KANOLA VE SUSAM KURUTMA MAKİNESİ TASARIM VE PROTOTİP İMALATI *

Transkript

1 TMMOB Makina Mühendisleri Odası Konya Şubesi V. Makina Tasarım ve İmalat Teknolojileri Kongresi Ekim 2009 KANOLA VE SUSAM KURUTMA MAKİNESİ TASARIM VE PROTOTİP İMALATI * Çetin KARAKAYA 1,Dilaver BOZKURT 2, Turgay ÇELİK 3 1 Sakarya Ünv. Karasu MYO, Makine Bölümü, Karasu/Sakarya/TÜRKİYE Tel: e-posta: ckarakaya@sakarya.edu.tr 2 Çelik Kardeşler Petrol Zah. Tur. İnş. Taah. ve Tic. San. Ltd. Şti. Sakarya /TÜRKİYE Tel: e-posta: info@adakurutma.com.tr 3 Çelik Kardeşler Petrol Zah. Tur. İnş. Taah. ve Tic. San. Ltd. Şti. Sakarya /TÜRKİYE Tel: e-posta: info@adakurutma.com.tr Özet: Ar-Ge destek programlarının yaygınlaşması ve daha fazla sanayici tarafından bu desteklerin kullanılması, ülkemizin tasarım ve imalat altyapısını güçlendirmiştir. Bu proje de bu kapsamda ortaya çıkmıştır. Ar-Ge aşamasından sonra ürün ticarileşmiş ve ihracat gerçekleştirerek ülkemize katma değer sağlanmıştır. Yabancı rakiplerden ülkemize gelen makine sayısı azaltılmış ve rekabet edilebilir bir duruma gelinmiştir. Avrupa Birliği ne uyum çalışmaları nedeni ile tarım ürünlerinin hijyenik olarak depolanması zorunluluk haline gelmektedir. Klasik yöntem ile hasattan sonra doğal kurutma esnasında ürünlerin zararlı dış etkiler ile karşı karşıya kalması kaçınılmazdır. Bunun yerine cebri kurutma zorunlu hale gelmiştir. Tarım ürünleri yüksek nemli olarak hasat edilmektedir. Hasattan sonra depolama nemine kadar düşürülerek saklanmalıdır. Aksi takdirde üründe bozulmalar başlamakta ve depolama ömrü kısalmaktadır. Bu şekilde sürekli olarak milli servet boşa gitmektedir. Bozulma başladığında (özellikle; fındık, mısır, buğday, çeltik v.b.) tarım ürünlerinden yapılan gıda maddelerinde de bu zararlı etkileri görmek mümkün olmaktadır. Örneğin aflatoksinli bir mısırı yiyen ineğin sütünden insanlara bu zararlı etki taşınmaktadır. Ülkemiz şartlarında tamamen yerli, verimli, maliyeti düşük ve ithalat yerine ekonomimize katkı sağlayacak tahıl kurutma makinesi tasarım ve imalatı mümkün görülmüş ve bu konuda önemli ar-ge çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmada, kanola ve susam ürünlerini kurutacak makinenin tasarımı ve prototip imalatı ile ilgili bilgiler verilmiştir. Kurutulacak bu ürünlerin tane yapılarının olukça küçük olması kurutma işlemini zorlaştırmaktadır (makine gövdesindeki delikli sacda daha ince bir tane yapısı ve ürün akışının savrulma nedeni ile düzenli olmaması gibi). Bu sorunların önüne geçilerek, yeni teknikler bulunmuştur. * Bu proje TÜBİTAK-TEYDEB Kobi Ar-Ge Destek Programı kapsamında desteklenmiş ve başarı ile tamamlanmıştır (Proje No: ). Anahtar sözcükler: Kanola ve susam kurutma makinesi, tahıl kurutma 1. GİRİŞ Projeyi gerçekleştiren firma, yıllardır kurutma sektörünün ihtiyaç duyduğu makineler için ar-ge çalışmaları yapmakta ve bu makineleri yerli imkânlarla üreterek hem yerli hem yabancı pazarlara sunmaktadır. Ürünlerinin büyük çoğunluğunu kurutma ihtiyacının yüksek olduğu ülkelere (ikim olarak soğuk ülkeler başta olmak üzere) sunmaktadır. Kanola ve susam kurutma için Ukrayna ve Sibirya hedef olarak seçilmiş, yapılan ön değerlendirme sonucu bu pazara derhal girilmesi gerektiği düşünülmüştür. Bu proje kapsamında Kanola ve Susam Kurutma Makinesi geliştirilerek hedef pazara sunulmuştur. Tarım ürünlerinin endüstriyel olarak kurutulması için kurutma makinelerine çok büyük ihtiyaç vardır. Bu ihtiyacın ancak bir bölümü yurt dışından ithal edilen özellikle Amerikan ve İtalyan menşeli pahalı ve işletme

2 160 masrafları yüksek kurutma makineleri ile karşılanmaya çalışılmaktadır. Bu durum teknolojik kurutmanın yaygın bir şekilde kullanımı engellemekte ve ayrıca kurutulan ürünün kurutma maliyetlerini yukarı çekmektedir. Kurutma prosesinin kalitesi, ürün kurutma kalitesine (ürüne zarar vermeden, kısa sürede kurutmak v.b.) ve yakıt sarfiyatına göre değerlendirilmektedir. Bu projede geliştirilen kurutma prosesi ürün kurutma kalitesini yükseltmekte ve daha az enerji harcamaktadır. Proses konusunda ne kadar çok bilgiye sahip olunursa o kadar ileri teknoloji geliştirilebilir. Projeyi gerçekleştiren firma 45 yıldır kurutma sektöründe hizmet vermektedir. Burada edinilen deneyimler ve yaptığı proses iyileştirmeleri düşünülen yeni kurutma prosesinde kullanılmıştır. 2. KANOLA VE SUSAM KURUTMA MAKİNESİ Bu proje ile özellikle Ukrayna ve Sibirya dan gelen talepler üzerine kanola ve susam kurutma makinesi geliştirilmiştir. Daha önceki Ar-Ge çalışmaları ile geliştirilen kurutma makineleri, hava debisi ve makine gövdesindeki deliklerin kanola ve susam tanelerine göre büyük olması nedeniyle kanola ve susam kurutma için kullanılamamaktadır. Kanola ve susam kurutma makineleri ülkemiz için yeni bir üründür. Küçük çaplı kurutma yapan (genellikle santrifüj yöntemi kullanılmaktadır) yerli susam kurutma makinesi yapan firmalar olmasına karşın, firmanın yaptığı makinede öne çıkan önemli farklılıklar şunlardır; - Büyük kapasiteli endüstriyel kurutma imkanı, - Enerji tasarrufu, - Tam otomatik proses, - Ürün özelliklerine göre ayarlanan hava debisi, - Boşaltma sisteminde ürünün istem dışı savrulmasını önleyecek özel dizayn mekanik boşaltma sitemi, - Kurutma makinesi gövdesinde ürüne özgü yeni bir yapı Projenin Başlatılma Gerekçeleri Projenin başlatılma gerekçelerinden bazıları şu şekilde sıralanabilir; - Firmanın sürekli Ortaasya ülkeleri ile irtibat halinde olması, sık sık onları ziyaret etmesi ve beklentilerini karşılamasından dolayı yeni taleplerin gelmesi ve bu taleplerin dikkate alınması, - Kurutma makinelerinin ülkemize ithal olarak girmesi ve bu ithalatın engellenmek istenmesi, - Firmanın, çok önemli olan kurutma sektöründe; Ar-Ge, yeni ürün tasarımı, imalat ve kurutma işlemi açısından oldukça fazla birikimi olması, - Yurtiçinde bu gibi yeni ürün talepleri karşılayabilecek firmanın olmaması, - Kurutmanın öneminin bilinmesinin yanısıra kanolanın hasat edilebilmesi için yaklaşık %10-12 neme sahip olmasının (tanelerin dökülmemesi için) gerekmesi, depolama için ise yaklaşık % 6-7 neme düşürülmesinin zorunlu olması, - Biyodizel yakıtın en önemli hammaddesi olan ve enerji tarımında hızla yaygınlaşmaya başlayan kanolanın zorunlu kurutma ihtiyacı. bu gibi nedenlerden dolayı firma bilgi birikimini kullanarak bu konuda Ar-Ge çalışması yapmaya karar vermiştir. Benzer sistemler konusundaki bilgi birikimi bu projeye aktarılarak iyi bir ürün ortaya çıkarılmıştır. 3. PROJE KAPSAMINDA YAPILAN ÇALIŞMALAR Proje kapsamında 1 adet prototip kanola ve susam kurutma makinesi imal edilmiştir. Prototip imalatı üç safhadan oluşmaktadır. İlk olarak tasarım, daha sonra prototip imalatı ve son olarak prototipin denenmesi çalışmaları gerçekleştirilmiştir Prototip Tasarım Çalışmaları Bu aşamada prototipe ait teknik resimler oluşturulmuş ve imalatı için hazır hale getirilmiştir. Teknik resimlerde parçaların imalat resimleri ve montaj resimleri çizilerek malzeme özellikleri detaylı olarak belirlenmiştir. Bu adım tamamlandığında prototip bileşenlerinin tüm teknik resimleri hazır duruma gelmiştir. Bu aşamaya ait çıktılar şu şekilde özetlenebilir;

3 161 - Makine imalat ve montaj resimleri - Makine elektrik devre şeması - PLC devre şeması - Isıtıcı bölüme ait teknik resimler - Otomasyon projesi Tasarım aşamasından sonra tamamen firmanın geliştirildiği prototip makine için Türk Patent Enstitüsü ne 2 adet başvuru yapılmıştır. Bunlardan birisi boşaltma için kullanılan yıldız makara sistemi, makine demontajını, bakımını kalaylaştırıcı saç montaj sistemi ve etkin kurutma için malzeme akış sistemi ile ilgilidir. Makinenin diğer geliştirilen önemli kısımlarını içeren ilk başvuruya ait bilgiler Tablo 1 deki veritabanı bilgilerinde de görülmektedir. Başvuru Bilgileri Tablo 1. Tescil edilen buluş ile ilgili TPE veritabanından alınan bilgiler Başvuru Numarası : 2006/07118 Evrak Numarası : 2006-G Tescil Numarası : Başvuru Tarihi : 2006/12/14 Evrak Tarihi : 2006/12/14 Tescil Tarihi : 2007/09/21 Başvuru Şekli : Ulusal Başvuru Koruma Tipi : Faydalı Model Yayın Tarihi : 2007/03/21 Başvuru Sahipleri ÇELİK KARDEŞLER PETROL ZAHİRECİLİK TURİZM İNŞAAT TAAH. TİC.ve SAN. LTD. ŞTİ. Dernekkırı Sapağı Çökekler Köyü SAKARYA Buluş Sahipleri DİLAVER BOZKURT Dernekkırı Sapağı Çökekler Köyü SAKARYA Vekil Bilgileri SERFİNAZ SİBEL YÜCE 1769 Sokak No:18/1 KARŞIYAKA/İZMİR Buluş Başlığı Buluşun Tasnif Sınıfları A23N 12/00 Fındık, fıstık, ceviz, badem vb. kabuklu yemişler için seyyar ve sabit olmak üzere özel olarak tasarlanmış kurutma makinası Buluş Özeti Buluş fındık, fıstık, ceviz, badem vb. gibi kabuklu yemişlerin kurutma işlemi için sabit ve seyyar olarak tasarlanmış kurutma makinesi olup, söz konusu makinenin seyyar modeli, şase grubu (1),r kurutma ünitesi (2), kazan ünitesi (3), Elavatör Ünitesi (4), Döküş Borusu (5), Elektrik Panosu (6), bir Elevatör Haznesi (7), iki adet Kriko (8), bir Karıştırıcı Helezon (9), bir Temiz Hava Fanı (10), bir Yakıt Haznesi (11), bir Yakıt Besleme Helezonu (12), bir Yakıt Karıştırıcı Sistemi (13), bir Yakıt Hava Fanı (14), bir Elevatör u (15), bir Karıştırıcı Helezon u (16), bir Fan u (17), bir Yakıt Besleme ve Karıştırıcı u (18), bir Alternatör (19), bir Alternatör Redüktörü (20) ve iki adet Tekerlek (21) ile üç adet Sıcaklık Sensörlerinden (22) oluşmaktadır Prototip İmalat ve Montaj Çalışmaları Prototip imalatı ve montaj çalışmaları aşamasında aşağıdaki faaliyetler gerçekleştirilmiştir; - Makine imalatı ve montajı - Elektrik tesisatı uygulaması - Elektronik devre uygulaması - PLC devre uygulaması - Isıtıcı bölümün imalatı Prototip imalatı ve montajı sonucunda elde edilen kurutma makinesi ile ilgili genel görünüş Şekil 1 de gösterilmiştir.

4 162 Şekil 1. Kanola ve susam kurutma makinesi genel görünüşü Proje sonucunda elde edilen kanola ve susam kurutma makinesinin prototipine ait önemli bilgiler ve teknik özellikler Tablo 2 de gösterilmiştir. Tip Uzunluk Genişlik Yükseklik Tablo 2. Kanola ve susam makinesi teknik özellikleri 9 BÖLÜM 2 FAN 2 BRÜLÖR Kolon genişliği ÜST FAN Fan çapı Brülör ALT FAN Fan çapı Brülör 7640 mm mm mm. 365 mm. 20 HP/1450/d/dk 1080 mm Kcal 10 HP 1450/d/dk 900 mm Kcal Ürün Alma Kapasitesi Kg m 3 ÜST HELEZON ALT HELEZON YILDIZ MAKARA Toplam Güç 7,5 HP/1450/d/dk 5,5 HP/1450/d/dk 1 HP/REDİKTÖRLÜ 32 kw Geliştirilen makinenin gövdesi demontaj ve bakım koşulları dikkate alınarak dıştan cıvata bağlantılı tasarlanmıştır. Diğer ithal makinelerde ise bu durum tam tersidir ve yan kapakları sökülmesi içten gerçekleştirildiği için oldukça güçtür. Gövdenin genel görünüşü Şekil 2 de gösterilmiştir.

5 163 Şekil 2. Makine gövdesinin görünüşü Kurutma makinesinde LPG ve doğalgaz kullanılmaktadır. Brülör genel görünüşü ve yanma sistemi ile ilgili önemli bilgiler Şekil 3 te gösterilmiştir. Şekil 3. Brülör genel görünüşü Makinenin tüm noktalarında otomatik kontrolün sağlandığı ve farklı kurutma koşullarına göre dataların önceden girilebildiği PLC yazılım ile ilgili kontrol panelinin görünüşü Şekil 4 te gösterilmiştir.

6 164 Şekil 4. Kontrol paneli genel görünüşü Yabancı makinelerde kurutulan ürünün içerisindeki yabancı maddelerin tıkadığı malzeme ilerletme ve boşaltma sistemini tamamen sökmek gerekmektedir. Oysaki tarafımızdan geliştirilen ve patentinin alındığı yıldız makara sistemi ile makineyi sökmeden tıkanan yabancı maddeler dışarıya alınmaktadır. Yıldız makara ve alt helezonun görünüşü Şekil 5 te verilmiştir Prototip Deneme Çalışmaları Şekil 5. Yıldız makara ve alt helezonun genel görünüşü Bu aşamada; ürünlerin gerçek anlamda deneme kurutma testleri yapılmıştır. Deneylerde özellikle şu kriterler ölçülmüştür; - Farklı hava koşullarında kuruma süreleri, - Yakıt cinsinin kurutmaya etkisi, - Ürünlerdeki fire oranlarının azaltılması, - Ürüne zarar vermeden ulaşılabilecek en fazla kuruluk miktarı, - Aflatoksin varlığı Prototip, önemli susam üretim alanlarından biri olan Hindistan da denenmiş ve başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Kanola ise makine imalatı yapılan firmada denenerek istenen değerler elde edilmiştir. Bu makine ülkemiz için tamamen ilk olmuştur. Prototip elde edilmesinin hemen ardından ihracat başlamıştır.

7 SONUÇLAR Projeyi gerçekleştiren firma, KOSGEB desteği ile başladığı Ar-Ge çalışmalarına TÜBİTAK desteği alarak devam etmektedir. Firmanın faaliyet alanı kurutma sektörüdür. 45 yıldır tarım ürünlerinin kurutulmasına yönelik çalışmalar yapan firma, sektörün ihtiyaçlarını yakından takip etmekte ve hatta makine imalatının yanı sıra tarım ürünleri kurutma hizmeti gerçekleştirmektedir. Firma yıllardır ürün kurutma sektörünün içerisinde olduğu için, Ar-Ge çalışmaları ile elde ettiği birikimleri de birleştirerek direk sonuca odaklı çözümler sunabilmektedir. Bunları gerçekleştirmek için öncelik prototip bir makine ve deneme ürünleri gerekmektedir. Makine imalatı konusuna girişi ile önemli ölçüde yol kat edilmiş ve Türkiye bu konuda önemli ölçüde ithal girdiyi önlemiştir. Firma, Türkiye deki kurutma alanında önemli bir açığı doldurmuştur. Fakat bununla da yetinmeyip ihracat a başlamıştır. Yalnızca kurutma hizmeti veren bir işletme iken, Ar-Ge destekleri ile gerçekleştirdiği mısır, çeltik, fındık, kanola-susam kurutma makinelerini piyasaya sürerek, yapılan ar-ge çalışmalarını ticarileştirmiş ve 2008 yılı sonu itibari ile yaklaşık USD lik ihracat yapmıştır. Firma, KOSGEB ten ve TÜBİTAK tan Mısır, Çeltik, Fındık Kurutma Makinesi prototiplerinin geliştirilmesi projeleri için destek almıştır. Bu projeleri başarılı bir şekilde sonuçlandırarak proje çıktısı makineleri ticarileştirmiştir. Bu motivasyon ile, bu süre zarfında yeni proje arayışına girmiş ve tarım ürünlerinin kurutulması ile ilgili sektör araştırmaları yapmıştır. Bu amaçla sık sık kurutma ihtiyacının çok yüksek olduğu Ukrayna ve Sibirya gibi ülkelere ziyaretler yapılmış, bunun yanı sıra yerli üreticilerin ve ithalatçıların talepleri de dikkate alınmıştır. Bu araştırmalar sırasında önemli iki ürün dikkat çekmiştir. Bu ürünlerin başında kanola gelmektedir. Diğer bir ürün ise susamdır. Kanola enerji tarımının gözdesi bir üründür. Bu ürün özelliği gereği hasat edilebilmesi için yaklaşık %10-12 neme sahip olmalı (tanelerin dökülmemesi için) ve depolama için ise yaklaşık % 6-7 neme düşürülmesi zorunludur. Bu amaçla kurutma zorunluluğu doğmuştur. Dünyada yalnızca 1 firma kanola kurutma makinesi üretmektedir. Susam ise gıda sektörünün vazgeçilmez hammaddelerindendir. Susam elde etme şekli su içinde kabuk soyma temeline dayandığı için, bu esnada susam içindeki nem oranı yükselmektedir. Bu ıslak ürünün kurutulması oldukça fazla zorluk içermektedir. Günümüzde hem yurtiçi hem de yurtdışı piyasada susam santrifüj makinelerinde sıkılarak kurutulmaktadır. Bu kurutma türünde fire çok olmakta, ürün tam olarak kurutulamamakta ve nemli kalmaktadır. Çoğu kez fırınlarda son bir kez kurutma işlemi gerçekleştirilmektedir. Bu da kurutma sürecini zahmetli bir duruma getirmektedir. Her iki üründe tane boyutları bakımından birbirine yakın özelliktedir. Tane boyutlarının küçük oluşu nedeni ile kurutma esnasında normal makinelerde gözenekleri tıkaması veya gözeneklerden dışarıya savrulması kaçınılmazdır. Burada kurutma makinesi gözeneklerinin küçültülmesinin yanı sıra en az sürede ürünün özelliğini yitirmeden istenen nem oranına düşürülmesi için bir takım optimizasyonların yapılabilmesi gerekmektedir. Diğer klasik kurutma makinelerine göre bu makinede olması gereken farklılıklar şunlardır; - İnce gözenekli paslanmaz çelik veya galvaniz kaplı saç gövdeye sahip makine konstrüksiyonu, - Kurutma fanı için ayarlanabilir hava debisi, - Birçok noktadan kontrol edilebilir ısıtma sistemi, - Ürüne özgü ürün akış-ilerleme sistemi. Projede öncelikle bu kriterler bakımından tasarım çalışmaları yapılmıştır. Bu tasarım prototip imal edilerek denenmiş ve gerekli testlere tabi tutulmuştur. Bu aşamadan sonra ürün ticarileşmiş ve ihracat gerçekleştirilmiştir. Ukrayna, Sibirya ve ülkemizdeki kanola, susam ithalatçılarına ve de yerli kanola üreticilerine, toptancılarına, tüccarlarına sunulmuştur. Bu proje sonucunda, dünyada yaygın olmayan kanola kurutma makinesinde ilklerden, susam makinesinde ise Dünya da tek üretici pozisyonu elde edilmiştir. Hâlihazırda proje kapsamında elde edilen prensipte bir susam kurutma makinesi dünyada bulunmamaktadır. Prototipi yapılan makinede önemli 4 kontrol mekanizması vardır. - Ürünün makine içerisindeki tüm noktalardaki sıcaklığının kontrolü, - Ürünün makine içerisindeki tüm noktalardaki nem oranının kontrolü, - Ürünün makine içerisindeki ilerleme hızının kontrolü, - Fan devir hızı (hava debisi) kontrolü. Makine içerisine giren ilk ürünün makinenin tahliye kısmından alınana kadar tüm aşamalarda hassas kontrolü gerekmekte ve makine ayarları ürüne göre ayarlanabilmektedir. Bu durumda birbirine bağlı 4 sistemi, birbirleri ile uyumlu olarak çalışmasının sağlanması gerekmektedir. Daha önceki ar-ge çalışmalarımızda bu sistemlerin

8 166 uyumu üzerine ciddi çalışmalar yapılmış ve bilgi birikimi elde edilmiştir. Bu projede ise ürün özelliklerine uygun çalışma değerleri elde edilmiştir. Sonuçta elde edilen ürünler gıda uzmanları tarafından kontrol edilmiş ve üründeki kayıplara göre (yağ oranı, v.b. kimyasal özellikler) makinemizde ve kontrol sistemimizde değişiklikler yapılmıştır. Bu tür denemelerde oldukça fazla deneme ürünü harcanmaktadır. Çoğunlukla ürünler yanmakta veya kullanılamayacak şekilde (kimyasal olarak bozulma, aşırı kuruma, çatlama, parçalanma, v.b.) makinelerden çıkmaktadır. Bu makinenin, diğer mevcut kurutma makinelerinden ayrılan özelliği yukarıda da bahsedilen 4 sistemin optimizasyonu ve makinenin tüm kontrollerinin ürüne göre yapılmasıdır. Her ne kadar konstrüktif olarak birbirine benzeseler de, dış gövdeyi oluşturan delikli saç gözenekleri kanola ve susam kurutma da daha küçük olacağından önemli bir farklılık oluşmaktadır. Örneğin mısır kurutma makinesinin gövdesindeki delik çapı 2-3 mm iken kanola ve susam kurutma makinesinde en fazla 1 mm olmak zorundadır. Aksi takdirde taneler bu delikten uçuşmaktadır. Mısırda 1 mm delik çapında bir konstrüksiyon yapıldığında ise fanın kurutma için üflediği hava nedeniyle birim zamanda dış ortama atılan hava miktarı azalacağından karşı basınç artmaktadır. Bu yüzden ürüne özgü kurutma makinesi tasarımı zorunludur. Farklılıklar yalnızca konstrüksiyonda değil bunun yanı sıra hava debisi, sıcaklık, nem, ilerleme hızının kontrolü gibi kriterler bakımından da mevcuttur. Normalde dışarıya atılan sıcak hava tekrar sisteme kazandırılarak enerjiden tasarruf sağlanmıştır. 5. REFERANSLAR [1] Çelik Kardeşler Tic. San. Ltd. Şti - TÜBİTAK-TEYDEB numaralı KOBİ Ar-Ge Projesi [2] (Türk Patent Enstitüsü web sitesi) [3] ÖZGEÇMİŞLER Öğr. Gör. Çetin KARAKAYA: 1978 yılında Gebze' de doğdu. İlk, orta ve meslek lisesi öğrenimini Gebze' de tamamladı. Gebze' de bulunan birçok işletmede çalıştı. Lisans öğrenimini 3,5 yılda iyi derece ile tamamlayarak, 2002 yılında Sakarya Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü nden mezun oldu. Aynı yıl SAÜ Makine Mühendisliği Bölümü nde Araştırma Görevlisi olarak göreve başladı yılında Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü nde Kaynak bilim dalında yüksek lisans öğrenimini tamamladı yılı başında Karasu MYO Makine Programında Öğretim Görevlisi olarak göreve başladı. Halen aynı üniversitede Sanayi Bakanlığı tarafından desteklenen Yüksek Basınca Dayanıklı Kompozit Hidrojen Tankı İmalatı adlı Santez Ar-Ge Projesi kapsamında doktora çalışmalarına devam etmektedir. Sakarya ve İstanbul da bulunan birçok firmada Ar-Ge danışmanlığı yapmaktadır. Evli ve iki çocuk babasıdır. Makine Mühendisleri Odası nın sicil numaralı üyesidir. Dilaver BOZKURT: 1957 yılında Adapazarı nda doğmuştur. İlk, orta ve Meslek Lisesi öğrenimini 1975 yılında Adapazarı nda tamamlamıştır yılları arasında Arçelik te elektrik teknisyeni olarak görev yapmıştır. Daha sonra 2000 yılında şirket ortağı olarak kurutma makinesi imalatına başlamıştır. Buradaki ar-ge ve yenilik çalışmalarında önemli rol oynamıştır. Proje yürütücüsü olarak 2 adet KOSGEB Ar-Ge, 3 adet TÜBİTAK-TEYDEB projesi tamamlamıştır. Bunun dışında birçok makine geliştirmiş ve bu kurutma makinelerini Türk çiftçisinin hizmetine sunmuştur. Şirkette yurtdışı makine kurulumu ve teknik destek ile imalat sorumlusu olarak görev almaktadır. Tarım ürünlerinin tüm davranışlarını incelemiştir. Kurutma makinelerinin tasarım ve imalatında bu önemli kriteri göz önünde bulundurmaktadır. Evli ve 2 çocuk babasıdır. Turgay ÇELİK: 1961 yılında Adapazarı nda doğmuştur. İlk, orta ve ticaret lisesi öğrenimlerini Adapazarı nda 1980 yılında tamamlamıştır. Uzun yıllar tarım sektöründe tüccarlık yapmıştır. Baba mesleği olan zahireciliği geliştirerek 90 lı yılların sonuna doğru kurutma makineleri imal etmeye başlamıştır. Tarım ürünlerinin kurutulması ile ilgili makineleri tamamen yerli imkânlar ile yaparak ülkemizin hizmetine sunmuştur. Tarım ürünlerini kurutup ticaretini yapan bir hizmet işletmesi iken bugün yaklaşık 10 ülkeye makine ihracatı yapan bir konuma yükselmiştir. Bu ivmeli yükselişin temelinde ar-ge ve yeniliğe verdiği önem yatmaktadır. 2 adet KOSGEB Ar-Ge projesi 3 adet TÜBİTAK-TEYDEB projesi tamamlamış ve geliştirdiği yeni makineleri de özellikle yurtdışı pazarlarına sunmuştur. Makinelerdeki geliştirme çalışmaları ile ilgili birçok patent almıştır. Kurutma makineleri ile ilgili Sanayi Bakanlığı ndan Satış Sonrası Hizmet Yeterlilik Belgesi, Garanti Belgesi, TSE den TSEK Belgesi, Hizmet Yeri Yeterlilik Belgesi almıştır. ISO 9001 kalite yönetim sistemi belgesine sahip işletmesinde Ar-Ge ve yenilik çalışmalarına ve seri makine imalatına devam etmektedir. Evli ve 2 çocuk babasıdır.