DEVLET HAVA MEYDANLARI İŞLETMESİ GENEL MÜDÜRÜLÜĞÜ

Transkript

1 DEVLET HAVA MEYDANLARI İŞLETMESİ GENEL MÜDÜRÜLÜĞÜ DHMİ GÖREVDE YÜKSELME VE UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ YÖNETMELİĞİ ÇERÇEVESİNDE KORUMA VE GÜVENLİK ŞEFİ KADROSU İÇİN DÜZENLENECEK OLAN GÖREVDE YÜKSELME SINAVINA AİT %60 LIK MESLEKİ BİLGİLERİ İÇEREN DERS NOTU 2016 İNSAN KAYNAKLARI DAİRESİ BAŞKANLIĞI

2 ÖZEL GÜVENLİK HİZMETLERİNE DAİR KANUN Kanun Numarası : 5188 Kabul Tarihi : 10/6/2004 Yayımlandığı R.Gazete : Tarih : 26/6/2004 Sayı :25504 Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 43 BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç Madde 1- Bu Kanunun amacı, kamu güvenliğini tamamlayıcı mahiyetteki özel güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesine ilişkin esas ve usulleri belirlemektir. Kapsam Madde 2- Bu Kanun, özel güvenlik izninin verilmesine, bu hizmeti yerine getirecek kişi ve kuruluşların ruhsatlandırılmasına ve denetlenmesine ilişkin hususları kapsar. Özel güvenlik izni Madde 3- Kişilerin silahlı personel tarafından korunması, kurum ve kuruluşlar bünyesinde özel güvenlik birimi kurulması veya güvenlik hizmetinin şirketlere gördürülmesi özel güvenlik komisyonunun kararı üzerine valinin iznine bağlıdır. Toplantı, konser, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde; para veya değerli eşya nakli gibi geçici veya acil hallerde, komisyon kararı aranmaksızın, valilik tarafından özel güvenlik izni verilebilir. (1) Kişi ve kuruluşların talebi üzerine, koruma ve güvenlik ihtiyacı dikkate alınarak, güvenlik hizmetinin istihdam edilecek personel eliyle sağlanmasına, kurum ve kuruluşlar bünyesinde özel güvenlik birimi kurulmasına ya da bu hizmetin güvenlik şirketlerine gördürülmesine izin verilir. Bir kuruluş bünyesinde özel güvenlik birimi kurulmuş olması, ihtiyaç duyulduğunda ayrıca güvenlik şirketlerine hizmet gördürülmesine mani değildir. Komisyon, koruma ve güvenlik hizmetini yerine getirecek personelin, bulundurulabilecek veya taşınabilecek silah ve teçhizatın azamî miktarını ve niteliğini, gerekli hallerde diğer fizikî ve aletli güvenlik tedbirlerini belirlemeye yetkilidir. Havalimanı ve liman gibi yerlerde alınacak güvenlik tedbirlerine ilişkin uluslararası yükümlülükler saklıdır. Geçici haller dışındaki özel güvenlik uygulaması, en az bir ay önce başvurulması şartıyla komisyonun kararı ve valinin onayı ile sona erdirilebilir. 1

3 Özel güvenlik komisyonu Madde 4- Özel güvenlik komisyonu, bu Kanunda belirtilen özel güvenlikle ilgili kararları almak üzere valinin görevlendireceği bir vali yardımcısının başkanlığında, il emniyet müdürlüğü, il jandarma komutanlığı, ticaret odası başkanlığı, sanayi odası başkanlığı temsilcisinden oluşur. Sanayi odasının bulunmadığı illerde komisyona ticaret ve sanayi odası başkanlığının temsilcisi katılır. Özel güvenlik izni verilmesi ya da bu uygulamanın kaldırılması için başvuran kişi ya da kuruluşun temsilcisi ilgili komisyon toplantısına üye olarak katılır. Komisyon, kararlarını oy çokluğu ile alır; oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluk sayılır; çekimser oy kullanılamaz. (1) Bu maddenin ikinci cümlesinde geçen "vali" ibaresi, 21/4/2005 tarihli ve 5335 sayılı Kanunun 23 üncü maddesiyle "valilik" olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir. Özel güvenlik şirketleri Madde 5- Şirketlerin özel güvenlik alanında faaliyette bulunması İçişleri Bakanlığının iznine tâbidir. Faaliyet izni verilebilmesi için şirket hisselerinin nama yazılı olması ve faaliyet alanının münhasıran koruma ve güvenlik hizmeti olması zorunludur. Özel güvenlik şirketleri, şubelerini bir ay içinde Bakanlığa ve ilgili valiliğe yazılı olarak; hisse devirlerini bir ay içinde Bakanlığa bildirirler. Yabancı kişilerin özel güvenlik şirketi kurabilmesi ve yabancı şirketlerin Türkiye'de özel güvenlik hizmeti verebilmesi mütekabiliyet esasına tâbidir. Özel güvenlik şirketlerinin kurucu ve yöneticilerinde bu Kanunun 10 uncu maddesinin (a) ve (d) bentlerinde belirtilen şartlar aranır. Yöneticilerin ayrıca dört yıllık yüksekokul mezunu olmaları, Kanunun 10 uncu maddesinin (e) bendinde belirtilen şartı taşımaları ve 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla tamamlamış olmaları gerekir. (Ek cümle: 21/4/ /23 md.) Muvazzaf subaylarda dört yıllık okul mezunu olma şartı aranmaz. Kurucu ve yöneticilerde aranan şartların kaybedilmesi halinde iki ay içinde eksiklik giderilmediği veya bu kurucu ve yöneticiler değiştirilmediği takdirde faaliyet izni iptal edilir. (Değişik beşinci fıkra: 29/3/ /1 md.) Bu şirketler tarafından üçüncü kişi, kurum ve kuruluşlara sağlanacak koruma ve güvenlik hizmetleri, hizmetin başladığı gün mesai saati bitimine kadar ilgili valiliğe yazılı olarak bildirilir. Acil ve geçici nitelikteki koruma ve güvenlik hizmetlerinde süre kaydı aranmaz. (Ek fıkra: 21/4/ /23 md.) Özel güvenlik şirketleri üstlendikleri koruma ve güvenlik hizmetlerinde istihdam edecekleri özel güvenlik görevlilerinin çalışma izin belgelerinin birer suretini bir ay içinde ilgili kişi, kurum ya da kuruluşa bildirir. (Ek fıkra: 21/4/ /23 md.) Alarm izleme merkezi kurma ve işletme için valilikten yeterlilik belgesi alınması zorunludur. 2

4 Ek önlemler Madde 6- Mülkî idare amirleri havalimanı, liman, gümrük, gar ve istasyon gibi yerler ile spor müsabakalarının, sahne gösterilerinin ve benzeri etkinliklerin yapıldığı yerlerdeki özel güvenlik tedbirlerini denetlemeye ve kamu güvenliğinin gerektirdiği hallerde ek önlemler aldırmaya yetkilidir. Kamu güvenliğinin sağlanması yönünden 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu ile vali ve kaymakamlara verilen yetkiler saklıdır. Bu yetkilerin kullanılması durumunda özel güvenlik birimi ve özel güvenlik personeli mülkî idare amirinin ve genel kolluk amirinin emirlerini yerine getirmek zorundadır. İKİNCİ BÖLÜM Özel Güvenlik Görevlileri Özel güvenlik görevlilerinin yetkileri Madde 7- Özel güvenlik görevlilerinin yetkileri şunlardır: a) Koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme. b) Toplantı, konser, spor müsabakası, sahne gösterileri ve benzeri etkinlikler ile cenaze ve düğün törenlerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme. c) (Değişik: 23/1/ /544 md.) Ceza Muhakemesi Kanununun 90 ıncı maddesine göre yakalama. d) (Değişik: 23/1/ /544 md.) Görev alanında, haklarında yakalama emri veya mahkûmiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve arama. e) Yangın, deprem gibi tabiî afet durumlarında ve imdat istenmesi halinde görev alanındaki işyeri ve konutlara girme. f) Hava meydanı, liman, gar, istasyon ve terminal gibi toplu ulaşım tesislerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme. g) Genel kolluk kuvvetlerine derhal bildirmek şartıyla, aramalar sırasında suç teşkil eden veya delil olabilecek ya da suç teşkil etmemekle birlikte tehlike doğurabilecek eşyayı emanete alma. h) Terk edilmiş ve bulunmuş eşyayı emanete alma. ı) Kişinin vücudu veya sağlığı bakımından mevcut bir tehlikeden korunması amacıyla yakalama. 3

5 j) (Değişik: 23/1/ /544 md.) Olay yerini ve delilleri koruma, bu amaçla Ceza Muhakemesi Kanununun 168 inci maddesine göre yakalama. k) (Değişik: 23/1/ /544 md.) Türk Medeni Kanununun 981 inci maddesine, Borçlar Kanununun 52 nci maddesine, Türk Ceza Kanununun 24 ve 25 inci maddelerine göre zor kullanma. Silah bulundurma ve taşıma yetkisi Madde 8- Hangi koruma ve güvenlik hizmeti için ne miktar ve özellikte ateşli silah bulundurulabileceği komisyon tarafından belirlenir. Ancak eğitim ve öğretim kurumlarında, sağlık tesislerinde, talih oyunları işletmelerinde, içkili yerlerde silahlı özel güvenlik görevlisi çalıştırılmasına izin verilmez. Özel güvenlik görevlileri, özel toplantılarda, spor müsabakalarında, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde silahlı olarak görev yapamazlar. Koruma ve güvenlik hizmetinde kullanılacak silah ve teçhizat, ilgili kişi veya kuruluş tarafından temin edilir. Özel güvenlik şirketleri ateşli silah alamaz ve bulunduramazlar. Ancak özel güvenlik şirketlerine, para ve değerli eşya nakli, geçici süreli koruma ve güvenlik hizmetlerinde kullanılmak üzere, özel güvenlik eğitimi veren kurumlara, silah eğitiminde kullanılmak üzere, komisyonun kararı ve valinin onayı ile silah alma, kullanma ve taşıma izni verilebilir. Görev alanı Madde 9- Bu görevliler 7 nci maddede sayılan yetkileri sadece görevli oldukları süre içinde ve görev alanlarında kullanabilirler. Özel güvenlik görevlileri silahlarını görev alanı dışına çıkaramazlar. İşlenmiş bir suçun sanığı veya suç işleyeceğinden kuvvetle şüphe edilen kişinin takibi, dışarıdan yapılan saldırılara karşı tedbir alınması, para ve değerli eşya nakli, kişi koruma ve cenaze töreni gibi güzergâh ifade eden durumlarda güzergâh boyu görev alanı sayılır. Görev alanı, zorunlu hallerde Komisyon kararıyla genişletilebilir. Zor kullanma ve yakalama yetkilerinin kullanılmasını gerektiren olaylar en seri vasıtayla yetkili genel kolluğa bildirilir; yakalanan kişi ve zapt edilen eşya genel kolluğa teslim edilir. Özel güvenlik görevlilerinde aranacak şartlar Madde 10- Özel güvenlik görevlilerinde aşağıdaki şartlar aranır: a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak. b) (Değişik: 21/4/ /23 md.) Silahsız olarak görev yapacaklar için en az sekiz yıllık ilköğretim veya ortaokul; silahlı olarak görev yapacaklar için en az lise veya dengi okul mezunu olmak. c) 18 yaşını doldurmuş olmak. 4

6 d) (Değişik: 23/1/ /545 md.) Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, ( )(1) zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık veya fuhuş suçlarından mahkûm olmamak. (1) e) (Mülga: 23/1/ /578 md.) f) Görevin yapılmasına engel olabilecek vücut ve akıl hastalığı ile engelli bulunmamak. (2) g) 14 üncü maddede belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla tamamlamış olmak. Çalışma izni Madde 11- (Değişik birinci fıkra: 29/3/ /2 md.) Özel güvenlik görevlisi olarak istihdam edilecekler ile özel güvenlik şirketlerinde, alarm izleme merkezlerinde ve özel güvenlik eğitimi verecek kurumlarda kurucu ve/veya yönetici olarak çalışacaklar hakkında valilikçe güvenlik soruşturması yapılır. Soruşturma sonucu olumlu olanlara, bu Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla bitirmiş olmak şartıyla, valilikçe çalışma izni verilir. Ateşli silah taşımayacak özel güvenlik görevlileri hakkında sadece arşiv araştırması yapılır. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması bir ay içinde tamamlanır. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması her beş yılda bir yenilenir. Göreve başlayan özel güvenlik görevlileri işveren tarafından onbeş gün içinde valiliğe bildirilir. (Mülga üçüncü fıkra: 29/3/ /2 md.) Özel güvenlik görevlilerinde aranan şartlardan herhangi birisinin kaybedilmesi halinde çalışma izni iptal edilir. (Mülga beşinci fıkra: 29/3/ /2 md.) Kimlik Madde 12- Özel güvenlik görevlilerine valilikçe kimlik kartı verilir. Kimlik kartında görevlinin adı ve soyadı ile silahlı ya da silahsız olduğu belirtilir. Kimlik kartı görev alanı ve süresi içerisinde herkes tarafından görülebilecek şekilde yakaya takılır. Üzerinde kimlik kartı olmayan özel güvenlik görevlileri Kanunun 7 nci maddesinde sayılan yetkileri kullanamazlar. Herhangi bir sebeple görevinden ayrılan özel güvenlik görevlileri işveren tarafından onbeş gün içinde valiliğe bildirilir. 5

7 Kıyafet Madde 13- Özel güvenlik görevlileri görev alanı içinde ve süresince üniforma giyerler. Görevin ve işyerinin özelliği nedeniyle gerekli görülen hallerde sivil kıyafetle görev yapılmasına komisyon izin verebilir. Eğitim Madde 14- (Değişik birinci fıkra: 29/3/ /3 md.) Özel güvenlik temel eğitimi teorik ve pratik eğitim ile silah eğitiminden oluşmak üzere yüz yirmi ders saatinden; yenileme eğitimi altmış ders saatinden az olmamak üzere düzenlenir. Yükseköğretim kurumlarının güvenlikle ilgili fakülte ve meslek yüksek okullarından mezun olanlar ile fakülte veya meslek yüksek okullarının güvenlikle ilgili bölümlerinden mezun olanlarda silah eğitimi dışında özel güvenlik temel eğitimi şartı aranmaz. Genel kolluk kuvvetlerinden ve Milli İstihbarat Teşkilatından emekli olanlar ile en az beş yıl bu görevlerde çalıştıktan sonra kendi istekleriyle görevlerinden ayrılmış olanlarda,özel güvenlik temel eğitimi şartı ve Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen eğitim şartı aranmaz. (1) Bu bentte yer alan kamunun sağlığına karşı suçlar, bölümü, Anayasa Mahkemesi nin 25/2/2010 tarihli ve E.: 2008/17, K.: 2010/44 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir. (2) 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu bentte yer alan özürlü ibaresi engelli şeklinde değiştirilmiştir. (Değişik ikinci fıkra: 29/3/ /3 md.) Özel güvenlik eğitimi, ücreti karşılığında İçişleri Bakanlığınca verilebileceği gibi, Bakanlıktan faaliyet izni alan özel eğitim kurumlarınca da verilebilir. Yeterli bina, araç, gereç ve personel bulunması şartıyla özel güvenlik yenileme eğitimi, valiliğin izniyle güvenlik hizmetinin sağlandığı yerde verilebilir. Özel güvenlik eğitimi verecek kurumların kurucu ve yöneticilerinde 5 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen şartlar aranır. Özel güvenlik eğitiminin niteliği, müfredatı, eğiticilerde ve eğitim merkezlerinde aranacak şartlar ile eğitim sonucu yeterliliğin belirlenmesine ve sınavlarda görevlendirileceklere yapılacak ödemelere ilişkin esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir. (1) Tazminat (2) Madde 15- Bu Kanunda yazılı görevleri yerine getirirken yaralanan, engelli hâle gelen özel güvenlik görevlilerine veya ölen özel güvenlik görevlisinin kanunî mirasçılarına, iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde belirlenen miktar ve esaslar çerçevesinde tazminat ödenir. Ancak, genel hükümlere göre daha yüksek miktarda tazminat ödenmesine mahkemelerce hükmedilmesi halinde, iş sözleşmesine veya toplu iş sözleşmesine dayanılarak ödenen tutarlar mahsup edilir. 6

8 Birinci fıkra hükümleri gereğince ödenecek tazminat, 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında ödenmesi gerekecek diğer tazminatlarla ilişkilendirilmez. Kamu kurum ve kuruluşlarında bu Kanunda yazılı görevleri yerine getirirken yaralanan, engelli hâle gelen özel güvenlik görevlilerine veya ölen özel güvenlik görevlilerinin kanunî mirasçılarına; iş sözleşmesi, toplu iş sözleşmesi veya 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerinde belirtilen tazminat miktarlarından hangisi yüksek ise o miktar ödenir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Yasaklar ve Ceza Hükümleri Görev dışında çalıştırma yasağı Madde 16- Özel güvenlik personeli, Kanunda belirtilen koruma ve güvenlik hizmetleri dışında başka bir işte çalıştırılamaz. Grev yasağı Madde 17- Özel güvenlik personeli greve katılamaz. Görevden uzaklaştırma yasağı Madde 18- Özel güvenlik görevlileri lokavt dolayısıyla işten uzaklaştırılamaz. Suçlar ve cezalar(3) Madde 19- (Değişik: 23/1/ /546 md.) Bu Kanunda öngörülen adlî suçlar ve cezalar şunlardır: a) Bu Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik iznini almadan özel güvenlik görevlisi istihdam eden kişiler veya kuruluşların yöneticileri üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. (1) Bu fıkrada yer alan "belirlenmesine" ibaresinden sonra gelmek üzere; 21/4/2005 tarihli ve 5335 sayılı Kanunun 23 üncü maddesiyle," ve sınavlarda görevlendirileceklere yapılacak ödemelere" ibaresi eklenmiş ve metne işlenmiştir. (2) 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu maddenin birinci ve üçüncü fıkrasında yer alan sakatlanan ibareleri engelli hâle gelen şeklinde değiştirilmiştir. (3) 23/1/2008 tarihli ve 5728 sayılı Kanunun 546 ncı maddesiyle bu maddenin Adlî suçlar ve cezalar olan başlığı Suçlar ve cezalar olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir. b) Bu Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen faaliyet iznini almadan özel güvenlik faaliyetinde bulunan şirketlerin kurucu ve yöneticilerine, bu Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilen izni 7

9 almadan özel güvenlik birimi oluşturan kurum ve kuruluşların yöneticileri, bu Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen izni almadan özel güvenlik eğitimi veren kurum ve kuruluşların yöneticileri, üç aydan bir yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Bu şekilde cezalandırılan kişiler, özel güvenlik şirketlerinde ve özel güvenlik eğitimi veren kurumlarda kurucu ve yönetici olamazlar. c) Bu Kanunun 11 inci maddesine göre çalışma izni verilmeyen kişileri özel güvenlik görevlisi olarak istihdam eden kişi, kurum, kuruluş veya şirketlerin yetkilileri, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu kişilerin silahlı olarak çalıştırılmış olması hâlinde, verilecek ceza bir kat artırılır. Bu suçun bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde ayrıca bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur. d) Bu Kanunun 21 inci maddesinde belirtilen özel güvenlik malî sorumluluk sigortasını yaptırmadan özel güvenlik görevlisi istihdam eden kişi; kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticileri istihdam ettikleri her kişi için yüz elli gün adlî para cezası ile cezalandırılır. e) Bu Kanunda belirtilen faaliyet iznini almadan özel güvenlik hizmeti veya özel güvenlik eğitimi verdiğini ilân eden veya reklam yapan kişi; kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticileri, altı aya kadar hapis ve elli günden az olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır. İdarî para cezasını gerektiren fiiller(1) Madde 20 - (Değişik: 23/1/ /547 md.) Bu Kanunda öngörülen idarî para cezasını gerektiren fiiller şunlardır: a) 17 nci maddede belirtilen grev yasağına uymayan, ateşli silâhını bu Kanuna aykırı veya görev alanı dışında kullanan veya özel güvenlik kimlik kartını başkasına kullandıran özel güvenlik görevlisine bin Türk Lirası idarî para cezası verilir ve bu kişilerin çalışma izni valilikçe iptal edilir. Bu kişiler bir daha özel güvenlik görevlisi olamazlar. b) Diğer kişi, kurum ve kuruluşlara sağlanacak özel güvenlik hizmetini 5 inci maddede belirtilen süre içinde ilgili valiliğe bildirmeyen özel güvenlik şirketlerine her bildirim için bin Türk Lirası, c) 6 ncı madde uyarınca mülkî idare amirlerince istenen ilave tedbirleri almayan kişi, kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine iki bin Türk Lirası, d) 22 nci madde gereğince tespit edilip giderilmesi istenen eksiklikleri gidermeyen kişi, kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine iki bin Türk Lirası, e) Özel güvenlik görevlisini koruma ve güvenlik hizmetleri dışında başka bir işte çalıştıran kişi, kurum ve kuruluşlara her eylemleri için bin Türk Lirası, f) 11 inci maddenin ikinci fıkrası ile 12 nci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen bildirimleri süresinde yerine getirmeyenlere bin Türk Lirası, idarî para cezası verilir. Bu maddede öngörülen idarî para cezaları mahallî mülkî amir tarafından verilir. 8

10 (1) 23/1/2008 tarihli ve 5728 sayılı Kanunun 547 nci maddesiyle bu maddenin İdarî suçlar ve cezalar olan başlığı İdarî para cezasını gerektiren fiiller olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli Hükümler Özel güvenlik malî sorumluluk sigortası Madde 21- (Değişik: 23/1/ /548 md.) Özel hukuk tüzel kişileri ve özel güvenlik şirketleri, istihdam ettikleri özel güvenlik görevlilerinin üçüncü kişilere verecekleri zararların tazmini amacıyla özel güvenlik malî sorumluluk sigortası yaptırmak zorundadır. Özel güvenlik malî sorumluluk sigortasına ilişkin esas ve usuller Hazine Müsteşarlığınca belirlenir. Bu maddede öngörülen özel güvenlik malî sorumluluk sigortası, Türkiye de ilgili branşta çalışmaya yetkili olan sigorta şirketleri tarafından yapılır. Bu sigorta şirketleri özel güvenlik malî sorumluluk sigortasını yapmakla yükümlüdürler. Bu yükümlülüğe uymayan sigorta şirketlerine Hazine Müsteşarlığınca sekiz bin Türk Lirası idarî para cezası verilir. Denetim Madde 22- İçişleri Bakanlığı ve valilikler özel güvenlik hizmetleri kapsamında, özel güvenlik birimlerini, özel güvenlik şirketlerini ve özel güvenlik eğitimi veren kurumları denetlemeye yetkilidir. Denetimin mahiyeti, kapsamı, usul ve esasları yönetmelikle belirlenir. Denetim sonucu tespit edilen eksikliklerin ilgili kişi, kurum, kuruluş ve şirketlerce verilen süre içinde giderilmesi zorunludur. Amacı dışında faaliyet gösterdiği veya suç kaynağına dönüştüğü tespit edilen şirketlerin ve özel eğitim kurumlarının faaliyet izni iptal edilir. Bu şekilde faaliyet izni iptal edilen şirketlerin veya kurumların, kurucu ve yöneticileri, özel güvenlik şirketlerinde ve özel güvenlik eğitimi veren kurumlarda kurucu ve yönetici olamazlar. Ceza uygulaması Madde 23- (Değişik: 23/1/ /549 md.) Özel güvenlik görevlileri, görevleriyle bağlantılı olarak işledikleri suçlardan dolayı kamu görevlisi gibi cezalandırılır. Özel güvenlik görevlilerine karşı görevleri dolayısıyla suç işleyenler kamu görevlisine karşı suç işlemiş gibi cezalandırılır. 9

11 Ruhsat harcı Madde 24- Özel güvenlik şirketlerine ve özel güvenlik eğitimi verecek kurumlara faaliyet izni verilmesi için onmilyar lira, özel güvenlik görevlilerine çalışma izni verilmesi için ikiyüzmilyon lira ruhsat harcı alınır ve bu harç mal sandığına yatırılır. Yeniden değerleme oranının uygulanması Madde 25- (Değişik: 23/1/ /550 md.) Bu Kanunun 24 üncü maddesinde belirtilen ruhsat harçlarına ilişkin miktarlar her yıl 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme oranına göre artırılır. Yönetmelik Madde 26- Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelik, İçişleri Bakanlığınca bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde çıkarılır. Yürürlükten kaldırılan kanun Madde tarihli ve 2495 sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır. Geçici Madde 1 - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte 2495 sayılı Kanuna göre kurulmuş olan özel güvenlik teşkilâtlarına özel güvenlik izni, özel güvenlik görevlilerine de beş yıl süreyle çalışma izni verilmiş sayılır. Geçici Madde 2 (Ek: 21/4/ /23 md.) tarihli ve 2495 sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanuna göre kurulmuş olan özel güvenlik teşkilatlarında bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte istihdam edilmekte olan özel güvenlik görevlileri için lise mezunu olma şartı aranmaz. Geçici Madde 3 - (Ek: 21/4/ /23 md.) Bu Kanunun yayımı tarihinden önce alınmış alarm izleme kurma ve işletme yeterlilik belgeleri geçerlidir. Yürürlük Madde 28- (Değişik: 21/4/ /23 md.) Bu Kanunun 19 ve 20 nci maddeleri tarihinde, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 29- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. 10

12 5188 SAYILI ÖZEL GÜVENLİK HİZMETLERİNE DAİR KANUNUN UYGULANMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, 10/6/2004 tarihli ve 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun uygulanmasına yönelik usul ve esasları düzenlemektir. Kapsam Madde 2- Bu Yönetmelik, 5188 sayılı Kanun kapsamında özel güvenlik izninin verilmesi, özel güvenlik şirketlerine ve özel eğitim kurumlarına faaliyet izni verilmesi, özel güvenlik görevlilerine çalışma izni verilmesi, özel güvenlik eğitiminin niteliği, müfredatı, eğiticilerde ve eğitim merkezlerinde aranacak şartlar ve eğitim sonucu yeterliliğin belirlenmesi, özel güvenlik hizmetlerinin denetlenmesi ve diğer hususları kapsar. Hukuki Dayanak Madde 3- Bu Yönetmelik, 10/6/2004 tarihli ve 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun 26 ncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 4- Bu yönetmelikte geçen; Kanun: 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunu, Bakanlık: İçişleri Bakanlığı nı, Komisyon: Her ilde vali yardımcısının başkanlığında, il emniyet müdürlüğü, il jandarma komutanlığı, ticaret odası başkanlığı ve sanayi odası başkanlığı temsilcilerinden oluşan özel güvenlik komisyonunu, Merkezi Sınav Komisyonu: Özel güvenlik eğitimi sonunda yapılacak olan yazılı ve uygulamalı sınavları yürütmek üzere, Bakanlıkça belirlenecek bir mülki idare amirinin başkanlığında bir üyesi Jandarma Genel Komutanlığından olmak üzere beş kişiden oluşan komisyonu, Uygulamalı Sınav Komisyonu: Özel güvenlik eğitimi sonunda illerde yapılacak olan uygulamalı sınavları yürütmek üzere, vali tarafından oluşturulacak en az 3 kişiden müteşekkil komisyonu veya komisyonları, Özel güvenlik birimi: Bir kurum veya kuruluşun güvenliğini sağlamak üzere, kendi bünyesinde kurulan birimi, Özel güvenlik şirketi: Türk Ticaret Kanunu na göre kurulan ve üçüncü kişilere koruma ve güvenlik hizmeti veren şirketleri, Özel eğitim kurumu: Özel güvenlik görevlileri ve yönetici adaylarına özel güvenlik eğitimi vermek üzere Bakanlığın izniyle kurulan eğitim kurumlarını, (Değişik ibare:rg-11/9/ ) Alarm izleme merkezi: konut, işyeri ve tesislerin güvenliğini sağlamak amacıyla, teknik donanım kullanarak bunları izleyen işletmeleri, Yönetici: Özel güvenlik şirketlerinde (Ek ibare:rg-11/9/ ) ve alarm izleme merkezlerinde özel güvenlik görevlilerine emir ve komuta etme, alınacak güvenlik tedbirlerini, bunların yerini, sırasını ve zamanını belirleme ve değiştirme yetki ve sorumluluğuna sahip olan yöneticiler ile özel güvenlik eğitim kurumlarında eğitimden sorumlu olan yöneticileri, Özel güvenlik görevlisi: Kanun kapsamında özel koruma ve güvenlik hizmetini yerine getirmek amacıyla istihdam edilen kişileri, ifade eder. 1

13 İKİNCİ BÖLÜM Özel Güvenlik Komisyonu ve Görevleri Özel Güvenlik Komisyonu Madde 5- Özel güvenlik komisyonu, her ilde valinin görevlendireceği bir vali yardımcısının başkanlığında, il emniyet müdürlüğü, il jandarma komutanlığı, ticaret odası başkanlığı ve sanayi odası başkanlığının temsilcilerinden oluşur. Sanayi odasının bulunmadığı illerde Komisyona, ticaret ve sanayi odası başkanlığının temsilcisi katılır. Özel güvenlik izni verilmesi ya da bu uygulamanın kaldırılması için başvuran kişi yada kuruluşun temsilcisi Komisyonun ilgili toplantısına üye olarak katılır. Komisyon, gerekli hallerde başkanın çağrısı üzerine toplanır. Komisyon, üye tam sayısının yarısının bir fazlasıyla toplanır ve oy çokluğuyla karar alır. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluk sayılır ve çekimser oy kullanılamaz. Özel güvenlik izni için başvuran kişi ya da kuruluşun temsilcisi toplantıya katılır. Komisyon kararları, başkan ve üyeler tarafından imzalanır ve (Değişik ibare:rg-11/9/ ) muhafaza edilir. (Değişik fıkra:rg-20/12/ ) Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilen istisnai haller dışında, özel güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesi özel güvenlik komisyonunun kararı üzerine valinin iznine bağlıdır. Özel Güvenlik Komisyonunun Görevleri Madde 6- Özel güvenlik komisyonunun görevleri şunlardır: a) İşi veya konumu sebebiyle korunma ihtiyacı duyan kişinin talebi üzerine, özel güvenlik personeli istihdam etmek veya özel güvenlik şirketlerinden hizmet satın almak suretiyle güvenliğin sağlanmasına karar vermek, b) Kurum ve kuruluşların talebi üzerine, işyerinin, çalışanların ve tesislerin özel güvenlik birimi kurmak veya özel güvenlik şirketlerinden hizmet satın almak suretiyle güvenliğin sağlanmasına karar vermek, c) Özel güvenlik hizmetini yerine getirecek azami personel sayısını, bulundurulabilecek veya taşınabilecek silah ve teçhizatın miktar ve niteliğini, gerektiğinde kişiler, özel güvenlik birimleri veya özel güvenlik şirketleri tarafından alınacak fiziki ve aletli güvenlik tedbirleri belirlemek, d) Para ve değerli eşya naklinde veya geçici süreli koruma ve güvenlik hizmetlerinde kullanılmak üzere özel güvenlik şirketlerince ve eğitimde kullanılmak üzere özel eğitim kurumlarında bulundurulabilecek veya taşınabilecek silah sayısını ve niteliğini belirlemek, e) Koruma ve güvenlik hizmetinin yerine getirileceği alanı belirlemek ve zorunlu hallerde görev alanını genişletmek, f) Para ve değerli eşya nakli veya cenaze töreni gibi kamuya açık ya da umumi mahallerde sağlanan özel güvenlik hizmetlerinde kamu hürriyetlerinin korunması amacıyla gerektiğinde sınırlandırıcı kararlar almak, g) Özel güvenlik uygulamasının sona erdirilmesine ilişkin talepleri karara bağlamak, h) Özel güvenlik faaliyetleriyle ilgili denetim sonucunda, valinin talebi üzerine alınacak tedbirleri kararlaştırmak, i) Kanun ve Yönetmelikte belirtilen diğer hususlar ile vali tarafından görüşülmesi istenen konuları görüşüp karara bağlamak. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Özel Güvenlikle İlgili İzinlerin Verilmesi Özel Güvenlik Madde 7- Kanun kapsamında özel güvenlik, kişiler tarafından özel güvenlik görevlisi istihdam edilerek; kurum veya kuruluş bünyesinde özel güvenlik birimi kurularak veya özel 2

14 güvenlik şirketlerinden hizmet satın alınmak suretiyle sağlanabilir. Özel güvenlik hizmetinin ne şekilde sağlanacağı kişi veya kuruluşlar tarafından belirlenir. Özel Güvenlik İzni Madde 8- Kişi ve kuruluşlar, özel güvenlik izni için valiliğe yapacakları başvuruda özel güvenlik hizmetinin konusunu, özel güvenlik hizmetinin ne şekilde yerine getirileceğini, hizmetin azami olarak kaç personel eliyle yürütüleceğini, ihtiyaç duyulacak silah ve teçhizatın miktar ve niteliğini belirtir. (Değişik fıkra: RG-26/9/ ) Valilik tarafından özel güvenlik talebine ilişkin gerekli inceleme yapıldıktan sonra Komisyon, özel güvenlik izninin verilip verilmemesine, özel güvenliğin sağlanmasına ilişkin yönteme ve özel güvenlik hizmetini yerine getirecek azami personel sayısına, bu amaçla bulundurulacak veya taşınacak silahların azami sayısına karar verir. Özel güvenlik izni verilen kurum veya kuruluşun talebi olması halinde; özel güvenlik görevlilerinin izin veya istirahat gibi durumlarda yerine geçici personel görevlendirilebilmesi, hizmette aksama veya zafiyete düşülmesinin önüne geçilebilmesini temin etmek ve geçici özel güvenlik hizmetleri de dahil olmak üzere ihtiyaç duyulan yerlerde görevlendirmek amacıyla, Komisyonca il genelinde verilen özel güvenlik görevlisi kadrosunun %10 unu aşmayacak şekilde personel istihdam etme izni verilebilir. (Değişik fıkra: RG-26/9/ ) Genel güvenlik kapsamında korunmanın mümkün olduğu ya da özel koruma ve güvenlik uygulamasının kamu hürriyetlerinin korunması açısından sakıncalı görüldüğü hallerde özel güvenlik izni verilmemesine karar verilir ve bu kararın gerekçesi de belirtilir. Özel güvenlik izni için yapılan müracaatlar en geç on iş günü içinde neticelendirilir. Komisyonun özel güvenlik izni verilmesi ya da verilmemesi yönündeki kararları valinin onayına sunulur. Özel güvenlik izni verilen kişi ve kuruluşlar için Ek-1 deki Özel Güvenlik İzin Belgesi düzenlenir. (Değişik fıkra:rg-11/9/ ) Özel güvenlik izni verilen kişilerde veya yerlerde istihdam edilen özel güvenlik personelinin listesi ve özel güvenlik mali sorumluluk sigortası poliçelerinin birer sureti, personelin göreve başladığı tarihten itibaren on beş gün içinde, geçici veya acil özel güvenlik izinlerinde ise müracaat sırasında valiliğe verilir. (Ek fıkra:rg-11/9/ ) İlk defa işe başlama veya ayrılma, özel güvenlik şirketlerinin hizmet verdiği yerlerde görev yapan özel güvenlik görevlilerinin yer değişimleri, kurum ve kuruluşlar arasındaki personel değişiklikleri ile ayrı izin belgesine sahip birimleri arasındaki değişikliklerde göreve başlama ve görevden ayrılma bildirimleri on beş gün içinde Valiliğe bildirilir. Geçici ve Acil Durumlarda Özel Güvenlik İzni Madde 9- Toplantı, konser, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde, para veya değerli eşya nakli veya cenaze töreni gibi geçici veya acil hallerde, özel güvenlik izni vali tarafından verilir. (Değişik fıkra: RG-26/9/ ) Geçici ve acil hallerde özel güvenlik izni, hizmeti yerine getirecek güvenlik şirketi tarafından alınır. İzin için yapılacak başvuruda koruma ve güvenlik hizmeti verilecek alan, istihdam edilecek özel güvenlik görevlileri ve kullanılacak teçhizat belirtilir. Hizmetin özelliğine ve önemine göre, valilikçe istenebilecek ek önlemler alınır. Geçici özel güvenlik izni için valiliğe söz konusu etkinliğin başlamasından en az 48 saat önce müracaatta bulunulur. Valiliğe yapılan müracaatlar faaliyetin başlamasından en geç 24 saat öncesinde neticelendirilir. Valinin takdiri ile acil hallerde bu süreler uygulanmaz. Güvenliğin sağlaması için ilgili şirket tarafından öngörülen tedbirlerin yetersiz görülmesi halinde valilik ilave tedbirler alınmasını veya güvenlik planının değiştirilmesini istemeye yetkilidir. 3

15 İznin konusu para ve değerli eşya nakli ise ayrıca, taşınacak silahlar ve kullanılacak araçlar başvuru dilekçesinde belirtilir. Bankaların özel güvenlik birimlerince gerçekleştirilecek para nakli için özel güvenlik izni alınmaz. Faaliyet İzni ve Sona Erdirilmesi Madde 10- Şirketler, üçüncü kişilere koruma ve güvenlik hizmeti verebilmek için Bakanlıktan faaliyet izni alır. Faaliyet izni verilebilmesi için şirket hisselerinin nama yazılı olması ve şirketin faaliyet alanının münhasıran koruma ve güvenlik hizmeti olması gerekir. Özel güvenlik faaliyet izni için Bakanlığa yapılacak başvurulara aşağıdaki belgelerden birer suret eklenir: a) Şirketin ana sözleşmesinin yayımlandığı ticaret sicili gazetesinden bir örnek, b) (Değişik: RG-26/9/ ) Hisse sahipleri ve yöneticilerin T.C. Kimlik Numarası ve imza sirküleri, c) Şirketi temsil edecek yöneticiler için yetki belgesi, d) (Mülga: RG-26/9/ ) e) Yöneticilerin dört yıllık yüksek okul mezunu olduğunu belgeleyen diploma veya diploma yerine geçen belge, f) Yöneticilerin özel güvenlik temel eğitimi sertifikası. Şirketin kurucuları arasında tüzel kişi bulunması halinde, tüzel kişiliği temsil edecek kişinin, Kanunun gerçek kişi kurucularda aradığı şartları taşıması esastır. Bilgi ve belgelerin incelenmesinden sonra Kanunda öngörülen şartları taşıdığı anlaşılan şirketlerin kurucu ve yöneticileri hakkında güvenlik soruşturması yaptırılır. (Değişik fıkra:rg-11/9/ ) Soruşturma sonucu, faaliyet izni almaya hak kazanan şirketlere ruhsat harcını yatırmalarını müteakiben Ek-2 de örneği belirlenen Özel Güvenlik Şirketi Faaliyet İzin Belgesi düzenlenir. Faaliyet izin belgesi özel güvenlik şirketinin kurucusuna, yöneticisine, kanuni vekiline veya özel güvenlik şirketlerince yetkilendirilen kişiye elden teslim edilir. Alarm (Ek ibare:rg-11/9/ ) izleme merkezi veya özel eğitim kurumu açmak isteyen özel güvenlik şirketleri, bunların her biri için ayrıca izin almak zorundadır. (Değişik fıkra:rg-11/9/ ) Özel güvenlik şirketlerinin kişi ve kuruluşlara sağlayacakları koruma ve güvenlik hizmetleri için yazılı sözleşme düzenlenir. Bu sözleşmelerde hizmeti alacak kişi veya kuruluşun adı, adresi, hizmetin kapsamı, personel sayısı, hizmetin süresi ve diğer hususlar belirtilir. Hizmet sözleşmesinin bir sureti koruma ve güvenlik hizmetinin başladığı gün mesai saati bitimine kadar ilgili şirket tarafından valiliğe verilir. Bildirimler sorumluluk esasına göre İl Emniyet Müdürlüğüne/İl Jandarma Komutanlığına bizzat yapılabilir. Bildirimin yapılacağı günün tatil gününe rastlaması halinde bildirim, takip eden ilk mesai gününün mesai saati bitimine kadar yapılır. Ayrıca, istihdam edilen özel güvenlik personelinin listesi ve bunların özel güvenlik mali sorumluluk sigortası poliçelerinin birer sureti personel göreve başladığı tarihten itibaren on beş gün içinde ilgili şirket tarafından valiliğe verilir. Özel güvenlik şirketleri, kurucuların, yöneticilerin ve özel güvenlik personelinin, Kanunda belirtilen şartları muhafaza edip etmediklerini valiliğe bildirir. Kanun hükümlerine göre özel güvenlik izni alarak, bünyesinde özel güvenlik birimi kuranlar veya özel güvenlik hizmetini şirketlere yaptıranlar, en az bir ay önce başvurmak şartıyla, Komisyonun kararı ve Valinin onayı ile özel güvenlik uygulamasını sona erdirebilirler. (Ek fıkra:rg-11/9/ ) Özel güvenlik izin belgesinde belirtilen adreste faaliyetlerine son verdiği tespit edilenlerin özel güvenlik uygulaması, Komisyonun kararı ve Valinin onayı ile sona erdirilir. 4

16 Yabancılar Madde 11- Yabancı bir şirketin Türkiye de özel güvenlik hizmeti vermesi, Türkiye de kurulan bir şirkette yabancı ortak bulunması veya bir özel güvenlik eğitim kurumunda uzman eğitici olarak yabancı uyruklu kişilerin istihdamı mütekabiliyet esaslarına göre Kanunda belirtilen şartlara tabidir. Bu alanda mütekabiliyetin mevcut olup olmadığı Dışişleri Bakanlığından sorulur. Koruma ve Güvenlik Planları Madde 12- Özel güvenlik birimleri ve özel güvenlik şirketleri, bu Yönetmelik kapsamında güvenlik hizmeti verecekleri tesis ve alanlara ilişkin koruma ve güvenlik planlarının bir örneğini otuz gün içerisinde valiliğe verir. Valilik, koruma ve güvenlik planlarında değişiklik yapılmasını veya plandaki yetersizliklerin otuz gün içerisinde giderilmesini isteyebilir. Mülki İdare Amirlerinin Yetkisi Madde 13- Mülki idare amirleri, özel güvenlik uygulamasını ve özel güvenlik tedbirlerini halkın can ve mal güvenliğinin ve kamu hürriyetlerinin korunması amacıyla denetlemeye, özel güvenlik görevlilerinin yetkisini aşan uygulamaları kaldırmaya ve alınan güvenlik tedbirlerinin değiştirilmesini veya ilave tedbirler alınmasını istemeye yetkilidir. Spor müsabakalarında güvenliğin sağlanmasıyla ilgili olarak, 28/4/2004 tarihli ve 5149 sayılı Spor Müsabakalarında Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanunun il ve ilçe spor güvenlik kurullarına tanıdığı yetkiler saklıdır. Özel güvenlik görevlileri ve yöneticileri görev alanları içerisinde genel güvenliğin ve kamu düzeninin bozulduğu hallerde durumu derhal genel kolluğa bildirir. (Değişik fıkra:rg-20/12/ ) Özel güvenlik kapsamında korunan ve güvenliği sağlanan yerlerde can ve mal güvenliğinin ciddi şekilde tehlikeye düştüğü veya düşeceği anlaşıldığında, mülki idare amirleri genel kolluğu görevlendirir. Bu takdirde özel güvenlik birimi ve özel güvenlik personeli mülki idare amirinin ve genel kolluk amirinin emirlerini yerine getirmekle yükümlüdür. (Mülga fıkra: RG-05/05/ ) Önleyici Arama Yapılması Madde 14- Görev alanında, can ve mal güvenliğinin ve kamu düzenin sağlanması, suç işlenmesinin önlenmesi, taşınması veya bulundurulması yasaklanmış her türlü silah, patlayıcı madde veya eşyanın tespit edilmesi amacıyla detektörle, x-ray cihazından geçirerek veya Kanunda belirtilen durumlarda gerektiğinde üst araması yapılabilir. (Değişik fıkra:rg-11/9/ ) Kamuya açık alanlarda üst araması, 1/6/2005 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Adli ve Önleme Aramaları Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır. Bu alanlarda özel güvenlik görevlilerince yapılacak üst araması genel kolluğun gözetim ve denetiminde yapılır. Arama sırasında yakalanan kişiler veya el konulan madde ve cisimler, yasal işlemi yapılmak üzere bir tutanakla genel kolluğa teslim edilir. Arama kişinin aynı cinsiyetindeki görevli tarafından yapılır. Tabii Afet Hallerinde Yardım Yükümlülüğü Madde 15- Özel güvenlik görevlileri, görev alanı içerisinde meydana gelebilecek yangın, deprem ve sel gibi tabii afetlerde arama ve kurtarma görevlilerine yardımcı olmakla yükümlüdür. Suça El Koyma Madde 16- Özel güvenlik birimleri ve görevlileri, görev alanında bir suçla karşılaştığında suça el koymak, suçun devamını önlemek, sanığı tespit ve yakalama ile olay yerini ve suç delillerini muhafaza ve yetkili genel kolluğa teslim etmekle görevli ve yetkilidir. Bunlar genel kolluğun olaya el koymasından itibaren araştırma ve delil toplama faaliyetine genel kolluğun talebi halinde yardımcı olur. 5

17 Özel Güvenlik Görevlisi Çalışma İzni Madde 17- Özel güvenlik görevlisi çalışma izni için yapılacak başvurulara aşağıdaki belgeler eklenir. a) (Mülga:RG-20/12/ ) b) (Değişik ibare: RG-26/9/ ) T.C. Kimlik Numarası, c) (Mülga: RG-26/9/ ) d) Dört adet vesikalık fotoğraf, e) (Mülga:RG-20/12/ ) f) Özel güvenlik temel eğitimi sertifikası. g) (Ek :RG-20/12/ ) Temel eğitimden muaf olanlar için sağlık raporu ve öğrenim durumunu gösterir belge. (Değişik fıkra:rg-11/9/ ) Başvuru sahiplerinden, haklarında yapılacak güvenlik soruşturması olumlu olanlara, ruhsat harcını yatırdıkları takdirde, (Mülga ibare:rg-11/4/ ) ( ) Özel Güvenlik Görevlisi Kimlik Kartı verilir. Güvenlik soruşturması özel güvenlik eğitimi devam ederken de yaptırılabilir. Bu takdirde başvuru sırasında özel güvenlik temel eğitimi sertifikası istenmez. Silahsız olarak görev yapacak özel güvenlik görevlileri hakkında sadece arşiv araştırması yapılır. (Değişik fıkra:rg-11/9/ ) Genel kolluk kuvvetlerinden ve Milli İstihbarat Teşkilatından emekli olanlar ile en az beş yıl fiilen bu görevlerde çalıştıktan sonra kendi istekleri ile görevlerinden ayrılmış olanlarda, özel güvenlik temel eğitim şartı ve Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen eğitim şartı aranmaz. (Değişik fıkra:rg-11/9/ ) Yükseköğretim kurumlarının güvenlikle ilgili fakülte ve meslek yüksekokullarından mezun olanlar ile fakülte veya meslek yüksek okullarının güvenlikle ilgili bölümlerinden mezun olanlarda silah eğitimi dışında özel güvenlik temel eğitimi şartı aranmaz. (Mülga fıkra:rg-11/9/ ) (Ek fıkra: RG-26/9/ ) (Değişik:RG-11/9/ ) Özel güvenlik şirketleri, eğitim kurumları ve alarm izleme merkezlerinde çalışacak olan yöneticilerin güvenlik soruşturmaları yaptırılır. Soruşturma sonucu olumlu olan yöneticilere (Değişik ibare:rg-11/4/ ) özel güvenlik yöneticisi kimlik kartı verilir. (Ek fıkra:rg-11/9/ ) Özel güvenlik görevlisi ve yönetici olacaklar hakkında yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması temel eğitim sertifikasının düzenlendiği tarihten, beşinci ve altıncı fıkralarda belirtilen kişiler için ise başvuru tarihinden itibaren her beş yılda bir yenilenir. Özel güvenlik görevlilerinde ve yöneticilerde aranan şartlardan herhangi birisinin kaybedildiğinin tespiti halinde kimlik kartı ve çalışma izni Bakanlıkça/valiliklerce iptal edilir. Sağlık Şartları Madde 18- Özel güvenlik görevlisi çalışma izni verilebilmesi için, Kanunun 10 uncu maddesinde sayılan şartların yanı sıra aşağıda belirtilen hususları kapsayacak şekilde, bir hastaneden veya yeterli bir sağlık kuruluşundan alınan özel güvenlik görevlisi olur ibareli sağlık raporu istenir. a)psikiyatri: Psikiyatrik bir hastalık veya kişilik bozukluğu (Psikopati); alkol ve uyuşturucu bağımlılığı olmamak. b) Nöroloji: Özel güvenlik hizmetini yerine getirmesine engel teşkil edebilecek nörolojik rahatsızlığı olmamak. c) (Değişik:RG-11/9/ ) Göz: Körlük veya gece körlüğü olmamak. d) Kulak Burun Boğaz (KBB): Özel güvenlik hizmetini yapmasını engel teşkil edebilecek işitme kaybı olmamak. e) (Mülga:RG-11/9/ ) 6

18 Çalışma İzninin Yenilenmesi Madde 19- (Mülga:RG-11/9/ ) Özel Güvenlik Görevlilerinin Bildirilmesi Madde 20- Kişi, kuruluş ve şirketlerce, istihdam edilen veya herhangi bir sebeple görevinden ayrılan özel güvenlik görevlileri on beş gün içinde valiliğe bildirilir. Özel güvenlik hizmetinin şirketlere gördürülmesi halinde kişi ve kuruluşların ayrıca bildirim yükümlülüğü yoktur. Kimlik Kartları MADDE 21 (Başlığıyla birlikte değişik:rg-11/9/ ) Özel güvenlik yöneticisine/görevlilerine Bakanlıkça/valiliklerce verilen kimlik kartında yöneticinin/görevlinin adı ve soyadı ile yönetici veya silahlı ya da silahsız olduğu belirtilir. Özel güvenlik görevlileri kimlik kartını görev alanı ve süresi içerisinde herkes tarafından görülebilecek şekilde yakasında taşır. Kimliğin kaybedilmesi halinde işveren durumu derhal Bakanlığa/valiliklere bildirir. Kimlik kartları, Kanunun 11 inci maddesi gereğince her beş yılda bir yenilenecek güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunun olumlu olması ve özel güvenlik yenileme eğitim sertifikasının ibrazı halinde ruhsat harcı alınmaksızın temel eğitim sertifikası alanlar için sertifikanın düzenlendiği tarih, 17 nci maddenin beşinci ve altıncı fıkralarında belirtilen kişiler için ise başvuru tarihi esas alınarak her beş yılda bir yeniden düzenlenir. Özel güvenlik kimlik kartları, valiliklerce elektronik sistemle gönderilen bilgiler esas alınarak Emniyet Genel Müdürlüğünce düzenlenebileceği gibi Bakanlıkça uygun görülecek kamu kurum veya kuruluşları ile kanunla kurulan tüzel kişilere de yaptırılabilir. Kimlik kartlarının bedeli ve basımına ilişkin esaslar Bakanlıkça belirlenir. Kartlar, kimlik kartı sahibinin Nüfus Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü Adres Kayıt Sisteminde kayıtlı adresine veya şahsın beyan edeceği adrese posta aracılığı ile gönderilir ve kendisine, belirlediği bir kişiye veya kanuni vekiline teslim edilir. Üniforma ve Teçhizat Madde 22- Özel güvenlik görevlilerinin giyeceği üniforma ve üniformayı tamamlayan diğer unsurlar, Türk Silahlı Kuvvetleri ve genel kolluk kuvvetleri ile kanunlarla kurulan özel kolluk kuvvetlerinde kullanılan renkte, biçim ve motifte olamaz. Üniforma ve üniformayı tamamlayan unsurlar ve teçhizat özel güvenlik birimlerince belirlendikten sonra, Komisyonun onayına sunulur. Üniformada şirketi tanıtıcı isim, işaret veya logo bulunur. Özel güvenlik şirketlerince kullanılacak üniforma ve üniformayı tamamlayan unsurlar ile teçhizat Bakanlıkça onaylanır. Özel güvenlik görevlileri gece görevinde, spor müsabakalarında, konser ve sahne gösterilerinde üniformanın üzerine, arkasında ışığı yansıtan (Değişik ibare: RG-26/9/ ) Ek-4/A ve Ek-4/B de gösterilen ÖZEL GÜVENLİK ibaresi yazılı yeleği giyerler. Alarm Merkezleri MADDE 23 (Değişik:RG-11/9/ ) Alarm izleme merkezi kurma ve işletme için yeterlilik belgesi valiliklerce verilir. Yeterlilik belgesi için valiliğe yapılacak başvuruya aşağıdaki belgelerden birer suret eklenir. a) Kurucu ve yöneticilerin T.C. Kimlik Numarası, b) Yöneticilerin dört yıllık yüksek okul mezunu olduğunu belgeleyen diploma veya dengi belgenin aslı veya Bakanlıkça/valiliklerce onaylı sureti. c) Alarm izleme merkezini temsil edecek yöneticiler için yetki belgesi, d) Yöneticilerin özel güvenlik temel eğitim sertifikası (genel kolluk birimlerinde daha önce çalışmış olanlardan buna ilişkin belge), e) Alarm izleme merkezinde kullanılacak teknik teçhizatın amaca elverişliliğine ilişkin taahhütname. 7

19 Bilgi ve belgelerin incelenmesinden sonra gerekli şartları taşıdığı anlaşılan alarm izleme merkezlerinin kurucu ve yöneticileri hakkında güvenlik soruşturması yaptırılır. Soruşturma sonuçlarının olumlu olması halinde, Ek-5 te örneği belirlenen Alarm İzleme Merkezi Kurma ve İşletme Yeterlilik Belgesi düzenlenir. Kanunun yürürlüğe girmesinden önce yetkili merciler tarafından verilen Alarm İzleme Merkezi Kurma ve İşletme İzinleri verildikleri süre için geçerlidir. Alarm izleme merkezleri, alarm sistemleri aracılığıyla sürekli olarak yapılan izleme sırasında gelen ihbarları değerlendirir ve teknik bakımdan doğrulanan ihbarları sorumluluk bölgesindeki genel kolluğa en kısa zamanda bildirir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Ateşli Silahlar Silah Bulundurma ve Taşıma İzni Verilmesi Madde 24- Koruma ve güvenliğin sağlanabilmesi için fiziki önlemlere ve güvenlik cihazlarına öncelik verilir. Komisyon, orantılılık ilkesine uygun olarak canlılar üzerinde kalıcı etkisi olmayan kimyasalların kullanılmasına izin verebilir. Görevin niteliği gereği bu tedbirlerin yeterli olmayacağının anlaşılması halinde, 10/7/1953 tarihli ve 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanuna göre ruhsatlandırılması mümkün olan yarı otomatik tabancaların ve 11/9/1981 tarihli ve 2521 sayılı Kanun kapsamına giren av silahlarının bulundurulmasına ve taşınmasına Komisyonca karar verilir. Bu silahların sayısı ve niteliği Komisyon kararında belirtilir. Görev alanında ateşli silah taşıyacak özel güvenlik görevlilerinde, 6136 sayılı Kanun ve bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelikte belirtilen şartlar aranır. Silahların Temini Madde 25- Komisyonun kararı üzerine, özel güvenlik izni verilen kişi veya tesise valilikçe ateşli silah alma yetkisi verilir. Ateşli silahlar, özel güvenlik birimlerinin fazla silahlarından, kamu kurum ve kuruluşlarının ihtiyaç fazlası, standart dışı, zor alım yoluyla ele geçen silahlarından, Makine Kimya Endüstrisi Kurumu ndan veya genel hükümlere göre temin edilir. Ateşli silahların, bunların fişek ve tesisatlarının özel oda, kasa veya demir kuşaklı ve takviye kilitli dolaplarda muhafaza edilmesi zorunludur. Bunların muhafazasından özel güvenlik izni verilen kişi veya kuruluş yetkilileri sorumludur. (Ek fıkra: RG-26/9/ ) Kanunun 11 inci maddesi beşinci fıkrasında sayılan şahıslardan, kendi adına taşıma ruhsatlı silahı olan özel güvenlik görevlileri bu silahlarını özel güvenlik hizmetlerinde kullanabilirler. Bunun için koruma ve güvenliği sağlanacak kişi, kurum veya kuruluşun Komisyona müracaat ederek izin alması gerekir. Bu izin Komisyonca verilen personel ve silah kadrosu içerisinde değerlendirilir. Ateşli silahlar için bu Yönetmeliğin 27 nci maddesinde (Ek-8 hariç) düzenlenen hükümler kendi adına ruhsatlı silahını kullanacak olanlar için de uygulanır. Ancak, bu silahlar aynı zamanda özel güvenlik görevlisinin zati silahı da olduğundan görev alanı kıstası ve Yönetmeliğin 28 inci maddesi hükümleri uygulanmaz. Tabanca Dışındaki Silahlar Madde 26- Görevin niteliği uzun namlulu silah bulundurmayı ve taşımayı gerektiriyorsa, valiliklerce Genel Kurmay Başkanlığının bu konudaki görüşü alınarak, uzun namlulu silahın niteliği ve sayısı Komisyon tarafından tayin edilir. Silahların Kaydı Madde 27- Bulundurulmasına ve taşınmasına izin verilen her türlü ateşli silah, komisyonca bir örneği Ek-6 da bulunan Silah Bulundurma Kayıt Defteri ne işlenir. Ateşli silahlar, özel güvenlik izni verilen kişi veya kuruluş tarafından, bir örneği Ek-7 de bulunan Silah Demirbaş Defteri ne de kaydedilir. Görev alanında muhafaza edilen ateşli 8

20 silahlar, özel güvenlik görevlilerine bir örneği Ek-8 de bulunan ve her sayfası yöneticiler tarafından onaylı Devir Teslim ve Rapor Defteri ne imza karşılığı devir teslim edilir. Özel güvenlik görevlileri, ateşli silahları Kanunda belirtilen istisnalar dışında görev alanı dışına çıkaramaz. Taşıma ve Bulundurma Belgesi MADDE 28- (Değişik:RG-11/9/ ) Her ateşli silah için Ek-9 da belirtilen Özel Güvenlik Silah Taşıma/Bulundurma Belgesi düzenlenir. Silahla görev yapacak özel güvenlik görevlisi, kimlik kartı ile beraber bu belgeyi taşır. Kişi koruma ile para ve değerli eşya nakli yapacak özel güvenlik görevlisi ise görev belgesini de beraberinde bulundurur. Fişek Temini ve Nakli Madde 29- Bulundurulmasına ve taşınmasına izin verilen her silah için yirmi beş adet fişek alınmasına izin verilir. Fişek miktarı Komisyonun kararı ve valinin onayı ile görev yeri ve niteliğine göre arttırılabilir. Görev nedeniyle sarf edilen ve miktarı bir tutanakla tespit edilen eksik fişeklerin tamamlanmasına izin verilir. Ateşli silah eğitiminde kullanılacak fişekler bu sınırlamaya tabi değildir. Programlı eğitimleri dışında personeline atış eğitimi yaptıracak kişi ve kuruluşlara talepte bulunmaları halinde fişek almalarına genel kollukça izin verilir. (Değişik fıkra:rg-11/9/ ) Özel güvenlik görevlilerinin silah eğitimleri için eğitime başlamadan önce ilgili kişi, kurum ve kuruluşun talebi doğrultusunda eğitim kurumunun yöneticisi/yöneticileri de müteselsilen sorumlu olacak şekilde silah taşıma yetkisini haiz, kurum tarafından görevlendirilecek ve valiliğin uygun gördüğü kişiye kursiyer sayısı oranında silahların ve mermilerin nakline izin verilebilir. Özel güvenlik hizmetlerinde kullanılan ve nakli gereken silah ve fişeklerin de silah taşıma yetkisini haiz valiliğin uygun gördüğü kişi tarafından nakledilmesine izin verilebilir. Silah ve Fişeklerin Devri Madde 30- Özel güvenlik izni veya silah bulundurma ve taşıma izni iptal edilen veya ihtiyaç fazlası bildiriminde bulunan kişi ve kuruluşlara ait silah ve fişekler genel hükümlere göre devredilir. Altı ay içinde devir gerçekleştirilmez ise, takip eden iki ay içerisinde silahın ait olduğu kişi veya kurum 6136 sayılı Kanuna göre ruhsat başvurusunda bulunmak zorundadır. Süresi içerisinde ruhsatlandırılmayan silahlar müsadere edilmek üzere adli makamlara intikal ettirilir. Tüfekler ve tam otomatik tabancalar devredilebilir veya genel kolluk kuruluşlarına bağışlanabilir ya da imha edilmek üzere valilikçe Makine Kimya Endüstrisi Kurumuna verilir. Devredilecek, hibe ya da imha edilecek veya satılacak silahlar için Bölge Kriminal Polis Laboratuvarlarından ekspertiz raporu aldırılır. BEŞİNCİ BÖLÜM Özel Güvenlik Eğitimi Özel Güvenlik Eğitimi ve İzni Madde 31- Özel güvenlik temel eğitimi ve yenileme eğitimi Bakanlıktan faaliyet izni alan özel eğitim kurumlarında yapılır. Özel güvenlik eğitim izni için Bakanlığa yapılacak başvuruya aşağıdaki bilgi ve belgelerden birer suret eklenir. a) Eğitim yapılacak tesisin adresi, tapusu veya kira sözleşmesi, b) Binaya ilişkin yapı kullanma izni veya eğitim kurumu açılmasında fenni sakınca olmadığına ilişkin belediyeden alınan yazı, c) (Mülga:RG-6/9/ ) d) Kurucu, yönetici ve uzman eğiticilerin (Değişik ibare:rg-26/9/ ) T.C. Kimlik Numarası, 9

21 e) Yöneticilerin dört yıllık yüksekokul mezunu olduğunu belgeleyen diploma veya dengi belgenin örneği, f) Eğitim kurumunu temsil edecek yöneticiler için yetki belgesi, g) Yöneticilerin özel güvenlik temel eğitim sertifikası (genel kolluk birimlerinde daha önce çalışmış olanlardan buna ilişkin belge). ğ) (Ek:RG-26/9/ ) Eğitim yapılacak tesisin yangın sigortası ve zorunlu deprem sigortası poliçelerinin birer sureti. Müracaatların Değerlendirilmesi Madde 32- (Değişik cümle: RG-26/9/ ) Bilgi ve belgelerin eksiksiz olarak teslim edildiği anlaşıldığında, eğitim merkezinin bulunduğu ilde, sorumluluk bölgesi esasına göre başkanı emniyet müdürü veya jandarma subay sınıfı bir rütbeli olan ve özel güvenlikle ilgili birimde çalışan üç kişiden oluşan bir inceleme komisyonu görevlendirilir. Bu komisyon tarafından, tesisin özel güvenlik eğitimi verilmesine uygun olup olmadığı, eğitim araç ve gereçleriyle, teçhizatın yeterli olup olmadığı, yangına karşı gerekli önlemlerin alınıp alınmadığı, belge ve bilgilerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığı araştırılarak, belirtilen yerde eğitim merkezi açılıp açılamayacağına ilişkin bir rapor düzenlenir. Başvurunun alınmasıyla birlikte açılacak eğitim kurumunun (Ek ibare: RG-26/9/ ) kurucuları ve yöneticisi hakkında güvenlik soruşturması başlatılır. (Değişik fıkra:rg-11/9/ ) İnceleme ve soruşturma sonucu olumlu olan özel güvenlik eğitim kurumları hakkında, ruhsat harcını yatırmalarını müteakiben, Ek-10 da örneği belirlenen Özel Güvenlik Eğitim Kurumu Faaliyet İzin Belgesi düzenlenir. Faaliyet izin belgesi eğitim kurumunun kurucusuna, yöneticisine, kanuni vekiline veya eğitim kurumlarınca yetkilendirilen kişiye elden teslim edilir. Eğitim Programı Madde 33- (Değişik fıkra:rg-20/12/ ) Özel güvenlik eğitimine alınan adaylar asgari yüz yirmi saatlik eğitime tabi tutulur. Programın yirmi saati silah ve atış eğitimine ayrılır. Ateşli silah taşımayacak özel güvenlik görevlilerinin silah ve atış eğitimini alması zorunlu değildir. Bu görevlilerin temel eğitimi yüz saatten aşağı olmayacak şekilde düzenlenir. 18 inci madde gereğince alınması gereken özel güvenlik görevlisi olur ibareli sağlık raporu ve öğrenim durumunu gösterir belge temel eğitimden önce istenir. (Değişik fıkra:rg-20/12/ ) Özel güvenlik temel eğitiminde okutulacak dersler, asgari ders saatleri, uzman öğreticilerin nitelikleri Ek-11 deki tabloda gösterilmiştir. Bu tabloda belirtilen niteliklere sahip olanlar, uzman öğretici olabilmek için İçişleri Bakanlığı tarafından merkezi düzeyde düzenlenen sertifika sınavına girerek başarılı olmak zorundadırlar. Bu sınavda başarılı kabul edilebilmek için 100 üzerinden en az 60 puan alınması zorunludur. Yapılan sınav sonucunda başarılı olanlara Uzman Eğitici Sertifikası verilir ve bu sertifika sahipleri her beş yılda bir yenileme sınavına tabi tutulur. Sınavda başarılı olanların sertifikaları beş yıl süreyle uzatılır. Bu hükmün yürürlüğe girmesinden itibaren İçişleri Bakanlığı sertifika sınavı ve uzman eğiticilerle ilgili usul ve esasları bir yıl içerisinde belirler. Usul ve esasların belirlenmesinden itibaren halen görev yapan uzman eğiticiler altı ay içerisinde sınava tabi tutulur. Sınavda başarılı olanlara Uzman Eğitici Sertifikası verilerek uzman eğitici olarak görev yapmalarına müsaade edilir. Uzman Eğitici Sertifikası olmayanlar özel eğitim kurumlarındaki derslere giremezler. (Ek fıkra: RG-26/9/ ) Özel güvenlik görevlilerine çalışacakları yerin ve yapacakları görevin özelliğine göre alan eğitimleri verilebilir. (Ek fıkra: RG-26/9/ ) Özel güvenlik temel eğitimi günlük sekiz saat ve haftada kırksekiz saatten fazla olamaz. Bir ders saati kırk dakikadır ve iki ders arası en az on dakika ara verilir. İhtiyaç halinde aynı ders konusunda ve ikişer dersten fazla olmayacak şekilde blok ders yapılabilir. Haftanın bir günü kursiyerlerin istirahatine ayrılır ve ders yapılmaz. 10

22 (Ek fıkra: RG-26/9/ ) Fiilen memur statüsünde çalışan uzman eğiticiler bir haftada toplam yirmi saatten fazla ders veremez ve mesai saatleri içerisinde ders vermek üzere bir haftada sekiz saatten fazla izin alamazlar. Emekli veya özel sektörde çalışan uzman eğiticiler ise bir haftada kırkbeş saatten fazla ders veremezler. Bir uzman eğitici gerekli şartlara haiz olsa bile bir eğitim kurumunda en fazla üç farklı derse girebilir. (Ek fıkra: RG-26/9/ ) Temel ve yenileme eğitiminde kursiyerlere silah bilgisi ve atış dersi kapsamında 15 metre mesafeden ve 25 fişek üzerinden atış yaptırılır. Kursiyerlerin atış eğitiminde başarılı kabul edilmesi için 25 adet fişeğin en az 15 adedinin hedefe isabet etmesi gerekir. Yeterli başarıyı gösteremeyen kursiyerlere ek fişek istihkakı alınmak suretiyle başarılı oluncaya kadar atış yaptırılır. Atış için alınan fişek istihkaklarının sarf edildiğine dair atış yapılan yerin sorumlusu ve eğitim kurumu yöneticisi tarafından imzalanacak tutanak tutulur. (Ek fıkra: RG-26/9/ ) Silahlı görev yapan özel güvenlik görevlilerine, istihdam edildikleri kurum/kuruluş veya şirket tarafından her yıl en az 25 fişek üzerinden hizmet içi eğitim atışı yaptırılır. (Mülga fıkra: RG-26/9/ ) Özel güvenlik görevlisi istihdam edenler, personelin fiziki yeterliliğinin görev müddetince sürmesini sağlamakla yükümlüdür. Silah Bilgisi ve Atış dersinin tüm uygulamaları ve silah atış eğitimleri poligon ortamında yapılır. Özel eğitim kurumları, kendilerine ait atış poligonu bulunmaması halinde, özel kişilere veya genel kolluğa ait atış poligonlarından yararlanabilir. Bu kurumlar, atış eğitimini yaptıracağı atış poligonunu, eğitim faaliyetine başladığı tarihten itibaren on beş gün içinde (Değişik ibare:rg-11/9/ ) Valiliğe bildirir. Güvenlik Sistemleri dersi, güvenlik cihazlarının kurulu bulunduğu alanlarda da yapılabilir. Yenileme Eğitimi Madde 34- (Değişik fıkra:rg-11/9/ ) Özel güvenlik görevlileri ile yöneticiler kimlik kartlarının yenilenebilmesi için beş yılda bir yenileme eğitimi alır. (Değişik fıkra: RG-26/9/ ) Yenileme eğitimi altmış ders saatinden oluşur. Yenileme eğitiminin on ders saati silah bilgisi ve atış dersine ayrılır. Yenileme eğitiminde okutulacak ders konuları ve saatleri Ek-13 de gösterilmiştir. Havalimanı ve deniz limanlarında görevli özel güvenlik görevlilerinin yenileme eğitimi için uluslararası sözleşmelerden kaynaklanan diğer hükümler saklıdır. (Ek fıkra: RG-26/9/ ) Özel güvenlik yenileme eğitimi günlük sekiz saat ve haftada kırksekiz saatten fazla olamaz. Bir ders saati kırk dakikadır ve iki ders arası en az on dakika ara verilir. İhtiyaç halinde aynı ders konusunda ve ikişer dersten fazla olmayacak şekilde blok ders yapılabilir. (Ek fıkra: RG-26/9/ ) Yenileme eğitimi, kendi bünyesinde özel güvenlik birimi olup, en az yirmi özel güvenlik görevlisi istihdam edilen yerlerde, yeterli araç-gereç ve materyal ile sınıf ortamı oluşturulması ve il valiliği tarafından yerinde yapılacak incelemede uygun değerlendirilmesi halinde, Ek-13 te belirtilen eğitim müfredatı doğrultusunda fiilen hizmet verilen yerlerde de yapılabilir. Ancak, özel güvenlik şirketlerinden koruma ve/veya güvenlik hizmeti alanlar yerinde yenileme eğitimi yapamazlar. (Mülga fıkra:rg-26/9/ ) (Ek fıkra:rg-11/9/ ) Yenileme eğitimine katılan özel güvenlik görevlileri ile yöneticilerin hizmet ve iş akitleri devam eder, eğitim süresince özlük haklarından yoksun bırakılamaz. Eğitim Kurslarına Devam Zorunluluğu Madde 35- Adayların, özel güvenlik eğitimi süresince verilen derslerin en az üçte ikisine devamı zorunludur. Özel eğitim kurumlarınca, kursun sonunda adayların derslere 11

23 devam durumunu gösteren devam çizelgesi düzenlenir. Kabul edilebilir bir özrü bulunmaksızın derslerin %10 undan fazlasına devam etmeyenlerin kursla ilişiği kesilir. Sınav Madde 36- (Değişik fıkra: RG-26/9/ ) Özel güvenlik temel ve yenileme eğitimini tamamlayanlar yazılı ve uygulamalı sınava tabi tutulur. Yazılı sınav, merkezi sınav komisyonunca hazırlanan sorularla illerde yapılır. Bakanlıkça belirlenen sayıda yazılı sınav gözlemcisi ve illerde yapılacak uygulamalı sınav komisyonlarında görevlendirilecek personel valilik tarafından belirlenir. Yazılı Sınav Madde 37- Yazılı sınav soruları Merkezi Sınav Komisyonu tarafından hazırlanır. Yazılı sınavın yeri, tarihi, başvuru süresi, başvuru sırasında istenecek belgeler ve diğer hususlar en az on beş gün önceden Komisyon tarafından belirlenerek ilan edilir. (Değişik:RG-05/05/ ) Yazılı sınav, eğitim konularının ağırlığına göre ve konuların tamamını kapsayacak şekilde hazırlanan ve 100 sorudan oluşan birinci kısım ile adayların silah bilgisinin ölçüldüğü ve 25 sorudan oluşan ikinci kısım olmak üzere çoktan seçmeli sorulardan oluşan iki kısım halinde yapılır. Uygulamalı Sınav Madde 38 (Değişik:RG 05/05/ ) (Değişik fıkra: RG-26/9/ ) Uygulamalı sınavda, onbeş metre mesafeden ve beş adet fişek üzerinden yaptırılacak atış ile adayların atış becerisi ölçülür. Adayların atış becerilerinin ölçüldüğü uygulamalı sınav, yazılı sınavdan hemen sonra yapılır. Sınava girecek aday sayısının fazla olması halinde, illerde birden fazla uygulamalı sınav komisyonu oluşturulabileceği gibi, sınav aynı gün bitirilemediği takdirde devam eden günlerde de tamamlanabilir. Sınav Sonuçlarının Değerlendirilmesi Madde 39- (Değişik: RG 05/05/ ) Adayların başarı puanının hesaplanmasında yazılı sınavın genel konulardan oluşan 100 soruluk birinci kısmı 100 puan üzerinden değerlendirilir. Silah bilgisi ve uygulama puanı ise, yazılı sınavın silah bilgisinin ölçüldüğü 25 soruluk ikinci kısmı 50 puan ve adayların atış becerilerinin ölçüldüğü uygulamalı sınav 50 puan olmak üzere toplam 100 puan üzerinden değerlendirilerek tespit edilir. Silahlı eğitim almış adayların başarı puanı bu iki puanın toplamının aritmetik ortalamasıyla bulunur. Adayların başarı puanının yeterli sayılabilmesi için, bu iki puan ortalamasının en az altmış, her iki kısım puanının ise en az elli olması şartı aranır. (Değişik fıkra:rg-26/9/ ) Sınavlarda yeterli başarıyı sağlayamayan adaylar, yeniden özel eğitim kursuna devam etmeksizin bir yıl içinde birbirini takip eden üç sınava daha katılabilir. Toplam dört sınav neticesinde de başarısız olan veya başarısız sayılan adaylarda tekrar özel eğitim kursuna devam şartı aranır. (Değişik fıkra:rg-26/9/ ) Silahsız olarak görev yapacak olan özel güvenlik görevlileri, sadece yazılı sınavın birinci kısmındaki soruları cevaplarlar ve bu kısımdan en az altmış puan almaları halinde başarılı sayılırlar. Silah bilgisi ve atış fark dersini alan özel güvenlik meslek yüksekokulu mezunlarının da silah bilgisiyle ilgili yazılı ve uygulamalı sınavdan altmış puan almaları halinde başarılı sayılırlar. Özel güvenlik meslek yüksekokulu öğrencileri eğitim dönemi içerisinde silahsız olarak ve gözlemci sıfatıyla staj yapabilirler. İki yıllık öğrenim boyunca, meslek yüksekokulu tarafından belirlenecek tarihlerde, özel güvenlik eğitim kurumlarında silah eğitimi alabilir ve mezuniyetleriyle birlikte silahlı eğitimleri de geçerli kabul edilir. (Değişik fıkra: RG-26/9/ ) Yenileme eğitimi; özel güvenlik görevlilerinin mevcut bilgi ve becerilerinin geliştirilmesine yönelik yapılır. Yenileme eğitimi sonrasında yapılan sınavlar özel güvenlik görevlilerinin seviye tespitine yöneliktir. Sınav neticesi aldığı puanlar verilecek sertifikaya işlenir ve yükselmelerde işverence göz önüne alınabilir. Özel 12

24 güvenlik görevlileri seviye puanlarını yükseltmek için çalışma izinleri süresince seviye yükseltme sınavlarına girebilirler. (Ek fıkra: RG-26/9/ ) Temel ve yenileme eğitimleri sonunda merkezi sınav komisyonu tarafından yapılan sınavlarla ilgili optik cevap kâğıtları, atış kâğıtları ve benzeri yazılı doküman altı ay süreyle muhafaza edilir. Bu sürenin sonunda tutanakla tespit edilerek imha edilir. Sınavlarda Görev Alanlara Ödenecek Ücret Madde 40- Sınav komisyonlarının üyelerine, sınavlarda gözetim ve değerlendirme görevi alan personele 19/9/1987 tarihli ve 87/12002 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe giren Emniyet Genel Müdürlüğüne Bağlı Her Derecedeki Eğitim ve Öğretim Kurumları ile Hizmet İçi Eğitimlerde Aylık Karşılığı ve Ücretle Okutulacak Ders Saatlerinin Sayısı Ders Görevi Alacakların Nitelikleri ve Diğer Hususların Tespitine Dair Esaslara göre, ders ücreti ödenir. Özel Güvenlik Eğitimi Sertifikası Madde 41 (Değişik fıkra: RG-26/9/ ) Özel güvenlik temel eğitimi sonrasında yapılan yazılı ve uygulamalı sınavlarda başarılı olanlar, yenileme eğitimine katılan ve yapılan yazılı ve uygulamalı sınavlarda seviye puanları yeniden belirlenenlere Ek-12 deki Özel Güvenlik Eğitim Sertifikası düzenlenir ve valilikçe onaylanarak kendilerine verilir. Özel güvenlik temel eğitimi ve özel güvenlik yenileme eğitimi sertifikaları beş yıl süreyle geçerlidir. Eğitimde Kullanılacak Ders Malzemesi Madde 42- Özel güvenlik eğitiminde kullanılacak yayınların Emniyet Genel Müdürlüğü Yayın Yönetmeliği ne göre tavsiye edilmiş yayınlardan olması şarttır. Üniversitelerde ders kitabı ve ekipmanı olarak kullanılan materyalde bu şart aranmaz. Uygulamalı dersler için yeterli ekipman hazır bulundurulur. ALTINCI BÖLÜM Denetim Denetim Madde 43- Bakanlık ve valilikler, Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerinin yerine getirilip getirilmediğini, yasak uygulama ve davranışların bulunup bulunmadığını ve amaç dışında faaliyet gösterilip gösterilmediğini tespit etmek amacıyla, özel güvenlik şirketlerini, (Ek ibare:rg-11/9/ ) alarm izleme merkezlerini, özel güvenlik birimlerini ve özel eğitim kurumlarını her zaman denetleyebilir. Havalimanı ve deniz limanlarının denetiminde, uluslar arası anlaşmalar ve 25/7/1997 tarih ve 97/9707 sayılı Sivil Hava Meydanları, Limanlar ve Sınır Kapılarında Güvenliğin Sağlanması, Görev ve Hizmetlerin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerinin yerine getirilip getirilmediği göz önünde bulundurulur. Denetimin Kapsamı Madde 44- Denetim sırasında, faaliyet izninin ve personelin çalışma izinlerinin geçerli olup olmadığı; özel güvenlik görevlileri için mali sorumluluk sigortasının yaptırılıp yaptırılmadığı; üçüncü kişilere verilen koruma ve güvenlik hizmetlerine ilişkin sözleşmelerin usulüne uygun düzenlenip düzenlenmediği ve bu sözleşmelerin zamanında valiliğe bildirilip bildirilmediği; görev alanına uyulup uyulmadığı; silah ve teçhizatın ruhsatlı olup olmadığı ve bunların usulüne uygun korunup korunmadığı; kayıt ve defterlerin usulüne uygun tutulup tutulmadığı; eğitim hizmetlerinin bu Yönetmelik hükümlerine uygun yürütülüp yürütülmediği, Kanun ve bu Yönetmeliğin diğer hükümlerinin uygulanıp uygulanmadığı ve amaç dışında faaliyet gösterilip gösterilmediği incelenir. 13

25 Denetim Sonucunun İzlenmesi Madde 45 Denetim sonucu düzenlenen raporun bir sureti denetlenen birimin dosyasında muhafaza edilir, diğer sureti valiliğe, ilgisine göre bir sureti de Bakanlığa sunulur. Denetim sonucunda tespit edilen eksiklikler ilgili kişi, kurum, kuruluş (Ek ibare:rg- 11/9/ ), eğitim kurumu, alarm izleme merkezi ve şirkete yazılı şekilde bildirilerek bu eksiklikleri gidermesi için eksikliğin niteliğine göre asgari yedi gün süre verilir. Bu süre sonunda eksiklikler giderilmediği takdirde veya denetim sonucu konusu suç teşkil eden uygulamalar tespit edildiğinde Kanunun 19 uncu ve 20 nci maddesinde belirtilen cezalar uygulanır. Ayrıca, amacı dışında faaliyet gösterdiği veya suç kaynağına dönüştüğü tespit edilen şirketlerin veya özel eğitim kurumlarının faaliyet izni Bakanlıkça (Ek ibare:rg-11/9/ ), alarm izleme merkezlerinin yeterlilik belgesi valilikçe iptal edilir. İdari Para Cezalarının Uygulanması Madde 46- Kanunun 20 inci maddesinde belirtilen hallerde, suça ilişkin tutanaklar eklenmek suretiyle, ilgili kişi ve kuruluşa en az yedi gün süre verilerek savunması istenir. Savunması yeterli görülmeyenlere ilçelerde kaymakamın, illerde valinin onayı ile idari para cezası verilir. Para cezası verilmesine ilişkin onaylar yedi gün içinde ilçelerde mal müdürlüklerine, illerde defterdarlığa gönderilir. Bu maddede öngörülen idari para cezaları o yerin valilik veya kaymakamlığının bildirimi üzerine 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre Maliye Bakanlığınca tahsil olunur. YEDİNCİ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Sakat ve Eski Hükümlü Çalıştırma Madde 47- Özel güvenlik birimlerinde ve özel güvenlik şirketlerinde, 10/6/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 30 uncu maddesi gereğince çalıştırılacak sakat ve eski hükümlü sayısının belirlenmesinde özel güvenlik görevlileri hesaba dahil edilmez. Ücret Ek Madde 1 (Ek:RG-11/5/ ) Özel güvenlik eğitim, sınav ve belgelendirme ücretleri Bakanlıkça belirlenir ve bu ücretlerle ilgili iş ve işlemler Polis Akademisi Başkanlığı Döner Sermaye İşletmesi vasıtasıyla yürütülür. Özel güvenlik eğitim, sınav ve belgelendirme hizmetlerinden elde edilerek döner sermaye bütçesine aktarılan gelirler; Emniyet Genel Müdürlüğü merkez ve taşra teşkilatında özel güvenlik hizmetlerinin geliştirilmesi kapsamında ihtiyaç duyulan taşınır-taşınmaz mal, araç ve hizmet alımları, sigorta giderleri, hizmet binalarının yapım, bakım, onarım ve kira giderleri, harcırah ve 40 ıncı madde ile 13/11/2006 tarihli ve 2006/11239 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Emniyet Genel Müdürlüğüne Bağlı Her Derece ve Türdeki Eğitim ve Öğretim Kurumları ile Hizmet İçi Eğitim, Kurs ve Seminerlerde Ücretle Okutulacak Ders Saatlerinin Sayısı, Ders Görevi Alacakların Nitelikleri ve Diğer Hususların Tespitine İlişkin Karara göre yapılacak ödemeler ile döner sermaye işletmelerinde kullanılacak mal ve hizmet alımlarında kullanılır. Bu iş ve işlemlere dair hususlar Polis Akademisi Başkanlığı ile Emniyet Genel Müdürlüğü Özel Güvenlik Dairesi Başkanlığı arasında yapılacak protokol ile düzenlenir. Geçici Madde 1- Kamu kurum ve kuruluşları ile bunlara bağlı müessese ve şirketlerde, 2495 sayılı Kanun hükümlerine göre özel güvenlik hizmeti vermek üzere kurulmuş olan özel güvenlik birim ve şirketleri valiliğe bildirimde bulunmak suretiyle özel güvenlik izni almış 14

26 sayılırlar ve aynı kurum ve kuruluşların müessese ve şirketlerine ait özel güvenlik izni alınan işyeri ve tesislerde özel güvenlik hizmeti verebilirler. Geçici Madde sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanun hükümlerine uygun olarak istihdam edilen ve bu Kanunda öngörülen şartları kaybetmemiş olan özel güvenlik görevlilerine 26/6/2009 tarihine kadar çalışma izni verilmiş sayılır. Geçici Madde sayılı Kanun hükümlerine göre bünyesinde özel güvenlik teşkilatı kuranlar en az bir ay önce başvurmak şartıyla, Komisyonun kararı ve Valinin onayı ile özel güvenlik uygulamasını sona erdirebilirler. Geçici Madde 4 (Ek:RG-26/9/ ) Bu Yönetmeliğin 17 nci maddesiyle değiştirilen ve Ek-4 de yer alan reflektif yeleklerin kullanımına bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren bir yıl süre ile devam edilebilir. Geçici Madde 5 (Ek:RG-11/4/ ) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yürürlükte olan 17 nci maddeye göre verilmekte olan özel güvenlik görevlileri ve özel güvenlik yöneticileri kimlik kartlarının kullanımına, yeni kimlik kartları basılıp dağıtılıncaya kadar devam edilir. Yürürlükten Kaldırılan Hükümler Madde 48 28/3/1994 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanunun Uygulanmasına Dair Yönetmelik ve değişiklikleri yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük Madde 49- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 50- Bu Yönetmelik hükümlerini İçişleri Bakanı yürütür. 15

27 SİVİL HAVACILIK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SİVİL HAVACILIK GÜVENLİĞİ EĞİTİM VE SERTİFİKASYON TALİMATI SHT 17.2 Onay Tarihi:30/06/2009 Yürürlük Tarihi:01/09/2009

28 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Tanım ve Kısaltmalar, Hukuki Dayanak Amaç Madde 1- (1) Bu Talimatın amacı, havacılık güvenliği konularında personel seçim ve eğitim gereklilikleri ile sorumluluklarını belirleyerek, Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı nın etkinliğini ve uluslararası standartlara uygun olarak yapılmasını sağlamaktır. Bu amaçla: a) Havacılık güvenliğiyle ilgili personelin seçimi ve eğitimi ile ilgili sorumlulukları tanımlamak, b) Programın uygulanmasından sorumlu her bir kurum/kuruluşun birbirine karşı sorumluluklarını net bir biçimde ortaya koymak, c) Güvenlik ve güvenlik-harici personelin eğitim gereklilikleri ile ve seçim kriterlerini belirlemek, ç) Güvenlik eğitmenleri, yöneticileri ve tarayıcı personelin (kontrol noktası personeli) sertifikalandırma işlemlerini belirlemek, d) Güvenlik eğitimlerinin hedeflerini, minimum sürelerini, sıklıklarını ve içeriklerini belirlemek, e) Eğitim kurumlarının yetkilendirme gerekliliklerini belirlemektir. Kapsam Madde 2- (1) Bu Talimat, sivil havacılık alanında faaliyet gösteren, kamu kurum kuruluşları, havacılık işletmeleri ve havaalanında hizmet veren diğer kurum/kuruluşlarda görevli tüm personel ile eğitim veren kurum/kuruluşları kapsar. Tanım ve Kısaltmalar Madde 3- (1) Bu talimatta geçen, a) Ders Planı: Bir eğitimin her bir bölümünde ulaşılacak hedefleri, öğrenilecek içeriği ve hedeflere hangi yöntemlerle ulaşılacağını içeren dokümandır. Bu plan, olguların, ilkelerin, kavramların ve becerilerin nasıl öğretileceğini de içerir. b) EADB: Eğitim Araştırma ve Denetleme Birimi ni, c) EADUK:Eğitim Araştırma Denetleme Uzmanlar Kurulu nu, ç) ECAC:Avrupa Sivil Havacılık Konferansı nı, d) Genel Müdürlük:Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünü, e) Güvenlik-Harici Personel: Havacılık güvenliği görevlerinin uygulanmasında direkt görevli olmayan satış elemanları, terminal temizlikçileri, havaalanı yemekhane, restoran/büfe personeli vb. personelini, f) Güvenlikle İlgili Güvenlik-Harici Personel: Havacılık güvenliği görevlerinin uygulanmasında direkt görevli olmasa da görevi gereği güvenlik tedbirlerinin uygulanmasında aktif rol alan havayolu, yer hizmetleri, hava aracı ikram, hava aracı temizlik vb. personelidir. g) Güvenlik Personeli: Aşağıda belirtilen güvenlik hizmetlerinin uygulanmasından doğrudan görevli ve sorumlu personeldir: 1. Kişilerin, bagajların (hem uçak altı hem kabin), kişiler tarafından taşınan eşyala rın, kargonun, postanın, şirket postası ve şirket malzemelerinin elle veya cihazlarla aranması, taranması ve kişilerle mülakat yapılması, 2. Hava aracının aranması, kontrolü ve korunması, 3. Güvenlik tahditli alanlara giriş kontrolü, 4. Güvenlik tahditli alanlara giriş için havaalanı giriş kartları ve araç plakalarının basımı, 5. Devriye, eskortluk, nöbet, 6. Havaalanına gelen silahların kabulü ve nakli. ğ) ICAO:Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı nı, h) İnsan Faktörü İlkeleri: İnsan performansını göz önünde bulundurarak insan ve diğer sistem bileşenleri arasında emniyetli bir etkileşimi amaçlayan ve dizayn, sertifikasyon, eğitim, işletme ve bakımda uygulanacak ilkeleri, 2

29 ı) İnsan Performansı: Havacılık operasyonlarının emniyeti, güvenliği ve verimliğine etkisi olan insan kapasitesi ve limitlerini, i) Kolluk Kuvveti: Polis, Jandarma, Gümrük Muhafaza ve Özel güvenlik kurum/kuruluşlarını, j) MSHGK: Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kurulunu, k) MSHGEP: Milli Sivil Havacılık Güvenlik Eğitim Programı nı, l) MSHGP: Ülkemizde sivil havacılık güvenliğini sağlamaya yönelik alınacak tedbirlerin standartlarını belirleyen, İçişleri ve Ulaştırma Bakanlıklarınca ortaklaşa yayınlanmış olan Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı nı, m) MSHGKKP: MSHGP nın etkinliğini ve verimliliğini izlemek üzere oluşturulmuş olan Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kalite Kontrol Programını n) Özgeçmiş Araştırması: Bir şahsın, yasal olarak mümkün olması durumunda adli sicil kayıtları da dahil kimliğinin ve geçmiş hayatının kontrolüdür. Bu kontrol şahsın güvenlik kontrolleri yapmaya uygunluğunun ve/veya güvenlik tahditli alanlara eşliksiz girmeye uygunluğunun araştırıldığı değerlendirmenin bir parçasıdır. o) Talimat : Sivil Havacılık Güvenliği Eğitim ve Sertifikasyon Talimatını ö) Sertifikasyon: Bir kişinin kendisine verilmiş görevleri yetkili otorite tarafından belirlenmiş kabul edilebilir bir seviyede yerine getirebilecek yeterlikte olduğunun yetkili otorite tarafından veya yetkili otorite adına değerlendirilmesi ve onaylanmasıdır. p) SHGM:Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünü r) Tarayıcı (Kontrol Noktası Personeli): Güvenlik kontrol noktalarında yönlendirme, yolcu ve personel ile yanlarındaki eşyaları cihazla tarama, (kapı tipi ve l tipi metal dedektör vb.), x-ray operatörlüğü ve bagaj arama görevlerini yapan personeli, s) Yetkili Otorite: Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programının idamesi, uygulanması ve geliştirilmesi, bu konu ile ilgili yeni politikaların belirlenmesi ve tedbirlerin alınması, ICAO standartları ve tavsiye edilen uygulamalarının yerine getirilmesi ile kurumlar arasında koordinasyonun sağlanmasından sorumlu ve yetkili olan Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü nü, ş) Havacılık İşletmeleri: Sivil havacılık alanında faaliyet gösteren işletmelerini, (h avaaracı işletmecisi, genel havacılık işletmecisi, terminal işletmecisi, havaalanı işletmecisi, ikram temizlik, yer hizmeti, kuruluşları, kargo posta kurye acentelerini, antrepo işlemecisi, havaaracı bakım ve onarım kuruluşları vb.) İfade eder. Hukuki Dayanak Madde 4- (1) Bu Talimat 5431 sayılı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 12 maddesi b bendi ve aşağıda belirtilen mevzuata dayanarak hazırlanmıştır: a) 4749 Sayılı Kanun (Şikago da 7 Aralık 1944 tarihinde akit ve imz a edilmiş olan Uluslararası Sivil Havacılık Antlaşması ve Sivil Havacılık Geçici Sözleşmesi ve Bunların Eklerinin Onanması) b) 2920 Sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu, c) 5431 Sayılı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Teşkilat ve görevleri Hakkında Kanun, ç) SHY-22 Yer Hizmetleri Yönetmeliği, d) Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı, e) SHT A Havaalanları Yer Hizmet ve Türleri Talimatı, f) SHT-Eğitim Talimatı ( ), g) Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) Ek-17, ğ) Avrupa Sivil Havacılık Konferansı (ECAC) Doküman 30, h) ICAO Doküman

30 İKİNCİ BÖLÜM Yetkilendirme ve Genel Esaslar Güvenlik Eğitim Kurum/Kuruluşlarının Yetkilendirilmesi Madde 5- (1) Yetkili otorite; ticari amaçlı havacılık güvenliği kurslarını vermek üzere güvenlik eğitim kurumları ile kendi personeline bu talimatta belirtilen eğitimleri hizmet içi eğitim olarak vermek isteyen havacılık işletmelerini yetkilendirir. Hizmet içi eğitim vermek üzere yetkilendirilmiş havacılık işletmeleri ticari amaçla 3. şahıslara yönelik eğitim düzenleyemez. Ancak bir havacılık işletmesi başka bir havacılık işletmesinde görevli yetkilendirilmiş eğitmeni/eğitmenleri yetkili otoriteden onay almak koşuluyla hizmet içi eğitimlerinde kullanabilir. (2) İlk defa onaylı güvenlik eğitim kuruluşu yetkisi almak veya mevcut belgesini yenileme talebinde bulunacak güvenlik eğitim kurum/kuruluşu Ek-7 de yer alan başvuru formunu, formda istenen bilgi ve belgelerle birlikte SHGM ne sunar. (3) Havacılık güvenliği eğitim programları onaylı eğitmenler tarafından hazırlanır ve verilir. (4) Bu talimatta yer alan her kurs ayrı ayrı değerlendirilerek onaylanır. Bu talimat kapsamı dışında kalan havacılık güvenliği kurs ve eğitim programlarının da yetkili otoriteye sunulması gereklidir. (5) Her eğitim kurumu yetkili otorite tarafından incelenir ve sahip olduğu nitelikler konusunda değerlendirilir. Bu süreç yapılacak bir denetlemeyi de kapsar. Tesis Standartları (1)Eğitim verecek kurum/kuruluşun gereklidir. öncelikle SHT-Eğitim Talimatına göre yetkilendirilmesi (2) Eğitim verecek kurum/kuruluşları teorik ile pratik eğitim ve sınavları için eğitimin içeriğine uygun sınıf, sınav yeri ve prosedürleri ile techizatlarını sağlar. Eğitim Techizatı Eğitim veren kurum/kuruluş, eğitim için gerekli olan ilgili techizatı bulundurmak zorundadır. Ancak, gerekli techizat ihtiyacını karşılamak üzere başka bir kuruluşla anlaşma yapabilir. Bu durumda tesisleri sağlayan kuruluşla yazılı bir şekilde anlaşma yapılır ve anlaşmada söz konusu tesise ait techizatın nasıl ve ne şekilde kullanılacağı açıkça belirtilir. Yetki Belgesinin Geçerliliği Madde 6- (1) Sivil Havacılık Güvenliği eğitimlerini verecek Eğitim kurumları, ilk kez verildiğinde 1 yıl sonrasında ise eğitim kuruluşunun durumu değerlendirilerek azami 3 yıl geçerli olmak üzere yetkilendirilir. Süre bitiminden 3 ay önce Ek-7 de bulunan Form-1 e göre tekrar başvuru yapılarak yenileme talebinde bulunulur. Yetki belgesinin süresi dolduğunda, yetki belgesi geçersiz olur. (2) Yetkili otorite tarafından yapılan denetimlerde, eğitim veren kurum/kuruluşlar için bu talimatta belirtilen şartları yerine getirmeyenlerin tespit edilmesi durumunda; a) Bu talimatta yer alan standart ve kurallara uyulmadığının tespiti halinde 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu nun 143 üncü maddesi kapsamında cezai işlem uygulanır ve 15 gün içerisinde eksikliğin giderilmesi için yazılı uyarıda bulunulur. b) 15 gün içerisinde eksiklik giderilmemesi halinde, yetki belgesi 30 gün süreyle askıya alınır. c) 30 gün sonunda eksikliğin giderilmemesi durumunda ise yetki belgesi iptal edilir. 4

31 (3) Yetkili otorite tarafından yapılan inceleme ve denetlemelerde, eğitmenin yeterliliği ile ilgili bulguya rastlanması halinde şartlar sağlanıncaya kadar yetki belgesi askıya alınır. Adli soruşturmaya konu olabilecek hususlara rastlanılması durumunda adli makamlara suç duyurusunda bulunulur. Eğitim Kayıtları Madde 7- (1) Personeli istihdam eden kurum/kuruluş ve eğitim veren kurum/kuruluşlar güncel ve doğru eğitim kayıtları tutmaktan sorumludur. Eğitim kayıtları kurumunca çalışanın çalışma süresince tutulur. Eğitim kayıtları, eğitim veren kurum/kuruluş tarafından en az 5 yıl süre ile elektronik veya kağıt kopya olarak tutulur. Eğitim kayıtları Yetkili Otorite veya denetçilerinin isteği üzerine denetimler sırasında sunulur. (2) Personeli istihdam eden kurum/kuruluşun eğitim kayıtları aşağıdaki bilgileri içerir: a) Kursiyerin adı-soyadı, b) Eğitimin adı, c) Tarihi, ç) Eğitimi veren kurum/kuruluş, d) Sertifika veya katılım belgesinin bir örneği. (3) Eğitim veren kurum/kuruluşlarının eğitim kayıtları aşağıdaki bilgileri içerir: a) Eğitimin tarihleri, b) Kurs saatleri, c) Eğitimin/modülün adı, ç) Eğitimin ana başlıkları, d) Kursiyerin adı-soyadı ve imzası, e) Sertifika/katılım belgesinin numarası, f) Eğitmenin adı ve imzası. Eğitmenlerin Vasıfları ve Yetkilendirilmeleri Madde 8- (1) Havacılık güvenliği eğitimlerini hazırlayan ve/veya veren eğitmenler, hizmet içi veya üçüncü şahıslara eğitim verilmesine bakılmaksızın aşağıda belirtilen hususlara ilave olarak gerekli sertifikasyon, bilgi ve tecrübeye sahip olan personelden seçilir: a) Yetkisi kabul edilen bir eğitim kuruluşundan veya uluslararası bir organizasyondan alınmış, eğitim verebilecek niteliklere sahip olduğuna dair yetki belgesi/sertifikası, 1) Üniversitelerin eğitim fakültelerinden mezun olmak veya, 2) Formasyon eğitimi almak veya, 3) Üyesi olduğumuz uluslararası organizasyonlardan eğitimci sertifikası almak veya, 4) Diğer ülkelerin yetkili otoriteleri tarafından onaylanmış sertifikaya sahip olmak veya, 5) Yetkili otorite tarafından tanınan diğer kurum/kuruluşlardan alınmış eğitimci sertifikası. b) Aşağıdaki alanlarda bilgi sahibi olduğuna dair belge, 1) Havacılık güvenliği alanındaki ulusal ve uluslararası mevzuat, 2) Güvenlik sistemleri ve giriş kontrol, 3) Yer ve uçuş güvenliği, 4) Biniş öncesi taramalar, 5) Bagaj ve kargo güvenliği, 6) Hava aracı güvenlik kontrolleri ve aramaları, 7) Silahlar, yasaklı ve tehlikeli maddeler, 5

32 8) Terörizm, 9) Güvenlik bilincini artıracağı düşünülen diğer konular ve tedbirler. (2) Eğitmen olmak isteyen tecrübeli kişiler, konuları bildiklerinden emin olmak ve temel havacılık güvenliği politikalarını anladıklarından emin olmak için havacılık güvenliği eğitmenleri eğitimine tabi tutulurlar. Eğitmenler kendilerinden beklenen fonksiyonları yerine getirebilecek yeterlikte olduklarını teyit etmek amacıyla yetkili otorite tarafından sertifikalandırılır. (3) Her güvenlik eğitmeni adayı yetkili otorite tarafından incelenir ve sahip olduğu nitelikler konusunda değerlendirilir. Bu süreç yapılacak bir mülakatı da kapsar. (4) Eğitmenler her 3 yılda bir havacılık güvenliği ve gelişmeler konusunda tazeleme eğitimine tabi tutulur. Yetkili otorite tarafından yapılan denetimlerde havacılık güvenliği eğitimleri verilmesi hususunda ciddi eksikliklere rastlanılması halinde onay iptal edilir.tespit edilen uygunsuzluk düzeltildiğinde eğitmen tekrar sertifikasyon sürecine tabi tutulur. (5) İlk defa Güvenlik Eğitmeni sertifikası alacak veya mevcut belgesini yenileme talebinde bulunacak güvenlik eğitimcisi Ek-8 de yer alan başvuru, formda istenen bilgi ve belgelerle birlikte SHGM ne sunar Başlangıç ve Tazeleme Eğitimleri Madde 9- (1) Tüm personel görevlerine başlamadan önce uygun modüllerin içeriklerini kapsayan başlangıç eğitimlerini güvenlik eğitimi vermek üzere yetkilendirilmiş bir kuruluştan alacaktır. Belirli hedef grupları için eğitim içerikleri Ek-3 te tanımlanmıştır. (2) İlgili eğitim modülleri kapsamında, ilgili personelin güvenlik tedbirlerini uygulamakta yeterli olmalarını sağlamak üzere iş-başı-eğitiminden geçirilmesi zorunludur. (3) Güvenlik becerileri ve bilgilerinin güncel tutulmalarını sağlamak üzere tüm personele tazeleme eğitimleri verilir. Hedef gruplarına göre tazeleme eğitimlerinin periyotları Ek-4 te belirlenmiştir. (4) Talimatta belirtilen eğitim gereklilikleri geçici veya sürekli/kadrolu olmasına bakılmaksızın tüm personeli kapsar. Kursiyerlerin Değerlendirilmesi ve Sertifikasyonu Madde 10-(1) Eğitim veren kurum/kuruluş, öğretilen materyalin personel tarafından anlaşıldığını uygun sınavlarla teyit etmek üzere prosedürler oluşturmalıdır. (2) Ek-4 teki her kurs kursiyerlerin görevlerini yürütmek üzere yeterli görülmeden önce almaları gereken geçme notlarını belirlemektedir. (3) Kursiyerin başarılı olamaması durumunda; Ek-4 te belirlenen hususlar doğrultusunda ilave eğitim, tekrar sınav hakkı vb. gibi prosedürler izlenir. (4) Tarayıcı personel için özel sertifikasyon prosedürleri beşinci bölümde belirlenmiştir. 6

33 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Güvenlik-Harici ve Güvenlik Personelinin Seçimi ile Eğitim Gereklilikleri Güvenlik Personeli Seçimi Madde 11- (1) Bu bölümde belirlenen prosedürler güvenlik personelinin seçilmesinde geçici veya sürekli/kadrolu olmasına bakılmaksızın izlenir. (2) Tüm kurum/kuruluşlar (Havaalanı, terminal, hava aracı, kargo, ikram, temizlik gibi işletmeciler ve diğer hizmet sağlayıcıları dahil) personelin uygun kişilik ve beceriye sahip olup olmadığına karar vermeden önce bu bölümdeki prosedürleri takip eder. (3) Özgeçmiş araştırması, kişinin güvenlik görevlerini yerine getirmek için uygun olup olmadığının değerlendirilmesinin bir parçasıdır ve adayın geçmiş yaşantısı, iş tecrübesi ile kimlik kontrolünü içerir. (4) Tüm adaylar aşağıdaki ayrıntıları içeren bir form doldurur ve imzalar: a) Mezun olunan okullar, b) Alınan eğitimler, c) Son 10 yıllık veya 16 yaşından itibaren iş tecrübesi (hangisi daha kısa ise), ç) Kişisel bilgiler (doğum tarihi, adres vs), d) Referans kişiler (iş ve kişisel). e) Verilen bilgilerin eksiksiz ve doğru olduğunun beyanı, f) Adayın herhangi bir cezadan dolayı mahkumiyetinin olmadığının beyanı, g) Verilen bilgilerin yanıltıcı olması durumunda bunun işe almayı reddetme için bir dayanak olacağının kabul edildiğinin beyanı, ğ) Verilen bilgilerin teyit edilmesi amacıyla eski işverenler, eğitim kurum/kuruluşları, kamu kurumları ve verilen referanslar ile temasa geçilmesi konusunda izin, h) Aday hakkında adli sicil kayıtları dahil özgeçmiş araştırması yapılacağının kabul edildiğinin beyanı. (5) Adayın kimliğini pasaport veya nüfus cüzdanı gibi fotoğraflı bir kimlik belgesi ile kanıtlaması istenir. (6) İşveren mümkün olması durumunda en az 2 eski işverenden adayın geçmişinde güvenlik konusunda sorun olmadığının teyidini alır. Aksi yönde bir bilgi adayın işe alınması için uygun olmadığını gösterir. (7) Adayın kişisel referanslar vermesi durumunda bu referanslardan doğrulama alınır. İşveren bu referansların güvenilirliğinden ve iyi niyetinden kafi derecede tatmin olmalıdır. (8) Güvenilirlik kontrollerinin sonucuna göre kurum/kuruluşun üst düzey yöneticisi adayın uygunluğuna karar verir. Bu kararı verirken üst düzey yönetici, özgeçmiş araştırmasından ve doğrulama sürecinden elde edilen bilgileri tam ve düzgün olarak değerlendirir. (9) Her çalışan için seçme ve doğrulama sürecinin uygulandığını ispatlayan kayıtlar, işveren tarafından personel ayrıldıktan sonra en az 5 yıl daha tutulur. Güvenlik Personeli Eğitim Gereklilikleri Madde 12- (1) Güvenlik görevlerinde çalışan personele, görevlerini yeterli bir standartta yapmalarına imkan sağlayacak başlangıç ve tazeleme eğitimi verilir. 7

34 (2) Ek-4 te belirtilen her eğitim için ders planı aşağıdaki sırada düzenlenir: a) İsim/konu/alt konu, b) Eğitim hedefleri, c) Referans dokümanlar, ç) Giriş, d) Kurs içeriği, e) Her modülün süresi, f) Eğitim stratejisi, g) Eğitim malzemeleri ve öğrenciye verilecek dokümanlar, ğ) Sınav/değerlendirme, h) Özet/genel değerlendirme, ı) İmzalanacak eğitim kayıtları, i) Eğitmenlerin isimleri. (3) Güvenlik personeli eğitimleri Ek-3 ve Ek-4 te belirtilen hedef gruplarına ve Ek-5 te belirtilen eğitim modüllerine göre yapılır. (4) Belli modüllerde eğitmenler kendi takdirleriyle, eğitimi geliştirmek/pekiştirmek amacıyla ilave metotlar uygulayabilir, farklı materyaller kullanabilirler. (5) Yetkili otoritenin onayını almak ve bu talimatta belirlenen modül içeriklerine uygun olmak koşuluyla sınıf derslerinin dışında başka eğitim metotları da uygulanabilir. Web veya bilgisayar tabanlı eğitimler de verilebilir ancak, personelin sorabileceği soruları cevaplamak üzere bir eğitimci bulundurulması şarttır. Güvenlik Harici Personelin Seçimi Madde 13- (1) Bu bölüm sürekli/kadrolu veya geçici personel olmasına bakılmaksızın güvenlik-harici personelin seçilmesindeki prosedürleri belirler. (2) Tüm kurum/kuruluşlar (Havaalanı, terminal ve hava aracı işletmecileri ve kargo, ikram, temizlik gibi işletmeciler ve diğer hizmet sağlayıcıları dahil) personeli işe almanın doğru olup olmayacağına, kendinden beklenen görevleri etkin bir biçimde yapabilecek kapasitede olup olmadığına karar vermeden önce bu bölümdeki prosedürleri takip eder. (3) Tüm adaylar aşağıdaki ayrıntıları içeren bir form doldurur ve imzalar: a) Mezun olunan okullar, b) Alınan eğitimler, c) Son 10 yıllık veya 16 yaşından itibaren iş tecrübesi (hangisi daha kısa ise), ç) Kişisel bilgiler (doğum tarihi, adres vs), d) Referans kişiler (iş ve kişisel). e) Verilen bilgilerin eksiksiz ve doğru olduğunun beyanı, f) Adayın herhangi bir cezadan dolayı mahkumiyetinin olmadığının beyanı, g) Verilen bilgilerin yanıltıcı olması durumunda bunun işe almayı reddetme için bir dayanak olacağının kabul edildiğinin beyanı, ğ) Verilen bilgilerin teyit edilmesi amacıyla eski işverenler, eğitim kurum/kuruluşları, kamu kurumları ve verilen referanslar ile temasa geçilmesi konusunda yetkilendirme, h) Aday hakkında adli sicil kayıtları dahil özgeçmiş araştırması yapılacağının kabul edildiğinin beyanı. 8

35 (5) Adayın kimliğini, pasaport veya nüfus cüzdanı gibi fotoğraflı bir kimlik belgesi ile kanıtlaması istenir. (6) Aday belirtilen tarihlerin doğruluğunu ve açıklanamayacak boşlukların olmadığını ispatlamak üzere sosyal güvenlik kayıtlarını sunar. Ayrıca, işveren mümkünse en az 2 eski işverenden adayın geçmişinde güvenlik konusunda sorun olmadığının teyidini alır. Aksi yönde bir bilgi adayın işe alınması için uygun olmadığını gösterir. (7) İşveren tarafından işe alım öncesi yapılan değerlendirmeler söz konusu kişinin havaalanı giriş kartı almaya hak kazanmasına yol açmaz. İlgili mevzuat çerçevesinde değerlendirme Havaalanı Mülki İdare Amirliği/ Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından yapılır. Güvenlik Harici Personelin Eğitim Gereklilikleri Madde 14- (1) Güvenlik-harici personel Ek-3 ve Ek-4 te yer alan ilgili hedef gruplarına ve Ek-5 te belirlenen modüllere göre eğitilir. (2) Tüm güvenlik harici personele, havacılık güvenliğine karşı tehdit veya riskleri içeren hem başlangıç hem de tazeleme eğitimleri verilir. Ayrıca bu personel, havacılık güvenliğine karşı bir tehdit teşkil edebilecek her olayı ilgili birimlere bildirmek üzere talimatlandırılır. Tüm güvenlik harici personele 1 saati sahada bilgilendirme olmak üzere 4 saatlik güvenlik bilinci eğitimi verilir. (3) İlave olarak, normal işlerinin bir parçası olarak güvenlik tedbirlerinin uygulanmasında görevi olan tüm güvenlikle ilgili güvenlik-harici personel, görevlerini yeterli bir standartta yapmalarını sağlamak üzere, bu talimatta bulunan ilgili diğer eğitimlerin hem başlangıç hem de tazeleme eğitimini alır. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Güvenlik Personelinin Sınıflandırılması ve Vasıfları Güvenlik Kontrol Noktası Amirlerinin/Şeflerinin Vasıfları Madde 15- (1) Güvenlik kontrol noktalarındaki personelin performansından ve güvenlik kontrollerinin uygunluğunun izlenmesinden sorumlu güvenlik kontrol noktası amirleri/şefleri, aşağıda belirtilen hususlara sahip personelden seçilir: a) Arama ve tarama görevlerinde eğitim, b) Güvenlik cihazları bilgisi, c) Tarayıcı olarak en az 2 sene çalışmış olmak veya havacılık güvenliğinde en az 3 sene çalışmış olmak. Güvenlikten Sorumlu Yetkili Yöneticilerinin Vasıfları Madde 16- (1) Hava aracı, havaalanı, terminal işletmecilerinin, yer hizmeti ve ikram kuruluşları ile özel güvenlik hizmeti veren kuruluşların güvenlik uyumluluğundan sorumlu yetkili güvenlik yöneticileri aşağıda belirtilen hususlara ilave olarak gerekli vasıf, bilgi ve tecrübeye sahip olan personelden seçilir: a) Havacılık sektöründe en az 3 yıl tecrübe veya güvenlikle ilgili diğer alanlarda tecrübe (polis, asker veya benzeri), b) Yetkili otorite tarafından onay, c) Aşağıdaki alanlarda bilgi: 1) Güvenlik sistemleri ve giriş kontrol, 2) Yer ve uçuş güvenliği, 3) Silahlar ve yasaklı maddeler, 4) Terörizm. 9

36 Tarayıcıların Vasıfları Madde 17- (1) Arama ve tarama görevlerinde çalıştırılan kişiler bu görevleri yapabilecek yeterlikte olmalıdır. Bu kapsamda aşağıdaki kriterler aranır: a) Sağlıklı olmak, yeterli güce sahip olmak, görevlerini yapmalarını engelleyici düzeyde bedensel yetersizliğe sahip olmamak, b) Gözlükle/lensle veya gözlüksüz bir araç plakasını 23 m, şişelerin ve spreylerin üzerindeki etiketleri ise cm mesafeden okuyabilmek, c) Renkli x-ray cihazlarını kullanabilmek, farklı renklerdeki havaalanı giriş kartlarını ve araç plakalarını kontrol edebilmek üzere renk algılamasına sahip olmak, renk körü olmamak, ç) İşitme cihazı yardımıyla veya cihazsız telsiz ve telefon konuşmalarını, güvenlik cihazları tarafından verilen sinyalleri/alarmları ve sessiz bir odada 2.5 metre uzaklıktan sohbet eden insan sesini duyabilmek, d) Bağımlılık yapıcı yasadışı maddeler ve alkol bağımlısı olmamak, e) Görevlerini etkin biçimde yapmak için gözlemleme ve konsantrasyon gücüne sahip olmak. (2) Kişinin bu kriterleri tam teşekküllü bir sağlık kuruluşundan alınacak rapor ile kanıtlaması gerekir. BEŞİNCİ BÖLÜM Tarayıcıların Sertifikasyonu Tarayıcıların Sertifikasyonu Madde 18- (1) Sertifikasyon prosedürlerinin ana amacı gerekli standartlara tutarlı ve güvenilir bir biçimde ulaşılmasını sağlamaktır. Bu sebeple, yetkili otorite tarayıcıların performansını objektif olarak ölçmek için sertifikasyon testlerinin uygulanmasını ve kullanılmasını sağlar. Bu testler istatistiksel olarak adil, güvenilir, geçerli ve standartlaştırılmış olmalıdır. (2) Tarayıcı istihdam eden her kurum/kuruluş, personelinin bu talimat hükümlerine uygun şekilde sertifikalandırılmış olmasından sorumludur. (3) Yetkili otorite bu talimata uygun eğitimlerden geçmiş ve eğitim aldığı kurum/kuruluşta pratik sınavı geçmiş tarayıcıların sertifikasyonunu yapar/yaptırır. (4) İlk defa tarayıcı sertifikası alacak veya mevcut belgesini yenileme talebinde bulunacak tarayıcılar Ek-9 da yer alan başvuru formunu, formda istenen bilgi ve belgelerle birlikte SHGM ne sunar. Önemli Hususlar Madde 19- (1) Her tarayıcı, sertifikalandırıldıktan sonra her 2 yılda bir periyodik olarak sertifikasyon testlerine tabi tutulur. (2) Başlangıç sertifikasyonu aşağıdaki öğeleri içerir: a) Bir teorik sınavı, b) Bir x-ray görüntüsü yorumlama sınavı, (3) Adayın kontrol noktasındaki tarama cihazlarını doğru kullanıp kullanmadığının değerlendirmesini ölçen pratik sınav eğitim sonunda yapılır. Adayın eğitimi tamamladığına dair düzenlenen belgede adayın pratik sınavı geçme notu da belirtilir. Pratik sınavın içeriği yetkili otorite tarafından belirlenir. (4) Periyodik sertifikasyon, x-ray görüntüsü yorumlaması ve bir teorik sınavı içerir. 10

37 (5) Sertifikasyon testleri yetkili otorite veya yetkilendirdiği kişilerin (örneğin onaylı güvenlik eğitmeni) gözetiminde gerçekleştirilir. (6) Her aday sertifikalandırılmak için tüm testleri başarıyla tamamlamak zorundadır. Eğer bir veya daha fazla sertifikasyon öğesi başarıyla tamamlanamazsa ilgili test(ler)i 1 yıl içerisinde 1 kere daha tekrar almasına izin verilir. Aynı testte 2 defa başarısız olan aday, başlangıç eğitimine tabii tutulduktan sonra bir kez daha sertifikasyona girme hakkı verilir. Ancak, tüm sınavlar başarıyla tamamlanırsa aday tarayıcı personel olarak sertifikalandırılır. (7) Sertifikasyonun başarılı biçimde tamamlanmasına müteakip adaya gerekli vasıfları taşıdığına dair ibare içeren bir sertifika verilir. (8) Periyodik sertifikasyonun herhangi bir öğesini başarıyla tamamlayamayan adayın sertifikasyonunu başarılı bir biçimde tamamlayıncaya kadar tarayıcı görevi dışında farklı güvenlik görevlerinde kullanılması düşünülmelidir. (9) Tüm sertifikasyon sınavlarını başarıyla geçen adaylara istihdam edildikleri kurum kuruluşlarca 40 saatlik işbaşı eğitim (15 saati x -ray başında) verilir. İşveren kurum/kuruluş işbaşı eğitimin tamamlandığına ve adayın yeterli görüldüğüne dair yetkili otoriteye bilgi verir. Teorik Sınav Madde 20- (1) Teorik sınav; talimatta belirtilen konuları içermelidir. Ayrıca operasyonel, teknik ve sivil havacılık güvenliği ile ilgili genel konuları da kapsadığı gibi, eğitim süresince öğretilen konulara da uygun olarak yapılır. X-ray Görüntüsü Yorumlama Sınavı Madde 21- (1) Tarayıcılar, hangi maddelerin yasaklı olduğunu ve bunların yolcu/personel bagajlarının x-ray görüntülerinde nasıl göründüğünü bilmek zorundadır. Bu durum, yasaklı maddeler testi kullanılarak değerlendirilir. Bu testte, uluslararası yasaklı maddeler listelerine uymak için birçok farklı gizlenmiş nesne kullanılır. Bu test birden fazla yasaklı madde içeren x-ray görüntülerinin yanı sıra, bir miktar da temiz bagaj görüntüsü içerir. (2) Görüntülerin yorumlanması için verilen süre kontrol noktalarında inceleme için harcanan süreye yakın olmalıdır. Adaylar her bir x-ray görüntüsünün temiz mi yoksa şüpheli mi ( bagajın açılıp elle aranması gerektiği durum) olduğunu belirtmelidir. İlave olarak adaylardan yasaklı maddeleri tanımlamaları istenir. (3) Test puanları, başarılı olarak tespit edilen bagajların yanı sıra bagajda yasaklı madde olmamasına rağmen yanlış değerlendirilen görüntüler üzerinden verilir. Test puanı tespit edilen yasaklı madde sayısı üzerinden de değerlendirilir. (4) Testleri hazırlarken, yasaklı maddelerin tespit edebilme ihtimalinin sadece yasaklı maddeyi tanımaya bağlı olmadığı, bunun yanı sıra yasaklı maddenin bagajdaki pozisyonu, dönüklüğü, bagajın karmaşıklığı ve maddenin diğer objelerin ardına ne kadar gizlendiğine de bağlı olduğu göz önünde bulundurulur. Bu hususları da göz önünde bulundurarak farklı zorluk derecelerinde görüntüler içeren ayrı testler hazırlanır. Sadece bir test uygulanması durumunda, farklı zorluk derecelerini içeren görüntüler eşit sayıda kullanılır. Bu testlerin her bir aday için adil olması sağlanır. 11

38 Pratik Sınav Madde 22- (1) Pratik sınav aşağıdaki konularda yeterliliği ölçer: a) Sahada kullanılan güvenlik cihazını kullanabilme ve cihazlarla ilgili emniyet/sağlık konularını anlayabilme kabiliyeti, b) Kullanılan x-ray sistemlerindeki farklı fonksiyonların kullanımı ve uygulanabilir ise renklerin anlamını ifade edebilme, c) Yolcu ve bagajların doğru yöntemleri kullanarak elle aranması ve taranması, yeteneği, ç) Yolculara yaklaşım ve kritik durumlarda uyulması gereken davranış kuralları. ALTINCI BÖLÜM Yetkili Kurum/Kuruluşlar ve Sorumlulukları Yetkili Otorite Madde 23- (1) Yetkili Otorite Sivil Havacılık Güvenlik Eğitim ve Sertifikasyon Talimatı nın geliştirilmesi, güncellenmesi, koordinasyonu ve uygulanmasının denetiminden sorumludur. Bu bağlamda Yetkili Otorite: a) Bu talimatın MSHGP hükümlerini karşılamasını sağlamak, b) Seçim ve eğitim gerekliliklerinin tüm ilgili kurum/kuruluş tarafından bilinmesini sağlamak, c) Eğitim programlarını hazırlama aşamasında kurum/kuruluşlara, rehberlik ve tavsiyelerde bulunmak, ç) Eğitim metotlarını ve eğitimin teknik içeriğini denetleyerek, bu talimatta belirlenen seçme, eğitim ve sertifikasyon standartlarının sağlandığından emin olmaktan sorumludur. (2) MSHGKKP zorunluluklarını yerine getirmek ve bir çok değişik eğitim programları arasında tutarlılığı sağlamak için Yetkili Otorite; havacılık güvenliği ile ilgili diğer kurum/kuruluşlar tarafından verilen eğitimin kalitesini incelemek üzere filmler, videolar, slaytlar, taklit silahlar ve patlayıcılar gibi eğitim gereçlerine, eğitim programlarına ve ders notlarına erişim hakkına sahip olduğu gibi eğitmen ve öğrenciler ile mülakat yapma hakkına da sahiptir. Kamu Kurumları Madde 24- (1) Havacılık güvenliği tedbirlerinin uygulanmasında görev alan kamu kurumları da bu talimatın uygulanmasında görev ve sorumluluk sahibidir. (2) Bu sebeple, kamu kurumları da; a) Talimatın hükümlerini uygulamaktan, b) Kendi personelinin ve kendileri adına çalışan başka kurum/kuruluş personelinin de bu talimatta belirlenen şartlara uygun olarak seçilmelerini, eğitilmelerini ve sertifikalandırılmalarını sağlamaktan sorumludur. (3) Kamu kurumları kendi seçim ve eğitim programlarını hazırlamaktan, güncellemekten ve uygulamaktan sorumludurlar. Bunların bu talimat hükümleriyle uyumlu olması ve havacılık güvenliği ile ilgili tüm personeli kapsaması gerekmektedir. Bu programlar aşağıdaki hususları içerir: a) Personel seçme kriterleri, b) Farklı görevler için gerekli minimum vasıflar, c) Başlangıç eğitimi (içerik vb), d) İş-başı eğitim (uygulanabilir ise), e) Tazeleme eğitimi (içerik, sıklık vs), f) Eğitim dokümanları, materyalleri ve gereçleri, 12

39 g) Örnek sınav kağıtları, (4) Bu eğitim programları Yetkili Otoriteye incelenmek ve onaylanmak üzere sunulur ve uygulanması yetkili otorite tarafından denetlenir. Diğer Kurum/Kuruluşlar Madde 25- (1) Havaalanı, terminal ve hava aracı işletmecileri, kargo antrepoları, yetkili kargo acenteleri temizlik ve ikram kuruluşları ve onların adına havacılık güvenliği tedbirlerini uygulamakla ilgili olarak çalışan özel güvenlik şirketleri ve gibi diğer hizmet sağlayıcıları ise aşağıdakilerden sorumludur: a) Talimatın hükümlerini uygulamaktan; b) Kendi personeli ve kendileri adına çalışan başka kurum/kuruluş personelinin bu Talimatta belirlenmiş olan şartlara uygun olarak seçilmelerini, eğitilmelerini ve gerekli ise sertifikalandırılmalarını sağlamaktan. (2) Yukarıda adı geçen kurum/kuruluşlar havacılık güvenliği ile ilgili olarak çalışan personeli için bu Talimat hükümlerine uygun olarak kendi eğitim programlarını hazırlamaktan, uygulamaktan ve güncellenmekten de sorumludurlar. Bu programlar aşağıdaki hususları içermelidir: a) Personel seçme kriterleri, b) Farklı görevler için gerekli minimum vasıflar, c) Başlangıç eğitimi (içerik vb), ç) İş-başı eğitim (uygulanabildiği durumlarda), d) Tazeleme eğitimi (içerik, sıklık vs), e) Eğitim dokümanları, materyalleri ve gereçleri, f) Örnek sınav kağıtları. (3) Bu eğitim programları Yetkili Otoriteye incelenmek ve onaylanmak üzere sunulur ve uygulanması yetkili otorite tarafından denetlenir. ALTINCI BÖLÜM Geçici Maddeler, İstisnalar ve Son Hükümler İstisnalar Madde 26- (1) Daha önceden personelin ilgili modüllerin içeriğine uygun olarak eğitim aldıklarının kayıtlar ile ispatlanması durumunda, yetkili otorite tarafından yukarıda bahsedilen hükümlere bazı istisnalar getirilebilir. Bu tür istisnalara, ilgili kurum/kuruluşun eğitim programında yer verilir. (2) Güvenlik Bilinci Eğitimi havaalanlarında EADB tarafından verilmeye devam edilecektir. (3) Tarayıcı personel olarak kamu görevi yapanlar bu görevlerinde bulundukları sürece sertifikasyon ücretinden muaftırlar. Yürürlüğe Girme Madde 27- (1) Bu talimat 1 Eylül 2009 tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 28 Bu talimat Sivil Havacılık Genel Müdürü tarafından yürütülür. 13

40 Geçici Maddeler Geçici Madde- (1) Tarayıcı personel (EDS ve kargo tarayıcıları da dahil) olarak görev yapan ve bu talimatın yürürlüğe girdiği tarihte, 3 yıl fiili görev yapmış ve EADB veya EADUK tarafından yapılan testlerde olumlu sonuç almış personel, talimatın yürürlüğe girmesinden itibaren 6 ay içinde, ilgili belgelerle başvuru yapması halinde, sertifikasyon sınavlarından muaf tutulur. Değerlendirme yetkili otorite tarafından yapılarak sertifikalandırılır. Geçici Madde- (2) Eğitmen olarak görev yapan personel, bu talimat yürürlüğe girdikten sonra 6 ay içinde başvurmaları ve daha önce eğitmen olarak görev yaptığını belgelemesi durumunda, sertifikasyon sınavından muaftır. Değerlendirme yetkili otorite tarafından yapılarak sertifika verilir. Geçici Madde- (3) Kamu kurumları ve diğer kurum/kuruluşlar, talimatın yürürlüğe girmesini müteakip 2 (iki) yıl içerisinde mevcut çalışan tüm ilgili personeline(sertifikasyona tabi olan tarayıcı ve eğitmenler hariç), talimatın ilgili modüllerini içeren eğitimleri almalarını sağlar 14

41 Bu Talimatta Yer alan Eğitim Başlıkları 1- Güvenlik Bilinci Eğitimi 2- Temel Sivil Havacılık Güvenliği Eğitimi 3- Kontrol Noktası Güvenlik Uygulamaları Eğitimi 4- EDS Operatörlüğü Eğitimi 5- Yer Hizmetleri Güvenliği Kursu-Yolcu 6- Yer Hizmetleri Güvenliği Eğitimi-Bagaj,Kargo 7- Kokpit ve Kabin Personeli Güvenlik Eğitimi 8- İkram Güvenliği Kursu 9- Uçak Temizlik Güvenliği 10-Temel Kargo Güvenliği Kursu 11-Hava Kargo Tarama Kursu 12-Güvenlik Yönetimi Kursu 13-Uçak Özel Güvenlik Hizmet ve Denetimi Kursu 15

42 HEDEF GRUPLAR EK 1 Güvenlik Personeli hava alanı işletmecileri, hava aracı işletmecileri, ikram, yer hizmeti ve temizlik şirketleri ile diğer kuruluşlar tarafından istihdam edilen veya onların adına çalışan ve temel görevi güvenlik önlemlerini uygulamak olan aşağıdaki personel: 1. Güvenlik yöneticileri ve yardımcıları, eğitmenleri 2. Devriye, nöbetçi v.b. havaalanında görevli güvenlik personeli, 3. Yolcu ve kabin bagajı taramasında görevli operatörler ve tahditli alanlara ve tahditli alanların kritik bölgelerine giriş kontrolünde görevli personel, 4. Uçak altı bagaj taramasında konvansiyonel x-ray cihazlarını kullanan tarayıcı personel, 5. Uçak altı bagaj taramasında kullanılan EDS sistemlerinde görevli tarayıcı personel, 6. Hava kargonun x-ray ile taranmasında veya elle aranmasında görevli tarayıcı personel. 7. Uçak özel güvenlik hizmet ve denetiminde görevli özel güvenlik personeli Güvenlik tedbirlerinin uygulanmasıyla ilgili olan güvenlik-harici personel hava meydanı/terminal işleticileri, hava aracı işleticileri, yer hizmet kuruluşları, ikram ve temizlik işletmeleri ve diğer işletmelerde istihdam edilen veya onların adına çalışan havacılık güvenliği görevlerinde sorumluluğu olan tüm personel: 1. Hava aracı işleticileri (yer hizmeti kuruluşları da dahil) check-in, bording ve dispeç personeli, 2. Uçak altına gönderilen yolcu bagajlarının taşınmasından/yüklenmesinden /boşaltılmasından ve elleçlenmesinden (handling) sorumlu tüm personel, 3. Kokpit ve kabin personeli, 4. Uçak ikram personeli, 5. Uçak temizlik personeli, 6. Yetkilendirilmiş kargo/posta acentesi tarafından istihdam edilen hava kargo güvenliğinden direkt olarak sorumlu olmasa da en azından havacılık güvenliğinin amaçlarına aşina olması gereken tüm personel, 7. Hava kargo/postanın evrak işleriyle ilgilenen personel de dahil hava kargo/postanın hazırlanmasında/elleçlenmesinde (handling) çalışan personel, 8. Yolcu ve kargo uçaklarının ikram malzemelerinin hava aracına nakliyesinde görevli sürücüler. 9. Sadece kargo taşıyan havayolu işletmesinin hava kargonun uçağa yüklenmesinde görevli personeli. 10. Hava Trafik Yönetim Hizmetini veren personel (ATM Personeli ). Güvenlik-harici personel (tamamı) hava meydanı/terminal işleticileri, hava aracı işleticileri, yer hizmet kuruluşları, ikram ve temizlik işletmeleri ve diğer işletmelerde istihdam edilen veya onların adına çalışan diğer kuruluşların personeli, havacılık güvenliği görevlerinde direkt olarak görevli olmayan ancak tahditli alanlara giriş yetkisine sahip tüm personel. 16

43 EK 2 MODÜLLERIN LISTESI Modül 1: Modül 2: Modül 3: Modül 4: Modül 5: Modül 6: Modül 7: Modül 8: Modül 9: Modül 10: Modül 11: Modül 12: Modül 13: Modül 14: Modül 15: Modül 16: Modül 17: Modül 18: Modül 19: Modül 20: Güvenlik bilinci eğitimi Hava alanı güvenliği Personel, yolcu, kabin ve uçakaltı bagaj ile eşyaların taranması Uçak altı bagajın taranması: EDS Hava yolu işletmesi güvenliği Uçak altı bagaj/kargo güvenliği Kokpit ve kabin personeli güvenliği Potansiyel tehlike arz eden yolcuların kontrolü İkram güvenliği Uçak Temizlik güvenliği Kargo/posta güvenliği Sürücü güvenliği Hava kargolarının taranması Havacılık güvenliği yönetimi ve güvenlik eğitmenleri ATM personeline verilecek güvenlik eğitimi Tehlikeli Maddeler Yolcu mülakatı ve seyahat dokümanları İletişim ve beden dili Yönetim ve lilderlik Kriz yönetimi 17

44 EK 3 MODÜLLERİN LİSTESİ İLE HEDEF GRUPLARIN EŞLEŞTİRİLMESİ Modül 1: Güvenlik Bilinci Eğitimi Kurum/ kuruluşlarda çalışan tüm personel Modül 2: Havaalanı Güvenliği Havaalanı güvenlik personeli. Modül 3: Personel, yolcu, kabin ve uçakaltı bagaj ile eşyaların taranması Havaalanı güvenlik personeli. Yolcu, personel ve kabin bagajı taramasında, tahditli alanlara veya bu alanların kritik bölgelerine giriş kontrolünde görevli personel/operatör. Modül 4: Uçak altı bagaj taraması: EDS EDS sistemlerinde görevli uçak altı bagaj tarayıcıları. Modül 5: Hava yolu işletmesi güvenliği Check-in, bording, dispeç, bilet satış personeli ile diğer ilgili personel. Modül 6: Uçak altı bagaj/kargo güvenliği Uçak altı bagaj/kargonun elleşlenmesinde (handling) ve uçağa yüklenmesi/ boşaltılmasında görevli personel. Modül 7: Modül 8: Kokpit ve kabin personeli güvenliği Potansiyel tehlike arz eden yolculara yaklaşım Kokpit ve kabin personeli. Kokpit ve kabin personeli. Havaalanı ve hava aracı işletmelerince direkt veya dolaylı olarak istihdam edilen, potansiyel tehlike arz eden yolcular tarafından çıkarılacak sorunlarla karşılaşması muhtemel tüm personel. (check-in, bording, güvenlik vb personel) Modül 9: İkram güvenliği Hava aracı ikram kuruluş personeli ile İkramın naklinde görevli sürücüler. Modül 10: Temizlik güvenliği Hava aracı temizlik personeli. Modül 11: Kargo/Posta güvenliği Yetkilendirilmiş kargo/posta, kurum/ kuruluşları tarafından istihdam edilen hava kargo güvenliğinden direkt olarak sorumlu olan/olmayan havacılık güvenliğinin amaçlarına aşina olması gereken, hava kargo/postanın hazırlanmasında/ elleşlenmesinde (handling-hizmet veren) ve evrak işleriyle ilgili konularda çalışan personel. 18

45 Modül 12: Sürücü Güvenliği Hava kargo/hava ikram nakliyesinde görevli sürücüler. Modül 13: Hava kargosunun taranması Kargo tarayıcı personeli.(x-ray operatörleri ve elle arama yapan personel) Modül 14: Modül 15: Havacılık güvenliği yönetimi ve eğitmenleri ATM Personeline verilecek Güvenlik eğitimi Güvenlik yöneticileri ve yardımcıları ile havacılık güvenliği eğitimi veren eğitmenler Bir uçak kaçırma veya yasadışı eylemde kokpit ekibi ile direkt temas kuran ve acil durum prosedürlerini bilmesi gereken ATM personelinin alması gerekli güvenlik eğitimi ni kapsar. Modül 16: Tehlikeli maddeler Havaalanı güvenlik personeli Modül 17: Yolcu mülakatı ve seyahat dokümanları Yolcu, personel ve kabin bagajı taramasında, tahditli alanlara veya bu alanların kritik bölgelerine giriş kontrolünde görevli personel/operatör. Kargo tarayıcı personeli.(x-ray operatörleri ve elle arama yapan personel) Check-in, bording, bilet satış personeli ile diğer ilgili personel. Modül 18: İletişim ve beden dili Yolcu, personel ve kabin bagajı taramasında görev yapan güvenlik personeli ile check-in, boarding bilet satış personeli ve kokpit/kabin personeli Güvenlik yöneticileri ve eğitmenleri Modül 19: Yönetim ve liderlik Güvenlik yöneticileri ve yardımcıları ve şefler Modül 20: Kriz Yönetimi Güvenlik yöneticileri ve yardımcıları ile havaalanı kriz masası üyeleri. 19

46 EK 4 HER BİR HEDEF GRUP İÇİN EĞİTİM GEREKLİKLERİ Hedef Grup: Güvenlik Bilinci Kursu Güvenlik Harici Personel (hepsi) Sivil Havacılık Güvenliği ile ilgili direk ilişkili olmayıp, güvenlik tahditli alanlara giriş izni olan havaalanı ve havayolu işleticisi ikram, temizlik şirketi vb. ve adlarına çalışan yer hizmeti kuruluşları tarafından istihdam edilen tüm personel. Eğitim İçeriği: Modül 1 Eğitim Hedefi: Asgari Süre: Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimi: Eğitimin ana hedefi hava alanlarında değişik birimlerde çalışan personelin sivil havacılık güvenliğinin önemini anlamasının sağlanması ve sivil havacılığa yönelik yasadışı eylemlerden korumaya katkıda bulunmalarını sağlamaktır. Kurs, bir saat saha çalışması dahil asgari 4 saat olmalıdır. Başlangıç eğitimini personelin göreve başlamadan önce alması gerekmektedir. Tazeleme Eğitimi her 3 yılda bir yapılır. Güvenlik bilgileri ve becerilerinin güncel tutulmasını sağlamak üzere personele periyodik eğitim verilir. 20

47 Hedef Grup: Temel Sivil Havacılık Güvenliği Kursu Havaalanı Güvenlik Birimlerine (Yolcu/Personel, yanlarında taşıdıkları eşyalar/kabin bagajı taraması haricindeki tahditli alanlara giriş kontrolü, çevre güvenliği, devriye- görevlerinde çalışan havaalanı güvenlik personeli) Eğitim İçeriği : Modül 1 Modül 2 Eğitimin hedefi: Asgari Süre: Kursun temel amacı, sivil havacılığın yasadışı eylemlere karşı korumak üzere, ilgili güvenlik personelinin önleyici güvenlik tedbirleri uygulayabilmesini sağlamaktır. Kurs süresi asgari 3 gündür. Değerlendirme: Kursiyerler havacılık güvenliği ile ilgili olarak göreve başlamadan önce, yapılacak olan yazılı sınavdan %70geçme notu almalıdır. Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimi: Personelin güvenlikle ilgili konularda görevlendirmesinden önce başlangıç eğitimi alması zorunludur. Personele, 13 aylık periyotlarla tazeleme eğitimleri verilir. Tazeleme eğitimi, personelin görevlerini istenen seviyede yürütmek için yeterliliklerini sağlamak üzere modül 1 ve modül 2 nin bileşenlerinden oluşur. 21

48 Hedef grup: Kontrol Noktası Güvenlik Uygulamaları Kursu Yolcu ve kabin ve uçakaltı bagajı tarama operatörleri Güvenlik tahditli alanlar ile bu alanların kritik bölümlerine giriş kontrolünde görevli personel, Terminal Giriş kontrol noktalarında görevli personel. Eğitim İçeriği: Modül 1, Modül 2, Modül 3, Modül 18 Eğitimin Hedefleri: Personeli elle arama teknikleri dahil tarama tekniklerinde uzmanlaştırmak, konvansiyonel x-ray cihazları hakkında genel bilgi sahibi olmalarını sağlamak ve x-ray operatörlerinin şüpheli ve yasaklı maddeleri tanımlayabilmesi ile uygun önlemler almasını sağlamaktır. Operatörler: Taramanın amacını, X-ray sistemlerinin nasıl çalıştığını ve bir maddenin neden şüpheli olarak değerlendirildiğini anlamalıdır. X-ray görüntülerinin yorumlanmasında beceri sahibi olmalıdır. Ekranda şüpheli/yasaklı madde tespit etmesi halinde ne yapacağını bilmelidir. Yolcunun ve kabin bagajı ile uçakaltı bagajın elle aranması konusunda yeterli olmalıdır. Bildirme/raporlama prosedürlerini bilmelidir. Asgari Süre: Kurs süresi asgari beş (5) günd ür. Eğitim, teorik ve bilgisayar destekli eğitim ile cihaz başında eğitimin birleşiminden oluşmalıdır. Tüm tarayıcı personel, deneyimli bir personel yanında gerçek çalışma alanında 40 saat işbaşı eğitiminden geçirilmelidir. Bunun en az 15 saati X-ray başında gerçekleştirilmelidir. Değerlendirme: Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimleri: Kursiyerler havacılık güvenliği ile ilgili görevler için yeterli addedilmeden önce yapılacak olan sınavlardan ortalama %70geçme notu almalıdır. Her bir sınavdan ise minimum %80 geçme notunu sağlamalıdır. Her bir tarayıcının performansının gerekli standartlara ulaşmasını sağlamak üzere tarayıcıların sertifikasyonu (x -ray operatörleri) gereklidir. Personelin göreve başlamasına müsaade edilmeden önce başlangıç eğitimini alması zorunludur. Tazeleme eğitimi başlangıç eğitiminden 13 ay sonra alınır ve sonrasında personelin görevlerini yapacak yeterlikte kalmalarını sağlamak üzere her 13 ayda bir tekrarlanır. 22

49 Hedef grup: EDS Operatörlüğü Kursu Uçak altı bagaj taramasında görevli EDS operatörleri Eğitimin İçeriği: Modül 1 ve Modül 4 Eğitimin amaçları: Tarama tekniklerinde uzmanlaştırmak, EDS operatörlerinin şüpheli ve yasaklı maddeleri tanımalarını ve uygun işlemleri yapmalarını sağlamak üzere EDS cihazları ile çalışmayı öğretmektir. EDS operatörleri: Taramanın amacını ve EDS sistemlerinin nasıl çalıştığını ve bir maddenin neden şüpheli olarak addedileceğini anlayacaktır. EDS görüntülerinin yorumlanmasında beceri kazanacak ve şüpheli ve uçak altı bagajında taşınması yasaklı madde tespiti veya tehdit olması durumunda alınacak uygun tedbirleri öğrenerek, uygulayacaktır. Bilgilendirme/raporlama prosedürlerini öğrenecektir. Asgari Süre : Kurs süresi asgari beş (5) gündür. Eğitim, teorik ve bilgisayar destekli eğitim ile cihaz başında eğitimin birleşiminden oluşmalıdır. Tüm tarayıcı personel, deneyimli bir personel yanında gerçek çalışma alanında 40 saat işbaşı eğitiminden geçirilmelidir. X-ray operatörleri, asgari 15 saat X-ray başında eğitim almalıdırlar. Değerlendirme Kursiyerler havacılık güvenliği ile ilgili görevler için yeterli addedilmeden önce, yapılacak olan sınavlardan ortalama %70 geçme notu almalıdır. Her bir sınavdan ise minimum %70 geçme notunu sağlamalıdır. Her bir tarayıcının performansının gerekli standarda ulaşmasını sağlamak üzere tarayıcıların sertifikasyonu (x -ray operatörleri) gereklidir. Başlangıç eğitime: Tazeleme eğitimi: Personelin göreve başlamasına müsaade edilmeden önce başlangıç eğitimini alması zorunludur. Tazeleme eğitimi, başlangıç eğitiminden 13 ay sonra alınır ve sonrasında personelin görevlerini yapacak yeterlikte kalmalarını sağlamak üzere her 13 ayda bir tekrarlanır. 23

50 Hedef Grup: Yer Hizmetleri Güvenliği Kursu-Yolcu Hava aracı işeticisi check-in, bording ve dispeç personeli ve havaalanında görevli bilet satış personeli ile havaalanı veya hava aracı işletmecilerince direkt veya dolaylı olarak istihdam edilen ve potansiyel tehdit arz eden yolcularla karşılaşması muhtemel tüm personel Eğitimin İçeriği: Modül 1, Modül 5, Modül 8, Modül 17, Modül 18 Eğitimin Hedefi: Asgari Süre: Değerlendirme: Başlangıç Eğitimi: Tekrar Eğitimi: Hava aracı işleticisi check-in, bording ve dispeç ile diğer ilgili personelin, sivil havacılığı yasadışı eylemlere karşı korumak üzere standart bir seviyede önleyici güvenlik tedbirleri uygulayabilmelerini sağlamaktır. Kurs süresi asgari 2 gündür. Kursiyerler havacılık güvenliği ile ilgili görevlerde yeterli addedilmeden önce yapılacak olan yazılı sınavdan %70geçme notunu almalıdır. Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Tazeleme eğitimi başlangıç eğitiminden 13 ay sonra alınır ve sonrasında personelin görevlerini yapacak yeterlikte kalmalarını sağlamak üzere her 13 ayda bir tekrarlanır. 24

51 Hedef grup: Yer Hizmetleri Güvenliği Eğitimi-Bagaj,Kargo Kursu Uçak altına gönderilen yolcu bagajlarının ve kargonun hava aracına yüklenmesi/boşaltılmasında görevli tüm personel. Eğitimin İçeriği : Modül 1, Modül 6, Modül 16 Eğitimin Amacı : Asgari Süre: Değerlendirme: Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimi : Bagaj yükleyicilerinin güvenlikle ilgili uygulamalar hakkında bilgi sahibi olmalarını ve görevlerinin bir parçası olarak bunu uygulamalarını sağlamaktır. Kurs asgari 2 gün olmalıdır. Kursiyerler havacılık güvenliği görevlerini yürütmek üzere yeterli addedilmeden önce yapılacak olan yazılı sınavdan %70geçme notunu almalıdır. Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Tazeleme eğitimi her 3 yılda bir alınır. Eğitim Modül 1 in özeti ve Modül 6 nın ilgili bileşenlerinden oluşur. Personel bilgileri ve yaklaşımlarının güncel tutulması için periyodik bilgilendirmeler yapılır. 25

52 Hedef grup: Kokpit ve Kabin Personeli Güvenliği Kursu Kokpit ve Kabin Ekibi Eğitim İçeriği Modül 1 Modül 7 Modül 8 Modül 18 Eğitimin Hedefi: Asgari Süre: Kokpit ve kabin ekibinin, sivil havacılık güvenliği konusunda belirlenen görev ve sorumluluklarını etkin bir şekilde uygulayabilmelerini sağlamaktır. Kurs süresi asgari 1 gündür. Değerlendirme: Kursiyerler havacılık güvenliği ile görevlerinde yeterli addedilmeden önce yapılacak olan yazılı sınavdan %70geçme notu almalıdır. Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimi: Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Tazeleme eğitimi başlangıç eğitiminden 13 ay sonra alınır ve sonrasında personelin görevlerini yapacak yeterlikte kalmalarını sağlamak üzere her 13 ayda bir tekrarlanır. 26

53 Hedef grup: İkram Güvenliği Kursu Hava aracı ikram malzemeleri ve tedarikleri personeli ve sürücüleri. Eğitimin İçeriği: Modül 1 Modül 9 Modül 12 Eğitim Hedefi: Asgari Süre: Değerlendirme: Başlangıç Eğitimi Tazeleme Eğitimi: Sivil havacılığı yasadışı eylemlere karşı korumak üzere standart bir seviyede alınacak önleyici ve koruma güvenlik tedbirlerinin İkram Personelince uygulanabilmesini sağlamaktır. Kurs süresi asgari 7 saattir. Teorik bilgi yazılı, pratik bilgi ise uygulama ile test edilmelidir. Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Tazeleme eğitimi her 3 yılda bir yapılır ve Modül 1, Modül 9 ve Modül 12 nin temel öğelerini içermelidir. Bu eğitim, önceki eğitimlerden itibaren meydana gelen değişikliklere ve gelişmelere de değinmelidir. Personel bilgilerinin ve yaklaşımlarının güncel tutulması için periyodik bilgilendirmeler yapılır. 27

54 Hedef Grup: Uçak Temizlik Güvenliği Kursu Uçak temizlik personeli Eğitimin İçeriği: Modül 1 Modül 10 Eğitimin Hedefi: Asgari Süre: Değerlendirme: Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimi: Temizlik personelinin, sivil havcılığı yasadışı eylemlere karşı korumak üzere standart bir seviyede önleyici güvenlik tedbirleri hakkında bilgi sahibi olmalarını ve uygulamaya sokmalarını sağlamaktır. Kurs süresi asgari 6 saattir. Teorik bilgi yazılı, pratik bilgi ise uygulama ile test edilmelidir. Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Tazeleme eğitimi her 3 yılda bir yapılır ve Modül 1 ve Modül 10 in temel öğelerini içermelidir. Bu eğitim, önceki eğitimlerden itibaren meydana gelen değişikliklere ve gelişmelere de değinmelidir. Personel bilgilerinin ve yaklaşımlarının güncel tutulması için periyodik bilgilendirmeler yapılır. 28

55 Hedef grup: Temel Kargo Güvenliği Kursu Yetkilendirilmiş kargo/posta kurum/kuruluşu tarafından istihdam edilen hava kargonun taranmasında sorumlu güvenlik personeli haricindeki tüm personel ve sürücüler Eğitim İçeriği: Modül 1 Modül 11 Modül 12 Modül 16 Eğitim Hedefi: Asgari sure: Değerlendirme: Başlangıç Eğitimi: Personelin havacılık güvenliğinin önemini anlamalarını ve sivil havacılığı yasadışı eylemlere karşı korumak üzere standart bir seviyede önleyici ve koruma güvenlik tedbirleri uygulayabilmelerini sağlamaktır. Kurs süresi asgari 8 saattir. Teorik bilgi yazılı, pratik bilgi ise uygulama ile test edilmelidir. Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Tazeleme Eğitimi: Tazeleme eğitimi her 3 yılda bir yapılır ve Modül 1, Modül 11, ve Modül 12 nin temel öğelerini içermelidir. Bu eğitim, önceki eğitimlerden itibaren meydana gelen değişikliklere ve gelişmelere de değinmelidir. Personel bilgilerinin ve yaklaşımlarının güncel tutulması için periyodik bilgilendirmeler yapılır. 29

56 Hedef grup: Hava Kargo Tarama Kursu Hava kargo tarayıcıları (hava kargonun X -ray cihazı ile taranması ve elle aramasında görevli personel) Eğitim Kapsamı: Modül 1 Modül 13 Modül 16 Eğitimin Hedefi: Personeli, elle arama dahil tarama tekniklerinde ustalaştırmak, x- ray operatörlerinin Konvansiyonel x-ray cihazları hakkında genel bilgi sahibi olmaları ile şüpheli ve yasaklı maddeleri tanımlayarak, uygun önlemleri alabilmelerini sağlamaktır. Konvansiyonel x-ray operatörleri: Taramanın amacını, Konvansiyonel x-ray sistemlerinin nasıl çalıştığını ve bir maddenin neden şüpheli olarak değerlendirildiğini anlamalıdır. X-ray görüntülerinin yorumlanmasında beceri sahibi olmalıdır. Bir tehdidin var olması durumunda izlenecek prosedürler ile şüpheli/yasaklı madde tespit edilmesi durumunda ne yapacağı hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Bildirme/raporlama prosedürlerini bilmelidir. Kargo gönderilerinin elle aranması konusunda yeterli olmalıdır. Asgari Süre: Kurs süresi asgari 3 gündür. Kurs, teorik ve bilgisayar destekli eğitim ile cihaz başında eğitimin birleşiminden oluşmalıdır. Tarayıcılar deneyimli bir personel gözetiminde gerçek çalışma alanında en az 15 saat iş-başı eğitimi almalıdır. Değerlendirme: Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimi: Kursiyerler havacılık güvenliği ile ilgili görevler için yeterli addedilmeden önce yapılacak olan sınavlardan ortalama %70geçme notu almalıdır. Her bir sınavdan ise minimum %80 geçme notunu sağlamalıdır. Her bir tarayıcının performansının gerekli standarda ulaşmasını sağlamak üzere tarayıcıların sertifikasyonu (x -ray operatörleri) gereklidir. Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Tazeleme eğitimi başlangıç eğitiminden 13 ay sonra alınmalı ve sonrasında personelin grevlerini yürümek için yeterli kalmasını sağlamak üzere 13 ayda tekrarlanmalıdır. 30

57 Güvenlik Yönetimi Kursu Hedef Grup: Güvenlik yöneticileri, yönetici yardımcıları ve eğitmenleri Bu eğitim sadece yetkili otorite veya yetkilendirdiği kuruluş tarafından verilir. Eğitim : Modül 1 Modül 14 Modül 18 Modül 19 Modül 20 Eğitimin Hedefi: Asgari Süre Güvenlik müdürlerinin sivil havacılık güvenliğinin temel prensiplerini anlamaları ile ulusal ve uluslararası düzenlemelerle uyumluluk izleme hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlamaktır. Kurs süresi asgari 6 gündür. Değerlendirme: Kursiyerler havacılık güvenliği ile görevlerinde yeterli addedilmeden önce yapılacak olan yazılı sınavdan %70geçme notu almalıdır. Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimi: Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Tazeleme eğitimi ihtiyaca göre düzenlenmelidir. Tazeleme eğitimi, ilgili modüllerin temel öğelerini içermelidir. Bu eğitim, önceki eğitimlerden itibaren meydana gelen değişikliklere ve gelişmelere de değinmelidir. Personel bilgilerinin ve yaklaşımlarının güncel tutulması için periyodik bilgilendirmeler yapılır. 31

58 Uçak özel güvenlik hizmet ve denetimi kursu Hedef Grup: Uçak özel güvenlik hizmet ve denetimi kuruluşlarında görevli güvenlik personeli Bu eğitim sadece yetkili otorite veya yetkilendirdiği kuruluş tarafından verilir. Eğitim : Modül 1 Modül 3 Modül 5 Modül 6 Modül 8 Modül 9 Modül 10 Modül 11 Modül 16 Modül 17 Modül 18 Eğitimin Hedefi: Asgari Süre Güvenlik personelinin sivil havacılık güvenlik tedbirlerinin temel prensiplerini anlamaları ve uygun tedbirleri uygulamalarını sağlamaktır. Kurs süresi asgari 7 gündür. Değerlendirme: Kursiyerler havacılık güvenliği ile görevlerinde yeterli addedilmeden önce yapılacak olan yazılı sınavdan %70 geçme notu almalıdır. Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimi: Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Tazeleme eğitimi başlangıç eğitiminden 13 ay sonra alınmalı ve sonrasında personelin grevlerini yürümek için yeterli kalmasını sağlamak üzere 13 ayda tekrarlanmalıdır. 32

59 EK-5 EĞİTİM MODÜLLERİ MODÜL 1- GÜVENLİK BİLİNCİ EĞİTİMİ Eğitim Konuları: Eğitimin amacı - Bu modül niçin gereklidir? Havacılık Güvenliğinin gerekliliği Terörizme Genel Bakış o Havacılık güvenliğine yönelik tehditler o Havacılık Güvenliğine yönelik tehdit arz eden insan ve örgüt çeşitleri o Sivil havacılığın terörist gruplar için cazip hedef olmasının nedenleri o Tehdit arz eden örgütlerin ve kişilerin hedefleri o Bomba tehdidi olduğu zaman izlenecek prosedürler o Sahipsiz maddeye rastlanıldığında izlenecek prosedürler o Şüpheli maddeye rastlanıldığında izlenecek prosedürler o Ev/El yapımı patlayıcı düzeneklerin (IED) kullanıldığı olaylarda geçen tanımlar (kullanılan terminoloji ve kısaltmalara aşina olmak için) Havacılık Güvenliğin konusunda Uluslararası mevzuat (ICAO, EU, ECAC) İlgili uluslararası anlaşmalar Ulusal mevzuatlar ve organizasyon o Ulusal mevzuatlar o Milli sivil Havacılık Güvenlik Programı o Yetkili otorite; görev ve sorumlulukları o Sorumlulukların paylaşımı (havaalanı veya hava aracı işleticileri vb.) Havaalanı işleticisi güvenlik ve organizasyonu o Havaalanı Güvenlik Programı o Havaalanı Güvenlik Yöneticisi Hava aracı işletmecisi güvenlik ve organizasyonu o Hava aracı işletmecisi güvenlik programı o Hava aracı işletmecisi Güvenlik Yöneticisi Genel Güvenlik Bilinci o Giriş kontrol önlemleri o Havaalanı kimlik kartları ve kartların görünecek şekilde takılma zorunluluğu o Hava tarafı, güvenlik tahditli alanlar ve kritik alanlar kişilerin sorgulanması o Her zaman güvenlikle ilgili konularda duyarlı olmak o Kişisel sorumluluklar Yolcu ve personelin taranması Olay raporlaması Havaalanı Güvenliği (havaalanında 1 saatlik saha bilgilendirmesi) 33

60 o o o o o Havaalanı/terminal planı üzerinde kilit bölgeler ve yerlerinin tanımlanması Güvenlik tahditli alanlar/kritik bölümler Taşıtların giriş kontrol noktaları da dahil olmak üzere personel ve yolcuların giriş kontrol noktaları Kargo binaları Yakıt istasyonu vb. diğer hassas bölgeler. 34

61 MODÜL 2 HAVA ALANI GÜVENLİĞİ Eğitim Konuları : Tehdit ve hedefleri (düşük, orta ve yüksek seviye tehditler dahil olmak üzere güvenlik seviyeleri) Güvenlik personelinin fonksiyon ve görevleri Hava alanı yerleşkesi Giriş Kontrolü o o o o o o o Güvenlik tahditli alanlar Güvenlik tahditli alanların kritik bölümleri Araç giriş noktaları Giriş Kontrol sistemleri Hava alanı giriş kartları Yetkisiz kişilerin sorgulanması/giriş Kartlarının görünür şekilde takılması Yetkisiz araçların tespit edilmesi halinde uygulanacak prosedürler Araçların kontrolü/aranması o Araç plakaları o Rast gele arama o Aranacak bölgeler o Araç aramasının nasıl yapılacağı o Kayıtlar- yapılan aramanın kaydının tutulması Devriye/nöbet kayıt tutma Hava alanı çevresinin korunması Hava araçlarının korunması Olayların yönetimi Raporlama prosedürleri Muhtemel harekat tarzı planları ve önlemler 35

62 MODÜL 3 : PERSONEL KABİN VE UÇAKALTI BAGAJI İLE EŞYALARIN TARANMASI Eğitim Konuları: Tehdit ve hedefler X-ray cihazlarına giriş o X-ray de nesneleri taramanın amacı o X-ray prensipleri ve x-ray ekipmanlarının nasıl çalıştığı o X-ray cihazı - farklı tipleri, temel kullanım ve özel fonksiyonlar o Mekanik ve elektrik tehlikeleri o Sağlık ve emniyet o Tehdit Resimleri Görüntülenmesi (TIP) X-ray operatörlerinin görev ve sorumlulukları o Sorumlulukları o Yasal dayanaklar o Toplumsal beceriler yolcularla münasebet o Tarayıcı ekip içerisinde haberleşme o Sinirli kişilerle ilgilenme Tarama noktasındaki organizasyon o Fiziksel yerleşim o Personel seviyeleri o Personelin işlevleri o Personel görevleri (örneğin monitör alarmı, x-ray taraması, elle arama vb.) X-ray görüntülerini yorumlama prensipleri o Sistem kısıtlamaları- Bagajların pozisyonu, ışınların kırılması vb. o Teknikler-3 boyut, dış hatlar, bagajların karmaşıklığı, nesnelerin tanımlanması vb. o Renk analizi o Organik/inorganik ayırımı o Görüntü geliştirme fonksiyonlarının kullanımı ve amacı Yasaklı maddeleri tanıma (silah, patlayıcı vb.) o Farklı türdeki yasaklı maddeleri tanıma ve teşhis etme o Ev/El yapımı patlayıcı düzeneklerin (IED) bileşenlerini tanıma o Yasaklı maddeler/tehdidin tespiti halinde izlenecek prosedürler o Yasaklı maddeleri gizleme/saklama metotları o Yasaklı maddeler o Patlayıcılar, fünyeler vb. o Tehlikeli maddeler o X-Ray de ışınların nüfus edemediği yoğun/koyu görünen nesneler- bu durumlar nasıl çözülür İşletme prosedürleri o Cihazı hazırlama prosedürü o Bilgisayar hazırlama prosedürü o Düzenli test etme 36

63 o o o o Kapatma işlemi Cihaz arızası durumunda raporlama prosedürleri Bagajların kirli veya temiz olduğuna kara verme kriterleri Kayıt tutma Personel ve yolcuların aranması o Elle aramadaki amaç o Kişiyi elle aramanın nasıl yapılacağı o Saklama metotları o Kişinin aranmayı reddetmesi durumunda izlenecek prosedürler o Yasaklı maddenin bulunması durumunda izlenecek prosedürler o Aramadan muaf tutulan kişiler o Özel kategorideki yolcular, örneğin hareket yeteneği kısıtlı yolcular o Elle aramanın rast gele usulüyle sürekli yapılması El tipi metal detektör ve kapı tipi metal detektörlerin kullanımı o Metal detektörleri kullanmanın amacı ve çalışma prensibi o Günlük rutin testler o Cihazın arızalanması durumunda raporlama prosedürleri o Sinyal verme durumundaki prosedürler o Sinyal veren/vermeyenlerin rasgele usulde aranması o Kayıt tutma Güvenlik tahditli alanların kritik bölümlerine giriş kontrolü o Güvenlik tahditli alanlar o Güvenlik tahditli alanların kritik bölümleri o Giriş kontrol sistemleri o Hava alanı giriş kartları/ araç plakaları (eğer varsa) Uçak altı bagaj tarama (HBS) sistemi o Uçak altı bagaj tarama sisteminin yapısı o Bagajların kirli mi temiz mi olduğuna kara verme kriterleri o Alarm durumunda izlenecek prosedürler o Karar verme süresi o Yolcu-bagaj eşleştirilmesi o Bir tehdit olduğuna kanaat getirilmesi durumunda uygulanacak prosedürler Özel tarama o Büyük boyutlu olup, normal x-ray lerde taranamayacak boyuttaki bagajlar o Eşliksiz uçurulacak bagajları tarama prosedürleri o Mürettebat bagajlarının taranması Uçak altı bagajları elle arama o Uçak altı bagajları elle aramadaki amaç o Uçak altı bagajlar hangi durumda elle aranır o Yolcu-bagajı bir araya getirme prosedürleri o Elle arama teknikleri o % 10 elle kontrol (Konvansiyonel x-ray için geçerli) o Aramadan muaf olanlar İz Dedektörü Kullanımı 37

64 Patlayıcı iz dedektörlerine giriş o Patlayıcı iz dedektörlerinin kullanım amacı o Patlayıcı iz dedektörlerinin çalışma prensibi o Farklı tipleri, temel kullanım ve özel fonksiyonları o Analiz sonuçlarını yorumlama ve raporlama o Kayıt tutma İşletme prosedürleri o Cihazı hazırlama prosedürü o Düzenli test etme o Kapatma işlemi o Cihaz arızası durumunda raporlama prosedürleri o Kayıt tutma 38

65 MODÜL 4- UÇAKALTI BAGAJ TARAMA SİSTEMİ : EDS Eğitim Konuları: Tehdit ve amaçlar X-Ray operatörlerinin görev ve sorumlulukları o Sorumlulukları o Yasal dayanakları Uçak altı bagaj taramasına giriş o EDS ile nesnelerin taramasının amacı o EDS prensipleri ve EDS cihazlarının nasıl çalıştığı o EDS- farklı tipleri, temel kullanım ve özel fonksiyonlar o Mekanik ve elektrik tehlikeleri o Sağlık ve emniyet o Tehdit Resimleri Görüntülenmesi (TIP) EDS o o o o o o o Patlayıcıların otomatik tespiti Konvansiyonel x-ray ile EDS karşılaştırması Sistem kısıtlamaları - Bagajların yerleştirilmesi, ışınların kırılması vb Teknikler - 3 boyut, dış hatlar, bagajların karmaşıklığı, nesnelerin tanımlanması vb. Renk analizi Organik/inorganik Görüntü iyileştirme fonksiyonlarının kullanımı ve amacı Yasaklı maddeleri tanıma (silah, patlayıcı vb.) o Yasaklı maddeler o Ev/el yapımı patlayıcı düzeneklerin (IED) bileşenleri, tanıma o Patlayıcılar, Fünyeler vb. o Tehlikeli maddeler o Yasaklı maddelerin tespiti durumunda izlenecek prosedürler o Bir tehdidin tespit edilmesi durumunda islenecek prosedürler o X-ray de ışınların nüfus edemediği yoğun/koyu görünen nesneler - bu durumlar nasıl çözülür o Yasaklı maddeleri saklama metotları Uçak altı bagaj tarama (HBS) sistemi o Uçak altı bagaj tarama sisteminin yapısı o Çok seviyeli sistem-her seviye için özel prosedürler o Bagajların kirli mi temiz mi olduğuna kara verme kriterleri o Alarm durumunda izlenecek prosedürler o Her seviyede karar verme süresi o Alarm verme durumunda çözme prosedürleri o Bagajın yolcuyla eşleştirilmesi o Bir tehdit olduğuna kanaat getirilmesi durumunda uygulanacak prosedürler Özel tarama o Büyük boyutlu bagajlar (normal x-ray lerde taranmayacak boyutta) o Eşliksiz uçurulacak bagajları tarama prosedürleri 39

66 o Mürettebatın bagajlarının taraması İşletme prosedürleri o Cihazı hazırlama prosedürü o Bilgisayar hazırlama prosedürü o Düzenli test etme o Kapatma işlemi o Cihaz arızası durumunda raporlama prosedürleri o Bagajların kirlimi temiz mi olduğuna kara verme kriterleri o Kayıt tutma Uçak altı bagajları elle arama o Uçak altı bagajları elle aramadaki amaç o Uçak altı bagajlar hangi durumda elle aranır o Yolcu-bagajı bir araya getirme prosedürleri o Elle arama teknikleri o Aramadan muaf olanlar İz Dedektörü (Bomba Koklama) Kullanımı Patlayıcı iz dedektörlerine giriş o Patlayıcı iz dedektörlerinin kullanım amacı o Patlayıcı iz dedektörlerinin çalışma prensibi o Farklı tipleri, temel kullanım ve özel fonksiyonları o Analiz sonuçlarını yorumlama ve raporlama o Kayıt tutma İşletme prosedürleri o Cihazı hazırlama prosedürü o Düzenli test etme o Kapatma işlemi o Cihaz arızası durumunda raporlama prosedürleri o Kayıt tutma 40

67 MODÜL 5- HAVAYOLU GÜVENLİĞİ Eğitim Konuları: Tehdit ve hedefler Kava aracı işleticisi güvenlik programı Yolcu check-in prosedürleri o Yolcu sorgulaması o Yolcu dokümanlarını kontrol etme (kimlik kontrolleri) o Grup check-in prosedürleri (Kafileden sorumlu kişi) o Self servis ve Internet check-in prosedürleri ve bagajın uçak altına verilmesi o Transit ve transfer yolcu prosedürleri o Temiz kontuar politikası güvenlik hassasiyeti olan dokümanları koruma (boş bording kartları, bagaj etiketleri vb) Bording prosedürleri ve yolcu-bagaj eşleştirme prosedürleri o Yolcu dokümanlarını kontrol etme (kimlik kontrolleri) o Bording yapmayan ve uçak altı bagajı olmayan yolculara uygulanacak prosedürler o Bording yapmayan ve uçak altı bagajı olan yolculara uygulanacak prosedürler o Bording süresince yolcuları izleme/kontrol o Bording kapısında yolcudan alınan bagajlara uygulanacak prosedürler (kapı bagajı) o Son dakika yolcularına uygulanan prosedürler Büyük boyutlu bagajlar Yolcu manifestosu/listesi Uçak altı bagaj manifestosu/listesi Gelen ve giden yolcuların ayrılması Uçak altı bagaj o Eşliksiz uçurulacak bagaj işlemleri o eşliksiz bagajları kabul etme o Eşliksiz bagajların tarandığının teyidi o Uçak altı bagajları korunması o Uçak altı bagajları tarama cihazlarının arızalanması durumunda uygulanacak prosedürler Uçak güvenliği o Uçak güvenlik kontrolü ve araması o Uçağın korunması o Uçağa girişte kontrol Kargo, posta ve ikram malzemelerinin kabulü Şirket posta ve malzemelerinin kabulü Bomba ihbarı prosedürleri Güvenlik olaylarında izlenecek prosedürler 41

68 Raporlama prosedürleri Beklenmedik durum planlaması 42

69 MODÜL 6 - UÇAK ALTI BAGAJ/KARGO GÜVENLİĞİ Eğitim Konuları: Tehdit ve hedefler Bagaj/kargo yükleyicilerin sorumlulukları ve görevleri Havaalanlarında giriş kontrol düzenlemeleri Personel tarama gereklilikleri Güvenlik Tahditli alanlar - güvenlik tahditli alanların kritik bölgeleri Bagaj ayırma bölgesinde (şutaltı) giriş kartlarını görünür biçimde takmayan kişilerin sorgulanması Hava aracı güvenlik kontrolü/araması uçak altı bagaj bölümleri (hold) o Yasaklı madde ve eşyaların tanımlanması o Uçak altında bagaj yükleme/boşaltma esnasında yasaklı bir madde tespit edilmesi durumunda izlenecek prosedürler Bagajların bagaj ayırma bölgelerinde ve ramp bölümünde korunması Şirket posta ve malzemelerinin taşınması Yolcu bagaj eşleşmesi (bingo kartlar, bagajların sayılması, uçak altı bagaj manifestosu vs) o Uçağa binmeyen yolcuların bagajları o Transit/Transfer yolcular ve bagajları Hava aracının korunması o Hava aracına erişim kontrolü o Hava aracına yaklaşan kişilerin kontrolü Kargoya uygulanan güvenlik kontrolleri Kargonun korunması Beklenmedik durum tedbirleri o Bomba ihbarı durumunda yapılacaklar o Uçak içinde, yerde yada uçuş esnasında bomba olması durumunda yapılacaklar o En az riskli bomba bölgesi. o Uçak kaçırma durumlarında harekat tarzı o Güvenlik olaylarına müdahale/harekat tarzı o Bildirme/raporlama prosedürleri 43

70 MODÜL 7 - MÜRETTEBAT GÜVENLİĞİ Eğitim Konuları: Tehdit ve hedefler Havaalanlarında giriş kontrol düzenlemeleri/ giriş kartı takma Mürettebat tarama gereklilikleri. Mürettebat çantalarının taranması ve korunması Yolcu bagaj eşleşmesi prosedürleri amacıyla mürettebat çantalarının da listelenmesi Hava aracı güvenlik kontrolleri o Kontrol edilecek alanların listesi o Kontrol formu kullanımı o Kontrolün kaydı/kaptanla iletişim o Transit/Transfer uçuşlarda kontroller Hava aracı güvenlik aramaları o Aranacak alanların listesi o Kontrol formu kullanımı o Arama kaydı/kaptanla iletişim Ateşli silahlar ve diğer yasaklı madde ve eşyaların tanımlanması. Hava aracının korunması - hava aracına erişim kontrolü o Hava alanı giriş kartlarının kontrolü Uçuş esnasındaki güvenlik kriterleri o Kokpit kapıları o Kokpite giriş o Kokpit ile iletişim o Uçuş güvenlik görevlileri (uygulanıyor ise) o Hava aracında silahlı kişiler var ise (özel korumalar vb) onlarla iletişim İkram malzemeleri ve tedariklerinin kabulü Şirket posta ve gereçlerinin kabulü Hava aracı temizlik malzeme ve tedarikleri Beklenmedik durum tedbirleri o Bomba ihbarı durumunda yapılacaklar o Uçak içinde, yerde yada uçuş esnasında bomba olması durumunda yapılacaklar o En az riskli bomba bölgesi. o Uçak kaçırma (korsan, kaçırma durumunda yapılacaklar, politika, polis prosedürleri) o Güvenlik olaylarına müdahale/harekat tarzı o Raporlama prosedürleri 44

71 MODÜL 8 - POTANSİYEL TEHLİKELİ YOLCULARLA İLGİLENME Eğitim Konuları: Tehdit ve hedefler Uluslar arası anlaşmalar ve organizasyonlar Ulusal ve uluslar arası mevzuat Kanuni hükümler ve işlemler. Aşağıdakilerin tanımları: o Kabul Edilemez yolcular o Deporte yolcu. o Gözetim altındaki kişi o Asi yolcular Asi yolcuların davranışları, saldırganlığı ve şiddet Saldırgan tavırların nedenleri Hava taşıyıcısının politikası (potansiyel tehlike arz eden yolcuların taşındığının bildirimi) Mürettebatın görevleri ve sorumlulukları Meydana gelen karmaşanın seviyesi- yapılacaklar Anlaşmazlıkların çözümü Kendini koruma- bağlama gereçlerinin kullanımı Yolcunun yarattığı kargaşa/rahatsızlığın raporlanması Rapor ve takip eden işlemler Güvenlik güçleriyle irtibat Kabul edilemez yolcular, deporte yolcular ve gözetim altındaki kişiler ile ilgili ilave güvenlik tedbirleri 45

72 MODÜL 9 - İKRAM GÜVENLİĞİ Eğitim Konuları: Tehdit ve ikram güvenliğinin amaçları İkram güvenliği yöneticisinin atanması İkram tesislerine giriş kontrolü Güvenlik tahditli alanlar/güvenlik tahditli alanların kritik bölgelerine giriş kontrolü İkram tesislerinde malzemelerin kabulü İkram malzemelerinin yetkisiz müdahalelere karşı korunması Mühürleme prosedürleri İkramın tesislerden hava aracına nakliyesi - araç güvenliği Şüpheli veya yasaklı maddelerin tanımlanması ve tespit edilmesi durumunda yapılacaklar Şüpheli bir şeyin tespit edilmesi veya şüphelenilen durumlar olduğunda bildirme prosedürleri Telefonlar gelen bomba ihbarlarını değerlendirme 46

73 MODÜL 10 - TEMİZLİK GÜVENLİĞİ Eğitim Konuları: Tehdit ve temizlik güvenliğinin amaçları Güvenlik yöneticisinin atanması Depolama alanları dahil tesislere giriş kontrolü Güvenlik tahditli alanlar/ güvenlik tahditli alanların kritik bölgelerine giriş kontrolü Malzemelerin tesislerde kabulü Temizlik malzeme ve gereçlerinin yetkisiz müdahalelerden korunması Tesislerde hava aracına nakliye- araç güvenliği Şüpheli veya yasaklı maddelerin tanımlanması ve tespit edilmesi durumunda yapılacaklar Şüpheli bir nesnenin tespit edilmesi veya şüphelenilen durumlar olduğunda bildirme/raporlama prosedürleri Uçaktaki giriş kontrol tedbirleri Telefonlar gelen bomba ihbarlarını değerlendirme Güvenlikli temizleme prosedürleri (uygulanıyor ise) 47

74 MODÜL 11 - KARGO/POSTA GÜVENLİĞİ Eğitim Konuları: Tehdit ve zorunluluklar/hedefler Hava kargo/posta konusundaki milli mevzuat Hava kargo/posta güvenliği uygulamaları Bilinen gönderici konsepti Yetkili kargo acentesi konsepti Hava alanı işletmecisi, hava aracı işletmecisi, yetkili kargo acenteleri ve bilinen göndericilerin sorumlulukları Güvenlik yöneticisinin sorumlulukları Her bir personelin sorumlulukları Kargonun kabulü o Bilinen göndericiden o Kargo acentesinden Gönderilerin, belgelerin ve gönderileri getiren kişilerin teyidi/doğrulanması Bilinmeyen kargo için uygulanacak prosedürler (tarama) Güvenlik belgeleri Kargo ve postanın taranması (uygulanıyor ise) Bilinen kargonun korunması o Fiziksel koruma ( açıldığında belli edecek şekilde paketleme) o Tesislere/antrepolara giriş kontrolü o Güvenlik tahditli alanlara giriş kontrolü o Havaalanı giriş kartları ve sorgulama prosedürleri o Ziyaretçiler ve müşteriler için prosedürler- izleme o Tanınmayan kişilerin sorgulanması o Havaalanına/güvenlik tahditli alanlara güvenli nakliye Bomba ihbarında yapılacaklar Şüpheli maddelerle ilgilenme ve acil durumlar Olay bildirimi/raporlama 48

75 MODÜL 12 - SÜRÜCÜ GÜVENLİĞİ Eğitim Konuları: Tehdit ve zorunluluklar Sürücülerin sorumlulukları Tesislerdeki araçların güvenliği Yüklemeden önce yapılacak güvenlik kontrolleri Araçların mühürlenmesi/kilitlenmesi Yolda uyulacak güvenlik tedbirleri Belgeler Bomba ihbarında yapılacaklar Şüpheli maddelerle ilgilenme dahil acil durumlar Olay bildirimi/raporlama 49

76 MODÜL 13 - HAVA KARGONUN TARANMASI Eğitim Konuları: Tehdit ve zorunluluklar X-ray operatörlerinin görev ve sorumlulukları o Sorumluluklar o Kanuni hükümler X-ray cihazlarına giriş o Nesneleri x-ray ile taramanın amacı o X-ray prensipleri ve x-ray cihazlarının nasıl çalıştığı o X-Ray cihazları - farklı tipleri, temel kullanım ve özel fonksiyonlar o Mekanik ve elektrik tehlikeleri o Sağlık ve emniyet X-ray de görüntü yorumlama prensipleri o Sistem kısıtlamaları - paketlerin pozisyonu, ışınların kırılması vs o Teknikler - 3 boyut, dış hatlar, kutuların karmaşıklığı, nesnelerin tanımlanması vb. o Renk analizi o Organik/inorganik o Görüntü geliştirme fonksiyonlarının kullanımı ve amacı o X-ray de ışınların nüfus edemediği yoğun/koyu görünen nesneler- bu durumlar nasıl çözülür o Patlayıcıların, Ev/el yapımı patlayıcı düzeneklerin (IED) ve diğer yasaklı maddelerin tanınması o Saklama metotları Prosedürler o Cihazı hazırlama prosedürü o Bilgisayar hazırlama prosedürü o Günlük düzenli testler o Günlük açma ve görüntü kalitesi testi (STP) o Kapatma işlemi o Cihaz arızası durumunda raporlama/bildirme prosedürleri o Gönderilerin kirli mi temiz mi olduğuna karar verme kriterleri o Kayıt tutma Kargo gönderilerini elle arama o Kargoyu elle aramadaki amaç o Kargolar hangi durumda elle aranır o Görsel inceleme - şüpheli işaretler o Açılma/kurcalanma kanıtı o Arama tekniği metodik arama o Yasaklı bir madde bulunması durumunda izlenecek prosedürler o Tehdidin fark edilmesi durumunda izlenecek prosedürler 50

77 MODÜL 14 - GÜVENLİK YÖNETİMİ VE GÜVENLİK EĞİTMENLERİ: Eğitim Konuları: Tehdit ve hedefler Güvenlik yöneticileri/eğitmenlerinin görev ve sorumlulukları Uluslararası anlaşmalar ve düzenlemeler Uluslararası organizasyonlar (ICAO, ECAC, AB) Havacılık güvenliği alanındaki ulusal mevzuat (ayrıntılı) Yetkili otorite o Havacılık güvenliği organizasyonu o Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kurulu o Uyumluluk izleme (denetim) Tehdit değerlendirme Havacılık Güvenliğinde teknoloji Kurum/kuruluşun güvenlik organizasyonu Güvenlik programı Güvenlik eğitim programı İşe alma ve eğitim İç kalite kontrol programı ve faaliyetler Beklenmedik durum planlaması 51

78 MODÜL 15 HAVACILIK GÜVENLİĞİNDE ATM/AIM HİZMETLERİ: Eğitim Konuları: Tehdit ve hedefler Seyrüsefer hizmetlerinde havacılık güvenliği Dokümantasyon o Havaalanı güvenlik planı o Havaalanı acil durum planı o Havaalanı Muhtemel hareket tarzı planı o Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Beklenmedik durum uygulamaları o Bomba ihbarı durumunda yapılacaklar o En az riskli bomba bölgesi izole park alanı. o Uçak kaçırma (korsan, kaçırma durumunda yapılacaklar, politika, polis prosedürleri, sinyaller) o Haberleşme bilgi iletimi o Yasadışı girişim olaylarında, diğer hava araçlarının bilgilendirilmesi o Diğer havaalanlarının ve diğer devletlerin bilgilendirilmesi (AFTN vb.) Raporlama prosedürleri 52

79 MODÜL 16 TEHLİKELİ MADDELER: Eğitim Konuları: Genel bilgilendirme -Tanım ve gelişim -ICAO, IATA dokümanları hakkında Bilgi Tehlikeli madde taşıması -Risk -Sınıflama -Sınırlama Etiket ve İşaretler -Etiket ve İşaretleme özellikleri Beyan edilmeyen gizli tehlikeli maddeler Uygulamalar - Yolcu - Mürettebat Acil durumda yapılacaklar -Kaza -Raporlama Ulusal Düzenleme -MSHGP ve EK 20 yasaklı maddeler listesi -İstisnalar -Sıvı kısıtlamaları 53

80 MODÜL 17 YOLCU MÜLAKATI VE SEYAHAT DOKÜMANLARI: Eğitim Konuları: Yolcu Mülakatı (Profiling) Genel bilgilendirme -Tanım ve gelişim Risk ve tehdit değerlendirme -Terörizm ve güncel olaylar Yolcular bagajları ve profilleri -İletişim -Riskli ve şüpheli yolcular Mülakat teknikleri Uygulama-egzersiz Seyahat Dokümanları Pasaport, vize, bilet, biniş kartı, kimlik vb. Seyahat dokümanlarının özellikleri ve kontrolleri -fiziki özellikler Sahte belgeler ve özellikleri Örnekler Ulusal ve uluslar arası Düzenlemeler -MSHGP -ICAO EK17 ve Doc8973 -ECAC Doc30 54

81 MODÜL 18 İLETİŞİM VE BEDEN DİLİ: Eğitim Konuları: Genel bilgilendirme İletişim Becerileri Duygusal Zeka Empati Stres yönetimi ve Öfke kontrolü Beden Dili -Hareketler -Jestler -Mimikler Dinleme Becerileri -tonlama Analitik Düşünce -problem çözme Yolcu memnuniyeti 55

82 MODÜL 19-YÖNETİM VE LİDERLİK Eğitim Konuları: Yönetim becerisi Yönetime Bakış Etkili yönetim -Yönetici özellikleri -Özsaygı -Yetki devri ve avantajları/dezavantajları Liderlik -Liderlik özellikleri ve yöneticilik Moral/Motivasyon -İş memnuniyeti ve faktörleri -Başarı Stres/kaygı Stres yönetimi Kaygı özellikleri ve giderilmesi 56

83 MODÜL 20-KRİZ YÖNETİMİ Eğitim konuları: Krize genel bakış -Kriz nedir -Acil durum nedir Kriz yönetim planı -Krize müdahale -İletişim -Bilgi oluşturma ve kısıtlaması -Dokümantasyon oluşturma ve bunların dağıtımı Kriz yönetim unsurları ve işlevleri Yönetim ve diğer unsurların rolleri ile işlevleri Kriz yönetiminde ve müdahalede kolaylıklar ve destek -İnsan kaynağı -Lojistik destek Kriz yönetimde tatbikatlar -Sistemin çalıştığından emin olma (test mekanizması oluşturma) -Eksiklerin tespiti -Düzeltici faaliyetler 57

84 EK - 6 EĞİTİM KAYITLARI Kurum/Kuruluş : Personelin adı: Ünvanı : İşe başlama tarihi: Eğitimin adı/modülün adı: Kurs tarihi: Yetkili adı,imzası, tarih: Eğitimcinin adı, imzası, tarih: 58

85 EK - 7 EĞİTİM KURUM/KURULUŞU BAŞVURU FORMU İLK / YENİLEME Kuruluşun Adı : Ticari Unvanı (farklı ise) : Adresi : Tel No: Faks No:. . Şirket Yetkilisinin Ad-Soyadı ve Unvanı:.. Yetkilinin İmzası:.. Başvuru tarihi: Başvuru Formunun Ekinde Yer Alan Evraklar: 1- Eğitim verecek kurum/kuruluşun SHT-Eğitim Talimatına göre onaylandığına dair belge,(hizmet içi eğitim vermek üzere yetki başvurusunda bulunan havacılık işletmelerinde aranmaz) 2- Bu talimatına, uygun olarak,verilecek olan kursların ayrıntıları, 3- Eğitim verecek kurum/kuruluşta istihdam edilecek eğitmenlerin bu Talimatta belirtilen ve yetkili otoriteden alınmış yetki belgesi/sertifikası kopyaları ile ayrıntılı özgeçmişleri. 4- SHGM hizmet tarifesinde belirtilen ücretin yatırıldığına dair banka dekontu Bu Kısım Resmi Kullanım İçindir : Ön İnceleme ; Form eksiksiz doldurulmuştur. E / H (hayır ise eksiklerin belirtilmesi) Formun ekinde yer alan evrakları sayı olarak doğrudur. E / H (hayır ise mevcut adetin belirtilmesi Ek te yer alan evraklar doğrudur. E / H (hayır ise ayrıntılı belirtilmesi) İnceleyen Yetkilinin: Ad-Soyad ve Unvanı: Tarih: İmza: 59

86 EK - 8 GÜVENLİK EĞİTMENİ BAŞVURU FORMU İLK / YENİLEME Eğitimcinin Adı-Soyadı : Halen Çalışmakta olduğu Kurum/Kuruluşun Ticari Unvanı (varsa) : Adresi : Tel No: Faks No:. . Şirket Yetkilisinin Ad-Soyadı ve Unvanı:.. Yetkilinin İmzası:.. Başvuru tarihi: Başvuru Formunun Ekinde Yer Alan Evraklar: 1- Bu talimatın 8 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde belirlenen belgeler. 2-SHGM hizmet tarifesinde belirtilen ücretin yatırıldığına dair banka dekontu Bu Kısım Resmi Kullanım İçindir : Ön İnceleme ; Form eksiksiz doldurulmuştur. E / H (hayır ise eksiklerin belirtilmesi) Formun ekinde yer alan evrakları sayı olarak doğrudur.e / H (hayır ise mevcut adetin belirtilmesi) Ek te yer alan evraklar doğrudur. E / H (hayır ise ayrıntılı belirtilmesi) İnceleyen Yetkilinin: Ad-Soyad ve Unvanı: Tarih: İmza: 60

87 EK - 9 BAŞVURU FORMU TARAYICI SERTİFİKASYONU BAŞVURU FORMU İLK / YENİLEME Tarayıcının Adı-Soyadı : Eğitimcinin Adı-Soyadı : Halen Çalışmakta olduğu Kurum/Kuruluşun Ticari Unvanı (varsa) : Adresi : Tel No: Faks No:. . Şirket Yetkilisinin Ad-Soyadı ve Unvanı:.. Yetkilinin İmzası:.. Başvuru tarihi: Başvuru Formunun Ekinde Yer Alan Evraklar: 1-Bu talimatın 17 nci maddesinde belirtilen kriterleri içeren tam teşekküllü bir sağlık kuruluşundan alınacak raporun aslı. 2- EDS Operatörlüğü Eğitimi ve/veya Kontrol Noktası Güvenlik Uygulamaları Eğitimi ve/veya Hava Kargo Tarama Kursunu eğitimlerinden en az birini başarıyla bitirdiğine dair belge. 3-SHGM hizmet tarifesinde belirtilen ücretin yatırıldığına dair banka dekontu Bu Kısım Resmi Kullanım İçindir : Ön İnceleme ; Form eksiksiz doldurulmuştur. E / H (hayır ise eksiklerin belirtilmesi) Formun ekinde yer alan evrakları sayı olarak doğrudur. E / H (hayır ise mevcut adetin belirtilmesi Ek te yer alan evraklar doğrudur. E / H (hayır ise ayrıntılı belirtilmesi) İnceleyen Yetkilinin: Ad-Soyad ve Unvanı: Tarih: İmza: 61

88 HAVACILIK İŞLETMELERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONU T.C ULAġTIRMA BAKANLIĞI SĠVĠL HAVACILIK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SHT-17.3 SĠVĠL HAVACILIK TALĠMATI STH-17.3 HAVACILIK ĠġLETMELERĠ GÜVENLĠK YÖNETĠMĠ VE ORGANĠZASYONU Amaç KISIM-1 Amaç Kapsam Dayanak Tanım ve Kısaltmalar Madde 1- (1) Bu Talimatın amacı, Türkiye de faaliyet gösteren Sivil Havacılık İşletmelerinin, Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı nda (MSHGP) ve Sivil Havacılık Güvenliği Eğitim ve Sertifikasyon Talimatı nda (SHT-17.2) belirtilen güvenlik uygulamalarını yerine getirmeleri için gerekli olan yönetim ve personel yapılanması hakkında çalışma esaslarını belirlemek, uygulama prensiplerini ortaya koymak, uygulamalarda istenen güvenlik sorumluluğunun sivil havacılık işletmesi tarafından takip edilerek, hem işletme içi hem de yerel ve ulusal otorite ile koordinasyonun sağlanması hususunda kriterleri belirlemektir. Kapsam Madde 2- (1) Bu Talimat, sivil hava taşımacılığı ve sivil havacılık alanında faaliyet gösteren havacılık işletmeleri ile hava meydanlarında faaliyet gösteren yetkilendirilmiş özel güvenlik kuruluşlarını kapsar. Hukuki Dayanak Madde 3- (1) Bu Talimat, 5431 sayılı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevlerin Hakkında Kanunun 12 Maddesi nin (b) Bendine ve aşağıda belirtilen mevzuata dayanılarak hazırlanmıştır: a) 4749 Sayılı Kanun (Şikago da 7 Aralık 1944 tarihinde akit ve imza edilmiş olan Uluslararası Sivil Havacılık Antlaşması ve Sivil Havacılık Geçici Sözleşmesi ve Bunların Eklerinin Onanması) b) 2920 Sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu c) 5431 Sayılı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ç) 5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun d) SHY-22 Havaalanı Yer Hizmetleri Yönetmeliği e) SHT A Havaalanları Yer Hizmet ve Türleri Talimatı f) SHT-17.2 Havacılık Güvenliği Eğitim ve Sertifikasyon Talimatı ( ) g) Ticari Hava Tanışma İşletmeleri Yönetmeliği SHY-6A, ğ) Genel Uçak İşletmeleri Yönetmeliği SHY-6B h) Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı ve Ekleri ı) ICAO Ek-17 Güvenlik i) ICAO Doküman (8973) Rev1.0 1

89 HAVACILIK İŞLETMELERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONU SHT-17.3 j) ECAC Doküman 30 Bölüm 2 Güvenlik k) ICAO Doküman 8973Sivil Havacılığa Karşı Yasadışı Girişimler El Kitabı Tanım ve Kısaltmalar Madde 4- (1)Bu Talimatta geçen tanım ve kısaltmalar: a) ECAC: Avrupa Sivil Havacılık ;Konferansı nı, b) EDS : Patlayıcı Tespit Sistemini, c) Güvenlik Yönetimi: Sivil Havacılık İşletmelerinin genel yönetim faaliyetlerinin bir parçası olup, sivil havacılık faaliyetlerinin tümüyle güvenli bir şekilde gerçekleşmesine katkı sağlayan usul ve uygulamaların bütününü, ç) Güvenlikten Sorumlu Yetkili Yönetici (GSYY): Havacılık işletmeleri tarafından atanan ve güvenlik yapılanmasında yönetici konumunda olan, havacılık güvenliğinden sorumlu olan kişiyi, d) Havacılık ĠĢletmeleri: Sivil havacılık alanında faaliyet gösteren işletmelerini (havayolu işletmeleri, genel havacılık işletmeleri, havaalanı işletmeleri, terminal işletmeleri, ikram, yer hizmeti kuruluşları, kargo acentaları, antrepo işletmeleri vb.), e) ICAO:Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatını, f) IATA: Uluslararası Hava Taşıyıcılar Birliğini, g) Ġnsan Performansı: Havacılık operasyonlarının emniyeti, güvenliği ve verimliğine etkisi olan insan kapasitesi ve limitlerini, ğ) MSHGP: Ülkemizde sivil havacılık güvenliğini sağlamaya yönelik alınacak tedbirlerin standartlarını belirleyen, İçişleri ve Ulaştırma Bakanlıklarınca ortaklaşa yayınlanmış olan Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı nı h) MSHGKKP: MSHGP nın etkinliğini ve verimliliğini izlemek üzere oluşturulmuş olan Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kalite Kontrol Programını ı) MTOW: Havaaracının azami kalkış ağırlığını, i) Özel Güvenlik Personeli: Aşağıda belirtilen güvenlik hizmetlerinin uygulanmasından doğrudan görevli ve sorumlu olan 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunda ve aşağıda sıralanan görevleri yapan personeli, 1) Kişilerin, uçakaltı veya kabin bagajları ile kişiler tarafından taşınan eşyaların, kargonun, postanın, şirket postası ve şirket malzemelerinin polis gözetiminde elle veya cihazlarla aranması, taranması ve kişilerle mülakat yapılması, yolcuların doküman kontrolünün yapılması, 2) Hava aracının aranması, kontrolü ve korunması, Rev1.0 2

90 HAVACILIK İŞLETMELERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONU SHT ) Havaalanlarında bulunan güvenlik tahditli alanlara giriş kontrolü, 4) Devriye, eskortluk, nöbet hizmetleri, 5) Yolculara ait ruhsatlı silahların polisten telim alınarak havaaracına nakledilmesi. j) ÖzgeçmiĢ AraĢtırması: Şahsın güvenlik kontrolleri yapmaya uygunluğunun ve/veya güvenlik tahditli alanlara eşliksiz girmeye uygunluğunun araştırıldığı değerlendirmeyi de kapsayan, bir şahsın, adli sicil kayıtları da dahil kimliğinin ve geçmiş hayatının kontrolünü, l) Post Holder : JAR OPS 1.175(i) maddesi ile tanımlanan Yönetici Personeli, m) SEMS: Güvenlik Yönetim Sistemini, n) SHGM: Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü nü, o) Talimat : Havacılık İşletmeleri Güvenlik Yönetimi ve Organizasyonu Talimatı nı p) Onaylama: Havacılık işletmesi tarafından atanan ve bu Talimatta belirlenen prosedürlere göre yapılan değerlendirme sonucu kişinin bu görevi yerine getirebileceği yeterlikte olduğunun yetkili otorite tarafından onaylanmasını, ö) Yetkili Otorite: Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programının idamesi, uygulanması ve geliştirilmesi, bu konu ile ilgili yeni politikaların belirlenmesi ve tedbirlerin alınması, ICAO standartları ve tavsiye edilen uygulamalarının yerine getirilmesi ile kurumlar arasında koordinasyonun sağlanmasından sorumlu ve yetkili olan Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünü (SHGM) ifade eder. KISIM-2 Yönetim, Organizasyon ve Sorumluluklar Havacılık Güvenliği Yönetim ve Organizasyonu Madde 5-(1) Güvenliğin sürekliliğini sağlamak için zamanında gerekli güvenlik tedbirlerinin alınması büyük önem taşımaktadır. Havacılık işletmelerinin, havacılık güvenliğini, işletme politikasının önemli bir unsuru olarak görmeleri ve uygulamaları gerekmektedir. (2) Havacılık işletmesinin etkin bir güvenlik yönetim ve politikası olmalıdır ve bunda aşağıdaki unsurlar yer almalıdır: a) İşletmenin kurumsal değerleri, b) Organizasyon yapısı, c) Üst yönetimin güvenliğe verdiği önem, ç) Tüm işletmede güvenlik anlayışının yerleştirilmesi ve geliştirilmesi, d) Güvenlik organizasyonunun oluşumu ve güvenlikten sorumlu yöneticinin seçimi, e) GSYY ile diğer güvenlik personelinin görev tanımları, f) GSYY ve güvenlik personeli ile diğer personelin eğitimi, g) Güvenlik ihlallerinin araştırılması ve rapor edilmesi, Rev1.0 3

91 HAVACILIK İŞLETMELERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONU SHT-17.3 ğ) Risk analizi ve tehdit değerlendirilmesi, h) Kriz yönetimi ve acil durumlara müdahale usulleri, ı) Kalite kontrol/düzenli ve etkili denetim, i) Tatbikat, j) Terminoloji, Dokümantasyon, kayıt, k) Havacılık otoritesi ve Havaalanı otoritesi ile iletişim, l) İşletme içi iletişim ve sorumluluk paylaşımı, m) Ulusal ve uluslararası kural ve uygulamaları takip, n) Prosedür, süreç ve detaylar. Sorumluluk Madde 6- (1) Havacılık işletmesinin faaliyetlerinin, havacılık güvenliği kurallarına uygun olarak yürütmesi ve geliştirmesinde, yönetim yetkilidir ve birinci derecede sorumludur. Güvenlik Politikası Madde 7- (1) Güvenlik politikası, yönetimin genel vizyon/misyon ve hedeflerinden olmalıdır. Bu amacın gerçekleştirilmesinde önemli rol oynayan işletme içi denetimlerden ve değerlendirmelerden, işletme yönetimi, güvenlik yönetimi ve kalite yönetimi birlikte sorumludur. Standartlar Madde 8-(1) İşletmenin güvenlik politikası, yürürlükteki MSHGP ve yetkili otoritenin yayınladığı mevzuat ile uluslararası sivil havacılık güvenliği standartlarına (ICAO Ek-17, ECAC Doc30 Bölüm2, IATA SEMS) ulaşılmasını ve sürekliliği sağlayacak unsurları içerir. Genel Müdür Madde 9- (1) Genel Müdür, yetkili otorite tarafından tanımlanan standartlar ve MSHGP ında getirilen standartlara uygun olarak bütün faaliyetlerinin uygulanmasını güvence altına almaktan sorumlu olup, bunlar için gereken desteği sağlar. Havacılık ĠĢletmeleri Madde 10- (1) Havacılık işletmeleri, güvenlik birim/personelin haricinde, diğer birim/personelini havacılık güvenliği konusunda bilgilendirilerek, görevlerinin havacılık güvenliğine katkısında bilinçlendirilmelerini sağlamak için uygulamalar geliştirmeli ve toptan güvenlik anlayışının yerleştirilmesini sağlamalıdır. Güvenlikten Sorumlu Yetkili Yöneticiler (GSYY) Madde 11-(1) Her Sivil Havacılık İşletmesi veya hava meydanlarında özel güvenlik hizmeti veren kuruluş, doğrudan işletmenin yönetimine (Yönetim kurulu başkanı veya Genel Müdür) bağlı bir Güvenlikten Sorumlu Yetkili Yönetici (GSYY) atayarak, bu yönetici liderliğinde bir güvenlik yapılanması oluşturur. GSYY işletmenin organizasyon yapısında yer alır. GSYY Bulundurma Zorunluluğu Rev1.0 4

92 HAVACILIK İŞLETMELERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONU SHT-17.3 Madde 12-(1) Havacılık işletmelerinin faaliyette bulundukları sürece güvenlikten sorumlu yetkili yönetici bulundurmaları gerekmektedir. Bu yönetici, yapacağı uygulamalardan işletme yönetimine ve yetkili otoriteye karşı sorumludur. Ayrıca, bu yöneticiler yönetim kurulu başkanına/genel müdüre bağlı olarak görevlendirilir ve şirket toplantılarında bulunulurlar. Uygunluk ve Onaylama Madde 13-(1) Güvenlikten Sorumlu Yetkili Yöneticinin uygunluğu, Yetkili Otorite tarafından Bu Talimatın Form-4 ü değerlendirilerek onaylanır. (2) GSYY onaylanmasında aranacak şartlar ve istenen belgeler şunlardır: a) Doldurulmuş ve imzalanmış Form-4 (EK-2) b) Ek-1 de/havacılık Güvenliği Eğitim ve Sertifikasyon Talimatında (SHT-17.2) belirtilen eğitimleri aldığını gösterir belgeler. c) İş Sözleşmesi ç) Sivil havacılık sektöründe havacılık güvenliği alanında 3 yıllık tecrübe sahibi olması (TSK ve EGM personeli havacılık güvenliği konusunda Ek-1 de belirtilen eğitimleri almış olmaları durumunda bu şart aranmaz) d) İletişim bilgilerini de içerecek şekilde hazırlanmış özgeçmiş e) Nüfus cüzdanı örneği f) Tüm Havaalanları Giriş Kartı Yönetmeliğinin (SHT-17.1) 14 üncü maddesindeki şartları taşımak. g) SHGM Hizmet Tarifesine göre yatırılmış ücret dekontu GSYY nin DeğiĢtirilmesi Madde 14-(1) Yetkili otorite tarafından yapılan inceleme ve denetlemelerde, güvenlik yönetiminde gerekli faydayı belirli bir süreçte sağlayamayan veya uygulamalarda olumsuzluk ya da havacılık güvenliğini direk etkileyen bir kusur tespit edildiğinde, işletmelerin güvenlikten sorumlu yetkili yöneticisinin değiştirilmesi ve/veya güvenlik yapılanmasının gözden geçirilmesi, yetkili otorite tarafından istenebilir. Güvenlikten sorumlu yetkili yöneticilerin değiştirilmesi durumunda, yeni personel için bu Talimatın Ek inde yeralan Form-4 onbeş gün içinde doldurularak SHGM den onay talep edilir.(havayolu işletmelerinde SHY 6A hükümlerine uygunluk ta aranır) GSYY nin Görev ve Sorumlulukları Madde 15- (1) SHGM tarafından onaylı Havacılık Güvenliğinden Sorumlu olarak kabul edilen Güvenlikten sorumlu yetkili yöneticinin başlıca görevleri ve sorumlulukları şunlardır: a- Havacılık güvenliği ve işletmenin görev alanındaki ulusal/uluslararası güvenlik mevzuatını takip ederek, yeni kuralları ve tavsiyeleri yürürlüğe koymak, b- Yürürlüğe koyulan uygulamaların yapıldığından, emin olmak için prosedürlerin yeterliliğini ve bu prosedürlere uyumu gözlemlemek, c- Güvenlik konusunda, işletmeye ait merkez ve temsilciliklerde sorumlu olmak, Rev1.0 5

93 HAVACILIK İŞLETMELERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONU SHT-17.3 ç- MSHGP na uygun olarak İşletmenin eğitim ve güvenlik planını hazırlamak, yazılı olarak hazırlanan güvenlik planını ilgili yetkili otoriteye onaylatmak, d) Hava meydanı bazında güvenlik planının hazırlanarak hava alanı otoritesine onaylatılmasını sağlamak, e) İşletme içive işletme için alınan hizmetlerin güvenlik denetimlerinden, düzeltici faaliyetlerin yerine getirilmesinden, raporlama ve kayıt sistemini oluşturmak, f) Kalite sistemi dahilinde yapılan iç denetlemelerin koordinasyonunu sağlamaktan, g) Gerekli kaynakların araştırılarak yönetime sunulması, ğ) Yetkili otorite ve diğer ilgili otoriteler ile iletişim noktası olup koordinasyonu sağlamak, h) Gerek güvenlik personelinin gerekse diğer personelin güvenlik anlayışını artıracak eğitim/seminer programları düzenlemek, ı) Eğitim birimi ile koordineli çalışarak, işletmenin faaliyet alanlarındaki havacılık güvenliği sorumluluğu ve uygulamaları, konusunun eğitim programlarında yer almasını sağlamak, i) Risk analizi ve tehdit değerlendirmesi yaparak, alınacak ilave önlemleri belirlemek, planlamak ve uygulamak, j) Güvenlik ile ilgili diğer faaliyetlerin kayıtlarının tutulması, k) Sivil Savunma veya Savaş ve Seferberlikle ilgili yasaların görev yaptığı işletmeyi de kapsaması durumunda, yasaların öngördüğü faaliyetleri planlamak ve yürütmek. ĠĢletme Güvenlik Yapısı Madde 16-(1) Sivil Havacılık işletmeleri tarafından etkin bir güvenlik teşkilatı, GSYY liderliğinde uygun nitelikte, yeterli sayıda personel ve teçhizat ile tesis edilir. Bu güvenlik teşkilatı, işletme faaliyetlerinin Uluslararası ve Ulusal Sivil Havacılık Güvenliği mevzuatı usullerine uygun biçimde yürütülmesini sağlamakla görevlidir. Özel Güvenlik TeĢkilatına sahip iģletmeler Madde 17-(1) 5188 Sayılı Kanun çerçevesinde özel güvenlik teşkilatına sahip olan İşletmeler de bu Talimatta bahsedilen yapılanma ve bu oluşumdan beklenen görevleri yerine getirmekle sorumludurlar. Güvenlik Hizmeti Satın Alınması Madde 18-(1) Havacılık işletmesinin 5188 sayılı Kanuna göre güvenlik hizmeti satın alması durumunda, bir müstakil GSYY işletme tarafından görevlendirir. GSYY, hizmet veren kuruluştan alınan hizmetin uygunluğundan ve koordinasyonu sağlamaktan sorumludur. Güvenlik Personeli Seçimi Madde 19-(1) Havacılık işletmesi, kendi güvenlik yapısını kuracaksa veya hizmet alacaksa, güvenlik personeli seçiminde, işletmenin belirlediği kriterlerin yanında, görevle ilgili ulusal ve uluslararası kriterleri göz önünde bulundurularak, (yeterlilik testleri ve mülakat vb. yöntemlerle) personel seçiminin yapılmasını sağlar. Temsilciliği Bulunan ĠĢletmeler Rev1.0 6

94 HAVACILIK İŞLETMELERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONU SHT-17.3 Madde 20-(1) Temsilciliği/istasyonu/şubesi bulunan işletmeler, Merkezde bulunan GSYY ler ile yakın koordinasyon içinde bulunan, havacılık güvenliğinden sorumlu müstakil bir yönetici personel görevlendirebilecekleri gibi, temel sivil havacılık güvenliği eğitimi ve işletmenin faaliyet alanıyla ilgili güvenlik eğitimi almış en az 1 yıl havacılık sektöründe tecrübesi bulunan yöneticilerden birini güvenlikten sorumlu yönetici olarak temsilciliklerde görevlendirebilir. Güvenlik Yapılanmasında Birimler Madde 21-(1) İşletmelerin güvenlik yönetimlerinde, istisnalar hariç, asgari şu birimler bulunacaktır: a) Güvenlikten Sorumlu Yetkili Yönetici: İşletmenin havacılığın güvenliği ile ilgili sorumluluğa sahip yöneticisidir. b) Ġdari Birim: Güvenlik yönetiminin idari işlerini yürütecek yazışmaları yapacak ve gerekli kayıtları tutacak birimdir. c) Eğitim Birimi: Temel olarak güvenlik elemanlarının MSHGEP/SHT17.2 çerçevesinde eğitim almalarını sağlar. Ayrıca, tüm işletme çalışanlarının güvenlik anlayışının geliştirilmesine yönelik programlar hazırlayıp uygular. Uygulamanın tarihi, süresi, katılanlar, kayıtlar ve buna benzer tüm bu faaliyetleri planlayıp yürütür. ç) Plan, Program ve Denetleme Birimi: işletmenin Güvenlik Planı ile MSHGP da öngörülen diğer planları hazırlar ve bu planları güncel tutar. Bulunulan bölgede/meydanda işletmenin faaliyetlerine yönelik risk ve tehdit değerlendirmeleri yaparak, planları bu bulgulara göre revize eder. Uygulamaları periyodik olarak denetleyerek eksiklikleri tespit edip bu eksikliklerin giderilmesi için yeni önlem ve uygulamaları geliştirir. d) Harekat Birimi: Bir şef veya müdür liderliğinde, güvenlik faaliyetlerini yeterli sayıda güvenlik personeli istihdam ederek yürütür. Havayolu ĠĢletmeleri (Tarifeli-Tarifesiz-Yolcu-Kargo-Bölgesel Havacılık-Hava Taksi-Genel Havacılık ĠĢletmeleri) Madde 22-(1) Tarifeli seferle yolcu taşıyan havayolu işletmeleri, GSYY idaresinde bir güvenlik başkanlığı kurar. Ayrıca, güvenlikten sorumlu yetkili yöneticiye bir yardımcı da atanır. Başkanlığın altında, İdari, eğitim, plan program ve denetleme ile harekat birimleri oluşturulur. Bu işletmelerde GSYY yönetimin bir parçası (Post Holder) olarak görevlendirilirler. (2) Yük taşımacılığı yapan işletmeler, tarifesiz seferle yolcu taşıyan işletmeler, bölgesel havacılık işletmeleri ise GSYY idaresinde bir güvenlik şubesi/birimi kurar. GSYY, idari, eğitim, plan program ve denetleme ile harekat birimlerinin görevini yerine getirecek yeteri kadar personel ile bu görevleri yürütür. Bu işletmelerde GSYY Yönetimin bir parçası (Post Holder) olarak görevlendirilirler (3) Hava taksi ve genel havacılık işletmeleri, ayrı veya mevcut idari personelden birini GSYY Rev1.0 7

95 HAVACILIK İŞLETMELERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONU SHT-17.3 olarak görevlendirebilir. GSYY, gerektiği kadar personel ile, idari, eğitim, plan program ve denetleme ile harekat birimlerinin görevini yürütür. GSYY uçucu personel ise mesai saatlerinde görevinde bulunması sağlanmalıdır. Bu sağlanmaz ise bir yardımcı görevlendirilir. Havaalanları ve Terminal ĠĢletmeleri Madde 23-(1) Havaalanı işletmeleri genel müdürlükte, GSYY idaresinde bir güvenlik başkanlığı kurar. Güvenlikten sorumlu yetkili yöneticiye bir yardımcı atanır. Başkanlığın altında, İdari, eğitim, plan program ve denetleme ile harekat şubeleri oluşturulur. İşleticiye ait birden fazla havaalanı varsa, her havaalanında bir güvenlik müdürü görevlendirilir. Güvenlik müdürleri, idari, eğitim, plan program ve denetleme ile harekat birimlerinin görevini yerine getirecek yeteri kadar personel ile bu görevleri yürütür (2) Terminal işleticileri ise bir GSYY idaresinde bir güvenlik bölümü/şubesi kurar. GSYY, idari, eğitim, plan program ve denetleme ile harekat birimlerinin görevini yerine getirecek yeteri kadar personel ile bu görevleri yürütür. Yerhizmetleri ve Ġkram KuruluĢları Madde 24-(1) Yer hizmetleri ve ikram kuruluşları genel müdürlükte GSYY idaresinde bir güvenlik başkanlığı kurar. Güvenlikten sorumlu yetkili yöneticiye bir yardımcı atanır. Başkanlığın altında, İdari, eğitim, plan program ve denetleme ile harekat şubeleri oluşturulur. GSYY, idari, eğitim, plan program ve denetleme ile harekat birimlerinin görevini yerine getirecek yeteri kadar personel ile bu görevleri yürütür Yetkili Kargo Acentaları ve Antrepolar Madde 25-(1) Merkez ve birden fazla şubesi olan yetkili kargo acentaları, GSYY idaresinde güvenlik birimi kurar. Güvenlikten sorumlu yetkili yöneticiye bir yardımcı atanır. GSYY İdari, eğitim, plan program ve denetleme ile harekat görevlerini yerine getirecek yeteri kadar personel ile bu görevleri yürütür (2) Merkez ve bir şubesi olan yetkili kargo acentaları, GSYY idaresinde, idari, eğitim, plan program ve denetleme ile harekat görevini yeteri kadar personel ile yürütür. (3) Sadece Merkezi bulunan yetkili kargo acentaları, ayrı veya mevcut idari personelden birini GSYY olarak görevlendirebilir. GSYY, gerektiği kadar personel ile, idari, eğitim, plan program ve denetleme ile harekat birimlerinin görevini yürütür. (4) Havayoluyla taşınacak kargo/kurye/posta/paket/hızlı gönderi gibi materyalleri depolama, geçiş ve elleçleme gibi işlemlerin yapıldığı işletmeler, GSYY idaresinde bir güvenlik birimi kurar. GSYY, idari, eğitim, plan program ve denetleme ile harekat birimlerinin görevini yerine getirecek yeteri kadar personel ile bu görevleri yürütür. Bu faaliyet alanında, birden fazla işletmeye sahip işletmeler, merkezde güvenlik yapılanmasını oluşturup, şubelerde güvenlikten sorumlu bir yönetici görevlendirebilecekleri gibi her bir tesiste ayrı güvenlik yapılanmasına gidebilirler Rev1.0 8

96 HAVACILIK İŞLETMELERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONU SHT-17.3 Güvenlik Programının hazırlanması ve onayı Madde 26-(1) Her havacılık işletmesi, aşağıda belirtilen konuları yansıtan işletme güvenlik planını/programını hazırlayarak yetkili otoriteye onaylatır; ayrıca faaliyette bulunulan her havaalanı için ayrı bir güvenlik planı hazırlayarak havaalanı otoritesine onaylatır. a) Planlanmış yıllık denetleme plan, b) Denetim prosedürleri, c) Raporlama prosedürleri, ç) Takip ve düzeltici faaliyet prosedürleri, d) Kayıt sistemi, e) Eğitim planı, f) Dokümantasyon, g) Havaalanı güvenlik planı hazırlanırken, havaalanı güvenlik planında yer alan unsurlar ğ) Organizasyon ve iletişim. ĠĢletmeiçi Güvenlik Denetimi ve Denetçiler Madde 27-(1) Güvenlik denetimi, prosedürlerin ve kuralların, uygulamada istenen standarda ulaşıp ulaşmadığının doğrulanması için belirli bir olayı/faaliyeti/dokümanı inceleyerek gerçekleştirilir. Bir denetim, yayınlanmış prosedürlerde belirtilen yöntemle uygulamadaki yöntemin sistematik ve bağımsız olarak karşılaştırılmasıdır. Işletme içi denetimler aşağıda belirtilen süreçleri kapsamalıdır; a) Denetimin içeriğinin duyurulması; b) Planlama ve hazırlık, c) Kanıtların toplanması ve kaydedilmesi, ç) Kanıtların analizi. (2) Etkili bir denetimde aşağıdaki teknikler bulunmalıdır. a) Gözlem b) Mülakat c) Doküman incelemesi ç) Kayıtların incelenmesi (3) Denetçilerin Seçimi aşağıdaki personelden olabilir, ancak denetçinin denetim konusunda eğitimi olmalıdır. a) Güvenlik yöneticisi b) Güvenlik personeli c) Konusunda uzman personel ç) Kalite sistemi personelin den olabilir. (4) Denetimin unsurları aşağıda belirtilenleri içermelidir Rev1.0 9

97 HAVACILIK İŞLETMELERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONU SHT-17.3 a) Güvenlik denetim ve incelemelerinin düzenlenmesi ve bilgilendirme yapılması; b) Raporda yer alan bulgulara çözüm tavsiye edilmesi; c) Eylem planı hazırlanarak, belirlenmiş zaman hedeflerine göre çözüm uygulamalarının takip edilmesi ve yönetime rapor edilmesi; ç) Güvenlikte sürekliliğin sağlanması. (5) Denetim Planlaması; İşletme yıllık bir denetim programı yapmalıdır. İyi planlanmış bir denetim programı tüm alanların periyodik olarak gözden geçirilmesini kapsamalıdır. Program esnek olmalı ve plansız denetimlerin yapılabilmesine izin vermelidir. Takip denetimleri gerekli zamanlarda düzeltici faaliyetlerin uygulandığını ve etkili olduğunu göstermelidir. Ayrıca işletme, denetim programını belirlerken, yönetim, organizasyon, operasyon ya da teknolojik değişiklikleri ve mevzuatta olan değişiklikleri de göz önüne almalıdır. (6) Düzeltici Faaliyet; Güvenlik sisteminde, denetimin amacı, öncelikli olarak güvenlik sisteminin etkinliğini araştırmak ve sorgulamaktır, bunun yanında, tanımlanan politika, operasyon ve eğitim sistemin sürekliliğinin sağlayarak uyum içinde olmalarını sağlamaktır. Bu nedenle denetim faaliyetlerinin sonucu olarak tespit edilen uygunsuzluklar, GSYY tarafından bağlı bulunduğu yöneticiye iletilmelidir. Uyumsuzlukların nedenleri belirlenmeli, gerekli araştırma yapılmalı ve uygun düzeltici faaliyetler planlanmalıdır. Bulgu giderilmesi için düzeltici faaliyetler kapsamında hazırlanan eylem planı, hedef tarihler içerir ve eylem planına uyulduğunu görmek için takip denetimleri planlanır. (7) Kayıtlar; Güvenlik programının sonuçlarını belgeleyen kayıtlar (doğru ve eksiksiz bilgi ve belgeler) işletme tarafından ve kolayca erişilebilir bir şekilde saklanmalıdır. Aşağıdaki kayıtlar 3 yıllık bir zaman dilimi süresince muhafaza edilmelidir. Bu kayıtlar gerektiğinde yetkili otorite denetçileri tarafından da incelenebilir. a) Denetim programları; b) Bulgulara yapılan işlemler; c) Düzeltici faaliyet raporları; ĠletiĢim Madde 28-(1) Sivil Havacılık işletmeleri tarafından, güvenlik yapılanmasının kadrosu, birim/bölüm başkanlarının iletişim bilgileri (adı, soyadı, telefon numaraları ve e-posta adreslerini vb.) yetkili otoriteye bildirilir ve bilgilerde değişiklik olması durumunda 15 gün içerisinde yeni bilgiler ile ilgili bildirimde bulunulur. Küçük ĠĢletmeler Madde 29-(1) Bir havacılık güvenliği sisteminin kurulması ve dokümante edilmesi ile bir güvenlik yöneticisi görevlendirilmesi gerekliliği tüm işletmeler için geçerlidir. Ancak havaaracı 5700 MTOW den az olan havaaracı işletmeleri ve/veya toplam personel sayısı 20 ye kadar olan Rev1.0 10

98 HAVACILIK İŞLETMELERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONU SHT-17.3 işletmeler, uluslarası ve ulusal mevzuatta yer alan, ayrıca havaalanı otoritesinin belirledeği sorumlulukları yerine getirmek üzere bir güvenlik sistemi geliştirir ve bir GSYY görevlendirir. Bu yapılanmanın yeterliliği konusunda, yetkili otorite değerlendirme yapmaya yetkilidir. Birden Fazla ĠĢletmede Görev Yapma Madde 30-(1) SHGM nün herhangi bir İşletme için onayladığı güvenlik yöneticisi birden fazla işletmede aynı görevi yapamaz. Güvenlikte Alt Yüklenici Firmalar Madde- 31-(1) İşletmeler, aşağıda verilen alanlarda yetkili otoritenin onayladığı kuruluşlardan güvenlik hizmeti satın alabilirler: a) Yolcu/bagaj taraması b) Kargo taraması c) EDS ç) Uçak gözetim denetim d) Çevre güvenliği/bina güvenliği e) Yolcu mülakatı/doküman kontrolü f) Refakat/koruma (2) Alt yüklenici tarafından sağlanan hizmetlerde sorumluluk her zaman işletmededir. İşletme ile alt yüklenici arasında, güvenlik ile ilgili hizmetler ve uygulamaları açıkça ifade eden yazılı bir anlaşma bulunmalıdır. (3) Güvenlik hizmetlerinin bir kısmını veya tamamını 5188 sayılı kanuna gore hizmet veren bir özel güvenlik kuruluşundan alıyorsa, idari, eğitim, denetim ve program ile harekat görevlerinin bu özel güvenlik hizmeti veren kuruluş tarafından yapılabilir. (4) Havacılık işletmesi ile kendisine hizmet veren özel güvenlik işletmesi aynı kuruluş bünyesinde ise, havacılık işletmesi GSYY olarak, gerek kendi işletmesinden gerekse özel güvenlik işletmesinden bir yetkiliyi atayabilir. Sorumluluk KISIM-3 Sorumluluklar, Yaptırımlar ve Son Hükümler Madde 32-(1) Güvenlik hizmetinin kendi bünyesinde ilgili yasalara uygun bir şekilde oluşturulmuş personelle sağlanması veya mevzuata uygun olarak ruhsatlandırılmış güvenlik hizmeti veren şirketlerinden temin edilmesi durumunda; bu Talimatta belirtilen sorumlulukların yerine getirilmesinden işletmeci kuruluş sorumludur. Cezai yaptırımlar Rev1.0 11

99 HAVACILIK İŞLETMELERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONU SHT-17.3 Madde 33-(1) Bu Talimatta belirtilen kurallara uyulmaması halinde; a) SHGM tarafından yapılan denetlemeler sonucunda işletmelerin bu Talimata uygunsuzluk tespit edildiğinde eksikliklerin giderilmesi için havacılık işletmesine en fazla üç (3) ay süre verilir. Uygunsuzluğun giderilme aşaması ve güvenliğe olan etkisi değerlendirilerek bu süre bir (1) ay daha yetkili ototrite tarafından uzatılabilir. b) Bununla birlikte güvenliği etkileyen önemli uygunsuzluk tespit edildiğinde SHGM tarafından belirlenen kısa bir süre içerisinde gerekli düzeltici şartlar sağlanamaz ise hiçbir bildirimde bulunulmadan işleticinin operasyonu/uçuşu durdurulur. c) İşletmeye uygunsuzlukları düzeltmesi için verilen süre içerisinde gerekli şartlar sağlanamazsa işleticiye 2920 Sayılı Türk Sivil Havacılık Kanununun 143 üncü hükmünde belirlenen en yüksek maddi ceza uygulanır. ç) Verilen süre sonunda uygunsuzluğun devamı halinde, işletmenin faaliyetleri durdurulur. d) İşletmelerin yönetiminden sorumlu genel müdür ve/veya güvenlik müdürü SHGM tarafından kusurlu görülürse yazılı olarak ihtar edilir. Kusurun devamı ve/veya Talimat hükümlerine aykırı hususların tekrarı halinde ilgili yöneticilerin yetkileri, tespit edilen kusur derecesine göre belli bir süreliğine askıya alınabilir veya tamamen iptal edilir. Yürürlüğe Girme Madde 33-(1) Talimat yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer ve İşletmeler, Talimatın yürürlüğe girmesini müteakip 1 (bir) yıl içerisinde, Talimatın ilgili bölümlerinde yer alan organizasyonu oluşturarak, GSYY ni onaylatır. Yürütme Madde 34-(1) Bu Talimat Sivil Havacılık Genel Müdürü tarafından yürütülür Rev1.0 12

100 HAVACILIK İŞLETMELERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONU SHT-17.3 EK-1 GSYY ĠÇĠN GEREKLĠ EĞĠTĠMLER a- Havayolu ĠĢletmeleri: 1) Temel Sivil Havacılık Güvenliği Eğitimi 2) Havacılık Güvenlik Yönetimi Eğitimi/Havaalanı Güvenlik Operasyonu Eğitimi 3) Havayolu Güvenliği Eğitimi-Kokpit ve Kabin Güvenliği Eğitimi 4) Denetçi/Havacılık Güvenliği Kalite Kontrol Sistemi Eğitimi 5) Kargo Güvenliği Eğitimi 6) Kriz Yönetimi Eğitimi b- Hava Kargo Acentaları/Antrepoları Ġçin: 1) Temel Sivil Havacılık Güvenliği Eğitimi 2) Havacılık Güvenlik Yönetimi Eğitimi (Opsiyonel) 3) Kargo Güvenliği Eğitimi 4) Tehlikeli Maddeler Eğitimi-DGR c- Güvenlik Hizmeti Veren KuruluĢlar: 1) Temel Sivil Havacılık Güvenliği Eğitimi 2) Havacılık Güvenlik Yönetimi Eğitimi/ Havaalanı Güvenlik Operasyonu Eğitimi 3) Kriz Yönetimi Eğitimi 4) Uçak Özel Güvenlik Hizmet ve Denetimi Kursu 5) Denetçi/Havacılık Güvenliği Kalite Kontrol Sistemi Eğitimi d- Yer hizmetleri/ġkram KuruluĢları: 1) Temel Sivil Havacılık Güvenliği Eğitimi 2) Havacılık Güvenlik Yönetimi Eğitimi (Opsiyonel) 3) İkram güvenliği Eğitimi (İkram GSYY) 4) Yerhizmetleri Güvenliği Eğitimi (Yerhizmeti GSYY) 5) Uçak Temizlik Güvenliği Eğitimi (Yerhizmeti GSYY) e- Havaalanı/Terminal ĠĢletmeleri: 1) Temel Sivil Havacılık Güvenliği Eğitimi 2) Havacılık Güvenlik Yönetimi Eğitimi/ Havaalanı Güvenlik Operasyonu Eğitimi 3) Kriz Yönetimi Rev1.0 13

101 HAVACILIK İŞLETMELERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONU SHT-17.3 FORM 4 Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Directorate General of Civil Aviation Member of the ICAO ECAC JAA SHT-17.3 te belirlenen kriterlere göre Güvenlikten Sorumlu Yetkili Yönetici Şartlarının Detayları: Details of Autorized Manager Responsible Security requirements according to criterias mentioned in SHT İşletme/Company:.. 2- Görevi/Position:.. 3.İsim-Soyad/Name-Surname:. 4-Telefon-Faks- /Phone/Fax/E-posta:... 5-Göreviyle ilgili nitelikler/qualifications relevant to the item (2) position : Pozisyonuyla ilgili iş deneyimi/experience relevant to the item (2) position :.... Kişisel Adresi İçeren Özgeçmiş/See enclosed CV (incl. private address) Ek(ler)/Attachment(s) :.... Başvuru sahibi İmzası/Signature of Applicant :. Genel Müdür İmzası/Signature of Accountable Manager : Tarih/Date :... Tarih/Date :... Tamamlandıktan sonra lütfen bu formu kapalı halde aşağıda yazılı adrese gönderiniz After completion, please send this form under confidential cover to : Adres/Address: Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Bosna Hersek Cad. 90. Sok No: Emek ANKARA Sadece SHGM tarafından doldurulacaktır/ filled by DGCA only Başvuru sahibini kabul eden yetkili SHGM personeline ait isim ve imza : Name and Signature of authorised DGCA staff member accepting this person : İmza Signature :.. Tarih Date :... İsim Name :.... Görevi Position : Rev1.0 14

102 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT-17.5 Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünden: TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI (SHT-17.5) Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak, Tanım ve Kısaltmalar MADDE 1 (1) Bu Talimat, havacılık güvenliği alanında hizmet verecek olan tarayıcı güvenlik personelinin gireceği sınavları, bu sınavlara ilişkin kural ve koşulları, sınavların değerlendirilmesi ve personelin sertifikalandırılmasında uygulanacak yöntemleri, sertifika geçerlilik süreleri, sertifika iptal ve yenileme gibi uygulama esaslarının düzenlenmesi amacıyla hazırlanmıştır. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Talimat, havacılık güvenliği alanında hizmet verecek olan tarayıcı güvenlik personelini ve söz konusu personeli istihdam eden kurum/ kuruluşları kapsar. Dayanak MADDE 3 (1)Bu Talimat 14/10/1983 tarih ve 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu na, 10/11/2005 tarih ve 5431 sayılı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanunu na ve Sivil Havacılık Güvenliği Eğitim ve Sertifikasyon Talimatına (SHT-17.2) dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 (1)Bu Talimatın uygulanmasında; a) Aday: Tarayıcı personel sınavına girmek için başvuruda bulunmuş güvenlik personelini, b) Genel Müdürlük (SHGM): Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü nü, c) Mobil Sınav: SHGM tarafından belirlenen sınav merkezleri dışında yapılan her TPS sınavını, ç) Soru Bankası: Tarayıcı personel sertifikasyon sınavı (TPSS) sisteminde kullanılmak üzere hazırlanmış sınav sorularını içeren veri tabanını, d) Soru Bankası Yönetimi: Soru Bankasında bulanan soruların hazırlanması, güncellenmesi ve düzenlenmesi işlemini, e) Sınav Dönemi: Sınavların başlayacağı günden son sınav tarihine kadar olan zamanı, Rev.02 1

103 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT-17.5 f) Soru İnceleme Komisyonu: Hazırlanan/hazırlatılan soruların Soru Bankasına dahil edilip edilmemesi ve sorulara ilişkin her türlü değerlendirmenin yapıldığı komisyonu, g) Sınav Oturumu: Teorik ve uzmanlık alan bölümünden oluşan ve ara verilmeksizin yapılan tek bir sınavı, ğ) Sınav Salon Sorumlusu: Sınavın uygulanmasında sorumlu kişiyi, h) (Değişik:04/02/ ) Sınav Soru Seti: Sınav Soru Seti: Bir sınavda adaylara sorulacak olan 40 teorik ve 60 görüntü yorumlamaya dayalı uzmanlık alanı sorusundan oluşan sorular grubunu, ı) Sınav Şablonu: TPSS sistemi üzerinde sınavın hazırlanmasında kullanılacak olan sınav soru sayısı, konu dağılımı ve soru sürelerini gösterir şablonu, i) Sınav Randevusu: Aday başvurularını değerlendirilmesinden sonra belirlenerek sınav sorumlusu tarafından adaya bildirilmiş sınav yeri ve sınav zamanını, j) Tarayıcı Güvenlik Hizmeti: Havacılık faaliyetlerinin yürütülmesinde yönlendirme, yolcu ve personel ile yanlarındaki eşyaları cihazlarla (kapı tipi ve el tipi metal dedektör vb.) tarama, X-ray operatörlüğü, elle bagaj arama, uçakaltı bagaj, kargo, havaaracı ve havaalanı tedarikleri taraması hizmetlerini, k) Tarayıcı Personel: Güvenlik kontrol noktalarında tarayıcı güvenlik hizmeti veren personeli, l) Tarayıcı Personel Sertifikası-TPS: Tarayıcı Personelin görevlerini Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı nda belirlenmiş kabul edilebilir bir seviyede yerine getirebilecek yeterlikte olduğunun SHGM tarafından onaylandığını gösterir belgeyi, m) Tarayıcı Personel Sertifikasyon Sınavı TPSS: Tarayıcı personel görevi yapmak isteyen adayların başarılı olmaları gereken sınavı, n) TPSS Komisyonu: Sınavların hazırlanması ve uygulanması, sınavlar ve sorulara ilişkin itirazların kabul edilip incelenerek sonuçlandırılmasından sorumlu Genel Müdürlük ilgili personelinden oluşan komisyonu, o) TPSS Sistemi: Tarayıcı güvenlik personelinin sınav ve sertifikasyon uygulamasının yapıldığı yazılım ve donanım sisteminin tümünü, ifade eder. Sınavın yapılması İKİNCİ BÖLÜM Yetki ve sorumluluklar MADDE 5 (1) Tarayıcı personel sınavları ve sertifikasyon işlemleri SHGM tarafından düzenlenir ve yürütülür. (2) Bu işlemler en az bir SHGM personelinin gözetiminde olması şartıyla dış kaynaklara da yaptırılabilir Rev.02 2

104 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT-17.5 TPSS komisyonu MADDE 6 (1) TPSS komisyonu sivil havacılık güvenliği ve TPSS sisteminin yetenek ve kabiliyetleri konularında bilgi sahibi en az 3 asıl ve en az 2 yedek SHGM personelinden, oluşur. TPSS Komisyonunun görevleri şunlardır: a) TPSS de kullanılacak soruların hazırlanması/hazırlatılması, b) Soru inceleme komisyonu oluşturulması ve soruların soru bankasına kabulü, c) Soru bankasının yönetimi, eklenecek ve çıkartılacak soru sayısının belirlenmesi, ç) Sınav dönemlerinin belirlenmesi, d) Adayların başvuru koşullarının belirlenmesi, e) Sınav şablonlarının hazırlanması/hazırlatılması ve onaylanması, f) Sınav soru setlerinin onaylanması, g) Sınav sonuçlarına yapılan itirazların 15 iş günü içerisinde değerlendirilmesi, ğ) 6 ayda bir sistemin değerlendirmesi, eksik ve ihtiyaçlarının belirlenmesi amacıyla gözden geçirme toplantısı yapılması. (2) Komisyon kararları tüm üyelerin katılımıyla ve oy çokluğu ile alınır. Soru inceleme komisyonu MADDE 7 (1) TPSS komisyonu tarafından istenen koşullara ve yeterliliğe sahip, alanında uzman en az 5 üyeden soru inceleme komisyonu oluşturulur. Bu komisyonun görevleri şunlardır: a) TPSS komisyonunca sınavlarda sorulmak üzere hazırlanan/hazırlatılan soruların yeterliliği ve uygunluğunu değerlendirmek, b) Hazırlanan soruların zorluk seviyelerini tespit etmek, c) Soru ile amaçlanan ve ölçülen bilgi, beceri ve yetenekler konusunda TPSS komisyonuna görüş vermek. (2) Komisyon kararlarını tüm üyelerin katılımıyla ve oy çokluğuyla ile alır. Sınav salonu sorumlusu MADDE 8- (1) SHGM tarafından her sınav için bir sınav salonu sorumlusu görevlendirilir Sınav salon sorumlusunun görevleri şunlardır: Rev.02 3

105 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT-17.5 a) Sınavlar esnasında sınav yerinde bulunmak ve sınavları belirtilen süre içerisinde yapmak/yaptırmak, b) Sınavda sorulacak soruların gizliliğini temin etmek, c) Sınavda kullanılacak yardımcı dokümanları ve sınav salonu ile bilgisayarlı sınav sistemini sınav zamanında hazır bulundurmak, ç) Sınav öncesinde, sonrasında ve icrası sırasında gerekli güvenlik önlemlerini almak/aldırmak ve adayların sınava girmesi için gerekli kontrolleri yaparak imza karşılığı yoklama almak/aldırmak, d) Sınav oturumunun tamamlanmasından sonra gerekli her türlü doküman ve veriyi hazırlayarak SHGM ye ulaştırmak, Sınavın yapısı ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Sınavlar MADDE 9- (1) TPSS teorik ve uzmanlık alanı başlıklı iki alt bölümden oluşur. Teorik sınav MADDE10-(1) Teorik bölümde adayların uygulama ve mevzuat bilgileri ölçülür. Sorulacak soruların konuları bu talimatın Ek-1 inde gösterilmiştir. Uzmanlık alan bölümü sınavı (Görüntü yorumlama bölümü) MADDE 11-(1) Uzmanlık alan bölümünde adaylarda, verilen bagaj x-ray görüntülerinde bulunan yasaklı/tehlikeli maddeleri ayırt etme ve tanımlama becerisi ölçülür. Uzmanlık alan sınavında adaylara sorulacak soruların konuları bu talimatın Ek-1 inde gösterilmiştir. Sınav soruları MADDE 12- (1) SHGM/ TPSS Komisyonu tarafından hazırlanan/hazırlatılan sınav soruları, Soru İnceleme Komisyonu tarafından gözden geçirildikten sonra TPSS Komisyonunca sınav için kabulü yapılır. Kabul yapılan sorular TPSS sisteminde bulanan soru bankasına aktarılarak gizliliği muhafaza edilir. (2)TPSS, soru bankasında bulunan sorular kullanılarak yapılır. Sınavlarda kullanılan tüm soruların ve sınav verilerinin içeriği gizlidir ve güvenli bir şekilde muhafaza edilir. (3) Bilgisayar ortamında yapılan sınavlarda; belirlenen soru setinden oluşturulmuş bir veya birden fazla kitapçık kullanılabilir. Birden fazla kitapçık soru ve şıkların sıralaması değiştirilerek oluşturulur. (4) Sınav sorularının cevap seçeneklerinden yalnızca biri doğrudur Rev.02 4

106 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT-17.5 (5) Soru setlerinin hazırlanması veya soru bankasındaki sorular üzerinde yapılacak her türlü değişikliğe ilişkin bilgiler sistem tarafından kayıt altına alınır. (6) (EK:04/02/ )Aktif görüntü soru bankası en az 3000, teorik soru bankası en az 1000 sorudan oluşur. (7) (EK:04/02/ )Soru bankasında yer alan sınav soruları üst üste 5 kez sorulmaz. (8) (EK:04/02/ )Toplamda 20 kez sorulan sorular en az bir yıl askıya alınır. (9) (EK:04/02/ )Her sınav takvim yılının başlangıcında, askıya alınan veya komisyonca iptal edilen sorular veya aktif soru bankasının 10% nundan hangisi daha büyükse o kadar sorunun yerine yenileri hazırlanarak soru bankasına dahil edilir. Teorik sınav süreleri ve soru sayıları MADDE 13- (1) Her soru için 60 saniye süre göz önüne alınarak sınav toplam süresi belirlenir. Teorik bölüm konularına ilişkin soru tipleri, sayıları ve süreleri bu talimatın Ek- 2 sinde belirtilmiştir. Uzmanlık alanı sınav süreleri ve soru sayıları MADDE 14- (1) Uzmanlık alan bölümünde her soru için adaylara yaklaşık 15 saniye ile 25 saniye arasında süre verilir. Her bir soru için verilen süre ekranda belirtilir ve her bir soru için ayrı ayrı işletilir. Uzmanlık alan bölümü soru tipleri ve sayıları bu talimatın Ek- 2 sinde gösterilmiştir. Şablonlar MADDE 15- (1) Sınavlarda kullanılacak sınav şablonları bu talimatın Ek- 2 sindeyeralantablolarda gösterilen verilere uygun olarak hazırlanır. (2) SHGM sınav şablonunda değişiklik yapma hakkını saklı tutar. Teorik ve uzmanlık alan sınavlarının puanlanması MADDE 16 (1)Teorik sınavda sorulan her soru 1 puan olarak kabul edilir. Cevapsız sorular değerlendirilmeye alınmaz. Yanlış cevap sayısı doğru cevap sayısını etkilemez. (2)Uzmanlık alan sınavlarında her soru 1 puan olarak kabul edilir. İki veya daha fazla aşamalı olan sorularda tüm aşamaların doğru ve eksiksiz tamamlanması halinde tam puan verilir. Aşamalardan herhangi birinde verilecek yanlış cevap, sorunun yanlış cevap olarak kabul edilmesi için yeterlidir. Cevapsız bırakılan sorular yanlış kabul edilir. Yanlış cevap sayısı doğru cevap sayısını etkilemez. (3) SHGM teorik ve uzmanlık alan sınavının puanlamasını sınav tarihlerinden önce hedef kitleye bildirmek şartı ile değiştirebilir Rev.02 5

107 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT-17.5 Sınavların duyurulması DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Sınav Duyuruları, Başvuru Koşulları MADDE 17 (1)SHGM tarafından sınav dönemleri ve yeri, sınav tarihinden en az otuz gün önce SHGM nin internet sitesinden duyurulur. (2) SHGM gerekli gördüğünde sınav tarihini ve yerini değiştirebilir veya gerekli görülmesi halinde ek sınav yapabilir. (3) Mobil olarak yapılacak sınavlar bir ay önceden ilgili kurum/kuruluş ile yapılacak yazışma ile belirlenecek tarihte ve yerde yapılır. Sınav başvuruları ve sınav randevuları MADDE 18 (1) Başvurular aşağıdaki hususlara uygun olarak yapılır: : a) Sınava tarayıcı personel adayları ile mevcut belgesini yenileme talebinde bulunan tarayıcı personel başvurabilir. b) İlk kez belge almak için başvuran tarayıcı personel adaylarının Sivil Havacılık Güvenliği Eğitim ve Sertifikasyon Talimatı nda (SHT-17.2) belirtilen eğitimleri almaları gerekmektedir. c) Başvurular kurumsal veya bireysel olarak yapılabilir. ç) TPS sınav ücreti SHGM Hizmet Tarifesinde belirtilen ilgili hesaba yatırılır. d) Başvuru formu SHGM nin resmi internet sayfası üzerinden doldurulur. e) Sertifika yenilemek için başvuracak olan adaylar sertifika süresinin bitimine en az 3 ay kala SHGM ye başvuru işlemlerini yapmak zorundadır. f) SHGM tüm başvuruları ve aday ve kurumlarla yapılacak her türlü iletişimi internet üzerinden ve/veya resmi yazışma yoluyla gerçekleştirebilir. g) Adaylar, sınav ücretlerini sadece başvuru yapılan dönemde girmek istedikleri sınavlar için yatırır. Adaylar, sınav dönemlerinde ücretini yatırıp randevu aldıkları halde olarak sınava girememesi durumunda, sınav ücreti iadesi yapılmaz ve yeni sınav için ücret yatırırlar. ğ) Her sınav dönemi için son başvuru tarihleri SHGM tarafından belirlenir. (2) Randevular aşağıdaki esaslara göre verilir: a) Sınavlara katılmak için gerekli şartlara sahip olmayan adaylar ile usulüne uygun başvuru yapmayan adaylara randevu verilmez Rev.02 6

108 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT-17.5 b) Randevular, başvuruların tarih sırasına göre değerlendirilir. c) Adayların ilan edilen sınav takviminde yaptıkları tercihler SHGM tarafından onaylanmadığı sürece geçerli kabul edilmez. Adayların sınav yeri ve takvimi SHGM tarafından önceden bildirilmek kaydıyla değiştirilebilir. ç) Sınav randevuları SHGM nin internet sayfasında yayımlanır, ayrıca bildirim yapılmaz. d) Sınav başvurusu esnasında gerçeğe aykırı beyanda bulunulduğunun tespiti durumunda SHGM tarafından gerekli yasal işlemler yapılır. Düzenlenmiş ise sertifika iptal edilir, sınav/sınavlar geçersiz sayılır, bu tür kişilere iptal edilen sınav tarihinden itibaren 3 yıl süre ile sınava tekrar giriş hakkı verilmez. e) Sınav randevusuna gelmeyen adaylar mazeretlerine ilişkin belgeleri (sağlık raporu, kaza, ölüm, yaralanma, tayin, görevlendirme vb.) 7 iş günü içerisinde kuruma beyan ederler. SHGM tarafından mazereti kabul edilen adayların sınav hakkı 1(bir)yıl süreyle saklı tutulur. Randevusuna mazeretsiz olarak gelmeyen aday bir sınav oturum hakkını kaybetmiş olarak kabul edilir. f) Geçerli bir mazereti olmaksızın üst üste iki kez sınav randevusuna gelmeyen adaylar son randevusuna gelmedikleri tarihten itibaren 1(bir) yıl süreyle tekrar sınava alınmazlar. g) Adayların 2 kez üst üste başarısız olmaları durumunda tekrar TPSS ye girebilmeleri için Sivil Havacılık Güvenliği Eğitim ve Sertifikasyon Talimatı nda (SHT-17.2) belirtilen eğitimleri tekrar almaları gerekmektedir. ğ) (EK:04/02/ )Bir sınavda başarısız olan adaylar sınav tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde yeni bir randevu alarak sınava girmek zorundadır. Aksi halde sınava tekrar girebilmek için yeniden eğitim almaları gerekir. Sınavların yürütülmesi BEŞİNCİ BÖLÜM Sınavların İcrası ve Sınav Kuralları MADDE 19 (1) (Değişik:04/02/ )TPSS, SHGM tarafından bilgisayarlı sınav sistemiyle SHGM nin gözetiminde bulunan Ankara, Antalya, İstanbul da ve yeni açılacak sınav merkezi salonlarında yapılır. Ayrıca SHGM gerek görmesi halinde veya kuruluşların yazılı talebi üzerine; uygun gördüğü yer ve zamanda mobil sınav yapabilir. Kurum/kuruluş/işletme tarafından mobil sınav salonu hazırlanacaksa, sınav salonu Ek-3 te belirtilen şartlara uygun olmalıdır. Sınavlarda uyulması gereken genel kurallar MADDE 20 (1)SHGM tarafından sınav merkezinde veya mobil olarak yapılacak sınavlarda adayların uymaları gereken kurallar şunlardır: Rev.02 7

109 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT-17.5 a) Adayların sınav esnasında yanlarında kâğıt, defter, kalem, hesap makinesi, cep telefonu, herhangi türde görüntüleme ve kayıt cihazı bulundurmaları yasaktır. b) Adayların sınav sırasında konuşmaları, eşya alışverişinde bulunmaları, soruları sesli okumaları ya da sınav huzurunu ya da icrasını engelleyecek şekilde hareket etmeleri yasaktır. Bu gibi hallerde sınav salon sorumlusu bir kereye mahsus uyarmak ve devamı halinde, sınav salonundan çıkartmak, sınavını geçersiz kabul etmek ve gerekli diğer işlemleri yapmakla yükümlüdür. c) Sınav merkezlerinde sınav süresince kapalı devre kamera sistemi ile görüntü kaydı yapılır. Sınav sırasında veya görüntü kayıtlarının incelenmesinde, kopya çektiği belirlenen adayın sınavı iptal edilir, bu adaylar en az 1 yıl süreyle sınavlara alınmazlar, ikinci kez kopya çektiği tespit edilen adaylar ise süresiz olarak sınava alınmazlar. Ayrıca, herhangi bir aşamada sınava giriş şartlarını taşımadığı tespit edilen adayların sınavları ve varsa sertifikaları iptal edilir. ç) Sınav salonlarında bulunan taşınır taşınmaz nitelikte her türlü mala veya bazı özellikleri kısıtlanmış olan bilgisayarlara karşı kötü amaçlı etkide bulunmaya çalışılması durumunda, sınav salon sorumlusu sistemde adayı başarısız olarak değerlendirecek ve terminalin bağlantısını kesecektir. Bu gibi hallerde zarar adayın kendisinden tahsil edilir ve kamu malına zarar vermek ve kamu hizmetini engellemek suçlarından haklarında yasal işlem başlatılır. d) Adaylar, yalnızca kendilerine verilen randevu zamanında ve yerinde sınava girebilirler ve sınavdan 30 dakika önce sınav salonunda bulunmak zorundadırlar. e) Adaylar, yanlarında TC kimlik numarası ve fotoğraf içeren kimlik belgesi ile sınava gelirler. Sınavdan önce kimlik kontrolü ve imza karşılığı yoklama yapılır. Sınav sırasında uyulması gereken kurallar MADDE 21 (1) Bilgisayarlı sınav sisteminin kullanımına yönelik açıklama sınav salon sorumlusu tarafından sınav öncesinde yüksek sesle yapılır. Adaylar, kontroller tamamlandıktan sonra, kendilerine tahsis edilen bilgisayar terminalini ekranındaki talimatları izleyerek sınavı başlatma aşamasına getirir. Sınav sorumlusu tarafından sınavın başlatılması uyarısı ile birlikte, sınav oturumu başlatılır. a) Tüm adaylar sınav öncesi TPSS sistemi vasıtasıyla kendilerine bilgisayar ekranı ile ulaştırılan sınav kurallarını onaylamak zorundadırlar. b) Adaylar, sınava uzmanlık alan(görüntü Yorumlama) sorularından başlar, bu bölümü tamamladıktan sonra teorik alan sorularına geçerek sınavı tamamlarlar. c) Uzmanlık alan bölümünde adaylar: 1) İki veya çok seçenekli işaretlemeli sorularda: (a) Soruyu belirlenmiş süre içerisinde cevaplamalıdır Rev.02 8

110 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT-17.5 (b) Süresi bitmeden cevaplamadan geçtikleri sorulara tekrar dönerek sorunun kalan süresi içerisinde cevaplayabilir veya verdikleri cevapları değiştirebilirler. (c) Soru için verilen süre bitiminde toplam sınav süresi bitmemiş dahi olsa verilen cevabı değiştiremezler ve cevaplanmamış soruları cevaplayamazlar. (ç) Cevaplanmamış sorular yanlış cevaplanmış olarak değerlendirilir. 2) İki aşamalı ön seçenekli işaretlemesiz sorularda: (a) Soruyu belirlenmiş süre içerisinde cevaplamalıdır. (b) Cevaplanmayan sorular yanlış cevaplanmış olarak kabul edilir. (c) Ön seçeneği onayladıktan sonra ön seçeneğe verdikleri cevabı değiştiremezler. ç) Soru süresi dahilinde ön seçeneğe bağlı olarak ikinci aşamada açılan seçeneklere verdikleri cevabı sınav esnasında geri dönerek değiştirebilirler. d) Teorik bölüm içerisinde her bir soru için ayrı süre belirlenmemiştir. Toplam süre dahilinde adaylar soru panelini kullanarak istediği soruyu cevaplayabilir veya daha önceki cevabını değiştirebilir ya da soruyu cevapsız bırakabilirler. e) Adaylar, sınav esnasında girdikleri sınav için kalan toplam süreyi ve soru tipi uygun ise o anda cevaplanmakta olan sorunun kalan süresini ekranda aynı anda görebilirler. f) Adaylar, sınav esnasında oluşması muhtemel teknik arızaya ilişkin gerekli ikaz ve talebi sınavda hazır bulunan sınav salon sorumlularına derhal bildirmekle yükümlüdür. Böyle bir durumda adayın sınavı salon sorumlusu tarafından durdurulur, teknik arızanın giderilebilmesi durumunda veya yer değişikliği sonrasında sınava kaldığı yerden devam ettirilir. Teknik sorunun kısa sürede giderilmesi mümkün değilse sınav sorumlusu durumu tutanak ile kayıt altına alır. Adaya tekrar sınav hakkı tanınır. Sınavdan sonra bu konuda yapılacak şikâyet ve itirazlar dikkate alınmaz. g) Teorik ve uzmanlık alanı sınav bölümleri bir bütün olarak sınavı oluşturur. Sınav sırasında adayların dışarı çıkıp tekrar girmesine izin verilmez. ğ) Sınav salon sorumlusu gerekli gördüğü hallerde sınav sırasında adayların sınava girdikleri bilgisayar terminalini değiştirebilir. h) Sınav salonunda en az iki adayın bulunmasına izin verilir. Sınav salonunda kalan son iki adaydan biri, sınavını bitirse bile, diğer aday sınavını bitirinceye kadar veya sınav süresinin bitimine kadar sınav salonundan ayrılmasına izin verilmez Rev.02 9

111 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT-17.5 ALTINCI BÖLÜM Değerlendirilme, Başarı, Sonuç ve Kayıt Sınavların değerlendirmesi ve başarı standartları MADDE22 (1) Bilgisayarlı sınav sisteminde yapılan sınavlar, TPSS sistemi tarafından otomatik olarak değerlendirilir. a) Teorik ve uzmanlık alan bölümlerinin başarı yüzdesi ayrı ayrı 100 üzerinden 70 dir. b) Her iki bölümün herhangi birinden %70 başarıyı sağlayamayan adaylar sınavda başarısız kabul edilir. c) Sınavda yanlış cevap sayısı doğru cevap sayısını etkilemez. Yanlış doğruyu götürmez. ç) (EK:04/02/ ) Her bir soru bir puan üzerinden değerlendirilir ve sınav toplam 100 puandır. (2) (Değişik:04/02/ )Üst üste iki sınavda başarısız olan adaylar, daha önce almış oldukları sertifikalarının geçerlilik süreleri devam etse dahi, sınava tekrar girebilmek için Kontrol Noktası Güvenlik Uygulamaları Kursu nu veya Modül 1,2,3,4,13 ile 18 i içeren ve SHGM tarafından onaylanmış bir eğitimi tekrar almaları gerekir. (3) Üst üste 4 kez sınavda başarısız olan adaylar süresiz olarak sınava alınmazlar. (4) Adayların, sertifika alabilmeleri için almak istedikleri sertifikayla ilgili teorik sınav ve uzmanlık alan sınavında başarılı olmaları ve 40 saatlik işbaşı eğitimini tamamlamaları gerekir. Sertifikasyon ile ilgili işlemlerde Sivil Havacılık Güvenliği Eğitim ve Sertifikasyon Talimatı (SHT-17.2)Talimatı esas alınır. Sınav sonuçları MADDE 23 (1) (Değişik:04/02/ )Sınav sonuçları, sınavların tamamlanmasından sonra 10 iş günü içerisinde SHGM nin internet sayfasında yayımlanır veya e-posta/sms aracılığı ile bildirilir. (2) Sınavlardaki başarısızlığı nedeni ile sertifikası iptal edilen adaylar, çalıştığı güvenlik kurumu/kuruluşunu, bu konuda en geç bir hafta içerisinde bilgilendirmek zorundadır. Adayın başvurusu kurumsal ise, SHGM tarafından kurumuna da sonuç bildirilir. Bu durumda bulunan personel sertifika gereken alanlarda çalıştırılamazlar. (3) SHGM tarafından verilen bu sertifikanın korunması tarayıcı personelin kendine aittir. Kaybolması halinde yazılı başvuru ile SHGM tarafından belirlenen 1 sınav ücreti bedelinin ödenmesi halinde yeniden sertifika basımı yapılır. Sınav evraklarının saklanması Rev.02 10

112 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT-17.5 MADDE 24 (1)Sınavlarla ilgili her türlü evrak, doküman, tutanak, veri ve bilgisayarlı sınav sistemi kayıtları 5 yıl süreyle SHGM tarafından saklanır. Sınavlara itiraz YEDİNCİ BÖLÜM İtirazlar MADDE 25 (1) Sınav sonuçlarına ilişkin itirazlar, aşağıdaki usullere göre yapılır: a) Adaylar sınav sonuçlarına ilişkin itirazlarını, sonuçların ilanından itibaren 10 iş günü içerisinde açıklayıcı bir itiraz dilekçesi ile SHGM ye yazılı olarak yaparlar. Bu süreden sonra yapılacak itirazlar değerlendirmeye alınmaz. b) İtirazlar, TPSS Komisyonu tarafından 15 iş günü içerisinde değerlendirilip karara bağlanır. c) Usulüne uygun yapılmayan itirazlar incelenmeye alınmaz. ç) Değerlendirilmesi tamamlanan itirazlara ait sonuçlar, sahiplerine yazılı olarak bildirilir. SEKİZİNCİ BÖLÜM Yürürlük, Son Hükümler Geçici Maddeler ve İstisnalar Muafiyetler-İstisnalar MADDE 26 (1)Tarayıcı personel, sertifikasının yenilenmesine ilişkin sınav başvurusunu zamanında ve kurallara uygun bir şekilde yapması halinde, başvurusundan sınav sonuçlarının ilanına kadar, sertifika geçerlilik süresine bakılmaksızın, mevcut sertifikası geçerli kabul edilir. Sorumluluk MADDE 27-(1) (Değişik:04/02/ )Havaalanlarında tarayıcı personeli çalıştıran işletmeler/kurum/ kuruluşlar ile bu görevde bulunan personel bireysel olarak tarayıcı sertifikasyonu ile ilgili prosedürleri takip ederek sertifikasyon sürecini aşağıda belirtilen tarihlere uygun olarak tamamlamalıdır. Geçici hükümler MADDE 28 (1) (Değişik:04/02/ )Bu Talimatın yayımından önce görev yapan tarayıcı personel için 40 saatlik iş başı eğitim şartı ve pratik uygulama sınavı ile nesne tanıma testi şartı aranmaz. (2) Mevcut tarayıcı personelden mevcut tarayıcı personelden 3 yıldan az tecrübeye sahip olanlar sertifikasyon işlemini 31/12/2014 tarihine kadar tamamlamalıdır. 3 yıldan fazla tecrübeye sahip olanlar sertifikasyon işlemini 1/6/2015 tarihine kadar tamamlamalıdır. Başarısız olan ve yeni başlayan personel ise 31/12/2015 tarihine kadar sertifikasyon işlemini tamamlamalıdır Rev.02 11

113 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT-17.5 (3) 1/1/2016 tarihinden itibaren uygun tarayıcı sertifikasına sahip olmayan personel havaalanlarında tarayıcı olarak görev yapamaz. Yürürlük MADDE29 (EK:04/02/ ) (1) Bu talimat yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE30 (1) (EK:04/02/ )Bu Talimat hükümlerini Sivil Havacılık Genel Müdürü yürütür Rev.02 12

114 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT-17.5 EK 1 Teorik sınav konu başlıkları: 1 CİHAZ KULLANIM BİLGİSİ VE YETERLİLİĞİ 1.1 Kişisel Emniyet konularını anlama 1.2 Güvenlik cihazlarını kullanabilme X-ray El dedektörü Kapı dedektörü İz dedektörü Vücut tarayıcıları Sıvı tarayıcıları EDS 1.3 x-ray cihazının özelliklerini ve limitlerini anlama 1.4 x-ray görüntüsündeki renklerini anlama 1.5 iyileştirme fonksiyonlarını kullanarak görüntü yorumlama (resim + seçenekli soru üreteceğiz) 1.6 görsel ipuçlarını kullanarak yasaklı madde olabilecek nesneleri tanıyabilme 1.7 tarama esnasında uygun prosedürleri uygulayabilme 1.8 bagajı uygun prosedürlerde elle aramayabilme kişileri uygun prosedürlerde elle aramayabilme 2 GENEL GÜVENLİK MEVZUATI VE UYGULAMALARI BİLGİSİ 2.1 MEVZUAT Ulusal mevzuat Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (MSHGP) Uluslararası mevzuat 2.2 HAVAALANI GÜVENLİĞİ Giriş kontrol Hava tarafı kara tarafı Giriş kartları Araç Plakaları Yolcular haricinde kişilerin ve taşınan maddelerin taranması Araçların aranması Gözetim, devriyeler ve diğer fiziksel kontroller 2.3 HAVA ARACI GÜVENLİĞİ Hava aracı güvenlik araması Hava aracının korunması 2.4 YOLCULAR VE KABİN BAGAJI Yolcuların ve kabin bagajının taranması Yolcuların ve kabin bagajının korunması Potansiyel olarak tehlike arz eden yolcular Kabin bagajında taşıunması yasaklı maddeler 2.5 UÇAK ALTI BAGAJ Uçak altı bagajın taranması Uçak altı bagajın korunması Bagaj eşleştirme Rev.02 13

115 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT Yasaklı maddeler Havaalanı dışı check-in prosedürleri 2.6 KARGO VE POSTA Genel hükümler Güvenlik kontrolleri Tarama Yetkili acente Bilinen göndericiler Müşteri göndericiler Kargo ve postanın korunması Nakil sırasında kargo ve postanın korunması 2.7 HAVA YOLU İŞLETMESİ POSTASI VE HAVA YOLU İŞLETMESİ MATERYALLERİ Genel Hükümler Hava aracına yüklenecek hava yolu firması postası ve hava yolu firması materyalleri Yolcu ve bagaj işleme için kullanılan hava yolu firması materyalleri 2.8 UÇAK İÇİ TEDARİKLERİ Genel hükümler Güvenlik kontrolleri Uçak içi tedariklerin korunması LAGs ın ve kurcalandığı kolayca belli olan poşetlerin (STEBs) uçak içi tedarikleri için ilave güvenlik hükümleri 2.9 HAVAALANI TEDARİKLERİ Genel hükümler Güvenlik kontrolleri Havaalanı tedariklerinin korunması LAGs ın ve kurcalandığı kolayca belli olan poşetlerin (STEBs) tedarikleri için ilave güvenlik hükümleri 2.10 UÇAK İÇİ GÜVENLİK ÖNLEMLERİ Genel hükümler Güvenlik önlemleri Silah taşınması 2.11 EĞİTİM Genel hükümler İşe alım Eğitim Sertifikasyon veya onay Tazeleme eğitimi Eğitmenlerin ve bağımsız onaylayıcıların nitelikleri Eğitimin karşılıklı tanınması 2.12 GÜVENLİK EKİPMANI Genel hükümler Kapı tipi metal detektör (WTMD) teçhizatı El tipi metal detektör (HHMD) teçhizatı X-ray teçhizatı Patlayıcı tespit sistemleri (EDS) teçhizatı Tehdit görüntüsü yansıtma (TIP) Rev.02 14

116 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT Patlayıcı iz tespit (ETD) TEÇHİZATI Sıvıların, Aerosollerin ve Jellerin (LAGs) taranması için teçhizat Yeni teknolojiler kullanılarak tarama yöntemleri Patlayıcı tespit köpekleri (EDD) Güvenlik tarayıcıları Kargo taranması için metal dedektörler 2.13 HAVA TRAFİK YÖNETİMİ-ATM GÜVENLİĞİ Hedef Uygulama Sorumluluk Genel ilkeler 2.14 SİVİL HAVACILIĞA KARŞI SİBER TEHDİTLER Uygulama Güvenlik kontrolleri 2.15 YASADIŞI EYLEM GİRİŞİMLERİNEKARŞI MÜDAHALE YÖNETİMİ HAVA ARACINA KARŞI TEHDİTLER Hava aracına karşı tehditlerin idaresi Sorumluluklar Yerdeki hava aracına karşı tehditler Havadaki hava aracına karşı tehditler Tehdidin alımı Tehdidin hava yolu firması tarafından değerlendirilmesi İletişimler Değerlendirilen bir tehdide hava yolu firmasının karşılığı Kayıt ve raporlama Eğitim KAÇIRILAN HAVA ARACININ İDARESİ Kaçırma durumunda bilgi alış verişi Kaçırılan hava aracının yerde alıkoyulması Uzmanlık alan sınavında adaylara sorulacak soruların konuları:(değişik:04/02/ ) a) Silahlar ve ateşli silahlar b) Sivri/keskin uçlu silahlar ve eşyalar c) Patlayıcılar ç) Keskin ve sivri uçlu olmayan maddeler d) Kimyasal biyolojik nükleer (NBC) ve zehirli maddeler e) Yanıcı, parlayıcı ve tehlikeli maddeler f) Uçak altı bagajlarda taşınması yasak olan maddeler g) Sıvı madde yasakları ğ) Temiz bagaj görüntüleri Rev.02 15

117 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT-17.5 EK - 2 TPSS genel soru dağılımı Bölümler Süre Soru Sayısı Teorik bölümü 40 dakika 40 Uzmanlık alan bölümü 20 dakika 60 Teorik sınav genel soru dağılımı Konular Soru sayısı Cihaz kullanım bilgisi ve yeterliliği 23 Genel güvenlik mevzuatı ve uygulamaları bilgisi 17 Uzmanlık alan sınavı genel soru tipi dağılımı Soru tipleri Soru sayıları 2 seçenekli işaretlemeli * 25 5 seçenekli işaretlemeli ** 25 2 aşamalı ön seçenekli işaretlemesiz *** 10 *Görüntünün kirli/ temiz olduğunun belirlenmesinin ardından tehdit oluşturan bölgenin elle ya da fare aracılığı ile işaretlenmesi gerekmektedir. **Görüntüdeki tehdit objesinin tanımlanması(silah,bıçak vb.) ve yerinin elle ya da fare aracılığı ile işaretlenmesi gerekmektedir. ***İlk aşamasında görüntünün temiz kirli olduğu konusunda adayın verdiği karara bağlı olarak tehdit unsunun tanımlanmasına yönelik yeni seçenekler ortaya çıkmaktadır. Tehdit objesin yerinin işaretlenmesi İSTENMEMEKTEDİR Rev.02 16

118 TARAYICI PERSONEL SERTİFİKALANDIRMA SINAV TALİMATI SHT-17.5 EK-3(EK:04/02/ ) Mobil Sınav Salonu Sistem Gereksinimleri Bileşen Minimum Önerilen İşlemci Intel P4 veya Eşdeğeri Intel i3-i5 Bellek 2 Gb +4 Gb Ethernet Cat5 10/100 mbps Cat mbps Sabit Disk 120 Gb 500 Gb Ekran Kartı 128 bit 256 Mb Dahili/Harici 256 Bit 1Gb Harici Monitor 19-22, 1024x1280, 1920x1200 çözünürlük 22-26, 1024x1280, 1920x1200 çözünürlük, Dokunmatik Fare Optik hassasiyeti yüksek Lazer hassasiyeti yüksek/yüksek çözünürlüklü İşletim Sistemi MS Windows XP MS Windows 7 Pro Internet Protokol Ayarı: PC/Dizüstü PC ler arasında ağ bağlantısı oluşturulmalı, IP leri: den başlayarak pc/dizüstü pc sayısı kadar sıralı bir şekilde en fazla a kadar ayarlanmalıdır. PC/Dizüstü PC isimleri: PC/Dizüstü PC lere isimleri sırası ile TPSS1 den Başlayarak TPSS20 ye kadar verilmelidir. Sunucu: Sınav odasında sunucu olacaksa sunucunun IP si: ve ismi:tpss0 olarak verilmelidir. Ekipman: Sınav yerinde bir yazıcı ve yeteri kadar kağıt bulundurulmalıdır. Sınav gözetmenleri için 1 masa ve yeteri kadar sandalye bulunmalıdır. Fiziki Şartlar: Sınav odasının oturum düzeni, havalandırması, ses izolasyonu ile ışıklandırması sınav şartlarına uygun olmalıdır Rev.02 17

119 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı BİRİNCİ KISIM İçindekiler ve Ekler Birinci Bölüm İçindekiler BİRİNCİ KISIM... 1 İçindekiler ve Ekler... 1 Birinci Bölüm... 1 İçindekiler... 1 İkinci Bölüm... 9 Eklerin Listesi... 9 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Doküman Kimlik ve Revizyonu ile Değişiklik Tablosu İKİNCİ KISIM Genel Esaslar Birinci Bölüm Genel Konular Amaç Kapsam Hukuki dayanak Tanımlar ve kısaltmalar Muafiyetler Standart üstü ve ilave tedbirler Standartlara eş alternatif tedbirler İkinci Bölüm Havacılık Güvenliği Maliyetleri Havacılık güvenliği maliyetlerinin karşılanması Üçüncü Bölüm İşbirliği Ulusal düzeyde işbirliği Uluslararası düzeyde temsil ve işbirliği İki ülke arasında işbirliği ve güvenlik tedbirlerinin denkliği ÜÇÜNCÜ KISIM Organizasyon Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:0000 1

120 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Birinci Bölüm Yetkili Otorite ve Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Yetkili otorite SHGM nin sorumlulukları ve görevleri Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (MSHGP) ve dağıtımı Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kurulunun Oluşumu Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kurulunun Görevleri Eğitim, Araştırma ve Denetleme Uzmanları Kurulu Eğitim, Araştırma ve Denetleme Uzmanları Kurulu nun görevleri İkinci Bölüm Tehdit Değerlendirmesi ve Risk Yönetimi Risk ve tehdit değerlendirmesi ile ilave güvenlik önlemi Üçüncü Bölüm Havalimanı Güvenlik Programı ve Organizasyon Havalimanı güvenlik programı Muhtemel Harekât Tarzı Planı Acil Durum Planı Havalimanı Güvenlik İç Kalite Kontrol Programı Dağıtım ve bilgilendirme Havalimanı güvenlik komisyonu Mülki İdare Amirinin görevleri Havalimanı Eğitim, Araştırma ve Denetleme Birimi (EADB) Eğitim, Araştırma ve Denetleme Birimi nin görevleri(eadb) Dördüncü Bölüm Havacılık işletmeleri ile kurum/kuruluşların güvenlik planları Hava taşıyıcısı ve diğer havacılık işletmelerinin güvenlik planları Beşinci Bölüm Kalite Kontrol Programı Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kalite Kontrol Programı DÖRDÜNCÜ KISIM Önleyici Güvenlik Tedbirleri Birinci Bölüm Havalimanı Güvenliği Genel sorumluluk Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:0000 2

121 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Havalimanı Planlama Gereklilikleri Giriş Kontrol Yolcu Dışındaki Kişiler ve Taşıdıkları Eşyaların Taranması Muafiyetler ve özel tarama prosedürleri Araçların aranması Gözetim devriye ve diğer fiziki kontroller İkinci Bölüm Havalimanının Özel Demarke(Ayrılmış) Alanları Havalimanının Özel Demarke(ayrılmış) Alanları Üçüncü Bölüm Hava aracı Güvenliği Genel Uygulama Hava aracı güvenlik kontrolü ve araması Hava aracının konumu- Güvenlik durumu Hava aracı Güvenlik Araması Muafiyetler Hava aracı güvenlik aramasının yapılışı Hava aracı inceleme yöntemleri ve alanları Hava aracının korunması Dördüncü Bölüm Yolcular ve Kabin Bagajları ile Beraberindeki Diğer Eşyalar Genel hükümler Tanımlamalar Yolcu ve Kabin Bagajlarının Taranması Tarama yöntemleri Kabin bagajının taranması Kabin bagajının tarama yöntemleri Sıvıların Aerosollerin ve Jellerin taranması (SAJ-LAG) SAJ ların taramadan muafiyetleri Kurcalandığı veya açıldığı kolayca anlaşılan güvenlikli torbalar/poşetler(steb) SAJ taramasının alarm çözümü Yolcu ve kabin bagajlarının korunması Yolcuların ayrılması Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:0000 3

122 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Potansiyel tehlike arz eden yolcular MADDE 63 (1) Kuraldışı yolcular Refakatçiler Yasaklı Maddeler Beşinci Bölüm Uçakaltı Bagajı Genel Hükümler Uçakaltı bagajının taranması Uçakaltı bagajın özel kategorileri transit/transfer ve diplomatik çantalar Uçakaltı bagaj için tarama prosedürleri ve yöntemleri Uçakaltı Bagajının Korunması Yolcu-bagaj eşleşmesi Eşliksiz (rush) bagaj ( yolcusu uçakta olmayan bagaj) Yasaklı maddeler Havalimanı dışı çekin işlemi (check-in ) Havalimanı dışındaki tesislerdeki çekin prosedürleri Havalimanı dışında yapılan çekin için havalimanındaki prosedürler Havalimanı dışında yolcu çekin işleminde yolcu/bagaj eşleşmesi Altıncı Bölüm Kargo ve Posta Genel hükümler Transit ve Transfer Kargo Güvenlik Kontrolleri Kargo veya posta taramasında uygun yol ve yöntemler Kargo ve postanın taramadan muafiyetleri Diplomatik çantalar Yetkili Acenteler Bilinen Göndericiler Kayıtlı Gönderici Nakil sırasında kargo ve postanın korunması Kargo ve postanın havalimanında hava aracına yüklenirken korunması Yüksek Riskli Kargo ve Posta (YRKP) Tarama Standardı Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:0000 4

123 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Yedinci Bölüm Hava Taşıyıcısı Postası ve Malzemeleri Hava aracına yüklenecek hava taşıyıcısının posta ve malzemeleri Sekizinci Bölüm Uçuş Tedarikleri Genel Uçuş tedarikleri ve yasaklı maddeler Güvenlik kontrolleri Uygulama Tesislerin Güvenliği Tedarik Malzemelerinin Güvenliği Nakliye ve güvenlik Uygun tarama yöntemleri Öngörülemez güvenlik önlemleri Taramaya alternatif Uçuş tedariklerinin yetkili tedarikçisinin onaylanması Uçuş tedariklerinin yetkili tedarikçisinin onaylama prosedürü Denetim Uçuş tedariklerinin bilinen tedarikçisinin atanması Hava yolu işletmesi, yetkili tedarikçi ve bilinen tedarikçinin sorumlulukları ile uygulanacak güvenlik kontrolleri Uçuş Tedariklerinin Korunması ve kontrolü Dokuzuncu Bölüm Havalimanı Tedarikleri Havalimanı tedarikleri Tanımlar Yasaklı maddeler ve güvenlik kontrolü İstisnalar-muafiyet Öngörülemezlik Taramaya Alternatif Havalimanın tedariklerinin bilinen tedarikçisi Bilinen tedarikçi tarafından uygulanacak yükümlülükler Tedariklerin nakliyesinde başka bir firmanın kullanılması Havalimanı tedariklerinin korunması Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:0000 5

124 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Denetim Bilinen tedarikçinin güvenlik planı Sıvı (LAGS-SAJ) tedarikler ile kurcalandığı belli olan torba(stebs-kbt) için ilave tedbirler.. 83 Onuncu Bölüm Uçuş Güvenlik Tedbirleri Güvenlik önlemleri Silahların taşınması On birinci Bölüm Eğitim Milli Sivil Havacılık Güvenlik Eğitim Programı (MSHGEP) İkamet yeri/ülkesi ve boşluk tanımları Güvenlik tahditli alanlarda güvenlik görevinden sorumlu kişiler Diğer alanlarda güvenlik görevinden sorumlu kişiler Özgeçmiş araştırmaları İşe alım süreci On ikinci Bölüm Güvenlik Teçhizatı Güvenlik Ekipmanı için Teknik Özellikler Sorumluluklar Rutin test ve işletim Kapı tipi metal detektör (KTMD-WTMD) ekipmanı KTMD için standartlar KTMD-WTMD için ilave gereklilikler El tipi metal detektör (ETMD) ekipmanı X-Ray Cihazı Standart Test Parçası Patlayıcı Tespit Sistemi (EDS-PTS) EDS-PTS için standartlar PTS için resim/görüntü kalitesi ve alarmın oluşması Tehdit Unsurlarının Görüntülenmesi(TIP) TIP Bileşenleri TIP kütüphanesinin güncellenmesi ve görüntülerin değiştirilmesi TIP performans Değerlendirmesi Patlayıcı iz tespit (PİT-ETD) ekipmanı Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:0000 6

125 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Parçacık örneklemesi kullanan PİT-ETD için standart ETD Performans Gereklilikleri Sıvı aerosol ve jel (SAJ-LAG) patlayıcıların taranması için ekipman Sıvı Aerosol ve Jelleri (LAG-SAJ) tarayabilen ekipman için standartlar Yeni teknolojilerle tarama yöntemleri Patlayıcı Tespit Köpekleri-Dedektör köpekler (PTK-EDD) PTK-EDD için standartlar PTK Eğitimi Onay prosedürleri Kalite kontrol Tarama için metodoloji Metal Tespit Cihazı (MDE-MTC) Güvenlik Tarayıcıları On üçüncü Bölüm Hava Trafik Yönetimi (ATM) Güvenliği Genel unsurlar Sorumluluk Temel ilkeler ve uygulama On dördüncü Bölüm Siber Tehditler Genel unsurlar Önlemler Kritik havacılık bilgi sistemlerinin koruması Tehdit değerlendirme süreci Ağ ayrımı Sorumluluk Tasarım itibariyle güvenlik Donanım ve yazılım için tedarik zinciri güvenliği Uzaktan erişim kontrolü Siber saldırı durumu kayıtları BEŞİNCİ KISIM Yasadışı Eylemlere Müdahale Yönetimi Birinci Bölüm Hava aracına Yönelik Tehditler Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:0000 7

126 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Hava aracına Yönelik Tehditler Sorumluluk Yerel otorite ve kriz yönetimi Yerdeki hava aracına yönelik tehditler Uçuş esnasındaki hava aracına yönelik tehditler Bir tehdidin alınması Hava taşıyıcısının tehdit değerlendirme sınıflandırması Tehdit değerlendirme metodolojisi Haberleşme Hava taşıyıcısının tehdide müdahalesi Kayıt ve raporlama Yetkili otoriteye bildirim Tehdit alabilecek personelin eğitimi Tehdit Değerlendiriciler Yasadışı eylemlere karşı müdahale İkinci Bölüm Hava aracının Kaçırılması Durumunda Yapılacaklar Hava aracının kaçırılmasında bilgi paylaşımı AFTN mesajı ve SECLIST Kaçırılmış hava aracının yerde tutulması ALTINCI KISIM Son Hükümler Yaptırım ve Yürürlük Ekler İdari ve cezai hükümler Yürürlükten kaldırılan program Onaylama ve yürürlük Yürütme Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:0000 8

127 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı İkinci Bölüm Eklerin Listesi EK Nu Ek Adı 1 Milli Sivil Havacılık Güvenliği Kalite Kontrol Programı(Lahika-3 GİZLİ) 2 Örnek Havalimanı Güvenlik Programı 3 Örnek Havalimanı Muhtemel Hareket Tarzı Planı 4 Örnek Havalimanı Acil Durum Planı 5 Örnek Havalimanı Hava Yolu İşletmecileri Güvenlik Planı 6 Yasadışı Müdahale Eylemlerine Karşı Yapılacak İşlemler Yönergesi (GİZLİ) 7 Yasadışı Müdahale Eylem Raporları(7A,7B,7C) 8 Güvenlik (Giriş) Kontrol Noktası İşletim Talimatı 9 Havalimanı Çalışanları İçin Kart Kullanım ve Güvenlik Talimatı 10 Havalimanı Güvenlik Sistem ve Cihazları (Lahika 2 ve 3 GİZLİ) 11 Hareket Yeteneği Kısıtlı Şahıslara Uygulanacak Kontrol Prensipleri 12 Genel Havacılık Faaliyetleri ve Küçük/Kontrolsüz Alanlar 13 Davranış Tespiti İle İlgili Temel Prensipler 14 Havalimanı Yapısal Güvenlik Unsurları 15 Havalimanları Güvenlik Risk Tehdit Değerlendirme ve Alarm Planı 16 Uçuş Tedariklerinin Yetkili Tedarikçisi 17 Güvenlik Tahditli Alanlarda Bulundurulması Yasaklı Maddeler ile Yolcu/Kabin Ekibi Tarafından Taşınabilen Tehlikeli Maddeler 18 Havalimanları Dışında Çekin (Check-in) İşlemi 19 Siber Tehditlere Karşı Yapılacak İşlemler Talimatı 20 Havalimanı Tedariklerinin Bilinen Tedarikçisi 21 Güvenlik İrtibat Noktaları Listesi 22 Kara Tarafı Güvenlik Tedbir ve Kontrolleri (Lahika-1 GİZLİ) 23 Ulusal ve Uluslararası Dokümanların Dağıtım Prosedürü 24 Yüksek Riskli Kargo ve Posta Kapsamında Tanımlanan Ülkeler (GİZLİ) 25 MSHGP ve Uluslararası Havacılık Güvenliği Standartlarına Eş Ülkelerin Listesi Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:0000 9

128 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Doküman Kimlik ve Revizyonu ile Değişiklik Tablosu Dokümanın adı: Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (MSHGP) ve Ekleri Revizyon nu ve tarihi: 00-9 Haziran 2015 Değişiklik nu: Uygun bulma: Yayınlayan: Yazılı görüş ve MSHGK onayı SHGM Yayınlama tarihi: Son değişiklik nu ve tarihi; Değiştirilen bölümler: (Son revizyona göre) Statü: Değişiklikler tablosunda belirtilmiştir. Yürürülükte Değişiklikler Tablosu DEĞİŞİKLİKLER DE NU Uygulama Tarihi Yürürlük Tarihi Yürürlüğe Koyan BH NU BASKI HATALARI Yayın Tarihi Yürürlük Tarihi Yürürlüğe Koyan Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

129 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı İKİNCİ KISIM Genel Esaslar Birinci Bölüm Genel Konular Amaç MADDE 1 - (1) Bu programın amacı; halkın, yolcuların, mürettebatın, yer personelinin, havalimanı bina ve tesislerinin, sivil havacılığa karşı yerde ve havada meydana gelebilecek her türlü yasadışı eylemlere karşı korunması ile ilgili kurum ve kuruluşların görev, yetki ve sorumluluklarını düzenlemek ve uygulama esaslarını belirlemektir. Kapsam MADDE 2 -(1) Bu Program, sivil havacılık hizmetlerini yürütmek ve güvenliğini sağlamaktan sorumlu tüm kurum ve kuruluşları, sivil havacılığa açık havalimanları ve tesisleri ile yerli ve yabancı sivil havacılık işletmelerini kapsar. Hukuki dayanak MADDE 3 - (1) Uluslararası mevzuat: a) tarihinde akit ve imza edilmiş olan Milletlerarası Sivil Havacılık Sözleşmesi (ŞİKAGO SÖZLEŞMESİ ICAO Ek-17), b) Güvenlik El Kitabı (ICAO Dokümanı 8973), c) Avrupa Sivil Havacılık Konferansı ECAC (Doc.30 Bölüm2 Güvenlik), ç) İkili Hava Ulaştırma Anlaşmaları. (2) Ulusal mevzuat: a) 19/10/1983 tarih ve 2920 Sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu, b) 18/11/2005 tarih ve 5431 sayılı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, c) 5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu ve bu kanunda değişiklik yapan 4178 Sayılı Kanun, ç) 7/10/2004 tarih 5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun ve uygulamasına İlişkin Yönetmelik, d) 4749 Sayılı Kanun Şikago' da 7 Aralık 1944 tarihinde akit ve imza edilmiş olan, 5/6/1945 tarihli Uluslararası Sivil Havacılık Anlaşması ve Sivil Havacılık Geçici Sözleşmesi ve Bunların Eklerinin Onanması, e) 04/07/1934 tarihli ve 2559 Sayılı Polis Vazife ve Salahiyetleri Kanunu f) Sivil Havalimanları, Limanlar ve Sınır Kapılarında Güvenliğin Sağlanması, Görev ve Hizmetlerin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik (97/9707), g) Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) nin kanunlarla uygun bulduğu sivil havacılıkla ilgili uluslararası antlaşmalar ve sözleşmeler, Tanımlar ve kısaltmalar MADDE 4 (1) a) Acil Durum: Havalimanında, normal hizmet akışı dışında, personel, araç, gereç ve malzeme kullanımı, takviyesi, ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği ve koordinasyonu gerektiren, güvenlik, kaza-kırım yahut kurtarma ile ilgili her türlü durumu, b) Avrupa Birliği topluluğu hava taşıyıcısı: Avrupa Birliği üye ülkeleri tarafından yetkilendirilen ve geçerli lisansa sahip hava taşımacılığı işletmesi, Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

130 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı c) Bagaj Ayırma Alanı (Şut altı) : Bagajların ilgili uçaklara yüklenmek üzere tasnif edildiği alanı, ç) Bilinen gönderici: Kendi sorumluluğunda gönderilecek olan kargo veya postanın herhangi bir hava aracında taşınabilmesi için genel güvenlik kuralarına uygun prosedürlere ve etkin standartlara sahip olan ve SHGM tarafından yetkilendirilen gönderici, d) Biometrik Sistemler: Parmak izi, göz retinası, iris, yüz şekli, ses, imza, avuç içi vs. gibi insana özgü karakteristikleri saptayarak, bu verileri bilgisayar sistemleri, veri bankaları vb. ortamlarda karşılaştırarak giriş için kimlik doğrulamasını yapmaktadırlar. Biometrik sistemler temelde, kişinin sadece kendisinin sahip olduğu, değiştiremediği ve diğerlerinden ayırt edici olan, fiziksel veya davranışsal bir özelliğinin tanınması ile çalışan sistemleri, e) Boşluk: Kişinin eğitim veya istihdam kayıtlarında 28 günden fazla herhangi bir ara, f) Check-in(çekin): Havalimanı terminallerinde, hava yolu veya yer hizmet kuruluş görevlilerinin, yolcuların bilet, bagaj işlem ve kontrollerini yapmalarını, g) Check-in(çekin) Kontuarı: Terminallerde yolcuların check-in işlemlerinin yapıldığı, donanımlı masaları, ğ) Co-Mail(şirket postası): Hava taşıyıcısının kendi istasyonlar ağı içinde naklettiği postalar, h) Co-Mat(şirket malzemesi): Hava taşıyıcısı şirketinin kendi istasyonlar ağı içinde naklettiği malzemeler, ı) Demarke alan: Güvenlik tahditli alanlardan giriş kontrol önlemleri ile ayrılmış alan veya eğer demarke alan güvenlik tahditli alan ise havalimanlarının diğer güvenlik tahditli alanlarından giriş kontrol önlemleri ile ayrılmış alan, i) Denetçi: Yetkili otorite adına ulusal ve uluslararası mevzuatta belirtilen uyumluluk faaliyetlerini gerçekleştiren yetkili personeli, j) Doğrulama: Belirli bir güvenlik önleminin uygulanıp uygulanmadığı konusunda denetçi tarafından gerçekleştirilen eylem, k) EADB: Eğitim Araştırma Denetleme Birimi ni, l) EADUK: Eğitim Araştırma ve Denetleme Uzmanları Kurulu nu, m) ECAC: Avrupa Sivil Havacılık Konferansı nı n) Eksiklik: Havacılık güvenliği gerekliliklerine uymama, o) El Tipi Metal Arama Dedektörü (ETMD): Güvenlik kontrol noktalarında veya gerekli görülen diğer yerlerde, yolcu ve personelin geçişlerinde güvenlik taramasının bölgesel yapılabilmesi amacıyla sadece metale duyarlı olan detektörü, ö) Eşlikli uçakaltı bagaj: Yolcusuyla beraber aynı hava aracının uçak altında taşınan bagaj, p) Eşliksiz uçakaltı bagaj: Uçak altında taşınmak üzere kabul edilen ve çekin (check-in) işlemini yapan yolcunun hava aracında olmadığı bagaj, r) Gale: Hava aracında yiyeceklerin hazırlandığı bölümü, mutfağı, s) Genel havacılık: İstihdam edilen profesyonel bir pilot tarafından uçurulan hava aracının, şirket işlerinin yürütülmesine destek amaçlı olarak yolcu taşımasında veya mal taşınmasında, ticari olmayan bir şekilde işletilmesi ve kullanımını, ş) Genel havacılık faaliyetleri: Ticari hava taşımacılığı kapsamında olmayan yolcu ve yük taşımacılığı ile ücret karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın yapılacak hava işi ve eğitim faaliyetlerini, t) Giriş kontrol: Yetkisiz kişilerin, yetkisiz araçların veya her ikisinin girişinin önlenmesi amacıyla yapılan kontrol, u) Gözlem: Güvenlik önlemlerinin veya prosedürlerin uygulanması konusunda denetçi tarafından yapılan kontrol, Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

131 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı ü) Gümrüklü Salon: Dış hatlara açık havalimanlarında yolcuların giriş ve çıkış yapmadan önce gümrük mevzuatı açısından beyan veya kontrol işlemine tabi tutuldukları izole edilmiş salonları, v) Güvenli bagaj: Herhangi bir yasaklı maddenin içinde olmamasını sağlamak için taranmış ve herhangi bir yasaklı madde koyulmasını/çıkarılmasını önlemek için fiziksel olarak korunmuş uçakaltı bagajı anlamına gelmektedir. y) Güvenlik denetimi: MSHGP nda yer alan hususların etkinliğinin ve uygulanırlığının görülmesi amacıyla kontrol edilmesi ve değerlendirilmesi işlemi olup, yetkili otorite adına yapılan işlemi, z) Güvenlik İncelemesi: Detaylı olarak yapılacak bir çalışma ile daha önceden bildirmek koşulu ile havalimanı, hava yolu taşıyıcıları ve güvenlikle alakalı tüm birimlerin yasadışı müdahale eylemlerine karşı aldıkları güvenlik tedbirlerinin etkinliğini görmek ve mevcut gereklerin yerine getirilmesini sağlamak amacıyla yapılan işlemi, aa) Güvenlik Kontrolü: Yasadışı eylem gerçekleştirmek için kullanılabilecek silah, patlayıcı madde ve benzeri maddelerin tespit edilmesi için alınan tedbirleri, bb) Güvenlik soruşturması: Sivil havacılık güvenliğine karşı yasadışı müdahale eylemleri ve uluslararası sivil havacılık güvenlik önlemleri, standartları ve tavsiye edilen uygulamalara aykırılık konusunda yapılan soruşturma, cc) Güvenlik Tahditli Alan: Girişinde geçerli bir giriş belgesi ve güvenlik kontrolü yapılarak giriş sağlanan hava tarafı alanı (Bu alanlar normal olarak, son güvenlik kontrol noktası ile uçak arasındaki tüm giden yolcu alanları, ramp, bagaj ayırma alanları, kargo depoları, posta merkezleri, hava tarafında bulunan ikram ve uçak temizlik tesislerini kapsar) çç) Güvenlik tahditli alanların kritik bölümleri: 40 kişiden fazla havalimanı giriş kartı sahibi personelin giriş yetkisine sahip olduğu, havalimanının taranmış giden yolcuların giriş yapabildiği ve taranmış giden uçak altı bagajların geçtiği veya bulunduğu (güvenli bagaj hariç) bölümler, dd) Güvenlik tarayıcısı: İnsan vücudunda gizlenen yasaklı maddeleri tespit eden ve sinyal veren sistem (Tarayıcı, bu sistemin bir parçası olabilir), ee) Güvenlik Tatbikatı: Tam kapsamlı bir güvenlik tatbikatı, farklı tür acil durumlarla baş edebilmek için bir muhtemel harekât planının yeterliliğinin sağlanması amacıyla yasadışı müdahale teşkil edecek bir eylemin senaryo dahilinde uygulanmasıdır. Kısmi bir güvenlik tatbikatı, farklı tür acil durumlarla baş edebilmek için, haberleşme sistemi gibi muhtemel harekât planının elemanları veya unsurlarının yanıt verebilme yeterliliğinin sağlanması amacıyla, yasadışı müdahale teşkil edecek bir eylemin senaryo edilmesi, ff) Hangar: Havalimanlarında uçakların bakım ve onarımlarının yapılması veya muhafaza edilmesi amacıyla kullanılan genellikle büyük yapılı binaları, gg) Hassas Tesis: Hasar gördüğünde havalimanı fonksiyonlarının ciddi şekilde aksamasına yol açacak olan ve havalimanı içinde veya havalimanıyla direkt bağlantılı bulunan tesis ve yerleri, ğğ) Havalimanı: Hava ulaşım operasyonlarının yürütüldüğü alanlar, hh) Havalimanı tedarikleri: Havalimanının güvenlik tahditli alanlarında kullanılacak ve tüketilecek veya satılacak her türlü malzemeyi, ıı) Havalimanı Tedariklerinin Bilinen Tedarikçisi: Havalimanı tedariklerini havalimanının güvenlik tahditli alanlarına getirmeden önce gerekli güvenlik kontrollerine tabii tutan ve MSHGP kurallarına uygun prosedürler uygulayan ve havalimanı otoritesi tarafından yetkilendirilen tedarikçisi, ii) Havacılık güvenliği: Sivil havacılığı yasadışı müdahale eylemine karşı koruma amaçlı tedbirler ve insan ve doğal kaynakların birleşimini, Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

132 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı jj) Havacılık işletmeleri: Sivil havacılık alanında faaliyet gösteren ticari hava taşımacılığı, genel havacılık, amatör havacılık, sportif havacılık, havaalanı, terminal, ikram, yer hizmeti, kargo acentaları, antrepo, onaylı bakım ve özel güvenlik hizmeti kuruluşlarını veya işletmelerini kk) Havayolu Konşimentosu (Airway Bill): Bir noktadan başka bir noktaya hava taşıması ile gönderilen kargoyu ve bu kargonun taşıyıcı, gönderici ve alıcısını, hangi şartlarda bu kargonun taşındığını, taşıma değerini değerli kargo, canlı hayvan, cenaze, tehlikeli madde veya bozulabilir kargonun taşıma şeklini, işgal ettiği hacim ve ağırlığını belirleyen, düzenleyen bir hava taşıma senedini, ll) Hava aracı güvenlik araması: Yasaklı maddelere karşı hava aracının iç ve dışının derinlemesine, çok ayrıntılı aranmasını, mm) Hava aracı güvenlik kontrolü: Hava aracının, yolcuların erişebilecekleri iç kısmının ve uçakaltı (hold) bölümünün şüpheli nesneler, silah, patlayıcı ve diğer tehlikeli maddelere karşı aranmasını, nn) Hava tarafı: Havalimanında pistleri, taksi yolları, apron ve bunlara bitişik sahaları ve belirli durumlarda doğrudan uçuş faaliyeti amacıyla kullanılan bina ve yapıları veya bunların bazı kısımları ve bu bölümlerin hepsine girişin kontrollü olduğu yerleri, oo) Hava taşıyıcısı: Geçerli bir ruhsata sahip olan ve hava taşıyıcılığı yapan yerli ve yabancı işletmecileri, öö) Hava Trafik Yönetimi (ATM) Güvenliği: Hava trafik sistemini, doğrudan ATM tesislerine veya bu tarz tehditlerin önlenmesinde ve giderilmesinde ATM nin önemli rol aldığı diğer havacılık sistemlerine yönelik tehditlerden korumak üzere oluşturulan politikaları, sistemleri ve prosedürleri, pp) Havai çalışma: Bir uçağın tarım, inşaat, fotoğrafçılık, araştırma gözlemi ve devriye, arama kurtarma, hava reklamcılığı vb. gibi uzmanlık hizmetlerinde kullanıldığı hava aracı operasyonunu, rr) Hukuki işlemlere maruz kişiler: Haklarında yetkili mercilerce verilmiş yakalama, gözaltına alma, muhafaza altına alma veya bir mahkeme tarafından tutuklanan ya da mahkûm edilen ve kanuni nedenlerden dolayı havayolu ile nakledilmesi gereken kişileri, ss) ICAO: Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu, şş) İkamet ülkesi: Kişinin kesintisiz olarak 6 ay veya daha fazla ikamet ettiği yer, tt) İkram Tedarikleri (Yiyecek Malzemeleri): Uçakta kullanılan tüm yiyecek, içecek, kuru malzemeleri ve ilgili ekipmanları, uu) İnceleme: Belirli bir alan, belirli bir kurum/kuruluş, havalimanında belirli bir bölümünde uygulanan havacılık güvenliği önlemlerinin ve prosedürlerin incelenmesi, üü) İnsan Faktörleri İlkeleri: Ekipman dizaynı, sertifikalandırılması, eğitimi ve operasyonlara uygulanacak insan performansının uygun şekilde göz önüne alınması yoluyla insan ve diğer sistem bileşenleri arasındaki en iyi etkileşimi arayan ilkeleri, vv) İnsan Performansı: Havacılık operasyonlarının etkinliği, güvenliği ve emniyeti üzerinde etkisi olan insan yetenekleri ve limitleri, yy) İPC: Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Tarafından Verilecek İdari Para Cezaları Hakkında Yönetmelik-(SHY-İPC) zz) İşletmeci: Hava taşıtı faaliyetleri ile ilgili işlemlerle ilgilenen kişi, kuruluş veya teşebbüsleri, aaa) Kabin bagajı: Bir hava aracının kabininde taşınan ve boyutları standartlara uygun yolcu beraberindeki bagaj, bbb) Kabul edilemez yolcu (KEY): Bir Ülkeye girişi yetkili merciler tarafından reddedilen kişileri, Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

133 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı ccc) Kapalı Devre TV Sistemi (CCTV): Sivil Havacılık Güvenliğini sağlamak amacı ile kameralar vasıtasıyla kesintisiz kayıt esasına dayalı olarak izlenmesini sağlayan sistemi, ççç) Kapı Tipi Metal Arama Detektörü (KTMD): Güvenlik kontrol noktalarında veya gerekli görülen diğer yerlerde, yolcu ve personelin geçişlerinde güvenlik taramasının yapılabilmesi amacıyla, sadece metale duyarlı olan detektörü, ddd) Kara Tarafı: Bir havalimanında doğrudan uçuş faaliyetlerine dahil olmayan terminal binalarını, diğer tüm yapıları, kullanımlı veya boş sahaları içine alan, ana giriş yolu/yolları kontrol noktasından başlayarak hava tarafı dışında kalan havalimanı bölümünü, eee) Kargo: Bagaj, posta, havayolu işletmesi postası, havayolu işletmesi malzemeleri ve uçak içi tedarikler haricinde hava aracında taşınan her türlü eşya, fff) Kartlı Geçiş Kontrol Sistemi (CACS): Sivil Havacılık Güvenliğini sağlamak amacıyla, Hava Tarafı ve Hassas Tesislerin güvenliğinin sağlanmasına yönelik çeşitli kapılardan oluşan, (Turnike, Döner kapı, Kayar kapı, Mevcut kapıya kilit sistemi vb.) personele yönelik kesintisiz kayıt esasına dayanan ve CCTV destekli çalışan sistemi, ggg) Kayıtlı gönderici: Gerekli kriterleri sağlayan ve yetkili hava kargo acentesi tarafından sözleşme imzalamak suretiyle yetkilendirilen ve malın ilk çıkış yeri/gönderilmeye hazırlandığı yer, ğğğ) Kritik havacılık bilgi sistemi: Havacılık operasyonlarının emniyet açısından kritik yönlerini içeren bilgilerinin toplanması, işlenmesi, idamesi, paylaşılması ve dağıtımı için kullanılan bilgi kaynakları grubunu, hhh) Kontrol Noktası: Şahısların, bagajların, eşyaların, araçların güvenlik kontrolünün yapıldığı yeri, ııı) ııı) Kontrol Noktası Amiri: Kontrol noktasında görevlendirilmiş, sivil havacılık güvenliği alanında eğitim almış Havalimanı Emniyet Teşkilatı personelini, iii) Konveyör: Terminallerde yolcu çekin (check-in)'i esnasında, yolcu beraberinde olmayacak bagajların uçağa yerleştirilmek üzere alınarak gönderilmesi veya uçaktan gelen bagajların alınması amacıyla yolcuların yararlandıkları mekanik taşıyıcı görevini yapan şeritleri, jjj) Kuralsız yolcu: Uçakta kalkış öncesinden uçak kapısının kapanmasından, indikten sonra tekrar açılmasına kadar olan sürede yolcu ve personelin düzenini veya güvenliğini tehlikeye atacak hareketlerde bulunan uçaktaki malzemelere zarar veren, tehdit eden veya sivil havacılık alanında uygulanan mevzuat kurallarına ve mürettebatın uyarılarına uymayan kişiyi, kkk) Kuruluş: İşletici haricindeki personel, organizasyon veya kuruluş, lll) MİA:Havalimanı Mülki İdare Amirliği mmm) Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (MSHGP): Sivil havacılıkta yasadışı eylemlere karşı yolcuları, mürettebatı, yer personeli ve halkı korumak amacıyla, uluslararası mevzuata paralel olarak sorumlulukların detaylandırıldığı ulusal sivil havacılık güvenlik programı, nnn) MSHGKKP: Milli Sivil Havacılık Güvenliği Kalite Kontrol Programı nı, ooo) MSHGP: Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı nı ööö) Mülakat: Havalimanında yapılan denetim, inceleme sırasında denetçi tarafından yapılan sözlü kontrol, ppp) Mürettebat: Hava aracı işleticisi tarafından uçuş süresinde hava aracında görevlendirilen personeli, rrr) Öngörülemezlik. Güvenlik önlemleri uygulamalarının belirli bir sistem dahilinde caydırıcı etkisi ve verimliliğini artırılması amacıyla düzensiz aralıklarla, farklı noktalarda ve/veya çeşitli yöntemlerle uygulanması, Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

134 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı sss) Örneklem: Uygulama standartlarına bir sonuç teşkil edecek şekilde muhtemel tüm seçeneklerin izlenebilmesi için etkin bir sayı ve aralıkta seçim yapılması, şşş) Özgeçmiş araştırması: Kişinin, güvenlik tahditli alana, refakat edilmeksizin girebilmesine yönelik uygunluğunun değerlendirilmesi, kişinin geçmişinin kontrol edilmesi, (adli sicil belgesi, kişinin aranan şahıslardan olup olmadığının kontrolü vb.) ttt) Patlayıcı iz tespit dedektörü (PİT-ETD): Bir çanta, veya bagaj içinde yer alan veya kişilerin üzerinde ve taşıdıkları eşyalarında bulunan çok küçük miktardaki patlayıcı maddeleri veya incelemeye tâbi narkotik maddeleri algılayabilme ve bunu alarm aracılığıyla bildirme özelliğine sahip teknoloji sistemi ya da farklı teknolojilerin bir arada kullanıldığı kombinasyonları, uuu) Patlayıcı Tespit Sistemi (PTS-EDS): Bagajların uçağa gitmeden önce %100 taranmasını sağlayarak başta patlayıcı ve diğer Sivil Havacılık Güvenliğine yönelik tehdit unsurlarını tespit edebilen farklı teknolojilerin kombinasyonundan oluşan otomasyona dayalı sistemi (X Işını, İz Koklama ve/veya Operatör tabanlı farklı özelliklerin bir araya getirilmesi gibi), üüü) Patlayıcı Tespit Köpeği (PTK-EDD) : Bir kişi, çanta ya da bagajda yer alan çok küçük miktardaki patlayıcı maddeleri algılayabilme ve bunu bildirme özelliğine sahip köpekleri, vvv) PAT Sahası(Pist Apron Taksi yolu): Bir havalimanında uçakların kalkış, iniş ve taksi için kullanılan hareket alanı ve aprondan oluşan bölümünü, yyy) Pist: Bir havalimanında, uçakların iniş ve kalkışları için hazırlanmış ve belirlenmiş sahayı, zzz) Posta: Universal Postal Union (Evrensel Posta Birliği) (UPU) kurallarına göre hava taşıyıcısı postası haricinde Posta İdareleri arasında gidip gelen, her türlü yazışma ve diğer malzemelerin bütününü, aaaa) Potansiyel tehlike arz eden yolcu: Göçmenlik nedeni ile kabul edilmeyen veya hukuki işleme maruz kalan veya sınır dışı edilen(deporte) olan kişi-yolcu, bbbb) Refakat Edilmeyen Eşliksiz Bagaj(Rush): Uçak altında (hold) taşınmak üzere kabul edilmiş ve çekin (check-in) yapan yolcusu uçakta bulunmayan bagajı, cccc) Sahipsiz Bagaj: Bir havalimanına gelmiş olup, herhangi bir yolcu tarafından alınmamış veya sahiplenilmemiş bagajı, çççç) Servis Paneli: Su, lavabo, yer elektrik bağlantıları gibi uçak hizmetlerinin sağlanmasında kullanılan giriş noktası ve kapaklı diğer servis bölmeleri, dddd) Sınır Dışı Edilen Kişiler: Daha önce bir Ülke tarafından kanunen kabul edilen ya da bir Ülkeye kanuni olmayan yollardan giren, ancak ilgili Ülkenin yetkili mercilerince resmi olarak söz konusu Ülkeyi terk etmesi talep edilen kişileri, eeee) Sıvı patlayıcı tespit sistemi (LEDS): Kontrol noktalarında sıvı patlayıcı maddeler ile patlayıcı olmayan sıvı, aerosol ve jelleri ayırt eden ve tarayan sistem, (Tarayıcı bu sistemin bir parçası olabilir), ffff) Sivil havacılık: Uluslararası Sivil Havacılık Sözleşmesi Şikago Konvansiyonu 3 üncü maddede belirtilen devlet hava araçları haricinde sivil hava araçları tarafından gerçekleştirilen hava operasyonu, gggg) Sürekli rastgele kontroller: Bir eylem süresince bir düzen teşkil etmeyecek şekilde, rastgele gerçekleştirilen kontrolleri, ğğğğ) Şikago Konvansiyonu: 7 Aralık 1944 tarihinde Şikago da imzalanan Uluslararası Sivil Havacılık Konvansiyonu ve Ekleri, hhhh) Taksi Yolu: Bir havalimanında, uçakların taksi yapmaları için hazırlanmış ve havalimanının bir yeri ile diğer bir yeri arasında bağlantı yapan yolu, ıııı) Tanımlanamayan Bagaj: Bir havalimanında yolcu tarafından alınmamış ya da ait olduğu yolcu tespit edilmemiş, üzerinde bagaj fişi olan veya olmayan bagaj, Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

135 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı iiii) Tarama: Yasaklı maddeleri tespit etmek amacıyla el veya güvenlik cihazlarıyla yapılan kontrol, jjjj) Tehdit Unsurlarının Görüntülenmesi (TIP - Threat Image Projection): Belirli X-ray cihazlarına yüklenebilecek, yetkili otorite tarafından onaylanan yazılım programı (Bu program, incelenen gerçek bir çantanın X-ray görüntüsü üstüne, yazılımda yer alan tehdit maddelerinin örneğin silah, bıçak, imal edilmiş patlayıcı düzenekler gibi sanal görüntülerini veya tehdit maddelerini içeren çantaların tam sanal görüntülerini ekrana yansıtır ve X-ray cihaz operatörlerine söz konusu maddeleri algılayabilme, ayırt edebilme yetenekleri konusunda anında bilgi sağlar) kkkk) Tehlike arz eden yolcu: Hava aracında veya hava alanında yolcu ve personelin düzenini veya güvenliğini tehlikeye atacak hareketlerde bulunan, mürettebatın talimatlarını yerine getirmeyen ve havalimanında veya hava aracında kurallara uymayan kişiyi, llll) Terminal: Yolcuların uçuş öncesi ve uçuş sonrası işlemleri yapılan, bünyesinde hava ulaştırma hizmeti ile ilgili kuruluş ve kolaylık tesislerini bulunduran bina veya binalar grubu, mmmm) Test: MSHGP da yer alan hususların tamamının veya bir bölümünün yasadışı müdahale teşkil edecek senaryo ve sanal olaylarla test edilmesi işlemini, nnnn) Ticari hava taşımacılığı işletmesi: Kiralama veya ücreti karşılığı kargo, posta veya yolcu taşımacılığını kapsayan hava aracı operasyonu, oooo) Ticari uçuş: Ücreti karşılığı yolcu, yük ve posta taşımak üzere yapılan uçuşları, öööö) Transfer yolcu, bagaj, kargo ve posta: Geldiği hava aracı dışında başka bire hava aracı ile devamı olan yolcu, bagaj, kargo veya posta, pppp) Transit yolcu, bagaj, kargo ve posta: Geldiği hava aracı ile havalimanında bir müddet bekledikten sonra aynı hava aracı ile devamı olan yolcu, bagaj, kargo ve posta, rrrr) Uçakaltı (hold) Bagaj: Bir hava aracının yük bölümünde taşınan bagajları, ssss) Uçuş Güvenlik Görevlisi (Hava polisi): Hava aracı ve hava aracındaki yolcuların güvenliğini tehlikeye atan yasadışı müdahale eylemlerine karşı havayolu işletmesine ait hava araçlarında görevli güvenlik görevlisi (IFSO), şşşş) Uçuş tedarikleri: Uçuş sırasında hava aracında kullanılmak, tüketilmek, satılmak üzere; kabin bagajı, yolcular haricinde personel tarafından taşınan malzemeler ve hava taşıyıcısının kendi istasyonları arasında taşınan posta ve malzeme haricinde, yolcu ve mürettebatın kullanacağı malzemeler, tttt) Uçuş tedariklerinin bilinen tedarikçisi: Uçuş tedariklerini direkt hava aracına göndermeyip, hava taşımacılığı işletmesine veya yetkili tedarikçiye teslim eden ve bunlar tarafından yetkilendirilen tedarikçi, uuuu) Uçuş tedariklerinin yetkili tedarikçisi: Uçuş tedariklerinin direkt hava aracına yükleyen/teslim eden güvenlik kurallarını ve standartları sağlayan yetkili otorite tarafından yetkilendirilen tedarikçi üüüü) Uyumluluğun izlenmesi faaliyetleri: Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı ve uluslararası mevzuat belirtilen uygulamaların değerlendirilmesi amacıyla yapılan prosedürler vvvv) Yasadışı Eylemler: Yasadışı eylemler şunlardır: 1) Hava aracının yasadışı olarak ele geçirilmesi, 2) Hizmetteki hava aracına zarar verilmesi, 3) Havalimanında veya hava aracı içinde rehine alma, 4) Hava aracına, havalimanına veya havalimanındaki tesislere zorla izinsiz girmek, 5) Hava aracına veya havalimanına kötü amaçla silah, tehlikeli cihaz veya madde sokulması, Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

136 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı 6) Hava aracının insanları öldürmek, yaralamak, çevre ve binalara zarar vermek amacıyla kullanılması, 7) Havalimanında veya sivil havacılık tesislerinde uçuşta veya yerde olan hava aracı, yolcular, mürettebat/ekip, yer personeli veya halkın emniyetini tehlikeye atmak, yyyy) Yasaklı Madde: MHP nin Ek 17 de belirtilen ve yasadışı eylemlere karşı sivil havacılık güvenliğini tehlikeye atabilecek silah, patlayıcı ve tehlikeli maddeler, zzzz) Yerel Otorite: Havalimanlarında güvenlik tedbir ve tertiplerinin geliştirilmesi ve uygulanmasından sorumlu olan Mülki İdare Amirliğini (MİA), aaaaa) Yetkili acente: Kargo ve postanın güvenlik kontrollerini sağlayan ve hava taşıyıcısı, acente, kargo göndericisi veya diğer kuruluşların kargosunu taşıyan ve yetkili otorite tarafından yetkilendirilen acente, bbbbb) Yetkili Otorite: Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı nın idamesi, uygulanması ve geliştirilmesi, bu konu ile ilgili yeni politikaların belirlenmesi ve tedbirlerin alınması, üyesi olduğumuz uluslararası kuruluşların belirlediği standartların karşılanması ile kurumlar arasında koordinasyonun sağlanmasından sorumlu ve yetkili olan Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, ccccc) Yıllık trafik hacmi: Havalimanına gelen, giden ve transit/transfer olarak kullanan toplam yolcu sayısı, ççççç) Zafiyet: Uygulanan önlemler ve prosedürlerde yasadışı eylemi gerçekleştirmek için istismar olunabilecek herhangi bir zayıflık, ddddd) X-Ray Bagaj Arama Cihazı: Güvenlik kontrol noktalarında veya gerekli görülen diğer yerlerde, bagajların güvenlik taramasının X ışını verilerek elde edilen görüntünün yorumlanmasını sağlayan güvenlik cihazını ifade eder. Muafiyetler MADDE 5 (1) Güvenlik prosedürleri ve/veya güvenlik kontrollerinden muafiyetler, muafiyeti gerektiren geçerli nedenler olması halinde ve muafiyetin yetkili otorite tarafından oluşturulmuş olması ve/veya onaylanmış olması şartıyla uygulanabilir. Standart üstü ve ilave tedbirler MADDE 6 (1) MSHGP nda belirlenen genel/temel standartlardan daha sıkı veya ilave önlemler uygulanabilir. Ulusal ve yerel bazda yapılan risk değerlendirmesi sonucunda alınan bu önlemler, tehditle ilgili, objektif, tarafsız ve risk ile orantılı olarak uygulanır. Standart üstü tedbirler veya ilave güvenlik tedbirleri yetkili otorite tarafından belirlenir. Yerel otorite tarafından uygulanacaksa, uygulama ayrıntıları ile birlikte yetkili otoriteye başvuru yapılarak onay alınmalıdır. Acil ve ani gelişen durumlarda ise yerel otorite gerekli önlemleri alır ve en kısa sürede yetkili otoriteye bilgi verir. Standartlara eş alternatif tedbirler MADDE 7 -(1) Havacılık güvenliği uygulamaları, Uluslararası standartlar ve MSHGP nda belirlenen genel/temel standartlardan farklı fakat eşdeğer olması şartıyla uygulanabilir. MSHGP ında yer alan genel ve temel standartlardan farklı olan uygulamalar, MSHGP ında belirlenen standartları ilkesel olarak karşılamalı ve genel kavramlara aykırı olmamalıdır. Yeterli seviyede güvenliği sağlayan alternatif güvenlik tedbirleri, gerekli risk değerlendirmesi yapıldıktan sonra, yetkili otoritenin onayı ile uygulanabilir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

137 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı İkinci Bölüm Havacılık Güvenliği Maliyetleri Havacılık güvenliği maliyetlerinin karşılanması MADDE 8 (1) Sivil havacılığı yasadışı müdahale eylemlerine karşı korumak için alınacak güvenlik önlemlerinin maliyetlerinin karşılanması, MSHGP ında belirlenen güvenlik uygulamalarının sağlanmasından ve kullanılan güvenlik teçhizatının temin edilmesi ile ilave gerekli güvenlik yatırımlarının yapılması sorumluluğu kendi yetki/görev/sorumluluk alanlarıyla ile ilgili olarak havacılık işletmelerine aittir. Maliyetler ve sorumluluklar, devredilecekse veya paylaşılacaksa ilgili kurum/kuruluş ve işletmeler arasında bir sözleşme ile belirlenmelidir. (2)MSHGP nda belirtilen veya üyesi olduğumuz organizasyonların uluslararası standartların dışında havacılık güvenliği konusunda ilave güvenlik tedbirlerinin alınmasının istenmesi durumunda, maliyetler talep eden tarafından karşılanır. Bu maliyet, hizmeti ilgilendiren birden fazla işletmeyi kurum kuruluşu kapsıyorsa aralarında uygun bir şekilde sorumlulukla orantılı olarak paylaşılır. Üçüncü Bölüm İşbirliği Ulusal düzeyde işbirliği MADDE 9 (1) Yetkili otorite ve otorite arasında, tutarlı ve uygun seviyede havacılık güvenliğini sağlama ve sivil havacılıkta yasadışı müdahale eylemlerine müdahale konusunda birbirlerine yardımcı olacak ve destekleyici bir ilişki olmalıdır. Bölgede sivil havacılığa karşı olabilecek potansiyel tehditler hakkında birbirini bilgilendirmelidir. Bu işbirliği yetkili otorite tarafından koordine edilir. (2) İşbirliğinin ve koordinasyonun arttırılmasına yönelik olarak yetkili otorite tarafından her yıl sivil havacılık güvenliği konferansı düzenlenir. Konferansa ilgili paydaşlar davet edilir. (3) Her yerel otorite ve havacılık işletmesi, güvenlik konularında birbirine danışma ve sivil havacılığa karşı yasadışı müdahale durumunda karşı önlemlerin koordinasyonunu sağlamak üzere kullanılacak irtibat noktalarını içeren Ek-21 de yer alan Güvenlik Listelerini güncellemeli ve yetkili otoriteye bildirmelidir. Uluslararası düzeyde temsil ve işbirliği MADDE 10 (1)Üyesi olduğumuz ICAO, ECAC ve havacılık ile ilgili diğer organizasyonlar nezdinde temsil iletişim ve işbirliği makamı, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'dür. (2)Sivil Havacılığa karşı girişilen yasadışı müdahale eylemleri, yazılı rapor halinde Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından ICAO ya ve üyesi bulunduğumuz ilgili organizasyonlara bildirilir. (3)Ülke içinde sivil havacılık güvenliğine etkisi olan uluslararası bir kriz ve büyük olayların olması durumunda etkilenebilecek üye ülkelere beklenmedik durum önlemlerini almaları konusunda bilgi yetkili otorite tarafından sağlanır. (4)Uluslararası kuruluşlardan, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ne güvenlik ile ilgili gelen mesaj ve dokümanlar, SHGM tarafından ilgili kurum ve kuruluşlara ulaştırılır. Bu konuda bir Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

138 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı başka kurum/kuruluşa bilgi gelmesi durumunda ilgili kurum kuruluş bu bilgiyi SHGM ile paylaşır. (5)ICAO, ECAC vb. üyesi bulunduğumuz veya ilişkide bulunduğumuz kuruluşlar tarafından havacılık güvenliği konusunda gerçekleştirilecek uluslararası faaliyetler; denetim, çalıştay, toplantı seminer konferans eğitim vb. SHGM tarafından koordine edilir. İki ülke arasında işbirliği ve güvenlik tedbirlerinin denkliği MADDE 11 (1)İkili hava ulaştırma anlaşmalarına, ICAO tarafından geliştirilen model madde dikkate alınarak ülkemiz şartları da dahil edilerek hazırlanan havacılık güvenliği ile ilgili madde SHGM tarafından derç edilir. (2)Başka devletlerden spesifik uçuşlar için gelen ilave güvenlik tedbirleri taleplerinin uygulanabilirliği, SHGM koordinesinde Dışişleri Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı tarafından değerlendirilir. Aynı şekilde ülkemiz tarafından da risk ve tehdit değerlendirmesi veya istihbarat bilgilerine dayanarak ilgili havayolu işletmesi veya devletten ilave güvenlik tedbirleri alınması talep edilebilir. Ülkemiz havalimanlarında uçuş yapan tüm havayolu işletmelerinden talep edilen veya uygulanması planlanan ilave güvenlik tedbirleri SHGM ne bildirilir ve onay alınır. (3)Güvenlik ziyaretleri için devletlerden gelen inceleme/denetleme vb. talepler SHGM koordinesinde Dışişleri Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı tarafından mütekabiliyet esasına göre değerlendirilir. Uygun bulunursa ilgili havalimanı otoriteleri de bilgilendirilerek ziyaretin gerçekleşmesi sağlanır. Bu ziyaretlerde elde edilen bulgular yetkili otorite ile paylaşılır. (4)Diğer devletlerle işbirliği çerçevesinde Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı, Havacılık Güvenliği Eğitim Programı ve Havacılık Güvenliği Kalite Kontrol Programı ile diğer havacılık güvenliği ile ilgili dokümanların paylaşımı SHGM koordinesinde Dışişleri Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı tarafından uygun görülmesi halinde yapılabilir. Başka devletlere bu dokümanların geliştirilmesinde veya havacılık güvenliği ile ilgili diğer konularda yardımcı olunabilir. (5) Ülkemize/Ülkemizden uçuş gerçekleşen diğer devletler tarafından uygulanan havacılık güvenliği tedbirlerinin MSHGP standartlarına denkliği karşılıklı veya tek taraflı olarak ikili veya çoklu anlaşmalar veya mutabakat zaptı vb. yazılı metinler ile havalimanı bazında veya tüm havalimanlarını kapsayacak şekilde tanınabilir. Bu tanıma(ek-25 de Listelenmiştir) belirli güvenlik tedbirlerini içerdiği gibi tüm güvenlik tedbirlerini de içerebilir. Bunun için ülkeler arasında: a) İyi bir işbirliği geçmişi olmalı b) Mevzuat ve kalite kontrol faaliyetleri sonuçları ve uluslararası denetim sonuçları dahil bilgi ve doküman paylaşımı yapılmalı c) Karşılıklı veya tek taraflı olmak üzere azami iki (2) yıllık aralıklarda tanımaya konu güvenlik tedbirlerinin yeterliliği sürekli yerinde denetlenmeli ve teyit edilmeli. (6) Sivil havacılık güvenliği tedbirlerinin denkliğinin tanınması aşağıdaki alanlarda gerçekleştirilebilir: a) Yolcu ve kabin bagajı güvenlik tedbirleri b) Uçakaltı bagaj güvenlik tedbirleri c) Kargo ve posta güvenlik tedbirleri ç) Hava aracı güvenlik tedbirleri Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

139 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı ÜÇÜNCÜ KISIM Organizasyon Birinci Bölüm Yetkili Otorite ve Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Yetkili otorite MADDE 12 (1) Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programının hazırlanmasından, programda belirtilen görev ve hizmetlerin koordinasyonunun sağlanarak yürütülmesinden, ICAO ve ECAC standartlarının uygulanmasından, sürdürülmesinden ve izlenmesinden Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) yetkili ve sorumludur. (2) İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) yetkili otoriteye güvenlik kapsamında gerekli desteği sağlar. SHGM nin sorumlulukları ve görevleri MADDE 13 -(1)Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü nün Görevleri; a) Sivil havacılığa, sivil havalimanlarına ve bunların eklentilerine yönelik tehditlere karşı uygulanabilecek tedbirleri izlemek, b) Uluslararası ve ulusal mevzuat çerçevesinde sivil havacılık güvenliği standartlarını sağlayabilmek için ilgili kurum ve kuruluşlarla koordinasyon sağlamak, c) Yeni yapılan ve tadil edilen havalimanlarının plan ve projelerine, yapısal güvenlik unsurlarının da dâhil edilerek hazırlanmasını sağlamak, ç) Sivil havacılık güvenliği konusunda yapılan değişiklikler ve yeni uygulamalar ile dokümanların yayımlanmasını sağlamak, d) Eğitim, Araştırma ve Denetleme Uzmanları Kurulu nun sekretaryasını yapmak, e) Ülke genelinde standartların sağlanması için havalimanları tarafından hazırlanan planların genel esaslarını belirlemek ve onaylamak, f) Sivil havacılık alanında görev yapan personelin uluslararası temasını arttırmak ve tecrübelerin paylaşımını sağlamak amacıyla; uluslararası kuruluşlar ve yabancı devletler ile işbirliği yaparak, denetim, eğitim, seminer, çalıştay, konferans gibi faaliyetlerin düzenlenmesini ve katılımı sağlamak g) Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı nı izlemek ve geliştirmek, ğ) Denetleme ve test yöntemlerini ve prensiplerini belirlemek, denetleme programlarını ve denetleme formlarını hazırlamak, geliştirmek, h) Havacılık sektöründe olan tüm özel ve kamu kuruluşlarının haberli/habersiz güvenlik denetimlerini ve testlerinin yapılmasını sağlamak, denetim sonuçlarını ilgili yerlere göndermek ve icrasını takip etmek, ı) Havalimanları güvenlik komisyonundan ve havacılık işletmelerinden gelen görüş ve önerilerin değerlendirilmesini sağlamak, i) Yeni güvenlik teknik ve teknolojilerini takip ederek, güvenlik cihaz ve sistemlerinden en iyi faydayı sağlamak için gerekli bilgileri toplamak, ilgilileri bu konuda bilgilendirmek ve gerektiğinde uygun görüş vermek, j) Sivil havacılığa ve havalimanlarına yönelik, mevcut ve muhtemel tehditler hususunda edinilen bilgi ve belgeleri ilgili makamlara ulaştırarak gereğinin yapılmasını sağlamak, k) Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kurulu nun vereceği kararları takip etmek, l) Ulusal risk değerlendirmesi kapsamında yabancı bir ülkeye/ülkeden ilk defa uçuş planlanması aşamasında ve düzenli uçuş yapılan ülkeler için belirli periyotlarla bahse Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

140 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı konu ülkelerde alınan sivil havacılık güvenlik önlemlerinin incelenerek risk haritalarının oluşturulması, risk seviyelerine göre uygulanacak ek güvenlik önlemlerini belirlemek m) Havacılık işletmelerinin güvenlik planlarını incelemek ve onaylamaktır. Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (MSHGP) ve dağıtımı MADDE 14 (1) Tüm sivil havacılık faaliyetlerinde temel havacılık güvenliği standartların belirlendiği, bu standartların uygulanması için sorumlulukların tanımlandığı, yerel otorite/işletmeci/kurum ve kuruluşlar tarafından alınacak önlemlerin açıklandığı uygulanması zorunlu olan program ve dokümandır. (2)MSHGP, ICAO EK-17 ve ECAC Doküman 30 Bölüm 2 güvenlik dokümanında değişiklik olduğunda ülkemiz şartları ve politikaları da göz önünde bulundurularak güncellenir. (3)MSHGP ve Ülkemiz uygulamalarında ICAO Ek-17 Standartları ve Tavsiye Edilen Uygulamalardan farklılık olması durumunda Şikago Sözleşmesi uyarınca ICAO ya bildirimde bulunulur. (4)SHGM, MSHGP de yer alan görev, yetki ve sorumlulukları konusunda bilgilendirilmeleri amacıyla ilgili Mülki İdare Amirliklerine, havacılık işletmelerine ve kurum/kuruluşlara program ve ek lerinin tamamının veya ilgili bölümlerinin iletilmesini sağlar. Ayrıca, MİA tarafından havalimanında hizmet veren havacılık işletmelerine, kurum ve kuruluşlara kayıtları tutarak ilgili bölümlerin veya tamamının dağıtımı yapılır. (5) Uluslararası ve ulusal dokümanlar dağıtımı, gizlilik derecelerine göre ve Ek-23 te belirtilen prosedüre göre SHGM tarafından yapılır ve kayıtları tutulur. Gizli dokümanların usulüne uygun dağıtılmaması, korunmaması ve kullanılmaması durumunda kişiler ve/veya kurumlar hakkında adli ve idari süreç başlatılır. Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kurulunun Oluşumu MADDE 15 - (1) Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı nda yapılacak olan değişikliklerin onaylanması ve sivil havacılık güvenliği politikalarının belirlenmesi ile kurumlar arasında koordinasyonun sağlanmasından sorumlu olmak üzere, Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kurulu oluşturulur. (2) Kurul aşağıdaki üyelerden oluşur; İçişleri Bakanlığı Müsteşarının veya Güvenlikten Sorumlu Müsteşar Yardımcısının başkanlığında, a) Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Müsteşarı veya yetkili kılacağı temsilcisi, b) Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı veya yetkili kılacağı temsilcisi, c) Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği temsilcisi, ç) Sivil Havacılık Genel Müdürü, d) DHMİ Genel Müdürü, e) Gümrükler Muhafaza Genel Müdürü, f) İller İdaresi Genel Müdürü, g) Altyapı Yatırımları Genel Müdürü, ğ) Emniyet Genel Müdür Yardımcısı, h) Sivil Havacılık Genel Müdür Yardımcısı, ı) Emniyet Genel Müdürlüğü Koruma Dairesi Başkanı, Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

141 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı i) Jandarma Genel Komutanlığı Asayiş Dairesi Başkanı, j) Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Havacılık Güvenliği Daire Başkanı, k) THY A.O. Genel Müdürü veya yetkilendireceği temsilcisi, l) Sivil havacılık sektöründe hizmet veren kuruluşların temsilcisi olan organizasyonlardan TÖSHİD Başkanı veya yetkilendireceği temsilcisinden oluşur. (3) Gerektiğinde Kurula; Dışişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Turizm Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, MİT Müsteşarlığı ile Havalimanı Mülki İdare Amirleri ile Emniyet Şube Müdürleri ve bu hizmetlerle ilgili kamu ve özel sektör temsilcileri çağrılır. (4) Kurulun sekretarya hizmetlerini Emniyet Genel Müdürlüğü Koruma Dairesi Başkanlığı yürütür. (5) Kurul, her yıl kasım ayının son haftası toplanır. Ancak, acil hallerde İçişleri ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlık larınca toplantıya çağrılır. (6) SHGM nin talebi ile Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı ve Eklerinin, uluslararası mevzuat ve uygulamalarda meydana gelen değişikliklere daha hızlı bir şekilde adapte edilebilmesi amacı ile gerekli görülen değişiklikler ve acil uygulanması gereken havacılık güvenliği ile ilgili kararlar toplantı gerçekleştirilmeksizin kurul üyelerine imzaya sunulabilir. Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kurulunun Görevleri MADDE 16-(1) MSHGK nin görevleri aşağıdaki gibidir; a) Sivil havacılığa, sivil havalimanlarına ve bunların tesislerine yönelik tehditlere karşı uygulanabilecek yeni politikaları belirlemek, b) Uluslararası havacılık güvenlik standartlarını sağlayabilmek için, kanundışı olaylar ve bunların teknik yönleri hakkındaki bilgilerin değerlendirilmesi, mübadelesi ve yayımlanması hususlarını, ilgili kurum ve kuruluşlarla koordine etmek, c) Havacılık güvenliği ile ilgili olarak havalimanlarında gerekli olan fiziki ve teknik konularda karar almak ç) Havacılık güvenliği konusunda, intikal eden sorunları, teklifleri ve havalimanları ile ilgili diğer hususları görüşmek, karara bağlamak ve ilgili birimler tarafından yerine getirilmesini sağlamak, d) Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı ve Ek lerinde yapılan değişiklikleri onaylamak, e) Genel ve özel güvenlik personeli arasındaki işbirliği ve yardım esaslarını belirlemek, f) Kurum ve kuruluşlar ve havacılık işletmeleri arasında, havacılık güvenliğini ilgilendiren uygulamalarda görev paylaşımı yapmak. Eğitim, Araştırma ve Denetleme Uzmanları Kurulu MADDE 17 - (1) Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı nın oluşturulması, idamesi ve yürütülmesini sağlamak, sivil havacılık güvenliği alanında güvenlik standardı ve tavsiye edilen uygulamaları oluşturmak, sivil havacılık güvenliği sorunlarının çözüm yolları geliştirmek, havalimanlarında görev yapan kamu ve özel sektöre ait kurum ve kuruluşlarda çalışan personelin, ICAO ve ECAC kural ve standartlarına göre eğitim ve denetimini yapmak, araştırmalarda bulunma konusunda yetkili otoriteye yardımcı olmak ve kurumlar arası koordinasyonun alt düzeyde sağlanması amacıyla Eğitim, Araştırma ve Denetleme Uzmanları Kurulu oluşturulur. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

142 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (2) Bu Kurulun toplantı ve çalışma esasları; MSHGK da kabul edilip, İçişleri ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlıkları Müsteşarlarınca imzalanarak yürürlüğe giren Sivil Havacılık Güvenliği EADUK Çalışma Yönergesi nde düzenlenmiştir. Eğitim, Araştırma ve Denetleme Uzmanları Kurulu nun görevleri MADDE 18 - (1) Eğitim, Araştırma ve Denetleme Uzmanları Kurulu nun görevleri; a) Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı nı geliştirmek, Güvenlik Kurulu'nun onayına sunmak, programın uygulanmasını takip etmede yetkili otoriteye yardımcı olmak, b) Denetleme yöntemleri, programları ve prensiplerinin belirlenmesinde, yetkili otoriteye yardımcı olmak, Havacılık güvenliği denetimlerine, testlerine, araştırmalarına fiilen katılmak, c) MSHGK kararlarının icrasını, denetleme raporlarında tespit edilen hususların giderilip giderilmediğini takip etmek, yapılmayanları Güvenlik Kurulu na bir rapor halinde bildirmek, ç) Mevcut havalimanları tesislerinin tevsii veya yenilerinin kurulması esnasında, proje ve planlarının yapılması konusunda güvenlikle ilgili konularda danışmanlık görevini yapmak, gerektiği ya da talep olduğu takdirde bunlarla ilgili her türlü destek ve yardımı yetkili otoriteye sağlamak, d) Havalimanları güvenlik komisyonundan gelen görüş ve önerileri değerlendirerek ilgili yerlere iletmek, e) Uluslararası çalışma, eğitim, toplantı, seminer, konferans ve inceleme gibi faaliyetlere katılım sağlayarak, elde edilen bilgi ve belgelerden uygun görülenleri rapor ve bilgi notları formatında hazırlamak ve sunmak f) g) Uluslararası havalimanlarında kullanılan yeni güvenlik tekniklerini takip ederek, güvenlik cihaz ve sistemlerinden en iyi faydayı sağlamak için bilgileri toplamak, ilgilileri bu konuda bilgilendirmek, ğ) Sivil havacılığa ve havalimanlarına yönelik, mevcut ve muhtemel tehditler hususunda edinilen bilgi ve belgeleri ilgili yerlere iletmek h) Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kurulu nun vereceği diğer görevleri yapmak, İkinci Bölüm Tehdit Değerlendirmesi ve Risk Yönetimi Risk ve tehdit değerlendirmesi ile ilave güvenlik önlemi MADDE 19 (1)Güncel ulusal/uluslararası havacılık güvenlik durumu dikkate alınarak: a) Havalimanlarına ilişkin olarak bölgesindeki tehdit seviyesi incelenir; b) Mevcut güvenlik uygulamaları, organizasyonu ve havalimanın fiziksel durumu ile yaşanan değişiklikler dikkate alınarak, havalimanlarında planlı olmayan güvenlik incelemeleri yapılır; ve c) Belirli tehdit altındaki uçuşlara ilişkin olarak, ilave güvenlik önlemlerinin uygulanması için diğer ülkelerden gelen talepler değerlendirilir. (2) Başka bir ülke tarafından bir hava taşıyıcısının tüm veya belirli uçuşları veya ilgili ülkenin tüm havayollarının uçuşlarının yapılan tehdit değerlendirmesine bağlı olarak yüksek riskli olarak sınıflandırılması durumda ülkemizden uçuş yapılan havalimanlarında ilave güvenlik tedbirlerinin uygulanması söz konusu olabilir. İlave güvenlik tedbirleri uygulaması madde 11 fıkra(2) kapsamında değerlendirilir. Bu değerlendirmeye göre; Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

143 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı a) Risk ve tehdit değerlendirmesinden sonra; söz konusu uçuş ülke güvenliğini ilgilendiriyorsa ilave tedbirler Ülkemiz tarafından alınır. b) Diğer durumlarda bu tedbirlerin alınması havayolu işletmesi sorumluluğundadır. (3) Yerli veya yabancı bir havayolu işletmesi belirli veya tüm uçuşlarında ilave güvenlik tedbirleri alınması talep etmesi durumunda söz konusu ilave tedbirler yetkili otoritenin onayı sonrasında maliyetleri ilgili havayolu işletmesi tarafından karşılanarak alınabilir. (4) Artan tehdit altındaki uçuşlar için, gerekli olan ilave güvenlik önlemlerinin tespiti Ek- 15 de belirtilen ilkelere dayanmalıdır. (5) Ülkemiz havalimanlarındaki ve ulusal risk değerlendirmesi kapsamında yabancı bir ülkeye/ülkeden ilk defa uçuş planlanması aşamasında ve düzenli uçuş yapılan ülkeler için belirli periyotlarla bahse konu ülkelerde alınan sivil havacılık güvenlik önlemlerinin incelenerek risk haritalarının oluşturulması risk ve tehdit değerlendirme komisyonu tarafından yapılır. Üçüncü Bölüm Havalimanı Güvenlik Programı ve Organizasyon Havalimanı güvenlik programı MADDE 20 (1)Tüm yerel otoriteleri; havalimanının güvenliğini, havalimanındaki havacılık faaliyetlerinin düzenini ve etkinliğini Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı nda belirtilen güvenlik tedbirlerin uygulanmasını sağlamak amacıyla Ek-2 ye uygun bir havalimanı güvenlik programı hazırlar, uygular ve sürdürülmesini sağlar. (2)Hazırlanan havalimanı güvenlik programı, SHGM ye incelenmek ve uygun görüş alınmak üzere gönderilir. SHGM nin uygun görüşünden sonra güvenlik komisyonunun oluru ile Mülki İdare Amiri tarafından onaylanır. (3)Havalimanı güvenlik programları her yıl, MSHGP değişikliklerine, havalimanındaki uygulama veya fiziki değişikliklere göre gözden geçirilir ve değişiklikler SHGM ne uygun görüş almak üzere gönderilir. Muhtemel Harekât Tarzı Planı MADDE 21 - (1) Havalimanı içinde ve yakın çevresinde, yolculara, personele, uçaklara, tesislere ve ekipmanlara yapılabilecek muhtemel her türlü saldırı ve sabotajları önlemek, bunların etkilerini ve zararlarını en aza indirmek amacıyla, Muhtemel Hareket Tarzı Planı hazırlanır. Plan Güvenlik Komisyonunun uygun görüşü ile Mülki İdare Amiri tarafından onaylanır. Acil Durum Planı MADDE 22 - (1) Havalimanı sınırları içerisinde ve yakın çevresinde meydana gelen ve muhtemel harekât tarzı planı kapsamına girmeyen her türlü acil duruma müdahale ederek sonuçlarını asgariye indirmek ve olaydan etkilenen insanların hayatlarını kurtarmak amacıyla, personel, araç, gereç ve teçhizatın kullanılması ve takviyesi konusunda ilgili kurum ve kuruluşlar arasında işbirliği ve koordinasyonun sağlanmasına ilişkin esas ve usulleri belirlemek amacıyla Acil Durum Planı hazırlanır. Bu plan havalimanı işletmesi tarafından ICAO EK-14 Cilt 1 ve ICAO Dok-9137 ve SHGM tarafından yayımlanan mevzuat çerçevesinde hazırlanarak Mülki İdare Amiri tarafından onaylanır. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

144 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Havalimanı Güvenlik İç Kalite Kontrol Programı Madde 23- (1) Havalimanından uygulanan güvenlik tedbirlerinin Havalimanı Güvenlik Programına uygunluğu ve etkinliğini izlemek ve test etmek, tespit edilen eksiklik ve zafiyetleri düzeltmek ve meydana gelen güvenlik hadiselerinin incelemelerini yaparak tekrarını önlemek üzere her havalimanı Ek-1 i örnek alan bir iç kalite kontrol programı EADB tarafından hazırlanır ve yürütülür. Program Güvenlik komisyonunun uygun görüşü ile Mülki İdare Amiri tarafından onaylanır. Dağıtım ve bilgilendirme Madde 24-(1)Sivil havacılık faaliyetlerinde bulunan kamu kurum/kuruluşları ile özel sektör kuruluşlarına, havalimanı güvenlik programı nda yer alan görev, yetki ve sorumlulukları konusunda bilgilendirilmeleri amacıyla, havalimanı güvenlik programı, muhtemel harekât tarzı planı ve acil durum planı nın ilgili bölümlerinin dağıtımı Mülki İdare Amirliğince yapılır ve kayıt altına alınır. (2) Her kurum/kuruluş, planlarda yer alan sorumluluklarını içeren dokümanları ilgili birim ve personele dağıtımının yapılmasını sağlar ve kayıt altına alır. Havalimanı güvenlik komisyonu MADDE 25 (1) Havalimanlarında, MSHGP nin ve havalimanı güvenlik programının uygulanmasını, havalimanında bulunan havacılık işletmeleri ve diğer paydaşlar ile koordinasyonun sağlanması ile Mülki İdare Amirliğinin görevlerinin yürütülmesinde yardımcı olmak yamacıyla Havalimanı Güvenlik Komisyonu oluşturulur. Güvenlik komisyonu aşağıdaki üyelerden oluşur; a) Mülki İdare Amiri (başkan) b) Havalimanı İşleticisinin Yöneticisi veya temsilcisi (güvenlik müdürü ile birlikte katılabilir) c) Emniyet Şube Müdürü, ç) Jandarma Birlik Komutanı (varsa), d) Gümrük Müdürü ve Gümrük Muhafaza ve İstihbarat Bölge Amiri (varsa), e) Milli İstihbarat Teşkilatı Temsilcisi, f) Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü temsilcisi(varsa), g) Terminal işleticisinin havalimanında görevli yöneticisi (güvenlik müdürü ile birlikte katılabilir) ğ) THY A.O. Genel Müdürlüğü temsilcisi (varsa), h) Yerli havacılık işletmelerinin üye olduğu organizasyonun görevlendireceği daimi temsilcisi, ı) Yabancı havacılık işletmelerinin üye olduğu organizasyonun görevlendireceği daimi temsilcisi, i) Toplantı konusu ve gündeme ilişkin olarak misafir veya gözlemci statüsünde temsilciler toplantıya çağırılabilir. j) Yukarıda belirtilen Bakanlık/Kurum/Kuruluşlardan havalimanında faaliyeti bulunmayanların güvenlik komisyonuna dâhil edilip edilmeyeceğine Mülki İdare Amirince karar verilir. k) Güvenlik Komisyonu üyesi kuruluşların, varsa, güvenlik sorumluları ile terminal/havalimanı güvenliğini sağlayan şirketin havalimanındaki en üst düzey yetkilisinin de toplantılara katılımı sağlanır. l) Güvenlik Komisyonu na gerektiğinde, kamu ve özel sektöre ait diğer kurum ve kuruluşlardan temsilci çağrılabilir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

145 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (2) Güvenlik Komisyonu nun sekretarya görevi Emniyet Şube Müdürlüğü tarafından yürütülür. (3) Güvenlik Komisyonu, ayda en az bir defa toplanır. Mülki İdare Amirinin görevleri MADDE 26 - (1) Havalimanı Güvenlik Programı, Muhtemel Harekât Tarzı Planı ve Acil Durum Planlarını hazırlatmak onaylamak. (2) Havalimanından faaliyet gösteren havacılık işletmelerinin güvenlik planlarını yaptırmak, tetkik ederek onaylamak. (3) Havalimanı Güvenlik Programlarının, havalimanında bulunan kurum ve kuruluşlarca uygulanmasını sağlamak ve güvenlikle ilgili olarak alınan özel tedbirlerin gözetimini ve denetimini yapmak, (4) Havalimanının, hayati öneme haiz tesis, teçhizat ve hassas noktalarını güvenlik yönünden incelenmesini sağlamak, (5) Havalimanının güvenliğine yönelik, olağan ve acil tehditleri karşılayabilecek tedbir ve tertiplerin alınmasını sağlamak, (6) Güvenlik tertip ve tedbirlerinin iç kalite kontrol programı çerçevesinde denetimini yapmak, geliştirilmesi için yapılan teklifleri incelemek ve gerekli olanları uygulamak, güvenlik tedbirlerini test etmek, kalite kontrol faaliyetlerinin sonuçlarını ve her üç (3) ayda bir EADB tarafından MSHGKKP Ek-1 kapsamında hazırlanacak denetleme formlarını onaylamak ve SHGM ve EGM dahil ilgili yerlere bildirmek, (7) Havalimanının güvenlik tertip ve tedbirlerinin hâlihazır durumu ile mevcut problemlerinden mahallinde çözümü mümkün olmayanlarını, ilgili üst makamlara bildirmek ve bu konularla ilgili teklifler hazırlamak, (8) Sivil havacılık güvenliği ile ilgili Güvenlik Kurulu'nda alınan kararların ve yapılan tavsiyelerin uygulanmasını, yayınlanan dokümanların bir rehber olarak kullanılmasını sağlamak, (9) Havalimanında hazırlanan planlar doğrultusunda muhtemel durumlar için hazırlanan tedbirlerin yılda en az bir defa tatbikatını yaptırmak ve ilgili yerlere bildirmek, tatbikatın bir değerlendirmesini yaparak ortaya çıkan aksaklıkların düzeltilmesini sağlamak, (10) Havalimanında yapılan denetim sonucu görülen eksiklikleri, telafisi için ilgili kurum ve kuruluşlara bildirmek, takip etmek (11) Havalimanı güvenliğini etkileyen yasadışı eylem ve olayları, her türlü tehditleri, ilgili yerlere bildirmek, (12) Havalimanında görevli tüm personelin mevzuatta yer alan gerekli eğitimleri alıp almadıklarını denetlemek, (13) 2918 sayılı Kara Yolları Trafik Kanunu doğrultusunda, havalimanı trafik düzenlemesini sağlamak, Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

146 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (14) Havalimanında gerçekleştirilmesi planlanan inşaat ve mimari değişiklikler/yapım işlerini güvenlik açısından değerlendirmek, (15) Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kurulu tarafından verilen diğer emir ve talimatların uygulanmasını sağlamak ile görevlidir. (16) Mülki İdare Amiri bu görevleri, Havalimanı Güvenlik Komisyonu koordinasyonu ve kararları çerçevesinde yürütür. Havalimanı Eğitim, Araştırma ve Denetleme Birimi (EADB) MADDE 27 - (1)Havalimanlarında, alınan güvenlik önlemlerini test etmek, denetlemek, incelemek, araştırmak ve geliştirmek amacıyla, Mülki İdare Amiri ne bağlı, Havalimanı Güvenlik Komisyonuna üye veren kurum/kuruluş temsilcileri ile gerektiğinde havalimanında faaliyeti bulunan diğer kurum/kuruluş personelinden üye katılımıyla Eğitim, Araştırma ve Denetleme Birimi oluşturulur. EADB de görev alanların bilgileri her yıl Ocak ayı içerisinde yetkili otoriteye bildirilir. (2) Birim haftada 1 kez toplanır. Ayrıca gerektiği hallerde ilaveten toplanabilir (3) Birimin sekretarya hizmetlerini Emniyet Şube Müdürlüğü yapar ve birimin başkanlığını da bu kurumun temsilcisi yürütür. (4) Bu birimde görev alan personel kendi kurum/kuruluşundaki görevinin yanı sıra üzere EADB deki görevini de ilaveten yürütür. Eğitim, Araştırma ve Denetleme Birimi nin görevleri(eadb) MADDE 28 - (1) Havalimanı güvenlik Programı, muhtemel harekât tarzı planı örnek planlardaki esaslar doğrultusunda havalimanına özgü hazırlamak, (2)Güvenlik Komisyonu toplantısı öncesi hazırlık amacıyla toplanarak, gündemle ilgili hususlarda ve yapılan faaliyetlerle ilgili rapor hazırlayarak komisyona sunmak, (3)Havalimanında İç Kalite Kontrol Programı çerçevesinde haberli ve habersiz olarak sürekli denetleme, test faaliyetlerini yapmak, cihaz testlerini yapmak ve kayıtları tutmak ile denetleme raporlarını güvenlik komisyonuna sunmak, (4)SHT-17.2 talimatına göre yetkilendirildiği alanlarda personelin eğitimlerini yapmak, kayıtlarını tutmak ve takibini yapmak, (5)Havalimanı güvenlik komisyonu nun çalışma gerektiren hususlarla ilgili görevlendirmelerini yerine getirmek ile görevlidir. Dördüncü Bölüm Havacılık işletmeleri ile kurum/kuruluşların güvenlik planları Hava taşıyıcısı ve diğer havacılık işletmelerinin güvenlik planları MADDE 29 (1) Tüm hava taşıyıcıları ülkemiz sınırları içerisindeki tüm havalimanlarında ve uçuş sırasında uygulamak üzere Ek-5 e uygun genel bir güvenlik planı hazırlar, uygular ve sürdürür. Bu plan hem uluslararası standartlar hem de MSHGP ile uyumlu olmalıdır. Plan hava taşıyıcısı tarafından izlenecek ve uygulanacak yöntem ve prosedürleri içerir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

147 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (2) Hava taşıyıcıları ülke geneli için hazırladıkları güvenlik planı nı her yıl SHGM ye onaylatırlar. Uygulamayı değiştirmeyen küçük değişikliler SHGM ye bildirilir. Uygulamaya veya sorumluluklara ilişkin değişiklikler olduğunda plan derhal onaylatılmalıdır. (3) Hava taşıyıcıları faaliyet gösterdikleri her havalimanı için MSHGP ye, havalimanı güvenlik programına ve uluslararası standartlara uygun bir güvenlik planı hazırlar, uygular, sürdürür ve MİA ya onaylatır. (4) Diğer ülkelerin yetkili otoriteleri tarafından onaylanmış hava taşıyıcısı güvenlik planları ülkemiz tarafından risk ve tehdit analizi ve mütekabiliyet esasına göre tanınabilir. Ancak ülkemize/ülkemizden sefer yapan yabancı hava taşıyıcıları Ülkemizde Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı ve ilgili havalimanı güvenlik programında öngörülen güvenlik tedbirlerine uymakla yükümlüdür. Bu bağlamda ilgili hava taşıyıcısına ulusal gereklilikler yetkili otorite tarafından bildirilir. (5) Diğer havacılık işletmeleri, kurum ve kuruluşlar faaliyet gösterdikleri her havalimanı için MSHGP na, havalimanı güvenlik programına ve uluslararası standartlara uygun bir güvenlik planı hazırlar, uygular ve sürdürür. Bu planı Mülki İdare Amirliği ne onaylatır. Bu planı güncel tutarak havalimanı güvenlik programında işletmelerin sorumluluklarını etkileyen bir değişiklik olduğunda Mülki İdare Amirliği ne onaylatır. (6) Havacılık İşletmeleri Güvenlik Yönetim Sistemi (SeMS) SHT-17.3talimatı kapsamında yer alan havacılık işletmeleri, güvenlikten sorumlu yetkili yönetici (GSYY) atanması ve güvenlik organizasyonu bakımından SHT-17.3 e göre sorumludur. Beşinci Bölüm Kalite Kontrol Programı Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kalite Kontrol Programı MADDE 30 -(1) MSHGP standartlarının uygulanması, uyumluluğun izlenmesi için yapılacak faaliyetler (kapsamlı denetim, denetim, inceleme, araştırma ve test) ile bu faaliyetleri yürütecek denetçilerin kriterleri ve sertifikasyonunu konusunda görev yetki sorumluluklar ile esasları belirlemek üzere aşağıda belirtilen içerikte Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kalite Kontrol Programı hazırlanır yürütülür ve sürdürülür. Ek-1 de yer alan MSHGKKP nın yürütülmesinden ve koordinasyonundan yetkili otorite sorumludur. MSHGKKP aşağıdaki hususları içerir; a) Yetkili Otoritenin Gücü b) MSHGKKP nın amacı ve içeriği c) Uyumluluğun izlenmesi ve yöntemi ç) Güvenlik denetimleri d) Güvenlik incelemeleri e) Güvenlik testleri f) Güvenlik araştırması g) Raporlama ve kayıt ğ) Uyumluluk sınıflandırılması h) Takip denetim faaliyetleri ı) Uyumsuzluk halinde prosedür ve yaptırımlar i) Denetçi yeterlilik kriterleri Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

148 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı j) Denetçilerin seçimi, uygunluğu ve sertifikasyonu k) Denetçilerin Yetkisi DÖRDÜNCÜ KISIM Önleyici Güvenlik Tedbirleri Birinci Bölüm Havalimanı Güvenliği Genel sorumluluk MADDE 31- (1)Aksi belirtilmedikçe, Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı uyarınca Mülki İdare Amirliği, havalimanı, terminal işletmeleri ve diğer havacılık işletmeleri ile diğer sorumlu kurum/kuruluşlar bu bölümde belirtilen önlemlerin uygulanmasını sağlar. Havalimanı Planlama Gereklilikleri MADDE 32- (1)Yeni havalimanı tesisleri tasarlanırken veya inşa edilirken veya mevcut havalimanı tesislerinde değişlikler yapılırken, MSHGP nda belirtilen temel sivil havacılık güvenliği standartların uygulanması için kriterler ve şartlar dikkate alınmalıdır. Bu konuda programın Ek-14 de yer alan yapısal unsurlar baz alınmalıdır. Ulusal düzeyde, yetkili otorite, yerel düzeyde havalimanı MİA bu konuda danışmanlık ve koordinasyon için yetkilidir. (2)Havalimanlarında aşağıdaki alanlar oluşturulmalı ve güvenlik programında krokilerle gösterilmelidir: a) Kara tarafı; b) Hava tarafı; c) Güvenlik tahditli alanlar (GTA) ve ç) Güvenlik tahditli alanların kritik bölümleri. (3)Havalimanında, kara tarafı, hava tarafı, güvenlik tahditli alanlar, kritik bölümler ve uygulanabildiği yerlerde demarke alanlar arasındaki sınırlarda ve bu alanların her birinde uygun güvenlik önlemlerinin alınmasını sağlamak amacıyla bu alanlar açık ve kesin olarak tanımlanmalıdır. (4)Güvenlik tahditli alanlar en az aşağıdakileri içermelidir: a) Bir havalimanının taranmış giden yolcuların eriştiği bölümü ve b) Havalimanının -güvenli bagaj bahse konu olmadıkça- taranmış giden uçakaltı bagajın geçebileceği veya tutulabileceği bir bölümü ve c) Havalimanının yolcu alacak veya yüklenecek bir hava aracının park etmesi için belirlenmiş bölümü. (5)Havalimanının bir bölümü en azından 4 üncü fıkrada değinilen faaliyetler yürütüldüğü sürece geçici güvenlik tahditli alan olarak değerlendirilmelidir. (6)Bir güvenlik tahditli alan oluşturulmadan önce, kirlenmiş olabilecek bölümlerinin güvenlik araması, bölümün ya da bölümlerin yasaklı nesneler içermemesini sağlamak amacıyla gerçekleştirilmelidir. Güvenlik aramasına tabi tutulmuş bir hava aracı söz konusu olduğunda Bu standart karşılanmış olarak kabul edilir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

149 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (7)Yetkisiz kişilerin güvenlik tahditli alanlara girmiş olması veya şüphe durumunda, kirletilmiş olabilecek bölümlerin güvenlik araması, yasaklı nesne içermemesini sağlamak amacıyla en kısa sürede gerçekleştirilir. Bu kural, güvenlik aramasına tabi tutulmuş bir hava aracı söz konusu olduğunda karşılanmış olarak kabul edilir. (8) Güvenlik tahditli alanların kritik bölümlerinin belirlenmesinin amacı; taranmış giden yolcuların, (giden ve transfer) taranmış giden uçakaltı bagajlarının (giden ve transfer) ve taranmış kabin bagajlarının kirlenmemesini sağlamaktır. (9) Kritik bölümler, 40 tan fazla havalimanı giriş kartına sahip olan kişilerin güvenlik tahditli alanlara giriş yapması söz konusu olduğunda oluşturulur. Kritik bölümler en az aşağıdakileri alanları içerir: a) Havalimanının taranmış giden yolcuların eriştiği tüm bölümleri ve b) Havalimanının, güvenli bagaj söz konusu olmadıkça, taranmış giden uçakaltı bagajın geçebileceği veya tutulabileceği tüm bölümleri. Havalimanının ilgili bölümü en azından (a) ve (b) de değinilen faaliyetler yürütüldüğü sürece kritik bölüm olarak değerlendirilir. (10) Bir kritik bölüm oluşturulmadan önce, kirlenmiş olabilecek bölümlerinin güvenlik araması, yasaklı nesneler içermemesini sağlamak amacıyla gerçekleştirilir. Bu kural, güvenlik aramasına tabi tutulmuş bir hava aracı söz konusu olduğunda karşılanmış olarak değerlendirilir. (11) Taranmamış kişilerin veya MSHGP nda detaylandırılan standartlarda uygun olarak tarama yapılmayan ülkelerden gelen yolcular ve mürettebat üyelerinin kritik bölümlere girmiş olduğu/olabileceği durumlarda, kirletilmiş olabilecek bölümlerin güvenlik araması yasaklı nesne içermemesini sağlamak amacıyla en kısa sürede gerçekleştirilir. Bu standart, güvenlik aramasına tabi tutulmuş bir hava aracı söz konusu olduğunda karşılanmış olarak kabul edilir. Bu hüküm, taramadan muaf olan ve özel tarama prosedürlerine tabii kişiler bu bölümlere girdiğinde geçerli olmayacaktır. (12) MSHGP nda detaylandırılan standartlara uygun olarak tarama yapılmayan ülkelerden gelen yolcular ve mürettebat üyelerinin kullandığı kritik bölümlerden sadece taranmış giden yolcuların ve taranmış giden uçakaltı bagajın geçeceği bölümler yasaklı madde içermediğinden emin olmak üzere aranır. Giriş Kontrol MADDE 33 (1)Kişilere ve araçlara sadece gerekli güvenlik koşullarını sağlamaları durumunda hava tarafı ve güvenlik tahditli alanlara giriş izni verilir. (2) Yetkisiz kişilerin ve araçların GTA lara girmesini önlemek amacıyla girişler kısıtlanır. Hava tarafında bulunmak için geçerli/meşru nedenleri olan kişi ve araçların hava tarafına erişimine izin verilir. Yetkili kişiler eşliğinde gerçekleştirilen refakatli girişler geçerli bir giriş şeklidir. (3) Hava tarafına giriş izni verilebilmesi için ilgili kişinin geçerli bir yetkilendirmeye sahip olması gerekir. Hava tarafındaki kişiler istenmesi halinde geçerli yetkilendirmelerini göstermek zorundadır. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

150 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (4) Hava tarafına giriş izni verilebilmesi için araçların geçerli bir yetkilendirmeye sahip olması gerekir. Hava tarafında geçiş yapılırken araç için alınan giriş izni gösterilmelidir. (5)Güvenlik tahditli alanlara giriş; Güvenlik tahditli alanlara erişim; yetkisiz kişi ya da araçların, bu alanlara girmemesini sağlamak amacıyla giriş kontrollü olarak sağlanır. (6) Güvenlik tahditli alanlarda bulunmak için, kişi veya araçların güvenlik tahditli alanlara erişimine orada bulunmak için geçerli/meşru bir nedene sahiplerse izin verilir. Yetkili kişiler eşliğinde gerçekleştirilen refakatli girişler geçerli bir nedendir. (7) Güvenlik tahditli alanlara giriş izni verilmesi için bir kişi aşağıdaki yetkilendirmelerden birini gösterir: a) Geçerli bir biniş kartı veya dengi ile birlikte aşağıdaki kimliklerden biri; veya 1. Nüfus cüzdanı, sürücü belgesi, pasaport ya da pasaport yerine geçen belgeler, evlilik cüzdanı, resmi kurum/kuruluşlar tarafından verilen fotoğraflı mühürlü/damgalı ve TC kimlik numaralı kimlikler, sağlık karnesi ve doğumdan bir ay sonrasına kadar olan (ebeveyn kimliği ile birlikte) doğum belgeleri, 2. Yolcunun üzerinde kimliğini ispat edecek belge bulunmaması durumunda, Havalimanı Emniyet Şube Müdürlüğü tarafından yolcunun kimliğinin tespit edilmesi halinde düzenlenecek olan tek kullanımlık, fotoğraflı, açık kimlik bilgilerini içeren tanıtım belgesi. Bu belgenin verilmesi ile ilgili şahısların kimliğini tespit etmek üzere izlenecek prosedürler Güvenlik Komisyonlarında belirlenerek Havalimanı Güvenlik Programlarına dahil edilir. b) Geçerli bir mürettebat kimlik kartı veya dengi; veya c) Geçerli bir havalimanı giriş kartı; veya ç) Yetkili/Yerel otorite tarafından düzenlenen geçerli bir giriş izin belgesi; veya d) Geçerli Tüm havalimanı giriş kartı; veya e) Alternatif olarak biometrik veri kullanılarak pozitif doğrulama yapıldığında da giriş izni verilebilir. f) Güvenlik tahditli alan dışındaki bölgeler için geçerli bir giriş kartı uygulamasının olup olmayacağı hususu havalimanı giriş kartları yönergesinde düzenlenir. (8) Fıkra 7 bent (a) da anılan biniş kartı veya dengi belgenin geçerliliği kişinin güvenlik tahditli alana girişine izin verilmeden önce kontrol edilir. Fıkra 7 bentler (b,c,ç,d) de anılan kart ve belgelerin geçerliliği ve sahibi ile eşleştiğinin kontrolü kişinin güvenlik tahditli alana girişinden önce yapılır. (9) Biyometrik tanımlama kullanıldığında, doğrulama için güvenlik tahditli alana girmek isteyen kişinin geçerli bir biniş kartı veya dengi, geçerli bir mürettebat kimlik kartı, geçerli bir havalimanı giriş kartı, geçerli bir ulusal yetkili otorite kimlik kartı, yetkili ulusal otorite (MİA) tarafından tanınan kolluk gücü kimlik kartından birine sahip olduğundan ve yetkilendirmenin geçerli ve iptal edilmediğinden emin olunmalıdır. (10) Güvenlik tahditli alanlara, bir araç geçerli bir giriş izni göstererek giriş yapabilir. Araç girişine izin verilmesinden önce araç, geçiş izninin geçerliliği ve araç ile eşleşmesi kontrol edilir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

151 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (11) Güvenlik tahditli alanlara yetkisiz girişi önlemek amacıyla giriş noktaları aşağıdakiler tarafından kontrol edilir: a) Girişi, tek seferde bir kişi ile sınırlandıran elektronik bir sistem veya b) Giriş kontrolü yapmakla yetkilendirilmiş kişiler (özel güvenlik, polis vb.) (12) Uçuş mürettebat üyesi dahil kişilerin özgeçmiş araştırmaları, güvenlik tahditli alanlara giriş sağlayan bir mürettebat kimlik kartı veya bir havalimanı giriş kartı verilmeden önce olumlu bir şekilde sonuçlanmış olmalıdır. Havalimanı giriş kartı ve hava yolu firması tarafından istihdam edilen bir mürettebat üyesinin mürettebat kimlik kartı sadece operasyonel ihtiyacı olan ve özgeçmiş araştırmasını başarılı bir şekilde tamamlanmış olan kişilere verilebilir. (13) Özgeçmiş araştırması sonucu olumsuz olan bir kişiye kimlik kartı verilmez varsa hemen geri alınır ve iptal edilir. (14)Güvenlik tahditli alanlara refakatçi olmaksızın girişe izin veren herhangi bir kart düzenlenmeden önce gerekli olan özgeçmiş kontrolü en az son beş yılı kapsar ve beş yılı aşmayan düzenli aralıklarla tekrarlanır. Kart yenilenmesinde ise sadece adli sicil kaydı ve şahsın aranan şahıslardan olup olmadığının kontrolü yapılır. (15)Mürettebat ve personel havalimanı giriş kartları beş yılı aşmayan bir süre için düzenlenir. Hava alanlarında tahditli alanlara girişler için giriş kartı sistemi uygulanır. Havalimanı giriş kartları ile ilgili olarak, başvuru, kullanım esas ve usulleri, veriliş tarzı, geçerlilik süresi gibi hususları ihtiva eden yönerge, MSHGP nda bulunan diğer ilgili hükümler ışığında Mülki İdare Amiri tarafından hazırlanır. (16) Havalimanında çalışan herkes, güvenlik tahditli alanlarda havalimanı giriş kartını görünür şekilde taşımak zorundadır. Yolcuların bulunduğu alanlar haricinde güvenlik tahditli alanlarda kartını takmayan bir kişi tespit edildiğinde ilgili birimlere bildirilir. Giriş kartının izin verilen şekilde kullanımından kart kullanıcıları ile birlikte, personelin bağlı olduğu kuruluşlar da sorumludur. (17) Giriş kartı aşağıdaki durumlarda hemen düzenleyen kuruma iade edilir: a) Düzenleyen kurumun talebi durumunda veya b) İstihdamın son bulması durumunda veya c) İşverenin değişmesi durumunda veya ç) Yetki verilen alanlara giriş ihtiyacının değişmesi durumunda veya d) Kartın süresinin dolması durumunda veya e) Kartın iptali durumunda veya f) Sahipsiz kartın bulunması. (18) Düzenleyen kuruluş bir kimlik kartının kaybına, çalınmasına veya iade edilmemesine dair hemen bilgilendirilir. (19)Bir elektronik kart iade, son bulma, geri alma veya kayıp, çalıntı veya iade etmeme bildirimini takiben hemen devre dışı bırakılır. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

152 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (20) Bir hava yolu firması tarafından istihdam edilen bir mürettebat üyesinin mürettebat kimlik kartı aşağıdakileri göstermelidir: a) Sahibinin ismi ve fotoğrafı; ve b) Hava yolu firmasının ismi; ve c) İngilizce dilinde crew kelimesi; ve ç) Son geçerlilik tarihi. (21) Geçerli havalimanı/tüm havalimanları giriş kartlarında aşağıdaki bilgiler yer almalıdır: a) Sahibinin ismi, fotoğrafı(son 1yıl içinde çekilmiş) ve görevi/unvanı; ve b) Görev yapılan kurum kuruluşun ismi; ve c) Düzenleyen kurumun/havalimanının ismi ve onaylayanın unvanı ve imzası; ve ç) Sahibinin giriş iznine sahip olduğu alanlar; ve d) Son geçerlilik tarihi; ve e) Kartın arka tarafında kart kullanım talimatı ile izin verilen bölümlerin açıklaması yer alır. (22)Giriş kartlarının suiistimalini önlemek amacıyla kaybedilen, çalınan veya iade edilmeyen kartların kullanılma durumunun tespit edilmesini sağlamak için bir sistem oluşturulur. Bu sistem elektronik olabileceği gibi manuel olarak giriş kontrol noktalarında bu kartların örneklerinin bulundurulması şeklinde de uygulanabilir. Tespit durumunda ilgili personel/kişi ile ilgili en kısa sürede işlem başlatılır. (23) Araç giriş kartı sadece operasyonel ihtiyacı olan araçlar için düzenlenir. (24) Bir araç giriş kartı araca özel olur ve en azından aşağıdakileri içerir: a) Giriş iznine sahip olduğu alanlar ve b) Son kullanma tarihi. (25) Bir elektronik geçiş kartı transfer edilemeyecek bir şekilde araca sabitlenir. Araç giriş kartı, araç hava tarafında olduğu sürece, aracın ön camında; dışarıdan sürekli görülebilecek şekilde taşınır. Elektronik araç geçiş izinlerinde aracın girmeye yetkili olduğu alanları veya son kullanma tarihi elektronik olarak okunabilir olur ve güvenlik tahditli alanlara giriş için izin verilmeden önce kontrol edilir. Elektronik araç geçiş izinlerinde ilaveten aracın ön camında başka araca transfer edilemez şekilde en az bu bilgileri içerir bir çıkartma veya benzeri gösterim yer alır. (26) Araç giriş izni aşağıdaki durumlarda iptal edilerek düzenleyen kuruluşa iade edilir: a) Düzenleyen kuruluşun talebi durumunda; veya b) Araç artık hava tarafına giriş için kullanılmayacağında; veya c) Araç giriş izni otomatik olarak geçersiz kılınmadıkça araç giriş izninin son kullanma tarihinin gelmesi durumunda. (27) Düzenleyen kuruluş bir araç giriş kartının kaybında, çalınmasında veya iade edilmemesi durumunda hemen bilgilendirilir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

153 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (28) Bir elektronik araç giriş kartı iade, kullanım süresinin dolması, kayıp, çalınma veya iade etmeme bildirimini takiben hemen devre dışı bırakılır. (29) Araç giriş izinlerinin suiistimalini önlemek amacıyla kaybedilen, çalınan veya iade edilmeyen izinlerin kullanılma teşebbüsünün tespit edilmesini sağlamak için bir sistem bulundurulur. Tespit durumunda izin sahibi ilgili personel en kısa sürede havalimanı işletme müdürlüğüne yazılı olarak müracaatta bulunur. İstasyon Müdürü durumu bir üst yazıyla Emniyet Şube Müdürlüğüne iletir. (30) Sadece hava tarafını kullanan ve trafikte kullanılmasına izin verilmeyen araçlar açık bir şekilde havalimanı operasyonları için kullanıldıklarını belirten işaretler taşımaları kaydıyla bu maddenin 24 üncü fıkradan 29 uncu fıkraya kadar olan uygulamalardan muaf tutulabilirler. Ancak muaf tutulması durumunda dahi hava tarafında bulunan araçlar ile ilgili bilgiler(sayısı, hangi kurum kuruluşa ait olduğu vb.) yerel otoritelerce kayıt altına alınır. (31) Geçerli bir havalimanı giriş kartına sahip olanlar haricinde olan mürettebat üyelerine aşağıdaki alanlar haricinde güvenlik tahditli alanlarda bulunduklarında her zaman refakat edilmelidir: a) Yolcuların mevcut olabileceği alanlar; ve b) Geldikleri veya gidecekleri hava aracının hemen yakınındaki alanlar; ve c) Mürettebata tahsis edilen alanlar. Mürettebat üyelerinin geldiği veya gideceği hava aracı ile giriş noktası veya terminal arasında kalan mesafeler (32) Bir kişi istisnai olarak güvenlik tahditli alanlarda her zaman refakatçi eşliğinde olması durumunda bu maddenin 21 inci fıkrasında yer alan gerekliliklerden ve özgeçmiş araştırmaları şartından muaf tutulabilir. (33)Bir araç hava tarafındayken daima refakatçi eşliğinde olması durumunda; bu maddenin 24 üncü fıkradan 29 uncu fıkraya kadar olan uygulamalardan muaf tutulabilirler. (34) Refakatçi eşliğinde girişler ile ilgili olarak aşağıdakileri gereklilikleri sağlamalıdır: a) Refakatli giriş(kişi ve araç) Havalimanı MİA tarafından aşağıdaki şartlar sağlanarak uygulanabilir; 1. Refakatli girişlerin amacı; iş görüşmesi, bakım-onarım keşif vb. geçerli bir nedene dayanması. 2. İşletmelerden kısıtlı sayıda refakatçi olacakların belirlenerek MİA tarafından onaylanması. 3. Refakatçi girişlerinin belirlendiği noktalarda refakatçi listelerinin bulundurulması veya havalimanları giriş kartında refakatçi olduğuna dair bir belirtkenin olması. 4. Refakatçi ve beraberindekinin giriş yaptığı nokta ile çıkış yaptığı noktanın aynı olması. 5. Giriş işlemi sırasında eğer refakatçi başvurusu sırasında alınmayacaksa refakatçi beyan formunun doldurulması ve giriş çıkış kayıtlarının oluşturulması. 6. Refakatçinin en fazla 2 kişiye refakat edebilmesi. 7. Refakatçi ve eşlik ettiklerinin güvenlik taramalarının yapılması. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

154 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı 8. Azami kalış süresinin 8 saat olması. Daha fazla olacaksa veya bir kaç gün devam edecekse diğer giriş yöntemlerinden biri uygulanmalıdır. 9. Mümkün olması halinde noktalarda refakat edilenlerin özgeçmiş araştırmasının güvenlik görevlilerince yapılması. b) Refakatçinin özellikleri aşağıda belirtilmiştir. 1. Geçerli bir havalimanı giriş kartına sahip olmalı; ve 2. Güvenlik tahditli alanlarda refakatçilik yapmaya yetkili olmalı; ve 3. Refakat edilen kişileri her zaman direk görüş alanında tutmalı; ve 4. Refakat edilen kişiler tarafından hiçbir güvenlik ihlalinin gerçekleştirilmediğinden emin olmalıdır. (35)Bir yolcuya refakat eden mürettebat üyesi: Genel havacılık, hava taksi, uçuş okulları ve amatör havacılık faaliyetlerinde bulunan ve geçerli bir giriş belgesine sahip uçuş mürettebatı tarafından biniş kartı veya eşdeğer belgesi bulunmayan yolcusuna refakat edilebilir. (36)Acil durum halinde giriş kontrol için muafiyetler; Ciddi bir can veya mal tehdidine cevap veren kişiler ve bu amaçla kullanılan araçlar (ambulans, ambulans helikopter vb.) geçerli bir havalimanı kimlik kartına sahip en az 1 adet güvenlik görevlisi refakatinde olmaları durumunda giriş kontrolünden muaf tutulabilirler. (37) Terminal ve diğer hassas tesislerin giriş kontrolü ile güvenliği; Havalimanının kara tarafında alınacak güvenlik tertip ve tedbirlerinde, risk ve tehdit analizine ve muhtemel tehdidin içeriğine göre gerekli tertip ve tedbirler alınır. Bu kapsamda havalimanının karaya dönük bölümüne dışarıdan girişler sınırlandırılır ve belirli yol ve geçiş noktaları oluşturulur. Kanundışı eylemlere karşı tedbir almak üzere, yolculara ait tahditli bölümler ve halka açık yerler güvenlik görevlilerince gözetim ve denetim altında tutulur. Aşağıdaki tesislerde gerekli önlemler alınır; a) Yolcu terminali ile ilgili güvenlik tertip ve tedbirleri; Yolcu terminalinde terminal güvenliği ve orada bulunanların korunmasına yönelik tedbirler alınır. 1. Terminal girişlerinde tüm yolcu, karşılayıcı uğurlayıcı personel vb. kişiler yasaklı maddelerin sokulmasının engellenmesi amacıyla güvenlik kontrolüne tabi tutulur. Güvenlik kontrolleri, programda belirtilen yolcu ve kabin bagajı tarama standartlarını karşılamalıdır. Terminallere sokulması yasaklı ve tehlikeli maddeler Ek-17 de belirlenmiştir. Terminal giriş kontrol noktalarındaki tarama standartları konusunda uygulama yetkili otorite ve yerel otorite tarafından risk ve tehdit değerlendirmesine uygun olarak değiştirilebilir. Bu konudaki uygulama ve standart detayları Ek-22 de belirtilmiştir. 2. Yolcu çekin (check-in) sonrası uçakaltı bagaj taraması yapılan terminallerde, terminal girişi güvenlik kontrol noktası MSHGK kararı ile kaldırılmışsa, Ek-22 de belirtilen prosedürler ve alternatif tedbirler uygulanmalıdır. b) CIP terminallerinde ve salonlarında tarama; CIP terminallerinde, salon girişinde yolcu çekin işlemleri yapılır, yolcu ve uçakaltı bagajı ayrılır. Uçakaltı bagajı uçağa yüklenmeden önce uçakaltı bagajı tarama yöntemlerine göre taranır. Yolcular yasaklı maddelerin GTA lara geçişini önlemek amacıyla yolcu kabin bagajı tarama prosedürlerine göre GTA na geçmeden önce taramaya tabi tutulur. Terminal içi CIP salonlarında ise salon girişinde yolcular ve kabin bagajları taramaya tabi tutulur. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

155 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı c) Genel havacılık terminalleri; bu terminaller de uçuş ekibi ve yolcular GTA geçişi öncesinde taranır. Bu kişilerin ticari havacılık faaliyetleri ve çalışanları ile karışmasını önleyici tedbirler alınır. ç) VIP salonları; VIP salonlarından sadece, Başbakanlık Personel Prensipler Genel Müdürlüğü nce bildirilen listede yer alan makam sahipleri yararlandırılır. Uçuş güvenliğini ve emniyetini tehlikeye düşürecek herhangi bir yasaklı maddenin GTA geçişine izin verilmez. Yanında silah bulunan VIP şahıslar ve korumalarının silahlarını teslim etmeleri esastır sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu 93. Maddesi kapsamında izin verilen durumlar hariçtir. Bu durumda dahi işletme ve kaptan pilotun bilgilendirilmesi sağlanır. (38) Hassas tesisler; kontrol kulesi, teknik blok, haberleşme ve seyrüsefer yardımcı cihazları, yakıt tesisleri, elektrik enerji kaynağı ve nakil tesisleri ve tesisat galerileri, radar vb. havalimanının hassas tesisleri gerektiği şekilde korunur ve buralara giriş-çıkış kontrol altında bulundurulur. (39) Küçük ve kontrolsüz havalimanlarında güvenlik tedbirleri MSHGP nın Ek-12 si doğrultusunda yerine getirilir. Yolcu Dışındaki Kişiler ve Taşıdıkları Eşyaların Taranması MADDE 34 (1) Yolcu dışındaki kişilerin taranmasında kullanılabilecek yöntemler aşağıdaki gibidir: a) Elle arama; b) Kapı tipi metal dedektörü(ktmd); c) Patlayıcı tespit köpekleri(ptk); ç) Patlayıcı iz tespit cihazı (PİT-ETD); d) İyonize (aktif ışıma yapan) radyasyon yaymayan güvenlik tarayıcıları; e) Patlayıcı iz dedektörü (ETD) ile birlikte el tipi metal dedektörü (ETMD) (2) Madde 53 fıkra (3) ve (4) ve madde 54 fıkra (4), (5), (7), (10) ve (11) yolcu dışındaki kişilerin taranmasına uygulanır. (3)Destekleyici yöntemler veya öngörülemez aralıklar ile (Rastgele Tespit Usulü) tarama: Patlayıcı tespit köpekleri ve patlayıcı iz tespit cihazı sadece taramayı destekleyici yöntemdir. Bu yöntemler; elle arama, kapı tipi metal dedektörü veya güvenlik tarayıcıları ile rastgele tespit usulü ile yapılan taramalarla birlikte kullanılır. (4)Kişilerin taranması için PTK nin ve PİT-ETD nin birincil yöntem olarak kullanılması: patlayıcı tespit köpekleri ve patlayıcı iz tespit cihazları ile taramaya tabi tutulacak yolcu dışındaki kişilerin hangi yöntemin kullanılacağını öngörememesini sağlayan ilave bir tarama metodolojisi oluşturulur. Metotlardaki öngörülemeyen değişim, (örneğin elle arama, kapı tipi metal dedektörü veya güvenlik tarayıcısının kullanımı gibi) süreklilik içermemeli, rastgele seçilmelidir. (5)Metotlardaki öngörülemeyen değişim: öngörülemez değişim uygulandığında, yolcular haricindeki kişilere uygulanan elle arama, kapı tipi metal detektörü veya güvenlik tarayıcılarının kullanım oranları %10 dan az olmamalıdır. Taşınan maddelerin taranması için Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

156 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı kullanılan EDS ekipmanı, elle arama ya da x-ray in kullanım oranı da %10 dan az olmamalıdır. Bu yüzdelere, sürekli rastgele bir temele dayanan yöntemle ulaşılmalıdır. (6)Kapı Tipi Metal Detektöründen Geçen Yolcular Dışındaki Kişiler: Kapı tipi metal detektöründen yolcular dışındaki kişiler geçerken, cihazın alarm vermediği durumlarda, bu kişilerin %10 ila %20 si yasaklı maddelerin tespit edilmesi amacıyla Patlayıcı Tespit Köpekleri (EDD) veya Patlayıcı İz Tespit Detektörü (ETD) veya elle arama veya güvenlik tarayıcısında taramaya tabi tutulmalıdır. (7)Yolcular Dışındaki Kişilerin Patlayıcı İz Cihazı (ETD) ile Taranması: a) Yolcu harici kişilerin Patlayıcı İz Tespit Detektörü (ETD) ile taranmasında, kişilerin avuç içlerinden, ellerinin arkasından veyahut bu kişiler tarafından yeni dokunulmuş kişisel bir eşyadan (cüzdan, el çantası, pasaport vb.); ve en az kişinin kemerinin dış bölgesi veya ayakkabının üst kısmından noktadan alınan örnekler kullanılmalıdır. b) Taşınan maddelerin %80 90 nın Patlayıcı İz Tespit Detektörü (ETD) ile taranmasında, söz konusu nesnenin -uygulanabilir olması durumunda dikiş yerleri, fermuarları ve eklem yerleri dâhil olmak üzere; ya da bagajın iç astarından özel bir dikkat göstererek dikişlerine ve birleşim noktalarına kadar olan dış parçalarından örnekler alınmalıdır. c) Taşınan nesnelerin %10 20 sinin ETD Ekipmanı ile taranmasında, söz konusu nesnenin fermuarı, kulpu ve tutma yerleri gibi sıklıkla dokunulan parçalarından ve söz konusu nesnenin uygulanabilir olması durumunda iç astarı veyahut taşınan nesnenin içerisinde yer alan herhangi büyük nesnelerin dış yüzeyinden alınan örnekler kullanılmalıdır. (8)Taşınan eşya ve nesnelerin taranması için yöntemler: Yolcu dışındaki kişiler tarafından taşınan eşya ve nesnelerin taranmasında aşağıdaki yöntemlerden biri kullanılır: a) Elle arama; b) X-ray cihazı; c) Patlayıcı tespit sistemi cihazı; ç) Patlayıcı tespit köpekleri; d) Patlayıcı izi tespit cihazı (9) Yolcu dışındaki kişilerin eşyalarının taranmasında, konusunda aşağıdaki madde hükümleri uygulanır: Madde 56 fıkra (6), madde 56 fıkra 7 bent (a) dan (ç) ye kadar, madde 56 fıkra (7) bent (e) ve madde 56 fıkra (11). (10)Destekleyici yöntemler veya tahmin edilemez değişimler ile tarama: Patlayıcı tespit köpekleri ve patlayıcı izi tespit cihazının kullanımı, sadece elle arama, x-ray veya patlayıcı tespit sistemine destekleyici yöntem olarak ya da tahmin edilemez değişimler ile tarama için kullanılmalıdır. (11)Taşınan maddelerin taranması için patlayıcı tespit köpeklerinin ve patlayıcı izi tespit cihazının birincil yöntem olarak kullanılması: Patlayıcı tespit köpekleri ve patlayıcı iz tespit cihazları ile birlikte yolcu dışındaki kişiler için tahmin edilemez değişimler örneğin elle arama, kapı tipi metal dedektörü veya güvenlik tarayıcısının birlikte kullanımı gibi taramaya tabi tutulacak kişinin hangi yöntemin kullanılacağını öngörememesini sağlayan bir metodoloji oluşturulur. Tahmin edilemez değişimler ile yapılan uygulamalarda taşınan eşyanın nesnenin Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

157 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı taranması için kullanılan elle arama, x-ray cihazı veya patlayıcı tespit cihazının kullanım oranı %10 dan az olmamalıdır. Bu orana sürekli rastgele değişim metodu ile ulaşılır. (12)Patlayıcı izi tespit dedektörü: Yolcu dışındaki kişilerin patlayıcı iz tespit dedektörü ile taranmasında, kişinin ellerinden ve belinin dış kısmından veya kişinin yakın zamanda elinde bulundurduğu kişisel eşyalarından (cüzdan, çanta, pasaport vb.) alınan örnekler kullanılır. Taşınan eşyaların patlayıcı tespit cihazı ile taranmasında, eşyanın dışından, imkân dahilinde ise dikiş, fermuar ve tokalarından veya dikiş ve birleşimlerine özel olarak dikkat ederek iç astarından alınan örnekler kullanılır. (13)Rastgele taramanın sıklığı: Yolcu dışındaki kişilerin rastgele tarama usulüne göre taranmasının zorunlu olduğu hallerde, arama sıklığı yetkili otorite veya yerel otorite tarafından risk ve tehdit değerlendirmesine göre belirlenir. Muafiyetler ve özel tarama prosedürleri MADDE 35 (1) İstisnalar ve özel tarama yöntemleri ile uygulanacak kişiler aşağıdaki gibidir; a) Kritik bölümlerden geçici olarak ayrılan taranmış yolcu haricindeki kişiler, kritik bölümlere yasaklı maddeleri sokmamalarını sağlamak için yetkili kişilerce sürekli gözlem altında tutulmaları kaydı ile dönüşlerinde taramadan muaf tutulabilirler. b) Yetkili otorite yerel risk ve tehdit değerlendirmesi temelinde o havalimanında görevde olmaları kaydı ile, güvenlik tahditli alanlarda ateşli silah taşıması gereken yetkilendirilmiş güvenlik personeli ve diğer görevlilerinin taramadan hariç tutulması veya özel tarama prosedürlerine tabi tutulması için belirli bir akreditasyon prosedürü oluşturabilir. Bu kişiler gizli görevde olmadıkça havalimanında geçerli bir kimlik kartı göstermelidirler. c) Yaşama veya mülkiyete karşı ciddi bir acil durum tehdidine cevap veren yolcu dışındaki kişiler örneğin doktor, itfaiye vb. taramadan muaf tutulabilirler. ç) Görevleri gereği kimlikleri gizli kalması gereken o havalimanında görevli, devlet güvenlik ve istihbarat birimleri personeli taramadan ve havalimanı giriş kartı uygulamasından muaf tutulabilir. Araçların aranması MADDE 36 (1) Havalimanlarında güvenlik tahditli bir alana giren araç veya araçlar yasaklı maddelerin bu alanlara sokulmasını önlemek amacıyla aranır. (2)Kritik bölümlere giren araçlar; Kritik bölümlere girmeden önce tüm araçlar aranır. Arama sonrasında kritik bölümlere girene kadar yasadışı müdahaleye karşı korunur. (3)Arama prosedürleri ile Sürücüler ve araç içindekiler; Sürücü ve araç içindeki diğer kişiler arama sırasında araçta olmazlar. Kişisel eşyalarını tarama için araçtan çıkarmaları istenir. (4)Aranacak alanlar; Güvenlik tahditli alanların kritik bölümlerine giren araçlar için, aşağıdaki seçeneklerin en az üçü seçilir ve bu seçilen alanların tamamı aranır. Aranacak alanların seçiminin rastgele olmasını sağlamak için tanımlanmış metodolojiler oluşturulur: a) Kapı cepleri, güneşlikler ve torpido gözü Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

158 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı b) Koltuk cepleri, koltuk altları ve ayak boşlukları; c) Bagaj, eşya veya kargo alanı; ç) Tekerlek boşlukları(çamurlukları); d) Motor bölümü; ve e) Bent (a)'dan (d)'ye kadar olan maddelerde kapsanmayan yerler. (5)Kritik bölümler haricinde güvenlik tahditli alanlara giren araçlar; Araçların rastgele tespit usulü ile seçilen %25-30 u kritik bölümler haricinde güvenlik tahditli alanlara girmeden önce detaylı olarak aranır. Arama sonrasında güvenlik tahditli alanlara girene kadar yasadışı müdahaleye karşı korunmalıdırlar. Rastgele tespit usulü ile yapılacak araç içinde bulunan kişilerin kontrollerinde gerek ilgili birimler tarafından gerekse havalimanlarındaki görevli kurum/kuruluşlarca MSHGP Ek-13 de yer alan hususlar çerçevesinde yapılan tespitler sonucu belirlenen yolcu tiplemelerine (yolcu davranışını analiz etme yöntemlerine göre) yönelik olarak da değerlendirme yapılır ve gerekli önlemlerin alınması sağlanır. Bu, kritik bölümlerden güvenlik tahditli alanlara giren araçlar için geçerli olmaz. (6) Kritik bölüm haricinde güvenlik tahditli alana giriş öncesinde arama için seçilen araçlarda rastgele seçilen en az bir alan incelenir. Araçların ve incelenecek alanların seçiminin rasgele olmasını sağlamak için tanımlanmış metodolojiler oluşturulur. (7)Arama yöntemleri; Elle arama, yasaklı madde içermemelerini sağlamak üzere içerikler dahil seçilen alanların kapsamlı bir el ile kontrolünden oluşur. (8) Elle aranacak veya görsel olarak kontrol edilecek alanlar; Kapı cepleri, güneşlikler, torpido gözü, koltuk cepleri, koltuk altları ve ayak boşlukları, bagaj, eşya veya kargo alanı ve bunlarda dahil olmak üzere tekerlek boşlukları ve motor bölümü dışında kalan alanların incelenmesi için elle arama yapılır. Bahse konu alanların boş oldukları durumlarda gözle kontrol uygulanabilir. Gözle kontrol yöntemi tekerlek boşlukları ve motor bölümünün incelenmesi için uygulanır. (9)Arama için destekleyici yöntemler: Aşağıdaki yöntemler sadece aramanın tamamlayıcı yöntemleri olarak kullanılır: a) Patlayıcı tespit köpekleri ve b) Patlayıcı izi tespit (ETD) cihazı. (10) Mülki İdare Amirliği, objektif nedenlerle araçların refakat etmeye yetkili bir kişi tarafından refakat edilmeleri kaydı ile aramadan muaf tutulmasına veya özel arama prosedürlerine tabi olmasına izin verebilir. (11)Kolluk görevlilerinin araçları; geçerli bir araç kartı göstermeleri ve sürücü ve içindekilerin o havalimanında görevde olması kaydı ile silah taşıma yetkisi olan kolluk görevlilerinin, yetkilendirilmiş güvenlik personeli ve itfaiye görevlilerinin araçlarının aramadan muaf tutulmasına veya özel arama prosedürlerine tabi tutulmasına izin verilebilir. (12)Araçların kilitli alanları; Araçların alanlarının kilitlenmesi için bir sisteme izin verildiğinde ve ilgililerce bu sistem kullanıldığında, araçların kilitli alanları aramadan muaf tutulabilir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

159 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (13)Güvenlik tahditli alanlara erişimini sağlayan havalimanı giriş kartına sahip olanların 40 tan az olduğu havalimanlarında; güvenlik tahditli alanlara giren araçlar, Mülki idare Amirliği tarafından bir risk değerlendirmesi ile belirlenecek bir yöntem ve sıklıkta rastgele aramalara tabi olur. (14) Yaşama veya mülkiyete karşı ciddi bir acil durum tehdidine cevap vermek için kullanılan araçlar aramadan muaf tutulurlar. (15) Görevleri gereği kimlikleri gizli kalması gereken ilgili havalimanında görevli devlet güvenlik ve istihbarat birimlerine ait araçlar aramadan muaf tutulabilir. Gözetim devriye ve diğer fiziki kontroller MADDE 37 (1)Gözetim devriye ve diğer fiziki kontroller; Havalimanlarında ve uygun olduğunda kamu erişiminin bulunduğu bitişik alanlarda, kişilerin şüpheli davranışlarını, yasadışı müdahale eylemi gerçekleştirmek için istismar edilebilecek zafiyetleri tanımlamak ve kişileri bu gibi eylemlere teşebbüsten alıkoymak amacıyla gözetim, devriye ve diğer fiziksel kontroller uygulanır. (2)Amaç ve Kapsam; Gözetim veya devriyeler aşağıdakileri izlemek için gerçekleştirilir: a) Kara tarafı, hava tarafı, güvenlik tahditli alanlar, kritik bölümler ve varsa ayrılmış alanlar arasındaki sınırlar; ve b) Park alanları ve yollar dahil terminalin kamu tarafından erişilebilir olan alanları ve yakını; ve c) Yolcuların mevcut olduğu alanlar haricinde güvenlik tahditli alanlarda kişilerin kimlik kartlarının takılması ve geçerliliğinin kontrolü; ve ç) Hava tarafında araç giriş izinlerinin gösterilmesi ve geçerliliğinin kontrolü; ve d) Kritik bölümlerde yüklenmeyi bekleyen uçakaltı bagaj, kargo ve posta, uçak içi tedarikler ve hava yolu firması postası ve materyalleri. (3)Sıklık ve gözetim yöntemleri; Gözetim ve devriye gerçekleştirme yöntemleri ve sıklığı aşağıdakileri dikkate alarak yetkili otorite veya yerel otorite tarafından gerçekleştirilen bir risk değerlendirmesine dayanır. Ayrıca risk değerlendirmesinin sıklığı, gözetim ve devriye gerçekleştirme yöntemleri yazılı olarak belirlenir kayıtları tutulur. a) Operasyonların sayısı ve türü dâhil havalimanının boyutu; ve b) Havalimanının yerleşimi, özellikle havalimanında oluşturulmuş alanlar arasındaki ilişkiler; ve c) Gözetim ve devriyeleri gerçekleştirme imkânları ve kısıtlamaları. (4)Öngörülemezlik; Gözetim ve devriyeler öngörülebilir bir düzeni izlemezler. Havalimanı giriş kartlarının geçerliliği rastgele olarak kontrol edilir. (5)Güvenlik kontrol noktalarının korunması ; Kişilerin güvenlik kontrol noktalarını taranmadan yarıp geçmelerini engelleyen ve bu gibi bir ihlal meydana gelirse ihlalin ve sonuçlarının hemen giderilmesini ve düzeltilmesini sağlayan önlemler alınır. (6)Apron ve diğer hava aracı park alanlarının aydınlatılması; Apron ve diğer park alanları yeterince aydınlatılır. Özellikle havalimanının hassas alanlarını da aydınlatmalıdır. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

160 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı İkinci Bölüm Havalimanının Özel Demarke(Ayrılmış) Alanları Havalimanının Özel Demarke(ayrılmış) Alanları MADDE 38 (1) Havalimanlarının demarke alanlarına park edilmiş olan ve MSHGP nda belirlenen alternatif tedbirlerin uygulandığı bir hava aracı, MSHGP standartlarının tümüyle geçerli olduğu bir hava aracının kendisine, yolcu, bagaj, kargo ve postasına uygulanan güvenlik standartlarının bozulmamasını sağlamak üzere ayrılır. Üçüncü Bölüm Hava aracı Güvenliği Genel MADDE 39 (1)Aksi belirtilmedikçe bir hava yolu firması hava aracına ilişkin olarak bu bölümde belirtilen önlemlerin uygulanmasını sağlar. Uygulama MADDE 40 (1) Hava aracı, kalkış öncesinde herhangi bir yasaklı maddenin bulunmamasını sağlamak amacıyla, hava aracı güvenlik kontrolüne veya hava aracı güvenlik aramasına tabi tutulur. Transit halindeki bir hava aracı için 44 (b) maddesinde yer alan diğer uygun tedbirler uygulanabilir. Hava aracı güvenlik kontrolü ve araması MADDE 41 (1) Aksi belirtilmedikçe hava aracı hava aracı güvenlik kontrolüne tabi tutulmaz, madde 43 şartlarına uyan hava aracı, hava aracı güvenlik aramasına tabi tutulur. Ancak risk ve tehdit değerlendirmesine göre hava aracı güvenlik kontrolü yapılır. Hava aracının konumu- Güvenlik durumu MADDE 42 (1)Bir hava yolu firması gerekirse, hava aracının kritik bir bölümde olup olmadığına dair havalimanı otoritesi tarafından bilgilendirilir. Kritik bir bölümde olup olmadığı konusunda bir bilgi yoksa ya da emin olunamazsa, hava aracının kritik bölüm haricinde bir bölümde olduğu varsayılır. (2)Güvenlik durumunun değişimi; Bir alan güvenlik durumu değişikliği nedeniyle artık kritik bir bölüm olarak değerlendirilmediğinde, ya da tersi durumlarda havalimanı otoritesi etkilenen hava yolu firmalarını bilgilendirilir. Hava aracı Güvenlik Araması MADDE 43 (1) Bir hava aracı aşağıdaki durumlarda güvenlik aramasına tabi tutulur: a) Bir hava aracı yetkisiz kişilerin girmiş olabileceğinden şüphelenildiğinde her zaman güvenlik aramasına tabi tutulur. b) Güvenlik önlemlerinin MSHGP nda detayları verilen standarda denk olarak tanınmadığı bir ülkeden kritik bir bölüme gelen bir hava aracı yolcunun hava aracının aranacak bölümlerinden inişinden ve/veya uçak altının boşaltılmasından sonra herhangi bir zamanda hava aracı güvenlik aramasına tabi tutulur. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

161 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı c) Kritik bölüm haricinde bir bölüme giren veya çıkış yapan bir hava aracı kalkış öncesi herhangi bir zamanda bir hava aracı güvenlik aramasına tabi tutulur. d) Kritik bir bölüm haricinde bir bölümden erişilebilir olan ve daha sonra kritik bölüme alınan bir hava aracı kalkış öncesi herhangi bir zamanda bir hava aracı güvenlik aramasına tabi tutulur. Eğer arama hava aracını kritik bölüme almadan önce yapılmış ise hava aracının aranan bölgeleri mühürlenmeli, kilitlenmeli veya kritik bölgeye alınıncaya kadar hava aracı korumasından sorumlu kişiler tarafından sürekli gözlem altında tutulmalıdır. e) Güvenlik standartlarının MSHGP nda detayları verilen standarda denk olarak tanınmadığı bir ülkeden kalkarak, güvenlik önlemlerinin MSHGP nda detayları verilen standarda denk olarak tanındığı bir ülkede transit duraklama sonrası gelen bir hava aracı, güvenlik önlemlerinin MSHGP nda detayları verilen standarda denk olarak tanınmadığı bir ülkeden gelen bir hava aracı olarak değerlendirilir Muafiyetler MADDE 44 (1) Hava aracı güvenlik araması aşağıdaki durumlarda yapılmayabilir: a) Bir hava aracı MSHGP nda detayları verilen standarda denk olarak tanınan güvenlik önlemlerine tabi olduktan sonra kritik bölüme girerse hava aracı güvenlik aramasından muaf tutulabilir. b) Transit duraklamadaki bir hava aracı, hava aracı güvenlik aramasından muaf tutulabilir. MSHGP nda detayları verilen standarda denk olarak tanınmayan güvenlik önlemlerine tabi olduğu bir ülkeden geliyorsa ve bir veya daha fazla yolcu hava aracından inerse bu durumda aşağıdakiler uygulanır: 1. Kalan yolcuların ve bagajların eşleştirilmesi ve 2. Baş üstü dolaplarında ve koltuk ceplerinde inen yolcu tarafından hiçbir eşya veya maddenin bırakılmamış olunduğundan emin olunması. Hava aracı güvenlik aramasının yapılışı MADDE 45 (1)Hava aracının kabinindeki alanların incelenmesi sırasında hava aracı transit halinde olmadıkça hiçbir yolcu hava aracında olmamalıdır. (2)Transit halindeki hava aracında yolcuların mevcudiyeti; Bir hava aracı transit halinde olduğunda hava aracı güvenlik araması aşağıdakilerin sağlanması kaydı ile yolcular hava aracındayken gerçekleştirilebilir: a) Arama gerçekleştirilirken yolcular kabin bagajlarını yanlarına alır veya gösterirler; ve b) Arama gerçekleştirilirken hava aracı içinde, yer değiştirmelerini önlemek amacıyla yolcular gözetim altında tutulmalıdır. (3)Bir hava aracı kritik bir bölümde olduğunda hizmet sağlayıcılar tarafından hava aracı güvenlik araması gerçekleştirilebilir. Hava aracı kritik bölüm haricinde bir bölümde olduğunda hava aracı güvenlik araması hizmet sağlayıcıların ve taşıdıkları nesnelerin gözetim altında olması kaydı ile hizmet sağlayıcılar hava aracındayken gerçekleştirilebilir. Hava aracı inceleme yöntemleri ve alanları MADDE 46 (1) Hava aracı inceleme yöntemleri ve incelenecek bölgeler aşağıdaki gibidir: Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

162 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı a) Alanların incelenmesi el araması ile yapılır. b) Boş olan alanların incelenmesi için alternatif bir yöntem olarak görsel kontrol kullanılabilir. c) İncelemenin destekleyici bir yöntemi olarak patlayıcı tespit köpekleri (PTK) veya patlayıcı izi tespit (PİT-ETD) cihazı kullanılabilir. (2)Hava aracının incelenecek alanları; Bir hava aracı güvenlik araması alet, anahtar, merdiven veya diğer yardımlar kullanılmaksızın ve mühürleri kırmaksızın erişilebilir olduklarında aşağıdaki alanların incelenmesinden oluşur: a) Baş üstü dolapları, b) Mürettebat muhafaza alanları dahil dolaplar ve muhafaza bölümleri, c) Tuvalet bölümleri, ç) Mutfak alanları, d) Koltuk cepleri, e) Koltuklar altındaki, arasındaki ve koltuk ve duvar arasındaki alanlar, f) Eğer gözetimsiz bırakılmışsa kokpit, g) Uçak altı kargo bölümü, ğ) Uçak altında kargo bölümünde bulunan nesne ve bölümler, h) Hava aracı hizmet panelleri ve hizmet bölmeleri, ı) Tekerlek yuvaları, i) Can yeleği ceplerinin %5-10 u. (3)Transit uçuşlarda uçak altı bölmesi, yolcu bagaj eşleşmesi yapılmış bagajların ve kargonun bütünlüğünü sağlamak üzere yetkisiz erişimlere karşı ve yetkisiz nesnelerin konulmamasını sağlamak üzere korunur. Aramalar, bu konudaki eğitim almış olan, hava yolu şirketi personeli veya hizmet aldığı kuruluş personelince yapılır ve bu aramanın kaydı 24 saat veya uçuş süresince tutulmalıdır. (4)Hava aracı güvenlik araması bilgileri: Giden bir hava aracının güvenlik araması konusundaki aşağıdaki bilgileri kaydedilmelidir ve uçuş süresince veya 24 saat için (hangisi daha uzun ise) hava aracında dışında yerde bir noktada saklanmalıdır. Kayıt aşağıdakileri içerir: a) Uçuş numarası, b) Varış noktası, c) Önceki uçuşun kalkış yeri, ç) Aramanın yapılıp yapılmadığına dair bilgi, eğer yapılmışsa aşağıdaki bilgiler de ilave olarak belirtilir; 1. Hava aracı güvenlik aramasın tamamlandığı tarih ve zaman; ve 2. Hava aracı güvenlik aramasının uygulanmasından sorumlu kişinin ismi ve imzası. Hava aracının korunması MADDE 47 (1)Her hava aracı yetkisiz müdahaleye karşı korunur. Bir hava aracının havalimanında nereye park edilmiş olduğuna bakılmaksızın aşağıdakiler yoluyla hava aracı işleticisi tarafından hava aracının her bir dış kapısı yetkisiz erişime karşı korunur: a) Yetkisiz erişime teşebbüs eden veya yetkisiz erişim sağlamış kişilerin hemen tespit edilerek ilgili birimlere teslimini sağlama veya b) Dış kapılarının yerden erişilebilir olmayan bir hava aracı kritik bir bölümde olduğunda giriş yardımcıları her bir dış kapısından uzaklaştırılmış ve girişi önlemek için hava Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

163 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı aracından yeterli uzaklığa konumlanmış ise hava aracının kapısı kapalı olarak değerlendirilmelidir veya c) Yetkisiz erişimi anında tespit edecek elektronik araçlara sahip olma; ve ç) Kapısı açık bir hava aracına doğrudan erişim sağlayan ve yanaşmış körüklere erişim sağlayan tüm kapılarda elektronik havalimanı giriş kart sistemi olmalı ve Sadece hava aracı korunması konusunda uygun eğitim almış kişilerin bu kapıları açmasına müsaade edilmelidir. Bu kişiler kapıları kullanırken yetkisiz erişimin önlendiğinden emin olmak zorundadır. d) Hava aracı mümkün olduğu yerde, çevre sınırından(tel örgü) veya diğer kolay nüfuz edilebilir bariyerlerin uzağına ve iyi aydınlatılmış alanlara park edilmelidir. (2) Hangara park edilmiş hava aracı: Kilitli veya yetkisiz girişe karşı korunan bir hangara park edilmiş bir hava aracı için koruma gereklilikleri geçerli değildir. (3)Kritik bölümler dışında bir alanda yer alan, dış kapıları kapatılmış bir hava aracı için ek koruma aşağıdakileri içerir. a) Giriş için yardımcı araçlar uzaklaştırılır; Ancak yerden, bir kişi tarafından erişilebilir bir kapı için bu durum geçerli değildir; veya b) Mühürlenir; veya c) Kilitlenir; veya ç) Gözetim altında olur. (4)Erişim yardımcılarının uzaklaştırılması; yerden erişilebilir olmayan kapılar için erişim yardımcıları hava aracından erişim sağlayamayacak mesafede uzağa çekilir. (5)Dış kapıların kilitlenmesi; Dış kapılar kilitlendiğinde sadece operasyonel yetkiye sahip kişiler bu kapıları açabilir. (6)Dış kapıların izlenmesi; Dış kapıların izlendiği yerlerde, izleme hava aracına yetkisiz erişimin anında tespit edilmesini sağlamalıdır. (7)Dış kapılar mühürlendiğinde: a) Mühürlerin kurcalandığı kolayca belli olmalıdır, her biri numaralanmalı ve kontrol altında tutulmalıdır; ve b) Mühür numaraları kaydedilmelidir ve istasyonda hava yolu firması tarafından 24 saat veya uçuş süresince (hangisi uzunsa) saklanmalıdır; ve c) Hava aracına girmeden önce, mühürler ve mühür numaraları kurcalama izlerine karşı kontrol edilmelidir. Kurcalama tespit edilirse veya bundan şüphelenilirse hava aracının ilgili bölümleri hava aracına yolcu alımı ve yükleme öncesinde hava aracı güvenlik aramasına tabi tutulmalıdır. ç) Dış kapıları mühürlü bir hava aracı kritik bir bölüme alındığında yukarıda belirtilen gereklilikler bu bölüm içinde geçerli olur. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

164 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Dördüncü Bölüm Yolcular ve Kabin Bagajları ile Beraberindeki Diğer Eşyalar Genel hükümler MADDE 48 (1)Aksi belirtilmedikçe, yetkili otorite, Mülki İdare Amirliği, havalimanı işleticisi, hava yolu firması veya havacılık işletmeleri, bu bölümde belirtilen önlemlerin uygulanmasını sağlar. (2) Bir hava aracı, güvenlik önlemlerinin MSHGP nda detayları verilen standarda denk olarak tanınmadığı bir ülkeden kalkıp sonrasında başka bir ülkede transit olarak duraklaması ve Ülkemize gelmesi durumunda yolcular ve kabin bagajları MSHGP standartlarına uygun taranmamış yolcu ve kabin bagajları olarak değerlendirilir; Ancak, bu yolcu ve kabin bagajlarının transit duraklanan ülkede MSHGP standartlarına denk olarak taranmış olduğuna dair bir teyit varsa bu durum istisnadır ve taranmış kabul edilebilir. Tanımlamalar MADDE 49 (1) Sıvıların, Aerosollerin ve Jellerin Tanımı (SAJ/LAGs); Aşağıda belirlenen maddeler bu programda yer alan, sıvı, aerosol veya jel kapsamında yer alır. a) Su, şurup, içecek dahil her türlü sıvı b) Kremler, losyonlar, yağlar (Kozmetik yağlar dahil), parfümler, maskara dahil her türlü makyaj malzemesi (katı halde olan rujlar hariç) c) Tıraş köpükleri, deodorantlar ç) Diş macunu dahil her türlü macun kıvamındaki maddeler d) Reçel, bal, yoğurt, pekmez ve salça gibi tam katı halinde olmayan yiyecekler e) Kontak lens sıvıları f) Şampuanlar g) Yukarıda sayılan maddelere benzeyen diğer maddeler. (2)Kurcalandığı Belli olan Poşetlerin Tanımı (KBOP/STEBs); Kurcalandığı Belli Olan Torba/poşet (STEB) Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı tarafından önerilen güvenlik kontrol standartlarına uyan bir torba/poşettir. (3)Sıvı patlayıcı tespit sisteminin tanımı (SPTS/LEDS); Sıvı patlayıcı tespit sistemi madde 150 hükümlerini karşılayan ve tehdit içerikli maddeleri tespit yeteneğine sahip olan bir cihazdır. Yolcu ve Kabin Bagajlarının Taranması Yolcuların taranması MADDE 50 (1)Tüm giden, transfer ve transit yolcular ve bunların kabin bagajları yasaklı nesnelerin güvenlik tahditli alanlara ve hava aracına sokulmasını önlemek amacıyla taranmalıdır. Transfer yolcular MADDE 51 (1)Transfer yolcular ve kabin bagajları güvenlik kontrolüne tabi tutulur. Ancak, MSHGP standartlarına eşdeğer güvenlik tedbirleri uygulanan bir ülkeden gelen (EK-25)ve yurt içi transfer yolcu ve kabin bagajlarının güvenlik kontrolü istisnai olarak yapılmayabilir. Transit yolcular MADDE 52 (1) Transit yolcuların kontrol edilmesi; Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

165 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı a) Transit yolcular, tüm yolcular ve kabin bagajları güvenlik kontrolüne tabi tutulur. Ancak aşağıda belirtilen durumlarda güvenlik kontrolünden muaf tutulur: 1. Yolcu ve kabin bagajı uçaktan inmezse, 2. Başka bir uçağın güvenlik kontrolünden geçmiş yolcuları ile karışmayacakları ayrı bir salona alınırlarsa, 3. MSHGP'nda belirlenmiş standartlara eşdeğer güvenlik tedbirleri uygulanan bir ülkeden geliyorlarsa, 4. Yurtiçi transit yolcular. b) Varış noktasından önce transit noktasında inen yolculara ait, kabin içi ve uçak altına verilen bagajların uçaktan indirilmesi sağlanmalıdır. c) Hava yolu işletmesinin talebi üzerine, yetkili otoritenin uygun görmesi halinde, yukarıda belirtilen durumlarda güvenlik kontrolleri hizmet satın almak suretiyle de uygulanabilir. Özel yolcu kategorileri MADDE 53 (1)Yetkili otorite objektif nedenlerle özel tarama prosedürlerine tabi olacak veya taramadan muaf tutulacak yolcu kategorileri oluşturabilir. (2)Hareket yeteneği kısıtlı ve özellikli yolcular; Hareket yeteneği kısıtlı yolcular için tarama yöntemi seçilirken yolcuların engelliliklerinin yapısı dikkate alınmalıdır. Yolcu tarafından tekerlekli sandalye, koltuk değneği, baston veya sedye kullanılıyorsa bunlar mümkünse kabin bagajı olarak taranmalıdır. (3)Özellikli ve hareket yeteneği kısıtlı şahıslar ile bazı nesnelerin kontrol edilmesi; a) Hareket yeteneği kısıtlı şahısların güvenlik kontrolüne tabi tutulmasında Ek-11 Hareket Yeteneği Kısıtlı Şahıslara Uygulanacak Kontrol Prensipleri talimatına göre hareket edilir. b) Hasta, yaşlı, hamile, çocuklar, dağcılar ve dalgıçlar gibi kişilerin kontrolleri daha dikkatli yapılır. Hasta, yaşlı, hamile ve çocukların metal dedektörler ile kontrolleri yapılamaması durumunda veya bu kişilerin talebi halinde kontrolleri elle yapılır. c) Değerli eşya taşıyan kişilerin kontrolleri arama kabini içerisinde yapılmalıdır. ç) Dini ve etnik kıyafet giyen kişilerin daha dikkatli kontrolleri yapılmalıdır. Bu kişilerin açıkta aranmaya rıza göstermemesi durumunda kontrolleri arama kabini içerisinde yapılmalıdır. d) Profesyonel sinema filmi taşıyan kişilerin taşıdıkları filmler bu kişilerin yanında bulunan Şarj Çadırı ile kontrol edilmelidir. Şarj Çadırı yok ise taşıyan kişinin onayı ile güvenlik cihazı ile taranmalı, şahsın rıza göstermemesi durumunda bu filmin geçişine müsaade edilmemelidir. e) Vücudunda, kalp pilleri, defibratör gibi sağlık gereçleri taşıyan kişiler özel bir işleme tabi tutularak kapı ve el dedektörleri kullanılmadan elle aramaya tabi tutulur. f) Güvenlik cihazlarından geçişinde zarar gördüğüne dair üretici firma tarafından yazılı bildirimde bulunulan nesneler diğer güvenlik uygulamaları ile kontrole tabi tutulur ve nesneyi taşıyanların kimlik bilgileri kayıt altına alınarak geçişine izin verilir. (4)Canlı hayvanlar; Hava aracı kabininde bir canlı hayvanın taşınmasına izin verildiğinde, bu bir yolcu veya kabin bagajı gibi taranır. Canlı hayvanlar x-ray cihazları ile kontrol edilmezler. Ancak güvenlik önlemleri kapsamında canlı olup olmadıkları gözlemlenir. Taşıma kapları gözle kontrol edilir. Mümkün olması durumunda ise taşıma kapları x-ray cihazları ve/veya Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

166 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı metal dedektörler ve/veya patlayıcı dedektörler ve/veya dedektör köpekler ve/veya fiziksel olarak kontrol edilir. (5)Palto ve ceketler; Tarama öncesinde yolcuların palto ve ceketleri çıkartılarak kabin bagajı olarak taranmalıdır. Gerekli olduğunda, tarayıcı personel, yolcudan üstündekilerden daha fazlasını çıkartmasını isteyebilir. Detaylı arama, arama kabininde gerçekleştirilir. Tarama yöntemleri MADDE 54 (1)Yolcular aşağıdaki yöntemlerle taranır: a) Elle arama; veya b) Kapı tipi metal detektör (KTMD) ekipmanı; veya c) Patlayıcı tespit köpekleri(ptk) ; veya ç) Patlayıcı iz tespit cihazı (EDT-PİT) d) İyonize radyasyon kullanmayan güvenlik tarayıcıları; veya e) Patlayıcı izi dedektörü (ETD) cihazın ile birlikte el tipi metal dedektörü(hhmd) cihazı. (2)Patlayıcı tespit köpekleri; Patlayıcı tespit köpekleri sadece taramanın tamamlayıcı bir yöntemi olarak kullanılabilir. (3)Tarayıcı, yolcunun yasaklı madde taşıyıp taşımadığı tespit edemediğinde, yolcunun güvenlik tahditli alanlara girişi reddedilir veya tarayıcı, emin olacak şekilde yolcu yeniden taranır. (4) Yolcunun yasaklı madde taşımadığından emin olmak amacıyla aşağıdaki gereklilikler uyarınca elle arama uygulanır: Elle arama elleri beden ve giysi üzerinden sistematik bir şekilde ön ve arkada gezdirerek bedenin ve giysilerin incelenmesinden oluşur. Elle arama duruma göre aşağıdakilerin fiziksel incelemesini içerir: a) Şapka, türban, sarık vb. b) Üst beden ve giysi (sırt, yaka, klapalar, omuzlar, cepler, kollar, kravat veya eşarp, bluz, tişört, süveter veya hırka, cepler dahil) c) Alt beden ve giysi (pantolon veya etek, iç ve dış bel kısmı, kemer, cepler, kıvrık paça, etek ucu) ç) Uygun olduğunda aşağıdakilerin fiziksel veya görsel incelemesini içerir: 1. Saç, 2. Ayakkabı, 3. İlaveten sıra dışı veya şüpheli kabarıklıklar da incelenir. d) Elle arama gerçekleştirirken yakalar, bel bölgesi ve kemerler arkasına, ayakkabıya gizlenmiş obje olasılığına özel olarak dikkat edilir. (5)Kapı tipi metal dedektör (KMTD) ekipmanının alarm çözümü; KTMD ekipmanı alarm verdiğinde alarmın nedeni aşağıdakiler yoluyla çözülür; a) Yolcuyu elle aramaya tabi tutarak; veya b) Yolcuyu KTMD ekipmanı ile tekrar tarayarak; bu seçenek kullanıldığında ve alarm çözümlendiğinde, ilkinde alarma neden olan yolcuların %10-20 si yasaklı maddeleri tespit etmek amacıyla elle arama veya Patlayıcı Tespit Köpekleri veya Patlayıcı İz Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

167 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Tespit Cihazı veya güvenlik tarayıcısı ile taranır. Bu gibi yolcular sürekli rastgele tespit usulüne göre seçilir; veya c) Yolcuyu güvenlik tarayıcısı ile tarayarak. (6) Eğer, Kapı tipi metal detektöründen yolcular geçerken, cihazın alarm vermesine neden olmadığı durumlarda, bu yolcuların %10 ila %20 arası aşağıda yazılı yöntemlerin biri ile taramaya tabi tutulmalıdır: a) Bir Güvenlik Tarayıcısı b) ETD c) Elle Arama ç) EDD Eğer seçenek (c) kullanılırsa, ek olarak, tüm yolcuların en az %10 u EDD ya da ETD ile taranmalıdır. Bu durumda elle arama için seçilen yolcuların yüzdesi %5 e düşürülebilir. Yolcular sürekli rastgele bir temelde seçilmelidir. Yetkili otorite tarafından onaylanmış risk değerlendirmesi bazında, uygulama, yıllık trafik hacmi 500,000 den daha az olan havalimanları için, 1 Şubat 2017 tarihinde başlanacaktır. (7) Rastgele aranacak yolcular KTMD ekipmanından geçen her 100 yolcu için ölçülmelidir. Saatte 100 den az yolcu geçmesi beklendiğinde sürekli rastgele bazda %10-20 nin seçilmesini sağlayan bir diğer yol seçilir. (8)El tipi metal detektör (ETMD) cihazı; El tipi metal detektör (ETMD) ekipmanı sadece taramanın tamamlayıcı bir yöntemi olarak kullanılabilir. Bu elle aramanın gerekliliklerinin yerini alamaz. (9) Patlayıcı İz Tespit Detektörü Ekipmanı(PİT-ETD) ile yolcu taramasında aşağıda yazılı iki seçeneğin her birinde belirtilenlerden en az birinden alınan örnekler kullanılmalıdır. a) Yolcuların avuç içleri ve ellerinin arka kısımları ya da kişi tarafından henüz dokunulmuş kişisel bir nesne (cüzdan, el çantası, pasaport vb.) ve b) Kişinin vücudunun en az şu bölgelerinden birisi: kişinin kemerinin dış bölgesi veya ayakkabının üst kısmı (10)Patlayıcı İz Tespit Dedektörü (PİT-ETD) Ekipmanının El Tipi Metal Detektörü (ETMD- HHMD) Ekipmanıyla Birlikte Kullanımı; a) El tipi metal dedektörü ile birlikte patlayıcı iz tespit cihazı sadece tarayıcı personelin, kişinin belirli bir kısmını elle araması yapmasının etkisiz kalacağı ve/veya sakıncalı(nahoş) olacağı kanaatinde olduğu durumlarda kullanılır. b) PİT-ETD Ekipmanı, El Tipi Metal Detektörü Ekipmanı ile birlikte kullanıldığı durumda eğer uygulanabilirse şunlar olmalıdır: 1. Doğrudan söz konusu alana uygulanmalıdır, 2. Eller ve ayaklara/alçı kalıplarının açılış kısmına, 3. Kurcalandığı görülen ya da dikkat çeken herhangi bir alana uygulanmalıdır. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

168 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (11)Güvenlik tarayıcıları(iyonize radyasyon kullanmayan vücut tarayıcıları); güvenlik personeli tarafından kullanılan güvenlik tarayıcısı yolcuları taramak için kullanıldığında aşağıdaki minimum şartlara uyulur: a) Güvenlik tarayıcısı görüntüleri saklamaz, tutmaz, kopyalamaz, basmaz veya geri çağırmaz. Ancak tarama esnasında üretilen görüntü, inceleyen kişinin görüntüyü analiz etmesine yetecek kadar zaman süresince tutulabilir ve yolcu temiz olarak belirlendiğinde silinir. Görüntüye yetkisiz erişim ve kullanım önlenmelidir. b) Görüntüyü inceleyen kişi(tarayıcı) ayrı bir mahalde bulunur, böylece taranan yolcuyu görmez. c) Görüntünün analiz edildiği bu ayrı mahalde görüntüleri tutabilecek, kopyalayabilecek, fotoğraflayacak veya kaydedebilecek herhangi teknik cihaza izin verilmez. ç) Görüntü, taranan kişi ile ilgili herhangi bir bilgiye ilişkilendirilemez ve kişinin kimliği belirsiz olur. d) Bir yolcu kendi vücuduna ait görüntünün kendi seçtiği cinsiyetten bir kişi tarafından incelenmesini isteyebilir. e) Görüntü yolcunun yüzünün tanımlanmasını önleyecek şekilde bulanıklaştırılır veya belirsizleştirilir. f) Paragraf (a) ve (ç) otomatik tehdit algılayan güvenlik tarayıcıları için de geçerli olur. Yolculara güvenlik tarayıcısına girmeme hakkı tanınır. Bu durumda yolcular en azından elle aramayı da içeren alternatif tarama yöntemlerine tabi tutulur. Güvenlik tarayıcısı ile taranmadan önce yolcular kullanılan teknoloji ve girmeme hakkı ve diğer tarama seçenekleri hakkında bilgilendirilir. (12) Alarmın çözümü; Güvenlik tarayıcısı alarm verdiğinde bu alarmı çözümlendirir. Bu aşağıdaki yöntemlerden biri ile yapılır: a) Yolcuyu alarmın verildiği bölgeye odaklanmış bir elle aramaya tabi tutarak Hedefli elle arama vücut tarayıcısında alarm verilen vücut bölgelerinin elle kontrol edilmesini içerir veya b) Üstündekileri boşaltmasını isteyerek yolcuyu güvenlik tarayıcısı ile tekrar tarayarak veya c) Yolcunun vücudunu elle aramaya tabi tutarak. Kabin bagajının taranması MADDE 55- (1) Taşınabilir bilgisayarların ve elektrikli nesnelerin taranması; Eğer kabin bagajı PTS-EDS Standart C2 veya daha yükseği ile taranmıyorsa tarama öncesinde taşınabilir bilgisayarlar ve diğer büyük elektrikli nesneler kabin bagajından çıkarılır ve ayrı olarak taranır. (2)SAJ'ların taranması; Kabin bagajının taranması için kullanılan cihaz bagaj içindeki çok sayıda kapalı SAJ kaplarını tarama kabiliyetine sahip olmadıkça tarama öncesinde SAJ lar kabin bagajından çıkarılmalıdır ve ayrı olarak taranmalıdır. SAJ lar kabin bagajından çıkarıldığında, yolcu aşağıdakileri gösterir: Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

169 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı a) 100 mililitreden veya denginden fazla kapasiteye sahip olmayan ayrı kaplar içindeki tüm SAJ'lar, plastik torbanın içeriğine tam olarak sığması ve torbanın tamamen kapalı olması şartıyla 1 litreyi aşmayan kapasitede, şeffaf yeniden kapatılabilir bir plastik torbada; ve b) Diğer SAJ lar ayrı olarak; Tüm havalimanlarındaki yetkili kuruluş güvenlik tahditli alanlara girişlerde en azından havalimanının hava tarafından veya bir uçaktan edinilmiş ve havalimanının hava tarafından veya uçak kabininden satın alınmasına ilişkin yeterli bir kanıtı yanında sunan bir STEB içinde kilitlenmiş SAJ lar yolculuk sırasında medikal amaçlar için kullanılmak veya bebek mamasını da içerecek şekilde özel bir diyet amacıyla taşınan SAJ larda olduğu gibi taranır. Tarama için kullanılan cihaz birden fazla kapalı SAJ ları tarama yeteneğine sahip olmadığı sürece, SAJ lar kabin bagajından çıkarılır ve ayrı olarak sunulur. SAJ ların kabin bagajından çıkarıldıkları durumlarda yolcu şunları gösterir: 1. Tüm SAJ ları her biri kapasitesi 100 mililitreden veya denginden fazla olmayan taşıyıcılarda hacmi 1 litreden fazla olmayan şeffaf açılıp kapanabilen plastik torbaya rahatça sığabilecek şekilde yerleştirilmiş ve ağzı tamamen kapalı biçimde; ve 2. SAJ içeren STEB ler dahil olmak üzere tüm SAJ lar c) Yetkili otorite; havayolları ve havalimanları tarafından yolculara SAJ ların havalimanlarında taranması konusunda yeterli bilgiyi vermesini sağlar. Kabin bagajının tarama yöntemleri MADDE 56 (1)Kabin bagajı en az aşağıdaki yöntemlerden biri ile taranır. a) Elle arama; veya b) X-ray ekipmanı; veya c) Patlayıcı tespit sistemleri (PTS-EDS) ekipmanı; veya ç) Elle arama ile birlikte patlayıcı tespit köpekleri. d) Patlayıcı iz tespit cihazı(pit-etd) (2) Tarayıcı, kabin bagajının herhangi bir yasaklı öğe içerip içermediğini belirleyemediğinde reddeder veya tarayıcının tatmin olacağı şekilde yeniden taranır. (3)Taramanın destekleyici yöntemleri; Patlayıcı tespit köpekleri ve patlayıcı iz tespiti (PİT- ETD) cihazları sadece taramayı destekleyici bir yol olarak kullanılır. (4)Özel kategorilerdeki kabin bagajları; sadece yetkili otorite objektif nedenlerle özel tarama prosedürlerine tabi olacak veya taramadan muaf tutulacak kabin bagajı kategorileri oluşturabilir. (5)Diplomatik çantalar; Diplomatik İlişkiler konusundaki Viyana Konvansiyonunun gerekliliklerinin karşılanması kaydı ile diplomatik bir çanta taramadan muaf tutulur. (6)Kabin bagajının elle aranması; Kabin bagajının elle aranması yasaklı nesneler/maddeler içermemesinden emin olmak için içindekiler dahil olmak üzere tüm bagajın elle kontrolünden oluşur. (7)X-ray veya PTS-EDS kullanıldığında; Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

170 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı a) Resim izleme; X-ray veya PTS-EDS ekipmanı kullanıldığında her bir görüntü tarayıcı tarafından izlenir. b) Alarmın çözümü; PTS-EDS ekipmanı kullanıldığında Güvenlik Tahditli Alana veya hava aracına hiçbir yasaklı öğenin taşınmamasını sağlamak için tüm alarmlar tarayıcıyı tatmin edecek şekilde çözümlenir. 1. Bir maddenin ne olduğu tanımlanamadığı durumlarda; bagaj aşağıda yazılı yöntemlerin biri veya daha fazlası ile yeniden taranmalıdır: a. Elle Arama, b. İlk tarandığı açıdan farklı bir açı ile aynı tarayıcı tarafından x-ray ekipmanı kullanılarak, c. Patlayıcı tespit köpekleri (PTK-EDD) d. PİT-ETD Ekipmanı 2. PİT-ETD veya PTK-EDD kullanıldığında ya bagajın tamamı taranır veya alarma sebep olan nesne kesin bir şekilde tanımlanabiliyorsa sadece nesne taranır. 3. Sıvı, aerosol ve jelllerle ilgili bir PTS-EDS alarmı olduğunda madde 60 daki adımlar takip edilir. Alarm çözümünde izlenecek prosedürler havaalanı güvenlik programında belirtilir. ç) Yoğun nesneler; X-ray veya EDS cihazı kullanıldığında, yoğunluğu tarayıcının kabin bagajı içeriğini analiz etme kabiliyeti bozan herhangi bir nesne bagajdan çıkarılır: Bagaj ve çıkartılan nesne kabin bagajı olarak ayrı ayrı tekrar taranır. d)büyük elektrikli nesneler; Büyük elektrikli bir nesne içerdiği tespit edilen herhangi bir çanta, eğer kabin bagajı Standart C2 veya daha yüksek bir PTS-EDS ekipmanı ile taranmıyor ise nesne çantada olmayacak şekilde tekrar taranmalıdır ve elektrikli nesne ayrı olarak taranmalıdır. e)görüntülerin ara verilmeksizin izlenmesi; Kabin bagajlarını X-ray ve EDS cihazı ile tarayan personel normal olarak görüntüleri ara vermeksizin 20 dakikadan fazla inceleyemez. 20 dakikalık her bir periyot sonra, tarayıcı personel en az 10 dakika görüntüleri inceleyemez, Bu şart sadece görüntülerin kesintisiz bir akışla inceleneceği zaman uygulanmalıdır. Ancak güvenlik noktasındaki diğer görevleri icra edebilir. En uygun takım yapısına iş kalitesine, eğitime, desteğe ve değerlendirilmeye sahip olunduğundan emin olmak için kabin bagajı tarayıcılarından sorumlu bir süpervizör/şef olmalıdır. (8) Parça Numunesi Gerektiren ETD ile Kabin Bagajının Taranması; Parça numunesi gerektiren ETD ekipmanı ile yapılan kabin bagajı taramasında aşağıdaki her bir seçenekte belirtilen yerlerin en az birinden alınan numuneler kullanılmalıdır: a) Bagajın dış kısmında yer alan fermuarı, kulpu ve tutma yerleri gibi sıklıkla dokunulan parçalarından, b) Bagajın iç kısmı, uygulanabiliyorsa, nesnenin iç astarı ya da bagaj içerisindeki herhangi bir büyük nesnenin dış kısmı dâhil olmak üzere (9) Buhar Örneklemesi Gerektiren ETD ile Kabin Bagajlarının Taranması; Buhar örneklemesi gerektiren ETD ile kabin bagajlarının taranmasında bagaj içerisinden alınan örnekler kullanılmalıdır. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

171 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (10) ETD Alarm Çözümlemesi; ETD Ekipmanı ile yapılan tarama süresince alarm meydana geldiğinde, ortaya çıkan alarm kişinin ve kabin bagajının sivil havacılığa karşı potansiyel bir tehdit oluşturmamasını teminen çözümlenmelidir. (11)Tehdit unsurlarının görüntülenmesi (TIP) ve elle arama; a) X-ray veya EDS cihazı kullanıldığında: Sürekli rastgele temeline dayanarak seçilen kabin bagajının %10 u veya sürekli rastgele temeline dayanarak seçilen yolcuların %10 u tarafından taşınan kabin bagajı PİT-ETD veya PTK-EDD ile taranır. TIP kurulu ve kullanılıyor olması durumunda bu oran %5 e düşürülebilir. b) TIP fonksiyonları; TIP yazılımının kurulu ve faal x-ray veya EDS cihazı kullanıldığında: 1. Tarayıcıya bir mesaj gösterilmeden önce bir bagaj görüntüsüne işlem yapması için 30 saniyeyi aşmayan bir süre verilir; 2. Bir sanal tehdit görüntüsünün yansıtıldığını belirten bir mesaj gösterildiğinde tarayıcı mesajı siler ve daha sonra bagaj görüntüsünü yasaklı maddeler için tekrar analiz eder. c) TIP planlaması; TIP yazılımının kurulu ve kullanılır olduğu x-ray veya EDS cihazı kullanıldığında tehdit öğesinin sanal görüntüsü rastgele bir temele dayanarak, bagaj görüntülerinin en az %1 ve en fazla %3 üne yansıtmalıdır. Sıvıların Aerosollerin ve Jellerin taranması (SAJ-LAG) MADDE 57- (1) Sıvılar, aerosoller ve jeller ancak bu bölümün hükümleri ile uyumlu olarak taranmış veya taranmadan muaf tutulmuş ise güvenlik tahditli alanlara ve bir uçağın içerisine alınmasına izin verilir. (2) SAJ lar kabin bagajı gibi taranır. Buna ek olarak SPTC-LEDS ekipmanı ile yapılacak tarama şunlara uygulanır: a) Kabin bagajındaki diğer eşyalardan ayrı bir şekilde SAJ larını taşıyan ve bunları gösteren yolcular tarafından taşınan SAJ ların devamlı biçimde rastgele seçim ile en az %40'na. Bu oran sadece yetkili otorite tarafından risk değerlendirmeye dayalı olarak bu oranı en düşük %50 seviyesi olarak belirleyebilir, b) Kabin bagajından ayrı bir şekilde bu tür SAJ larını beyan etmeyen yolcular tarafından taşınan SAJ ların tamamına; c) SAJ lar Sıvı Patlayıcı Cihazı-LEDS ekipmanı ile taramadan muafsa; veya bu SAJ lar 100 mililitre ya da eşdeğerinden daha küçükse; ya da bir STEB içerisinde kapatıldıysa(mühür) ya da bebek maması dahil olmak üzere medikal ya da özel bir beslenme gerekliliği amaçlarına yönelik olarak seyahat boyunca kullanılacaksa bu SAJ lar LEDS ekipmanı ile taramadan muaftır. (3) 31 Aralık 2016 tarihine kadar yetkili otorite tarafından onaylanmış bir risk ve tehdit değerlendirmesi baz alınarak, trafiği yıllık yolcunun altında olan havalimanlarında SAJların güvenlik kontrolünün sadece standart 2 ile uyumlu LEDS ekipmanları ve açık SAJ kutuları için uygulanmasına MSHGK kararı ile izin verilebilir. Alarm durumu ortaya çıktığında veya SAJ kutularının açılmasının SAJ ı kullanılamaz hale getirdiğinde veya SAJ Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

172 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı kutusunun tip/şeklinin LEDS ekipmanlarından yararlanılmasına imkân vermediği yerlerde, alarmın çözümü olarak tanımlanan prosedüre uygun hareket edilir. SAJ ların taramadan muafiyetleri MADDE 58 (1)Yolcular tarafından taşınan SAJ lar aşağıdaki durumlarda güvenlik tahditli alanlara girişlerinde LEDS ekipmanı ile taramadan muaf olabilirler: a) Eğer SAJ, 1 litrelik kapasiteyi aşmayan şeffaf açılır kapanır bir plastik torba içerisinde ya da 100 mililitreden daha fazla olmayan kapasiteli bir tek kutu içerisinde ise (plastik torbanın içeriğinde bulunan nesneler tam olarak sığması ve torbanın tamamen kapalı olması durumunda, plastik torbanın özellikleri Ek-17 de belirtilmiştir); b) Eğer gelinen havalimanın hava tarafından satın alınmasından sonra SAJ lara özel bir STEB içerisine kapatılmışsa; (3)GTA larda veya hava aracı kabininde yolcu dışındaki kişiler tarafından taşınan SAJ lar yetkili otorite kararı ile taramadan muaf tutulabilir. Kurcalandığı veya açıldığı kolayca anlaşılan güvenlikli torbalar/poşetler(steb) MADDE 59 (1)Madde 58 de bahsi geçen STEB ler aşağıdaki hususları karşılamalıdır: a) STEB in hangi havalimanının olduğu açıkça tanımlanabilmeli; b) Satın alma belgesini içinde sunulmalı veya önceki üç saatlik periyot içerisinde havalimanında yeniden kapatılmış olmalı, c) STEB in sadece havalimanın hava tarafından elde edilebilecek şekilde yapıldığını onaylayan bir beyanname sunan havalimanı işletmesinden gelmeli; ç) Güvenlik tahditli alanlara girişlerde tarayıcı tarafından kapatılmış, açılmamış ve herhangi bir müdahaleye maruz kalma işareti olup olmadığından emin olmak için görsel kontrol yapılmalıdır. d) (b) bend i açısından, olağanüstü durumlar nedeniyle uçuşlar ertelendiğinde, sadece yetkili otorite STEBlerin LEDS ekipmanı ile taranmasından muaf tutulması amacına yönelik olarak uçuşların ertelenme süresi ile makul bir ilişki içerisinde ek zaman verebilir. Özel (STEB) kurcalandığı kolayca anlaşılan güvenlikli torbaların özellikleri için EK 17 ye bakınız. SAJ taramasının alarm çözümü MADDE 60 (1)SAJların LEDS ekipmanı ile taranma işleminin uygulanması sırasında alarm durumu ortaya çıkarsa şu adımlar izlenir: a) Eğer tarayıcı, LEDS ekipmanı ile yapılan SAJ ın ilk taramasının cihaz kullanım talimatlarına (işletmesel olarak) uygun olmadığını düşünürse, SAJ aynı veya benzer diğer LEDS ekipmanı ile yeniden taranır; b) Eğer tarama noktasında, SAJ ın ilk tarama işleminde kullanılandan farklı bir prensibe sahip bir LEDS ekipmanı bulunuyorsa, bu noktada tekrar tarama yapılır; c) Eğer tarama noktası ilk tarama ve yeniden taramadan farklı bir operasyon ilkesine sahip, standart 3 ü karşılayan bir LEDS ekipmanına sahipse, SAJ söz konusu farklı operasyon ilkesine sahip bu cihaz ile yeniden taramaya tabi tutulur; ç) Eğer alarm nedeni madde (a) dan (c) ye kadar olan yöntemler ile anlaşılamazsa, havalimanının emniyet ve sağlık kurallarına uygun olarak yolcuya, SAJ ın açık SAJ Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

173 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı kutularına özel LEDS ekipmanı ile tarama yapılması seçeneği sunulmalıdır. Bu prosedür, madde (c) uygulanmadığında uygulanır. d) Eğer alarm madde (a) dan (ç) ye kadar olan yöntemler ile çözülemezse, güvenlik personeli yolcuyu ve kabin bagajını arar ve yolcu ile mülakat yapar. Prosedür yolcunun ve SAJ içeren kabin bagajının sivil havacılık güvenliğine tehdit oluşturup oluşturmadığını belirlemelidir. İzlenecek prosedür ve ilgili güvenlik personelinin sorumlulukları havalimanı güvenlik programında belirtilmelidir. Bu konuda yetkili otoritenin onay vermesi gerekir. (2)Süreç sonunla alarm durumu hala çözülememişse, SAJ reddedilir. Yolcu ve kabin bagajlarının korunması MADDE 61 (1)Yolcu ve kabin bagajlarının korunması; Yolcular ve kabin bagajları tarandıkları noktadan taşındıkları hava aracının kalkışına kadar yetkisiz müdahaleye karşı korunur. Yolcuların ayrılması MADDE 62 (1) Taranmış giden ve gelen yolcular daha önce standartlara uygun bir şekilde taranmadıkları sürece birbirleri ile karıştırılmazlar. Taranmış giden yolcuların ve taranmamış kişilerin karışmasının tespit edilmesi veya bundan şüphelenilmesi durumunda, aşağıdaki önlemler alınır; a) Karışmanın tespit edildiği veya bundan şüphelenildiği bölümler boşaltılmalı ve bu bölümlere herhangi bir yasaklı nesnenin/maddenin sokulmamış olmasını sağlamak üzere güvenlik görevlilerince tam bir arama gerçekleştirilir ve b) Karışmanın tespit edildiği veya bundan şüphelenildiği alanlardaki giden yolcular ve kabin bagajları tekrar taranır. c) Giden yolcunun yanlışlıkla kontrol edilmeden uçağa girmesi durumunda söz konusu uçak ile yolcular ve bagajlar tümüyle yeniden aramaya tabi tutulur. ç) Karışma durumunda uygulanacak prosedürler aşağıdakilerle karışan taranmış giden yolcular için geçerli olmaz: 1. Aynı hava aracında giden mürettebat üyeleri; ve/veya 2. Aynı hava aracında giden transit yolcular; ve/veya 3. MSHGP ında detayları verilen ve yetkili otorite tarafından taramadan resmi olarak muaf tutulan diğer kişiler; ve 4. Karışım yolcunun kontrolü dışında faktörlere bağlı olarak gerçekleşmiş ise fıkra (1) (a) ve (b) bentleri geçerli olmaz. (2)Karışma durumunda güvenlik aramasına tabi tutulmuş bir hava aracı için bu madde hükümleri karşılanmış olarak kabul edilir. Potansiyel tehlike arz eden yolcular MADDE 63 (1) Aşağıda sayılı potansiyel tehlike arz eden yolcular uçuştan önce uygun güvenlik önlemelerine tabi tutulurlar: a) Deporteler (refakatli veya refakatsiz sınır dışı edilen kişiler), b) Kabul edilmeyen yolcular (INAD), c) Hukuki işlemlere maruz kişiler (şüpheli, sanık, tutuklu, hükümlü gibi). (2)Hava yolu firmasının ilgili otorite tarafından bilgilendirilmesi; Bir hava yolu firması hava aracına potansiyel tehlike arz eden bir yolcunun bindirilmesinin planlandığına dair makul zaman öncesinden koordine kurulması halinde havalimanı Emniyet Şube Müdürlüğü'nce veya Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

174 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı bahse konu sevk işlemlerini sağlayan kurumlar tarafından yazılı olarak bilgilendirilir. Ancak ön bildirim sözlü olarak yapılabilir. Bu yolcunun statüsü hakkında bilgilendirme rezervasyon ve/veya biletleme aşamasında yapılır. (3)Yazılı bildirimin içeriği; Hava yolu şirketine yapılacak yazılı bildirim aşağıdaki bilgileri içerir: a) Kişinin kimliği ve cinsiyeti b) Taşıma nedeni c) Eğer varsa refakat edecek kolluk güçlerinin isimleri ve unvanları ç) Sevki gerçekleştirecek olan kurumlarca yapılan risk değerlendirmesi (refakatçi verme veya vermeme sebebi) d) Eğer gerekli ise önceden yapılmış koltuk ayarlaması e) Kişinin beraberindeki seyahat belgeleri ve türü (pasaport, kimlik, sınır dışı belgesi vb.) (4)Sorumlu kaptan pilota bilgi verilmesi; Hava yolu firması veya temsilcisi bu bilgiyi yolcuların hava aracına binmesinden önce kaptan pilota verir. (5)Potansiyel tehlike arz eden yolcular için ilave güvenlik önlemleri; Potansiyel tehlike arz eden yolcular için aşağıdaki ilave güvenlik tedbirleri uygulanır: a) Kendileri, kabin bagajları ve uçakaltı bagajları daha ayrıntılı taranır. b) Kaptan pilot veya hava yolu şirketi ile koordineli olarak tüm yolculardan önce uçağa alınırlar. c) Koridor veya acil çıkış koltuklarına oturtulmazlar. ç) Alkol servisi yapılmaz. d) Eğer risk değerlendirmesinde öngörülmüş ise yeterli sayıda refakatçi verilir. e) Refakatçi mürettebat ile irtibat halinde olmalıdır. f) Potansiyel tehlike arz eden yolcunun nakledileceği diğer yolculara ve kamuya duyurulmaz. g) Gerekmesi halinde uçakta bulunan bağlama ekipmanları da kullanılır. (6) Havayolu işleticisi ve/veya sorumlu kaptan, uçuş emniyetini ve güvenliğini tehlikeye düşürebilecek geçerli nedenlere dayanan bir analiz sonucu, bu tür yolcuları taşımayı reddedebilir. Kuraldışı yolcular MADDE 64 (1)Kural dışı yolculara karşı özel önlemler alınır. Uçakta aşağıdaki eylemlerde bulunan kişiler kural dışı yolcu olarak değerlendirilir: a) Kişilerin ve malzemelerin emniyetini ve düzenini tehlikeye atacak şekilde saldırı, tehdit ve bilinçli olarak umursamazlık yapanlar, b) Görevlerini gerçekleştiren mürettebata saldıran, tehdit ve hakaret eden ve görevini yapmasını engelleyenler, c) Uçağın veya uçakta yer alanların düzenini tehlikeye atacak şekilde uçağa ve cihazlarına zarar verenler, ç) Uçuş emniyetini tehlikeye düşürecek veya aksatacak şekilde kasıtlı yanlış bilgi verenler, d) Operasyonların düzenli emniyetli ve verimli bir şekilde yerine getirilmesi için hazırlanan kurallara ve talimatlara uymayanlar, Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

175 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (2)Hava yolu şirketleri kural dışı yolculara ilişkin olarak: a) Bir şirket politikasına sahip olmalıdırlar, b) Bu konudaki detaylı prosedürlerini oluşturmalıdırlar, c) Uçakta bağlama ekipmanları bulundurmalıdırlar, ç) Uçuş ekibinin bu konudaki sorumlulukları açıkça belirtilmelidir, d) İkaz ve raporlama sistemi olmalı (formlar uçakta bulundurulmalıdır), e) Kural dışı yolcular, haklarında tutulan formlarla birlikte güvenlik birimlerine uçak başında teslim edilir, f) Yer personeli ile uçuş ekibi arasında haberleşme sistemi bulunmalıdır, g) Bu konuları içeren başlangıç ve tazeleme eğitim programları olmalıdır, ğ) Olayın sebebi hakkında bir değerlendirme sistemine sahip olmalıdırlar. h) Kuraldışı yolcular ile ilgili hukuki işlemlerin sürdürülebilmesi için personeline gerekli desteği ve kolaylığı sağlar. Refakatçiler MADDE 65 (1)Hukuki/adli işleme maruz kişiler mutlaka yanlarında refakatçi ile seyahat ettirilir. Yanında koruma personeli bulunmayan hukuki işlemlere maruz kişiler uçakla seyahat ettirilmez. Ayrıca: a) Refakatçi koruma personeli, hukuki/adli işlemlere maruz kişilerin, kibrit, çakmak vb. yasak maddeler taşımasına engel olacaktır. b) Refakatçi koruma personeli gerektiğinde hukuki/adli işlemlere maruz kişileri tesirsiz hale getirebilecek fiziki güce ve donanıma sahip olmalıdır. c) Refakatçi koruma personeli, uçak içerisinde göz yaşartıcı bomba veya hukuki işlemlere maruz kişileri güçsüz bırakacak gaz ve benzeri maddeler kullanamaz. ç) Hukuki/adli işlemlere maruz kişiler ve refakatçileri, bütün yolculardan önce uçağa alınır ve en son uçağı terk ettirilir. d) Hukuki/adli işlemlere maruz kişiler uçağın en arkasında ve çıkış kapılarının uzağında bulunan iki veya daha fazla koltuklu sıralarda iki refakatçi arasına, refakatçinin tek olması halinde ise iç tarafa oturtulur. e) Hukuki/adli işlemlere maruz kişiler tuvalete gidiş ve gelişte kontrol ve gözetim altında bulundurulur. f) Refakatçiler ve hukuki/adli işlemlere maruz kişilere uçakta iken normal yemek verilmekle beraber, metal çatal, bıçak ve alkollü içki verilmez g) Tehlikeli olduğu kanaati uyandıran hukuki/adli işlemlere maruz kişinin birden fazla olması halinde, sadece biri uçağa kabul edilir. Bu gibi durumlarda hava yolu işletmeleri refakatçinin birden fazla olmasını isteyebilir. ğ) Hukuki/adli işlemlere maruz kişilerin diğer yolcuların güvenliğini tehlikeye düşüreceğinin değerlendirilmesi halinde, hava yolu şirketleri hukuki işlemlere kalmış kişileri uçağa almayabilirler. (2)Mevzuat hükümleri çerçevesinde izin kullanmaları uygun görülen hükümlüler bu madde kapsamında değillerdir. Refakatçi kolluk gücü olmadan, Fotoğraflı İzin Belgesi ile seyahat edebilirler. (3)Mental bozuklukları olan kişilerin taşınmasında; nakil devlet tarafından gerçekleştiriliyorsa sağlık personelinin ve/veya kolluk kuvvetinin eşlik etmesi gerekiyorsa durum havayolu işletmesine nakli gerçekleştiren kurum tarafından bildirilir. Ayrıca havayolu işletmesi bu durumu güvenlik planında belirtir. Yasaklı Maddeler MADDE 66 (1)Yolcular tarafından yasaklı maddelerin taşınması; Yolcuların Ek-17 de listelenen yasaklı maddeleri güvenlik tahditli alanlara veya hava aracına sokmasına izin verilmez. (2)Muafiyet aşağıdaki durumlarda sağlanabilir: Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

176 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı a) Yetkili otoritenin maddenin taşınabileceğine dair onay vermesi; ve b) Hava yolu firmasının yolcular hava aracına binmeden önce yolcu ve taşıdığı madde/nesne hakkında bilgilendirilmiş olması; ve c) Mevcut emniyet kurallarına uyulmuş olması durumunda bu maddeler/nesneler daha sonra hava aracında güvenli ve emniyetli koşullarda saklanır. ç) Yolcu dışındaki kişinin, güvenlik tahditli alanlarda havalimanı tesisleri veya uçakların operasyonları için gerekli bir görevi yürütmesi veya uçuş görevlerini yerine getirmesi amacıyla yasaklı maddeleri taşımasına, MİA tarafından yetkilendirilmiş olması durumunda muafiyet getirilebilir. (3)Uçakaltı bagajda taşıma; Ek-17 de yer alan kabin bagajında veya kişi üzerinde bulunması yasaklı maddeler uçakaltı bagajda taşınması yasaklı maddeler arasında sayılmış olan tehlikeli maddelerden olmaması koşulu ile uçakaltı bagajında taşınabilir, ancak yolcu veya mürettebatın uçakaltı bagajı yoksa, havayolu şirketine hizmet veren yer hizmeti kuruluşu bu maddeleri uçak altında taşımak için gerekli prosedürleri yerine getirir. (4)Diğer maddeler; Güvenlik personeli madde Ek-17 de bulunmayan ancak endişe duydukları bir maddeye sahip herhangi bir yolcunun bir güvenlik tahditli alana ve hava aracı kabinine erişimini reddedebilir. (5)Yolcuların bilgilendirilmesi; Hava yolu firması çekin (check-in) tamamlanmadan önce yolcuların Ek-17 de listelenen yasaklı maddelere dair bilgilendirilmiş olmasını sağlar. (6)Yasaklı maddeler listesi; Uygulanabilir emniyet kurallarına halel getirmeksizin yolcuların bu programın Ek-17 sinde sayılan maddeleri güvenlik tahditli alanlara ve hava aracına taşımasına izin verilmez. (7) Yolcu dışındaki kişilerin taşıdığı yasaklı maddeler; yolcu dışındaki kişiler Ek-17 de ilgili başlıkta belirtilen maddeleri taşıyamazlar. Taşınan maddeler ile Ek-17 de listelenen bir veya daha fazla maddeyi taşımaya yetkili kişinin eşleştirilmesine olanak sağlamak amacıyla: a) Kişi bir yetkilendirmeye sahip olmalı ve onu taşımalı. Yetkilendirme ya güvenlik tahditli alanlara giriş sağlayan kimlik kartında ya da ayrı yazılı bir bildirimde belirtilmelidir. Yetkilendirme yasaklı madde(leri) ya kategori olarak ya da özel olarak belirtmelidir. Eğer yetkilendirme kimlik kartında belirtilmişse, bu sadece hizmete özel seviyesinde tanınabilir olmalı ya da; b) Güvenlik kontrol noktasında hangi personelin hangi yasaklı madde veya maddeleri taşımaya yetkili olduğunu kategori veya özel olarak belirten bir sistem olmalıdır. c) Eşleştirme işlemi, kişinin güvenlik tahditli alanlara veya uçak kabinine girmeden veya yasaklı madde gözetim ve denetimi gerçekleştiren kişilerce kontrol edilmeden önce yerine getirilmelidir. (8)Depolama; Ek-17 de listelenen maddeler güvenli ve emniyetli koşullarda tutulmaları şartı ile güvenlik tahditli alanlarda depolanabilir. Ayrıca, silahlar, yolcuların erişiminin olmamasının sağlanması amacıyla kilitli ortamlarda saklanabilir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

177 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Beşinci Bölüm Uçakaltı Bagajı Genel Hükümler MADDE 67 (1)Aksi belirtilmedikçe, Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı uyarınca yetkili otorite, yerel otorite, havalimanı işletmecisi, hava yolu firması veya ilgili diğer havacılık işletmeleri bu bölümde belirtilen önlemlerin uygulanmasını sağlar. (2)Hava aracının, güvenlik önlemlerinin MSHGP nda verilen standarda denk olarak tanınmadığı bir ülkeden kalktıktan sonra transit olduğu diğer bir ülkeden gelen uçakaltı bagaj MSHGP nda detayları verilen standartta taranmamış uçakaltı bagajı olarak dikkate alınır; bu uçakaltı bagajlarının o ülkede MSHGP nda detayları verilen standartta taranmış olması hali istisnadır. Uçakaltı bagajının taranması MADDE 68 (1)Tüm uçakaltı bagaj hava aracına yüklenmeden önce yasaklı nesnelerin güvenlik tahditli alanlara ve hava aracına girişini önlemek amacıyla taranır. Kontrol, kabul usul ve esasları havalimanının güvenlik programında yer alır. Uçakaltı bagajın özel kategorileri transit/transfer ve diplomatik çantalar MADDE 69 (1)Yetkili otorite objektif nedenlerle özel tarama prosedürlerine tabi olacak veya taramadan hariç tutulacak uçakaltı bagaj kategorileri oluşturabilir. (2)Diplomatik İlişkiler konusundaki Viyana Konvansiyonunun gerekliliklerinin karşılanması kaydı ile diplomatik bir çantanın, taramadan muaf tutulmasına veya özel güvenlik prosedürlerine tabi tutulmasına izin verilebilir. (3)Transfer uçakaltı bagaj aşağıdaki durumlarda taramadan muaf tutulabilir: a) MSHGP nda detayları verilen standartta önceden taranmış olması. b) Uygulanan güvenlik standartlarının MSHGP nda detayları verilen genel temel standartlara denk olarak tanındığı bir ülkeden gelmeleri. (4)Transit uçakaltı bagaj hava aracında kalırsa taramadan hariç tutulur. Uçakaltı bagaj için tarama prosedürleri ve yöntemleri MADDE 70 (1)Uçak altına yüklenecek olan uçakaltı bagajlar aşağıdaki yöntemlerden biri veya birkaçının birlikte uygulanması ile kontrol edilir. Ancak, tarayıcı uçakaltı bagajın herhangi bir yasaklı madde içerip içermediğini tespit edemediğinde bagajı reddedilebilir veya tarayıcının seçimi ile yeniden taranabilir. a) Elle arama, b) Konvansiyonel x-ray cihazı ile tarama. c) EDS-PTS (Patlayıcı Tespit Sistemi), ç) Patlayıcı iz tespit (ETD) cihazı ile, d) Patlayıcı tespit köpekleri ile: (2)Elle arama; Elle arama yasaklı nesneler taşımamasını sağlamak amacıyla bagajın tüm içeriği dahil kapsamlı bir fiziksel kontrolünden oluşur. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

178 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (3)X-ray ekipmanı ile tarama prosedürü; X-ray ekipmanı kullanıldığında: a) Cihaz, kurulu ve kullanılan tehdit unsurlarının görüntülemesi (TIP) yazılımına sahip olmalıdır ve ayrıca, TIP fonksiyonları ve planlama sırasıyla madde 56 fıkra (11) e uygun olmalıdır veya (b)uçakaltı bagajın, sürekli rastgele temelde seçilen %10-20 si aşağıdaki yöntemlerle taranır: 1. Elle arama; veya 2. PTS-EDS cihazı; veya 3. EDD-PTK; veya 4. Patlayıcı izi tespit cihazı (ETD) ; veya 5. Aynı x-ray ekipmanında, aynı tarayıcı bagajı ilk taramada kullanılandan farklı bir açıdan incelemelidir. X-ray ekipmanı ile bagajın ikinci defa görüntülendiği yerde, eğer çok açılı x-ray cihazı kullanılmıyorsa, en az 60 ve 90 derecelik dönmeyi geçmemek kaydıyla görüntüleme işlemi en az iki farklı açıdan aynı tarayıcı personel tarafından yapılır. 1 Ekim 2013 tarihinden önce kurulmuş x-ray ekipmanının iç bölümü(tünel) daha yüksek dönme(rotasyon) aralığına imkân vermiyorsa, 31 Aralık 2015 tarihine kadar daha küçük bir dönmeye(rotasyon) izin verilir. (4)Alarmın çözümü; EDS cihazı kullanıldığında ve uçakaltı bagaj alarm verdiğinde, ya bagajın yasaklı nesne taşımadığı tarayıcı tarafından çözülmelidir veya bagaj aşağıdakiler yoluyla bagaj yeniden taranır: a) Daha yüksek standartta bir EDS cihazı; veya b) Aynı standartta fakat bagajın daha detaylı incelemesine olanak tanıyan bir yöntemle; veya c) Elle arama; veya ç) X-ray ekipmanı ile bagajın görüntülendiği yerde, eğer çok görüşlü x-ray cihazı kullanılmıyorsa, en az 60 ve 90 derecelik dönmeyi geçmemek kaydıyla görüntüleme işlemi farklı açıdan aynı tarayıcı personel tarafından yapılır. 1 Ekim 2013 tarihinden önce kurulmuş x-ray ekipmanının iç bölümü(tünel) daha yüksek dönme(rotasyon) aralığına imkân vermiyorsa, 31 Aralık 2015 tarihine kadar daha küçük bir dönme(rotasyon) kapasitesine izin verilir; veya d) X-ray ekipmanı ile bagajın görüntülendiği yerde, eğer çok görüşlü x-ray cihazı kullanılmıyorsa, en az 60 ve 90 derecelik dönmeyi geçmemek kaydıyla görüntüleme işlemi farklı iki açıdan aynı tarayıcı personel tarafından yapılır. 1 Ekim 2013 tarihinden önce kurulmuş x-ray ekipmanının iç bölümü(tünel) daha yüksek dönme(rotasyon) aralığına imkân vermiyorsa, 31 Aralık 2015 tarihine kadar daha küçük bir dönme(rotasyon) kapasitesine izin verilir; veya e) Patlayıcı tespit köpekler(ptk-edd); veya f) Patlayıcı izi tespit (PİT-ETD) cihazı Tüm bagajın taranması gerekiyorsa ya da eğer açıkça tanımlanabiliyorsa, alarma neden olan nesnenin taranması gerekiyorsa; (e) bendinde belirtilen PTK-EDD ya da (f) bendinde belirtilen PİT-ETD Ekipmanı alarm çözümlemesi için kullanılır. (5)Yoğun nesneler; X-ray veya EDS cihazı kullanıldığında yoğunluğu nedeniyle tarayıcının bagaj içeriğini analiz etme kabiliyeti bozan herhangi bir yoğun nesne, başka bir tarama yöntemine tabi tutulur. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

179 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (6) Uçakaltı bagajının açılmasını gerektiren bir tarama yöntemi kullanılması durumunda ve/veya tehdit şüphesi olduğunda ve/veya içinde MSHGP Ek-17 de uçakaltı bagajlarda taşınması yasak olan maddelerden biri tespit edildiğinde, bagaj yolcu olmaksızın da açılabilir. a)bagajların güvenlik taraması amacıyla veya tarama sonucunda havacılık güvenliğinin sağlanması amacıyla açılabileceği konusunda, yolcular önceden havayolu işletmeleri tarafından rezervasyon, bilet satış veya çekin işlemi sırasında bilgilendirilir. b)bagajın açılması sırasında, özel güvenlik, polis, dışhatlarda ise gümrük personeli ile havayolu işletmesi veya temsilcisi hazır bulunur. c)bagaj polis tarafından açılır, bagajın açıldığına dair yolcuyu bilgilendirmek üzere yazılı bir bildirim bagajın içine yerleştirilir ve bagajın açılma noktasına güvenlik bandı yapıştırılır. Bu konudaki prosedür, örnek tutanak MSHGP Ek-10 Lahika-8 de detaylı olarak belirtilmiştir. ç)bagajın açıldığı alan ve yapılan işlemler CCTV sistemine bağlı kamera kaydı altında gerçekleştirilir. Bu kayıtlar CCTV sisteminin normal kayıt süresi boyunca gizli olarak tutulur. d) Patlayıcı madde şüphesi bulunan bagajlar bu madde kapsamında değerlendirilemez. (7)Patlayıcı iz tespit cihazının kullanımı; Patlayıcı iz tespit (ETD) cihazı ile tarama, bagajın içinden, dışından ve içeriğinden alınan örneklerin analizinden oluşur. İçerik aynı zamanda elle aramaya da tabi tutulabilir. (8) Parçacık Örneklemesi Gerektiren ETD ile Uçakaltı Bagajın Taranması; Parçacık örneklemesi gerektiren ETD Ekipmanı ile uçakaltı bagajının taranmasında en az aşağıda yazılanlardan örnekler alınmalıdır; a) Bagajın dış kısmında yer alan söz konusu nesnenin fermuarı, kulpu ve tutma yerleri gibi sıklıkla dokunulan parçalarından b) Bagajın iç kısmı, uygulanabiliyorsa, nesnenin iç astarı ya da bagaj içerisindeki herhangi bir büyük nesnenin dış kısmı dâhil olmak üzere. (9) Buhar Örneklemesi Gerektiren ETD ile Uçakaltı Bagajlarının Taranması; Buhar örneklemesi gerektiren ETD ile uçakaltı bagajlarının taranmasında bagaj içerisinden alınan örnekler kullanılmalıdır. (10)Cihazların/sistemlerin hata vermesi durumunda izlenecek prosedür; Havalimanı Güvenlik Programında, tarama ekipmanı hatası olması durumunda, tarama standartlarının nasıl karşılanacağına dair detaylı prosedürler belirlenir. (11)Havalimanı dışında veya kara tarafında tarama; Sadece EDS bulunan havalimanlarında, uçakaltı bagaj tarama sonrası hemen güvenli bagaj haline gelmesi kaydı ile havalimanı dışında veya kara tarafında Ek-18 de belirtilen şartlar sağlanarak, usulüne uygun onay alınan yerlerde tarama işlemi yapılabilir. (12)Görüntülerin ara verilmeksizin izlenmesi; Uçakaltı bagajlarını X-ray ve EDS cihazı ile tarayan personel normal olarak görüntüleri ara vermeksizin 20 dakikadan fazla inceleyemez. 20 dakikalık her bir periyotlardan sonra, tarayıcı personel en az 10 dakika görüntüleri inceleyemez, ancak diğer görevleri icra edebilir. Bu şart sadece görüntülerin kesintisiz bir akışla incelendiği zaman uygulanmalıdır. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

180 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (13)Tarayıcının, uygun takım yapısına, iş kalitesine, eğitime, desteğe ve değerlendirilmeye sahip olunduğundan emin olmak için uçakaltı bagaj tarayıcılarından sorumlu bir süpervizör/şef olmalıdır. Uçakaltı Bagajının Korunması MADDE 71 (1) Hava aracında taşınacak olan uçakaltı bagaj, tarandığı veya hava yolu firması tarafından kabul edildiği noktadan sonra(hangisi önce ise) taşınacağı hava aracının ayrılışına kadar olan sürede yetkisiz müdahaleye karşı korunur. Havalimanında kontrol noktasından geçip şirkete teslim edilen bagajların güvenliği, gideceği yerde yolcu tarafından alınıncaya kadar, havayolu işletmesi tarafından sağlanır. Yetkisiz müdahaleye karşı korunamamış olan uçakaltı bagaj yeniden taranır. (2)Taranmış uçakaltı bagajına yolcular tarafından erişim; Aşağıdakiler sağlandığında, yolcuların kendi bagajlarına sadece gözetim altında iken erişmelerine izin verilebilir. Bunun dışında taranmış uçakaltı bagaja erişimine izin verilmez. a) Hiçbir yasaklı öğenin uçakaltı bagaja sokulmaması; veya b) Hiçbir yasaklı öğenin uçakaltı bagajdan çıkarılmaması ve güvenlik tahditli alana veya hava aracına sokulmaması sağlandığında. (4)Kritik bölümlerdeki ve diğer bölümlerdeki bagajlar; Kritik bölümde bulunan uçakaltı bagaj yetkisiz müdahaleye karşı korunmuş olarak dikkate alınır. a) (5)Kritik bir bölüm haricinde bir yerde bulunan bagajlar; Kritik bölüm haricinde bir yerde bulunan uçakaltı bagaj aşağıdaki durumlarda yetkisiz müdahaleye karşı korunmuş sayılır. Güvenli bagajın taranmayan kişiler tarafından kurcalanmamış olduğundan emin olmak üzere gerekli önlemler alınır. b) Güvenli bagaj ise; veya c) Alternatif standartların geçerli olduğu havalimanlarında tarandıktan sonra eşliksiz bırakılmamış ise. Yolcu-bagaj eşleşmesi MADDE 72 (1) Uçakaltı bagajlar eşlikli veya eşliksiz olarak tanımlanır. Taramadan geçmiş kabin bagajları, uçağa geçiş sırasında hava aracındaki alan yetersizliğinden dolayı, uçak altına yerleştirildiğinde, kabin bagajı olarak değerlendirilmeye devam edilir. (2)Hava aracına biniş sürecinde gösterilecek doküman; Bir hava yolu firması, uçağa binme sürecinde, bir yolcunun çekin yapılan (check-in) uçakaltı bagajına karşılık gelen geçerli bir uçuş kartı veya dengini göstermesini sağlar. Eşliksiz (rush) bagaj ( yolcusu uçakta olmayan bagaj) MADDE 73 (1) Yolcusu olmadan bagajlar hava aracında taşınmaz ve bu bagajların taşınmamasını sağlamak için havayolu işletmesi aşağıdaki kuralları uygular; a) Bir hava yolu firması hava aracına binmemiş olan veya kalkış öncesi hava aracından ayrılmış olan yolcuların uçakaltı bagajını tespit etmek için bir prosedür oluşturur. b) Yolcu hava aracında değilse, biniş kartına veya dengine karşılık gelen uçakaltı bagajı eşliksiz(rush) olarak dikkate alınır ve uçaktan indirilir. (2) Eşliksiz (rush) bagajın güvenlik kurallarına uygun olarak taşınması gerektiğinde hava yolu şirketlerince veya yer hizmet kuruluşlarınca gerekli güvenlik taramasından geçirilir. Bu Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

181 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı bagajlar önceden belirlenmiş ve korumalı bir yerde muhafaza altına alınır ve en kısa sürede alıcısına gönderilir. Bir hava yolu şirketi aldığı eşliksiz bagajın uygun standartlarda tarandığına dair kayıt tutulur ve bu kaydın bir örneği taşıyıcı havayolu şirketine verilir. Ayrıca havayolu işletmesi, eşliksiz uçakaltı bagajın içeriğinin hava taşımacılığına uygun olduğundan emin olur. (3) Yolcu kontrolünün dışındaki faktörler; Bagajın eşliksiz hale gelmesinin nedeni bu maddede belirtilen güvenlik kontrolleri uygulanmadıkça, hava aracına yüklenmeden önce kaydedilir. Eşliksiz uçakaltı bagajın naklinin gerçekleşmesinde, aşağıdakiler yolcunun kontrolünün dışında faktörler olarak dikkate alınır: a) Yerini vermek için gönüllü olduğu haller dışında, yolcunun uçağa alınmasının reddedilmesi veya b) Yolcunun kendi talebi olmadan, bir diğer uçuşa yönlendirilmiş olması veya c) Bagajın öngörülemeyen nedenlerle iki uçuş arasında transfer edilememesi, ; veya ç) Bagaj sisteminde bagajın uçuşu kaçırmasına neden olan bir arıza olması; veya d) Bagajın çekin (check-in) yapıldığı hava aracı haricinde bir hava aracına yanlışlıkla yüklenmiş olması. e) Bent (c), (ç) ve (d) durumunda, hava yolu firması yolcunun çekin (check-in) yaptığı uçuşta seyahat ettiğinden emin olur. f) Yolcu çekin (check-in) yaptığı uçuşta seyahat etmemiş ise bagaj bu Programda uçakaltı bagajlar için belirtilen güvenlik kontrollerine tabi tutulur. (5)Eşliksiz uçakaltı bagaj için uygun güvenlik kontrolleri; Eşliksiz uçakaltı bagaj, yolcu kontrolünün dışındaki faktörlere bağlı olarak yolcusundan ayrılmadıkça veya uygun güvenlik kontrollerine tabi tutulmadıkça hava aracına/depoya nakledilmez. (6)Eşliksiz hale gelen uçakaltı bagaj; Fıkra (3) de ifade edilenler haricindeki faktörlere bağlı olarak eşliksiz hale gelen uçakaltı bagaj, hava aracından indirilir ve tekrar yüklenmeden önce taranır. (7) Muafiyet; fıkra (6) nın istisnası olarak eşliksiz bagaj haline gelen uçakaltı bagaj aşağıdakilerin olması kaydı ile tekrar taramadan hariç tutulur: a) Hava yolu firmasının, bagajın en az standart 2 PTS-EDS cihazı ile taranmış olduğunu belirtmesi; ve b) Standart 3 EDS ekipmanının kullanıldığı durumda, taranmış bagajın görüntüleri bir tarayıcı personel, ya da standart 2 PTS-EDS ekipmanı kullanıldığı durumda birbirinden bağımsız iki farklı tarayıcı personel tarafından tekrar incelenmesi; ve c) Hava yolu firması tarafından kabul edilebilir uygun bir risk değerlendirmesinin yapılmış ve uygulanmış olması. (8)Eşliksiz uçakaltı bagaj için tarama gereklilikleri; Yolcu kontrolü dışındaki faktörler kapsamına girmeyen eşliksiz uçakaltı bagaj madde 70, fıkra (1) de belirtilen yöntemlerden biriyle ve gerekli olduğunda madde 73 fıkra (9) da belirtilen ilave tedbirler uygulanarak taranır. (9)İlave tarama gereklilikleri; Eşliksiz bir uçakaltı bagajı için aşağıdaki durumlarda ilave güvenlik tedbiri uygulanmalıdır; Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

182 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı a) Elle arama ile tarandığında, tarama, patlayıcı iz tespit PİT(ETD) cihazı kullanımı ile takviye edilmelidir. b) X-ray ekipmanı ile eşliksiz bir bagajın görüntülendiği yerde, eğer çoklu(çok açılı) görüş sağlayan x-ray cihazı kullanılmıyorsa, en az 60 ve en fazla 90 derece döndürme açısı ile görüntüleme işlemi en az iki farklı açıdan aynı tarayıcı personel tarafından yapılmalıdır. 01 Ekim 2013 tarihinden önce herhangi bir zamanda kurulmuş x-ray ekipmanının tünel boyutu daha yüksek dönme aralığına imkân vermiyorsa, 31 Aralık 2015 tarihine kadar daha küçük bir dönme açısı kullanılabilir. c) Eşliksiz uçakaltı bagajının tarandığı PTS-EDS cihazı en az Standart 2 yi karşılamalıdır. Yasaklı maddeler MADDE 74 (1) MSHGP Ek-17 de belirtilen maddelerin uçakaltı bagajında taşınmasına müsaade edilmez. Ancak yasaklı maddenin taşınmasına yetkili otoritenin izin vermesi ve güvenlik ve emniyet kurallarına uyulmuş olması şartı ile müsaade edilir (2)Diğer maddeler; Güvenlik personeli, uçak altında taşınması yasak olan maddeler listesinde yer almayan ancak endişe duydukları bir maddenin bulunduğu uçakaltı bagajını reddedebilir. (3)Yolcuların bilgilendirilmesi; Yolcular çekin işlemi (check-in) tamamlanmadan önce yasaklı maddeler hakkında öncelikli olarak hava yolu şirketi ve diğer işletmeci kuruluşlar tarafından bilgilendirilir. (4)Yasaklı maddeler listesi; Uçakaltı bagajlarda, MSHGP Ek-17'de listelenen uçakaltı bagaj için yasaklanmış maddelerin taşımasına izin verilmez. Havalimanı dışı çekin işlemi (check-in ) MADDE 75 -(1)Havalimanı dışı çekin işlemleri; PTS-EDS bulunan havalimanlarında Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programında belirtilen güvenlik şartları sağlanarak ve yerel otoriteden usulüne uygun onay alınan yerlerde yapılabilir. İlgili şartlar Ek-18 de belirlenmiştir. (2)Milli Sivil Havacılık Güvenliği Kalite Kontrol Programı çerçevesinde personel ve güvenlik cihazlarının yeterlilikleri, personelin eğitim durumları, uygulamanın belirlenen esaslarda yürütülüp yürütülmediğinin denetimi yapılır. Eğitim, Araştırma ve Denetleme Birimi tarafından yapılan denetimlerde tespit edilen eksiklikler Güvenlik Komisyonuna sunularak, uyarı veya uygulamanın durdurulmasına gidilir. Havalimanı dışındaki tesislerdeki çekin prosedürleri MADDE 76 (1) Personel tarafından, işlemler için kullanılmadığı zamanlarda biniş kartları, bagaj etiketleri ve diğer dokümanlar yetkisiz erişime karşı korunur. Havalimanı dışında çekin(check-in) için kullanılacak olan seyahat dokümanları ve her nevi mühür/kaşenin güvenliği ve korunması hava yolu şirketlerinin sorumluluğundadır. (2)Havalimanı dışı tesislerde çekin işlemi (check-in) yapan yolcu ve bagajların tanımlanması işleminin hava yolu şirketleri tarafından yapılması/yaptırılması mutlaka sağlanır. (3)Hava yolu işleticileri, yolcunun kontrolden geçen bagajını, yolcu uçağa bindiği takdirde uçağa kabul eder. Eğer yolcu, uçağa binmemişse, bagaj uçağa alınmaz, alınmış ise uçaktan indirilir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

183 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (4)Bagajlar güvenlik kontrolüne havalimanı dışında tabi tutulduktan sonra, bagajın içerisine kontrolsüz bir malzeme konulmasını önlemek için güvenlik etiketi yapıştırılır. Bu güvenlik etiketinde TÜRKÇE ve İNGİLİZCE olarak HAVALİMANI DIŞINDA ÇEKİN İŞLEMİ/OFF AIRPORT CHECK-IN ibaresi yer alır, görünür şekilde kolaylıkla çıkarılamayacak ve bagaj açıldığında belli olacak şekilde yapıştırılır. (5)Havalimanı dışı tesislerde check-in yapılan bagajların nakli; Uçakaltı bagajın havalimanına nakli hava yolu firmasının veya yetkili acentesinin /sözleşmeli firmanın personeli tarafından gerçekleştirilir. (6)Araç güvenliği; Taşıma, kapalı kasa kilitli araçlarla yapılır. Araçlarda araç takip sistemi donanımı bulunur, aracın bagaj bölümü ile yolcu/sürücü mahalli arasında erişim bulunmaz ve bagaj bölümü yol boyunca kilitli veya mühürlü tutulur. Araçta asgari, biri sürücü biri özel güvenlik personeli olmak üzere 2 personel bulunur. Aracın güzergâhı ve alternatif yollar önceden belirlenir ve araç yol boyunca zaruri haller dışında durmaz. Zaruri hallerde durması durumunda ilgili güvenlik sorumlusuna bilgi verilir ve güvenlik formuna işlenir. Hava yolu/hava yolu temsilci kuruluşu/anlaşmalı yer hizmet kuruluşu tarafından bagajlara yapıştırılan etiketlerin seri numaralarını da içeren bir form düzenlenir ve form/belge araç şoförü tarafından seyir esnasında gerçekleşen durumları da içeren güvenlik formu ile birlikte bu bagajlardan sorumlu ilgililere imza karşılığı teslim edilir. Havalimanı dışında yapılan çekin için havalimanındaki prosedürler MADDE 77 (1) Havalimanında bagajlar, aracın mührü kontrol edildikten sonra indirilir. Uçakaltı bagajlar hava yolu firmasının veya yetkili temsilcisinin görevlisine güvenlik formu ve etiket listesi ile birlikte teslim edilir. Bu görevli araç yük bölümünün mühürlü olup olmadığını kontrol eder. Eğer bagajlar havalimanı dışında taramadan geçirilmemişse ya da herhangi bir şüphe durumu varsa uçakaltı bagaj hava aracına yüklemeden önce güvenlik taramasına veya aramaya tabi tutulur. Bagajların havalimanında taramaya tabi tutulacaksa havalimanı otoritesi tarafından gerekli düzenleme ve prosedürler oluşturulur. Bagaj tarama işlemleri yazılı ve görsel kayıt altında yapılır. Havalimanı dışında yolcu çekin işleminde yolcu/bagaj eşleşmesi MADDE 78 - (1)Hava aracı işleticileri, havalimanı dışındaki tesislerde çekin(check-in) yapılan yolcu ve bagajlar için madde 72 ve 73 de açıklanan güvenlik önlemlerini uygulanmasını sağlamalıdır. Altıncı Bölüm Kargo ve Posta Genel hükümler MADDE 79 (1) Yetkili otorite, havalimanı işleticisi, hava yolu firması ve bu bölümde geçen diğer kuruluşlar bu kısımda belirtilen önlemlerin uygulanmasını sağlar. (2) Emniyet kuralları taşınmasına müsaade etmedikçe bir araya getirilmiş patlayıcı ve yangın çıkaran düzenekler kargo gönderilerinde taşınamaz. Havayolu ile taşınacak kargo ve posta ile ilgili diğer kısıtlamalar SHT-17.6talimatında belirtilmiştir. Transit ve Transfer Kargo MADDE 80 (1) Transfer kargo ve posta alternatif güvenlik kontrollerine tabi tutulabilir. Ayrıca transit kargo ve posta hava aracında kalırsa güvenlik kontrollerinden muaf tutulabilir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

184 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Güvenlik Kontrolleri MADDE 81 (1)Tüm kargo ve posta aşağıdaki durumlar haricinde hava aracına yüklenmeden önce yetkili acente tarafından taranır: a) Gerekli güvenlik kontrollerinin gönderiye bir yetkili acente tarafından uygulanmış olması ve gönderinin güvenlik kontrollerinin yapıldığı zamandan yüklemeye kadar yetkisiz müdahaleye karşı korunmuş olması veya b) Gerekli güvenlik kontrollerinin gönderiye bir bilinen gönderici tarafından uygulanmış olması ve gönderinin güvenlik kontrollerinin yapıldığı zamandan yüklemeye kadar yetkisiz müdahaleye karşı korunmuş olması veya c) Gerekli güvenlik kontrollerinin gönderiye bir kayıtlı gönderici tarafından uygulanmış olması ve gönderinin güvenlik kontrollerinin yapıldığı zamandan yüklemeye kadar yetkisiz müdahaleye karşı korunmuş olması ve bir yolcu hava aracında taşınmaması veya ç) Gönderinin taramadan muaf olması ve gönderinin bilinen hava kargo veya postası olarak belirlenmesinden yüklemeye kadar yetkisiz müdahaleye karşı korunuyor olması. (2) Yetkisiz müdahale belirtisi durumunda tarama; Güvenlik kontrollerinin uygulandığı bir gönderinin kurcalandığını veya kontrollerin uygulandığı zamandan itibaren yetkisiz müdahaleye karşı korunmadığını gösteren bir belirti olduğunda hava aracına yüklenmeden önce yetkili acente tarafından taranır. Gönderinin belirgin bir şekilde kurcalandığına dair bir iz bulunması veya şüpheli görünmesi durumunda gönderi, Madde 90 uyarınca yüksek riskli kargo ve posta gibi işlem görür. (3)Kargo ve posta gönderilerine erişim; Gerekli güvenlik kontrolleri uygulanan hava kargo ve/veya hava postasına eşliksiz erişim sağlayan kişilerin, özgeçmiş araştırmasının yapılması ve sonucunun olumlu olması gerekir. Kargo veya posta taramasında uygun yol ve yöntemler MADDE 82 (1) Kargo veya posta taramasında uygulanacak yöntemler aşağıdaki gibidir: a) Gönderinin yapısı dikkate alınarak, yasaklı maddeleri tespit edebilecek en muhtemel yol veya yöntem kullanılır ve b) Kullanılacak yol veya yöntem gönderide herhangi bir yasaklı maddenin gizlenmediğinin tespit edilebilmesini sağlayabilecek yeterli standartta olur. c) Gönderide herhangi bir yasaklı maddenin bulunmasından tarayıcı tarafından şüphelendiğinde, gönderi reddedilmeli veya emin olununcaya kadar yeniden taranmalıdır. (2) Kargo ve posta aşağıdaki yöntemlerden en az biriyle veya bir kaçının birlikte kullanımı ile taranmalıdır: a) Elle arama; b) X-ray ekipmanı; c) Patlayıcı tespit sistemleri (EDS) ekipmanı; ç) Patlayıcı tespit köpekleri. d) Patlayıcı iz tespit (ETD) ekipmanı; e) Görsel kontrol. f) Metal Tespit Cihazı (MDE) Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

185 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (3)Elle arama; Bir elle arama tüm içerikleri dahil gönderinin kapsamlı bir fiziki kontrolünden oluşur. (4) X-Ray; a) Tek açılı x-ray cihazı ile taranan gönderiler, gönderinin derinliği x-ray ışınının nüfuz edeceği 130 cm yi aşıyor ise en az 60 derece en çok 90 derece döndürülmesi ile en az iki farklı açıdan ve aynı tarayıcı tarafından incelenir. b) İki farklı açıyla taramanın ardından tarayıcı personel gönderinin içinde yasaklı madde bulunmadığından emin olamıyorsa gönderi reddedilir veya uygun başka bir tarama yöntemine tabi tutulur. (5)Patlayıcı iz tespit (PİT-) cihazı: a) Patlayıcı iz tespit (ETD) cihazı ile tarama gönderinin içinden, dışından ve içeriğinden alınan İz partikülleri veya buhar örneklerinin analizinden oluşur. b) İz partikülleri veya buhar örnekleri aşağıda belirtilen alanların en az birinden alınır: 1. Uygulanabilir ise, herhangi bir koruyucu ambalajın altından iç ve dış kutu birleşme yerleri 2. Herhangi bir koruyucu ambalajın altından en az 2 farklı dış yüzeyden 3. Elle taşıma veya kaldırma için kullanılan herhangi bir alandan 4. Kurcalama yapılmış gibi görünen herhangi bir alandan c) Patlayıcı iz tespit (ETD) cihazı, diğer uygun araç veya yöntemler ile kombinasyon halinde kullanılabilir. Ancak, aşağıdaki durumların herhangi biri söz konusu olduğunda gönderilerin taranması için hiçbir şekilde kullanılamaz. 1. Fıkra (5) bent (b) alt bent (1) ve (2) de belirtilen herhangi bir alana erişim sağlanamıyorsa veya 2. Gönderi yüzeyleri ıslak veya nemliyse veya, 3. Gönderi yüzeylerinin üstü kapalıysa veya örnek toplamayı engelleyecek veya etkisini azaltacak şekilde ambalaj malzemesi ile korunuyorsa (5)Görsel kontrol; Gönderinin detaylı bir şekilde gözle kontrolü oluşmalıdır ve sadece aşağıdaki durumlarda uygulanabilir: a) Diğer yöntemlerle birlikte kullanıldığında veya b) Gönderinin tüm parçaları ekipmanla ve ekipmansız olarak görünebildiğinde veya c) Canlı hayvanlar için görsel kontrol olduğunda (6)Metal tespit cihazı; Metal tespit cihazı sadece normal şartlarda metalik parça içermemesi beklenen posta ve kargo sevkiyatının taranmasında kullanılır. (7)Taramanın diğer yolları; Gönderinin yapısı nedeniyle, fıkra (2) de belirtilen yol veya yöntemlerin uygulanmasının mümkün olmadığı durumlarda yetkili otorite tarafından kabul edilen diğer yol veya yöntemler uygulanabilir. (8)Görüntülerin ara verilmeksizin izlenmesi; Kargoları X-ray ve PTS-EDS cihazı ile tarayan personel, görüntüleri ara vermeksizin 20 dakikadan fazla inceleyemez. 20 dakikalık her bir periyottan sonra, tarayıcı personel en az 10 dakika görüntüleri inceleyemez, ancak güvenlik Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

186 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı noktasındaki diğer görevleri icra edebilir. Bu şart sadece görüntülerin kesintisiz bir akışla incelendiği zaman uygulanmalıdır. Kargo ve postanın taramadan muafiyetleri MADDE 83 (1) Aşağıdaki gönderiler taramadan muaf tutulur: a) Uygun bir doküman eşliğinde güvenilir bir kaynaktan gelmeleri kaydıyla kritik zamanlı yaşam kurtaran materyaller gibi özel gönderiler; b) Uygun bir doküman eşliğinde güvenilir bir kaynaktan gelmeleri kaydıyla, taramaya tabi tutulursa hasar görebilecek biyolojik/biyomedikal numuneler, c) Havalimanı Mülki idare Amirliğinin müsaadesi ile Afet acil durumlarında havayolu ile taşınacak yardım malzemeleri. ç) Nükleer materyallerin fiziksel koruması üzerine konvansiyon (New York ve Viyana, 3 Mart 1980) uyarınca korunmaları kaydı ile nükleer materyaller; d) Kalınlığı 6 milimetreden ve toplam ağırlığı 250 gramdan az olan gönderiler; e) Bent (d) altında, sadece muaf tutulan gönderilerden oluşan konsolidasyonlar ve f) Transfer kargo ve posta eğer: 1. Kargo veya postanın uygun güvenlik kontrollerine tabi tutulmadığına dair bir bilgi alınmamışsa veya 2. Kargo veya posta önceden yetkili acente veya bilinen gönderici tarafından tarama veya uygun güvenlik kontrollerinden geçirilmişse ve kargo/posta uçağından yolcu uçağına aktarılmamışsa. (2)Güvenilir kaynaklar; fıkra (1) bent (a) ve (b) nin uygulanabilmesi için yetkili acente veya yetkili otorite tarafından aşağıdaki hususları teyit edilmiş sağlık ve yardım amacıyla kurulmuş organizasyonlar güvenilir kaynak olarak kabul edilir: a) Adres ve b) İşin ve operasyonun yapısı ve c) Gönderi için sorumluluk kabul eden bir kişinin iletişim detayları; ve ç) Vergi referans numarası veya firma kayıt numarası. Dokümantasyon gönderinin kaynağını, alıcının detaylarını ve içeriğin bir açıklamasını belirtilir. (3)Diğer muafiyetler; Yetkili otorite risk değerlendirme temelinde aşağıdaki gönderilerin taramadan muaf tutulmasına veya özel güvenlik prosedürlerine tabi tutulmasına izin verebilir. Ancak bu tür muafiyetlerde kargo ve postanın, hava yoluyla taşınması yasak veya tehlikeli olan maddeleri içermemesi ve bu durumun kayıt altına alınması esastır. a) Toplam ağırlığı 2000 gram veya daha az olan nesnelerden oluşan, geldiği ülke içerisinde sadece posta taşınan, posta uçuşlarında taşınan ve ülke içerisindeki bir adrese teslim için gönderilen posta gönderileri. b) Geçerli sebeplerden dolayı, güvenliğinin ve korumasının, geldiği devletçe sağlandığı hükümet posta ya da kargosu; c) Tek bir gönderici namına, gerçekleştirilen münferit uçuşlarda taşınan kargo ve posta. Diplomatik çantalar MADDE 84 (1)Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesinde yer alan koşullar karşılandığı takdirde, yetkili otorite, diplomatik bir bagajın tarama işleminden veya özel güvenlik prosedürlerinin uygulanmasından muaf tutulmasını sağlayabilir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

187 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Yetkili Acenteler MADDE 85 (1) Güvenlik kontrollerini uygulayan herhangi bir entegre depolama ve nakil hizmetlerinden sorumlu üçüncü şahıs lojistik sağlayıcılar, hava yolu firmaları ve hizmet acenteleri, yetkili otorite tarafından, yetkili acente olarak onaylanır. Bu acentelerin görev yetki ve sorumluluklar ile kargo/posta taşınmasına dair diğer standart ve uygulamalar SHT-17.6 talimatında düzenlenmiştir. Bilinen Göndericiler MADDE 86 (1) Yetkili Otorite, MSHGP nda belirlenen şartları yerine getiren kuruluşları bilinen göndericisi olarak atar. Prosedürler SHT-17.6talimatında düzenlenmiştir. Kayıtlı Gönderici MADDE 87 (1) Kayıtlı göndericiler yetkili bir acente tarafından atanmalıdır. Kayıtlı gönderici olarak atanma prosedürleri SHT-17.6talimatında düzenlenmiştir. Nakil sırasında kargo ve postanın korunması MADDE 88- (1) Gerekli güvenlik kontrollerinin uygulandığı gönderilerin nakil sırasında yetkisiz müdahaleden korunmasını sağlamak amacıyla; a) Gönderiler yetkili acente, bilinen gönderici veya kayıtlı gönderici tarafından herhangi bir kurcalamanın belli olacağı şekilde paketlenmeli veya mühürlenmelidir; belirtilen şekilde paketleme veya mühürleme yapılamıyorsa gönderinin güvenli bütünlüğünü sağlayan alternatif koruma önlemleri alınmalıdır b) Aracın nakledilecek gönderilerin bulunduğu kargo yük bölümü herhangi bir kurcalamanın belli olacağı şekilde kilitlenmiş veya mühürlenmiş olmalıdır, tenteli araçlar bağlama ekipmanları ile güven altına alınmalıdır, gönderinin kapalı kasa ile taşınamadığı durumlarda açık kasa araçlarla taşınabilir. Ancak; açık kasa araçların yük bölümü, araç kokpitinde bir başka kişi bulundurarak kasayı gözetim altında tutularak veya aracın kasasını kontrol edilebilen bir başka araç ile eşlik edilerek veya araç kasasının tamamının gözetimin sağlandığı bir CCTV sistemi bulundurularak gözetim altında tutulmalıdır. c) Nakliyecinin kendisi yetkili acente olmadıkça yetkili acente, bilinen gönderici veya kayıtlı gönderici adına nakil işlemini gerçekleştiren nakliyeci SHT17.6 da yer alan Nakliyeci Beyanı nı imzalayarak adına nakliye işlemi yaptığı yetkili acente, bilinen gönderici veya kayıtlı göndericiye sunmalıdır. İmzalanan Beyan ilgili yetkili acente, bilinen gönderici veya kayıtlı gönderici tarafından saklanmalıdır. Talep üzerine imzalı beyanın bir kopyası yetkili acenteye veya gönderiyi alan havayolu firmasına veya ilgili yetkili otoriteye ibraz edilmelidir veya ç) Nakliyeci, adına nakil işlemi gerçekleştirdiği yetkili acenteye, bilinen göndericiye veya kayıtlı göndericiye SHGM tarafından belgelendirildiğine veya onaylandığında dair ispat sağlamalıdır. Bu ispat SHT-17.6 Ek-24 te bulunan gereklilikleri içermelidir ve kopyaları ilgili yetkili acente, bilinen gönderici veya kayıtlı gönderici tarafından saklanmalıdır. Talep üzerine bir kopya yetkili acenteye veya gönderiyi alan havayolu işletmesine veya ilgili yetkili otoriteye ibraz edilmelidir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

188 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Kargo ve postanın havalimanında hava aracına yüklenirken korunması MADDE 89- (1) Güvenlik tahditli alanların kritik bölümlerinde bulunan kargo ve posta yetkisiz müdahaleye karşı korunmuş olarak kabul edilir. Güvenlik tahditli alanların kritik bölümlerinde bulunmayan kargo ve postanın yetkisiz müdahaleye karşı korunmasının sağlanması amacıyla; a) Gönderiler, yetkili acente tesislerinin giriş kontrolü olan kısımlarında tutulmalıdır veya b) Gönderiler, yasaklı maddelerin girişini önlemek amacıyla fiziksel olarak korunmalıdır veya c) Gönderiler refakatsiz bırakılmamalı ve koruma personeli ve hava aracına yükleme yapan personel dışında gönderilere erişim sınırlandırılmalıdır. Yüksek Riskli Kargo ve Posta (YRKP) MADDE 90 (1) YRKP, düzenli olarak gözden geçirilen bir risk değerlendirmesine dayalı olarak tanımlanır. Risk değerlendirmesi, sadece aşağıda belirtilen hususlarla sınırlı kalmaksızın dikkate alınarak yapılır: a) Gönderinin geldiği ve gittiği yer, b) Rota, c) Tedarik zincirindeki tarafların bilgisi, ç) Malın cinsi, d) İstihbarat ve denetleme sonuçlarını da içeren diğer bilgiler. (2) Aşağıdaki gönderiler yüksek riskli kargo ve posta olarak tanımlanır; a) Gönderinin içine yasaklı madde ve benzeri konulduğuna dair bir kurcalama işareti veya başkaca bir şüphe bulunan gönderiler, b) Yetkili otorite, kolluk kuvvetleri ve istihbarat birimlerince havacılık güvenliği için risk oluşturduğu bildirilen gönderiler. (3) YRKP taşınmadan önce, aşağıdaki ilave güvenlik tedbirlerinden biri uygulanır: a) En azından Standart-2 yi karşılayan Patlayıcı tespit sistemi (EDS); b) Madde 82, fıkra (2) de yer alan (a),(b),(e) ve (f) bentlerinde belirtilen tarama yöntemlerinden en az biri ile aynı fıkranın (ç) ve (d) bentlerinde yer alan tarama yöntemlerinden en az birinin birlikte uygulanması c) Gönderinin elle aranması/taranması ile x-ray cihazının bileşimi; ç) İstisna tutulmamışsa 500gr mın altında kargo veya posta çift açılı x-ray cihazı veya konvansiyonel x-ray cihazı ki her eşyanın en az 60 en çok 90 derece arasında döndürülmesi şartıyla en az iki farklı açıdan ve aynı operatör tarafından incelenmesi şartıyla. (4) YRKP taşınmasına ilişkin, riski ülkeler Ek-24 te belirtilmiştir. Tarama Standardı MADDE 91 (1)Güvenlik kontrolü uygulayan görevliler, gönderinin içinde saklanmış yasaklı madde olmadığından emin olmalıdır. Tarayıcı, gönderinin gizlenmiş yasaklı madde içermediğinden emin olamazsa, gönderi reddedilmeli veya tarayıcı onay verinceye kadar taranmalıdır. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

189 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Yedinci Bölüm Hava Taşıyıcısı Postası ve Malzemeleri Hava aracına yüklenecek hava taşıyıcısının posta ve malzemeleri MADDE 92 (1)Aksi belirtilmedikçe veya yolcu ve kabin bagajı, uçakaltı bagaj ve kargo posta güvenlik kontrolleri bir otorite, işletmeci, kurum veya bir diğer hava yolu firması tarafından yapılmadıkça bir hava yolu firması aşağıda tanımları verilen postasına ve materyallerine ilişkin bu bölümde belirtilen önlemlerin uygulanmasını sağlar. a) Co mail-şirket Postası: Hava taşıyıcısı şirketinin kendi istasyonlar ağı içinde naklettiği postalar için kullanılan kısaltmayı b) Co mat-şirket Malzemeleri: Hava taşıyıcısı şirketinin kendi istasyonlar ağı içinde naklettiği malzemeler için kullanılan kısaltmayı ifade eder. (2)Hava yolu firması, yasaklı öğelerin hava aracına girmesini önlemek amacıyla hava yolu firması materyallerini güvenlik kontrollerine tabi tutar ve hava aracına yüklenene kadar korur. (3) Uçak altına yüklenecek hava yolu firması postası ve materyalleri bir hava aracının altına yüklenmeden önce bu programdaki uçakaltı bagaj güvenliği hükümlerine uygun olarak taranır ve korunur; veya güvenlik kontrollerine tabi tutularak kargo ve posta güvenliği hükümleri uyarınca korunur. (4) Uçak altı hariç, uçağın diğer bölümlerine yüklenecek olan hava yolu firması postası ve materyalleri bu programın kabin bagajı taraması ve korunması hükümlerine uygun olarak taranır ve korunur. (5) Aşağıdaki şartlarda hava yolu firması postası ve malzemeleri güvenlik kontrollerinden muaf tutulabilir: a) Çıkış noktası güvenlik tahditli alanların kritik bölümlerinde olan hava yolu firması postası ve materyalleri, b) Havayolu firması materyalleri olarak taşınan uçak yedek parçaları yüklenmeden önce bu parçaların uçuşa elverişlilik belgelerinin olduğu kontrol edilmeli ve bu belgeler uçaktan başka bir yerde 24 saat veya uçuş süresince, hangisi daha uzunsa tutulmalıdır. (6)Yolcu ve bagaj işlemlerinde kullanılan ve havacılık güvenliğini tehlikeye sokabilecek hava yolu firması materyalleri yetkisiz erişimi önlemek için korunur veya gözetim altında tutulur. Yolcuların kullanımına açık kendi kendine çekin işlemi (self check-in) ve internet uygulamaları yetkili erişim olarak kabul edilir. (7)Yetkisiz erişimi engellemek ayrıca, güvenlik tahditli alana veya hava aracına bagajın geçirilmesini kolaylaştırabileecek atık malzemeler(co-mat) imha edilir veya kullanım dışı bırakılır. (8)Kalkış kontrol sistemleri ve check-in sistemleri yetkisiz erişimi önleyecek bir şekilde yönetilir. Yolcuların kullanımına açık (kiosk) kişisel çekin (Self check-in) ve bunun gibi sistemlere erişim yetkili erişim olarak dikkate alınır. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

190 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Sekizinci Bölüm Uçuş Tedarikleri Genel MADDE 93 (1)Aksi belirtilmedikçe, Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı uyarınca yetkili otorite, havalimanı otoritesi, hava yolu firması veya havacılık işletmeleri bu bölümde belirtilen önlemlerin uygulanmasını sağlar. Uçuş tedarikleri ve yasaklı maddeler MADDE 94 (1) Uçuş tedarikleri aşağıdakiler haricinde yolcu veya mürettebat tarafından uçuş sırasında kullanım, tüketim veya satış için hava aracına alınacak tüm nesneler anlamına gelmekte olup bu noktadan sonra uçuş tedarikleri olarak dikkate alınmalıdırlar; a) Kabin bagajı, b) Yolcular haricinde kişiler tarafından taşınan nesneler, ve c) Hava yolu firması postası ve malzemeleri. (2) uçuş tedariklerinin yetkili tedarikçisi uyguladığı prosedürler ile genel güvenlik kurallarını ve standartlarını karşılayan, hava aracına uçak içi tedariklerin teslimatını gerçekleştirecek kadar yeterli ve uygun bir tedarikçi anlamına gelmektedir. (3) uçuş tedariklerinin bilinen tedarikçisi, uyguladığı prosedürler ile genel güvenlik kural ve standartlarını karşılayan, uçak içi tedariklerin doğrudan hava aracına değil, bunun yerine bir hava yolu firmasına veya yetkili tedarikçiye teslimatını gerçekleştirecek kadar yeterli ve uygun bir tedarikçi anlamına gelmektedir. (4) Yasaklı madde, Uçuş tedarikleri için uygulanacak yasaklı maddeler listesi MSHGP Ek- 17 de belirtilmiştir. Güvenlik kontrolleri MADDE 95 (1)Hava aracında taşıma ve kullanım amaçlı ikram servisi de dahil uçuş tedarikleri güvenlik kontrollerine tabi tutulur ve yasaklı maddelerin hava aracına girmesini önlemek amacıyla, hava aracına yüklenene kadar korunur. (2)İkram şirketleri; MSHGP ve Ek leri ile ICAO Ek 17,ICAO Doc.8973 ve ECAC Doküman 30 bölüm 2 güvenlik standartlarında ikram tedarikleri ve malzemelerinin, üretiminden havayolu şirketine(hava aracına) teslim edilinceye kadar güvenliğini sağlamak, bu konuda ilgili personeline gerekli eğitimleri aldırmak, kalite kontrolünü sağlamak ve bu faaliyetlerin yürütülmesi için SHT-17.3 e göre yapılanmak zorundadır. (3)İkram hizmeti veren şirket ile anlaşma yapan havayolu işletmesi, Milli Sivil Havacılık Programı ve Eklerinde yer alan güvenlikle ilgili hususların yerine getirilip getirilmediğini gözetim/denetim faaliyetlerinde bulunarak gerekli kontrolleri yapar. Uygulama MADDE 96 (1)Aşağıda yazılı durumlar dışında, uçuş tedarikleri güvenlik tahditli alana alınmadan önce taranır: Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

191 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı a) Tedariklere, gerekli güvenlik kontrolleri, bu tedarikleri kendi hava aracına teslim eden bir hava yolu firması tarafından uygulanmış ve tedarikler kontrollerin uygulandığı zamandan hava aracına teslime kadar yetkisiz müdahaleye karşı korunmuşsa veya b) Tedariklere, gerekli güvenlik kontrolleri yetkili bir tedarikçi tarafından uygulanmışsa ve tedarikler yetkisiz müdahaleye karşı bu kontrollerin yapılmasından güvenlik tahditli alana ulaşana kadar veya uygulanabildiğinde hava yolu firmasına veya bir diğer yetkili tedarikçiye teslimata kadar korunmuşsa veya c) Tedariklere, gerekli güvenlik kontrolleri bilinen bir tedarikçi tarafından uygulanmışsa ve tedarikler yetkisiz müdahaleye karşı bu kontrollerin yapılmasından hava yolu firmasına veya yetkili tedarikçiye teslimatına kadar korunmuşsa. Tesislerin Güvenliği MADDE 97 (1)Uçuş tedariği sağlayan şirketler, uçakta taşınacak, ikram tedarik ve malzemelerinin hazırlanması ve/veya depolanmasında kullanılan tesislerin güvenliğini sağlamak için; kapalı devre TV sistemi, devriye, kartlı geçiş, turnike sistemi, bariyer, tel örgü, X-Ray, vb. güvenlik sistemleri kullanır. Yetkisiz kişilerin girişlerini engellemek amacıyla bu tesislere yapılan girişler her zaman kontrol altında tutulur. Kapılar, pencereler veya yetkisiz girilebilecek diğer tüm noktalarda gerekli tüm önlemleri alır. Hizmet verilecek tesislerin kara tarafı ve hava tarafı ayrımı yapılarak, buna göre giriş ve çıkış izni sağlanır. Ancak, tesis havalimanı güvenlik programında kara tarafı ve hava tarafı sınırını belirleyen bir parça ise ve bina içinde hava tarafı kara tarafı ayrımının fiziki olarak yapılması mümkün değilse, ikram/tedarik malzemelerinin yüklendiği alan (yükleme sonrası tesisten çıkılan kapı dahil) hava tarafının bir parçası olarak belirlenir. Tedarik Malzemelerinin Güvenliği MADDE 98 (1) Güvenlik anlaşması yapılmayan bir tedarikçiden münferit olarak hizmet ve malzeme alınması durumunda, tesis girişinde veya GTA veya kritik alanlara geçmeden önce uygun yöntemlerle güvenlik taraması yapılır. Nakliye ve güvenlik MADDE 99 (1)uçuş tedarikleri, uçuş tedarik şirketinin tesislerinden çıkıp hava taşıyıcısı tarafından teslim alınmasına kadar gerçekleşen nakliyesi sırasında, herhangi bir dış müdahaleye karşı güvenliği sağlanır. (2)Uçuş tedarikleri nakliyesinde kullanılan tüm araçların kapıları kilitlenerek mühürlenmeli ve mühür numaraları irsaliyeye yazılmalıdır. (3)Yükleme yapılmadan önce, nakliye işleminde kullanılacak aracın yük bölümünü yasaklı madde veya izinsiz kişilerin bulunmamasını sağlamak adına kontrol edilir. Yükleme yapıldıktan sonra, yükleme bölümünün tüm kapıları ve diğer açılabilir bölümleri açıldığında belli eden ve bir kez kullanılabilen mühürlerle mühürlenir. (4)Araçlarda kullanılacak mühürler emniyetli koşullarda muhafaza edilir ve mühür numaraları aracın sevkiyat irsaliyesinde belirtilir. Havayolu şirketi ile aralarındaki anlaşmada aksi belirtilmemişse tüm trolleyler(servis arabaları) de mühürlenir ve mühür numaraları yazılır. (5)Nakliye aracında her zaman en az bir personel bulundurulur. Bununla birlikte, nakliye esnasında, aracın terk edilmesinin kaçınılmaz olması halinde görevli personel araca döndüğünde, herhangi bir müdahale olup olmadığı konusunda kontrol yapar, müdahale izine rastlaması durumunda ise ikram şirketine, ilgili hava taşıyıcısına ve en yakın güvenlik birimine haber verir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

192 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (6)Bir teslimat aracının farklı uçaklar için çoklu ikram tedarikleri ve malzemeleri taşıması durumunda, aracın mühürleri ilk teslimat noktasında uçak altında araç görevlisi ile havayolu şirketi görevlisinin gözetiminde açılması sağlanır ve bunu bir tutanakla belgeler. Araçtaki yükle ilgili birbirini izleyen teslimatlarda, bir önceki teslimatta tutulan tutanağın gösterilmesi kaydıyla aracın yeniden mühürlenmesine gerek yoktur. Sürücüye yedek mühür verilmez. (7)Merkez tesisleri kara tarafında ise, hava tarafındaki tesislerin mutfağına ikram malzemelerinin nakliye edilmesi durumunda; ikram malzemelerinin uçağa nakliyesinde uygulanan güvenlik tedbirlerinin aynısı uygulanır. (8)Tahditli alan girişinde nakliye aracındaki mühür numaraları, sevk irsaliyesinde yer alan bilgiler ile karşılaştırılır, söz konusu belgede yer alan bilgiler ile mühürlerin birbirini tutmaması halinde veya mühürlere bir müdahale izinin mevcut olması halinde, araç tahditli alana sokulmaz ve ikram tedarik ve malzemeleri uçağa yüklenmez. (9)Hava taşıyıcısı, uçuş tedariklerini taşıyan araçta yer alan görevlilerin kimliklerini kontrol eder, bu işlemi takiben, uçuş ekibi malzemelerin yasaklı madde içermediğini ve eğer mühürlüyse bir müdahale izinin bulunmadığını ve mühür numaralarını rastgele şekilde kontrol eder, ayrıca uçağa gelen uçuş tedarikleri ikram malzemesi ise; teslim edilirken imza karşılığında teslim alınır. (10)Yetkili bir tedarikçiden veya bir bilinen tedarikçiden alınan, kurcalanma belirtileri gösteren veya kontrol zamanından itibaren yetkisiz müdahaleye karşı korunmamış olduğu düşünülen herhangi bir uçuş tedariği taranır. (11)Tarama sürekli rastgele tespit usulünde ve bir risk değerlendirmesine dayanarak yetkili otorite/yerel otorite tarafından belirlenecek bir sıklıkta uygulanmalıdır. (12) Bir hava aracına yüklü olarak güvenlik tahditli bölgeye gelen uçuş tedarikleri güvenlik kontrolü kapsamı dışında tutulabilir. Uygun tarama yöntemleri MADDE 100 (1)Uçuş tedarikleri taranırken uygulanan yol veya yöntemler, tedariklerin yapısını dikkate alarak yapılır ve hiçbir yasaklı maddenin saklanmamış olmasını sağlayacak bir standartta olur. (2)Aşağıdaki tarama yolları veya yöntemleri münferit olarak veya birlikte uygulanır: a) Görsel kontrol; b) Elle arama; c) X-ray ekipmanı; ç) Patlayıcı tespit sistemleri (PTS) ekipmanı; d) Patlayıcı iz tespit (PİT) ekipmanı ve/veya e) Madde (a) ile birlikte patlayıcı tespit köpekleri. Tarayıcı herhangi bir yasaklı maddenin bulunup bulunmadığını belirleyemiyorsa, tedarik kabul edilmemeli ya da tarayıcı emin olana kadar yeniden taranmalıdır. (3) Görsel kontrol; tedariklerin kapsamlı bir görsel kontrolünden oluşur ve sadece aşağıdaki durumlarda izin verilmelidir: a) Diğer yöntemlerle birlikte veya Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

193 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı b) Tedariklerin tüm parçaları belirli bir yöntemle veya yöntem kullanılmadan görünebildiğinde veya c) Tedariklerin doğası gereğince, yasaklı maddelerin saklanmasının mümkün olmadığında veya ç) Patlayıcı iz tespit ekipmanı (PİT) veya patlayıcı tespit köpekleri (PTK) bulunmadığında ve uçuş tedariğinin boyutu, ağırlık ya da doğası gereği X-ray ekipmanı, patlayıcı tespit sistemleri ya da elle arama da mümkün değilse. Bu durumda görsel kontrol; d) 1. Paketteki kurcalama belirtilerinin incelenmesi 2. Konsolide edilmiş malzemelerin ayrılarak her bir parçanın kontrol edilmesini içeren dikkatli bir uygulamayı içermelidir. (4)Elle arama; Tedariklerin kapsamlı bir şekilde elle kontrolünden oluşur. (5)PTS- EDS; Patlayıcı Tespit Sistemi kullanılıyorsa, tarayıcı bütün görüntüleri izler. Öngörülemez güvenlik önlemleri MADDE 101 -(1)Aşağıda yazılı yöntem ile seçilen tedarikler madde (100) e göre taranmalıdır. a) Uçuş tedariklerini taşıyan tüm araç ve kişilerin en az yüzde 25 i rastgele bir temelde seçilir ve seçilen bu araç veya kişiler tarafından taşınan tedariklerin en az yüzde 25 i öngörülemez bir yöntemle seçilerek taranır. Bu ön görülemez seçim uçuş tedariklerini taşıyan kişilerin; hangi tedariklerin taranacağını öngörememesini sağlayacak belirli bir metodoloji takip edilerek yapılmalıdır. Taramaya alternatif MADDE 102 (1)Güvenlik tahditli alanlara girişte yapılan taramaya alternatif olarak, tarama için seçilen uçuş tedariklerine boşaltım yapılacak noktaya kadar eşlik edilebilir ve boşaltma süresince ve boşaltmadan sonra taramaya tabi tutulabilir. Tarama işlemi tamamlanana kadar, uçuş tedarikleri, taramadan sorumlu güvenlik personeli veya giriş kontrol, devriye ve gözetimden sorumlu güvenlik personeli tarafından devamlı olarak gözetimi altında tutulmalıdır. Uçuş tedariklerinin yetkili tedarikçisinin onaylanması MADDE 103 (1)Yetkili tedarikçiler yetkili otorite tarafından onaylanır. Yetkili tedarikçi olarak alınan onay havalimanına özel olmalıdır. Güvenlik kontrollerini sağlayan ve doğrudan hava aracına uçak içi tedarikleri teslim eden bir kurum yetkili tedarikçi olarak onaylanır. Bahse konu güvenlik kontrollerini kendi uygulayan ve tedarikleri sadece kendi hava aracına veren bir hava yolu firması bu onaydan muaftır. Uçuş tedariklerinin yetkili tedarikçisinin onaylama prosedürü MADDE 104 -(1) uçuş tedarikleri sağlayan şirketler bu programdaki şartları yerine getirmeleri koşuluyla yetkili otorite tarafından yetkili tedarikçi olarak yetkilendirilir. (2) Yetkili tedarikçi, yetkili otoriteye uygulanacak güvenlik tedbirlerinin ayrıntılarını içeren bir güvenlik programı ve Güvenlik Beyan Formunu sunar. (3) Yetkili otorite, güvenlik planının incelenmesi sonrasında saha denetimi yapar. Şartların sağlanması durumunda ilgili firma Yetkili Tedarikçi olarak 5 yıllığına yetkilendirilir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

194 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (4) Yetkili Otorite tarafından yetkili tedarikçinin şartları yerine getirmediğini tespit etmesi durumunda tedarikçinin yetkisine son verilir. (5)Bir yetkili tedarikçi 5 yılı geçmeyen düzenli aralıklarla yeniden onaylanır. Bu yetkili tedarikçinin gerekliliklere halen uyup uymadığını değerlendirmek amacıyla yerinde incelemeyi ve onaylamayı içerir. Yetkili tedarikçinin tesislerinin Milli Sivil Havacılık Güvenliği Kalite Kontrol Programı uyarınca yetkili otorite tarafından yapılan denetimde tüm gerekliliklerinin karşılandığı raporlaması, yerinde doğrulama olarak dikkate alınır. Denetim MADDE 105 -(1) Yetkilendirme öncesi yetkili tedarikçinin şartları yerine getirip getirmediği yerinde denetlenir. Bu denetim prosedürler, dokümanlar ve fiziksel güvenlik tedbirleri ve uygulamayı da kapsamalıdır. Prosedürlerin ve denetim sonucunun yetkili otorite tarafından yeterli görülmesi durumunda bilinen tedarikçi yetkilendirilir. (2) Yetkilendirme sonrasında ise, yılda asgari bir (1) sefer Mülki İdare Amirliği tarafından yetkili tedarikçiler bu programda belirtilen hükümler çerçevesinde denetlenir. Denetim sonuç raporu yetkili otoriteye gönderilir. Uçuş tedariklerinin bilinen tedarikçisinin atanması MADDE 106 (1) Uçuş tedarikleri sağlayan tedarikçiler, havayolu işleticisi veya yetkili uçuş tedarikçisi tarafından, bilinen bir tedarikçi olarak atanmadan önce havacılık güvenliği standartlarını sağladıkları teyit edildikten sonra atanır. (2)Bir tedarikçi, bilinen bir tedarikçi olarak atanmasında aşağıdaki şartlar yerine getirilir; a) Tedarikçi Taahhüt beyanını bilinen tedarikçisi olduğu her bir kuruluşa sunar. Bu beyan yasal temsilci tarafından imzalanır. İmzalı beyan bilinen tedarikçinin teslimat yaptığı kuruluş tarafından saklanır. b) Madde 107 de tarif edilen güvenlik uygulamalarını detaylı olarak içeren bir güvenlik planı hazırlanarak kuruluşa sunar c) Güvenlik planının uygunluğu, bilinen tedarikçiyi onaylayacak kuruluş tarafından onaylanır ç) Güvenlik planı uygulamalarının tam olarak yapıldığı bilinen tedarikçiyi onaylayacak kuruluş tarafından denetlenerek onaylanır. (3) Fıkra (2) bent (c) ve (ç) de bahsedilen güvenlik planının incelenmesi ve onaylanması ile denetimleri ulusal denetçi veya yetkili otoritenin yetkilendirdiği denetçi veya yetkilendirmeyi yapan kuruluş adına bu konuda atanmış ve eğitim alan bir kişi tarafından yapılmalıdır. (4) Bilinen tedarikçinin atanması ile ilgili kayıtlar saklanır ve atama işlemi her iki yılda bir tekrarlanır. (5) Güvenlik planının uygulamasının eksiksiz sürdüğünün doğrulanması amacıyla aşağıdakilerden birisi uygulanır. a) Atamasını yapan kuruluş tarafından 2 yılda bir yerinde denetim yapılır. Bu denetim aşağıdakileri de içerir; 1. Bilinen tedarikçi adına tedarikleri teslim eden kişinin uygun eğitimleri aldığının kontrolü, Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

195 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı 2. Tedariklerin uygun bir şekilde güvenliğinin sağlandığının kontrolü, 3. Tedariklerin taramaya tabi tutulması. (6) Bilinen tedarikçiyi atayacak kuruluş, kendi güvenlik planında atamanın nasıl yapılacağı ve atamadan sonra izlenecek yolları belirtir. (7) Atama yapan kuruluş, atanmış bilinen tedarikçilere ait aşağıdaki dokümanları denetimlerde sunabilmek için bulundurur; a) Yetkinin son geçerlilik tarihini gösteren ve kendisi tarafından atanan tüm bilinen tedarikçilerin listesi, b) Bilinen tedarikçiye ait imzalanmış taahhütname, güvenlik planının bir kopyası, her bir bilinen tedarikçinin denetim raporları. Bu dokümanlar atama süresince ve atamanın son geçerlilik tarihinden itibaren en az 6 ay saklanmalıdır. (8)Yetkili otorite veya bilinen tedarikçinin teslimat yaptığı firma, bilinen tedarikçinin madde 107 de belirtilen şartları sağlamadığını tespit ederse yetkiyi veren kuruluş gecikmeksizin bilinen tedarikçinin atamasını iptal eder. Hava yolu işletmesi, yetkili tedarikçi ve bilinen tedarikçinin sorumlulukları ile uygulanacak güvenlik kontrolleri MADDE 107 (1) Hava yolu işletmesi, uçak içi tedariklerin yetkili tedarikçisi ve bilinen tedarikçisi aşağıdakileri gerçekleştirir: a) Firmada güvenlikten sorumlu bir kişi atamak ve b) Uçak içi tedariklere erişime sahip kişilerin bu tedariklere erişim sağlanmadan önce SHT 17.2 de belirtilen gerekli eğitimi almasını sağlamak ve c) Tesislerine ve uçak içi tedariklere yetkisiz erişimi önlemek ve ç) Uçak içi tedariklerde herhangi bir yasaklı nesnenin gizlenmesini engellemek ve d) Uçak içi tedarikleri nakleden tüm araç ve/veya konteynırlara kurcalandığında belli edecek mühür kullanmak veya fiziksek olarak korumak. Ancak, taşıma hava tarafında yapılacaksa bu madde uygulanmayabilir. (2)Bilinen bir tedarikçi, tedariklerin ulaştırılmasında söz konusu hava taşıyıcısına ya da yetkili tedarikçiye bilinen tedarikçi olmayan başka bir firma kullanıyorsa, bu bilinen tedarikçi tüm güvenlik kontrollerinin yapılmış olduğu konusunda sorumludur. (3) Hava yolu işletmesi ve yetkili tedarikçi ilaveten aşağıdakileri gerçekleştirir: a) Yetkili tedarikçi veya bilinen tedarikçi olmayan bir firmadan tedarikleri alırken tedariklerin taranmasını sağlamak ve b) Uçuş tedariklerine erişime sahip kişilerin istihdam öncesi özgeçmiş araştırmasına tabi tutulmasını sağlamak ve c) Güvenlik kontrolü uygulayan veya uygulamakla sorumlu kişilerin, SHT-17.2 de belirtilen uygun eğitimi almış ve belgelenmiş olmasını sağlamak. Uçuş Tedariklerinin Korunması ve kontrolü MADDE 108 (1)Kritik bölümde bulunan uçak içi tedarikler yetkisiz müdahaleye karşı korunmuş olarak nitelendirilir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

196 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (2)Kritik bölüm haricinde bir bölümde bulunan uçak içi tedarikler aşağıdaki şartların sağlanması durumunda yetkisiz müdahaleye karşı korunmuş olarak kabul edilir. a) Yasaklı olan veya herhangi bir maddenin sokulmasını engellemek için fiziksel olarak korunmaları veya b) Eşliksiz bırakılmamış olmaları ve sadece koruma ve uçak içi tedariklerin hava aracına yüklenmesinden sorumlu kişilerin erişim sağlayabilmesi. (3)Sıvı (LAGS-SAJ) tedarikler ile kurcalandığı belli olan torba(stebs-kbt) ilave tedbirler şunlardır; 1. SAJ ve STEB ler hava tarafına veya güvenlik tahditli alana geçişi, kurcalandığı belli olan paketlerle sağlanır. 2. Hava tarafında ve güvenlik tahditli alanda bulunan SAJ-LAGs ve KBT-STEB tedariklerinde hiçbir kurcalama belirtisi olmadığını teyit etmek için görsel kontrol yapılır. 3. SAJ ve STEB ler fiziksel olarak korunmuşlarsa veya gözetim altında tutuluyorlarsa yetkisiz müdahaleye karşı korunmuş olarak kabul edilir. 4. SAJ ve STEB ler hava tarafında veya güvenlik tahditli alanda ilk teslim alındığı andan hava aracında son kullanımına kadar yetkisiz müdahaleye karşı korunur. Dokuzuncu Bölüm Havalimanı Tedarikleri Havalimanı tedarikleri MADDE 109 (1) Tedarikler, havalimanlarının güvenlik tahditli alanlarında satılacak, kullanılacak veya tüketilecek tedarikler olarak tanımlanabilir oldukları andan itibaren havalimanı tedarikleri olarak dikkate alınır. Ayrıca, aksi belirtilmedikçe veya güvenlik tarama uygulaması sağlanmadıkça, havalimanı otoritesi bu bölümde belirtilen önlemlerin uygulanmasını sağlar. Tanımlar MADDE 110 (1)Bu bölümde geçen tanımlar aşağıdaki gibidir; a) Havalimanı Tedarikleri: Havalimanının güvenlik tahditli alanlarında kullanılacak, tüketilecek veya satılacak her türlü malzemeyi, b) Yolcu dışındaki kişiler tarafından taşınan maddeler haricinde Havalimanı tedarikleri havalimanlarının güvenlik tahditli alanlarında herhangi bir amaç ve faaliyet için satılması, kullanılması veya tüketilmesi amaçlanan tüm öğeler anlamına gelmektedir; c) Havalimanı tedariklerinin bilinen tedarikçisi prosedürleri genel güvenlik kurallarını ve standartlarını karşılayan, güvenlik tahditli alanlara havalimanı tedariklerinin teslimatını gerçekleştirecek kadar yeterli olan bir tedarikçi anlamına gelmektedir. Yasaklı maddeler ve güvenlik kontrolü MADDE 111 (1) Havalimanı tedarikleri taranırken uygulanan yol veya yöntemler, tedariklerin yapısını dikkate alarak yapılır ve hiçbir yasaklı maddenin, tedarikler içinde saklanmamış olması sağlanır. (2)Aşağıdaki tarama yolları veya yöntemleri münferit olarak veya birlikte uygulanır: Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

197 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı a) Görsel kontrol; b) Elle arama; c) X-ray ekipmanı; ç) Patlayıcı tespit sistemleri (PTS) ekipmanı; d) Patlayıcı iz tespit (PİT) ekipmanı ve/veya e) Madde (a) ile birlikte patlayıcı tespit köpekleri. Tarayıcı herhangi bir yasaklı maddenin bulunup bulunmadığını belirleyemiyorsa, tedarik kabul edilmemeli ya da tarayıcı emin olana kadar yeniden taranmalıdır. (3) Görsel kontrol; tedariklerin kapsamlı bir görsel kontrolünden oluşur ve sadece aşağıdaki durumlarda izin verilmelidir: a) Diğer yöntemlerle birlikte veya b) Tedariklerin tüm parçaları belirli bir yöntemle veya yöntem kullanılmadan görünebildiğinde veya c) Tedariklerin doğası gereğince, yasaklı maddelerin saklanmasının mümkün olmadığında veya ç) Patlayıcı iz tespit ekipmanı (PİT) veya patlayıcı tespit köpekleri (PTK) bulunmadığında ve, uçuş tedariğinin boyutu, ağırlık ya da doğası gereği X-ray ekipmanı, patlayıcı tespit sistemleri ya da elle arama da mümkün değilse. Bu durumda görsel kontrol; 1. Paketteki kurcalama belirtilerinin incelenmesi 2. Konsolide edilmiş malzemelerin ayrılarak her bir parçanın kontrol edilmesini içeren dikkatli bir uygulamayı içermelidir. (4)Elle arama; Tedariklerin kapsamlı bir elle kontrolünden oluşur. (5)PTS- EDS; Patlayıcı Tespit Sistemi kullanılıyorsa, tarayıcı bütün görüntüleri izler. İstisnalar-muafiyet MADDE 112 (1)Uçuşa elverişliliğe uygunluğunu tasdikleyen dokümantasyon ile eşlik edilmesi durumunda, hava araçları için yedek parçalar söz konusu güvenlik kontrollerinden muaf tutulur. Bahse konu doküman, yedek parçalar güvenlik tahditli alana girmeden önce kontrol edilir ve bu parçaların güvenlik tahditli alanlarda saklandığı süre boyunca tutulur. (2)Yetkili otorite geçerli sebeplerle veya istisnai bir nedene dayanarak güvenlik tahditli alanlara erişim sürecinde yapılan taramadan muaf tutulabilecek tedarikler için kategoriler oluşturur. Muafiyete sahip tedariklere, boşaltma noktasına kadar güvenlik personeli eşlik eder ve boşaltma süresince de tedarikler içerisine hiçbir yasaklı madde gizlenmemiş olmasını temin etmek için görsel bir kontrole tabi tutulur. Eşlik etme işlemi yetkili otorite tarafından belirlenen bir sıklıkta rastgele bir temelde gerçekleştirilir. (3)Güvenlik tahditli alandan herhangi bir yere çıkan havalimanı tedarikleri güvenlik kontrollerinden hariç tutulur. Ancak, havalimanı tedariklerinin güvenlik tahditli alandan çıkışında hiçbir kurcalanma belirtisi olmadığından emin olmak için görsel kontrolü çıkışı sağlayan görevliler tarafından yapılır. Kurcalanma belirtisi gösteren veya son güvenlik kontrolünün yapılmasından itibaren yetkisiz müdahaleye karşı korunmamış olduğu düşünülen herhangi bir havalimanı tedarikleri taranır. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

198 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (4)Bir hava aracı içerisinde güvenlik tahditli alana gelen havalimanı tedarikleri güvenlik kontrollerinden muaf tutulur. Öngörülemezlik MADDE 113 -(1)Aşağıda yazılı yöntem ile seçilen tedarikler madde (111) ye göre taranmalıdır. a) Havalimanı tedariklerini taşıyan tüm araç ve kişilerin en az yüzde 25 i rastgele bir temelde seçilir ve seçilen bu araç veya kişiler tarafından taşınan tedariklerin en az yüzde 25 i öngörülemez bir yöntemle seçilerek taranır. Bu ön görülemez seçim havalimanı tedariklerini taşıyan kişilerin; hangi tedariklerin taranacağını öngörememesini sağlayacak belirli bir metodoloji takip edilerek yapılmalıdır. Taramaya Alternatif MADDE 114 (1) Güvenlik tahditli alanlara girişte yapılan taramaya alternatif olarak, tarama için seçilen havalimanı tedariklerine boşaltım yapılacak noktaya kadar eşlik edilebilir ve boşaltma süresince ve boşaltmadan sonra taramaya tabi tutulabilir. Tarama işlemi tamamlanana kadar, havalimanı tedarikleri, taramadan sorumlu güvenlik personeli veya giriş kontrol, devriye ve gözetimden sorumlu güvenlik personeli tarafından devamlı olarak gözetimi altında tutulmalıdır. Havalimanın tedariklerinin bilinen tedarikçisi MADDE (1) Havalimanı tedariklerini sağlayan tedarikçilerin, bilinen tedarikçi olarak atanması için teslimat yaptıkları havalimanı otoritesi tarafından havacılık güvenliği standartlarının uygunluğu konusunda doğrulama yapılması gerekir. Bu doğrulamadan sonra, MİA tarafından havalimanı bilinen tedarikçisi olarak atanabilir. (2)Bir tedarikçinin, bilinen bir tedarikçi olarak atanmasında aşağıdaki şartlar yerine getirilir; a) Tedarikçi Taahhüt beyanını teslimat yaptığı havalimanı MİA ne sunar. Bu beyan yasal temsilci tarafından imzalanır. İmzalı beyan MİA tarafından saklanır. b) Madde 117 de tarif edilen güvenlik uygulamalarını detaylı olarak içeren bir güvenlik planı hazırlanarak MİA ne sunulur. c) Güvenlik planının uygunluğu, MİA tarafından onaylanır ç) Güvenlik planının uygulamalarının tam olarak yapıldığı bilinen tedarikçiyi onaylayacak MİA tarafından denetlenerek onaylanır. (3) Fıkra (2) bent (c) ve (ç) de bahsedilen güvenlik planının incelenmesi ve onaylanması ile denetimleri ulusal denetçi veya yetkili otoritenin yetkilendirdiği bu konuda atanmış ve eğitim alan denetçi tarafından yapılmalıdır. (4) Bilinen tedarikçinin atanması ile ilgili kayıtlar saklanır ve atama işlemi her iki yılda bir tekrarlanır. (5) Güvenlik planının uygulamasının eksiksiz sürdüğünün doğrulanması amacıyla aşağıdakilerden birisi uygulanır. a) Atamasını yapan kuruluş tarafından 2 yılda bir yerinde denetim yapılır. Bu denetim aşağıdakileri de içerir; 1. Bilinen tedarikçi adına tedarikleri teslim eden kişinin uygun eğitimleri aldığının kontrolü, Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

199 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı 2. Tedariklerin uygun bir şekilde güvenliğinin sağlandığının kontrolü, 3. Tedariklerin taramaya tabi tutulması. (6) Bilinen tedarikçiyi atayacak havalimanı otoritesi, kendi güvenlik planında atamanın nasıl yapılacağı ve atamadan sonra izlenecek yolları belirtir. (7) Atama yapan kuruluş, atanmış bilinen tedarikçilere ait aşağıdaki dokümanları denetimlerde sunabilmek için bulundurur; a) Yetkinin son geçerlilik tarihini gösteren ve kendisi tarafından atanan tüm bilinen tedarikçilerin listesi, b) Bilinen tedarikçiye ait imzalanmış taahhütname, güvenlik planının bir kopyası, her bir bilinen tedarikçinin denetim raporları. Bu dokümanlar atama süresince ve atamanın son geçerlilik tarihinden itibaren en az 6 ay saklanmalıdır. (8)Yetkili otorite veya MİA, bilinen tedarikçinin madde 116 de belirtilen şartları sağlamadığını tespit ederse yetkiyi veren MİA tarafından gecikmeksizin bilinen tedarikçi yetkisini iptal eder. Bilinen tedarikçi tarafından uygulanacak yükümlülükler MADDE 116 (1) Bilinen tedarikçi tarafından uygulanacak yükümlülükler aşağıdadır: a) Güvenlikten sorumlu yetkili yönetici görevlendirmek, b) Bir güvenlik planı hazırlayarak Mülki İdare Amirliğinin onayına sunmak, c) Havalimanına şirketin kanuni temsilcisi tarafından imzalanmış bir güvenlik beyanı sunmak ç) SHT-17.2 Talimatı kapsamında tüm personelin başta güvenlik bilinci olmak üzere uygun güvenlik eğitimlerini almasını sağlamak, d) Havalimanı tedariklerine yetkisiz erişimi önlemek, bu malzemelerin tutulduğu tesis ve binalara yetkisiz girişleri engellemek. e) Havalimanı tedariklerine herhangi bir yasaklı maddenin gizlenmesine engel olmak, uygun yöntemlerle tedarikleri taramak, f) Havalimanı tedariklerini nakleden tüm araçların kapılarını kilitlemek ve kurcalandığı belli olan mühürle mühürlenmek. Mühür kullanılmayacaksa fiziksel olarak korumak (örneğin eşlik etmek vb.). g) Yükleme yapılmadan önce, nakliye işleminde kullanılacak aracın yük bölümünü yasaklı madde veya izinsiz kişilerin bulunmamasının sağlanması için kontrol edilmesini sağlamak. Yükleme esnasında yeterli gözetim sağlamak. Yükleme yapıldıktan sonra, yükleme bölümünün tüm kapıları ve diğer açılabilir bölümleri açıldığında belli eden ve bir kez kullanılabilen mühürlerle mühürlenmesini sağlamak. ğ) Nakliye aracında nakliye sırasında her zaman en az bir personel bulunmasını sağlamak. Bununla birlikte, nakliye esnasında, aracın terk edilmesinin kaçınılmaz olması halinde görevli personelin araca döndüğünde, herhangi bir müdahale olup olmadığı konusunda kontrol yapılmasını, müdahale izine rastlaması durumunda, güvenlik sorumlusuna ve en yakın güvenlik birimine haber vermesini sağlamak. h) Faaliyetlerini durdurması durumunda Havalimanı Mülki İdare Amirliğini bilgilendirmek. ı) MSHGP yükümlülüklerini karşılayamıyorsa Mülki idare Amirliğini bilgilendirmek. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

200 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Tedariklerin nakliyesinde başka bir firmanın kullanılması MADDE 117 (1)Bilinen bir tedarikçi, tedariklerin nakliyesinde bilinen tedarikçi olmayan başka bir firma kullanıyorsa, bilinen tedarikçi tüm güvenlik kontrollerinin uygulanmasını sağlar. Havalimanı tedariklerinin korunması MADDE 118 (1) Kritik bölümde bulunan havalimanı tedarikleri yetkisiz müdahaleye karşı korunmuş olarak nitelendirilir. (2)Kritik bölüm haricinde bir bölümde bulunan havalimanı tedarikleri aşağıdaki şartların sağlanması durumunda yetkisiz müdahaleye karşı korunmuş olarak kabul edilir. a) Yasaklı olan veya herhangi bir maddenin sokulmasını engellemek için fiziksel olarak korunmaları veya b) Eşliksiz bırakılmamış olmaları ve sadece koruma ve havalimanı tedarikleri GTA tesliminden sorumlu kişilerin erişim sağlayabilmesi. Denetim MADDE 119 -(1) Yetkilendirme öncesi bilinen tedarikçinin şartları yerine getirip getirmediği MİA tarafından yerinde denetlenir. Bu denetim prosedürler, dokümanlar ve fiziksel güvenlik tedbirleri ve uygulamayı da kapsamalıdır. Prosedürlerin ve denetim sonucunun MİA tarafından yeterli görülmesi durumunda bilinen tedarikçi yetkilendirilir. (2) Yetkilendirme sonrasında ise, yılda asgari bir (1) sefer Mülki idare Amirliği tarafından bilinen tedarikçiler bu programda belirtilen hükümler çerçevesinde denetlenir. (3) Yerel otorite denetimlerine ilave olarak ulusal denetimlerde de bilinen tedarikçilerin faaliyetlerinin, ICAO, ECAC, MSHGP ve bu Ek çerçevesinde yürütülüp yürütmediklerini tespit etmek amacıyla MSHGKKP çerçevesinde haberli/habersiz olarak denetim gerçekleştirilir. Bilinen tedarikçinin güvenlik planı MADDE 120 (1)Bu bölümde verilen konu başlıkları, havalimanı tedariklerinin bilinen tedarikçisi alarak yetkilendirilmek üzere başvuran bir şirketin uygulaması gereken güvenlik önlemlerini içeren bilinen tedarikçi güvenlik planını oluşturmasında yardımcı olma amacını taşımaktadır. Hazırlanacak olan güvenlik planı, Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programında belirtilen görev yetki ve sorumluluklar ile alınması gereken güvenlik önlemlerinin nasıl ve kimler tarafından yerine getirileceği ayrıntılı olarak yer almalıdır. (2)Bilinen tedarikçi güvenlik planı asgari olarak aşağıda yer alan hususları içermelidir: a) Ulusal Uluslararası mevzuat b) Bir güvenlik müdürünün atanması ve eğitimi, c) Operasyon tanımı ç) Tedarik tesislerinin fiziksel korunması ve tesislere giriş kontrolü, d) Tedariklerin taranması ve sonrasında korunması e) Personelin özgeçmiş kontrolü, f) Personelin eğitimi, g) Malzemelerin kabulü ve takip eden işlemler, ğ) Tedariklerin hazırlanması, h) Depolama, Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

201 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı ı) Dokümantasyon, i) Nakliye ve havalimanına teslimat, j) Araçların kontrol edilmesi kilitlenmesi ve/veya mühürlenmesi, k) Hava tarafındaki tesisler, nakliye ve hava tarafındaki tesislerde kabul prosedürleri, l) Kanun dışı müdahalelerin meydana gelmesi halinde uygulanacak prosedürler, m) Şirket içi kalite kontrol tedbirleri. Sıvı (LAGS-SAJ) tedarikler ile kurcalandığı belli olan torba(stebs-kbt) için ilave tedbirler MADDE 121 (1) SAJ ve STEB ler hava tarafına veya güvenlik tahditli alana geçişi, kurcalandığı belli olan paketlerle sağlanır. (2) Hava tarafında ve güvenlik tahditli alanda bulunan SAJ-LAGs ve KBT-STEB tedariklerinde hiçbir kurcalama belirtisi olmadığını teyit etmek için görsel kontrol yapılır. (3) SAJ ve STEB ler fiziksel olarak korunmuşlarsa veya gözetim altında tutuluyorlarsa yetkisiz müdahaleye karşı korunmuş olarak kabul edilir. (4) SAJ ve STEB ler hava tarafında veya güvenlik tahditli alanda ilk teslim alındığı andan hava aracında son kullanımına kadar yetkisiz müdahaleye karşı korunur. Onuncu Bölüm Uçuş Güvenlik Tedbirleri Güvenlik önlemleri MADDE 122 (1)Kokpit ve kabin ekibinin eğitimi de dahil uygun güvenlik önlemleri, uçuş sırasında yasadışı müdahale eylemlerini önlemek için alınır. Bu önlemler aşağıdakileri içerir: a) Yetkisiz kişilerin, uçuş sırasında kokpit bölümüne girmesi önlenir; b) Potansiyel olarak tehlike arz eden yolcular uçuş sırasında uygun güvenlik önlemlerine tabi tutulur. Silahların taşınması MADDE 123 (1) Hava ve kara tarafı da dahil hava aracında silah taşınması ile ilgili genel kurallar aşağıdaki gibidir. a) Havalimanında terminal ve tahditli alanlarda görevleri ile ilgili olan ve izin verilmiş olanlar hariç hiç kimse silah taşıyamaz. b) Yerli ve yabancı uçaklarda, kargo ve bagaj ile silah taşıma prosedürleri ülkemiz mevzuatında belirtilmişse buna uygun taşınırlar, c) VIP yolculara, mahkûmlara ve ülkeden sınır dışı edilenlere refakat edenlerin kabinde silah taşıma esasları bu programda belirtilmiştir. Silahlı refakatçilerin koltuk numaraları işletme ve kaptan pilot a bildirilir. ç) Silahlar, ulusal kanunlar uyarınca gerekli güvenlik koşullarını karşılanmadıkça ve ilgili ülkelerce izin verilmedikçe hava aracında taşınamazlar. Hava aracı kabininde silah taşınması 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu 93. Maddesi kapsamında gerçekleştirilir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

202 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı d) Uçuş güvenlik görevlileri(hava Polisi) için de (ç) maddesi geçerlidir. Ancak ülkemize diğer devletlerden sefer yapan hava araçlarında silahlı güvenlik görevlileri bulundurulmak istenilmesi durumunda karşılıklılık ilkesi göz önüne alınarak değerlendirme yapılır. Konuya ilişkin başvurular talep eden ülke tarafından Dışişleri Bakanlığı na yapılır. Talep Dışişleri, İçişleri ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlıkları tarafından değerlendirildikten sonra sonuç yetkili makamlarca ilgili devlete bildirilir. e) Yurtdışından gelen üst düzey yabancı devlet adamlarının yanında gelen koruma görevlilerine ait silahlar mütekabiliyet esaslarına göre ve önceden izin alınmak ve ülkemizden çıkarken götürülmek kaydı ile kabul edilir. Oturdukları koltuk numaraları sorumlu kaptan pilota bildirilir. Bu görevliler uçakta iken silah kullanmamaları hususunda uçağa binmeden önce uyarılır. f) Ülkemizdeki üst düzey devlet görevlilerine refakat eden koruma görevlilerinin silahla uçağa binmelerine müsaade edildiği takdirde genel veya özel bir görevlendirme emri aranır, oturdukları koltuk numaraları kaptan pilota bildirilir. Bu görevliler uçakta iken silah kullanmamaları hususunda uçağa binmeden önce uyarılır. (2) Yolculara ait ruhsatlı silahlar aşağıdaki gibi taşınır; a) Havalimanına gelen yolcuların ruhsatlı silahları indiği yerde yolcuya geri verilmek üzere polis tarafından tutanakla teslim alındıktan sonra fişekten arındırılır, şarjör boş olarak yolcuya teslim edilir, fişekler ayrı poşete konularak silah ile birlikte açıldığında belli olan ve mukavemete sahip, kâğıt, plastik veya kutu benzeri kilitli bir muhafazaya yerleştirilir. b) Nakledilme ile ilgili hususlar Havalimanı Güvenlik Komisyonu tarafından belirlenerek Havalimanı Güvenlik Programına ilave edilir. Silahlar, özel güvenlik personeli ve/veya Havalimanı Güvenlik Komisyonu tarafından onaylanmış hava yolu işleticisi/yer hizmet kuruluşu personeli tarafından uçağa nakledilir. c) Hava aracında giden silah ve mühimmat miktarı ile yükleme bilgisi, varış noktasında silahı hava aracından teslim alacak birime havayolu işletmesi tarafından önceden bildirilir. ç) Görevli tarafından alınan bu silahlar, yolcuların bilmeyeceği ve ulaşamayacağı, uçağın kargo bölümünde diğer kargolardan ayrı ve kilitli bir bölümde/çantada muhafaza edilir. d) Müsaadeli taşınan silahların, varış yerinde silah masasına intikali ve sahiplerine iadesi sürecinde, alınışı esnasındaki usul ve kaideler aynen uygulanır. e) Taşınacak mermi ve mühimmat miktarı hava yolu şirketinin sorumluluğundadır. f) Ses ve Gaz vb. fişeği atabilen silahlar ile ateşli silah fonksiyonlarına sahip diğer silahlar da bu kategoride değerlendirilir. On birinci Bölüm Eğitim Milli Sivil Havacılık Güvenlik Eğitim Programı (MSHGEP) MADDE 124 (1) Uçucu personelin, yer personelinin ve Güvenlik personelinin havacılık güvenlik gerekliliklerini uygulamasını ve kuraldışı yolcular da dahil havacılığa karşı kanunsuz müdahale eylemlerine cevap vermesini sağlamak için gereklilikler Sivil havacılık güvenliği eğitim ve sertifikasyon talimatında (SHT-17.2) belirlenmiştir. (2)Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı uyarınca önlemleri uygulayan veya uygulamakla sorumlu olan otorite, kurum kuruluş ve havacılık işletmeleri örneğin havalimanı işleticisi, Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

203 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı hava yolu işleticisi veya kişileri işe alanlar bu kişilerin SHT 17.2 talimatında belirtilen standartları karşılamasını sağlar. Hava yolu işletmecisi, hava aracı güvenlik kontrolü ve hava aracı güvenlik aramasını gerçekleştiren personelin, bu görevlerini yerine getirmek üzere bu programda ve SHT 17.2 de yer alan uygun eğitimleri almaları ve kontrol edilen hava aracı tipi hakkında yeterli bilgiye sahip olmalarını sağlar. (3)Yetkili otorite tarafından veya adına, kişinin ilgili eğitimi başarılı şekilde tamamladığını ve atanan görevleri kabul edilebilir bir seviyede gerçekleştirmek için gerekli yeterliklere sahip olduğunu gösteren resmi bir inceleme ve teyit anlamına gelen sertifikasyon işlemi yetkili otorite veya yetkili otorite adına değerlendirilmesini yapan kurum/kuruluş tarafından düzenlenir ve onaylanır. (4) MSHGP nın çeşitli yönlerinin uygulanmasından sorumlu olan veya uygulamasına dahil olan ve güvenlik tahditli alanlara eşliksiz olarak giriş yetkisi sağlayabilen tüm kurum kuruluşlarda çalışan personelin SHT 17.2 de yer alan güvenlik bilinci eğitimini alması ve belirtilen sürelerde tazeleme eğitimine katılması gereklidir. (5) İçişleri Bakanlığına bağlı emniyet teşkilatının hizmet içi eğitimleri bu talimat kapsamı dışındadır. Ancak personele verilen hizmet içi eğitimlerin içerikleri, emniyet teşkilatı personeli nin görev alanları da değerlendirilerek SHT-17.2 sayılı talimatta yer alan eğitim içeriklerini kapsar. İkamet yeri/ülkesi ve boşluk tanımları MADDE 125 (1)Kişinin kesintisiz olarak 6 ay veya daha fazla ikamet ettiği yer ikamet yeri/ülkesi anlamına gelir. (2) Kişinin eğitim veya istihdam kayıtlarında 28 günden fazla herhangi bir ara verilmiş olması ise boşluk anlamına gelir. Güvenlik tahditli alanlarda güvenlik görevinden sorumlu kişiler MADDE 126 (1)Güvenlik tahditli alanda tarama, giriş kontrol veya diğer güvenlik kontrollerini uygulamak veya uygulanmasından sorumlu olmak için işe alınan kişiler bir özgeçmiş araştırmasından olumlu olarak geçmiş olmalıdır. Diğer alanlarda güvenlik görevinden sorumlu kişiler MADDE 127 (1)Güvenlik tahditli alan dışında herhangi bir yerde tarama, giriş kontrol veya diğer güvenlik kontrollerini uygulamak veya uygulanmasından sorumlu olmak için işe alınan kişiler, özgeçmiş araştırmasını veya istihdam öncesi araştırmayı başarılı bir şekilde tamamlamış olmalıdırlar. Özgeçmiş araştırmaları MADDE 128 (1)Uluslararası ve ulusal kurallar uyarınca bir özgeçmiş araştırması en az aşağıdakileri içerir: a) Belgesel delil temelinde kişinin kimliğinin belirlenmesi; b) Belgesel delil temelinde en az önceki 5 yıl süresince tüm ikamet yeri/ülkelerinde sabıka kayıtları ve c) Belgesel delil temelinde en az önceki 5 yıl süresince istihdam, eğitim ve herhangi bir boşluğun incelenmesi. (2)Uluslararası ve ulusal kurallar uyarınca bir istihdam öncesi araştırma aşağıdakileri içermelidir: Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

204 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı a) Belgesel delil temelinde kişinin kimliğinin belirlenmesi; b) Kişinin en az önceki 5 yıl süresince tüm ikamet yeri/ülkelerinde herhangi bir cezai geçmişin detaylarını veren bir beyan imzalamasını istemesi ve c) Belgesel delil temelinde En az önceki 5 yıl süresince istihdam, eğitim ve herhangi bir boşluğun incelenmesi. (3)İlave olarak; özgeçmiş ve istihdam öncesi araştırma, kişinin kamuya açık olmayan güvenlik hassasiyetli bilgiye erişimini içeren herhangi bir güvenlik eğitimine girmeden önce tamamlanır. Özgeçmiş kontrolleri beş yılı aşmayan aralıklarla düzenli biçimde işletme tarafından tekrarlanır. İşe alım süreci MADDE 129 (1) İşe alım süreci en az yazılı bir başvuruyu ve kabiliyet ve yetilerin ilk değerlendirmesini sağlamak için tasarlanan bir mülakat aşamasını içerir. (2) Güvenlik kontrollerini uygulamak için işe alınan kişiler, görevlerini etkin bir şekilde gerçekleştirmek için gerekli olan zihinsel ve fiziksel kabiliyet ve yetilere sahip olmalıdır ve işe alım sürecinin başlangıcında bu gerekliliklerin yapısından haberdar edilirler. Bu kabiliyet ve yetiler işe alım sürecinde ve herhangi bir deneme döneminin tamamlanması öncesinde değerlendirilir. (3) İşe alım kayıtları; Herhangi bir değerlendirme testinin sonuçları da dahil işe alım kayıtları tüm işe alınan kişiler için en az sözleşmeleri süresince saklanır. On ikinci Bölüm Güvenlik Teçhizatı Güvenlik Ekipmanı için Teknik Özellikler MADDE 130 (1) Bu bölümde belirlenen kıstaslar ülke genelindeki tüm sivil hava trafiğine açık havalimanlarında standart uygulama olarak alınması gereken kurallardır. (2) Havalimanlarında kullanılan güvenlik sistem ve cihazları ile ilgili görüntü kayıtları ve diğer kayıtlar Havalimanı Mülki İdare Amirliği ve/veya Havalimanı Emniyet Şube Müdürlüğü izni ile verilecektir. Kayıtlar için talepler, yerel bazda Havalimanı Mülki İdare Amirliği, merkezi bazda SHGM ve EGM tarafından değerlendirilecektir. (3) Güvenlik sistem ve cihazlarının ülke standart ve kriterleri yetkili otorite tarafından belirlenir ve onaylanır. Havalimanında yeni kurulacak güvenlik sistem ve cihazları ile ilgili ön çalışmalar, havalimanının bulunduğu bölgenin özelliği, tehdit, risk ve güvenlik sistemlerinin teknik yönden uygulanabilirliği göz önünde bulundurularak Havalimanı Güvenlik Komisyonu tarafından yerine getirilir. Yapılan çalışmalar doğrultusunda, yetkili otoritenin görüşü alındıktan sonra işletmeci kuruluş ile mutabakat sağlanarak yatırım programına göre talepte bulunulur. (4) Havalimanı güvenliğinin sağlanması için kurulmuş olan sistemlerde yapılması istenen değişiklikler (ilave, çıkarma, yer değişikliği, vb.), sistemin güvenlik açısından bütünlüğünü etkileyeceği için istenen talep, havalimanının bulunduğu bölgenin özelliği, tehdit, risk ve Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

205 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı güvenlik sistemlerinin teknik yönden uygulanabilirliği göz önünde bulundurularak, havalimanı EADB ve ilgili teknik personel tarafından hazırlanacak rapor doğrultusunda MİA tarafından belirlenir. Tespit edilen ihtiyaç ve malzeme listesi yetkili otoriteye sunulur. Talebin uygun değerlendirilmesi halinde işletmeci kuruluş tarafından yatırım programına alınır. (5) Güvenlik sistem ve cihazları ile ilgili yeni yatırım sebebiyle ilave bütçe gerektiren işlerde de, MİA tarafından tespit edilen ihtiyaç ve malzeme listesi yetkili otoriteye sunulur. Talebin uygun değerlendirilmesi halinde işletmeci kuruluş tarafından yatırım programına alınır..(6) Havalimanında kurulan/kurulacak güvenlik sistem ve cihazlar uluslararası ve ulusal mevzuat çerçevesinde belirlenen kriterleri sağlar. Güncel standart bilgisi ECAC Doküman 30 referans alınarak değerlendirilir. Tereddüt hasıl olduğunda yetkili otorite tarafından son değerlendirme yapılır. (7) Sivil hava trafiğine yeni açılacak havalimanlarında kurulacak güvenlik sistemleri ile ilgili değerlendirme proje üzerinden havalimanının bulunduğu bölgenin özelliği, tehdit ve risk değerlendirmesi ile güvenlik sistemlerinin teknik yönden uygulanabilirliği göz önünde bulundurularak yetkili otorite tarafından yapılır. (8) Havalimanında bulunan tüm güvenlik sistem ve cihazlarına, yetkisi olmayan kişiler tarafından kesinlikle müdahale edilmeyecek, özellikle cihazların ayarları yetkili personel tarafından MİA nın talimatları doğrultusunda yapılabilecektir. (9) Güvenlik sistem ve cihazlarında görüntü yorumlama görevi bulunan personel cihaz başında yirmi (20) dakika görev yapar, aynı görevi on (10) dakika geçmeden yapmaz, ancak bu sürede kontrol noktasındaki diğer görevleri yerine getirebilir. (10) Herhangi bir olay, tehdit ve/veya şüphe olması durumunda güvenlik sistem ve cihazlarında görevli personel, durumu bu talimatta belirtilen ilgililere bildirir ve konuya müdahale edilmesini sağlar. (11) Havalimanında kullanılan güvenlik sistem ve cihazları, kullanıcı operatör ve ilgili teknik personel tarafından test edilir. Sistem ve cihazların test/bakım/arızasına yönelik bu programın Ek-10 undaki formlar düzenli olarak doldurulur. Güvenlik cihazları ilk açılışta/kapanışında/belirli zamanlarda test, kalibrasyon, çalışma modu, vb. yazıcı çıktısı/dokümanı/belgesi verileri ilgili formlara eklenir. Bu formlar Havalimanı EADB tarafından 2 yıl saklanır. (12) Birden fazla yüklenici tarafından kurulmuş sistemlerin kullanıldığı havalimanlarında farklı sistemlerin bir merkezde toplanması sağlanmalıdır. Kartlı Geçiş (CACS) ve Kapalı Devre TV (CCTV) sisteminde uyumsuzluk, entegrasyon vb. teknik olumsuzluklar önlenmelidir. Özellikle entegrasyon probleminin çözülmesini teminen proje aşamasında planlama yapılmalıdır. (13) Birden fazla terminalin ve/veya sistemin bulunduğu havalimanlarında Havalimanı Emniyet Şube Müdürlüğü nde bir CCTV odası olmalı ve bir kumanda/kontrol konsolu üzerinden bütün terminaller idare edilebilmelidir. Kumanda kontrol konsolu, ileride Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

206 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı yapılabilecek terminaller ve/veya ilave sistemi de kontrol edebilecek şekilde tasarıma imkân vermelidir. (14) Entegrasyon olarak düşünülen ve CCTV odalarından birine bir kablo bağlantısı ile terminallerin görüntüsünü aktararak bir monitör koymak, beklenen standart uygulamayı karşılamamaktadır. Kumanda kontrol konsolu üzerinde ilave modifikasyon ile bütün kameraları yönlendirme ve görebilme imkânı olmaz ise çapraz takipler yapılamayacağı gibi operasyonel durumlarda da aksaklıklar yaşanacaktır. (15) Havalimanlarında ana merkez olabilecek bir tek CCTV odası tahsisinin yapılması, her sistemin bu merkezden takip edilmesi, sistemlerin yazılım ve donanım açısından birbirleri ile entegrasyon/kontrol edilebilirlik/izlenebilirlik konularında problem yaşanmayacak şekilde kurulması ve bu hususları sağlayacak şekilde yatırım planlamalarının yapılması gerekmektedir. (16) Havalimanlarında kullanılan kartlı geçiş sitemlerinin yazılımları tek veya entegrasyon problemi doğurmayan standartta olmalı, tek bir kumanda merkezinden ve tek bir birim tarafından idare edilmelidir. Yeni sistem ilave edilmesi gerektiğinde merkezi yapıya entegre edilerek tek bir sistem gibi hareket imkânı sağlamalıdır. (17) Güvenlik cihazları ile ilgili demo talepleri havacılık işletmesi veya ilgili kurum kuruluş tarafından değerlendirilir. Demo talebi EADUK nezdinde gerçekleşecekse SHGM tarafından koordine edilir. Güvenlik cihazlarının test amaçlı kurulum ve kullanımları ise SHGM nin bilgisi dahilinde gerçekleştirilir. Sorumluluklar MADDE 131 (1)Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı uyarınca sorumlu olduğu önlemlerin uygulanması için ekipman kullanan işletici veya kurum, kullanılan ekipmanın bu bölümde belirtilen standartları karşılamasını sağlamaktan sorumludur. Rutin test ve işletim MADDE 132 (1) Her bir güvenlik ekipmanı performansını devam ettirdiğinin teyidi için rutin testlere tabi tutulur. Ayrıca cihaz üreticileri tarafından verilen işletme ve bakım talimatlarına uygun hareket edilir. Kapı tipi metal detektör (KTMD-WTMD) ekipmanı MADDE 133 (1) KTMD ekipmanları genel olarak aşağıdaki özelliklerde olur; a) Kapı Tipi Metal Dedektörleri kapı şeklinde imal edilmiştir. Cihaz içerisinden geçen kişilerin üzerlerinde bulunan metal ve metal içerikli (kolonyalı mendil, sigara jelatini, vb.) nesnenin hacmine ve ağırlığına göre münferiden veya birleşim olarak sinyal verir. Cihaz, metal ve metal içerikli nesnelere sesli ve görsel alarm verme özelliğine sahiptir. Sesli ve görsel alarm 2 metreden fark edilebilir olmalıdır. b) Kapı Tipi Metal Dedektörleri nin program ve hassasiyet ayarları, yetkili ve/veya yerel otorite tarafından tehdit ve risk durumuna göre belirlenebilir. c) Havalimanında kullanılan cihazın teknik özelliklerine yönelik olarak hassasiyet ve program ayarları, standart test materyaline göre teknik personel tarafından Ek-10. a göre yapılır. KTMD nin hassasiyet ayarları bölümü korunmalı ve sadece yetkili kişiler tarafından erişilebilmelidir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

207 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı ç) KTMD tarafından yapılacak tespit metal nesnenin pozisyonu ve yönüne bağlı olmaz. KTMD sert bir zemine sabitlenir. KTMD ekipmanın çalışır halde olduğunu göstermek için görsel bir göstergesi vardır. d) Görsel alarm KTMD tarafından tespit edilen sinyalin gücünü bir gösterge ile göstermesini sağlamalıdır. e) KTMD, girişim kaynaklarından etkilenmesini önleyecek şekilde konumlandırılır. KTMD için standartlar MADDE 134 (1) KTMD için iki standart vardır; a) Standart 1 KTMD; Tüm yolcu dışındaki kişilerin taranmasında kullanılan KTMD leri en az ECAC doküman 30 standart 1 i karşılamalıdır. b) Standart 2 KTMD; yolcu taramasında kullanılan KTMD leri ECAC doküman 30 standart 2 yi karşılamalıdır. (2) KTMD için performans gereklilikleri yetkili otorite de bulunacaktır. (3) Standart 2; 1 Temmuz 2016 tarihinden itibaren tüm yolcu taramalarında kullanılan KTMD leri için geçerli olacaktır. KTMD-WTMD için ilave gereklilikler MADDE 135 (1)5 Ocak 2007 itibariyle kurulumu için sözleşme yapılmış olan tüm KTMD leri aşağıdakileri özelliklere sahip olmalıdır: a) KTMD nden geçen bir alarma neden olmayan kişilerin yüzdesinde sesli ve/veya görsel bir sinyal verme. Yüzdeyi belirleyebilme; ve b) KTMD nden ters yönde geçen kişi hariç olmak üzere taranan kişilerin sayımı; ve c) Alarmların sayımı;ve ç) Alarm sayısını taranan kişilerin sayısının yüzdesi olarak hesaplama. El tipi metal detektör (ETMD) ekipmanı MADDE 136 (1)El Tipi Metal Arama Dedektörü; a) Personel/yolcu üst arama kontrolünde bölgesel (lokal) olarak aramayı sağlayan, metalik nesnelere duyarlı taşınabilir cihazdır. Metalik nesnenin tespiti ve pozisyonu ile ilgili sesli ve görsel bir alarm üretir. Bu alam 1 en az 1 metre mesafeden fark edilebilir olmalıdır. b) Kullanılmaya başlamadan önce cihazın metallere karşı duyarlılığı basit yöntemlerle test edilmeli (cihazın çalışıp çalışmadığı), cihaz ıslak zemine bırakılmamalı, cihazın şarjı sürekli kontrol edilmeli ve uygulama esnasında yedek güç kaynağı bulundurulmalıdır. c) ETMD nin hassasiyet ayarlarını korunmalıdır ve sadece yetkili kişiler tarafından erişilebilir olmalıdır. ç) ETMD nin performansı girişim kaynaklarından etkilenmemelidir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

208 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı d) ETMD ekipmanın operasyon halinde olduğunu göstermek için görsel bir göstergeye sahip olmalıdır. X-Ray Cihazı MADDE 137 (1) X-ray güvenlik ekipmanı için bu bölümde belirtilen gereklilikler ve özellikler, operatörün yorumlaması için bir resim/görüntü sağlayan bir x-ray tabanlı tarama cihazı için uygulanabilirdir. Buna indikatif (pasif) modda kullanılan PTS leri ve geleneksel/konvansiyonel x-ray cihazları da dahildir. (2)Nesneler; tipi veya şekli ne olursa olsun hava aracına giden herhangi bir nesnenin x-ray cihazı ile taranması gerekli ise; bu programda belirtilen standartlarda taranır. (3)Performans gereklilikleri; X-ray cihazı, yasaklı maddelerin/nesnelerin hava aracına geçişini önlemek üzere çözünürlük, nüfuz ve ayrım açısından gerekli tespiti yapmalıdır. (4)Resim geliştirme-iyileştirme fonksiyonları; X-ray ekipmanı ekrana getirilen resmi iyileştirmek için aşağıdaki fonksiyonlara sahip olmalıdır; a) Resmin herhangi bir bölümüne en az iki kere zum(yakınlaştırma) kabiliyeti ve b) Beyazın siyah ve siyahın beyaz gösterildiği bir monokrom resim gösterebilmek için video inversiyonu(tersine çevirme); ve c) Kenar geliştirme-belirginleştirme özelliği; ve ç) Nüfuz edemediği materyallerin görsel belirtimi; ve d) Organik ve inorganik ayırımını gösterme, e) Sonraki nesne tarandığında, seçilmiş olan fonksiyon otomatik olarak sıfırlanır. (5)Resim kalite gereklilikleri; X-ray cihazı aşağıdaki resim kalite gerekliliklerini karşılar. a) Tek telli çözünürlük (SWR); Ekranda gösterilen resim operatörün, polimetil metakrilat (PMMA örneğin Perspeks, Pleksiglas) üzerine monte edilmiş mm çapta izole edilmemiş kalaylı bakır teli görmesini sağlar. b) Yararlı nüfuz (UP); Ekranda görüntülenen resim operatörün, 11.1mm alüminyum arkasında mm çapında kalaylı bakır teli görmesini sağlar. c) Uzaysal-Mekânsal çözünürlük (SR);Ekranda görüntülenen resim operatörün, bandın gidiş yönüne paralel ve dik yuvalar ile 2.0 mm kalınlığında bakır levha ızgaraları (4.0 mm eğim üzerinde 2.0 mm yuvalar) görmesini sağlar. ç) Basit nüfuz (SP) 1. İnce materyaller; Ekranda görüntülenen resim operatörün 0.10 mm kalınlıkta çelik levhayı görmesini sağlar ve 2. Kalın materyaller; Ekranda görüntülenen resim operatörün, 26mm çelik arkasında 1.5 mm kalınlıkta kurşun levhayı görmesini sağlar. d) Materyaller arasında ayrım (MD); Ekipman, farklı renklerde görüntüleyerek inorganik ve organik materyaller arasında ayrım yapar. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

209 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Standart Test Parçası MADDE 138 (1)X-ray cihazı için yukarıda bahsi geçen kriterlerin performansı Standart Test Parçası (STP) kullanılarak test edilir. Standart Test Parçası özellikleri Ek-10 da bulunmaktadır. Patlayıcı Tespit Sistemi (EDS-PTS) MADDE 139 (1) Patlayıcı tespit sistemleri (PTS-EDS); Bagaj veya diğer gönderilerde bulunan belirli bir miktar veya daha yüksek miktarlarda patlayıcı malzemesini bir alarm yoluyla tespit edebilir ve gösterir. Bu tespit patlayıcının şeklinden, pozisyonundan veya yönünden bağımsızdır. 2. EDS-PTS aşağıdaki durumların her birinde bir alarm verir: a) Patlayıcı materyali tespit ettiğinde; ve b) Patlayıcı materyalin tespit edilmesini önleyen bir durumun varlığını tespit ettiğinde; ve c) Bir bagaj veya gönderinin içeriği analiz için çok yoğun/karmaşık olduğunda. EDS-PTS için standartlar MADDE 140 (1) PTS için performans gereklilikleri gizlidir. Performans testleri Emniyet Genel Müdürlüğünün desteği ile veya müşterek olarak sadece yetkili otorite tarafından yapılır. Havalimanlarında sadece cihazla birlikte verilen kalibrasyon testleri uygulanır. (2)Standart 3; 1 Eylül 2014 tarihi itibariyle kurulacak olan tüm PTS leri ECAC Doküman 30 standart 3 ü karşılayacaktır. Yetkili otorite tarafından ertelenmedikçe, Tüm PTS leri En geç 1 Eylül 2020 tarihi itibariyle standart 3 ü karşılayacaktır. Mevcut standart 3 haricindeki diğer PTS ekipmanlarının hangi tarihe kadar kullanılacağı yetkili otorite tarafından belirlenir. PTS için resim/görüntü kalitesi ve alarmın oluşması MADDE 141 (1)Standart 1 PTS bir x-ray görüntüsü oluşturduğunda görüntü mekânsal çözünürlük testi hariç x-ray görüntü kalitesi gerekliliklerini karşılamalıdır. (2)Standart 2 PTS bir x-ray görüntüsü oluşturduğunda görüntü x-ray görüntü kalitesi gerekliliklerini karşılamalıdır. (3)Bir alarm/sinyal oluştuğunda görüntü aşağıdakileri belirtmelidir: a) Alarmın nedeni. b) Uygulanabilir olduğunda, alarm verdiği nesnenin, bagaj veya gönderi içindeki pozisyonu. c) Alarmın uyarı göstergesi resmi belirsizleştirdiğinde veya üzerini kapattığında tarayıcı bu göstergeyi resmin üzerinden kaldırabilmelidir. Tehdit Unsurlarının Görüntülenmesi(TIP) MADDE 142 -(1) TIP Aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır; a) Tehdit Unsurlarının Görüntülemesi (TIP), taranan bagaj veya diğer gönderilerin x-ray görüntüsünü ile tehdit unsurlarının sanal görüntülerini birlikte gösterebilmelidir. b) Sanal görüntüler, taranan bagaj ve gönderilerin x-ray görüntüleri içine sabit bir pozisyonda olmadan, dağıtılmış farklı pozisyonlarda yerleştirilmelidir. c) Yansıtılacak sanal görüntülerin, oranı ayarlanabilir olmalıdır. ç) TIP, x-ray cihazının performansını ve normal işleyişini etkilememelidir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

210 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı d) Tarayıcıya bir mesaj gösterilene kadar, kendisine bir tehdit öğesinin sanal görüntüsünün yansıtılmak üzere olduğuna veya yansıtıldığına dair hiçbir işaret/gösterge sağlanmamalıdır. e) TIP in yönetilmesi sağlanmalıdır ve sadece yetkili kişiler tarafından erişilebilir olmalıdır. f) TIP sisteminin konfigürasyon yönetiminden sorumlu bir TIP yöneticisi olmalıdır. g) TIP sistemi, doğru uygulandığından ve konfigüre edildiğinden gerçekçi ve ilgili tehdit unsurlarının yansımalarının uygunluğundan ve görüntü kütüphanesinin güncelliğinden emin olmak için yerel ve yetkili otorite tarafından düzenli olarak denetlenir. TIP Bileşenleri MADDE (1) TIP en az aşağıdakileri içerir: a) Tehdit unsurlarının sanal resimlerinin bir kütüphanesini/veri tabanını/belgeliğini; b) Mesajı göstermek ve mesajların silinmesi için bir araç/yol/yöntem; ve c) Her bir tarayıcının cevapları ile sonuçlarını kaydetmek ve göstermek için bir araç/yol/yöntem. (2)Kullanıcı ara yüzü ve TIP tarayıcıya aşağıdaki durumlarda mesaj gösterebilmelidir: a) Bir tehdit unsurunun(ögesinin) sanal resmi (görüntüsü) gösterildiğinde ve tarayıcı cevap/karşılık verdiğinde; b) Bir tehdit unsurunun sanal resmi gösterildiğinde ve tarayıcı cevap vermediğinde; c) Bir tehdit unsurunun sanal resmi gösterilmediğinde ve tarayıcı cevap verdiğinde; ç) Bir tehdit öğesinin sanal resmini gösterme teşebbüsü başarısız olduğunda ve tarayıcı tarafından görünür hale geldiğinde, d) Mesaj, ilgili bagaj veya gönderi görüntüsünü bozmayacak/belirsizleştirmeyecek/ yorumlamayı zorlaştırmayacak şekilde gösterilmelidir. e) Mesaj, tarayıcı tarafından silinene/iptal edilene kadar kalmalıdır. Madde (a) ve (b) durumlarında ise mesaj, tehdit unsurunun sanal resmi ile birlikte gösterilmelidir/ekranda görülmelidir. (3) TIP nin Kurulu ve yerleştirilmiş olduğu ekipmana erişim tarayıcının ayrı bir kullanıcı adı/şife ile giriş yapmasını gerektirmelidir. (4) TIP asgari 12 ay her bir tarayıcıların cevap/sonuç raporları görülebilir şekilde/formatta saklayabilmelidir. (5) TIP Belgeliği-Kütüphanesi aşağıdaki unsurları içermelidir; a) Belgelik en az 250 farklı tehdit öğesinin farklı yönlerde/oryantasyonlarda alınmış resimlerini içerecek şekilde en az 1000 sanal görüntüden oluşur. b) TIP Kütüphanesi gerçekçi nesnelerden oluşacak ve hem farklı tehdit unsurlarının oranları hem de bu tehditleri temsil eden görüntülerin yapısı bakımından gerçekleştirilen güncel risk değerlendirmesiyle uyumlu olarak düzenli olarak gözden geçirilmelidir. c) Tehdit öğesinin sanal resmi yeterli kalitede olmalıdır. Böylece bir bagaj veya gönderi resmi üzerine yansıtıldığında gerçeğinden ayırt edilemez olmalıdır. (6) Kabin bagajı görüntülemede kullanılan kütüphane arşivin içeriği ve bileşimi şu şekilde olur; Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

211 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı a) IED (el yapımı patlayıcı) : %60 - %75 b) Silahlar/ateşli silahlar : % c) Bıçaklar/keskin maddeler : % ç) Diğerleri : % 5 20 d) (IED) El yapımı patlayıcıların bileşenleri hem IED hem de diğerleri kısmına dahil edilebilir. e) Uçakaltı bagajı görüntülemede kullanılan arşivin içeriği şu şekilde olur; 1. (IED) El yapımı patlayıcılar : % Diğerleri : % 0 20 f) Arşivin içeriğinin dağılım oranı TIP yansıtma oranıyla uyumlu olmalıdır. TIP kütüphanesinin güncellenmesi ve görüntülerin değiştirilmesi MADDE 144 (1) TIP belgeliğinin yapılandırılması, güncellenmesi ve değişikliklerin yapılmasında aşağıdaki hususlara dikkat edilir; a) TIP performans değerlendirmesinde ortalama %95 veya üzerinde başarı varsa tarayıcıların kullandığı kütüphane güncellenmeli veya değiştirilmelidir. b) Bununla beraber, yine her yıl, kütüphanedeki sanal resimlerin en az 100 tanesi, kütüphanedeki en eski resimlerden başlanarak yeni tehdit unsuru görüntüleri ile değiştirilmelidir. TIP performans Değerlendirmesi MADDE 145 -(1) a) Her bir tarayıcı 4 ayda bir TIP performans değerlendirmesine tabi tutulmalıdır. Eğer tarayıcı bu zaman içerisinde 80 TIP görüntüsüne tabi tutulmamışsa değerlendirme süresi kendisine 80 görüntü yansıtılana kadar uzatılabilir. Tarayıcının, 25% ten daha az yanlış alarm üretmek kaydıyla sanal görüntülerin 75% ni tanımlaması gerekir. b) Tarayıcı 4 aylık TIP değerlendirmesinde başarısız olursa, değerlendirmede başarısız/zayıf olduğu alanlarda eğitime gitmelidir, bunu standart görüntü yorumlama testi izlemelidir. Tazeleme eğitimi, bir sonraki değerlendirme periyodu gelmeden önce tamamlanmalıdır. Patlayıcı iz tespit (PİT-ETD) ekipmanı MADDE 146 (1)Patlayıcı iz tespit ekipmanı (PİT) kirlenmiş yüzeylerden, bagajdan, gönderi içeriğinden veya kişi üzerinden ve eşyalarından partiküller veya buhar toplayabilmeli ayrıca bunları analiz edebilmelidir. Analiz sonucunda ise, patlayıcı izlerinin mevcudiyetini bir alarm/sinyal yoluyla gösterebilmelidir. (2) Taramanın amacına dönük olarak, aşağıda yazılı şu gereklilikleri karşılamalıdır: a) Sarf malzemeler, cihaz veya sarf malzeme üreticisinin tavsiyelerinin dışında kullanılmamalıdır veya tüketim maddesinin performansı kullanım süresince zarar görmüş şekilde görünüyorsa kullanılmamalıdır. b) ETD ekipmanı, sadece ekipmanın kullanılmasına onay verilen bir fiziki şartlarda ve çevrede kullanılmalıdır. Parçacık örneklemesi kullanan PİT-ETD için standart MADDE 147 (1) Parçacık örneklemesi kullanan PİT-ETD ekipmanının ECAC doküman 30, standardı 1 Eylül 2014 tarihinden itibaren kullanılan PİT-ETD ye uygulanmalıdır. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

212 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (2)MSHGK kararı ile 1 Temmuz 2014 tarihinden önce alınıp kullanılan fakat ECAC Doküman 30 da belirtilen standartlar ile uyumlu bir sertifikaya sahip olmayan PİT cihazlarına 1 Temmuz 2020 ye kadar kullanılmasına izin verilebilir. ETD Performans Gereklilikleri MADDE 148 -(1) Uygun standartları karşılayan PİT-ETD ekipmanı için kullanılacak test malzemeleri ve performans kriterleri yetkili otorite bilgisindedir ve testleri yetkili otorite tarafından yapılır. Ancak üreticinin verdiği malzemeler ile yapılacaklar yerel bazda yapılabilir. Sıvı aerosol ve jel (SAJ-LAG) patlayıcıların taranması için ekipman MADDE (1)Kullanılan ekipman SAJ lardaki tehdit öğelerinin tespit eder ve uyarır. (2)Tespit SAJ kabının şeklinden veya materyalinden bağımsız olmalıdır. (3)Ekipman kabın tespit kabiliyetlerinin tam olarak karşılanmasını sağlayacak şekilde konumlandırılmasını sağlayan bir şekilde kullanılmalıdır. (4)Ekipman aşağıdaki durumların her birinde bir alarm vermelidir: a) Tehdit materyali tespit ettiğinde; b) Tehdit materyalinin tespit edilmesini önleyen bir öğenin varlığını tespit ettiğinde; c) SAJ ın tehlikesiz olup olmadığını değerlendiremediğinde; ve ç) Taranan bagajın içeriği analiz için çok yoğun olduğunda. Sıvı Aerosol ve Jelleri (LAG-SAJ) tarayabilen ekipman için standartlar MADDE 150 (1)LAGs-SAJ ların taranması için ekipman için ekipman performans gereklilikleri yetkili otorite bilgisindedir. (2)31 Ocak 2016 tarihi itibariyle LAGs-SAJ ların taranması kullanılacak tüm cihazlar ECAC Doküman 30 standart2 yi karşılamalıdır. Yeni teknolojilerle tarama yöntemleri MADDE (1) MSHGP ve ECAC Doküman 30 da belirtilenler haricinde yeni teknolojiler kullanılarak bir tarama yöntemine aşağıdaki durumlarda geçilebilir: a)mshgp ye göre yapılan taramalara ilave bir yöntem olarak yapılması, b)yeni bir tarama yöntemini incelemek amacıyla kullanılıyor olması; ve c)genel güvenlik seviyesini olumsuz etkilemeyecek olması; ve ç)bir denemenin uygulandığına dair uygun bilginin yolcular dahil etkilenenlere verilmesi. Patlayıcı Tespit Köpekleri-Dedektör köpekler (PTK-EDD) MADDE 152 (1) Patlayıcı tespit köpekleri için genel kuralla aşağıda belirtilmiştir; a) Bir patlayıcı tespit köpeği (PTK) patlayıcı materyalin minimum belirtilen veya daha yüksek miktarlarını tespit edebilmeli ve gösterebilmelidir b) Tespit, patlayıcı materyallerin şeklinden, pozisyonundan veya yönünden bağımsız olmalıdır. c) Bir PTK belirlenen patlayıcı materyalleri tespit ettiğinde pasif tepki şeklinde alarm vermelidir. ç) Bir PTK ve idarecisi, her ikisi de ayrı ayrı ve ekip olarak birlikte onaylanmışlarsa tarama için kullanılabilir. d) Bir PTK ve idarecisi gerekli yeterliklerin karşılanması ve yeni yeterliklerin öğrenilmesini sağlamak için başlangıç ve tazeleme eğitime tabi tutulmalıdır. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

213 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı e) Onaylanmak amacıyla bir PTK ve idarecisi/idarecilerinden oluşan bir PTK ekibi eğitim kursunu başarılı bir şekilde geçmiş olmalıdır. f) Bir PTK ekibi yetkili otorite tarafından veya yetkili otorite adına onaylanmalıdır. g) Yetkili otorite tarafından onaylanma sonrasında bir PTK ekibi serbest veya uzaktan patlayıcı koku izleme yöntemi kullanımı ile güvenlik taraması için kullanılabilir. ğ) PTK kullanımı ile ilgili olarak; Altyapı düzenlemeleri, yer tahsisi ile inşası, bakım, tamir ve tadilatı işletmeci kuruluş tarafından yapılır. PTK-EDD için standartlar MADDE 153 (1) Patlayıcı tespit köpekleri için standartlar aşağıdaki gibidir; a) Bir PTK için performans gereklilikleri gizlidir. b) Kişilerin, kabin bagajının, yolcular haricinde kişiler tarafından taşınan nesnelerin, araçların, hava aracının, uçuş tedariklerin ve havalimanı tedariklerinin ve bir havalimanının güvenlik tahditli alanlarının taranması için kullanılan bir PTK ekibi tespit standardı 1 i karşılamalıdır. c) Uçakaltı bagajın, hava yolu firması postası ve materyallerinin, kargo ve postanın taranması için kullanılan bir PTK ekibi tespit standardı 2 yi karşılamalıdır. ç) Uzak patlayıcı koku izleme yöntemini kullanarak patlayıcı materyalleri tespit etmek için onaylanmış bir PTK ekibi standart 2 de dahil edilmiş diğer alanlarda değil, sadece kargonun taranmasında kullanılabilir. d) Patlayıcı materyallerin taranması için kullanılan bir PTK, PTK nın ayrı tanımlama yapabilmesini sağlamak için uygun araçlarla donatılır. e) Patlayıcı tespit görevlerini gerçekleştirirken bir PTK e her zaman PTK ile çalışmak üzere onaylı bir idareci eşlik etmelidir. f) Serbest yöntem için onaylanmış olan bir PTK sadece bir idareciye sahip olmalıdır. Bir idareci maksimum iki PTK i yönlendirmek için onaylanabilir. g) Uzak patlayıcı koku izleme yöntemi için onaylanmış bir PTK maksimum iki idareci tarafından yönlendirilebilir PTK Eğitimi MADDE 154 (1) PTK için genel eğitim standartları aşağıdaki gibidir; a) Bir PTK ekibinin eğitimi teorik, pratik ve iş sırasında eğitim öğelerini içermelidir. b) Eğitim kurslarının içeriği yetkili otorite tarafından belirtilir veya onaylanır: c) Eğitim yetkili eğitmenler kullanılarak yetkili otorite tarafından veya adına verilir. ç) Patlayıcı tespiti için eğitilecek köpekler tek amaçlı köpekler olmalıdır. d) Eğittim sırasında patlayıcı materyalleri temsil eden eğitim araçları kullanılmalıdır. e) Eğitim kirlenmeyi önlemek için eğitim araçlarını idare eden herhangi birine sağlanmalıdır. (2) PTK-EDD ekipleri için başlangıç eğitimi aşağıdakileri içerir; a) PTK ekibi için ilk eğitim hedeflenen ortamda pratik eğitimi içermelidir. b) İlk eğitim gereklilikleri serbest yöntemde veya uzak patlayıcı koku izleme yönteminde kullanılan PTK ekibi için geçerli olmalıdır ve aşağıdakileri sağlamalıdır: 1. Eğitimin çalışma ortamını/ortamlarını ve PTK ekibinin yerleştirileceği alanlar için gerekli metodolojiyi dikkate alması; 2. Patlayıcı materyal koku tanıma amacıyla kullanılan serbest köpekler için eğitim yardımları gram ve uzak patlayıcı koku izleme köpekleri için gram ağırlık veya daha fazlası arasında değişmesi; Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

214 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı 3. Eğitim yardımlarının gelecek çalışma ortamına uygun olacak şekilde çeşitli yüksekliklere, derinliklere yerleştirilmesi ve çeşitli zorluk derecelerinde olması; ve 4. Eğitim yardımlarının herhangi bir görsel ipucu vermeyecek şekilde tasarlanmış olması. c) PTK için ilk eğitim aşağıdaki yeterlikleri sağlamalıdır: 1. Patlayıcı materyallerin ve kullanılan maskeleme ajanlarının konsantrasyonuna, yerleştirme alanına ve miktarına bakılmaksızın PTK tarafından koku tanımanın oluşturulması; ve 2. Patlayıcı materyallerin tespitinde pasif cevap verilmesi ç) İdareci için ilk eğitim aşağıdaki yeterlikleri sağlamalıdır: 1. PTK davranışını yorumlayabilme kabiliyeti; 2. Patlayıcıların ve kirlenmenin yapısının anlaşılması; 3. Patlayıcıların tespiti için geçerli olan gerekli operasyonel prosedürlerin anlaşılması kabiliyeti; 4. Bir PTK nın koku tespit kabiliyetlerini izleme ve sağlama kabiliyeti; 5. PTK patlayıcı materyal tespit ettiğinde uygun şekilde cevap verme kabiliyeti; ve 6. Kalite kontrol ilkelerinin anlaşılması. d) PTK-EDD ekipleri için tekrar-tazeleme eğitimi aşağıdakileri sağlamalıdır; 1. Bir PTK ve idareci münferiden ve birlikte ekip olarak tekrarlanan eğitim gerekliliklerine tabi tutulmalıdır. 2. Tekrarlanan eğitim ilk eğitim ile gerektiği gibi mevcut yeterlikleri ve güvenlik gelişmeleri ile paralel olarak edinilenleri sağlamalıdır. 3. Bir PTK ekibi için tekrarlanan eğitim en az 6 haftalık aralıklarla gerçekleştirilmelidir. Tekrarlanan eğitimin asgari süresi herhangi bir 6 haftalık dönemde 4 saatten az olmamalıdır. 4. Bir PTK, gerekli tüm materyalleri en az haftalık olarak tanıma eğitimine tabi olduğunda (d)- 3 geçerli değildir.. e) PTK-EDD ekipleri için eğitim kayıtları; İlk ve tekrarlanan eğitimlerin kayıtları en az iş sözleşmeleri süresince hem PTK hem de idarecisi için tutulmalıdır ve talep üzerine yetkili otoriteye mevcut kılınmalıdır. f) PTK-EDD ekipleri için operasyonel eğitim aşağıdakileri içerir; 1. Bir PTK tarama görevlerinde yerleştirildiğinde, PTK performansı karşıladığını sağlamak için operasyonel eğitime tabi olmalıdır. 2. Operasyonel eğitim yerleştirme döneminde sürekli rastgele temelde yapılmalıdır ve PTK nın tespit performansını onaylı eğitim yardımları yoluyla ölçmelidir. Onay prosedürleri MADDE 155 (1) Onay süreci aşağıdaki basamaklardan oluşur; a) Onay süreci aşağıdaki yeterliklerin ölçülmesini sağlamalıdır: 1. PTK nın belirtilen tespit performansını karşılama kabiliyeti; 2. PTK nın patlayıcı materyallerin varlığı konusunda pasif gösterge sağlama kabiliyeti; 3. PTK ve idarecisinin ekip olarak etkin çalışma kabiliyeti; ve 4. İdarecinin PTK i doğru şekilde yönlendirme, PTK nın patlayıcı materyal varlığına dair tepkisini yorumlama ve uygun şekilde cevap verme kabiliyeti. b) Onay prosedürü PTK ekibinin çalışması gerekli olan her bir çalışma alanını simüle etmelidir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

215 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı c) PTK ekibi onay istenen her bir alandaki eğitimi başarılı bir şekilde tamamlamış olmalıdır. ç) Onay prosedürleri ECAC tarafından belirlenen kurallar uyarınca uygulanmalıdır. d) Her bir onayın geçerliliği 12 aydır. Kalite kontrol MADDE 156 (1) PTK ekibi kalite kontrol standartlarına tabi olmalıdır. Tarama için metodoloji MADDE 157 (1) PTK taramasında yöntem aşağıdaki gibidir; a) Tarama için metodoloji belirlenen patlayıcıların tespitini makul seviyede sağlamalıdır. b) PTK ekibi taramayı MSHGP nda belirlenen yöntemlere göre uygulamalıdır. c) İdareci, PTK nın tespit kabiliyetini azaltabilecek herhangi bir faktörü dikkate almalıdır. İdareci taramayı uygun olduğu şekilde düzenlemeli veya ertelemelidir. ç) İdareci, her zaman PTK nın taranan nesne veya alanlara tepkisini izlemeli ve incelemelidir. PTK nın gösterebileceği herhangi bir endişeli durumu çözümlemelidir. d) Tarama için metodoloji, taranacak nesnenin veya alanların tarananlardan ayrılabilir olmasını sağlamalıdır. Metal Tespit Cihazı (MDE-MTC) MADDE 158 (1)Kargo ve posta taramak için kullanılan metal tespit cihazı aşağıdaki standartları karşılar: MDE-MTC, kargo ve postada, tanımlanan metalleri içeren materyalleri tespit eder ve bir alarm üreterek bunu belirtir; Tespit, kargo veya posta gönderisinin şeklinden ayrıca metalik materyalin şeklinden, konumundan veya yönünden(açısından) bağımsız olur; a) MDE-MTC, cihazın kullanımda olduğunu gösterir bir görsel işareti olur; b) MDE-MTC nın, tespit ayar kurulumları korunmalı ve sadece yetkili personel tarafından erişilebilir olmalıdır. c) MDE-MTC kendisiyle bir tarama yapıldığında, alarm veya temiz statüsünü gösterir bir işarete sahip olur. MDE-MTC ayrıca kendi fonksiyonlarının uygun ve düzgün olduğunu gösterir bir işareti olur. Bu fonksiyon durumu; çalışır durumda olduğunu veya problem olduğunu veya bir öğeyi taramaya hazır olduğunu içerir; ç) MDE-MTC bir metalik öğe tespit ettiğinde hem görsel hem işitsel(sesli) bir alarm üretir. Görsel alarm 20 metre mesafe içinde fark edilebilir olur. İşitsel alarmı, ton ve şiddet olarak ayarlanabilir olur. Şiddet ayarı desibel (akustik basınç) arasında olur. d) MDE-MTC, performansını etkileyecek, titreşim, sıcaklık, iletişim cihazlarının radyo frekansı, voltaj dalgalanmaları ve hareket eden yoğun metalleri de içeren girişimlere karşı korunur. (2)MDE-MTC Standartları; a) MDE-MTC için performans gereklilikleri gizli olan bir ek te belirtilmiştir b) Tüm MDE-MTC gizli ek te belirtilen standartları karşılar. (3)Metal tespit cihazları için tüm standart, test, işletim unsurları gizli ek te yer almaktadır. Güvenlik Tarayıcıları MADDE 159 (1)Güvenlik tarayıcıları, kişileri taramak için, metalik veya metalik olmayan objeleri tespit kabiliyetine sahip olan, insan teninden ayrı tehdit ögelerini vücut üzerinde veya Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

216 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı kişinin kıyafetleri içinde de olsa da tespit eden bir sistemdir. Yeniden görüntüleme özelliğine sahip bir güvenlik tarayıcısı sistemi, taranan kişinin teninden ayrı metalik veya metalik olmayan bir objenin(nesnenin) olup olmadığını analiz etmek için kişinin vücudunun bir görüntüsünü yeniden oluşturur. Vücut yeniden görüntüleyicisi böyle bir obje tespit ederse, ileriki arama için bu objenin yerini tarayıcıya belirtir. Bu durumda, vücut yeniden görüntüleyicisi, tespit sisteminin entegre edilmiş bir parçasıdır. Otomatik tehdit tespit sistemine sahip güvenlik tarayıcısı, taranan insan vücudu teninden ayrı metalik ve metalik olmayan objeleri(nesneleri) otomatik tanıyan tespit sistemine sahip olur. Sistem, böyle bir obje (nesne) tanımlarsa yerini çubuk şeklinde tarayıcıya belirtir. Yolcuları taramak amacıyla kullanılan bir güvenlik tarayıcısı aşağıdaki standartları karşılar: a) Güvenlik tarayıcıları, patlayıcıyı içeren metalik veya metalik olmayan ögelerinesneleri veya bunların kombinasyonlarını tespit eder ve bir alarm üretir. Tespit, ögenin pozisyonundan ve yönünden bağımsız olur; b) Sistem, cihazın kullanımda olduğunu gösterir bir görsel işarete sahip olur; c) Güvenlik tarayıcıları, girişim kaynaklarına karşı, performanslarını etkilenmeyecek şekilde konumlandırılır; ç) Güvenlik tarayıcıları, doğru işleve sahip olduğu konusunda günlük olarak test edilir d) Güvenlik tarayıcıları üretici tarafından sağlanan işletme konseptine uygun olarak kullanılır. (2) Yolcu taramasında kullanılan güvenlik tarayıcıları, sağlık ve emniyet düzenlemelerine, doz limitlerine, genel halk sağlığı için belirlenen elektromanyetik gerekliliklerine, çalışanların alabilecekleri dozaja, elektromanyetik alan riskleri ve kişi mahremiyetine saygı ile ilgili minimum gereklilik ile ilgili düzenlemelere mevzuata uygun olarak konumlandırılır ve kullanılır. (3)Güvenlik tarayıcıları (insan-vücut tarayıcıları) için standartlar; Güvenlik tarayıcıları için güvenlik performans gereklilikleri yetkili otorite tarafından sağlanır. Güvenlik tarayıcıları için iki standart vardır: a) Standart 1 güvenlik tarayıcıları; Tüm güvenlik tarayıcıları standart 1 i karşılamalıdır. Standart 1, 1 Ocak 2022 ye kadar geçerlidir. b) Standart 2 güvenlik tarayıcıları; Standart 2, 1/1/2019 tarihinden sonra kurulacak tüm ekipman için geçerli olacaktır. On üçüncü Bölüm Hava Trafik Yönetimi (ATM) Güvenliği Genel unsurlar MADDE 160 (1) Hava trafik yönetimi (HTY-ATM) sistemini ve hava seyrüsefer hizmetlerini sağlayan işletmeler, kanunsuz müdahaleler dahil olmak üzere hava seyrüsefer hizmetlerinin sürekliliğini aksatacak müdahalelerden koruyacak, uçuşların emniyeti, düzenliliği ve etkinliği sağlayacak politika ve prosedürler oluşturmalıdır. Bu prosedürler Hava Seyrüsefer Sistemleri (HNS-ANS), Hava Trafik Yönetimi (HTY-ATM) ve Komünikasyon, Seyrüsefer ve Gözetim (KNG) sistemleri ve bunları kullanan personeli içermelidir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

217 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Sorumluluk MADDE 161 (1)HTY(ATM) Güvenliğinin gözetimi ve koordinasyonundan sorumlu yetkili otorite SHGM uygulayıcı sorumlu ise DHMİ Genel Müdürlüğüdür. Temel ilkeler ve uygulama MADDE 162 (1) Ülkemizde hava seyrüsefer (navigasyon) hizmetini sağlayanlar aşağıda belirtilen konuları içeren bir Güvenlik Yönetim Sistemi oluşturur. Bu sistemin oluşturduğu bir Hava Trafik Yönetimi (ATM) Güvenlik Planı hizmet verilen her havalimanı için hazırlanır ve yetkili otoriteye onaylatılır. (2) Alınacak güvenlik önlemleri aşağıdakileri içermelidir; a) Personel güvenliği ve personelden gelebilecek tehditlere karşı önlem, b) Fiziksel güvenlik, c) Bilişim (IT) alt yapısının korunması da dahil operasyonel bilgi ve iletişim teknolojisi (BİT) güvenliği. On dördüncü Bölüm Siber Tehditler Genel unsurlar MADDE 162 (1)Havacılık işletmeleri, sivil havacılığa karşı siber tehdit yönetimi konusunda Ek-19 kapsamında hareket eder. Önlemler MADDE 163 (1)Yerel otorite ve havacılık işletmeleri sivil havacılığa dair siber tehditlere karşı alınan önlemler ile ilgili prosedürleri güvenlik programına/planına, kalite kontrol programına ve eğitim programına işler. Kritik havacılık bilgi sistemlerinin koruması MADDE 164 (1)Hava seyrüsefer sistemleri sağlayıcıları, havalimanı işleticileri, hava yolu firmaları ve yetkili acenteler dahil tüm havacılık işletmeleri kritik havacılık bilgi sistemlerini korumak için gerekli tedbirleri alır. Tehdit değerlendirme süreci Madde 165 (1)Havacılık işletmeleri, kritik havacılık bilgi sistemlerini tehdit değerlendirme süreçlerine dahil etmelidir. Ağ ayrımı MADDE 166 (1)Havacılık işletmeleri kritik havacılık bilgi sistemleri için kullanılan ağların, halkın erişime açık olan ağlardan ayrılmasını sağlar. Bu kritik havacılık bilgi sistemlerinin diğer operasyonel sistemlere bağlanması gerektiğinde ise bu bağlantılar uygun olan ölçüde minimize edilmeli kısıtlanmalıdır. Ayırma mümkün değilse bağlantı ve erişimin her zaman izlenip kontrol edilmesi sağlanmalıdır. Ayrıca, hava aracındaki kritik havacılık bilgi sistemleri kamunun erişime sahip olduğu ağlardan ayrılmalıdır. Sorumluluk MADDE 167 (1)Kritik havacılık bilgi sistemlerini güvene almak için, kuruluşlar, buralarda görevli personeli uygun şekilde seçerek, istihdam öncesi araştırmayı yaparak işe almalı ve eğitimi almasını sağlamalıdır. Buralarda alınan güvenlik önlemleri mevcut güvenlik önlemleri ile koordineli ve tutarlı olmalıdır. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

218 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Tasarım itibariyle güvenlik MADDE 168 (1)Kuruluşlar, yeni kritik havacılık bilgi sistemlerinin tasarım, uygulama, operasyon ve kullanımında güvenlik önlemlerini dikkate almalıdır. Mevcut kritik havacılık bilgi sistemleri üzerinde değişiklikler yapılacağı zaman güvenlik önlemlerini göz önünde bulundurmalıdır. Donanım ve yazılım için tedarik zinciri güvenliği MADDE 169 (1)Kuruluşlar kritik havacılık bilgi sistemlerine donanım ve yazılım için makul tedarik zinciri kurar ve güvenlik önlemlerinin uygulanmasını sağlar. Bu gibi sistemler alınırken veya bakımları için anlaşma yapılırken tedarikçilerden güvenlik önlemleri hakkında bilgi talep etmeli ve aralarında güvenli bir sistem kurmalıdır. Uzaktan erişim kontrolü MADDE 170 (1)Kuruluşlar, kritik havacılık bilgi sistemlerine uzaktan erişimin önceden düzenlenerek güvenli koşullar altında gerçekleşmesini sağlamalıdırlar. Kuruluşlar, tedarik sonrasında tedarikçilerin bu sistemlere yetkisiz erişime sahip olmadığından emin olmalıdırlar. Siber saldırı durumu kayıtları MADDE 171 (1)Kuruluşlar, siber saldırı durumlarını kaydetmeli, değerlendirmeli ve tekrarını engellemek amacıyla önlem almalıdırlar. Siber saldırı olayları yetkili otoriteye bildirilir. BEŞİNCİ KISIM Yasadışı Eylemlere Müdahale Yönetimi Birinci Bölüm Hava aracına Yönelik Tehditler Hava aracına Yönelik Tehditler MADDE 172 -(1)Hava aracına yönelik tehdit bilgileri telefon, e-posta, sözlü ifade ile olabilir. Şüpheli cisim ve tanımlanamayan maddeler de tehdit olarak değerlendirilmelidir. Bu tehditlerin operasyon açısından değerlendirilmesi ve idaresi hava taşıyıcısının sorumluluğundadır. (2)Telefon çağrısı durumunda tehdidi/ihbarı telefonla alan personel: a) Dikkatlice dinlemeli ve arayan kişinin ifadelerini not etmelidir, b) Kayıt otomatik olarak yapılmıyorsa, çağrıyı kaydetmek için gerekli eylemi gerçekleştirmelidir, c) Bilgi almak için mümkün olduğunca açık sorular sormalı ve konuşmayı uzatmalıdır. (3)Tehdit değerlendirmesinin esaslarında aşağıdaki durumlar da dikkate alınmalıdır: a) Hava aracında bulunan resimler dahil yazılı tehditler, b) Doğrudan alınabilecek, kulak misafiri olunabilecek veya üçüncü bir şahsın duyduğu sözlü ifadeler, c) Şüpheli nesne: Hava aracında veya havalimanlarında herhangi bir nesne, hayatın olağan akışına uygun olmayan ve/veya kendi doğal yapısına aykırı görünüyorsa şüpheli olarak değerlendirilmelidir. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

219 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı ç) Bir nesne kolaylıkla tanımlanamıyorsa ve içeriği ile ilgili mantıklı bir açıklama bulunmuyorsa şüpheli olarak değerlendirilmelidir. Sorumluluk MADDE 173 -(1)Yetkili otorite: Yabancı tescilli hava aracına yönelik tehdidin olması durumunda yetkili otorite Dışişleri Bakanlığı/İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü İnterpol-Europol-Sirene Daire Başkanlığı aracılığı ile hava aracının tescil ülkesini, hava taşıyıcısının ülkesini (tescil ülkesinden farklı ise), inişin gerçekleşebileceği ülkeyi ve hava aracının muhtemel rotasındaki herhangi bir ülkeyi bilgilendirir. (2)Ayrıca devletin ilgili tüm birimleri, aşağıda belirtilen unsurlarda destek olmalıdır. a) İstihbarat ve tehdit değerlendirmesine yardımcı olmada b) Tehditle orantılı olarak etkin bir etkin müdahalede, c) Suçun incelemesine (3) Hava Taşıyıcısı: Hava taşıyıcısı hava aracına yönelik herhangi bir tehdit olduğu zaman tehdidi değerlendirmek ve sınıflandırmakla sorumludur. Hava taşıyıcısı değerlendirme sürecinde bilgi almak amacıyla Mülki İdare Amirliği veya ilgili kurumlara danışmalıdır ve bu süreç yetkili otorite tarafından belirtilen standart ve prosedürlere uygun olarak gerçekleştirilir. Mesaj/ihbar tehdit olarak değerlendirilirse yapılacak işlem konusunda yetkili otoritenin görüşü alınır. (4)Farklı hava taşıyıcılarına ait hava araçlarından birden fazlasına tehdit olması durumunda uygulanacak yöntem konusunda hava taşıyıcılarının yapılacak işlem hakkında anlaşma sağlamaları gerekir. Anlaşmanın mümkün olmaması durumunda ulusal ve uluslararası mevzuatta belirtilen yöntemler dahilinde en uygun olan yöntem seçilir. (5)Her hava taşıyıcısında en az bir adet eğitimli tehdit değerlendirici olması gerekir. Her hava taşıyıcısı eğer uygunsa ilgili otoritelerle birlikte acil durum planının uygulanmasından sorumludur. Hava araçlarının havalimanına iniş izni seyrüseferden sorumlu birim (ATM) tarafından inişi sağlanmalıdır. (6)Kaptan pilot yolcuların, mürettebatın ve hava aracının emniyetinden ve güvenliğinden sorumludur. Yetkili birimlerinin talimatı doğrultusunda pilot hava aracını başka havalimanına yönlendirme ve sonrasında hava aracını tahliye etme yetkisine sahiptir. (7) Havalimanı işleticisi: Hava taşıyıcısı ile havalimanı işleticisi havalimanına iniş yapan hava aracına yerde yapılacak tüm faaliyetler konusunda koordinasyon sağlamalıdır. Yerel otorite ve kriz yönetimi MADDE 174 (1) Havalimanı güvenlik unsurlarının tek elden, koordineli ve etkin bir şekilde sevk ve idaresini temin amacıyla, her havalimanında Mülki İdare Amiri ne bağlı olarak bir Kriz Merkezi oluşturulur. Ancak havacılık güvenliği konusu dışındaki krizlerde örneğin acil durum planında yer alan krizlerde MİA tarafından kriz merkezi farklı bir yerde farklı üyelerle tanımlanabilir. Üyeler güvenlik komisyonu üyeleri olabileceği gibi acil duruma neden olan kriz paydaşlarından da oluşabilir. (2) Havalimanı Güvenlik Komisyonu üyeleri, kriz merkezinin üyeleridir. (3) Kriz merkez, krizi anındaki ihtiyaçlara cevap verecek ve havalimanının PAT sahalarını izole park alanını görecek şekilde konuşlandırılır. PAT sahalarını ve izole park alanlarını Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

220 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı görmeyen yerlerde ise bu yerlerin görüntülerinin kriz merkezinden takip edilmesini sağlayacak kameralarla donatılır. (4) Havalimanında görev yapan kurum ve kuruluşlar kriz süresince, Kriz Merkezinin talimatlarını eksiksiz uygular. (5) Kriz merkezinde, havalimanındaki faaliyetler, güvenlik kuvvetleri, güvenlik tedbirleri, yerleşim üniteleri ve acil durumlara ait krokiler bulundurulur. Ayrıca, uluslararası ve ulusal görüşmelere açık telefon faks, TV, internet varsa CCTV, CACS, vb. sistem monitörleri, fotokopi makinesi, vb. gibi ihtiyaç duyulacak her türlü cihaz havalimanı/terminal işletmecisi tarafından temin ve tesis edilir. (6) Havalimanı güvenliğini tehlikeye düşürecek haber alındığında, derhal Havalimanı Mülki İdare Amiri ne, Emniyet Şube Müdürü ne, Havalimanı/Terminal İşleticisi Genel Müdürüne/Başmüdürüne, Meydan Müdürü ne bildirilir. Haberin mahiyetine göre kriz masası oluşturularak, havalimanı güvenlik planlarına göre hareket edilir. (7) Herhangi bir hava aracının, yasadışı müdahale eylemine maruz kaldığı tespit edildiğinde, Hava Trafik Kontrol Ünitesi (ATC), olayı derhal rapor edecektir. Verilen raporda, uçaktan bildirildiği veya öğrenildiği kadarıyla, uçağın milliyeti, çağrı adı, tipi, tanıtma şartları ve benzeri bilgiler bulunacaktır. (8) Ayrıca, olayı haber alan kuruluşlar olayla ilgili kuruluşları ve bağlı bulundukları bakanlıkları haberdar ederler. (9) Mülki İdare Amiri tarafından durum haber alınır alınmaz, Havalimanı Kriz Merkezi faaliyete geçirilerek Acil Durum Planı, Muhtemel Harekât Tarzı Planı ve Yasadışı Müdahale Eylemlerine Karşı Yapılacak İşlemler Yönergesi doğrultusunda çalışmalar yürütülür. (10) Yasadışı eylemin önemine göre, Havalimanı Kriz Merkezi ile havalimanının güvenliğinden sorumlu olan kurum/kuruluş ve bakanlıklarda oluşturulan kriz merkezleri ve taşıyıcı kuruluş Acil Durum Kontrol Merkezi arasında düzenli bir şekilde bilgi akışını sağlamak, gizlilik derecesindeki bilgilere bilmesi gerekenlerin haricindeki kişilerin ulaşmasını engellemek amacıyla aşağıdaki işlemler yapılır; a) Havalimanı Kriz Merkezine gelen bilgiler doğrudan İçişleri ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlıkları bünyesinde oluşturulan kriz merkezlerine ulaştırılır. İçişleri Bakanlığı, gelen bilgileri Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile koordineli olarak değerlendirerek, gerektiğinde Başbakanlık Kriz Merkezine gönderir. b) Yasadışı eyleme maruz kalan ve havalimanımıza inen uçağın yolcu ve mürettebatının güvenliği ile ilgili tedbirlerin alınması sağlanır. c) Bakanlıklar düzeyindeki kriz merkezleri havalimanı kriz merkezi ile sürekli irtibat kurup gerekli koordinasyonu yaparak, yolcu ve mürettebatın kurtarılması için çalışmaları yapar. ç) Yasadışı eylemin meydana gelmesinden bitimine kadar, yolcu ve mürettebatın can güvenliği ve yapılacak operasyonun başarıya ulaşması açısından, yolcuların isim listesi ile uçuş hakkındaki bilgiler basına açıklanmaz. d) Yasadışı eyleme maruz kalan uçağın yabancı bir ülkeye ait olması veya içerisinde yabancı uyruklu yolcu bulunması durumunda, uçağın tescilli olduğu ve işletmecisinin ait olduğu devlete, vatandaşları bulunan devletlere, vatandaşı yaralanan ve ölen devlete, müdahale eyleminin amacı vb. bilgiler ile yolcuların isimleri, İçişleri Bakanlığı Kriz Merkezi ile koordine edilerek, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından ilgili devlete bildirilmek üzere Dışişleri Bakanlığı na gönderilir. e) Yasadışı eylem meydana gelmesi halinde yazılı ve görsel basına, Havalimanı Kriz Merkezi Bakanlıklar kriz merkezlerinin bilgisi dahilinde, Bakanlıkların kriz merkezleri ise birbirleriyle koordineli olarak bilgi verir. Basına verilen bilgiler yazılı Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

221 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı mutabakat sağlanarak verilir. Bakanlıkların kriz merkezlerinin bilgisi haricinde basına bilgi verilmez. f) Yasadışı eylem meydana gelmesi halinde Havalimanı Kriz Merkezi nin bilgi aktaracağı Bakanlık kriz merkezlerinin telefon ve faks numaraları, tüm havalimanlarına bildirilir. Yerdeki hava aracına yönelik tehditler MADDE 175 -(1)Tüm tehditler değerlendirilmek üzere ilgili hava taşıyıcısına ivedilikle rapor edilmelidir. Ayrıca bu tehditler yerel ve yetkili otoriteye raporlanmalıdır. Uçuş esnasındaki hava aracına yönelik tehditler MADDE 176-(1) Uçuş esnasındaki hava aracına yönelik tehditler, zayıf dahi olsa, risk durumunu değerlendirmek amacıyla dikkate alınmalıdır. Her tehdit ve tehdidi oluşturan nedenler, hava aracı güvenlik araması sırasında değerlendirilmek üzere hava taşıyıcısına raporlanmalıdır. Bir tehdidin alınması MADDE 177 -(1)Yetkili otorite tehdit alması muhtemel kurum/kuruluşlara belirlenen prosedürlerin dağıtılmasını sağlamalıdır Hava taşıyıcısının tehdit değerlendirme sınıflandırması MADDE 178 -(1)Tehditler üç kategoride değerlendirilmiştir: YEŞİL Alarm(Zayıf tehdit): Değerlendirme sonucu inandırıcı bulunmayan tehdittir. Herhangi bir eylem gerektirmez. SARI Alarm(Orta tehdit-sadece yerde): İnandırıcı ve şüpheli tehdittir. Bu durumlar için koruyucu güvenlik önlemleri alınır. KIRMIZI Alarm(Yüksek tehdit): Acil olarak koruyucu önlemleri gerektiren inandırıcı ve belirli bir tehdittir. Örneğin tahliye veya acil iniş gibi. Tehdit değerlendirme metodolojisi MADDE 179 -(1) Hava taşıyıcısının tehdit değerlendirmesi: Hava taşıyıcısına gelen tehdit hava taşıyıcısı tarafından bir metodoloji kullanılarak değerlendirilir. Hava taşıyıcısı tehdit bilgisini alır almaz eğitimli değerlendirici şu işlemleri gerçekleştirmelidir: a) Eğer mümkünse tehdidin detaylarını açıklığa kavuşturmak için tehdidi alan kişi ile görüşülmelidir b) Kalkış yapmak üzere olan veya taksi halindeki hava aracının başlayan operasyonunun kesintiye olabilecek tehdit konusunda pilot bilgilendirilmelidir. c) Tehdit değerlendirme formu kullanılarak tehdit analizi gerçekleştirilmelidir. ç) Tehdit değerlendirme formunda yer alan diyagramda gösterilen yönteme göre tehdidin sınıflandırılması gerekir. Uçuş esnasındaki hava aracına yönelik tehditler sadece KIRMIZI ve YEŞİL olarak değerlendirilmelidir. Haberleşme MADDE 180-(1) Uçuş esnasındaki veya taksi yapan hava aracına yapılan tehdide ait bilginin inanılır tehdit olarak değerlendirilmesi durumunda kaptan pilot bilgiyi ATC birimine iletmelidir. ATC birimi ile yapılan görüşmede konuyla ilgili bilgilerin anlatım biçimi net olmalı ve yanlış anlamayı önlemelidir. Kaptan pilot uygun durumda Kokpit Güvenli ifadesini kullanarak kokpitin güvenliği hakkında bilgi vermelidir. (2)Yeşil tehdit: Tehdit hava taşıyıcısı tarafından YEŞİL olarak değerlendirildiğinde kaptan pilot ve ATC birimi bilgilendirilmez. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

222 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı (3)Haberleşmenin kesilmesi durumundaki prosedürler: Yanlış radyo frekansına bağlı haberleşmenin kesilmesi durumunda hava aracının kontrolünü sağlamak için uygulanacak prosedürler ATM prosedürlerinde yer almalıdır. Hava taşıyıcısının tehdide müdahalesi MADDE 181-(1) Hava taşıyıcısı tehdidin müdahale gerektirmesi durumunda aşağıdakileri yapmakla sorumludur: a) Tehdit KIRMIZI olarak sınıflandırılmış ise acil durum planının başlatılması gerekir. b) Tehdit SARI olarak sınıflandırılmışsa uygulanacak güvenlik kontrolleri ve tehdide karşı alınacak belirlenen önlemlerin uygulanması gerekir. c) Tehdit YEŞİL olarak sınıflandırılmışsa, herhangi bir ilave önleme/tedbire gerek yoktur. Kayıt ve raporlama MADDE 182 -(1) Hava taşıyıcı firmalar adli işlemlerde kullanılmak üzere tehdit kayıtlarını tutar. Bu kayıtlar hava taşıyıcı firmaların muhtemel tehditleri nasıl değerlendirdiklerini ve bu değerlendirme yapılırken hangi metotların kullanıldığını içerir. Tehdit çağrısı(ihbar) alındıktan itibaren bu çağrı diğer ilgili makamlara iletilene kadar geçirilen her aşamanın kayıt altına alınması gerekmektedir. Bu durum ileride uygulanacak olan adli işlemler için delil teşkil edecek olan bilgilerin saklanmasını sağlamalıdır. Yetkili otoriteye bildirim MADDE 183 -(1)Bir hava taşıyıcısı, KIRMIZI veya SARI olarak sınıflandırılan tehditler aldığında yetkili otoriteyi hemen bilgilendirmelidir. YEŞİL olarak değerlendirilen tehditler yetkili otoriteye 3 (üç) aylık periyotlarda bildirilmelidir. Tehdit alabilecek personelin eğitimi MADDE 184 -(1)Tehdit çağrısını alma durumunda olan personel üzerlerine düşen vazife hakkında bilgilendirilmelidirler. Tehdit Değerlendiriciler MADDE 185 -(1) Her bir tehdit değerlendirici aşağıda belirtilen hususlarda eğitim almalıdır: a) Değişik tehdit türlerini birbirinden ayırt edebilme ve tanımlayabilme; b) Bilginin iletileceği Tehdit Rapor Formunu düzgün bir şekilde doldurarak gerekli yerlere iletme; c) Bir tehdidi değerlendirmek için tüm prosedürü sakin, mantıklı ve sistematik bir şekilde takip etme; ç) Değerlendirmeyi kolaylaştırmak amacıyla yerel ve/veya ulusal otorite ile ortak hareket etme; d) Toplanan bilgiyi, mevcut ulusal tehdit seviye göstergelerini ve mevcut önlemleri dikkate alarak değerlendirme; e) Tehdit Değerlendirme Formunu tamamlama; f) Tehdidin sınıflandırılmasına dair ilgili otoritelere danışarak makul bir sonuca varma. (2) Kaptan pilot ile ilgili hususlar; a) Sorumlu kaptan pilotun genel yasal sorumluluğu ve yetkisine bağlı olmaksızın hava taşıyıcı firmalar operasyonel nedenlerle kaptan pilotların tehditleri değerlendirmesine Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

223 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı izin verebilir veya sorumlu kaptan pilotlarının uçuş halindeki uçakta alınan tehditleri değerlendirme için yerdeki operasyon kadrosuna iletmesini isteyebilir. b) Hava taşıyıcısı firmalar eğer kaptan pilotlarını tehdit değerlendiricisi olarak tayin etmişler ise sorumlu kaptan pilotlarına önceden tehdit değerlendiricisi eğitimi aldırmış olmalıdırlar. c) Hava taşıyıcı firmaları eğer sorumlu kaptan pilotlarını tehdit değerlendirici olarak tayin etmemişler ise bu halde; kaptan pilotun hava taşıyıcı firmanın tehdit değerlendiricisi ile temasa geçebilmesini sağlayacak düzenleme yapmalıdırlar. Yasadışı eylemlere karşı müdahale MADDE 186 (1) Yasadışı müdahaleye maruz kalmış hava araçları söz konusu olduğunda yapılacak işler Bu programın Ek-6 sında yer alan Yasadışı Eylemlere Karşı Yapılacak İşlemler Yönergesi nde belirlenmiştir. İkinci Bölüm Hava aracının Kaçırılması Durumunda Yapılacaklar Hava aracının kaçırılmasında bilgi paylaşımı MADDE 187 -(1) Yasadışı müdahale olayı meydana geldiğinde haberleşmeyi süratle sağlayabilmek ve kolaylaştırmak için, AFTN (Aeronautical Fixed Telecommunication Network-Sabit Havacılık Haberleşme Şebekesi) veya SITA (Societe Internationale de Telecommunications Aeronautiques-Hava Yolu Şirketlerinin Haberleşme hizmetlerini Yürüten Kuruluş) ağı üzerinden, FIC (Flight Information Centre-Uçuş Bilgi Merkezi) ünitesi vasıtasıyla yapılır. Bu sistem içinde Esenboğa Havalimanı FIC ünitesi ülkemizde yasadışı meydana gelen olayların bildirim merkezi olarak görev yapacaktır. Ülkemizde meydana gelebilecek bir yasadışı eylemin ilgili ülkelere iletilmesi ile bunun tersi bilgi akışı, yani diğer ülkeler de meydana gelen yasadışı müdahale eylemlerine ait bilgilerin ülke içindeki akışının bağlantı noktası FIC ünitesi vasıtasıyla gerçekleştirilecektir. Bunun dışında elde edilen bilgiler derhal Esenboğa FIC ile paylaşılmalıdır. (2) Ülkemiz hava sahası içinde meydana gelen veya ilgili ülke hava sahasını etkileyebilecek yasadışı eylemler, ulusal ve uluslararası AFTN veya SITA adreslerine derhal bildirilecek veya diğer ülkelerden gelen bilgiler de en kısa sürede İçişleri Bakanlığı EGM, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ile Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğüne iletilecektir. (3) Uçaklara karşı bir yasadışı müdahale eylem bilgilerinin paylaşılması ve iletişiminin sağlanması konusunda; a) DHMİ Genel Müdürlüğü tarafından yapılacaklar; 1. FIC ünitesi vasıtasıyla, eğer hadise ülkemiz FIR ları (Flight Information Region-Uçuş Bilgi Bölgesi) içinde meydana gelmişse, ilgili ülke adreslerine AFTN veya SITA üzerinden bilgi verilmesi. 2. İlgili ülkeden, AFTN üzerinden gelen hadise bilgilerinin de Yasadışı Müdahale Eylemlerine Karşı Yapılacak İşlemler Yönergesi nde belirtilen şemaya uygun olarak ilgililere iletilmesi, 3. FIC ekip şefleri ve personelinin konu hakkındaki bilgilendirilmesi, 4. FIC ünitesinde konu ile ilgili dosya bulundurulması, b) İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü ve Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı SHGM tarafından yapılacaklar: Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

224 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı 1. Mülki İdare Amirlikleri kanalıyla havalimanlarında ilgili güvenlik personelinin konu hakkında bilgilendirilmesi sağlanacaktır. 2. Kriz merkezlerinin kurulması c) Dışişleri Bakanlığı tarafından 1. Eğer uçak ve/veya işletmesi ve/veya yolcu ve mürettebatı yabancı ise ilgili ülkelerle iletişime geçer. AFTN mesajı ve SECLIST-3 MADDE 188 -(1)AFTN mesajları hava aracının pozisyonunu ve mevcut ise çağrı işaretini, tipini, tabiiyetini, kalkış havalimanını, uçaktaki kişi sayısını, muhtemel varış yerini ve herhangi diğer bilgiyi içermeli ve acilen raporlamalıdır. Mesajda bulunan bilgilerin kesin ve tam olması sağlanmalıdır. (2)Bu mesajlar ECAC SECLIST-3 de listelenen tüm AFTN adreslerine ve ülkemiz sınırları içindeki diğer havalimanı AFTN adreslerine gönderilmelidir. (3) Olağanüstü durumlarda iletişimi sağlayabilmek için, çalışma gün ve saatleri içerisinde havacılık güvenliğiyle ilgili konularda, Emniyet Genel Müdürlüğü, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ve DHMİ Genel Müdürlüğü, birer irtibat noktasıdır. (4)SHGM tarafından, ECAC SECLIST-3 ün güncel tutulması ve Esenboğa FIC, Emniyet Genel Müdürlüğü ile DHMİ Genel Müdürlüğünde bulundurulması sağlanır. Kaçırılmış hava aracının yerde tutulması MADDE 189 -(1) Yasadışı müdahaleye maruz kalan uçak, daha önceden tespit edilen ve her zaman temiz/güvenli tutulan ve olay anında en uygun durumda olan tecrit edilmiş park yerine(izole park alanı) park ettirilir. Yasadışı eyleme maruz kalan hava aracı mümkün olduğunca yerde tutulmalıdır.. Ancak, insan yaşamını korumada zorlanılması durumunda yerde tutma politikasından vazgeçilebilir. Bu durumda hava taşıyıcısının tescilinin/işletmecisinin bağlı olduğu yetkili otorite ile SHGM ve/veya Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla iletişime geçilir. ALTINCI KISIM Son Hükümler Yaptırım ve Yürürlük Ekler MADDE (1) Bu programda yer alan hükümleri açıklayıcı, tamamlayıcı ya da yer almayan konulara yönelik kriterleri belirleyen hususlar programın eki olarak yayımlanmıştır. Bahse konu ekler sivil havacılık alanında faaliyeti olan tüm kurum/kuruluşlar ile bunların personeli açısından görevleri ile ilgili hususlarda bağlayıcı nitelik taşır. İdari ve cezai hükümler MADDE 191 (1)Bu Program hükümlerine aykırı hareket edenlere, 2920 Sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü nün kuruluş, çalışma, usul ve esaslarının belirlendiği 5431 sayılı kanun, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu, SHY-22, SHY-İPC, DHMİ Genel Müdürlüğü Terminal İşletmecisi ile kurum/kuruluşlar arasında imzalanan sözleşmeler, havalimanı giriş kartları yönergesinde ve kurum/kuruluşların disiplin mevzuatında belirtilen hükümler doğrultusunda gerekli cezai müeyyide uygulanır. Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

225 HİZMETE ÖZEL Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Yürürlükten kaldırılan program MADDE (1) Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı nın 14/02/2013 tarihinde onaylanarak yürürlüğe giren onuncu (10) baskısı yürürlükten kaldırılmıştır. Onaylama ve yürürlük MADDE (1) Bu Program Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kurulu tarafından onaylanır ve onaylandığı tarihte yürürlüğe girer. Yürütme MADDE (1) Bu Program hükümlerini, İçişleri ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlıkları yürütür. O L U R / /2015 Mehmet TEKİNARSLAN Vali Müsteşar Yardımcısı İçişleri Bakanlığı Özkan POYRAZ Müsteşar Yardımcısı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Tarih:.../.../2015 MSHGP Rev. No:

226 SİVİL HAVACILIK GÜVENLİĞİ EĞİTİM VE SERTİFİKASYON TALİMATI (SHT-17.2 Revizyon 1) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar Amaç MADDE 1 - (1) Bu Talimat, Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programının uluslararası standartlara uygun ve etkin bir şekilde yürütülmesini sağlamak ve sivil havacılık güvenliği konularında çalışan güvenlik ve güvenlik-harici personelin seçim ve eğitim kriterlerini belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Kapsam MADDE 2 - (1) Bu Talimat, sivil havacılık güvenliği eğitimi alanında hizmet veren tüm özel hukuk/kamu hukuku tüzel kişiliğine sahip kurum/kuruluşları ve bu kurum/kuruluşlarda görevli güvenlik ve güvenlik-harici personeli kapsar. Dayanak MADDE 3 - (1) Bu Talimat 18/11/2005 tarih ve 5431 sayılı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 12 nci maddesinin b bendine ve aşağıda belirtilen mevzuata dayanılarak hazırlanmıştır: a) 4749 sayılı Şikago da 7 Aralık 1944 Tarihinde Akit ve İmza Edilmiş Olan Milletlerarası Sivil Havacılık Anlaşması ile Geçici Sözleşmesi ve Bunların Eklerinin Onanması Hakkında Kanun, b) 19/10/1983 tarih ve 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu, c) 7/10/2004 tarih ve 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun, ç) Havaalanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22), d) Sivil Hava Meydanları, Limanlar ve Sınır Kapılarında Güvenliğin Sağlanması, Görev ve Hizmetlerin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik, e) Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı ve Ekleri, f) Havaalanları Yer Hizmet Türleri ve Detayları Talimatı (SHT A), g) Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) Ek-17, ğ) Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) Doküman 8973, h) Avrupa Sivil Havacılık Konferansı (ECAC) Doküman 30 Kısım II Güvenlik. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/2015 1

227 Tanımlar ve kısaltmalar MADDE 4 - (1) Bu Talimatta geçen; a) Boşluk: Eğitim veya istihdam kayıtlarında 28 günden fazla boşluğu, b) Ders kitabı: Yetkili eğitim kurumlarında kullanılmak üzere, içeriği ulusal/uluslararası mevzuatlar doğrultusunda hazırlanmış ve Talimatta yer alan hedef ve açıklamalar doğrultusunda dersin daha etkili anlaşılmasını sağlayacak çeşitli örnek, alıştırma; işlenen ünitelerle ilgili internet adresleri, okuma kaynakları ve diğer etkinlikleri kapsayan, öğretmen/öğrencilerin yararlanması için hazırlanan basılı eseri, c) ECAC: Avrupa Sivil Havacılık Konferansını, ç) Genel Müdür: Sivil Havacılık Genel Müdürünü, d) Genel Müdürlük: Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünü, e) Güvenlik-harici personel: Sivil havacılık güvenliğini ilgilendiren konularda ve uygulanmalarda direkt olarak görevli olmayan satış elemanlarını, terminal temizlikçilerini, havaalanı yemekhanesi, restoranı veya büfesinde çalışan vb. tüm personeli, f) Güvenlikle ilgili güvenlik-harici personel: Sivil havacılık güvenliği görevlerinin uygulanmasında direkt olarak görevli olmasa da görevi gereği güvenlik tedbirlerinin uygulanmasında aktif rol alan havayolu, yer hizmetleri, hava aracı ikram, hava aracı temizlik, yetkili acente, bilinen gönderici vb. personeli, g) Güvenlik personeli: Aşağıda belirtilen güvenlik hizmetlerinin uygulanmasından doğrudan görevli ve sorumlu olan personeli: 1) Kişilerin, uçak altı ve kabin bagajlarının, kişiler tarafından taşınan eşyaların, kargonun, postanın, şirket postası ve şirket malzemelerinin elle veya cihazlarla aranması, taranması ve kişilerle mülakat yapılması, 2) Hava aracının aranması, kontrolü ve korunması, 3) Güvenlik tahditli alanlara giriş kontrolü, 4) Güvenlik tahditli alanlara giriş için havaalanı giriş kartları ve araç plakalarının basımı, 5) Devriye, eskortluk ve nöbet hizmetleri, 6) Havaalanına gelen silahların kabulü ve nakli hizmetleri. ğ) Hizmet içi eğitim kuruluşu: Genel Müdürlük tarafından personeline sivil havacılık güvenliği eğitimlerini vermek üzere yetkilendirilmiş eğitim kurum veya kuruluşlarını, h) ICAO: Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü, ı) İkamet ülkesi: Kişinin kesintisiz olarak 6 ay veya daha fazla ikamet ettiği herhangi bir ülkeyi, i) İstihdam öncesi kontrol: Bir kişinin güvenlik tahditli alanlar dışında tarama, giriş kontrol ve diğer güvenlik kontrollerini yapmaya uygunluğunun araştırıldığı değerlendirme Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/2015 2

228 sürecini ifade eder. İstihdam öncesi kontrol en az belgelere dayalı kimlik tespitini, son 5 yıllık boşlukları kapsayacak iş ve eğitim geçmişini ve son 5 yıllık süre içerisindeki adli sicil geçmişine dair bir beyannameyi içerir. j) MSHGP: Ülkemizde sivil havacılık güvenliğini sağlamaya yönelik alınacak tedbirlerin standartlarını belirlemek üzere İçişleri ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından ortaklaşa yayınlanan Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programını, k) MSHGKKP: Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kalite Kontrol Programını, l) Özgeçmiş kontrolü: Bir kişinin, yasal olarak adli sicil kayıtları da dâhil kimliğinin ve geçmiş hayatının kontrolüdür. Bu kontrol bir kişinin güvenlik tahditli alanlarda tarama, giriş kontrol ve diğer güvenlik kontrolleri yapmaya uygunluğunun veya güvenlik tahditli alanlara eşliksiz girmeye uygunluğunun araştırıldığı değerlendirmenin bir parçasıdır. Özgeçmiş kontrolü en az belgelere dayalı kimlik tespitini, son 5 yıllık süreyi kapsayacak şekilde ikamet edilen tüm ülkelerdeki adli sicil kaydını ve son 5 yıllık boşlukları da kapsayacak iş ve eğitim geçmişini içerir. m) Sertifikasyon: Personelin ilgili güvenlik eğitimini başarıyla tamamladığının, kendisine verilmiş görevleri ve Talimatta belirtilen gereklilikleri yerine getirdiğinin Genel Müdürlük tarafından veya Genel Müdürlük adına değerlendirilmesi ve onaylanmasını, n) Talimat: Sivil Havacılık Güvenliği Eğitim ve Sertifikasyon Talimatını, o) Ticari eğitim kuruluşu: Sivil havacılık güvenliği eğitimlerini üçüncü şahıslara ücreti karşılığı vermek üzere yetkilendirilmiş kurum veya kuruluşları, ö) Tarayıcı personel: Yolcu, kabin bagajı, personel ve taşıdıkları eşyalar, uçakaltı bagaj, kargo, posta, şirket postası ve malzemeleri, uçak içi tedarikleri, havaalanı tedariklerinin taranması ve elle aranmasında görevli güvenlik personelini, p) Yetkili Otorite: Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programının yürütülmesi, uygulanması ve geliştirilmesi, programla ilgili yeni politikaların belirlenmesi, tedbirlerin alınması, ICAO standartlarının sağlanması, tavsiye edilen uygulamalarının yerine getirilmesi ve kurumlar arasında koordinasyonu sağlanması hususunda sorumlu ve yetkili olan Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünü, r) Havacılık işletmeleri: Sivil havacılık alanında faaliyet gösteren havayolu, genel havacılık, amatör havacılık, havaalanı, terminal, ikram ve yer hizmeti, kargo acentaları, antrepo, bakım ve özel güvenlik hizmeti kuruluşlarını veya işletmelerini, s) Bilgisayar tabanlı eğitim (BTE): Eğitim sürecinde kursiyerlerin bilgisayarda programlanan dersler ile etkileşimde bulunduğu, öğretmenin rehber, bilgisayarın ise ortam rolünü üstlendiği yöntemi, ş) Web tabanlı eğitim (WTE): Eğitimin uzaktaki kişilere verilmesi amacıyla web in bir araç olarak kullanıldığı yöntemi, ifade eder. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/2015 3

229 İKİNCİ BÖLÜM Yetkilendirme ve Genel Esaslar Güvenlik eğitim kurum/kuruluşlarının yetkilendirilmesi MADDE 5 - (1) Genel Müdürlük, bu Talimatta yer alan kursları vermek üzere talepte bulunan sivil havacılıkla ilgili kurum/kuruluşları ticari veya hizmet içi eğitim kurumu olarak yetkilendirir. (2) Sivil havacılık güvenliği eğitimlerini vermek üzere ilk defa ticari/hizmet içi eğitim kuruluş yetkisi alacak kurum/kuruluşlar başvuru dilekçesine aşağıda yer alan belgeleri ekleyerek Genel Müdürlüğe müracaat eder: a) Talep edilen kursların ve bu kursları verecek eğitmenlerin isimlerinin yer aldığı liste, b) Eğitmenlere ait sivil havacılık güvenliği eğitmen yetki belgesinin örneği, c) Müracaat edilen her bir kurs için ayrı ders kitabı, ç) Elektronik ortamda her kurs için kursun özelliğine göre sınavda sorulacak makul sayıda sorudan oluşan soru bankası, d) Genel Müdürlük ücret tarifesine göre yatırılmış dekontlar, (3) Yenileme başvurusunda bulunacak yetkili hizmet içi/ticari eğitim kurum/kuruluşları 5 inci maddenin 2 nci fıkrasında yer alan belgelerde değişiklik olması durumunda güncel belgeleri Genel Müdürlüğe tekrar gönderir. (4) Ticari eğitim kuruluş yetkisi talep eden sivil havacılık işletmeleri, yukarıda yer alan belgelere ilave olarak şirket ana sözleşmesinde sivil havacılık konusunda eğitim vereceğine dair ifadenin yer aldığı ticari sicil gazete örneğini ve Milli Eğitim Bakanlığı ndan alınan kurum açma izni ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatı örneğini Genel Müdürlüğe sunar. Yükseköğretim kurumlarının bu Talimat kapsamında üçüncü şahıslara ticari amaçla eğitim vermesinde bu şart aranmaz. (5) Ticari/hizmet içi eğitim yetkisi için başvuru yapan kurum/kuruluşların teorik/pratik eğitim ve sınav içerikleri, sınav prosedürleri, sınıfın eğitim için uygunluğu, sınav yerinin gerekli teçhizatları sağlayıp sağlamadığı hususları Genel Müdürlük tarafından incelenir ve değerlendirilir. (6) Eğitim kuruluşu aşağıdaki bilgilerin yer aldığı eğitim yönergesini hazırlar. a) Kuruluşun unvanı ve adresi, eğitimden sorumlu yetkili kişi ve eğitim organizasyon şemasını gösterir kuruluş bilgisi, b) Kursiyerlerin sınav ve başarı değerlendirmesine ilişkin usul ve esaslar, c) Devamsızlık durumlarında geçerli olan mevzuata göre uygulanacak prosedürler, Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/2015 4

230 ç) Kurs modüllerinin konu başlıkları, süreleri ve modülleri anlatacak eğitmenlerin isimlerinin yer aldığı kurs içeriği, d) Eğitmenlerin özgeçmişleri, özgeçmiş kontrolü ve yeterliliklerine ilişkin talep edilen diğer belgeler, e) Kursiyerlerde aranan şartlar ve özgeçmiş kontrolünde izlenecek yöntemleri içeren kursa kabul şartları, f) Planlanan eğitimlerde minimum ve maksimim öğrenci sayılarını içeren sınıf mevcudu bilgileri, g) Kurslar için geçme notları, başarısızlık ve sınav itirazları durumunda izlenecek yöntemleri içeren sınav prosedürü, ğ) Öğrencilere dağıtılan ders notları, eğitmenlerin kullandığı ders kitapları ve eğitim notları vb. dokümanların bir örneğini içeren kurs dokümanları, h) Genel Müdürlük tarafından denetlenen eğitim tesisleri haricinde, kurum dışında verilecek eğitimlerde asgari düzeyde sahip olunması gereken yeterliliklerin sağlandığına ilişkin bilgiler, ı) Eğitim kayıtları, devam çizelgesi, eğitim değerlendirme formu, sertifika vb. dokümanların bir örneği. Ticari/hizmet içi eğitim kurum/kuruluş genel esasları MADDE 6 - (1) Eğitim kuruluşları, kadrosunda bulundurduğu veya anlaşmalı olarak çalıştırdığı eğitimcilerin görev süresinin sona ermesi veya görev yerinin değişmesi durumunda Genel Müdürlüğe 15 gün içerisinde yazılı olarak bilgi verir. (2) Yetkilendirilmiş eğitim kuruluşlarına ilaveten Mülki İdare Amirlikleri Kurs-1 i herhangi bir yetkilendirmeye gerek olmaksızın bu Talimat hükümlerini sağlamak kaydı ile havacılık güvenliği yetkili eğitmen belgesine sahip eğitmenler vasıtasıyla verebilirler. Diğer kurslar için ise bu Talimat kapsamında belirtilen gereklilikleri sağlamak koşuluyla eğitim vermek üzere yetkilendirilirler. (3) Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilmiş ticari/hizmet içi eğitim kurum/kuruluşlarının verdiği eğitimler ve düzenlenen belgeler tüm kurum/kuruluşlar ve havaalanları için geçerlidir. (4) Sivil havacılık güvenliği eğitimleri verecek eğitim kurumlarının ilk yetkilendirilmeleri 1 yıllık süre için yapılır. Bir yılın sonunda yetkilerinin devamı için eğitim kuruluşunun durumu eğitim kurumunda yapılacak incelemeyle değerlendirilerek 3 yıl geçerli olmak üzere yenilenir. Bu süreçten sonraki yenilemeler her 5 yılda bir yapılır. (5) Yetkili kurum/kuruluş süre bitiminden 3 ay önce başvuru yaparak yenileme talebinde bulunur. Yetki belgesinin süresi dolduğunda yetki belgesi geçerliliğini yitirir. (6) Talimata uygun olarak eğitim yetkisinin yenilenmesi için müracaat eden kurum/kuruluşların yetkilendirilme sürecinde verdikleri eğitimler geçerlidir. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/2015 5

231 (7) Hizmet içi eğitim vermek üzere yetkilendirilmiş havacılık işletmeleri kendi personeli olmayan şahıslara eğitim veremez ve ticari amaçla 3. şahıslara yönelik eğitim düzenleyemez. Ancak, bir işletme hizmet satın aldığı alt yüklenicisi konumundaki işletmenin personeline hizmet içi eğitim verebilir. (8) Ticari eğitim yetkisi alan eğitim kurum/kuruluşu yetki aldığı kursları kapsayacak eğitimleri verebilecek en az 2 eğitmeni daimi olarak bünyesinde bulundurmak zorundadır. Hizmet içi ve ticari eğitim kuruluşları daimi eğitmenlere ilaveten, eğitmen yetki belgesine sahip eğitmenleri yarı-zamanlı veya geçici olarak Genel Müdürlüğe bildirmek suretiyle çalıştırabilir. (9) Ticari ve hizmet içi eğitim kurum/kuruluşları eğitimle ilgili tüm faaliyetleri yürütebilecek güvenlik eğitimleri konusunda kuruluşu tek başına temsil edebilecek yetkiye sahip sorumlu bir yönetici belirler ve Genel Müdürlüğe bildirir. (10) Yetkili eğitim kurum/kuruluşlarının uzaktan eğitim talepleri kullanılacak program ve içerik incelenerek değerlendirilir. Bu konudaki uygulamaya ilişkin detaylar Ek-5 te belirlenmiştir. Ek-5 e göre web tabanlı eğitim yöntemiyle verilecek ve eğitmen bulundurma zorunluluğu olan kurslarda kursiyerlerin sorularına cevap verebilmesi için, çevrimiçi konuşma/mesajlaşma, eğitim yazılımı/sitesi üzerinden dâhili mesajlaşma vb. alternatif yöntemlerle ulaşabilecek eğitmenin çevrimiçi olduğu saatler önceden kursiyerlere bildirilir. Ayrıca web tabanlı eğitim ve sınavlarda yaşanabilecek sistemsel problemler için mutlaka bir irtibat telefonu veya e-posta adresi belirtilmelidir. (11) Bu Talimatta yer alan her kurs ayrı ayrı değerlendirilerek onaylanır. Yetkili eğitim kurumlarınca verilmesi planlanan Talimat kapsamı dışında kalan havacılık güvenliği kurs ve eğitimleri Genel Müdürlüğe bildirilir. (12) Her eğitim kuruluşu talep ettiği kurs yetkisi kapsamında bu Talimatta yer alan kurs/modüllere göre ders kitaplarını ulusal ve uluslararası mevzuatlara uygun teorik ve uygulama konularını içerecek şekilde hazırlamalıdır. Eğitim ders kitaplarının içeriğinin güncelliği takip edilmeli ve bu ders kitaplarında yapılan değişikliklerin izlenebilmesi için revizyon tarihi ve numarası ders kitaplarının içerisinde bulunmalıdır. (13) Güvenlik eğitimleri için müracaat eden kursiyerlere eğitimden önce özgeçmiş kontrolü yapılmalıdır. özgeçmiş kontrolü olumsuz olanlar eğitime kabul edilmezler. (14) Bu Talimatta bulunan kurslarda yer alan tehlikeli maddeler, iletişim ve beden dili, yönetim liderlik, kendini savunma ve bağlama araç gereçlerinin kullanımı, davranış tespiti gibi özel ihtisas gerektiren alanlarda havacılık güvenliği eğitim yetkisine sahip olmasa da konusunda yeterliliğini belgeleyen kişiler tarafından bu eğitimler verilebilir. Ancak yetkili kurum/kuruluşlar bu şekilde çalıştıracakları eğitmenler için eğitmenlerin, yeterliliklerini gösteren belgelerini ve özgeçmişlerini Genel Müdürlüğe sunarak onay alırlar. (15) Düzenlenen bir kursta ders saati süresi 45 dakikadır. Bir günde en fazla sekiz (8) saat ders düzenlenebilir. (16) Hizmet içi eğitim yetkisi müracaatında bulunan kurum/ kuruluşlar faaliyetleri gereği ihtiyaç duydukları kurslar haricinde eğitim yetkisi talep edemezler. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/2015 6

232 (17) Yetkilendirilen eğitim kuruluşları planladıkları ve gerçekleştirdikleri eğitimleri 3 aylık dönemlerle Genel Müdürlüğe bildirir. Eğitim teçhizatı ve tesis standartları MADDE 7 - (1) Eğitim verecek kurum/kuruluşlar teorik ve pratik eğitim ve sınavlar için eğitimin içeriğine uygun sınıf, sınav yeri ile teçhizatları temin etmek zorundadır. Ancak gerekli teçhizatın olmaması halinde ihtiyacını karşılamak üzere başka bir kuruluşla anlaşma yapabilir. Bu durumda tesisleri sağlayan kuruluşla yazılı bir anlaşma yapılır ve anlaşmada söz konusu tesise ait teçhizatın nasıl ve ne şekilde kullanılacağı açıkça belirtilir. (2) Kurs 3, Kurs 4 ve Kurs 11 için yetki talebinde bulunacak eğitim kurum/kuruluşları bu eğitimlerde yer alan görüntü yorumlama eğitimi gerekliliğini sağlamak üzere kursiyerlere yasaklı madde ve gerçek bagaj görüntülerini temin etmeli, sınıf ve/veya bilgisayar ortamında sunmalıdır. Sertifika veya katılım belgeleri MADDE 8 - (1) Bu Talimatta yer alan ve sınav yapılmasını gerektiren eğitimler için, bu Talimatta belirlenen puanı geçen katılımcılara başarı sertifikası düzenlenir. Eğitimin temel veya tazeleme eğitimi olduğu sertifika üzerinde belirtilir. (2) Yetkili eğitim kurumları hazırlayacakları belgeleri eğitimi veren kurum/kuruluşun adı ve logosunu, Genel Müdürlük logosunu, kurs adını, eğitim alan kişinin adı-soyadını, eğitimin başlangıç ve bitiş tarihlerini, belge numarasını, eğitimci ve sorumlu yöneticinin adı-soyadı ve imzalarının yer alacağı şekilde düzenler. (3) Yetkili eğitim kuruluşlarına Genel Müdürlük tarafından bir yetki numarası verilir. Her yetkili kurum/kuruluşun başarı sertifikası veya katılım belgesini Ek-7 de yer alana formata uygun olarak düzenler. (4) Sertifikada yer alan sertifika numarası her yılbaşı itibarıyla sıfırlanarak yeniden başlatılır. Eğitimi birden fazla eğitmenin vermesi durumunda, katılım sertifikasındaki eğitmen bölümü daha uzun süreli eğitim veren eğitmen tarafından imzalanacaktır. (5) Mülki İdare Amirliklerince bu Talimat hükümlerine göre düzenlenen kurs sonunda verilecek başarı sertifikası/katılım belgesi Ek-6 da yer alan örnek formata göre hazırlanır. Eğitim kayıtları MADDE 9 - (1) Yetkili hizmet içi veya ticari eğitim kurum/kuruluşları eğitim kayıtlarını güncel ve doğru bir şekilde tutmaktan sorumludur. Eğitim kayıtları, ticari eğitim veren kurum/kuruluş tarafından en az 5 yıl süre ile saklanmalıdır. Hizmet içi eğitim yetkisi alan kuruluşlar tarafından ise personel işten ayrılmasından 1 yıl sonrasına kadar elektronik ortamda veya yazılı olarak tutulur. Eğitim kayıtları, Genel Müdürlük tarafından istendiğinde veya denetçilerin isteği üzerine denetimler sırasında sunulur. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/2015 7

233 (2) Yetkili eğitim kurum/kuruluşları düzenlenen her bir eğitim için aşağıda yer alan bilgileri içeren kayıtları tutar. Hizmet içi yetkili eğitim kurum/kuruluşları ise personelin dosyasında aldıkları eğitimi içeren bilgilere yer verebilir ancak eğitimden sorumlu bölüm tarafından aşağıdaki bilgiler bir arada muhafaza edilmelidir: a) Kurs programı, b) Eğitmen tarafından da imzalanmış günlük yoklama kayıtları, c) Sınav sonuç listeleri, ç) Eğitim sonunda hazırlanan başarı sertifikası/katılım belgesi (Ticari Eğitim Kuruluşları için), d) Elektronik veya yazılı ortamda her bir kursiyerin sınav kâğıtları (Ticari Eğitim Kuruluşları için). Eğitmenlerin vasıfları ve yetkilendirilmeleri MADDE 10 - (1) Sivil havacılık güvenliği eğitimlerini vermek isteyen kişiler Talimatta yer alan yeterlilikleri sağlamak koşulu ile kamu eğitmeni veya ticari eğitmen olarak yetkilendirilir. (2) Havacılık güvenliği eğitimlerini vermek için yetki talep eden kişiler, güvenlik eğitmeni yetki belgesi almak için aşağıda yer alan belgeleri yazı ekinde Genel Müdürlüğe sunar. Genel Müdürlük ihtiyaç duyması halinde havacılık güvenliği eğitmeni olmak isteyen kişilerden ilave bilgi ve belge isteyebilir. a) Üniversitelerin eğitim fakültelerinden mezun olunmuş ise mezuniyet belgesi ve/ veya yetkisi kabul edilen bir eğitim kuruluşundan veya uluslararası bir organizasyondan alınmış eğitimcinin eğitimi sertifikası veya formasyon eğitimine sahip olduğuna dair eğitmen belgesi/sertifikası. Üniversitelerde öğretim görevlisi olarak eğitmenlik yapanlarda bu şart aranmaz. b) Güncel iletişim bilgileri ve T.C. kimlik numarasının yer aldığı özgeçmiş, c) Aşağıdaki alanlarda bilgi sahibi olduğuna dair belge ve sertifikalar: 1) Havacılık güvenliği alanındaki ulusal ve uluslararası mevzuat, 2) Güvenlik sistemleri ve giriş kontrol, 3) Yer ve uçuş güvenliği, 4) Biniş öncesi taramalar, 5) Bagaj ve kargo güvenliği, 6) Hava aracı güvenlik kontrolleri ve aramaları, 7) Silahlar, yasaklı ve tehlikeli maddeler, 8) Terörizm, 9) Güvenlik bilincini artıracağı düşünülen diğer konular ve tedbirler. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/2015 8

234 10) Eğitim yetkisi talep edilen kursa yönelik yeterli bilgi ve donanıma sahip olduğunu kanıtlayacak diğer bilgi ve belgeler. ç) Ücret tarifesinde belirtilen ücretin yatırıldığına dair dekont. (3) Eğitmen olmak isteyen tecrübeli kişiler, konuları bildiklerinden ve temel havacılık güvenliği politikalarını anladıklarından emin olmak için havacılık güvenliği eğitmenleri eğitimi veya tazeleme eğitimine tabi tutulabilirler. (4) Her güvenlik eğitmen adayının belgeleri Genel Müdürlük tarafından incelenir ve sahip olduğu nitelikler değerlendirilir. Değerlendirme süreci yazılı veya sözlü sınav şeklinde de yapılabilir. (5) Kamu hizmetinde görevli ve kamu güvenlik eğitmeni yetki belgesine sahip olmak isteyen kişiler kurumunun en üst amiri tarafından imzalanan bir yazı ekinde istenen belgeleri gönderirler. Bu eğitmenler üçüncü şahıslara ücret karşılığı eğitim veremezler. (6) Havacılık güvenliği eğitmeni olmak isteyen kişilerin ibra ettiği eğitim sertifikaları üyesi olduğumuz uluslararası organizasyonlar veya uluslararası hava taşıyıcıları birliği veya diğer ülkelerin sivil havacılık otoriteleri veya bu otoriteler tarafından onaylanmış kuruluşlarca verilmiş olması halinde geçerli sayılır. (7) Genel Müdürlük tarafından yapılan denetimlerde, eğitmenin havacılık güvenliği eğitimleri hususunda ciddi eksikliklerinin tespit edilmesi halinde sertifikası iptal edilir. Tespit edilen uygunsuzluk düzeltildiğinde eğitmen tekrar sertifikasyon sürecine tabi tutulur. (8) Yetki belgelerini yenilemek veya kurs ilavesi için talepte bulunacak yetkili eğitmenler aşağıda yer alan belgelerle Genel Müdürlüğe müracaat ederler a) Yetki belgesi örneği b) Ücret tarifesinde belirtilen ücretin yatırıldığına dair dekont. c) İlave talep edilen kurslara ilişkin bilgi sahibi olduğuna dair belge ve sertifikalar ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Güvenlik Personeli ve Güvenlik Uygulamalarından Sorumlu Güvenlik-Harici Personelin Seçimi ve Eğitim Gereklilikleri Genel hükümler MADDE 11 - (1) Sivil havacılık alanında faaliyet gösteren tüm kamu veya özel kurum kuruluş ve işletmeler; personelinin bu Talimatta belirtilen eğitimleri eksiksiz almasından ve eğitimlerin güncel olmasından sorumludur. (2) Bu Talimat eklerinde belirtilen eğitimler, ilgili personelin alması gereken asgari eğitimlerdir. Genel Müdürlük, sivil havacılık işletmesinden personelinin günün koşullarına uygun ilave eğitimler almasını talep edebilir. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/2015 9

235 (3) Sivil havacılık eğitimi alanında uluslararası düzeyde kabul gören uluslararası kuruluşlardan alınan eğitimler, Genel Müdürlükçe yapılacak değerlendirme sonucu bu Talimatın eklerinde yer alan eğitimlerin yerine geçmek üzere kabul edilebilir. Başlangıç ve tazeleme eğitimleri MADDE 12 - (1) Tüm personel görevlerine başlamadan önce bu Talimata uygun başlangıç eğitimlerini Genel Müdürlük tarafından güvenlik eğitimini vermek üzere yetkilendirilmiş bir kuruluştan alacaktır. Belirli hedef grupları için eğitim içerikleri Ek-3 te tanımlanmıştır. (2) Eğitim modülleri kapsamında, ilgili personelin güvenlik tedbirlerini uygulamada yeterli olmalarını sağlamak üzere iş başı eğitiminden geçirilmesi zorunludur. (3) Güvenlik bilgi ve becerilerinin güncel tutulması amacıyla tüm personele tazeleme eğitimleri verilir. Hedef gruplarına göre tazeleme eğitim periyotları Ek-3 te belirlenmiştir. Operasyonel nedenlerle tazeleme eğitimleri Ek 3 de yer alan tazeleme sürelerinin 2 ay öncesinde veya sonrasında yapılabilir. (4) Talimatta belirtilen eğitim gereklilikleri geçici veya sürekli/kadrolu olmasına bakılmaksızın tüm personeli kapsar. Kursiyerlerin değerlendirilmesi ve sertifikasyonu: MADDE 13 - (1) Eğitim veren kurum/kuruluş, verilen eğitimlerin kursiyer tarafından anlaşıldığını uygun sınavlarla ölçmek için prosedürler oluşturmalıdır. (2) Kursiyerlerin görevlerini yürütmek üzere yeterli görülmeden önce her kurs için almaları gereken geçme notları Ek-3 te yer almaktadır. (3) Kursiyerin başarılı olamaması durumunda, Ek-3 te belirlenen hususlar doğrultusunda ilave eğitim, tekrar sınav hakkı vb. prosedürler izlenir. (4) Tarayıcı personel için özel sertifikasyon prosedürleri Genel Müdürlük tarafından yayımlanmış olan SHT-17.5 sayılı Talimat hükümlerine göre uygulanır. Güvenlik tahditli alanlarda çalışan güvenlik personeli seçimi MADDE 14 - (1) Bu madde sürekli/kadrolu veya geçici personel olmasına bakılmaksızın güvenlik tahditli alanlarda tarama, giriş kontrolü ve diğer güvenlik kontrollerini uygulayan güvenlik personelinin seçilmesindeki prosedürleri belirler. (2) Tüm kurum/kuruluşlar (Havaalanı, terminal, hava aracı, kargo, ikram, temizlik, havaalanı tedarikçisi gibi işletmeciler ve diğer hizmet sağlayıcıları dâhil) personelinin uygun kişilik ve beceriye sahip olup olmadığına karar vermeden önce bu bölümdeki prosedürleri takip eder. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

236 (3) Özgeçmiş kontrolü, kişinin güvenlik görevlerini yerine getirmek için uygun olup olmadığının değerlendirildiği sürecin bir parçasıdır ve bu süreç adayın geçmiş yaşantısını, iş tecrübesini, kimlik kontrolü ile özgeçmiş kontrolünü de içermelidir. Güvenlik kontrollerini uygulamaktan sorumlu kişilerin özgeçmiş kontrolü sorunsuz geçmesi zorunludur. (4) Tüm adaylar özgeçmiş kontrollerinin yapılabilmesi için aşağıdaki ayrıntıları içeren bir form doldurur ve imzalar: a) Mezun olunan okullar, b) Alınan eğitimler, c) Son 5 yıllık veya 16 yaşından itibaren iş tecrübesi (Hangisi daha kısa ise), ç) Kişisel bilgiler (Doğum tarihi, adres vs), d) Referans kişiler (İş ve kişisel). e) Verilen bilgilerin eksiksiz ve doğru olduğunun beyanı, f) Adayın herhangi bir cezadan dolayı mahkûmiyetinin olmadığına dair beyan, g) Verilen bilgilerin yanıltıcı olması durumunda bunun işe almayı reddetme için bir dayanak olacağının kabul edildiğine dair beyan, ğ) Verilen bilgilerin teyit edilmesi amacıyla eski işverenler, eğitim kurum/kuruluşları, kamu kurumları ve verilen referanslar ile temasa geçilmesi konusunda izin, h) Aday hakkında adli sicil kayıtları dâhil güvenlik araştırması yapılacağının kabul edildiğine dair beyan. (5) Adaydan, pasaport veya nüfus cüzdanı gibi fotoğraflı bir kimlik belgesi ile kimliğini kanıtlaması istenir. (6) İşveren mümkün olması durumunda en az 2 eski işverenden adayın geçmişinde güvenlik konusunda herhangi bir sorunun olmadığının teyidini alır. Aksi yönde verilen bir bilgi adayın işe alınması için uygun olmadığını gösterir. (7) Adayın kişisel referanslar vermesi durumunda bu referanslardan doğrulama alınır. İşveren bu referansların güvenilirliğinden ve iyi niyetinden kâfi derecede tatmin olmalıdır. (8) Özgeçmiş kontrollerinin sonucuna göre kurum/kuruluşun üst düzey yöneticisi adayın uygunluğuna karar verir. Bu kararı verirken üst düzey yönetici, Özgeçmiş kontrolü kontrolünden ve doğrulama sürecinden elde edilen bilgileri tam ve düzgün olarak değerlendirir. (9) Her çalışan için seçme ve doğrulama sürecinin uygulandığını ispatlayan kayıtlar, işveren tarafından personel ayrıldıktan sonra en az 5 yıl daha tutulur. (10) Güvenlik personelinin özgeçmiş kontrolü, kişi kamuya açık olmayan bilgiye erişimi içeren herhangi bir güvenlik işine veya eğitimine girmeden önce tamamlanmış olmalıdır. Kişinin iş ve eğitim kayıtlarında 28 günden fazla bir boşluk olması halinde şahsın bu boşlukta nerede olduğunu ve ne yaptığını ispatlaması istenir. Boşluğun sebebi ve verilen Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

237 bilginin doğruluğu teyit edilir. Özgeçmiş kontrolleri 5 yılı aşmayan aralıklarla düzenli biçimde tekrarlanmalıdır. (11) İşveren tarafından işe alım öncesi yapılan değerlendirmeler söz konusu kişinin havaalanı giriş kartı almaya hak kazanmasına yol açmaz. İlgili mevzuat çerçevesinde değerlendirme Havaalanı Mülki İdare Amirliği veya Genel Müdürlük tarafından yapılır. Güvenlik tahditli alanlar dışında güvenlikte çalışan personelin seçimi MADDE 15 - (1) Bu bölüm sürekli/kadrolu veya geçici personel olmasına bakılmaksızın güvenlik tahditli alanlar dışında tarama, giriş kontrol ve diğer güvenlik kontrollerini uygulayan güvenlik personelinin seçilmesindeki prosedürleri belirler. (2) Tüm kurum/kuruluşlar (Havaalanı, terminal ve hava aracı işletmecileri ve kargo, ikram, temizlik gibi işletmeciler ve diğer hizmet sağlayıcıları dâhil) personeli işe almanın doğru olup olmayacağına, kendinden beklenen görevleri etkin bir biçimde yapabilecek kapasitede olup olmadığına karar vermeden önce bu bölümdeki prosedürleri takip eder. (3) Özgeçmiş kontrolü, kişinin güvenlik görevlerini yerine getirmek için uygun olup olmadığının değerlendirildiği sürecin bir parçasıdır ve bu süreç adayın geçmiş yaşantısını, iş tecrübesini ve özgeçmiş kontrolünü de içermelidir. Güvenlik kontrollerini uygulamaktan sorumlu kişilerin güvenlik araştırmasından sorunsuz geçmesi zorunludur. (4) Tüm adaylar aşağıdaki ayrıntıları içeren bir formu doldurur ve imzalar: a) Mezun olunan okullar, b) Alınan eğitimler, c) Son 5 yıllık veya 16 yaşından itibaren iş tecrübesi (Hangisi daha kısa ise), ç) Kişisel bilgiler (Doğum tarihi, adres vs), d) Referans kişiler (İş ve kişisel). e) Verilen bilgilerin eksiksiz ve doğru olduğunun beyanı, f) Adayın herhangi bir cezadan dolayı mahkûmiyetinin olmadığına dair beyanı, g) Verilen bilgilerin yanıltıcı olması durumunda bunun işe almayı reddetme için bir dayanak olacağının kabul edildiğine dair beyanı, ğ) Verilen bilgilerin teyit edilmesi amacıyla eski işverenler, eğitim kurum/kuruluşları, kamu kurumları ve verilen referanslar ile temasa geçilmesi konusunda izin, h) Aday hakkında adli sicil kayıtları dâhil Özgeçmiş kontrolü yapılacağının kabul edildiğine dair beyanı. (5) Adayın, pasaport veya nüfus cüzdanı gibi fotoğraflı bir kimlik belgesi ile kimliğini kanıtlaması istenir. (6) Adayın iş ve eğitim kayıtlarında boşluk olması halinde şahsın bu boşlukta nerede olduğunu ve ne yaptığını ispatlaması istenir. Boşluğun sebebi ve verilen bilginin doğruluğu Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

238 teyit edilir. Her durumda özgeçmiş kontrolleri 5 yılı aşmayan aralıklarla düzenli biçimde tekrarlanmalıdır. (7) Ayrıca, işveren mümkünse en az 2 eski işverenden adayın geçmişinde güvenlik konusunda sorun olmadığının teyidini alır. Aksi yönde verilen bir bilgi adayın işe alınması için uygun olmadığını gösterir. (8) İşveren tarafından işe alım öncesi yapılan değerlendirmeler söz konusu kişinin havaalanı giriş kartı almaya hak kazanmasına yol açmaz. İlgili mevzuat çerçevesinde değerlendirme Havaalanı Mülki İdare Amirliği veya Genel Müdürlük tarafından yapılır. Güvenlik personeli eğitim gereklilikleri MADDE 16 - (1) Güvenlik görevlerinde çalışan personele, görevlerini yapmalarına imkân sağlayacak başlangıç ve tazeleme eğitimi verilir. (2) Güvenlik personelinin eğitimleri, Ek-2 te belirtilen hedef gruplarına ve Ek-3 te belirtilen eğitim içeriklerine göre yapılır. (3) Belli modüllerde eğitmenler kendi takdirleriyle, eğitimi geliştirmek/pekiştirmek amacıyla ilave metotlar uygulayabilir, farklı materyaller kullanabilirler. (4) Genel Müdürlüğün onayını almak ve bu Talimatta belirlenen kurs içeriklerine uygun olmak koşuluyla sınıf derslerinin dışında başka eğitim metotları da uygulanabilir. (5) Tüm Güvenlik personelinin özgeçmiş ve istihdam öncesi kontrolleri, kişi kamuya açık olmayan bilgiye erişimi içeren herhangi bir güvenlik işine veya eğitimine girmeden önce tamamlanmış olmalıdır. Güvenlik harici personelin eğitim gereklilikleri MADDE 17 - (1) Güvenlik-harici personelin eğitimleri, Ek-2 te belirtilen hedef gruplarına ve Ek- 3 te belirtilen eğitim içeriklerine göre yapılır. (2) Tüm güvenlik harici personele, havacılık güvenliğine karşı tehdit veya riskleri içeren hem başlangıç hem de tazeleme eğitimleri verilir. Tüm güvenlik harici personele güvenlik bilinci eğitimi verilir. Yetkili acente, bilinen gönderici, ikram şirketleri, havaalanı tedarik şirketleri gibi şirketlerde çalışanlar ile kokpit ve kabin personeli, yer hizmetleri ve teknik hizmetlerde görevli personelden güvenlik tahditli alana geçecek veya uçağa yüklenecek malzemelere erişimi olan personele ise bu eğitim saha uygulaması olmaksızın verilir. (3) Normal işlerinin bir parçası olarak güvenlik tedbirlerinin uygulanmasında görevli olan tüm güvenlikle ilgili güvenlik-harici personel, görevlerini yeterli bir standartta yapmak üzere, bu Talimatta belirtilen ilgili diğer eğitimlerin hem başlangıç hem de tazeleme eğitimlerini alır. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

239 (4) Güvenlik harici personelin özgeçmiş ve istihdam öncesi kontrolleri kişi kamuya açık olmayan bilgiye erişimi içeren herhangi bir güvenlik eğitimine girmeden önce tamamlanmış olmalıdır. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Güvenlik Personelinin Sınıflandırılması ve Vasıfları Güvenlik kontrol noktası amirlerinin/şeflerinin vasıfları MADDE 18 - (1) Güvenlik kontrol noktalarındaki personelin performansından ve güvenlik kontrollerinin uygunluğunun izlenmesinden sorumlu güvenlik kontrol noktası amirleri/şefleri, aşağıda belirtilen hususlara sahip personel arasından seçilir: a) Arama ve tarama görevlerinde eğitim almış olmak, b) Güvenlik cihazları bilgisine sahip olmak, c) Tarayıcı olarak en az 2 sene çalışmış olmak veya havacılık güvenliğinde en az 3 sene çalışmış olmak. ç) Aşağıdaki alanları kapsayan eğitimden geçmiş olmak: 1) Havacılık güvenliği mevzuatı ve uygulanması, 2) İdari görevler, 3) İç kalite kontrol uygulamaları, 4) Yasaklı madde tespiti durumunda müdahale yöntemi, 5) Acil durum prosedürleri, 6) İş başı eğitim verme ve yönlendirme, 7) Anlaşmazlıkların çözümü, 8) Kullanılan tarama metodları ve cihazların yetenekleri ve sınırları. Güvenlikten sorumlu yetkili yöneticilerin vasıfları MADDE 19 - (1) Hava aracı, havaalanı, terminal işletmecileri, yer hizmeti ve ikram kuruluşları, yetkili acente ve bilinen gönderici ile özel güvenlik hizmeti veren kuruluşların güvenlik uyumluluğundan sorumlu yöneticileri Genel Müdürlük tarafından yayımlanan SHT sayılı Talimat hükümlerine göre yetkilendirilmiş olmalıdır. Tarayıcıların vasıfları MADDE 20 - (1) Arama ve tarama görevlerinde çalıştırılan kişiler bu görevleri yapabilecek yeterlilikte olmalıdır. Yeterlilik için aranan kriterler aşağıda belirtilmiştir: Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

240 a) Sağlıklı olmak ve görevlerini yapmalarını engelleyici düzeyde bedensel kusura sahip olmamak, b) Gözlükle/lensle veya gözlüksüz bir araç plakasını 2-3 metre, şişelerin ve spreylerin üzerindeki etiketleri ise 30 veya 50 cm arası mesafeden okuyabilmek, c) Renkli x-ray cihazlarını kullanabilmek, farklı renklerdeki havaalanı giriş kartlarını ve araç plakalarını kontrol edebilmek üzere renk algılamasına sahip olmak, renk körü olmamak, ç) İşitme cihazı yardımıyla veya cihazsız telsiz ve telefon konuşmalarını, güvenlik cihazları tarafından verilen sinyalleri/alarmları ve sessiz bir odada 2.5 metre uzaklıktan sohbet eden insan sesini duyabilmek, d) Bağımlılık yapıcı yasa dışı maddeler kullanmamak ve alkol bağımlısı olmamak, e) Görevlerini etkin biçimde yapmak üzere gözlemleme yeteneğine ve konsantrasyon gücüne sahip olmak. (2) Kişinin 5 yılda bir yukarıda yer alan kriterleri taşıdığına dair, tam teşekküllü bir sağlık kuruluşunun Psikiyatri, Göz, Kulak-Buran-Boğaz ve Dahiliye bölümlerinden alacağı rapor ile kanıtlaması gerekir. BEŞİNCİ BÖLÜM Güvenlik Personelinin Sertifikasyonu ve Onayı Genel hükümler MADDE 21 - (1) Kişilerin, kabin bagajlarının, uçak altı bagajlarının, kargo ve postanın, şirket postası ve malzemelerinin, ikram ve havaalanı tedariklerinin taranmasında, araçların aranmasında, giriş kontrolü, gözetim ve devriye ile görevli güvenlik personeli sertifikasyon veya onay sürecine tabii tutulur. (2) X-ray, EDS ve güvenlik tarayıcısı operatörü olarak çalışan tarayıcı personel her 3 senede bir sertifikasyona tabii tutulur. (3) Tarayıcı personel haricinde kalan tüm diğer güvenlik personeli her 5 senede bir sertifikasyon veya onay sürecine tabii tutulur. (4) Sertifika ve onay sahibi tarayıcı personel yenileme amacıyla tekrarlanan sertifikasyon ve onay sürecini başarı ile tamamlayamazsa ve verilen süre içerisinde de başarılı olamazsa görevine devam edemez. Tarayıcıların sertifikasyonu MADDE 22 - (1) Sertifikasyon prosedürlerinin ana amacı; gerekli standartlara tutarlı ve güvenilir bir biçimde ulaşılmasını sağlamaktır. Bu sebeple, Genel Müdürlük tarayıcıların performansını objektif olarak ölçmek için sertifikasyon testlerinin uygulanmasını ve Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

241 kullanılmasını sağlar. Bu testler istatistiksel olarak adil, güvenilir, geçerli ve standartlaştırılmış olmalıdır. (2) Tarayıcı istihdam eden her kurum/kuruluş, personelinin bu Talimat hükümlerine uygun şekilde sertifikalandırılmış olmasından sorumludur. (3) Genel Müdürlük, bu Talimatta belirtilen gerekli eğitimlerden geçmiş ve eğitim aldığı kurum/kuruluşta pratik sınavı başarı ile tamamlamış tarayıcı personelin sertifikasyonunu yapar/yaptırır. (4) İlk defa tarayıcı sertifikası alacak veya mevcut belgesini yenileme talebinde bulunacak tarayıcı personel SHT-17.5 sayılı Talimat hükümlerine göre başarılı olması halinde sertifikalandırılır. Diğer hususlar MADDE 23 - (1) Her bir tarayıcı personel, sertifikalandırıldıktan sonra her 3 yılda bir periyodik olarak sertifikasyon sınavına tabi tutulur. (2) Başlangıç sertifikasyonu; bir teorik sınav ve bir görüntü yorumlama sınavını içerir. (3) Adayın kontrol noktasındaki tarama cihazlarını doğru kullanıp kullanmadığının değerlendirmesini ölçen pratik sınav eğitim sonunda yapılır. Adayın eğitimi tamamladığına dair düzenlenen belgede adayın pratik sınavı geçme notu da belirtilir. Pratik sınavın içeriği Genel Müdürlük tarafından belirlenir. (4) Periyodik sertifikasyon; görüntü yorumlama sınavı ve bir teorik sınavını ve operasyonel performansın değerlendirilmesini içerir. Operasyonel performans istihdam eden kuruluş tarafından değerlendirilir. (5) Sertifikasyon testleri Genel Müdürlük veya yetkilendirdiği kişilerin gözetiminde gerçekleştirilir. (6) Her aday sertifikalandırılmak için tüm sınavları başarıyla tamamlamak zorundadır. Eğer bir veya daha fazla sertifikasyon öğesi başarıyla tamamlanamazsa adaya ilgili sınavlara 3 ay içerisinde 1 kere daha tekrar girme izni verilir. Aynı testte 2 defa başarısız olan adaya, başlangıç eğitimine tabii tutulduktan sonra bir kez daha sertifikasyon sınavına girme hakkı verilir. Ancak, tüm sınavlar başarıyla tamamlanırsa aday tarayıcı personel olarak sertifikalandırılır. (7) Periyodik sertifikasyonun herhangi bir öğesini başarıyla tamamlayamayan adayın sertifikasyonunu başarılı bir biçimde tamamlayıncaya kadar tarayıcı görevinde çalıştırılamaz. (8) Tüm sertifikasyon sınavlarını başarıyla geçen adaylara istihdam edildikleri kurum/kuruluşlarca deneyimli bir personel gözetiminde gerçek çalışma alanında 15 saati cihaz kullanımı olmak üzere 40 saatlik işbaşı eğitimi verilir. İşveren kurum/kuruluş işbaşı eğitiminin tamamlandığına ve adayın operasyonel performansının yeterli görüldüğüne dair Genel Müdürlüğe bilgi verir. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

242 (9) Havacılık Güvenliği Personel Sertifikası sahibi olup aynı zamanda Tarayıcı Personel Sertifikası almak isteyen güvenlik personeli TPS sınavının görüntü yorumlama ve teorik bölümünün her ikisine de girmek zorundadır. Teorik sınav MADDE 24 - (1) Teorik sınav; bu Talimatta belirtilen konuları içermelidir. Ayrıca, teorik sınav operasyonel, teknik ve sivil havacılık güvenliği ile ilgili genel konuları da kapsadığı gibi, eğitim süresince öğretilen konulara da uygun olarak yapılır. Görüntü yorumlama sınavı MADDE 25 - (1) Tarayıcılar, hangi maddelerin yasaklı olduğunu ve bunların yolcu/personel bagajları, kargo, posta ve tedarik cihaz görüntülerinde nasıl göründüğünü bilmek zorundadır. Bu durum, yasaklı maddeler testi kullanılarak değerlendirilir. Bu testte, ulusal ve uluslararası yasaklı maddeler listelerine uymak için birçok farklı gizlenmiş nesne kullanılır. Bu test birden fazla yasaklı madde içeren x-ray görüntülerinin yanı sıra, bir miktar da temiz bagaj görüntüsü içerir. (2) Görüntülerin yorumlanması için verilen süre kontrol noktalarında inceleme için harcanan süreye yakın olmalıdır. Adaylar her bir x-ray görüntüsünün temiz mi yoksa şüpheli mi (bagajın ilave kontrolü veya açılıp elle aranması gerektiği durum) olduğunu belirtmelidir. İlave olarak adaylardan yasaklı maddeleri tanımlamaları istenir. (3) Test puanlamasında, başarılı olarak tespit edilen kirli bagajların yanı sıra bagajda yasaklı madde olmamasına rağmen yanlış yorumlanan görüntüler de değerlendirilir. (4) Testleri hazırlarken, yasaklı maddelerin tespit edilebilme ihtimalinin sadece yasaklı maddeyi tanımaya bağlı olmadığı, bunun yanı sıra yasaklı maddenin bagajdaki pozisyonu, dönüklüğü, bagajın karmaşıklığı ve maddenin diğer objelerin ardına ne kadar gizlendiğine de bağlı olduğu göz önünde bulundurulur. Bu hususlara dikkat edilerek farklı zorluk derecelerinde görüntüler içeren ayrı testler hazırlanır. Sadece bir test uygulanması durumunda, farklı zorluk derecelerini içeren görüntüler kullanılır. Bu testlerin her bir aday için adil olması sağlanır. (5) Güvenlik tarayıcısı operatörlüğü yapacak olan personele, x-ray görüntü yorumlama sınavı kapsamında güvenlik tarayıcısı görüntüleri yorumlama soruları da sorulur. Pratik sınav MADDE 26 - (1) Pratik sınav aşağıda belirtilen konularda yeterliliği ölçer: a) Sahada kullanılan güvenlik cihazını kullanabilme ve cihazlarla ilgili emniyet/sağlık konularını anlayabilme kabiliyeti, b) Kullanılan x-ray, EDS ve güvenlik tarayıcı sistemlerindeki farklı fonksiyonların kullanımı ve uygulanabilir ise renklerin anlamını ifade edebilme, Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

243 c) Yolcu ve bagajların doğru yöntemler kullanılarak elle aranması ve taranması yeteneği, ç) Yolculara yaklaşım ve kritik durumlarda uyulması gereken davranış kuralları. Tarayıcılar haricindeki güvenlik personelinin onayı MADDE 27 - (1) Tarayıcı personel haricinde kalan ve araç araması, devriye, CCTV, nöbet gibi güvenlik görevlerini yerine getiren güvenlik personeli, güvenlik tedbirlerinin standart ve yeterli bir şekilde uygulanmasını sağlamak üzere bu Talimat hükümlerine uygun şekilde onaylanır. (2) Genel Müdürlük, bu Talimat hükümlerine göre eğitimini başarıyla tamamlamış güvenlik personelinin onaylama sürecini yapar/yaptırır. (3) Onaylanma süreci; eğitimini başarıyla tamamlamış güvenlik personelinin SHT-17.5 sayılı Talimat hükümlerine göre düzenlenen sınavın teorik bölümünden yüzde 70 başarı sağlamasıyla tamamlanır. (4) Tarayıcı haricinde kalan diğer güvenlik personelini istihdam eden her kurum/kuruluş, personelinin bu Talimat hükümlerine uygun şekilde onaylanmış olmasından sorumludur. (5) Onay sürecine ilişkin sınav prosedürü SHT-17.5 sayılı Talimat hükümlerine göre düzenlenir. Sertifikasyon ve onay kayıtları MADDE 28 - (1) Sertifikasyon ve onay kayıtları tüm sertifikalı ve onaylı personel için en az çalıştıkları süre boyunca muhafaza edilir. ALTINCI BÖLÜM Yetkili Kurum/Kuruluşlar ve Sorumlulukları Genel Müdürlük MADDE 29 - (1) Genel Müdürlük, Sivil Havacılık Güvenlik Eğitim ve Sertifikasyon Talimatının geliştirilmesi, güncellenmesi, koordinasyonu ve uygulanmasının denetiminden sorumludur. Bu bağlamda Genel Müdürlük: a) Bu Talimatın MSHGP hükümlerini karşılamasını sağlamaktan, b) Seçim ve eğitim gerekliliklerinin tüm ilgili kurum/kuruluş tarafından bilinmesini sağlamaktan, c) Eğitim programlarını hazırlama aşamasında kurum/kuruluşlara, rehberlik etmek ve tavsiyelerde bulunmaktan, Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

244 ç) Eğitim metotlarını ve eğitimin teknik içeriğini denetleyerek, bu Talimatta belirlenen seçim kriterlerinin, eğitim ve sertifikasyon standartlarının sağlandığından emin olmaktan, d) Eğitimlerin bu Talimata uygun ve etkin bir şekilde verilmesini denetlemekten sorumludur. (2) MSHGKKP zorunluluklarını yerine getirmek ve birçok değişik eğitim programları arasında tutarlılığı sağlamak için Genel Müdürlük; havacılık güvenliği ile ilgili diğer kurum/kuruluşlar tarafından verilen eğitimin kalitesini incelemek üzere filmler, videolar, slâytlar, taklit silahlar ve patlayıcılar gibi eğitim gereçlerine, eğitim programlarına ve ders notlarına erişim hakkına sahip olduğu gibi eğitmen ve öğrenciler ile mülakat yapma hakkına da sahiptir. Kamu kurumları MADDE 30 - (1) Havacılık güvenliği tedbirlerinin uygulanmasında görev alan kamu kurumları da bu Talimatın uygulanmasında görev ve sorumluluk sahibidir. (2) Kamu kurumları; a) Bu Talimat hükümlerini uygulamaktan, b) Kendi personelinin ve kendileri adına çalışan başka kurum/kuruluş personelinin de bu Talimatta belirlenen şartlara uygun olarak seçilmelerini, eğitilmelerini ve sertifikalandırılmalarını sağlamaktan sorumludur. (3) Kamu kurumları kendi seçim ve eğitim programlarını hazırlamaktan, güncellemekten ve uygulamaktan sorumludurlar. Hazırlanacak seçim ve eğitim programlarının bu Talimat hükümleriyle uyumlu olması ve havacılık güvenliği ile ilgili tüm personeli kapsaması gerekmektedir. Bu programlar aşağıdaki hususları içerir: a) Personel seçim kriterleri, b) Farklı görevler için gerekli minimum vasıflar, c) Başlangıç eğitimi (İçerik vb), ç) İş-başı eğitim (Uygulanabilir ise), d) Tazeleme eğitimi (İçerik, sıklık vs), e) Eğitim dokümanları, materyalleri ve gereçleri, f) Örnek sınav kağıtları, (4) Bu eğitim programları, incelenmek ve onaylanmak üzere Genel Müdürlüğe sunulur ve uygulanması Genel Müdürlük tarafından denetlenir. Diğer kurum/kuruluşlar MADDE 31 - (1) Havacılık sektöründe faaliyet gösteren tüm özel/kamu kurum/kuruluşları ( havaalanı, terminal ve hava aracı işletmecileri, kargo antrepoları, yetkili kargo acenteleri temizlik ve ikram kuruluşları, havaalanı tedarikçileri ve onların adına Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

245 havacılık güvenliği tedbirlerini uygulamakla ilgili olarak çalışan özel güvenlik şirketleri ) bu Talimat hükümlerini uygulamaktan, havacılık güvenliği konusunda çalışan kendi personelini ve kendileri adına çalışan başka kurum/kuruluş personelini bu Talimatta belirlenen şartlara uygun olarak seçmekten, eğitmekten ve gerekli ise sertifikalandırılmalarını sağlamaktan sorumludur. (2) Yukarıda adı geçen kurum/kuruluşlar havacılık güvenliği ile ilgili olarak çalışan personeli için bu Talimat hükümlerine uygun olarak kendi eğitim programlarını hazırlamaktan, uygulamaktan ve güncellenmekten de sorumludurlar. Bu programlar aşağıdaki hususları içermelidir: a) Personel seçme kriterleri, b) Farklı görevler için gerekli minimum vasıflar, c) Başlangıç eğitimi (İçerik vb), ç) İşbaşı eğitim (Uygulanabildiği durumlarda), d) Tazeleme eğitimi (İçerik, sıklık vs), e) Eğitim dokümanları, materyalleri ve gereçleri, f) Örnek sınav kağıtları. (3) Bu eğitim programları Genel Müdürlüğe incelenmek ve onaylanmak üzere sunulur ve uygulanması Genel Müdürlük tarafından denetlenir. (4) Mülki İdare Amirleri 9707 sayılı Yönetmeliğin 29 uncu maddesinde yer alan yükümlülüklerini, bu Talimatta yer alan hükümlere uygun olacak şekilde yapılmasını sağlarlar. YEDİNCİ BÖLÜM Geçici Maddeler, İstisnalar, Yaptırımlar ve Son Hükümler İstisnalar MADDE 32 - (1) Daha önceden personelin ilgili modüllerin içeriğine uygun olarak eğitim aldıklarının kayıtlar ile ispatlanması ve alınan eğitimlerin Genel Müdürlükçe yetkilendirilmiş yetkili eğitim kurum/kuruluşu, ICAO, ECAC gibi uluslararası kuruluşlar veya diğer ülkelerin Sivil Havacılık Otoritelerince yetkilendirilmiş olan kuruluşlar tarafından verilmiş olması gibi unsurlara göre değerlendirilerek Genel Müdürlük tarafından geçerli kabul edilir. (2) Bu Talimat yürürlüğe konmadan önce TPSS sınavından başarıyla geçerek 2 yıllık sertifikalandırılan tarayıcı personelin sertifikalarının geçerlilik süreleri üç yıl (3) olarak kabul edilecektir. (3) Ticari olarak yetkilendirilmiş havacılık güvenliği eğitim kuruluşları; kursiyerleri için eğitimden önce tamamlamaları gereken özgeçmiş kontrolünü kursiyerlere ait geçerli bir tüm Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

246 havalimanları giriş kartı veya meydan giriş kartı olması halinde yapmalarına ihtiyaç yoktur. Ancak bu durumda kartın fotokopisi yetkili eğitim kurumu tarafından saklanır.. (4) Kurs 1 eğitimini tazeleme yılı içinde başka bir eğitim kapsamında modül 1 olarak alması durumunda tazeleme eğitimini almış olarak kabul edilir. (5) Tarayıcı personel olarak kamu kurumunda istihdam edilen güvenlik personeli bu görevlerinde bulundukları sürece sertifikasyon ücretinden muaftırlar. (6) Kamu personeli kamu hizmetinde bulunduğu süre içinde Havacılık Güvenliği Eğitmen Sertifikasyon ücretinden muaftırlar. (7) Üniversiteler Havacılık Güvenliği Eğitim Kuruluşu ücretinden muaftırlar. Cezai yaptırımlar MADDE 33 - (1) Yetkilendirilen kurum/kuruluşlar Genel Müdürlük tarafından haberli veya habersiz olarak denetlenir. Yapılan denetimlerde; a) İlgili eğitim kuruluşu tespit edilen eksikliklerin ne şekilde ve ne kadar sürede giderileceği ile ilgili prosedürü Genel Müdürlüğe bildirir. b) Prosedürün uygun bulunması halinde eksikliklerin giderilme durumu Genel Müdürlük tarafından takip edilir. c) Taahhüt edilen ve Genel Müdürlük tarafından uygun görülen tarihte, eksiliklerin tamamlanmamış olması durumunda ilgili kuruluşa 30 günlük ilave süre verilir. ç) Eksikliklerin giderilmemesi durumunda 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu nun 143 üncü maddesi gereği Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Tarafından Verilecek İdari Para Cezaları Hakkında Yönetmelik (SHY-İPC) hükümlerine göre idari para cezası uygulanır. d) İdari para cezası sonrası ilgili kuruluşa 30 günlük daha süre verilir. Bu sürede yetki belgesi askıya alınır. Verilen sürenin bitiminde de eksikliklerin giderilmemesi durumunda bulguların önemi göz önünde bulundurularak yetki belgesi iptal edilir. e) Tespit edilen eksikliklerin önemi göz önüne alınarak bu maddede belirlenen adımlardan bir veya daha fazlası atlanabilir. (2) Genel Müdürlük tarafından yapılan inceleme ve denetlemelerde, adli soruşturmaya konu olabilecek hususlara rastlanılması durumunda adli makamlara suç duyurusunda bulunulur. Yürürlük MADDE 34 - (1) Bu Talimat yayımı tarihinde yürürlüğe girer. (2) 30/06/2009 tarihinde yayımlanmış olan Sivil Havacılık Güvenliği Eğitim ve Sertifikasyon Talimatı (SHT-17.2) yürürlükten kalkar. Yürütme MADDE 35 - (1) Bu Talimat hükümlerini Sivil Havacılık Genel Müdürü yürütür. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

247 Bu Talimatta Yer Alan Eğitim Başlıkları EK-1 1- Güvenlik Bilinci Eğitimi 2- Temel Sivil Havacılık Güvenliği Eğitimi 3- Kontrol Noktası Güvenlik Uygulamaları Eğitimi 4- EDS Operatörlüğü Eğitimi 5- Yer Hizmetleri Güvenliği Eğitimi -Yolcu 6- Yer Hizmetleri Güvenliği Eğitimi-Bagaj, Kargo 7- Kokpit ve Kabin Personeli Güvenlik Eğitimi 8- Tedarik Güvenliği Eğitimi 9- Uçak Temizlik Güvenliği Eğitimi 10- Temel Kargo Güvenliği Eğitimi 11- Hava Kargo Tarama Eğitimi 12- Güvenlik Yönetimi Eğitimi 13- Uçak Özel Güvenlik Hizmet ve Denetimi Eğitimi 14- ATM Güvenliği Eğitimi Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

248 HEDEF GRUPLAR EK- 2 Güvenlik personeli: Hava alanı işletmecileri, hava aracı işletmecileri, ikram, yer hizmeti ve temizlik şirketleri ile diğer kuruluşlar tarafından istihdam edilen veya onların adına çalışan ve temel görevi güvenlik önlemlerini uygulamak olan aşağıdaki personel: 1. Güvenlik yöneticileri ve yardımcıları, eğitmenleri 2. Devriye, nöbetçi v.b. havaalanında görevli güvenlik personeli, 3. Güvenlik Kontrol noktası amirleri/şefleri 4. Yolcu ve kabin bagajı taramasında görevli operatörler 5. Giriş kontrol, devriye ve CCTV ve araç aramalarında görevli personel, 6. Uçak altı bagaj taramasında konvansiyonel x-ray cihazlarını kullanan tarayıcı personel, 7. Uçak altı bagaj taramasında kullanılan EDS sistemlerinde görevli tarayıcı personel, 8. Hava kargonun taranmasında görevli tarayıcı personel, 9. Havayolu posta ve malzemeleri, uçak içi tedarikleri ve havaalanı tedariklerinin taranmasında görevli personel, 10. Uçak özel güvenlik hizmet ve denetiminde görevli özel güvenlik personeli. Güvenlik tedbirlerinin uygulanmasıyla ilgili olan güvenlik-harici personel: Hava meydanı/terminal işleticileri, hava aracı işleticileri, yer hizmet kuruluşları, ikram ve temizlik işletmeleri ve diğer işletmelerde istihdam edilen veya onların adına çalışan havacılık güvenliği görevlerinde sorumluluğu olan tüm personel: 1. Hava aracı işleticileri (yer hizmeti kuruluşları da dahil) check-in, bording ve operasyon personeli, 2. Uçak altına gönderilen yolcu bagajlarının taşınmasından/yüklenmesinden /boşaltılmasından ve elleçlenmesinden (handling) sorumlu tüm personel, 3. Kokpit ve kabin personeli, 4. Uçak ikram personeli, 5. Uçak temizlik personeli, 6. Havaalanı tedariklerinin bilinen tedarikçilerinde çalışan personel, 7. Yetkilendirilmiş acente tarafından istihdam edilen hava kargo/posta güvenliğinden direkt olarak sorumlu olmasa da en azından havacılık güvenliğinin amaçlarına aşina olması gereken tüm personel, 8. Hava kargo/postanın evrak işleriyle ilgilenen personel de dâhil hava kargo/postanın hazırlanmasında/elleçlenmesinde (handling) çalışan personel, 9. Yolcu ve kargo uçaklarının ikram malzemelerinin hava aracına nakliyesinde görevli sürücüler, 10. Sadece kargo taşıyan havayolu işletmesinin hava kargonun uçağa yüklenmesinde görevli personeli, 11. Hava Trafik Yönetim Hizmetini veren personel (ATM Personeli). Güvenlik-harici personel (tamamı): Hava meydanı/terminal işleticileri, hava aracı işleticileri, yer hizmet kuruluşları, ikram ve temizlik işletmeleri ve diğer işletmelerde istihdam edilen veya onların adına çalışan diğer kuruluşların personeli, havacılık güvenliği görevlerinde direkt olarak görevli olmayan ancak tahditli alanlara giriş yetkisine sahip tüm personel. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

249 EK-3 HER BİR HEDEF GRUP İÇİN EĞİTİM GEREKLİKLERİ KURS - 1 Hedef Grup: Güvenlik Bilinci Eğitimi Güvenlik Harici Personel (hepsi) Sivil Havacılık Güvenliği ile ilgili direk ilişkili olmayıp, güvenlik tahditli alanlara giriş izni olan havaalanı ve havayolu işleticisi ikram, temizlik şirketi vb. ve adlarına çalışan yer hizmeti kuruluşları tarafından istihdam edilen personel. Eğitim İçeriği: Modül 1 Eğitim Hedefi: Eğitimin ana hedefi havacılık sektöründe hava alanlarında veya dışında değişik birimlerde çalışan personelin sivil havacılık güvenliğinin önemini anlamasının sağlanması ve sivil havacılığa yönelik yasadışı eylemlerden korumaya katkıda bulunmalarını sağlamaktır. Güvenlik bilgileri ve becerilerinin güncel tutulmasını sağlamak üzere personele periyodik eğitim verilir. Asgari Süre: Değerlendirme: Kurs, bir saat saha çalışması dâhil asgari 4 saat olmalıdır. Başlangıç ve tazeleme eğitimine %100 devam mecburiyeti vardır. Başlangıç ve tazeleme eğitiminin anlaşıldığına dair sınav düzenlenir ve bu sınavdan % 70 geçme notu aranır. Sınıf mevcudu toplam 50 kişiden fazla olamaz Başlangıç Eğitimi: Başlangıç eğitimini personelin göreve başlamadan önce alması gerekmektedir. Tazeleme Eğitimi: Tazeleme Eğitimi her 3 yılda bir veya sivil havacılık güvenliği alanında 6 ay çalışmamış olanlar için işe başlamadan önce verilir. Eğitim süresi en az 3 saat olmalıdır. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

250 KURS - 2 Hedef Grup: Temel Sivil Havacılık Güvenliği Eğitimi Havaalanı Güvenlik Personeli(Yolcu/Personel, yanlarında taşıdıkları eşyalar/kabin bagajı taraması haricindeki tahditli alanlara giriş kontrolü, çevre güvenliği, devriye, araç araması ve gözetim (nöbet, CCTV) - görevlerde çalışan havacılık güvenliği personeli) Eğitim İçeriği: Modül 1 Modül 2 Modul 18 Eğitimin hedefi: Kursun temel amacı, sivil havacılığın yasadışı eylemlere karşı korumak üzere, ilgili güvenlik personelinin önleyici güvenlik tedbirleri uygulayabilmesini sağlamaktır. Asgari Süre: Kurs süresi asgari 3 gündür. Başlangıç ve tazeleme eğitimine % 80 devam mecburiyeti vardır. Değerlendirme: Kursiyerler havacılık güvenliği ile ilgili görevler için yeterli addedilmeden önce, Başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde yapılacak olan sınavlardan %70 geçme notu almalıdır. Sınıf mevcudu toplam 25 kişiden fazla olamaz Kursiyerlerin bu görevleri yerine getirebilmesi için sertifikasyon veya onay sürecine tabii tutulması gerekir. Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimi: Personelin güvenlikle ilgili konularda görevlendirmesinden önce başlangıç eğitimi alması zorunludur. Tazeleme eğitimi en az 3 yılda bir veya 6 aydan uzun süre çalışmaya ara vermiş olan personel göreve dönmeden önce verilir. Eğitim süresi en az 1 gün olmalıdır. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

251 KURS - 3 Hedef grup: Kontrol Noktası Güvenlik Uygulamaları Eğitimi Yolcu, personel, kabin bagajı ve uçak altı bagajı tarama operatörleri Havayolu posta ve malzemeleri, uçak içi tedarikleri ve havaalanı tedariklerinin taranmasında görevli personel. Yolcuların güvenlik tarayıcı ile taranmasında görevli personel Eğitim İçeriği: Modül 1, Modül 2, Modül 3, Modül 16, Modül 18 Eğitimin Hedefleri: Kişileri elle arama teknikleri dâhil tarama tekniklerinde uzmanlaştırmak, güvenlik kontrol noktalarında kullanılan cihazlar, konvansiyonel x-ray cihazları hakkında genel bilgi sahibi olmalarını sağlamak ve x-ray operatörlerinin şüpheli ve yasaklı maddeleri tanımlayabilmesi ile uygun önlemler almasını sağlamaktır. Operatörler: Taramanın amacını, X-ray sistemlerinin nasıl çalıştığını ve bir maddenin neden şüpheli olarak değerlendirildiğini anlamalıdır. X-ray görüntülerinin yorumlanmasında beceri sahibi olmalıdır. Ekranda şüpheli/yasaklı madde tespit etmesi halinde ne yapacağını bilmelidir. Yolcunun ve kabin bagajı ile uçakaltı bagajın elle aranması konusunda yeterli olmalıdır. Bildirme/raporlama prosedürlerini bilmelidir. Asgari Süre: Değerlendirme: Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimleri: Kurs süresi asgari beş (5) gündür. Eğitim, teorik ve bilgisayar destekli eğitim ile cihaz başında eğitimin birleşiminden oluşmalıdır. Başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde % 90 devam mecburiyeti vardır. Tüm tarayıcı personel, deneyimli bir personel yanında gerçek çalışma alanında 40 saat işbaşı eğitiminden geçirilmelidir. Bunun en az 15 saati X-ray başında gerçekleştirilmelidir. Kursiyerler havacılık güvenliği ile ilgili görevler için yeterli addedilmeden önce başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde yapılacak olan sınavlardan ortalama %70geçme notu almalıdır. Her bir sınavdan ise minimum %70 geçme notunu sağlamalıdır Sınıf mevcudu toplam 25 kişiden fazla olamaz. Personelin göreve başlamasına müsaade edilmeden önce başlangıç eğitimini alması zorunludur. Tazeleme eğitimi sınıf ortamında ve/veya bilgisayar destekli eğitim veya TIP kullanılarak işbaşı eğitim şeklinde yapılabilir. X-ray operatörleri ve vücut tarayıcısı operatörleri tazeleme eğitiminin sınıf ortamında veya bilgisayar tabanlı eğitim olması durumunda bu personel her 6 ayda minimum 6 saatlik görüntü yorumlama eğitimi ve testine tabii tutulmalıdır. Görüntü yorumlama eğitimi ve testinde kullanılacak görüntü kütüphanesinde en az 250 farklı tehdit nesnesine ait en az 1000 görüntü yer almalıdır. Görüntüler tehdit nesnelerinin ve bileşen parçalarının farklı dönüklüklerde kaydedilmiş hallerini de içermelidir. Eğitim ve test sırasında resimler öngörülemez şekilde seçilmiş olmalıdır. Tazeleme eğitiminin TIP yüklü ve kullanılan cihazlarda gerçekleştirilmesi durumunda ise TIP kütüphanesi en az 1500 farklı tehdit nesnesine ait 6000 görüntüden oluşmalıdır. Görüntüler tehdit nesnelerinin ve bileşen parçalarının farklı dönüklüklerde kaydedilmiş hallerini de içermelidir. TIP kullanılarak işbaşı tazeleme eğitimi yapılabilmesi için ilgili operatörün toplam çalışma süresinin en az 1/3 ünde cihazda çalışması gerekmektedir. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

252 KURS- 4 Hedef grup: EDS Operatörlüğü Eğitimi Uçak altı bagaj taramasında görevli EDS operatörleri Eğitimin İçeriği: Modül 1 ve Modül 4 Modül -16 Eğitimin amaçları: Tarama tekniklerinde uzmanlaştırmak, EDS operatörlerinin şüpheli ve yasaklı maddeleri tanımalarını ve uygun işlemleri yapmalarını sağlamak üzere EDS cihazları ile çalışmayı öğretmektir. EDS operatörleri: Taramanın amacını ve EDS sistemlerinin nasıl çalıştığını ve bir maddenin neden şüpheli olarak addedileceğini anlayacaktır. EDS görüntülerinin yorumlanmasında beceri kazanacak ve şüpheli ve uçak altı bagajında taşınması yasaklı madde tespiti veya tehdit olması durumunda alınacak uygun tedbirleri öğrenerek, uygulayacaktır. Bilgilendirme/raporlama prosedürlerini öğrenecektir. Asgari Süre: Kurs süresi asgari beş (5) gündür. Eğitim, teorik ve bilgisayar destekli eğitim ile cihaz başında eğitimin birleşiminden oluşmalıdır. Başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde, % 90 devam mecburiyeti vardır. Tüm tarayıcı personel, deneyimli bir personel yanında gerçek çalışma alanında 40 saat işbaşı eğitiminden geçirilmelidir. X-ray operatörleri, asgari 15 saat X-ray başında eğitim almalıdırlar. Değerlendirme: Kursiyerler havacılık güvenliği ile ilgili görevler için yeterli addedilmeden önce, başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde yapılacak olan sınavlardan ortalama %70 geçme notu almalıdır. Her bir sınavdan ise minimum %70 geçme notunu sağlamalıdır. Sınıf mevcudu toplam 25 kişiden fazla olamaz Başlangıç eğitime: Tazeleme eğitimi: Personelin göreve başlamasına müsaade edilmeden önce başlangıç eğitimini alması zorunludur. Tazeleme eğitimi sınıf ortamında ve/veya bilgisayar destekli eğitim veya TIP kullanılarak işbaşı eğitim şeklinde yapılabilir. Tazeleme eğitiminin sınıf ortamında veya bilgisayar tabanlı eğitim olması durumunda personel her 6 ayda minimum 6 saatlik görüntü yorumlama eğitimi ve testine tabii tutulmalıdır. Görüntü yorumlama eğitimi ve testinde kullanılacak görüntü kütüphanesinde en az 250 farklı tehdit nesnesine ait en az 1000 görüntü yer almalıdır. Görüntüler tehdit nesnelerinin ve bileşen parçalarının farklı dönüklüklerde kaydedilmiş hallerini de içermelidir. Eğitim ve test sırasında resimler öngörülemez şekilde seçilmiş olmalıdır. Tazeleme eğitiminin TIP yüklü ve kullanılan cihazlarda gerçekleştirilmesi durumunda ise TIP kütüphanesi en az 1500 farklı tehdit nesnesine ait 6000 görüntüden oluşmalıdır. Görüntüler tehdit nesnelerinin ve bileşen parçalarının farklı dönüklüklerde kaydedilmiş hallerini de içermelidir. TIP kullanılarak işbaşı tazeleme eğitimi yapılabilmesi için ilgili operatörün toplam çalışma süresinin en az 1/3 ünde cihazda çalışması gerekmektedir. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

253 KURS 5 Yer Hizmetleri Güvenliği Eğitimi-Yolcu Hedef Grup: Hava aracı işleticisi check-in, bording personeli ve havaalanında görevli bilet satış personeli ile havaalanı veya hava yolu işletmecilerince direkt veya dolaylı olarak istihdam edilen ve potansiyel tehlike arz eden yolcularla karşılaşması muhtemel tüm personel Eğitimin İçeriği: Modül 1, Modül 5, Modül 8, Modül 17, Modül 18 Eğitimin Hedefi: Hava aracı işleticisi check-in, bording ile diğer ilgili personelin, sivil havacılığı yasadışı eylemlere karşı korumak üzere standart bir seviyede önleyici güvenlik tedbirleri uygulayabilmelerini sağlamaktır. Asgari Süre: Kurs süresi asgari 2 gündür. Başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde % 80 devam mecburiyeti vardır. Değerlendirme: Kursiyerler havacılık güvenliği ile ilgili görevlerde yeterli addedilmeden önce başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde yapılacak olan yazılı sınavdan %70geçme notunu almalıdır. Sınıf mevcudu toplam 25 kişiden fazla olamaz Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimi: Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Tazeleme eğitimi personelin görevlerini yapacak yeterlikte kalmalarını sağlamak üzere her 3 yılda bir tekrarlanır. Tazeleme eğitim süresi en az 1 gün olmalıdır. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

254 KURS 6 Hedef grup: Yer Hizmetleri Güvenliği Eğitimi-Bagaj, Kargo Uçak altı bagaj/kargonun elleçlenmesinde (handling) ve uçak altına gönderilen yolcu bagajlarının ve kargonun hava aracına yüklenmesi/boşaltılmasında ve yolcu/bagaj eşleştirmesinde görevli tüm personel. Eğitimin İçeriği: Modül 1, Modül 6, Modül 16 Eğitimin Amacı: Bagaj yükleyicilerinin güvenlikle ilgili uygulamalar hakkında bilgi sahibi olmalarını ve görevlerinin bir parçası olarak bunu uygulamalarını sağlamaktır. Asgari Süre: Kurs asgari 2 gün olmalıdır. Başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde % 80 devam mecburiyeti vardır. Değerlendirme: Kursiyerler havacılık güvenliği görevlerini yürütmek üzere yeterli addedilmeden önce başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde yapılacak olan yazılı sınavdan %70 geçme notunu almalıdır. Sınıf mevcudu toplam 25 kişiden fazla olamaz Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimi: Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Tazeleme eğitimi her 3 yılda bir alınır. Eğitim Modül 1 in özeti ve Modül 16 ile Modül 6 nın ilgili bileşenlerinden oluşur. Eğitim asgari 1 gün olmalıdır. Personel bilgileri ve yaklaşımlarının güncel tutulması için periyodik bilgilendirmeler yapılır. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

255 KURS 7 Hedef grup: Kokpit ve Kabin Personeli Güvenliği Eğitimi Kokpit ve kabin ekibi ve hava aracı korunmasından sorumlu personel Eğitim İçeriği Modül 1 Modül 7 Modül 8 Modül 18 Eğitimin Hedefi: Kokpit ve kabin ekibinin ve hava aracı korumasından sorumlu personelin sivil havacılık güvenliği konusunda belirlenen görev ve sorumluluklarını etkin bir şekilde uygulayabilmelerini sağlamaktır. Asgari Süre: Kurs süresi asgari 1 gündür. Başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde % 80 devam mecburiyeti vardır. Değerlendirme: Kursiyerler havacılık güvenliği ile görevlerinde yeterli addedilmeden önce başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde yapılacak olan yazılı sınavdan % 70geçme notu almalıdır. Sınıf mevcudu toplam 25 kişiden fazla olamaz Başlangıç Eğitimi: Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Sadece kargo taşıması yapan hava yolu şirketleri ile bu şirketlerin hava aracı korunmasında sorumlu personelin Modül 1 ve modül 7 nin ilgili bölümleri ile modül 18 konusunda eğitilmeleri yeterlidir. Tazeleme Eğitimi: Tazeleme eğitimi en az yılda bir veya 6 aydan uzun süre çalışmaya ara vermiş olan personel göreve dönmeden önce verilir. Eğitim asgari 4 saat olmalıdır. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

256 KURS 8 Hedef grup: Tedarik Güvenliği Eğitimi Uçak içi tedarikleri, havaalanı tedarikleri, şirket postası ve malzemeleri güvenlik kontrollerini uygulayan personel ile sürücüler dâhil uçak içi tedarik ve havaalanı tedarik firmalarında çalışan personel. Eğitimin İçeriği: Modül 1 Modül 9 Modül 12 Eğitim Hedefi: Sivil havacılığı yasadışı eylemlere karşı korumak üzere standart bir seviyede alınacak önleyici ve koruma güvenlik tedbirlerinin ilgili Personelince uygulanabilmesini sağlamaktır. Asgari Süre: Kurs süresi asgari 1 gündür. Başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde % 80 devam mecburiyeti vardır. Değerlendirme: Teorik bilgi yazılı, pratik bilgi ise uygulama ile test edilmelidir. Kursiyerler başlangıç ve tazeleme eğitim sonunda yapılacak olan yazılı sınavdan %70 geçme notu almalıdır. Sınıf mevcudu toplam 25 kişiden fazla olamaz Başlangıç Eğitimi Tazeleme Eğitimi: Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Tazeleme eğitimi her 3 yılda bir yapılır. Bu eğitim, önceki eğitimlerden itibaren meydana gelen değişikliklere ve gelişmelere de değinmelidir. Kurs süresi asgari 4 saattir. Personel bilgilerinin ve yaklaşımlarının güncel tutulması için periyodik bilgilendirmeler yapılır. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

257 KURS -9 Hedef Grup: Hava Aracı Temizlik Güvenliği Eğitimi Hava aracı temizlik personeli Eğitimin İçeriği: Modül 1 Modül 10 Eğitimin Hedefi: Temizlik personelinin, sivil havcılığı yasadışı eylemlere karşı korumak üzere standart bir seviyede önleyici güvenlik tedbirleri hakkında bilgi sahibi olmalarını ve uygulamaya sokmalarını sağlamaktır. Asgari Süre: Kurs süresi asgari 1 gündür. Başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde % 80 devam mecburiyeti vardır. Değerlendirme: Teorik bilgi yazılı, pratik bilgi ise uygulama ile test edilmelidir. Kursiyerler başlangıç ve tazeleme eğitimi sonunda yapılacak olan yazılı sınavdan %70 geçme notu almalıdır. Sınıf mevcudu toplam 25 kişiden fazla olamaz Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimi: Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Tazeleme eğitimi her 3 yılda bir yapılır. Kurs süresi asgari 4 saattir. Bu eğitim, önceki eğitimlerden itibaren meydana gelen değişikliklere ve gelişmelere de değinmelidir. Personel bilgilerinin ve yaklaşımlarının güncel tutulması için periyodik bilgilendirmeler yapılır. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

258 KURS 10 Hedef grup: Temel Kargo Güvenliği Eğitimi Yetkilendirilmiş kargo/posta kurum/kuruluşu tarafından istihdam edilen hava kargonun taranmasından sorumlu güvenlik personeli haricindeki güvenlik kontrollerinin uygulanmasından sorumlu personel dâhil tüm personel ve sürücüler Eğitim İçeriği: Modül 1 Modül 11 Modül 12 Modül 16 Eğitim Hedefi: Personelin havacılık güvenliğinin önemini anlamalarını ve sivil havacılığı yasadışı eylemlere karşı korumak üzere standart bir seviyede önleyici ve koruma güvenlik tedbirleri uygulayabilmelerini sağlamaktır. Asgari sure: Kurs süresi asgari 1 gündür. Başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde % 80 devam mecburiyeti vardır. Değerlendirme: Teorik bilgi yazılı, pratik bilgi ise uygulama ile test edilmelidir. Kursiyerler başlangıç ve tazeleme eğitimi sonunda yapılacak olan yazılı sınavdan %70geçme notu almalıdır mevcudu toplam 25 kişiden fazla olamaz Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimi: Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Tazeleme eğitimi her 3 yılda bir yapılır. Kurs süresi asgari 4 saattir. Personel bilgilerinin ve yaklaşımlarının güncel tutulması için periyodik bilgilendirmeler yapılır. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

259 KURS 11 Hedef grup: Eğitim Kapsamı: Modül 1 Modül 13 Modül 16 Eğitimin Hedefi: Asgari Süre: Değerlendirme: Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimi: Hava Kargo ve Posta Tarama Eğitimi Hava kargo tarayıcıları (hava kargonun X-ray cihazı ile taranmasında ve görevli personel) Personeli, elle arama dâhil kargo ve posta tarama tekniklerinde ustalaştırmak, x-ray operatörlerinin Konvansiyonel x-ray cihazları ETD ve Metal Dedektörler hakkında genel bilgi sahibi olmaları ile şüpheli ve yasaklı maddeleri tanımlayarak, uygun önlemleri alabilmelerini sağlamaktır. Personel: Taramanın amacını, Konvansiyonel x-ray sistemlerinin nasıl çalıştığını ve bir maddenin neden şüpheli olarak değerlendirildiğini anlamalıdır. X-ray görüntülerinin yorumlanmasında beceri sahibi olmalıdır. Bir tehdidin var olması durumunda izlenecek prosedürler ile şüpheli/yasaklı madde tespit edilmesi durumunda ne yapacağı hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Bildirme/raporlama prosedürlerini bilmelidir. Kargo ve posta gönderilerinin elle aranması konusunda yeterli olmalıdır. Kurs süresi asgari 3 gündür. Kurs, teorik ve bilgisayar destekli eğitim ile cihaz başında eğitimin birleşiminden oluşmalıdır. Başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde % 90 devam mecburiyeti vardır. Tarayıcılar deneyimli bir personel gözetiminde gerçek çalışma alanında en az 15 saat iş-başı eğitimi almalıdır. Kursiyerler havacılık güvenliği ile ilgili görevler için yeterli addedilmeden önce yapılacak olan sınavlardan ortalama %70geçme notu almalıdır. Her bir sınavdan ise minimum %70 geçme notunu sağlamalıdır. Sınıf mevcudu toplam 25 kişiden fazla olamaz Her bir tarayıcının performansının gerekli standarda ulaşmasını sağlamak üzere tarayıcıların sertifikasyonu (x-ray operatörleri) gereklidir. Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Tazeleme eğitimi sınıf ortamında ve/veya bilgisayar destekli eğitim veya TIP kullanılarak işbaşı eğitim şeklinde yapılabilir. Tazeleme eğitiminin sınıf ortamında veya bilgisayar tabanlı eğitim olması durumunda personel her 6 ayda minimum 6 saatlik görüntü yorumlama eğitimi ve testine tabii tutulmalıdır. Görüntü yorumlama eğitimi ve testinde kullanılacak görüntü kütüphanesinde en az 250 farklı tehdit nesnesine ait en az 1000 görüntü yer almalıdır. Görüntüler tehdit nesnelerinin ve bileşen parçalarının farklı dönüklüklerde kaydedilmiş hallerini de içermelidir. Eğitim ve test sırasında resimler öngörülemez şekilde seçilmiş olmalıdır. Tazeleme eğitiminin TIP yüklü ve kullanılan cihazlarda gerçekleştirilmesi durumunda ise TIP kütüphanesi en az 1500 farklı tehdit nesnesine ait 6000 görüntüden oluşmalıdır. Görüntüler tehdit nesnelerinin ve bileşen parçalarının farklı dönüklüklerde kaydedilmiş hallerini de içermelidir. TIP kullanılarak işbaşı tazeleme eğitimi yapılabilmesi için ilgili operatörün toplam çalışma süresinin en az 1/3 ünde cihazda çalışması gerekmektedir. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

260 KURS -12 Hedef Grup: Güvenlik Yönetimi Eğitimi Güvenlik yöneticileri, yönetici yardımcıları ve eğitmenleri Bu eğitim sadece Genel Müdürlük veya yetkilendirdiği kuruluş tarafından verilir. Eğitim: Modül 1 Modül 2 Modül 14 Modül 18 Modül 19 Modül 20 Eğitimin Hedefi: Güvenlik müdürlerinin sivil havacılık güvenliğinin temel prensiplerini anlamaları ile ulusal ve uluslararası düzenlemelerle uyumluluk izleme hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlamaktır. Asgari Süre Kurs süresi asgari 6 gündür. Başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde % 80 devam mecburiyeti vardır. Değerlendirme: Kursiyerler havacılık güvenliği ile görevlerinde yeterli addedilmeden önce başlangıç ve tazeleme eğitimi sonunda yapılacak olan yazılı sınavdan %70 geçme notu almalıdır. Sınıf mevcudu toplam 25 kişiden fazla olamaz Başlangıç Eğitimi: Tazeleme Eğitimi: Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Tazeleme eğitimi ihtiyaca göre düzenlenmelidir. Tazeleme eğitimi, ilgili modüllerin temel öğelerini içermelidir. Bu eğitim, önceki eğitimlerden itibaren meydana gelen değişikliklere ve gelişmelere de değinmelidir. Personel bilgilerinin ve yaklaşımlarının güncel tutulması için periyodik bilgilendirmeler yapılır. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

261 KURS-13 Uçak Özel Güvenlik Hizmet ve Denetimi Eğitimi Hedef Grup: Uçak özel güvenlik hizmet ve denetimi kuruluşlarında görevli güvenlik personeli Bu eğitim sadece Genel Müdürlük veya yetkilendirdiği kuruluş tarafından verilir. Eğitim: Modül 1 Modül 3 Modül 5 Modül 6 Modül 8 Modül 9 Modül 10 Modül 11 Modül 16 Modül 17 Modül 18 Eğitimin Hedefi: Güvenlik personelinin sivil havacılık güvenlik tedbirlerinin temel prensiplerini anlamaları ve uygun tedbirleri uygulamalarını sağlamaktır. Asgari Süre Kurs süresi asgari 7 gündür. Başlangıç ve tazeleme eğitimlerinde % 90 devam mecburiyeti vardır. Değerlendirme: Kursiyerler havacılık güvenliği ile görevlerinde yeterli addedilmeden önce başlangıç ve tazeleme eğitimleri sonunda yapılacak olan yazılı sınavdan %70 geçme notu almalıdır. Sınıf mevcudu toplam 25 kişiden fazla olamaz Başlangıç Eğitimi: Personel göreve başlatılmadan önce başlangıç eğitimini almak zorundadır. Personelin görev alanlarına ve görev tanımlarına uygun olan modül ve ilgili bölümleri konusunda eğitilmeleri yeterlidir Tazeleme Eğitimi: Tazeleme eğitimi personelin görevlerini yürütebilmesi ve yeterliliklerini devam ettirebilmesi için 3 yılda bir tekrarlanmalıdır. Kurs süresi asgari 1 gündür. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

262 KURS - 14 Hedef Grup: ATM/AIM Güvenliği Eğitimi Hava limanlarının hava trafik ünitelerinde çalışan tüm personel. Eğitim İçeriği: Modül 1 Modül 15 Eğitim Hedefi: Eğitimin ana hedefi sivil havacılık güvenliğinin öneminin anlaşılmasının ve sivil havacılığa yönelik yasadışı eylemlerden korumaya katkıda bulunulmasının sağlanmasıdır. Güvenlik bilgileri ve becerilerinin güncel tutulmasını sağlamak üzere personele periyodik eğitim verilir. Asgari Süre: Değerlendirme: Kurs, asgari 1 gün olmalıdır. Başlangıç ve tazeleme eğitimine %80 devam mecburiyeti vardır. Başlangıç ve tazeleme eğitiminin anlaşıldığına dair sınav düzenlenir ve bu sınavdan % 70 geçme notu aranır. Sınıf mevcudu toplam 25 kişiden fazla olamaz Başlangıç Eğitimi: Başlangıç eğitimini personelin göreve başlamadan önce alması gerekmektedir. Tazeleme Eğitimi: Tazeleme Eğitimi her 3 yılda bir yenilenir. Eğitim süresi en az 4 saat olmalıdır. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

263 EĞİTİM MODÜLLERİ EK-4 MODÜL 1- GÜVENLİK BİLİNCİ Eğitim Konuları Eğitimin amacı - Bu modül niçin gereklidir? Havacılık Güvenliğinin gerekliliği Terörizme Genel Bakış o Havacılık güvenliğine yönelik tehditler o Havacılık Güvenliğine yönelik tehdit arz eden insan ve örgüt çeşitleri o Sivil havacılığın terörist gruplar için cazip hedef olmasının nedenleri o Tehdit arz eden örgütlerin ve kişilerin hedefleri o Bomba tehdidi olduğu zaman izlenecek prosedürler o Sahipsiz maddeye rastlanıldığında izlenecek prosedürler o Şüpheli maddeye rastlanıldığında izlenecek prosedürler o Ev/El yapımı patlayıcı düzeneklerin (IED) kullanıldığı olaylarda geçen tanımlar (kullanılan terminoloji ve kısaltmalara aşina olmak için) Havacılık Güvenliğin konusunda Uluslararası mevzuat (ICAO, EU, ECAC) İlgili uluslararası anlaşmalar Ulusal mevzuatlar ve organizasyon o Ulusal mevzuatlar o Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı o Genel Müdürlük görev ve sorumlulukları o Sorumlulukların paylaşımı (havaalanı veya hava aracı işleticileri vb.) Havaalanı işleticisi güvenlik ve organizasyonu o Havaalanı Güvenlik Programı o Havaalanı Güvenlik Yöneticisi Hava aracı işletmecisi güvenlik ve organizasyonu o Hava aracı işletmecisi güvenlik programı o Hava aracı işletmecisi Güvenlik Yöneticisi Genel Güvenlik Bilinci o Giriş kontrol önlemleri o Havaalanı kimlik kartları ve kartların görünecek şekilde takılma zorunluluğu o Hava tarafı, güvenlik tahditli alanlar ve kritik alanlar kişilerin sorgulanması o Her zaman güvenlikle ilgili konularda duyarlı olmak o Kişisel sorumluluklar Yolcu ve personelin taranması Olay raporlaması Güvenlikle alakalı olaylara uygun şekilde karşılık verme yetkinliği Havaalanı Güvenliği (havaalanında 1 saatlik saha bilgilendirmesi) o Havaalanı/terminal planı üzerinde kilit bölgeler ve yerlerinin tanımlanması o Güvenlik tahditli alanlar/kritik bölümler o Taşıtların giriş kontrol noktaları da dahil olmak üzere personel ve yolcuların giriş kontrol noktaları o Kargo binaları o Yakıt istasyonu vb. diğer hassas bölgeler. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

264 MODÜL 2 HAVA ALANI GÜVENLİĞİ Eğitim Konuları Tehdit ve hedefleri (düşük, orta ve yüksek seviye tehditler dahil olmak üzere güvenlik seviyeleri) Güvenlik personelinin fonksiyon ve görevleri Hava alanı yerleşkesi Giriş Kontrolü o Güvenlik tahditli alanlar o Güvenlik tahditli alanların kritik bölümleri o Araç giriş noktaları o Giriş Kontrol sistemleri o Hava alanı giriş kartları o Yetkisiz kişilerin sorgulanması/giriş Kartlarının görünür şekilde takılması o Yetkisiz araçların tespit edilmesi halinde uygulanacak prosedürler Kültürel farklılıklar ve potansiyel tehlike arz eden kişiler ile ilgilenme. Araçların kontrolü/aranması o Araç plakaları o Rast gele arama o Aranacak bölgeler o Araç aramasının nasıl yapılacağı o Kayıtlar- yapılan aramanın kaydının tutulması Yasaklı maddeleri tanıma (silah, patlayıcı vb.) o Farklı türdeki yasaklı maddeleri tanıma ve teşhis etme o Ev/El yapımı patlayıcı düzeneklerin (IED) bileşenlerini tanıma o Yasaklı maddeler/tehdidin tespiti halinde izlenecek prosedürler o Yasaklı maddeleri gizleme/saklama metotları o Yasaklı maddeler o Patlayıcılar, fünyeler vb. o Tehlikeli maddeler Muafiyetler ve özel güvenlik prosedürleri Devriye/nöbet kayıt tutma prosedürleri ve kişilerin hangi durumlarda raporlanacağı veya müdahale edileceğine dair bilgi. Hava alanı çevresinin korunması Hava araçlarının korunması Olayların yönetimi/ Yasaklı Madde tespiti durumunda izlenecek prosedür Raporlama prosedürleri Muhtemel harekat tarzı planları ve önlemler Davranış Tespiti ve Yolcu Mülakatı o Davranış ilkeleri o Risk ve tehdit değerlendirme o Yolcular bagajları ve profilleri o İletişim o Riskli ve şüpheli yolcular o Mülakat teknikleri o Müdahele ve raporlama o Uygulama-egzersiz Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

265 MODÜL 3: PERSONEL KABİN VE UÇAKALTI BAGAJI İLE EŞYALARIN TARANMASI Eğitim Konuları Tehdit ve hedefler X-ray cihazlarına giriş o X-ray de nesneleri taramanın amacı o X-ray prensipleri ve x-ray ekipmanlarının nasıl çalıştığı o X-ray cihazı - farklı tipleri, temel kullanım ve özel fonksiyonlar o Mekanik ve elektrik tehlikeleri o Sağlık ve emniyet o Tehdit Resimleri Görüntülenmesi (TIP) X-ray operatörlerinin görev ve sorumlulukları o Sorumlulukları o Yasal dayanaklar o Toplumsal beceriler yolcularla münasebet o Tarayıcı ekip içerisinde haberleşme o Sinirli kişilerle ilgilenme Tarama noktasındaki organizasyon o Fiziksel yerleşim o Personel seviyeleri o Personelin işlevleri o Personel görevleri (örneğin monitör alarmı, x-ray taraması, elle arama vb.) X-ray görüntülerini yorumlama prensipleri o Sistem kısıtlamaları- Bagajların pozisyonu, ışınların kırılması vb. o Teknikler-3 boyut, dış hatlar, bagajların karmaşıklığı, nesnelerin tanımlanması vb. o Renk analizi o Organik/inorganik ayrımı o Görüntü geliştirme fonksiyonlarının kullanımı ve amacı Yasaklı maddeleri tanıma (silah, patlayıcı vb.) o Farklı türdeki yasaklı maddeleri tanıma ve teşhis etme o Ev/El yapımı patlayıcı düzeneklerin (IED) bileşenlerini tanıma o Yasaklı maddeler/tehdidin tespiti halinde izlenecek prosedürler o Yasaklı maddeleri gizleme/saklama metotları o Yasaklı maddeler o Patlayıcılar, fünyeler vb. o Tehlikeli maddeler o X-Ray de ışınların nüfus edemediği yoğun/koyu görünen nesneler- bu durumlar nasıl çözülür X-ray İşletme prosedürleri o Cihazı hazırlama prosedürü o Bilgisayar hazırlama prosedürü o Düzenli test etme o Kapatma işlemi o Cihaz arızası durumunda raporlama prosedürleri o Bagajların kirli veya temiz olduğuna kara verme kriterleri o Kayıt tutma Personel ve yolcuların aranması o Elle aramadaki amaç o Kişiyi elle aramanın nasıl yapılacağı o Saklama metotları o Kişinin aranmayı reddetmesi durumunda izlenecek prosedürler o Yasaklı maddenin bulunması durumunda izlenecek prosedürler o Aramadan muaf tutulan kişiler Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

266 o Özel kategorideki yolcular, örneğin hareket yeteneği kısıtlı yolcular o Elle aramanın rast gele usulüyle sürekli yapılması El tipi metal detektör ve kapı tipi metal detektörlerin kullanımı o Metal detektörleri kullanmanın amacı ve çalışma prensibi o Günlük rutin testler o Cihazın arızalanması durumunda raporlama prosedürleri o Sinyal verme durumundaki prosedürler o Sinyal veren/vermeyenlerin rasgele usulde aranması o Kayıt tutma Güvenlik tahditli alanların kritik bölümlerine giriş kontrolü o Güvenlik tahditli alanlar o Güvenlik tahditli alanların kritik bölümleri o Giriş kontrol sistemleri o Hava alanı giriş kartları/ araç plakaları (eğer varsa) Uçak altı bagaj tarama (HBS) sistemi o Uçak altı bagaj tarama sisteminin yapısı o Bagajların kirli mi temiz mi olduğuna kara verme kriterleri o Alarm durumunda izlenecek prosedürler o Karar verme süresi o Yolcu-bagaj eşleştirilmesi o Bir tehdit olduğuna kanaat getirilmesi durumunda uygulanacak prosedürler Özel tarama o Büyük boyutlu olup, normal x-ray lerde taranamayacak boyuttaki bagajlar o Eşliksiz uçurulacak bagajları tarama prosedürleri o Mürettebat bagajlarının taranması Uçak altı bagajları elle arama o Uçak altı bagajları elle aramadaki amaç o Uçak altı bagajlar hangi durumda elle aranır o Yolcu-bagajı bir araya getirme prosedürleri o Elle arama teknikleri o % 10 elle kontrol (Konvansiyonel x-ray için geçerli) o Aramadan muaf olanlar Patlayıcı İz Dedektörü (ETD) Kullanımı Patlayıcı iz dedektörlerine giriş o Patlayıcı iz dedektörlerinin kullanım amacı o Patlayıcı iz dedektörlerinin çalışma prensibi o Farklı tipleri, temel kullanım ve özel fonksiyonları o Analiz sonuçlarını yorumlama ve raporlama o Kayıt tutma İşletme prosedürleri o Cihazı hazırlama prosedürü o Düzenli test etme o Kapatma işlemi o Cihaz arızası durumunda raporlama prosedürleri o Kayıt tutma Taranmış bagajların korunması Güvenlik tarayıcılarına giriş o Taramanın amacı o Güvenlik tarayıcılarının nasıl çalıştığı o Mekanik ve elektrik tehlikeleri o Sağlık ve emniyet Güvenlik tarayıcısı alarmının çözümü o İlave arama tarama prosedürleri İşletme prosedürleri Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

267 o Cihazı hazırlama prosedürü o Düzenli test etme o Kapatma işlemi o Cihaz arızası durumunda raporlama prosedürleri o Kayıt tutma Personel ve yolcuların taranması o Taramadaki amaç o Taramanın nasıl yapılacağı o Saklama metotları o Kişinin aranmayı reddetmesi durumunda izlenecek prosedürler o Yasaklı maddenin bulunması durumunda izlenecek prosedürler o Aramadan muaf tutulan kişiler o Özel kategorideki yolcular, örneğin hareket yeteneği kısıtlı yolcular Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

268 Eğitim Konuları: MODÜL 4- UÇAKALTI BAGAJ TARAMA SİSTEMİ: EDS Tehdit ve amaçlar X-Ray operatörlerinin görev ve sorumlulukları o Sorumlulukları o Yasal dayanakları Uçak altı bagaj taramasına giriş o EDS ile nesnelerin taramasının amacı o EDS prensipleri ve EDS cihazlarının nasıl çalıştığı o EDS- farklı tipleri, temel kullanım ve özel fonksiyonlar o Mekanik ve elektrik tehlikeleri o Sağlık ve emniyet o Tehdit Resimleri Görüntülenmesi (TIP) EDS o Patlayıcıların otomatik tespiti o Konvansiyonel x-ray ile EDS karşılaştırması o Sistem kısıtlamaları - Bagajların yerleştirilmesi, ışınların kırılması vb o Teknikler - 3 boyut, dış hatlar, bagajların karmaşıklığı, nesnelerin tanımlanması vb. o Renk analizi o Organik/inorganik o Görüntü iyileştirme fonksiyonlarının kullanımı ve amacı Yasaklı maddeleri tanıma (silah, patlayıcı vb.) o Yasaklı maddeler o Ev/el yapımı patlayıcı düzeneklerin (IED) bileşenleri, tanıma o Patlayıcılar, Fünyeler vb. o Tehlikeli maddeler o Yasaklı maddelerin tespiti durumunda izlenecek prosedürler o Bir tehdidin tespit edilmesi durumunda islenecek prosedürler o X-ray de ışınların nüfus edemediği yoğun/koyu görünen nesneler - bu durumlar nasıl çözülür o Yasaklı maddeleri saklama metotları Uçak altı bagaj tarama (HBS) sistemi o Uçak altı bagaj tarama sisteminin yapısı o Çok seviyeli sistem-her seviye için özel prosedürler o Bagajların kirli mi temiz mi olduğuna kara verme kriterleri o Alarm durumunda izlenecek prosedürler o Her seviyede karar verme süresi o Alarm verme durumunda çözme prosedürleri o Bagajın yolcuyla eşleştirilmesi o Bir tehdit olduğuna kanaat getirilmesi durumunda uygulanacak prosedürler Özel tarama o Büyük boyutlu bagajlar (normal x-ray lerde taranmayacak boyutta) o Eşliksiz uçurulacak bagajları tarama prosedürleri o Mürettebatın bagajlarının taraması İşletme prosedürleri Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

269 o Cihazı hazırlama prosedürü o Bilgisayar hazırlama prosedürü o Düzenli test etme o Kapatma işlemi o Cihaz arızası durumunda raporlama prosedürleri o Bagajların kirlimi temiz mi olduğuna kara verme kriterleri o Kayıt tutma Uçak altı bagajları elle arama o Uçak altı bagajları elle aramadaki amaç o Uçak altı bagajlar hangi durumda elle aranır o Yolcu-bagajı bir araya getirme prosedürleri o Elle arama teknikleri o Aramadan muaf olanlar Patlayıcı İz Dedektörü (ETD) Kullanımı Patlayıcı iz dedektörlerine giriş o Patlayıcı iz dedektörlerinin kullanım amacı o Patlayıcı iz dedektörlerinin çalışma prensibi o Farklı tipleri, temel kullanım ve özel fonksiyonları o Analiz sonuçlarını yorumlama ve raporlama o Kayıt tutma İşletme prosedürleri o Cihazı hazırlama prosedürü o Düzenli test etme o Kapatma işlemi o Cihaz arızası durumunda raporlama prosedürleri o Kayıt tutma ETD kullanımı prosedürü Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

270 MODÜL 5- HAVAYOLU GÜVENLİĞİ Eğitim Konuları: Tehdit ve hedefler Hava aracı işleticisi güvenlik programı Yolcu check-in prosedürleri o Yolcu sorgulaması o Yolcu dokümanlarını kontrol etme (kimlik kontrolleri) o Grup check-in prosedürleri (Kafileden sorumlu kişi) o Self servis ve Internet check-in prosedürleri ve bagajın uçak altına verilmesi o Transit ve transfer yolcu prosedürleri o Temiz kontuar politikası güvenlik hassasiyeti olan dokümanları koruma (boş bording kartları, bagaj etiketleri vb) Bording prosedürleri ve yolcu-bagaj eşleştirme prosedürleri o Yolcu dokümanlarını kontrol etme (kimlik kontrolleri) o Bording yapmayan ve uçak altı bagajı olmayan yolculara uygulanacak prosedürler o Bording yapmayan ve uçak altı bagajı olan yolculara uygulanacak prosedürler o Bording süresince yolcuları izleme/kontrol o Bording kapısında yolcudan alınan bagajlara uygulanacak prosedürler (kapı bagajı) o Son dakika yolcularına uygulanan prosedürler Büyük boyutlu bagajlar Yolcu manifestosu/listesi Uçak altı bagaj manifestosu/listesi Gelen ve giden yolcuların ayrılması Uçak altı bagaj o Eşliksiz uçurulacak bagaj işlemleri o Eşliksiz bagajları kabul etme o Eşliksiz bagajların tarandığının teyidi o Uçak altı bagajları korunması o Uçak altı bagajları tarama cihazlarının arızalanması durumunda uygulanacak prosedürler Uçak güvenliği o Uçak güvenlik kontrolü ve araması o Uçağın korunması o Uçağa girişte kontrol Kargo, posta ve ikram malzemelerinin kabulü Şirket posta ve malzemelerinin kabulü Bomba ihbarı prosedürleri Güvenlik olaylarında izlenecek prosedürler Raporlama prosedürleri Beklenmedik durum planlaması Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

271 Eğitim Konuları: MODÜL 6 - UÇAK ALTI BAGAJ/KARGO GÜVENLİĞİ Tehdit ve hedefler Bagaj/kargo yükleyicilerin sorumlulukları ve görevleri Havaalanlarında giriş kontrol düzenlemeleri Personel tarama gereklilikleri Güvenlik tahditli alanlar - güvenlik tahditli alanların kritik bölgeleri Bagaj ayırma bölgesinde (şutaltı) giriş kartlarını görünür biçimde takmayan kişilerin sorgulanması Hava aracı güvenlik kontrolü/araması uçak altı bagaj bölümleri (hold) o Yasaklı madde ve eşyaların tanımlanması o Uçak altında bagaj yükleme/boşaltma esnasında yasaklı bir madde tespit edilmesi durumunda izlenecek prosedürler Bagajların bagaj ayırma bölgelerinde ve ramp bölümünde korunması Şirket posta ve malzemelerinin taşınması Yolcu bagaj eşleşmesi (bingo kartlar,, uçak altı bagaj manifestosu vs) o Uçağa binmeyen yolcuların bagajları o Transit/Transfer yolcular ve bagajları Hava aracının korunması o Hava aracına erişim kontrolü o Hava aracına yaklaşan kişilerin kontrolü Büyük boyutlu bagajlar Yolcu manifestosu/listesi Uçak altı bagaj manifestosu/listesi Gelen ve giden yolcuların ayrılması Uçak altı bagaj o Eşliksiz uçurulacak bagaj işlemleri o Eşliksiz bagajları kabul etme o Eşliksiz bagajların tarandığının teyidi o Uçak altı bagajları korunması o Uçak altı bagajları tarama cihazlarının arızalanması durumunda uygulanacak prosedürler Kargoya uygulanan güvenlik kontrolleri Kargonun korunması Beklenmedik durum tedbirleri o Bomba ihbarı durumunda yapılacaklar o Uçak içinde, yerde yada uçuş esnasında bomba olması durumunda yapılacaklar o En az riskli bomba bölgesi. o Uçak kaçırma durumlarında harekat tarzı o Güvenlik olaylarına müdahale/harekat tarzı o Bildirme/raporlama prosedürleri Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

272 MODÜL 7 - HAVAARACI GÜVENLİĞİ Eğitim Konuları: Tehdit ve hedefler Havaalanlarında giriş kontrol düzenlemeleri/ giriş kartı takma Mürettebat tarama gereklilikleri. Mürettebat çantalarının taranması ve korunması Yolcu bagaj eşleşmesi prosedürleri amacıyla mürettebat çantalarının da listelenmesi Hava aracı tip eğitimi Hava aracı güvenlik kontrolleri o Kontrol edilecek alanların listesi o Kontrol formu kullanımı o Kontrolün kaydı/kaptanla iletişim o Transit/Transfer uçuşlarda kontroller Hava aracı güvenlik aramaları o Aranacak alanların listesi o Kontrol formu kullanımı o Arama kaydı/kaptanla iletişim Ateşli silahlar ve diğer yasaklı madde ve eşyaların tanımlanması. Hava aracının korunması - hava aracına erişim kontrolü o Hava alanı giriş kartlarının kontrolü o Yetkisiz kişileri sorgulama ve raporlama prosedürleri Uçuş esnasındaki güvenlik kriterleri o Kokpit kapıları o Kokpite giriş o Kokpit ile iletişim o Uçuş güvenlik görevlileri (uygulanıyor ise) o Hava aracında silahlı kişiler var ise (özel korumalar vb) onlarla iletişim İkram malzemeleri ve tedariklerinin kabulü Şirket posta ve gereçlerinin kabulü Hava aracı temizlik malzeme ve tedarikleri Uygulanıyor ise havaaracı mühürleme prosedürleri Beklenmedik durum tedbirleri o Bomba ihbarı durumunda yapılacaklar o Uçak içinde, yerde yada uçuş esnasında bomba olması durumunda yapılacaklar o En az riskli bomba bölgesi. o Uçak kaçırma (korsan, kaçırma durumunda yapılacaklar, politika, polis prosedürleri) o Güvenlik olaylarına müdahale/harekat tarzı o Raporlama prosedürleri Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

273 MODÜL 8 - POTANSİYEL TEHLİKELİ YOLCULARLA İLGİLENME Eğitim Konuları: Tehdit ve hedefler Uluslar arası anlaşmalar ve organizasyonlar Ulusal ve uluslar arası mevzuat Kanuni hükümler ve işlemler. Aşağıdakilerin tanımları: o Kabul Edilemez yolcular o Deporte yolcu. o Gözetim altındaki kişi o Asi yolcular Asi yolcuların davranışları, saldırganlığı ve şiddet Saldırgan tavırların nedenleri Hava taşıyıcısının politikası (potansiyel tehlike arz eden yolcuların taşındığının bildirimi) Mürettebatın görevleri ve sorumlulukları Meydana gelen karmaşanın seviyesi- yapılacaklar Anlaşmazlıkların çözümü Kendini koruma- bağlama gereçlerinin kullanımı Yolcunun yarattığı kargaşa/rahatsızlığın raporlanması Rapor ve takip eden işlemler Güvenlik güçleriyle irtibat Kabul edilemez yolcular, deporte yolcular ve gözetim altındaki kişiler ile ilgili ilave güvenlik tedbirleri Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

274 MODÜL 9 TEDARİK, HAVAYOLU POSTASI VE MALZEMELERİ GÜVENLİĞİ Eğitim Konuları: Havacılığa yönelik geçmiş tehdit ve saldırılar ile mevcut tehditler Güvenlik önlemlerinin amacı Yönetici atanması ve sorumlulukları Tesislere giriş kontrolü Kişilerin sorgulanması ve sorgulamayı gerektirecek durumlar Tesislere malzemelerin kabulü Tedariklerin ve posta ve malzemelerin yetkisiz müdahalelere karşı korunması Mühürleme prosedürleri İkramın tesislerden hava aracına nakliyesi - Araç güvenliği Şüpheli veya yasaklı maddelerin tanımlanması ve tespit edilmesi durumunda yapılacaklar Şüpheli bir şeyin tespit edilmesi veya şüphelenilen durumlar olduğunda bildirme prosedürleri Yasaklı bir maddenin nasıl saklanabileceğinin bilinmesi Telefonlar gelen bomba ihbarlarını değerlendirme Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

275 MODÜL 10 - TEMİZLİK GÜVENLİĞİ Eğitim Konuları: Tehdit ve temizlik güvenliğinin amaçları Güvenlik yöneticisinin atanması Depolama alanları dahil tesislere giriş kontrolü Güvenlik tahditli alanlar/ güvenlik tahditli alanların kritik bölgelerine giriş kontrolü Malzemelerin tesislerde kabulü Temizlik malzeme ve gereçlerinin yetkisiz müdahalelerden korunması Tesislerde hava aracına nakliye- araç güvenliği Şüpheli veya yasaklı maddelerin tanımlanması ve tespit edilmesi durumunda yapılacaklar Şüpheli bir nesnenin tespit edilmesi veya şüphelenilen durumlar olduğunda bildirme/raporlama prosedürleri Uçaktaki giriş kontrol tedbirleri Telefonlar gelen bomba ihbarlarını değerlendirme Güvenlikli temizleme prosedürleri (uygulanıyor ise) Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

276 MODÜL 11 - KARGO/POSTA GÜVENLİĞİ Eğitim Konuları: Tehdit ve zorunluluklar/hedefler Hava kargo/posta konusundaki milli mevzuat Hava kargo/posta güvenliği uygulamaları Bilinen gönderici, konsepti Yetkili kargo acentesi konsepti Hava alanı işletmecisi, hava aracı işletmecisi, yetkili kargo acenteleri ve bilinen göndericilerin sorumlulukları Güvenlik yöneticisinin sorumlulukları Her bir personelin sorumlulukları Kargonun kabulü o Bilinen göndericiden o Kargo acentesinden Yasaklı maddeleri tanıma (silah, patlayıcı vb.) o Farklı türdeki yasaklı maddeleri tanıma ve teşhis etme o Ev/El yapımı patlayıcı düzeneklerin (IED) bileşenlerini tanıma o Yasaklı maddeler/tehdidin tespiti halinde izlenecek prosedürler o Yasaklı maddeleri gizleme/saklama metotları o Yasaklı maddeler o Patlayıcılar, fünyeler vb. o Tehlikeli maddeler Gönderilerin, belgelerin ve gönderileri getiren kişilerin teyidi/doğrulanması Bilinmeyen kargo için uygulanacak prosedürler (Tarama) Güvenlik belgeleri Kargo ve postaya yasaklı maddelerin nasıl gizlenebileceği Kargo ve postanın taranması (Uygulanıyor ise) Kargonun korunması o Fiziksel koruma ( açıldığında belli edecek şekilde paketleme) o Tesislere/antrepolara giriş kontrolü o Güvenlik tahditli alanlara giriş kontrolü o Havaalanı giriş kartları ve sorgulama prosedürleri o Ziyaretçiler ve müşteriler için prosedürler- İzleme o Tanınmayan kişilerin sorgulanması o Havaalanına/güvenlik tahditli alanlara güvenli nakliye Kargo ve postanın nakli Bomba ihbarında yapılacaklar Şüpheli maddelerle ilgilenme ve acil durumlar Olay bildirimi/raporlama Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

277 MODÜL 12 - SÜRÜCÜ GÜVENLİĞİ Eğitim Konuları: Tehdit ve zorunluluklar Sürücülerin sorumlulukları Tesislerdeki araçların güvenliği Yüklemeden önce yapılacak güvenlik kontrolleri Araçların mühürlenmesi/kilitlenmesi Yolda uyulacak güvenlik tedbirleri Belgeler Bomba ihbarında yapılacaklar Şüpheli maddelerle ilgilenme dahil acil durumlar Olay bildirimi/raporlama Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

278 MODÜL 13 - HAVA KARGONUN TARANMASI Eğitim Konuları: Tehdit ve zorunluluklar Tarayıcıların X-ray operatörlerinin görev ve sorumlulukları o o Sorumluluklar Kanuni hükümler Kargo posta tarama yöntemleri Taramadan muafiyetler ve özel tarama prosedürleri Kargonun doğasına göre tarama yönteminin seçilmesi Kargoni postanın nakli esnasında alınacak güvenlik tedbirleri Taranmış kargonun ve postanın korunması X-ray cihazlarına giriş o o o o o Nesneleri x-ray ile taramanın amacı X-ray prensipleri ve x-ray cihazlarının nasıl çalıştığı X-Ray cihazları - farklı tipleri, temel kullanım ve özel fonksiyonlar Mekanik ve elektrik tehlikeleri Sağlık ve emniyet X-ray de görüntü yorumlama prensipleri o Sistem kısıtlamaları - paketlerin pozisyonu, ışınların kırılması vs o Teknikler - 3 boyut, dış hatlar, kutuların karmaşıklığı, nesnelerin tanımlanması vb. o Renk analizi o Organik/inorganik o Görüntü geliştirme fonksiyonlarının kullanımı ve amacı o X-ray de ışınların nüfus edemediği yoğun/koyu görünen nesneler- bu durumlar nasıl çözülür o Patlayıcıların, Ev/el yapımı patlayıcı düzeneklerin (IED) ve diğer yasaklı maddelerin tanınması o Saklama metotları Prosedürler o Cihazı hazırlama prosedürü o Bilgisayar hazırlama prosedürü o Günlük düzenli testler o Günlük açma ve görüntü kalitesi testi (STP) o Kapatma işlemi o Cihaz arızası durumunda raporlama/bildirme prosedürleri o Gönderilerin kirli mi temiz mi olduğuna karar verme kriterleri o Kayıt tutma Kargo gönderilerini elle arama o Kargoyu elle aramadaki amaç o Kargolar hangi durumda elle aranır o Görsel inceleme - şüpheli işaretler o Açılma/kurcalanma kanıtı o Arama tekniği metodik arama Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

279 o Yasaklı bir madde bulunması durumunda izlenecek prosedürler o Tehdidin fark edilmesi durumunda izlenecek prosedürler Patlayıcı iz dedektörü (ETD) kullanımı Patlayıcı iz dedektörlerine giriş o Patlayıcı iz dedektörlerinin kullanım amacı o Patlayıcı iz dedektörlerinin çalışma prensibi o Farklı tipleri, temel kullanım ve özel fonksiyonları o Analiz sonuçlarını yorumlama ve raporlama o Kayıt tutma Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

280 MODÜL 14 - GÜVENLİK YÖNETİMİ VE GÜVENLİK EĞİTMENLERİ Eğitim Konuları: Tehdit ve hedefler Güvenlik yöneticileri/eğitmenlerinin görev ve sorumlulukları Uluslararası anlaşmalar ve düzenlemeler Uluslararası organizasyonlar (ICAO, ECAC, AB) Havacılık güvenliği alanındaki ulusal mevzuat (ayrıntılı) Genel Müdürlük o Havacılık güvenliği organizasyonu o Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kurulu o Uyumluluk izleme (denetim) Tehdit değerlendirme Havacılık Güvenliğinde teknoloji Kurum/kuruluşun güvenlik organizasyonu Güvenlik programı Güvenlik eğitim programı İşe alma ve eğitim İç kalite kontrol programı ve faaliyetler Beklenmedik durum planlaması Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

281 MODÜL 15 HAVACILIK GÜVENLİĞİNDE ATM/AIM HİZMETLERİ Eğitim Konuları: Tehdit ve hedefler Seyrüsefer hizmetlerinde havacılık güvenliği Dokümantasyon o Havaalanı güvenlik planı o Havaalanı acil durum planı o Havaalanı Muhtemel hareket tarzı planı o Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı o MSHGP Ek-6 -Yasadışı Eylemlere Karşı Yapılacak İşlemler Yönergesi Beklenmedik durum uygulamaları o Bomba ihbarı durumunda yapılacaklar o En az riskli bomba bölgesi izole park alanı. o Uçak kaçırma (korsan, kaçırma durumunda yapılacaklar, politika, polis prosedürleri, sinyaller) o Haberleşme bilgi iletimi o Yasadışı girişim olaylarında, diğer hava araçlarının bilgilendirilmesi o Diğer havaalanlarının ve diğer devletlerin bilgilendirilmesi (AFTN vb.) Raporlama prosedürleri Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

282 MODÜL 16 TEHLİKELİ MADDELER Eğitim Konuları: Genel bilgilendirme o Tanım ve gelişim o ICAO, IATA dokümanları hakkında Bilgi Tehlikeli madde taşıması o Risk o Sınıflama o Sınırlama Etiket ve İşaretler o Etiket ve İşaretleme özellikleri Beyan edilmeyen gizli tehlikeli maddeler Uygulamalar o Yolcu o Mürettebat Acil durumda yapılacaklar o Kaza o Raporlama Ulusal Düzenleme o MSHGP ve EK 17 yasaklı maddeler listesi o İstisnalar o Sıvı kısıtlamaları Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

283 MODÜL 17 YOLCU MÜLAKATI VE SEYAHAT DOKÜMANLARI Eğitim Konuları: o o o o o Yolcu Mülakatı Davranış Tespiti Genel bilgilendirme o Tanım ve gelişim Risk ve tehdit değerlendirme o Terörizm ve güncel olaylar Yolcular bagajları ve profilleri o İletişim o Riskli ve şüpheli yolcular Mülakat teknikleri Uygulama-egzersiz Seyahat Dokümanları Pasaport, vize, bilet, biniş kartı, kimlik vb. Seyahat dokümanlarının özellikleri ve kontrolleri-fiziki özellikler Sahte belgeler ve özellikleri Örnekler Ulusal ve uluslararası düzenlemeler MSHGP ICAO EK17 ve Doc8973 ECAC Doc30 Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

284 MODÜL 18 İLETİŞİM VE BEDEN DİLİ Eğitim Konuları: Genel bilgilendirme İletişim Becerileri Duygusal Zekâ Empati Stres yönetimi ve Öfke kontrolü Beden Dili o Hareketler o Jestler o Mimikler Dinleme Becerileri o Tonlama Analitik Düşünce o Problem çözme Yolcu memnuniyeti Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

285 MODÜL 19-YÖNETİM VE LİDERLİK Eğitim Konuları Yönetim becerisi Yönetime Bakış Etkili yönetim o Yönetici özellikleri o Özsaygı o Yetki devri ve avantajları/dezavantajları Liderlik o Liderlik özellikleri ve yöneticilik Moral/Motivasyon o İş memnuniyeti ve faktörleri o Başarı Stres/kaygı o Stres yönetimi o Kaygı özellikleri ve giderilmesi Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

286 MODÜL 20-KRİZ YÖNETİMİ Eğitim konuları Krize genel bakış o Kriz nedir o Acil durum nedir Kriz yönetim planı o Krize müdahale o İletişim o Bilgi oluşturma ve kısıtlaması o Dokümantasyon oluşturma ve bunların dağıtımı Kriz yönetim unsurları ve işlevleri Yönetim ve diğer unsurların rolleri ile işlevleri Kriz yönetiminde ve müdahalede kolaylıklar ve destek o İnsan kaynağı o Lojistik destek Kriz yönetimde tatbikatlar o Sistemin çalıştığından emin olma (test mekanizması oluşturma) o Eksiklerin tespiti o Düzeltici faaliyetler Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

287 Eğitim Eğitim Adı WTE BTE WTS BTS B EBZ T EBZ B EBZ T EBZ B EBZ T EBZ B GBZ T GBZ Güvenlik Bilinci Eğitimi Temel Sivil Havacılık Güvenliği Eğitimi Kontrol Noktası Güvenlik Uygulamaları EDS Operatörlüğü Eğitimi Yer Hizmetleri Güvenliği Eğitimi-Yolcu Yer Hizmetleri Güvenliği Eğitimi-Bagaj, Kargo Kokpit ve Kabin Personeli Güvenlik Tedarik Güvenliği Eğitimi Uçak Temizlik Güvenliği Eğitimi Temel Kargo Güvenliği Eğitimi Hava Kargo Tarama Eğitimi Güvenlik Yönetimi Eğitimi Uçak Özel Güvenlik Hizmet ve Denetimi Eğitimi ATM/AIM Güvenliği Eğitimi Sınav EK-5 B: Başlangıç T: Tazeleme BTE: Bilgisayar Tabanlı Eğitim BTS: Bilgisayar tabanlı Sınav WTE: Web Tabanlı Eğitim WTS: Web tabanlı sınav EBZ: Eğitmen bulundurma zorunluluğu GBZ: Gözetmen bulundurma zorunluluğu *Kendini koruma- bağlama gereçlerinin kullanımı sınıf ortamında eğitmen eşliğinde yapılacaktır. Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

288 Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/

289 EK-7 Şirket Logosu HGD/HEK-01/2015/01/0001 Açıklama: HGD/Eğitim Kuruluşu Yetki numarası/düzenlenen yıl/kurs numarası/sertifika numarası KATILIM/BAŞARI BELGESİ Ad SOYAD SHT 17.2 sayılı Talimat uyarınca düzenlenen Kurs (..); Kursun Adı başarıyla tamamlayarak bu sertifikayı almaya hak kazanmıştır. Başlangıç Tarihi : Bitiş Tarihi : İmza Eğitmen Adı / Soyadı İmza.. Eğitim Kuruluşu Yetkilisi Adı / Soyadı Revizyon No: - Tarihi: 01 03/09/