sistemini etkileyen (uyaran veya baskılayan) maddeler özellikle kanser ve oto-bağışıklık hastalıklarının sağaltımında kullanılan ilaçlar Organ nakillerinde reddin

Detaylı