1999 yılı faaliyetleri

Transkript

1 1999 yılı faaliyetleri Kurumsal Finansman 1998 yılının ikinci yarısında ortaya çıkan global krizin Türk sermaye piyasalarında yol açtığı durgunluk, 1999 yılının son üç aylık dönemine kadar devam etmiştir. Bu dönemde hisse senetlerinde yaşanan hızlı gelişme yeni halka arz işlemlerini teşvik etmiştir yılında, bugüne kadar gerçekleştirilen en büyük arzlardan biri olan İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı'nm halka arzına kadar toplam dört arz gerçekleştirilmiştir. Yılın son ayında yapılan bu arzdan sonra gerçekleştirilen projelerle, 1999 yılında toplam on özel sektör halka arzı gerçekleşmiştir. I İŞ YATIRIM'IN SERMAYE PİYASASI FAALİYETLERİNDEKİ İŞ YATIRIM'IN KURUMSAL FİNANSMAN FAALİYETLERİ ARASINDA ÖZELLEŞTİRMEYE HER ZAMAN ÖNCELİK VERİLMİŞTİR. 10

2 GÜÇLÜ YANLARINDAN BİRİ YAYGIN MÜŞTERİ TABANIDIR.

3 1999 yılı faaliyetleri devam İş Yatmm'ın liderliğinde 21 aracı kurum ve bankanın oluşturduğu bir konsorsiyum tarafından gerçekleştirilen bu arz, İş Bankası özelleştirme projesinden sonra yapılan en geniş yurtiçi halka arz olmuştur. İnternet aracılığıyla kayıt ve faks ile talep gönderme gibi bazı yöntemlerin ilk uygulamaları bu arz sırasında gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, bu arz gayrimenkul yatırım ortaklıkları için o güne kadar gerçekleştirilen halka arzlar arasında en büyüğüdür ve 1999 yılı içindeki halka arzlarda satılan hisse senedi değeri açısından %72'lik bir paya sahiptir. Halka arzlara ek olarak iki özel sektör şirketine değerlendirme konusunda hizmet verilmiştir. İş Yatırım, hisse senetleri borsada işlem gören 18 şirkete sermaye artırımı ve temettü ödeme işlemleri için hizmet sunmuştur ve 1999 yıllarında gerçekleştirilen Halka Arzlar Şirket Rolü İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Lider Yatırım Finansman Lider Doğan Yayın Holding Konsorsiyum üyesi İdaş Tekstil Konsorsiyum üyesi İş Bankası İkincil Halka Arz Konsorsiyum üyesi İş Yatırım, hisselerin %72'sinin satışını gerçekleştirmiştir (milyar TL) 29,400, , (milyar TL) 23,490, , ,952,526* 12

4 1998 yılında Türk hükümeti, Türk Telekom'un özelleştirilmesinde finansal danışmanlık hizmetleri vermek üzere iş Yatırım, Merrill Lynch ve ABN Amro Rothschild'den oluşan konsorsiyumu görevlendirmiştir. Türkiye'nin en geniş kapsamlı özelleştirme projesi için gerekli çalışmalar 1999 yılı boyunca devam etmiştir. Ancak özelleştirme faaliyetlerinin hız kazanması için gerekli olan yeni yasal düzenlemeler yürürlüğe girmediği için Türk Telekom'un %20 hissesinin blok satış planı şimdilik ertelenmiştir. İş Yatırım'ın sermaye piyasası faaliyetlerinde, özellikle hisse senedi piyasası ve halka arz işlemlerinde sahip olduğu en önemli güçlü yanlarından birisi yaygın müşteri tabanıdır. Ülke geneline dağılmış 850 İş Bankası şubesi ve Avrupa'da mevcut 10 İşbank GmbH şubesinden oluşan güçlü ve yaygın dağıtım kanalı menkul kıymet pazarlanması sürecini hızlandırmaktadır. İş Yatırım, Türkiye'nin tek entegre ve tam otomatik menkul kıymetler dağıtım sistemi olan İş Bankası'nın Yatırım Hesabı Sistemi'nden yararlanmaktadır. Bu sistem müşterilerin Bankamatikler, İnternet ve interaktif telefon bağlantıları ile hesaplarına direkt olarak ulaşmalarını ve işlem yapmalarını sağlamaktadır. Ayrıca, İş Bankası'nın yaklaşık 100 pazarlama yetkilisi ilk kez halka arz işlemlerinde aktif rol oynamıştır. Kurumsal Finansman Bölümü'nün bir diğer önemli güçlü yanı personelinin faaliyet konusuyla ilgili sahip olduğu deneyimdir. Bölüm'de görev yapan dokuz analistin altısı ilgili alanlarda üniversite mezunu, ikisi yüksek lisans ve birisi de doktora derecesine sahiptir. M. Q

5 14

6 1999 yılı faaliyetleri devam Sermaye Piyasaları Hisse Senetleri 1998 yılını Asya krizi nedeniyle %25 düşüşle kapatan İMKB-100 Endeksi, sadece 1999 yılında 49 rekor kırarak TL bazında %485, ABD doları bazında %242 yükselmiştir. İMKB'da işlem gören hisselerin toplam piyasa değeri 34.4 milyar ABD dolarından milyar ABD dolarına yükselmiş, bu artışta uluslararası fonlardan çok yurtiçi yatırımcıların tercihleri önemli rol oynamıştır. Uygulamaya konan yeni vergiler ile değişen ekonomik beklentiler nedeniyle repo ve hazine bonoları çekiciliğini yitirmiştir. Özellikle T.C. Merkez Bankası'nın yeni para programını ilan etmesinden sonra bireysel tasarruflar hisse senetlerine yönelmiştir. GENÎŞ DAĞITIM AĞINA DAYANMAKTADIR. İŞ YATIRIM'IN YURTİÇÎ HİSSE SENEDİ ARACILIK FAALİYETLERİNDEKİ GÜCÜ, HİSSE SENEDİ BÖLÜMÜ'NÜN PİYASAYI YAKINDAN İZLEMESİNE, TALİMATLARI HIZLA İŞLEME KOYMASINA VE HER AN PİYASANIN İÇİNDE OLMASINA DAYANMAKTADIR. 15

7 1999 yılı faaliyetleri devam Kurulduğu tarihten itibaren etik kurallara bağlılığı ve müşteri odaklı yaklaşımı İş Bankası'nın güçlü adı ile birleşince İş Yatırım, İMKB'de faaliyet gösteren aracı kurumlar arasında piyasa liderlerinden biri haline gelmiştir yılında trilyon TL olan toplam hisse senedi işlem hacmi, 1999 yılında 1.9 katrilyon TL seviyesine yükselmiş ve 1998 yılında %1.82 olan toplam pazar payı ise, 1999 yılında %2.57'ye çıkmıştır. Şirket sözleşme sayısı açısından İMKB'nin 137 üyesi arasında üçüncü, toplam işlem hacmi açısından ise onuncu sırada yer almaktadır. İş Yatırım'm hisse senedi piyasasındaki gücü geniş dağıtım ağına dayanmaktadır. Şirket, ülkedeki en geniş kurumsal ve bireysel müşteri portföyüne hizmet vermektedir. İŞ YATIRIM, ETKİN DAĞITIM AĞI, TEKNİK KAPASİTESİ VE ON-LİNE İŞLEMLERDEKİ KALİTESİ İLE, İŞ BANKASI YATIRIM HESAPLARI DAHİL OLMAK ÜZERE, 218,000 AKTİF HİSSE SENEDİ HESABINDAN OLUŞAN EN GENİŞ MÜŞTERİ TABANINA SAHİPTİR. BU RAKAM, ÜLKEDEKİ TÜM BENZER HESAPLARIN %37'SİNİ OLUŞTURMAKTADIR. 16

8 Türk finans piyasalarındaki borç enstrümanları çoğunlukla tahvil-bono, gelir ortaklığı senetleri ile, Hazine'nin ihraç ettiği dövize ve enflasyona endeksli bonolardan oluşmaktadır. Sabit getirili menkul kıymetler piyasasında ticari bankaların egemen olmasına rağmen, İş Yatırım piyasada işlem gören sabit getirili menkul kıymetler ve türevleri bazında önde gelen aracı kurumlardan birisi olmuştur. İş Yatırım'da yatırım danışmanlığı faaliyetleri, İMKB Tahvil ve Bono Piyasası'nda görülen düzenli artışa paralel yürütülmektedir. Buna bağlı olarak, İş Yatırım'ın İMKB Tahvil ve Bono Piyasası'nda işlem hacmi bir önceki yıla göre %278 (1.3 katrilyon TL) artmıştır. Şirket işlem hacmi açısından tüm aracı kurumlar arasında ilk sırada yer alırken, aracı kuramlar ve İMKB üyesi bankalar arasında onaltıncı sıradadır. İMKB Repo-Ters Repo Piyasası'ndaki işlem hacmi bir önceki yıl rakamlarına göre %439 oranında (6.6 katrilyon TL) artmıştır. Bu kategoride, İş Yatırım aracı kurumlar arasında ikinci sırada yer alırken, aracı kurumlar ve İMKB üyesi bankalar arasında onsekizinci sıradadır. 17

9 1999 yılı faaliyetleri devam Uluslararası Sermaye Piyasaları Uluslararası finans piyasalarında hüküm süren kriz, 1999 yılında ilk üç aylık dönemin sonuna doğru hızım kaybetmiş ve Türkiye'de yapılan ilk Türk Eurobond arzının gerçekleştirilmesinden sonra uluslararası piyasalardan sermaye akışı başlamıştır. Yılın ikinci yarısında yurtiçinde politik alanda ve ekonomide yaşanan olumlu gelişmeler ve Dünya Bankası ve IMF gibi uluslararası kuruluşların artan ilgileri, Türkiye'nin uluslararası piyasada kredi notunun yükselmesini sağlamıştır. AB üyeliğine doğru atılan önemli adımlar uluslararası yatırımcıların davranışlarını olumlu etkilemiştir. Bir Türk aracı kurumu bünyesinde bulunan en deneyimli uluslararası sermaye piyasaları kadrosuna sahip olan İş Yatırım, yerli yatırımcılar için uluslararası sermaye piyasaları enstrümanları ile işlem yapan tek kuruluştur. İş Yatırım yatırımcının tercihlerine cevap verebilecek farklı risk ve getiri profillerine sahip geniş bir yabancı menkul kıymetler yelpazesi I İŞ YATIRIM YURTİÇİ VE ULUSLARARASI PİYASALA] sunmaktadır. Bu enstrümanlardan bazıları döviz reposu, yatırım yapılabilir ülkelerin yurtiçi ve yurtdışı özel ve kamu borç enstrümanları ile gelişmekte olan ülkelerin uluslararası piyasalarda ihraç ettikleri özel ve kamu borç enstrümanları, uluslararası borsalarda işlem gören hisse senetleri ile türev enstrümanlardır. İş Yatırım, özellikle T.C. Hazine Müsteşarlığı tarafından ihraç edilen Eurobond'larda güçlüdür. Ayrıca, Turkcell, Garanti Bankası, Yapı ve Kredi Bankası, Türk Eximbank gibi Türk şirketleri tarafından ihraç edilen tahvillerin işlem hacmi dört misli artmıştır. ABD ve Almanya gibi ülkelerin tahvilleri ile Brezilya ve Arjantin gibi ülkelerin uluslararası borçlanma piyasalarına ihraç ettikleri tahviller, 1999 yılında Türkiye'de işlem görmeye başlamıştır. Aynı yıl içinde, daha önce denizaşırı yatırım fonlarının tercih edildiği piyasalarda, uluslararası hisse senetleri ilk kez alternatif bir enstrüman olarak kabul edilmiştir yılında İş Yatırım'ın uluslararası piyasalardaki işlem hacmi %400 artışla 1 milyar ABD doları seviyesine yükselmiş ve Şirket, ISMA - Uluslararası Menkul Kıymet Piyasaları Birliği üyeliğine kabul edilen ilk Türk aracı kuram olmuştur. İş Yatırım'ın müşteri tabanının genişlemesine paralel olarak yabancı hisse senedi işlem hacmi de önemli ölçüde artmıştır. 18

10 1999 yılı faaliyetleri devam Yurtiçi Satışlar Yatırım Danışmanlığı Hizmetleri İş Yatırım, tüm sermaye piyasası araçları için yatırım danışmanlığı hizmeti vermektedir. Yatırım danışmanları müşterilere piyasalara ilişkin güncel bilgiler sunmakta, risk-getiri beklentilerine uygun alternatifler önermekte ve yatırımcıların verdikleri kararları işleme koymaktadır. tş YATIRIM'IN FON PORTFÖYÜ, TÜRKİYE'DEKİ TÜM İŞ YATTRIM'IN YÖNETİMİ ALTINDA BULUNAN YATIRIM FONLARİ PORTFÖYÜ TÜRKİYE'DEKİ PAZARIN %32'İNİ OLUŞTURMAKTADIR. İŞ BANKASI EN BÜYÜK HİSSE SENEDİ YATIRIM FONUNA ÖNCÜLÜK EDEN, TÜRKİYE'DE İLK FİNANS ŞİRKETİDİR YILINDA KURULAN tş YATIRIM ORTAKLIĞI, 1999 YILI SONUNDA SAHİP OLDUĞU %28 PAZAR PAYI İLE EN BÜYÜK KAPALI UÇLU YATIRIM FONUDUR. KURUMSAL PORTFÖY YÖNETİMİ KAPSAMINDAKİ FAALİYETLERİNİN BİR PARÇASI OLARAK, İŞ YATIRIM BU ORTAKLIĞA YATIRIM DANIŞMANLIĞI HİZMETİ VERMEKTEDİR. 20

11 Müşterilere sunulan ürün yelpazesinde hisse senetleri, hazine bonoları, repo, uluslararası menkul kıymetler ile A ve B Tipi yatırım fonları yer almaktadır yılında yurtiçi piyasa enstrümanlarının gelirlerindeki düşüş sonrasında uluslararası menkul kıymetlerin pazarlamasına ağırlık verilmiş, böylece döviz bazında tasarrufu tercih eden müşterilere alternatifler sunulmaya başlanmıştır yılında yatırım danışmanlığı hizmeti alan müşteri sayısında patlama yaşanmış ve portföy hacmi 8.5 trilyon TL'den 91.7 trilyon TL'ye yükselmiştir. HATIRIM FONLARININ %32'SİNÎ OLUŞTURMAKTADIR. Aracılık Faaliyetleri Hisse senedi aracılık işlemleri, sadece şubeleri acente olarak görev yapan İş Bankası şubeleri içinde yürütülmektedir. İş Bankası Yatırım Hesaplan, Banka'nın etkin dağıtım ağı, teknik kapasitesi ve on-line işlemlerdeki kalitesi ile 218,000 aktif hisse senedi hesabından oluşan en geniş müşteri portföyüne sahiptir. Bu rakam, ülkedeki tüm benzer hesapların %37'sini oluşturmaktadır. Bu hesaplardan gelen emirler, İş Bankası şubeleri ile günde 24 saat, haftada yedi gün hizmet veren Bankamatikler, İnternet ve interaktif telefon sistemleri aracılığıyla toplanmaktadır. Bu çerçevede, İMKB sistemine transfer edilen toplam 617,517 emrin, 217,712'si satın alma ve 399,805'i ise satış emri olmuştur. Toplam işlem hacmi ise trilyon TL olarak gerçekleşmiştir. 21

12 22

13 1999 yılı faaliyetleri devam Uluslararası Satışlar Yatırım danışmanları, müşteri odaklı bir yaklaşım ile yatırım sürecinin tüm aşamalarında uluslararası kurumsal ve bireysel müşterilerine yardımcı olmaktadır. Yatırım önerileri ve işlemleri yaparken ihtiyatlı bir tutum izleyen İş Yatırım, vergilendirme, takas, saklama ve işlemlerle ilgili olarak mevzuat konularında yol gösterici olmaktadır. Bu hizmetler güncel piyasa koşullarının müşteriye anında iletilmesini ve gelişmiş bir teknoloji kullanarak müşteri emirlerinin zamanında yerine getirilmesini de kapsamaktadır. Uluslararası yatırımcılara satılan yurtiçi sabit getirili menkul kıymet hacmi, 1999 yılında bir önceki yıla göre beş misli artarak 567 milyon ABD dolarına ulaşmıştır. Hisse senetleri açısından, yabancı yatırımcıların emirlerini kapsayan işlemler Şirket'in 1999 yılı toplam hisse senedi işlem hacminin %3.83'ünü oluşturmuştur. KAPSAMAKTA VE DERİNLİK ANALİZLERİ YAPABİLMEKTEDİR. Varlık Yönetimi Türkiye'deki yatırım fonlarının sayısı 1999 yılında önemli ölçüde artış göstermiştir Kasım ayı sonunda 195 olan yatırım fonu sayısı, 1999 Kasım ayı sonunda 215 olmuştur. Aynı dönem içinde, trilyon TL olan toplam portföy hacmi %141.3 oranında artarak 1999 yılı sonunda trilyon TL'ye yükselmiştir. Hisse senedi piyasası yatırımları faiz oranlarındaki düşüşün ardından en hızlı büyümeyi 1999 yılının son ayında gerçekleştirmiştir. Yıl sonu itibariyle toplam net aktif değeri 656 milyon ABD dolarına ulaşan İş Yatırım'm fon portföyü, Türkiye'deki tüm yatırım fonlarının %32'sini oluşturmaktadır. Bu rakam, bir Türk finans kurumunun yönettiği en büyük yatırım portföyünü temsil etmektedir. Halen yatırım fonu yöneten 80 banka ve aracı kurum arasında İş Yatırım, pazar payı ve toplam net aktif değeri açısından büyük bir farkla birinci sırada yer almaktadır. Yatırım fonları ve portföyünde yer alan aktifleri yöneten fon yöneticileri, öncelikle büyüme potansiyeli yüksek finansal açıdan güçlü şirketlerle ilgilenmektedir. Yatırım kararlan, Araştırma Bölümü tarafından yapılan derinlik analizleri, fon yöneticilerine sunulan sektör raporları ve günlük bazda güncelleştirme raporları ile desteklenmektedir. 23

14 1999 yılı faaliyetleri devam Yatırım Fonları iş Yatırım A-Tipi Değişken Fon İş Yatırım B-Tipi Değişken Fon İş Bankası B-Tipi Likit Fon İş Bankası A-Tipi Hisse Fonu İş Bankası A-Tipi İştirak Fonu İş Bankası B-Tipi Değişken Fon İş Bankası B-Tipi Yabancı Menkul Kıymet Fonu İş Bankası B-Tipi Senet ve Tahvil Fonu İş Bankası A-Tipi Değişken Fon Portföy Bileşimi H,TB,R H,TB,R TB,R H,R H,R H,TB,R YM TB,R H,TB,R * ve 31/12/1999 tarihleri arasında H: Hisse Senedi TB: Tahvil ve Bono YM: Yabancı Menkul Kıymet Kuruluş Tarihi 12/5/ /7/ /7/1987 4/3/1989 9/10/ /1/1990 2/1/1992 4/6/ /4/1993 Net Aktif Değeri Getirişi % * Getirişi % (19.10) (11.46) Yatırım fonları birçok müşteri için sağladığı önemli vergi avantajlarının yanısıra profesyonel portföy yöneticileri ile çalışma olanağını sunmaktadır. Değişik risk tutumlarına cevap veren farklı risk-getiri yapısına sahip yatırım fonları, İş Yatırım için gelecek vaadeden bir alandır. Mevcut yatırım fonlarının aktif değerlerini yükseltme çalışmaları sürdürülmektedir. Yatırım fonlarına ek olarak müşterilere bireysel portföy yönetimi hizmeti de verilmektedir. Bir önceki yıl 641 milyar TL olan toplam hacim (%611 artışla) 4.6 trilyon TL seviyesine çıkmıştır. Araştırma İş Yatırım, müşterilerine ve fon yöneticilerine zamanında bilgi temin eden etkin altyapıya sahip birkaç Türk aracı kurumundan birisidir. Araştırma Müdürlüğü'nde, yurtiçi ve uluslararası müşterilerin taleplerini karşılayabilmek için özel eğitim almış, üniversite mezunu dokuz analist çalışmaktadır. Bu analistlerin ikisi yüksek lisans derecesine, birisi de doktora derecesine sahiptir ve iki araştırma uzmanı da yüksek lisans öğrencisidir. 24

15 Araştırma Müdürlüğü, İMKB'ye kote olan şirketlerin yanısıra makro ekonomik gelişmeleri de yakından izlemektedir. Şirket, bilgiye hızlı ve kolay erişim sağlayan, dağıtım maliyetlerini düşüren ve daha fazla arşiv bilgisi yaratılmasına olanak tanıyan elektronik dağıtım araçlarından yararlanmaktadır. Araştırma Müdürlüğü, 2000 yılında üç ayda bir İMKB Ulusal-30 Şirketler Raporu ve altı ayda bir İMKB Ulusal-100 Şirketler Raporu yayınlamayı planlamaktadır. İş Yatırım Araştırma Bölümü'nün Ürünleri Günlük Rapor Şirket Raporları Haftalık Bülten Sektör Raporları Aylık Bülten Bilgi İşlem Bilgi işlemin aracı kurum faaliyetlerinde vazgeçilmez bir unsur haline gelmesi sonucu bu alandaki yatırımlar İş Yatırım için öncelikli konulardan birisi olmuştur yılına kadar bilgi işlem çalışmaları Banka'nın deneyimli Bilgi İşlem ekibi ile İş Yatırım'ın bilgi işleminin ortak çalışması ile sürdürülmüş, 1998 yılında Şirket içinde bir Bilgi İşlem Bölümü kurulmuştur. Bölüm'ün 1999 yılında elde ettiği en önemli başarılardan biri, İş Yatırım için sadece bilgi içeren web sitesinin tasarlanmasıdır. Bu site ile yeni kullanıcıların Şirket'e kolaylıkla ulaşabilecekleri esnek bir sistem oluşturulmuştur. Bilgi İşlem Bölümü'nün 2000 yılı hedefleri arasında yeni bir iletişim ve network sisteminin kurulması yer almaktadır. Müşterilere İMKB'deki gelişmeleri eşzamanlı izleme ve Şirket'in web sitesi aracılığıyla uzaktan hisse senedi işlemleri yapma olanağı sağlayacak bir interaktif sisteminin geliştirilmesi de hedeflenmektedir. 25

16 1999 yılı faaliyetleri devam İnsan Kaynakları ve Eğitim 1999 yılında İş Yatırım, biri İzmir'de diğeri de Ankara'da olmak üzere iki şube açmış ve 102 kişilik personeli, yıl sonunda 130 kişiye ulaşmıştır. Toplam personelin 103'ü İstanbul'da Genel Müdürlük'te, diğerleri ise şubelerde görev yapmaktadır. Günümüzde hızlı bir değişim ve rekabet içinde olan iş ortamında nihai başarı, tutarlı bir şekilde uygulanan insan kaynaklan politikalarına bağlıdır. Personelin %79'u üniversite mezunudur ve %68'i iyi derecede İngilizce bilmektedir. Yönetici kadroları dahil, Şirket'in personel yaş ortalaması 30'un altındadır. Personel Sayısı Toplam Personel Genel Müdürlük Şubeler Personelin Eğitim Düzeyi Doktora ve Master Derecesi Lisans Derecesi Önlisans Derecesi Lise Mezuniyeti İlkokul Mezuniyeti Bir Yabancı Dil Bilen İki Yabancı Dil Bilen % % İş Yatırım'ın felsefesine göre en iyi yatırım insan kaynağına yapılandır. Bu inançla çalışanların uzmanlık alanlarına göre, eğitim ve seminer programlarına katılmaları sağlanmaktadır. Eğitim programları genelde Şirket içinde düzenlenmekte, İMKB ve Türkiye Bankalar Birliği tarafından düzenlenen programlara katılım sağlanmaktadır. Zaman zaman gereksinim doğduğu takdirde yurtdışında düzenlenen eğitim programlarına da personel gönderilmektedir. Artan personel sayısına bağlı olarak, 1999 yılı içinde düzenlenen eğitim programlarının sayısı da artmıştır. Özel olarak sermaye piyasası uzmanlarına yönelik düzenlenen İMKB'nin eğitim programlarına tüm uzman yardımcılarının katılması zorunlu tutulmaktadır. Ek olarak, çalışanların kişisel becerilerinin geliştirilmesine yönelik özel tasarlanmış eğitim programları da düzenlenmiştir yılı içinde teknik konularda düzenlenen 10 eğitim programına toplam 41 kişi katılmıştır. 26