LS DEŞİFRE METNİ

Transkript

1 LS DEŞİFRE METNİ BAŞKAN: Sayın katılımcılar, değerli üyeler Evet devam edelim kaldığımız yerden. Şimdi perakende, perakende lojistiğiyle ilgili olarak görüşlerini söylemek isteyen arkadaş varsa onu son olarak söz vereceğim, perakende lojistiği konusunu kapatacağım. Yok, tamam şimdi diğer konuya geçelim; afet lojistiği. Beyefendi ben size söz vereceğim, siz önce isterseniz hem kurumunuzu, açıkçası benim şahsi olarak çok bilmediğim bir kurum, tanıtırsanız Temel yetkileri nelerdir, hangi görevlerle donatılmıştır? Bu kapsamda bu görevleri yerine getirirken lojistik konusunda ortaya çıkan sıkıntılar nedir, karşılaştığı sıkıntılar nedir? Bunların çözümü için özel sektördeki firmalardan beklentileriniz nelerdir? Bu konularda bir toparlama yaparsanız memnun olurum. Buyurun, sözü size veriyorum. -Bu Afet Aciz Durum Yönetimi Başkanlığı kurum, hani kanunen görevi bu afet ve acil durumlarda meydana gelebilecek herhangi afet ve acil durumunda ortaya çıkacak olayları işte her hangi bir yardım, herhangi bir lojistik durum olması durumunda bunun koordine edilmesiyle görevlendirilmiş bir kurumuz biz. Hani asıl olarak icracı bir kurum değiliz. Tamamen koordinatör bir kurumuz. Herhangi bir afet durumunda veya acil durumda Bu afet anında bizim için önemli olan hani bir kişi bile olsa onun hayatını en kısa sürede kurtarmak veya afet veya acil durumu en kısa sürede mücadele edebilecek bir potansiyele sahip olmamız gerekiyor. Bunun için de afet lojistiği önemli bir konu. E, ama şu ana kadar üzerinde çok çalışılmış bir konu değil bu afet lojistiği. Biz kurum olarak şu an, icracı bir kurum olmamamıza rağmen hani afet durumunda meydana gelebilecek bütün kamu kurumları olsun, özel sektördeki kuruluşlar olsun onların koordineli bir şekilde çalışarak işte afet zararını en aza indirmeye çalışan bir kurumuz. Ama işte şu anda afet lojistiğiyle ilgili Kızılay yapmış olduğu çalışmalar pek yeterli gelmiyor açıkçası. Afete müdahale durumunda elimizdeki malzemelerin işte stoklanması, depolanması, o stoklanan, depolanan malzemelerin afet yerine en kısa sürede ulaştırılmasıyla ilgili büyük bir eksikliğimiz söz konusu. Biz de işte bu panoyla ilgili afet lojistik depolarının kurulması üzerinde çalışıyoruz bu Planlama ve Zarar Azaltma Dairesi olarak. Buradaki hedefimizde işte afet anında meydana gelebilecek durumlarda işte insanların, afetzedelerin ihtiyaçlarını en kısa sürede karşılamaya çalışacağız. İşte afet anında ekiplerin de lojistiği önemli. Bunlar adetsek olacak lojistik ekipmanlar olsun, işte olaya müdahale ekipmanları olsun bunların da lojistiğiyle ilgili yine bu lojistik depolarımızda gerekli yerlerin ayrılması çalışmasını başlattık. Bu lojistik depolar, Kızılay ın lojistik depoları var diyoruz ama hani kapasite olarak gerçekten yetersiz. Biz yapmış olduğumuz çalışmalarda Ege Bölgesi nde ve Marmara Bölgesi nde çok büyük eksiklikler var. Hani lojistik ihtiyaçları karşılayabilecek seviyede değiliz o bölgelerde. Biz işte yapmış olduğumuz çalışmalarda bir yer seçimi çalışması yaptık. Burada göz önünde bulundurduğumuz kriterler bu illerin afete maruz olma durumu. İşte illerin nüfus yoğunluğu kriterleri var, ulaşım İşte tabii afet anında ulaşım da sekteye uğrayacak. Bunun sekteye uğrayıp uğramaması afetten, afet bölgelerinden biraz daha uzak bölgelere ulaşımın kullanılması söz konusu. Bir de afetten etkilenebilecek tabii senaryo çalışmalarımızda bunları belirliyoruz-, afette etkilenebilecek nüfus miktarı, bu da bizim için önemli bir kriter. Afet bölgesine ulaşım dedik En kısa sürede devletin orada olduğunu göstermemiz lazım. Biz kamu kuruluşuyuz, sosyal devlet anlayışı gereği de devletin afet anında vatandaşın

2 yanında olduğunu gösterebilecek durumda olmamız gerekiyor. Bunun içinde işte afet anında bu afete en kısa sürede müdahalede bulunmamız gerekiyor. Söylediğim gibi biz aslında koordinatör bir kurumuz. Hani afet durumunda devletin elindeki bütün kaynakların optimum şekilde kullanılmasını sağlayacak, koordinasyonu sağlayacak bir kurumuz. Ama bu afet lojistiği alanında ortaya çıkan ihtiyaçtan dolayı da işte bu lojistik yapıların kurulması işine ister istemez girmiş bulunmaktayız. Bu durumda da işte hem sektördeki aktörlerden hem de üniversitelerin birikimlerinden faydalanmayı düşünüyoruz. Çünkü hani biz koordinatör bir kurumuz, bu lojistik alanında da yeniyiz açıkçası. Hani çok fazla birikimiz yok. Hem özel sektörün, hem üniversitelerin, hem diğer kamu kuruluşlarının desteklerini bekliyoruz. BAŞKAN: Teşekkür ederim. Başka acaba görüş bildirmek isteyen var mı bu konuda? İBRAHİM BEY: Ben bir konuda BAŞKAN: İbrahim Bey, buyurun. İBRAHİM BEY: Bu afet lojistiğiyle ilgili gerek ülkemizde, gerekse yurtdışında herhangi bir olay olduğu zaman biz Demiryolları olarak da yükleri taşıyoruz dönem dönem. Kamu kuruluşu olduğumuzdan dolayı hemen ilk şey, koordinasyon bizle kuruluyor. Bunu İran a, bununla ilgili İran a taşıma yaptık, Pakistan a yaptık, Van a yaptık. Biz hemen sistemimizi oluşturuyoruz, hemen trenlerimizi, vagonlarımızı buna göre hazırlıyoruz. Ve gelen yükleri, eşyaları alıp götürüyoruz. Bizim burada yaşadığımız sorun şu; biz KİT olduğumuzdan dolayı 4736 Sayılı Kanun gereği hiçbir işi ücretsiz yapamıyoruz. Bizim yaşadığımız sıkıntı, en büyük sıkıntı gerek yardım kuruluşlarından, gerek belediyelerden, gerek valiliklerden ya da diğer vatandaşlardan bu taşımaları ücretsiz yapılacağını zannediyorlar ve hemen taşınmasını istiyorlar. Bu zaman alıyor, süreç alıyor, bunları anlatmak ve şey kurmak. Bunla ilgili şeyin, afet, son Van depreminde Afet le birlikte çalıştık ve onlara fatura ettirdikleri şeyleri, ücretleri. Bu şekilde de taşıma yaptık ama, bu bir afet anında, süreçte şeylilik yaratıyor para ödeyip ödememe konusu, işlemlerde biraz sıkıntı yaratıyor. Hem bizi bürokratik olarak etkiliyor, hem de yardım yapanları Bununla ilgili de Afet in bir şey yapmasını, yani bir kanunu düzenlemeyle mi olacak -yazımızda biz yazdık zaten-, bir sistematik olarak bunu planlaması gerekiyor. Teşekkür erdim. BAŞKAN: Benim sizin açıklamalarınızdan anladığım kadarıyla Afet İşleri nin kendisine ait bir stok olarak bir bütçesinin olması, olabilecek afet anında direkt ödemelerin ikinci bir plana bırakılarak buradan taşımaların daha sonradan mahsup edilmek üzere yapılmasını mı öngörüyorsunuz? İBRAHİM BEY: Daha sonra da yapabilir veya hemen de yapabilir. Biz hemen alıyoruz, burada hiç para ödemeden taşıma, nakliye yapılsın, lojistik yapılsın deniyor. Tabii bu da süreç alıyor. Alacaktık, yazacaktık, konuşuyoruz, en sonunda yine para almak zorunda kalıyoruz. Bir şeyi olması lazım, bütçesi olması gerekiyor ve bu bütçeyi de hemen kullanıma açmasını istiyoruz. Özellikle de demiryolu olduğu zaman. CEM BEY: Ben bir şey söyleyebilir miyim afetle ilgili? BAŞKAN: Buyurun Cem Bey.

3 CEM BEY: Şu anda yürütülen çalışmanın danışman ayağında hizmet veren kurumu da ilişkimiz var. bu konuda birtakım beyin fırtınaları yapıyoruz. Yöntem olarak bize bildirilen bir şey vardı, Türkiye de 25 farklı noktada cep depolar kurularak, buradan beslenmesi şeklinde. Hatta bu 25 farklı noktanın üç aşağı beş yukarı belli olduğu söylendi. Ve biz bunu alıp Türkiye coğrafyasına oturttuğumuz zaman 81 tane vilayete bunun çok hızlı bir şekilde ulaşımı mümkün gözükmüyor. Bu toplu bir afet durumunda Yani afetin çok farklı olabilir; sel, deprem, savaş vs. Dolayısıyla afet lojistiğinde en önemli unsur, parayı geçin, her bir şeyi geçin, insan hayatı ve sürat. Evet. Yani burada, aslında bu çalışma o kadar güzel bir çalışma ki, lojistiğin akademik tarafında yer alan insanların son derece zevk ala ala böyle tam bir vaka çalışması bu. Dolayısıyla böyle ön ve peşin kararlarla 25 tane ve belirli noktaları belirleyerek buralara kuralım da buradan yapalım demek yerine, nerelere kurulmalı, nerelerden gidilmeli sorusuyla hareket edilirse sanıyorum daha şey yapılacak. Bize gelen bilgi bu kadar. Çok prematüre aşamada şu anda bizim de duyumlarımız. Ama eğer böyleyse en azından yanlış başlamamak adına hem bilgi alayım, hem de fikrimi belirteyim istedim. BAŞKAN: Şimdi Cem Bey, teşekkürler. Ben tam o noktayı bağlayamadım. Burada maliyeti kesinlikle ikinci plana bırakmak gerekiyor. Benim söylemek istediğim şuydu, maliyet konusunun taşımların hızını kesmekte bir faktör olmasını ortadan çıkarmak lazım. Söylenmek istediğim nokta buydu. Ben bir şeyi isteyeceğim, bu çalışmadan bahsettiniz Biraz daha detayla, bir etüt proje işi midir, ihale edilmiş, mühendislik, müşavirlik işi midir? Biraz daha bilgi verebilir misiniz? Bilginiz var mı bu konuda? -Biz şu anda grup olarak, hazırlama, planlama grubu olarak bu yer seçimi çalışmaları üzerinde çalışıyoruz. Hani 25 nokta belirlenmiş diyorlar ama, bizim alternatif üzerinde çalışıyoruz. Hani 25 noktanın belirlenmesi, beyefendinin de söylediği gibi, hani belirlenmiş noktalar üzerinden hareket etmek çok da doğru sonuç olmayacak. Hani elinizde, başta da bahsetmiştim kriterlerimiz illerin afetselliği, illerin toplam nüfusu, afetten etkilenebilecek kişi sayısı, daha sonra bu illere, illerin ulaşım potansiyeli Bunları göz önünde bulundurarak 25 depo veya sayısı belirlenmiş depo değil, bunun üzerinde işte üniversitelerle, diğer lojistik firmalarıyla da olsun üzerinde çalışmaktayız. Hani 25 nokta değil, üzerinde çalıştığımız bu alternatif senaryolarımız var. Belirlenmiş noktalarımız yok yani. BAŞKAN: Şimdi çalışma önemli bence. Yalnız burada ben şeyi anlayamadım. Bu çalışmanın sahibi siz misiniz? -Evet, Afet Yönetim Başkanlığı olarak bu çalışmayı biz başlattık. BAŞKAN: Bu özel sektöre ihaleyle yaptırılmış özel bir etüt proje işi midir? -Şu anda henüz özel sektöre ihale edilmiş bir şey yok, etüt projesi yok, evet. BAŞKAN: Teşekkürler. Beyefendi, buyurun. ASLAN KUT: Teşekkür ederim. Şimdi kargo şirketlerinin ülkemizde oluşturduğu altyapıyı çok iyi göremiyoruz gibi izliyorum, hakikaten üzülüyorum. Bizim ülkemizde çeşitli dönemlerde depremler yaşandı. Ben zamanın Ulaştırma Bakanlığı na, o zaman da KARİD in başkanıydım, bir proje sundum. Dedik ki biz Türkiye genelinde yaklaşık 5000 noktada sabit

4 merkezleri olan bir organizasyonuz. Ve bu organizasyon Türkiye genelinde her gün bu 5000 noktada milyonlarca insana hizmet verebilen bir yapıdır. Bu hizmeti günlük sağlıyor bunu siz koordine edin, biz altyapıyı size sunuyoruz, denetleyin, koordine edin ve ücret de almıyoruz. O vakit şöyle bir cevap almıştım: -isim zikretmeyeyim- biz bu işe bakmıyoruz dedi. Biz işte o zaman hızla Başbakanlık Kriz Merkezi ne havale eder misiniz dilekçemizi diye arzda bulundum. Peki dedi, yönlendirdi ve aradan kısa bir zaman geçti İstanbul Valiliği nden kriz alanına bakan bir hanımefendi aradı, Aslan Bey dedi, iz müracaat etmişsiniz, şimdi bizim bir kamyona ihtiyacımız var. Bu kamyonu verebilir misiniz? diye söylem oldu. Anladım ki onu hiç anlaşılmamış, farklı bir şey Ve işin sahibi yok ortada. O dönem için konuşuyorum. Van depremindeyse bütün kargo şirketleri zaten organizedirler, hemen duyuru yaptılar ve ülkenin her tarafından, ülkenin her tarafından, bütün il ve ilçelerinden deprem bölgesine hemen ertesi günü yüzlerce kamyon mal ulaştırdılar. Fakat teslim edeceğimiz kimse bulamadık. Yaklaşık iki hafta içersinde 400 civarında tır ulaştırdık. Bu tamamen Türkiye deki bütün insanların gönülden göndermek istediği ürünleri kargo şubelerine götürüp bizim oradan konsolide edip ulaştırmamızı istediler, biz de bunu yaptık, yapabildik. Ve böyle bir gücümüzün olduğunun daha önce de farkında olduğumuz için AFAD Başkanımızla da bir görüşmemiz oldu hem şirket olarak ben katılamadım, bir bölge müdürümüzü göndermiştim, bir de MNG Havayolları olarak bir temsilcimiz katıldı. Biz hızla bu işle ilgili bir yasal düzenlemeye ihtiyaç olduğu yönünde bir öneride bulunduk. Bu manada sanıyorum şu an başkanlığınızda böyle bir çalışma var. Bu çalışma öncelikle bu afet bölgelerine hızlı ulaşımı ihtiyaç olarak hisseder diye düşünüyoruz. Bizim yaşadığımız pratikten bunu anlıyoruz. Bu hızlı ulaşım organizasyonları da tam anlamıyla da kargo şirketleridir zaten. Deminki tartışmada da bu bölümün ele alınmamış olmasından ve işin hız bölümündeki rekabet şartlarında aslında Özcan Bey in beklentileri yerine gelmesi için, sezen işte bulunduğuna inandığım için ve o yönüyle de ilişkileri aslında tüm lojistik şirketleri son tahlilde hızlı ulaşım için, kargo şirketleriyle kullandıklarından, böyle bir kaos olduğunu görmüştüm. Burada da kargo şirketlerinin bu altyapısının çok iyi değerlendirilmesi gerekiyor. Fiyat veyahut ihale işleri başka şeylerdir. Tabii ki, İbrahim Bey in sözünü ettiği şey çok önemli. Yani, sonsuza kadar bu şirketler bu işi bedava yaparlar anlamına gelmiyor bu. Ama bunu en uygun bir maliyetle, hiç kar gözetmemeksizin her insanın bir sorumluluk görevidir, biz de bu ülkede var olduğumuza göre, bu her kurumun sosyal sorumluluk sorunudur diye de düşünüyorum. Dolayısıyla öncelikle bu işi bir yasal çerçeveye kavuşturmak lazım. 2) Bu altyapıyı doğru algılayıp, doğru değerlendirip ilgili derneklerle bu altyapının detayında neler var, nasıl kullanılabiliri bir incelemek lazım. Ve ondan sonra bu ihale mi olur, başka bir tanımla mı yapılır buna göre ilerlemek gerektiğiniz düşünüyorum. teşekkür ederim. BAŞKAN: Ben teşekkür ederim. Birinci toplantımıza katılmış mıydınız? ASLAN KUT: Ben lojistik toplantısına katılmadım BAŞKAN: Katılmadınız. Birinci toplantıda yoktunuz ama. Dolayısıyla, tabii siz ikinci toplantıya geldiğiniz için bir sürü çok detaylı konuyu biz birinci toplantıda tartıştık. Yani bu ilk toplantı olmadığı için, belki bir miktar sizde bilgi eksikliği olabilir, onu tamamlamak lazım. İkincisi benim görebildiğim şu var. Öncelikle şurada bir etüt proje eksikliği var. Yani Hocam size söz vereceğim. İşin maliyet tarafı tabii mutlaka konulmalı ama, ikinci

5 plana konulmalı. Biz bunu çok kısa olarak tartışmıştık, birazdan hocama da söz vereceğim Burada hızlı ulaşımdan ziyade, ulaşım, erişim diyelim biz buna, adını doğru koyalım. Öncelikle erişebilmek gerekiyor. Yani Van bölgesindeki deprem tam bu şeyi karşılayamayabilir ama çok daha büyük kapsamlı afette ulaşım değil, erişim çok daha önemli bir unsur olacak. Bunları ortaya koyabilecek çok kapsamlı bir etüt projenin yapılması lazım. Onun için özellikle sordum arkadaşımıza, böyle bir etüt proje ihale edilecek mi diye, edilmedi dedi. Ama sizin görüşleriniz de çok değerli. Tabii ki, var olan bir özel sektör depolama altyapısının, kapasitesinin tabii ki kullanılması gerekir. O şirketlerin tabii ki bu işin içine girmesi gerekir. Benim görebildiğim bu noktada biz sanki biraz başlarda gibiyiz. Hocam ben şimdi size görüş sözü vereyim. Biraz detaylı olarak sizden alalım şu afet lojistiğinde neler yapılması gerekiyor, hangi konumdayız? -Sayın Başkan, teşekkür ederim. Şimdi özellikle ben burada bir şeyin altını çizmek istiyorum. Bizim burada toplanma gayretimiz, asıl amacımız, arada da konuştuk, bir uzun vadeli planın gerçekleştirilmesiyle ilgili olarak O yüzden, tamam bu günü analiz ediyoruz ama, bizim geleceğe ait bir şeyler söylememiz lazım. Çok güzel bir şey vurguladınız. Ben afet lojistiğinde, afet durumunda finansmanın ikinci durumda olduğunu değerlendiriyorum. Çünkü nasıl -biz çok açık artık, bu dünyada net-, biz nasıl civar ülkeler hatta çok uzak ülkelere dahi devlet eliyle gerek kişiler eliyle yardım yapıyorsak, dünyadan da bize yardım geliyor, bu net. Finansman konusu ortada Geç olabilir, ama oluyor. Asıl önemli bölüm, erişim bölümü. Tam ismini çok güzel koydunuz, erişim bölümü. Çünkü ilk toplantıda da söylemiştim, İstanbul Türkiye de en riskli bölge. 15 milyon insan yaşıyor, evler birbirine çok yakın plansız bir yapılanma var ve Haydarpaşa dan çıkıp Gebze ye kadar giderken çok aklıma geldi ama bir türlü fırsat bulamadım, keşke yapsaydım, burada size rakam söyleyebilseydim, kaç tane üstgeçit, yaya üstgeçidi var. Bunların acaba etütleri yapılmış mıdır? Muhtemelen yapılmıştır çoğunun. Özellikle depremden sonra bu konuyla ilgili çalışmalar yapıldı ama, bunların bu kapsamda da madem artık koordinatör birim de var, orada bunlar değerlendi, toparlandı mı? Mevcut şu ana yapılmış olan -özellikle Kızılay maalesef yine yok aramızda-, Kızılay ın depoları var bu maksatla kullanılan. Kızılay ın depolarının yerleri bir önceki toplantıda da vurgulamıştım-, şu kelimeyle ulanmaktan da hiç çekinmiyorum; yanlış! Bir fiil bu işi yapmış biri olarak söylüyorum bunu ben. Çünkü İstanbul Anadolu yakasının lojistik müdürüydüm. Lojistik işi asgeri, afet durumunda Silahlı Kuvvetler dedir. Ben de oranın müdürüydüm Silahlı Kuvvetler den ayrılmada evvel. Kesinlikle yanlış, bununla ilgili raporlar gönderdik. Ama sahipsizlikten dolayı bir türlü bu raporlar bir yerde birleşip gerekli çalışmalar yapılmadı. Yoksa bu konuyla ilgili yeterli kaynağımız da var. Son söylemek istediğim bir şey var yine erişimle ilgili olarak. Bu erişimle ilgili işin ucu nereye kadar varıyor biliyor musunuz? Erişim noktasında işin ucu kentsel dönüşüme kadar varıyor. İstanbul dan gelenler bilirler. Evlerin, Ataşehir in nasıl yükseldiğini?.. Gelirken Mustafa Bey le sohbet ettik, karşıda işte Beylikdüzü nün nasıl yükseldiğini, aynı şekilde İstanbul Anadolu Yakası nda yine Sabiha Gökçen in civarı Kurtköy ün nasıl yükseldiğini?.. Peki, oradaki yollar, şu an oraya yerleşen insanları oraya çekmeye yetmiyor. Afet durumunda nasıl ulaşacağız? Yani oradaki insanlara nasıl ulaşacağız? Oradaki afet kurtarma timleri var. Oradaki insanların canını kurtarmak için ilk saatler çok önemli, 36 saat, 72 saat Biliyorsunuz böbrek yetmezliği, ondan sonra çeşitli şeyler giriyor devreye. Çoğumuz artık televizyonlardan öğrendik artık bunları bilmesek bile.

6 Onların ulaşması, bakın Ondan sonra afetten bir şekilde kurtulmuş kişilerin yaşamlarının asgari şartlarda devan ettirilmesi Bunlar için çalışmanın ciddi anlamda çok başlılıktan kurtarılarak işin hem lojistik yönü, hem finansman yönü, hem kent içi ulaşım dahil olmak üzere planlanması lazım. İstanbul un yine aynı örneği vereceğim-, İstanbul un afet lojistiğinin planlaması İstanbul içinden yapılmaz. İstanbul un Avrupa yakasını Tekirdağ dan yaparsınız, ya da Çerkezköy olur önemli değil, Anadolu Yakasınınkini de İzmit ten yaparsınız. İzmit bile ne kadar risk altında olduğunu biliyoruz. Buna göre alternatif planların bu şekilde Şu an mevcut planlar -içinde olduğum için biliyorum, içinden çıktığım için biliyorum-, mevcut planlar, afetin bulunduğu yerden yönetilmesi şeklinde. Böyle bir afet yönetimi olmaz. Böyle bir lojistik planlaması da olmaz. Mümkün değil, hiçbir şey ulaştıramazsınız. Soğanlık taki depodan hiçbir yere bir tane mal gönderemezsiniz. Haydarpaşa ya gelmiş olan, limanına gelmiş olan yabacı menşeili malların hiçbirisini gönderemezsiniz. Son bir şey söylemek istiyorum, afet lojistiği ülkenin çeşitli yerlerindeki gönüllü, fedakar insanların göndermiş olduğu tamamen kayıtsız malların konsolide edilmesiyle de yapılmaz. Çünkü ne olduğu belli değil. Cem Bey bunu bir önceki toplantıda açıkladı. Böyle bir afet lojistiği olmaz. Bu ürünler daha önceden planlı olmalıdır. Bunun da planlatıcı koordinatör makamı ayrı olabilir ama, bunun lojistiği anlamında bence sorumluluğun değişen konjektürel, değişen dünyayla da dengelersek Kızılay olması gerektiği kanaatindeyim. Teşekkür ederim. BAŞKAN: Ben teşekkür ederim hocam. Buyurun Cem Bey. CEM BEY: Şimdi bu Van meselesi gündeme gelince, yani geçen toplantıda detaylı olarak anlatmıştım ama yine de geçen toplantıda olmayanlar var, kısaca ben durumu tekrar özetlemekte yarar görüyorum. Hocam gerçi pek çok konuya değindi, siz de söylediniz. Yani bunu tecrübelerimin, bizim kurumsal tecrübelerimizin bilinmesi açısından söylüyorum, anlatıyorum. Yani Van depremi oldu, o sabah bütün kargo firmaları ücretsiz kargo taşıyacaklarını ilan ettiler şeye. Hatta o gün de söyledim, kamudaki karar alma mekanizması hepinizin malumları, biz öğlene kadar bu süreç devam etti İnternetten şey yağdı bize, niye özel kargo firmaları ücretsiz gönderi taşıyor da siz taşımıyorsunuz diye. Nihayetinde biz de taşımaya başladık. Ama kargo firmaları beşinci gün ücretsiz olarak da taşımaz hale geldiler. Çünkü orada hiçbir organizasyon yoktu. Yani, kamyonlar yağmalandı, el konuldu, birtakım sıkıntılar yaşandı. Demin hocamın da söylediği gibi sorun afetin olduğu yerden yönetilmesiyle ilgiliydi. Yani şimdi, bir kere; 1) Birtakım tasnif edilmemiş gönderiler, sınıflandırılmamış gönderiler 2) Oraya götürmedeki zorluklar, yol koşulları. 3.sü ve en önemlisi, orada götürdüğünüz gönderinin teslimi ve dağımı sağlayacak personelin bulunmaması. Çünkü herkes afete uğramış durumda. Oradaki insanlara afet altındaki yakınlarınızı bırakın da gelin benim işimi yapın diyecek pozisyonda değilsiniz. Bunların hepsi bence çok ciddi planlamayı gerektiriyor. Ha, ne yaptık? Biz gittik işte, biz aşağı yukarı 1 Mart 2012 ye kadar Van a olan afet yardım gönderilerini ücretsiz taşımaya devam ettik. Niye? Sosyal sorumluluk ve evrensel hizmet anlayışımız gereği. Ama işte dövüle dövüle birtakım şeyleri öğreniyorsunuz da gecikiyor. Şimdi o işi öğrendik. Ama o zamanda söylediğim gibi baktık ki olmadı, ilk günlerde gönderdiğimiz gönderiler amacına ulaşmadı Yani biz götürüyoruz, birileri yağmalıyor, oraya buraya saçılıyor, bilmem ne oluyor ama, önemli olan

7 o amaca hizmet etmiyor, gitmiyor, yerine ulaşmıyor. Erzurum ve Bitlis te iki tane hab oluşturduk. Gelen gönderileri, Van a gelen yardım gönderilerini o hablarda şeylere ayırdık, çeşitlerine ayırdık. Yani battaniyedir, çadırdır, gıdadır, sağlıktır, çeşitli şekillerde Van Valiliği yle koordinasyon kurduk, hangisine ihtiyaç duyuluyorsa hemen birkaç saat içerisinde o yardım malzemelerini yerlerine ulaştırdık. Şimdi bu dayaktan sonra, oradan kendimize bir ders çıkardık. Ve şimdi bir afet stratejisi geliştirmeye çalışıyoruz kendi içerimizde. Yani çeşitli çeşitli senaryolar oynuyoruz burada. İşte Allah korusun, malum, ülkemiz özellikle de deprem konusunda son derece riskli bir bölge. Ona ilişkin bu tip hablar kendi kafamıza göre oluşturuyoruz ama bence burada yine bir sıkıntı var. Yani bu işin belli bir noktadan koordine edilmesi gerekir diye düşünüyorum. yani böyle stratejilerin böyle kurumlar tarafından tek tek geliştirilmesi, ilk toplantıda da bahsettiğimiz bu lojistik üs kirliliği gibi bir durum yaratabilir. Buna da dikkat çekmek istiyorum. Teşekkür ederim. BAŞKAN: Teşekkürler Cem Bey. Başka acaba görüş almak isteyen, görüşlerini söylemek isteyen var mı katılımcılarımızdan? Buyurun hocam. -Teşekkür ediyorum Başkan. Şimdi biz tabii 2023 Türkiye sinden, gelecek planlamasından bahsediyoruz. Sanırım en uygun kurum Acil Durum Başkanlığı. Koordinasyon görevleri varmış. İlk önce, ilk önce afet cinslerine göre Türkiye nin akademik bir risk haritasının çıkarılması lazım. Zannediyorum deprem için var ama, diğer afet cinsleri için yok. Hep doğal afetlerden bahsediyoruz, bazen insan eliyle de afet meydana gelebiliyor. Afyon daki patlamada olduğu gibi. Şimdi bizim daha büyük şeyle de, felaketle de karşılaşabilirdik. Buna göre bir etüt, buna göre bir lojistik planlaması yapılması lazım. Bunlar çıkmadan bunu yapabilmek mümkün değil. Hani burası sonuçta deprem semineri değil ya, hani daha kapsamlı bir şey yapabilmek için Başkan Bizim ne yapıyoruz, afetten sonra deprem öncesi veya afet öncesi koşullara dönmeye çalışıyoruz. Bunun içersinde sadece giyecek ve yiyecek yardımı yok. Cenazelerin toplanması, salgın hastalıkların önlenmesi Tabii burada bir plan yapmadığımız için bunlara girmiyoruz. Bunlar teferruat. Ama bu şekilde bir mastır planı oluşmadan, çağdaş bir afet lojistiği oluşturmanın imkanı olmadığını düşünüyorum. planı da bu şekilde yazarsak daha etkili olur diye değerlendiriyorum. BAŞKAN: Hocam teşekkür. Sanırım konu şu noktada biraz daha yoğunlaşıyor, öncelikle Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı nın detaylı bir etüt proje yapması gerekiyor. Veya yaptırması gerekiyor diyelim. Bunu bence kayıt altına almak lazım. Bu ekip projenin içerisinde sayın hocalarımın da belirttiği gibi Türkiye nin hem insan eliyle olabilecek, hem de doğal afetlere göre risk haritalarının çıkarılması, buna göre sizin belirleyeceğiniz, ama afet olan konumda, bölgede değil, ona erişimi sağlayabilecek belli bir mesafede, uzaklıkta depoların seçilmesi gerekiyor. Buna göre insanların, kurtulabilecek insanların ihtiyaç duyabilecekleri malzemelerin, diğer sağlık ürünlerinin, bunların tasniflerinin yapılması gerekiyor. Ve buna göre de özel sektörün kapasitesinin bu şeyin üzerine konulup, ihtiyaçlarının üzerine konulup, özel sektör kapasitelerinin, depolama kapasitelerinin ve özel sektördeki taşımacılık kapasitesinin ne kadar uyumlu olduğu sizin arzınıza ne kadar uyumlu olduğunun çıkarılması gerekiyor. Böyle bir çalışmanın bir an önce ihale edilip yapılması gerekiyor diye ben kendim şahsen düşünüyorum. başka görüş bildirmek isteyen var mı afet lojistiğiyle ilgili? Buyurun

8 SERDAR DEMİR: Merhabalar. Serdar Demir. Türk Hava Yolları ndan katıldım. Aslında ben de bu Van depremiyle ilgili bir-iki not aldım, ama fazla detaylandırmayacağım. Van depremi sırasında ben Türk Hava Yolları kargo operasyonlarını yürüttüm. O zaman bir otuz uçak seferi yaptık çok kısa bir zamanda. Sadece bir-iki noktaya açıklık getireyim. Mesela not aldım, ücret boyutu dedim. Ücret boyutunda, yani sonuçta biz de hem yarı kamuyuz, hem yarı özeliz, bizim için önemli fakat buna dikkat etmedik. Akabinde bunu takip ettik. Akabinde de başbakanlık zaten burada görevini yerine getirdi. Hani burada ilgili firmalara ben katılımcılara söylüyorum, Başbakanlığımız şu anki yapısı itibariyle gelecekte de öyle olacağını umut ediyorum, geçmiş yapısı itibariyle de öyleydi- bu tür konularda katılacak maliyetleri akabinde bir şekilde şey yaparlar yani, kabul ederler. Bunu da yaptılar. Benim bu konuda özel firmalara biraz daha inisiyatif alıp düşünebilirlerse, hani onların da bin türlü giderleri olacak, fakat dediğim gibi Türk Hava Yolları nın bu konudaki Gider derken şunu da belirteyim, sadece bizim maliyetimiz. Hatta maliyetimizin altı da diyebilirim, buradaki kastım o. Yoksa bu taşımalar sırasında herhangi bir karlılık değil, biz zaten mevcut tarife seferlerimiz yolcu ve kargo iptal ettirerekten, insan ve kargo taşımalarımızı durduraraktan bu seferlerimizi devam ettirdik. Ama dediğim gibi akabinde ücret konusunda sıkıntı yok, Başbakanlık gerekli desteği sağlayabildiği kadar sağlayacaktır. Yani en azından Türk Hava Yolları için bu böyle oldu. Hizmet boyutu, hizmet boyutuyla ilgili bence en önemli tarafı hava tarafı. Çünkü en hızlı ulaşım havayla sağlanıyor.tabii burada havaalanı müsaitse, çünkü genellikle havayolları müsait oluyor diyorum. Çünkü bunlar ona göre hepsi planlanıyor ve yapılıyor. Burada yaşanan sıkıtı şu; öncelik sırası. Mesela o ilk anda ben İstanbul Havalimanı ndaydım ve birçok ekip, kurtarma ekibi akın ettiği için Şimdi AFAD ın ekip önceliği belirlemesi lazım. Yani bir sürü gönüllü ekipler derken organize olmuşlar var, resmi kuruluşlar var, güvenlik kuruluşları var Burada bir öncelik sıralaması yapılması lazım. Ayrıca insan faktörünün taşınması çok önemli, yani burada bahsedildiği gibi oradaki insanlar kendi derdine düşmüşler, burada biz bu şekilde planlanacak insan gücünü de taşırı, planlanacak kargoyu da taşırız, hepsini yapmaya Türk Hava Yolları olarak talibiz, seve seve yaparız fakat şu yoktu, orda çok sıkıntı yaşadık, bir planlama yoktu. Hani öncelik sırası kimdedir, kim alınacak, kim götürülecek?.. Saniye adam kaybediliyordu. Bu şekilde bir öncelik yapılırsa o çok iyi olur. Bu bir. İnsanı geçtikten sonra akabinde ürün planlaması çok önemli. Uçakla taşınacak şeyler karayoluyla taşınacaklardan çok farklı olması lazım. Özellikle şunlar uçakta taşınacak deyip bunların belirtilip ilk etapta hayati olanların gönderilmesi lazım. 30 uçak yaptık biz, kargo uçaklığı, devamında çadır taşıdık, battaniye taşıdık, bunların çok daha sonraki meseleler olması lazım. Bunların karayoluyla gidebilenlerin karayoluyla gitmesi lazım, çünkü asıl önemli şeylerden bizim kopmamamız lazım. Ürün önceliği, insan önceliği, bunların AFAD tarafından belirlenmesi lazım. Çok daha faydalı olacağına inanıyorum. Kızılay denildi. Maalesef fazla bir şey söylemek istemiyorum ama Kızılay ın olmaması çok yanlış, üzüldüm burada hepimizden çok onların konuşması lazım. Yani bence atlamışlardır diye umut ediyorum, bir şekilde gene onlara bunları duyuralım. Bu organizasyonlarda yani AFAD ın adının geçtiği yerlerde Kızılay ın olmaması düşünülemez. Eksiklikleri, yanlışlıkları olabilir ama bir şekilde bunları upgrate etmeleri gerekiyor. Burada AFAD a çok rol düşüyor.ayrıca Cem Bey dedi demin hani, her kurum kendi kendisi çalışıyor. Aslında bu da kısmen doğruysa

9 da kalkmış durumda. Çünkü AFAD bir mastır plana başladı. Biz de Türk Hava Yolları olaraktan kendi ekibimizi gönderdik. Şu an her bölüm kendi kendine değil de, hani sonradan lojistik karmaşa olmasını engellemek için AFAD bu işin başında. AFAD mastır planını yaptı. Bir kere oldu zannediyorsam toplantı. Bölümleniyor, mastır planı detaylara iniyor Yani bu işin özel firmaya taşore edilmesi denildi, ben bunda aslında bir mahsur görmüyorum. Çünkü özel firma bu işi teknolojiyle yapıyor, bir bilgi birikimiyle yapıyor. Mesela özel firmaların şeydeki başarıları ortada. Bu tür senaryolardaki başarıları ortada. İnşallah İsterim ki kendimiz yapalım fakat şöyle de olabilir AFAD bu işleri danışmanlık alaraktan kendisi de götürebilir. Temennim odur ki AFAD kendisini o kapasiteye getirsin. Çünkü AFAD da yeni kurulmuş bir şirket, şey yeni kurulmuş bir kurum, şirket demeyeyim. İyi olacağına inanıyorum. Ama dediğim gibi öncelikler belirlenirse çok daha yol alırız ama bir başlangıç yapıldı yani. İnşallah bir sıkıntı gelmeden bu işlerin tamamlanacağını ümit ediyorum. Teşekkür ediyorum. BAŞKAN: Ben teşekkür ederim. Buyurun Mustafa Bey. MUSTAFA BEY: Biraz uzak kaldım, 90 lı yıllarda hatırladım Jandarma bölgedeki olduğumuz yerlerde ekipman parkımızı tespit edip onun bir raporunu isterdi. Sanırım böyle durumlarda ihtiyaç olduğu zaman ne nerden kullanılabilir şeklinde bir yapıydı. Hani burada AFAD, AFAD yönetime alınması faydalı olabilir diye düşünüyorum. Yani İstanbul un örnek veriyoruz hep belli bölgelerinde araç parkları var, iş makineleri parkları var. Bütün bunların tespit edilip en yakın neresiyse oraya mobilize edilebilmesi Eğer bu çalışma yaygınlaştırılırsa bizim gibi firmalarda da birtakım kalite belgelerimiz var, prosedürler var vs. bunu da onun içine entegre edip sorumlu insanları tayin ederek veya birimleri böyle durumlarda koordinasyonun sağlanmasının daha kolay olması sağlanır diye düşünüyorum. İkinci konu, hep yaşadığımız bir konteynır kentler kuruluyor doğal afetlerden sonra. İçi boş kutuları çıkartıp 1000 km den fazla taşıdığımız oluyor. Halbuki bunu yapan firmalar var piyasada, demonte edilebilen, çok hızlı biçimde monte edilebilen yapılar Dört-beş tanesine tek araçla götürmek mümkün olacaktır. Hem demiryolu kaynağı hem karayolu kaynağı israf ediliyor diye düşünüyorum. binlercesi bu şekilde Marmara Bölgesi nden Doğu Anadolu Bölgesi ne taşınıyor. İnovasyonu, böyle bir birim kurulup da daha bir konsolide edilerek nasıl taşınır diye çalışılırsa, hatta bazı yardım malzemeleri bu konteynırın içine konularak götürülebilir, o zaman iki ayrı nakliye yapmak durumunda kalınmaz. Teşekkür ederim. BAŞKAN: Ben teşekkür ederim Mustafa Bey. Başka diğer katılımcılarımızdan afet lojistiği Buyurun Özcan Bey. ÖZCAN BEY: Ben hani bu konunun bir sürü uzmanı var zaten, bir sürü söylediler, afete uğraması muhtemel vatandaşlardan birisi olarak bir şey söyleyeceğim sadece. Şimdi deprem, büyük deprem olduğu zaman biliyorsunuz, Ağustos depremi Asıl ondan önce kendimi düşünüyorum, hani depremde nasıl davranılması gerektiğiyle ilgili, deprem anında evdeyim ve deprem anında nasıl davranılması gerektiğiyle ilgili çok fazla bir şey bilmiyordum. O depremden sonra bunun ilgili profesörler, hocalar, uzmanlar sürekli televizyonlar açıktılar uzun süreler. Ve o anda ne yapmak gerektiği, evin neresinde durmak gerektiği, nasıl davranmak gerektiğiyle ilgili birçok şey anlattılar ve aslında bir bilinç oluşturdular insanlarda.

10 Deprem anında ev içinde, bina içinde nasıl davranmamız gerektiğiyle ilgili Afet anlarında diğer tarafa geçiyorum-, afet durumlarında, yani o iş bittikten sonra yardımlar hani çok hızlı ulaşıyor ya, gerçekten nakli anlamda çok hızlı ulaşabilir. Metropelleri saymazsak, oradaki sıkıntı aynen geçerli Şimdi bile istediğimiz yere ulaşamıyoruz orada. Ama çok hızlı yardım ulaşıyor da, erişim, en başta söylediniz zaten, çok büyük sıkıntı oluyor. Erişmek de afete uğramış, afeti tam değil, yardımı alması gereken kişilerin ortada yarattığı bir kaos oluyor aslına bakarsanız o afet anında. Biz küçük bir şey yaptık Van depremiyle ilgili, tırlar gönderdik, içine çamaşır makineleri koyduk. En azından oradaki insanların, yaralananlar dışında kirli çamaşırlarını yıkayabilmek için işte su tankları falan yaptık. Onun bile dağıtımında -o andaki insanların tabii ki de davranış şekiller çok farklı olabiliyor, değişebiliyor-, birçok sıkıntı yaşadık açıkçası. Ya bu erişim noktasında da insanların yarattığı bir kaos olma durumunu ben çok önemli görüyorum. O deprem anındaki örneği verdiğim bilinçlendirme gibi illa olduktan sonra değil -ara ara oluyor zaten maalesef ülkemizde afetler-, böyle bir yayın televizyon organları üzerinden, Kızılay ya da diğer kurumlar üzerinden insanları bilinçlendirmeye yönelik, bilinçaltına yerleştirilebilecek bu uzun vadede olması gereken bir şey-, yayınlar, bilinçlendirme çalışmaları da yapılabilir mi sanki?.. Yapılırsa o anda erişim noktasını daha bilinçli hale getirmekte işin yönetimini kolaylaştırır gibi geliyor. BAŞKAN: Teşekkürler, teşekkürler. İsterseniz bu konuyu da burada noktalayalım. Öğleden sonrası için planlama şu şekilde; size bir sayfalık doküman dağıtılır. Plan dökümü, hedefleri Bunu biz gayet hızlı, ilk aklımıza gelebilecek noktalar olarak düşündük. Birinci toplantıda tartışılmış olan yatay konuları buraya koyduk. Temel, büyük projeleri koyduk. Ve bunlar konusunda , olabiliyorsa fiziksel, fiziksel hedef vermek mümkün değilse pragmatik açıklama olarak hedeflerin üzerinde çalışmayı ben düşünüyorum. Yalnız sizden istirhamım bu şeyi dokümana yapılabilecek katkılar varsa, bunları öğle paydosunda düşünürseniz, onları da bunun içine eklemek istiyorum. Dolayısıyla öğleden sonranın programı bu şekilde. Bir de şöyle bir husus var; posta çalışma grubu. Sanırım öğleden sonra ayrı bir çalışma grubu olarak çalışmalarına devam edecekler. Onlara da çok teşekkür ediyoruz katkıları için, değerli katkıları için. Öğleden sonra biz lojistik olarak devam edeceğiz, onlar ayrı bir komisyon olarak devam edecekler. Şimdi öğle paydosu Öğle yemeği için ara veriyorum, teşekkürler.