ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR

Transkript

1 ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR Ekim Aralık 2007 Ekonomik Araştırmalar ve İstatistik Müdürlüğü I

2 Sayfa düzeni ve baskı Yeniden Grup Matbaacılık Sanayi 1. Cadde No.105 İskitler/ANKARA Tel : Faks :

3 (Ekim-Aralık 2007) SUNUŞ Türkiye ekonomisinde meydana gelen gelişme ve değişmeleri üçer aylık dönemler itibariyle kamuoyuna sunmayı amaçlayan, 2007 yılının Ekim-Aralık dönemine ait Üç Aylık Ekonomik Rapor u, söz konusu döneme ilişkin verilerin tamamlanmasının ardından hazırlamış bulunmaktadır. Raporda, 2007 yılının son üç aylık döneminde ekonomide meydana gelen gelişmeler, bir önceki dönem ve 2006 yılının aynı dönemiyle karşılaştırılarak incelenmiştir yılında uluslararası piyasalarda yaşanan dalgalanmalar, seçimlere ilişkin belirsizlikler, mevsim normalleri üzerinde seyreden hava sıcaklıkları ve buna bağlı olarak yaşanan kuraklık ve yapısal reformlardaki gecikme Türkiye ekonomisi üzerinde etkili olmuştur. Türkiye ekonomisi 2007 yılının son üç aylık döneminde % 3,4 büyümüştür. Böylece üç aylık dönemler itibariyle büyüme süreci kesintisiz olarak 24 çeyrek devam etmekle birlikte son iki dönemde 2002 yılının ilk döneminden sonraki en küçük oranlı büyüme yaşanmıştır. Yıllık bazda da büyüme hızı % 4,5 ile son altı yılın en düşük seviyesine gerilerken aynı zamanda 2002 den bu yana ilk kez hedeflenen değerin altında kalmıştır. Enflasyonda ikinci ve üçüncü üç aylık dönemde yaşanan düşüş eğilimi son üç aylık dönemde sona ermiş ve enflasyon tekrar yükselmeye başlamıştır. Yıllık TÜFE artış oranı hedeflenen değerden belirgin şekilde uzaklaşarak % 8,39 düzeyinde gerçekleşmiştir yılı sonunda merkezi yönetim bütçe dengesi bir önceki yıla göre mali disiplinde görülen gevşemeye bağlı olarak bozulmakla birlikte öngörülen hedefin içinde kalırken, faiz dışı fazla hedeflenen değere ulaşmamıştır. İhracat ve ithalattaki hızlı artış eğilimi son üç aylık dönemde de devam etmiştir. Yıllık ihracat ilk kez 100 milyar doların üzerine çıkmıştır. İhracattaki hızlı artış ve turizm gelirlerindeki iyileşmeye rağmen, ithalattaki hızlanma dış ticaret ve cari işlemler dengesini olumsuz yönde etkilemiştir. Yeni Türk Lirası diğer ulusal paralar karşısında değer kazanmaya devam etmiştir. Raporumuzun, Türk özel sektör camiasına ve ekonomideki gelişmeleri izlemek isteyenlere yararlı olmasını dilerim. Saygılarımla, M. Rifat HİSARCIKLIOĞLU Başkan III

4

5 (Ekim-Aralık 2007) İÇİNDEKİLER SUNUŞ A. GENEL DURUM... 1 B. BÜYÜME VE ÜRETİM... 8 a. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla... 8 b. Üretim C. YATIRIMLAR D. FİYAT HAREKETLERİ E. PARA-KREDİ-MEVDUAT F. KAMU MALİYESİ a. Harcamalar b. Gelirler c. Bütçe Açığı G. DIŞ EKONOMİK İLİŞKİLER a. İhracat b. İthalat c. Döviz Kurları d. Ödemeler Dengesi e. Uluslararası Doğrudan Yatırım H. İŞGÜCÜ PİYASASINDA GELİŞMELER V

6

7 (Ekim-Aralık 2007) A. GENEL DURUM Türkiye ekonomisi 2007 yılında bir önceki yıla göre % 4,5 büyümüştür yılının birinci üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre % 7,6 olan GSYH artış hızı, ikinci üç aylık döneminde % 4, üçüncü ve son üç aylık döneminde % 3,4 olmuştur. Böylece Türkiye ekonomisinde 2002 yılı başında başlayan büyüme süreci 24 çeyrektir sürmekle birlikte son iki çeyrekte 2002 yılının ilk dönemi hariç en düşük büyüme oranları yaşanmıştır. Yıllık bazda 2002 yılında Türkiye ekonomisinde başlayan hızlı büyüme süreci 2004 yılında en üst düzeyine ulaşmıştır yılında ekonominin büyüme hızında yavaşlama başlamış ve yavaşlama yıllar itibariyle gittikçe belirginleşerek 2007 yılında % 4,5 ile son 6 yılın en düşük noktasına inerken aynı zamanda ilk defa hedeflenen değerin altında kalmıştır. Ekonomik büyüme hızında yaşanan bu yavaşlamada genel olarak, dünya piyasalarından kaynaklanan sorunlar, yapısal reformların gecikmesi, mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıkları ve kuraklık, rekabet gücündeki kayıplar, iç siyasetteki belirsizlikler etkili olmuştur yılında bir önceki yıla göre sanayi sektörü katma değeri % 5,5, hizmetler sektörü katma değeri % 6,1 büyürken, tarım sektörü % 6,8 küçülmüştür. GSYH içinde tarım sektörünün payı % 7,7, sanayi sektörünün payı % 19,6 ve hizmetler sektörünün payı % 72,7 olmuştur yılında kamu tüketim harcamaları % 2,8 artarken, yerleşik hanehalklarının tüketim harcamaları % 4,6 artmıştır. Böylece toplam tüketim harcamalarında % 4,4 artış olmuştur. Toplam sabit sermaye yatırım harcamaları % 3,3 artarken, bunun içinde yer alan kamu sektörü sabit sermaye yatırım harcamalarında % 7,6, özel sektör sabit sermaye yatırım harcamalarında % 2,7 artış gerçekleşmiştir. Sanayi üretiminde 2007 yılında bir önceki yıla göre % 5,4 artış kaydedilmiştir. Sanayi üretim endeksi sonuçlarına göre toplam sanayi üretiminde bir önceki yılın aynı dönemine göre, 2007 yılının birinci üç aylık döneminde 1

8 ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR % 8,5, ikinci üç aylık döneminde % 3,9, üçüncü üç aylık döneminde % 4,3 ve son üç aylık döneminde % 5,2 artış olmuştur. Böylece 2007 yılında bir önceki yıla göre toplam sanayi üretimi % 5,4 artmıştır. Alt sektörler itibariyle, madencilik üretiminde % 9,6, imalat sanayi üretiminde % 4,8, enerji üretiminde % 8,7 artış olmuştur. İmalat sanayi kapasite kullanım oranı 2007 yılında bir önceki yıla göre 0,8 puanlık artışla % 81,8 seviyesinde gerçekleşmiştir. İmalat sanayi kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 2007 yılının ilk üç aylık döneminde 2,3 puanlık artışa % 80,1 e, ikinci üç aylık döneminde 0,1 puanlık artışla % 82,8 e, üçüncü üç aylık döneminde 0,5 puanlık artışla % 81,8 e yükselirken, son üç aylık döneminde geçen yılki % 82,3 lük düzeyinde kalmıştır. Böylece imalat sanayi kapasite kullanım oranı 2007 yılında bir önceki yıla göre 0,8 puanlık artışla % 81,8 e, özel sektör kapasite kullanım oranı 1,1 puanlık artışla % 80,7 ye yükselirken, kamu sektörü kapasite kullanım oranı 1 puanlık düşüşle % 88,4 e gerilemiştir yılında verilen yatırım teşvik belgeleri tutarı bir önceki yıla göre % 15,8 lik artışla ,6 milyon YTL ye yükselmiştir yılının birinci üç aylık döneminde verilen yatırım teşvik belgeleri tutarı bir önceki yılın aynı dönemine göre % 21,4 lük düşüşle 6.616,4 milyon YTL ye gerilerken, ikinci üç aylık döneminde % 24,4 artarak 8.610,5 YTL ye, üçüncü üç aylık döneminde % 26,2 artarak 5.334,4 YTL ye, son üç aylık döneminde % 82,1 artarak 5.769,2 YTL ye yükselmiştir. Böylece 2007 yılında verilen yatırım teşvik belgeleri tutarı 2006 yılına göre % 15,8 lik artışla ,6 milyon YTL olmuştur. Bunun ,7 milyon YTL lik kısmı imalat sektörüne, 8.807,3 milyon YTL lik kısmı hizmetler sektörüne, milyon YTL lik kısmı enerji sektörüne, 637,9 milyon YTL lik kısmı madencilik sektörüne ve 344,6 milyon YTL lik kısmı tarım sektörüne verilmiştir yılında üretici fiyatlarında % 5,94, tüketici fiyatlarında % 8,39 artış gerçekleşmiştir. 2

9 (Ekim-Aralık 2007) Bir önceki yılın aynı dönemine göre üretici fiyatlarında 2007 yılının birinci üç aylık döneminde % 10,92, ikinci üç aylık döneminde % 2,89, üçüncü üç aylık döneminde % 5,02 ve son üç aylık döneminde % 5,94 artış gerçekleşmiştir. Tüketici fiyatlarında birinci üç aylık dönemde % 10,86, ikinci üç aylık dönemde % 8,60, üçüncü üç aylık dönemde % 7,12 ve son üç aylık dönemde % 8,39 artış gerçekleşmiştir yılında 2006 yılına göre üretici fiyatları artış hızı % 5,94, tüketici fiyatları artış hızı ise % 8,39 olmuştur yılında bir önceki yıla göre para arzı ve banka kredileri artış hızlarında düşüş olurken, mevduatta daha yüksek oranlı artış gerçekleşmiştir yılında bir önceki yıla göre emisyon hacmi % 4,2, M1 para arzı % 7,6, M2 para arzı % 16 artış göstermiştir. Toplam mevduat % 23,1, banka kredileri % 25,9, altın rezervleri % 16,5, brüt uluslararası rezervler % 16,4 artmıştır. Merkez Bankası döviz rezervleri de % 17,1 lik artışla milyon dolara yükselmiştir yılı Yeni Türk Lirasının değer kazandığı bir yıl olmuştur. Geçen yıla göre Amerikan Doları nominal olarak % 9, reel olarak % 14,4, Euro da nominal olarak % 1,1, reel olarak % 6,9 değer kaybetmiştir. Amerikan doları geçen yılın aynı dönemine göre nominal olarak 2007 yılının Ocak-Mart döneminde % 5,9 değer kazanırken, Nisan-Haziran döneminde % 7,7, Temmuz-Eylül döneminde % 14,3, son üç aylık döneminde % 18,4 değer kaybetmiştir. Dolar reel olarak ise Ocak-Mart döneminde % 3,8, Nisan-Haziran döneminde 13,4, Temmuz-Eylül döneminde % 17,2, son üç aylık döneminde de % 22,5 değer kaybına uğramıştır yılının aynı dönemine göre Ocak-Mart döneminde % 15,4 değer kazanan Euro, Nisan-Haziran döneminde % 1, Temmuz-Eylül döneminde % 7,6, son üç aylık döneminde de % 8,3 değer kaybetmiştir. Reel olarak da Ocak-Mart döneminde % 4,7 değer kazanan Euro, Nisan-Haziran döneminde % 7,1, Temmuz-Eylül döneminde % 10,9, son üç aylık döneminde de % 13 değer kaybetmiştir. 3

10 ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR 2007 yılında merkezi yönetim bütçesi milyon YTL açık vermiştir yılında merkezi yönetim bütçe gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre % 9,3 lük artışla milyon YTL, merkezi yönetim bütçe giderleri % 14,2 lik artışla milyon YTL olurken, bütçe açığı % 199 luk artışla milyon YTL den milyon YTL ye yükselmiş, faiz dışı fazla ise % 15,7 lik düşüşle milyon YTL ye gerilemiştir yılında 2006 yılına göre dış ticaret açığı % 16,3 artarak milyon dolar olmuştur. Yeni Türk Lirası nın dolar karşısında değerlenmesinin devam etmesiyle hammadde ithalatının nispeten daha uygun koşullarda gerçekleştirilmesi, ihracatın büyük kısmının AB ülkelerine yapılması ve toplam ihracat içinde euro cinsi satışların payının büyüklüğü dolar bazında ihracat artışını desteklemiştir. Yeni Türk Lirasındaki güçlenme eğilimi ve ara malı ithalatındaki yüksek oranlı artış ithalattaki artış üzerinde etkili olmuştur yılında ihracat 2006 yılına göre % 25,3 artarak milyon dolara, ithalat % 21,8 artarak milyon dolara yükselmiştir. Dış ticaret hacmi % 23,2 artarak milyon dolar, dış ticaret açığı da % 16,3 artarak milyon dolar olmuştur. İhracatın ithalatı karşılama oranı % 61,3 den % 63 e yükselmiştir. Cari işlemler dengesi 2007 yılında milyon dolar açık vermiştir yılında milyon dolar olan cari işlemler açığı 2007 yılında % 17,8 artarak milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir. İşçi gelirleri bir önceki yıla göre % 8,8 artarak milyon dolara yükselmiştir. Turizm gelirleri % 9,7 lik artışla milyon dolara, turizm giderleri de % 18,8 lik artışla milyon dolara yükselmiştir. Buna bağlı olarak net turizm gelirleri % 7,9 artarak milyon dolar olmuştur yılında toplam uluslararası doğrudan yatırım girişi geçen yıla göre % 10,3 artmıştır. 4

11 (Ekim-Aralık 2007) 2007 yılında toplam uluslararası doğrudan yatırım girişi geçen yıla göre % 10,3 artarak milyon dolar olmuştur. Net sermaye girişi % 9,1 lik artışla milyon dolara yükselirken, uluslararası sermayeli firmalar yabancı ortaklarından 501 milyon dolar kredi kullanmışlar, milyon dolarlık gayrimenkul satışı yapılmıştır yılında istihdam edilenler bir önceki yıla göre % 1,1 artarak bin kişiye yükselirken, işsiz sayısı da % 1,7 lik artışla bin kişiye yükselmiştir yılının birinci üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre istihdam edilenler % 2,6 azalarak bin kişiye, ikinci üç aylık döneminde % 4,4 azalarak bin kişiye, üçüncü üç aylık döneminde % 5,2 azalarak bin kişiye, dördüncü üç aylık döneminde % 1,7 azalarak bin kişiye gerilemiştir. İşsizlik oranı 2007 yılının birinci üç aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 0,5 puan azalarak % 11,4 e gerilerken, ikinci üç aylık döneminde 0,1 puan artarak % 8,9 a, üçüncü üç aylık döneminde 0,1 puan artarak % 9,2 ye, dördüncü üç aylık döneminde 0,5 puan artarak % 10,1 e yükselmiştir yılında bir önceki yıla göre tarım sektörü istihdamında düşüş olurken, sanayi ve hizmet sektörü istihdamında artış olmuştur. Bir önceki yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe istihdam edilenler birinci üç aylık dönemde % 3,2 lik düşüşle bin kişiye, ikinci üç aylık dönemde % 6,9 luk düşüşle bin kişiye, üçüncü üç aylık dönemde % 9,3 lük düşüşle bin kişiye, dördüncü üç aylık dönemde % 6,3 lük düşüşle bin kişiye gerilemiştir. Sanayi sektöründe istihdam edilenler birinci üç aylık dönemde % 3,2 lik düşüşle bin kişiye, ikinci üç aylık dönemde % 2,5 lik düşüşle bin kişiye, üçüncü üç aylık dönemde % 7 lik düşüşle bin kişiye, dördüncü üç aylık dönemde % 1,2 lik düşüşle bin kişiye gerilemiştir. Hizmetler sektöründe istihdam edilenler birinci üç aylık dönemde % 2,2 lik düşüşle bin kişiye, ikinci üç aylık dönemde % 3,8 lik düşüşle bin kişiye, üçüncü üç aylık dönemde % 2,2 lik düşüşle bin kişiye gerilerken, dördüncü üç aylık dönemde % 0,3 lük artışla bin kişiye yükselmiştir. 5

12 ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR 19. stand-by düzenlemesi kapsamındaki gözden geçirme çalışmalarına devam edilmiştir yılında IMF ile yürütülmekte olan 19. stand-by düzenlemesine ilişkin çalışmalara devam edilmiştir. Bu kapsamda stand-by düzenlemesinin 6. gözden geçirmesine ilişkin olarak hazırlanan niyet mektubu 1 Mayıs 2007 tarihinde IMF ye iletilmiştir. Niyet mektubunun 18 Mayıs 2007 tarihinde IMF İcra Direktörleri Kurulu tarafından görüşülerek onaylanmasıyla 6. gözden geçirme tamamlanmış ve 749,5 milyon SDR (yaklaşık 1.135,3 milyon ABD Doları) tutarındaki kredi dilimi serbest bırakılmıştır. Stand-by düzenlemesinin 7. gözden geçirme çalışmaları kapsamında Türkiye ye gelen IMF heyeti ile 4-17 Ekim 2007 tarihlerinde çalışmalar yapılmıştır. Söz konusu çalışmalara Washington D.C. de IMF/Dünya Bankası Yıllık Guvernörler Kurulu toplantıları sırasında devam edilmiştir. 7. gözden geçirme çalışmalarına Türkiye ye gelen IMF heyeti ile 17 Aralık 2007 tarihinde tekrar başlanmıştır. 21 Aralık 2007 tarihinde 7. gözden geçirme kapsamında IMF ile yürütülen değerlendirme çalışmaları tamamlanmıştır. Gözden geçirme çalışmaları kapsamında son ekonomik gelişmeler, yapısal reformlarda kaydedilen aşamalar ve 2008 yılı hedefleri üzerinde durulmuştur. Makro ekonomik performans, kamu maliyesi ve para politikası uygulamaları ile sosyal güvenlik, vergi idaresi ve mali sektör alanlarındaki reform çalışmaları değerlendirilmiştir. Niyet mektubu taslağı üzerinde büyük ölçüde mutabakat sağlanmıştır. Stand-by düzenlemesinin 7. gözden geçirme çalışmalarına 4 Nisan 2008 tarihinde tekrar başlanmış ve sözkonusu çalışmalar 14 Nisan 2008 tarihinde tamamlanmıştır. Gözden geçirme çalışmaları sonucu hazırlanan niyet mektubu 28 Nisan 2008 tarihinde IMF ye iletilmiştir. Niyet mektubu IMF İcra Direktörleri Kurulunca 9 Mayıs 2008 tarihinde görüşülerek onaylanmış ve milyon SDR (yaklaşık milyon ABD Doları) tutarındaki kredi dilimi serbest bırakılmıştır. Böylece 11 Mayıs 2005 tarihinden bu yana IMF ile yürütülmekte olan stand-by düzenlemesi başarıyla tamamlanmıştır. 6

13 (Ekim-Aralık 2007) TABLO: 1 DÖNEMLER İTİBARİYLE TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER (Bir Önceki Yılın Aynı Dönemine Göre Değişim Oranları) / /2006 I II III IV I II III IV 1. GSYH (1998 Fiyatlarıyla) 5,9 9,7 6,3 5,7 6,9 7,6 4,0 3,4 3,4 4,5 Tarım -2,7 0,5 0,2 6,2 1,4-6,6-2,2-8,2-7,8-6,8 Sanayi 6,4 12,2 9,0 5,7 8,3 10,0 4,3 4,7 3,6 5,5 Hizmetler 7,8 10,9 7,9 6,5 8,2 7,9 4,9 6,5 5,3 6,1 2. İMALAT SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ 2,8 8,1 5,1 6,0 5,5 8,5 2,9 3,2 5,1 4,8 3. FİYATLAR Üretici Fiyatları 4,21 12,52 11,19 11,58 11,58 10,92 2,89 5,02 5,94 5,94 Tarım 3,50 11,53 10,20 2,53 2,53 4,43 4,30 11,60 15,70 15,70 Sanayi 4,41 12,63 11,21 13,81 13,81 12,52 2,56 3,53 3,78 3,78 Madencilik 15,78 18,32 13,17 13,57 13,57 12,40 5,00 3,92 15,49 15,49 İmalat Sanayii 4,12 13,01 10,43 12,33 12,33 11,78 1,92 2,57 4,27 4,27 Enerji 4,14 4,77 23,45 36,90 36,90 22,22 11,28 17,31-5,59-5,59 Tüketici Fiyatları Türkiye 8,16 10,12 10,55 9,65 9,65 10,86 8,60 7,12 8,39 8,39 Ankara 10,75 11,11 12,66 10,99 10,99 11,13 7,88 5,90 6,72 6,72 İstanbul 8,18 10,78 11,59 10,59 10,59 11,51 8,87 7,23 9,30 9,30 4. PARASAL GÖSTERGELER Emisyon Hacmi 33,5 39,8 25,1 36,7 36,7 9,9 6,0 12,1 4,2 4,2 Para Arzı (M1) 91,8 114,0 84,9 72,8 72,8 12,8 2,9 6,9 7,6 7,6 Para Arzı (M2) 118,0 122,6 101,8 94,2 94,2 23,2 15,7 17,6 16,0 16,0 Mevduat 43,5 42,5 27,1 17,4 17,4 16,0 14,3 19,7 23,1 23,1 Banka Kredileri 58,7 64,1 49,5 41,0 41,0 36,0 22,5 24,5 25,9 25,9 5. DIŞ TİCARET İhracat 7,9 17,5 18,5 20,9 16,4 24,6 24,0 24,3 28,1 25,3 İthalat 14,8 25,2 19,5 18,1 19,5 19,2 14,6 22,7 30,2 21,8 İşçi Gelirleri 26,0 64,9 25,1 15,9 30,6 0,0-17,0 25,2 23,3 8,8 Turizm Gelirleri 0,4-1,8-8,8-12,8-7,2 8,0 0,9 8,6 23,9 9,7 6. DÖVİZ KURLARI Nominal Döviz Kurları YTL/Dolar 0,3 6,5 12,0 7,5 6,6 5,9-7,7-14,3-18,4-9,0 YTL/Euro -8,1 6,0 17,0 16,6 7,6 15,4-1,0-7,6-8,3-1,1 Reel Döviz Kurları YTL/Dolar -4,4-1,7-0,5-3,5-2,5-3,8-13,4-17,2-22,5-14,4 YTL/Euro -12,4-2,2 3,9 4,7-1,6 4,7-7,1-10,9-13,0-6,9 7. İSTİHDAM İşsizlik Oranı 11,9 8,8 9,1 9,6 9,9 11,4 8,9 9,2 10,1 9,9 Genç Nüfusta İşsizlik Oranı 21,9 16,4 17,5 19,0 18,7 21,7 17,5 19,2 20,0 19,6 Tarım Dışı İşsizlik Oranı 14,8 11,5 12,0 12,2 12,6 14,2 11,5 11,9 12,6 12,6 Eksik İstihdam Oranı 4,0 3,9 3,4 3,0 3,6 3,5 3,4 2,8 2,8 3,2 İşsiz+Eksik İstihdam Nedeniyle Atıl Durumda Bulunan İşgücü Oranı 15,9 12,7 12,5 12,6 13,5 14,9 12,3 12,0 12,9 13,1 Kaynak: TCMB, TÜİK, TOBB 7

14 ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR B. BÜYÜME VE ÜRETİM a. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Avrupa Birliği adaylığı sürecinde Avrupa İstatistik Sistemine uyumun gerçekleştirilebilmesi ve 1987 yılından bugüne kadar ekonomide ortaya çıkan yeniliklerin hesaplara yansıtılabilmesi için gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH) güncellenmesi gereği doğmuştur. TÜİK tarafından yapılan güncelleme çalışmaları sonucunda, Birleşmiş Milletler Ulusal Hesaplar Sistemine (SNA 68) göre hesaplanmakta olan 1987 bazlı GSYH serisi yerine, Avrupa Hesaplar Sistemine (ESA-95) uygun olarak 1998 baz yıllı yeni seri hazırlanmıştır. Bu kapsamda GSYH 1998 yılına kadar revize edilerek, 2007 yılı dördüncü döneminden itibaren yeni seri açıklanmaya başlamıştır yılının ilk üç aylık döneminde % 5,9 olan GSYH artış hızı, 2007 yılının ilk üç aylık döneminde 1,7 puan artarak % 7,6 ya yükselirken, tarım sektörü katma değerinde % 6,6 küçülme, sanayi sektörü katma değerinde % 10, hizmetler sektörü katma değerinde % 7,9 büyüme kaydedilmiştir (Tablo 2) yılının ikinci üç aylık döneminde % 9,7 olan GSYH artış hızı, 2007 yılının aynı döneminde 5,7 puan azalarak % 4 düzeyine gerilemiştir. Sanayi sektörü katma değeri % 4,3, hizmetler sektörü katma değeri % 4,9 büyürken, tarım sektörü katma değerinde % 2,2 oranında küçülme görülmüştür yılının üçüncü üç aylık döneminde % 6,3 olan GSYH artış hızı, 2007 yılının aynı döneminde 2,9 puan azalarak % 3,4 düzeyinde gerçekleşmiştir. Sanayi sektörü katma değeri % 4,7, hizmetler sektörü katma değeri % 6,5 büyürken, tarım sektörü katma değerinde % 8,2 oranında küçülme yaşanmıştır yılının son üç aylık döneminde % 5,7 olan GSYH artış hızı, 2007 yılının aynı döneminde 2,3 puan azalarak % 3,4 düzeyinde gerçekleşmiştir. Sanayi sektörü katma değeri % 3,6, hizmetler sektörü katma değeri % 5,3 büyürken, tarım sektörü katma değerinde % 7,8 oranında küçülme yaşanmıştır. 8

15 (Ekim-Aralık 2007) TABLO: 2 SABİT FİYATLARLA GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (İktisadi Faaliyet Kollarına ve 1998 Temel Fiyatlarına Göre) Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim İktisadi Faaliyet Kolları I. Dönem (%) II. Dönem (%) III. Dönem (%) IV. Dönem (%) Toplam (%) I. Dönem (%) II. Dönem (%) III. Dönem (%) IV. Dönem (%) Toplam (%) Tarım, Avcılık ve Ormancılık , , , , , , , , , ,3 Balıkçılık , , , , , , , , , ,3 Madencilik ve Taşocakçılığı , , , , , , , , , ,1 İmalat Sanayi , , , , , , , , , ,4 Elektrik, Gaz, Buhar ve Sıcak Su Üretimi ve Dağıtımı , , , , , , , , , ,2 İnşaat , , , , , , , , , ,0 Toptan ve Perakende Ticaret , , , , , , , , , ,5 Oteller ve Lokantalar , , , , , , , , , ,6 Ulaştırma, Depolama ve Haberleşme , , , , , , , , , ,9 Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri , , , , , , , , , ,6 Konut Sahipliği , , , , , , , , , ,0 Gayrimenkul, Kiralama ve İş Faaliyetleri , , , , , , , , , ,7 Kamu Yönetimi ve Savunma, Zorunlu Sosyal Güvenlik , , , , , , , , , ,0 Eğitim , , , , , , , , , ,0 Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler , , , , , , , , , ,1 Diğer Sosyal, Toplumsal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri , , , , , , , , , ,9 Eviçi Personel Çalıştıran Hanehalkları , , , , , , , , , ,8 Sektörler Toplamı , , , , , , , , , ,6 Dolaylı Ölçülen Mali Aracılık Hizmetleri , , , , , , , , , ,0 Vergi-Sübvansiyon , , , , , , , , , ,5 Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (Alıcı Fiyatlarıyla) , , , , , , , , , ,5 Kaynak: TÜİK (Bin YTL) 9

16 ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR Böylece 2007 yılında bir önceki yıla göre GSYH artış hızı 2,4 puanlık düşüşle % 4,5 e gerilerken aynı zamanda 2002 yılından beri ilk kez öngörülen hedefin gerisinde kalmıştır. Sanayi sektörü katma değeri % 5,5, hizmetler sektörü katma değeri % 6,1 büyürken tarım sektörü katma değerinde % 6,8 düşüş gerçekleşmiştir yılının ilk üç aylık döneminde GSYH cari fiyatlarla % 17,9 büyüyerek milyon YTL olmuştur. GSYH içinde tarım sektörünün payı % 3,6, sanayi sektörünün payı % 20,5 ve hizmetler sektörünün payı % 76 olmuştur (Tablo 3). GSYH cari fiyatlarla ikinci üç aylık dönemde % 14,6 büyüyerek milyon YTL olmuştur. GSYH içinde tarım sektörünün payı % 6,1, sanayi sektörünün payı % 20,1 ve hizmetler sektörünün payı % 73,8 olarak gerçekleşmiştir yılının üçüncü üç aylık döneminde GSYH cari fiyatlarla % 10,6 büyüyerek milyon YTL olmuştur. GSYH içinde tarım sektörünün payı % 13, sanayi sektörünün payı % 18,6 ve hizmetler sektörünün payı % 68,4 olmuştur. Yılın son üç aylık döneminde GSYH cari fiyatlarla % 9,9 büyüyerek milyon YTL olmuştur. GSYH içinde tarım sektörünün payı % 7,1, sanayi sektörünün payı % 19,4 ve hizmetler sektörünün payı % 73,5 olmuştur yılında GSYH cari fiyatlarla % 12,9 büyüyerek milyon YTL olmuştur. GSYH içinde tarım sektörünün payı % 7,7, sanayi sektörünün payı % 19,6 ve hizmetler sektörünün payı % 72,7 olarak gerçekleşmiştir yılı birinci üç aylık döneminde kamu tüketim harcamaları % 4,7 artarken, GSYH nin en büyük bileşeni olan yerleşik hanehalklarının tüketim harcamaları % 5,6 artmıştır. Böylece toplam tüketim harcamalarında % 5,5 artış olmuştur. Toplam sabit sermaye yatırım harcamaları % 2,8 artarken, bunun içinde yer alan kamu sektörü sabit sermaye yatırım harcamaları % 4,3, özel sektör sabit sermaye yatırım harcamaları % 2,6 artmıştır (Tablo 4). İkinci üç aylık dönemde kamu tüketim harcamaları % 2,1 artarken, yerleşik hanehalklarının tüketim harcamaları % 1,6 artmıştır. Böylece toplam 10

17 (Ekim-Aralık 2007) TABLO: 3 CARİ FİYATLARLA GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Temel Fiyatlarla) (Bin YTL) Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim İktisadi Faaliyet Kolları I. Dönem (%) II. Dönem (%) III. Dönem (%) IV. Dönem (%) Toplam (%) I. Dönem (%) II. Dönem (%) III. Dönem (%) IV. Dönem (%) Toplam (%) Tarım, Avcılık ve Ormancılık , , , , , , , , , ,7 Balıkçılık , , , , , , , , , ,0 Madencilik ve Taşocakçılığı , , , , , , , , , ,7 İmalat Sanayi , , , , , , , , , ,6 Elektrik, Gaz, Buhar ve Sıcak Su Üretimi ve Dağıtımı , , , , , , , , , ,1 İnşaat , , , , , , , , , ,2 Toptan ve Perakende Ticaret , , , , , , , , , ,9 Oteller ve Lokantalar , , , , , , , , , ,4 Ulaştırma, Depolama ve Haberleşme , , , , , , , , , ,7 Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri , , , , , , , , , ,6 Konut Sahipliği , , , , , , , , , ,2 Gayrimenkul, Kiralama ve İş Faaliyetleri , , , , , , , , , ,7 Kamu Yönetimi ve Savunma, Zorunlu Sosyal Güvenlik , , , , , , , , , ,7 Eğitim , , , , , , , , , ,6 Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler , , , , , , , , , ,1 Diğer Sosyal, Toplumsal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri , , , , , , , , , ,7 Eviçi Personel Çalıştıran Hanehalkları , , , , , , , , , ,1 Sektörler Toplamı , , , , , , , , , ,2 Dolaylı Ölçülen Mali Aracılık Hizmetleri , , , , , , , , , ,2 Vergi-Sübvansiyon , , , , , , , , , ,1 Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (Alıcı Fiyatlarıyla) , , , , , , , , , ,9 Kaynak: TÜİK 11

18 ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR TABLO: 4 HARCAMALAR YÖNTEMİYLE GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (1998 Fiyatlarıyla) Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Harcama Bileşenleri I. Dönem (%) II. Dönem (%) III. Dönem (%) IV. Dönem (%) Toplam (%) I. Dönem (%) II. Dönem (%) III. Dönem (%) IV. Dönem (%) Toplam (%) Gayri Safi Yurtiçi Hasıla , , , , , , , , , ,5 Yerleşik Hanehalklarının Tüketimi , , , , , , , , , ,6 Yerleşik ve Yerleşik Olmayan Hanehalklarının Yurtiçi Tüketimi , , , , , , , , , ,8 (Eksi) Yerleşik Olmayan Hanehalklarının Yurtiçi Tüketimi , , , , , , , , , ,5 Yerleşik Hanehalklarının Yurtdışı Tüketimi , , , , , , , , , ,5 Devletin Nihai Tüketim Harcamaları , , , , , , , , , ,8 Maaş, Ücret , , , , , , , , , ,1 Mal ve Hizmet Alımları , , , , , , , , , ,7 Gayri Safi Sabit Sermaye Oluşumu , , , , , , , , , ,3 Kamu Sektörü , , , , , , , , , ,6 Makine-Teçhizat , , , , , , , , , ,5 İnşaat , , , , , , , , , ,2 Özel Sektör , , , , , , , , , ,7 Makine-Teçhizat , , , , , , , , , ,7 İnşaat , , , , , , , , , ,3 (*) Stok Değişmeleri , Mal ve Hizmet İhracatı , , , , , , , , , ,7 (Eksi) Mal ve Hizmet İthalatı , , , , , , , , , ,1 Kaynak: TÜİK (*): Stok değişmeleri kalıntı yöntemiyle hesaplanmış olup istatistiki hatayı da içermektedir. (Bin YTL) 12

19 (Ekim-Aralık 2007) tüketim harcamalarında % 1,7 artış olmuştur. Toplam sabit sermaye yatırım harcamaları % 1,2 artarken, bunun içinde yer alan kamu sektörü sabit sermaye yatırım harcamaları % 8,4, özel sektör sabit sermaye yatırım harcamaları % 0,2 artmıştır. Üçüncü üç aylık dönemde kamu tüketim harcamaları % 5,3 artarken, yerleşik hanehalklarının tüketim harcamaları % 8,2 artmıştır. Böylece toplam tüketim harcamalarında % 7,6 artış olmuştur. Toplam sabit sermaye yatırım harcamaları % 2,1 artarken, bunun içinde yer alan kamu sektörü sabit sermaye yatırım harcamaları % 15,9 artmış, özel sektör sabit sermaye yatırım harcamalarında değişiklik olmamıştır. Son üç aylık dönemde kamu tüketim harcamaları % 1,6 artarken, yerleşik hanehalklarının tüketim harcamaları % 2,9 artmıştır. Böylece toplam tüketim harcamalarında % 2,7 artış olmuştur. Toplam sabit sermaye yatırım harcamaları % 7,2 artarken, bunun içinde yer alan kamu sektörü sabit sermaye yatırım harcamaları % 2,2, özel sektör sabit sermaye yatırım harcamaları % 8,1 artmıştır. Böylece 2007 yılında kamu tüketim harcamaları % 2,8 artarken, yerleşik hanehalklarının tüketim harcamaları % 4,6 artmıştır. Böylece toplam tüketim harcamalarında % 4,4 artış olmuştur. Toplam sabit sermaye yatırım harcamaları % 3,3 artarken, bunun içinde yer alan kamu sektörü sabit sermaye yatırım harcamaları % 7,6, özel sektör sabit sermaye yatırım harcamaları % 2,7 artmıştır. Harcamalar yöntemiyle GSYH bir önceki yılın aynı dönemine göre 2007 yılının birinci üç aylık döneminde % 17,9 luk artışla milyon YTL, ikinci üç aylık döneminde % 14,6 lık artışla milyon YTL, üçüncü üç aylık döneminde % 10,6 lık artışla milyon YTL, dördüncü üç aylık döneminde % 9,9 luk artışla milyon YTL olurken yıllık bazda % 12,9 luk artışla milyon YTL ye yükselmiştir (Tablo 5). b. Üretim İmalat sanayi üretiminde 2007 yılının birinci üç aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre % 8,5 artış olurken, bir önceki döneme göre % 5,1 düşüş olmuştur (Tablo 6). 13

20 ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR TABLO: 5 HARCAMALAR YÖNTEMİYLE GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (Cari Fiyatlarla) Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Değişim Harcama Bileşenleri I. Dönem (%) II. Dönem (%) III. Dönem (%) IV. Dönem (%) Toplam (%) I. Dönem (%) II. Dönem (%) III. Dönem (%) IV. Dönem (%) Toplam (%) Gayri Safi Yurtiçi Hasıla , , , , , , , , , ,9 Yerleşik Hanehalklarının Tüketimi , , , , , , , , , ,2 Yerleşik ve Yerleşik Olmayan Hanehalklarının Yurtiçi Tüketimi , , , , , , , , , ,0 (Eksi) Yerleşik Olmayan Hanehalklarının Yurtiçi Tüketimi , , , , , , , , , ,7 Yerleşik Hanehalklarının Yurtdışı Tüketimi , , , , , , , , , ,8 Devletin Nihai Tüketim Harcamaları , , , , , , , , , ,7 Maaş, Ücret , , , , , , , , , ,7 Mal ve Hizmet Alımları , , , , , , , , , ,1 Gayri Safi Sabit Sermaye , , , , , , , , , ,9 Oluşumu Kamu Sektörü , , , , , , , , , ,6 Makine-Teçhizat , , , , , , , , , ,8 İnşaat , , , , , , , , , ,6 Özel Sektör , , , , , , , , , ,3 Makine-Teçhizat , , , , , , , , , ,7 İnşaat , , , , , , , , , ,8 (*) Stok Değişmeleri , Mal ve Hizmet İhracatı , , , , , , , , , ,3 (Eksi) Mal ve Hizmet İthalatı , , , , , , , , , ,5 Kaynak: TÜİK (*): Stok değişmeleri kalıntı yöntemiyle hesaplanmış olup istatistiki hatayı da içermektedir. (Bin YTL) 14

21 (Ekim-Aralık 2007) TABLO: 6 İMALAT SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ (1997=100) Bir Önceki Yıl Aynı Döneme Bir Önceki Döneme Göre Üretim Endeksi Göre Değişim (%) Değişim (%) Dönemler I. Dönem 119,6 122,9 133,3 2,8 8,5-7,2-5,1 II. Dönem 132,3 143,0 147,2 8,1 2,9 16,4 10,4 III. Dönem 133,9 140,7 145,3 5,1 3,2-1,6-1,3 IV. Dönem 132,5 140,4 147,5 6,0 5,1-0,2 1,5 Yıllık Ortalama 129,6 136,8 143,3 5,5 4,8 Kaynak: TÜİK Not: TÜİK tarafından açıklanan Aylık Sanayi Üretim Anketinden hesaplanmıştır. İkinci üç aylık dönemde imalat sanayi üretim artışı geçen yılın aynı dönemine göre % 2,9 düzeyinde kalırken, bir önceki döneme göre % 10,4 düzeyinde gerçekleşmiştir. Üçüncü üç aylık dönemde imalat sanayi üretim artışı geçen yılın aynı dönemine göre % 3,2 artış gösterirken, bir önceki döneme göre % 1,3 düşüş göstermiştir. Son üç aylık dönemde imalat sanayi üretim artışı geçen yılın aynı dönemine göre % 5,1 artış gösterirken, bir önceki döneme göre % 1,5 artış göstermiştir yılında toplam imalat sanayi üretiminde bir önceki yıla göre % 4,8 artış olmuştur. İmalat sanayi kapasite kullanım oranı 2007 yılının ilk üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 2,3 puanlık artışla % 80,1 e, özel sektör kapasite kullanım oranı 2,4 puanlık artışla % 79,3 e, kamu sektörü kapasite kullanım oranı 2 puanlık artışla % 85,3 e yükselmiştir (Tablo 7). 15

22 ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR ,8 Grafik 1: İMALAT SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ (Bir Önceki Yılın Aynı Dönemine Göre Yüzde Değişim) 8,5 8,1 6,0 5,1 2,9 3, Dönemler ,1 16

23 (Ekim-Aralık 2007) TABLO: 7 İMALAT SANAYİ KAPASİTE KULLANIM ORANLARI (Üretim Değeri Ağırlıklı) Dönemler Toplam Devlet Özel Toplam Devlet Özel I. Dönem 77,8 83,3 76,9 80,1 85,3 79,3 II. Dönem 82,7 90,4 81,4 82,8 88,0 82,0 III. Dönem 81,3 93,0 79,4 81,8 89,4 80,6 IV. Dönem 82,3 90,7 80,8 82,3 90,8 80,9 Yıllık Ortalama 81,0 89,4 79,6 81,8 88,4 80,7 Kaynak: TÜİK Not: TÜİK tarafından açıklanan İmalat Sanayi Aylık Eğilim Anketi nden hesaplanmıştır. (%) İkinci üç aylık dönemde toplam kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,1 puanlık artışla % 82,8 e, özel sektör kapasite kullanım oranı 0,6 puanlık artışla % 82 ye yükselirken, kamu sektörü kapasite kullanım oranı 2,4 puanlık düşüşle % 88 e gerilemiştir. Üçüncü üç aylık dönemde toplam kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,5 puanlık artışla % 81,8 e, özel sektör kapasite kullanım oranı 1,2 puanlık artışla % 80,6 ya yükselirken, kamu sektörü kapasite kullanım oranı 3,6 puanlık düşüşle % 89,4 e gerilemiştir. Son üç aylık dönemde toplam kapasite kullanım oranı % 82,3 ile bir önceki yılın aynı dönemindeki düzeyinde kalırken, özel sektör kapasite kullanım oranı 0,1 puanlık artışla % 80,9 a, kamu sektörü kapasite kullanım oranı 0,1 puanlık artışla % 90,8 e yükselmiştir yılında imalat sanayi kapasite kullanım oranı bir önceki yıla göre 0,8 puan artarak % 81,8, özel sektör kapasite kullanım oranı 1,1 puan artarak % 80,7, kamu sektörü kapasite kullanım oranı 1 puan azalarak % 88,4 düzeyinde gerçekleşmiştir yılının Ocak-Mart döneminde 2006 yılının aynı dönemine göre seçilmiş sanayi maddeleri içinde en yüksek üretim artışı % 143,8 ile küp şeker, % 108,4 ile pik ve % 36,4 ile şarap üretiminde olurken, en yüksek üretim düşüşü % 47,3 ile kristal şeker, % 16,8 ile sentetik dokuma ve % 8,2 ile karo fayans üretiminde görülmüştür (Tablo 8-9). 17

24 ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR TABLO: 8 SEÇİLMİŞ SANAYİ MADDELERİNİN ÜRETİMİ Maddeler I II III IV Toplam I II III IV Toplam Taşkömürü Linyit (Bin Ton) Ham Petrol Doğalgaz (Bin m³) Buğday Unu Kristal Şeker Küp Şeker Rakı (45) (Bin Litre) Şarap (Bin Litre) Bira (Bin Litre) Filtreli Sigara Pamuk İpliği Sentetik İplik Pamuklu Dokuma (Bin Metre) Sentetik Dokuma (Bin Metre) Yazı Kağıdı Karton Normal Benzin Kurşunsuz Benzin Motorin Fuel Oil L.P.G Polietilen PVC+PCC Kompound Binek Oto Dış Lastiği (Bin Adet) Karo Fayans (Bin m²) Çimento Pik Teneke Rulo Sac Alümina Bakır Teller Elektrik (Milyon KWS) Kaynak: TÜİK (Ton) 18

25 (Ekim-Aralık 2007) TABLO: 9 SEÇİLMİŞ SANAYİ MADDELERİ ÜRETİMİNİN DEĞİŞİM ORANLARI Yıllık Bir Önceki Yıl Aynı Döneme Göre Bir Önceki Döneme Göre Maddeler /I 2006/II 2006/III 2006/IV 2007/I 2007/II 2007/III 2007/IV 2006/I 2006/II 2006/III 2006/IV 2007/I 2007/II 2007/III 2007/IV Taşkömürü 5,3 6,2-20,0 5,8 18,6 5,8 9,0 11,5-4,1 1,8 7,5-1,2 9,6-9,1 10,7 1,1-5,8 Linyit 15,8 11,5 14,9 13,4 1,4 9,3 31,6 15,7 8,7-14,1-6,2 22,4 2,8-7,4 13,0 7,6-3,5 Ham Petrol -1,9-6,0-3,2-3,1-6,1-2,2-1,6-3,1-0,6-7,6 4,8 2,6-5,5-3,7 5,4 1,0-3,1 Doğalgaz -6,4 5,4-48,3-56,9-41,6-6,7 25,8 12,2-35,4-27,1-53,6-0,3 72,9 16,4-37,4-11,0-0,4 Buğday Unu 8,2 13,9-16,0-1,2-9,7 19,0 8,5 7,6-1,7-14,2 3,4 12,0-9,0 13,0-5,7 11,1-17,0 Kristal Şeker -14,0 41, ,4-6,0-47, ,0-7,3-88,7-97,9 2531,2 1386,2-93, ,6 Küp Şeker 563,9 344,8 58,7 185,9-35,4 143,8 245,5 2086,6 466,0-69,3-5,4-35,6 245,9 15,7 34,1 307,4-10,5 Rakı (45) -0,2 29,4-29,2-44,7-0,7 9,4 15,9 10,4-22,6-16,5-38,0 6,6 80,0-8,0-34,4 1,6 26,1 Şarap 0,3-41,6 7,2-2,4 20,3 36,4-17,1-19,8 22,4-41,0 124,8-7,4-2,0-33,1 36,6-10,4 49,6 Bira 1,6 4,0-3,1-1,7 12,8 0,3-0,7-4,0 16,5 33,6 41,1 2,1-41,4 18,9 39,6-1,3-28,9 Filtreli Sigara -8,2 27,8 18,4 15,6 41,9 15,2-16,0-14,4-14,0 18,4 19,9-4,4 4,5-3,8-12,6-2,5 4,9 Pamuk İpliği 1,9-20,5 85,5 20,6 10,5 8,9 10,8-2,8-8,5-2,2 9,5 1,3 1,9-3,6 11,4-11,2-4,1 Sentetik İplik 0,6-15,7 8,4 8,9 0,0 4,9 4,9 1,3-8,1-8,1 6,7 3,5-1,5-3,6 6,7 0,0-10,7 Pamuklu Dokuma 8,4-8,5 9,5 8,6 21,0 20,3 33,2-8,4-10,5 11,1 7,6 0,7 0,5 10,4 19,2-30,8-1,7 Sentetik Dokuma -33,0-16,5-24,4 24,4 35,6-16,8-23,0-37,7-46,7-3,4-10,1 42,3 9,6-40,7-16,8 15,1-6,3 Yazı Kağıdı -4,4 1,5 6,8 2,3-2,9 13,1 6,3-16,8-16,6-17,3 22,6 7,4-10,7-3,7 15,2-16,0-10,5 Karton 9,7-16,6 19,5-6,0 5,9 13,0 2,7 20,6 3,8-6,6 18,7-10,2 6,4-0,3 7,9 5,4-8,4 Normal Benzin -22,2 75,2 4,6-26,4-15,5 0,9-74,6 1,0-8,4-24,4 12,8-21,2 25,7-9,8-71,6 213,8 14,0 Kurşunsuz Benzin 10,9 4,9 15,4 14,1 11,0 11,2 5,1 16,3 10,6-13,7 20,2 6,9 0,1-13,6 13,7 18,3-4,8 Motorin -3,7-19,0-0,2 6,4 14,4 17,8-2,7-10,4-11,7-24,1 47,4 7,1-4,5-21,9 21,8-1,4-5,8 Fuel Oil 6-2,7-12,8 4,0-10,7 8,1 18,2-18,4-10,2 1,0 3,1 15,9-24,1 19,0 12,7-20,0-16,4 33,9 L.P.G. -4,9 3,1 9,5 3,4 1,6 5,5-7,1-9,6-6,7-14,9 20,0 2,7-3,2-11,5 5,7 0,0-0,1 Polietilen 2,4 182,1 73,5-4,1 13,5 9,3-14,5 6,8 9,2 18,9 4,9-3,0-6,1 14,4-17,9 21,1-4,0 PVC+PCC Kompound 14,7 28,8 13,6 0,0-25,3 24,1 1,0 8,6 28,8-15,6 10,0-1,1-18,7 40,2-10,5 6,4-3,6 Binek Oto Dış Lastiği 0,4-3,6-5,1 12,2-3,8 3,7 3,4-13,2 9,2-3,2 4,4 6,9-11,1 4,4 4,1-10,2 11,8 Karo Fayans -3,6 11,4 7,5 6,1-41,9-8,2-1,4-2,5-2,6-12,1 18,4 3,7-46,2 38,8 27,1 2,6-46,2 Çimento 3,4 12,6 19,1 14,3 13,2 17,0-0,7 0,4 3,0-18,9 81,5-4,0-20,0-16,1 54,0-2,9-17,9 Pik 81,6-29,3-21,8 40,8-9,1 108,4 76,3 63,4 87,8-16,4 67,5-19,4-19,4 91,6 41,6-25,3-7,4 Teneke Rulo Sac -11,3-48,3-10,6 21,3 18,2 30,3-27,6-29,1 10,0-29,8 84,7 44,7-37,0-22,6 2,5 41,8-2,2 Alümina 16,7-8,3-25,0 194,4 78,1 6,5 40,9 10,6 13,7 72,0-20,6 24,1 5,1 2,9 5,1-2,6 8,0 Bakır Teller 27,9 16,9 32,6 10,6 4,9 19,6 14,6 39,1 41,1 7,0 16,9-17,9 2,2 22,0 12,0-0,4 3,6 Elektrik 8,0 8,4 8,7 9,5 8,4 7,9 9,1 9,7 5,4 1,7-1,6 11,0-2,4 1,2-0,5 11,6-6,3 Kaynak: TÜİK (%) 19

26 ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR Nisan-Haziran döneminde 2006 yılının aynı dönemine göre seçilmiş sanayi maddeleri içinde en yüksek üretim artışı % 245,5 ile küp şeker, % 76,3 ile pik ve % 40,9 ile alümina üretiminde olurken, en yüksek üretim düşüşü % 74,6 ile normal benzin, % 27,6 ile teneke rulo sac ve % 23 ile sentetik dokuma üretiminde olmuştur. Temmuz-Eylül döneminde 2006 yılının aynı dönemine göre seçilmiş sanayi maddeleri içinde en yüksek üretim artışı % 2086,6 ile küp şeker, % 63,4 ile pik ve % 39,1 ile bakır teller üretiminde olurken, en yüksek üretim düşüşü % 51 ile kristal şeker, % 37,7 ile sentetik dokuma ve % 29,1 ile teneke rulo sac üretiminde kaydedilmiştir. Ekim-Aralık döneminde 2006 yılının aynı dönemine göre seçilmiş sanayi maddeleri içinde en yüksek üretim artışı % 466,6 ile küp şeker, % 87,8 ile pik ve % 41,1 ile bakır teller üretiminde olurken, en yüksek üretim düşüşü % 46,7 ile sentetik dokuma, % 35,4 ile doğalgaz ve % 22,6 ile rakı üretiminde kaydedilmiştir yılında 2006 yılına göre seçilmiş sanayi maddeleri içinde en yüksek üretim artışı % 563,9 ile küp şeker, % 81,6 ile pik ve % 27,9 ile bakır teller üretiminde olurken, en yüksek üretim düşüşü % 33 ile sentetik dokuma, % 22,2 ile normal benzin ve % 14 ile kristal şeker üretiminde olmuştur yılının ilk üç aylık döneminde seçilmiş dayanıklı tüketim mallarında bir önceki yılın aynı dönemine göre en yüksek üretim artışı % 86,8 ile bulaşık makinesi, % 38 ile çamaşır makinesi ve % 31,5 ile de buzdolabı üretiminde olmuştur. Üretimde en yüksek düşüş % 32,6 ile televizyon, % 22,6 ile kamyon ve % 16,2 ile minibüs-midibüs üretiminde gerçekleşmiştir (Tablo 10-11). Seçilmiş dayanıklı tüketim mallarında ikinci üç aylık dönemde, bir önceki yılın aynı dönemine göre en yüksek üretim artışı % 56 ile bulaşık makinesi, % 25,9 ile kamyonet ve % 7,8 ile de elektrik süpürgesi üretiminde olmuştur. Üretimde en yüksek düşüş % 33,2 ile televizyon, % 30,9 ile kamyon ve % 27,3 ile minibüs-midibüs üretiminde gerçekleşmiştir. 20