İNTERNET SİTESİ TASARIMINDA BULANIK KALİTE FONKSİYONU YAYILIMININ UYGULANMASI. YÜKSEK LİSANS TEZİ End. Müh. Mehmet Serdar KILINÇ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İNTERNET SİTESİ TASARIMINDA BULANIK KALİTE FONKSİYONU YAYILIMININ UYGULANMASI. YÜKSEK LİSANS TEZİ End. Müh. Mehmet Serdar KILINÇ"

Transkript

1 İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İNTERNET SİTESİ TASARIMINDA BULANIK KALİTE FONKSİYONU YAYILIMININ UYGULANMASI YÜKSEK LİSANS TEZİ End. Müh. Mehmet Serdr KILINÇ Anbilim Dlı : ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ Progrmı : ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ HAZİRAN 2008

2 İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İNTERNET SİTESİ TASARIMINDA BULANIK KALİTE FONKSİYONU YAYILIMININ UYGULANMASI YÜKSEK LİSANS TEZİ End. Müh. Mehmet Serdr KILINÇ Tezin Enstitüye Verildiği Trih : 5 Myıs 2008 Tezin Svunulduğu Trih : 0 Hzirn 2008 Tez Dnışmnı : Diğer Jüri Üyeleri Prof.Dr. Ahmet F. ÖZOK (İ.T.Ü.) Prof.Dr. Cengiz KAHRAMAN (İ.T.Ü.) Doç.Dr. Gülçin BÜYÜKÖZKAN FEYZİOĞLU (G.S.Ü.) HAZİRAN 2008

3 ÖNSÖZ Sürekli gelişmekte oln Web teknolojileri günümüzde firmlrın iş ypış biçimlerini değiştirecek htt yeni bştn ypılndırck kdr etkili durum gelmiştir. Öyle ki Web uygulmlrınd özelleşmiş ve sdece Web üzerinden hizmet sunn firmlrın syısı giderek rtmktdır. Firmlr, kliteli Web uygulmlrı syesinde ykldıklrı yüksek müşteri memnuniyeti ile doğru orntılı olrk, günümüz rekbet ortmınd hızlı bir şekilde büyük üstünlük yklybilirler. Kullnıcı odklı hzırlnn Web siteleri, kullnıcı deneyimini en büyükleyerek müşteri memnuniyetini rtırcktır. Yüksek kullnıcı deneyimi sunn bir Web sitesi hzırlmnın yolu müşterilerin tlep ve beklentilerini doğru şekilde nliz ederek site geliştirme sürecinde bunlr uygun çözümleri hzırlmktn geçer. Bu çlışmnın mcı, Web sitesi geliştirme sürecinde müşteri isteklerini Bulnık Klite Fonksiyonu Yyılımı yöntemi ile uygun teknik özelliklere çevirerek müşteri memnuniyetini rtırmktır. Bu projede engin bilgi ve deneyimleri ile bn yol gösteren dnışmn hocm Syın Prof. Dr. Ahmet F. ÖZOK ve desteklerini esirgemeyen sevgili ileme ve rkdşlrım teşekkürlerimi sunrım. Hzirn 2008 Mehmet Serdr Kılınç ii

4 İÇİNDEKİLER KISALTMALAR TABLO LİSTESİ ŞEKİL LİSTESİ SEMBOL LİSTESİ ÖZET SUMMARY vi vii viii x xi xii. GİRİŞ 2. KALİTE FONKSİYONU YAYILIMI 2..Yeni Ürün Geliştirme Sürecinde Müşteri Beklentilerinin Krşılnmsı 2.2. Klite Fonksiyonu Yyılımı Klite Fonksiyonu Yyılımı Kvrmı Klite Fonksiyonu Yyılımının Gelişimi KFY nın Orty Çıkışı KFY nın Yygınlşmsı KFY nın Gelişimi Hkkındki Ynlış Bilgiler Klite Fonksiyonu Yyılımının Amcı KFY nın Güçlü ve Zyıf Yönleri 2.. Klite Evi Klite Evinin Ypısı Klite Evinin Oluşturulmsı Dört Aşmlı Model. BULANIK MANTIK 4.. Bulnık Mntık Kvrmı 4.2. Bulnık Mntığın Gelişmesi 5.. Sözel Değişkenler ve İfdeler 7.4. Bulnık Kümeler Teorisi Üyelik Fonksiyonu Bulnık Kümeler ile İlgili Temel Kvrmlr Bulnık Kümeler ile İlgili Temel İşlemler Bulnık Syılr Bulnık Syılrd Arlık Anlizi Bulnık Syılrd Güven Arlıklrı ile Ypıln İşlemler Bulnık Syılrd Üyelik Fonksiyonlrı İle Ypıln İşlemler 52 iii

5 .5.4. Bulnık Syı Çeşitleri Üçgensel Bulnık Syılr Ymuksl Bulnık Syılr Bulnıklştırm Netleştirme İNTERNET ve WEB Bilgi, İletişim ve İnternet İnternet Kvrmı İnternet in Trihsel Gelişimi Türkiye de İnternet in Gelişimi İnternetin Sğldığı Hizmetler (Servisler) Dosy Trnsfer Protokolü (FTP) Elektronik Post (e-mil) Sohbet (IRC) Gopher Web (World Wide Web) Web Sitesi Kvrmı Kullnıcı/Sunucu Mimrisi Hipermetin Aktrım Protokolü (HTTP) Brındırm (Hosting) ve Sunucu Aln Adı (Domin) ve URL Web Sitelerinin Sınıflndırılmsı Web in Trihsel Gelişimi ve Geleceği WEB SİTESİ GELİŞTİRME Web Mühendisliği Web Sitesi Progrmlm Dilleri İşretleme Dilleri (Mrkup Lnguges) Hipermetin İşret Dili (HTML) Genişletilebilir İşretleme Dili (XML) Genişletilebilir Hipermetin İşret Dili (XHTML) Betik Dilleri (Scripting Lnguges) İstemci Trfınd Çlışn Betik Diller Sunucu Trfınd Çlışn Betik Diller Zengin İnternet Uygulmlrı (ZİU) Web Sitesi Geliştirme Süreci 98 6.WEB SİTESİ KALİTESİ Yzılım Klitesi Web Sitesi Uygulmlrı 6.. Web Sitesi Klitesi Algılnn Web Sitesi Klitesine Çok Boyutlu Yklşım İçerik 4 iv

6 Fydlılık ve Uygunluk Güncellik ve Doğruluk Anlşılırlık ve Açıklık Yeterlilik ve Tmlık Kullnılbilirlik Erişilebilirlik Çekicilik Kolylık Tutrlılık Hizmetler Güvenlik Kişiselleştirme Bütünsellik Etkileşim 2 7. UYGULAMA Giriş İTÜ SEM İşletme Fkültesi Koordintörlüğü İTÜ SEM Sertifik Progrmlrı Web Sitesi Mevcut Durum Anlizi Site Amçlrının Belirlenmesi 7.4. Klite Evinin Oluşturulmsı Müşteri Sesinin Dinlenmesi Teknik Özelliklerin Belirlenmesi İlişkiler Mtrisinin Hzırlnmsı Teknik Özelliklerin Önemlerinin Belirlenmesi Korelsyon Mtrisinin Hzırlnmsı Anliz ve Yorum SONUÇLAR VE TARTIŞMA 52 KAYNAKLAR 55 ÖZGEÇMİŞ 64 v

7 KISALTMALAR ASI ASP CSS DHTML DNS FTP HTML HTTP HTTPS IP IRC ISO İTÜ KFY LAN PHP SEM TCP/IP TİK SMTP URL WAN WWW WC XHTML XML ZİU : Amerikn Supplier Institute : Active Server Pges : Cscding Style Sheets : Dinmik HTML : Domin Nme System : File Trnsfer Protocol : HypertText Mrkup Lnguge : Hypertext Trnsfer Protocol : Secure Hypertext Trnsfer Protocol : Internet Protocol : Internet Rely Cht : Interntionl Orgniztion for Stndrdiztion : İstnbul Teknik Üniversitesi : Klite Fonksiyon Yyılımı : Locl Are Netwrok : Hypertext Preprocessor : Sürekli Eğitim Merkezi : Trnsmission Control ve Protocol nd Internet Protocol : Türkiye İsttistik Kurumu : Simple Mil Trnsfer Protocol : Uniform Resource Loctor : Wide Are Network : World Wide Web : World Wide Web Konsorsiyumu : Extensible HTML : Extensible Mrkup Lnguge : Zengin İnternet Uygulmlrı vi

8 TABLO LİSTESİ Syf No Tblo 2. Klite Fonksiyonu Yyılımı İfdesinin Jponc ve İngilizce Anlmı (Guint ve Prizler, 99)... 5 Tblo 2.2 İlişkiler Mtrisinde kullnıln Semboller ve Anlmlrı.. 2 Tblo 2. Gelişim Yönünün Gösterilmesi... 2 Tblo 2.4 Korelsyon Mtrisinde Kullnıln Semboller ve Anlmlrı Tblo 4. Bzı Temel Kümeler Ve Kodlrı Tblo 5. Bzı Temel Web Dillerinin Sınıflndırılmsı.. 98 Tblo 6. Litertürdeki e-ticret Bşrı Modelleri Sonuçlrı. 4 Tblo 7. Müşteri Önem Seviyeleri. 7 Tblo 7.2 Müşteri Memnuniyet Seviyeleri.. 8 Tblo 7. Mevcut Durum ve Hedeflenen Durum Seviyeleri... 9 Tblo 7.4 Müşteri Beklentileri Stış Avntjı Değerleri. 4 Tblo 7.5 Müşteri Algılmsı Anlizi Mtrisi. 42 Tblo 7.6 Müşteri Beklentileri ile Teknik Özellik Arsındki İlişkiler Tblo 7.7 Teknik Özelliklerin Önemleri.. 47 vii

9 ŞEKİL LİSTESİ Syf No Şekil 2. Klite Evininin Unsurlrı.. 6 Şekil 2.2 Klite Evininin Alt Mtrisleri... 7 Şekil 2. Müşteri İstekleri ve Önem Seviyeleri... 9 Şekil 2.4 Müşteri Algılmsı Anlizi Mtrisi.. 20 Şekil 2.5 Müşterilerin Rekbete Yönelik Değerlendirmelerinin Şemtik Gösterimi.. 22 Şekil 2.6 Teknik Özellikler.. 22 Şekil 2.7 İlişkiler Mtrisi. 24 Şekil 2.8 Teknik Özelliklerin Önemlerinin Hesplnmsı.. 25 Şekil 2.9 Teknik Gereksinimler Arsındki Korelsyon Mtrisi. 26 Şekil 2.0 Rkiplerle Krşılştırm ve Hedeflerin Belirlenmesi Şekil 2. Klite Evi.. 29 Şekil 2.2 Klite Evinin Prçlrı.. 0 Şekil 2. Klite Evini Oluşturm Adımlrı.. Şekil 2.4 Dört Aşmlı Model (Govers, 2000) 2 Şekil. Kesin A Kümesinin Gösterimi.. 7 Şekil.2 Sözel Değişken Ve Değerleri (Klus ve Yun, 995).. 8 Şekil. Kesin A Kümesinin Gösterimi. 9 Şekil.4 Bulnık A Kümesinin Elemnlrı Ve Üyelik Dereceleri. 4 Şekil.5 Bulnık Kümelerde Kpsm (Türe, 2006) Şekil.6 Bulnık A Kümesine Ait α-kesim Düzeyi (Türe, 2006)... 4 Şekil.7 Konveks Ve Konveks Olmyn Küme. 4 Şekil.8 Norml Ve Norml Olmyn Bulnık Kümeler (Türe, 2006). 44 Şekil.9 İki Bulnık Kümenin Kesişimi. 45 Şekil.0 İki Bulnık Kümenin Birleşimi. 45 Şekil. Bulnık Syı. 48 Şekil.2 Bulnık Syılrd Güven Arlığı.. 49 Şekil. Üçgensel Bulnık Syı.. 54 Şekil.4 A Üçgensel Bulnık Syısı.. 54 Şekil.5 Ymuksl Bulnık Syı 57 Şekil.6 İki Bulnık Kümenin Birleşimi. 6 Şekil.7 En Büyük Üyelik Derecesi İle Netleştirme Şekil.8 Ağırlık Merkezi Yöntemi İle Netleştirme Şekil.9 Ağırlıklı Ortlm Yöntemi İle Netleştirme. 6 Şekil.20 Ortlm En Büyük Üyelik Yöntemi İle Netleştirme... 6 viii

10 Şekil.2 Toplmlrın Merkezi Yöntemi İle Netleştirme Şekil.22 En Büyük Alnın Merkezi Yöntemi İle Netleştirme 65 Şekil.2 En Büyük İlk Vey Son Üyelik Derecesi Yöntemi İle Netleştirme.. 65 Şekil 4. Sttik Web Sitelerinin Çlışm Mntığı Şekil 4.2 Dinmik Web Sitelerinin Çlışm Mntığı.. 79 Şekil 4. Web in Gelişimi 82 Şekil 5. Web Mühendisliği (Murugesn ve diğ., 200).. 84 Şekil 5.2 Web Sitesi Geliştirme Adımlrı 99 Şekil 5. İçerik, Yönlendirme ve Görsel Tsrım İlişkisi 0 Şekil 5.4 Hyli Bir Firmnın Web Sitesi İçin Site Hritsı Şekil 6. Ölçütler Arsındki İlişki (ISO 926) Şekil 6.2 İçsel Ve Dışsl Klite için Klite Modeli (ISO 926). 07 Şekil 6. Kullnım Klitesi İçin Klite Modeli (ISO 926) 0 Şekil 6.4 Web Sitesi Klitesinin Üç Temel Boyutu. 4 Şekil Mrt Aynı Tryıcı İsttistikleri ( 8 Şekil Ock Ekrn Çözünürlüğü İsttistikleri ( 9 Şekil 7. Sitenin An Syfsının Mevcut Görünümü Şekil 7.2 Klite Yöneticiliği Sertifik Progrmı Syfsının Mevcut Şekil 7. Görünümü Sğlık İşletmeleri Yöneticiliği Sertifik Progrmı Syfsının Mevcut Görünümü Şekil 7.4 Uygulmd Kullnılck Klite Evinin Ypısı.. Şekil 7.5 Müşteri Sesi Anketi.. 4 Şekil 7.6 Ankette Kullnıln Ölçek. 5 Şekil 7.7 Önem Derecelerine Ait Üyelik Fonksiyonlrı.. 6 Şekil 7.8 Yeterlilik Derecelerine Ait Üyelik Fonksiyonlrı 7 Şekil 7.9 Stış Avntjın Ait Üyelik Fonksiyonlrı Şekil 7.0 İlişki Değerlerine Ait Üyelik Fonksiyonlrı. 44 Şekil 7. Korelsyon Mtrisi Şekil 7.2 Klite Evi.. 50 ix

11 SEMBOL LİSTESİ A : Rkip firm A memnuniyeti B : Rkip firm B memnuniyeti BA : Bğıl ğırlık G : Bğıl önem H : Hedef değer K : Rkip firm A yeterliliği L : Rkip firm B yeterliliği M : Mutlk önem MA : Mutlk ğırlık µ : Üyelik derecesi P : Plnlnn klite R : Firm memnuniyeti X : Önem derecesi Y : İyileştirme ornı Z : Stış vntjı x

12 İNTERNET SİTESİ TASARIMINDA BULANIK KALİTE FONKSİYONU YAYILIMININ UYGULANMASI ÖZET Geçtiğimiz birkç yıl içerisinde Web teknolojileri firmlrın iş ypış yöntemlerinde önemli değişikliklere neden olmuştur. Kurumsl Web sitelerinin syısı hızl rtmktdır ve İnternet rtık firmlr için önemli bir rekbet ortmı hline gelmiştir. Misyonu ve mcı ne olurs olsun bütün Web siteleri için rkip site sdece tek bir bğlntı kdr uzktdır ve dolyısıyl rekbet hiç olmdığı kdr yoğundur. Web ortmınd hytt klbilmek için Web siteleri müşteri odklı olmlıdır ve müşterilerinin ihtiyçlrını kvrmlı ve onlrın beklentilerini yerine getirmelidir. Bu bğlmd, yüksek kliteli bir Web sitesi, kullnıcılrının beklentilerini tm olrk krşılyndır. Klite Fonksiyon Yyılımı (KFY), yüksek müşteri memnuniyeti elde etmek için kullnıln sistemtik bir klite yönetim ve ürün geliştirme sistemidir. KFY müşteri ihtiyç ve tleplerinin ürün ve süreç tsrım özelliklerine çevrilmesine yrdım eder ve bu yoll bu özellikler müşteri memnuniyetini rtırmk mcıyl en iyi şekilde tsrlnbilir. KFY sürecinde çeşitli girdiler (müşteri ihtiyçlrının önemi, ilişkilerin gücü vb.) müşteriler ve uzmnlr trfındn dilsel ifdeler biçiminde belirtilir. Bu ifdeler genellikle belirsiz ve özneldir. Bu belirsizliğin üstesinden gelmek için bulnık küme teorisi, KFY sürecine entegre edilebilir. Bu projede, Bulnık KFY yöntemi uygulnrk, müşteri/kullnıcı sesinin elde edilmesi ve Web sitesi geliştirme sürecine dhil edilmesi konusu işlenmiştir. Yöntemin kullnışını göstermek için İTÜ Sürekli Eğitim Merkezi Web sitesi için ypıln uygulm sunulmuştur. Bir nket yrdımıyl elde edilen müşteri istekleri önem derecelerine göre sırlnmıştır ve uzmnlr trfındn belirlenen Web sitesi teknik özelliklerine dönüştürülmüştür. xi

13 IMPLEMENTATION OF FUZZY QUALITY FUNCTION DEPLOYMENT IN INTERNET SITE DESIGN SUMMARY Over the pst few yers, Web technologies cused enormous chnges in the wy compnies do business. The number of corporte Web sites hs grown rpidly nd the Internet hs become n importnt competitive pltform for firms. For every Web site, regrdless of its mission or objectives, the competitor is only link wy nd therefore the competition hs become more intensive then ever. To survive in Web environment, Web sites need to be customer-orientted nd should relize customers needs nd meet their expecttions. In this sense, high-qulity Web site is one tht meets its users requirements perfectly. Qulity Function Deployment (QFD) is systemtic qulity mngement nd product development system for chieving higher customer stisfction. QFD helps to trnslte customer needs nd requirements into product nd process design chrcteristics so tht they cn be best designed to improve customer stisfction. In QFD process, vrious inputs (importnce of customer requirements, reltionship strength etc) re expressed by customers nd experts in the form of linguistic dt. Such dt re usully mbiguous nd subjective. To del with this vgueness the fuzzy set theory cn be integrted into QFD process. In this project, the issue of cpturing nd integrting the voice of the customer/user into the development process of Web site by pplying the Fuzzy QFD methodology ws discussed. An ppliction for ITU Continuous Eduction Center Web site is presented to illustrte the pproch. Customer needs, cptured by questionnire, were ordered ccording to the degree of their importnce nd turned into technicl chrcteristic of the Web site defined by experts. xii

14 . GİRİŞ İnternet, 90 lı yıllrın bşınd Web teknolojileri ile birlikte büyük bir hızl yygınlşrk günümüzün en etkin iletişim rcı hline gelmiştir. Web uygulmlrın gelişmesi ile kullnıcı deneyimi ve Web sitesi klitesi kvrmlrı d ön pln çıkmıştır. Kullnıcı memnuniyeti sğlyn ve firm iş süreçleri ile uyumlu çlışbilen Web uygulmlrı geliştirmekten sorumlu oln Web mühendisliği, teknoloji ve sntın bir bütün hline geldiği disiplinler rsı bir dldır. Web mühendisliği, yüksek kliteli Web uygulmlrı sunbilmek için Web geliştirme sürecinde sistemtik yklşımlrın kullnılmsını gerektirir. Frklı üretim ve hizmet sektörlerinde bşrı ile uygulnn Klite Fonksiyonu Yyılımı (KFY), Web mühendislerinin kullnıcı odklı tsrım hzırlmlrın yrdım edebilecek sistemtik bir tekniktir. Tekniğin uygulnmsı sırsınd orty çıkn müşteri ve uzmn görüşlerini gerçekçi bir şekilde syısllştırm ihtiycı, bulnık mntık yrdımıyl çözülebilir. Bu çlışmnın mcı Bulnık Klite Fonksiyonu yöntemi ile müşteri beklentilerini Web sitesi geliştirme sürecine dhil etmektir. Çlışmnın birinci bölümünde Klite Fonksiyon Yyılımı yöntemi yrıntılrı ile nltılmıştır. Yöntem hkkınd genel bilgiler verildikten sonr Klite Evi ni oluşturn prçlr tnıtılmıştır ve uygulm dımlrı sırsıyl nltılmıştır. İkinci bölümde bulnık mntık kvrmı ile ilgili teorik bilgiler sunulmuştur. Bulnık Klite Fonksiyonu Yyılımınd kullnılck oln üçgensel syılrd toplm, çrpm ve netleştirme işlemleri nltılmıştır. Üçüncü bölümde İnternet ve Web konulrın giriş ypılmıştır. Bu syede ilerleyen bölümlerde Web sitesi klitesi kvrmının dh iyi nlşılmsı hedeflenmiştir. Çlışmnın dördüncü bölümünde Web sitesi geliştirme süreci ele lınmıştır. Web mühendisliği kvrmı ve Web uygulmlrını klsik yzılım uygulmlrındn yırn özellikler belirtilmiştir. Bu bölümde son olrk Web sitesi progrmlm dilleri tnıtılrk Web sitesi geliştirme sürecinin dımlrı nltılmıştır. Web sitesi klitesi kvrmı çlışmnın beşinci bölümünde frklı yönleriyle ele lınmıştır. İlk olrk yzılım klitesi kvrmı ve yzılım klitesinin frklı ölçütleri

15 ISO 926 Stndrdı temel lınrk çıklnmıştır. Devmınd Web sitesi klitesi nltılmış ve frklı boyutlrı ile ele lınmıştır. Uygulm bölümünde Bulnık Klite Fonksiyonu Yyılımı yöntemi uygulnrk İTÜ Sürekli Eğitim Merkezi için yeniden hzırlnck Web sitesinde önem verilmesi gereken teknik özellikler belirlenmiştir. 2

16 2. KALİTE FONKSİYONU YAYILIMI 2.. Yeni Ürün Geliştirme Sürecinde Müşteri Beklentilerinin Krşılnmsı Artn rekbet koşullrı ltınd, orgnizsyonlr pzrdki rekbet güçlerini devm ettirebilmek için çğın değişen koşullrın yk uydurmk zorunddırlr. Müşteri ihtiyçlrı sürekli olrk değişmektedir ve orgnizsyonlr, küreselleşmenin etkisiyle dünynın her trfındn rkiplerle pzr pyı için rekbet etmektedirler. Müşteri beklentilerinin esnekliği ve çeşitliliğinin ynı sır gelişen teknoloji de şirketleri devmlı olrk yeni ürün vey süreç geliştirmeye itmektedir. Bu şrtlr ltınd, işletmelerin bşrılı olmlrı ve yşmlrını devm ettirmeleri için rkiplerinden her zmn bir dım önde olmlrı gerekmektedir. İşletmenin bu esnekliği ve çevikliği kznbilmesi müşteri ihtiyçlrını doğru şekilde nliz edip beklentilere krşılık verecek ürünler üretebilmesi ile doğru orntılıdır. Dolyısıyl, müşteri isteklerinin ön pln çıktığı günümüz piys şrtlrınd, hızl değişen müşteri beklentilerine en kıs sürede cevp verebilme kbiliyeti firmlrın rekbet gücünü rtırn en önemli unsurlrdn birisidir (Büyüközkn ve diğ., 2007). Şirketlerin pzrdki rekbet güçleri ile geliştirdikleri ürün vey hizmetin klitesi doğru orntılıdır. Orgnizsyonlr için bu noktdki kritik bşrı fktörü, müşterilerinin bitmek bilmeyen istek ve gereksinimlerini etkin bir şekilde krşılybilmeleri ve bunu sürdürebilmeleridir. Değişen müşteri gereksinimlerine krşılık veremeyen şirketler, bşlngıçt ship olduklrı vntjlrı zmn içersinde yitirmeye mhkumdurlr (Dy, 998). Bütün sektörlerde değişime krşı kyıtsız kln ve sonucund pzr pylrını ve rekbet güçlerini kybeden örnekleri görmek mümkündür. Bu firmlr, müşterileri trfındn kbul görmeyen yeni vey revize edilmiş ürünleri piysy sürme bşrısızlığını yşmıştır. Bu sorunlrın rdınd, genellikle müşterinin gerçek istek ve gereksinimlerinin nlşılmmsı ytmktdır. Şirket piysy oldukç bşrılı bir ürün suns dhi, müşteriler, yenilikçi yklşımlrı oln diğer ürün ve hizmetleri gördükçe beklentileri de değişebilmektedir. Ford un, İkinci Düny Svşı ertesinde ABD deki pzr pyının önemli bir bölümünü Toyot y kptırmsındki en önemli etken binek otomobil ile

17 ilgili Amerikn hlkının değişen tleplerini geç frk etmesidir. Müşterilerinin ekonomik ykıt tüketen rblr doğru tercihleri kyrken Ford, büyük hcimli rblr üretmeye devm etmiştir. Bir ürünün fikir olrk orty çıkmsındn, kvrmsl bir modelin seri üretim şmlrınd üretilip pzr sunulmsın kdr geçen fliyetler zinciri (Ünsl, 997) olrk tnımlnbilen yeni ürün geliştirme sürecinin ilk dımı müşteri tnımlmsının ypılmsı ile tılır. Hedef pzr belirlendikten sonr pzr ve rkiplere yönelik nlizler ypılır. Genel ürünler ve içerikleri, pzrlm strtejileri, rkiplerin durumu, müşterileri demogrfik özellikleri vb. konulr rştırılır. Bu rporlrdn çıkn sonuçlr göre oluşturuln lterntifler rsındn en uygun durum seçilir (Güllü ve Ulcy, 2002). Yeni ürün geliştirme süreci, belirli lt süreçleri, lt süreçlerin girdi ve çıktılrını, performns göstergelerini ve müşteri konumundki fonksiyonlrın ve birimlerin ihtiyç ve beklentilerini içermelidir. Yeni ürün geliştirme süreci, proje uygulmsınd belirleyici şmlrı oluşturn 5 lt sürece yrılır. Bunlr; ürün tnımlm, ürün tsrımı, proses tsrımı, test değerlendirme ve seri üretim olrk bilinir ve projenin kilometre tşlrı olrk dlndırılır (Ünsl, 997). Yeni ürün geliştirme sürecinin etkinliği kuruluş için en cn lıcı bşrı şrtlrındn birisi olrk orty çıkmktdır. Müşteri isteklerinin belirlenmesi için hrcnn çb tsrım sürecinin uzmsın neden ols d htsız ve müşteri sesine dyndırılmış bir ürün geliştirme süreci, geliştirilen ürün ve hizmetler vsıtsıyl şirkete pzr bşrısını d berberinde getirecektir. Müşteri düşüncelerinin gerektiği şekilde nlşılmmsı yeni y d revize edilmiş ürünlerin dh en bştn önemli bir dezvntj ship olmsı nlmın gelir. Çünkü ürünü kullnck oln ve bu üründen memnun olck trf müşteridir ve bu yüzden yeni ürün geliştirme sürecinin en önemli girdisini müşteri istekleri oluşturmktdır (Dy, 998). Bu uygulm ynı zmn Toplm Klite Yönetimi ilkelerine uygun proktif bir yklşımdır. Ürün piysy çıktıktn sonr tsrım üzerinde değişikliğe gidilmesi mliyeti yüksek ve uzun zmn ln bir düzeltici fliyettir. Dhsı bu düzeltmeler, geliştirme şmlrınd müşteri isteklerinin ess lındığı yeni ürünler kdr iyi sonuçlr vermez. 4

18 2.2. Klite Fonksiyonu Yyılımı Klite Fonksiyonu Yyılımı Kvrmı Klite Fonksiyon Yyılımı, yoğun rekbet ortmınd müşteri beklentilerini en iyi şekilde krşılyck ürün vey hizmetin tsrlnıp kullnımın sunulmsın kdr geçen bütün süreçlerin etkin bir şekilde gerçekleştirilmesine yrdımcı sistemtik bir yöntemdir. Orgnizsyonlrın Klite Evi dı verilen bir ypı ile yeni ürün geliştirme sürecinde müşteri beklentilerini tsrım özelliklerine çevirebilmektedirler. KFY teriminin Jponcdki orijinl dı Hin Shitsu Ki Nou Ten Ki olrk bilinmektedir (Guint ve Prizler, 99). Bu kvrm İngilizceye Qulity Function Deployment olrk çevrilmiştir. Ülkemizde tnınmy bşldığındn beri Türkçeye Klite İşlev Konumlndırılmsı, Klite Fonksiyonu Göçerimi, Klite Fonksiyonu Açınımı ve Klite Fonksiyonu Yyılımı gibi frklı şekillerde tercüme edilmiş ve frklı yzrlr ve bilim dmlrı trfındn frklı şekillerde kullnılmıştır (Devrim, 2006). Bu çlışmd ise, Klite Fonksiyonu Yyılımı ifdesi tercih edilmiştir. Jponcd her sözcük çeşitli nlmlr tşıybildiğinden, hem İngilizceye hem de dilimize ypıln tercüme slınd tm olrk yöntemin orijinl dının verdiği nlmı krşılymmktdır. Tblo 2. de bu terimlerin krşılıklrı ve üç frklı dil rsındki geçişler gösterilmiştir. Tblo 2.: Klite Fonksiyonu Yyılımı İfdesinin Frklı Dillerdeki Anlmı (Guint ve Prizler, 99) Jponc İngilizce Türkçe Qulity Klite Hin Shitsu Fetures Nitelik Attributes Özellikler Qulities Vsıflr Ki No Ten Ki Function Mechniztion Mechnisms Deployment Diffusion Development Evolution İşlev Meknizm İşleyiş Trz Yyılm Gelişme Evrim Açılm Göçerim 5

19 Klite sözcüğü Jponc Hin Shitsu kelimelerindeki nitelikler nlmını tm olrk krşılmktdır ve dilimize ynı nlmıyl yerleşmiş oln ve yygınc kullnıln bir kelimedir. Dolyısıyl terim içinde bu şekliyle kullnılbilir. Fonksiyon sözcüğü de yine ynı şekilde Ki No kelimelerindeki nlmı ynen tşımktdır ve o d dilimize ynı nlmıyl yerleşmiş ve yygın bir şekilde kullnıln bir kelimedir. Dolyısıyl bu kelime de terim içinde bu şekliyle kullnılbilir (Suliyev, 2007). Anck Ten Ki kelimesinin krşılığı olrk konuşlndırm, çınım, çılım y d yyılım kelimelerinin kullnılmsı terim içinde ynı nlmı vermemektedir. Jponcd ten ki ; İngilizcedeki deployment sözcüğünün tnımındn dh geniş bir nlm ifde eder. Ten Ki ; fliyetlerin genişletilmesi y d fliyetlerin geliştirilmesi nlmını tşımktdır (Kogure ve Ako, 98). Orijinl dilindeki üç Jpon terimin tercümesine göre KFY nın nlmı, bir ürün vey hizmetin özelliklerini, firmnın uygun fonksiyonel unsurlrı ve müşteri beklentileri ile geliştirmektir (Byrktr, 2007). Litertürde, KFY için frklı uzmn ve bilim dmlrı trfındn ypıln diğer bzı tnımlr ise şöyledir: KFY nı orty çıkrn önemli isimlerden birisi oln Ako (990) y göre KFY, müşteriyi ttmin etmek ve müşterinin tleplerini tsrım hedeflerine ve üretim sürecindeki bşlıc klite güvence noktlrın çevirmeyi mçlyn tsrım klitesi geliştirme yöntemidir. KFY, müşteri girdilerinin tsrım, imlt ve servise kdr iletilmesinin, biçimi eve benzeyen bir dizi mtris kullnılrk fonksiyonlr rsı bir ekip trfındn ypıldığı bir ürün/hizmet geliştirme sürecidir (Griffin ve Huser, 99). Guint ve Prizler (99) KFY yi; müşterileri dinleyip tm olrk ne istediklerini öğrendikten sonr, bu ihtiyçlrın eldeki kynklrl en iyi şekilde nsıl krşılncğını belirlemenin mntıksl bir yoludur olrk tnımlmktdırlr. Amerikn Tedrik Enstitüsü ne göre KFY, müşteri vey kullnıcı ihtiyçlrını rştırm, ürün tsrımı ve geliştirme, üretim, dğıtım, pzrlm, stış ve servis lnlrınd şirket ihtiyçlrı hline getirmektir. Amerikn Klite Verimlilik Merkezi (Qulity Productivity Center) ise KFY şu şekilde tnımlmıştır: KFY; müşteri tleplerine göre ürün ve hizmet tsrlyn ve 6

20 üretici vey tedrikçi firmnın tüm üyelerini içeren bir sistemdir. Bzen, toplm klite kontrolünün en gelişmiş şekline krşılık gelir (Xie ve diğ., 200) KFY; müşteri beklentilerinin ürünün teknik özelliklerine çevrilmesi mcıyl kullnıln bir plnlm ve problem çözme rcıdır. KFY, ürün tnımın girecek bütün elemnlrı sistemtik bir şekilde ele lmktdır (Chen ve diğ., 2006). Benzer bir tnım Chen ve Weng (2006) trfındn verilmiştir: KFY, yüksek müşteri memnuniyeti yklmk için müşteri sesinin, çeşitli ürün plnlm, mühendislik ve imlt dımlrındn geçerek bitmiş ürüne çevrilmesi için kullnıln sistemtik bir metottur. Cohen kitbınd (995) KFY nı: Bir geliştirme tkımının müşteri istek ve ihtiyçlrını çıkç nlmsını sğlyn ve önerilen her ürün y d hizmetin bu ihtiyçlrı krşılm yeterliliğini sistemtik olrk değerlendiren, ypısllşmış bir üretim plnlm ve geliştirme yöntemidir. şeklinde tnımlmktdır. Yukrıd verilen tnımlmlr ışığınd KFY, orgnizsyonlrın ürün vey süreçlerinin, müşterilerinin hem mevcut ve hem de gelecekte orty çıkbilecek beklenti ve ihtiyçlrını en uygun şekilde krşılybilmesi için müşteri sesinin teknik özelliklere kolyc ve etkin bir şekilde dönüştürülmesini sğlyn ve fonksiyonlr rsı bir tkım trfındn yürütülen sistemtik bir metot olrk tnımlnbilir Klite Fonksiyonu Yyılımının Gelişimi KFY nın Orty Çıkışı KFY yöntemi ilk olrk, 960 lrın sonlrınd Prof. Shigeru Mizuno ve Prof. Yoji Ako trfındn Jpony d orty tılmıştır. Jpon endüstrisi 2. Düny Svşı sonrsınd tklit ve kopylmy dylı bir ypı içindeydi. O dönemde, Dr. Jurn, Dr. Koru Ishikw e Dr. Feigenburn un öğretileri ve çlışmlrının d etkisiyle Jpon snyisinde isttistiksel klite kontrol uygulmlrı yerleşmeye bşlmıştır. Bu fliyetler dh sonr Toplm Klite Kontolü (TKK) ve Toplm Klite Yönetimi (TKY) olrk gelişen klite kontrolü, opersyonel yönetimin önemli bir prçsı hline getirmiştir. Sonuç olrk isttistiksel klite kontrolü yıllrı rsınd Jpony d TKK içinde şekillenmiştir. Bu syede Jpon endüstrisi şirket bütününde klite kontrol (CWQC - compny wide qulity control) konseptini benimsemiştir. CWQC felsefesi müşteri odklılık, çprz fonksiyonel yönetim ve çıktı bzlıdn çok 7

21 süreç bzlı yönelim ile tnımlnbilir. Yönetim klitesine ve ypıln işin klitesine dynır (Govers, 2000). Prof. Mizuno ve Prof. Ako nun mcı müşteri memnuniyetini ürünün içine dh üretilmeden dhil edebilecek bir klite güvence metodu geliştirmekti. Önceki klite kontrol yöntemleri genellikle problemi üretim esnsınd vey üretim sırsınd çözmeye yönelik yklşımlrdı. KFY, bu ortmd yeni ürün geliştirme için Toplm Klite Kontrol şemsiyesi ltınd bir metot vey kvrm olrk doğmuştur. Jpon otomotiv snyisinin devmlı yeni ürün ve yeni modelleri piysy sürerek hızl geliştiği dönemde KFY nın çekirdeğini oluşturn iki sonuç kvrnmıştır (Byrktr, 2007): İnsnlr tsrım klitesinin önemini frketmeye bşlmıştı fkt hiçbir kynk olmdn bu gelişme nsıl bşrılcktı. Şirketler zten klite kontrol süreç grfikleri kullnıyorlrdı nck bu grfikler yeni ürün tsrlnıp üretildikten sonr hzırlnıyordu. Bu yönde ilk dımı 966 yılınd Kiyotk Oshiumi süreç grntisi mddeleri tblosunu yyınlyrk tmıştır. Bu tblo klite krkteristikleri ile süreç fktörleri rsındki bğlntıyı göstermekteydi. Dh sonr blık kılçığı diygrmı olrk litertüre geçen bu tblod neden ve sonuçlr rsındki ilişkiler gösterilmektedir. Süreç grntisi mddelerini tnımlyn bu tbloy Prof. Ako tsrım görüş birliği lnlrını ekleyerek yeni ürün geliştirme tblosunu oluşturmy çlışmıştır. Prof. Ako New Product Development nd Qulity Assurnce Qulity Deployment System bşlıklı yyınınd klite yyınımı dını verdiği üretimin bşlngıcındn önce ve üretim sırsınd tsrım klitesini sğlmk için gerekli oln klite güvencesi noktlrını sğlmk için uygulnn metodu tnımlmıştır. 972 yılınd Kobe Shipyrds of Mitsubishi Hevy Industry de büyük krgo gemilerinin ykıt deposu tsrımınd KFY nın bşrı ile uygulnmsı sonucu blık kılçığı diygrmın ilgi rtmıştır. Sonuçlr birçok sebebi pylştığı için blık kılçıklrı, stırlrınd müşteri memnuniyetinin etkilerini ve sütunlrı d kontrol ve ölçülebilir sebepleri gösteren mtris ypıy uyrlnbilirdi. Tüm bu fikir ve geliştirmeler klite yyılımı olrk entegre olmuş ve şekillenmiştir. Klite yyılımı, kullnıcı ihtiyçlrını klite özelliklerine çeviren, bitmiş ürünlerin 8

22 tsrım klitesini tnımlyn, bu kliteyi bileşenlerine yyn yöntem olrk tnımlnmıştır. Prof. Ako, Jpon Klite Kontrol Topluluğu (Jpnese Society for Qulity Control) KFY rştırm komitesini kurrk 970 lerin sonun kdr KFY nın geliştirilmesine ktkıd bulunmuştur. 978 yılınd Ako ve Mizuno nun birlikte editörlüğünü yptıklrı kitp syesinde KFY Jpony d yygın olrk kullnılmy bşlnmıştır. İlerleyen yıllrd yöntem, değer mühendisliği, güvenilirlik ve drboğz mühendislikleri ve yeni teknolojiler ile entegre edilerek kritik noktlrd kökten gelişmelerin sğlnmsınd kullnılmy bşlnmıştır (Ako, 990) KFY nın Yygınlşmsı Toyot, 977 yılındn itibren KFY yöntemini bşrıyl kullnrk önemli kznçlr elde etmiştir. Toyot, dört yıllık örnekleri inceleme ve personeli eğitme sürecinden sonr bu sistemi geliştirerek 4 frklı model üretiminde uygulmıştır. Toyot nın 980 lerin bşın değin KFY ile büyük ornd mliyet düşüşleri sğlmsı ve ürün yenileme, piysy sürme sürecini drmtik ornlrd şğıy çekebilmesi Amerikn firmlrının d dikktini bu yöntemin üzerine çekmiştir (Chen ve diğ., 2006). KFY üzerine ilk kitp (Deployment of the Qulity Function) yyını 978 yılınd Jpon Stndrtlrı Derneği trfındn ypılmıştır ve kitp dh sonr ybncı dillere çevrilmiştir (Chn ve Wu, 2002). KFY nın hizmet sektöründeki ilk uygulmlr 98 yılınd Ohfuji, Nod ve Ogino trfındn spor komplekslerinde, büyük lışveriş merkezlerinde ve perkende mğzlrınd olmuştur (Demirtş, 2007). 987 yılınd ilk Deming Klite Ödülü verilmiş ev 99 de ilk ulusl KFY sempozyumu düzenlenmiştir. Yukrıd nltıln keşif ve uygulmlrın doğrultusund KFY, Jpony d, trım sistemleri, inşt ekipmnlrı, kişisel elektronik cihzlr, ev letleri, entegre devreler, yzılım sistemleri, çelik, sentetik kuçuk ve tekstil gibi birçok endüstride kullnılmktdır. (Chn ve Wu, 2002). 987 de 80 Jpon şirketi rsınd KFY hkkınd ypıln nketin rporu yyınlnmıştır. Bu şirketer nkette KFY nı kullnmlrındki mçlrını şöyle sırlmışlrdır: tsrlnn ve plnlnn kliteye ulşmk, yeni ürün geliştirme süresini ve mliyetini düşürmek, rkip ürünlerle krşılştırm ypmk, şirketi rkiplerinden yırck ürün geitirrnek, pzrın klite 9

23 bilgisini nliz etmek, klite problemlerini zltmk, tsrım değişikliklerini zltmk, pzr pyını rttırmk. Yöntemin ABD ye ulşmsı 98 Ekim inde Qulity Progress de Kogure ve Ako trfındn yyınlnn Qulity Function Deployment nd CWQC in Jpn bşlıklı mkle syesinde olmuştur (Demirtş, 2007). Amerikn Klite Verimlilik Merkezi (GOAL/QPC: nin kurucusu ve yöneticisi B. King ve Xerox t ve MIT de görev ln D. Clusing KFY ile öğrenen kişilerdir. Amerikn Tedrikçi Enstitüsü (ASI: nün kurucusu Ford Motor dn Sullivn ise Amerik d KFY konseptinin önemini ilk frk edenlerin bşınd gelmektedir (Cohen, 995). Kurumlr çısındn bkıldığı zmn, ASI ve GOAL/QPC nin KFY nın Amerik d yygınlşmsınd önemli rolleri olmuştur (Chn ve Wu, 2002). KFY Amerik d ilk kez 984 yılınd Xerox şirketinden Dr. Clusing trfındn uygulnmıştır. Xerox sonrsınd Digitl Equipment, Hewlett Pckrd, AT&T, M Compny, Bxter Helthcre, Budd, Chrysler, DEC, Goodyer, Kodk Estmn, Motorol, NASA, NCR, Polroid, Procter nd Gmble ve IBM ITT gibi birçok firm bu uygulmyı bşltmış (Chn ve Wu, 2002), Ford ve Generl Motors firmlrı 50 den fzl bşrılı uygulm gerçekleştirmiştir (Chen ve diğ., 2006). ABD de ilk KFY sempozyumu 989 yılınd düzenlenmiş ve ilk Deming Klite Ödülü ise 99 de verilmiştir (Arı, 2006). Avrup d KFY ilk kez 987 ve sonrsınd kullnılmıştır. Doksnlı yıllrın bşındn itibren ilgi giderek rtmış ve 99 yılınd İtly d. Avrup KFY Sempozyumu düzenlenmiştir. Gggno & Associti nin bşknın Mr. Alberto Glgno Avrup dki bu yygınlşmdn dolyı Ako ödülünü lmıştır (Byrktr, 2007). Aynı dönemlerde yöntem Rusy, Brezily, Avustrly gibi ülkelerde de yygınlşmış ve kullnımı rtmıştır. Günümüze değin Belçik, Dnimrk, Almny, Hong Kong, Hindistn, Mlezy, Singpur, İsviçre, İngiltere gibi frklı ülkelerindeki bşrılı KFY uygulmlrı litertüre geçmiştir (Chn ve Wu, 2002). Türkiye de ise ilk KFY uygulmsı Arçelik firmsı trfındn 994 yılınd bulşık mkineleri üzerinde gerçekleştirilmiştir (Öter ve Tütüncü, 200). 0

24 KFY nın Gelişimi Hkkındki Ynlış Bilgiler İlk KFY kitbı Jpony d 978 de bsılmış olmsın rğmen uzun sure İngilizceye çevrilmemiştir. Dolyısıyl, KFY nın gelişimi konusund bzı ynlış trihi gerçeklerin kbul edildiği görülmüştür. Yoji Ako, mklesinde bu ynlış bilgilerin doğrulrını sunmuştur. Klite yyılımı Mitsubishi Hevy Industry (MHI) nin Kobe Tersnesi nde yrtılmıştır: MHI nin 978 de KFY metodolojisinin çekirdeği oln klite grfiğini tsrldığı doğrudur nck Ako nun çeşitli şirketlerden edindiği tecrübelerinin sonucund yöntemi trif ettiği ilk mklesi 972 Nisn ınd yyınlnmıştır. MHI yzılrınd tsrım klitesinden bhsedilmiş nck klite yyılımı terminolojisi kullnılmmıştır. Klite yyılımı Toyot ile ict edilmiştir: Toyot yöneticileri KFY nı 979 yılınd Ako nun eğitimleri ile şirketlerinde uygulmy koymuşlrdır. Toyot nın bşrılı uygulmlrı yöntemi Avrup ve ABD ye tnıtmıştır. Btıd klite grfiğinin Klite Evi olrk isimlendirilmesinin nedeni: Klite grfiğinin tepesi, ABD stndrdı oln üçgendir ve Toyot rçlrının şeklinden esinlenilmiştir. Tblonun bu şekli Mr. Tsuneo Swd trfındn Ligt Ace rcının geliştirilmesinde de kullnılmıştır ye popülritesini bu isimle sğldığın innılmktdır. KFY teriminin yrtılmsı: Yöntemin KFY olrk dlndırılmsı Ako nun 972 de Knss Devlet Üniversitesi ni ziyretinde Dr. L.T. Fn bu terimi kullnmsı ile bşlmıştır Klite Fonksiyonu Yyılımının Amcı Şirketlerin yşmlrını devm ettirebilmeleri müşteri ihtiyçlrını lgılyrk hızlı bir şekilde değişikliklere dpte olup uygun ürünleri üretmelerine bğlıdır. Sdece üreticinin tleplerine bğlı klınrk tsrlnn ürünler üretim sürecinde verimli olslr d müşterinin kullnımın sunulduklrınd bşrısız olbilirler. Ürüne yönelik beklentiler hem müşteri hem de üretici trfındn frklı şekillerde orty çıkr. Müşterinin dilinde modern tsrım, kullnım kolylığı, boyutlr, renk, v.b. özellikler öne çıkrken; üretici trfınd teknik prmetreler, verimlilik göstergeleri, dynıklılığı, tsrrufu, ekolojik olmsı vb. özellikler dillendirilir

25 (Suliyev, 2007). Müşterilerin ürüne yönelik beklentileri, müşteri beklentileri olrk dlndırılırlr; şirketin dilinde ise ürüne yönelik beklentiler krkteristikler olrk dlndırılır. Şirket için üreticinin beklentilerini lgılmk ve formüle etmek olğn bir süreçtir. Üretici beklentileri, şirket içi süreçlerde, teknik evrklrd, müşteri ve dğıtıcılrıyl imz edilmiş nlşmlrd yer bulurlr. Bun krşın ürünün bşrısı üzerinde dh çok etkisi bulunn müşterilerin beklentileri ise, genel olrk o kdr net ifde edilmemekte ve teknik ticri dokümntsyon ile nlşmlrd yer lmmktdır. Dolyısıyl, müşterinin dilinde formüle edilmiş oln ürüne yönelik beklentiler, şirketin diline çevrilmelidir. Dh sonr bu bilgiler, şirket trfındn üretilen ürünün müşteri beklentilerini tm krşılmsını sğlmk için teknik süreçlere dhil edilir. Anck bu şekilde ürün müşteri beklentilerine cevp verir hle gelir. Bu metodun mcı; vr oln ürünün iyileştirilmesi vey yeni bir ürünün geliştirilmesinin çeşitli şmlrınd müşterinin istediği klitedeki ürünü sunmk için ypıln çlışmlrı, müşterinin sesine kulk vererek yönlendirmek ve gerçekleştirmektir. KFY, bir urunun tsrlnmsı, üretilmesi ye pzrlnmsınd rol oynyn tüm üretici ve tedrikçi işletmelerin, müşteri tlep ve gereksinimlerini dikkte lrk, tkim çlışmsı yoluyl sonuc ulşmlrını sğlyn bir klite tekniğidir. Bu tekniği kullnrk işletmeler, müşteri gereksinimlerini mühendislik ve üretim süreçlerine doğru olrk yerleştirerek, dh bşrılı sonuçlr ulşbilirler (Arıcn, 2006). KFY nın odğını müşteriden gelen tlepler oluşturur. Süreç, teknolojideki yeniliklere göre değişen müşteri gereksinimleri doğrultusund yürümektedir. Bun bğlı olrk d, müşterinin gerçekten ne istediğinin tespit edilmesi bu yöntemin temel mcıdır (Krsk, 2004). KFY, tüketicinin stın lmk istediği ürünlere ilişkin tsrım, üretim ve pzrlm şmlrın müdhle etmek yoluyl bu şmlrın her birinde müşterinin rdığı kliteyi sğlm mcını güder (Richrd ve diğ., 2006). Bu nedenle KFY, klite geliştirme işlemini ypılndırn bir süreçtir ve sürecin temelinde teknolojik gelişmeler değil, müşteri istekleri ytmktdır. KFY nın mcı ürün ve hizmetlerin tüketicilerin istek ve beğenilerini ynsıtck şekilde tsrlnmsıdır (Özgün, 2000). 2

26 KFY nın Güçlü ve Zyıf Yönleri Müşteri sesini firm içine duyurn sistemtik bir yöntem oln KFY nın Jpony d ilk orty çıkışındn bu yn trım, inşt ekipmnlrı, elektronik, beyz eşy, çelik, otomobil, tekstil, imlt, eğitim, bnkcılık, yzılım gibi birçok sektörde uygulmlrın rstlmk mümkündür (Chn ve Wu, 2002). Yöntem Uzkdoğu dn, ABD ne Avrup dn Güney Amerik y kdr çok geniş bir coğrfyd ürün geliştirme, klite yönetimi, müşteri beklentileri nlizi, çok mçlı krr verme, tkım çlışmsı, mliyetlendirme gibi frklı süreçlerde yygın bir kullnım shiptir. KFY n ilginin bu denli yüksek olmsının ltınd ytn sebepler şu şekilde sınıflndırılbilir. KFY müşteri odklıdır. KFY nın temel hedefi müşteri ile firmnın ortk bir dil kullnmsını sğlmktır. Zmnl hem müşterilerin beklentileri ve ihtiyçlrı hem de firmlrın yönetim ypılrı, çlışnlrı, teknolojileri değişmektedir. Devmlı değişim, müşteri ve firmnın lgı hritlrının, düşünce ypılrının sürekli yenilendiği dolyısıyl d konuştuğu dillerin frklılştığı nlmın gelmektedir (Özer ve Tütüncü, 200). Geçmişte bşrıyı yklmış şirketler dhi müşterinin ne dediğini nlmk için yeterince hızlı hreket edememekte ve zmnl pzrd düşüş gösterebilmektedir. KFY müşterinin sesi ni firmnın içine en doğru şekilde tşır. Bu syede ürün y d hizmetin tsrımınd müşterinin istek ve gereksinimlerine öncelik verilmiş olur. Müşteri odklı ürünler müşteri ttminindeki rtış ile berber orgnizsyonlrı dh rekbetçi konum yükseltir. KFY syesinde müşteri şikyetlerinde zlmlr elde edilerek firmnın mrk değeri yükselir (Kim ve diğ., 2000). KFY etkinliği rtırır. KFY nın uygulnmsı bşt yeni ürün geliştirme süreci olmk üzere üretim ve stış sürçlerini olumlu yönde etkiler. Pzrın iyi nlizi ve müşteri ihtiyçlrının önceliklendirilmesi syesinde tsrım nınd firm, kynklrını etkin bir şekilde kullnır. Kynklrın etkin kullnımı, gereksiz ytırımlrı önleyecek ve bşlngıç mliyetlerini şğıy çekecektir. Devrim (2006) e göre KFY kullnılmsı ile ürün tsrım için gereken süre kıslır ve ürünün pzr sunumu hızlnır ve tsrımdki değişiklikler zlır. KFY syesinde dh kliteli ve güvenilir ürünler üretilerek stış sonrsı problemler ve geri ideler zlır.

27 KFY kurumsl gelişmeyi sğlr. KFY, deprtmnlr rsı tkım çlışmsını gerektiren bir süreçtir (Bottni ve Rizzi, 2006). Yty iletişim knllrının kullnımını teşvik eden ypısıyl birimler rsınd iletişimi kuvvetlendirir. Bilginin tsrım, mühendislik, imlt ile üst yönetim bölümlerine yrı ve kopuk olrk iletilmesi frklı değerlendirmelere yol çbilecek ve verimsizlik ile iletişimsizlik sorunu yşnbilecektir. Oys KFY, tkım çlışmsın dylı bir bölümler rsı işbirliği gerektirmektedir. Ayrıc KFY, Deming in Üst Yönetimin 4 Sorumluluğu listesinde ilk sırd yer ln işletmelerdeki mç birliğini sğlmy destek olur. Amç birliği orgnizsyon için en önemli hedeflerin pylşılmsını, yerleşmesini sğlr (Özgün, 2000). KFY, yzılı bilgi birikimini sğlyrk kurumsllşmy ktkıd bulunur (Arı, 2006). Bu üstün özelliklerine rğm KFY uygulmlrının zorluklrı d yok değildir. Diğer birçok geliştirme projelerinde krşılşıln değişime krşı gösterilen genel dirençler KFY projeleri için de geçerlidir (Govers, 2000): Zmn drlığı Kıs vdeli düşünme Geleneğe bğlılık Kznçlrını öngörememe Yetersiz yönetim desteği vb. Bu gibi dirençlerin etkisi, etkin tnıtım ve bşlngıçlr ile zltılbilir. Orgnizsyonlr genelde toplntılr düzenleyerek proje ve hedefler hkkınd bilgilendirme ypmkt ve konsntrsyonun yüksek tutmy çlışmktdır. Bun rğmen yeterince desteklenmeyen tkımlrın bşrı şnsı zdır. KFY uygulmlrınd üst yönetim desteği şrttır ve yönetim KFY nı genel bir strteji olrk kbul etmelidir. Govers (2000) mklesinde KFY uygulmlrındki ht ve bşrısızlıklrı üç temel bşlıkt toplmıştır: Yöntemden kynklnn sorunlr. Uygulmlrd krşılşıln sorunlrın temelinde genellikle müşteri isteklerinin lgılnmsı zorluğu, mühendislik şrtnmelerinin yerine müşteri isteklerinin yerleştirilmesi, ilişkiler ve 4

28 korelsyonlr mtrisini değerlendirilmesi ve mtrislere fzl odklnrk KFY nı rç olmktn çıkrıp mç hline getirme gibi nedenler ytmktdır. Şirketler, fzl dety inme ve mtrisleri mç hline getirme htsın düşebilir. Ayrıc mühendislik ihtiyçlrı temelli tsrımdn müşteri sesi temelli tsrım geçiş için yönetim felsefesinin değişmesine zorlybilir. Orgnizsyonel sorunlr. Eğer firmd çprz fonksiyonel orgnizsyon henüz yerleşmemiş ise iletişim problemleri rtcktır. Proje sorumluğunun sdece plnlm uzmnın yüklemek ve projenin herkes trfındn shiplenmemesi bşrısızlığı berberinde getirecektir. KFY, ürün tsrımı sürecinin olğn bir prçsı olmsı gerekmektedir. Aksi durumd, fyd/mliyet ornı sorgulnn izole edilmiş bir süreç hlini lcktır. Bütün bu orgnizsyonel sorunlrın çözümü için üst yönetim desteği şrttır. Üründen kynklnn sorunlr. Ürün özelliklerine özel önem vermek gerekmektedir. İlk projeler kolyc iyileştirme ypılbilecek ürünler üzerinde ypılmlıdır. Yeni ürünler için KFY uygulmsı ypmk müşteri tleplerinin nlizinde sorunlr neden olbilir. Ayrıc ürün tsrımınd büyük değişikliklerden ziyd küçük dımlr tılrk (Kizen) iyileştirmeler ypılmlıdır. Doğru ürün seçimi, müşteri tnımlmsı (segmentsyon) ve kıyslm (benchmrking) bşrı için kilit nhtrlrdır. 2.. Klite Evi Klite evi, KFY nın temel tsrım rcı olrk kullnıln sistemtik bir lgoritmdır. Müşteri istekleri ile bunlrı krşılyck teknik özellikler rsındki ilişkileri gösteren bir mtrisler bütünüdür (Demirtş, 2007). Klite evi, KFY metodolojisinde A- mtrisi olrk d tnımlnır (Byrktr, 2007). Klite evinin essı müşterinin istek ve beklentilerini krşılyn ürünlerin tsrlnmsı düşüncesi olduğundn, klite evinin temelinde de müşterilerin beğeni ve seçimlerini ynsıtrk tsrlnmsı gerekliliği ytr (Huser ve Clusing, 998). Böylece pzrlm, tsrım ve üretim çlışnlrı ürünün kvrmlşmsı sürecinde berber çlışmk zorunddırlr. Klite evi frklı bölümler rsınd plnlm ve iletişime olnk sğlyn bir çeşit kvrmsl hritdır (Huser ve Clusing, 998). Litertürde, idel KFY uygulmlrı nltılırken klite evini hzırlmk üzere çeşitli deprtmnlrdn çlışnlrın oluşturduğu bir ekibin görev lmsı önerilir. Klite evi kullnılrk neler olrk 5

29 isimlendirilen müşteri beklentileri ile nsıllr olrk isimlendirilen teknik özellikler rsındki ilişkiler orty çıkrılmy çlışılır (Şekil 2.). Klite evinin iki önemli kısmı bulunmktdır. Mtrisin yty bölümü müşterilerle ilgili bilgileri içerirken; dikey bölümü müşteri girdilerine cevp veren teknik bilgileri içermektedir. nsıllr rsındki ilişkiler Teknik Kısım nsıllr Müşteri Kısmı neler neler ile nsıllr rsındki ilişkiler öncelikli müşteri gereksinimleri öncelikli teknik özellikler Şekil 2.: Klite Evininin Unsurlrı 2... Klite Evinin Ypısı Klite evi ismini çeşitli odcıklrdn oluşn ve bsitçe eve benzetilen mtris ypısındn lır (Şekil 2.2). Klite evi her uygulmnın ihtiycın göre frklı ypılrd olbilir. Proje ihtiyçlrın göre ypısınd değişikliğe izin veren bu esnekliği, yöntemin en önemli güçlü ynlrındn birisidir (Lowe ve diğ., 2000). Uygulmlrd klite evi genellikle prçlr bölünür ve her prçnın birleştirilmesi ile oluşturulur. Öncelikle yty doğrultud ilerlenip müşteri beklentileri ile ilgili mtrisler oluşturulur. Dh sonr dikey doğrultud teknik kısmı oluşturn mtrisler doldurulur. Müşteri ve teknik kısımlrın kesiştiği nokt mtrisin merkezini oluşturur. Şekil 2.2 de gösterilen Klite evinin prçlrı çıklnmıştır: 6

30 Şekil 2.2: Klite Evininin Alt Mtrisleri. Müşteri İstekleri: Müşteri sesini ynsıtn bu mtris klite evinin girdisini oluşturur ve bşlngıç noktsıdır. Müşteri ihtiyçlrı ve beklentileri ğç diygrmı formtınd gösterilir ve önem dereceleri sptnır. 2. Müşteri Değerlendirmeleri: Müşterilerin rekbete yönelik değerlendirmeleri sonucund elde edilen verilerin diğer şirketler ile krşılştırılmsını içerir. Şirket, bu mtriste her istek için hedef değer, yükseltme fktörü ve stış noktsını belirler.. Teknik Gereksinimler: Evin tvnınd, tsrım özelliklerinin teknik tnımı olrk d dlndırıln teknik özellikler bulunur. Belirtilen müşteri isteklerinin hngi teknik özellikleri ilgilendirdiğini gösterir. 4. İlişkiler Mtrisi: Evin iç kısmınd, müşteri gereksinimleri ile teknik özellikler rsındki ilişkilerin kuvveti bulunur. Burd müşteri beklentileri ve ihtiyçlrı teknik özelliklere dönüştürülür. 5. Korelsyon Mtrisi: Evin çtısı, teknik özelliklerin kendi rsındki ilişkiyi orty koyr. 6. Teknik Değerlendirme: Klite evinin sonuçlr kısmıdır. Evin temelinde, teknik çıdn rekbet nlizi bulunur ve teknik hedefler belirlenir. 7

31 2..2. Klite Evinin Oluşturulmsı. Adım: Plnlm Klite evi projesinin ilk şmsınd ele lınck ürüne it hedef pzr nliz edilir. Ürünün hitp ettiği müşterilerin özellikleri ve rkip ürünler belirlenir. Sürülecek ürünün nerede stılbileceği, ynı ürünü üreten rkip firmlrın kimler olduğu, pzrdki pylrı ve rkip ürünlerin özellikleri tespit edilmelidir (Güllü ve Ulcy, 2002). 2. Adım: Müşteri Sesinin Dinlenmesi Müşterinin sesi, müşterinin ürün y d ürün özelliklerine ilişkin isteklerini, değerlendirmelerini, kıyslmlrını, sorunlrını, ttminini kendi kelimeleri ile ifde etmesidir. Klite evinin oluşturulmsı temel girdisi oln müşteri sesinin dinlenmesi ile bşlr. Şirket, müşterilerinin ürüne ilişkin isteklerini, bu isteklerin önem derecelerini ve bu istekler üzerinden rkip nlizlerini belirlemelidir (Dy, 998). Burdn elde edilen bilgiler ile klite evinin müşteri kısmını oluşturn müşteri istekleri ve plnlm mtrisleri doldurulcktır. Güllü ve Ulcy (2002), müşteri ihtiyçlrının belirlenmesinde kullnıln yöntemleri şöyle listelemişlerdir: Odk grubu çlışmlrı İlgili kişilerin görüşlerinin lınmsı Müşterilerle ypıln bire bir görüşmeler Müşterilerden gelen şikyetler Pzr rştırmlrı Müşteri ttmin rştırmlrı Sergi ve furlrdki yorumlr Müşteri ihtiyçlrı belirlenirken müşteriler, görüşlerini orgnize bir şekilde çıklmdıklrındn müşteri beklentileri dğınık hldedir. Bu müşteri isteklerinin birbirleri ile ilişkili bir şekilde gruplnmsı ve orgnize edilmesi gerekmektedir. Bu gruplm klite evinin oluşturulmsı sırsınd teknik özellikler belirlenirken müşteri isteklerinin belirli bir düzen içinde ele lınmsın yrdımcı olur (Güllü ve Ulcy, 2002). 8

32 Müşteri sesinden orty çıkn isteklerin önem seviyeleri, klite evinin müşteri istekleri sütununun hemen ynın yerleştirilir. Önem seviyeleri belirlenirken den 9 vey den 5 e kdr oln çeşitli ölçekler kullnılbilir. Skld rkmı en düşük, 9 vey 5 rkmı d en yüksek önem seviyesini temsil etmektedir. Herhngi bir müşteri isteğinin önem derecesi, o istek için her bir müşterinin yrı yrı vermiş olduklrı önem düzeyleri toplnıp, toplm müşteri syısın bölünmek suretiyle hesplnır. Şekil 2. te müşteri istekleri ve önem dereceleri klite evinin ilgili kısmınd gösterilmektedir. 5 Müşteri İstekleri. Müşteri İsteği 2. Müşteri İsteği. Müşteri İsteği. n. Müşteri İsteği Önemi X X 2 X X n Şekil 2.: Müşteri İstekleri ve Önem Seviyeleri Müşteri sesinden gelen rkip ürünlerin kıyslnmsın it bilgiler müşteri değerlendirmeleri mtrisi içinde kullnılır. Müşterilerin bkış çısıyl önem ve memnuniyet derecelerinin belirlenmesi tek bşın, ürün y d hizmetin geliştirilmesinde gerçekçi bir plnlm ypbilmek için yeterli değildir. Ayni zmnd ürün y d hizmetin durumu ile rkip ürünlerin durumunun rştırılmsı gerekmektedir. Müşteri isteklerinin krşılnmsı hlinde bunun ürünün stılbilirliğini nsıl etkilediği ve ürün üzerinde ne kderlik bir geliştirmeye ihtiyç olduğu tespit edilmelidir (Güllü ve Ulcy, 2002). Müşteriye ürün ile ilgili sorulr sorulrk, rkip firmlrın ürünleri ile krşılştırm ypmlrı istenir. Böylece rkiplerin kuvvetli ve zyıf olduklrı yönleri tespit edilmeye çlışılır. Müşteri rştırmyı ypn firmyı ve rkipleri kendi gözünde bir sırlmy sokr. Dh sonr bu sırlm notlmy dönüştürülerek klite evine ktrılır (Güllü ve Ulcy, 2002). Müşteri değerlendirme kısmı müşterilerin her bir belirlenmiş istekleri bkımındn, piysdki rkip ürünleri krşılştırdıklrı kısımdır (Şekil 2.4). Böylece firm, ürünün piyssınd rkip ürünlere göre ne kdr iyi ne 9

33 kdr kötü lgılndığını görmüş olur. Burd unutulmmsı gereken nokt; bu değerlendirmelerin tmmen müşterilerin lgılmlrındn ibret olduğu, gerçek durumun ynı olmybileceğidir (Ako, 990) X i R i A i B i Pi Y i Z i MA i Önem Derecesi Firm Memnuniyeti Rkip Firm A Memnuniyeti Rkip Firm B Memnuniyeti Plnlnn Klite İyileştirme Ornı Stş Avntjı Mutlk Ağırlık. Müşteri İsteği X R A B P Y Z MA 2. Müşteri İsteği X 2 R 2 A 2 B 2 P 2 Y 2 Z 2 MA 2. Müşteri İsteği X R A B P Y Z MA. n. Müşteri İsteği X n R n A n B n P n Y n Z n MA n Şekil 2.4: Müşteri Algılmsı Anlizi Mtrisi Müşteri isteklerini lgılmdki önemli prmetreler şunlrdır; Önem Derecesi: Birinci mtristen gelen müşterilerin her bir isteğe verdiği önem punını gösterir. Memnuniyet Düzeyi: Bu sütunlrd hem uygulmyı ypn firmnın hem de diğer rkip firmlrın her bir istek üzerinden müşteri trfındn belirtilen memnuniyet düzeyler yrı yrı gösterilir. Plnlnn Klite: Firmnın memnuniyet düzeylerini göz önüne lrk hedeflediği yeni memnuniyet düzeyini gösterir. İyileştirme Ornı: Müşteri beklentilerinde eski modele göre yeni modelde ne kdrlık bir iyileştirme olcğının belirlenmesi olrk trif edilebilir. Stış Avntjı: olrk verilir ve değişikliğin y d iyileştirmenin stış getirisine etkisini belirler. Burd:.5: Stış potnsiyelini çok rtırır. 20

34 .2: Stış potnsiyelini rtırır..0: Stış potnsiyelini etkilemez nlmın gelir. Mutlk Ağırlık: Her bir isteğin, önem derecesi, iyileştirme ornı ve stış vntjın bğlı olrk hesplnn, firm için önemini gösteren değerdir. Bğıl Ağırlık: Mutlk ğırlıklrın yüzde olrk dğıtılmış değerleridir. Genel olrk şğıdki formüller, bu şmd ypılmsı gereken hesplmlr için kullnılbilir. İyileştirme Ornı = Plnlnn Klite Düzeyi KFYçlışmsı ypn şirket memnuniyeti (2.) Mutlk Ağırlık = (Önem Derecesi) (İyileştirme Ornı) (Stış Avntjı) (2.2) Herhngi bir stırın Mutlk Ağırlığı Bğıl Ağırlık (%) = 00 Toplm Mutlk Ağırlık (2.) Burd genelleştirme ypılırs: i: stır numrsı n: stır syısı olmk üzere P İyileştirme Ornı = Y i = i R i (2.4) Mutlk Ağırlık = MA = X Y Z (2.5) i i i i MAi Bğıl Ağırlık = BA i = n 00 (2.6) MA i= i şeklinde yzılbilir. Her bir müşteri isteği için iyileştirme ornlrı, mutlk ve bğıl ğırlık değerleri ve stış vntjı değerleri hesplnrk klite evinin ilgili kısmın yerleştirilir. Müşterilerin rekbete yönelik değerlendirmeleri, bir grfiksel gösterim trzı ile ifde edilebilir. Bu gösterim, klite evi incelenirken dh rht bir tkip imknı sğlr (Şekil 2.5). Siyh kreler KFY ypn firmy it R i değerlerini, yuvrlklr birinci 2

1. Değişkenler ve Eğriler: Matematiksel Hatırlatma

1. Değişkenler ve Eğriler: Matematiksel Hatırlatma DERS NOTU 01 Son Hli Değildir, tslktır: Ekleme ve Düzenlemeler Ypılck BİR SOSYAL BİLİM OLARAK İKTİSAT VE TEMEL KAVRAMLAR 1 Bugünki dersin işleniş plnı: 1. Değişkenler ve Eğriler: Mtemtiksel Htırltm...

Detaylı

Anadolu Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü. Doç. Dr. Nil ARAS ENM411 Tesis Planlaması 2015-2016 Güz Dönemi

Anadolu Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü. Doç. Dr. Nil ARAS ENM411 Tesis Planlaması 2015-2016 Güz Dönemi Andolu Üniversitesi Mühendislik Fkültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Doç. Dr. Nil ARAS ENM411 Tesis Plnlmsı 2015-2016 Güz Dönemi 2 Tesis (fcility) Tesis : Belli bir iş için kurulmuş ypı Tesis etmek :

Detaylı

2013 YILI TÜRKİYE RADYO VE TELEVİZYON YAYINCILIĞI SEKTÖR RAPORU

2013 YILI TÜRKİYE RADYO VE TELEVİZYON YAYINCILIĞI SEKTÖR RAPORU 2 0 1 3YI L I R KL AMV Rİ L Rİ YL T ÜRKİ Y RADY OVT L Vİ ZY ONY A YI NCI L I ĞI S KT ÖRRAPORU R A T M R A D Y OT L V İ Z Y O NY A Y I N C I L A R I M S L KB İ R L İ Ğ İ L e y l ks o k kmu r t İ ş Me r

Detaylı

İnşaat Sektörüne Özgü İş Güvenliği Yönetim Sisteminin Aksiyomatik Tasarım İlkeleriyle Oluşturulması

İnşaat Sektörüne Özgü İş Güvenliği Yönetim Sisteminin Aksiyomatik Tasarım İlkeleriyle Oluşturulması İnşt Sektörüne Özgü İş Güvenliği Yönetim Sisteminin Aksiyomtik Tsrım İlkeleriyle Oluşturulmsı Öğr. Gr. Mert UZUN (mertuzunn@gmil.com) Doç. Dr. Selçuk ÇEBİ (scebi@yildiz.edu.tr) İçindekiler Amç Yöntem Bulgulr

Detaylı

SAYILARIN ÇÖZÜMLENMESĐ ve BASAMAK KAVRAMI

SAYILARIN ÇÖZÜMLENMESĐ ve BASAMAK KAVRAMI YILLAR 00 00 004 00 006 007 008 009 010 011 ÖSS-YGS - 1 - - 1-1 1 SAYILARIN ÇÖZÜMLENMESĐ ve BASAMAK KAVRAMI,b,c,d birer rkm olmk üzere ( 0) b = 10 + b bc = 100+10+b bc = 100+10b+c bcd =1000+100b+10c+d

Detaylı

İŞ ETKİ ÇİZGİSİ TEOREMİ. Balıkesir Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Müh. Bölümü Balıkesir, TÜRKİYE THEOREM OF WORK INFLUENCE LINE

İŞ ETKİ ÇİZGİSİ TEOREMİ. Balıkesir Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Müh. Bölümü Balıkesir, TÜRKİYE THEOREM OF WORK INFLUENCE LINE BAÜ Fen Bil. Enst. Dergisi (006).8. İŞ ETKİ ÇİZGİSİ TEOREMİ Scit OĞUZ, Perihn (Krkulk) EFE Blıkesir Üniversitesi Mühendislik Mimrlık Fkültesi İnşt Müh. Bölümü Blıkesir, TÜRKİYE ÖZET Bu çlışmd İş Etki Çizgisi

Detaylı

SLOGAN TİPOGRAFİSİ O PREFABRİK YAPILAR İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ PAL. www.opalon.com.tr

SLOGAN TİPOGRAFİSİ O PREFABRİK YAPILAR İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ PAL. www.opalon.com.tr SLOGAN TİPOGRAFİSİ www.oplon.com.tr PAL O ON PREFABRİK YAPILAR İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ www.oplon.com.tr OPAL ON PREFABRİK YAPILAR İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ www.oplon.com.tr

Detaylı

T.C. NİĞDE ÜNİVERSİTESİ BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU SPOR YÖNETİCİLİĞİ BÖLÜMÜ DERS İÇERİKLERİ

T.C. NİĞDE ÜNİVERSİTESİ BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU SPOR YÖNETİCİLİĞİ BÖLÜMÜ DERS İÇERİKLERİ SYF:1/6 I. YRIYIL DERSLERİ SPY1001 BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR BİLİMLERİ (3 0) KTS:4 BEDEN EĞİTİMİ, VE SPOR KVRMLRINI VE MESLEKİ LNLRINI TNITMK İNSN VE BEDEN EĞİTİMİ SPOR RSINDKİ İLİŞKİLERİ İNCELEMEK SPY1003

Detaylı

ELEKTRĐK MOTORLARI ve SÜRÜCÜLERĐ DERS 03

ELEKTRĐK MOTORLARI ve SÜRÜCÜLERĐ DERS 03 ELEĐ MOOLA ve SÜÜCÜLEĐ DES 03 Özer ŞENYU Mrt 0 ELEĐ MOOLA ve SÜÜCÜLEĐ DA MOOLANN ELEĐ DEE MODELLEĐ E AAEĐSĐLEĐ ENDÜĐ DEESĐ MODELĐ Endüviye uygulnn gerilim (), zıt emk (E), endüvi srgı direni () ile temsil

Detaylı

BULANIK MANTIK. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Matematik Bölümü, Tokat.

BULANIK MANTIK. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Matematik Bölümü, Tokat. Nim Çğmn, ncgmn@gop.edu.tr BLNIK MNTIK Gziosmnpş Üniversitesi, Fen Edebiyt Fkültesi, Mtemtik Bölümü, Tokt. Mtemtik deyince ilk kl gelen kesinliktir. Hlbuki günlük hytt konuşmlrımız rsınd belirsizlik içeren,

Detaylı

on8 S İ G O R T A C I L I K S E K T Ö R Ü K U R U M S A L W E B S İ T E L E R İ G E N E L A N A L İ Z Ç A L I Ş M A S I

on8 S İ G O R T A C I L I K S E K T Ö R Ü K U R U M S A L W E B S İ T E L E R İ G E N E L A N A L İ Z Ç A L I Ş M A S I on8 S İ G O R T A C I L I K S E K T Ö R Ü K U R U M S A L W E B S İ T E L E R İ G E N E L A N A L İ Z Ç A L I Ş M A S I Kurumsl web sitelerinin en büyük hedefi; kullnıcılrı müşteri, müşterileri kullnıcı

Detaylı

a a a a a a www.inka-paletten.com P A L E T Y P A L E T Ahşap paletlerle rekabet edebilir fiyattadır İç içe geçebildiğinden daha az stok yeri tutar

a a a a a a www.inka-paletten.com P A L E T Y P A L E T Ahşap paletlerle rekabet edebilir fiyattadır İç içe geçebildiğinden daha az stok yeri tutar Y P A L E T Ahşp pletlerle rekbet edebilir fiyttdır İç içe geçebildiğinden dh z stok yeri tutr Konteynırlr uygun ebtlr CP3, CP5 Çevreyle Dost Düny çpınd kıs sürede teslimt Isıl işlem,fümigsyon gerektirmez,

Detaylı

3N MOBİL HABERLEŞME HİZMETLERİNDE HİZMET KALİTESİ ÖLÇÜTLERİNİN ELDE EDİLMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ

3N MOBİL HABERLEŞME HİZMETLERİNDE HİZMET KALİTESİ ÖLÇÜTLERİNİN ELDE EDİLMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ 3N MOBİL HABERLEŞME HİZMETLERİNDE HİZMET KALİTESİ ÖLÇÜTLERİNİN ELDE EDİLMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ BİRİNCİ BÖLÜM Aç, Kps, Dynk, Tnılr ve Kısltlr Aç MADDE 1 (1) Bu Tebliğin cı, IMT 2000/UMTS Altypılrının Kurulsı

Detaylı

05-07 MAYIS 2016 LÜTFI KIRDAR ULUSLARARASI KONGRE VE SERGI SARAYI, ISTANBUL ULUSLARARASI TATLI VE ATISTIRMALK ÜRÜNLER FUARI SPONSORLUK FIRSATLARI

05-07 MAYIS 2016 LÜTFI KIRDAR ULUSLARARASI KONGRE VE SERGI SARAYI, ISTANBUL ULUSLARARASI TATLI VE ATISTIRMALK ÜRÜNLER FUARI SPONSORLUK FIRSATLARI I L T A T I L T A T urı Ürünler nfcks k lı m ır nd S e Atıst sı Ttlı irv For Sweets r r l s Ulu ionl F Internt 05-07 MAYIS 2016 LÜTFI KIRDAR ULUSLARARASI KONGRE VE SERGI SARAYI, ISTANBUL ULUSLARARASI TATLI

Detaylı

RASYONEL SAYILAR KESİR ÇEŞİTLERİ. www.unkapani.com.tr. 1. Basit Kesir. olduğuna göre, a, b tamsayı ve b 0 olmak üzere, a şeklindeki ifadelere

RASYONEL SAYILAR KESİR ÇEŞİTLERİ. www.unkapani.com.tr. 1. Basit Kesir. olduğuna göre, a, b tamsayı ve b 0 olmak üzere, a şeklindeki ifadelere RASYONEL SAYILAR, tmsyı ve 0 olmk üzere, şeklindeki ifdelere kesir denir. y kesrin pyı, ye kesrin pydsı denir. Örneğin,,,, kesirdir. kesrinde, py kesir çizgisi pyd, 0, 0 ise 0 0 dır.,, 0, syılrı irer 0

Detaylı

Velilere Yönelik Soru Formu

Velilere Yönelik Soru Formu Velilere Yönelik Soru Formu Eğitim Stndrtlrı Pilot Çlışmsı 4. Sınıf Mtemtik Okul Sınıf Öğrenci Sevgili veliler, Sevgili velyet shipleri, Çocuğunuzun sınıfı, mtemtik eğitim stndrtlrın ilişkin bir pilot

Detaylı

İNTERNET TE SPOR PAZARLAMASINDA AHS YÖNTEMİ: TÜRKİYE FUTBOL SÜPER LİGİ TAKIMLARI ÖRNEĞİ

İNTERNET TE SPOR PAZARLAMASINDA AHS YÖNTEMİ: TÜRKİYE FUTBOL SÜPER LİGİ TAKIMLARI ÖRNEĞİ İNTERNET TE SPOR PAZARLAMASINDA AHS YÖNTEMİ: TÜRKİYE FUTBOL SÜPER LİGİ TAKIMLARI ÖRNEĞİ Snem ALKİBAY *, slkiby@gzi.edu Aytül Dğlı EKMEKCİ, yekmekci@pu.edu.tr Bu çlışmd spor kulüplerinin İnternet üzerindeki

Detaylı

İ.Ü. Orman Fakültesi Stratejik Plan Çalışmaları İzleme Değerlendirme ve İç Kontrol Yönergesi. Amaç ve Kapsam. Dayanak

İ.Ü. Orman Fakültesi Stratejik Plan Çalışmaları İzleme Değerlendirme ve İç Kontrol Yönergesi. Amaç ve Kapsam. Dayanak İ.Ü. Ormn Fkültesi Strtejik Pln Çlışmlrı Değerlendirme ve İç Kontrol Yönergesi Amç ve Kpsm Mdde 1: Bu yönergenin birinci mcı İ.Ü. Ormn Fkültesi nin Strtejik Pln kpsmınd yürüttüğü çlışmlrı nesnel bir yklşıml

Detaylı

OTEL İŞLETMELERİNDE MÜŞTERİLERİN HİZMET BEKLENTİLERİ VE MEMNUNİYET (TATMİN) DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: ANTALYA DA BİR ARAŞTIRMA.

OTEL İŞLETMELERİNDE MÜŞTERİLERİN HİZMET BEKLENTİLERİ VE MEMNUNİYET (TATMİN) DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: ANTALYA DA BİR ARAŞTIRMA. OTEL İŞLETMELERİNDE MÜŞTERİLERİN HİZMET BEKLENTİLERİ VE MEMNUNİYET (TATMİN) DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: ANTALYA DA BİR ARAŞTIRMA Okty EMİR Doktor Tezi Dnışmn: Prof. Dr. Belkıs ÖZKARA Afyonkrhisr 2007

Detaylı

Liderlik ve Yönetim Tarzı Raporu

Liderlik ve Yönetim Tarzı Raporu Liderlik ve Yönetim Trzı Rporu Myıs 15 GİZLİ Liderlik ve Yönetim Trzı Rporu Giriş Myıs 15 Giriş LYTR, yönetii seçimi ve yönetim eerileri geliştirme ile ilgili kişilik konulrın odklnır. Bu rpor, profesyonel

Detaylı

İstatistik I Bazı Matematik Kavramlarının Gözden

İstatistik I Bazı Matematik Kavramlarının Gözden İsttistik I Bzı Mtemtik Kvrmlrının Gözden Geçirilmesi Hüseyin Tştn Ağustos 13, 2006 İçindekiler 1 Toplm İşlemcisi 2 2 Çrpım İşlemcisi 6 3 Türev 7 3.1 Türev Kurllrı.......................... 8 3.1.1 Sbit

Detaylı

ÜNİTE - 7 POLİNOMLAR

ÜNİTE - 7 POLİNOMLAR ÜNİTE - 7 BÖLÜM Polinomlr (Temel Kvrmlr) -. p() = 3 + n 6 ifdesi bir polinom belirttiğine göre n en z 5. p( + ) = + 4 + Test - olduğun göre, p() polinomunun ktsyılr toplmı p() polinomund terimlerin kuvvetleri

Detaylı

Tablo 1: anket sorularına verilen cevapların % de dağılımı Anket soruları. % c. % a. % b

Tablo 1: anket sorularına verilen cevapların % de dağılımı Anket soruları. % c. % a. % b PROJENİN ADI: Kimy Öğretiminde Alterntif Öğretim Metodu PROJE AMACI: Kimy öğretiminde lterntif uygulm olrk nimsyon sunumu tekniğinin uygulnilirliğini örneklerle göstermek ve dh iyi nsıl öğreteilirim sorusun

Detaylı

Telekomünikasyon, bilginin haberleşme amaçlı

Telekomünikasyon, bilginin haberleşme amaçlı GÜNÜMÜZ HABERLEŞME TEKNOLOJİLERİNE KISA BİR BAKIŞ Mehmet Okty ELDEM Elektronik Y. Mühendisi EMO Ankr Şubesi Üyesi okty.eldem@gmil.com Telekomüniksyon, bilginin hberleşme mçlı olrk dikkte değer bir mesfeye

Detaylı

SAYISAL ÇÖZÜMLEME. Sayısal Çözümleme

SAYISAL ÇÖZÜMLEME. Sayısal Çözümleme SYISL ÇÖZÜMLEME Syısl Çözümleme SYISL ÇÖZÜMLEME Hft SYISL ÇÖZÜMLEMEDE HT KVRMI Syısl Çözümleme GİRİŞ Syısl nliz, mtemtik problemlerinin bilgisyr yrdımı ile çözümlenme tekniğidir Genellikle nlitik olrk

Detaylı

DENKLEM ve EŞİTSİZLİKLER ÜNİTE 2. ÜNİTE 2. ÜNİTE 2. ÜNİTE 2. ÜNİT

DENKLEM ve EŞİTSİZLİKLER ÜNİTE 2. ÜNİTE 2. ÜNİTE 2. ÜNİTE 2. ÜNİT DENKLEM ve EŞİTSİZLİKLER ÜNİTE. ÜNİTE. ÜNİTE. ÜNİTE. ÜNİT BİRİNCİ DERECEDEN DENKLEM ve EŞİTSİZLİKLER. Kznım : Gerçek syılr kümesinde birinci dereceden eşitsizliğin özelliklerini belirtir.. Kznım : Gerçek

Detaylı

63032 / 63932 ELEKTRONİK SICAKLIK KONTROL CİHAZI KULLANIM KILAVUZU

63032 / 63932 ELEKTRONİK SICAKLIK KONTROL CİHAZI KULLANIM KILAVUZU 63032 / 63932 ELEKTRONİK SICAKLIK KONTROL CİHAZI KULLANIM KILAVUZU www.omk.com.tr 01.08.2014 V3185 / V4185 VARİL ISITICISI KULLANIM KILAVUZU OMAK MAKİNA SANAYİİ ve TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ DR. MEDİHA ELDEM

Detaylı

TEOG. Tam Sayılar ve Mutlak Değer ÇÖZÜM ÖRNEK ÇÖZÜM ÖRNEK TAMSAYILAR MUTLAK DEĞER

TEOG. Tam Sayılar ve Mutlak Değer ÇÖZÜM ÖRNEK ÇÖZÜM ÖRNEK TAMSAYILAR MUTLAK DEĞER TEOG Tm Syılr ve Mutlk Değer TAMSAYILAR Eksi sonsuzdn gelip, rtı sonsuz giden syılr tm syılr denir ve tm syılr kümesi Z ile gösterilir. Z = {...,,, 1,0,1,,,... } Tmsyılr kümesi ikiye yrılır: ) Negtif Tmsyılr:

Detaylı

Mustafa YAĞCI, yagcimustafa@yahoo.com Parabolün Tepe Noktası

Mustafa YAĞCI, yagcimustafa@yahoo.com Parabolün Tepe Noktası Mustf YĞCI www.mustfgci.com.tr, 11 Ceir Notlrı Mustf YĞCI, gcimustf@hoo.com Prolün Tepe Noktsı Ö nce ir prolün tepe noktsı neresidir, onu htırltlım. Kc, prolün rtmktn zlm ve zlmktn rtm geçtiği nokt dieiliriz.

Detaylı

PROSES FMEA FORMUNUN KULLANIMI

PROSES FMEA FORMUNUN KULLANIMI BİR PROE FMEA GELİŞTİRMEK (Q 9000 - üçüncü bsk) Proses sorumlusu mühendis, Proses FMEA hzrlklrnd kendisine yrdmc olbilecek tüm dokümnlr ship olmldr. Proses FMEA, bir prosesin ne olms ve ne olmms konusundki

Detaylı

b göz önünde tutularak, a,

b göz önünde tutularak, a, 3.ALT GRUPLAR Tnım 3.. bir grup ve G, nin boş olmyn bir lt kümesi olsun. Eğer ( ise ye G nin bir lt grubu denir ve G ile gösterilir. ) bir grup Not 3.. ) grubunun lt grubu olsun. nin birimi ve nin birimi

Detaylı

BİTKİSEL ÜRETİMDE ÇİFTLİK GÜBRESİ VE BİYOGAZ KOMPOSTU KULLANIMININ YAYGINLAŞTIRILMASI

BİTKİSEL ÜRETİMDE ÇİFTLİK GÜBRESİ VE BİYOGAZ KOMPOSTU KULLANIMININ YAYGINLAŞTIRILMASI BİTKİSEL ÜRETİMDE ÇİFTLİK GÜBRESİ VE BİYOGAZ KOMPOSTU KULLANIMININ YAYGINLAŞTIRILMASI Yyımlyn: Türk - Almn Biyogz Projesi And Sokk No: 8/6 06580 Çnky, Ankr, Türkiye T: +90 312 466 70 56 T.C. Çevre ve Şehircilik

Detaylı

Profil Raporu. Ella Explorer. 2 Aralık 2008 GİZLİ

Profil Raporu. Ella Explorer. 2 Aralık 2008 GİZLİ Profil Rporu Ell Explorer Arlık GİZLİ Profil Rporu Ell Explorer Giriş Arlık Giriş Bu rpor profesyonel yrgı ile kullnılmlıdır. İçerdiği ifdeler; mülktlr, iyogrfik veriler ve diğer değerlendirme sonuçlrı

Detaylı

DENEME 6 SAYISAL BÖLÜM ÇÖZÜMLERİ

DENEME 6 SAYISAL BÖLÜM ÇÖZÜMLERİ DENEME 6 SAYISAL BÖLÜM ÇÖZÜMLERİ. 3 3 = ( 3 ) ( 3) > > = 3 3 = 6 6. xy x = 8 xy x = 8 x.(y ) x.(y ) = 8 8 6 y (y ).(y) = 6 y = 6 y=6 y=5. 36. 8 d 8 = 6 d n 0 8 0 = 6 ( ) = 6 5 = 3 00 3. 880 ( 3) 80 0 =

Detaylı

BİRECİK MYO MUHASEBE VE VERGİ UYGULAMALARI PROGRAMI N.Ö DERS İÇERİKLERİ 1.YIL1. YARIYIL (1. SINIF GÜZ YARIYILI)

BİRECİK MYO MUHASEBE VE VERGİ UYGULAMALARI PROGRAMI N.Ö DERS İÇERİKLERİ 1.YIL1. YARIYIL (1. SINIF GÜZ YARIYILI) BİRECİK MESLEK YÜKSEKOKULU MUHASEBE VE VERGİ UYGULAMALARI PROGRAMI 1.SINIFGÜZYARIYILI (1.Yrıyıl) Sır D.Kodu DERSİN ADI Uygulm 1 1205141 TÜRK DİLİ-I 2 0 2 Z 2 2 1205142 ATATÜRK İLKELERİVEİNKILAPTARİHİ-I

Detaylı

GERİ KARIŞMALI ph NÖTRALİZASYON PROSESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ KONTROLÜ

GERİ KARIŞMALI ph NÖTRALİZASYON PROSESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ KONTROLÜ GERİ KARIŞMALI ph NÖTRALİZASYON PROSESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ KONTROLÜ Onur Ömer SÖĞÜT*, A. Fruk BAKAN**, Mesut AKGÜN* * YTÜ Dvutpş Kmpüsü, Kimy Mühendisliği Bölümü, 34210 Esenler, İstnul **YTÜ Elektrik

Detaylı

DENEY 6 THEVENIN, NORTON, DOĞRUSALLIK VE TOPLAMSALLIK KURAMLARININ UYGULAMALARI

DENEY 6 THEVENIN, NORTON, DOĞRUSALLIK VE TOPLAMSALLIK KURAMLARININ UYGULAMALARI T.C. Mltepe Üniversitesi Mühendislik ve Doğ Bilimleri Fkültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü ELK 201 DEVRE TEORİSİ DERSİ LABORATUVARI DENEY 6 THEVENIN, NORTON, DOĞRUSALLIK VE TOPLAMSALLIK KURAMLARININ

Detaylı

İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER

İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER İKİNCİ DERECEDEN BİR BİLİNMEYENLİ DENKLEMLER TANIMLAR :, b, R ve 0 olmk üzere denklem denir. b = 0 denklemine, ikini dereeden bir bilinmeyenli Bu denklemde, b, gerçel syılrın

Detaylı

B - GERĐLĐM TRAFOLARI:

B - GERĐLĐM TRAFOLARI: ve Seg.Korum_Hldun üyükdor onrım süresinin dh uzun olmsı yrıc rnın izole edilmesini gerektirmesi; rızlnmsı hlinde r tdiltını d gerektireilmesi, v. nedenlerle, özel durumlr dışınd tercih edilmezler. - GERĐLĐM

Detaylı

Yüksek sayıda makalelerin sırrı

Yüksek sayıda makalelerin sırrı Yüksek syıd mklelerin sırrı Prof. Dr. Metin Blcı Türk ilim cmisının 2010 yılınd en çok yyın yptığı ilk 10 ilimsel derginin nlizini yptı. Bun göre toplm 21.529 mklenin %10 unun çok düşük düzeyde ve üstelik

Detaylı

DENEY 6. İki Kapılı Devreler

DENEY 6. İki Kapılı Devreler 004 hr ULUDĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FKÜLTESİ ELEKTRİKELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ÖLÜMÜ ELN04 Elektrik Devreleri Lorturı II 004 hr DENEY 6 İki Kpılı Devreler Deneyi Ypnın Değerlendirme dı Soydı : Ön Hzırlık

Detaylı

MUTLAK DEĞER. Sayı doğrusu üzerinde x sayısının sıfıra olan uzaklığına x in mutlak değeri denir ve x ile. gösterilir. x x. = a olarak tanımlanır.

MUTLAK DEĞER. Sayı doğrusu üzerinde x sayısının sıfıra olan uzaklığına x in mutlak değeri denir ve x ile. gösterilir. x x. = a olarak tanımlanır. gösterilir. MUTLAK DEĞER Syı doğrusu üzerinde syısının sıfır oln uzklığın in mutlk değeri denir ve ile B O A 0 OA = OB =, 0 =, < 0 olrk tnımlnır. < 0 < y için y = y işleminin eşitini bulunuz. < 0 için

Detaylı

ELEKTRİK DAĞITIM ȘİRKETLERİNİN SORUMLULUĞUNDAKİ YOL AYDINLATMASINA İLİȘKİN KURALLARIN İRDELENMESİ

ELEKTRİK DAĞITIM ȘİRKETLERİNİN SORUMLULUĞUNDAKİ YOL AYDINLATMASINA İLİȘKİN KURALLARIN İRDELENMESİ ELEKTRİK DAĞITIM ȘİRKETLERİNİN SORUMLULUĞUNDAKİ YOL AYDINLATMASINA İLİȘKİN KURALLARIN İRDELENMESİ M. Akif ȘENOL 1 Ercüment ÖZDEMİRCİ 2 M. Cengiz TAPLAMACIOĞLU 3 1 Enerji ve Tbii Kynklr Bknlığı, Ankr, 2

Detaylı

Kariyer Gelişim Raporu

Kariyer Gelişim Raporu Kriyer Gelişim Rporu 22 Myıs 215 GİZLİ Kriyer Gelişim Rporu Giriş 22 Myıs 215 Giriş Bu rpor kişinin tipik yşm trzını tnımlmktdır. Rpord yer ln ifdeler kişinin 16PF Kişilik Envnterinde ldığı sonuçlr ve

Detaylı

Yerel Topluluklar ve Yönetimler Arasında Sınır-Ötesi Đşbirliği Avrupa Çerçeve Sözleşmesine Ek Protokol

Yerel Topluluklar ve Yönetimler Arasında Sınır-Ötesi Đşbirliği Avrupa Çerçeve Sözleşmesine Ek Protokol Yerel Topluluklr ve Yönetimler Arsınd Sınır-Ötesi Đşirliği Avrup Çerçeve Sözleşmesine Ek Protokol Strsourg 9 Xl 1995 Avrup Antlşmlrı Serisi/159 Yerel Topluluklr vey Yönetimler rsınd Sınır-ötesi Đşirliği

Detaylı

Veliler Anketi. Standart denetlemesi Matematik 4. sınıf 2013

Veliler Anketi. Standart denetlemesi Matematik 4. sınıf 2013 Veliler Anketi Stndrt denetlemesi Mtemtik 4. sınıf 2013 Sevgili Anne ve Bblr, Sevgili Veliler, Çocuğunuzun sınıfı bu öğretim yılınd 4.sınıf Mtemtik dersinde ilk stndrt denetlenmesi uygulmsın ktılcktır.

Detaylı

Sylvac Visio. Kullanıcı dostu. Entegre üç farklı aydinlatma. teknik uzmanlıðı. Atölye ve Laboratuar Uygulamalari Ýçin Görüntülü Ölçüm Sistemlerİ

Sylvac Visio. Kullanıcı dostu. Entegre üç farklı aydinlatma. teknik uzmanlıðı. Atölye ve Laboratuar Uygulamalari Ýçin Görüntülü Ölçüm Sistemlerİ 1969 dn beri hsss ölçüm cihzlrının İsviçre li üreticisi Sylvc Visio Atölye ve Lbortur Uygulmlri Ýçin Görüntülü Ölçüm Sistemlerİ Optİk mkinlr uygulnn sylvc teknik uzmnlıðı 1969 dn beri hsss ölçüm cihzlrı

Detaylı

T.C.. VALİLİĞİ.. OKULU/LİSESİ

T.C.. VALİLİĞİ.. OKULU/LİSESİ T.C.. VALİLİĞİ.. OKULU/LİSESİ../. EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÖĞRENCİNİN Adı Soydı Sınıfı No Eğitimde fed edilecek fert yoktur. Mustf Keml ATATÜRK T.C... VALİLİĞİ/KAYMAKAMLIĞI Milli Eğitim Müdürlüğü. OKULU/LİSESİ

Detaylı

DENEY 3: EŞDEĞER DİRENÇ, VOLTAJ VE AKIM ÖLÇÜMÜ

DENEY 3: EŞDEĞER DİRENÇ, VOLTAJ VE AKIM ÖLÇÜMÜ A. DENEYĠN AMACI : Direnç devrelerinde eşdeğer direnç ölçümü ypmk. Multimetre ile voltj ve kım ölçümü ypmk. Ohm knununu sit ve prtik devrelerde nlmy çlışmk. B. KULLANILACAK AAÇ VE MALZEMELE : 1. DC güç

Detaylı

VEKTÖRLER ÜNİTE 5. ÜNİTE 5. ÜNİTE 5. ÜNİTE 5. ÜNİT

VEKTÖRLER ÜNİTE 5. ÜNİTE 5. ÜNİTE 5. ÜNİTE 5. ÜNİT VKTÖRLR ÜNİT 5. ÜNİT 5. ÜNİT 5. ÜNİT 5. ÜNİT VKTÖRLR 1. Kznım : Vektör kvrmını çıklr.. Kznım : İki vektörün toplmını ve vektörün ir gerçek syıyl çrpımını ceirsel ve geometrik olrk gösterir. VKTÖRLR 1.

Detaylı

MALTA HAÇI MEKANİZMASININ KİNEMATİĞİ ÜZERİNE

MALTA HAÇI MEKANİZMASININ KİNEMATİĞİ ÜZERİNE MALTA HAÇI MEKANİZMASININ KİNEMATİĞİ ÜZERİNE Yrdımcı Doçent Doktor Yılmz YÜKSEL 1. GİRİŞ Tekstil Mklnlrmd hmmddeyi mmul mdde hline getirirken çoğu kere bir çok teknik iş belirli bir sıry göre rdrd ypılmktdır.

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Ön Söz...2. Matris Cebiri...3. Elementer İşlemler Determinantlar Lineer Denklem Sistemleri Vektör Uzayları...

İÇİNDEKİLER. Ön Söz...2. Matris Cebiri...3. Elementer İşlemler Determinantlar Lineer Denklem Sistemleri Vektör Uzayları... İÇİNDEKİLER Ön Söz... Mtris Cebiri... Elementer İşlemler... Determinntlr...7 Lineer Denklem Sistemleri...8 Vektör Uzylrı...6 Lineer Dönüşümler...48 Özdeğerler - Özvektörler ve Köşegenleştirme...55 Genel

Detaylı

Komisyon DGS TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME SINAVI ISBN 978-605-364-027-1. Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.

Komisyon DGS TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME SINAVI ISBN 978-605-364-027-1. Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir. Komisyon DGS TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 0 DENEME SINAVI ISBN 97-0--07- Kitpt yer ln ölümlerin tüm sorumluluğu yzrın ittir. Pegem Akdemi Bu kitın sım, yyın ve stış hklrı Pegem Akdemi Yy. Eğt. Dn. Hizm. Tic. Ltd. Şti

Detaylı

KISA MESAFE ERİŞİMLİ TELSİZ (KET) YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Kısaltmalar ve Tanımlar

KISA MESAFE ERİŞİMLİ TELSİZ (KET) YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Kısaltmalar ve Tanımlar 16 Mrt 2007 trihli 26464 syılı Resmi Gzete Telekomüniksyon Kurumundn: KISA MESAFE ERİŞİMLİ TELSİZ (KET) YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amç, Kpsm, Dynk, Kısltmlr ve Tnımlr Amç MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin mcı;

Detaylı

ARABA BENZERİ GEZGİN ROBOTUN OTOMATİK PARK ETMESİ İÇİN BİR YÖNTEM

ARABA BENZERİ GEZGİN ROBOTUN OTOMATİK PARK ETMESİ İÇİN BİR YÖNTEM ARABA BENZERİ GEZGİN ROBOTUN OTOMATİK PARK ETMESİ İÇİN BİR YÖNTEM Burk Uzkent Osmn Prlktun Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Eskişehir Osmngzi Üniversitesi, Eskişehir uzkent.burk@gmil.com oprlk@ogu.edu.tr

Detaylı

İntegral Uygulamaları

İntegral Uygulamaları İntegrl Uygulmlrı Yzr Prof.Dr. Vkıf CAFEROV ÜNİTE Amçlr Bu üniteyi çlıştıktn sonr; düzlemsel ln ve dönel cisimlerin cimlerinin elirli integrl yrdımı ile esplnileceğini, küre, koni ve kesik koninin cim

Detaylı

Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü FZM207. Temel Elektronik-I. Doç. Dr. Hüseyin Sarı

Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü FZM207. Temel Elektronik-I. Doç. Dr. Hüseyin Sarı Ankr Üniversitesi Mühendislik Fkültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü FZM207 Temel ElektronikI Doç. Dr. Hüseyin Srı 2. Bölüm: Dirençli Devreler İçerik Temel Yslrın Doğrudn Uygulnışı Kynk Gösterimi ve Dönüşümü

Detaylı

çizilen doğru boyunca birim vektörü göstermektedir. q kaynak yükünün konum vektörü r ve Q deneme E( r) = 1 q

çizilen doğru boyunca birim vektörü göstermektedir. q kaynak yükünün konum vektörü r ve Q deneme E( r) = 1 q Elektrosttik(Özet) Coulomb Yssı Noktsl bir q yükünün kendisinden r kdr uzktki bir Q yüküne uyguldığı kuvvet, şğıdki Coulomb yssı ile ifde edilir: F = 1 qq ˆr (1) r2 burd boşluğun elektriksel geçirgenlik

Detaylı

Sigma 28, 124-137, 2010 Review Paper / Derleme Makalesi ANALYTIC HIERARCHY PROCESS FOR SPATIAL DECISION MAKING

Sigma 28, 124-137, 2010 Review Paper / Derleme Makalesi ANALYTIC HIERARCHY PROCESS FOR SPATIAL DECISION MAKING Journl of Engineering nd Nturl Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Sigm 28, 24-37, 200 Review Pper / Derleme Mklesi ANALYTIC HIERARCHY PROCESS FOR SPATIAL DECISION MAKING Dery ÖZTÜRK*, Ftmgül

Detaylı

Algoritma Geliştirme ve Veri Yapıları 4 Algoritma ve Yazılımın Şekilsel Gösterimi. Mustafa Kemal Üniversitesi

Algoritma Geliştirme ve Veri Yapıları 4 Algoritma ve Yazılımın Şekilsel Gösterimi. Mustafa Kemal Üniversitesi Algoritm Geliştirme ve Veri Ypılrı 4 Algoritm ve Yzılımın Şekilsel Gösterimi Mustf Keml Üniversitesi Algoritm ve Yzılımın Şekilsel Gösterimi Algoritmik progrm tsrımı, verilen ir prolemin ilgisyr ortmınd

Detaylı

BANKA KARLILIK PERFORMANSININ ANALİTİK HİYERARŞİ SÜRECİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ: TİCARİ BANKALAR İLE KATILIM BANKALARINDA BİR UYGULAMA

BANKA KARLILIK PERFORMANSININ ANALİTİK HİYERARŞİ SÜRECİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ: TİCARİ BANKALAR İLE KATILIM BANKALARINDA BİR UYGULAMA BANKA KARLILIK PERFORMANSININ ANALİTİK HİYERARŞİ SÜRECİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ: TİCARİ BANKALAR İLE KATILIM BANKALARINDA BİR UYGULAMA Yrd. Doç. Dr. Ali Cüneyt ÇETİN Süleymn Demirel Üniversitesi, İİBF, etin@iibf.sdu.edu.tr

Detaylı

FRENLER 25.02.2012 FRENLERİN SINIFLANDIRILMASI

FRENLER 25.02.2012 FRENLERİN SINIFLANDIRILMASI RENLER RENLER renler çlışmlrı itiriyle kvrmlr enzerler. Kvrmlr ir hreketin vey momentin diğer trf iletilmesini sğlrlr ve kıs ir süre içinde iki trftki hızlr iririne eşit olur. renler ise ir trftki hreketi

Detaylı

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ ESKİŞEHİR OSMNGZİ ÜNİVERSİESİ Müendislik Mimrlık Fkültesi İnşt Müendisliği Bölümü E-Post: ogu.met.topu@gmil.om We: ttp://mmf.ogu.edu.tr/topu Bilgisyr Destekli Nümerik nliz Ders notlrı met OPÇU n>m 8 8..

Detaylı

2009 Soruları. c

2009 Soruları. c Hırvt ıstn Ulusl Mtemt ık Ol ımp ıytı Tkım Seçme Sınvı Geometr ı 2009 Sorulrı c www.sbelin.wordpress.com sbelinwordpress@gmil.com Hırvtistn d ypıln 2009 yılı TST yni Tkım Seçme Sınvın it geometri sorulrı

Detaylı

*Corresponding Author Tel.:+90-332-223 19 42; fax:+90-332-241 06 35 E-mail:fyildiz@selcuk.edu.tr

*Corresponding Author Tel.:+90-332-223 19 42; fax:+90-332-241 06 35 E-mail:fyildiz@selcuk.edu.tr Selçuk Üniversitesi ISSN 130/6178 Journl of Technicl-Online Volume 10, Number:1-011 Cilt 10, Syı:1-011 ÇAPRAZ İLİŞKİ METODUYLA İRİS TANIMA Ferruh YILDIZ,*, Nurdn Akhn BAYKAN b Selçuk Üniversitesi, Hrit

Detaylı

DEĞİŞİK UYGULAMALARIN ÇİLEK AKENLERİNİN ÇİMLENMESİ ÜZERİNE ETKİLERİ

DEĞİŞİK UYGULAMALARIN ÇİLEK AKENLERİNİN ÇİMLENMESİ ÜZERİNE ETKİLERİ Btı Akdeniz Trımsl Arştırm Enstitüsü Derim Dergisi, 2009,26(2):1-10 ISSN 1300-3496 DEĞİŞİK UYGULAMALARIN ÇİLEK AKENLERİNİN ÇİMLENMESİ ÜZERİNE ETKİLERİ Nfiye ADAK Mustf PEKMEZCİ Hmide GÜBBÜK Akdeniz Üniversitesi

Detaylı

VakıfBank, vizyoner yönetimi, özverili ve aidiyet duygusu yüksek insan aktifinden aldığı güçle müşterilerinin aklında ne varsa gerçekleştirmeye;

VakıfBank, vizyoner yönetimi, özverili ve aidiyet duygusu yüksek insan aktifinden aldığı güçle müşterilerinin aklında ne varsa gerçekleştirmeye; 2009 İÇİNDEKİLER BÖLÜM I: SUNUŞ 2 Olğn Genel Kurul Gündemi 3 Özet Yönetim Kurulu Rporu 5 Denetçiler Rporu 6 2009 Yılı Kâr Dğıtım Teklifi ve Kâr Dğıtım Politiksı 8 Yıllık Fliyet Rporu Uygunluk Görüşü 10

Detaylı

Sosyal Harcamalar ve İktisadi Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisinde 1960 2005 Dönemine Yönelik Bir Dinamik Analiz

Sosyal Harcamalar ve İktisadi Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisinde 1960 2005 Dönemine Yönelik Bir Dinamik Analiz Sosyl Hrcmlr ve İktisdi Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisinde 1960 2005 Dönemine Yönelik Bir Dinmik Anliz Sosyl Hrcmlr ve İktisdi Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisinde 1960 2005 Dönemine Yönelik Bir Dinmik

Detaylı

ÇOKGENLER Çokgenler çokgen Dışbükey (Konveks) ve İçbükey (Konkav) Çokgenler dış- bükey (konveks) çokgen içbükey (konkav) çokgen

ÇOKGENLER Çokgenler çokgen Dışbükey (Konveks) ve İçbükey (Konkav) Çokgenler dış- bükey (konveks) çokgen içbükey (konkav) çokgen ÇONLR Çokgenler rdışık en z üç noktsı doğrusl olmyn, düzlemsel şekillere çokgen denir. Çokgenler kenr syılrın göre isimlendirilirler. Üçgen, dörtgen, beşgen gibi. ışbükey (onveks) ve İçbükey (onkv) Çokgenler

Detaylı

Üslü Sayılar MATEMATİK. 5.Hafta. Hedefler. Öğr.Gör. Esrin PALAS BOZKURT Öğr.Gör. Muhsin ÇELİK. Bu üniteyi çalıştıktan sonra;

Üslü Sayılar MATEMATİK. 5.Hafta. Hedefler. Öğr.Gör. Esrin PALAS BOZKURT Öğr.Gör. Muhsin ÇELİK. Bu üniteyi çalıştıktan sonra; MATEMATİK Üslü Syılr Öğr.Gör. Esrin PALAS BOZKURT Öğr.Gör. Muhsin ÇELİK 5.Hft Hedefler Bu üniteyi çlıştıktn sonr; Gerçel syılrd üslü işlemler ypbilecek, Üslü denklem ve üslü eşitsizlikleri çözebileceksiniz.

Detaylı

İlişkisel Veri Modeli. İlişkisel Cebir İşlemleri

İlişkisel Veri Modeli. İlişkisel Cebir İşlemleri İlişkisel Veri Modeli İlişkisel Cebir İşlemleri Veri işleme (Mnipultion) işlemleri (İlişkisel Cebir İşlemleri) Seçme (select) işlemi Projeksiyon (project) işlemi Krtezyen çrpım (crtesin product) işlemi

Detaylı

Afyon Çimento Sanayi T.A.Ş. nin 12.04.2006 tarihli yazısı aşağıya çıkarılmıştır.

Afyon Çimento Sanayi T.A.Ş. nin 12.04.2006 tarihli yazısı aşağıya çıkarılmıştır. TARİH:27/01/2006 Afyon Çimento Snyi T.A.Ş.'nin 27.01.2006 trihli yzısı şğıy çıkrılmıştır. Şirketimiz Afyon Çimento Snyi T.A.Ş.'nin 108 kişi oln personel mevcudu "kpsm içi mkin bkım elemnlrı"nı kdrosun

Detaylı

Şekil 13.1 Genel Sistem Görünüşü 13/1

Şekil 13.1 Genel Sistem Görünüşü 13/1 ÖRNEK 13: BĐR DOĞRULTUDA SÜNEKLĐK DÜZEYĐ NORMAL ÇERÇEVELERDEN DĐĞER DOĞRULTUDA SÜNEKLĐK DÜZEYĐ NORMAL MERKEZĐ ÇELĐK ÇAPRAZLI PERDELERDEN OLUŞAN TEK KATLI ÇELĐK ENDÜSTRĐ BĐNASI 13.1 Sistem Üç boyutlu genel

Detaylı

Örnek...1 : a, b ve c birbirlerinden farklı birer rakamdır. a.b+9.b c en çok kaçtır?

Örnek...1 : a, b ve c birbirlerinden farklı birer rakamdır. a.b+9.b c en çok kaçtır? RAKAM Syılrı ifde etmek için kullndığımız 0,,2,3,4,5,6,7,8,9 sembollerine rkm denir. Örnek... :, b ve c birbirlerinden frklı birer rkmdır..b+9.b c en çok kçtır? DOĞAL SAYILAR N={0,,2,3...,n,...} kümesine

Detaylı

BÖLÜM II B. YENĐ ÇELĐK BĐNALARIN TASARIM ÖRNEKLERĐ ÖRNEK 8

BÖLÜM II B. YENĐ ÇELĐK BĐNALARIN TASARIM ÖRNEKLERĐ ÖRNEK 8 BÖLÜM II B. YENĐ ÇELĐK BĐNALARIN TASARIM ÖRNEKLERĐ ÖRNEK 8 BĐR DOĞRULTUDA SÜNEKLĐK DÜZEYĐ NORMAL ÇERÇEVELĐ, DĐĞER DOĞRULTUDA SÜNEKLĐK DÜZEYĐ NORMAL MERKEZĐ ÇAPRAZ PERDELĐ ÇELĐK ENDÜSTRĐ BĐNASININ TASARIMI

Detaylı

BETONARME KİRİŞLERİN DIŞTAN YAPIŞTIRILAN ÇELİK LEVHALARLA KESMEYE KARŞI GÜÇLENDİRİLMESİ

BETONARME KİRİŞLERİN DIŞTAN YAPIŞTIRILAN ÇELİK LEVHALARLA KESMEYE KARŞI GÜÇLENDİRİLMESİ BETONARME KİRİŞLERİN DIŞTAN YAPIŞTIRILAN ÇELİK LEVHALARLA KESMEYE KARŞI GÜÇLENDİRİLMESİ Sinn ALTIN 1, Özgür ANIL 2, M. Emin KARA 3 1 İnşt Müh. Böl. Prof. Dr., Gzi Üniversitesi, Mltepe, Ankr, Türkiye, 06570

Detaylı

Ünite Planı Şablonu. Öğretmenin. Fatma BAĞATARHAN Yunus Emre Anadolu Lisesi. Ġnönü Mahallesi. Bingöl. Adı, Soyadı. Okulunun Adı

Ünite Planı Şablonu. Öğretmenin. Fatma BAĞATARHAN Yunus Emre Anadolu Lisesi. Ġnönü Mahallesi. Bingöl. Adı, Soyadı. Okulunun Adı Intel Öğretmen Progrmı Ünite Plnı Şlonu Öğretmenin Adı, Soydı Okulunun Adı Okulunun Bulunduğu Mhlle Okulun Bulunduğu Ġl Ftm BAĞATARHAN Yunus Emre Andolu Lisesi Ġnönü Mhllesi Bingöl Ünit Bilgisi Ünite Bşlığı

Detaylı

YÜZDE VE FAĐZ PROBLEMLERĐ

YÜZDE VE FAĐZ PROBLEMLERĐ YILLAR 00 003 00 00 006 007 008 009 010 011 ÖSS-YGS 3 1 1 1 3 YÜZDE VE FAĐZ PROBLEMLERĐ YÜZDE: Bir syının yüzde sı= dır ÖRNEK(1) % i 0 oln syıyı bullım syımız olsun 1 = 0 = 0 ÖRNEK() 800 ün % ini bullım

Detaylı

ÇOK KATMANLI HABERLEŞME SİSTEMLERİNDE LİNK YEDEKLEME VE KURTARMA YÖNTEMLERİ

ÇOK KATMANLI HABERLEŞME SİSTEMLERİNDE LİNK YEDEKLEME VE KURTARMA YÖNTEMLERİ ÇOK KTMNLI HRLŞM SİSTMLRİN LİNK YKLM V KURTRM YÖNTMLRİ r. Murt Koyunu tılım Üniversitesi, ilgisyr Mühendisliği ölümü, İnek,Gölbşı, nkr mkoyunu@tilim.edu.tr ÖZT ilişim teknolojilerindeki gelişmeler, hem

Detaylı

STRATEJİK DIŞ TİCARET POLİTİKALARI VE TEKNOLOJİ TRANSFERİ. YÜKSEK LİSANS TEZİ Müh. Tahir KAFADAR

STRATEJİK DIŞ TİCARET POLİTİKALARI VE TEKNOLOJİ TRANSFERİ. YÜKSEK LİSANS TEZİ Müh. Tahir KAFADAR İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ STRATEJİK DIŞ TİCARET POLİTİKALARI VE TEKNOLOJİ TRANSFERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Müh. Thir KAFADAR Anbilim Dlı : İŞLETME MÜHENDİSLİĞİ Progrmı : İŞLETME

Detaylı

Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı. ALES / Sonbahar / Sayısal II / 27 Kasım Matematik Sorularının Çözümleri

Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı. ALES / Sonbahar / Sayısal II / 27 Kasım Matematik Sorularının Çözümleri Akdemik Personel ve Lisnsüstü Eğitimi Giriş Sınvı ALES / Sonbhr / Syısl II / 7 Ksım 0 Mtemtik Sorulrının Çözümleri. Bölüm şeklindeki kreköklü ifdenin pydsını krekökten kurtrmk için py ve pydyı, pydnın

Detaylı

Özel Görelilik Teorisi. Test 1 in Çözümleri. 3. 0,5c

Özel Görelilik Teorisi. Test 1 in Çözümleri. 3. 0,5c 41 Özel Görelilik Teorisi ÖZEL GÖRELİLİK TEORİSİ 1 Test 1 in Çözümleri 1. Bir cisim durgun hâldeyken durgun kütle enerjisine shiptir. Durgun kütle enerjisini veren bğıntı E 0 = m.c 2 dir. Cisim ışık hızıyl

Detaylı

Muhasebe Bilgilerinin Değer İlişkisinde Firmalara Özgü Faktörlerin Etkisi (*)

Muhasebe Bilgilerinin Değer İlişkisinde Firmalara Özgü Faktörlerin Etkisi (*) Attürk Üniversitesi Sosyl Bilimler Enstitüsü Dergisi 2013 17 (3): 313-326 Muhsebe Bilgilerinin Değer İlişkisinde Firmlr Özgü Fktörlerin Etkisi (*) Bülent AKKAYA (**) Hüseyin AKTAŞ (***) Öz: Muhsebe bilgilerinin

Detaylı

TRAFİK SAYIMLARI, BÖLGE NÜFUSLARI VE BÖLGELER ARASI UZAKLIKLARI KULLANARAK BAŞLANGIÇ-SON MATRİSİ TAHMİNİ

TRAFİK SAYIMLARI, BÖLGE NÜFUSLARI VE BÖLGELER ARASI UZAKLIKLARI KULLANARAK BAŞLANGIÇ-SON MATRİSİ TAHMİNİ Gzi Üniv. Müh. Mim. Fk. Der. J. Fc. Eng. Arch. Gzi Univ. Cilt 4, No, 9-36, 009 Vol 4, No, 9-36, 009 TRAFİK SAYIMLARI, BÖLGE NÜFUSLARI VE BÖLGELER ARASI UZAKLIKLARI KULLANARAK BAŞLANGIÇ-SON MATRİSİ TAHMİNİ

Detaylı

ATATÜRK HAVALİMANI DIŞ HATLAR TERMİNALİNDE KONTUAR ATAMALARI İÇİN KARAR DESTEK SİSTEMİ GELİŞTİRİLMESİ

ATATÜRK HAVALİMANI DIŞ HATLAR TERMİNALİNDE KONTUAR ATAMALARI İÇİN KARAR DESTEK SİSTEMİ GELİŞTİRİLMESİ Endüstri Mühendisliði Dergisi Cilt: 22 Syý: 3 Syf: (2-21) Ödül Almış Çlışm ATATÜRK HAVALİMANI DIŞ HATLAR TERMİNALİNDE KONTUAR ATAMALARI İÇİN KARAR DESTEK SİSTEMİ GELİŞTİRİLMESİ Abdullh TAŞKINCAN, Erkin

Detaylı

İntegralin Uygulamaları

İntegralin Uygulamaları Bölüm İntegrlin Uygulmlrı. Aln f ve g, [, b] rlığındki her x için f(x) g(x) eşitsizliğini sğlyn sürekli fonksiyonlr olmk üzere y = f(x), y = g(x) eğrileri, x = ve x = b düşey doğrulrı rsındki S bölgesini

Detaylı

SÜREKLİ REJİM ENERJİ DENGESİ MODELİNE GÖRE ISIL KONFOR BÖLGELERİ

SÜREKLİ REJİM ENERJİ DENGESİ MODELİNE GÖRE ISIL KONFOR BÖLGELERİ PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K BİLİMLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİLT SAYI SAYFA : 2003 : 9 : 1 : 23-30 SÜREKLİ

Detaylı

c

c Mtemt ık Ol ımp ıytı Çlışm Sorulrı c www.sbelin.wordpress.com sbelinwordpress@gmil.com Bu çlışm kğıdınd mtemtik olimpiytlrı sınvlrın hzırlnn öğrenciler ve öğretmenler için hzırlnmış sorulr bulunmktdır.

Detaylı

Sınava yeterince hazır mıyım? DGS Pegem in işidir. DGS DENEME

Sınava yeterince hazır mıyım? DGS Pegem in işidir. DGS DENEME ! Sınv yeterince hzır mıyım? DGS Pegem in işidir. DGS % 00 Komisyon DGS TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 0 SINAVI ISBN 97-05-34-07- Kitpt yer ln bölümlerin tüm sorumluluğu yzrlrın ittir. Pegem Akdemi Bu kitbın bsım, yyın

Detaylı

9. HAFTA BLM323 SAYISAL ANALİZ. Okt. Yasin ORTAKCI.

9. HAFTA BLM323 SAYISAL ANALİZ. Okt. Yasin ORTAKCI. 9. HAFTA SAYISAL ANALİZ Okt. Ysin ORTAKCI ysinortkci@krbuk.edu.tr Krbük Üniversitesi Uzktn Eğitim Uygulm ve Arştırm Merkezi LİNEER DENKLEM SİSTEMLERİ Birinci dereceden denklem sistemleri eleminsyon ve

Detaylı

Yüz İfadelerini Öğreniyorum Web Sitesinin Kullanılabilirliği İçin Sezgisel Değerlendirme

Yüz İfadelerini Öğreniyorum Web Sitesinin Kullanılabilirliği İçin Sezgisel Değerlendirme Yüz İfdelerini Öğreniyorum Web Sitesinin Kullnılbilirliği İçin Sezgisel Değerlendirme Filiz İŞLEYEN, K. Hkn GÜLKESEN, Neşe ZAYİM, M. Keml SAMUR Buket CİNEMRE b Biyoisttistik ve Tıp Bilişimi AD, Akdeniz

Detaylı

Sınava yeterince hazır mıyım? DGS Pegem in işidir. DGS DENEME

Sınava yeterince hazır mıyım? DGS Pegem in işidir. DGS DENEME ! Sınv yeterince hzır mıyım? DGS Pegem in işidir. DGS % 00 ÖNSÖZ Değerli Adylr, Meslek Yüksekokullrı ve Açıköğretim Önlisns Progrmlrındn Lisns öğrenimine geçiş ypmk mcıyl hzırlncğınız Dikey Geçiş Sınvı

Detaylı

SAYILAR DERS NOTLARI Bölüm 2 / 3

SAYILAR DERS NOTLARI Bölüm 2 / 3 Örnek : 4 10 tbnindki (3 + 3 + 3 + 3) syisinin üç tbnindki yzilisi sgidkilerden hngisidir? A)10110 B)10001 C)1001 D)100011 E) 1100 4 (3 + 3 + 3 4 + 3) = 1 3 + 3 3 1 0 + 0 3 + 1 3 + 1 3 + 0 3 Burdn ( 10110)

Detaylı

TIKIZ ŞEKİL BETİMLEYİCİLERİ

TIKIZ ŞEKİL BETİMLEYİCİLERİ TIIZ ŞEİL BETİMLEYİCİLERİ Nfiz ARICA ve Ftoş YARMAN-VURAL Bildiri onusu : İMGE İŞLEME Sorumlu Yzr : Ftoş T. YARMAN-VURAL Adres : Bilgisyr Mühendisliği Bölümü Ort Doğu Teknik Üniversitesi 653 Eskişehir

Detaylı

CEZA İNFAZ KURUMLARI İLE TUTUKEVLERİ İŞYURTLARI KURUMU STRATEJİK PLAN (2014-2018)

CEZA İNFAZ KURUMLARI İLE TUTUKEVLERİ İŞYURTLARI KURUMU STRATEJİK PLAN (2014-2018) CEZA İNFAZ KURUMLARI İLE TUTUKEVLERİ İŞYURTLARI KURUMU STRATEJİK PLAN (2014-2018) 1 2 Cezevlerinin Terbiye, Islh ve İş Esslrın Göre Düzeltilmesi Yolundki Hyırlı Fliyetlerin Genişletilmesi, Cemiyete; Doğru

Detaylı

1) Asgari sayıda çevre akımları ve bilinmeyen tanımlayarak değerlerini bulunuz ve güç dengesini sağladığını gösteriniz.

1) Asgari sayıda çevre akımları ve bilinmeyen tanımlayarak değerlerini bulunuz ve güç dengesini sağladığını gösteriniz. ELEKTRİK-ELEKTRONİK DERSİ VİZE SORU ÖRNEKLERİ Şekiller üzerindeki renkli işretlemeler soruy değil çözüme ittir: Mviler ilk şmd sgri bğımsız denklem çözmek için ypıln tnımlrı, Kırmızılr sonrki şmd güç dengesi

Detaylı

DENEY 2 OHM YASASI UYGULAMASI

DENEY 2 OHM YASASI UYGULAMASI T.C. Mltepe Üniversitesi Mühendislik ve Doğ Bilimleri Fkültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü ELK 201 DEVRE TEORİSİ DERSİ LABORATUVARI DENEY 2 OHM YASASI UYGULAMASI Hzırlynlr: B. Demir Öner Sime

Detaylı

BÖLÜM 3 : RASLANTI DEĞİŞKENLERİ

BÖLÜM 3 : RASLANTI DEĞİŞKENLERİ BÖLÜM : RASLANTI DEĞİŞKENLERİ (Rndom Vribles Giriş: Bölüm de olsılık fonksionu, denein örneklem uzını oluşurn sonuçlrın erimleri ile belirleniordu. Örneğin; iki zr ıldığınd, P gelen 6 olsı sırlı ikilinin

Detaylı

UYDU GÖRÜNTÜLERİ VE HAVA FOTOĞRAFLARINDAKİ GELİŞMELERİN HARİTA ÜRETİM SÜRECİNE YANSIMALARI

UYDU GÖRÜNTÜLERİ VE HAVA FOTOĞRAFLARINDAKİ GELİŞMELERİN HARİTA ÜRETİM SÜRECİNE YANSIMALARI TMMOB Hrit ve Kdstro Mühendisleri Odsı. Türkiye Hrit Bilimsel ve Teknik Kurultyı 2 Mrt Nisn 05, Ankr UYDU GÖRÜNTÜLERİ VE HAVA FOTOĞRAFLARINDAKİ GELİŞMELERİN HARİTA ÜRETİM SÜRECİNE YANSIMALARI H.Akdeniz,

Detaylı

"DEMOKRATİK KATILIM PLATFORMU" TARAFINDAN 49. TÜRKİYE JEOLOJİ KURULTAYI SIRASINDA YAPILMIŞ OLAN ANKETİN SONUÇLARI VE DEĞERLENDİRMESİ

DEMOKRATİK KATILIM PLATFORMU TARAFINDAN 49. TÜRKİYE JEOLOJİ KURULTAYI SIRASINDA YAPILMIŞ OLAN ANKETİN SONUÇLARI VE DEĞERLENDİRMESİ "DEMOKRATİK KATILIM PLATFORMU" TARAFINDAN 49. TÜRKİYE JEOLOJİ KURULTAYI SIRASINDA YAPILMIŞ OLAN ANKETİN SONUÇLARI VE DEĞERLENDİRMESİ "DEMOKRATİK KATILIM PLATFORMU" trfındn 49, Türkiye Jeoloji Kurultyı

Detaylı