DEFECT CHARACTERIZATION IN A SINTER HARDENED POWDER METALURGICAL STEEL
|
|
- Nesrin Akyüz
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), Mayıs 2009, Karabük, Türkiye SİNTER SERTLEŞTİRİLMİŞ TOZ METALURJİK BİR ÇELİKTE HATA KARAKTERİZASYONU DEFECT CHARACTERIZATION IN A SINTER HARDENED POWDER METALURGICAL STEEL Şadi KARAGÖZ a, Rıdvan YAMANOĞLU b, Ş. Hakan ATAPEK c a KOÜ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği, Kocaeli, Türkiye, E-posta: karagoez@kocaeli.edu.tr b KOÜ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği, Kocaeli, Türkiye, E-posta: ryamanoglu@kocaeli.edu.tr c KOÜ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği, Kocaeli, Türkiye, E-posta: hatapek@kocaeli.edu.tr Özet Konvansiyonel üretim tekniklerine bir alternatif olarak geliştirilen toz metalurjisi sağlamış olduğu birçok avantajlar bakımından endüstride yaygın kullanım alanına sahiptir. Özellikle çelik esaslı çoğu toz metalurjik malzemeler bu anlamda önemlilik arz etmektedir. Mekanik özelliklerin geliştirilmesi için çeliklere uygulanan ısıl işlemler toz metalurjik parça üretiminde de yer almakta olup sinter sertleştirme ile tek kademede yüksek mukavemetli parça eldesi söz konusudur. Bu çalışmada sinter sertleştirilmiş toz metalurjik bir çelikte nikel katkısının ve porozite dağılımının birer fonksiyonu olarak mikroyapı oluşumu ile bu oluşumun mekanik özellik ve kırılma davranışı üzerine etkisi incelenmiştir. Hata karakterizasyonu açısından önemlilik arz eden mikroyapı incelemelerine ek olarak görüntü analizi ile porozite miktarı ile gözenek boyutu dağılımının hasara olan etkileri irdelenmiştir. Artan nikel katkısı ile gözenek oranında azalma ve buna bağlı olarak mekanik özelliklerde artış gözlenmiştir. Anahtar kelimeler: Toz metalurjisi, Sinter sertleştirme, Mikroyapı, Porozite, Fraktografi. Abstract Powder metallurgy, an alternative method to conventional production techniques has a wide application area due to many advantages in industrial production. In this respect, especially, many steel based powder metallurgical materials have importance. Heat treatments which are applied to steels to improve mechanical properties take also part in production of powder metallurgical parts. Sinter hardening is one way to enable high strength to PM parts in one step. In this study, microstructure as a function of nickel addition and porosity influence on mechanical properties and fracture behaviour was discussed in a sinter hardened powder metallurgical steel. In addition to microstructural observation the effect of the amount and the distribution of porosity -determined by image analysis- on failure was examined for defect characterization. Keywords: Powder Metallurgy, Sinter Hardening, Microstructure, Porosity, Fractography. 1. Giriş Demir esaslı seri üretim parçalarının konvansiyonel yöntemlere alternatif olarak toz metalurjik üretim yöntemleri ile geliştirilmesi ve nihai üretimleri son yıllarda oldukça büyük bir gelişme kaydetmiştir. Üretilebilirlik, düşük maliyet, yüksek performans sunması gibi birçok etken toz metalurjik seri parça üretimini bir anlamda popüler kılmaktadır [1]. Toz metalurjik parça üretimi açısından tozun üretimi, toz hazırlama, şekillendirme ve yoğunlaştırmanın yanısıra sinterleme önemlilik arz etmektedir. Üretilen tozun karakterizayonun yanında nihai ürünün sahip olduğu içyapının karakterizasyonu da yukarıda verilen üretim gerekliliklerini tamamlayan önemli birer kavramdır. Tozun üretim sonrası sahip olduğu şekil ve boyut karakteristiği, hazırlama aşamasında yağlayıcı/bağlayıcı miktar ve türü, harmanlama, presleme sıcaklığı ve basıncı ile sinterleme zaman-sıcaklık-atmosfer parametreleri konvansiyonel toz metalurjisi için birincil derecede öne çıkan parametrelerdir [2, 3]. Toz metalurjik bir parça için gerek presleme gerekse de sinterleme sonrasında porozite miktar ve dağılımının minimize edilmesi çoğunlukla yüksek mekanik performansın beklendiği malzemelerde önemlidir. Tüm bunların dışında düşük perfomanslı ve özellikle filtre amaçlı malzemelerde belli bir porozite miktar ve dağılımının aranması ise kaçınılmazdır [4]. Porozitenin yanı sıra özellikle demir esaslı toz metalurjik malzemelerde inhomojen toz dağılımı ve proses koşullarında özellikle sinterleme sürecinde beklenen difuzyonun tam olarak sağlanamaması sonucu heterojen bir içyapı oluşmaktadır. Bu tür bir oluşum herhangi bir yüklenme altında malzemenin mukavemet davranışı açısından da heterojenliğe neden olup mekanik performansın negatif yönde etkileneceğine işarettir. Örnek olarak toz metalurjik çeliklerde karbon kaynağı olarak kullanılan grafit ve soğuma oranının bir fonksiyonu olarak oluşan kaba perlit, ince perlit ve bainit gibi değişik yapılarının aynı anda varolması verilebilir. Diğer taraftan toklaştırma etkisinden dolayı nikel katkılı çeliklerde sinterleme boyunca nikel katı konumda kalabilmekte ve kısmen demir içerisine difuze olup çoğunlukla gözeneklerin dış çevresinde birikerek heterojen bir yapı oluşturmaktadır. Tüm bu örneklemeler pratik uygulamalarda karşılaşılmakta IATS 09, Karabük Üniversitesi, Karabük, Türkiye
2 ve malzemenin mekanik özelliklerini doğrudan etkilemektedir [5, 6]. Çoğu metal ve alaşım sisteminde olduğu gibi toz metalurjik malzemelerin de mekanik özelliklerinin geliştirilmesi açısından alaşım dizaynı önemlilik arz etmektedir. Toz metalurjik çelik parça üretimi söz konusu iken çoğunlukla karışım tozları ve ön alaşımlı tozlar tercih edilmektedir. Orta-yüksek performans uygulaması söz konusu iken 4200, 4400 ve 4600 P/M seri çelikler yaygın kullanım alanı bulmaktadır. Genel kompozisyon itibari ile bu çelikler karbon-nikel-molibden içeriklidir. Çoğu uygulamada karbon ve nikel elementel toz olarak karışıma verilirken molibden ön-alaşımlı demir tozları ile sisteme dahil edilir. Genel beklenti ise özellikle artan nikel içeriğine bağlı olarak mukavemetlerde bir artışın olmasıdır. Buna ek olarak yine nikel oranının artması halinde uzamada bir artış söz konusudur. Çoğu literatür çalışmasında nikel katkısının % 6 ve üzerinde olmasının getirisinin yetersiz olduğu ifade edilmiştir [7, 8]. Malzeme açısından tokluk, servis koşulları altında parçanın hasara uğramaması açısından önemlidir. Malzemenin çentik duyarlılığı, et kalınlığı, ortam ve özellikle malzemenin sahip olduğu içyapı karakteristik olarak tokluk kavramına etkide bulunacaktır. Toz metalurjik bir parça söz konusu iken arzulanan yapısal dönüşümlerin bir sonucu olarak varolan mikroyapı, kontrol edilen bir gözenek dağılımı ve bu dağılımın homojenliği sinter parçanın çalışma koşulları altında optimum düzeyde iş göreceğini işaret etmektedir. Veri bir malzemede çatlak çekirdeklenme yöreleri teorik olarak bilinmekte ve uygulamaya yönelik parça üretiminde bu tür yörelerin rafine edilmesi gerekmektedir. Konvansiyonel döküm yöntemine göre kontaminasyon düzeyi düşük, sınırlı segregasyon varlığı, homojen gözenek dağılımı ve minimum düzeyde gözeneklilik ile kontrol edilen prosesleme koşulları altında homojen bir içyapı eldesi toz metalurjik parçanın kullanım ömrünü artıracaktır [9]. Malzeme üzerine uygulanan statik veya dinamik yüklenmeler sonrasında parçada meydana gelen hasarlı (kırık) yüzeylerin gerek makro gerekse de mikro düzeyde incelenmesi parçanın geçmişi, performans derecesi ve hasar oluşum mekanizmasına katkıda bulunan öğelerin belirlenmesi açısından önemlidir. Fraktografik etüdler bu yönde yapılan çalışmalardır. Esasta kırılma süreci, çatlak oluşumu (çatlak çekirdeklenmesi) ve çatlak büyümesi (çatlak gelişmesi) etaplarından oluşur. Bu tür bir etüd için çatlak çekirdeklenme yörelerinin tespiti ve çatlak ilerleme nedenleri bir anlamda proses şartlarının tekrar gözden geçirilmesine kaynak teşkil edecektir [10]. Veri bir malzemede hata karakterizasyonu söz konusu iken mikroyapısal ve fraktografik etüdler önemlilik arz etmektedir. Bu çalışmada değişik oranda nikel katkısının mekanik özelliklere olan etkisinin yanısıra özellikle porozite miktar ve dağılımının kırılma davranışına katkılarını örneklenmektedir. Bu anlamda öncelikli olarak mikroyapısal karakterizasyon ile tipik sinter sertleştirilmiş çeliklerde gözlenen martenzitik/bainitik bir içyapıya ek olarak kalıntı östenit ve poroziteler gözlenmiştir. Numuneler üzerine uygulanan mekanik testler ile sertlik, çekme mukavemeti ve eğme mukavemeti değerleri belirlenmiş olup hata karakterizasyonu tarama elektron mikroskobunda (SEM) kırık yüzey incelemeleri ile yapılmıştır. 2. Deneysel Çalışma Deneysel çalışmada kullanılan çelik bileşimini oluşturmak için İsveç Höganäs firmasından ön alaşımlı Starmix (% 2.0 Cu, % 1.5 Mo ve % 2.0 Ni) ve HP1 (% 2.0 Cu, % 1.5 Mo ve % 4.0 Ni) tipi tozlar % 0.8 UF4 grafit ve % 0.5 çinkostearat ile karıştırılmıştır. İlgili toz görüntüleri Şekil 1 de sunulmuştur. Uygun toz karışımları yaklaşık 400 MPa basınçta çift eksenli olarak yoğunlaştırılmıştır. Ham yoğunluktaki parçalar sinter-sertleştirme fırınına yüklenerek 1120 ºC de yaklaşık 30 dak sinterlenmiştir. Sinter-sertleştirmede uygulanan zaman-sıcaklık diyagramı (sürekli eğri) Şekil 2 de sunulmuştur. Burada gösterilen su verme bölgesinde yüksek soğuma hızları mümkündür (kesikli eğri). Şekil 1. Sinterçeliklerin üretiminde kullanılan Starmix, ve HP1 tozları; SEM görüntüleri. Şekil 2. Sinterçelik numunelerinin sinterleme ve ısıl işlemini gösteren zaman-sıcaklık diyagramı. Tüm çekme ve eğme mukavemeti testleri 100x6.8x6.3 mm boyutunda olan MPI çubuklarında gerçekleştirilmiştir (Şekil 3). Mekanik özellikleri belirlemek amacı ile çekme testi ve 3-nokta eğme testi uygulanmıştır. Ölçümler Dartec Servo bilgisayar kontrollü hidrolik çekme test cihazında gerçekleştirilmiştir. Eğme testinde numune 6.3 mm kalınlıkta kırılmış ve her iki yatak aramesafesi 40 mm olarak seçilmiştir.
3 Şekil 3. MPI çubuğuna ait makro görüntü. 3. Deney Sonuçları ve Tartışma Mikroyapısal karakterizasyon için numuneler metalografik olarak hazırlandıktan sonra gözenek miktarı ve gözenek boyut dağılımının belirlenmesi için önce parlatılmış konumda daha sonra da mikroyapı bileşenlerin tesbit edilmesi için %3 lük nital ile dağlanmış konumda ışık mikroskobisi çalışmaları yapılmıştır. Eğme testi sonrası numunelerin kırılma yüzeyleri tarama elektron mikroskobu (SEM) ile fraktografik etüd yapılarak kırılma karakteristikleri ortaya konmuştur. Şekil 4 de deneyde kullanılan çelik esaslı çubukların kenar ve merkezine ait parlatılmış yüzey görüntüleri ve buna ek olarak ilgili bölgelerde yapılan görüntü analizi sonrasında elde edilen gözenek boyut dağılım histogramları sunulmuştur. Preslenmiş bir parçada uygulanan yük altında hem plastik şekil değişimi hem de yoğunlaşma beklenir. Toz şekli ve boyut dağılımının yanısıra sistemde bilinçli olarak verilen yağlayıcı/bağlayıcı tarzı katkıların miktarı ve türü ile presleme koşulları ham yoğunluğun belirlenmesi açısından önemlilik arz etmektedir. Sinterleme ise teorik beklentiler açısından atomistik konumda iyi bir bağ oluşumuna izin verecek şekilde sıcaklık-zamanatmosfer gibi parametreler doğrultusunda optimize edilmelidir. Şekil 4a Starmix bileşimi için numunede gerek kenar gerek merkez hat boyunca yapılan görüntü analiz sonuçları sunulmuştur. Homojen bir gözenek dağılımının varlığı rahatlıkla gözlenmektedir. Ancak Şekil 4b ve c kenar-merkez arasında uygulanan proses şartlarının bir sonucu olarak özellikle gözenek miktarı ve dağılımında belirgin bir farkın varolduğunu ortaya koymaktadır. Veri bir malzemede herhangi bir yüklenme altında malzeme içi heterojen ve uniform olmayan ögeler (mikroyapı, kalıntı türü ve dağılımı, gözenek boyutu ve dağılımı vb) değişken gerilim konsantrasyonlarına neden olup hasarın oluşmasına kaynak teşkil edecektir. Kenarın merkeze göre gözenek boyutu ve dağılımı açısından yüksek oranda heterojenlik göstermesi malzemenin mekanik özellikleri açısından negatif bir etkiyi de beraberinde getirecektir (Tablo 1). Şekil 4. İki farklı bileşim için gözenek boyut dağılımları ve mikroyapı görüntüleri. a) Starmix, b) HP1 kenar, c) HP1 merkez Nital ile dağlanan numunelerden düşük ve yüksek büyütmelerde alınan görüntüler Şekil 5 de gösterilmiştir. Bu tür bileşimin mikroyapısı çoğunlukla martenzitten oluşmuştur. Martenzitin yanısıra yine gözeneklerle etkileşim sonucu oluşmuş bainit (aydınlık kontrast) görülmektedir. Martenzitin yanısıra belirli bir oranda kalıntı östenit görülmektedir. Görüldüğü gibi yüksek nikel miktarıyla mikroyapıda kararlı konuma gelen östenit miktarı yükselmekte ve faz dönüşümü sonrası plaka tipi martenzit miktarı ile bunların arasında dönüşemeden kalan kalıntı östenit miktarı artmaktadır. Tablo 1. Üç malzeme grubu için gözeneklilik değerleri Şekil 5. Starmix ve HP1 numunlerine ait mikroyapılar. Yoğunluk, presleme basıncı ile sıkıştırma sürecinde kalıptoz ve toz-toz arası etkileşimlerin öncelikli bir göstergesidir. Yapılan bu çalışmada kullanılan tozların oluşturduğu parçada minimum % 90 seviyesinde yoğunluk eldesi sağlanmıştır. Sinterleme ve ısıl işlem sonrası elde edilen bu değer hem alaşım, hem de ısıl işlem koşulları doğrultusunda yöresel olarak değişebilmektedir. Tablo 2 de ise sinter sertleştirilmiş deneysel çeliklerin mekanik özellikleri sunulmuştur. Eğme testi sonuçları Weibull
4 istatistiği uygulamasıyla Şekil 6 da gösterilmiştir. %50 kırılma olasılığı değerleri (σ 50) %2 Ni içeren numunede 1166 MPa ve yaklaşık %4 Ni içeren numunede 1156 MPa dır. Bu değerler ise daha önceden yapılan çoğu çalışmada belirlenen istatistiksel değerlere oldukça yakındır. Tablo 2. Deney bileşimlerin sinter-sertleştirme sonrası bazı özellikleri. Hata karakterizasyonunu gerçekleştirmek amacı ile eğme testinde kırılan numunelerin kırılma yüzeyleri SEM de incelenmiştir. Eğme numunesinde esasta kırılma, çekme yüzeyinde maksimum kritik gerilme ve hata boyutu kombinasyonunda başlar ve böylece çekirdeklenen çatlağın matriks içinde basma yüzeyine doğru kuvvetin uygulandığı yön doğrultusunda ilerlemesiyle gerçekleşir. Bu nedenle her bileşim için çekme yüzeyinden alınan görüntüler verilmiştir. Şekil 7 de Starmix ve HP-1 bileşimleri için verilen kırılma yüzeyi tok kırılma bölgelerinden ve gözenek yüzeylerinden oluşmaktadır. Gevrek kırılma bölgeleri oldukça az görülmüştür. Toz-toz teması ve tozlararası atomistik bağ ile matriksin oluşması toz metalurjik malzeme açısından önemlilik arz etmektedir. Bu tür bağlantı mekanizmalarının homojenliği ve sürekliliği mekanik özelliklerin geliştirilmesine olanak vermektedir. Şekil 7b de görüleceği üzere tam olarak ilgili matriks oluşumunu desteklememiş bir partikül yer almaktadır. Bu partikülün çevresi boyunca herhangi bir yüklenme altında ideal çatlak başlangıç yöresi olarak rol oynaması kaçınılmazdır. Şekil 7c ise matriks içerisinde atomistik konumda toz-toz etkileşimi açısından bir örnek teşkil edecek olan boyun oluşumunu göstermektedir. Şekil 6. Deneysel snter sertleştirilmiş çelikler için Weibull istatistiği ile belirlenen eğme mukavemeti kırılma olasılığı ilişkisi, Starmix bileşimi ve HP1 bileşimi. Şekil 8 de ise Starmix bileşimli sinter sertleştirilmiş çelik için kenar ve merkez hattı boyunca kırılma yüzey görüntüleri verilmiştir. Parlatılmış konumda metalografik numuneler üzerinde yapılan görüntü analizlerine paralel olarak bu bileşimdeki numunelerde kenar-merkez arası gözenek miktarı ve dağılımı açısından bir farklılık gözlenmemektedir (Şekil 8a ve b). Şekil 8c ise karşıt kırılma yüzeyinde alınan kırık yüzey görüntülerini sunmaktadır. Kırılma yüzeyi gevrek ve tok alanların dışında homojen dağılımlı gözenek yörelerini içermektedir.
5 Şekil 9a ve b de HP1 bileşimli çelik numunesinden bir örnek her iki kırılma yüzeylerinin görüntüleriyle sunulmuştur. Daha önceden de belirtildiği üzere deneysel çalışmada kullanılan çubukların kenar ve merkez hattında gözeneklilik miktarı ve dağılımı farklılık içermekte olup bunun paralelinde yüklenme altında belirtilen bölgelerin hasar uğrama şekli de farklılık gösterecektir. Şekil 9a ve b kenar hattı boyunca karşıt iki yüzeyin kırılma yüzeylerini göstermektedir. Boşluk türü olgular var olan gözenekleri ifade etmekte olup çatlakların çoğunlukla kenar yüzeyinden içeri doğru heterojen dağılımlı gözenekler üzerinden ilerlediğini ve sonuçta hasara neden olduğunu göstermektedir. Prosesleme şartları altında iyi bağlantı yörelerinin olmaması kırılmayı teşviklendirecektir (Şekil 9c). (c) Şekil 7. Sinter sertleştirilmiş çeliklere ait kırılma yüzey görüntüleri, ve (c) Starmix bileşimi, HP1 bileşimi. Şekil 9. HP1 bileşimli çeliğe ait kenar hattı kırılma yüzey görüntüleri; ve karşıt yüzeyler, (c) zayıf bağlantı örnek yöresi. (c) Şekil 8. Stramix bileşimi için kırık yüzey görüntüleri. kenar, merkez ve (c) karşıt yüzey. Merkez hattı boyunca karşıt kırılma yüzey görüntüleri ise Şekil 10 da verilmiştir. Şekil 10a ve b karşıt merkez hattı boyunca varolan gözenek miktarının ve dağılımının daha az olduğunu açık bir şekilde göstermektedir. Şekil 10c de ise tok bir davranışı sergileyen karakteristik peteksi yapıların yanında kama tipi bir çatlak yöresini sunmaktadır. Fraktografik bir etüd söz konusu iken çatlak çekirdeklenme yörelerinin belirlenmesi önemlilik arz etmektedir. Starmix ve HP1 bileşimli sinter sertleştirilmiş toz metalurjik çeliklerde gözeneklerin varlığı ideal çatlak çekirdeklenme yörelerini içerecektir. Tüm bunların yanında matriksin martenzitik/bainitik bir karakteristikte olması ve yapı içerisinde kalıntı östenitin varlığı heterojen bir içyapıya neden olmakta ve sonuçta uygulanan herhangi bir yüklenme altında farklı gerilme konsantrasyonları nedeni ile bir hasar oluşmaktadır.
6 ve böylece heterojen bir şekilde kırılmaya neden olacağına işaret etmektedir. Toz metalurjik prosesleme kademelerinin her birinin içerdiği parametreler önemlilik arz etmekte olup nihai parça özellikleri üzerine doğrudan etkide bulunacaktır. Performansa yönelik parça üretimi söz konusu iken fonksiyonel bu parametrelerin optimize edilmesi ve nedensonuç ilişkisi çerçevesinde göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Teşekkür Yazarlar çalışmaya olan desteklerinden dolayı Sinter Metal A.Ş e teşekkürlerini sunmaktadır. (c) Şekil 10. HP1 bileşimli çeliğe ait merkez hattı kırılma yüzey görüntüleri; ve karşıt yüzeyler, (c) peteksi tok yöreler ve kama çatlak örneği. 4. Sonuçlar Konvansiyonel üretim tekniklerine iyi bir alternatif olarak değerlendirilen toz metalurjik parça üretim teknolojisi günümüz endüstrisinde sunduğu birçok avantajları doğrultusunda tercih edilmektedir. Her üretim tekniğinde olduğu gibi toz metalurjik parça üretiminde de dezavantaj gösteren ve gerek parça performansı gerekse de üretilebilirlik açısından araştırma-geliştirmeye yönelik çalışmalara esas olacak olgular bulunmaktadır. Bu olguların başında teorik yoğunlukta veya yakın değerlerde minimum gözenek miktarına sahip parça üretiminin gerçekleştirilmesidir. Bu çalışmada nikel katkılı molibden önalaşımlı çeliğin sinter sertleştirme koşulları ve prosesleme sonrası elde edilen mekanik özellikler ile uygulanan eğme testi sonrası hasar mekanizması üzerinde durulmuştur. Söz konusu çeliğin bileşiminde nikel önemli bir toklaştırıcı element olarak rol almaktadır. Ancak tokluk söz konusu iken alaşımlama yeterli olmayacak ve buna ek olarak proses koşulları doğrultusunda gözenek miktarı ve dağılımı da rol oynayacaktır. Özellikle Starmix bileşimine göre daha fazla tokluk kazanımı sağlayan nikel katkısı içeren HP1 bileşimli numunelerde prosesleme koşullarına bağlı olarak kırık yüzeyler düşük tokluğu yansıtmaktadır. Kaynaklar [1] German, R.M., Powder Metallurgy Science, 2 th Ed., MPIF, Princeton, New Jersey, [2] Schatt, W., Wieters, K. P., Powder Metallurgical Processing & Materials, European Powder Metallurgy Asssociation, [3] Karagöz, Ş., Atapek, H., Yamanoğlu, R., Toz Metalurjik Çeliklerde Fraktografik Etüdler, 5 th International Powder Metallurgy, Bildiriler Kitabı Basılacak, Ankara, [4] Chawla, N., Deng, X., Microstructure and Mechanical Behavior of Porous Sintered Steels, Materials Science and Engineering A 390, p , [5] Iacoviello, F., Di Cocco, V., Sintered Stainless Steels: Fatigue Crack Propagation Resistance under Hydrogen Charging Conditions, Corrosion Science 49, p , [6] Karagöz, Ş., Yamanoğlu, R., Atapek, Ş. H., Metalik Toz İşleme Teknolojisi & Prosesleme Kademeleri Açısından Parametrik İlişkiler, Bilimde Modern Yöntemler Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, Cilt : 2, s , [7] Gething, B. A., Heaney, D. F., Koss, D. A., Mueller, T. J., The effect of nickel on the mechanical behavior of molybdenum P/M steels Materials Science and Engineering A 390, p.19 26, [8] Karagöz, Ş., Yamanoğlu, R., Molibden Önalaşımlanmış Toz Metalurjik Çeliklerde Nikel Katkısının Etkisi 7. Uluslararası Kırılma Konferansı Bildiriler Kitabı, Cilt 1, s.11-21, [9] K. Mills, J. R. Davis, J. D. Destefani, (1987), Fractography, ASM Handbook, Vol. XII., ASM Int., Materials Park, USA, [10] Atapek, H., Karagöz, Ş., Yılmaz, A., Su Verilmiş ve Temperlenmiş Çeliklerde Fraktografik İncelemeler, Ulusal Teknik Eğitim Mühendislik ve Eğitim Bilimleri Genç Araştırmacılar Sempozyumu, Cilt II, s , Çalışmada standart MPI çubukları üzerinde yapılan gerek metalografik gerekse fraktografik etüdler sonrasında parça kenar ve merkez hattı boyunca farklı gözenek miktarı ve dağılımlarının var olduğu gözlenmiştir. Bu tür bir oluşum şüphesiz çelik esaslı malzemenin uygulanan yük altında değişken gerilme konsantrasyonlarına maruz kalacağına
METALİK TOZ İŞLEME TEKNOLOJİSİ VE PROSESLEME KADEMELERİ AÇISINDAN PARAMETRİK İLİŞKİLER
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi Cilt:XXII, Sayı:3, 2009 Journal of Engineering and Architecture Faculty of Eskişehir Osmangazi University, Vol: XXII, No:3, 2009
DetaylıTOZ METALURJİSİ Prof.Dr. Muzaffer ZEREN
. TEKNİK SEÇİMLİ DERS I TOZ METALURJİSİ Prof.Dr. Muzaffer ZEREN SİNTERLEME Sinterleme, partiküllerarası birleşmeyi oluşturan ısıl prosestir; aynı zamanda ham konumda gözlenen özellikler artırılır. . Sinterlemenin
DetaylıMalzemelerinMekanik Özellikleri II
MalzemelerinMekanik Özellikleri II Doç.Dr. Derya Dışpınar deryad@istanbul.edu.tr 2014 Sünek davranış Griffith, camlarileyaptığıbuçalışmada, tamamengevrekmalzemelerielealmıştır Sünekdavranışgösterenmalzemelerde,
DetaylıKIRIK YÜZEYLERİN İNCELENMESİ
GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MEM-317 MALZEME KARAKTERİZASYONU KIRIK YÜZEYLERİN İNCELENMESİ Yrd. Doç. Dr. Volkan KILIÇLI ANKARA 2012 KIRIK YÜZEYLERİN İNCELENMESİ
DetaylıCALLİSTER FAZ DÖNÜŞÜMLERİ
CALLİSTER FAZ DÖNÜŞÜMLERİ Faz dönüşümlerinin çoğu ani olarak gerçekleşmediğinden, reaksiyon gelişiminin zamana bağlı, yani dönüşüm hızına bağlı olarak gelişen yapısal özelliklerini dikkate almak gerekir.
DetaylıBİLDİRİLER KİTABI MAKİNA-İMALAT TEKNOLOJİLERİ SEMPOZYUMU. Editör: Y. Doç. Dr. Mete KALYONCU EKİM 1999 KONYA.
Q j?o_rl no. ıo> ıı Al II fi I(Ö 1 MAKİNA-İMALAT TEKNOLOJİLERİ SEMPOZYUMU BİLDİRİLER KİTABI Editör: Y. Doç. Dr. Mete KALYONCU MMO Yayın No: 228 14-15 EKİM 1999 KONYA tmmob makina mühendisleri odası Sümer
DetaylıTozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU
Tozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme Basınç ve sıcaklık farklı iki süreç olarak parça üretimine dahil edildiğinde teorik yoğunluğa ulaşmak neredeyse imkansızdır. Basınç ve sıcaklık farklı iki süreç
DetaylıYüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çeliklerin Kaynağı. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi
Yüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çeliklerin Kaynağı Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi Yüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çelikler Yüksek mukavemetli ince taneli çelikler, yani
DetaylıARAŞTIRMA RAPORU. (Kod No: 2012.XXX) Uzman Cengiz Tan Tel: 0.312.210 59 09 e-posta: tancm@metu.edu.tr
ARAŞTIRMA RAPORU (Kod No: 2012.XXX) Raporu İsteyen : Raporu Hazırlayanlar: Prof. Dr. Bilgehan Ögel Tel: 0.312.210 41 24 e-posta: bogel@metu.edu.tr Uzman Cengiz Tan Tel: 0.312.210 59 09 e-posta: tancm@metu.edu.tr
DetaylıToz Metalürjisi İle Üretilen Alaşımsız Çeliklerde Nikel İlavesinin Mikroyapı ve Mekanik Özellikler Üzerine Etkisinin Araştırılması
Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part:C, Tasarım Ve Teknoloji GU J Sci Part:C 4(4):241-245 (2016) Toz Metalürjisi İle Üretilen Alaşımsız Çeliklerde Nikel İlavesinin Mikroyapı ve Mekanik Özellikler
DetaylıDENEYİN ADI: Çeliklerin Isıl İşlemi. AMACI: Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin öğretilmesi.
DENEYİN ADI: Çeliklerin Isıl İşlemi AMACI: Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin öğretilmesi. TEORİK BİLGİ: Metal ve alaşımlarının, faz diyagramlarına bağlı olarak
DetaylıTOZ METALURJİSİ Prof.Dr.Muzaffer ZEREN
. TEKNİK SEÇİMLİ DERS I TOZ METALURJİSİ Prof.Dr.Muzaffer ZEREN TOZ KARAKTERİZASYONU TOZ KARAKTERİZASYONU Tüm toz prosesleme işlemlerinde başlangıç malzemesi toz olup bundan dolayı prosesin doğasını anlamak
DetaylıDENEYİN ADI: Jominy uçtan su verme ile sertleşebilirlik. AMACI: Çeliklerin sertleşme kabiliyetinin belirlenmesi.
DENEYİN ADI: Jominy uçtan su verme ile sertleşebilirlik AMACI: Çeliklerin sertleşme kabiliyetinin belirlenmesi. TEORİK BİLGİ: Kritik soğuma hızı, TTT diyagramlarında burun noktasını kesmeden sağlanan en
DetaylıIsıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan
ISIL İŞLEMLER Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ısıtma ve soğutma işlemleridir. İşlem
DetaylıMAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ HASAR ANALİZİ YÜKSEK LİSANS - DOKTORA DERS NOTLARI. Doç.Dr.İrfan AY BALIKESİR
MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ HASAR ANALİZİ YÜKSEK LİSANS - DOKTORA DERS NOTLARI Doç.Dr.İrfan AY 2004-2005 BALIKESİR 1 HASAR ANALİZİ TEMEL İLKELERİ 2 HASAR ANALİZİ Hasar ne demektir? Hasar herhangi bir olayın
DetaylıFaz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği
Faz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği Faz dönüşümleri 1. Basit ve yayınma esaslı dönüşümler: Faz sayısını ve fazların kimyasal bileşimini değiştirmeyen basit ve yayınma esaslı ölçümler.
DetaylıDEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 6 Sayı: 2 s. 95-100 Mayıs 2004
DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 6 Sayı: 2 s. 95-1 Mayıs 24 FARKLI KARBON İÇERİKLİ ÇELİKLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN ISIL İŞLEMLERLE DEĞİŞİMİ (DIFFERENCES IN MECHANICAL PROPERTIES
DetaylıTemper Beynitik Bir Çeliğin Delinme Modu Üzerine Mikroyapısal İncelemeler
6 th International Advanced Technologies Symposium (IATS 11), 16-18 May 2011, Elazığ, Turkey Temper Beynitik Bir Çeliğin Delinme Modu Üzerine Mikroyapısal İncelemeler Ş. H. Atapek 1 1 Kocaeli Üniversitesi,
DetaylıFaz dönüşümünün gelişmesi, çekirdeklenme ve büyüme olarak adlandırılan iki farklı safhada meydana gelir.
1 Faz dönüşümlerinin çoğu ani olarak gerçekleşmediğinden, reaksiyon gelişiminin zamana bağlı, yani dönüşüm hızına bağlı olarak gelişen yapısal özelliklerini dikkate almak gerekir. Malzemelerin, özellikle
DetaylıGeleneksel Malzemelerdeki Gelişmeler
Yeni Malzemeler ve Üretim Yöntemleri Geleneksel Malzemelerdeki Gelişmeler Yrd.Doç.Dr. Aysun AYDAY İleri Teknoloji Ürünü Yüksek Mukavemetli Çelikler Otomobil endüstrisinde yüksek mukavemetli çeliklere önemli
DetaylıÇift Fazlı Paslanmaz Çeliklerde Yaşlandırma Koşullarının Mikroyapı Özellikleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi
Çift Fazlı Paslanmaz Çeliklerde Yaşlandırma Koşullarının Mikroyapı Özellikleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi Alptekin Kısasöz 1,a, Ahmet Karaaslan 1,b 1 Yildiz Technical University, Department of Metallurgical
DetaylıTEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR
www.teknolojikarastirmalar.org ISSN:1304-4141 Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi 2005 (4) 41-45 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Teknik Not Soner BUYTOZ, İlyas SOMUNKIRAN Fırat Üniversitesi, Teknik Eğitim
DetaylıTozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU
Tozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU Tozların Şekillendirilmesi Toz metalurjisinin çoğu uygulamalarında nihai ürün açısından yüksek yoğunluk öncelikli bir kavramdır.
DetaylıDr. F. Can Akbaşoğlu, Serhat Adışen, Uğur Gürol, Eylem Subaşı (Akmetal) Prof. Dr. S. Can Kurnaz (Sakarya Üni.)
«Kalın Kesitli G18NiMoCr3-6 Test Bloklarının Farklı Isıl İşlem Koşullarında Kenar ve Orta Bölgelerindeki Mikro Yapı ve Mukavemet Değerlerinin İncelenmesi» «The Effect of Different Heat Treatment Conditions
DetaylıÇentik Açma (Charpy Test Numunesi) 5 TL / Numune 1 gün DİNAMİK LABORATUVARI * TS EN ISO 148-1:2011 TS EN ISO 148-1:2011 TS EN ISO 9016:2012:2013
Sayfa No Sayfa 1 / 5 STATİK LABORATUVARI Yöntem Birim Fiyat Deney Süresi Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 6892-1:2011 80 TL / Numune Çekme deneyi (1000 C ye kadar) TS EN ISO 6892-2:2011 160 TL
DetaylıEN 13674-1 madde 8.2 Fracture toughness (Klc) EN 13674-1 madde 8.4 Fatique Test
Sayfa No Sayfa 1 / 5 STATİK LABORATUVARI * Yöntem Birim Fiyat Deney Süresi Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 6892-1 80 TL / Numune Çekme deneyi (1000 C ye kadar) TS EN ISO 6892-2 160 TL / Numune
DetaylıBURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ
BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ BURSA - 2016 1. GİRİŞ Eğilme deneyi malzemenin mukavemeti hakkında tasarım
DetaylıÖn Söz vii Kitabın Türkçe Çevirisine Ön Söz Çevirenin Ön Sözü 1 Sinterleme Bilimine Giriş 2 Sinterleme Ölçüm Teknikleri xiii
Ön Söz vii Kitabın Türkçe Çevirisine Ön Söz ix Çevirenin Ön Sözü xi 1 Sinterleme Bilimine Giriş 1 Genel bakış / 1 Sinterleme tarihçesi / 3 Sinterleme işlemleri / 4 Tanımlar ve isimlendirme / 8 Sinterleme
DetaylıŞ. Karagöz 1, H. Atapek 2, A. Yılmaz 3
. SU VERİLMİŞ VE TEMPERLENMİŞ ÇELİĞİN ALAŞIM VE ISIL İŞLEM DOĞRULTUSUNDA ZIRH MALZEMESİ OLARAK GELİŞTİRİLMESİ Ş. Karagöz 1, H. Atapek 2, A. Yılmaz 3 1 Kocaeli Üniversitesi, Metalurji & Malzeme Müh. Veziroğlu
DetaylıÇELİKLERİN VE DÖKME DEMİRLERİN MİKROYAPILARI
GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MEM-317 MALZEME KARAKTERİZASYONU ÇELİKLERİN VE DÖKME DEMİRLERİN MİKROYAPILARI Yrd. Doç. Dr. Volkan KILIÇLI ANKARA 2012 Fe- Fe 3 C
DetaylıPLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ
PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ Metalik malzemelerin geriye dönüşü olmayacak şekilde kontrollü fiziksel/kütlesel deformasyona (plastik deformasyon) uğratılarak şekillendirilmesi işlemlerine genel olarak
DetaylıShigley s Mechanical Engineering Design Richard G. Budynas and J. Keith Nisbett
Shigley s Mechanical Engineering Design Richard G. Budynas and J. Keith Nisbett Hazırlayan Makine Mühendisliği Bölümü Sakarya Üniversitesi 1 2 Sürekli mukavemeti azaltıcı etkenler 3 Sürekli mukavemeti
DetaylıTEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR
www.teknolojikarastirmalar.com ISSN:1304-4141 Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi 2008 (2) 7-12 TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR Makale Ti-6Al-4V Alaşımında Sinterleme Sıcaklığının Gözenek Oluşumu ve Mikroyapı
DetaylıMMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 1 Deformasyon ve kırılma mekanizmalarına giriş
MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 1 Deformasyon ve kırılma mekanizmalarına giriş Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2012-2013 Bahar Yarıyılı 1. Deformasyon ve kırılma mekanizmalarına giriş 1.1. Deformasyon
DetaylıTOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN
TOKLUK VE KIRILMA Doç.Dr.Salim ŞAHĠN TOKLUK Tokluk bir malzemenin kırılmadan önce sönümlediği enerjinin bir ölçüsüdür. Bir malzemenin kırılmadan bir darbeye dayanması yeteneği söz konusu olduğunda önem
DetaylıMikroyapısal Görüntüleme ve Tanı
Mikroyapısal Görüntüleme ve Tanı -Ek Ders Notları- Yrd. Doç. Dr. Enbiya Türedi Aralık 2012 Kaynak: www.metallograph.de 2 Malzeme: 1.7131 (16MnCr5) ötektoid-altı ısıl işlemsiz Büyütme: 500 : 1 Dağlayıcı:
DetaylıMMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri
K O C A E L İ ÜNİVERSİTESİ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü MMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri 3 Şekillendirmenin Metalurjik Esasları Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2012-2013 Güz Yarıyılı 3. Şekillendirmenin
DetaylıTiC-Co Esaslı Çizici Kalem Karakterizasyonu
6 th International Advanced Technologies Symposium (IATS 11), 16-18 May 2011, Elazığ, Turkey TiC-Co Esaslı Çizici Kalem Karakterizasyonu M. Erdoğan, A.Erol, A.Yönetken, Ş. Talaş Afyon Kocatepe Üniversitesi,
DetaylıFARKLI ÇELİKLERE UYGULANAN DEĞİŞEN ISITMA HIZLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ
DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 3 Sayı: 3 sh. 65-73 Ekim 21 FARKLI ÇELİKLERE UYGULANAN DEĞİŞEN ISITMA HIZLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ ( THE INVESTIGATION
DetaylıDersin Kodu ve Adı: TASARIM VE MALZEME SEÇİMİ Eğitim ve Öğretim Yöntemleri. Proje/Alan Teori Uygulama Laboratuvar
4270401 TASARIM VE MALZEME SEÇİMİ Teori Uygulama VII 3 0 0 0 3 5 Zorunlu / Seçmeli Zorunlu Dersin amacı; tasarım ve üretimde malzemenin önemini ve tasarıma en uygun malzeme seçimi için kullanılan kriterleri
DetaylıYORULMA HASARLARI Y r o u r l u m a ne n dir i?
YORULMA HASARLARI 1 Yorulma nedir? Malzemenin tekrarlı yüklere maruz kalması, belli bir tekrar sayısından sonra yüzeyde çatlak oluşması, bunu takip eden kopma olayı ile malzemenin son bulmasına YORULMA
DetaylıSTATİK LABORATUVARI Yöntem Akredite Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO :2011
Sayfa No Sayfa 1 / 13 STATİK LABORATUVARI Yöntem Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO 6892-1:2011 Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 4136 100 TL / Numune 1 gün ASTM A370 TS EN ISO 6892-2:2011
DetaylıSTATİK LABORATUVARI Yöntem Akredite Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO :2011. Basma deneyi TS 206: TL / Numune 1 gün
Sayfa No Sayfa 1 / 11 STATİK LABORATUVARI Yöntem Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO 6892-1:2011 Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 4136 100 TL / Numune 1 gün ASTM A370 TS EN ISO 6892-2:2011
DetaylıSTATİK LABORATUVARI Yöntem Akredite Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO :2011
Sayfa No Sayfa 1 / 13 STATİK LABORATUVARI Yöntem Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO 6892-1:2011 Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 4136 100 TL / Numune 1 gün ASTM A370 TS EN ISO 6892-2:2011
DetaylıFZM 220. Malzeme Bilimine Giriş
FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,
DetaylıPratik olarak % 0.2 den az C içeren çeliklere su verilemez.
1. DENEYİN AMACI: Farklı soğuma hızlarında (havada, suda ve yağda su verme ile) meydana gelebilecek mikroyapıların mekanik özelliklere etkisinin incelenmesi ve su ortamında soğutulan numunenin temperleme
DetaylıDEMİR ESASLI TOZ METAL PARÇALARIN ELEKTRİK DİRENÇ KAYNAĞINDA OPTİMUM KAYNAK ŞARTLARININ BELİRLENMESİ
Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt, Sayı, DEMİR ESASLI TOZ METAL PARÇALARIN ELEKTRİK DİRENÇ KAYNAĞINDA OPTİMUM KAYNAK ŞARTLARININ BELİRLENMESİ Nurettin YAVUZ * Rukiye GÜNER
DetaylıStatik ve Dinamik Yüklemelerde Hasar Oluşumu
Statik ve Dinamik Yüklemelerde Hasar Oluşumu Hazırlayan Makine Mühendisliği Bölümü Sakarya Üniversitesi 1 Metalik Malzemelerde Kırılma Kopma Hasarı 2 Malzeme Çekme Testi Malzemede sünek veya gevrek kırılma-kopma
DetaylıTakım çelikleri malzemelerin işlenmesi ve şekillendirilmesi için kullanılan asil çeliklerdir. Toplam çelik üretiminin % 8 ine sahip olan takım
Takım Çelikleri Takım çelikleri malzemelerin işlenmesi ve şekillendirilmesi için kullanılan asil çeliklerdir. Toplam çelik üretiminin % 8 ine sahip olan takım çeliklerinin kullanımı her yıl artış göstermektedir.
DetaylıAkredite Durumu TS EN ISO :2011. Basma deneyi (Oda sıcaklığı) TS 206: TL / Numune 1 gün
Sayfa No Sayfa 1 / 12 STATİK LABORATUVARI TS EN ISO 6892-1:2011 Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 4136 100 TL / Numune 1 gün ASTM A370 TS EN ISO 6892-2:2011 Çekme deneyi (1000 C ye kadar) TS EN
DetaylıİÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 Malzeme Seçiminin Temelleri... 1 1.1 Giriş... 2 1.2 Malzeme seçiminin önemi... 2 1.3 Malzemelerin sınıflandırılması... 3 1.4 Malzeme seçimi adımları... 5 1.5 Malzeme seçiminde dikkate
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Yüksek Lisans-Tezli İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ/MAKİNE FAKÜLTESİ 1969
ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: LEVON JOZEF ÇAPAN Doğum Tarihi: 17.06.1943 Ünvanı: PROFESÖR Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisansüstü MAKİNA (İMALAT) İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 1969 PhD Doktora MAKİNE
DetaylıMMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik
MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı 2. Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik 2.1. Tanımlar 2.2. Su verme
DetaylıDUAL FAZLI ÇELİKLERDE MARTENZİT VE YÜKLEME HIZININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİ
PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ YIL PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE CİLT MÜHENDİ SLİ K B İ L İ MLERİ DERGİ S İ SAYI JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES SAYFA : 1998 : 4 : 3 : 692-697
DetaylıFAZ DİYAGRAMLARI ve DÖNÜŞÜMLERİ HOŞGELDİNİZ
FAZ DİYAGRAMLARI ve DÖNÜŞÜMLERİ Malzeme Malzeme Bilgisi Bilgisi PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ Prof. Dr. Hüseyin UZUN-Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü 1 /94 İkili Faz Diyagramından Hangi Bilgiler
DetaylıLEVON JOZEF ÇAPAN PROFESÖR
LEVON JOZEF ÇAPAN ÖZGEÇMİŞ YÜKSEKÖĞRETİM KURULU 05.03.2014 Adres Telefon E-posta Türkoba Mahallesi Erguvan Sokak No26 / K 34537 Tepekent - Büyükçekmece İstanbul-Türkiye 2128672500-1134 Doğum Tarihi 17.06.1943
DetaylıFarklı Metalografik İşlem Yazılımlarının Küresel Grafitli Dökme Demirlerin Küresellik Boyut ve Oran Tayininde Kullanımı
Tüdöksad Akademi 10. Uluslararası Döküm Kongresi 25-27 Ekim 2018 Farklı Metalografik İşlem Yazılımlarının Küresel Grafitli Dökme Demirlerin Küresellik Boyut ve Oran Tayininde Kullanımı Erdem FERİK* Eren
DetaylıTHE PRODUCTION OF AA5049 ALLOY SHEETS BY TWIN ROLL CASTING
AA5049 ALÜMİNYUM ALAŞIMI LEVHALARIN İKİZ MERDANELİ SÜREKLİ DÖKÜM TEKNİĞİ İLE ÜRETİMİ Koray TURBALIOĞLU Teknik Alüminyum San. A.Ş., İstanbul koray.turbalioglu@teknikaluminyum.com.tr ÖZET AA5049 alaşımı
DetaylıJOMINY DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
1. DENEYİN AMACI: Bu deney ile incelenen çelik alaşımın su verme davranışı belirlenmektedir. Bunlardan ilki su verme sonrası elde edilebilecek maksimum sertlik değeri olup, ikincisi ise sertleşme derinliğidir
DetaylıTalaş oluşumu. Akış çizgileri plastik deformasyonun görsel kanıtıdır. İş parçası. İş parçası. İş parçası. Takım. Takım.
Talaş oluşumu 6 5 4 3 2 1 Takım Akış çizgileri plastik deformasyonun görsel kanıtıdır. İş parçası 6 5 1 4 3 2 Takım İş parçası 1 2 3 4 6 5 Takım İş parçası Talaş oluşumu Dikey kesme İş parçası Takım Kesme
DetaylıToz metalurjisi yöntemi ile üretilen ferrobor takviyeli bakır kompozitinin mekanik özelliklerinin belirlenmesi
Araştırma Makalesi BAUN Fen Bil. Enst. Dergisi, Cilt 18(1), 10-20, (2016) Toz metalurjisi yöntemi ile üretilen ferrobor takviyeli bakır kompozitinin mekanik özelliklerinin belirlenmesi Aytekin ULUTAŞ 1*,
DetaylıTEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR
www.teknolojikarastirmalar.org ISSN:1304-4141 Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi 2006 (2) 1-9 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Makale 4 Farklı Çeliğin Bazı Mekanik Özelliklerine Fe-Fe 3 c Faz Diyagramında
DetaylıSTATİK LABORATUVARI Yöntem Akredite Durumu Birim Fiyat Deney Süresi BS 4449:2005+A2:2009
Sayfa No Sayfa 1 / 15 STATİK LABORATUVARI Yöntem Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS 708:2016 TS EN ISO 15630-1:2012 Donatı (Yapı) Çeliklerinde Yorulma Deneyi TS EN ISO 15630-2:2013 TS EN ISO 15630-3:2013
DetaylıMÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ PROGRAMI
MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ PROGRAMI Parantez içerisinde İngilizcesi yazılı olan dersler gerektiğinde İngilizce olarak da açılabilecektir. BİRİNCİ YARIYIL NO DERS ADI Z/S
DetaylıSTATİK LABORATUVARI Yöntem Akredite Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO :2011. Basma deneyi TS 206: TL / Numune 1 gün
Sayfa No Sayfa 1 / 10 STATİK LABORATUVARI Yöntem Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO 6892-1:2011 Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 4136 100 TL / Numune 1 gün ASTM A370 TS EN ISO 6892-2:2011
DetaylıMMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 3 Çelik üretimi. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı
MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 3 Çelik üretimi Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı Fırın Ön hadde Nihai hadde Soğuma Sarma Hadde yolu koruyucusu 1200-1250 ºC Kesme T >
DetaylıFaz ( denge) diyagramları
Faz ( denge) diyagramları İki elementin birbirleriyle karıştırılması sonucunda, toplam iç enerji mimimum olacak şekilde yeni atom düzenleri meydana gelir. Fazlar, İç enerjinin minimum olmasını sağlayacak
DetaylıDöküm Prensipleri. Yard.Doç.Dr. Derya Dışpınar. İstanbul Üniversitesi
Döküm Prensipleri Yard.Doç.Dr. Derya Dışpınar BeslemeKriterleri Darcy Kanunu DökümdeDarcy Kanunu KRİTİK KATI ORANI Alaşım Kritik KatıOranı Çelikler % 35 50 Alaşımlı çelikler % 45 Alüminyum alaşımları
DetaylıMALZEME BİLİMİ. 2014-2015 Güz Yarıyılı Kocaeli Üniversitesi Ford Otosan Ġhsaniye Otomotiv MYO. Yrd. Doç. Dr. Egemen Avcu
MALZEME BİLİMİ 2014-2015 Güz Yarıyılı Kocaeli Üniversitesi Ford Otosan Ġhsaniye Otomotiv MYO Yrd. Doç. Dr. Egemen Avcu Bilgisi DERSĠN ĠÇERĠĞĠ, KONULAR 1- Malzemelerin tanımı 2- Malzemelerinseçimi 3- Malzemelerin
DetaylıELKTRİK AMAÇLI ALUMİNYUM KULLANIMI
ELKTRİK AMAÇLI ALUMİNYUM KULLANIMI 1 ELKTRİK AMAÇLI ALUMİNYUM KULLANIMI 2 Elektrik ışığı ilk kez halka tanıtıldığında insanlar gaz lambasına o kadar alışkındı ki, Edison Company talimat ve güvenceleri
DetaylıKompozit Malzemeler Metal Matrisli Kompozitler
Kompozit Malzemeler Metal Matrisli Kompozitler Metal Matrisli Kompozitler Ticari olarak kullanılan önemli metal matris malzemeleri: Alüminyum alaşımları Magnezyum alaşımları Titanyum alaşımları Nikel esaslı
DetaylıBA KENT ÜNİVERSİTESİ. Malzemeler genel olarak 4 ana sınıfa ayrılabilirler: 1. Metaller, 2. Seramikler, 3. Polimerler 4. Kompozitler.
MALZEMELER VE GERĐLMELER Malzeme Bilimi mühendisliğin temel ve en önemli konularından birisidir. Malzeme teknolojisindeki gelişim tüm mühendislik dallarını doğrudan veya dolaylı olarak etkilemektedir.
DetaylıÜretim Parametrelerin Düşük Alaşımlı TM Çeliklerin Sertlik Ve Aşınma Özelliklerine Etkisi
Üretim Parametrelerin Düşük Alaşımlı TM Çeliklerin Sertlik Ve Aşınma Özelliklerine Etkisi Özet * 1 Ramazan Yılmaz, 2 Mesut Ramazan Ekici *1 Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme
DetaylıMMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 10 Yüksek mukavemetli yapı çelikleri. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı
MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 10 Yüksek mukavemetli yapı çelikleri Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 20132014 Güz Yarıyılı Genel yapı çelikleri esasta düşük ve/veya orta karbonlu çelik olup
DetaylıToz Metalurjik Malzemeler. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU
Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU Tozların hazırlanması TOZ HAZIRLAMA NE ŞEKİLDE YAPILABİLİR, NEDEN GEREKLİDİR... Tozların hazırlanması Üretilen tozların rahat bir şekilde taşınması, depolanması, yoğunlaştırılması
DetaylıMALZEMELERİN MUKAVEMETİNİ ARTIRICI İŞLEMLER
MALZEMELERİN MUKAVEMETİNİ ARTIRICI İŞLEMLER Malzemelerin mekanik özelliği başlıca kimyasal bileşime ve içyapıya bağlıdır. Malzemelerin içyapısı da uygulanan mekanik ve ısıl işlemlere bağlı olduğundan malzemelerin
DetaylıKırılma nedir? Bir malzemenin yük altında iki veya daha fazla parçaya ayrılması demektir. Her malzemede kırılma karakteri aynı mıdır? Hayır.
KIRILMA İLE SON BULAN HASARLAR 1 Kırılma nedir? Bir malzemenin yük altında iki veya daha fazla parçaya ayrılması demektir. Her malzemede kırılma karakteri aynı mıdır? Hayır. Uygulanan gerilmeye, sıcaklığa
DetaylıKTÜ, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü
FAZ DİYAGRAMLARI DERS NOTLARI İçerik KTÜ, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Denge Dışı Reaksiyonlar ve Oluşan Yapılar (Martenzitik ve Beynitik Yapı) Bu güne kadar işlenen konularda denge veya yarı
DetaylıBASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı
1. Basma Deneyinin Amacı Mühendislik malzemelerinin çoğu, uygulanan gerilmeler altında biçimlerini kalıcı olarak değiştirirler, yani plastik şekil değişimine uğrarlar. Bu malzemelerin hangi koşullar altında
DetaylıMMU 420 FINAL PROJESİ. 2015/2016 Bahar Dönemi. Bir Yarı eliptik yüzey çatlağının Ansys Workbench ortamında modellenmesi
MMU 420 FNAL PROJESİ 2015/2016 Bahar Dönemi Bir Yarı eliptik yüzey çatlağının Ansys Workbench ortamında modellenmesi Giriş Makine mühendisliğinde mekanik parçaların tasarımı yapılırken temel olarak parça
DetaylıMalzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri
Malzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri Grup 1 Pazartesi 9.00-12.50 Dersin Öğretim Üyesi: Y.Doç.Dr. Ergün Keleşoğlu Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Davutpaşa Kampüsü Kimya Metalurji Fakültesi
DetaylıTAHRİBATLI MALZEME MUAYENESİ DENEYİ
TAHRİBATLI MALZEME MUAYENESİ DENEYİ MAK-LAB15 1. Giriş ve Deneyin Amacı Bilindiği gibi malzeme seçiminde mekanik özellikler esas alınır. Malzemelerin mekanik özellikleri de iç yapılarına bağlıdır. Malzemelerin
DetaylıKARBON ELYAF TAKVİYELİ POLİAMİT 6 KARMALARIN ISIL VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ
KARBON ELYAF TAKVİYELİ POLİAMİT 6 KARMALARIN ISIL VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ N. Gamze Karslı Yılmaz, Ayşe Aytaç, Veli Deniz Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü,
DetaylıTOZ MALZEME TEKNOLOJİSİ-10. Yrd. Doç. Dr. Nuray Canikoğlu
TOZ MALZEME TEKNOLOJİSİ-10 Yrd. Doç. Dr. Nuray Canikoğlu PRESLEME VE SİNTERLEMENİN MALZEME ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ 2 3 SİNTERLEME SICAKLIĞININ ETKİSİ Tek bileşenli sistemlerde genellikle sinterleme
DetaylıATAPEK-KARAGÖZ TEMPERLENMİŞ BEYNİTİK BİR ÇELİĞİN BALİSTİK DAVRANIŞI. Ş. Hakan ATAPEK 1 Şadi KARAGÖZ 2 ÖZET
TEMPERLENMİŞ BEYNİTİK BİR ÇELİĞİN BALİSTİK DAVRANIŞI Ş. Hakan ATAPEK 1 Şadi KARAGÖZ 2 ÖZET Bu çalışmada, temperlenmiş beynitik bir çeliğin 7,62 mm kalibre bir zırh delici ile olan etkileşimi sonrasında
DetaylıTemperleme İşleminin Yağda Soğutulan Çeliklerin Mikroyapı ve Sertlik Özelliklerine Etkisi
2016 Published in 4th International Symposium on Innovative Technologies in Engineering and Science 3-5 November 2016 (ISITES2016 Alanya/Antalya - Turkey) Temperleme İşleminin Yağda Soğutulan Çeliklerin
DetaylıUygulamalar ve Kullanım Alanları
BÖHLER W360 ISOBLOC ılık veya sıcak dövme kalıpları ve zımbaları için geliştirilmiş bir takım çeliğidir. Sertlik ve tokluğun istendiği çok çeşitli uygulamalarda kullanılabilir. Özellikler Yüksek sertlik
DetaylıMMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 3 Tokluk özelliklerinin belirlenmesi Kırılma Mekaniği
MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 3 Tokluk özelliklerinin belirlenmesi Kırılma Mekaniği Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı 3. Tokluk özelliklerinin belirlenmesi 3.1. Kırılma 3.2. Kırılmayla
DetaylıELEKTROLİTİK TOZ ÜRETİM TEKNİKLERİ. Prof.Dr.Muzaffer ZEREN
Prof.Dr.Muzaffer ZEREN Bir çok metal (yaklaşık 60) elektroliz ile toz haline getirilebilir. Elektroliz kapalı devre çalışan ve çevre kirliliğine duyarlı bir yöntemdir. Kurulum maliyeti ve uygulama maliyeti
Detaylı1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları
1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları Sol üstte yüzey seftleştirme işlemi uygulanmış bir çelik
DetaylıAtomize Tozlarda Katılaşma ve Mikroyapısal Karakterizasyon Solidification and Microstructural Characterization on Atomized Powders
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Cilt 15, Sayı 3, 2009, Sayfa 309-316 Atomize Tozlarda Katılaşma ve Mikroyapısal Karakterizasyon Solidification and Microstructural Characterization
DetaylıSEMENTE EDİLMİŞ 8620 KALİTE ÇELİĞİN ÖZELLİKLERİNE SIFIRALTI İŞLEMİN ETKİSİ
SEMENTE EDİLMİŞ 862 KALİTE ÇELİĞİN ÖZELLİKLERİNE SIFIRALTI İŞLEMİN ETKİSİ B. ULUĞ, M. BAYDOĞAN, E. S. KAYALI, H. ÇİMENOĞLU İTÜ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü, 34469, Maslak / İstanbul Tel:(212)
DetaylıMMU 402 FINAL PROJESİ. 2014/2015 Bahar Dönemi
MMU 402 FNAL PROJESİ 2014/2015 Bahar Dönemi Bir Yarı eliptik yüzey çatlağının Ansys Workbench ortamında modellenmesi Giriş Makine mühendisliğinde mekanik parçaların tasarımı yapılırken temel olarak parça
DetaylıDOĞA BİLİMLERİ MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRETİM PLANI 1. YARIYIL. Uyg./Lab (U/L) Zor./Seç.
DOĞA BİLİMLERİ MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRETİM PLANI 1. YARIYIL AİT 101 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I 2 0 2 Z Pirinciples of Ataturk and Revolution History
DetaylıKaynak Metalurjisi ve Teknolojisi (MATE 442) Ders Detayları
Kaynak Metalurjisi ve Teknolojisi (MATE 442) Ders Detayları Ders Adı Kaynak Metalurjisi ve Teknolojisi Ders Kodu MATE 442 Dönemi Ders Uygulama Saati Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Her İkisi 3 0 0 3
DetaylıMMU 420 FINAL PROJESİ
MMU 420 FINAL PROJESİ 2016/2017 Bahar Dönemi İnce plakalarda merkez ve kenar çatlağının ANSYS Workbench ortamında modellenmesi Giriş Makine mühendisliğinde mekanik parçaların tasarımı yapılırken temel
DetaylıATOM HAREKETLERİ ve ATOMSAL YAYINIM
ATOM HAREKETLERİ ve ATOMSAL YAYINIM 1. Giriş Malzemelerde üretim ve uygulama sırasında görülen katılaşma, çökelme, yeniden kristalleşme, tane büyümesi gibi olaylar ile kaynak, lehim, sementasyon gibi işlemler
DetaylıMMM 2011 Malzeme Bilgisi
MMM 2011 Malzeme Bilgisi Yrd. Doç. Dr. Işıl BİRLİK Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü isil.kayatekin@deu.edu.tr Materials Science and Engineering: An Introduction W.D. Callister, Jr., John Wiley
DetaylıTEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR
www.teknolojikarastirmalar.org ISSN:134-4141 Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi 26 (3) 2-31 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Makale Toz Metalurjisi Yöntemi İle Üretilen Fe-C-Mo-FeCr Kompozitinin Adhesiv Aşınma
DetaylıISIL İŞLEM VE YAŞLANDIRMA PARAMETRELERİNİN Al-Cu-Mg TOZ METALURJİSİ ALAŞIMINA ETKİLERİ
ISIL İŞLEM VE YAŞLANDIRMA PARAMETRELERİNİN Al-Cu-Mg TOZ METALURJİSİ ALAŞIMINA ETKİLERİ Azim GÖKÇE *, Mevlüt AYDIN *, Mustafa ÇIRAKKUZUOĞLU **, Fehim FINDIK * ve Ali Osman KURT ** * Sakarya University,
Detaylı