Panik Bozuklukları. Kendine hakim ol! Panik bozukluğu olan insanlar ve yakınları için bir bilgilendirme broşürü. Panikbroschüre in türkischer Sprache

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Panik Bozuklukları. Kendine hakim ol! Panik bozukluğu olan insanlar ve yakınları için bir bilgilendirme broşürü. Panikbroschüre in türkischer Sprache"

Transkript

1 Panik Bozuklukları Kendine hakim ol! Panik bozukluğu olan insanlar ve yakınları için bir bilgilendirme broşürü Panikbroschüre in türkischer Sprache

2 İçindekiler Önsöz 3 Korku nedir? 4 Korkunun gelişimi Sağlıklı korku patolojik korku Korkuların sınıflandırılması 6 Genel korku bozukluğu Panik bozukluğu Fobik bozukluk Sosyal fobi Korku ile ilgili rakamlar 9 Korkudan korunma 10 Panik nedir? 11 Panik atak belirtileri Nedenler ve tetikleyici unsurlar Belirtileri arttıran kısır döngü Önleyici davranış biçimi Seyir ve prognoz 16 Hangi önlemler alınabilir? 17 Korkunun üstesinden gelmenin altın kuralları İlaç tedavisi ve psikoterapik yöntemler Diğer tedavi yöntemleri Ek 23 Literatür önerileri Kendi kendine yardım grupları 2

3 Önsöz Korku, hepimizde var. Aradaki fark şu soruda yatıyor: Seni korkutan şey nedir? Frank Thiess ( ), Alman esayisti Sayın hasta, korku üzerinde sohbet ederken, hepimiz neden bahsettiğimizi çok iyi biliyor zannederiz. Ancak her birimizin korku kavramı altında neler anladığını derinden sorgulamaya başladığımızda, birimizin korkuyu faydalı bir hayat tecrübesi olarak algılarken, bir diğerimiz için korku olgusunun hayatı kısıtlayan ve insana sıkıntı ve-ren bir bozukluk olduğunu hemen fark edebiliriz. Elinizdeki broşür, korkunun insanı hasta eden yönlerinin de bulunduğu görüşünü savunan insanlara yönelik bir kılavuz özelliğini taşımaktadır. Broşürümüzün amacı, size ve yakınlarınıza hekiminizle yapacağınız görüşmelerinizde kolaylık sağlayacak bilgiler sunabilmektir. Çünkü korku bozukluğundan şikâyetçi olduğunuz durumlarda gerekli olan yardımı, sadece doktorunuzdan temin edebilirsiniz. Korku bozukluğundan dolayı doktora başvurmakla zaafını ortaya koyacağından korkan herkesin, şunu hiçbir zaman göz ardı etmemesi gerekir: Korku bozukluğu da aynı diğer hastalıklar gibi bir hastalık olup, tedavi edilebilmesi için hastanın doktoruna başvurması zorunludur. Unutmayın ki, böyle bir hastalıktan muzdarip olan bir insanın yakın zamanda tekrar kendi ayakları üzerinde durabilmesinin tek yolu, hekim tedavisinden geçmektedir! 3

4 Korku nedir? Korku, hayatta kalabilmenin vazgeçilmez bir unsurudur. Hannah Arendt ( ), Alman ve ABD filozofu Korku olgusunu tek bir cümlede tanımlamak, kuşkusuz çok zordur. Buna rağmen korkuyu, irade ve mantıkla kontrol altına alınamayan, insanın içini daraltan bir yakın tehdit hissi olarak açıklayabilmemiz mümkündür. Tıbbi açıdan bakıldığında korku hemen hemen her vakada soluk beniz, terleme, titreme veya çarpıntı halleri ile birlikte seyreder. Korku hastalıkları ise, korkunun şiddetli bir hali olarak kabul edilir. Korkunun gelişimi Korkumuz, ancak hayatımız sürecinde gelişen bir olgudur. Yani ne ödlek olarak, ne de özellikle cesur ve korkusuz bir insan olarak dünyaya geliriz. Gözle görülür ilk korku reaksiyonlarını, bebeklerin dördüncü ila altıncı ayları arasındaki dönemlerde algılayabilmemiz mümkündür. Çocukların ebeveynlerinden uzun süre uzak kalmalarına katlanmaları, içlerinde bu şahısların bir imajını muhafaza edebildikleri sürece mümkündür. 4

5 Sağlıklı korku patolojik korku Korku, her şeyden önce sağlıklı ve insanın hayatta kalabilmesine yardımcı olan bir duygu halidir. Korku öncelikle, hem kendi kendimiz, hem de çevremizdeki insanlar için sağduyulu ve itinalı olma yetisini kazandırır bize. Nasıl ağrının beden için önemli bir alarm fonksiyonu varsa, korkunun da hayati bir önemi söz konusudur. Örneğin korkmadan ve ağrı hissetmeden ateşe yaklaşabilseydik, hayati tehlike arz edebilecek yanıklara maruz kalmamız çok kolay olurdu. Yani, korkunun da sağlık açısından önemli yönleri vardır kuşkusuz. Bu durumda gerçek korku olarak tabir edilen olgudan bahsedilir: Dışarıdan gelen bir tehlike karşısında insan; bedenen, hissi olarak ve akıl seviyesinde alarma geçirilmektedir. Ancak korku olgusunun nasıl yaşandığını veya algılandığını da herkes bilir. Örneğin bize korku veren duruma başka bir anlam vermek suretiyle: Geceleri evimizde sesler duyduğumuzda, bunu evde bulunan muhtemel soygunculara değil, örneğin evin içinde dolaşan kediye yormaya eğilim gösteririz. Ancak makul bir ölçüde gerçek korku hissine sahip olmak da önemlidir. Bu korkunun dozu, risk taşıyan bir olayda hazırlıksız yakalanmayacak kadar yeterli olmalı, ancak tepki gösteremeyecek kadar da ( korkudan donakalma ) fazla olmamalıdır. İşte gördünüz: hem aşırı korku, hem de korkusuzluk derecesine varan az korku halleri, hastalık özelliklerini taşımaktadır. Aşırı korku halinde mutlaka yardıma ihtiyacınız var demektir, üstelik yaşam kaliteniz de kısıtlanmış olacaktır. Ancak korkusuzluk halinde sosyal açıdan topluma uyumlu ve de başarılı olmanız mümkündür. Korku olgusunun bu her iki türünün de hastalık niteliği taşımasına rağmen, aşırı korku vakasının daha önemli olduğu da bir gerçektir. 5

6 Korkuların sınıflandırılması İnsan, içinde her zaman korkuyu bulabilir. Ancak yeterince derinde aramasını bilmelidir. André Malraux ( ), Roman yazarı, Fransız Kültür Bakanı ve sanat bilimcisi Korkudan korkuya fark vardır. Bundan dolayı korku bozuklukları, tıbbi açıdan üç büyük gruba ayrılmaktadır. Bu sınıflandırmada, her bir korku kategorisinin hasta edici özelliğini vurgulamak için bozukluk kelimesi eklenmiştir. l Korku bozukluğu (genel korku, herhangi bir olguya bağlı olmayan korku) l Panik bozukluğu (veya panik atakları), alan korkusu (agorafobi) ile veya tek başına seyredebilir l Fobik bozukluk (belli bir nesneye ve duruma bağlı olarak) Bütün bu korku hallerinde, normal hal ile hastalık hali arasında kesin bir sınırlama mümkün değildir. Bu itibarla, önce korkunun hangi boyutta olduğu sorusunun irdelenmesi gerekmektedir; örneğin genel olarak nispeten çabuk korku hissine kapılabilen bir kişiliğin hastalık boyutuna ulaşan derecede korkuya kapılıp kapılmadığı sorusu, önemli bir rol oynamaktadır. Örneğin sistematik bir şekilde uçağa binmekten korkan, ancak bunun için mutlaka psikolojik yardıma başvurmayan veya başvurması zorunlu olmayan çok sayıda insan vardır. Diğer insanların huzurunda konuşma korkusunun hangi noktadan sonra hayatı kısıtlayan boyuta ulaştığı ve dolayısıyla profesyonel hekim yardımıyla tedavi edilmesi gerektiği sorusu da, çoğu zaman kolayca kestirilemez. Aynı şekilde, örneğin örümceklerden korkmanın ne derece hastalıklı bir durum olduğunu da bilemeyiz. Konunun daha iyi anlaşılması için öncelikle korku hastalıklarının üç farklı şeklini biraz daha yakından irdeleyelim. 6

7 Genel korku bozukluğu Korku belirtilerinin çoğu günlerde, en az birkaç hafta boyunca devamla ortaya çıktığı hallerde, genel korku bozukluğundan söz edilir. Bu bozukluğu teşhis eden doktorun, teşhisine temel aldığı en önemli belirtiler arasında şu haller de bulunmaktadır: l Kaygılar (gergin his hali, heyecanlı olma, belli bir olguya konsantre olmada zorlanma) l Motorik gerginlik (örneğin titreme, kaslarda gerginlik hissetme, sakin olamama) l Aşırı vejetatif (kontrol dışı) reaksiyonlar (örneğin terleme, baş dönmesi). Panik bozukluğu Doktorunuz tarafından önerilen ilacın panik bozukluğunun tedavisine yönelik olması itibarı ile, bu broşürün Panik nedir? başlığı altında konu daha ayrıntılı bir şekilde işlenmektedir. Fobik bozukluk Fobik bozukluk, daima spesifik bir durum veya obje ile bağlantılı olan bir korku halidir. Objeye bağlı fobi, örneğin 7

8 örümcek, yılan veya ateş gibi belli bir nesneye bağlı olarak ortaya çıkan bir korku halidir. Sosyal fobi Sosyal fobi, fobik bozuklukların bir alt sınıfını oluşturan ve belli bir duruma bağlı olarak yaşanan bir fobi türüdür. Bu fobiden muzdarip hastalar, dışarıda diğer insanlarla konuşmaktan veya karşı cinsten bir insanla buluşmaktan kaçınır ve genel olarak insanlarla temasa geçmekten hoşlanmazlar. Böyle bir durumda ise çoğu zaman yüzünün kızarması, karşısındaki insanın gözünün içine bakmaktan kaçınması, ellerin titremesi vs. gibi belirtiler ortaya çıkar. Kitapçığımızın gelecek sayfalarında korku hastalıklarından bahsederken, çoğu zaman genel olarak geçerli ifadeler kullanılmakta olup, ifade edilen tespitler de korku hastalıklarının bütün ana şekilleri için geçerli olan tespitlerdir. 8

9 Korku ile ilgili rakamlar İnsanlık, hiçbir zaman bugünkü kadar korkmuyordu ve hiçbir zaman bunun için bu kadar fazla nedeni yoktu. Bertrand Russell ( ), İngiliz matematikçisi ve filozofu, 1950 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Hayatımızda korku hastalığına yakalanma ihtimali, % 10 ila 15 arasındadır. ABD de hatta her dört insandan birinin hayatında bir kez korku hastalığından muzdarip olduğu varsayılmaktadır. Genel olarak bakıldığında, genel korku ve alan korkusundan ( Panik nedir başlığı altında işlenecek) muzdarip olan hastalar, çoğunluğu teşkil etmektedirler. Panik bozuklukları, toplu olarak bakıldığında daha ender ortaya çıkan vaka olarak karşımıza çıkmaktadır. Birinci derecede bir akrabası hasta olan bir aile bireyinin de hasta olma olasılığı, genel nüfus için geçerli olan ortalama olasılıktan % 15 ila 20 daha yüksektir. Bu olasılık, tek yumurta ikizlerde ta % 30 sınırlarına kadar varabilmektedir. Bu gözlem ise, bahse konu hastalığın kalıtsal bir yönünün de olduğunu ortaya koymaktadır. Almanya, Avusturya ve İsviçre de korku hastalığından muzdarip olan insanların sayısı 2,5 milyondan fazladır. 9

10 Korkudan korunma Korkaklar için bütün yapraklar hışırdar. Alman atasözü Eğer korkunun önüne geçemiyorsak, o halde korkumuzu kontrol altına almamızı kolaylaştıran ve hatta mümkünse korkudan korunabilmemizi sağlayan olanakları da elde etmek isteriz tabii ki. Bunun içindir ki, bir yandan korku olgusu ile diğer yandan duyarsız dikkatsizlik ile aşırı dikkat arasında sağduyulu bir denge içinde yaşamamıza yarayan çok sayıda korunma olanaklarımız mevcuttur. Örneğin uçağın düşme veya trenin raydan çıkma olasılığını bilinçli olarak göz ardı etmek suretiyle uçağa veya trene binme korkumuzun üstesinden gelmeyi kolayca başarabiliyoruz. Her birimizin bu tür örnekleri yaşadığı kesin. Ancak korku bozukluğu olan bir insanda, bu koruma mekanizmaları artık yeterli olmaz ve sonuçta korku, hastalık derecesine kadar varır. 10

11 Panik nedir? İnsanın korkuları hep aynı kalmaz: korkunun biri gider, diğeri gelir. Plato (M.Ö veya 347), Yunan filozofu Panik bozukluğu, beher panik nöbet veya ataklarından oluşur. Panik nöbetleri, aniden ortaya çıkan aşırı korku halleri olup, genelde sadece birkaç dakika süre ile sınırlıdır. Tıp dilinde bu tür vakalara paroksimal (= nöbet şeklinde) ve epizodik (= bölümler halinde ortaya çıkan) korku da denmektedir. Çoğu zaman, panik atağın ortaya çıktığı yer, panik atakla irtibatlandırılır. Bundan dolayıdır ki, panik atak muzdaripi çoğu insan, bu atakların ortaya çıktığı yerlerden özellikle kaçınırlar. Bu yerler, çoğu zaman birçok insanın küçük bir mekânda bir araya geldiği (sinema, tiyatro, konser salonu, süpermarket ) veya dar (ve geçici olarak kapalı) mekânlardır (asansör, metro, tren, uçak, otobüs ). Diğer yandan, geniş meydanlar veya köprüler de aynı özelliği taşıyan yerler olabilmektedir. Bu olgu, panik bozukluğu olan insanların gitgide daha fazla yerlerden kaçınmalarına ve dolayısıyla yaşam alanlarının önemli ölçüde kısıtlanmasına yol açabilmektedir. Aşırı vakalarda, bu insanların yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı (yani korkudan korktukları için ) artık evden bile dışarı çıkmadıkları gözlemlenebilmektedir. Panik bozuklukları, çoğu zaman alan korkusu (agorafobi) ile birlikte seyretmekte olup, bu fobi, yaygın görüşün aksine sadece dar mekânlarda değil, aşağıda açıklanan hallerde de ortaya çıkabilmektedir: l İnsan kalabalığı l Kamuya açık meydanlarda l Uzun mesafeli veya tek başına çıkılan yolculuklarda 11

12 Panik atak belirtileri Korku olgusu, insanın bedeninde vejetatif sinir sistemi ile aktarılan bir reaksiyona yol açar. Korku hali, çoğu zaman tehdit veya tehlike unsurları içeren durumlarla bağlantılı olduğu için korkunun alarm fonksiyonunu bize gösteren belli başlı belirtilere yol açmaktadır. Aşağıda sıralanan belirtiler, panik bozukluğu olan hastalarda bir panik atağı esnasında sıkça görülen belirtilerdir. Bu belirtilerin tek başına veya kombinasyon halinde ortaya çıkması söz konusu olabilmektedir. l Çarpıntı, nabız hızlanması veya düzensiz nabız l Baş dönmesi, uyuşukluk veya halsizlik hissi l Nefes daralması veya nefes zorluğu l Terleme l Göğüs ağrıları veya göğüste fenalık hissi l Titreme veya sarsılma l Sıcak-soğuk basmaları l Nefes tıkanıklığı veya boğulma hissi l Vücudun belli uzuvlarında karıncalanma veya uyuşma hisleri l Ölüm korkusu l Mide bulantısı veya mide-barsak şikâyetleri l Gerçekdışılık veya benliğini yitirme hisleri l Çıldırma korkusu l Kontrolü kaybetme korkusu Bu belirtilerin sonuçları da çoğu zaman belirtilerden hafif değildir. Bu tür hastaların başvurduğu davranış biçimleri şöyle sıralanabilir: l Önleyici davranış biçimi (izolasyon derecesine varacak kadar sosyal hayattan uzaklaşma) l Kendi kendisini tedavi etme eğilimleri (tablet veya alkol alıp, her şey daha da kolaylaşacak veya her şeye daha rahat katlanabileceğim tutumu) l Uyuşmazlıklar (ailevi ve/veya mesleki türde) l Beklenti anksiyetesi (korkudan korkma) 12

13 Yukarıda sıralanan konular, broşürün gelecek bölümlerinde daha ayrıntılı olarak işlenecektir. Nedenler ve tetikleyici unsurlar Panik bozukluğunun ortaya çıkmasına neden olan unsurların belirlenmesinde, önceleri psikolojik faktörlerin en önemli rolü oynayan faktörler olduğu ve asıl panik atağını tetikleyici unsurun stres durumundan kaynaklandığı varsayılırdı. Ancak günümüzde paniğin ortaya çıkmasına neden olan faktörler konusunda çok daha fazla bilgi elde edilmiş olup, artık biyolojik faktörlerle davranışa bağlı faktörler arasındaki kombinasyonun paniğe yol açtığı düşünülmektedir. Davranış: Davranışımız, doğuştan sonra öğrendiğimiz bir olgudur. Bunu kanıtlayan en ünlü deney, hepimizin bildiği Pavlov un Köpeği deneyidir kuşkusuz. Bu deneyde birbirinden bağımsız iki uyarıcı bir araya getirilmektedir. Kendisine gösterilen etle tamamen doğal bir şekilde uyarılan köpeğin ağzı doğal olarak sulanmıştır. Köpek eti yerken, kendisine bir zil sesi şeklinde ikinci bir uyarıcı daha verilir. Zil uyarıcısı tek başına sunulduğunda, köpekte spesifik bir reaksiyon gözlenmez. Ancak bu iki uyarıcı, yani et ile zil sesi, yeterince sık tekrarlandığında, köpek de bu iki uyarıcı arasında bir irtibatlandırma yapar. Başlangıçta köpek için tamamen anlamsız olan zil uyarıcısı, artık et olmasa da köpeğin ağzını sulandırmaktadır. Yani köpek, zil sesinin aynı zamanda kendisine et verileceği anlamını taşıdığına şartlandırılmıştır. İşte insanlardaki korku reaksiyonu da benzer şekilde ortaya çıkmaktadır. Başlangıçta tamamen anlamsız olan bir durum, insanın beynindeki bir çağrışımla panik atağın tetikleyici unsuru olabilmektedir. Bu durum da, uzun vadeli bakıldığında hastanın bu tetikleyici unsurdan kaçınmaya yönelik önleyici bir davranış biçimi geliştirmesine yol açmaktadır. 13

14 Biyolojik faktörler: Bazı korku hastalıklarının biyolojik olarak kalıtımsal (genetik) faktörlerden de kaynaklandığı varsayılmaktadır. Bu hastalıktan şikâyetçi birden çok aile bireyleri veya ikizleri olan aileler dahilinde yapılan araştırmaların sonuçları da bu varsayımı desteklemektedir. Korku hastalığının gelişen safhalarında çoğu zaman sinirler arası iletim maddelerinin (nörotransmitterler) bozukluğu söz konusu olabilmektedir. Ki bu hastalık vakalarında genelde önerilen ilaçlar da etkilerini bu alanda göstermektedir. Belirtileri arttıran kısır döngü Korku hastalıkları kapsamında genelde belirtileri arttıran bir kısır döngü de söz konusu olup, bu döngü çerçevesinde hastalığın devam etmesi önlenememektedir. Bu olgu, halk arasında yaygın bir deyişle Kedi, kendi kuyruğunu ısırıp duruyor cümlesi ile ifade edilmektedir. Bu örnekle, hastanın belli bir süre sonra nasıl içinden çıkmakta büyük zorluk çektiği bir durumla karşı karşıya kaldığı, açık bir şekilde gözler önüne serilmektedir. Belli bir korkuyu belli bir yer ile irtibatlandıran hasta, bu yerden kaçınma eğilimine girer, ki bu davranış biçimi de sonuçta hastanın kendisini daha güvensiz hissetmesine ve yaşam alanını daha da kısıtlamasına yol açmaktadır. Bu kısır döngüyü aşağıda gösterildiği şekilde tanımlayabiliriz: Korku Güvensizlik Önleyici davranış Geri çekilme İzolasyon Kendi değerini yitirme Büyük bir korku ve güvensizlik içinde olan bir hasta, genelde kendi vücudu ile ilgili kuruntulara kapılma eğilimi de gös- 14

15 terir. Bundan dolayıdır ki, panik bozukluğu olan hastalar, sıklıkla vücutlarında bazı şeylerin normal olmadığı yönünde yanlış yorumlara yönelirler. Bundan dolayı kendi vücutlarını daha yakın bir takibe alan bu hastalar, kendi incelemeleri sonucunda çoğu zaman vücutlarında bazı şeylerin normal olmadığı yönündeki endişelerinin gerçekten teyit edildiğini sanırlar; böyle bir durumda da, terleme, hafif baş dönmesi veya düzensiz kalp atışları gibi tamamen zararsız ve olağan belirtilere çok daha vahim bir yorum getirirler: Bedensel belirtiler Düzensiz kalp atışları, nabız hızlanması, göğüs ağrıları, terleme, nefes şikâyetleri Baş dönmesi, halsizlik hisleri, uyuşukluk, görsel belirtiler, titreme, soluk beniz Nefes darlığı, boğulma hissi, Boğazında düğüm hissetme Uzuvlarda karıncalanma Realitenin sis pedesine bürünmesi ve kendi benliğinin farklı algılanması (gerçekdışılık hissi) Konsantrasyon bozuklukları Düşünceler fırtınası Genel olarak yoğun korku belirtileri Düşünceler fırtınası Kalp krizi geçireceğim Bayılacağım Beynimde bir tümör var Beyin kanaması geçireceğim Boğuluyorum Nefes alamıyorum ve öleceğim Felç olacağım Çok ağır hastayım Kontrolü kaybediyorum Çıldırmak üzereyim Tımarhaneye gitmek zorundayım Bu korku beni öldürecek Önleyici davranış biçimi Korkudan korkmak, yani yeni bir panik ataktan korkmak, tıp dilinde beklenti anksiyetesi olarak tanımlanan bir olgudur. Bu korku hali de büyük bir sorun yaratabilecek özellikte olup, yukarıda sözü edilen önleyici davranış biçiminin muhafaza ve teşvik edilmesine yol açabilir. 15

16 Seyir ve prognoz En güçlü adam bile bazen yatağın altına bakar. Erich Kästner ( ), Alman dram ve çocuk kitapları yazarı Korku hastalıkları, genel olarak yaşları arasında ortaya çıkar. Kadınlar, erkeklere oranla daha sık bu hastalıklara yakalanırlar. Bu tür hastalıkların çoğu zaman kronik olarak seyreden hastalıklar olması itibarı ile, tedaviye başvurmayan hastaları uzun bir eziyetli dönemin beklediği söylenebilir. Maalesef hastaların çoğu, sorunlarını bir hekime açmaktan çoğu zaman doğal olarak utanırlar. Aynı şekilde, hastalığın temelinde organik bir şikâyet arama eğilimi de hastalar arasında yaygın bir olgudur, çünkü organik bir hastalığın, korku hastalığına nazaran daha kolay anlaşılır, elle tutulur bir yanı vardır. Ancak buna karşılık, hastalara yardım edilebilmesi için hastalıklarının nedenleri ve temelinde yatan mekanizmaları konusunda yeteri ölçüde aydınlanmaları vazgeçilmez bir gereksinimdir. Kaldı ki, korku hastalığının yanı sıra diğer bir sorunla da karşılaşan hastaların sayısı, oldukça ciddi miktarda yüksek sayılabilir. Korku hastalığı, çoğu zaman bir depresyonla da seyredebilir ( korku, insanı depresyona sürükler ) veya tablet ve alkol suiistimaline yol açabilir ( bütün bunlara ancak tabletlerle veya alkolle katlanabilirim ). Korku hastalarının genel toplamında bu tür şikâyetleri de olan hasta oranının takriben 1/3 olduğu tahmin edilmektedir. Bu olgunun; hasta ile hekim arasında özel olarak uyarlanan bir tedavi planının (doktor ziyareti ve ayrıntılı danışma ve/veya medikasyon ve/veya psikoterapi) ne denli gerekli olduğunun bir kez daha vurgulanması açısından ele alınması zorunludur. 16

17 Hangi önlemler alınabilir? Korkuyu kabullenmek ve ona katlanabilmek, cesaret gerektiren bir iştir. Hoimar von Ditfurth ( ), Doktor ve yayıncı Korku hastalıklarında yukarıda sözü edilen kısır döngüden etkin bir şekilde çıkılabilmesi için, hastanın da işbirliği ile özel olarak uyarlanmış bir tedavi planının hazırlanması gerekmektedir. Bu bağlamda doktor ziyareti, ayrıntılı danışma ve danışmada hazırlanan tedavi planına riayet edilmesi, son derece önemlidir. Bu hastalıkların tedavisinde iki ana tedavi yöntemi uygulanmaktadır. Bunlardan biri medikasyon tedavisi olup, diğeri ise psikoterapik tedavi olarak adlandırılmaktadır. Hastaların çoğunda bu iki tedavi yöntemi kombine olarak uygulanmaktadır, zira yukarıda da gördüğümüz gibi korku hastalıkları, muhtelif seviyelerde cereyan eden bir sorun olup, biyolojik faktörlerin yanı sıra davranış biçiminden kaynaklanan faktörler de önemli bir rol oynamaktadır. Korkunun üstesinden gelmenin altın kuralları Öncelikle uymanızı önerdiğimiz birkaç genel kuralı tanıtalım: Korku ve paniğin üstesinden gelmenin 10 altın kuralı 1. Korku hislerinizin ve onlarla birlikte ortaya çıkan bedensel belirtilerin, stres durumunda ortaya çıkan normal vücut reaksiyonlarının abartılı bir şekli olduğunu hiçbir zaman unutmayın. 17

18 2. Bu tür hisler ve vücut reaksiyonları her ne kadar hoş bir olgu değilse de, ne tehlikeli, ne de herhangi bir şekilde zararlıdır. Korkmayın, kötü bir şey olmayacak! 3. Korku durumlarında peki, şimdi ne olacak? ve bunun sonu nereye varacak? gibi düşüncelere kapılıp, daha büyük korkular yaşamanıza kesinlikle izin vermeyin. 4. Sadece çevrenizde olup bitenlere ve vücudunuzda gerçekten nelerin cereyan ettiğine konsantre olun. Düşüncenize göre daha nelerin olabileceğine değil! 5. Beklemeyi bilin ve korkunuzun geldiği gibi gitmesine zaman tanıyın. Korkunuzla mücadele etmeyin ve ondan kaçmayın; korkunuzu kabullenme cesaretini gösterin. 6. Kuruntulu düşüncelerinize yoğunlaşmaktan ( korkudan korkmaktan ) vazgeçtiğinizde, korkunuzun nasıl kendiliğinden azaldığını takip edin. 7. Bu egzersizleri yapmanızdaki amacın, korkuyu önlemek değil, sadece korkuyu kontrol altına almayı öğrenmek olduğunu unutmayın. Bu konuda ilerleme kaydedebilmenizin tek yolu budur. 8. İçinizdeki hedeflerinizi daima gözünüzde canlandırın ve bütün zorluklara rağmen hangi ilerlemeleri kaydettiğinizi gözlemleyin. Bu kez de başarılı olduğunuz takdirde, ne kadar mutlu olacağınızı tasavvur edin. 9. Kendinizi tekrar iyi hissettiğinizde, çevrenize bakının ve bir sonraki adımınızı planlamaya başlayın. 10. Egzersizlere devam edebileceğiniz kanaatinde iseniz, sakin ve soğukkanlı bir şekilde bir sonraki egzersize geçin. (Alıntı: Wittchen et al., Korku, Korku Hastalıkları, Tedavi Olanakları. Harger: Freiburg-Basel, 1995) 18

19 İlaç tedavisi Medikasyon tedavisi olarak da tanımlanan ilaç tedavisinde çoğu zaman şu ilaçlar uygulanır: l Trisiklik antidepresanlar (TCA) l Seçici serotonin geri-alım inhibitörleri (SSRI) l Sakinleştirici ilaçlar (trankizanlar) Diğer hastalıkların seyrinde de olduğu gibi, hekiminiz medikasyon dozajını tamamen sizin ihtiyaçlarınıza uygun olarak ayarlama imkânına sahiptir.ilaçların içerdiği muhtelif maddeler, beyindeki sinirlerin sinyal aktarımını normalize etmek suretiyle etkilerini gösterir. Bu da (tıp dilinde nörotransmitterler diye tanımlanan) belli başlı haberci maddelerin konsantrasyon oranının yükseltilmesiyle olur. Bu şekilde şikâyetlerin iyileştirilmesi sağlanır. Izdırap içinde panik atak geçiren bir hastanın akut tedavisinde, mümkün olduğunca hızlı bir şekilde şikâyetlerinden kurtulabilmesi için her şeyden önce sakinleştirici ilaçlar verilir. Ancak bu hızlı etkinin avantajına karşılık, bu tedavinin bazı tehlikeli sonuçları da söz konusu olabilmektedir. Bu ilaçlarla oldukça hızlı bir iyileşme hisseden hastalar, çareyi hemen bu tür ilaçlarda arama eğilimine girmekte olup, bunların suiistimal ve bağımlılık potansiyeli içerdiği hususunu ise maalesef göz ardı etmektedirler. Bu ilaçların sadece kısa vadeli olarak ve akut tedavi kapsamında kullanılması uygundur. Hastalığın uzun vadeli bir tedavi gerektirmesi hallerinde, diğer iki grubun ilaçları uygulanır. Antidepresanlar grubu, aslında depresyon tedavisi için geliştirilmiş bir ilaç grubudur. Ancak bu ilaçların, hastalık halinde değişkenlik gösteren beyin metabolizmasını korku hastalıkları hallerinde de etkileyebildikleri görülmüştür. 19

20 Tarihsel olarak bakıldığında; klasik antidepresanlar (TCA), belli başlı yan etkileri olan eski bir gruptan ibarettir. Buna karşılık SSRI lerin ise TCA ların daha geliştirilmiş bir türü olduğu özellikle de TCA lardan daha iyi hazmedilebildiği söylenebilir. Panik bozukluklarında SSRI grubu ilaçları, birincil olarak tercih edilen tedavi yöntemidir, zira bu ilaçlar, gerek kanıtlanmış etkileri, gerekse iyi hazmedilme özellikleri itibarı ile başarılı olarak uygulanmış ilaçlardır. Sizin için önemli olan, panik bozukluğu halinde çoğu zaman önerilen ilaçların, ancak birkaç hafta sonra etkilerini bütünü ile gösterdikleri hususunu bilmenizdir. Zira beyindeki metabolizma aktivitelerinin tekrar normal hale gelebilmesi için bu süreye mutlaka ihtiyaç duyulmaktadır. Bundan dolayı ilacın düzenli olarak alınması zorunlu olup, muhtemelen ilk günlerde pozitif bir etki göstermediğinden dolayı zamanından önce ve hekime başvurmadan ilaca ara verilmemelidir. Hastalığınızın en az altı ay süreyle uzun vadeli bir tedaviye tabi tutulması gerektiğini dikkate almanız zorunludur. Bağımlılık yapma gibi bir özelliği olmayan antidepresanları uzun süre almanızda bir sakınca yoktur. 20

21 Psikoterapik tedavi yöntemleri Davranış biçimlerinden kaynaklanan faktörler yukarıda da açıklandığı üzere korku hastalıklarının gelişmesinde önemli bir rol oynayıp, bu hastalıkların nedeni ve tetikleyici unsuru olarak da görülmektedir. Bundan dolayı korku hastalıklarının psikoterapik yöntemlerle de tedavi edilmesi mümkündür. Bu bağlamda muhtelif tedavi yöntemleri mevcuttur: l Bilinçaltı psikolojisine yönelik metotlar: Bu metotlar, korku belirtilerinin uyuşmazlıklardan kaynaklandığı görüşünü temel alır. Bundan dolayı, bu uyuşmazlıkların gün ışığına çıkarılması ve çözümlenmesi ve bunların bilinçaltındaki oluşma nedenlerinin irdelenmesi ön planda tutulur. l Bilişsel davranışçı terapi: Bu terapi metodu, korku hastalıklarının öğrenme süreçleri sonucunda meydana geldiğinden yola çıkar. Bundan dolayı, uygulanan tedavide davranış biçimlerinde ve yaşam koşullarında değişiklik yapılması (öğrenme suretiyle) gerektiği ilkesinden hareket edilir. l Hümanist-Varoluşçu psikoterapi yöntemi: Bu yöntem, hastanın kendi kendisini iyileştirme yeteneğine sahip olduğu ilkesinden yola çıkan ve kişiliğinin geliştirilmesini destekleyen bir dizi metotları içerir. l Sistematik psikoterapi: Bu tedavide kişisel bir sorundan yola çıkılmayıp, korku hastalığının eksik bir iletişimden (örneğin hayat arkadaşlıklarında veya aile içinde) kaynaklandığı varsayılır. 21

22 Yukarıda sıraladığımız tedavi yöntemleri, en sık uygulanan psikoterapi metotlarıdır. Ancak her tedavi yöntemi için kaçınılmaz bir gereksinim, hastanın hekim ve terapisti ile işbirliği içerisinde bulunması ve tekrar sağlığına kavuşabilmesi için mevcut olan bütün güçlerini seferber etme iradesine sahip olmasıdır. Diğer tedavi yöntemleri Korku hastalığınızın iyileşmesine aktif bir katkıda bulunabilmek için bundan başka olanaklara ihtiyaç duymanız halinde, etkin bir şekilde uygulayabileceğiniz bir dizi tedavi yöntemi daha mevcuttur. Örneğin progresif kas gevşetme, otojen egzersiz ve Uzakdoğu kültüründen gelen Yoga, Çi Gong ve Thai Çi gibi diğer yöntemleri içeren çok sayıda gevşeme teknikleri mevcuttur. Bilindiği üzere, panik atakların meydana gelmesinde stresin önemli bir rol oynaması itibarı ile stresi kontrol altına alma teknikleri de öğrenebilirsiniz. Bu bağlamda, kendi deneyimlerinizi diğer insanlarla paylaşmanıza olanak sağlayan kendi kendine yardım gruplarını ister kendi bölgenizde, ister uzak bölgelerde bulabilirsiniz. Korku hastalıklarında yukarıda da açıkladığımız üzere hem biyolojik, hem de davranış biçiminden kaynaklanan faktörler rol oynamaktadır. Bundan dolayı, yine sözü edilen iki büyük tedavi yönteminin, yani ilaç tedavisi ile psikoterapik yöntemin, kombine olarak uygulanmasını çoğu hastalar için önerebiliriz. Kendisi için özel olarak hazırlanan (ve özel olarak uyarlanan) tedavi planına riayet eden hasta, korku hastalığının iyileşmesi ve dolayısıyla hayatında yeni bir hakimiyet ve istikrar kazanabilmesi için büyük bir adım atmış sayılır. 22

23 Ek Literatür önerileri Angstfrei leben. Das erfolgreiche Selbsthilfeprogramm gegen Stress und Panik. Yazar: Lucinda Bassett Cep kitabı 259 sayfa Beltz, ISBN: Wenn plötzlich die Angst kommt Yazar: Roger Baker Brockhaus Ciltsiz 176 sayfa Haan (2004), ISBN: Bammel, Panik, Gänsehaut. Die Angst vor den anderen. Yazarlar: Christophe André ve Patrick Légeron Ciltsiz 240 sayfa Aufbau Tb, ISBN: Angst bewältigen. Selbsthilfe bei Panik und Agoraphobie. Yazar: Sigrun Schmidt-Traub Ciltsiz 159 sayfa Springer-Verlag, Berlin/Heidelberg, ISBN: ,80 e 9,90 e 8,50 e 19,94 e 23

24 Die Angst aus heiterem Himmel. 9,00 e Panikattacken und wie man sie überwinden kann. Yazarlar: Christine Brasch ve Inga-Maria Richberg Özel cilt 287 sayfa Goldmann, ISBN: Angst, Panik und Phobien. Ein Selbsthilfe-Programm. Yazar: Reneau Z. Peurifoy Ciltsiz Huber, Bern ISBN: ,90 e Kendi kendine yardım grupları Korku bozuklukları ve panik hastalıkları konusunda kendi kendine yardım gruplarını (SHG) birçok büyük şehirde bulabilirsiniz. 24

25 İlk başvurabileceğiniz yerler olarak, bütün büyük şehirlerde faaliyet gösteren ve kısmen büyük Hastalık Kasaları ile Resmi Sağlık Daireleri ile kooperasyon içerisinde işletilen Kontakt- und Informationsstellen für Selbsthilfegruppen (KISS Kendi Kendine Yardım Grupları Temas ve Bilgilendirme Merkezleri) adlı merkezler bulabilirsiniz. Bu merkezlerin adres ve telefon numaralarını şehrinizin telefon rehberlerinden temin edebilirsiniz. Birkaç adres arasından sizin için seçtiklerimiz: DASH (Deutsche Angst-Selbsthilfe) ve MASH (Münchner Angst-Selbsthilfe) Bayerstr. 77 a München Tel.: 089/ und 089/ AGORAPHOBIE e.v. Taunusstr Berlin Telefon 030/ Soziale Angst Selbsthilfe Sosyal fobi ve çekingenlikten muzdarip insanlara yardım amaçlı web sitesi 25

26 Notlar 26

27 27

28 /2012 Lundbeck GmbH Karnapp Hamburg Telefon: 040/ Telefax: 040/ Neue Anschrift ab 1. Juni 2012 Ericusspitze Hamburg

SOSYAL FOBİ. Sosyal fobide karşılaşılan belirtiler şu şekilde sıralanabilir.

SOSYAL FOBİ. Sosyal fobide karşılaşılan belirtiler şu şekilde sıralanabilir. SOSYAL FOBİ Sosyal ortamlarda başkaları tarafından inceleme altında tutulduğu korkusu performans gösterilmesi gereken durumlarda eleştirilme yada küçük düşme korkusunun yaşanmasıdır. Ve kişi bu korkunun

Detaylı

ANKSİYETE NOTLARI. Anksiyete, tehlikede olma karşısında bedenin verdiği tepkidir. Kan damarlarımıza adrenalin

ANKSİYETE NOTLARI. Anksiyete, tehlikede olma karşısında bedenin verdiği tepkidir. Kan damarlarımıza adrenalin ANKSİYETE NOTLARI Anksiyete, tehlikede olma karşısında bedenin verdiği tepkidir. Kan damarlarımıza adrenalin pompalanır. Bunun amacı, kaçmamızı ya da savaşmamızı sağlamaktır. Bu, tehlike gerçekten varken

Detaylı

YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM

YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM Yaşlıların Psiko-Sosyal Özellikleri İnsanın yaşlılığında nasıl olacağı ya da nasıl yaşlanacağı; yaşadığı coğrafyaya, kalıtsal özelliklere, Psiko-sosyal ve Sosyo-ekonomik şartlara,

Detaylı

3. Zihinden atamadığınız tekrarlayan, hoşa gitmeyen düşünceler. 7. Herhangi bir kimsenin düşüncelerinizi kontrol edebileceği fikri

3. Zihinden atamadığınız tekrarlayan, hoşa gitmeyen düşünceler. 7. Herhangi bir kimsenin düşüncelerinizi kontrol edebileceği fikri 1 Aşağıda zaman zaman herkeste olabilecek yakınmaların ve sorunların bir listesi vardır. Lütfen her birini dikkatle okuyunuz. Sonra bu durumun bu gün de dâhil olmak üzere son üç ay içerisinde sizi ne ölçüde

Detaylı

SINAV KAYGISI KİTAPÇIĞI

SINAV KAYGISI KİTAPÇIĞI SINAV KAYGISI KİTAPÇIĞI HAZIRLAYAN MUHAMMED PAMUK DİĞER DÖKÜMANLARIMIZI REHBERLİK İÇİN YAPILMIŞ YAZILIMLARIMIZI GÖRMEK İÇİN FACEBOOK GRUBUMUZA BEKLERİZ. LİNK: https://www.facebook.com/groups/teknorehbe

Detaylı

EMDR GÖZ HAREKETLERİ İLE SİSTEMATİK DUYARSIZLAŞTIRMA VE YENİDEN İŞLEME. (Eye Movement Desensitization and Reprossesing)

EMDR GÖZ HAREKETLERİ İLE SİSTEMATİK DUYARSIZLAŞTIRMA VE YENİDEN İŞLEME. (Eye Movement Desensitization and Reprossesing) EMDR GÖZ HAREKETLERİ İLE SİSTEMATİK DUYARSIZLAŞTIRMA VE YENİDEN İŞLEME (Eye Movement Desensitization and Reprossesing) Travma Sonrası Stres Bozukluğu, Panik Atak ve Sınav Kaygısı ndan Kısa Sürede Kurtulmanın

Detaylı

KALP KRİZİNDE İLK MÜDAHALE VE STENTLİ HASTANIN YAŞAMI. Uzm.Dr. Selahattin TÜREN Kardiyoloji Bölümü

KALP KRİZİNDE İLK MÜDAHALE VE STENTLİ HASTANIN YAŞAMI. Uzm.Dr. Selahattin TÜREN Kardiyoloji Bölümü KALP KRİZİNDE İLK MÜDAHALE VE STENTLİ HASTANIN YAŞAMI Uzm.Dr. Selahattin TÜREN Kardiyoloji Bölümü KALP KRıZINDE ILK MÜDAHALE Kalp krizi tıbbi bir acil durumdur. Erken tanı ve hızlı tedavi oldukça hayati

Detaylı

BAZAL INSÜLIN TEDAVISI IÇIN. başlangıç yardımı

BAZAL INSÜLIN TEDAVISI IÇIN. başlangıç yardımı BAZAL INSÜLIN TEDAVISI IÇIN başlangıç yardımı SAYIN HASTA, Şayet bu küçük broşürü elinizde bulunduruyorsanız doktorunuz, diyabetiniz için bazal insülinli bir tedaviyi uygun görmüş demektir. Bu sizin için

Detaylı

Anksiyete ve gerginlik veya endişe. Eminim bunu son zamanlarda hepimiz yaşıyoruz.

Anksiyete ve gerginlik veya endişe. Eminim bunu son zamanlarda hepimiz yaşıyoruz. Rüyalar genellikle en saçma göründüklerinde en derindedir. Sigmund Freud Anksiyete ve gerginlik veya endişe. Eminim bunu son zamanlarda hepimiz yaşıyoruz. Anksiyete: kendinize kötü bir şey olacağını ve

Detaylı

Topluluk içine çıkamayan, yeni tanıştığı bir kişi karşısında aşırı derecede sıkılan, kalabalık ortamlarda kızarıp bozaran pek çok kişi görmüşsünüzdür.

Topluluk içine çıkamayan, yeni tanıştığı bir kişi karşısında aşırı derecede sıkılan, kalabalık ortamlarda kızarıp bozaran pek çok kişi görmüşsünüzdür. Topluluk içine çıkamayan, yeni tanıştığı bir kişi karşısında aşırı derecede sıkılan, kalabalık ortamlarda kızarıp bozaran pek çok kişi görmüşsünüzdür. Dünyadaki üçüncü büyük psikolojik sorun olan sosyal

Detaylı

ERGENİM BEN!!! Nereden Çıktı Bu Sınav?

ERGENİM BEN!!! Nereden Çıktı Bu Sınav? Uzm Psk. Nuray ÖZBEN AVŞAR ERGENİM BEN!!! Nereden Çıktı Bu Sınav? Çocuklar hızla büyüyor, çocukluk dönemini bitirip ilk erişkinlik olan ergenlik dönemine adımlarını atıyorlar. Ergenlik çağında fiziksel

Detaylı

Ruhsal Bozukluklar ile İlgili Sık Görülen Yanlış İnançlar ve Gerçekler. Osman SEZGİN

Ruhsal Bozukluklar ile İlgili Sık Görülen Yanlış İnançlar ve Gerçekler. Osman SEZGİN Ruhsal Bozukluklar ile İlgili Sık Görülen Yanlış İnançlar ve Gerçekler Osman SEZGİN 1 0 Psikiyatrik hastalıklar kalp, şeker gibi gerçek tıbbi hastalık değildir! Ruh hastalığı olanlar olsa olsa deli dirler.

Detaylı

MEVSİM GRİBİ Neden aşı olmanız gerekir

MEVSİM GRİBİ Neden aşı olmanız gerekir MEVSİM GRİBİ Neden aşı olmanız gerekir Grip. Korunun, koruyun. MEVSİM GRİBİ: NEDEN AŞI OLMANIZ GEREKİR Son zamanlarda sık sık mevsim gribi ve domuz gribi gibi farklı grip türlerinden söz edildiğini duymuş

Detaylı

Baş ağrısı, başta ve bâzen de boyun veya sırtın üst kısmında gerçekleşen ağrılara verilen ortak isimdir. Yaygın ağrı şikâyetlerinden biridir ve hemen

Baş ağrısı, başta ve bâzen de boyun veya sırtın üst kısmında gerçekleşen ağrılara verilen ortak isimdir. Yaygın ağrı şikâyetlerinden biridir ve hemen Baş ağrısı, başta ve bâzen de boyun veya sırtın üst kısmında gerçekleşen ağrılara verilen ortak isimdir. Yaygın ağrı şikâyetlerinden biridir ve hemen hemen tüm insanlar değişik nedenlerle baş ağrısından

Detaylı

Çene Eklemi (TME) ve Yüz Ağrıları Merkezi

Çene Eklemi (TME) ve Yüz Ağrıları Merkezi Çene Eklemi (TME) ve Yüz Ağrıları Merkezi Beyin Tümörleri Çene Eklemi (TME) ve Yüz Ağrıları Merkezi Sizde mi Diş Sıkıyorsunuz? Diş sıkma ve gıcırdatma, gece ve/veya gündüz oluşabilen istemsiz bir aktivitedir.

Detaylı

KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON. Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem.

KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON. Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem. KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem. Onkoloji Okulu İstanbul /2014 SAĞLIK NEDİR? Sağlık insan vücudunda; Fiziksel, Ruhsal, Sosyal

Detaylı

Panik Bozukluk Bilişsel Davranışçı Modeli ve Psikoeğitim. Doç.Dr. Mehmet AK NE Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Konya

Panik Bozukluk Bilişsel Davranışçı Modeli ve Psikoeğitim. Doç.Dr. Mehmet AK NE Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Konya Panik Bozukluk Bilişsel Davranışçı Modeli ve Psikoeğitim Doç.Dr. Mehmet AK NE Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Konya Panik nöbet belirtileri Palpitasyon Terleme Titreme Nefes darlığı boğulma Göğüs ağrısı

Detaylı

DEMANS. ÿ Bu bir Demans (bunama hastalığı) olabilir mi? ÿ Demans tam olarak nedir? ÿ Alzheimer tipi Demans nasıl cerayan eder?

DEMANS. ÿ Bu bir Demans (bunama hastalığı) olabilir mi? ÿ Demans tam olarak nedir? ÿ Alzheimer tipi Demans nasıl cerayan eder? Sağlık Dairesi Bilgilendiriyor. ÿ Bu bir Demans (bunama hastalığı) olabilir mi? ÿ Demans tam olarak nedir? ÿ Alzheimer tipi Demans nasıl cerayan eder? ÿ Demans nasıl tedavi edilebilir? ÿ Ne gibi önlem

Detaylı

DEHB GÜNLÜK YAŞAM KAOS HALİNE GELDİĞİNDE

DEHB GÜNLÜK YAŞAM KAOS HALİNE GELDİĞİNDE Tiedot turkiksi DEHB GÜNLÜK YAŞAM KAOS HALİNE GELDİĞİNDE Çocukların oturup konsantre olmakta ve dürtülerini kontrol etmekte zorlanmaları normaldir. Ancak DEHB li (Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu)

Detaylı

PSİKOFARMAKOLOJİ 7. Anksiyete Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar.

PSİKOFARMAKOLOJİ 7. Anksiyete Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar. PSİKOFARMAKOLOJİ 7 Anksiyete Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar www.gunescocuk.com ANKSİYETE Somatik belirtilerin de eşlik ettiği, nedensiz bir tedirginlik

Detaylı

Eğer metabolizmanızda bir sorun varsa, başta kilo kontrolünüz olmak üzere vücudunuzdaki pek çok şey problemli hale gelir.

Eğer metabolizmanızda bir sorun varsa, başta kilo kontrolünüz olmak üzere vücudunuzdaki pek çok şey problemli hale gelir. Metabolizma, bedeninizdeki kimyasal tepkimelerin toplamını ifade eden sihirli bir sözcüktür. Özellikle orta yaşlar ve sonrasında görülen kilo artışlarının, çabuk yorulma, halsizlik ve yorgunlukların başlıca

Detaylı

ALARM DURUMUNDA BEDENİMİZDE MEYDANA GELEN BAZI ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER

ALARM DURUMUNDA BEDENİMİZDE MEYDANA GELEN BAZI ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER STRES VE SAĞLIK 1 ALARM DURUMUNDA BEDENİMİZDE MEYDANA GELEN BAZI ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER GÖZBEBEKLERİ BÜYÜR (Daha fazla ışık alınarak algıyı güçlendirmeye yardımcı olunur) SOLUNUM SAYISI ARTAR (Bedene daha

Detaylı

Panik Bozukluk/Panik Atak nedir? Evli erkeler daha az panik atak yaşar. Eğitim düzeyi yüksek erkeklerde daha fazla görülüyor

Panik Bozukluk/Panik Atak nedir? Evli erkeler daha az panik atak yaşar. Eğitim düzeyi yüksek erkeklerde daha fazla görülüyor Panik Bozukluk/Panik Atak nedir? Evli erkeler daha az panik atak yaşar Eğitim düzeyi yüksek erkeklerde daha fazla görülüyor Panik Atak yaşayan erkekler erken boşalıyor Başaramama korkusu ve stres panik

Detaylı

Astım hastalığı kronik bir hastalık olması nedeniyle tedavisi de uzun süreli olmaktadır. Kalp

Astım hastalığı kronik bir hastalık olması nedeniyle tedavisi de uzun süreli olmaktadır. Kalp Bölüm 18 Evde Astım Takibi Dr. Ömer AYTEN ve Dr. Gülhan AYHAN Astım hastalığı kronik bir hastalık olması nedeniyle tedavisi de uzun süreli olmaktadır. Kalp yetmezliği hastalığı, yüksek tansiyon hastalığı,

Detaylı

KOAH Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?

KOAH Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir? KOAH NE DEMEKTİR? KOAH Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir? Hastalar için özet bilgiler KOAH nedir? KOAH, hastalığın belli başlı özelliklerinin tanımını içinde barındıran Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı teriminin

Detaylı

UYUŞTURUCU ÖZGÜRLÜĞÜN SONU!

UYUŞTURUCU ÖZGÜRLÜĞÜN SONU! Risk Faktörleri BİRECİK RAM Tedavi İçin Psikolojik sorunları olan ya da herhangi bir madde bağımlılığı bulunan ebeveynin çocukları daha büyük risk altındadırlar. Madde kullanan ve tedavi olmak isteyen,

Detaylı

ULUSAL KAZA YARALANMA VERİTABANI (UKAY)

ULUSAL KAZA YARALANMA VERİTABANI (UKAY) TÜRKİYE HALK SAĞLIĞI KURUMU Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı ULUSAL KAZA YARALANMA VERİTABANI (UKAY) EĞİTİM MODÜLÜ I Kodlama İlkeleri 1 21-23 Haziran 2012 ANKARA UKAY KAPSAMI Ulusal Kaza Yaralanma

Detaylı

Beylikdüzü Psikolog Sitesi ~ Panik Bozukluğun Etkileri Yazısı

Beylikdüzü Psikolog Sitesi ~ Panik Bozukluğun Etkileri Yazısı Beylikdüzü Psikolog Sitesi ~ Panik Bozukluğun Etkileri Yazısı Panik Atak Nedir? Panik atak, kaygı duygusunun bir anda, ani olarak yükseldiği bir durumdur. Kaygı korku ve endişe duygularıyla beraber çok

Detaylı

PARKİNSON HASTALIĞI. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak

PARKİNSON HASTALIĞI. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak PARKİNSON HASTALIĞI Yayın Yönetmeni Prof. Dr. Rana Karabudak TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü Türk Nöroloji Derneği (TND) 2014 Beyin Yılı Aktiviteleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Tüm hakları TND

Detaylı

Epilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün;

Epilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün; Epilepsi bir kişinin tekrar tekrar epileptik nöbetler geçirmesi ile niteli bir klinik durum yada sendromdur. Epileptik nöbet beyinde zaman zaman ortaya çıkan anormal elektriksel boşalımların sonucu olarak

Detaylı

DÜŞÜK KAN ŞEKERİNİN BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ

DÜŞÜK KAN ŞEKERİNİN BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ DÜŞÜK KAN ŞEKERİNİN BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ HİPOGLİSEMİ (KAN ŞEKERİNİN DÜŞMESİ) Tedavi planınız kan şekerinizi hedef değerler arasında tutmada daha etkili hale geldikçe, arada sırada hipoglisemi (düşük

Detaylı

PIHTIÖNLER (KAN SULANDIRICI) İLAÇ KULLANIM KILAVUZLARI }EDOKSABAN (LİXİANA)

PIHTIÖNLER (KAN SULANDIRICI) İLAÇ KULLANIM KILAVUZLARI }EDOKSABAN (LİXİANA) 1 EDOKSABAN (LİXİANA) pıhtıönler ilaç grubundadır. Halk arasında kan sulandırıcı ilaç olarak bahsedilen ilaçlardan bir tanesidir. Kan damarları içerisinde pıhtı oluşmasını ve oluşan pıhtının büyümesini

Detaylı

DONUK OMUZ. Ağrıyı Hafifletme ve Esnekliği Sağlama Yöntemleri

DONUK OMUZ. Ağrıyı Hafifletme ve Esnekliği Sağlama Yöntemleri Ağrıyı Hafifletme ve Esnekliği Sağlama Yöntemleri DONUK OMUZ Omzunuzda geçmeyen bir ağrı ve sertlik hissediyormusunuz? Eğer bu tarz bir şikayetiniz varsa, donuk omuz sorunuyla karşı karşıya olabilirsiniz

Detaylı

HAFİF TRAVMATİK BEYİN HASARI (mtbi) ve GENEL TEDAVİ İLKELERİ

HAFİF TRAVMATİK BEYİN HASARI (mtbi) ve GENEL TEDAVİ İLKELERİ HAFİF TRAVMATİK BEYİN HASARI (mtbi) ve GENEL TEDAVİ İLKELERİ Doç.Dr. Cemil ÇELİK Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Tıp Fakültesi, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Sunumun Hedefleri Genel Bilgiler mtbi

Detaylı

Kalp Krizini Tetikleyen Durumlar ve Tedavisi. Doç. Dr. Bülent Özdemir Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı

Kalp Krizini Tetikleyen Durumlar ve Tedavisi. Doç. Dr. Bülent Özdemir Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Kalp Krizini Tetikleyen Durumlar ve Tedavisi Doç. Dr. Bülent Özdemir Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Kalp Krizini Tetikleyen Durumlar ve Tedavisi KALP KRİZİ Kalp krizi (miyokard

Detaylı

Annenin Psikolojisi İle İlgili Distosi

Annenin Psikolojisi İle İlgili Distosi Annenin Psikolojisi İle İlgili Distosi Eylemin psikolojisi Kadının psikolojik olarak eyleme ve doğuma uyumu ile ilgilidir. Bu da doğrudan doğum sürecinin seyrini etkiler. Bu faktörlerden herhangi birinin

Detaylı

Ayrıca sinirler arasındaki iletişimi sağlayan beyindeki bazı kimyasal maddelerin üretimi de azalır.

Ayrıca sinirler arasındaki iletişimi sağlayan beyindeki bazı kimyasal maddelerin üretimi de azalır. Alzheimer hastalığı nedir, neden olur? Alzheimer hastalığı, yaşlılıkla beraber ortaya çıkan ve başta unutkanlık olmak üzere çeşitli zihinsel ve davranışsal bozukluklara yol açan ilerleyici bir beyin hastalığıdır.

Detaylı

SAĞLIKLI YAŞAM VE EGZERSĐZ. Prof. Dr. Erdal ZORBA

SAĞLIKLI YAŞAM VE EGZERSĐZ. Prof. Dr. Erdal ZORBA SAĞLIKLI YAŞAM VE EGZERSĐZ Prof. Dr. Erdal ZORBA GEÇMĐŞTEN GÜNÜMÜZE SAĞLIK Geçmişte sağlığın tanımı; hastalıklardan uzak olma diye ifade edilirdi. 1900 lerin başında ölümlerin büyük bir kısmı bakteri ve

Detaylı

SINAV KAYGISI. Sınav Kaygısının Belirtileri Nelerdir? * Fiziksel Belirtiler

SINAV KAYGISI. Sınav Kaygısının Belirtileri Nelerdir? * Fiziksel Belirtiler SINAV KAYGISI Kaygı, stresli bir durum karşısında hepimizin yaşadığı uyarılmışlık halidir. Ancak kaygının belli bir miktarda yaşanmasının olumlu işlevleri de vardır. Bir miktar kaygı günlük hayatta bizi

Detaylı

DEHB GÜNLÜK YAŞAM KAOS HALİNE GELDİĞİNDE

DEHB GÜNLÜK YAŞAM KAOS HALİNE GELDİĞİNDE Information på turkiska DEHB GÜNLÜK YAŞAM KAOS HALİNE GELDİĞİNDE Çocukların oturup konsantre olmakta ve dürtülerini kontrol etmekte zorlanmaları normaldir. Ancak DEHB li (Dikkat Eksikliği Hiperaktivite

Detaylı

UÇUŞ KORKUSUNUN SEBEPLERİ. Kontrolü kaybetme korkusu. Kaçıp kurtulmanın mümkün olmadığı yerde panik atak geçirme korkusu.

UÇUŞ KORKUSUNUN SEBEPLERİ. Kontrolü kaybetme korkusu. Kaçıp kurtulmanın mümkün olmadığı yerde panik atak geçirme korkusu. Bir hafta sonra bayram; kimileri bayramı evinde kutlarken bazıları da bu süreyi tatil yapmak ya da uzak şehirlerdeki akraba ziyaretleri için kullanacak. Hem sürenin kısalığı hem de böyle günlerde yolların

Detaylı

HALKLA İLİŞKİLER KRİZ DÖNEMLERİNDE HALKLA İLİŞKİLER

HALKLA İLİŞKİLER KRİZ DÖNEMLERİNDE HALKLA İLİŞKİLER HALKLA İLİŞKİLER KRİZ DÖNEMLERİNDE HALKLA İLİŞKİLER Psikolojik olarak insanların kriz yaşayabileceği gibi toplumlar, işletmeler vb. kuruluşlar da kriz yaşayabilir. Psikoloji de kriz, bireyin tehdit ediliyor

Detaylı

Çocuklardaki Fobik Tepkiler ve EMDR Nur Dinçer*, Şeniz Pamuk**, Olcay Güner**

Çocuklardaki Fobik Tepkiler ve EMDR Nur Dinçer*, Şeniz Pamuk**, Olcay Güner** 1 Çocuklardaki Fobik Tepkiler ve EMDR Nur Dinçer*, Şeniz Pamuk**, Olcay Güner** Özet Özgül fobi, net olarak görülebilen belirli nesne veya mekanlardan, belirgin (göze çarpan şekilde) ve sürekli olarak

Detaylı

ECZACI GÜZİN VELİTTİN BEKRİOĞLU MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ

ECZACI GÜZİN VELİTTİN BEKRİOĞLU MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ECZACI GÜZİN VELİTTİN BEKRİOĞLU MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ETKİLİ İLETİŞİM VE STRES YÖNETİMİ ŞEKİLLER DÖNÜYOR MU? DÖNÜYOR İSE HIZLI MI YOKSA YAVAŞ MI? STRES NEDİR? İç ve dış etkenlerden dolayı

Detaylı

Web adresi. Psikolojiye Giriş. Bu Senin Beynin! Ders 2. Değerlendirme. Diğer şeyler. Bağlantıya geçme. Nasıl iyi yapılır. Arasınav (%30) Final (%35)

Web adresi. Psikolojiye Giriş. Bu Senin Beynin! Ders 2. Değerlendirme. Diğer şeyler. Bağlantıya geçme. Nasıl iyi yapılır. Arasınav (%30) Final (%35) Psikolojiye Giriş Web adresi Bu Senin Beynin! Ders 2 2 Değerlendirme Arasınav (%30) Diğer şeyler Bağlantıya geçme Final (%35) Haftalık okuma raporları (%15) Nasıl iyi yapılır Kitap inceleme (%20) Deneye

Detaylı

HİPERTANSİYON VE İLAÇLAR

HİPERTANSİYON VE İLAÇLAR HİPERTANSİYON VE İLAÇLAR Prof. Dr. Tekin AKPOLAT Hedef kan basıncı değerlerine ulaşmak için başarılı bir tedaviye gerek vardır. Başarılı tedavi 2 kısımdan oluşur: 1.Yaşam düzeninin değiştirilmesi 2.İlaç

Detaylı

Sağlık Psikolojisi-Ders 8 Stres

Sağlık Psikolojisi-Ders 8 Stres Sağlık Psikolojisi-Ders 8 Stres Öğr. Gör. Hüseyin ARI 1 Stres Nedir? Stres bir insan için baskı, gerginlik, rahatsız edici çevresel faktörler veya duygusal tepkiler anlamında gelmektedir. Kişinin bedensel

Detaylı

Burun tıkanıklığınızın sebebi sinüzit olabilir!

Burun tıkanıklığınızın sebebi sinüzit olabilir! On5yirmi5.com Burun tıkanıklığınızın sebebi sinüzit olabilir! Mevsim değişimlerinde geniz akıntısı, burnunuzda tıkanıklılık ve bağ ağrılarınızdan şikayetiniz varsa, üst solunum yolu enfeksiyonlarınız 10

Detaylı

Melikgazi Rehberlik ve Araştırma Merkezi Filiz DOĞAN Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmen

Melikgazi Rehberlik ve Araştırma Merkezi Filiz DOĞAN Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmen Melikgazi Rehberlik ve Araştırma Merkezi Filiz DOĞAN Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmen Kaygı, strese verilen normal bir tepkidir. Korku ve kaygılarla ortaya çıkan sıkıntı, gerginlik ve huzursuzluk küçük

Detaylı

GÖREVLENDIRME KARARLARI

GÖREVLENDIRME KARARLARI Portal Adres GÖREVLENDIRME KARARLARI : www.hakimiyet.com İçeriği : Gündem Tarih : 21.01.2015 : http://www.hakimiyet.com/genel/gorevlendirme-kararlari-h783915.html 1/3 GÖREVLENDIRME KARARLARI 2/3 GÖREVLENDIRME

Detaylı

Okul fobisi nasıl gelişir?

Okul fobisi nasıl gelişir? Eğer bir kelimenin sonuna "fobi" eklenmişse, hemen bir şeylerden korkulduğunu düşünürüz. Ancak okul fobisi gelişen çocukların okula gitmek istememelerinin tek nedeni okuldan korkmaları değil. Çocuğa bu

Detaylı

Anksiyete bozukluğu nedir?

Anksiyete bozukluğu nedir? Anksiyete bozukluğu nedir? Anksiyete her insan tarafından zaman zaman yaşanan korkuya benzer bir duygudur. Kişi bunu sanki kötü birşey olacakmış gibi nedeni belirsiz bir sıkıntı, bir endişe duygusu olarak

Detaylı

YABANI ÖZGÜRLÜK. Adres. : http://www.arcaajans.com/haber/guncel/yabani-ozgurluk/307185/ 1/2

YABANI ÖZGÜRLÜK. Adres. : http://www.arcaajans.com/haber/guncel/yabani-ozgurluk/307185/ 1/2 Portal Adres YABANI ÖZGÜRLÜK : www.arcaajans.com İçeriği : Gündem Tarih : 16.07.2014 : http://www.arcaajans.com/haber/guncel/yabani-ozgurluk/307185/ 1/2 YABANI ÖZGÜRLÜK 2/2 Portal Adres HIKÂYELI ILAHILER

Detaylı

Su Çiçeği. Suçiçeği Nedir?

Su Çiçeği. Suçiçeği Nedir? Suçiçeği Nedir? Su çiçeği varisella zoster adı verilen bir virüs tarafından meydana getirilen ateşli bir enfeksiyon hastalığıdır. Varisella zoster virüsü havada 1-2 saat canlı kalan ve çok hızlı çoğalan

Detaylı

Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi

Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi Dr. Berker Duman Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri AD, Konsültasyon-Liyezon Psikiyatrisi BD Ankara Üniversitesi Beyin Araştırmaları

Detaylı

KAYGIMIZI YENİYORUZ. REHBER ÖĞRETMEN Mustafa KESTANE

KAYGIMIZI YENİYORUZ. REHBER ÖĞRETMEN Mustafa KESTANE KAYGIMIZI YENİYORUZ REHBER ÖĞRETMEN Mustafa KESTANE SEMİNER SÜRECİNDE Kaygı nedir? 1 Sınav kaygısı nedir? 2 3 Nasıl oluşur? Belirtileri ve nedenleri nelerdir? 4 5 Kaygıyla baş etme yolları nelerdir? Sınav

Detaylı

Histeri. Histeri, Konversiyonun kelime anlamı döndürmedir.

Histeri. Histeri, Konversiyonun kelime anlamı döndürmedir. Histeri, Konversiyonun kelime anlamı döndürmedir. Konversiyon bozukluğu, altta yatan organik bir neden bulunmaksızın ortaya çıkan, bayılma, felç olma ve duyu kaybı gibi nörolojik belirtilerdir. Hastalar

Detaylı

Sınav Kaygısı ve Olumlu Başa Çıkma Yolları Kaygıyı, gelecekte olma ihtimalini düşündüğümüz olumsuz düşünceler olarak

Sınav Kaygısı ve Olumlu Başa Çıkma Yolları Kaygıyı, gelecekte olma ihtimalini düşündüğümüz olumsuz düşünceler olarak Sınav Kaygısı ve Olumlu Başa Çıkma Yolları Kaygıyı, gelecekte olma ihtimalini düşündüğümüz olumsuz düşünceler olarak görebiliriz. Türkiye de öğrencilerimizin büyük bir çoğunluğu yüksek sınav kaygısı yaşıyor.

Detaylı

Astım tedavisinde yaygın olarak yapılan yanlışlar vardır. Bu doğru bilinen yanlışların düzeltilmesi

Astım tedavisinde yaygın olarak yapılan yanlışlar vardır. Bu doğru bilinen yanlışların düzeltilmesi Bölüm 17 Astım Tedavisinde Yapılan Yanlışlar Astım Tedavisinde Yapılan Yanlışlar Dr. Gülhan AYHAN ve Dr. Ömer AYTEN Astım tedavisinde yaygın olarak yapılan yanlışlar vardır. Bu doğru bilinen yanlışların

Detaylı

Erken Bo alma. (Prematür ejakülasyon) ile ilgili Bilgilendirme Bro ürü. www.späterkommen.de

Erken Bo alma. (Prematür ejakülasyon) ile ilgili Bilgilendirme Bro ürü. www.späterkommen.de Erken Bo alma (Prematür ejakülasyon) ile ilgili Bilgilendirme Bro ürü www.späterkommen.de Erken bo alma sorununuz var ml test edin Erken boşalma riskinizi, aşağıdaki uzman kişilerce hazırlanmış sorulara

Detaylı

DAVRANIŞSAL KİLO KONTROLÜ VE PSİKOLOJİK FAKTÖRLER - Genç Gelişim Kişisel Gelişim

DAVRANIŞSAL KİLO KONTROLÜ VE PSİKOLOJİK FAKTÖRLER - Genç Gelişim Kişisel Gelişim Kilo alma karışık mekanizmaların sonucudur. Genetik, fizyolojik, çevresel ve davranışsal öğelerin bir karışımıdır. Sanıldığının aksine, psikolojik sorunların aşırı kiloya neden olmadığı, tam tersine aşırı

Detaylı

Kalbinizi sevin. Iyilesmeyi ve iyi kalp sagligini desteklemek icin bir kılavuz. Hastaneden taburcu olmak. Turkish

Kalbinizi sevin. Iyilesmeyi ve iyi kalp sagligini desteklemek icin bir kılavuz. Hastaneden taburcu olmak. Turkish Kalbinizi sevin Iyilesmeyi ve iyi kalp sagligini desteklemek icin bir kılavuz Turkish Hastanede Hastaneden taburcu olmak İyileşme planı Hastanede Kalbime ne oldu? Kalbinizin rahatsizligini ve tedaviyi

Detaylı

bulunuyor olmasıyla beraber, her seviyede farklı tedavi uygulamaları mevcuttur.

bulunuyor olmasıyla beraber, her seviyede farklı tedavi uygulamaları mevcuttur. Panik atak, modern çağın sağlık sorunları arasında yer alıyor. Dünya üzerinde hem kadın hem de erkeklerde, oldukça geniş yaş grubuna dağılım gösteriyor olmasıyla beraber sınırlanamaz özelliğe sahiptir.

Detaylı

Genellikle çocukluk ve gençlik döneminde başlayan astım kronik bir solunum sistemi hastalığıdır.

Genellikle çocukluk ve gençlik döneminde başlayan astım kronik bir solunum sistemi hastalığıdır. Bölüm 9 Astım ve Gebelik Astım ve Gebelik Dr. Metin KEREN ve Dr. Ferda Öner ERKEKOL Genellikle çocukluk ve gençlik döneminde başlayan astım kronik bir solunum sistemi hastalığıdır. Erişkinlerde astım görülme

Detaylı

ÇOCUK VE AİLENİN SERVİSE KABULU

ÇOCUK VE AİLENİN SERVİSE KABULU ÇOCUK VE AİLENİN SERVİSE KABULU Hemşire Deniz YALÇIN Gazi Üniversitesi Sağlık Araştırma Ve Uygulama Merkezi Pediatri Hematoloji Onkoloji Kliniği Servis Sorumlu Hemşiresi Sunum Planı Hastanın servise kabulü

Detaylı

PANĠK BOZUKLUĞU. Hastalar ve yakınları için rehber. Türkiye Psikiyatri Derneği Anksiyete Bozuklukları Bilimsel ÇalıĢma Birimi

PANĠK BOZUKLUĞU. Hastalar ve yakınları için rehber. Türkiye Psikiyatri Derneği Anksiyete Bozuklukları Bilimsel ÇalıĢma Birimi PANĠK ATAĞI NEDĠR? PANĠK BOZUKLUĞU Hastalar ve yakınları için rehber Türkiye Psikiyatri Derneği Anksiyete Bozuklukları Bilimsel ÇalıĢma Birimi Temel özelliği, aniden ortaya çıkan ve zaman zaman tekrarlayan,

Detaylı

Sınav ve Sınav Kaygısı

Sınav ve Sınav Kaygısı Sınav ve Sınav Kaygısı Gündem Sınav Nedir? Sınavla kaygının ilişkisi nedir? Sınav Kaygısının belirtileri nelerdir Sınav Kaygısının olası nedenleri nelerdir? Bu nedenler nasıl kotrol edilebilir Sınav anında

Detaylı

DEMANS ya da BUNAMA olarak bilinen hastalık

DEMANS ya da BUNAMA olarak bilinen hastalık DEMANS ya da BUNAMA olarak bilinen hastalık yaşlılığın doğal bir sonucu değildir.. Demansın en sık nedeni ALZHEİMER HASTALIĞI DIR. Yaşla gelen unutkanlık ALZHEİMER HASTALIĞI nın habercisi olabilir!!! ALZHEİMER

Detaylı

EKLEM HASTALIKLARI. Romatizmal Eklem Hastalığı

EKLEM HASTALIKLARI. Romatizmal Eklem Hastalığı EKLEM HASTALIKLARI Ellerimiz, kollarımız, boynumuz, ayaklarımız gibi yürümemizi, hareket etmemizi ya da bir cismi tutmamızı sağlayan tüm fonksiyonlarımız eklemlerimiz sayesinde görevlerini yerine getirmektedir.

Detaylı

MULTİPL SKLEROZ(MS) Multipl Skleroz (MS) genç erişkinleri etkileyerek özürlülüğe en sık yolaçan nörolojik hastalık

MULTİPL SKLEROZ(MS) Multipl Skleroz (MS) genç erişkinleri etkileyerek özürlülüğe en sık yolaçan nörolojik hastalık MULTİPL SKLEROZ(MS) Multipl Skleroz (MS) genç erişkinleri etkileyerek özürlülüğe en sık yolaçan nörolojik hastalık MS Hasta Okulu 28.05.2013 Multipl skleroz (MS) hastalığını basitçe, merkezi sinir sistemine

Detaylı

kötü iyileştirilmiş yaşam kalitesi

kötü iyileştirilmiş yaşam kalitesi changing haemophilia kötü iyileştirilmiş yaşam kalitesi JASMINE GARCIA ABD Glanzmann trombastenisi Hemofili değişiyor. Yaşam kalitesi yükseliyor. Glanzmann trombastenisini tanıyalım Hasta broşürü İçindekiler

Detaylı

HIV SÜRECİNDE DEPRESYON VE OLASI İLİNTİLİ DURUMLARI ELE ALMAK. Dr. M.Kemal Kuşcu. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri ABD

HIV SÜRECİNDE DEPRESYON VE OLASI İLİNTİLİ DURUMLARI ELE ALMAK. Dr. M.Kemal Kuşcu. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri ABD HIV SÜRECİNDE DEPRESYON VE OLASI İLİNTİLİ DURUMLARI ELE ALMAK Dr. M.Kemal Kuşcu Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri ABD I GÜNDEM HIV.. AKUT-ÖLDÜRÜCÜ KRONİK HIV.. AKUT-ÖLDÜRÜCÜ KRONİK HEKİM HASTA

Detaylı

Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem. Sıklığı?? Klinik seyir??

Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem. Sıklığı?? Klinik seyir?? Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem Sıklığı?? Klinik seyir?? Çocuğun ilk travmatik yaşam olayı emzirme bağlanma olumsuz sağlık koşulları yetersiz bakım Doğum Değişim İyi anne olabilecek

Detaylı

DEPRESYON HAKKINDA BİLMEK İSTEDİKLERİNİZ

DEPRESYON HAKKINDA BİLMEK İSTEDİKLERİNİZ DEPRESYON HAKKINDA BİLMEK İSTEDİKLERİNİZ Bu kitapçık Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Beyin Görüntüleme ve Elektrofizyoloji Birimi tarafından hazırlanmıştır. Şubat 2010 1 DEPRESYON

Detaylı

Anadolu Üniversitesi Psikolojik Danışma ve Rehberlik Merkezi SOSYAL FOBĐ

Anadolu Üniversitesi Psikolojik Danışma ve Rehberlik Merkezi SOSYAL FOBĐ Anadolu Üniversitesi Psikolojik Danışma ve Rehberlik Merkezi SOSYAL FOBĐ Sosyal fobi, bireyin sosyal ortamlarda herhangi bir eylem yaparken utanç duyacağı duruma düşeceğini düşünerek nedensiz kızarma,

Detaylı

Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) Dr. Çağlayan Üçpınar Nisan 2005

Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) Dr. Çağlayan Üçpınar Nisan 2005 Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) Dr. Çağlayan Üçpınar Nisan 2005 Travma Nedir? Günlük rutin işleyişi bozan, Aniden beklenmedik bir şekilde gelişen, Dehşet, kaygı ve panik yaratan, Kişinin anlamlandırma

Detaylı

ANABİLİM EĞİTİM KURUMLARI SINAV KAYGISI

ANABİLİM EĞİTİM KURUMLARI SINAV KAYGISI se Li ANABİLİM EĞİTİM KURUMLARI SINAV KAYGISI PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK VE REHBERLİK BİRİMİ - OCAK 2015 KAYGI; Kaygı, kişinin bir uyaranla karşı karşıya kaldığında yaşadığı bedensel, duygusal ve zihinsel

Detaylı

Psiko-Onkoloji Onkoloji Hastalarına Psikolojik Yaklaşım

Psiko-Onkoloji Onkoloji Hastalarına Psikolojik Yaklaşım Psiko-Onkoloji Onkoloji Hastalarına Psikolojik Yaklaşım Dr. Mecit ÇALIŞKAN HNH Psikiyatri İdari ve Eğitim Sorumlusu Kanser hastaları tanı, tedavi ve hastalığın ileri evrelerde çeşitli ve değişik, ruhsal

Detaylı

T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı. VEREM HASTALIĞI ve VEREM HAFTASI

T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı. VEREM HASTALIĞI ve VEREM HAFTASI T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI ve VEREM HAFTASI VEREM EĞİTİM VE PROPAGANDA HAFTASI Geleneksel olarak her yıl Ocak ayının ilk Pazar gününden

Detaylı

BİLİNÇ BOZUKLUKLARINDA İLKYARDIM DERS NOTLARI

BİLİNÇ BOZUKLUKLARINDA İLKYARDIM DERS NOTLARI BİLİNÇ BOZUKLUKLARINDA İLKYARDIM DERS NOTLARI Yrd. Doç.Dr. Vesile ŞENOL Tıbbi Hizmetler ve Teknikler Böl. Bşk Paramedik Program Koordinatörü E.Ü. H.B.S.H.M.Y.O 1 Bilinç Bozukluğu/Bilinç Kaybı Beynin normal

Detaylı

Damar Tıkanıklığı Nedir ve Belirtileri Nelerdir?

Damar Tıkanıklığı Nedir ve Belirtileri Nelerdir? Damar Tıkanıklığı Nedir? Damar Tıkanıklığı Nedir ve Belirtileri Nelerdir? Damar tıkanıklığı özellikle ilerleyen yaşlarda karşımıza çıkan ve kalp krizine kadar götüren bir hastalıktır. İleri yaşlarda ortaya

Detaylı

CEP TELEFONUNUN ZARARLARI VE ALINABİLECEK TEDBİRLER

CEP TELEFONUNUN ZARARLARI VE ALINABİLECEK TEDBİRLER CEP TELEFONUNUN ZARARLARI VE ALINABİLECEK TEDBİRLER Nobel ödül sahibi Onkolog Devra Davis: Cep telefonunun zararları konusunda Küresel bir alarm durumu ilan edilmeli. Bir bilim adamı olarak, 6 yıl öncesine

Detaylı

Kanserli Hasta Yönetiminde Danışman Hemşirenin Rolü

Kanserli Hasta Yönetiminde Danışman Hemşirenin Rolü Kanserli Hasta Yönetiminde Danışman Hemşirenin Rolü Yük. Hem. Gül Şav Özaydemir Danışman Hemşire EUKAM E.Ü.T.F. Radyasyon Onkolojisi ABD XIX. Ege Onkoloji Günleri 6-7 Nisan 2015 İzmir «Kanserle mücadele

Detaylı

Uygun antibiyotik seçeneği ile ilaç yükleme testi nedir? Antibiyotiklere ve bazen de diğer ilaçlara allerji tanımlayan olgularda allerjileri olan

Uygun antibiyotik seçeneği ile ilaç yükleme testi nedir? Antibiyotiklere ve bazen de diğer ilaçlara allerji tanımlayan olgularda allerjileri olan Uygun antibiyotik seçeneği ile ilaç yükleme testi nedir? Antibiyotiklere ve bazen de diğer ilaçlara allerji tanımlayan olgularda allerjileri olan ilaç dışında- kullanabilecekleri güvenilir bir antibiyotik

Detaylı

GEBELİĞİN PSİKO-SOSYAL VE KÜLTÜREL BOYUTU

GEBELİĞİN PSİKO-SOSYAL VE KÜLTÜREL BOYUTU GEBELİĞİN PSİKO-SOSYAL VE KÜLTÜREL BOYUTU A R A Ş. G Ö R. Z E Y N E P K I R I K K A L E L İ Gebelik dönemi fizyolojik olduğu kadar kalıcı psikolojik değişikliklere de neden olmaktadır. Anne karnında gelişen

Detaylı

Akıl hastalıkları sık görülmektedir. Her yıl yaklaşık her beş Danimarkalıdan biri şizofreni gibi bir akıl hastalığına yakalanmaktadır.

Akıl hastalıkları sık görülmektedir. Her yıl yaklaşık her beş Danimarkalıdan biri şizofreni gibi bir akıl hastalığına yakalanmaktadır. INVEGA hakkında bilgiler Yalnız değilsiniz Akıl hastalıkları sık görülmektedir. Her yıl yaklaşık her beş Danimarkalıdan biri şizofreni gibi bir akıl hastalığına yakalanmaktadır. Hastalığınızın bir sonucu

Detaylı

Rahim ağzı kanseri araştırması

Rahim ağzı kanseri araştırması Rahim ağzı kanseri araştırması 2015 Bevolkingsonderzoek Neden halk taraması yapılır? Her yıl yaklaşık 700 kadın rahim ağzı kanseri olur. Rahim ağzı kanseri en çok 30 ile 60 yaşları arasında görülür. Bu

Detaylı

Yasemin ELİTOK. Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi. Pediatrik Hematoloji-Onkoloji BD, Erzurum

Yasemin ELİTOK. Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi. Pediatrik Hematoloji-Onkoloji BD, Erzurum Yasemin ELİTOK Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Hematoloji-Onkoloji BD, Erzurum Tanı olanaklarının gelişmesi ve sağlık kuruluşlarından yararlanma olanaklarının artması, Toplumun bilgi seviyesinin

Detaylı

Diş hekimlerinde Bel Ağrısından Korunma

Diş hekimlerinde Bel Ağrısından Korunma Diş hekimlerinde Bel Ağrısından Korunma Hastalığın en güzel ilacı, o hastalıktan korunmanın çarelerini öğrenmektir. HİPOKRAT Bu sunumun amacı; bel ağrısından korunmak için doğru oturuş, doğru çalışma ve

Detaylı

Böbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi

Böbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi Böbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi Hangi Böbrek Hastalarına Ruhsal Destek Verilebilir? Çocukluktan yaşlılığa

Detaylı

MADDE BAĞIMLILIĞINDAN KORUNMA

MADDE BAĞIMLILIĞINDAN KORUNMA MADDE BAĞIMLILIĞINDAN KORUNMA Mersin Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Sunum İçeriği Madde Bağımlılığı Nedir? Madde Bağımlılığının Nedenleri Madde Bağımlılığında Risk Faktörleri Bağımlılık Nasıl Gelişir?

Detaylı

Palyatif Bakım Hastalarında Sık Gözlenen Ruhsal Hastalıklar ve Tedavi Yaklaşımları

Palyatif Bakım Hastalarında Sık Gözlenen Ruhsal Hastalıklar ve Tedavi Yaklaşımları Palyatif Bakım Hastalarında Sık Gözlenen Ruhsal Hastalıklar ve Tedavi Yaklaşımları Doç. Dr. Özen Önen Sertöz Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi Bilim Dalı Ankara,

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. VİTA B 250/250/1 mg enterik kaplı tablet Ağızdan alınır.

KULLANMA TALİMATI. VİTA B 250/250/1 mg enterik kaplı tablet Ağızdan alınır. KULLANMA TALİMATI VİTA B 250/250/1 mg enterik kaplı tablet Ağızdan alınır. Etkin madde: Her bir enterik kaplı tablet 250 mg B 1 vitamini, 250 mg B 6 vitamini ve 1 mg B 12 vitamini içerir. Yardımcı madde(ler):

Detaylı

Şeker düşürücü ilaçlar

Şeker düşürücü ilaçlar TÜRKİYE ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA DERNEĞİ DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU TEMD DİABETES 05 MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU HASTA EĞİTİM KİTAPÇIKLARI SERİSİ Şeker düşürücü ilaçlar Şeker düşürücü

Detaylı

HOŞGELDİNİZ. Depresyon Tedavisinde Metakognisyon Eğitimi (D-MCT) 02/17 Jelinek, Hauschildt, Moritz, Okyay & Taş;

HOŞGELDİNİZ. Depresyon Tedavisinde Metakognisyon Eğitimi (D-MCT) 02/17 Jelinek, Hauschildt, Moritz, Okyay & Taş; HOŞGELDİNİZ Depresyon Tedavisinde Metakognisyon Eğitimi (D-MCT) 02/17 Jelinek, Hauschildt, Moritz, Okyay & Taş; ljelinek@uke.de D-MCT: Uzay pozisyonu Günün Konusu Hafıza Davranış Depresyon Duyguların kabulü

Detaylı

Subkutan spesifik immünoterapi

Subkutan spesifik immünoterapi Subkutan spesifik immünoterapi Hasta için bir bilgi Spesifik immünoterapi Doktorunuzun yaptığı alerji testleri, sizde (veya çocuğunuzda) alerji olduğunu göstermiştir. Gözde kaşınma veya sulanma (= konjunktivitis),

Detaylı

YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR. Prof. Dr. Mehmet Ersoy

YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR. Prof. Dr. Mehmet Ersoy YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR Prof. Dr. Mehmet Ersoy DEMANSA NEDEN OLAN HASTALIKLAR AMAÇ Demansın nedenleri ve gelişim sürecinin öğretmek Yaşlı bireyde demansa bağlı oluşabilecek problemleri öğretmek

Detaylı

PSİKOLOJİK BOZUKLUKLARIN TEDAVİSİ. PSİ154-PSİ162 Psikolojiye Giriş II

PSİKOLOJİK BOZUKLUKLARIN TEDAVİSİ. PSİ154-PSİ162 Psikolojiye Giriş II PSİKOLOJİK BOZUKLUKLARIN TEDAVİSİ Psikolojik bozukluklar nasıl iyileştirilir? Tedavi için uygun kişi kimdir? En mantıklı tedavi yaklaşımı hangisidir? Bir terapi biçimi diğerlerinden daha iyi midir? Herhangi

Detaylı

SCL-90- R. Yaş : Cinsiyeti : Açıklama : Tarih : Örnek : Tanımlama : ne ölçüde rahatsız olmaktasınız? 2 Orta derecede

SCL-90- R. Yaş : Cinsiyeti : Açıklama : Tarih : Örnek : Tanımlama : ne ölçüde rahatsız olmaktasınız? 2 Orta derecede SCL-90- R Adı Soyadı: Yaş : Cinsiyeti : Açıklama : Tarih : Aşağıda zaman zaman herkeste olabilecek yakınma ve sorunların bir listesi vardır. Lütfen her birini dikkatlice okuyunuz. Sonra bu durumun bugün

Detaylı