T.C. AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ. Aydıncık (Yozgat) Kalsedonlarının Mineralojik, Jeokimyasal ve Gemolojik İncelemesi. Proje No: PYO-MÜH

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "T.C. AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ. Aydıncık (Yozgat) Kalsedonlarının Mineralojik, Jeokimyasal ve Gemolojik İncelemesi. Proje No: PYO-MÜH"

Transkript

1 T.C. AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ Aydıncık (Yozgat) Kalsedonlarının Mineralojik, Jeokimyasal ve Gemolojik İncelemesi Proje No: PYO-MÜH Yrd. Doç. Dr. İlkay KAYDU AKBUDAK Yrd. Doç. Dr. Meltem GÜRBÜZ Yrd. Doç. Dr. Zeynel BAŞIBÜYÜK Kimya Mühendisi Ümit ULUS EKİM 2016 KIRŞEHİR

2 ÖNSÖZ Süstaşı, takı ve süs eşyası olarak kullanılan değişik renkli taş ve minerallere denir. Yüzyıllardan beridir, insanoğlunun yaşamında, süstaşları ile onlardan yapılan takı ve aletler, önemli bir yere sahip olmuştur. Süs taşları doğada yaygın olarak bulunan oksijen, karbon, alüminyum, silisyum, kalsiyum ve magnezyum gibi elementler tarafından oluşturulur. Son yıllarda süstaşlarının vermiş olduğu ruhsal ve fiziksel enerjiye olan farkındalığın artması nedeniyle doğal oluşmuş süstaşlarına olan talep katlanarak artmıştır. Ahi Evran Üniversitesi Proje Yönetim Ofisi tarafından desteklenen bu proje kapsamında, Yozgat-Aydıncık bölgesindeki andezitlerdeki breşik seviyeler içerisinde kırık zonları ve boşlukları dolduran ikincil mavi kalsedon + ametist oluşumlarının mineralojisi, petrografisi, jeokimyası ve gemolojisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma sonucunda elde edilecek veriler neticesinde bölgedeki kalsedon ve ametist oluşumlarının dağılımları, gemolojik özelliklerinin belirlenmesi, bu cevherleşmenin ekonomik olarak kullanılabilirliğini ortaya koymuştur. Aynı zamanda bu cevherleşmenin mineralojik, petrografik ve jeokimyasal özelliklerinin ortaya çıkarılması bölgede ileride yapılacak bilimsel çalışmalara katkılar sağlayacaktır. i

3 İÇİNDEKİLER Sayfa ÖNSÖZ... i İÇİNDEKİLER... ii ŞEKİLLER DİZİNİ... iii ÇİZELGELER DİZİNİ... iv ÖZET... v 1. GİRİŞ Amaç ve Kapsam İnceleme Alanının Tanıtılması Önceki Çalışmalar MATERYAL VE METOT Optik Mikroskop İncelemeleri X-ışını Kırınımı İncelemeleri Jeokimyasal İncelemeler JEOLOJİK KONUM VE LİTOLOJİ Bölgesel Jeoloji Litostratigrafi Birimleri İNCELEMELER VE BULGULAR Arazi Çalışmaları Mineraloji-Petrografi İncelemeleri XRD-TK İncelemeleri Jeokimya İncelemeleri Gemolojik İncelemeler SONUÇLAR KAYNAKLAR ii

4 ŞEKİLLER DİZİNİ Sayfa Şekil 3.1. İnceleme alanının jeoloji haritası Şekil 4.1. Aydıncık batısı Keşlik mevkiinde içerisinde mavi kalsedon oluşumları içeren altere volkaniklerden (Andezit) genel görünüm Şekil 4.2. Aydıncık batısı Keşlik mevkiinde altere volkanikler içerisindeki breşik seviye Şekil 4.3. Aydıncık batısı Keşlik mevkiinde altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişen mavi kalsedon oluşumları Şekil 4.4. Aydıncık batısı Keşlik mevkiinde altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişen mavi kalsedon oluşumları Şekil 4.5. Aydıncık batısı Keşlik mevkiinde altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişen mavi kalsedon oluşumları Şekil 4.6. Aydıncık batısı Keşlik mevkiinde mavi kalsedon oluşumlarından yapılan düzensiz üretim Şekil 4.7. Hacıilyas güneybatı bölgesindeki altere volkaniklerden (Andezit) genel görünüm.. 26 Şekil 4.8. Hacıilyas güneybatı bölgesindeki faklı renk ve dokuya sahip kalsedonlar Şekil 4.9. Hacıilyas güneybatısı altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişen mavi kalsedon oluşumları Şekil Hacıilyas güneybatısı altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişen kalsit damarları ve içerisinde oluşmuş mavi kalsedon oluşumları Şekil Hacıilyas güneybatısı altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişen mavi kalsedon oluşumları Şekil Hacıilyas güneybatısı altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişen mavi kalsedon oluşumları Şekil Hacıilyas güneybatısı altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişmiş ametistler Şekil Hacıilyas güneybatısı altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişmiş ametistler Şekil Aydıncık batısı Keşlik mevkiinden alınan yan kayaç örneklerinde tamamıyla altere olmuş özşekilli amfibollerin tek nikol (solda) ve çift nikol (sağda) görüntüleri Şekil Hacıilyas güneybatısından alınan yan kayaç örneklerindeki özşekilli plajiyoklaz minerallerinin tek nikol (solda) ve çift nikol (sağda) görüntüleri iii

5 Şekil Aydıncık batısı Keşlik mevkiinden alınan cevherli örneklerde kenarlarda mikrokristalli ve merkezde makrokristalli kuvarsın tek nikol (solda) ve çift nikol (sağda) görüntüleri Şekil Hacıilyas güneybatısından alınan cevherli örneklerde kalsit - kuvars dokanağının tek nikol (solda) ve çift nikol (sağda) görüntüleri Şekil İnceleme sahasında bulunan farklı renk, kristal tane boyu ve mineral içeriğine sahip kalsedon+ametist+kuvars örnekleri. (A: YK-10 ametist+kuvars, B: YK-1 mavikahvemsikızıl kalsedon+kuvars, C: YK-2 mavi kalsedon+kuvars, D: YK-13 mavi kalsedon, E: YK-25 beyaz kalsedon+kuvars) Şekil Ametist örneğinin (Şekil 4.17-A) XRD-TK çekimi Şekil Mavi-kahvemsikızıl kalsedon+kuvars (Şekil 4.17-B) örneğindeki kahvemsikızıl kalsedon seviyelerinin XRD-TK çekimi Şekil Mavi kalsedon+kuvars (Şekil 4.17-C) örneğindeki mavi kalsedon + kuvars seviyelerinin XRD-TK çekimi Şekil Mavi kalsedon (Şekil 4.17-D) örneğindeki mikro kristalli mavi kalsedon seviyelerinin XRD-TK çekimi Şekil Beyaz kalsedon+kuvars (Şekil 4.17-D) örneğindeki Beyaz kuvars seviyelerinin XRD-TK çekimi Şekil İnceleme sahasından alınan mavi kalsedon ve ametist örneklerinden yapılmış takı ve süs eşyası örnekleri ÇİZELGELER DİZİNİ Sayfa Çizelge 4.1. Mavi kalsedon örneğinin XRF analiz sonucu iv

6 ÖZET Bu çalışmanın amacı Aydıncık (Yozgat) Bölgesi kalsedonlarının mineralojik, jeokimyasal ve gemolojik özelliklerini ortaya koymaktır. Yapılan arazi çalışmaları sonucunda Aydıncık batısı Keşlik mevkii ve Hacıilyas güneybatısı bölgelerinde kalsedon oluşumları tespit edilmiştir. Kalsedon oluşumları Aydıncık batısı Keşlik mevkiinde andezitler içerisinde yaklaşık 30 m lik bir fay zonunda (fay breşi+altere seviyeler içerisinde) birkaç cm kalınlığında, koyu mavi renkli; Hacıilyas güneybatısı bölgesinde ise breşik andezit seviyeleri içerisinde 10 cm ye kadar gelişen gözenekler içerisinde ve kırık-çatlak dolgusu şeklinde açık maviden koyu maviye değişen renklerde tespit edilmiştir. Arazide kalsedon oluşumları kriptokristalli ve makrokristalli olarak böbreğimsi - bantlı yapılı ve jeod şeklinde gözlenmiştir. Ayrıca kalsedonlar yer yer ametistlerle birlikte de gözlenmektedir. Alınan örneklerden yapılan petrografik incelemelerde altere andezit olarak adlandırdığımız yan kayaç ince kesitlerinde hipokristalin hipidiyomorf porfirik doku gözlenmiş ve plajioklas+amfibol mineral parajenezi ayırtlanmıştır. Cevherli kısımdan yapılan ince kesitlerde ise kalsit+kuvars birlikteliği tespit edilmiş olup yoğun demir oksitleşme söz konusudur. Bölgeden alınan örneklerde süstaşı çalışmaları da yapılmıştır. Bu kapsamda kalsedonlardan hem masa süsü, isimlik gibi aksesuar çalışmaları yapılmış hem de kaboşon ve faset kesimler yapılarak kolye, küpe, yüzük, bilezik gibi takılarda kullanılmıştır. Anahtar kelimeler: Kalsedon, Süstaşı, Mineraloji, Gemoloji, Yozgat. v

7 GİRİŞ 1.1. Amaç ve Kapsam Yozgat-Aydıncık ilçesi Üzümlük köyü sınırları içerisinde bulunan kalsedonların petrografik, jeokimyasal ve gemolojik özelliklerini araştırmayı amaçlayan bu çalışma tamamlandığında kalsedonların oluşum koşulları, mineral parajenezleri, kimyasal içerikleri ve süstaşı özellikleri ortaya konmuş olacaktır. Süstaşı, yerkabuğundan çıkarılıp işlenen ve insanlar tarafından süs ve ziynet eşyası olarak kullanılan değişik renkli mineral, taş ve organik malzemelere denir (Eşme, Y. 1994). Süs taşları doğada yaygın olarak bulunan oksijen, karbon, alüminyum, silisyum, kalsiyum ve magnezyum gibi elementler tarafından oluşturulur (Vieil, M.,ve diğ. 2002). Çalışma alanı Aydıncık ilçesi Yozgat ili sınırları içerisinde yer almaktadır. Yozgat yöresinde yüzeyleyen kayaçların yaşlıdan genç birimlere doğru sıralanışı şöyledir: En altta Kretase yaşlı ofiyolitler ve ofiyolitik kayaçlar gözlenmektedir. Bunların üzerinde Üst Kretase yaşlı bazalt ve spilit gibi volkanitler bulunmaktadır. Üst Kretase-Paleosen yaşlı granitoyidler ve granodiyoritler ise bu birimlerin üzerinde yer almaktadır. Bunların üzerinde ise sırayla Eosen yaşlı asidik volkanik kayaçlar, Orta-Üst Eosen yaşlı kırıntılı ve karbonatlı sedimanter kayaçlar, Oligosen yaşlı karasal kırıntılar ve Üst Miyosen-Pliyosen yaşlı ayrılmamış karasal kırıntılı kayaçlar gözlenmektedir. En üstte ise Kuvarterner yaşlı alüvyon, yamaç molozu, alüvyon yelpazesi ve travertenler yer almaktadır (MTA 1/ jeoloji haritası). Çalışmanın konusunu oluşturan Kalsedon minerali ise kimyasal formülü SiO 2 olup kuvars mineralinin kriptokristalin çeşitlerinden birisidir (Frondel, 1978; 1982). Yağımsı bir parlaklığa sahiptir. Saf kalsedon çok ince tabakalar halinde dizilmiş çok ince kuvars liflerinden oluşur (Flörke et al., 1983; 1991; Gislason et al., 1993; Graetsch, H., 1994). Saf kalsedonun rengi yarı şeffaf gri veya beyazdır. Grimsi mavi veya kahverengi gölgeli hatta siyahımsı olanları da vardır. Safsızlıklar sebebiyle şeritlerde farklı renk ve desenler olur. Kalsedonun özgül ağırlığı 'dir (Hatipoğlu et al., 2010; Selim, 2014). Bu araştırma projesi, arazi ve laboratuvar çalışmaları olmak üzere iki aşamayı kapsamaktadır. Arazi çalışmalarıyla Kalsedon seviyelerinin yanal dağılımları; laboratuvar çalışmaları sonucunda elde edilen veriler yardımı ile kalsedonların, oluşumu, parajenetik ilişkileri, mineralojik, kimyasal ve gemolojik özellikleri belirlenecektir. 1

8 1.2. İnceleme Alanının Tanıtılması Yozgat ili Türkiye nin İç Anadolu Bölgesinin Orta Kızılırmak Bölümünde yer almaktadır. Yozgat doğudan Sivas, güneyden Kayseri, Nevşehir, Kırşehir; batıdan Kırıkkale, kuzeyden ise Amasya, Çorum ve Tokat illeri ile çevrilidir. Deniz seviyesinden 1300 metre yükseklikte olup hektar toprağa sahiptir. İlin, doğu-batı uç noktaları arasındaki kuş uçuşu uzaklık 216 km, kuzey-güney uç noktaları arasındaki uzaklık 144 km dir. Yozgat, alan bakımından Türkiye nin 15 inci ilidir. İlin izdüşümü alanı ( km²) , gerçek alanı ise km² dir. İnceleme alanında karasal iklim (yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı) egemen olup, bitki örtüsü olarak fakirdir. Bölge fazla engebeli olmadığı için yöre halkı tarımla uğraşmaktadır. Aynı zamanda hayvancılık ve bahçecilik de diğer geçim alanları arasında yer almaktadır. İnceleme alanında aktif olarak üretim yapan mermer sahaları mevcuttur. Diğer yatakların işletilmesiyle yöre ekonomisine önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir Önceki Çalışmalar İnceleme alanı ve yakın çevresinde jeolojik açıdan yapılmıs birçok çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmalardan konumuzla ilgili olanlar seçilmiş ve kronolojik sıraya göre özet olarak aşağıda verilmiştir: Yozgat ve çevresinde çalışan ilk araştırmacılar olarak; Arni (1938), Parejas ve Pamir (1939), Salomon - Calvi (1940) ve Baykal (1943) ı söyleyebiliriz. Adı geçen araştırmacılar bölgenin genel jeolojisi üzerine çalışmışlar ve granitik birimlerin Paleozoyik yaşlı olduğunu belirtmişlerdir. Ketin (1955, 1959, 1963 ve 1966), Orta Anadolu masifinin değişik bölgelerinde çalışmalar yapmış, buralardaki kristalin kayaçları asidik ve bazik olmak üzere iki gruba ayırmış, asidik olanların genellikle granit ve granodiyorit bileşimine sahip hornblend ve biyotitli derinlik kayaçları; bazik olanların ise gabro-diyorit bileşiminde ve kısmen diyabaz görünümünde kayaçlar olduğunu belirtmiştir. Ayrıca asidik plütonlarla bazik olanların birbirleriyle iç içe girmiş vaziyette bulunduklarını, aralarında kesin bir dokanağın gözlenmediğini, Yozgat - Sarıhacılı yolu arasında Sarıhacılı köyüne yakın granit mostrasında diyabazik damarların graniti kestikleri açıkça görülmekle birlikte, Yozgat ın güneyinde gabro, diyorit ve amfibolit bileşimindeki tipik plütonların granitle olan 2

9 dokanaklarının kesin olmadığını, hangisinin diğerini kesmiş olduğunun kesin olarak söylenemeyeceğini, bu nedenle hangisinin daha yaşlı olduğunun bilinemeyeceğini ve büyük bir ihtimalle asidik ve bazik plütonların aynı yaşta olabileceklerini ifade etmiştir. Araştırıcı, arazi gözlemleri sonucunda asidik ve bazik plütonların olusturduğu kristalin kütlenin yasının Lütesiyen den yaslı, Üst Kretase den genç olduğunu belirtmiştir. Tülümen (1980), Akdağmadeni (Yozgat) yöresinde yaptığı incelemelerde, Akdağmadeni nin kuzeydoğusunda yer alan Karapir ve Ortaköy yörelerindeki granitik kayaçların monzogranit bileşiminde olduklarını tespit etmiştir. Araştırıcı, bu granitik kayaçların sokulum yasının kesin olarak söylenmesinin mümkün olmadığını ancak Eosen in taban konglomerası içinde çakıllarının bulunmasından dolayı Eosen den yaslı ve metamorfitleri kestiği için de onlardan genç olduğunu belirtmiştir. Dalkılıç (1985), Sarıhacılı-Divanlı-Azizli (Yozgat) civarında yaptığı çalışmada gabro ve granitleri Sarıhacılı gabrosu (Üst Kretase?) ve Yozgat graniti (Paleosen) seklinde tanımlamıştır. Araştırıcı, Sarıhacılı gabrosunun Yozgat graniti üzerinde ve içerisinde anklavlar seklinde gözlendiğini ve bunların muhtemelen Üst Kretase yaslı ofiyolitlerin kalıntıları olduğunu; Yozgat granitinin ise jeokimyasal özellikleri açısından S-tipi granitler olduğunu ve kökeninin metasedimanter kayaçların kısmi ergimesiyle açıklanabileceğini ileri sürmüştür. Tarhan (1987), Orta Anadolu metamorfik ve granitik kayalarının kökeni ve evrimini incelemiştir. Araştırıcı, Orta Anadolu da yüzeyleyen birimlerin tabanını Paleozoyik yaslı Aksaray metaofiyolitinin oluşturduğunu, bunların üzerinde Permo/Karbonifer-Kampaniyen yaslı ada yayı kökenli Orta Anadolu metamorfitleri ile bu metamorfitlerden türemiş Orta Anadolu granitik kayalarının yüzeylendiğini, tüm bu birimlerin ise uyumsuzlukla Üst Maestrihtiyen-Pliyosen yaslı çökellerle örtüldüğünü belirtmiştir. Erler vd. (1991), Kaman ve Yozgat yöreleri magmatik kayalarını arazi konumları, petrografik özellikleri ve kimyasal bileşimlerine göre yedi farklı gruba ayırmışlardır. Arastırıcılar, Yozgat granitoyidinin kuvarsça zengin olduğunu, ortoklaz/plajiyoklaz oranının degismesiyle bilesiminin alkali feldispat granitten tonalite kadar değiştiğini ve bu kalkalkali karakterli S-tipi kayaçların Pontid ve Torid kuşaklarının çarpışması sırasında kısmi ergimeleriyle oluşmuş plütonikler olduğunu belirtmişlerdir. Akıman vd. (1993), Orta Anadolu Kristalen Karmaşığı nın batı kenarı boyunca yer alan granitoyidlerin jeokimyasal karakteristiklerini inceledikleri çalışmada Orta Anadolu da 3

10 yer alan granitoyidleri; i) Sulakyurt-Niğde arasında KD-GB ve KB-GD yöneliminde yüzeylenen plütonlar, ii) Sivas-Çamardı boyunca yüzeylenen küçük plütonlar ve iii) kuzey kesimlerde Yozgat civarında yüzeyleyen büyük batolit olmak üzere üç gruba ayırmışlardır. Araştırıcılar, çalışma kapsamında birinci grup granitoyidleri incelemişler ve bu granitoyidlerin monzonitik-granitik-granodiyoritik bilesimde, alümino-kafemik ve kafemik birlikteliğinde ayrıca metalümina-peralümina karakterde S- ve I-tipi magmatik kayaçlar olduklarını, çarpışmayla es yaslı veya çarpışma sonrası oluştuklarını ve kabuksal malzeme içerdiklerini belirtmişlerdir. Boztuğ vd. (1993), Kretase-Paleojen yaslı İç Anadolu Alkalen Provensinin batıdan doğuya doğru Kortundağ, Baranadağ, Buzlukdağ, Çayağzı, Yozgat, Karaçayır, Kösedağ, Hasançelebi, Dumluca, Murmana ve Karakeban plütonlarından oluştuğunu belirtmişlerdir. Araştırıcılar, Kösedağ plütonunun doğu kesiminde yer alan siyenitik ve monzonitik kayaçların kafemik, metalümino, silis bakımından aşırı doygun, alkalen ile koyu renkli subalkalen arasında geçiş özelliği gösteren bir magma tipine sahip olduğunu, levha içi granitoyidleri (WPG) karakteri gösterdiğini, başlıca alt kabuktan türeyen bir petrojenez mekanizmasına sahip olmakla birlikte Kırşehir bloğundaki kabuk kalınlaşmasının sonlarına doğru meydana gelen gerilme rejimi ile gelişebilecek olan manto yükseliminden de malzeme almış olabileceğini ileri sürmüşlerdir. Göncüoğlu ve Türeli (1993), OAKK içerisinde çok yaygın mostralar veren ofiyolitik kayaçlara Orta Anadolu Ofiyolitleri adını vermişlerdir. Araştırıcılar, bu ofiyolitik kayaçların Orta Anadolu metamorfitleri üzerinde tektonik dokanakla bulunduklarını, Üst Kretase yaslı Orta Anadolu granitoyidlerinin ise hem metamorfitleri hem de metamorfitler üzerindeki ofiyolitleri kestiğini ve dalma - batma zonunda bir ensimatik adayayıyla ilişkili olarak meydana gelmiş olabileceğini ileri sürmüşlerdir. Kadıoğlu ve Güleç (1993), Orta Anadolu granitoyidleri içerisinde yer alan anklavları kökensel açıdan incelemişler ve başlıca ksenolit, magma segregasyonu, magma karışımı ürünleri ve restitler olmak üzere dört gruba ayırmışlardır. Atmaca, 1994, Aydıncık (Yozgat) Kuzeyinin jeolojisi isimli çalışmasında İnceleme alanında Mesozoyik-Senozoyik yaşlı birimleri tespit etmiş olup, yapılan çalışmalar sonucu sahanın 1/ ölçekli jeoloji haritasını hazırlamış, jeoloji enine kesitleri ve genelleştirilmiş stratigrafi sütun kesitini çizmiştir. Sonuçta tüm bu çalışmaları 4

11 değerlendirerek inceleme alanındaki birimlerin litolojik özelliklerini, jeormorfolojisini, yapısal jeolojisini ve jeolojik evrimini ihtiva eden raporu oluşturmuştur. Boztuğ (1995), Yozgat Batoliti doğu kesimini incelediği çalışmada; orta-kaba taneli ve holokristalin - hipidiyomorf tanesel dokulu ve bazen de iri K-feldispat megakristalleri içermesiyle porfirik doku gösteren monzonit, kuvars monzonit, kuvars monzodiyorit ve adamellit bileşimli plütonik kayaçlar, ayrıca siyenitporfir bileşiminde damar kayaçları tespit etmiştir. Erler ve Bayhan (1995), Orta Anadolu Kristalen Kompleksi içerisinde yer alan granitoyid bileşimindeki kayaçları Orta Anadolu Granitoyidleri olarak tanımlamışlardır. Kadıoğlu ve Yıldız (1996), Akdağmadeni (Yozgat) granitoyid intrüzyonunun bir bölümünü oluşturan Ortaköy granitoyidindeki ksenolitlerin mineralojik ve petrografik özelliklerini incelemişler ve Ortaköy civarındaki siyenitlerdeki anklavların ksenolit türünde olduğunu ve ana kütlenin henüz aşınmadığını belirlemişlerdir. Erler ve Göncüoğlu (1996), Orta Anadolu Kristalen Kompleksi nin kuzey kenarında yer alan Yozgat Batoliti nin Paleozoyik - Mesozoyik metamorfitleri ve Kretase ofiyolitik melanjına sokulum yaptığını ve uyumsuz olarak en geç Maestrihtiyen Paleosen ve/veya Eosen klastikleri (kırıntılıları), karbonatları ve volkanikleri tarafından üzerlendiğini belirtmişlerdir. Erdoğan vd. (1996), Yozgat magmatitlerinin Kırşehir platformu ve Çiçekdağ Kuşağı nın tektonik yığılması ile oluştuğunu belirtmişlerdir. Araştırıcılar, Yozgat plütonlarının I-tipi olduğunu ve muhtemelen İç Torid Okyanusu nun, Kırşehir Bloğu nun altına dalması ile oluştuğunu ileri sürmüşlerdir. Ekici ve Boztuğ (1997), Yozgat Batolitinin Yozgat ili güney kesimini inceledikleri çalışmada yaşlıdan gence doğru Sarıhacılı lökograniti, Lökköy K-feldispat megakristalli monzograniti, Büyüklök monzograniti ve Basnayayla diyorit/gabrosu intrüzif birimlerini ayırmışlardır. Araştırıcılar, Sarıhacılı lökogranitinin alumino, lökokratik, sodi-potasik/sodik, S-tipi ve iki mikalı lökogranit; Lökköy K-feldispat megakristalli monzograniti ve Büyüklök monzograniti birimlerinin kafemik, kalkalkalin, I-tipi monzogranit; Basnayayla diyorit/gabrosunun ise kafemik, düşük K lu toleyitik, M-tipi ve diyorit/gabro bileşimli kayaçlardan oluştuğunu belirtmişlerdir. Ayrıca Sarıhacılı lökogranitinin çarpışmayla eş zamanlı (syn-colg) kalkalkalin, Lökköy ve Büyüklök monzograniti birimlerinin çarpışma 5

12 sonrası (post-colg) kalkalkalin ve Başnayayla diyorit/gabrosunun ise çarpışma sonrası (post-colg) düşük K lu toleyitik-mafik magmatizma kökenli olduğunu belirlemişlerdir. Tatar ve Boztuğ (1997, 1998), Yozgat Batolitinin GB kesiminin (Sefaatli ilçesi kuzeyi) S-tipi, çarpışmayla eş zamanlı iki mikalı granitler; I-tipi, çarpışma sonrası, kalkalkalin, monzonitik birlik ve M-tipi, çarpışma sonrası, toleyitik mafik magmayı karakterize eden gabroyik/diyoritik birlikten oluştuğunu ve batolitin Anatolid-Pontid çarpışma sisteminin pasif kenarında yer aldığını belirtmişlerdir. Araştırıcılar, arazi, mineralojik-petrografik ve jeokimyasal karakteristikleri bakımından monzonitik birliği oluşturan magmanın eşyaşlı felsik ve mafik magmaların karışması sonucu meydana gelmiş hibrid bir magma olduğunu ve bu magmanın katılaşması sırasında fraksiyonel kristalleşme sürecinin etkin olduğunu ileri sürmüşlerdir. Boztuğ (1998a), Orta Anadolu alkali plütonlarının ana ve eser element jeokimyası verilerine göre belirgin bir şekilde genç orojenik, levha içi ve çarpışma sonrası karakteristikleri gösterdiklerini belirtmiştir. Araştırıcı, mineralojik-kimyasal verileri bölgesel jeolojik konumla birlikte değerlendirerek çarpışma sonrası Orta Anadolu alkali plütonlarını oluşturan magma kaynağının; Neo-Tetis in kuzey kolunun, kuzeye doğru dalma-batmaya uğramasıyla meydana gelen sütur zonu boyunca gelişen Anatolid-Pontid çarpışmasına bağlı kabuk kalınlaşmasından hemen sonra gelişen çarpışma sonrası gerilme rejimi altındaki litosferik incelme sırasında, Anatolidlerin pasif kenarında yükselmiş bulunan manto malzemesinin adiyabatik dekompresyon mekanizması ile kısmi ergimeye uğraması sonucu meydana gelmiş olabileceğini ileri sürmüştür. Boztuğ (1998b), Orta Anadolu daki metamorfizma-magmatizma sinkronizasyonunu ve S-I-A- tipi magmatik kayaç birliklerini jeodinamik açıdan incelemiştir. Araştırıcı, radyometrik yas tayini sonuçlarına göre OAKK içerisindeki metasedimentlerin metamorfizma yaşı, ofiyolitik birimlerin yerleşme yaşı ve intrüzif kayaçların da intrüzyon yaslarının kabaca Üst Kretase civarında bir eşzamanlılık gösterdiğini, Üst Kretase deki bu metamorfizma ve magmatizma eşzamanına ve metamorfizma derecesinin kuzeyden güneye doğru azalmasına bağlı olarak çarpışmaya bağlı terslenmiş metamorfizmayla meydana gelmiş olabileceklerini ileri sürmüştür. Yılmaz ve Boztuğ (1998a, b), Orta Anadolu daki çarpışma zonunun Maestrihtiyen de Neo-tetis in kuzey kolunun Avrasya plakası (Pontik basement) altına, kuzeye dalması ile Ankara-Erzincan sütur zonu boyunca Anatolid-Pontid çarpışmasının 6

13 Anatolid pasif kenarında oluşmuş terslenmiş metamorfizma, ana sütur zonundan türemiş ofiyolit dilimleri, çarpışmayla eşzamanlı ve S/CST tipi magmatizma, çarpışma sonrası, yüksek K lu kalkalkalin, hibrid ve I/HLO tipi magmatizma, çarpışma sonrası, levha içi, A- tipi alkalin magmatizma ve çarpışma sonrası Orta Anadolu basenleri gibi bazı jeolojik olaylar ile karakterize edildiğini belirtmişlerdir. Araştırıcılar, bu jeolojik oluşumlardan Ankara-Erzincan sütur zonundan türemiş ofiyolitik dilimler ile çarpışma sonrası yüksek K lu kalkalkalin, hibrid I/HLO tipi magmatizma ve çarpışma sonrası levha içi A-tipi alkalin magmatizmanın Orta Anadolu da Kırşehir kuzeyinde yer alan Çiçekdağ Magmatik Kompleksi nde zaman-konum bakımından iyi bir beraberlik sunduğunu ifade etmişlerdir. Kadıoğlu ve Güleç (1999), Orta Anadolu Granitoyidleri içerisinde yer alan anklavları kökensel olarak ksenolitik, magma segregasyonu ve magma mixing/mingling anklavları olmak üzere üç grup halinde sınıflandırmışlardır. Kuşçu ve Genç, 1999, Başnayayla (Yozgat) Molibden-Bakır Cevherleşmesi başlıklı çalışmalarında Başnayayla molibden-bakır cevherleşmesinin, Orta Anadolu Kristalin Karmaşığı ve/veya Kırşehir Masifi'nin kuzey kesiminde, Yozgat ilinin yaklaşık 15 km güneybatısındaki Paleosen (?) yaşlı granitik kayaçlarla ilişkili olduğunu ve Cevherleşme çevresindeki kayaç birimlerinin ise kamışcıdere gabrosu, Başnayayla granitoyiti, Beşiktepe volkano-sedimanter serisi ve alüvyonlar olduğunu belirtmişlerdir. Molibden cevherleşmesini Kamışcıdere gabrosu ve Beşiktepe volkano-sedimanter serisi ile çevrelenen Başnayayla granitoyitinin biyotit granit, andalüsit-sillimanit granit ve iki mikalı granit birimleri ile kordiyerit granit, aplit granit ve kuvars damarlarında gözlemlemişlerdir. Ana cevher minerallerinin; molibdenit, kalkopirit, pirit ve manyetit; tali olarak da kübanit, pirotin, sfalerit, galenit, ilmenit, bornit ve bizmutinit saptamışlardır. İkincil mineraller olarak limonit, hematit, markazit, kalkozin ve kovellini tespit etmişlerdir. Cevherleşme ile ilişkili olarak üç tip alterasyonun olduğunu ve bu alterasyonların kuvars+feldispat+biyotit, kuvars+feldispat+biyotit+serisit/muskovit ve kuvars+serisit+pirit, mineral birliklerinden oluştuğunu belirtmişlerdir. Cevherleşmeyi cevher tipleri, mineralojisi ve alterasyon Özellikleri açısından düşük tenörlü porfiri ve/veya ştokvörk (ağsı) molibden-bakır cevherleşmesi olarak tanımlamışlardır. Alpaslan ve Temel (2000), Orta Anadolu daki çarpışma sonrası kalkalkalin Yozgat volkanitlerindeki magma karışımı ve kabuksal kirlenmenin petrografik ve jeokimyasal kanıtlarını ortaya koymuşlardır. Araştırıcılar, Yozgat volkanitlerinin bazalt, bazaltik andezit, 7

14 andezit ve dasit bileşiminde olduğunu, kuvars ksenokristallerinin etrafındaki epitaksitik piroksen büyümelerinin karısma sürecindeki melez oluşumlar olduğunu, K, Rb, Ba, Sr ve P gibi kabuksal elementlerde gözlenen zenginleşme granitoyid ve metasedimanter ksenolitlerin kabuksal asimilasyonu için kanıt oluşturduğunu belirtmişlerdir. Çolakoğlu ve Genç, 2001, Akdağmadeni (Yozgat) Kurşun-Çinko Yatağının Makro-Mikro Dokusal Özellikleri ve Kökensel Yorumu başlıklı çalışmalarında Akdağmadeni ilçesinin doğusunda yer alan (Yozgat I35-c2 paftasında) ve granit çevresindeki metamorfik kayaçlar içerisinde görülen cevherleşmelerin göstermiş olduğu makro-mikro özellikleri sunmuşlardır. Akdağmadeni Pb-Zn yatağının jeolojik, petrografik, mineralojik, ve yapı-doku özellikleri açısından hem skarn hem de metamorfık yataklara özgü özellikler gösterdiklerini belirlemişlerdir ve cevherleşmelerin literatürde bugüne kadar kabul edildiği gibi sadece granitlerin varlığıyla açıklanabilecek basit bir skarn yatağı olmadığını, hem bölgesel hem de kontakt metamorfik özelliklerin ve / veya etkilerinin birarada gözlendiği kompleks bir yatak olduğu sonucuna ulaşmışlardır. Kadıoğlu ve Güleç (2001a), Orta Anadolu Kristalen Karmaşığı ndaki gabroları arazi görünümleri, petrografik özellikleri ve jeokimyasal karakteristiklerine göre intrüzif (köklü) gabrolar ve ofiyolitik (köksüz) gabrolar olmak üzere iki ana gruba ayırmışlardır. Araştırıcılar, birinci tip olan intrüzif gabroların granitoyidlerle sinüsoidal dokanaklı ve geçişli, subofitik doku özelliği sergileyen ve kayaç içerisinde hakim mafik mineralleri amfibollerin oluşturduğu gabrolar; ikinci tip olan ofiyolitik gabroların ise granitik intrüzyonların yükselttiği, holokristalin tanesel doku özelliğinde ve hakim mafik mineralleri piroksenlerin oluşturduğu gabrolar olduğunu belirtmişlerdir. Düzgören ve Aydın vd. (2001), Orta Anadolu daki magmatizmanın petrografik ve kimyasal olarak granitik ve siyenitik kayaçlar olarak ayrılarak karakterize edilebileceğini, granitik magmatizmanın C-tipi (kabuksal kaynaklı) ve H-tipi (hibrid) monzogranitler ve monzonitlerden oluştuğunu, granat içeren C-tipi lökogranitlerin en yaslı magmatik süreci temsil ettiğini fakat daha genç hornblend±biyotit±k-feldispat H-tipi plütonların OAKK nın jeolojisinde hakim olduğunu ve bu plütonların tipik olarak mafik mikrogranüler anklav içerdiklerini belirtmişlerdir. Araştırıcılar, kuvars içeren siyenitlerin feldispatoid içerenlerinden daha önce yerleştiği gibi granitik magmatizmanın siyenitik intrüzyonlardan önce geldiğini, bu farklı magma tiplerinin çarpışma sonrası magmatizmasının farklı aşamalarını gösterdiğini, C-tipi granitlerin çarpışma sonrası magmatizmanın erken 8

15 aşamasında alt kıtasal kabuğun kısmi ergimesinden türediğini, H-tipi granitlerin ve siyenitlerin çarpışma sonrası magmatizmanın son aşamalarında genişlemeli tektonik rejim içerisinde mantodan türeyen bir magmadan oluştuklarını ileri sürmüşlerdir. Kadıoğlu ve Güleç (2001b), Orta Anadolu Kristalen Karmaşığı içerisindeki felsik kütleleri yayılımları, mineral bileşimleri ve jeokimyasal karakteristiklerine göre; granitik, monzonitik ve siyenitik intrüzyonlar olmak üzere üç ana gruba ayırmışlar ve bölgenin kenarından içine doğru sırasıyla kalkalkalin, şoşonitik ve alkalin karakterde olduklarını belirtmişlerdir. Köksal vd. (2001), Orta Anadolu daki çarpışma sonrası A-tipi magmatizmasının ürünlerinden olan İdisdağı (Avanos) Magmatik Kompleksi ni mineralojik ve petrografik açıdan incelemişler, bölgedeki kayaçların çoğunlukla kuvars siyenit ve alkali feldispat kuvars siyenit bileşiminde olduklarını ve Orta Anadolu Kristalen Karmasığı ndaki magmatizmanın son aşamasının ürünleri olduğunu ileri sürmüşlerdir. Kadıoğlu (2003), Orta Anadolu Kristalen Karmaşığı ndaki granitoyidlerin petrografik özellikleri ve mineral kimyasını incelemiş, Orta Anadolu da S- tipi, H- tipi ve A- tipi olmak üzere 3 çeşit granitoyid bulunduğunu ve Yozgat Batolitinin her 3 grubu da içerdiğini ileri sürmüştür. Akçe (2003), Akçe ve Kadıoğlu (2003, 2004, 2005); Yozgat Batolitinin kuzey bölümünde Yozgat ın güneyi ve Sarıhacılı civarında gözlenen lökokrat karakterdeki iki mikalı alkali feldispat granitler ve gabroların jeoloji ve petrolojisini incelemişlerdir. Araştırıcılar, Yozgat Batoliti kuzeyindeki lökogranitleri gösterdikleri dokusal özellikleri ve içermiş oldukları biyotit, muskovit ve kuvars oranına göre kendi içerisinde: 1) iri taneli biyotit muskovit granit, 2) ince taneli biyotit muskovit granit ve 3) iri kuvarslı ince taneli muskovit granit seklinde 3 alt birime ayırmışlar, bu birimler içerisinde hiç mafik magmatik anklav bulunmadığını, özşekilsiz granat içerikli bu birimlerin jeokimyasal analiz sonuçlarına göre: subalkalin karakterli, kalkalkalin yönelimli ve yüksek-k serisinde yer alan peralüminalı, çarpışmayla es zamanlı oluşmuş üst kabuk kökenli S- tipi granitler olduğunu; gabroların ise üst manto kökenli olup granitlerden oldukça farklı bir kaynaktan türediklerini ileri sürmüşlerdir. İlbeyli vd. (2004), Orta Anadolu da kıta-ada yayı çarpışmasıyla ilişkili olan benzer yaşlı kalkalkalin ve alkalin magmatizmanın iyi örneklerinin sergilendiğini, jeokimyasal karakteristiklerine dayanılarak OAKK içerisinde i) kalkalkalin (Behrekdağ, Cefalıkdağ ve 9

16 Çelebi), ii) subalkalin-geçişli (Baranadağ) ve iii) alkalin (Hamit) olmak üzere üç farklı intrüzif kayaç tipi tanımlanabileceğini ifade etmişlerdir. Araştırıcılar, kalkalkalin ve subalkalin plütonik kayaçların monzodiyoritten granite kadar değişen bilesimde metalümino karakterli I-tipi kayaçlar; alkalin plütonik kayaçların ise nefelin monzosiyenitten kuvars siyenite kadar değişen bilesimde metalümino-peralkalin karakterli ve genelde A-tipi kayaçlar olduklarını, tüm bu intrüzif kayaçların LIL ve hafif NTE ce zengin, yüksek 87Sr/86Sr ve düşük 143Nd/144Nd oranlarına sahip olduklarını ve tektonik ayrım diyagramlarına dayanarak bu kayaçların fraksiyonel kristalleşme süreçleriyle birlesmis kabuksal asimilasyondan etkilendiğini ileri sürmüşlerdir. Köksal vd. (2004), Orta Anadolu Kristalen Karmasığı nın allokton ofiyolitik kayaçları ve metamorfik kayaçlarına sokulum yapan H- ve A-tipi granitoyidlerin Neotetis okyanusunun kapanmasıyla meydana gelen kıtasal çarpışmanın geç evresini karakterize ettiklerini ileri sürmüşlerdir. Araştırıcılar, bu H- ve A-tipi granitoyidlerin Rb-Sr ve K-Ar tüm kaya ve mineral yas verilerinin çelişkili olduğunu belirtmişler, bu nedenle belirledikleri tipik lokasyonlardan U-Pb titanit yaslandırması yapıp jeokimyasal özelliklerini ortaya koymuşlar ve H-tipi granitoyidlerin yaşını 74.0 ± 2.8 My, A-tipi granitoyidlerin yasını ise 74.1 ± 0.7 My olarak belirlemişlerdir. Akçe ve Kadıoğlu, 2005, Yozgat Batoliti Kuzey Bölümündeki Lökogranitlerin Petrolojisi isimli çalışmalarında Yozgat Batolitinin Orta Anadolunun kuzeyine düştüğünü ve Orta Anadolu Kristalen karmaşığının en büyük felsik plütonunu temsil ettiğini belirtmişlerdir. İnceleme alanının başlıca granitik ve gabroik kayaçlardan meydana geldiğini; Granitik kayaçların pembe renkli olup çalışma alanının en yaygın birimini oluşturduğunu ve kendi içerisinde 3 alt birime ayrıldığını söylemişlerdir. Bunlar iri taneli biyotit muskovit granit, ince taneli biyotit muskovit granit ve iri kuvarslı ince taneli muskovit granittir. Bütün bu alt birimlerin birbirleri ile tedrici dokanak ilişkisi sergilediğini ve hiçbirisinde mafik mikrogranüler anklav görülmediğini tespit etmişlerdir. Mikroskop çalışmalarına göre granitlerin bütün alt birimlerinin farklı oranlarda başlıca kuvars, K- Feldispat, mika ve granat mineralleri içerdiğini; tüm kayaç jeokimyası sonuçlarına göre granitlerin subalkalin magmatik kayaçlar olup kalkalkalin bileşimde olduğunu belirtmişlerdir. Akıl, 2005, Akdağmadeni Masifi Metamorfitlerinin (Söbeçimen köyü-yozgat) jeolojik ve yapısal özelliklerinin incelenmesi başlıklı çalışmasında İnceleme alanının, Orta 10

17 Anadolu Kristalin Masifi nin parçalarından biri olan Akdağmadeni Metamorfitlerinin güney batısında yer aldığını; Yörede yüzeylenen metamorfik kayaçların, şist, kalk şist, amfibolit ve mermerlerden oluştuğunu belirtmiştir. Bu metamorfitlerin, Neojen yaşlı kayaçlar tarafından örtüldüğünü; İlerleyen dinamotermal bölgesel metamorfizmanın etkili olduğu bilinen bu kayaçlarda, yoğun bir kıvrımlanma ve kırıklanmanın meydana geldiğini tespit etmiştir. Yapısal analizler sonucunda, inceleme alanında ilerleyen metamorfizmaya bağlı olarak gelişen deformasyonun ilk evresinde, birbirini üzerleyen kıvrımlanma olayının (F1 ve F2), diğer evresinde ise kırıklanma ile karakterize olan F3 evresinin geliştiğini; F1 yapısal evresinde oluşmuş olan kıvrımlanmayı meydana getiren deformasyonun (D1) yaklaşık K-G doğrultusunda, F2 yapısal evresinde oluşmuş olan ana kıvrımı meydana getiren deformasyonun (D2) ise KB-GD doğrultusunda olduğunu saptamıştır. Kıvrımlanmayı izleyen geç evre deformasyonlarına bağlı olarak (F3 kırıklanma evresi) gelişen kırıklanmalar ile KB-GD ve KD-GB doğrultulu oblik atımlı faylar meydana geldiğini gözlemlemiştir. İnceleme alanında yüzeylenen metamorfik kayaçlarda yapılan petro-tektonik çalışmalarda, mika, oligoklaz, albit ve granat minerallerinde deformasyon aşamalarının veya fazlarının saptanabildiği dokusal özellikler yaygın olarak izlemiştir. Çalışmada, Akdağmadeni Metamorfitlerinin stratigrafisinin ve deformasyon tarihçesini aydınlatmaya çalışmış ve metamorfitlerin petrografik ve petro-tektonik özelliklerini ayrıntılı olarak ortaya koymuştur. İlbeyli (2005), OAKK da Geç Kretase magmatizmasının ürünleri olan ve ofiyolitik birimlerce üzerlenen metamorfik kayaçlara sokulan çarpışmayla ilişkili kayaçları i) kalkalkalin (Ağaçören, Behrekdağ, Cefalıkdağ, Çelebi, Ekecikdag, Halaçlı, Karamadazı, Kösefakılı, Terlemez, Üçkapılı, Yozgat), ii) subalkalin (Baranadağ) ve iii) alkalin (Atdere, Davulalan, Eğrialan, Hamit, İdisdağı, Karaçayır) olmak üzere üç gruba ayırmıstır. Araştırıcı, kalkalkalin kayaçların metalümino/peralümino karakterli I- ve S tipi monzodiyorit-granit bileşiminde, subalkalin kayaçların metalümino karakterli S-tipi monzonit-granit bileşiminde, alkalin kayaçların ise metalümino-peralkalin karakterli genelde A-tipi foid içeren monzosiyenit-granit bileşiminde kayaçlar olduğunu ve bu plütonların kbar basınç altında C deki geniş bir sıcaklık aralığında yüksek oranda oksidize magmalardan (log f O2-17 ile -12 arası) kristalleştiklerini belirtmiştir. Ayrıca bahsi geçen bütün intrüzif kayaçların LIL ve hafif NTE ce zenginleşme, yüksek 87Sr/86Sr ve düşük 143Nd/144Nd oranları gösterdiklerini, bu verilere göre plütonların büyük oranda yitim malzemesi içeren manto kaynağından türediklerini ileri sürmüştür. 11

18 Tatar ve Boztuğ (2005), Orta Anadolu nun batı bölümünde yüzlek veren K-G yönelimli Behrekdağ kompozit batolitini Geç Kretase yaslı haritalanabilir beş granitoyid birimine ayırmışlardır. Bunlar; i) S-tipi, peralüminalı Danacıobası biyotit lökograniti, ii) I- tipi, hibrid, metalüminalı, K-feldispat megakristalli Konur kuvars monzoniti, (3) mafik Atipi, alkalin Kızdede monzogabrosu, (4) felsik A-tipi, alkalin Hasandede kuvars siyenit/monzoniti ve (5) M-tipi, düsük potasyumlu toleyitik Yeniköy tonalitidir. Araştırıcılar, S-tipi Danacıobası biyotit lökogranitinin haritalanan bu birimler içerisinde en yaslısı olduğunu, bu birimden ayrılan biyotitlerin 69.1 ± 1.42 My ve 71.5 ± 1.45 My K-Ar soguma yasları verdigini belirtmişlerdir. Danacıobası biyotit lökogranitinin ana, eser ve nadir toprak element jeokimyası verilerine göre peralüminalı, S-tipi, yüksek-k kalkalkalin karakterli ve üst kabuk kökenli olduğunu bu petrojenetik yorumun ayrılan kuvarsların oksijen-izotop verileri ile desteklendigini ifade etmislerdir. Boztuğ vd. (2007b), Orta Anadolu daki 9 farklı granitoyid biriminden elde ettikleri 207Pb-206Pb tek zirkon evaporasyon yaslarını kullanarak Orta Anadolu da Kretase boyunca farklı yerleşme yaslarına göre 3 ayrı granitoyid grubu belirlemişlerdir. Bunlar: i) Senomaniyen-Turoniyen granitoyidleri (ağırlık ortalama yası 94.9 ± 3.4 My), ii) Turoniyen- Santoniyen granitoyidleri (agırlık ortalama yası 85.5 ± 5.5 My) ve iii) Kampaniyen granitoyidleridir (ağırlık ortalama yaşı 74.9 ± 3.8 My). Kadıoğlu (2007), Orta Anadolu Kristalen Karmaşığı ndaki felsik intrüzif kayaçların bölgedeki metamorfik ve ofiyolitik kayaçlara sokulum yapmış granit, monzonit ve siyenit bileşiminde kayaçlar olduklarını, mineralojik ve jeokimyasal verilere göre bu kayaçların kökensel ilişkili olduklarını belirtmiş ve Orta Anadolu daki adakit ve alkalin felsik intrüziflerin evrimini açıklamıştır. Boztuğ ve Harlavan (2008), Orta Anadolu daki S-, I- ve A-tipi granitoyidlerin K-Ar soguma yaslarının 80 ve 60 My arasında bir eşzamanlılık yansıttığını, es kökenli tek bir jeodinamik yerleşimle fakat kabuk, manto ve/veya karışık kökenli olmak üzere çeşitli kaynaklardan türediklerini belirtmişlerdir. Işık vd. (2008), OAKK nın kuzey kısmında yer alan zorlamalı intrüzif ve deformasyonal olayların gözlendiği granitoyidler ve milonitik kayaçların Ar-Ar yaslandırmasını yapmışlardır. Karmaşık içerisindeki Kerkenez granitoyidinin esasen kuvars monzonit ve hornblend granitten oluştuğunu ve farklı sünümlü makaslama zonları içerdiğini, yüksek kapanma sıcaklıkları göz önünde bulundurulduğunda Kerkenez granitoyidindeki 12

19 hornblend kuvars monzonit ve hornblend granitin hızlı soğumuş olabileceğini, hornblend kuvars monzonitin 81.2 ± 0.5 My civarında yerleşmiş olabileceğini ve hornblend granitten daha yaslı olduğunu ifade etmislerdir. iki milonit örneğindeki hornblendlerdeki 40Ar-39Ar yaslandırmasında plato yaşlarının sırasıyla ve 71.7 ± 0.2 My, aynı örneklerdeki K- Feldispat plato yaslarının 71.6 ± 0.2 ve 81.3 ± 0.2 My olduğunu, bununla birlikte hornblend ve K-Feldispatın soğuma yası olarak 71.6 ± 0.3 ve 71.7 ± 0.2 My ın benimsendiğini, deformasyona uğramış K-Feldispattaki 81.3 ± 0.2 My olan yasın kırılgan deformasyon yasını yansıtmadığını deforme olmamış hornblend kuvars monzonitin yaşı olduğunu belirtmişlerdir. Bu yas verilerinin makaslama zonlarının hornblend granitin soğumasından ve yerleşimden çok sonra oluştuğunu gösterdiğini ileri sürmüşlerdir. Köksal vd. (2008), Orta Anadolu daki granitoyidlerin S-tipi, I-tipi ve A-tipi olmak üzere geniş bir aralıkta petrolojik özellikler sergilediklerini belirterek bunlardan seçilen tipik plütonlardaki (Terlemez, Baranadağ, Çamsarı ve Hisarkaya granitoyidleri) zirkonların morfoloji ve içsel yapılarını incelemişlerdir. Araştırıcılar, I-tipi Terlemez ve Baranadağ kuvars monzonitlerinin başlıca S-tipi zirkon kristalleri ve nadiren J-zirkon tipi içerdigini, tipolojik evrim trendlerinin kalkalkalin hibrid kökenleriyle tutarlı olduğunu, çoklu düşüklüminesans korozyon zonlarının U, Th ve Y da zenginleştiğini bunun da magma mingling/mixing süreçlerinin sonucu olarak yorumlandığını; A-tipi Çamsarı kuvars siyenitinin ise başlıca K- ve V-zirkon tiplerine sahip olduğunu, tipolojik evrim trendlerinin alkalin granitoyidlerle uyumlu olduğunu ve zirkonların içsel yapılarını gösteren katodolüminesans görüntülerinin yaygın metamiktizasyon gösterdiğini belirtmişlerdir. Boztuğ vd. (2009a), Orta-Geç Kretase Orta Anadolu granitoyidlerinin suprasubduction zon tipi Orta Anadolu ofiyolitlerine ve OAKK nın orta-yüksek dereceli metasedimanter kayaçlara sokulum yaptıklarını ve Geç Paleosen-Erken/Orta Eosen sedimanları tarafından üzerlendiklerini, bunların da tek zirkon 207Pb-206Pb evaporasyon yaşlarının (i) Senomaniyen-Turoniyen (agırlık ortalama yası 94.9 ± 3.4 My), (ii) Turoniyen- Santoniyen (85.5 ± 5.5 My) ve (iii) Kampaniyen (74.9 ± 3.8 My) seklinde üç gruba ayrıldığını, bu granitoyidlerdeki hornblend ve biyotitlerin 40Ar-39Ar ve K-Ar soğuma yaslarının da My civarında olduğunu belirtmişlerdir. İlbeyli vd. (2009), OAKK içerisinde ye ralan farklı türdeki kayaç tiplerinin Geç Kretase magmatizması ile üretildigini, bu kayaçların (i) kalkalkalen, (ii) yarıalkalen/geçişli, ve (iii) alkalen olmak üzere üç farklı birime ayırt edildiğini, kalkalkalin kayaçların genelde 13

20 metalüminüs (I-tip) olup bileşimlerinin monzodiyoritten-granite kadar değiştiğini, yarıalkalen/geçişli kayaçların da metalüminüs (I-tip) olup bilesimlerinin monzonittengranite kadar değiştiğini, alkalin kayaçların genelde peralkalin (A-tip) olup bileşimlerinin feldispatoyidli monzosiyenitten-granite kadar değiştiğini belirtmişlerdir. Araştırıcılar, karmaşıktaki tüm kaya oksijen izotop verilerinin 6.5 ve 14.8 arasında önemli oranlardaki a18o değerlerine sahip olduğunu, ilksel 87Sr/86Sr- 143Nd/144Nd oranları ve her iki oran-a18o diyagramlarının intrüzif kayaçların dalmabatma ile değişikliğe uğramış mantodan türemiş ve ayrıca fraksiyonal kristalleşme ve kabuksal kirlenme geçirmiş olduğunu gösterdiğini, karmaşıkta farklı magmatizmaların başlangıcı için uygun mekanizmaların ya termal sınır tabakasının delaminasyonu ya da dalmakta olan levhanın (kırılıp?) yok edilmesi (slab breakoff) olabileceğini ifade etmişlerdir. Özsert, 2009, Aydıncık (YOZGAT) Yöresinin Tersiyer (Lütesiyen) İstifinin Bentik Foraminiferleri başlıklı çalışmasında inceleme alanının Yozgat iline bağlı Aydıncık ilçesinin Değirmendere Harabeevler mevkisinde yer aldığını; bölgedeki stratigrafik istifin Paleozoyik yaşlı metavolkanitlerle ve daha sonrada Mesozoyik yaşlı konglomera, kireçtaşıyla devam ettiğini belirtmiştir. Araştırmada, 2 stratigrafik kesitte fosilli ve ayrışmış tabakalardan 14 örnek almıştır ve 160 adet ince kesit yapmıştır. Bu ince kesitlerin mikroskopik incelemesi sonucunda sistematik olarak Orta-Üst Lütesiyen i karakterize eden 8 cins ve 11 tür tayin etmiştir. Bu türlerden; Alveolina elliptica elliptica, Asterigerina rotula, Orbitolites complanatus, Fabiania cassis, Gyroidinella magna, Sphaerogypsina globula, Assilina exponens, Nummulites aturicus, N. beaumonti, N. millecaput, N. Praeaturicus ın Orta-Üst Lütesiyen tabakaları içerisinde yer aldığını saptamıştır. Ayrıca, tayin edilen bu bentik foraminiferlere dayanarak Orta Lütesiyen içinde SB-14 (Orta Lütesiyen -1), SB-15 (Orta Lütesiyen -2) ve Üst Lütesiyen de ise SB-16 biyozonunu ayırtlamıştır. İnceleme alanındaki birimlerin litolojik özellikleri ve bentik foraminifer içeriklerinin değerlendirilmesi sonucu resifal ortamda çökeldiğini gözlemlemiştir. Akçe, 2010, Yozgat İntrüzif Kompleksinin Jeolojisi, Petrolojisi ve Orta Anadolu Kristalen Karmaşığındaki Zamansal ve Mekansal Konumu başlıklı çalışmasında Yozgat İntrüzif Kompleksinin (YİK), Orta Anadolu Kristalen Karmaşığı nın (OAKK) kuzey bölümünde yer aldığını ve yaklaşık olarak 1500 km2 lik bir alanı kapladığını belirtmiştir. YİK in farklı bileşim ve karakterdeki granitoyid, gabroyid, monzonit ve siyenitoyid bileşimindeki kayaçlardan oluşan bu intrüzif kayaç topluluğu için batolit/kompozit batolit 14

21 tanımlamaları yerine intrüzif kompleks tanımlamasının kullanılması gerektiği düşünmüş ve ilk defa bu çalışma kapsamında Yozgat İntrüzif Kompleksi olarak tanımlamıştır. İntrüzif kayaların sınırlarını kayaların mineralojik bileşimleri ve dokusal özelliklerine göre ayıklamış ve ayrıntılı jeoloji haritasını çizmiştir. Tüm kayaç jeokimyası sonuçlarına göre; granitoyid, gabroyid ve monzonitlerin subalkalin, siyenitoyidlerin ise alkalin karakterli olduğunu granitoyid, monzonit ve siyenitoyidlerin kalkalkalin, gabroyidlerin ise toleyitik yönelime sahip olduğunu tespit etmiştir. Okyanus sırtı granitlerine (ORG) göre normalize edilmiş element dağılım diyagramında felsik intrüzif kayaların benzer dağılım gösterdiğini ve genel olarak büyük iyon yarıçaplı (LIL) elementlerin kalıcılığı yüksek (HFS) elementlere göre belirgin zenginleşme gösterdiklerini belirtmiştir. Jeokronolojik 40Ar/39Ar yaş analizlerine göre S- tipi granitlerin (alkali feldispat granitler) ± 0.55 My, H-tipi granitlerin (hornblendbiyotit içeren granitler) ± 0.60 My, monzonit birimlerinin ± 0.88 My ve siyenitlerin ise ± 1.05 My yaş aralığında soğuma yaşında olduklarını belirlemiştir. Bu veriler ışığında YİK nin oluşumunun kalkalkalen granitten şoşonit bileşimli monzonite ve daha sonra kabuk incelmesine bağlı alkalen bileşimli siyenitlere doğru bir geçiş gösterdiğini ortaya koymuştur. Çevik, Ayan, Coşkun, ve Sayılı, 2011, Belkavak Köyü (Yerköy-Yozgat) Civarındaki Kuvars ve Ametist Oluşumlarında Mikrotermometrik Özellikler adlı çalışmalarında Yozgat-Yerköy- Belkavak köyü civarında yüzeyleyen volkanik kayaçlardan bazaltik andezitler içinde kalsedon, beyaz kuvars, şeffaf kuvars-i, ametist ve şeffaf kuvars-ii minerallerinden oluşan beş ayrı silis zonunu bulmuşlardır. Bu zonların oluşum evrelerine göre sırasını, homojenleşme sıcaklıklarını ve % NaCl eşdeğeri olarak tuzluluk parametrelerini belirlemeye çalışmışlardır. Buna göre, ilk evrenin kalsedon bantlarından oluştuğunu; Bunların kriptokristalen dokuda olduğundan herhangi bir sıvı kapanıma rastlanmadığını; Daha sonra oluşan beyaz kuvarslarda ölçülen sıcaklıkların C arasında, tuzlulukların ise % NaCl eşdeğerlerinde olduğunu belirtmişlerdir. Şeffaf kuvars-i evresinde C arası sıcaklıklar belirlemişlerdir, tuzlulukları % NaCl eşdeğerleri olarak ölçmüşlerdir. Ametistlerin oluştuğu sırada çözeltilerin sıcaklıklarının C arasında ve tuzluluklarının da % NaCl eşdeğerlerinde olduğunu; Son evredeki şeffaf kuvars-ii oluşumlarının C arasında sıcaklıklar verdiğini; Tuzlulukların ise % NaCl eşdeğerleri arasında olduğunu tespit etmişlerdir. 15

22 Öksüz, 2011, Derbent (Yozgat) Bölgesindeki Manganez Cevherleşmelerinin Jeokimyası ve Kökeni isimli çalışmasında Yozgat ilinde yaygın olarak gözlenen manganez cevherleşmelerinin (Derbent, Cihanpaşa, Baltasarılar, Büyük Mahal, Eymir ve Kadışehri Tarhana köyü) Artova ofiyolitik birimleri içerisinde gözlendiğini belirtmiştir. Derbent (Yozgat) ilçesi sınırları içerisinde belirlenen iki farklı yerdeki manganez cevherleşmesinin oluşumunu karşılaştırmıştır. Bu cevherleşmelerin, Derbent ilçesinin yaklaşık 5 km doğusunda bulunan Mahkeme tepesindeki oluşum (MT) ile Derbent göletinin kuzeyinde ve güneyinde gözlenen (DG) oluşumları olduğunu tespit etmiştir. Cevherleşmeleri, laminalı ve bantlı şekilde ve tamamının Yozgat ilinin Kuzey Batı sında bulunan Geç Kretase yerleşimli ofiyolit birimi içerisindeki radyolaritli çörtler ile ilişkili olduklarını gözlemiştir. Oldukça kıvrımlı ve kırıklı olan radyolarit birimi ile birlikte gözlenen manganez cevherlerinin de kırıklı, çatlaklı ve düzensiz bir yapı gösterdiğini; Cevher mineral parajenezinin Mahkeme tepesinde manganit, manyetit ve piroluzit iken gang minerallerinin kalsit ve kuvars olduğunu gözlemlemiştir. Derbent göletinin güney ve kuzeyindeki cevherleşmenin (DG) ise piroluzit ve götitten oluştuğunu; Gang mineralinin yalnızca kuvars olduğunu belirtmiştir. Derbent ilçesi MT ve DG bölgelerinde gözlenen manganez cevherleşmelerine ait jeolojik, mineralojik ve jeokimyasal (ana oksit, eser ve NTE) verilerin her iki cevherleşmede de hem hidrotermal hem de hidrojenetik-diyajenetik işlemlerin birlikte etken olduğu yorumunu yapmıştır. Temiz, 2012, Yozgat-Sorgun Havzasındaki Bazaltik Daykların Konumları: Lütesiyen deki Gerilme Durumu başlıklı çalışmasında, Yozgat - Sorgun havzasında etkin olan gerilme yönlerini belirmek amacıyla Lütesiyen yaşlı bazaltik dayklar, volkanosedimanter birimler içerinde gelişen kıvrımlar ve volkanik kayaçlarda gelişen eklemler gibi mesozkopik yapıları birlikte değerlendirmiştir. Dayakların yönelimlerini, oluşturduğu gül diyagramına göre KKB-GGD olarak belirlemiştir. Çalışma alanındaki Lütesiyen yaşlı volkanik kayaçlarda gelişen eklem takımlarının BKB-DGD, KKB-GGD ve KKD-GGB yönlerinde geliştiğini saptamıştır. Bunlardan BKB-DGD ve KKD-GGB yönelimli eklemlerini makaslama eklemleri olarak, KKB-GGD yönelimli eklemlerini ise tansiyon eklemleri olarak değerlendirmiştir. Gül diyagramlarından yararlanarak bölgede etkin olan sıkışma yönünü KKB-GGD olarak belirlemiştir. Çalışma alanında Eosen yaşlı volkanosedimanter kayaçlar içerisinde gözlenen kıvrım eksenlerinin konumu dikkate aldığında, kıvrımları oluşturan sıkışma yönünü de KKD-GGB olarak belirlemiştir. Gerek daykların 16

23 konumları, gerekse diğer mezoskobik yapıların konumlarını dikkate aldığında, bölgedeki sıkışmanın kuzeydeki Sakarya Zonu ve güneydeki Kırşehir Bloğu nun çarpışma sonrası K-G yönlü yakınsamaları ile ilişkili olduğu sonucuna ulaşmıştır. Bu yapıların Yozgat-Sorgun Havzasında Lütesiyen de KKB-GGD yönlü sıkışmalı bir tektonik rejimin etkin olduğunu gösterdiğini belirtmiştir. Tiryaki ve Ekici, 2012, Çarpışma Sonrası Kalk-Alkalin Yozgat Volkaniklerinin Petrolojisi isimli çalışmasında Yozgat Volkanitleri nin Orta Anadolu daki Orta Anadolu Kristalin Karmaşığı içerisinde, Yozgat ilinin ise kuzey-batısında yer aldığını; Orta-Üst Eosen yaşlı Yozgat Volkanitlerinin bazaltik andezit, andezit ve dasitlerden oluştuğunu; Yozgat Volkanitleri nin kalk-alkalin karakter sergilediğini belirtmiştir. Ayrıca jeokimyasal incelemeler sonucunda, bazaltik andezitlerden andezitlere doğru olivin+klinopiroksen; andezitlerden dasitlere doğru ise plajiyoklaz+hornblend fraksiyonel kristalleşmesini gözlemlemiştir. Orta Anadolu da Santoniyen-Kampaniyen döneminde Neo-Tetis okyanusunun kuzey kolu Avrasya levhasının altına daldığını; bu dalma batma olayının devamında ise kıta-kıta çarpışması ile İzmir-Ankara-Erzincan Sütur zonunun oluştuğunu; Alt-Orta Eosen döneminde alt kıtasal kabuğun kısmi ergimesi ile Yozgat Volkanitleri ni oluşturan dasitik kayaçların oluştuğunu bazaltik kayaçların ise manto kökenli olarak oluştuğunu; bu bazik ve asidik volkanik kayaçların homojen karışımıyla da ortaç bileşimli andezitik kayaçların oluştuğu sonucuna ulaşmıştır. 17

24 2. MATERYAL VE METOT İncelenen kalsedon ve ametistlerin arazideki dağılımı, parajenetik ilişkileri ile mineralojik, jeokimyasal ve gemolojik özelliklerinin belirlenmesi amacı ile inceleme sahasından 45 adet sistematik örnek alımı gerçekleştirilmiş ve 1/25000 lik harita üzerine işlenmiştir. Araziden alınan kalsedonlar, ametistler ve yan kayaçlardan ME.Ü Jeoloji Mühendisliği Bölümü-İnce Kesit Laboratuvarında ince kesitler hazırlanmış, Ahi Evran Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Mineraloji-Petrografi Laboratuvarındaki alttan aydınlatmalı polarizan mikroskopta incelenerek mineralojik determinasyonları (mineral parajenezleri) yapılmıştır. Örneklerin mineralojik bileşimlerinin belirlenmesi amacıyla XRD-TK çözümlemeleri, ME.Ü XRD Analiz Laboratuvarında Rigaku RadB-DMAX II Bilgisayar Kontrollü X-Işınları Difraktometresinde yapılmıştır. Örneklerin kimyasal bileşimlerini belirlemek amacı ile XRF çekimi Mersin Üniversitesi İleri Teknoloji Eğitim, Araştırma ve Uygulama Merkezi nde (MEİTAM) Rigaku Marka (ZSX Primus II) X-ışını floresans spektrometresinde yapılmıştır. Ayrıca elmas kaplama testere, sinter elmas aşındırıcı diskler ve polisaj makinesi kullanılarak araziden alınan kalsedon ve ametist örneklerine kaboşon (kavisli) ve fasetli (düz yüzeyli) kesim teknikleri uygulanarak takıda kullanılmak üzere süstaşı çalışmaları yapılmıştır Optik Mikroskop İncelemeleri ME.Ü Jeoloji Mühendisliği Bölümü İnce Kesit Laboratuvarı nda hazırlanan lam preparatlar (ince kesit) üzerinde, Ahi Evran Üniversitesi (A.E.Ü.) Jeoloji Mühendisliği Bölümü Mineraloji-Petrografi Laboratuvarı'nda bulunan ZEISS marka alttan aydınlatmalı polarizan mikroskobunda petrografik inceleme yapılmıştır. Bu yöntem ile kayacı oluşturan bileşenler ve bunların dokusal özellikleri tanımlanarak kayaçların adlandırılmaları yapılmıştır. İnceleme sahasından alınan örneklerden seçilen 23 adet kayaç ve/veya mineralin ince kesiti yapılmıştır X-ışını Kırınımı İncelemeleri XRD çalışmalarında kullanılacak örnekler önce 3-5cm' lik parçalar halinde çekiçle, daha sonra Fritisch marka çeneli kırıcıda 5mm'den küçük taneler halinde kırılmış ve yine aynı marka silikon karpid çanaklı öğütücüde sertlikleri de dikkate alınarak yaklaşık dk. süreyle öğütülmüştür. Bu şekilde elde edilen toz malzeme naylon torbalara konulup 18

25 etiketlendikten sonra, çözümlemelere hazır konuma getirilmiştir. XRD çözümlemeleri ME.Ü Laboratuvarlarında gerçekleştirilmiştir. İnceleme sahasında gözlenen kayaç ve/veya mineral örneklerinden toplam 15 adet XRD-TK incelemesi yapılmıştır Jeokimyasal İncelemeler XRF çekimi Mersin Üniversitesi İleri Teknoloji Eğitim, Araştırma ve Uygulama Merkezi nde (MEİTAM) Rigaku Marka (ZSX Primus II) X-ışını floresans spektrometresinde yapılmıştır. Arazi çalışmaları sırasında toplanan örneklerden mavi kalsedonlarda MEÜ İleri Teknoloji Eğitim, Araştırma Ve Uygulama Merkezinde XRF analizi yapmak üzere numuneler hazırlanmıştır. Bunun için öncelikle numuneler jeolog çekici ile küçük parçalara ayrılmıştır. Daha sonra havanlı öğütücüde ortalama 7 dk öğütülerek mikron boyutuna düşürülmüştür. Öğütülen numuneden hassas terazide 10 gr tartılarak sert plastik malzemeden yapılmış el havanına konulup 4 gram SPEX marka silikon yapıştırıcı ile homojen bir karışım haline getirilmiştir. Bu karışım kalıba aktarılarak manuel preste pelet basımı gerçekleştirilmiştir. Hazırlanan peletler XRF cihazına yerleştirilip, okumalar yapılmıştır. 19

26 3. JEOLOJİK KONUM VE LİTOLOJİ Yozgat ili Türkiye nin İç Anadolu Bölgesinin Orta Kızılırmak Bölümünde yer almaktadır. Yozgat doğudan Sivas, güneyden Kayseri, Nevşehir, Kırşehir; batıdan Kırıkkale, kuzeyden ise Amasya, Çorum ve Tokat illeri ile çevrilidir Bölgesel Jeoloji İnceleme alanının içerisinde yer aldığı Orta Anadolu Bölgesi ve çevresinde farklı yaş, tektonik konum ve kayaç türlerine sahip birimler bulunmaktadır. Bunlar başlıca kuzeyde Karadeniz den güneyde Orta Anadolu ya kadar uzanan jeotraveste ofiyolitik kenet kuşaklarıyla ayrılan kıtasal bloklardır. Bu tektonik kuşaklar kuzeyden güneye doğru Pontid Kıtası, İntra-Pontid Kenedi, Sakarya Kıtası, Ankara-Yozgat-Erzincan Kenedi (Orta Anadolu Ofiyolitleri) ve Kırşehir Kıtası (Orta Anadolu Metamorfitleri) olup, kıtasal bloklar Pan- Afrikan, Hersiniyen ve Kimmerid orojenezleri sonucunda gelişmişler ve bölgenin Neotetis evrimi süresince kıtasal temel olarak kalmışlardır (Tüysüz, 1993). Orta Anadolu metamorfitleri, bölgenin en yaşlı birimini oluştururlar. Paleozoyik yaşlı bu metamorfik kayaçlar genellikle Kırşehir in kuzeyinde yüzeylemektedir. Paleosen de çarpışma ile ilişkili magmatiklerden Orta Anadolu Granitoyidleri olarak adlandırılan plütonik kayalar, temele ait metamorfik birimler ile ofiyolitleri sıcak dokanaklarla kesmişlerdir. Neo-Tetis in kapanmasına koşut olarak Geç Kretase den itibaren Sakarya Kıtası ve Kırşehir Bloku olmak üzere iki kıtasal birim üzerinde (Şengör ve Yılmaz, 1981), Orta Anadolu havzaları (Koçyiğit, 1991; Görür ve diğ., 1998) oluşmaya başlamış ve Orta Miyosen e kadar gelişimlerini sürdürmüşlerdir. Orta Miyosen den itibaren ise neotektonik Ova rejimi (Şengör, 1979) altında intrakratonik havzalar gelişmiş olup (Görür ve diğ., 1998), bu rejim Geç Pliyosen e kadar (Koçyiğit, 1991) devam etmiştir Litostratigrafi Birimleri İnceleme alanı jeoloji haritası MTA 1/ ölçekli jeoloji haritasının yeniden düzenlenmesiyle çizilmiştir (Şekil 3.1). İnceleme sahasındaki en yaşlı birim Permo-Triyas yaşlı Tokat Masifidir. Birim mermer, metavolkanitler, metatortullar ve mikaşistler ile temsil edilmektedir. Geç Jura-Erken Kretase yaşlı Ferhatkaya ve Carcurum formasyonlarından Ferhatkaya Formasyonu metamorfik gereçlerden yapılı ince konglomera seviyesi ile başlar. 20

27 Formasyon taban kısmı dışında egemen olarak kireçtaşlarından yapılıdır. Yaygın oolitik ve psödooolitik doku ile yer yer breşik doku izlenmektedir. Carcurum Formasyonu ise genel olarak altta kireçtaşı ve çamurtaşı düzeylerinden, üste doğru çört tabaka ve mercekleri içeren kireçtaşlarından oluşmaktadır. Orta Eosen yaşlı Çekerek formasyonu, alttan üste doğru, yaygın olarak çakıltaşı, kumtaşı, çamurtaşı, kiltaşı, marn ve bazı seviyelerde bol nummulit fosilleri içeren kireçtaşından oluşur. Aynı zamanda birim içerisinde genel olarak volkanik gereçlerden oluşmuş bir matriks ve bu matriks içerisinde yer alan bazalt ve andezit çakıl ve bloklarından oluşmuş aglomera seviyeleri de içermektedir. Birim içerisinde silisleşmiş ağaç fosilleri, metamorfik kayaç parçaları, rekristalize kireçtaşı ve kireçtaşı blokları, çamurtaşı ve kiltaşı topakçıkları ve kömür damarları gözlenmektedir. Uyumsuz bir dokanakla Çekerek formasyonu üzerinde yer alan Miyo-Pliyosen yaşlı Kemerkaş formasyonu, genel olarak konglomera, çakıltaşı, kaba kumtaşı ardalanması, çamurtaşı, jips ara tabakalar ve travertenlerden oluşmaktadır. Tüm bu birimler üzerinde uyumsuzlukla Kuvaterner yaşlı Alüvyonlar bulunmaktadır (Üstündağ ve İnceöz, 1999; Özsert, 2009). Şekil 3.1.İnceleme alanının jeoloji haritası (MTA 1/ jeoloji haritasından alınmıştır). 21

28 4. İNCELEMELER VE BULGULAR İnceleme alanında Aydıncık batısı ve Hacıilyas güneybatısında Çekerek Formasyonu içerisindeki iki bölgede kalsedon+ametist oluşumları belirlenmiştir. Arazi çalışmaları sonucunda sistematik örnek alımları gerçekleştirilmiş zenginleşmelerin arazideki durumları ve yaklaşık yayılımları tespit edilmiştir. Bu oluşumların mineralojik-petrografik ve jeokimyasal özellikleri ile gemolojik özelliklerinin belirlenmesi amacı ile alınan örneklerden ince kesit çalışmaları, XRD ve XRF incelemeleri, kaboşon ve fasetli kesim çalışmaları yapılmıştır Arazi Çalışmaları Aydıncık batısı Keşlik mevkiinde yapılan arazi çalışmasında andezitler içerisinde yaklaşık birkaç yüz metre uzunluğunda ve yaklaşık 30 m genişliğindeki bir fay zonunda (fay breşi+altere seviyeler içerisinde) birkaç cm kalınlığında koyu mavi kalsedon seviyeleri tespit edilmiştir (Şekil ). Bu kalsedon damarları fay zonuna paralel şekilde oluşmuşlardır (Şekil ). Pusula yardımı ile yapılan ölçüm sonucunda damarların durumu K 52 B / 70 KD ve K 59 B / 69 KD olarak belirlenmiştir. Kalsedonlar açık mavi/beyazdan-koyu maviye kadar değişen tonlarda birbirine paralel 0.1 mm-cm kalınlığında bantlardan oluşmakta yer yer bu bantlı yapının merkez kesimlerinde iri kristalli kuvars mineralleri içermektedir. Arazi Yozgat İl özel İdaresi tarafından kapatılmış olup kalsedonlar iş makineleri gelişi güzel çıkarılmaktadır. Düzenli bir üretim gerçekleştirilmemiş olması hem kalsedon damarlarının üretim sırasında zarar görmesine neden olmakta hem de devamlılığının tespitini zorlaştırmaktadır (Şekil 4.6). 22

29 Şekil 4.1. Aydıncık batısı Keşlik mevkiinde içerisinde mavi kalsedon oluşumları içeren altere volkaniklerden (Andezit) genel görünüm. Şekil 4.2. Aydıncık batısı Keşlik mevkiinde altere volkanikler içerisindeki breşik seviye. 23

30 Şekil 4.3. Aydıncık batısı Keşlik mevkiinde altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişen mavi kalsedon oluşumları. Şekil 4.4. Aydıncık batısı Keşlik mevkiinde altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişen mavi kalsedon oluşumları. 24

31 Şekil 4.5. Aydıncık batısı Keşlik mevkiinde altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişen mavi kalsedon oluşumları. Şekil 4.6. Aydıncık batısı Keşlik mevkiinde mavi kalsedon oluşumlarından yapılan düzensiz üretim. Hacıilyas güneybatısı bölgesinde yapılan arazi çalışmasında breşik andezit seviyeleri içerisinde bir buçuk metreye kadar gelişen gözenekler içerisinde ve kırık-çatlak dolgusu şeklinde açık maviden koyu maviye değişen tonlarda kalsedon oluşumları gözlenmiştir (Şekil 4.7). Bu bölgede bulunan süstaşları diğer bölgeye göre daha büyük bir rezerve sahip olup damar kalınlığı ve gözenek boyutları daha büyüktür. Aynı zamanda renk çeşitliliği de 25

32 zengindir (Şekil 4.8). Andezitlerdeki kırık ve çatlaklardaki mavi kalsedon oluşumları ikincil kalsit dolgularının içerisinde birliktelik sunmaktadır (Şekil ). Bölgedeki kalsedon oluşumları beyaz-açık mavi-koyu mavi-sarı-kırmızı renklerde ve kriptokristalen ve makrokristalen olarak gözlenmedir (Şekil ). Bazı örneklerde böbreğimsi ve bantlı yapılar ve jeod oluşumları da gözlenmiştir. Ayrıca kalsedonlar yer yer ametistlerle birlikte de gözlenmektedir (Şekil ). Şekil 4.7. Hacıilyas güneybatı bölgesindeki altere volkaniklerden (Andezit) genel görünüm. 26

33 Şekil 4.8. Hacıilyas güneybatı bölgesindeki faklı renk ve dokuya sahip kalsedonlar. Şekil 4.9. Hacıilyas güneybatısı altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişen mavi kalsedon oluşumları. 27

34 Şekil Hacıilyas güneybatısı altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişen kalsit damarları ve içerisinde oluşmuş mavi kalsedon oluşumları. Şekil Hacıilyas güneybatısı altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişen mavi kalsedon oluşumları. 28

35 Şekil Hacıilyas güneybatısı altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişen mavi kalsedon oluşumları. Şekil Hacıilyas güneybatısı altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişmiş ametistler. 29

36 Şekil Hacıilyas güneybatısı altere volkaniklerdeki breşik seviye içerisinde gelişmiş ametistler Mineraloji-Petrografi İncelemeleri İnceleme sahasından alınan kayaç örneklerinin mineral birlikteliklerini ve dokusal ilişkilerini belirlemek ve isimlendirmek amacıyla toplam 23 adet ince kesit yaptırılmıştır. Her iki bölgedeki kalsedon ve ametist oluşumlarının ev sahipliğini yapan breşik dokulu altere volkanik kayacın türünü belirlemek amacı ile yapılan incekesitlerdeki optik mikroskop incelemeleri sonucunda kayacımız altere andezit olarak adlandırılmıştır. Altere andezitler hipokristalin hipidiyomorf porfirik dokuya sahip olup, feno kristal olarak plajioklas+amfibol mineral parajenezinden oluşmaktadırlar. Genellikle özşekilli, yer yer de prizmatik olarak gözlenen mafik minerallerin (amfiboller) tamamiyle altere oldukları ve bol miktarda demir içerdikleri tespit edilmiştir (Şekil 4.15). Yan kayaç kesitlerinde hakim minerali oluşturan plajioklaslar ise yer yer zonlu dokulu yer yer de polisentetik ikizlenmeli olarak görülmüştür. Ayrıca plajiyoklazlarda karbonatlaşma ve killeşme gözlenmiştir (Şekil

37 Şekil Aydıncık batısı Keşlik mevkiinden alınan yan kayaç örneklerinde tamamıyla altere olmuş özşekilli amfibollerin tek nikol (solda) ve çift nikol (sağda) görüntüleri. Şekil Hacıilyas güneybatısından alınan yan kayaç örneklerindeki özşekilli plajiyoklaz minerallerinin tek nikol (solda) ve çift nikol (sağda) görüntüleri. Cevherli kısımların ince kesitlerinden yapılan petrografik incelemelerde kalsit+kuvars mineral birlikteliği tespit edilmiş olup mikroçatlaklarda yoğun demir oksitleşme söz konusudur. Kırlangıç kuyruğu ikizlenmesi görülen kuvarslar, kenarlarda mikrokristalin merkeze doğru makrokristalin olarak gözlenmiştir (Şekil 4.17). Kuvars minerallerinde yelpaze şeklinde sönme görülürken kalsitlerde dalgalı sönme tespit edilmiştir (Şekil 4.18). 31

38 Şekil Aydıncık batısı Keşlik mevkiinden alınan cevherli örneklerde kenarlarda mikrokristalli ve merkezde makrokristalli kuvarsın tek nikol (solda) ve çift nikol (sağda) görüntüleri. Şekil Hacıilyas güneybatısından alınan cevherli örneklerde kalsit - kuvars dokanağının tek nikol (solda) ve çift nikol (sağda) görüntüleri XRD-TK İncelemeleri İnceleme sahasından alınan kayaç örneklerinin mineral içeriklerini belirlemek amacıyla kalsedon ve ametist seviyelerinden alınan 15 örneğin XRD-TK çekimleri yapılıp değerlendirilmiştir. Renk, kristal boyutu ve mineral türü bakımından farklılıklar sunan beş grup örnek seçilmiş (Şekil 4.19) ve XRD sonuçları aşağıda verilmiştir (Şekil ). XRD-TK sonucuna göre beş grup örneğinde iri ve mikro kristalli kuvars mineralinden oluştukları gözlenmiştir. 32

39 A ) B ) C ) D ) E) Şekil İnceleme sahasında bulunan farklı renk, kristal tane boyu ve mineral içeriğine sahip kalsedon+ametist+kuvars örnekleri. (A: YK-10 ametist+kuvars, B: YK-1 mavikahvemsikızıl kalsedon+kuvars, C: YK-2 mavi kalsedon+kuvars, D: YK-13 mavi kalsedon, E: YK-25 beyaz kalsedon+kuvars). 33

40 Şekil Ametist örneğinin (Şekil 4.17-A) XRD-TK çekimi. Şekil Mavi-kahvemsikızıl kalsedon+kuvars (Şekil 4.17-B) örneğindeki kahvemsikızıl kalsedon seviyelerinin XRD-TK çekimi. 34

41 Şekil Mavi kalsedon+kuvars (Şekil 4.17-C) örneğindeki mavi kalsedon + kuvars seviyelerinin XRD-TK çekimi. Şekil Mavi kalsedon (Şekil 4.17-D) örneğindeki mikro kristalli mavi kalsedon seviyelerinin XRD-TK çekimi. 35

42 Şekil Beyaz kalsedon+kuvars (Şekil 4.17-D) örneğindeki Beyaz kuvars seviyelerinin XRD- TK çekimi Jeokimya İncelemeleri İnceleme sahasından alınan mavi kalsedon örneğinden yapılan ana element analizi Çizelge 4.1 de verilmiştir. Örnekteki ana oksit yüzdeleri SiO , Al 2 O , Fe 2 O 3, MgO 0.06, CaO 0.09, Na 2 O 0.02, K 2 O 0.01, TiO , P 2 O , MnO 0.02 olarak ölçülmüştür. Çizelge 4.1. Mavi kalsedon örneğinin XRF analiz sonucu. Ana Elementler (%) SiO 2 Al 2 O 3 Fe 2 O 3 MgO CaO Na 2 O K 2 O TiO 2 P 2 O 5 MnO Gemolojik İncelemeler İnceleme sahasından alınan farklı renk ve dokuya sahip kalsedon ve ametistlere değişik ebatlarda kaboşon kesim uygulanmış, zımparalama ve cilalama işlemleri 36

43 gerçekleştirilmiştir. Elde edilen işlenmiş süstaşları, kolye, yüzük, küpe, bileklik, broş gibi takılarda ayrıca, anahtarlık, masa üstü isimlik gibi süs eşyalarında kullanılmıştır (Şekil 4.25). Bölgedeki kalsedonların zengin renk çeşitliliği, saflığı, sertliği, asit ve atmosferik koşullara karşı direnci, dayanıklılığı, cila alma, ışığı yansıtma gibi birçok özelliği birlikte barındırması bu taşların takı ve süs taşı olarak kullanılabileceğini göstermektedir. Aydıncık Halk Eğitim Merkezinde bu taşlardan yapılmış takı ve süs eşyalarına ülkemiz genelinde büyük ilgi ve talep bulunmaktadır. Bu süstaşlarının sektöre kazandırılması, bölgenin tanıtımına ve ekonomisine önemli katkılar sunmuştur. 37

44 38

45 39

46 40

47 41

48 Şekil İnceleme sahasından alınan mavi kalsedon ve ametist örneklerinden yapılmış takı ve süs eşyası örnekleri. 42

Masifler. Jeo 454 Türkiye Jeoloji dersi kapsamında hazırlanmıştır. Araş. Gör. Alaettin TUNCER

Masifler. Jeo 454 Türkiye Jeoloji dersi kapsamında hazırlanmıştır. Araş. Gör. Alaettin TUNCER Masifler Jeo 454 Türkiye Jeoloji dersi kapsamında hazırlanmıştır. Araş. Gör. Alaettin TUNCER 07.07.2015 MASİF NEDİR? Yüksek basınç ve sıcaklık şartlarından geçmiş, kökeni sedimanter kayaçlara dayanan,

Detaylı

Yozgat-Akdağmadeni Pb-Zn Madeni Arazi Gezisi

Yozgat-Akdağmadeni Pb-Zn Madeni Arazi Gezisi Yozgat-Akdağmadeni Pb-Zn Madeni Arazi Gezisi Yozgat-Akdağmadeni Akdağmadeni Yozgat'ın doğusunda bir ilçedir. Doğuda Sivas'ın Şarkışla İlçesi, güneyde Çayıralan, batıda Sarıkaya ve Saraykent, kuzeyde ise

Detaylı

YAPRAKLANMALI METAMORFİK KAYAÇALAR. YAPRAKLANMASIZ Metamorfik Kayaçlar

YAPRAKLANMALI METAMORFİK KAYAÇALAR. YAPRAKLANMASIZ Metamorfik Kayaçlar YAPRAKLANMALI METAMORFİK KAYAÇALAR YAPRAKLANMASIZ Metamorfik Kayaçlar Dokanak başkalaşım kayaçlarında gözlenen ince taneli, yönlenmesiz ve yaklaşık eş boyutlu taneli doku gösteren kayaçlara hornfels denir.

Detaylı

Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Bölümü JEM304 JEOKİMYA UYGULAMA

Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Bölümü JEM304 JEOKİMYA UYGULAMA Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Bölümü JEM304 JEOKİMYA UYGULAMA Arazi Çalışmaları ve örnek alımı Örneklerin makro ve optik incelemeleri Analiz için örneklerin seçimi Analiz

Detaylı

Potansiyel. Alan Verileri İle. Hammadde Arama. Endüstriyel. Makale www.madencilik-turkiye.com

Potansiyel. Alan Verileri İle. Hammadde Arama. Endüstriyel. Makale www.madencilik-turkiye.com Makale www.madencilik-turkiye.com Seyfullah Tufan Jeofizik Yüksek Mühendisi Maden Etüt ve Arama AŞ seyfullah@madenarama.com.tr Adil Özdemir Jeoloji Yüksek Mühendisi Maden Etüt ve Arama AŞ adil@madenarama.com.tr

Detaylı

Temel Kayaçları ESKİŞEHİR-ALPU KÖMÜR HAVZASININ JEOLOJİSİ VE STRATİGRAFİSİ GİRİŞ ÇALIŞMA ALANININ JEOLOJİSİ VE STRATİGRAFİSİ

Temel Kayaçları ESKİŞEHİR-ALPU KÖMÜR HAVZASININ JEOLOJİSİ VE STRATİGRAFİSİ GİRİŞ ÇALIŞMA ALANININ JEOLOJİSİ VE STRATİGRAFİSİ ESKİŞEHİR-ALPU KÖMÜR HAVZASININ JEOLOJİSİ VE STRATİGRAFİSİ İlker ŞENGÜLER* GİRİŞ Çalışma alanı Eskişehir grabeni içinde Eskişehir ilinin doğusunda, Sevinç ve Çavlum mahallesi ile Ağapınar köyünün kuzeyinde

Detaylı

ÖZET Yüksek Lisans Tezi BUZLUKDAĞI (KIRŞEHİR) ALKALİ MAGMATİK KAYAÇLARIN JEOLOJİSİ, PETROLOJİSİ VE KONFOKAL RAMAN SPEKTROMETRESİ İLE İNCELENMESİ Kıyme

ÖZET Yüksek Lisans Tezi BUZLUKDAĞI (KIRŞEHİR) ALKALİ MAGMATİK KAYAÇLARIN JEOLOJİSİ, PETROLOJİSİ VE KONFOKAL RAMAN SPEKTROMETRESİ İLE İNCELENMESİ Kıyme ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ BUZLUKDAĞI (KIRŞEHİR) ALKALİ MAGMATİK KAYAÇLARIN JEOLOJİSİ, PETROLOJİSİ VE KONFOKAL RAMAN SPEKTROMETRESİ İLE İNCELENMESİ Kıymet DENİZ JEOLOJİ

Detaylı

Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I

Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I Mağmatik Kayaç Dokuları Coarse-grained Fine-grained Porphyritic Glassy Vesicular Pyroclastic GRANİT GRANODİYORİT SİYENİT DİYORİT GABRO

Detaylı

MAGMATİK KAYAÇLAR DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR

MAGMATİK KAYAÇLAR DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR Tam kristalli, taneli ve yalnızca kristallerden oluşmuştur Yalnızca kristallerden oluştuklarından oldukça sağlam ve dayanıklıdırlar Yerkabuğunda değişik şekillerde Kütle halinde

Detaylı

MAĞMATİK-HİDROTERMAL MADEN YATAKLARI

MAĞMATİK-HİDROTERMAL MADEN YATAKLARI MAĞMATİK-HİDROTERMAL MADEN YATAKLARI A) Porfiri Yataklar 1) Porfiri Cu 2) Porfiri Mo 3) Porfiri Sn B) Skarn Yatakları C) Volkanojenik Masif Sülfit Yatakları D) Kordilleran Damar Tip Yataklar Porfiri Maden

Detaylı

AKSARAY YÖRESĠNĠN JEOLOJĠK ĠNCELEMESĠ

AKSARAY YÖRESĠNĠN JEOLOJĠK ĠNCELEMESĠ T.C. AKSARAY ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ JEOLOJĠ MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ AKSARAY YÖRESĠNĠN JEOLOJĠK ĠNCELEMESĠ HARĠTA ALIMI DERSĠ RAPORU 3. GRUP AKSARAY 2015 T.C. AKSARAY ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ

Detaylı

ESKİKÖY (TORUL, GÜMÜŞHANE) DAMAR TİP Cu-Pb-Zn YATAĞI

ESKİKÖY (TORUL, GÜMÜŞHANE) DAMAR TİP Cu-Pb-Zn YATAĞI SAHA BİLGİSİ II DERSİ 28 NİSAN 2016 TARİHLİ GEZİ FÖYÜ ESKİKÖY (TORUL, GÜMÜŞHANE) DAMAR TİP Cu-Pb-Zn YATAĞI Miraç AKÇAY, Ali VAN, Mithat VICIL 1. Giriş Eskiköy Cu-Pb-Zn cevherleşmesi Zigana tünelinin Gümüşhane

Detaylı

KARBONATLI KAYAÇLAR İÇERİSİNDEKİ Pb-Zn YATAKLARI

KARBONATLI KAYAÇLAR İÇERİSİNDEKİ Pb-Zn YATAKLARI KARBONATLI KAYAÇLAR İÇERİSİNDEKİ Pb-Zn YATAKLARI Katman (tabaka) uyumlu Pb-Zn yatakları Cevher, çok kalın karbonatlı istifler içerisinde bulunur. Katman, mercek, damar, karstik boşluk dolgusu şekillidir.

Detaylı

MAGMATİK KAYAÇLAR. Magmanın Oluşumu

MAGMATİK KAYAÇLAR. Magmanın Oluşumu MAGMATİK KAYAÇLAR Magmanın Oluşumu Taş hamuru veya taş lapası anlamına gelen magma,yer kabuğundaki yükselişleri sırasında meydana gelen olaylarla Magmatik Kayaçlara dönüşür. Magma, ergime sıcaklıkları

Detaylı

Başnayayla (Yozgat) Molibden-Bakır Cevherleşmesi Başnayayla (Yozgat) Molybdenum-Copper Mineralization

Başnayayla (Yozgat) Molibden-Bakır Cevherleşmesi Başnayayla (Yozgat) Molybdenum-Copper Mineralization Türkiye Jeoloji Bülteni Cilt 42, Sayı 2, Ağustos 1999 Geological Bulletin of Turkey Volume 42, Number 2, August 1999 Başnayayla (Yozgat) Molibden-Bakır Cevherleşmesi Başnayayla (Yozgat) Molybdenum-Copper

Detaylı

JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ

JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ 2. HAFTA Arş. Gör. Dr. Kıymet DENİZ GENEL BİLGİLER Petrografi Ve Petroloji Nedir? Latince Petr- taş kelimesinden türetilmiş petrografi ve petroloji birbirini

Detaylı

KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR

KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR Kayaçların belirli bir yapısı vardır. Bu yapı kayaç oluşurken ve kayaç oluştuktan sonra kazanılmış olabilir. Kayaçların oluşum sırasında ve oluşum koşullarına bağlı olarak kazandıkları

Detaylı

NEOTEKTONİK ORTA ANADOLU OVA REJİMİ. Doç.Dr. Yaşar EREN

NEOTEKTONİK ORTA ANADOLU OVA REJİMİ. Doç.Dr. Yaşar EREN 6.2.4. ORTA ANADOLU OVA REJİMİ Karlıova ekleminin doğusunda kalan sıkışma Doç.Dr. Yaşar bölgesi EREN NEOTEKTONİK ile batısında kalan genleşme bölgesi arasında bulunan geçiş kesimidir. KAFZ ile Toroslar

Detaylı

SARAFTEPE SİLİNİN JEOLOJİSİ, PETROGRAFİSİ, YAŞI VE YERLEŞİMİ

SARAFTEPE SİLİNİN JEOLOJİSİ, PETROGRAFİSİ, YAŞI VE YERLEŞİMİ SARAFTEPE SİLİNİN JEOLOJİSİ, PETROGRAFİSİ, YAŞI VE YERLEŞİMİ Prof. Dr. Cüneyt ŞEN - Prof. Dr. Faruk AYDIN HATIRLATMA: Yerleşim şekillerine göre magmatik kayaçların sınıflandırılmasını tekrar gözden geçirelim

Detaylı

VIII. FAYLAR (FAULTS)

VIII. FAYLAR (FAULTS) VIII.1. Tanım ve genel bilgiler VIII. FAYLAR (FAULTS) Kayaçların bir düzlem boyunca gözle görülecek miktarda kayma göstermesi olayına faylanma (faulting), bu olay sonucu meydana gelen yapıya da fay (fault)

Detaylı

Veysel Işık Türkiye deki Tektonik Birlikler

Veysel Işık Türkiye deki Tektonik Birlikler JEM 404 Ders Konusu Türkiye Jeolojisi Orojenez ve Türkiye deki Tektonik Birlikler Ankara Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Tektonik Araştırma Grubu 2012 Dağ Oluşumu / Orojenez Orojenez genel anlamda

Detaylı

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1177 KAHRAMANMARAŞ DOLAYINDAKİ OFİYOLİTİK KAYAÇLARIN JEOLOJİK AÇIDAN ÖNEMİ VE KROM İÇERİKLERİ

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1177 KAHRAMANMARAŞ DOLAYINDAKİ OFİYOLİTİK KAYAÇLARIN JEOLOJİK AÇIDAN ÖNEMİ VE KROM İÇERİKLERİ KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1177 KAHRAMANMARAŞ DOLAYINDAKİ OFİYOLİTİK KAYAÇLARIN JEOLOJİK AÇIDAN ÖNEMİ VE KROM İÇERİKLERİ Ender Sarrfakıoğlu* Özet Kahramanmaraş'ın kuzeybatısındaki Göksun ve güneyindeki Ferhuş-Şerefoğlu

Detaylı

Lab 11: Metamorfik Kayaçların El Örnekleri

Lab 11: Metamorfik Kayaçların El Örnekleri Lab 11: Metamorfik Kayaçların El Örnekleri Bu laboratuvarın amacı, metamorfik kayaç tiplerini ve el örneğinde nasıl göründüklerini size tanıtmaya başlamaktır. Aynı zamanda metamorfik kayaçları isimlendirmeyi

Detaylı

FAALİYETTE BULUNDUĞU İŞLETMELER

FAALİYETTE BULUNDUĞU İŞLETMELER FAALİYETTE BULUNDUĞU İŞLETMELER - GÜMÜŞHANE HAZİNE MAĞARA ÇİNKO, KURŞU, BAKIR YERALTI İŞLETMESİ - GÜMÜŞHANE ÇİNKO, KURŞUN, BAKIR FLOTASYON TESİS İŞLETMESİ - NİĞDE BOLKARDAĞ MADENKÖY ALTIN, GÜMÜŞ, KURŞUN,

Detaylı

Potansiyel. Alan Verileri ile. Maden aramacılığı; bölgesel ön arama ile başlayan, Metalik Maden Arama. Makale www.madencilik-turkiye.

Potansiyel. Alan Verileri ile. Maden aramacılığı; bölgesel ön arama ile başlayan, Metalik Maden Arama. Makale www.madencilik-turkiye. Makale www.madencilik-turkiye.com Seyfullah Tufan Adil Özdemir Mühendislik ve Sondaj Jeofizik Yüksek Mühendisi seyfullah@adilozdemir.com Adil Özdemir Adil Özdemir Mühendislik ve Sondaj Jeoloji Yüksek Mühendisi

Detaylı

Magmatik kayaçlar Sedimanter (tortul) kayaçlar Metamorfik (başkalaşım) kayaçları

Magmatik kayaçlar Sedimanter (tortul) kayaçlar Metamorfik (başkalaşım) kayaçları Magmatik kayaçlar Sedimanter (tortul) kayaçlar Metamorfik (başkalaşım) kayaçları Magmanın derinlerde ya da yüzeye yakın kesimlerde soğumasıyla magmatik kayaçlar oluşur. Tektonik hareketler sonucunda

Detaylı

Bölüm 7 HİDROTERMAL EVRE MADEN YATAKLARI

Bölüm 7 HİDROTERMAL EVRE MADEN YATAKLARI Bölüm 7 HİDROTERMAL EVRE MADEN YATAKLARI HİDROTERMAL YATAKLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ Hidrotermal yataklar sıcak çözeltilerin neden olduğu oluşumlardır.mağmanın ayrımlaşması esnasında oluşan fazların en son

Detaylı

Yapısal jeoloji. 3. Bölüm: Normal faylar ve genişlemeli tektonik. Güz 2005

Yapısal jeoloji. 3. Bölüm: Normal faylar ve genişlemeli tektonik. Güz 2005 MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu 12.113 Yapısal jeoloji 3. Bölüm: Normal faylar ve genişlemeli tektonik Güz 2005 Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Şartları hakkında bilgi almak

Detaylı

GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ TEZLER

GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ TEZLER GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ TEZLER YILI HAZIRLAYAN DANIŞMAN TEZİN ADI 2011 Dilek SOFRACIOĞLU 2011 Levent DUYGU 2011 Özmen EVCİMEN 2012 Vahdet

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ AUZEF

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ AUZEF İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ AUZEF Tüm yayın ve kullanım hakları İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesine aittir. Hiçbir şekilde kopyalanamaz, çoğaltılamaz ya

Detaylı

TAHTALI BARAJI HAVZASI ALT YÖRESİ

TAHTALI BARAJI HAVZASI ALT YÖRESİ TAHTALI BARAJI HAVZASI ALT YÖRESİ 5.6. TAHTALI BARAJI HAVZASI ALT YÖRESİ (THAY) İzmir kentinin içme ve kullanma suyu ihtiyacının karşılanması amacıyla gerçekleştirilen Tahtalı Barajı nın evsel, endüstriyel,

Detaylı

BİLLURİK DERE (ELAZIĞ) CEVHERLEŞMELERİNİN ÖZELLİKLERİ VE KÖKENİ GİRİŞ

BİLLURİK DERE (ELAZIĞ) CEVHERLEŞMELERİNİN ÖZELLİKLERİ VE KÖKENİ GİRİŞ MTA Dergisi 110, 45-54, 1990 BİLLURİK DERE (ELAZIĞ) CEVHERLEŞMELERİNİN ÖZELLİKLERİ VE KÖKENİ Ahmet ŞAŞMAZ* ve Ahmet SAĞIROĞLU* ÖZ. Billurik dere cevherleşmeleri Yüksekova karmaşığına ait granit ve diyoritik

Detaylı

SENOZOYİK TEKTONİK.

SENOZOYİK TEKTONİK. SENOZOYİK TEKTONİK http://www.cografyamiz.com/900/depremler/ SENOZOYİK TERSİYER ERA PERYOD EPOK ZAMAN ÖLÇEĞİ KUVATERNER NEOJEN PALEOJEN Holosen Pleyistosen Pliyosen Miyosen Oligosen Eosen Paleosen Günümüz

Detaylı

Akdeniz in Pleyistosen Deniz Düzeyi Değişimlerini Karakterize Eden, Çok Dönemli-Çok Kökenli Bir Mağara: Gilindire Mağarası (Aydıncık-İçel)

Akdeniz in Pleyistosen Deniz Düzeyi Değişimlerini Karakterize Eden, Çok Dönemli-Çok Kökenli Bir Mağara: Gilindire Mağarası (Aydıncık-İçel) Akdeniz in Pleyistosen Deniz Düzeyi Değişimlerini Karakterize Eden, Çok Dönemli-Çok Kökenli Bir Mağara: Gilindire Mağarası (Aydıncık-İçel) The Cave With Multiple-Periods And Origins Characterizing The

Detaylı

MAĞMATĠK-HĠDROTERMAL MADEN YATAKLARI

MAĞMATĠK-HĠDROTERMAL MADEN YATAKLARI MAĞMATĠK-HĠDROTERMAL MADEN YATAKLARI A) Porfiri Yataklar 1) Porfiri Cu 2) Porfiri Mo 3) Porfiri Sn B) Skarn Yatakları C) Volkanojenik Masif Sülfit Yatakları D) Kordilleran Damar Tip Yataklar Porfiri Tip

Detaylı

MADEN SAHALARI TANITIM BÜLTENİ

MADEN SAHALARI TANITIM BÜLTENİ Ocak 2015 Sayı: 15 Satış Rödovans ve Ortaklıklar İçin MADEN SAHALARI TANITIM BÜLTENİ Bültenimizde yer almak için bize ulaşınız. E-Posta: ruhsat@madencilik-turkiye.com Tel: +90 (312) 482 18 60 MİGEM 119.

Detaylı

NEOTEKTONİK. Doç.Dr. Yaşar EREN DOĞU ANADOLU SIKIŞMA BÖLGESİ

NEOTEKTONİK. Doç.Dr. Yaşar EREN DOĞU ANADOLU SIKIŞMA BÖLGESİ 6.2.1. DOĞU ANADOLU SIKIŞMA BÖLGESİ Karlıova üçlü kavşağının NEOTEKTONİK doğusunda kalan bölge Doç.Dr. kuzey-güney Yaşar EREN yönlü sıkışmalı tektonik rejimin etkisi altında olduğu için bu bölge Doğu Anadolu

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ MURSAL (SİVAS-DİVRİĞİ) MAGMATİK KAYAÇLARI NIN JEOLOJİSİ VE PETROLOJİSİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ MURSAL (SİVAS-DİVRİĞİ) MAGMATİK KAYAÇLARI NIN JEOLOJİSİ VE PETROLOJİSİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ MURSAL (SİVAS-DİVRİĞİ) MAGMATİK KAYAÇLARI NIN JEOLOJİSİ VE PETROLOJİSİ Nebiye İnci ÇETİN JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ANKARA 2007 Her

Detaylı

KIRŞEHİR İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI

KIRŞEHİR İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI KIRŞEHİR İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI Kırşehir ili, İç Anadolu Bölgesi'nin Orta Kızılırmak bölümünde yer almaktadır. İl topraklarını doğu ve güneydoğuda Nevşehir, güneyde ise Niğde ve Aksaray, batı ve

Detaylı

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ PÖHRENK (KIRŞEHİR) FLUORİT YATAKLARININ KÖKENSEL İNCELEMESİ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANA BİLİM DALI ADANA, 2007 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ

Detaylı

Ön Söz Çeviri Editörünün Ön Sözü

Ön Söz Çeviri Editörünün Ön Sözü vii İçindekiler Ön Söz Çeviri Editörünün Ön Sözü x xi 1 GİRİŞ 1 1.1 Seçilmiş Genel Kitaplar ve Jeoloji Üzerine Kaynak Malzemeler 2 1.2 Jeolojik Saha Teknikleri ile İlgili Kitaplar 3 2 ARAZİ DONANIMLARI

Detaylı

GİRİŞ. Faylar ve Kıvrımlar. Volkanlar

GİRİŞ. Faylar ve Kıvrımlar. Volkanlar JEOLOJİK YAPILAR GİRİŞ Dünyamızın üzerinde yaşadığımız kesiminden çekirdeğine kadar olan kısmında çeşitli olaylar cereyan etmektedir. İnsan ömrüne oranla son derece yavaş olan bu hareketlerin çoğu gözle

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ. İÇ ANADOLU FLORİT YATAKLARININ İZOTOP (Sr-O-C-S) JEOKİMYASI.

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ. İÇ ANADOLU FLORİT YATAKLARININ İZOTOP (Sr-O-C-S) JEOKİMYASI. ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ İÇ ANADOLU FLORİT YATAKLARININ İZOTOP (Sr-O-C-S) JEOKİMYASI Pelin COŞANAY JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ANKARA 2017 Her hakkı saklıdır

Detaylı

METAMORFİK KAYAÇLAR. 8/Metamorphics.html. Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I

METAMORFİK KAYAÇLAR.  8/Metamorphics.html. Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I METAMORFİK KAYAÇLAR http://www.earth.lsa.umich.edu/earth11 8/Metamorphics.html Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I METAMORFİZMA METAMORFİMA ETKENLERİ Ana kayaç bileşimi, Sıcaklık,

Detaylı

SEDİMANTER KAYAÇLAR (1) Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I

SEDİMANTER KAYAÇLAR (1) Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I SEDİMANTER KAYAÇLAR (1) Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I KAYAÇ ÇEŞİTLERİ VE OLUŞUMLARI soğuma ergime Mağmatik Kayaç Aşınma ve erosyon ergime Sıcaklık ve basınç sediment

Detaylı

Granit. Türkiye de Bulunan Granit Yatakları

Granit. Türkiye de Bulunan Granit Yatakları Granit Granit, bileşiminde % 10-40 arasında kuvars % 30-60 arasında alkali feldispat, % 35 e kadar mika ve %10-35 arasında koyu renkli mineral bulunduran açık renkli, asidik bileşimli derinlik kayaçlarına

Detaylı

KAYAÇLARIN DİLİ. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü

KAYAÇLARIN DİLİ.  Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü KAYAÇLARIN DİLİ http://www.bilgicik.com/wp-content/uploads/2013/12/kaya.jpg Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü Metamorfizma Metamorfizma (başkalaşım) olayı; sıcaklık ve basınç etkisiyle

Detaylı

YAPISAL JEOLOJİ JEOLOJİNİN İLKELERİ YÖNTEMLER VE AŞAMALAR YAPILARIN SINIFLAMASI KAYA BİRİMİ DOKANAKLARI

YAPISAL JEOLOJİ JEOLOJİNİN İLKELERİ YÖNTEMLER VE AŞAMALAR YAPILARIN SINIFLAMASI KAYA BİRİMİ DOKANAKLARI YAPISAL JEOLOJİ Yapısal Jeoloji, yerkabuğunda bulunan yapılarının tanımlanmasını, oluşumlarının açıklanmasını ve yer kabuğunun deformasyonunu konu edinir. NEDEN YAPISAL JEOLOJİ Yapısal jeoloji yer kabuğundaki

Detaylı

1. JEOLOJİ. Şekil 1: Çukuralan Altın Madeni Lokasyonunu gösterir harita 1.1. LOKASYON

1. JEOLOJİ. Şekil 1: Çukuralan Altın Madeni Lokasyonunu gösterir harita 1.1. LOKASYON 1. JEOLOJİ 1.1. LOKASYON Çukuralan Altın Madeni Türkiye nin batısında, İzmir in 135 km. kuzeyinde, Ovacık Altın Madeni nin 17 km. kuzeybatısında, İzmir ili, Dikili ilçesine bağlı Çukuralan köyünün kuzeyindedir.

Detaylı

BULDAN PEGMATOİDLERİNİN MİNERALOJİK VE JEOKİMYASAL İNCELENMESİ

BULDAN PEGMATOİDLERİNİN MİNERALOJİK VE JEOKİMYASAL İNCELENMESİ BULDAN PEGMATOİDLERİNİN MİNERALOJİK VE JEOKİMYASAL İNCELENMESİ Araş. Gör. Fatma GÖKGÖZ Pamukkale Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Müh. Bölümü fince@pamukkale.edu.tr ÖZET İnceleme alanı Denizli

Detaylı

KAYAÇLAR KAYA DÖNGÜSÜ KAYA TİPLERİNİN DAĞILIMI 03.11.2014 GİRİŞ. Su-Kaya ve Tektonik Döngü. 1. Mağmatik kayalar. 2. Tortul kayalar

KAYAÇLAR KAYA DÖNGÜSÜ KAYA TİPLERİNİN DAĞILIMI 03.11.2014 GİRİŞ. Su-Kaya ve Tektonik Döngü. 1. Mağmatik kayalar. 2. Tortul kayalar Tekonik Yükselme 03.11.2014 GİRİŞ KAYAÇLAR Yerkabuğunu oluşturan kayalar, çeşitli minerallerin veya tek bir mineralin, kayaç parçacıklarının ya da hem mineral hem de kayaç parçacıklarının birlikte oluşturdukları

Detaylı

ÖZET Yüksek Lisans Tezi GÜNEŞLİ GRANİTOYİDİNİN (GÖRDES/MANİSA) JEOLOJİ VE PETROLOJİSİ Rabia KUŞCU Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji

ÖZET Yüksek Lisans Tezi GÜNEŞLİ GRANİTOYİDİNİN (GÖRDES/MANİSA) JEOLOJİ VE PETROLOJİSİ Rabia KUŞCU Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ GÜNEŞLİ GRANİTOYİDİNİN (GÖRDES/MANİSA) JEOLOJİ VE PETROLOJİSİ Rabia KUŞCU JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ANKARA 2010 Her hakkı saklıdır

Detaylı

ÖZET Yüksek Lisans Tezi TUZ GÖLÜ DOĞU VE BATISINDAKİ GABROLARIN KONFOKAL RAMAN SPEKTROSKOPİSİ İLE İNCELENMESİ Burçin YILDIRIM Ankara Üniversitesi Fen

ÖZET Yüksek Lisans Tezi TUZ GÖLÜ DOĞU VE BATISINDAKİ GABROLARIN KONFOKAL RAMAN SPEKTROSKOPİSİ İLE İNCELENMESİ Burçin YILDIRIM Ankara Üniversitesi Fen ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ TUZ GÖLÜ DOĞU VE BATISINDAKİ GABROLARIN KONFOKAL RAMAN SPEKTROSKOPİSİ İLE İNCELENMESİ Burçin YILDIRIM JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ANKARA

Detaylı

Feldispatlar: K (Alkali Felds.): Mikroklin, Ortoklaz, Sanidin. Na Na: Albit, Oligoklaz Ca: Andezin, Labrador, Bitovnit, Anortit Ca

Feldispatlar: K (Alkali Felds.): Mikroklin, Ortoklaz, Sanidin. Na Na: Albit, Oligoklaz Ca: Andezin, Labrador, Bitovnit, Anortit Ca B) FELDİSPAT GRUBU MİNERALLER: Feldispatlar: K (Alkali Felds.): Mikroklin, Ortoklaz, Sanidin. Na Na: Albit, Oligoklaz Ca: Andezin, Labrador, Bitovnit, Anortit Ca Kumtaşlarında genellikle arkoz feldispatı

Detaylı

Doç. Dr. Cengiz ÇETİN, BEK166 Taş Malzeme Bilgisi ve Bozulmalar Ders Notu DERS 2 1.1. KAYAÇ TÜR VE TEMEL ÖZELLİKLERİ

Doç. Dr. Cengiz ÇETİN, BEK166 Taş Malzeme Bilgisi ve Bozulmalar Ders Notu DERS 2 1.1. KAYAÇ TÜR VE TEMEL ÖZELLİKLERİ DERS 2 1.1. KAYAÇ TÜR VE TEMEL ÖZELLİKLERİ 1.1. 1. MAGMATİK (VOLKANİK) KAYAÇLAR Magma, çeşitli madde ve minerallerin dünyanın manto, özellikle astenosferde yüksek sıcaklık ve basınç altında ergimesi ve

Detaylı

Bursa arazi gezisi. Aral Okay İTÜ Maden Fakültesi

Bursa arazi gezisi. Aral Okay İTÜ Maden Fakültesi 1 Bursa arazi gezisi Aral Okay İTÜ Maden Fakültesi 25-26 Nisan 2009 tarihlerinde Structural Geology dersini alan jeoloji mühendisliği öğrencileri için Bursa'ya bir jeoloji teknik gezisi düzenlenmiştir.

Detaylı

2. MİKRO İNCELEME ( PETROGRAFİK-POLARİZAN MİKROSKOP İNCELEMESİ)

2. MİKRO İNCELEME ( PETROGRAFİK-POLARİZAN MİKROSKOP İNCELEMESİ) SVS Doğaltaş Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. uhdesinde bulunan Sivas İli, İmranlı İlçesi sınırları dahilindeki 20055289 (ER: 3070586), 20055290 (ER: 3070585), 20065229 (ER: 3107952) ruhsat numaralı II.B

Detaylı

Türkiye Jeoloji Bülteni Cilt.41, No.2,177-185, Ağustos 1998 Geological Bulletin of Turkey, Vol.41, No.2 f. 177-185, Eugust 1998

Türkiye Jeoloji Bülteni Cilt.41, No.2,177-185, Ağustos 1998 Geological Bulletin of Turkey, Vol.41, No.2 f. 177-185, Eugust 1998 Türkiye Jeoloji Bülteni Cilt.41, No.2,177-185, Ağustos 1998 Geological Bulletin of Turkey, Vol.41, No.2 f 177-185, Eugust 1998 Sulakyurt granîtoîdîndekî gabroların derin yapısının sondajlarla belirlenmesi

Detaylı

Tek Nikol Kaya Adı Çift Nikol RİYOLİT. Ankara University JEM301Petrografi Prof. Dr. Yusuf Kağan KADIOĞLU. Tek Nikol Kaya Adı Çift Nikol DASİT

Tek Nikol Kaya Adı Çift Nikol RİYOLİT. Ankara University JEM301Petrografi Prof. Dr. Yusuf Kağan KADIOĞLU. Tek Nikol Kaya Adı Çift Nikol DASİT RİYOLİT Kuvars ++ Alkali feldspat ++ Özel Doku: Porfirik, sferulitik Biyotit + Tali Mineral Bileşimi: Apatit, titanit, zirkon, hematit Plajioklas + - Oluşum Derinliği: Yüzey Muskovit + - Ana Min: Kuvars,

Detaylı

İDİŞ DAĞI -AVANOS ALANININ JEOLOJİSİ (NEVŞEHİR, ORTA ANADOLU)

İDİŞ DAĞI -AVANOS ALANININ JEOLOJİSİ (NEVŞEHİR, ORTA ANADOLU) MTA Dergisi 119, 73-87, 1997 İDİŞ DAĞI -AVANOS ALANININ JEOLOJİSİ (NEVŞEHİR, ORTA ANADOLU) Serhat KOKSAL* ve M. Cemal GÖNCÜOĞLU" ÖZ.- İdiş dağı-avanos alanı Nevşehir'in kuzeydoğusunda yer alır ve Orta

Detaylı

D) ASİDİK SOKULUM KAYAÇLARINA BAĞLI YATAKLAR

D) ASİDİK SOKULUM KAYAÇLARINA BAĞLI YATAKLAR I ) MAĞMATİK MADEN YATAKLARI D) ASİDİK SOKULUM KAYAÇLARINA BAĞLI YATAKLAR A) Bazik ve U.bazik Kayaçlara Bağlı Maden Yatakları B) Karbonatitlere Bağlı Maden Yatakları C) Kimberlitlere Bağlı Maden Yatakları

Detaylı

KONU 11: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: MİNERALLER. Taşın Hammadde Olarak Kullanımı

KONU 11: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: MİNERALLER. Taşın Hammadde Olarak Kullanımı KONU 11: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: MİNERALLER Taşın Hammadde Olarak Kullanımı Odun ve kemik gibi, taş da insanın varlığının ilk evrelerinden bu yana elinin altında bulunan ve doğanın ona verdiği

Detaylı

İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ MAGMATİK KAYAÇLAR TORTUL KAYAÇLAR METAMORFİK KAYAÇLAR. Kayaç nedir?

İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ MAGMATİK KAYAÇLAR TORTUL KAYAÇLAR METAMORFİK KAYAÇLAR. Kayaç nedir? İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ 24.03.2015 MAGMATİK KAYAÇLAR TORTUL KAYAÇLAR METAMORFİK KAYAÇLAR Dr. Dilek OKUYUCU Yerkürenin Yapısı Kayaç nedir? Kayaç, çeşitli minerallerin veya bir tek mineralin;

Detaylı

JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ

JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ 4. HAFTA Arş. Gör. Dr. Kıymet DENİZ Bu ders notlarının hazırlanmasında özellikle Kadıoğlu 2001, Koralay 2016 dan yararlanılmıştır. Magmatik Kayalarda Dokular

Detaylı

TABAKALI SİLİKATLAR (Fillosilikatlar)

TABAKALI SİLİKATLAR (Fillosilikatlar) TABAKALI SİLİKATLAR (Fillosilikatlar) Kaolinit Al 4 Si 4 O 10 (OH) 8 Serpantin Mg 6 Si 4 O 10 (OH) 8 Pirofillit Al 2 Si 4 O 10 (OH) 8 Talk Mg 3 Si 4 O 10 (OH) 8 Muskovit KAl 2 (AlSi 3 O 10 )(OH) 2 Flogopit

Detaylı

MAGMATİK KAYAÇLAR MAGMATİK KAYAÇLAR

MAGMATİK KAYAÇLAR MAGMATİK KAYAÇLAR KAYAÇLAR MAGMATİK KAYAÇLAR MAGMATİK KAYAÇLAR Ergimiş halde bir silikat hamuru olan magmanın veya akkorun yerkabuğunun derinliklerinde ya da yeryüzünde soğuyarak katılaşması sonucu oluşan kayaçlardır Magmanın

Detaylı

BBP JEOLOJİ. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü

BBP JEOLOJİ.  Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü BBP JEOLOJİ http://i44.tinypic.com/9rlwea.jpg Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü I.HAFTA Jeoloji hakkında temel bilgiler, dalları, tarihçe, jeoloji mühendisinin uğraş alanları, jeoloji

Detaylı

MİNERALLERİ TANITAN ÖZELLİKLER

MİNERALLERİ TANITAN ÖZELLİKLER MİNERALLERİ TANITAN ÖZELLİKLER A. Fiziksel Özellikler B. Kristal Şekilleri C. Optik Özellikler D. Kimyasal Özellikler E. Fizyolojik Özellikler A. Doku (Mineralin oluşu esnasında ortaya çıkar) B. Koku (Kükürt:

Detaylı

UYUMSUZLUKLAR VE GÖRECELİ YAŞ KAVRAMI

UYUMSUZLUKLAR VE GÖRECELİ YAŞ KAVRAMI UYUMSUZLUKLAR VE GÖRECELİ YAŞ KAVRAMI Diskordans nedir? Kayaçların stratigrafik dizilimleri her zaman kesiksiz bir seri (konkordan seri) oluşturmaz. Bazen, kayaçların çökelimleri sırasında duraklamalar,

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ SAVCILI FAY ZONUNUN (KIRŞEHİR) YAPISAL ANALİZİ. Ayşe ÇAĞLAYAN

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ SAVCILI FAY ZONUNUN (KIRŞEHİR) YAPISAL ANALİZİ. Ayşe ÇAĞLAYAN ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ SAVCILI FAY ZONUNUN (KIRŞEHİR) YAPISAL ANALİZİ Ayşe ÇAĞLAYAN JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ANKARA 2010 Her hakkı saklıdır ÖZET Yüksek

Detaylı

KAYSERİ İLİNİN KUZEY KESİMİNDE ÇUKURKÖY'DE NEFELİN İHTİVA EDEN İNDİFAİ KAYAÇLAR

KAYSERİ İLİNİN KUZEY KESİMİNDE ÇUKURKÖY'DE NEFELİN İHTİVA EDEN İNDİFAİ KAYAÇLAR KAYSERİ İLİNİN KUZEY KESİMİNDE ÇUKURKÖY'DE NEFELİN İHTİVA EDEN İNDİFAİ KAYAÇLAR Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, Ankara I. GİRİŞ 1965 yazında Jeolog G. Pasquare Çukurköy havalisinin jeolojik etüdünü yapmıştır.

Detaylı

BİGA YARIMADASINDA TARİHİ TRUVA HARABELERİNİN GÜNEYİNDEKİ RADYOAKTİF SAHİL KUMLARININ MİNERALOJİSİ VE BUNLARIN ANA KAYAÇLARININ PETROLOJİSİ

BİGA YARIMADASINDA TARİHİ TRUVA HARABELERİNİN GÜNEYİNDEKİ RADYOAKTİF SAHİL KUMLARININ MİNERALOJİSİ VE BUNLARIN ANA KAYAÇLARININ PETROLOJİSİ BİGA YARIMADASINDA TARİHİ TRUVA HARABELERİNİN GÜNEYİNDEKİ RADYOAKTİF SAHİL KUMLARININ MİNERALOJİSİ VE BUNLARIN ANA KAYAÇLARININ PETROLOJİSİ Muzaffer ANDAÇ Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, Ankara Etüdü

Detaylı

TOPRAK ANA MADDESİ Top T rak Bilgisi Ders Bilgisi i Peyzaj Mimarlığı aj Prof. Dr Prof.. Dr Günay Erpul kar.edu.

TOPRAK ANA MADDESİ Top T rak Bilgisi Ders Bilgisi i Peyzaj Mimarlığı aj Prof. Dr Prof.. Dr Günay Erpul kar.edu. TOPRAK ANA MADDESİ Toprak Bilgisi Dersi 2011 2012 Peyzaj Mimarlığı Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Toprak Ana Maddesi Topraklar, arz kabuğunu oluşturan kayalar, mineraller ve organik maddelerin

Detaylı

Avustralya nın Antartika dan ayrılması

Avustralya nın Antartika dan ayrılması SENOZOYİK OLAYLARI Avustralya nın Antartika dan ayrılması Avustralya ile Antartika Paleosen sonu ile Geç Eosen arasında ayrılmaya baslamıslardır. Bu sonuca aşağıdaki verilerden ulaşılmıştır. 1. Avustralya

Detaylı

JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ

JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ 5. HAFTA Arş. Gör. Dr. Kıymet DENİZ Bu ders notlarının hazırlanmasında özellikle Kadıoğlu 2001, Koralay 2016 dan yararlanılmıştır. MAGMATİK KAYALARIN ADLAMASI

Detaylı

DERS 6. Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar

DERS 6. Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar DERS 6 Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar Mineraller Mineraller doğada bulunan, belirli kimyasal bileşimi ve muntazam atomik düzeni

Detaylı

3. 3. SENOZOYİK (65. 5 my - Günümüz) (Cenozoic = yakın yaşam) 2004 kadar kullanılagelen Jeolojik Zaman Çizelgesi nde Senozoyik zamanı iki devire ayrılmaktaydı: Tersiyer ve Kuvaterner. Bazı alanlarda ise

Detaylı

ÇOK EVRELİ KIVRIMLAR. Yaşar EREN-2003 ÜSTELENMIŞ KIVRIMLAR (ÇOK EVRELI KIVRIMLANMA)

ÇOK EVRELİ KIVRIMLAR. Yaşar EREN-2003 ÜSTELENMIŞ KIVRIMLAR (ÇOK EVRELI KIVRIMLANMA) ÜSTELENMIŞ KIVRIMLAR (ÇOK EVRELI KIVRIMLANMA) Çok evreli kıvrımlanmanın nedenleri 1-Bir çok orojenik zonlarda, kıvrımlar geometrik olarak oldukça karmaşık bir yapı sunar. Çoğu kez bu karmaşıklık daha

Detaylı

Göncüoğlu, M.C., 1983, Bitlis Metamorfitlerinde yani yaş bulguları: MTA Dergisi, 95/96,

Göncüoğlu, M.C., 1983, Bitlis Metamorfitlerinde yani yaş bulguları: MTA Dergisi, 95/96, Göncüoğlu, M.C., 1983, Bitlis Metamorfitlerinde yani yaş bulguları: MTA Dergisi, 95/96, 44-48. BİTLİS METAMORFİTLERİNDE YENİ YAŞ BULGULARI M. Cemal GÖNCÜOĞLU* ve Necati TURHAN* ÖZ. Henüz yürütülen çalışmaların

Detaylı

JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI

JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ Serkan ÖZKÜMÜŞ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ADANA, 2009 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KURTYUVASI (OLTU-ERZURUM) BAKIR-ALTIN

Detaylı

KLİVAJ / KAYAÇ DİLİNİMİ (CLEAVAGE)

KLİVAJ / KAYAÇ DİLİNİMİ (CLEAVAGE) KLİVAJ / KAYAÇ DİLİNİMİ (CLEAVAGE) TERMİNOLOJİ Klivaj. Deformasyon geçirmiş tortul veya metamorfik kayaçlardaki mineral veya tanelerin belirli yönlerde sıralanması ile oluşturduğu düzlemsel yapılara klivaj

Detaylı

MADEN YATAKLARI 1. HAFTA İÇERİĞİ GİRİŞ: Terimler. Genel Terimler Kökensel Terimler Mineralojik Terimler

MADEN YATAKLARI 1. HAFTA İÇERİĞİ GİRİŞ: Terimler. Genel Terimler Kökensel Terimler Mineralojik Terimler MADEN YATAKLARI 1. HAFTA İÇERİĞİ GİRİŞ: Terimler Genel Terimler Kökensel Terimler Mineralojik Terimler Genel Terimler Metalik Madenler Altın madeni, Gümüş madeni vs. Maden Metalik olmayan Madenler Ekonomik

Detaylı

SİVAS-DİVRİĞİ-TAŞLITEPE DEMiR PLASERİNİN JEOLOJİSİ VE OLUŞUMU ÜZERiNE BİR GÖRÜŞ

SİVAS-DİVRİĞİ-TAŞLITEPE DEMiR PLASERİNİN JEOLOJİSİ VE OLUŞUMU ÜZERiNE BİR GÖRÜŞ MTA Dergisi 113,133-139, 1991 SİVAS-DİVRİĞİ-TAŞLITEPE DEMiR PLASERİNİN JEOLOJİSİ VE OLUŞUMU ÜZERiNE BİR GÖRÜŞ Hüseyin ÖZTÜRK* ÖZ. - Taşlıtepe demir plasen, kristalize kireçtaşı, serpantinleşmiş ultrabazikler

Detaylı

TOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR

TOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR Magmatik (Püskürük) Kayaçlar Ýç püskürük Yer kabuðunu oluþturan kayaçlarýn tümünün kökeni magmatikdir. Magma kökenli kayaçlar dýþ kuvvetlerinin etkisiyle parçalara ayrýlýp, yeryüzünün çukur yerlerinde

Detaylı

IV. MAGMATİK KAYAÇLAR (IGNEOUS ROCKS)

IV. MAGMATİK KAYAÇLAR (IGNEOUS ROCKS) 23 IV. MAGMATİK KAYAÇLAR (IGNEOUS ROCKS) IV.1. Giriş Volkanik püskürmeler sonucunda oluşan kayaçlar geniş alanlar kaplamaktadır. Fakat bunlar, magma olarak tanımlanan erimiş kayaç malzemesinin kristallizasyonu

Detaylı

MİNERALLER. Tek mineralden oluşan kayaçlar. Kireçtaşı (Kalsit). Kaya tuzu (Halit). Buzul

MİNERALLER. Tek mineralden oluşan kayaçlar. Kireçtaşı (Kalsit). Kaya tuzu (Halit). Buzul Kayaçlar minerallerden oluşan Yer materyalidir. Çoğu kayaçlar birden fazla mineralden oluşmaktadır. Örnek: Granit Potasyum feldspat. Plajioklas (Feldspat). Kuvars. Hornblende. Biyotit MİNERALLER Tek mineralden

Detaylı

BULDAN YÖRESİ METAMORFİK KAYAÇLARININ JEOLOJİK, PETROGRAFİK VE TEKTONİK AÇIDAN İNCELENMESİ

BULDAN YÖRESİ METAMORFİK KAYAÇLARININ JEOLOJİK, PETROGRAFİK VE TEKTONİK AÇIDAN İNCELENMESİ BULDAN YÖRESİ METAMORFİK KAYAÇLARININ JEOLOJİK, PETROGRAFİK VE TEKTONİK AÇIDAN İNCELENMESİ Araş. Gör. Fatma GÖKGÖZ, Yard. Doç. Dr. Halis MANAV, Prof. Dr. Yahya ÖZPINAR Pamukkale Üniversitesi, Mühendislik

Detaylı

KÜTLESİ BATISI) GiRiŞ. masifinin altına dalması sonucu And tipi kıtasal yay magmatikleri ile temsil edilen bir granitoyid kuşağı oluşmuştur.

KÜTLESİ BATISI) GiRiŞ. masifinin altına dalması sonucu And tipi kıtasal yay magmatikleri ile temsil edilen bir granitoyid kuşağı oluşmuştur. MTA Dergisi 115, 15-28, 1993 EKECİKDAĞ GRANİTOYİDİNİN KÜTLESİ BATISI) PETROLOJİSİ VE KÖKENİ (ORTA ANADOLU KRİSTALEN T. Kemal TÜRELİ'; M. Cemal GÖNCÜOĞLU" ve Orhan AKIMAN" ÖZ.- Orta Anadolu kristalen kütlesinin

Detaylı

Düzenleme Kurulu. ULUSLARARASI BAZ VE DEĞERLĠ METALLER ÇALIġTAYI INTERNATIONAL WORKSHOP ON BASE AND PRECIOUS METALS. ONURSAL BAġKAN.

Düzenleme Kurulu. ULUSLARARASI BAZ VE DEĞERLĠ METALLER ÇALIġTAYI INTERNATIONAL WORKSHOP ON BASE AND PRECIOUS METALS. ONURSAL BAġKAN. ULUSLARARASI BAZ VE DEĞERLĠ METALLER ÇALIġTAYI INTERNATIONAL WORKSHOP ON BASE AND PRECIOUS METALS ONURSAL BAġKAN Mehmet ÜZER MTA Genel Müdürü Düzenleme Kurulu Sekreterya Yahya Çiftçi Pınar Şen DÜZENLEME

Detaylı

YERKABUĞUNUN BİLEŞİMİ VE ÖZELLİKLERİ LEVHA TEKTONİĞİ İZOSTASİ

YERKABUĞUNUN BİLEŞİMİ VE ÖZELLİKLERİ LEVHA TEKTONİĞİ İZOSTASİ YERKABUĞUNUN BİLEŞİMİ VE ÖZELLİKLERİ LEVHA TEKTONİĞİ İZOSTASİ LİTOSFER VE ASTENOSFER LİTOSFER:Yeryuvarında katı kayaçlardan oluşan kesim Kabuk altında ortalama olarak 70-100 km derinliklere kadar uzanır

Detaylı

SENOZOYİK TEKTONİK.

SENOZOYİK TEKTONİK. SENOZOYİK TEKTONİK http://www.cografyamiz.com/900/depremler/ DOĞU AFRİKA RİFTİ Üçlü Sistem Doğu Afrika Rift Sistemi Aden Körfezi Kızıl Deniz Okyanusal kabuğun şekillenmesi Aden Körfezinde yaklaşık olarak

Detaylı

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ Abdurrahman TABLACI BİZMİŞEN-ÇALTI (KEMALİYE-ERZİNCAN) YÖRESİNDEKİ Fe LERE BAĞLI Cu-Au-Ag ve Ni CEVHERLEŞMELERİ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM

Detaylı

Yapısal Jeoloji: Tektonik

Yapısal Jeoloji: Tektonik KÜLTELERDE YAPI YAPISAL JEOLOJİ VE TEKTONİK Yapısal Jeoloji: Yerkabuğunu oluşturan kayaçlarda meydana gelen her büyüklükteki YAPI, HAREKET ve DEFORMASYONLARI inceleyen, bunları meydana getiren KUVVET ve

Detaylı

SEDİMANTER MADEN YATAKLARI

SEDİMANTER MADEN YATAKLARI SEDİMANTER MADEN YATAKLARI Her hangi bir çökel havzasında, kimyasal veya klastik olarak oluşan malzemenin tortulaşması ile oluşan maden yataklarıdır. Daha çok demir ve mangan yatakları için önemlidir.

Detaylı

YÜKSEK LİSANS İSPENDERE (MALATYA) OFİYOLİTİ NİN KÖKENSEL İNCELEMESİ. Nusret NURLU

YÜKSEK LİSANS İSPENDERE (MALATYA) OFİYOLİTİ NİN KÖKENSEL İNCELEMESİ. Nusret NURLU ÖZ YÜKSEK LİSANS İSPENDERE (MALATYA) OFİYOLİTİ NİN KÖKENSEL İNCELEMESİ Nusret NURLU ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI Danışman : Prof. Dr. Osman PARLAK Yıl

Detaylı

İSPİR-ÇAMLIKAYA (ERZURUM) PAPATYA DESENLİ DİYORİTLERİNİN "MERMER" OLARAK KULLANILABİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ

İSPİR-ÇAMLIKAYA (ERZURUM) PAPATYA DESENLİ DİYORİTLERİNİN MERMER OLARAK KULLANILABİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ TÜRKİYE IV. MERMER SEMPOZYUMU (MERSEM'2003i BİLDİRİLER KİTABI 18-19 Aralık 2003 İSPİR-ÇAMLIKAYA (ERZURUM) PAPATYA DESENLİ DİYORİTLERİNİN "MERMER" OLARAK KULLANILABİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ Hasan KOLAYLI*,

Detaylı

ÜNÝTE - 1 TOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR

ÜNÝTE - 1 TOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR Doðal Sistemler ÜNÝTE - 1 TOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR TOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR...12 Ölçme ve Deðerlendirme...14 Kazaným Deðerlendirme Testi...16 Ünite Deðerlendirme Testi...18 Doðal Sistemler ÜNÝTE - 2 LEVHA

Detaylı

YERKABUĞUNU OLUŞTURAN MİNERALLER İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ. Yerkabuğunun Yapısı. Yerkürenin Yapısı. Dr.

YERKABUĞUNU OLUŞTURAN MİNERALLER İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ. Yerkabuğunun Yapısı. Yerkürenin Yapısı. Dr. İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ 17.03.2015 YERKABUĞUNU OLUŞTURAN MİNERALLER Dr. Dilek OKUYUCU Yerkürenin Yapısı Yerkabuğunun Yapısı 1 Yerkabuğunun Yapısı ~100 km ~10 km Yerkabuğunun Yapısı Yerkabuğunu

Detaylı

İçerdikleri 87Rb ve 87Sr, 86Sr miktarına göre kayaçların ve minerallerin i yaşlarının tespiti Rubidyum Stronsiyum izotop sisteminin kullanımının

İçerdikleri 87Rb ve 87Sr, 86Sr miktarına göre kayaçların ve minerallerin i yaşlarının tespiti Rubidyum Stronsiyum izotop sisteminin kullanımının Rubidyum Stronsiyum yaş tayini Radyometrik yaş tayini tekniği İçerdikleri 87Rb ve 87Sr, 86Sr miktarına göre kayaçların ve minerallerin i yaşlarının tespiti Rubidyum Stronsiyum izotop sisteminin kullanımının

Detaylı

MADEN YATAKLARI 1 METALİK MADEN YATAKLARI 1

MADEN YATAKLARI 1 METALİK MADEN YATAKLARI 1 MADEN YATAKLARI 1 METALİK MADEN YATAKLARI 1 Gökçe, A., 2000. Maden Yatakları. İkinci Baskı, Cumhuriyet Üniversitesi Yayınları, No:85, Sivas, 335 s. Temur, S., 2001. Endüstriyel Hammaddeler. Üçüncü baskı,

Detaylı