ELEKTRİK VE MANYETİZMA

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ELEKTRİK VE MANYETİZMA"

Transkript

1 ELEKTRİK VE MANYETİZMA ELEKTROSTATİK 1)COULOM KANUNU: İki yük arasındaki itme ya da çekme kuvveti yüklerin çarpımı ile doğru yükler arasındaki uzaklığın karesi ile ters orantılıdır. q1q 1 u kanun F k şeklinde formulüze edilir. urada k Coulomb sabitidir. k şeklinde d 4 ortamın dielektrik sabitine bağlıdır. k nın boşluk için değeri N.m /C dir. )ELEKTRİK ALAN: irim yüke etki eden kuvvete denir. Elektrik alanla kuvvet arasında F=q.E 1 q bağıntısı vardır. una göre E şeklindedir. Pozitif yüklü cisimlerde elektrik alan çizgileri 4 d dışa, negatif yüklü cisimlerde ise içe doğrudur. ir cismin yükü; çizgisel (dq=dx), yüzeysel (dq=ds) ve hacimsel (dq=dv) yük yoğunluklarına bağlı olarak tanımlanabilmektedir. 3)DİPOL: Aynı değerlikli fakat zıt işaretli iki yük çiftinin oluşturduğu sisteme dipol denir. Aralarındaki uzaklık a olan q ve q yükünün oluşturduğu dipolün elektrik dipol momenti p=aq şeklindedir. öyle bir dipolün merkezinden geçen dik bir eksen üzerinde her hangi bir noktada 1 p oluşturduğu elektrik alan E 3 / şeklindedir. urada r merkezden elektrik alanı 4 ( a r ) bulunan noktaya olan uzaklıktır. ir dipol elektrik alan içerisinde ise ona alan çizgileri tarafından bir dönme momenti (tork) uygulanır. u tork P xe vektörel çarpımı şeklindedir. u durumda elektrik alanın yaptığı iş U d P. E dır. 4)ELEKTRİK POTANSİYELİ: bir q yükünü sonsuza götürmek ya da sonsuzdan belli bir noktaya getirmek için elektrik alanına karşı yapılan işe denir. Eğer yük bir A noktasında bir q 1 1 noktasına götürülürse A ile arasında bir potansiyel farkı oluşur. u fark V -V A = ( ) 4 r ra şeklindedir. una göre bir grup yükün belirli bir noktada oluşturduğu potansiyel skaler toplamdan V=V n den dv bulunur. Elektrik alan ile potansiyel arasında E bağıntısı vardır. Yüklü bir kürenin içinde dr elektrik alan sıfır, elektrik potansiyeli ise sabittir. 5)GAUSS KANUNU: bir yüzeyden geçen elektrik akı elektrik alan şiddeti ile yüzey alanının q çarpımına eşittir. u akı eğri yüzeyler (küresel, silindiriksel,...vb) için akı E E. ds şeklinde Gauss kanununu oluşturur. Yük yoğunluğu olan sonsuz uzunluktaki bir ince bir telin r kadar uzaklıkta oluşturduğu elektrik alan E=/r şeklindedir. yüzey yük yoğunluğu olan bir şiltin r uzaklıkta oluşturduğu elektrik alan ise E=/ dur. 6)KONDANSATÖRLER VE DİELEKTRİKLER: eşit ve zıt yüklerle yüklü ve aralarında belli bir mesafe bulunan iki levhadan oluşan sisteme kondansatör denir (değişik tipleri de vardır.). Kondansatör içine yerleştirilen belli bir elektriksel yalıtkanlığı bulunan maddeye de dielektrik denir. Kondansatörün bir levhasındaki yük miktarının levhalar arasındaki potansiyel farkına

2 q. A oranına kapasitans ya da sığa denir ve C ile gösterilir. ir kondansatörün sığası C V d şeklindedir. Levhalar arasında dielektrik maddenin bulunması durumunda; serbest yüklerin alanı D, tüm yüklerin dielektrik alanı E ve polarize (kutuplanmış) yük alanı P arasında D=E+P bağıntısı vardır. elirli dielektrik materyaller için D=E ve P=(-1)E deneysel bağıntılar mevcuttur. 1 ir kondansatörün depoladığı enerji W= CV şeklindedir. irim hacimde depolanmış enerji u=w/ad=(1/)e şeklindedir. 7)AKIM VE DİRENÇ: ir iletkenden birim zamanda geçen yük miktarına akım denir. İletkenin akıma karşı gösterdiği zora direnç denir. Akım i=dq/ şeklinde, direnç ise R=L/A=V/i şeklindedir. urada L iletkenin boyu, özdirenç, A iletkenin kesit alanı, V iletkenin uçları arasındaki potansiyel farkı ve i iletkenden geçen akımdır. İletkenden geçen akım, akım yoğunluğuna i J. ds şeklinde bağlıdır. İletkenin özdirenci ise =E/J şeklindedir. İletkenin özdirenci sıcaklığa = [1+(T-T )] şeklinde bağlıdır. urada T sıcaklık, ise iletkenin ortalama sıcaklık sabitidir. Kalınlığı dx, kesit alanı A, potansiyel farkı dv ve iletkenliği olan bir materyalden geçen akım, dq dv onun iletkenliğine A şeklinde bağlıdır. İletkendeki iletim elektronlarının sürüklenme dx J ee hızı, elektronların ortalama hızına, elektrik alana ve ortalama serbest yola v d şeklinde ne mv bağlıdır. MANYETİZMA 1)MANYETİK ALAN: elektrik yükleri hareket ettikleri zaman çevrelerinde manyetik alan oluştururlar. azı materyaller doğal manyetik özellik gösterir, örneğin mıknatıslar. Demir, kobalt..vb gibi bazı materyaller manyetik alan içerisine konduklarında, manyetik alanla aynı yönlü etkileşerek manyetik özellik gösterirler. u özelliklere sahip materyallere ferromanyetik materyaller denir. Mıknatıslanan bir materyalde toplam manyetik dipol moment sıfırdan farklıdır. Manyetik alan ile gösterilir. ir yüzeyden geçen manyetik akı. ds şeklindedir. ir q yükü manyetik alanına V hızıyla girdiğinde yüke Lorentz kuvveti etkir. u kuvvet F qvx şeklindedir. Üzerinden akım geçen bir telin dl kadar kısmının manyetik kuvveti df=i.dlx vektörel çarpımı şeklindedir. Manyetik alan içerisinde dönme momenti (tork) ise x şeklindedir. Manyetik dipolün manyetik alan içerisinde enerjisi ise U. şeklindedir. )HALL OLAYI: ir iletken elektrik ve manyetik alana maruz kaldığında iletkendeki iletim elektronları bu alanlarla etkileşerek sapmalar gösterir. u durumda iletken içerisinde oluşan potansiyele Hall potansiyeli, dirence ise Hall direnci denir. öyle bir materyalde Hall alanı EH V d x denkleminden E H =J/ne şeklinde bulunur. urada J akım yoğunluğu, manyetik alan, n elektron yoğunluğu ve e elektron yüküdür. Elektrik ve manyetik alan iletkene dik olduğunda Hall direnci R H =1/ne dir. 3)AMPER KANUNU: Üzerinden akım geçen bir iletkenin çevresinde bir manyetik alan oluşur. u durumda manyetik dolanım iletkenden geçen akımla doğru orantılıdır. una Amper kanunu denir ve. dl i formülüyle gösterilir. urada manyetik alan, dl sonsuz küçük yol vektörü, manyetik geçirgenlik sabiti, i ise akımdır. oşluk için =4.1-7 Weber/Amper.metre dir. Üzerinden i akımı geçen düz bir telin r kadar uzağındaki manyetik alan = i/r dir. Genişliği a olan ince bir

3 iletken levhadan bir i akımı geçiyorsa, akımın levhadan R kadar uzaklıkta oluşturduğu manyetik i a alan tan 1 şeklindedir. N sarımlı bir solenoidin merkezindeki manyetik alan a R in dir. Manyetik alanın yönü sağ el kuralıyla bulunur. Üzerinden akım geçen ve bir birine r l. i1. i paralel iki düz tel için manyetik kuvvet F şeklindedir. Akımlar aynı yönlü ise teller d birbirini çeker, zıt yönlü ise iterler. urada i akımları, L telin alınan uzunluğunu, d ise teller arasındaki uzaklığı belirtmektedir. 4)İOT-SAVART KANUNU: üzerinden akım geçen eğri ya da düz tellerin herhangi bir kesiminin (dl) r kadar uzaklıktaki bir P noktasında meydana getirdiği manyetik alan(d); akım ve dl uzunluğu ile doğru, P ye olan uzaklığın karesi ile ters orantılıdır. Elektrostatikteki coulomb kanununa benzeyen bu kanun iot-savart kanunu olarak ifade edilir. unun formülü i dlxr d şeklindedir. Üzerinden i akımı geçen düz bir telden R kadar uzaklıkta oluşan toplam 3 4 r manyetik alan = i/r kadardır. Yarıçapı R olan ve üzerinden i akımı geçen bir halkanın ir merkezinden x kadar uzaktaki manyetik alan ise kadardır. ir dış alan içerisinde 3 / ( R x ) bulunan bir elektrik dipolünün enerjisi U P. E şeklinde idi. una benzer olarak manyetik dipolün enerjisi de U. şeklindedir. 5)FARADAY KANUNU: Üzerinden akım geçen iletken bir telin çevresinde manyetik bir alanın ortaya çıktığı 1819 yılında H.C.Oersted tarafından bulunmuştur yılında Henry ve Faraday bir devrede manyetik alanın değiştirilmesiyle de elektrik akımının meydana gelebileceğini gösterdiler. u sonuç elektrik ve manyetizmayı birleştiren temel ilkelerden biridir. una göre Faraday yasası; bir devrede indüklenen elektromotor kuvvetinin büyüklüğü, devreden geçen manyetik akının d zamanla değişim hızına eşittir. u yasa şeklinde olup Faraday ın indüksiyon yasası olarak bilinir. İndüksiyon akımının yönü Lenz kanunu ile belirlenir. Lenz kanununa göre; indüksiyon akımının yönü kendisini meydana getiren sebebe zıttır. Faraday yasasındaki eksi işaretti bunu anlatmaktadır. Sabit manyetik alan içerisinde hareket ettirilen bir tel halkaya etkiyen kuvvet F ilx, indüksiyon emk sı ise =-.L.v.sin dır. urada L telin(halka) hareket doğrultusuna dik uzunluğu, v hızı, ise ile v arasındaki açıdır. Manyetik alan değişimi bir elektrik alan ürettiğinden dolayı, manyetik alan içerisindeki elektriksel d dolanım E. dl şeklinde indüksiyon emk sına eşittir. Manyetik alan içerisinde bağıl hareketle oluşan elektrik alan ( veya tersi) birbirlerine ve hıza E vx şeklinde bağlıdır. 6)İNDÜKTANS: ir bobinden (akım makarası) akım geçtiğinde bobinde oluşan idüksiyon d( N ) di emk sının büyüklüğü akımın zamanla değişim hızıyla doğru orantılıdır, L. uradaki orantı sabiti L bobinin indüktansı ya da indüksiyon katsayısıdır. L bobinin geometrisine bağlı olup, L n la şeklindedir. urada n birim uzunluktaki sarım sayısı, l bobinin (solenoidin) boyu, A kesit alanıdır.

4 ( i Mi 7)MANYETİK ENERJİ: ir manyetik alan içerisinde enerji yoğunluğu, yani birim hacme düşen 1 U Li 1 enerji miktarı u şeklindedir. urada manyetik alanı = in şeklindedir. Al Al 8)MADDENİN MANYETİK ÖZELLİKLERİ: Elektromanyetizmanın temel denklemlerinden biri Gauss un manyetizma kanunudur. u kanun yalıtılmış manyetik kutupların mevcut olmadığını belirtir. u durumda herhangi bir kapalı bir Gauss yüzeyi için toplam manyetik akı. ds dır. Maddelerin manyetik alanla etkileşim derecelerini belirleyen bağıl manyetik geçirgenliği b nin değeridir. b =/ şeklindedir. ağıl manyetik geçirgenliği 1 den biraz küçük olan maddeler diyamanyetik, 1 den biraz büyük olan maddeler paramanyetik, 1 den çok büyük (5-1 5 ) olan maddelere ferromanyetik maddeler denmektedir. Maddelerin manyetik özellikleri, onu oluşturan elektronların hareketlerine bağımlıdır. Elektronların yörüngesel ve spin hareketleri atomda bir akım, dolayısıyla bir dipol moment oluşturur. Maddedeki net dipol momentin büyüklüğü onun manyetikliğini belirler. a)diyamanyetiklik: Diyamanyetik maddeler bir mıknatısa yaklaştırılınca mıknatıs tarafından itilir, yani bunlar manyetik alanı zayıflatırlar. akır, kurşun, bizmut, karbon, gümüş, cıva... diyamanyetiktir. ir atom içerisinde dönen bir elektron bir dış alanına konduğunda açısal hızındaki değişme =e/m olur. urada m elektronun kütlesidir. u durumda manyetik momentteki artma ya da azalma miktarı yaklaşık olarak =e r /4m kadardır. b)paramanyetiklik: Paramanyetik maddeler mıknatısa yaklaştırıldığında ondan çok az etkilenir, yani içine konduğu manyetik alanı biraz sıkılaştırmış olur. Platin, hava, uranyum, manganez, alüminyum, sodyum ve oksijen paramanyetik maddelere örnektir yılında Pierre Curie paramanyetizmanın özelliklerini keşfetti. Paramanyetik maddenin manyetizasyonu uygulanan manyetik alanla doğru, sıcaklıkla ters orantılıdır. una göre manyetizasyon M C dir. urada C T Curie sabiti olup, bu kanun Curie kanunu olarak da bilinir. u kanun /T nin düşük değerleri için deneyle uyumludur. Yüksek değerlerindeki uyumsuzluk kuantum fiziği ile açıklanır. c)ferromanyetiklik: Ferromanyetik maddeler mıknatıs tarafından çekilirler. u maddelere örnek olarak, demir, permaloy, yumuşak çelik, nikel, kobalt verilebilir. u maddeler ısıtıldıklarında belli bir sıcaklıkta (Curie sıcaklığı) mıknatıslık özelliğini kaybederler ve aniden paramanyetik olurlar. Örneğin demir için bu sıcaklık 143 K dir. u durum kristal örgü içerisindeki iyon ya da atomların komşularıyla etkileşimlerinden kaynaklanır ve kuantum fiziği ile açıklanır. Sarımlı bir demir Rowland çemberinden i akımı geçtiğinde manyetik dolanım d l ) olur. urada i M demir çekirdekten dolayı manyetizasyon akımıdır. u manyetik alan = H+ M formunda da yazılabilir. elirli manyetik materyaller için manyetizasyonun deneysel bağıntısı M=( M -1)H şeklindedir. urada H manyetik alan şiddetidir. 9)ELEKTROMANYETİK SALINIMLAR: ir LC devresinde kapasitör ve indüktörde açığa 1 1 q çıkan toplam enerji sabit kalır, U=U +U E = Li. Kapasitörün enerjisi ne kadar artarsa, C indüktörünki o kadar azalır, toplamı sabit kalır. Kapasitörde maksimum depolanmış enerji, indüktördeki maksimum depolanmış enerjiye eşit olduğunda titreşimin (salınımın) açısal frekansı 1 dir. u frekansa rezonans frekansı denir. ir RLC devresinde Direnç nedeniyle yük, LC ya da akım fonksiyonunda bir sönüm meydana gelir. u sönümü önlemek için devreye = m cos t şeklinde bir sürücü elektromotor kuvveti uygulanır. ağımlı sistemlerde (L ve C) olduğu gibi, ayrık sistemlerde de enerji ve açısal frekanslar benzerlik (Klasik sistemelektromanyetik sistem) gösterir. oşlukta elektromanyetik salınımlar için toplam

5 enerji U U U E E şeklindedir. böyle bir elektromanyetik boşluk rezonatörü için c elde edilir, ki bu ışık hızıdır. =8,9.1-1 Coul /N.m, =4.1-7 Web/Amp.m dir. N sarımlı bir bobinden bir i akımı geçtiğinde bobin içerisindeki manyetik dolanım ; indüklenmiş emk nın oluşturduğu yerdeğiştirme akımı (Displacement), gönderilen akım ve manyetik materyalden dolayı manyetizasyon akımından oluşur. unun denklemi d E dl i im şeklindedir. 1)MEXWELL DENKLEMLERİ:Elektrik yüklerinin ivmelenmesi manyetik alan, bu manyetik alanlar da elektromanyetik dalgalar üretirler. Elektromanyetik dalgaların varlığını ve bunların özelliklerini açıklayabilen denklemler Maxwell denklemleridir. Maxwell denklemleri, Gauss, Amper ve Faraday yasalarına göre yazılmıştır. una göre Maxwell denklemleri; E.dS q d E d ds dl ( i ) Edl şeklinde dört tanedir. u denklemler. E 1 4 E. 1 E 4 J şeklinde de yazılabilmektedir. c t c t c uradaki ile skaler çarpıma divejans, vektörel çarpıma ise rotasyon denmektedir. şeklinde dik koordinatlarda diferansiyel ifade etmektedir. x y z 11)OŞLUKTA ELEKTROMANYETİK DALGA DENKLEMİ: oşlukta yayılan elektromanyetik dalga denklemleri Maxwell denklemlerinden türetilir. una göre boşluktaki bir 1 E elektromanyetik dalganın Elektrik alan denklemi E, manyetik alan denklemi de c t 1 şeklindedir. u denklemler E x =E z = ve x = y = koşullarında çözüldüğünde c t E y =E m sin(kx-wt) ve z = m sin(kx-wt) fonksiyonları elde edilir. urada k=w/c şeklinde dalga sayısıdır. Elektromanyetik dalgalar için E ve birbirine dik düzlemde sinüsoydal olarak hareket ederler. Yani bunlar bağıl hareket ederler. İyonosferde hareket eden elektromanyetik dalgalar için dalga denklemi (Klein Gordon dalga denklemi) w c şeklindedir. uradaki w p p t plazma frekansıdır. Elektromanyetik dalgalar enerji taşırlar. Taşıdıkları enerjinin akı vektörüne c Poynting vektörü denir. u vektör, dalganın elektrik ve manyetik alanına, S E şeklinde 4 bağlıdır. uradan da boşluktaki elektromanyetik alanların enerji yoğunluğu U= ( E ) olarak 8 bulunur... KAYNAK: 1) Elektromanyetik, Joseph A.Edminister, çev:dr M.Timur Aydemir, Dr Erkan afacan, Dr K.Cem Nakiboğlu, SCHAUM S OUT Lines,Nobel Yayın Dağıtım, Ankara- ) Titreşimler ve Dalgalar, erkeley Fizik dizisi-3, Frank S.Crawford, California Üniversitesi, erkeley, Çev:Rauf Nasuhoğlu, Arsın Aydınuraz, Fevzi Köksal,Güven Yay. 3) Optik, Niftali Goca, Çev:Celal Çakır, Aktif Yayınevi, İstanbul,.baskı, Erzurum-. Mehmet TAŞKAN 1

6

İÇİNDEKİLER xiii İÇİNDEKİLER LİSTESİ BÖLÜM 1 ELEKTRİK YÜKÜ 1.1. ELEKTRİK YÜKÜ VE ÖZELLİKLERİ YALITKANLAR VE İLETKENLER...

İÇİNDEKİLER xiii İÇİNDEKİLER LİSTESİ BÖLÜM 1 ELEKTRİK YÜKÜ 1.1. ELEKTRİK YÜKÜ VE ÖZELLİKLERİ YALITKANLAR VE İLETKENLER... İÇİNDEKİLER xiii İÇİNDEKİLER LİSTESİ BÖLÜM 1 ELEKTRİK YÜKÜ 1.1. ELEKTRİK YÜKÜ VE ÖZELLİKLERİ... 2 1.2. YALITKANLAR VE İLETKENLER... 4 1.2.1. İletkenler, Yalıtkanlar ve Yarıiletkenler... 4 1.2.2. Topraklanma...

Detaylı

Faraday Yasası. 31. Bölüm

Faraday Yasası. 31. Bölüm Faraday Yasası 31. Bölüm 1. Faraday İndüksiyon Yasası Faraday ve Henri: Değişen manyetik alanlar da emk (dolayısıyla akım) oluşturur. Şekilde görüldüğü gibi akım ile değişen manyetik alan arasında bir

Detaylı

Elektrostatik Elektrik Alan Elektrik Akı Kondansatör. Kaynak : Serway-Beichner Bölüm 23, 24, 26

Elektrostatik Elektrik Alan Elektrik Akı Kondansatör. Kaynak : Serway-Beichner Bölüm 23, 24, 26 Elektrostatik Elektrik Alan Elektrik Akı Kondansatör Kaynak : Serway-Beichner Bölüm 23, 24, 26 İndüksiyon Nötr Maddenin indüksiyon yoluyla yüklenmesi (Bir yük türünün diğer yük türüne göre daha fazla olması)

Detaylı

Fizik II Elektrik ve Manyetizma Elektriksel Potansiyel

Fizik II Elektrik ve Manyetizma Elektriksel Potansiyel Ders Hakkında FizikII Elektrik ve Manyetizma Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fen ve mühendislik öğrencilerine elektrik ve manyetizmanın temel kanunlarını lisans düzeyinde öğretmektir. Dersin İçeriği Hafta

Detaylı

2-MANYETIK ALANLAR İÇİN GAUSS YASASI

2-MANYETIK ALANLAR İÇİN GAUSS YASASI 2-MANYETIK ALANLAR İÇİN GAUSS YASASI Elektrik yükleri yani pozitif ve negatif yükler birbirlerinden ayrı ve izole halde düşünülebilirler. Bu durum, Kuzey ve güney manyetik kutuplar için de söz konusu olabilir

Detaylı

Manyetik Alan. Manyetik Akı. Manyetik Akı Yoğunluğu. Ferromanyetik Malzemeler. B-H eğrileri (Hysteresis)

Manyetik Alan. Manyetik Akı. Manyetik Akı Yoğunluğu. Ferromanyetik Malzemeler. B-H eğrileri (Hysteresis) Manyetik Alan Manyetik Akı Manyetik Akı Yoğunluğu Ferromanyetik Malzemeler B-H eğrileri (Hysteresis) Kaynak: SERWAY Bölüm 29 http://mmfdergi.ogu.edu.tr/mmfdrg/2006-1/3.pdf Manyetik Alan Manyetik Alan

Detaylı

ELEKTROMANYETIK ALAN TEORISI

ELEKTROMANYETIK ALAN TEORISI ELEKTROMANYETIK ALAN TEORISI kaynaklar: 1) Electromagnetic Field Theory Fundamentals Guru&Hiziroglu 2) A Student s Guide to Maxwell s Equations Daniel Fleisch 3) Mühendislik Elektromanyetiğinin Temelleri

Detaylı

MANYETIZMA. Manyetik Alan ve Manyetik Alan Kaynakları

MANYETIZMA. Manyetik Alan ve Manyetik Alan Kaynakları MANYETIZMA Manyetik Alan ve Manyetik Alan Kaynakları MAGNETİZMA Mıknatıs ve Özellikleri Magnetit adı verilen Fe 3 O 4 (demir oksit) bileşiği doğal bir mıknatıstır ve ilk olarak Manisa yakınlarında bulunduğu

Detaylı

Fizik II Elektrik ve Manyetizma Akım, Direnç ve Elektromotor Kuvvet

Fizik II Elektrik ve Manyetizma Akım, Direnç ve Elektromotor Kuvvet Ders Hakkında Fizik-II Elektrik ve Manyetizma Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fen ve mühendislik öğrencilerine elektrik ve manyetizmanın temel kanunlarını lisans düzeyinde öğretmektir. Dersin İçeriği Hafta

Detaylı

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü 10. Hafta. Aysuhan OZANSOY

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü 10. Hafta. Aysuhan OZANSOY FİZ102 FİZİK-II Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü 10. Hafta Aysuhan OZANSOY Bölüm 8: Manyetik Alan 1. Mıknatıslar ve manyetik alan 2. Elektrik Yüküne Etkiyen Manyetik Kuvvet 3. Manyetik Alanda

Detaylı

Fiz 1012 Ders 6 Manyetik Alanlar.

Fiz 1012 Ders 6 Manyetik Alanlar. Fiz 1012 Ders 6 Manyetik Alanlar Manyetik Alan Manyetik Alan Çizgileri Manyetik Alan İçinde Hareket Eden Elektrik Yükü Akım Taşıyan Bir İletken Üzerine Etki Manyetik Kuvvet http://kisi.deu.edu.tr/mehmet.tarakci/

Detaylı

ELEKTRİKSEL POTANSİYEL

ELEKTRİKSEL POTANSİYEL ELEKTRİKSEL POTANSİYEL Elektriksel Potansiyel Enerji Elektriksel potansiyel enerji kavramına geçmeden önce Fizik-1 dersinizde görmüş olduğunuz iş, potansiyel enerji ve enerjinin korunumu kavramları ile

Detaylı

Temel Ders Kitabı: Fen Bilimcileri ve Mühendislik için Fizik; Douglas C. Giancoli, Akademi, 2009 (Dördüncü Baskıdan Çeviri)

Temel Ders Kitabı: Fen Bilimcileri ve Mühendislik için Fizik; Douglas C. Giancoli, Akademi, 2009 (Dördüncü Baskıdan Çeviri) FİZİK 102 Temel Ders Kitabı: Fen Bilimcileri ve Mühendislik için Fizik; Douglas C. Giancoli, Akademi, 2009 (Dördüncü Baskıdan Çeviri) 1. Hafta: Elektrik Alanları (Bölüm 21) Elektrik Yükü: Pozitif ve negatif

Detaylı

Bölüm 7. Manyetik Alan ve. Manyetik Kuvvet. Copyright 2008 Pearson Education Inc., publishing as Pearson Addison-Wesley

Bölüm 7. Manyetik Alan ve. Manyetik Kuvvet. Copyright 2008 Pearson Education Inc., publishing as Pearson Addison-Wesley Bölüm 7 Manyetik Alan ve Manyetik Kuvvet Hedef Öğretiler Manyetik Kuvvet Manyetik Alan ve Manyetik Akı Manyetik Alanda Yüklerin hareketi Yarıiletkenlerde Manyetik Kuvvet hesabı Manyetik Tork Elektrik Motor

Detaylı

4 ELEKTRİK AKIMLARI. Elektik Akımı ve Akım Yoğunluğu. Elektrik yüklerinin akışına elektrik akımı denir. Yük

4 ELEKTRİK AKIMLARI. Elektik Akımı ve Akım Yoğunluğu. Elektrik yüklerinin akışına elektrik akımı denir. Yük 4 ELEKTRİK AKIMLARI Elektik Akımı ve Akım Yoğunluğu Elektrik yüklerinin akışına elektrik akımı denir. Yük topluluğu bir A alanı boyunca yüzeye dik olarak hareket etsin. Bu yüzeyden t zaman aralığında Q

Detaylı

TEMEL İŞLEMLER KAVRAMLAR

TEMEL İŞLEMLER KAVRAMLAR EM 420 Yüksek Gerilim Tekniği TEMEL İŞLEMLER VE KAVRAMLAR YRD.DOÇ. DR. CABBAR VEYSEL BAYSAL ELEKTRIK & ELEKTRONIK YÜK. MÜH. Not: Tüm slaytlar listelenen ders kaynaklarından alıntı yapılarak ve faydalanılarak

Detaylı

Malzemeler elektrik yükünü iletebilme yeteneklerine göre 3 e ayrılırlar. İletkenler Yarı-iletkenler Yalıtkanlar

Malzemeler elektrik yükünü iletebilme yeteneklerine göre 3 e ayrılırlar. İletkenler Yarı-iletkenler Yalıtkanlar Malzemeler elektrik yükünü iletebilme yeteneklerine göre 3 e ayrılırlar. İletkenler Yarı-iletkenler Yalıtkanlar : iletkenlik katsayısı (S/m) Malzemelerin iletkenlikleri sıcaklık ve frekansla değişir. >>

Detaylı

BÖLÜM 8 MALZEMENİN MANYETİK ÖZELLİKLERİ

BÖLÜM 8 MALZEMENİN MANYETİK ÖZELLİKLERİ BÖLÜM 8 MALZEMENİN MANYETİK ÖZELLİKLERİ İndüktörler, transformatörler, jeneratörler, elektrik motorları, trafolar, elektromıknatıslar, hoparlörler, kayıt cihazları gibi pek çok cihaz malzemenin manyetik

Detaylı

Fizik II Elektrik ve Manyetizma Manyetik Alan Kaynakları-1

Fizik II Elektrik ve Manyetizma Manyetik Alan Kaynakları-1 Ders Hakkında Fizik-II Elektrik ve Manyetizma Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fen ve mühendislik öğrencilerine elektrik ve manyetizmanın temel kanunlarını lisans düzeyinde öğretmektir. Dersin İçeriği Hafta

Detaylı

Fizik II Elektrik ve Manyetizma Faraday Yasası

Fizik II Elektrik ve Manyetizma Faraday Yasası Ders Hakkında Fizik-II Elektrik ve Manyetizma Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fen ve mühendislik öğrencilerine elektrik ve manyetizmanın temel kanunlarını lisans düzeyinde öğretmektir. Dersin İçeriği Hafta

Detaylı

Statik Manyetik Alan

Statik Manyetik Alan Statik Manyetik Alan Amper Kanunu Manyetik Vektör Potansiyeli Maxwell in diverjans eşitliği Endüktans 1 Amper Kanununun İntegral Formu 2 Amper Kanununun İntegral Formu z- ekseni boyunca uzanan çok uzun

Detaylı

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü Bahar Yarıyılı 9.Bölümün Özeti Ankara Aysuhan OZANSOY

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü Bahar Yarıyılı 9.Bölümün Özeti Ankara Aysuhan OZANSOY FİZ102 FİZİK-II Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü 2014-2015 Bahar Yarıyılı 9.Bölümün Özeti Ankara Aysuhan OZANSOY Bölüm 9: Manyetik Alan Kaynakları 1. Biot-Savart Kanunu 1.1 Manyetik Alan

Detaylı

FİZK Ders 8 MANYETIK ALAN. Dr. Ali ÖVGÜN. DAÜ Fizik Bölümü.

FİZK Ders 8 MANYETIK ALAN. Dr. Ali ÖVGÜN. DAÜ Fizik Bölümü. FİZK 104-202 Ders 8 MANYETIK ALAN Dr. Ali ÖVGÜN DAÜ Fizik Bölümü Kaynaklar: -Fizik 2. Cilt (SERWAY) -Fiziğin Temelleri 2.Kitap (HALLIDAY & RESNIK) -Üniversite Fiziği (Cilt 2) (SEARS ve ZEMANSKY) http://fizk104.aovgun.com

Detaylı

Bölüm 1 Elektrik Alanları. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU

Bölüm 1 Elektrik Alanları. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU E Bölüm 1 Elektrik Alanları Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU ELEKTRİK ALANLARI Elektrik Yüklerinin Özellikleri Coulomb Kanunu Elektrik Alanı Düzgün Bir EA da Yüklü Parçacıkların Hareketi Elektrik Yüklerinin

Detaylı

MEKATRONİĞİN TEMELLERİ TEMEL ELEKTRONİK KAVRAMLARI

MEKATRONİĞİN TEMELLERİ TEMEL ELEKTRONİK KAVRAMLARI MEKATRONİĞİN TEMELLERİ TEMEL ELEKTRONİK KAVRAMLARI KONDANSATÖR Kondansatör iki iletken plaka arasına bir yalıtkan malzeme konarak elde edilen ve elektrik enerjisini elektrostatik enerji olarak depolamaya

Detaylı

Bu konuda cevap verilecek sorular?

Bu konuda cevap verilecek sorular? MANYETİK ALAN Bu konuda cevap verilecek sorular? 1. Manyetik alan nedir? 2. Maddeler manyetik özelliklerine göre nasıl sınıflandırılır? 3. Manyetik alanın varlığı nasıl anlaşılır? 4. Mıknatısın manyetik

Detaylı

BÖLÜM 1: Matematiğe Genel Bakış 1. BÖLÜM:2 Fizik ve Ölçme 13. BÖLÜM 3: Bir Boyutta Hareket 20. BÖLÜM 4: Düzlemde Hareket 35

BÖLÜM 1: Matematiğe Genel Bakış 1. BÖLÜM:2 Fizik ve Ölçme 13. BÖLÜM 3: Bir Boyutta Hareket 20. BÖLÜM 4: Düzlemde Hareket 35 BÖLÜM 1: Matematiğe Genel Bakış 1 1.1. Semboller, Bilimsel Gösterimler ve Anlamlı Rakamlar 1.2. Cebir 1.3. Geometri ve Trigometri 1.4. Vektörler 1.5. Seriler ve Yaklaşıklıklar 1.6. Matematik BÖLÜM:2 Fizik

Detaylı

Manyetizma. Manyetik alan çizgileri, çizim. Manyetik malzeme türleri. Manyetik alanlar. BÖLÜM 29 Manyetik alanlar

Manyetizma. Manyetik alan çizgileri, çizim. Manyetik malzeme türleri. Manyetik alanlar. BÖLÜM 29 Manyetik alanlar ÖLÜM 29 Manyetik alanlar Manyetik alan Akım taşıyan bir iletkene etkiyen manyetik kuvvet Düzgün bir manyetik alan içerisindeki akım ilmeğine etkiyen tork Yüklü bir parçacığın düzgün bir manyetik alan içerisindeki

Detaylı

Manyetik Alan Şiddeti ve Ampere Devre Yasası

Manyetik Alan Şiddeti ve Ampere Devre Yasası Manyetik Alan Şiddeti ve Ampere Devre Yasası Elektrik alanlar için elektrik akı yoğunluğunu, elektrik alan şiddeti cinsinden tanımlamıştık. Buna benzer şekilde manyetik alan şiddetiyle manyetik akı yoğunluğu

Detaylı

FİZK Ders 5. Elektrik Alanları. Dr. Ali ÖVGÜN. DAÜ Fizik Bölümü.

FİZK Ders 5. Elektrik Alanları. Dr. Ali ÖVGÜN. DAÜ Fizik Bölümü. FİZK 104-0 Ders 5 Elektrik Alanları Dr. Ali ÖVGÜN DAÜ Fizik Bölümü Kaynaklar: -Fizik. Cilt (SERWAY) -Fiziğin Temelleri.Kitap (HALLIDAY & RESNIK) -Üniversite Fiziği (Cilt ) (SEARS ve ZEMANSKY) http://fizk104.aovgun.com

Detaylı

Dielektrik malzeme DİELEKTRİK ÖZELLİKLER. Elektriksel Kutuplaşma. Dielektrik malzemeler. Kutuplaşma Türleri 15.4.2015. Elektronik kutuplaşma

Dielektrik malzeme DİELEKTRİK ÖZELLİKLER. Elektriksel Kutuplaşma. Dielektrik malzemeler. Kutuplaşma Türleri 15.4.2015. Elektronik kutuplaşma Dielektrik malzeme DİELEKTRİK ÖZELLİKLER Dielektrik malzemeler; serbest elektron yoktur, yalıtkan malzemelerdir, uygulanan elektriksel alandan etkilenebilirler. 1 2 Dielektrik malzemeler Elektriksel alan

Detaylı

MANYETİK ALAN KAYNAKLARI Biot Savart Yasası

MANYETİK ALAN KAYNAKLARI Biot Savart Yasası Fiz 1012 Ders 6 MANYETİK ALAN KAYNAKLARI Biot Savart Yasası Hareket Eden Parçacığın Manyetik Alanı Akım Taşıyan İletkenin Manyetik Alanı Ampère Yasası Manyetik Akı Gauss Yasası Yerdeğiştirme Akımı (Ampère

Detaylı

ELEKTROMANYETİK DALGALAR

ELEKTROMANYETİK DALGALAR ELEKTROMANYETİK DALGALAR Hareket eden bir yük manyetik alan oluşturur. Yük sabit hızla hareket ederse, sabit bir akım ve sabit bir manyetik alan oluşturur. Yük osilasyon hareketi yaparsa değişken bir manyetik

Detaylı

Elektromanyetik Dalga Teorisi

Elektromanyetik Dalga Teorisi Elektromanyetik Dalga Teorisi Ders-1 Diferansiyel Formda Maxwell Denklemleri İntegral Formda Maxwell Denklemleri Fazörlerin Kullanımı Zamanda Harmonik Alanlar Malzeme Ortamı Dalga Denklemleri Michael Faraday,

Detaylı

ELEKTROMANYETIK DALGALAR

ELEKTROMANYETIK DALGALAR ELEKTROMANYETIK DALGALAR EEM 10/1/2018 AG 1 kaynaklar: 1) Muhendislikelektromenyetiginin temelleri, David K. Cheng, Palme Yayincilik 2) Electromagnetic Field Theory Fundamentals, Guru&Hiziroglu 3) A Student

Detaylı

KARABÜK ÜNİVERSİTESİ Öğretim Üyesi: Doç.Dr. Tamila ANUTGAN 1

KARABÜK ÜNİVERSİTESİ Öğretim Üyesi: Doç.Dr. Tamila ANUTGAN 1 KARABÜK ÜNİVERSİTESİ Öğretim Üyesi: Doç.Dr. Tamila ANUTGAN 1 Elektriksel olaylarla ilgili buraya kadar yaptığımız, tartışmalarımız, durgun yüklerle veya elektrostatikle sınırlı kalmıştır. Şimdi, elektrik

Detaylı

FARADAY YASASI Dr. Ali ÖVGÜN

FARADAY YASASI Dr. Ali ÖVGÜN FİZK 104-202 Ders 9 FARADAY YASASI Dr. Ali ÖVGÜN DAÜ Fizik Bölümü Kaynaklar: -Fizik 2. Cilt (SERWAY) -Fiziğin Temelleri 2.Kitap (HALLIDAY & RESNIK) -Üniversite Fiziği (Cilt 2) (SEARS ve ZEMANSKY) http://fizk104.aovgun.com

Detaylı

Hareket halindeki elektrik yüklerinin oluşturduğu bir sistem düşünelim. Belirli bir bölgede net bir yük akışı olduğunda, akımın mevcut olduğu

Hareket halindeki elektrik yüklerinin oluşturduğu bir sistem düşünelim. Belirli bir bölgede net bir yük akışı olduğunda, akımın mevcut olduğu Akım ve Direnç Elektriksel olaylarla ilgili buraya kadar yaptığımız tartışmalar durgun yüklerle veya elektrostatikle sınırlı kalmıştır. Şimdi, elektrik yüklerinin hareket halinde olduğu durumları inceleyeceğiz.

Detaylı

Şekil-1. Doğru ve Alternatif Akım dalga şekilleri

Şekil-1. Doğru ve Alternatif Akım dalga şekilleri 2. Alternatif Akım =AC (Alternating Current) Değeri ve yönü zamana göre belirli bir düzen içerisinde değişen akıma AC denir. En çok bilinen AC dalga biçimi Sinüs dalgasıdır. Bununla birlikte farklı uygulamalarda

Detaylı

DİELEKTRİKLER 5.1 ELEKTRİK ALANI İÇİNDEKİ YALITKAN ATOMUNUN DAVRANIŞI

DİELEKTRİKLER 5.1 ELEKTRİK ALANI İÇİNDEKİ YALITKAN ATOMUNUN DAVRANIŞI 83 V. BÖLÜM DİELEKTRİKLER 5.1 ELEKTRİK ALANI İÇİNDEKİ YALITKAN ATOMUNUN DAVRANIŞI Yalıtkanlarda en dış yörüngedeki elektronlar çekirdeğe güçlü bağlı olup serbest elektrik yükü içermez. Mükemmel bir Yalıtkan

Detaylı

Elektrik Yük ve Elektrik Alan

Elektrik Yük ve Elektrik Alan Bölüm 1 Elektrik Yük ve Elektrik Alan Bölüm 1 Hedef Öğretiler Elektrik yükler ve bunların iletken ve yalıtkanlar daki davranışları. Coulomb s Yasası hesaplaması Test yük kavramı ve elektrik alan tanımı.

Detaylı

Bölüm 24 Gauss Yasası

Bölüm 24 Gauss Yasası Bölüm 24 Gauss Yasası Elektrik Akısı Gauss Yasası Gauss Yasasının Yüklü Yalıtkanlara Uygulanması Elektrostatik Dengedeki İletkenler Öğr. Gör. Dr. Mehmet Tarakçı http://kisi.deu.edu.tr/mehmet.tarakci/ Elektrik

Detaylı

Alternatif Akım Devreleri

Alternatif Akım Devreleri Alternatif akım sürekli yönü ve şiddeti değişen bir akımdır. Alternatif akımda bazı devre elemanları (bobin, kapasitör, yarı iletken devre elemanları) doğruakım devrelerinde olduğundan farklı davranırlar.

Detaylı

Elektrik Akımı, Direnç ve Ohm Yasası

Elektrik Akımı, Direnç ve Ohm Yasası 1. Akım Şiddeti Elektrik akımı, elektrik yüklerinin hareketi sonucu oluşur. Ancak her hareketli yük akım yaratmaz. Belirli bir bölge ya da yüzeyden net bir elektrik yük akışı olduğu durumda elektrik akımından

Detaylı

EMAT ÇALIŞMA SORULARI

EMAT ÇALIŞMA SORULARI EMAT ÇALIŞMA SORULARI 1) A = 4. ı x 2. ı y ı z ve B = ı x + 4. ı y 4. ı z vektörlerinin dik olduğunu gösteriniz. İki vektörün skaler çarpımlarının sıfır olması gerekir. A. B = 4.1 + ( 2). 4 + ( 1). ( 4)

Detaylı

Adı ve Soyadı : Nisan 2011 No :... Bölümü :... MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ARA SINAV SORULARI

Adı ve Soyadı : Nisan 2011 No :... Bölümü :... MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ARA SINAV SORULARI Adı ve Soyadı :................ 16 Nisan 011 No :................ Bölümü :................ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ARA SINAV SORULARI 1) Aşağıdakiler hangisi/hangileri doğrudur? I. Coulomb yasasındaki Coulomb

Detaylı

ELEKTROMANYETIK DALGALAR

ELEKTROMANYETIK DALGALAR ELEKTROMANYETIK DALGALAR EEM 10/6/2017 AG 1 kaynaklar: 1) Muhendislikelektromenyetiginin temelleri, David K. Cheng, Palme Yayincilik 2) Electromagnetic Field Theory Fundamentals, Guru&Hiziroglu 3) A Student

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 11 SINIF FİZİK DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 11 SINIF FİZİK DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ KASIM EKİM 2017-2018 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 11 SINIF FİZİK DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ Ay Hafta Ders Saati Konu Adı Kazanımlar Test No Test Adı 1 4 Vektörler 11.1.1.1. Vektörlerin

Detaylı

Elektromanyetik Alan Kaynakları (1)

Elektromanyetik Alan Kaynakları (1) (4) Elektrostatik Giriş Elektrostatik zamana bağlı olarak değişen elektrik alanlar için temel oluşturur. Pek çok elektronik cihazın çalışması elektrostatik üzerine kuruludur. Bunlara örnek olarak osiloskop,

Detaylı

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü 7. Hafta. Aysuhan OZANSOY

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü 7. Hafta. Aysuhan OZANSOY FİZ102 FİZİK-II Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü 7. Hafta Aysuhan OZANSOY Bölüm 6: Akım, Direnç ve Devreler 1. Elektrik Akımı ve Akım Yoğunluğu 2. Direnç ve Ohm Kanunu 3. Özdirenç 4. Elektromotor

Detaylı

Sensörler Öğr. Gör. Erhan CEMÜNAL Thomas Alva Edison

Sensörler Öğr. Gör. Erhan CEMÜNAL Thomas Alva Edison Sensörler Öğr. Gör. Erhan CEMÜNAL Sıkı bir çalışmanın yerini hiç bir şey alamaz. Deha yüzde bir ilham ve yüzde doksandokuz terdir. Thomas Alva Edison İçerik TEMEL ELEKTRONİK KAVRAMLARI Transdüser ve Sensör

Detaylı

Elektromanyetik Dalga Teorisi

Elektromanyetik Dalga Teorisi Elektromanyetik Dalga Teorisi Ders-2 Dalga Denkleminin Çözümü Düzlem Elektromanyetik Dalgalar Enine Elektromanyetik Dalgalar Kayıplı Ortamda Düzlem Dalgalar Düzlem Dalgaların Polarizasyonu Dalga Denkleminin

Detaylı

ELEKTROSTATİK. Atomda proton ve nötrondan oluşan bir çekirdek ve çekirdeğin çevresinde yörüngelerde hareket eden elektronlar bulunur.

ELEKTROSTATİK. Atomda proton ve nötrondan oluşan bir çekirdek ve çekirdeğin çevresinde yörüngelerde hareket eden elektronlar bulunur. ELEKTROSTATİK Atomda proton ve nötrondan oluşan bir çekirdek ve çekirdeğin çevresinde yörüngelerde hareket eden elektronlar bulunur. Elektrik yüklerinin kaynağı atomun yapısında bulunan elekton ve proton

Detaylı

Elektrik ve Magnetizma

Elektrik ve Magnetizma Elektrik ve Magnetizma 1.1. Biot-Sawart yasası Üzerinden akım geçen, herhangi bir biçime sahip iletken bir tel tarafından bir P noktasında üretilen magnetik alan şiddeti H iletkeni oluşturan herbir parçanın

Detaylı

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI.. ANADOLU LİSESİ 11. SINIF FİZİK DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI.. ANADOLU LİSESİ 11. SINIF FİZİK DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI 2018-2019 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI.. ANADOLU LİSESİ 11. SINIF FİZİK DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI 11.SINIF KAZANIM SAYISI VE SÜRE TABLOSU ÜNİTE NO ÜNİTE ADI KAZANIM SAYISI SÜRE / DERS SAATİ ORAN (%) 1

Detaylı

Akım ve Direnç. Bölüm 27. Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç

Akım ve Direnç. Bölüm 27. Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç Bölüm 27 Akım ve Direnç Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç Öğr. Gör. Dr. Mehmet Tarakçı http://kisi.deu.edu.tr/mehmet.tarakci/ Elektrik Akımı Elektrik yüklerinin

Detaylı

Manyetik Alanlar. Benzer bir durum hareketli yükler içinde geçerli olup bu yüklerin etrafını elektrik alana ek olarak bir manyetik alan sarmaktadır.

Manyetik Alanlar. Benzer bir durum hareketli yükler içinde geçerli olup bu yüklerin etrafını elektrik alana ek olarak bir manyetik alan sarmaktadır. Manyetik Alanlar Manyetik Alanlar Duran ya da hareket eden yüklü parçacığın etrafını bir elektrik alanın sardığı biliyoruz. Hatta elektrik alan konusunda şu sonuç oraya konulmuştur. Durgun bir deneme yükü

Detaylı

EŞ POTANSİYEL VE ELEKTRİK ALAN ÇİZGİLERİ. 1. Zıt yükle yüklenmiş iki iletkenin oluşturduğu eş potansiyel çizgileri araştırıp bulmak.

EŞ POTANSİYEL VE ELEKTRİK ALAN ÇİZGİLERİ. 1. Zıt yükle yüklenmiş iki iletkenin oluşturduğu eş potansiyel çizgileri araştırıp bulmak. EŞ POTANSİYEL VE ELEKTRİK ALAN ÇİZGİLERİ AMAÇ: 1. Zıt yükle yüklenmiş iki iletkenin oluşturduğu eş potansiyel çizgileri araştırıp bulmak. 2. Bu eş potansiyel çizgileri kullanarak elektrik alan çizgilerinin

Detaylı

ELEKTROMANYETİK ALAN TEORİSİ

ELEKTROMANYETİK ALAN TEORİSİ ELEKTROMANYETİK ALAN TEORİSİ Hafta Konu 1 Vektör Analizi 2 Koordinat Sistemleri ve Dönüşümler 3 Elektrik Yükleri ve Alanlar 4 Elektriksel Akı ve Gauss Yasası 5 Diverjansın Fiziksel Anlamı ve Uygulamaları

Detaylı

Statik Manyetik Alan

Statik Manyetik Alan Statik Manyetik Alan Noktasal Yüke Etki eden Manyetik Kuvvet Akım Elemanına Etki Eden Manyetik Kuvvet Biot-Savart Kanunu Statik Manyetik Alan Statik manyetik alan, sabit akımdan veya bir sürekli mıknatıstan

Detaylı

Temel Kavramlar. Elektrik Nedir? Elektrik nedir? Elektrikler geldi, gitti, çarpıldım derken neyi kastederiz?

Temel Kavramlar. Elektrik Nedir? Elektrik nedir? Elektrikler geldi, gitti, çarpıldım derken neyi kastederiz? Temel Kavramlar Elektrik Nedir? Elektrik nedir? Elektrikler geldi, gitti, çarpıldım derken neyi kastederiz? 1 Elektriksel Yük Elektrik yükü bu dış yörüngede dolanan elektron sayısının çekirdekteki proton

Detaylı

7.DENEY RAPORU AKIM GEÇEN TELE ETKİYEN MANYETİK KUVVETLERİN ÖLÇÜMÜ

7.DENEY RAPORU AKIM GEÇEN TELE ETKİYEN MANYETİK KUVVETLERİN ÖLÇÜMÜ 7.DENEY RAPORU AKIM GEÇEN TELE ETKİYEN MANYETİK KUVVETLERİN ÖLÇÜMÜ Arş. Gör. Ahmet POLATOĞLU Fizik II-Elektrik Laboratuvarı 9 Mart 2018 DENEY RAPORU DENEYİN ADI: Akım Geçen Tele Etkiyen Manyetik Kuvvetlerin

Detaylı

11. SINIF SORU BANKASI. 2. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA 6. Konu ALTERNATİF AKIM VE TRANSFORMATÖRLER TEST ÇÖZÜMLERİ

11. SINIF SORU BANKASI. 2. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA 6. Konu ALTERNATİF AKIM VE TRANSFORMATÖRLER TEST ÇÖZÜMLERİ . SINIF SORU BANKASI. ÜNİTE: EEKTRİK VE MANYETİZMA 6. Konu ATERNATİF AKIM VE TRANSFORMATÖRER TEST ÇÖZÜMERİ 6 Alternatif Akım ve Transformatörler Test in Çözümleri. Alternatif gerilim denklemi; V sinrft

Detaylı

FİZİK 2 ELEKTRİK VE MANYETİZMA Elektrik yükü Elektrik alanlar Gauss Yasası Elektriksel potansiyel Kondansatör ve dielektrik Akım ve direnç Doğru akım

FİZİK 2 ELEKTRİK VE MANYETİZMA Elektrik yükü Elektrik alanlar Gauss Yasası Elektriksel potansiyel Kondansatör ve dielektrik Akım ve direnç Doğru akım FİZİK 2 ELEKTRİK VE MANYETİZMA Elektrik yükü Elektrik alanlar Gauss Yasası Elektriksel potansiyel Kondansatör ve dielektrik Akım ve direnç Doğru akım devreleri Manyetik alanlar Akım nedeniyle oluşan manyetik

Detaylı

Bölüm 4 Doğru Akım Devreleri. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU

Bölüm 4 Doğru Akım Devreleri. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU Bölüm 4 Doğru Akım Devreleri Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU Doğru Akım Devreleri Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Yasası Elektromotor Kuvvet (EMK) Kirchoff un Akım Kuralı Kirchoff un İlmek Kuralı Seri ve Paralel

Detaylı

BAHAR YARIYILI FİZİK 2 DERSİ. Doç. Dr. Hakan YAKUT. Fizik Bölümü

BAHAR YARIYILI FİZİK 2 DERSİ. Doç. Dr. Hakan YAKUT. Fizik Bölümü 2015-2016 BAHAR YARIYILI FİZİK 2 DERSİ Doç. Dr. Hakan YAKUT SAÜ Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Ofis: FEF A Blok, 3. Kat, Oda No: 812, İş tel.: 6092 (+90 264 295 6092) BÖLÜM 7 MANYETİK ALANLAR 2 İÇERİK

Detaylı

11. SINIF SORU BANKASI. 2. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA 6. Konu ALTERNATİF AKIM VE TRANSFORMATÖRLER TEST ÇÖZÜMLERİ

11. SINIF SORU BANKASI. 2. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA 6. Konu ALTERNATİF AKIM VE TRANSFORMATÖRLER TEST ÇÖZÜMLERİ . SINIF SORU BANKASI. ÜNİTE: EEKTRİK VE MANYETİZMA 6. Konu ATERNATİF AKIM VE TRANSFORMATÖRER TEST ÇÖZÜMERİ 6 Alternatif Akım ve Transformatörler Test in Çözümleri. Alternatif gerilim denklemi; V sinrft

Detaylı

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya 2014-2015 Bahar Yarıyılı 10. Bölüm Özeti 26.05.2015 Ankara Aysuhan OZANSOY

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya 2014-2015 Bahar Yarıyılı 10. Bölüm Özeti 26.05.2015 Ankara Aysuhan OZANSOY FİZ102 FİZİK-II Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya 2014-2015 Bahar Yarıyılı 10. Bölüm Özeti 26.05.2015 Ankara Aysuhan OZANSOY Bölüm 10: Faraday Yasası 1. İndüksiyon (Etkileme) Deneyleri 2. Faraday

Detaylı

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fizik Bölümü Fizik II Dersi Birinci Ara Sınavı

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fizik Bölümü Fizik II Dersi Birinci Ara Sınavı Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fizik Bölümü Fizik II Dersi Birinci Ara Sınavı 9 Mart 20 Hazırlayan: Yamaç Pehlivan Başlama saati: :00 Bitiş Saati: 2:20 Toplam Süre: 80 Dakika Lütfen adınızı ve

Detaylı

ATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0

ATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0 ATOMİK YAPI Atom, birkaç türü birleştiğinde çeşitli molekülleri, bir tek türü ise bir kimyasal öğeyi oluşturan parçacıktır. Atom, elementlerin özelliklerini taşıyan en küçük yapı birimi olup çekirdekteki

Detaylı

DOĞRU AKIM MAKİNELERİNDE KAYIPLAR

DOĞRU AKIM MAKİNELERİNDE KAYIPLAR 1 DOĞRU AKIM MAKİNELERİNDE KAYIPLAR Doğru Akım Makinelerinde Kayıplar Doğru akım makinelerinde kayıplar üç grupta toplanır. Mekanik kayıplar, Manyetik kayıplar, Bakır kayıplar. Bu üç grup kayıptan başka

Detaylı

ELEKTROMANYETİK DALGALAR DERSİ YAZ DÖNEMİ

ELEKTROMANYETİK DALGALAR DERSİ YAZ DÖNEMİ DERS İÇERİĞİNE GENEL BAKIŞ ELEKTROMANYETİK DALGALAR DERSİ 2015-2016 YAZ DÖNEMİ Yrd. Doç. Dr. Seyit Ahmet Sis seyit.sis@balikesir.edu.tr, MMF 7. kat, ODA No: 3, Dahili: 5703 1 DERS İÇERİĞİNE GENEL BAKIŞ

Detaylı

11. SINIF SORU BANKASI. 2. ÜNİTE: KUVVET VE HAREKET 5. Konu ELEKTROMANYETİK İNDÜKSİYON TEST ÇÖZÜMLERİ

11. SINIF SORU BANKASI. 2. ÜNİTE: KUVVET VE HAREKET 5. Konu ELEKTROMANYETİK İNDÜKSİYON TEST ÇÖZÜMLERİ 11. SINIF SORU ANKASI. ÜNİTE: KUVVET VE HAREKET 5. Konu ELEKTROMANYETİK İNDÜKSİYON TEST ÇÖZÜMLERİ 5 Elektromanyetik Indüksiyon Test 1 in Çözümleri 3. 1. Faraday Yasasına göre; indüksiyon emk sı manyetik

Detaylı

FIZ Arasınav 9 Aralık 2017

FIZ Arasınav 9 Aralık 2017 Sınav Türü A Sayfa 1 / FIZ 10. Arasınav 9 Aralık 017 Grup Numarası Ad Tür Liste Numarası Öğrenci Numarası E-posta Soyad DİKKAT : Her soru için yalnızca bir doğru cevap vardır ve her doğru cevap 1 puan

Detaylı

Prof.Dr.Ventsislav Dimitrov

Prof.Dr.Ventsislav Dimitrov ITAP_FOO Deme Olimpiyat Sınavı: Elektromanyetik IV Başlangıç 8 Eylül-Bitiş 14 Eylül 1 Sorular 1. Yarıçapı R olan bir solenoid simetrik bir şekilde karesel ve telden yapılmış bir çerçevenin içinde yerleştiriliyor

Detaylı

ELEKTROMANYETİK ALAN TEORİSİ

ELEKTROMANYETİK ALAN TEORİSİ ELEKTROMANYETİK ALAN TEORİSİ Hafta Konu 1 Vektör Analizi 2 Koordinat Sistemleri ve Dönüşümler 3 Elektrik Yükleri ve Alanlar 4 Elektriksel Akı ve Gauss Yasası 5 Diverjansın Fiziksel Anlamı ve Uygulamaları

Detaylı

TEMEL BİLGİLER. İletken : Elektrik yüklerinin oldukça serbest hareket ettikleri maddelerdir. Örnek olarak bakır, gümüş ve alüminyum verilebilir.

TEMEL BİLGİLER. İletken : Elektrik yüklerinin oldukça serbest hareket ettikleri maddelerdir. Örnek olarak bakır, gümüş ve alüminyum verilebilir. TEMEL BİLGİLER İletken : Elektrik yüklerinin oldukça serbest hareket ettikleri maddelerdir. Örnek olarak bakır, gümüş ve alüminyum verilebilir. Yalıtkan : Elektrik yüklerinin kolayca taşınamadığı ortamlardır.

Detaylı

ELEKTRİK AKIMI Elektrik Akım Şiddeti Bir İletkenin Direnci

ELEKTRİK AKIMI Elektrik Akım Şiddeti Bir İletkenin Direnci ELEKTRİK AKIMI Elektrikle yüklü ve potansiyelleri farklı olan iki iletken küreyi, iletken bir telle birleştirilirse, potansiyel farkından dolayı iletkende yük akışı meydana gelir. Bir iletkenden uzun süreli

Detaylı

elektrikle yüklenmiş

elektrikle yüklenmiş ELEKTRİK ALANLARI Birkaç basit deneyle elektrik yüklerinin ve kuvvetlerinin varlığı kanıtlanabilmektedir. Örneğin; Saçınızı kuru bir günde taradıktan sonra, tarağı küçük kağıt parçalarına dokundurursanız

Detaylı

Manyetizma Test Çözümleri. Test 1'in Çözümleri 4. N S N S 1. X. Mıknatıslar arasındaki manyetik kuvvet;

Manyetizma Test Çözümleri. Test 1'in Çözümleri 4. N S N S 1. X. Mıknatıslar arasındaki manyetik kuvvet; 3 Manyetizma Test Çözümleri 1 Test 1'in Çözümleri 4. 1. X 1 2 3 4 Manyetik alan çizgileri kutup şiddeti ile doğru orantılıdır. 4 numaralı kutuptan çıkan çizgi sayısı 1 den çıkan çizgi sayısından az olduğu

Detaylı

ATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0

ATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0 ATOMİK YAPI Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0 Elektron Kütlesi 9,11x10-31 kg Proton Kütlesi Nötron Kütlesi 1,67x10-27 kg Bir kimyasal elementin atom numarası (Z) çekirdeğindeki

Detaylı

SIĞA VE DİELEKTRİKLER

SIĞA VE DİELEKTRİKLER SIĞA VE DİELEKTRİKLER Birbirlerinden bir boşluk veya bir yalıtkanla ayrılmış iki eşit büyüklükte fakat zıt işaretli yük taşıyan iletkenlerin oluşturduğu yapıya kondansatör adı verilirken her bir iletken

Detaylı

11. SINIF SORU BANKASI. 2. ÜNİTE: KUVVET VE HAREKET 5. Konu ELEKTROMANYETİK İNDÜKSİYON TEST ÇÖZÜMLERİ

11. SINIF SORU BANKASI. 2. ÜNİTE: KUVVET VE HAREKET 5. Konu ELEKTROMANYETİK İNDÜKSİYON TEST ÇÖZÜMLERİ 11. SINIF SORU ANKASI. ÜNİTE: KUVVET VE HAREKET 5. Konu ELEKTROMANYETİK İNDÜKSİYON TEST ÇÖZÜMLERİ 5 Elektromanyetik Indüksiyon Test 1 in Çözümleri 3. 1. Faraday Yasasına göre; indüksiyon emk sı manyetik

Detaylı

Bölüm 9 ELEKTROMANYETİK İNDÜKSİYON. Copyright 2008 Pearson Education Inc., publishing as Pearson Addison-Wesley

Bölüm 9 ELEKTROMANYETİK İNDÜKSİYON. Copyright 2008 Pearson Education Inc., publishing as Pearson Addison-Wesley Bölüm 9 ELEKTROMANYETİK İNDÜKSİYON Hedef Öğretiler Faraday Kanunu Lenz kanunu Hareke bağlı EMK İndüksiyon Elektrik Alan Maxwell denklemleri ve uygulamaları Giriş Pratikte Mıknatısın hareketi akım oluşmasına

Detaylı

FİZİK II - Final UYGULAMA

FİZİK II - Final UYGULAMA FİZİK II - Final UYGULAMA Problem 1 /Ders 1 (Elektrik Alan ve Kuvvet) Şekildeki gibi 1.00 g lık yüklü bir mantar top ince bir iplikle düzgün bir elektrik alanının bulunduğu bölgede asılıyor. İpin yatayla

Detaylı

Ders 2- Temel Elektriksel Büyüklükler

Ders 2- Temel Elektriksel Büyüklükler Ders 2- Temel Elektriksel Büyüklükler Yard.Doç.Dr. Ahmet Özkurt Ahmet.ozkurt@deu.edu.tr http://ahmetozkurt.net Yük Elektriksel yük maddelerin temel özelliklerinden biridir. Elektriksel yükün iki temel

Detaylı

ELEKTRİK VE MANYETİZMA

ELEKTRİK VE MANYETİZMA ELEKTRİK VE MANYETİZMA Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FizikII Elektrik ve Manyetizma Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fen ve mühendislik öğrencilerine elektrik

Detaylı

Fizik II Elektrik ve Manyetizma İndüktans

Fizik II Elektrik ve Manyetizma İndüktans Ders Hakkında Fizik-II Elektrik ve Manyetizma Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fen ve mühendislik öğrencilerine elektrik ve manyetizmanın temel kanunlarını lisans düzeyinde öğretmektir. Dersin İçeriği Hafta

Detaylı

DOĞRU AKIM DEVRE ANALİZİ ELEKTRO MAĞNETİZMA VE ELEKTRO MAĞNETİK İNDÜKSİYON

DOĞRU AKIM DEVRE ANALİZİ ELEKTRO MAĞNETİZMA VE ELEKTRO MAĞNETİK İNDÜKSİYON DOĞRU AKIM DEVRE ANAİZİ BÖÜM 9 EEKTRO MAĞNETİZMA VE EEKTRO MAĞNETİK İNDÜKSİYON 9. MANYETİZMA 9. MIKNATIS 9. KUON KANUNU 9.3 MANYETİK AAN İÇERİSİNDEKİ AKIM TAŞIYAN İETKENE ETKİ EDEN KUVVET 9.4 İNDÜKSİYON

Detaylı

Bir iletken katı malzemenin en önemli elektriksel özelliklerinden birisi, elektrik akımını kolaylıkla iletmesidir. Ohm kanunu, akım I- veya yükün

Bir iletken katı malzemenin en önemli elektriksel özelliklerinden birisi, elektrik akımını kolaylıkla iletmesidir. Ohm kanunu, akım I- veya yükün Bir iletken katı malzemenin en önemli elektriksel özelliklerinden birisi, elektrik akımını kolaylıkla iletmesidir. Ohm kanunu, akım I- veya yükün geçiş hızının, uygulanan voltaj V ile aşağıdaki şekilde

Detaylı

Elektrik ve Manyetizma

Elektrik ve Manyetizma 5 Ünite Elektrik ve Manyetizma 1. Elektrostatik 2. Elektrik Akımı 3. Manyetizma 1 Elektrostatik Test Çözümleri 3 Test 1'in Çözümleri 4. 3q F 2 q F 1 1. cam çubuk ipek kumaş d Etkinin tepkiye eşitliği

Detaylı

KARABÜK ÜNİVERSİTESİ Öğretim Üyesi: Doç.Dr. Tamila ANUTGAN

KARABÜK ÜNİVERSİTESİ Öğretim Üyesi: Doç.Dr. Tamila ANUTGAN KARABÜK ÜNİVERSİTESİ Öğretim Üyesi: Doç.Dr. Tamila ANUTGAN 1 2 3 4 5 6 7 8 Örnek: Bir disk boyunca elektrik akısı r = 0.10 m A 30 E 3 210 N/C A (0.10 m) E 54 N m 2 2 0.0314 m EA cos (2.010 / C Örnek: Bir

Detaylı

BÖLÜM 2. Gauss s Law. Copyright 2008 Pearson Education Inc., publishing as Pearson Addison-Wesley

BÖLÜM 2. Gauss s Law. Copyright 2008 Pearson Education Inc., publishing as Pearson Addison-Wesley BÖLÜM 2 Gauss s Law Hedef Öğretiler Elektrik akı nedir? Gauss Kanunu ve Elektrik Akı Farklı yük dağılımları için Elektrik Alan hesaplamaları Giriş Statik Elektrik, tabiatta birbirinden farklı veya aynı,

Detaylı

MIT 8.02, Bahar 2002 Ödev # 3 Çözümler

MIT 8.02, Bahar 2002 Ödev # 3 Çözümler Adam S. Bolton bolton@mit.edu MIT 8.02, Bahar 2002 Ödev # 3 Çözümler 1 Mart 2002 Problem 3.1 Seri ve paralel bağlı kapasitörler. (Giancoli 24-23) (a) İlk önce kombinasyonunun eşdeğer sığası ü bulalım.

Detaylı

BALIKESİR KARESİ ADNAN MENDERES ANADOLU LİSESİ 2015 2016 DERS YILI 11. SINIFLAR FİZİK DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI

BALIKESİR KARESİ ADNAN MENDERES ANADOLU LİSESİ 2015 2016 DERS YILI 11. SINIFLAR FİZİK DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI EKİM EYLÜL EYLÜL EYLÜL AY HAFTA DERS SAATİ BALIKESİR KARESİ ADNAN MENDERES ANADOLU LİSESİ 2015 2016 DERS YILI 11. SINIFLAR FİZİK DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SÜRE KONULAR KAZANIMLAR ÖĞRENME-ÖĞRETME

Detaylı

A A A A A A A A A A A

A A A A A A A A A A A S 2 FİZİ TESTİ. Bu testte 0 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Fizik Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.. Aşağıdakilerden hangisi momentum birimidir? joule joule A) B) newton saniye weber

Detaylı

Yüksüz (nötr) bir atomdaki elektronların ( ) yük toplamı, protonların (+) yük toplamına eşittir.

Yüksüz (nötr) bir atomdaki elektronların ( ) yük toplamı, protonların (+) yük toplamına eşittir. ELEKTROSTATİK Atomda proton ve nötrondan oluşan bir çekirdek ve çekirdeğin çevresinde yörüngelerde hareket eden elektronlar bulunur. Elektrik yüklerinin kaynağı atomun yapısında bulunan elekton ve proton

Detaylı

Magnetic Materials. 7. Ders: Ferromanyetizma. Numan Akdoğan.

Magnetic Materials. 7. Ders: Ferromanyetizma. Numan Akdoğan. Magnetic Materials 7. Ders: Ferromanyetizma Numan Akdoğan akdogan@gyte.edu.tr Gebze Institute of Technology Department of Physics Nanomagnetism and Spintronic Research Center (NASAM) Moleküler Alan Teorisinin

Detaylı