SERTLİK DENEYLERİ TS EN DIN TS EN :58 1
|
|
- Aygül Başaran
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 SERTLİK DENEYLERİ TS EN DIN TS EN :58 1
2 Sertlik; çoğunlukla bir maddenin bir başka cismin batırılmasına karşı gösterdiği direnç olarak tanımlanır Sertlik izafi bir ölçü olup, malzemelerin sürtünmeye, kesmeye ve kalıcı şekil değiştirmeye karşı direnci olarak tanımlanabilir. Sertlik, malzeme yüzeyinin kalıcı şekil değiştirmeye karşı göstermiş olduğu direnç olarak tanımlanabilir. Laboratuvarlarda özel cihazlarla yapılan muhtelif sertlik ölçme yöntemleri içinde en yaygın olanları, numune yüzeyinde elde edilen kalıcı izlere göre ölçüm yapan yöntemlerdir. Bu yöntemlerde ölçülen değer, malzemenin plastik deformasyona karşı gösterdiği dirençtir :58 2
3 Sertlik Deneyi Mekanik özelliklerin belirlenmesinde en yaygın kullanılan deneylerden biridir. Bunun nedenleri: Sertlik ölçme deneyinin basit oluşu ve malzemede daha az tahribata yol açması Malzemenin sertlik değeri ile diğer mekanik özellikleri arasında paralel bir ilişkinin bulunmasıdır :58 3
4 Cisimlerin en önemli mekanik özellikleri basınç, çekme, kesme ve eğilme dayanımlarıdır. İkinci derece önem arz eden bazı özellikler, çoğunlukla birinci derecedeki önemli özeliklere bağlıdır. Örnek: Basma dayanımı yüksek olan bir malzemenin çoğunlukla sertlik derecesi fazladır. Sert bir cisim, genellikle yumuşak olmayan ve başka bir cismin kuvvet altında a malzeme içine girmesine büyük direnç gösteren bir malzemedir. Sertlik ölçme genellikle, konik veya küresel standart bir ucun malzemeye batırılmasına malzemenin gösterdiği direnci ölçmekten oluşur. Uygun olarak seçilen sert uç, uygulanan uygun yük altında malzemeye batırıldığında malzeme üzerinde bir iz bırakır. Malzemenin sertliği, bu izin büyüklüğü ile ters orantılıdır :58 4
5 Bir cismin sertliğinin bilinmesinde ne gibi faydaları vardır: Malzemenin kökeni hakkında bilgi sahibi oluruz. Malzemenin diğer mekanik özellikleri hakkında bilgi sahibi oluruz. Sertlik ile işlenebilme özelliği arasında ters orantı vardır, sert malzemeleri işlemek zordur. Sertlik deneyi basit ve tahribatsız deneyler olduğundan, malzemenin diğer mekanik özellikleri hakkında malzemeyi elden çıkarmadan bilgi sahibi olunabilir, daha sonra örnek üzerinde diğer deneyler yapılabilir :58 5
6 Sertlik ölçümünde aşağıda verilen 4 temel yöntemden birisi seçilebilir. Parça yüzeyinin çizilmesi Parçaya bir cismin statik yükle batırılması Parçaya bir cismin darbeli yükle batırılması Parça yüzeyine düşürülen bir cismin geriye sıçraması :58 6
7 Çizerek yapılan sertlik deneyi: Sert bir malzeme kendinden daha az sert olan bir malzemeyi çizer. Bu durum göz önüne alınarak bir seri MİNERAL sertliğine göre sıralanarak MOHS SKALASI (cetveli) adı verilen yarı kantitatif bir cetvel elde edilmiştir :58 7
8 Günümüzde MOHS SERTLİK SKALASI, sadece mineorolojide minerallerin sertliğinin belirlenmesinde kullanılır :58 8
9 1-TALK 2-JİPS-ALÇITAŞI 3-KALSİT 4-FLORİT 5-APATİT 6-ORTOKLAZ 8-TOPAZ 9- KORENDEN 7-KUVARS 10-ELMAS :58 9
10 :58 10
11 :58 11
12 :58 12
13 :58 13
14 :58 14
15 :58 15
16 Sertlik ölçme genellikle, konik, piramit veya küresel standart bir ucun malzemeye batırılmasına karşı malzemenin gösterdiği direnci ölçmekten ibarettir. Batıcı uç, yumuşak veya akma mukavemeti düşük malzemelere daha fazla batar. Genel anlamda malzemenin sertliği uygulanan kuvvetin (F), batıcı ucun malzeme yüzeyinde oluşturduğu iz alanına (A) bölünmesiyle bulunur. Bugün laboratuvarlarda en yaygın olarak Brinell, Rockwell ve Vickers sertlik ölçme yöntemleri kullanılmaktadır. Bu yöntemlerden başka Mikrosertlik ölçme yöntemi ile endüstri tipi dinamik sertlik ölçme yöntemleri de kullanılmaktadır :58 16
17 Brinell Sertliği (HB, BSD) iz büyüklüğü ölçülür Vickers Sertliği (HV, VSD) Rockwell Sertliği (HR) batma derinliği ölçülür :58 17
18 Vickers : 10 gf kgf Knoop : 10 gf - 1 kgf Brinell : 1 kgf kgf Rockwell : 15 kgf kgf 1 kgf = 1000 gf = 1000 p = 9.81 N :58 18
19 Vickers Brinell Rockwell B :58 19
20 Rockwell C :58 20
21 Önemli Sertlik Ölçme Metotları Statik Sertlik ölçme Yöntemleri Dinamik Sertlik ölçme Yöntemleri Özel Sertlik ölçme Yöntemleri 1. Brinell 1. Geri Sıçrama 1. Çizgi 2. Vickers 2. Poldi 2. Yufkaçlama 3. Rockwell 3. Darbeli 3. Sarkaç 4. Mikro 4. Tahribatsız Usuller :58 21
22 Sertlik ölçüm yöntemleri iki grupta incelenebilir: Statik Sertlik Ölçüm Yöntemleri (laboratuvarda yapılan sertlik ölçüm yöntemleri)-(brinell, Vickers, Rockwell ve Mikro Sertlik Ölçüm Yöntemleri) Dinamik Sertlik Ölçüm Yöntemleri (Endüstriyel sertlik ölçüm yöntemleri)-(poldi çekici, Shore Skoleroskobu vb.) :58 22
23 Genel anlamda malzemelerin sertliği ; F/A F : Uygulanan Kuvvet (kgf) veya (N) A : Malzeme Yüzeyinde Oluşan İzin Alanı (mm 2 ) Batıcı uç, yumuşak ve akma gerilmesi (σ Akma ) düşük malzemelere daha fazla batar. Bütün sertlik değerleri birimsiz olarak verilir. Birim yerine söz konusu deneyin kısa işareti yazılır :58 23
24 Sertlik ölçme yapılırken kullanılan yöntem ne olursa olsun, numunelerin üzerinde birkaç (en az üç) ölçme yapılıp ortalaması alınmalıdır. Çok farklı değerler ortalamaya dahil edilmeyip, raporda ayrıca belirtilmelidir. Ölçülen izler arasında en az iz çapı kadar mesafe olmalıdır. Ayrıca izler kenarlardan da 4 iz çapı kadar içeride olmalıdır. Sertlik ölçülecek yüzeyler düzgün olmalıdır :58 24
25 :58 25
26 Numune Yüzeyini Mekanik Yolla Temizleme ve Parlatma Sertlik deneyinde ilk işlem olarak sertliği ölçülecek malzemenin yüzeyini ölçüm yapmaya elverişli hale getirmek gerekmektedir. Sertliği ölçülecek malzeme yüzeyinin oksitlerinden, girinti ve çıkıntılardan arındırılmış olması gerekmektedir. En önemlisi yüzeyin pürüzsüz ve parlak olması istenir. Parça yüzeyine göre aşağıdaki temizleme yöntemlerinden biri kullanılarak parça yüzeylerinin temizleme işlemi yapılır. Yüzey oksitlenmeleri, kirler ve benzeri yabancı maddeler tel fırçalarla temizlenmelidir. Girintisi ve çıkıntısı fazla olan, parlak ve düzgün olması istenilen yüzeyler zımpara taşında taşlanmalı ve parlatılmalıdır. Bu işlem için zımpara taşı veya taşlama makineleri kullanılır. Girintili ve çıkıntılı yüzeylerin, yukarıda açıklanan yöntemlerle temizlenmesinin güç olduğu durumlarda kum püskürtme vb yöntemler kullanılabilir :58 26
27 Zımparalama 2 aşamada gerçekleştirilir. 1. aşamada; kaba taşlama yapılır. Bu işlem sonucunda parça yüzeyi düzgün hale getirilir. 2. aşamada kaba taşlamadan dolayı yüzeyde meydana gelen çizilmeler veya izler ince taşlama yapılarak giderilir :58 27
28 BLOKLAR VEYA MASTAR Tüm sertlik ölçen ölçüm cihazlarında standart sertlikleri üzerinde yazılı sertleştirilmiş BLOKLAR bulunur. Sertlik ölçme cihazları işleme başlamadan önce bu bloklar ile kalibrasyonu yapılır, ondan sonra sertlik işlemine geçilir. BLOKLAR VEYA MASTAR :58 28
29 Batırılarak yapılan sertlik deneyi: Malzeme endüstrisinde genellikle Rockwell, Brinell ve Vickers sertlik deneyleri kullanılmaktadır. Bu deneyler belirli bir sürede belirli bir yük altında deforme olmayan bir bilya veya koninin malzeme içine batma derinliğinin ölçülmesi ile yapılır. Farklı malzemeler için farklı deney yöntemleri olup, bunlardan elde edilen sonuçlar farklı olabilir. Bundan dolayı bir malzemenin sertliğinden bahsederken, o deney yönteminin de belirtilmesi gerekir :58 29
30 Brinell sertlik deneyi TS EN Vickers sertlik deneyi TS EN ISO Rockwell sertlik deneyi TS EN :58 30
31 :58 31
32 :58 32
33 Brinell Sertlik Ölçme Yöntemi Normen: ASTM E10 / ISO 6506 / JIS Z 2243 TS EN ISO :2007; :58 33
34 Brinell Sertlik Ölçme Yöntemi Brinell sertlik ölçme yöntemi yumuşak veya orta sertlikte malzemeler için ve en çok 450 HB değerine kadar kullanılır. Brinell sertlik ölçümünde uygulanan standart yöntem, 10 mm. çapındaki bir bilyeyi P yükü ile malzemenin yüzeyine batırarak meydana gelen izin kısmi küresel yüzey alanının d iz çapının ölçülmesinden ibarettir (Şekil 2.1.). Brinell sertlik değeri (BSD), yükün malzeme yüzeyinde elde edilen iz alanına bölünmesiyle elde edilir :58 34
35 Erläuterung HBW 2.5/187.5: Brinell 2.5 mm Wolframkarbidkugel und kgf Prüfkraft. HBW 5/750: Brinell 5 mm Wolframkarbidkugel und 750 kgf Prüfkraft :58 35
36 Brinell sertlik deneyinin prensip şeması :58 36
37 Kalibrasyonlu bir cihaz kullanılır. Belirli bir miktarda yük seçilir. Yük, belirli bir çapta küresel sert bir uç ile malzemeye uygulanır. Oluşan iz çapı ölçülür ve uygulanan kuvvetle ilişkilendirilir :58 37
38 :58 38
39 :58 39
40 :58 40
41 :58 41
42 :58 42
43 :58 43
44 :58 44
45 :58 45
46 :58 46
47 Hesaplanan HB-BSD değeri yanında BİLYA ÇAPI/YÜK/ YÜKLEME SÜRESİ(mm/kgf/s) sırası ile verilmesi gerekir. 99 BSD 5/500/30 Brinell deneyinde kullanılan batıcı uç diğer deneylerde kullanılanlara kıyasla daha büyük bir alanı kapsar. Bu nedenle lokal heterojenliklere daha duyarlı olan küçük izlere göre malzemenin sertliğini genel olarak daha iyi temsil eder :58 47
48 Standart deney şartlarında uygulanan yük 3000 kg çelik bilye veya sert metalden yapılmış bilye çapı 10 mm yükün uygulanma süresi sn dir. Ancak sünek malzemeler (genellikle demir dışı malzemeler) için yük 500 kg a kadar indirilebilir. Batıcı uç olarak sert çelik bilye veya sert metaller için metal karbür bir bilye kullanılır. Genel olarak bir malzemenin Brinell sertlik değeri, yük ve bilye çapına bağlı olarak değişir. Bu değişkenlere bağlı olarak aynı Brinell sertlik değerinin elde edilebilmesi için, malzeme yüzeyinde meydana getirilen izlerin geometrik benzerliği sağlanmalıdır :58 48
49 Bu benzerliğin sağlanabilmesi için yükleme derecesi C = P/D 2 oranının sabit kılınması, yani : (P 1 / D 12 ) = (P 2 /D 22 ) = (P 3 /D 32 ) = eşitliğinin temini gerekir. Genellikle çelik ve dökme demirler için yükleme derecesi C=30, bakır ve alüminyum alaşımları için C=10 veya 5, çok yumuşak metaller için C=2,5 veya 1,25 alınır :58 49
50 Yük derecesi N kp 0,102F F ,5 1,25 D 2 D 2 Kullanım aralığı HB Demir esaslı malzemeler ve yüksek dayançlı alaşımlar Demir Dışı Metaller HB sertlik yönteminin kullanıldığı malzemeler -yumuşak çelik -çelik -dökme çelik -temper döküm -titanyum alaşımları -Ni ve Co alaşımları -hafif metaller -döküm alaşımları -bakır -pirinç -bronz -nikel -saf alüminyum - magnezyum -çinko -dökme pirinç -yatak malzemeleri -kurşun -kalay -yumuşak metaller Ölçülen değerler, ancak muayene yükü ve küre çapının karesi arasında sabit bir oran varsa karşılaştırılabilrler. Bu orana yükleme derecesi adı verilir :58 50
51 Bilya çapı D (mm) , ,5 30 Deney yükü F/D 2 yük derecesi kp olarak ,5 1, , , ,5 15,625 2, ,25 7,8125 1,25 Deney yükü seçim tablosu :58 51
52 :58 52
53 Brinell sertlik değeri (HB), numuneye uygulanan yük değerinin oluşan izin yüzey alanına bölünmesi ile elde edilir :58 53
54 :58 54
55 Brinell Bilya Tipleri Kullanılan standart bilya çapı 10 mm ± 0,0045 dir. Maksimum yük numuneye uygulandığında, bilya çapındaki değişme tolerans değerini aşmamalıdır. BSD <450 şartını sağlayan malzemelerde sertleştirilmiş ve menevişlenmiş çelik bilyalar (850 BSD) kullanılır. BSD <630 şartını sağlayan malzemelerde metal karbür bilya kullanılabilir. BSD >630 ise Brinell sertlik ölçümü tavsiye edilmez :58 55
56 :58 56
57 Deneyde dikkat edilecek hususlar: Minimum malzeme (numune) kalınlığı S min = 17xbilyanın batma derinliği kadar olmalıdır. Numene yüzeyi parlak ve düzgün olmalıdır. Kalıcı iz çapı 0,2D den küçük ve 0,7D den büyük olmamalıdır. 0,2D < d < 0,7D Numune üzerinde kalan izin merkezinin parça kenarından ve bir diğer izin merkezinden uzaklığı iz çapının iki katı kadar olmalıdır (2d). İz çapı (d) 0,01 mm hassasiyetle ölçülmelidir. İz tam dairesel değilse birbirine dik doğrultudaki çaplar ölçülüp, ortalaması alınmalıdır. 400 HB ye kadar olan sertlikler için, sertleştirilmiş çelikten imal edilmiş bilyalar kullanılır. Sert malzemelerde karbürden yapılmış bilyalar tercih edilir. Bu sertlik ölçme yöntemi çok sert malzemelere ve ince yüzey tabakalarına uygun değildir :58 57
58 Kısa Gösterimler: 280 HB : Genellikle en fazla kullanılan standart şartlar söz konusu ise (10 mm çapında küre ve 3000 kg yük) ayrıca sn bilyanın etkime süresini ifade eder. 300 HB 5/250/30 : Genel durum dışındaki muayene şartları arka arkaya belirtilir ve eğik çizgilerle birbirinden ayrılır. 300 rakamı brinel sertlik değerini 5 rakamı: Bilya çapını 250 rakamı: uygulanan yükü (kg) 30 rakamı: bilyanın etkime süresi (sn) gösterir :58 58
59 D= 2.5 mm, C= 30 (Çelik) için uygulanacak yük ne kadardır. P = C D 2 P = = Kgf :58 59
60 :58 60
61 Metallerde BSD ile çek arasında 400 BSD ye kadar doğrusal ilişki vardır. 2 2 BSD( kgf / mm ) ç( kgf / mm ) 3 2 BSD( kgf / mm ) ç( MPa) :58 61
62 :58 62
63 HB HB HB :58 63
64 ÖRNEKLER 0,34 0,34 0, :58 64
65 Rockwell Sertlik Ölçme Yöntemi Normen: ASTM E18 / ISO 6508 / JIS Z 2245 TS EN ISO :2015; :58 65
66 Rockwell Sertlik Ölçme Yöntemi Rockwell sertlik değeri, belirli bir yük ile malzemeye batıcı uç bastırıldığında meydana gelen izin derinliği ile ters orantılı bir sertlik değeridir. Bu sertlik ölçme yönteminde, bilye veya koni şeklindeki standart bir batıcı uç, önce küçük bir ön yükle (10 kg) bastırılarak malzeme yüzeyinde oluşan izin dip kısmı başlangıç noktası alınır. Daha sonra yük daha büyük belirli bir değere artırıldıktan sonra tekrar önceki ilk yüke dönülerek, başlangıçtaki ize göre meydana gelen iz derinliğindeki net artışla ters orantılı bir sayı olarak Rockwell sertliği belirlenir :58 66
67 Erläuterung: HRE (Rockwell E-Skala): 1/8 Ø Wolfram Kugeleindringkörper, 100 kgf Hauptprüfkraft HR30N (Superficial Rockwell 30N-Skala): Diamant Kegeleindringkörper, 30 kgf Hauptprüfkraft :58 67
68 :58 68
69 :58 69
70 Rockwell sertlik ölçme yöntemi uygulamada en yaygın olarak kullanılan sertlik ölçme yöntemidir. Uygulamada Rockwell sertlik değeri belirli koşullarda elde edilen batma derinliği yerine ona karşı gelen boyutsuz bir sayı ile belirtilir. Değişik deney koşullarında elde edilen farklı düzeydeki sertlik sayıları R A, R B, R C... gibi simgelerle verilir. Bu sayılar 0 ila 100 arasında bir değer alır. En sert malzemelerin Rockwell sertliği konik elmas bir batıcı uçla 150 kg yük uygulanarak ölçülür ve sonuçlar R C ile belirtilir :58 70
71 Batıcı uç olarak 1,588 mm (1/16 inç) çapında çelik bilye kullanıldığında ise büyük yük 100 kg olarak alınır ve sonuçlar R B ile belirtilir. Bunlardan başka elmas konik uç veya farklı çaplardaki bilyeler ile farklı büyük yükler uygulanarak çeşitli Rockwell sertlik değerleri (R A, R D, R F v.s. gibi) belirtilir. Bunlar dışında küçük yüklerle (15 kg ila 45 kg arasında) Rockwell yöntemi ile yüzey sertliği ölçmeleri de yapılabilir :58 71
72 :58 72
73 :58 73
74 :58 74
75 :58 75
76 :58 76
77 :58 77
78 :58 78
79 :58 79
80 :58 80
81 :58 81
82 :58 82
83 :58 83
84 :58 84
85 :58 85
86 İşlem Aşamaları 1-Önce HRC veya HRB,HRA sertliği mi yapılacak ona karar verilir. Buna göre uç seçimi yapılır. Rockwell testinde iki farklı uç kullanılır. Bilya uç (HRB ölçümünde 1/16, 1/8, 1/4, 1/2 çaplarında) Elmas uç 120 (HRC ve HRA ölçümünde) :58 86
87 2.Batıcı uç ile önce sabit bir ÖN YÜK uygulanır.bu yükü uygulamamızın sebebi, yüzeydeki olumsuzluklardan sertlik değerinin etkilenmemesi gerekir. 3.Daha sonra NORMAL YÜK uygulanır. RA=10+50=60 Kg Elmas konik uç RB=10+90=100 Kg 1/16 RC=10+140=150 Kg Elmas konik uç 4. Rockwel sertlik değeri pratik olarak direkt kadrandan okunur. Ancak teorik olarak bulunması: 0,2/100 = 0,002 derinlik = 1 Rockwel kabul edilir. HR= Rockwel sertlik değeri = 100- Batma derinliği/0, :58 87
88 1 HRA: Yüzey kaplaması yapılmış ince malzemelerin sertlikleri için kullanılır. 1HRB : Orta sertlikteki demir çelik,alüminyum ve bakır malzemelerin sertlikleri için kullanılır. 1 HRC : 100HRB den daha yüksek sertliğe sahip olan tüm malzemelerin sertlik ölçümünde kullanılır. Rockwel sertlik deneyinde kullanılan standartlar ASTM E18 Metal ISO 6508 Metal ASTM D785 Plastikler :58 88
89 ÖRNEKLER 1. Bir deney numunesine elmas uç kullanılarak 150 Kg yük uygulanarak 0,084 mm batma derinliği ölçülmüş. Sertlik değerini bulunuz. HRC = / = /16 çapında çelik bilya uç kullanılarak 100 Kg lık yük altında sertliği ölçülen bir metalik malzemede batma derinliği 0,098 mm ölçülmüştür. Metalik malzemenin sertlik değerini bulunuz. HRB = / = :58 89
90 Numune yüzeyini Kimyasal yollarla Temizleme: Sertliği ölçülecek numunenin yüzeyinde kir, pas, yağ gibi yabancı maddeler bulunmaması gerekir. Bundan dolayı sülfürik asit, benzin, benzol, mazot, fosforik asit, sodyum hidroksit, potasyum hidroksit veya elektroliz gibi kimyasal metotlardan biri kullanılarak numune yüzeyi temizlenmelidir :58 90
91 KONİK UÇ KÜRESEL UÇ Malzeme cinsine göre kullanılan uç çeşitleri :58 91
92 Numune malzemenin cihaza yerleştirilmesi ve yükün sıra ile uygulanması :58 92
93 Sertlik Değerini Cihazdan Okuma: Ana yükün uygulanması ile ölçü saatindeki ibrenin hareketsiz hale gelmesi yaklaşık olarak saniye beklenir. İbrenin durması ile ana yük kolu ters yönde çevrilerek ana yük kaldırılır. Ana yükün kaldırılması ile harekete geçen ölçü saatindeki ibre durduğunda ölçü bize malzemenin sertlik değerini verir. Son olarak ön yükün kaldırılması ile deney tamamlanmış olur. Ön ve ana yükün uygulanması Ana yükün kaldırılması Değerin okunması :58 93
94 Deney sonuçlarının güvenilir ve doğru olması için, deneyin numunenin en az üç farklı noktasına uygulanması gerekir. Ölçüm noktasının kenara uzaklığı iz çapının en az 2.5 katı ve izler arasındaki mesafe 2-3 mm olması gerekir :58 94
95 Sembol Batıcı uç Büyük Yük (kg) Kullanılan Bölümün Rengi Tipik kullanma Yerleri B mm (1/16 inç) bilya 100 Kırmızı Bakır alaşımları, Pirinçler, yumuşak çelikler, alüminyum alaşımları, orta sertlikteki malzemeler, temper döküm v.s.. C Elmas konik uç 150 Siyah Çelik, sert dökme demirler, Perlitik temper döküm, titanyum Derin olarak yüzey sertleştirilmiş çelik ve rockwell B değeri 100 den fazla olan diğer malzemeler A Elmas konik uç 60 Siyah Sert metaller, ince çelik ve yüzeyi İnce tabaka halinde sertleştirilmiş Çelik D Elmas konik uç 100 Siyah İnce çelik,orta kalınlıkta yüzeyi sertleştirilmiş çelik ve perlitik temper döküm E mm (1/8 inç) bilya 100 Kırmızı Dökme demir, alüminyum ve magnezyum alaşımları, yatak alaşımları F mm (1/16 inç) bilya 60 Kırmızı Tavlanmış bakır alaşımları, yumuşak ince saç metaller G mm (1/16 inç) bilya 150 Kırmızı Fosforlu bronz, berilyumlu bakır, temper dökümler, bilyanın yassılaşma ihtimalini gidermek için üst sınır G92 Rockwell sertliğidir H K L mm (1/8 inç) bilya mm (1/8 inç) bilya mm (1/4 inç) bilya Kırmızı Kırmızı Kırmızı Yatak metalleri ve diğer çok yumuşak veya ince malzeme. Altta bulunan mesnetin etkisini minimuma indirmek için en küçük bilya ile en ağır yük kullanılır. M mm (1/4 inç) bilya 100 Kırmızı P mm (1/4 inç ) bilya 150 Kırmızı R mm (1/2 inç) bilya 60 Kırmızı S mm (1/2 inç) bilya 100 Kırmızı V mm (1/2 inç) bilya 150 Kırmızı :58 95
96 Rockwell sertlik testinde kullanılan çeşitli numune parçalarını destekleyen ve sık kullanılan örs örnekleri :58 96
97 Rockwell sertlik testinde kullanılan çeşitli numune parçalarının desteklenmesi ve ölçümü :58 97
98 İnce yüzeyli silindirik bir parçanın Gooseneck adaptörü kullanarak Rockwell sertlik testinin yapılmasını sağlayan düzenek :58 98
99 Geniş yüzeyli parçaların sertlik testi için kullanılan portatif Rockwell sertlik cihazı :58 99
100 Özel olarak dizayn edilmiş büyük test parçalarının dikey destekler kullanılarak Rockwell cihazında sertliğinin ölçülmesi :58 100
101 HRB Yöntemi Yumuşak çelikler, bakır alaşımları ve alüminyum alaşımlarına uygulanır. Yük : 10+90=100 kp B. Uç : 1/16 inç çelik bilya Süre : 20 sn HRC Yöntemi Çelikler, sert çelikler, sert dökme demirler, 100 HRB den daha sert olan malzemelere uygulanır. Yük : =150 kp B. Uç : 120ºlik elmas koni Süre : 20 sn :58 101
102 Vickers Sertlik Ölçme Yöntemi - ASTM E384 Mikro-/makro Deney kuvvet alanı - ISO 6507 Mikro-/Makro Deney kuvvet alanı - JIS Z TS EN ISO :58 102
103 Vickers Sertlik Ölçme Yöntemi Vickers sertlik deneyinin kullanım alanı oldukça geniştir. Vickers sertlik ölçme yöntemi ile; en sert malzemeler ve sinterlenmiş sert malzemeler de aralarında olmak üzere çok yumuşak ve her sertlik derecesindeki malzemelerin sertliği ölçülebilir. Aynı zamanda ince sert yüzey tabakaların da sertliği bu yöntemle ölçülebilir. Sertliğin sayısal değeri 3 HV (kurşun) ve 1500 HV (sert metal) arasında değişir :58 103
104 Vickers sertlik ölçümü tek bir standarda göre hazırlanmış tabanı kare ve tepe açısı 136 olan piramit şeklindeki elmas batıcı bir ucun değişken yükler altında malzeme yüzeyine batırılması işleminden ibarettir. Belirli bir yükte malzeme yüzeyine bastırılan batıcı uç Şekil de görüldüğü gibi bir iz oluşturur. Vickers Sertlik Değeri (VSD), uygulanan P yükünün (kg) iz alanına (mm 2 ) bölümüdür. İz alanının hesaplanmasında meydana gelen izin köşegenleri (d 1 ve d 2 ) ölçülüp ortalama iz köşegeni d = ( d 1 + d 2 ) / 2 belirlenir. Buna göre Vickers Sertlik Değeri (VSD), :58 104
105 Muayene yükü: Vickers sertlik ölçümünde malzemenin sertliğine bağlı olarak, 1.96N ile 980N arasındaki değerlerde bir yük uygulanabilir. 1,96 N ile 49N arasındaki yükler küçük yük bölgesi, 49N ile 980N arasındaki yükler ise normal yük bölgesi olarak adlandırılır. Muayene yüzeyi çok küçük veya ince ve yüzeyi ince tabaka halinde sertleştirilmiş olan numuneler için veya yüzeyin çok az tahrip edilmesi gereken durumlarda küçük yük bölgesindeki yüklerin kullanılması tercih edilir. Yük darbesiz olarak yaklaşık 5 sn içerisinde en yüksek değerine ulaşmalı ve sn etki etmelidir :58 105
106 Vickers sertlik değeri uygulanan yükle normal bölgede değişmez, yükün malzeme sertliğine bağlı olarak artırılması, daha büyük bir iz alanı hesaplanarak iz köşegenlerinin daha kolay ve doğrulukla ölçülebilmesi içindir. Küçük yük bölgesinde ise şekil değişimi içindeki elastik kısmın payı arttıkça (yük azaldıkça) sertlik değerinin arttığı görülür. Malzeme yüzeyinde meydana gelen iz tabanı, malzemenin termo-mekanik geçmişine bağlı olarak kusurlu kare şeklinde olabilir. Bu nedenle izin iki köşegeni ölçülerek ortalama iz köşegeni belirlenmelidir. Sertlik değerine BSD işaretinin yanında deney yükünün 0,102 ile çarpılmış sayısal değeri ve gerektiğinde yükleme derecesi (saniye) eklenir :58 106
107 :58 107
108 :58 108
109 :58 109
110 :58 110
111 Vickers sertlik deneyinin prensip şeması :58 111
112 :58 112
113 :58 113
114 :58 114
115 :58 115
116 :58 116
117 :58 117
118 :58 118
119 :58 119
120 :58 120
121 :58 121
122 :58 122
123 Örneğin: 450 VSD 50 : Vickers sertliği 450. Muayene yükü 50/0,102 =490N ve yükün etkime süresi sn lik normal süre olduğunu gösterir :58 123
124 :58 124
125 VİCKERS SERTLİĞİ UYGULAMALARINDA YAPILAN HATALAR :58 125
126 :58 126
127 :58 127
128 :58 128
129 :58 129
130 Mikro-Sertlik Ölçümü Normen: ASTM E384 / ISO 4545 / JIS Z :58 130
131 Mikro-Sertlik Ölçümü Çok küçük numuneler İnce sac malzemeler Karbürleme, dekarbürleme, nitrürleme yapılmış yüzeyler Elektrolitik kaplanmış malzemeler (kaplama malzemesinin sertlik değeri) Ayrıca; Alaşımlardaki fazların sertliği Cam, porselen, metal-karbür gibi çok kırılgan malzemeler :58 131
132 Deney malzemesine uygun yük seçilir ve uç malzemeye 1 µm den fazla batmaz. Cihaz komple metal mikroskobu içerir. Uygulanacak yük miktarı ve tatbik süresi önceden ayarlanır ve otomatik olarak gerçekleşir. Numune mikroskop tablasına yerleştirilir. Net görüntü için odaklama yapılır. Yükün uygulanması için objektif kenara çekilir, batıcı uç numune üzerine gelir. Yük uygulandıktan sonra bu kez batıcı uç kenara geçer. Oluşan iz üzerinde ölçüm yapmak üzere tekrar ölçekli objektif setlik ölçülen bölgeye gelir. İzin boyutları tespit edilir. Cihaz gerekli hesaplamaları yaparak uygun sertlik değerini verir :58 132
133 Mikro-Sertlik Ölçme Yöntemi Bu yöntem, çok küçük numunelerin ve ince saçların sertliklerinin ölçülmesinde kullanılır. Diğer yöntemlerle karşılaştırıldığında mikrosertlik ölçümü numune hazırlanmasında çok daha fazla hassasiyet gerektiren bir yöntemdir. Mikro sertlik cihazı komple bir metal mikroskobu içerir. Numunenin metalografik parlatılması gerekir. Bu ölçme yönteminde iki farklı standart batıcı uç kullanılmaktadır. Bunlardan biri 136 lik tabanı kare olan piramit uç (Vickers ucu), diğeri ise Knoop ucu olarak bilinen luk piramit uçtur. Knoop ucu ile mikro sertlik ölçümünde numune yüzeyinde meydana getirilen kalıcı iz tabanı baklava dilimi görüntüsündedir :58 133
134 Knoop ucu ve bıraktığı izin görüntüsü :58 134
135 Mikro-sertlik değeri (MSD) uygulanan yükün (P) izdüşüm alanına (A P ) oranı olup; MSD = P A p bağıntısından hesaplanır. Knoop ucu kullanıldığında mikro-sertlik değeri P MSD = 0, 07028L 2 bağıntısından bulunur. Burada; L izin uzun köşegen uzunluğudur. Mikro-sertlik deneyinde 25 gr dan 10 kg a kadar yük uygulamak mümkündür. En uygun yükün seçiminde, meydana gelen iz köşegeninin kolayca görülebileceği bir uzunlukta olması esas alınır :58 135
136 :58 136
137 :58 137
138 :58 138
139 :58 139
140 :58 140
141 :58 141
142 :58 142
143 :58 143
144 :58 144
145 :58 145
146 Knoop-Vickers deneyinin yapılışı 1.Numune mikroskop tablasına oturtulur. 2.Net görüntü elde edilinceye kadar tabla hareket ettirilir. 3.Sertlik ölçülecek alana gelindiğinde düğmeye basılır. Uç otomatik olarak yüzeye sn batar :58 146
147 4. Mikro sertlik ölçümünde iki standart uç kullanılır. 136 lik tabanı kare olan piramit uç (Vickers uç), malzeme üzerine kare şeklinde iz bırakır :58 147
148 Knoop ucu olarak adlandırılan lik piramit uç, malzeme üzerine eşkenar dörtgen iz bırakır :58 148
149 5.Mikro sertlik ölçüm uygulamalarının bir çoğunda gr arasında,bazı çalışmalarda gr yük uygulanması tavsiye edilmektedir. Uygulanan yükün oluşturduğu derinlik köşegenin 1/7 kadardır :58 149
150 Gerçek mikro sertlik ölçüm izleri Malzemenin sertliğine göre seçilen uygun yükler için, batıcı ucun malzemeye girdiği derinlik 1 μm geçmez :58 150
151 6. Uygulanan yük ile oluşan iz ölçülür ve aşağıdaki formül ile HK olarak hesaplanır. HK = Yük/Alan katsayısı HK = P/L 2 xk Burada ; P=Uygulanan yük L=İz in uzun eksen boyu (mm) k=katsayı :58 151
152 :58 152
153 Malzemelerin sertliğini ölçmede kullanılan Brinell, Rockwell, Vickers ve Mikro-hardness sertlik ölçme yöntemlerinde kullanılacak numunenin kalınlığı ve ölçmelerin yapıldığı bölgelerin birbirinden uzaklığı ölçülen sertlik değerinin doğruluğunu etkileyen önemli faktörlerdir. Örneğin Brinell sertlik ölçümünde, numune kalınlığı iz derinliğinin 8 katından az olmamalıdır. İz merkezinin numune kenarından uzaklığı, iz çapının en az 2,5 katı, en yakın iki izin merkezleri arasındaki uzaklık iz çapının en az 4 katı olmalıdır. Bu değerlerden sertliği ölçülecek parçanın minimum boyutlarının ne olacağı hakkında fikir sahibi olunur :58 153
154 Endüstriyel Dinamik Sertlik Ölçme Yöntemleri Endüstriyel dinamik sertlik ölçme yöntemlerinde kullanılan değişik türdeki cihazları iki ana grupta toplamak mümkündür. Darbe etkisiyle sertlik ölçen cihazlar Sıçrama miktarıyla sertlik ölçen cihazlar :58 154
155 Darbe etkisiyle sertlik ölçen cihazların en tanınmış ve en yaygın kullanılan Poldi çekiçli sertlik ölçme cihazıdır. Burada (a) mili ile (b) bilyesi arasında sertliği bilinen (c) mastarı vardır. (a) miline bir çekiç yardımı ile kuvvetli darbe indirildiğin de, aynı anda hem numune hem de (c) mastarı üzerinde izler oluşur. Mastarın sertliği bilindiğinden izlerin farkı ve yardımcı tablolardan faydalanarak numunenin sertliği ölçülür. Bu cihazların boyları küçük olup (genellikle 12 cm civarında) taşınması ve kullanımı kolaydır :58 155
156 :58 156
157 Poldi sertlik ölçme cihazı :58 157
158 Sıçrama miktarı ile sertlik ölçen cihazlarda sertliği ölçülecek numune üzerine belirli bir yükseklikten düşürülen küçük bir ağırlık numune yüzeyinde daha çok elastik bir deformasyon yaparak geriye sıçramaktadır. Sıçrama miktarı sertlik ölçmede kriter olarak kullanılmaktadır. Yumuşak malzemelerde sıçrama daha az, sert malzemelerde ise daha fazla olacaktır. Bu cihazlarda batıcı uç olarak sert bir çelik bilye veya küresel elmas uç kullanılır ve bunlar düşen ağırlığın alt yüzeyine tutturulur. Sıçrama miktarını kolaylıkla ölçmek için gösterge üzerinde hareket eden serbest ibreden faydalanılır :58 158
159 Sıçrama miktarına göre sertlik ölçen cihazlar içinde en çok tanınan ve yaygın olan Shore Skleroskobu dur. Burada düşen 20 gr ağırlık (çekiç) bir tüp içinde belirli bir (h o ) yüksekliğinden itibaren düşürülmekte ve ağırlığın numuneye çarptıktan sonraki (h r ) sıçrama yüksekliği ölçülerek sertlik değerine geçilir. Tüm gösterge 130 birimden oluşup, 100 birim ötektoid bileşimdeki (% 0,8 C lu) çeliğin su verilmiş haldeki sertliğine eşdeğer seçilmektedir. Bu tip cihazların en önemli avantajı iz bırakmadan sertlik ölçme imkanını ve çok geniş bir yüzeyde sertlik dağılımını ölçebilme kolaylığını sağlamasıdır :58 159
160 Shore Skleroskobunun çalışma şeması :58 160
161 :58 161
162 Sertlik değeri maksimum noktaya ulaştıktan(din standartlarına göre 3 sn, ISO standartlarına göre 1 sn)sonra,otomatik olarak ölçülür. Dijital Shore cihazları DIN 53505,ISO R 688,NFT 51109,ASTM D2240 VE BS 903 Part A26 Standartlarına uygun olarak ölçüm yapmaktadırlar. İbreli ve analog tipli cihazların en önemli avantajı iz bırakmadan sertlik ölçme imkanını ve çok geniş bir yüzeyde sertlik dağılımını ölçebilme kolaylığı sağlamasıdır :58 162
163 :58 163
164 :58 164
165 Batma derinliği esas alınarak yapılan shore sertlik ölçüm cihazı Plastiğin içine batmaya çalışan bir uç kullanılır. Ucun gerisinde bulunan yay lastiğin sertliğine göre gerilir ve yayın gerilmesine bağlı olarak lastiğin sertliği belirlenir :58 165
166 Lastiklerde ve bazı plastiklerde shore sertliği: Ancak burada elde edilen sonuçlar yalnız sertliğe değil malzemenin elastisite modülüne ve plastik şekil değişim yapabilmesine de bağlı olduğundan diğer deneylerden farklı sonuçlar verebilir :58 166
167 Kullanım alanları: Yumuşak kauçuk,elastomer ve doğal kauçuk malzemeler için Shore A Shore A dan daha sert elastomerler için Shore B Orta sertlikteki elastomerler için Shore C Sert elastomerler,plastikler ve güçlü termoplastikler için Shore D Yumuşak elastomerler ve tekstil dokuma kumaşlar için Shore 0 Köpük/Sünger/hücresel kauçuklar için Shore :58 167
168 :58 168
169 Shore cihazları için test blokları ve kalibre aletleri :58 169
170 6 mm den kalın lastik ve plastikler için :58 170
171 Shore sertlik ölçme deneyinde kullanılan standartlar; The International Rubber Hardness Degrees (IRHD) için; ASTM D1415 ISO S :58 171
172 Bu dinamik sertlik ölçme yöntemlerinin dışında endüstride farklı prensiplerle çalışan sertlik ölçme yöntemleri de vardır. Bunlar içinde önemli bir yöntem, bilinen sertliklerde uçlar taşıyan bir seri kalemle sertlik tayin etmektedir. Bu yöntem genellikle sert malzemelere uygulanır. Kalemler artan sertlik sırasına göre numune yüzeyine sürtülüp malzemenin çizilip çizilmediği kontrol edilir. Malzemenin sertliği, numuneyi çizen ilk kalemle ondan önceki kalemin sertliği arasındadır. Endüstriyel tipteki cihazlarda sertlik ölçümü laboratuvar tipi statik sertlik ölçme cihazlarına oranla daha kabadır, bu cihazlarla ölçüm yapılırken hatalar yapılabilmektedir :58 172
173 :58 173
174 :58 174
175 Sertlik dönüşüm tablosu Çeşitli sertlik ölçme yöntemleri kabul edilebilir hata payı içinde birbirlerine dönüştürülebilir. Ayrıca Sertlik ile çekme dayanımı arasında da kaba da olsa bir bağıntı vardır. Bu bağıntı sertlik deneyinden yola çıkarak malzemenin çekme dayanımını tahmin etmemizi sağladığından oldukça önemlidir. Aşağıdaki tablo çeşitli sertlik ölçüm değerlerinin birbirlerindeki karşılıkları ve yaklaşık olarak o sertliğe karşılık gelen çekme mukavemetini göstermektedir :58 175
176 Brinell Rockwell A Rockwell B Rockwell C Vickers Çekme dayanımı (Mpa) :58 176
177 Brinell Rockwell A Rockwell B Rockwell C Vickers Çekme dayanımı (Mpa) :58 177
178 Brinell Rockwell A Rockwell B Rockwell C Vickers Çekme dayanımı (Mpa) :58 178
179 Sertlik-Mukavemet İlişkileri Bazı metalik malzemelerin sertlik değerleri ile çekme özellikleri arasında deneysel bağıntılar sağlanmış bulunmaktadır. Metalik malzemelerde sertlik arttıkça çekme mukavemeti de artmakta, süneklik ise azalmaktadır. Çelikler için, Brinell Sertlik Değeri (BSD) veya Rockwell C (R C ) sertlik değerlerinden faydalanarak, çekme mukavemeti ; :58 179
180 Çekme mukavemeti ( kg/mm 2 ) = 0, 35 BSD (kg / mm 2 ) Çekme mukavemeti ( kg/mm 2 ) = 3,5 R C bağıntılarından yaklaşık olarak hesaplanabilir. Metalik malzemelerde akma gerilmesi ile Vickers sertlik değeri ( VSD) arasında; Akma gerilmesi ( kg /mm 2 ) = VSD 3 0,1n bağıntısının bulunduğu deneysel olarak saptanmıştır. Burada; n = Deformasyon sertleşmesi üssüdür :58 180
181 :58 181
182 :58 182
183 :58 183
184 :58 184
185 :58 185
186 :58 186
187 :58 187
188 :58 188
189 :58 189
190 :58 190
191 :58 191
192 :58 192
193 :58 193
194 :58 194
195 10 mm çapında küre ile 3000 kg yükleme yapılarak çelik üzerinde Brinnel testi uygulanmıştır. Test sonunda çeliğin yüzeyinde 3,2 mm çapında iz ölçülmüştür. a) çeliğin HBN sertliğini b) çekme dayanımını c) dayanım sınırını hesaplayınız :58 195
196 :58 196
197 a) HBN = 363 kg / mm 2 b) Çekme dayanımı = 3,45 x 363 = MPa c) Yorulma sınırı = 0,5 x çekme dayanımı = 0,5 x 1252 = 625 MPa :58 197
BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ
BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MALZEME LABORATUARI I DERSİ SERTLİK DENEY FÖYÜ SERTLİK TESTLERİ Sertlik Nedir? Basite indirgendiğinde oldukça kolay tanımlanan
DetaylıMALZEME ANA BİLİM DALI Malzeme Laboratuvarı Deney Föyü. Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi. Deneyin Tarihi:
Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi Deneyin Tarihi:13.03.2014 Deneyin Amacı: Malzemelerin sertliğinin ölçülmesi ve mukavemetleri hakkında bilgi edinilmesi. Teorik Bilgi Sertlik, malzemelerin plastik
DetaylıT.C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ. MÜHENDİSLİK ve DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM 401 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER I
T.C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK ve DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM 401 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER I SERTLİK DENEYİ FÖYÜ Deney Sorumlusu: Yrd. Doç. Dr. İlhan ÇELİK Arş.
DetaylıSakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü. İmalat Müh. Deneysel Metotlar Dersi MAK 320. Çalışma 3: SERTLİK ÖLÇÜMÜ
Sakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü İmalat Müh. Deneysel Metotlar Dersi MAK 320 Çalışma 3: SERTLİK ÖLÇÜMÜ Konuyla ilgili aşağıdaki soruları cevaplandırarak rapor halinde
DetaylıSERTLİK DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Sertlik Deneylerinin Amacı
1. Sertlik Deneylerinin Amacı Malzemeler üzerinde yapılan en genel deney, sertliğinin ölçülmesidir. Bunun başlıca sebebi, deneyin basit oluşu ve diğerlerine oranla numuneyi daha az tahrip etmesidir. Diğer
DetaylıMMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 2 Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Basma ve sertlik deneyleri
MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 2 Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Basma ve sertlik deneyleri Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı 2. Mukavemet ve deformasyon
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net
MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net BÖLÜM IV METALLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ GERİLME VE BİRİM ŞEKİL DEĞİŞİMİ ANELASTİKLİK MALZEMELERİN ELASTİK ÖZELLİKLERİ ÇEKME ÖZELLİKLERİ
DetaylıSERTLİK TESTLERİ. Sertlik Tanımı. -Brinell Sertlik Deneyi (HB) -Vickers Sertlik Deneyi (HV) -Rockwell Sertlik Deneyi (HR)
SERTLİK TESTLERİ Sertlik Tanımı -Brinell Sertlik Deneyi (HB) -Vickers Sertlik Deneyi (HV) -Rockwell Sertlik Deneyi (HR) 1 Sertlik Nedir? Basite indirgendiğinde oldukça kolay tanımlanan bir özelliktir;
DetaylıSERTLĐK. Cisimlerin en önemli mekanik özellikleri basınç, çekme, kesme ve eğilme dayanımlarıdır.
SERTLĐK Cisimlerin en önemli mekanik özellikleri basınç, çekme, kesme ve eğilme dayanımlarıdır. Đkinci derecede önem taşıyabilen bazı özellikler, çoğunlukla birinci derecedeki önemli özelliklere bağlıdır.
DetaylıT.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ
T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ SERTLİK ÖLÇME DENEY FÖYÜ ÖĞRETİM ÜYESİ DOÇ. DR. NURCAN ÇALIŞ
DetaylıDENEYİN ADI: MİHENGİR CİHAZI İLE YAPILAN ÖLÇME İŞLEMİ
DENEYİN ADI: MİHENGİR CİHAZI İLE YAPILAN ÖLÇME İŞLEMİ DENEYİN AMACI: Bir ölçüm cihazı olan Mihengir ile ne tür ölçümlerin gerçekleştirilebildiği, ne tür ölçümlerin gerçekleştirilemediği hakkında teorik
DetaylıGeometriden kaynaklanan etkileri en aza indirmek için yük ve uzama, sırasıyla mühendislik gerilmesi ve mühendislik birim şekil değişimi parametreleri elde etmek üzere normalize edilir. Mühendislik gerilmesi
DetaylıFZM 220. Malzeme Bilimine Giriş
FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,
DetaylıDeneyin Adı Brinel Sertlik Deneyi. Deneyin Amacı Malzemenin sertlik değerinin brinell cinsinden ölçülmesi
1 www.koumakina001.8m.com Deneyin Adı Brinel Sertlik Deneyi Deneyin Amacı Malzemenin sertlik değerinin brinell cinsinden ölçülmesi Deneyin Yapılışı Belli çaptaki sert bir bilya malzeme yüzeyine belli bir
DetaylıMALZEME BİLİMİ. Mekanik Özellikler ve Davranışlar. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR. (DERS NOTLARı) Bölüm 5.
MALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARı) Bölüm 5. Mekanik Özellikler ve Davranışlar Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR ÇEKME TESTİ: Gerilim-Gerinim/Deformasyon Diyagramı Çekme deneyi malzemelerin mukavemeti hakkında esas dizayn
DetaylıMALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ
MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ Bir cismin uygulanan kuvvetlere karşı göstermiş olduğu tepki, mekanik davranış olarak tanımlanır. Bu davranış biçimini mekanik özellikleri belirler. Mekanik özellikler,
DetaylıİLERİ YAPI MALZEMELERİ-1 MALZEMELERİN GENEL TANIMI
İLERİ YAPI MALZEMELERİ-1 MALZEMELERİN GENEL TANIMI MALZEMELERİN GENEL TANIMI Giriş: Tasarlanan yapının belirli bir amaca hizmet edebilmesinde en önemli öğe malzemedir. Bu nedenle yapı malzemelerinin özelliklerinin
DetaylıBÖLÜM 5 MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ
BÖLÜM 5 MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ 1 Malzemelerin belirli bir yük altında davranışlarına malzemenin mekanik özellikleri belirlenebilir. Genelde malzeme üzerine dinamik ve statik olmak üzere iki tür
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY- 1 SERTLİK ÖLÇME VE DARBE TESTİ KULLANARAK MALZEME TOKLUK DEĞERİNİN BELİRLENMESİ 1 SERTLİK DENEYİ GİRİŞ
DetaylıBASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı
1. Basma Deneyinin Amacı Mühendislik malzemelerinin çoğu, uygulanan gerilmeler altında biçimlerini kalıcı olarak değiştirirler, yani plastik şekil değişimine uğrarlar. Bu malzemelerin hangi koşullar altında
DetaylıT.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) METAL TEKNOLOJİSİ SERTLİK ÖLÇME YÖNTEMLERİ ANKARA 2006 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;
DetaylıDAYANIM İLE İLİŞKİLİ MALZEME ÖZELİKLERİ
DAYANIM İLE İLİŞKİLİ MALZEME ÖZELİKLERİ Dayanım, malzemenin maruz kaldığı yükleri, akmadan ve kabiliyetidir. Dayanım, de yükleme değişebilmektedir. kırılmadan şekline ve taşıyabilme yönüne göre Gerilme
DetaylıMalzemelerin Özellikleri
Malzemelerin Özellikleri Fiziksel Özellikler: boyut, şekil, yoğunluk Kimyasal özellikler: kimyasal bileşim, korozyon direnci, asit-baz tepkimesi, afinite Mekanik Özellikler: mukavemet, rijitlik, elastiklik,
DetaylıMALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ
MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ Farklı üretim yöntemleriyle üretilen ürünler uygulama koşullarında üzerlerine uygulanan kuvvetlere farklı yanıt verirler ve uygulanan yükün büyüklüğüne bağlı olarak koparlar,
DetaylıMEKANİK TEST LABORATUVARI
MEKANİK TEST LABORATUVARI Darbe Mukavemeti Cihazı (Impact Resistency) Termoplastik malzemelerin darbeye karşı olan rezilyans değerlerinin belirlenmesinde kullanılmaktadır. Testler; 0.5-50J aralığında değişim
DetaylıTOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN
TOKLUK VE KIRILMA Doç.Dr.Salim ŞAHĠN TOKLUK Tokluk bir malzemenin kırılmadan önce sönümlediği enerjinin bir ölçüsüdür. Bir malzemenin kırılmadan bir darbeye dayanması yeteneği söz konusu olduğunda önem
DetaylıYTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Mekanik Anabilim Dalı Genel Laboratuvar Dersi Eğilme Deneyi Çalışma Notu
YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Mekanik Anabilim Dalı Genel Laboratuvar Dersi Eğilme Deneyi Çalışma Notu Laboratuar Yeri: B Blok en alt kat Mekanik Laboratuarı Laboratuar Adı: Eğilme Deneyi Konu: Elastik
DetaylıİNŞAAT MALZEME BİLGİSİ
İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,
DetaylıTAHRİBATLI MALZEME MUAYENESİ DENEYİ
TAHRİBATLI MALZEME MUAYENESİ DENEYİ MAK-LAB15 1. Giriş ve Deneyin Amacı Bilindiği gibi malzeme seçiminde mekanik özellikler esas alınır. Malzemelerin mekanik özellikleri de iç yapılarına bağlıdır. Malzemelerin
DetaylıBA KENT ÜNİVERSİTESİ. Malzemeler genel olarak 4 ana sınıfa ayrılabilirler: 1. Metaller, 2. Seramikler, 3. Polimerler 4. Kompozitler.
MALZEMELER VE GERĐLMELER Malzeme Bilimi mühendisliğin temel ve en önemli konularından birisidir. Malzeme teknolojisindeki gelişim tüm mühendislik dallarını doğrudan veya dolaylı olarak etkilemektedir.
DetaylıYrd.Doç.Dr. Hüseyin YİĞİTER
Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü İNŞ2023 YAPI MALZEMESİ I DİĞER MEKANİK ÖZELLİKLER Yrd.Doç.Dr. Hüseyin YİĞİTER http://kisi.deu.edu.tr/huseyin.yigiter SERTLİK Cisimlerin en önemli mekanik
DetaylıElastisite modülü çerçevesi ve deneyi: σmaks
d) Betonda Elastisite modülü deneyi: Elastisite modülü, malzemelerin normal gerilme (basınç, çekme) altında elastik şekil değiştirmesinin ölçüsüdür. Diğer bir ifadeyle malzemenin sekil değiştirmeye karşı
DetaylıBURULMA DENEYİ 2. TANIMLAMALAR:
BURULMA DENEYİ 1. DENEYİN AMACI: Burulma deneyi, malzemelerin kayma modülü (G) ve kayma akma gerilmesi ( A ) gibi özelliklerinin belirlenmesi amacıyla uygulanır. 2. TANIMLAMALAR: Kayma modülü: Kayma gerilmesi-kayma
DetaylıÇEKME DENEYİ. Şekil. a) Çekme Deneyi makinesi, b) Deney esnasında deney numunesinin aldığı şekiler
ÇEKME DENEYİ Çekme Deneyi Malzemenin mekanik özelliklerini ortaya çıkarmak için en yaygın kullanılan deney Çekme Deneyidir. Bu deneyden elde edilen sonuçlar mühendislik hesaplarında doğrudan kullanılabilir.
DetaylıMETALOGRAFİK MUAYENE S. Karadeniz ve F. Kahraman
METALOGRAFİK MUAYENE S. Karadeniz ve F. Kahraman 1. DENEYİN AMACI: Metalografik muayene ile malzemenin dokusu tespit edilir, malzemenin dokusuna bakılarak malzemenin özellikleri hakkında bilgi edinilir.
DetaylıDeneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması.
1 Deneyin Adı Çekme Deneyi Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması. Teorik Bilgi Malzemelerin statik (darbesiz) yük altındaki mukavemet özelliklerini
DetaylıÇEKME DENEYİ 1. DENEYİN AMACI
ÇEKME DENEYİ 1. DENEYİN AMACI Mühendislik malzemeleri rijit olmadığından kuvvet altında deforme olup, şekil ve boyut değişiklikleri gösterirler. Malzeme özelliklerini anlamak üzere mekanik testler yapılır.
DetaylıDENEY ADI: KÜKÜRT + (GRAFİT, FİLLER YA DA ATEŞ KİLİ) İLE YAPILAN BAŞLIKLAMA
ÖMER HALİSDEMİR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ SERTLEŞMİŞ BETON DENEYLERİ DENEY ADI: KÜKÜRT + (GRAFİT, FİLLER YA DA ATEŞ KİLİ) İLE YAPILAN BAŞLIKLAMA DENEY STANDARDI: TS
DetaylıKaynaklı Birleştirmelere Uygulanan Tahribatlı Deneyler
Kaynaklı Birleştirmelere Uygulanan Tahribatlı Deneyler Prof.Dr. Vural CEYHUN Ege Üniversitesi Kaynak Teknolojisi Eğitim, Muayene, Uygulama ve Araştırma Merkezi Tahribatlı Deneyler Standartlarda belirtilmiş
DetaylıYAPI MALZEMELERİ DERS NOTLARI
YAPI MALZEMELERİ DERS NOTLARI YAPI MALZEMELERİ Herhangi bir yapının projelendirmesi ve inşaatı aşamasında amaç aşağıda belirtilen üç koşulu bir arada gerçekleştirmektir: a) Yapı istenilen işlevi yapabilmelidir,
DetaylıBRİNELL SERTLİK YÖNTEMİ
www.muhenisiz.net 1 BRİNELL SERTLİK YÖNTEMİ Belli çaptaki sert bir bilya malzeme yüzeyine belli bir yükü uygulanarak 30 saniye süre ile bastırılır. Deneye uygulanan yükün meyana gelen izin alana bölünmesiyle
Detaylıİmal Usulleri. Fatih ALİBEYOĞLU -7-
Fatih ALİBEYOĞLU -7- Giriş Malzemeler birçok imal yöntemiyle şekillendirilebilir. Bundan dolayı malzemelerin mekanik davranışlarını bilmemiz büyük bir önem teşkil etmektedir. Bir mekanik problemi çözerken
DetaylıBölüm 6. Tahribatlı Malzeme Muayenesi
Bölüm 6 Tahribatlı Malzeme Muayenesi Çekme Deneyi Çekme makinası Çekme numunesi (örneği) Gerilme-birim uzama eğrisi Hooke yasası σ = E ε 2 3 l o A o A k l k Kopma uzaması (%) Kopma büzülmesi (%) % KU
DetaylıDENEY 2 ANKASTRE KİRİŞLERDE GERİNİM ÖLÇÜMLERİ
Ankastre Kirişlerde Gerinim Ölçümleri 1/6 DENEY 2 ANKASTRE KİRİŞLERDE GERİNİM ÖLÇÜMLERİ 1. AMAÇ Ankastre olarak mesnetlenmiş bir kiriş üzerine yapıştırılan gerinim ölçerlerle (strain gauge) kiriş üzerinde
DetaylıALIN KAYNAKLI LEVHASAL BAĞLANTILARIN EĞME TESTLERİ
ALIN KAYNAKLI LEVHASAL BAĞLANTILARIN EĞME TESTLERİ 1. Giriş. Metalik Malzemelerin Eğme ve Katlama Deneyleri Eğme ve katlama deneyleri, deneyin yapılışı açısından benzerlik gösterseler de deney amacı açısından
DetaylıYTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Mekanik Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Strain Gauge Deneyi Çalışma Notu
YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Mekanik Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Strain Gauge Deneyi Çalışma Notu Laboratuar Yeri: B Blok en alt kat Mekanik Laboratuarı Laboratuar Adı: Strain Gauge Deneyi Konu:
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAYA MEKANİĞİ LABORATUVARI
TEK EKSENLİ SIKIŞMA (BASMA) DAYANIMI DENEYİ (UNIAXIAL COMPRESSIVE STRENGTH TEST) 1. Amaç: Kaya malzemelerinin üzerlerine uygulanan belirli bir basınç altında kırılmadan önce ne kadar yüke dayandığını belirlemektir.
DetaylıDokuz Eylül Üniversitesi Đnşaat Mühendisliği Bölümü YAPI MALZEMESĐ I DERSĐ DĐĞER MEKANĐK
Dokuz Eylül Üniversitesi Đnşaat Mühendisliği Bölümü YAPI MALZEMESĐ I DERSĐ DĐĞER MEKANĐK ÖZELLĐKLER 19 Ekim 2010 1 Cisimlerin en önemli mekanik özellikleri basınç, çekme, kesme ve eğilme dayanımlar mlarıdır.
DetaylıMühendislik Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü
ÇEKME DENEYİ 1. DENEYİN AMACI Mühendislik malzemeleri rijit olmadığından kuvvet altında deforme olup, şekil ve boyut değişiklikleri gösterirler. Malzeme özelliklerini anlamak üzere mekanik testler yapılır.
DetaylıBURULMA DENEYİ 2. TANIMLAMALAR:
BURULMA DENEYİ 1. DENEYİN AMACI: Burulma deneyi, malzemelerin kayma modülü (G) ve kayma akma gerilmesi ( A ) gibi özelliklerinin belirlenmesi amacıyla uygulanır. 2. TANIMLAMALAR: Kayma modülü: Kayma gerilmesi-kayma
DetaylıBURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ
BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ BURSA - 2016 1. GİRİŞ Eğilme deneyi malzemenin mukavemeti hakkında tasarım
Detaylı= σ ε = Elastiklik sınırı: Elastik şekil değişiminin görüldüğü en yüksek gerilme değerine denir.
ÇEKME DENEYİ Genel Bilgi Çekme deneyi, malzemelerin statik yük altındaki mekanik özelliklerini belirlemek ve malzemelerin özelliklerine göre sınıflandırılmasını sağlamak amacıyla uygulanan, mühendislik
DetaylıT.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ
T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ 3 NOKTA EĞME DENEY FÖYÜ ÖĞRETİM ÜYESİ YRD.DOÇ.DR.ÖMER KADİR
DetaylıFL 3 DENEY 4 MALZEMELERDE ELASTĐSĐTE VE KAYMA ELASTĐSĐTE MODÜLLERĐNĐN EĞME VE BURULMA TESTLERĐ ĐLE BELĐRLENMESĐ 1. AMAÇ
Malzemelerde Elastisite ve Kayma Elastisite Modüllerinin Eğme ve Burulma Testleri ile Belirlenmesi 1/5 DENEY 4 MAZEMEERDE EASTĐSĐTE VE KAYMA EASTĐSĐTE MODÜERĐNĐN EĞME VE BURUMA TESTERĐ ĐE BEĐRENMESĐ 1.
DetaylıOtomotiv- Metal- Kaynak Kontrol- Bio Medikal Malzeme Testleri ve Metal Analizlerinizde. Güvenilir Partneriniz.
Otomotiv- Metal- Kaynak Kontrol- Bio Medikal Malzeme Testleri ve Metal Analizlerinizde Güvenilir Partneriniz www.teknolab.info TÜRKAK TS EN ISO IEC 17025 Akredite Laboratuvarımızın Ana amacı Kalite-Kontrol
DetaylıProf. Dr. HÜSEYİN UZUN KAYNAK KABİLİYETİ
KAYNAK KABİLİYETİ Günümüz kaynak teknolojisinin kaydettiği inanılmaz gelişmeler sayesinde pek çok malzemenin birleştirilmesi artık mümkün hale gelmiştir. *Demir esaslı metalik malzemeler *Demirdışı metalik
DetaylıMUKAVEMET DERSİ. (Temel Kavramlar) Prof. Dr. Berna KENDİRLİ
MUKAVEMET DERSİ (Temel Kavramlar) Prof. Dr. Berna KENDİRLİ Ders Planı HAFTA KONU 1 Giriş, Mukavemetin tanımı ve genel ilkeleri 2 Mukavemetin temel kavramları 3-4 Normal kuvvet 5-6 Gerilme analizi 7 Şekil
DetaylıBu deneyler, makine elemanlarının kalite kontrolü için çok önemlidir
Bu deneyler, makine elemanlarının kalite kontrolü için çok önemlidir Tahribatlı Deneyler ve Tahribatsız Deneyler olmak üzere ikiye ayrılır. Tahribatsız deneylerle malzemenin hasara uğramasına neden olabilecek
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN İŞLETME LABORATUVARI
DENEY ADI: EĞİLME (BÜKÜLME) DAYANIMI TANIM: Eğilme dayanımı (bükülme dayanımı veya parçalanma modülü olarak da bilinir), bir malzemenin dış fiberinin çekme dayanımının ölçüsüdür. Bu özellik, silindirik
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN İŞLETME LABORATUVARI. (2014-2015 Bahar Dönemi) BÖHME AŞINMA DENEYİ
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN İŞLETME LABORATUVARI (2014-2015 Bahar Dönemi) BÖHME AŞINMA DENEYİ Amaç ve Genel Bilgiler: Kayaç ve beton yüzeylerinin aşındırıcı maddelerle
Detaylıİmal Usulleri 1. Fatih ALİBEYOĞLU -2-
1 Fatih ALİBEYOĞLU -2- Malzemeler iki tür gerilmeye maruz kalır. Bu gerilmeler tekil etkiyebileceği gibi bunların bir bileşkesi de malzemelere etkiyebilir. Normal Gerilme(Çeki- Bası- Eğilme) Kayma Gerilmesi(Kayma-Burulma)
DetaylıPLASTİK ŞEKİL VERME (PŞV) Plastik Şekil Vermenin Temelleri: Başlangıç iş parçasının şekline bağlı olarak PŞV iki gruba ayrılır.
PLASTİK ŞEKİL VERME (PŞV) Metallerin katı halde kalıp olarak adlandırılan takımlar yardımıyla akma dayanımlarını aşan gerilmelere maruz bırakılarak plastik deformasyonla şeklinin kalıcı olarak değiştirilmesidir
DetaylıMalzemelerinMekanik Özellikleri II
MalzemelerinMekanik Özellikleri II Doç.Dr. Derya Dışpınar deryad@istanbul.edu.tr 2014 malzemeler mekanikvefizikseltestler fiziksel testler: mekanik testler: yoğunluk manyetik özellik termal iletkenlik
DetaylıBİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM VE ANALİZ (ANSYS)
BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM VE ANALİZ (ANSYS) MALZEME ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ Bir tasarım yaparken öncelikle uygun bir malzemenin seçilmesi ve bu malzemenin tasarım yüklerini karşılayacak sağlamlıkta
DetaylıT.C. KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ M-220 ÇEKME DENEYİ
T.C. KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ M-220 ÇEKME DENEYİ 2017 ÇEKME DENEYİ Çekme Deneyi Malzemenin mekanik özelliklerini ortaya çıkarmak için en yaygın kullanılan deney
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Kalibrasyon Laboratuvarı Adresi : Nilüfer Ticaret Merkezi 2.kısım 635 sokak Otomasyon plaza No:7 Nilüfer 16120 BURSA / TÜRKİYE Tel : 0 224 441 55 77 Faks : 0 224
DetaylıMETALİK MALZEMELERİN ÇEKME DENEYİ
METALİK MALZEMELERİN ÇEKME DENEYİ Çekme deneyi, malzemelerin statik yük altında elastik ve plastik davranışını belirlemek amacıyla uygulanır. Çekme deneyi, asıl malzemeyi temsil etmesi için hazırlanan
DetaylıMalzemelerin Mekanik Özellikleri
Malzemelerin Mekanik Özellikleri Bölüm Hedefleri Deneysel olarak gerilme ve birim şekil değiştirmenin belirlenmesi Malzeme davranışı ile gerilme-birim şekil değiştirme diyagramının ilişkilendirilmesi ÇEKME
DetaylıFZM 220. Malzeme Bilimine Giriş
FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAYA MEKANİĞİ LABORATUVARI
TEK EKSENLİ SIKIŞMA (BASMA) DAYANIMI DENEYİ (UNIAXIAL COMPRESSIVE STRENGTH TEST) 1. Amaç: Kaya malzemelerinin üzerlerine uygulanan belirli bir basınç altında kırılmadan önce ne kadar yüke dayandığını belirlemektir.
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net
MALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA KRİSTAL KAFES NOKTALARI KRİSTAL KAFES DOĞRULTULARI KRİSTAL KAFES DÜZLEMLERİ DOĞRUSAL VE DÜZLEMSEL YOĞUNLUK KRİSTAL VE
DetaylıDENEY: Malzeme Kullanılan Uç Uygulanan Kuvvet-F (N) İz ölçüsü-d (mm) Setlik Değeri
METAL MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ MEKANİK TESTLER SERTLİK Sertlik; bir malzemenin, yüzeyine batırılmak istenen sert bir cisme karşı gösterdiği dirençdir. Belirli koşullarda yüzeyde
DetaylıMALZEME SEÇİMİ ve PRENSİPLERİ
MALZEME SEÇİMİ ve PRENSİPLERİ 1 MEKANİK ÖZELLİKLER Bu başlıkta limit değeri girilebilecek özellikler şunlardır: Young modülü (Young s modulus), Akma mukavemeti (Yield strength), Çekme mukavemeti (Tensile
DetaylıMADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN VE TÜNEL KAZILARINDA MEKANİZASYON LABORATUVAR DENEY FÖYÜ
MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN VE TÜNEL KAZILARINDA MEKANİZASYON LABORATUVAR DENEY FÖYÜ Deney 1. Sievers Minyatür Delme Deneyi Deney 2. Kırılganlık(S20) Deneyi Deney 3. Cerchar Aşındırıcılık İndeksi (CAI)
DetaylıÇEKME DENEYĠ. ġekil 1. Düşük karbonlu yumuşak bir çeliğin çekme diyagramı.
1. DENEYĠN AMACI ÇEKME DENEYĠ Çekme deneyi, malzemelerin mekanik özeliklerinin belirlenmesi, mekanik davranışlarına göre sınıflandırılması ve malzeme seçimi amacıyla yapılır. Bu deneyde standard çekme
DetaylıDOĞAL KURŞUN METALİK KURŞUN PLAKALAR
KURŞUN ve ALAŞIMLARI DOĞAL KURŞUN METALİK KURŞUN PLAKALAR 1 KURŞUN ve ALAŞIMLARI Romalılar kurşun boruları banyolarda kullanmıştır. 2 KURŞUN ve ALAŞIMLARI Kurşuna oda sıcaklığında bile çok düşük bir gerilim
DetaylıTalaş oluşumu. Akış çizgileri plastik deformasyonun görsel kanıtıdır. İş parçası. İş parçası. İş parçası. Takım. Takım.
Talaş oluşumu 6 5 4 3 2 1 Takım Akış çizgileri plastik deformasyonun görsel kanıtıdır. İş parçası 6 5 1 4 3 2 Takım İş parçası 1 2 3 4 6 5 Takım İş parçası Talaş oluşumu Dikey kesme İş parçası Takım Kesme
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY - 3 ÜÇ NOKTALI EĞİLME DENEYİ
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY - 3 ÜÇ NOKTALI EĞİLME DENEYİ GİRİŞ Yapılan herhangi bir mekanik tasarımda kullanılacak malzemelerin belirlenmesi
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Kalibrasyon Laboratuvarı Adresi : Yenidoğan mah. Abdi İpekçi Cad. Kızılay Sok. No:3/A Bayrampaşa 34030 İSTANBUL / TÜRKİYE Tel : 0212 5659150 Faks : 0212 5655129
DetaylıArş.Gör.Ali Kaya GÜR. MALZEME MUAYENE Çekme Testi Magnetik Toz Yöntemi Yorulma Penetrasyon Muayene Sertlik. T.C Fırat Üniversitesi
Teknik Eğitim Fakültesi Metal Eğitimi Bölümü T.C Fırat Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Metal Eğitimi Bölümü MALZEME MUAYENE Çekme Testi Magnetik Toz Yöntemi Yorulma Penetrasyon Muayene Sertlik Arş.Gör.Ali
DetaylıTEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ. Bölüm-4 MALZEMELERDE ÇEKME-BASMA - KESME GERİLMELERİ VE YOUNG MODÜLÜ. 4.1. Malzemelerde Zorlanma ve Gerilme Şekilleri
Bölüm-4 MALZEMELERDE ÇEKME-BASMA - KESME GERİLMELERİ VE YOUNG MODÜLÜ 4.1. Malzemelerde Zorlanma ve Gerilme Şekilleri Malzemeler genel olarak 3 çeşit zorlanmaya maruzdurlar. Bunlar çekme, basma ve kesme
DetaylıBurma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin
BURMA DENEYİ Burma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin genel mekanik özelliklerinin saptanmasında
DetaylıMASTARLAR MASTAR ÇEŞİTLERİ. 1 - Tampon Mastarlar. 2 - Vida Mastarları. 3 - Çatal Mastarlar. 4 - Johnson Mastarları. 5 - Prizmatik Mastarlar
MASTARLAR Makine parçalarının ölçme ve kontrol işlemlerinde ölçme ve kontrol aletleri ile birlikte kullanılan yardımcı aletlere Mastarlar denir. Bunların bazıları direkt bazıları ise endirekt olarak ölçme
DetaylıSÜLEYMAN DEMİ REL ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K-Mİ MARLIK FAKÜLTESİ MAKİ NA MÜHENDİ SLİĞİ BÖLÜMÜ MEKANİK LABORATUARI DENEY RAPORU
SÜLEYMAN DEMİ REL ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K-Mİ MARLIK FAKÜLTESİ MAKİ NA MÜHENDİ SLİĞİ BÖLÜMÜ MEKANİK LABORATUARI DENEY RAPORU DENEY ADI KİRİŞLERDE SEHİM DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ YRD.DOÇ.DR. ÜMRAN ESENDEMİR
DetaylıTablo 1 Deney esnasında kullanacağımız numunelere ait elastisite modülleri tablosu
BASİT MESNETLİ KİRİŞTE SEHİM DENEYİ Deneyin Amacı Farklı malzeme ve kalınlığa sahip kirişlerin uygulanan yükün kirişin eğilme miktarına oranı olan rijitlik değerin değişik olduğunun gösterilmesi. Kiriş
DetaylıMalzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri
Malzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri Grup 1 Pazartesi 9.00-12.50 Dersin Öğretim Üyesi: Y.Doç.Dr. Ergün Keleşoğlu Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Davutpaşa Kampüsü Kimya Metalurji Fakültesi
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI
MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI TOLERANSLAR P r o f. D r. İ r f a n K A Y M A Z P r o f. D r. A k g ü n A L S A R A N A r ş. G ör. İ l y a s H A C I S A L I H O Ğ LU Tolerans Gereksinimi? Tasarım ve üretim
DetaylıLABORATUAR DENEY ESASLARI VE KURALLARI
GİRİŞ 425*306 Makine Mühendisliği Laboratuarı dersinde temel Makine Mühendisliği derslerinde görülen teorik bilgilerin uygulamalarının yapılması amaçlanmaktadır. Deneysel çalışmalar, Ölçme Tekniği, Malzeme
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 9B - BURULMA DENEYİ
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 9B - BURULMA DENEYİ GİRİŞ Mekanik tasarım yaparken öncelikli olarak tasarımda kullanılması düşünülen malzemelerin
DetaylıPLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ
PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ Metalik malzemelerin geriye dönüşü olmayacak şekilde kontrollü fiziksel/kütlesel deformasyona (plastik deformasyon) uğratılarak şekillendirilmesi işlemlerine genel olarak
DetaylıTEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ. Öğr. Gör. Adem ÇALIŞKAN
TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ 3 Malzemelerin esnekliği Gerilme Bir cisme uygulanan kuvvetin, kesit alanına bölümüdür. Kuvvetin yüzeye dik olması halindeki gerilme "normal gerilme" adını alır ve şeklinde
Detaylı100 TL/adet ISO TL/adet Metalik Malzemelerde. Standard Specification. 200 TL/adet 99. Elyaf takviyeli plâstik.
Güncelleme: 06.07.2014 Deney Adı Metod / Standart Standart Adı Fiyatı Kapsam / Kapasite Eğme TS 205-1 EN ISO 7438 Eğme deneyi Metalik Malzemelerde 5173 2010 Kaynak Dikişleri A1 2011 Üzerinde Tahribatlı
DetaylıMAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1
MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1 Toleranslar ve Yüzey Kalitesi Doç. Dr. Ali Rıza Yıldız 1 BU DERS SUNUMUNDAN EDİNİLMESİ BEKLENEN BİLGİLER Tolerans kavramının anlaşılması ISO Tolerans Sistemi Geçmeler Toleransın
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 9A GERİNİM ÖLÇER KULLANARAK GERİLİM ANALİZİ YAPILMASI
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 40 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 9A GERİNİM ÖLÇER KULLANARAK GERİLİM ANALİZİ YAPILMASI TEORİ Bir noktada oluşan gerinim ve gerilme değerlerini
Detaylı